Title
stringlengths 15
17
| Keywords
stringlengths 3
181
| Summary
stringlengths 74
3.53k
| Text
stringlengths 125
8.04k
|
|---|---|---|---|
Mál nr. 107/2015
|
Kærumál Framlagning skjals
|
Mál þetta er höfðað með ákæru útgefinni af lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu 19. ágúst 2014, á hendur X, kt. [...] fyrir brot gegn ákvæðum umferðarlaga, laga um ávana- og fíkniefni, vopnalaga, og almennra hegningarlaga. Undir málsnúmer þessa máls hafa verið sameinaðar með heimild í 1. mgr. 169. gr. laga um meðferð sakamála í héraði, þrjár ákærur útgefnar af lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu, sú fyrsta útgefin 23. september 2014, fyrir brot gegn ákvæðum umferðarlaga, önnur útgefin 8. október 2014, fyrir brot gegn ákvæðum umferðarlaga og ákvæðum almennra hegningarlaga, og þriðja ákæran var útgefin 9. janúar 2015, fyrir brot gegn ákvæðum laga um ávana- og fíkniefni og almennra hegningarlaga.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 9. febrúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 11. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 6. febrúar 2015, þar sem hafnað var kröfu varnaraðila um að tiltekið dómskjal yrði ekki lagt fram í máli sóknaraðila á hendur honum. Kæruheimild er í p. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að sóknaraðila verði „synjað um framlagningu dómskjals nr. 36 og þeirra gagna sem af því skjali leiða.“ Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 108/2015
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Með kröfu, dagsettri 6. febrúar 2015, sem barst dóminum sama dag, hefur lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu krafist þess að Héraðsdómur Reykjaness staðfesti ákvörðun lögreglustjóra, dags. 4. febrúar 2015, þess efnis að varnaraðila, X, kt. [...], sé gert að sæta nálgunarbanni í 6 mánuði, þannig að lagt sé bann við því að hann komi á eða í námunda við heimili A, kt. [...], B, kt. [...] og C, kt. [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíussvæði umhverfis heimili þeirra, mælt frá miðju hússins. Einnig að lagt sé bann við því að X veiti A, B og C eftirför, nálgist þau á almannafæri, hringi í heima-, vinnu- og farsíma þeirra eða setji sig á annan hátt beint í samband við þau.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 10. febrúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 10. febrúar 2015, þar sem staðfest var ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 4. sama mánaðar um að varnaraðili sætti nálgunarbanni, eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að nálgunarbanni verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti og verður því litið svo á að hann krefjist staðfestingar hins kærða úrskurðar. Að virtum gögnum málsins, sem rakin eru í hinum kærða úrskurði, verður fallist á með héraðsdómi að fullnægt sé skilyrðum 4. gr. laga nr. 85/2011 til að varnaraðila verði gert að sæta nálgunarbanni, enda verður ekki talið að friðhelgi brotaþola verði vernduð með öðrum og vægari hætti, sbr. 1. mgr. 6. gr. laganna. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Þóknun verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3. mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr. 85/2011. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Þóknun verjanda varnaraðila, Orra Sigurðssonar héraðsdómslögmanns, fyrir Hæstarétti, 124.000 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 80/2015
|
Kærumál Börn Lögheimili Meðlag
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem fallist var á kröfu M um að lögheimili sonar hans og K yrði hjá honum til bráðabirgða, meðan á dómsmáli þeirra um lögheimili drengsins stæði. Var K gert að greiða einfalt meðlag með drengnum, en ekki þóttu efni til að hrófla við því fyrirkomulagi sem verið hafði á umgengni K við hann.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Helgi I. Jónsson og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 23. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 28. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 20. janúar 2015, þar sem leyst var úr ágreiningi aðilanna um lögheimili sonar þeirra til bráðabirgða, umgengni við hann og greiðslu meðlags, meðan á dómsmáli þeirra um lögheimili drengsins stendur. Kæruheimild er í 5. mgr. 35. gr. barnalaga nr. 76/2003. Sóknaraðili krefst þess að lögheimili drengsins verði hjá sér þann tíma sem málið er rekið fyrir dómi og verði varnaraðila gert að greiða einfalt meðlag með drengnum þar til endanleg niðurstaða um lögheimili liggur fyrir. Þá krefst hún kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Kærumálskostnaður verður ekki dæmdur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 87/2015
|
Kærumál Börn Dómkvaðning matsmanns
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu A um dómkvaðningu matsmanns í máli sem B höfðaði á hendur henni í því skyni að svipta hana forsjá tveggja dætra sinna. Með vísan til þess að í málinu lá fyrir nýleg sálfræðileg álitsgerð á forsjárhæfni A var ekki séð að matsgerð sú sem hún hygðist afla myndi þjóna tilgangi.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Þorgeir Örlygsson og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 24. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 29. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. janúar 2015, þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um dómkvaðningu matsmanns. Kæruheimild er í c. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að matsmaður verði dómkvaddur og sér dæmdur kærumálskostnaður úr ríkissjóði. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Um kröfu sóknaraðila um kærumálskostnað úr ríkissjóði er þess að gæta að samkvæmt 1. mgr. 60. gr. barnaverndarlaga nr. 80/2002 skal foreldri, sem aðild á að máli sem rekið er fyrir dómi eftir X. kafla laganna, njóta gjafsóknar í því í héraði og fyrir Hæstarétti. Ákvæði þetta hefur aðeins að geyma sérreglu um rétt manns til gjafsóknar, sbr. 2. mgr. 126. gr. laga nr. 91/1991, sem gengur framar almennum reglum um skilyrði hennar samkvæmt 1. mgr. sömu lagagreinar, en um gjafsóknina í tilviki sem þessu, þar á meðal veitingu hennar, gilda að öðru leyti almennar reglur XX. kafla sömu laga. Með því að sóknaraðila hefur ekki verið veitt gjafsókn samkvæmt þeim reglum verður hafnað framangreindri kröfu hennar og verður kærumálskostnaður ekki dæmdur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 86/2015
|
Kærumál Viðurkenningarkrafa Vanreifun Frávísunarúrskurður staðfestur
|
Með dómi Hæstaréttar í máli nr. 435/2013 var máli H ehf. á hendur Í, til heimtu skaðabóta, vísað frá dómi sökum vanreifunar. H ehf. höfðaði mál á ný og krafðist viðurkenningar á skaðabótaskyldu Í vegna tjóns sem hann taldi sig hafa orðið fyrir er kærunefnd útboðsmála felldi niður tvö rammasamningsútboð vegna lyfjakaupa og ógilti það þriðja. Í úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var í Hæstarétti með vísan til forsendna hans, sagði m.a. að þótt H ehf. leitaðist nú við, með eigin nálgunarútreikningum í stefnu, að gera grein fyrir meintu tjóni sínu yrði ekki talið að hann hefði með þeirri umfjöllun sinni leitt nægar líkur að því að hann hafi orðið fyrir tjóni vegna þessa. Þá yrði ekki talið að hann hefði nú fremur en áður gert nægilega skýra grein fyrir því á hvaða lagagrundvelli hann reisti bótakröfur sínar. Var málatilbúnaður H ehf. talin fara gegn d., e. og f. lið 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991 og var málinu því vísað frá dómi.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Markús Sigurbjörnsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 19. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 29. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 7. janúar 2015, þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar, en til vara að sér verði heimilað að leiða vitni og afla matsgerðar áður en afstaða verði tekin til kröfu varnaraðila um að málinu verði vísað frá dómi. Þá krefst sóknaraðili aðallega málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar, til vara að málskostnaður á báðum dómstigum verði felldur niður, en að því frágengnu verði hann hafður í lágmarki. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur og gerist þess þá ekki þörf að taka sérstaklega afstöðu til áðurgreindrar varakröfu sóknaraðila hér fyrir dómi. Sóknaraðili greiði varnaraðila kærumálskostnað svo sem í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Hýsir ehf., greiði varnaraðila, íslenska ríkinu, 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 96/2015
|
Kærumál Kyrrsetning Rannsókn Málshraði
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem felld var úr gildi ákvörðun sýslumannsins í Hafnarfirði, sem tekin var í tengslum við rannsókn á ætluðu lögbroti X, um kyrrsetningu tiltekinna eigna hans. Var ekki talið að ákæruvaldið hefði veitt viðhlítandi skýringu á því af hverju rannsókn málsins hefði tekið á fimmta ár en það væri óhæfilega langur tími að virtu umfangi málsins. Þá færi dráttur á rannsókn málsins í bága við 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar, 1. mgr. 6. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994, og 2. mgr. 53. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 27. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 5. febrúar sama ár. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 26. janúar 2015, þar sem felld var úr gildi kyrrsetning tiltekinna eigna varnaraðila sem sýslumaðurinn í Hafnarfirði gerði 19. nóvember 2010. Kæruheimild er í k. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og „fallist verði á kröfur ákæruvaldsins fyrir héraðsdómi.“ Þá krefst hann þess að málskostnaður í héraði og kærumálskostnaður verði felldur niður, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun skipaðs verjanda varnaraðila, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun skipaðs verjanda varnaraðila, Björgvins Þorsteinssonar hæstaréttarlögmanns, 310.000 krónur.
|
Mál nr. 32/2015
|
Kærumál Málshöfðunarfrestur Frávísunarúrskurður staðfestur
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem máli Ó o.fl. á hendur VÁ var vísað frá dómi. á þeim grundvelli að málshöfðunarfrestur 7. mgr. 39. gr. laga nr. 61/2006 um lax- og silungsveiði hefði verið liðinn er málið var höfðað. Var talið að ákvæðið tæki jafnt til stofnunar veiðifélags og deildar innan þess.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Sóknaraðilar skutu málinu til Hæstaréttar með kæru 30. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 14. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 18. desember 2014, þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðilar krefjast þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Þá krefjast þau kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Samkvæmt málatilbúnaði sóknaraðila fyrir Hæstarétti hefur Elín Björt Grímsdóttir tekið við aðild að málinu af dánarbúi Gríms Guðmundssonar, sem var meðal stefnenda fyrir héraðsdómi. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðilum verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðilar, Ólafur J. Bjarnason, Guðrún Gísladóttir, Halldór Jónsson, Einar E. Sæmundsen, Vilhjálmur Einarsson, Elín Björt Grímsdóttir, Sigurjón H. Sindrason, Jónína G. Einarsdóttir, Vilmundur Gíslason, Jón Bjarni Gunnarsson, Guðný Gísladóttir, Margrét Pálína Guðmundsdóttir, Kristján Helgi Guðmundsson, Ólafur G. E. Sæmundsen, Gerður Hannesdóttir, Hafliði Stefán Gíslason, Þórhallur F. Guðmundsson, Bernharður Guðmundsson, Sigríður H. J. Benedikz og Vilborg Vilmundardóttir, greiði óskipti varnaraðila, Veiðifélagi Árnesinga, 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 36/2015
|
Kærumál Gagnaöflun Ómerking úrskurðar héraðsdóms
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu A, B, C og D um að Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, Landspítala og velferðarsviði Reykjavíkurborgar yrði gert að veita þeim aðgang að heilsufarsgögnum um F, sem lést árið 2013. Úrskurður héraðsdóms var ómerktur og málinu vísað heim í hérað þar sem dánarbú E hafði ekki lagt fram í héraði greinargerð til að taka til varna gegn kröfum A, dánarbús B, C og D, sbr. 2. mgr. 130. gr. laga nr. 20/1991 um skipti á dánarbúum o.fl. Lágu því hvorki fyrir í málinu kröfur dánarbús E um formhlið og efnishlið málsins og á hverju þær væru byggðar né gögn sem málstaður dánarbúsins væri studdur við.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Þorgeir Örlygsson og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðilar skutu málinu til Hæstaréttar með kæru 22. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 14. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 9. desember 2014, þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins, Landspítala og velferðarsviði Reykjavíkurborgar yrði gert skylt að veita þeim aðgang að heilsufarsgögnum um F. Kæruheimild er í 1. mgr. 133. gr. laga nr. 20/1991 um skipti á dánarbúum o.fl. Sóknaraðilar krefjast þess að framangreind krafa þeirra verði tekin til greina. Þá krefjast þau málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Í kæru sóknaraðila kemur fram að sóknaraðili að málinu í héraði, B, „lést áður en málið ... var kært til Hæstaréttar.“ Á grundvelli 2. mgr. 22. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála hefur dánarbú hans tekið við aðild málsins. Samkvæmt gögnum málsins gerði F erfðaskrá 17. ágúst 1988 þar sem kveðið var á um að E, stjúpdóttir hans, skyldi erfa þriðjung eigna hans en að öðru leyti skyldi fara um arf eftir hann samkvæmt lögum. F gerði á ný erfðaskrá 4. febrúar 2008 þar sem hann arfleiddi E að sumarhúsi í sinni eigu auk þess sem mælt var fyrir um að hún skyldi erfa helming annarra eigna til móts við sex systkini F. Enn gerði F erfðaskrá 12. maí 2011 þar sem hann ráðstafaði öllum eignum sínum til E eftir sinn dag. F lést [...] júní 2013 og var dánarbú hans tekið til opinberra skipta [...] september sama ár. Á skiptafundi 30. september 2013 vefengdu þrjú af sex systkinum F erfðaskrárnar frá 2008 og 2011, en E byggði arfstilkall sitt á þeirri síðarnefndu sem felldi úr gildi eldri erfðaskrár. Á grundvelli 3. mgr. 53. gr., sbr. 122. gr. laga nr. 20/1991 vísaði skiptastjóri ágreiningnum til héraðsdóms 8. október 2013 og var mál þetta þingfest af því tilefni 13. desember sama ár. Í samræmi við 1. mgr. 130. gr. laga nr. 20/1991 lögðu sóknaraðilar fram greinargerð á dómþingi 10. janúar 2014 þar sem þau kröfðust þess að erfðaskrár F frá 2008 og 2011 yrðu metnar ógildar og erfðaskrá hans frá 1988 lögð til grundvallar við skipti á dánarbúinu. Að auki lögðu sóknaraðilar fram beiðni um að dómkvaddir yrðu tveir matsmenn til að svara nánar tilgreindum spurningum er tengdust arfleiðsluhæfi F, sbr. 2. mgr. 34. gr. erfðalaga nr. 8/1962. Af því tilefni fékk E frest til að kynna sér matsbeiðnina. Málið var síðan tekið fyrir að nýju 24. janúar, 7. febrúar og 14. febrúar 2014 og var þá fjallað um val á matsmönnum, en þeir voru dómkvaddir í síðastnefndu þinghaldi. Þessu næst var málið tekið fyrir 5. september 2014 vegna kröfu sóknaraðila um öflun þeirra gagna sem nánar er fjallað um í hinum kærða úrskurði, en þeirri kröfu mótmælti varnaraðili. Að undangengnum munnlegum málflutningi um þetta ágreiningsefni var kröfu sóknaraðila hafnað með hinum kærða úrskurði. Í málinu hefur varnaraðili ekki lagt fram í héraði greinargerð til að taka til varna gegn fyrrgreindum kröfum sóknaraðila, sbr. 2. mgr. 130. gr. laga nr. 20/1991. Liggja því hvorki fyrir í málinu kröfur varnaraðila um formhlið og efnishlið málsins og á hverju þær eru byggðar né gögn sem málstaður varnaraðila er studdur við. Þegar af þeirri ástæðu verður að ómerkja hinn kærða úrskurð og vísa málinu heim í hérað til löglegrar meðferðar. Í ljósi þessara úrslita málsins er rétt að kærumálskostnaður falli niður. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 47/2015
|
Kærumál Dómkvaðning matsmanns
|
Aðilar deildu um skuldbindingargildi verðtryggingarákvæðis í tilteknum lánssamningi. Í kjölfar þess að aflað var ráðgefandi álits EFTA-dómstólsins í málinu lagði S fram beiðni um að dómkvaddur yrði matsmaður til að svara ellefu spurningum til að skýra með nánari hætti eðli, inntak og framkvæmd útreikninga vísitölu neysluverðs og verðtryggðra lána og þeim stjórnvalds- og eftir atvikum vinnureglum sem tíðkaðar væru hér á landi. Var beiðni S hafnað þar sem matsspurningarnar þóttu ýmist tilgangslausar til sönnunar, sbr. 3. mgr. 46. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, í þeim fælust úrlausnaratriði sem ekki krefðust sérfræðilegs álits eða mats á staðreyndum, sbr. 1. mgr. 60. gr. laganna, þær reyndu á lagaleg atriði sem heyrðu undir dómstóla, sbr. 2. mgr. 60. gr. þeirra eða ekki hefði verið gerð viðhlítandi grein fyrir þýðingu þeirra fyrir sakarefni málsins.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson, Benedikt Bogason og Þorgeir Örlygsson. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 4. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 15. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 22. desember 2014, þar sem hafnað var beiðni sóknaraðila um dómkvaðningu matsmanns. Kæruheimild er í c. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að umbeðin dómkvaðning fari fram. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Eins og greinir í hinum kærða úrskurði lagði sóknaraðili fram beiðni um dómkvaðningu matsmanns í máli sínu á hendur varnaraðila í framhaldi af ráðgefandi áliti EFTA-dómstólsins 24. nóvember 2014 í máli E-27/13, sem héraðsdómur aflaði að frumkvæði sóknaraðila. Matsspurningarnar, sem orðrétt eru teknar upp í hinum kærða úrskurði, eru í ellefu liðum og greinast sumar þeirra í fleiri undirliði. Þau atriði, sem sóknaraðili óskar svara við í þriðju og fjórðu matsspurningunni, er unnt að upplýsa með öðrum og nærtækari úrræðum og er fyrirhugað mat að þessu leyti tilgangslaust til sönnunar, sbr. 3. mgr. 46. gr. laga nr. 91/1991. Fyrsti liður fimmtu matsspurningarinnar er óljós og með öllu skortir á að sóknaraðili hafi gert viðhlítandi grein fyrir þýðingu hans fyrir sakarefni málsins. Spurningin er því tilgangslaus til sönnunar, sbr. 3. mgr. 46. gr. laga nr. 91/1991. Annar liður áttundu matsspurningar og fyrri liður þeirrar tíundu eru því marki brenndir að um er að ræða úrlausnaratriði sem ekki krefjast sérfræðilegs álits eða mats á staðreyndum, sbr. 1. mgr. 60. gr. laga nr. 91/1991. Það sama á við um fjórða lið fimmtu matsspurningar og einnig níundu og tíundu matsspurningu. Samkvæmt þessu og að öðru leyti með skírskotun til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Sævar Jón Gunnarsson, greiði varnaraðila, Landsbankanum hf., 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 76/2015
|
Kærumál Innsetningargerð Umferðarréttur Hefð
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem tekin var til greina krafa O sf. um að félagið yrði með beinni aðfarargerð sett inn í umferðarrétt að bílastæðum, vörugeymslu og sorpgeymslu á lóðinni við Laugaveg 47 um lóð við Frakkastíg 9 í Reykjavíka, svo og inn í rétt til að nota bílastæði sem að hluta lægju á síðargreindu lóðinni. Þá var R jafnframt gert að fjarlægja hindranir sem settar höfðu verið á mörk lóðanna.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Eiríkur Tómasson og Helgi I. Jónsson. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 21. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 27. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 7. janúar 2015, þar sem tekin var til greina krafa varnaraðila um að hann yrði með beinni aðfarargerð settur inn í umferðarrétt að bílastæðum, vörugeymslu og sorpgeymslu á lóðinni við Laugaveg 47 um lóðina við Frakkastíg 9 í Reykjavík, svo og inn í rétt til að nota bílastæði sem að hluta liggja á síðargreindu lóðinni eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Kæruheimild er í 4. mgr. 84. gr. laga nr. 90/1989 um aðför. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi. Þá krefst hún málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Við meðferð málsins í héraði var gætt ákvæða 115. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, sbr. 1. mgr. 84. gr. laga nr. 90/1989. Varnaraðili hefur ekki kært úrskurðinn fyrir sitt leyti og kemur því krafa hans um málskostnað í héraði ekki til álita hér fyrir dómi. Hinn kærði úrskurður verður staðfestur með vísan til forsendna hans. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Rakel Steinarsdóttir, greiði varnaraðila, Oddi Sigurðssyni sf., 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 411/2014
|
Niðurfelling máls Málskostnaður
|
Eftir kröfu J var mál hennar á hendur D ehf. fellt niður fyrir Hæstarétti. Var J dæmd til að greiða málskostnað D ehf. fyrir Hæstarétti að kröfu félagsins.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Þorgeir Örlygsson og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Samkvæmt 2. mgr. 130. gr., sbr. 166. gr., laga nr. 91/1991 verður áfrýjandi dæmdur til að greiða málskostnað fyrir Hæstarétti eins og greinir í dómsorði. Dómsorð:
|
Mál nr. 77/2015
|
Kærumál Fjárnám Vextir Fjármagnstekjuskattur
|
Með dómi Hæstaréttar í máli nr. 6/2012 var Í gert að greiða A skaðabætur er námu tiltekinni fjárhæð. Við greiðslu bótanna greindi aðilana á um við hvaða hlutfall fjármagnstekjuskatts ætti að miða við greiðslu vaxta af bótunum. A bar því við að Í hefði átt að miða við það skatthlutfall sem hefði verið í gildi á því tímarki er vextir féllu á kröfuna, en Í taldi að miða ætti við skatthlutfall á því tímamarki er vaxtakrafan var greidd eða varð greiðsluhæf. A taldi sig hafa fengið greidda lægri fjárhæð en honum hefði borið og krafðist þess að fjárnám yrði gert hjá Í til tryggingar skuld er nam mismuninum. Í úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var af Hæstarétti með vísan til forsendna hans, var talið að þær vaxtatekjur sem um ræddi hefðu verið óvissar tekjur í merkingu 2. mgr. 59. gr. laga nr. 90/2003 og ekki orðið greiðslukræfar, sbr. 2. tölulið 2. mgr. 8. gr. sömu laga, fyrr en með dómi Hæstaréttar 25. október 2012 í fyrrgreindu skaðabótamáli. Var kröfu A um fjárnám hjá Í því hafnað.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og Helgi I. Jónsson og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 14. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 27. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 6. janúar 2015 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að fjárnám yrði gert hjá varnaraðila til tryggingar nánar tilgreindum skuldum. Kæruheimild er í 4. mgr. 84. gr. laga nr. 90/1989 um aðför. Sóknaraðili krefst þess að tekin verði til greina krafa sín um að fjárnám verði gert hjá varnaraðila til tryggingar skuld, aðallega að fjárhæð 1.817.412 krónur, til vara 1.678.556 krónur, en að því frágengnu 295.660 krónur. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði sem og kærumálskostnaðar án tillits til gjafsóknar sem sótt hafi verið um. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Með því að gjafsókn sóknaraðila samkvæmt gjafsóknarleyfi 1. október 2014 var takmörkuð við rekstur málsins í héraði og hann hefur ekki lagt fyrir Hæstarétt gögn um að sér hafi verið veitt gjafsókn hér fyrir dómi verður gjafsóknarkostnaður ekki dæmdur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, A, greiði varnaraðila, íslenska ríkinu, 150.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 70/2015
|
Kærumál Aðild Vanreifun Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem máli A á hendur B ehf. var vísað frá dómi vegna vanreifunar. Í niðurstöðu Hæstaréttar sagði m.a. að af stefnu og gögnum sem lögð hefðu verið fram við þingfestingu málsins í héraði yrði ráðið hverjar málsástæður A væru sem og sá grundvöllur sem málsóknin byggðist á, þótt málatilbúnaður hans væri ekki svo ítarlegur og skýr sem skyldi. B ehf. hefði tekið til efnisvarna og yrði ekki séð að óskýrleiki í málatilbúnaði hefði gert honum erfitt um vik í þeim efnum. Bæri A áhættuna af því við efnisúrlausn málsins ef honum tækist ekki að bæta úr annmörkum á málatilbúnaði sínum. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Eiríkur Tómasson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 7. janúar 2015, þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu sína til efnismeðferðar. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Sóknaraðili höfðaði mál þetta til heimtu tilgreindrar fjárhæðar 2. maí 2014 og er krafa hans sögð reist á reikningi vegna eftirstöðva efniskostnaðar og vinnu við húsamálun í þágu varnaraðila. Með stefnu til héraðsdóms lagði sóknaraðili meðal annars fram sundurliðun á heildarverkinu vegna efnis og vinnu sinnar annars vegar og einkahlutafélagsins A. Arinbjarnar hins vegar, tímaskýrslur yfir tilboðsverkið og aukaverk, svo og og mælingar og verklýsingar á tilboðsverkinu og aukaverkum. Bú A. Arinbjarnar ehf., sem var í eigu sóknaraðila, mun hafa verið tekið til gjaldþrotaskipta með úrskurði héraðsdóms 31. október 2013. Segir í stefnu að rekstri félagsins hafi verið ,,hætt um miðjan október 2013“ og hafi sóknaraðili tekið við verkefnum félagsins. Varnaraðili lagði fram greinargerð 16. september 2014 og krafðist aðallega frávísunar málsins frá héraðsdómi, til vara sýknu, en að því frágengnu verulegrar lækkunar á stefnukröfu. Kröfu sína um frávísun málsins byggði varnaraðili á því að verksamningur hafi ekki verið gerður við sóknaraðila heldur við fyrrgreint félag og ekki lægju fyrir ,,haldbærar útskýringar á þeim aðilaskiptum sem urðu við verkið“. Þá væru skýringar á stefnufjárhæð ófullnægjandi og kröfugerð sóknaraðila gengi tölulega ekki upp. Af stefnu og gögnum sem lögð voru fram við þingfestingu málsins í héraði verður ráðið hverjar málsástæður sóknaraðila séu sem og sá grundvöllur sem málsóknin byggist á, þótt málatilbúnaður hans sé ekki svo ítarlegur og skýr sem skyldi. Varnaraðili tók til efnisvarna og verður ekki séð að framangreindur óskýrleiki í málatilbúnaði hafi gert honum erfitt um vik í þeim efnum, heldur má ráða af greinargerð hans í héraði að ótvírætt sé hvert sakarefni málsins sé og hvaða vörnum hann telur sig þurfa að tefla fram. Þannig verður að skýra umfjöllun varnaraðila um aðild sóknaraðila að málinu á þann veg að sá síðarnefndi sé ekki réttur aðili til að krefjast endurgjalds fyrir verkið. Slíkur ágalli, ef réttur reynist, varðar efni málsins og leiðir því til sýknu sbr. 2. mgr. 16. gr. laga nr. 91/1991. Ber sóknaraðili áhættuna af því við efnisúrlausn málsins ef honum tekst ekki að bæta úr annmörkum á málatilbúnaði sínum undir rekstri þess. Samkvæmt framansögðu verður hinn kærði úrskurður felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Rétt þykir að kærumálskostnaður falli niður. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 55/2015
|
Kærumál Dómkvaðning matsmanns
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var beiðni G um dómkvaðningu matsmanns til að meta til peningaverðs fallréttindi jarðarinnar B. Í niðurstöðu Hæstaréttar var m.a. vísað til þess að hvorki yrði ráðið af matsbeiðni hver sú krafa væri sem G vildi staðreyna né væri þar gerð grein fyrir á hvaða lagagrundvelli hún hygðist reisa málatilbúnað sinn á hendur L.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 5. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 16. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 23. desember 2014, þar sem hafnað var beiðni sóknaraðila um dómkvaðningu matsmanns. Kæruheimild er í c. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að umbeðin dómkvaðning fari fram. Þá krefst hún málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með beiðni 14. apríl 2014 óskaði sóknaraðili eftir dómkvaðningu matsmanns til að meta til peningaverðs fallréttindi jarðarinnar Breiðaness í Skeiða- og Gnúpverjahreppi í Þjórsá. Var beiðnin sett fram án þess að mál hefði verið höfðað um þessi réttindi og var hún því reist á XII. kafla laga nr. 91/1991, þótt þess hafi hvergi verið getið í beiðninni. Eftir að dómkvaðningar hafði verið krafist höfðaði sóknaraðili mál á hendur varnaraðila til viðurkenningar á bótaskyldu, en því máli var vísað frá dómi með úrskurði héraðsdóms 27. nóvember 2014. Þeim úrskurði var ekki skotið til Hæstaréttar. Í matsbeiðni sóknaraðila segir að matsþoli, sem er varnaraðili málsins, hafi leitast við að komast yfir vatnsréttindi í neðri hluta Þjórsár fyrir landi jarðarinnar Breiðaness, en sóknaraðili mun vera einn af eigendum hennar. Í því skyni hafi varnaraðili fengið systkini sóknaraðila til að undirrita samningsdrög þar að lútandi. Þá segir í matsbeiðninni að varnaraðili hafi haldið sig við ákveðnar verðhugmyndir, sem sóknaraðili geti ekki fallist á, en hún telji varnaraðila ekki hafa gert neina raunhæfa tilraun til að komast að samkomulagi við eigendur jarðarinnar um markaðsverð réttindanna. Í 1. mgr. 77. gr. laga nr. 91/1991 segir að aðila, sem hafi lögvarinna hagsmuna að gæta, sé heimilt að beiðast dómkvaðningar matsmanns þótt hann hafi ekki haft uppi kröfu vegna matsatriðis í dómsmáli, ef það er gert til að staðreyna kröfu eða sanna atvik að baki henni. Samkvæmt 2. mgr. 78. gr. laganna skal í matsbeiðni greina skýrt frá því atviki sem aðili vill leita sönnunar um, hver réttindi eru í húfi og hverja aðra sönnun varðar að lögum. Svo sem hér hefur verið rakið verður hvorki ráðið af matsbeiðni hver sú krafa er sem sóknaraðili vill staðreyna né heldur er þar gerð grein fyrir á hvaða lagagrundvelli sóknaraðili hyggst reisa málatilbúnað sinn á hendur varnaraðila. Þegar af þeirri ástæðu að matsbeiðnin var alls ófullnægjandi verður að staðfesta hinn kærða úrskurð, enda verður ekki bætt úr annmarka að þessu leyti við meðferð málsins fyrir Hæstarétti. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Gunnhildur Loftsdóttir, greiði varnaraðila, Landsvirkjun, 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 75/2015
|
Kærumál Frestur
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem frestur X, Y, Z, Þ, Æ, Ö, A, B og C til að skila greinargerðum í máli sem ákæruvaldið hafði höfðað á hendur þeim var ákveðinn til 1. nóvember 2015 kl. 14. Í niðurstöðu Hæstaréttar kom m.a. fram að í málinu vægjust á annars vegar réttur X og Z til að þeim gæfist nægur tími til að undirbúa málsvörn af sinni hálfu og hins vegar hagsmunir Þ, Ö, A, B og C, sem upptökukrafa í ákæru beindist að, af því að rekstri málsins yrði hraðað eins og kostur væri, þar sem fjármunir í þeirra eigu hefðu verið kyrrsettir. Var frestur X, Y, Z, Þ, Æ, Ö, A, B og C til að skila greinargerðum í málinu, ákveðinn til 15. júlí 2015 kl. 14.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Helgi I. Jónsson og Þorgeir Örlygsson. Varnaraðilarnir Þ, Ö, A, B og C skutu málinu til Hæstaréttar með kæru 22. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 27. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 22. janúar 2015, þar sem frestur til að skila greinargerðum í málinu var ákveðinn til 1. nóvember 2015 klukkan 14. Kæruheimild er í s. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Framangreindir varnaraðilar krefjast þess aðallega að frestur til að skila greinargerðum í málinu verði ákveðinn átta vikur, en til vara að hann verði ákveðinn skemmri en gert var í hinum kærða úrskurði. Sóknaraðili kærði úrskurð héraðsdóms fyrir sitt leyti 23. janúar 2015. Hann krefst þess að frestur til að skila greinargerðum í málinu verði ákveðinn eigi lengur en til 1. júlí 2015. Varnaraðilarnir X og Z krefjast staðfestingar hins kærða úrskurðar, en varnaraðilarnir Y og Æ hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem fram kemur í hinum kærða úrskurði hafa varnaraðilarnir X og Z fengið frest til að skila greinargerð í tilgreindu máli ákæruvaldsins á hendur þeim til 4. mars 2015, en ráðgert er að aðalmeðferð í því máli hefjist 20. apríl sama ár og standi yfir í allt að fjórar vikur. Þá hafa varnaraðilarnir fengið frest til að skila greinargerð í öðru máli ákæruvaldsins á hendur þeim til 1. október 2015. Samkvæmt 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar ber öllum réttur til að fá úrlausn um ákæru á hendur sér um refsiverða háttsemi með réttlátri málsmeðferð innan hæfilegs tíma fyrir óhlutdrægum dómstóli. Þegar afstaða er tekin til ágreinings þess, sem hér er til úrlausnar, vegast á annars vegar réttur varnaraðilanna X og Z til að þeim gefist nægur tími til að undirbúa málsvörn af sinni hálfu og hins vegar hagsmunir þeirra varnaraðila, sem kært hafa úrskurð héraðsdóms og upptökukrafa í ákæru beinist að, af því að rekstri máls þessa verði hraðað eins og kostur er, þar sem fjármunir í eigu þeirra hafa verið kyrrsettir. Í því sambandi er þó til þess að líta að ákæruvaldið hefur samþykkt að heimila tiltekin viðskipti með eignasöfn varnaraðilanna A, Ö, C og Þ í [...] í [...]. Nánar tiltekið var heimilað að selja skuldabréf og að kaupa slík bréf, sem hafi verið metin af einhverju af matsfyrirtækjunum D, E eða F og fengið fullnægjandi mat. Þá var heimilað að keypt yrðu og seld hlutabréf samkvæmt nánar tilteknum lista að því tilskildu að markaðsvirði útgáfunnar væri tveir milljarðar bandaríkjadala að lágmarki þegar viðskiptin væru gerð. Jafnframt var heimilað að laust fé hjá [...] lægi ekki án ávöxtunar, auk þess sem heimiluð voru staðarviðskipti með gjaldeyri og viðskipti með hrávörurnar olíu, gull og silfur. Samkvæmt þessu og að teknu tilliti til framangreindra sjónarmiða er varnaraðilum veittur frestur til að skila greinargerðum í málinu til miðvikudagsins 15. júlí 2015 klukkan 14. Dómsorð: Varnaraðilum, X, Y, Z, Þ, Æ, Ö, A, B og C, er veittur frestur til að skila greinargerðum í máli þessu til miðvikudagsins 15. júlí 2015 klukkan 14.
|
Mál nr. 46/2015
|
Kærumál Málshöfðunarfrestur Frávísunarúrskurður staðfestur
|
L hf. krafðist endurgreiðslu á gjaldi sem F gerði honum að greiða vegna skipunar tveggja sérfræðinga til að hafa sértækt eftirlit með rekstri hans. Héraðsdómur vísaði málinu frá dómi á þeim grundvelli að frestir til málshöfðunar samkvæmt 1. mgr. 18. gr. laga nr. 87/1998 um opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi og 8. gr. laga nr. 99/1999 um greiðslu kostnaðar við opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi hefðu verið útrunnir er málið var höfðað. Í niðurstöðu Hæstaréttar kom fram að málshöfðun L hf. væri á því reist að ákvarðanir F um gjaldtökuna hefðu verið ólögmætar. Þar sem mál til ógildingar á ákvörðununum hefði ekki verið höfðað innan hins lögmælta málshöfðunarfrests 8. gr. laga nr. 99/1999 gæti L hf. ekki í málinu krafist endurgreiðslu úr hendi F á þeim grundvelli að ákvarðanir hans hefðu verið ólögmætar þannig að unnt hefði verið að fella þær úr gildi, sbr. dóm Hæstaréttar í málinu nr. 156/2002. Að þessu virtu en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar var hann staðfestur.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Eiríkur Tómasson og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 5. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 15. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 23. desember 2014 þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Eins og fram kemur í greinargerð sóknaraðila hér fyrir dómi krefst hann í málinu endurgreiðslu á gjaldi sem varnaraðili gerði honum að greiða vegna skipunar tveggja sérfræðinga í mars og apríl 2010 til að hafa sértækt eftirlit með rekstri hans. Í stefnu til héraðsdóms byggir sóknaraðili þá kröfu „á meginreglum íslensks réttar um endurgreiðslu ólögmætrar gjaldtöku og lögum nr. 29/1995 um endurgreiðslu oftekinna skatta og gjalda.“ Færir hann fyrir því margvísleg rök að ákvarðanir varnaraðila um gjaldtöku vegna vinnu sérfræðinganna hafi verið ólögmætar. Í 8. gr. laga nr. 99/1999 um greiðslu kostnaðar við opinbert eftirlit með fjármálastarfsemi er meðal annars kveðið á um að vilji eftirlitsskyldur aðili ekki una ákvörðun um greiðslur fyrir sértækar aðgerðir, sbr. 7. gr. laganna, geti hann höfðað mál til ógildingar hennar fyrir dómstólum. Skal mál höfðað innan eins mánaðar frá því að aðila var gerð grein fyrir álagningunni með bréfi varnaraðila. Málshöfðun sóknaraðila er eins og áður segir reist á því að ákvarðanir varnaraðila um gjaldtöku fyrir framangreint eftirlit hafi verið ólögmætar. Þar sem hann höfðaði ekki mál til ógildingar þeirra innan hins lögmælta málshöfðunarfrests 8. gr. laga nr. 99/1999 getur hann ekki í máli því, sem hér er til úrlausnar, krafist endurgreiðslu úr hendi varnaraðila á þeim grundvelli að ákvarðanir hans hafi verið ólögmætar þannig að unnt hefði verið að fella þær úr gildi, sbr. til hliðsjónar dóm Hæstaréttar 22. apríl 2002 í máli nr. 156/2002 sem birtur er í dómasafni það ár, bls. 1418. Ef umrætt ákvæði um málshöfðunarfrest yrði skýrt með öðrum og þrengri hætti væri það í raun þýðingarlaust þar sem sá, sem ekki vildi una ákvörðun varnaraðila um greiðslu fyrir hinar sértæku aðgerðir, gæti þá jafnan freistað þess að ónýta ákvörðunina með því að höfða mál til endurheimtu gjaldsins án tillits til frestsins. Með þessum athugasemdum, en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Lýsing hf., greiði varnaraðila, Fjármálaeftirlitinu, 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 24/2015
|
Kærumál Dánarbú Opinber skipti
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem til úrlausnar var ágreiningur um nánar tiltekin atriði varðandi opinber skipti á dánarbúi G og H þar sem erfingjarnir voru sex börn þeirra. Eins og málið var lagt fyrir Hæstarétt laut ágreiningur málsaðila einvörðungu að því hvort A, B, C og D gætu krafist þess samkvæmt 36. gr. laga nr. 20/1991 um skipti á dánarbúum o.fl. að þeim yrði sameiginlega lagðar út eignir úr dánarbúinu sem væru alls að verðmæti 162.310.000 krónur á grundvelli fyrirliggjandi mats, en samkvæmt yfirliti skiptastjóra var ógreiddur arfur til hvers þeirra 48.233.849 krónur eða samtals 192.935.396 krónur til þeirra allra. Í hinum kærða úrskurði var kröfu A, B, C og D hafnað. Í dómi Hæstaréttar kom fram að þar sem ekki væri lagt bann við því í 1. mgr. 36. gr. laga nr. 20/1991 að tveir erfingjar eða fleiri gætu sett fram sameiginlega kröfu um að fá útlagðar eignir úr dánarbúi sér til handa yrði að játa þeim þeirri heimild, að því tilskildu að matsverð eignanna rúmuðust innan sameiginlegs arfshluta þeirra og ekki yrði talið að þær hefðu sérstakt gildi fyrir aðra erfingja umfram þá sem kröfuna gerðu, sbr. 2. mgr. 36. gr. laganna. Samkvæmt framansögðu var krafa A, B, C og D tekin til greina þrátt fyrir mótmæli E og F, enda hefðu þeir ekki sýnt fram á að eignirnar hefðu sérstakt gildi fyrir þá umfram A, B, C og D.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og Helgi I. Jónsson og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðilar skutu málinu til Hæstaréttar með kæru 19. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 9. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 8. desember 2014 þar sem leyst var úr nánar tilteknum ágreiningi málsaðila sem reis við opinber skipti á dánarbúi G og H. Kæruheimild er í 1. mgr. 133. gr. laga nr. 20/1991 um skipti á dánarbúum o.fl. Sóknaraðilar krefjast þess að þeim verði „sameiginlega og að óskiptu lagðar út allar efnislegar eignir dánarbús foreldra sinna ... á matsverði samkvæmt matsgerð dómkvaddra matsmanna frá 13. nóvember 2013 og mati á sumarbústað frá 29. apríl 2011 að undanskilinni 146 hektara spildu úr landi jarðarinnar [...], sem G og H ráðstöfuðu til E 2. desember 2001 ... og þeim eignum sem kaupréttur D tekur til samkvæmt kaupsamningi dagsettum 19. apríl 1991“. Þá krefjast sóknaraðilar málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðilar krefjast staðfestingar hins kærða úrskurðar, svo og málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. I Varnaraðilar hafa ekki kært úrskurð héraðsdóms fyrir sitt leyti og kemur því krafa þeirra um málskostnað í héraði ekki til álita hér fyrir dómi. Málsatvikum er lýst í hinum kærða úrskurði. Eins og þar kemur fram var bú G, sem lést [...] 2008, og eiginkonu hans, H, sem féll frá [...] 2009, tekið til opinberra skipta með úrskurði héraðsdóms [...] 2010. Aðilar máls þessa eru börn þeirra hjóna og einu erfingjar þeirra. Samkvæmt gögnum málsins munu hin látnu ekki hafa skilið eftir sig erfðaskrá. Á skiptafundi í dánarbúinu 15. apríl 2014 lagði skiptastjóri fram tillögu að skiptum í búinu. Þar kom fram að verðmæti eigna búsins, annarra en sumarhúss, bankainnstæðna, verðbréfa og innbús, væri miðað við matsgerð dómkvaddra manna 13. nóvember 2013 og verðmæti sumarhússins við mat löggilts fasteignasala 29. apríl 2011. Samkvæmt tillögunni námu heildareignir búsins 294.403.092 krónum þegar frá hafði verið dreginn arfur sem greiddur hafði verið sóknaraðilum og varnaraðilanum F fyrir fram, 5.000.000 krónur til hvers þeirra eða samtals 25.000.000 krónur. Í tillögunni var arfshluti hvers hinna fimm erfingja sagður vera 48.233.849 krónur, en arfshluti varnaraðilans E 53.233.849 krónur. Þá hafði land úr jörðinni [...], sem sá síðastnefndi hafði fengið í sinn hlut sem fyrirframgreiddan arf, verið metið á 43.500.000 krónur í áðurgreindri matsgerð. Ef sú fjárhæð er dregin frá arfshluta hans standa eftir af honum 9.733.849 krónur. Sóknaraðilar hafa krafist þess að þeim verði sameiginlega lagðar út eignir úr dánarbúinu sem eru alls að verðmæti 162.310.000 krónur á grundvelli fyrirliggjandi mats. Samkvæmt yfirliti skiptastjóra er ógreiddur arfur til hvers þeirra 48.233.849 krónur eða samtals 192.935.396 krónur til þeirra allra. Eins og málið er lagt fyrir Hæstarétt lýtur ágreiningur málsaðila einvörðungu að því hvort taka beri kröfu sóknaraðila til greina samkvæmt lögum nr. 20/1991 eða hafna henni, svo sem gert var í hinum kærða úrskurði. Dómsorð: Tekin er til greina krafa sóknaraðila, A, B, C og D, um að þeim verði sameiginlega og að óskiptu lagðar út við skipti á dánarbúi G og H „allar efnislegar eignir“ búsins, að undanskilinni spildu úr landi jarðarinnar [...] í eigu varnaraðilans E og þeim eignum sem kaupréttur sóknaraðilans D tekur til samkvæmt kaupsamningi 19. apríl 1991. Ákvæði hins kærða úrskurðar um málskostnað skal vera óraskað. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 43/2015
|
Kærumál Nauðungarsala Frávísunarúrskurður staðfestur
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem máli S og A gegn Í hf. og varðaði ágreining sem reis við nauðungarsölu á fasteign þeirra var vísað frá dómi. Í úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var í Hæstarétti með vísan til forsendna hans, var vísað til þess að samkvæmt 1. málslið 4. mgr. 22. gr. laga nr. 90/1991 um nauðungarsölu gætu aðrir en gerðarbeiðendur leitað úrlausnar héraðsdóms um ágreining sem risi við nauðungarsölu, væru gerðarbeiðendur samþykkir því. Þar sem lögmaður gerðarbeiðanda hefði við nauðungarsöluna hafnað kröfu S og A um að þau bæru ágreining um stöðvun hennar undir héraðsdóm hefði skilyrðum laganna hvað þetta varðaði ekki verið fullnægt.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðilar skutu málinu til Hæstaréttar með kæru 25. desember 2014 sem barst héraðsdómi 29. sama mánaðar en réttinum ásamt kærumálsgögnum 15. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 15. desember 2014, þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í 1. mgr. 79. gr. laga nr. 90/1991 um nauðungarsölu. Sóknaraðilar krefjast þess að hinum kærða úrskurði verði hrundið og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Þá krefjast þau þess að „lagt verði mat á hvort meðferð héraðsdóms á málinu hafi verið í samræmi við ákvæði laga um meðferð einkamála nr. 91/1991 og laga um dómstóla nr. 15/1998“ sem og að kröfur þeirra „eins og þær komu fram í greinargerð til Héraðsdóms Reykjavíkur verði teknar til greina á grundvelli útivistar varnaraðila, sem og málskostnaðarkröfur.“ Loks krefjast þau kærumálskostnaðar. Varnaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Fyrir réttinum kemur aðeins til endurskoðunar hvort hinn kærði úrskurður verði staðfestur eða honum hrundið. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Kærumálskostnaður dæmist ekki. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 67/2015
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Felld var úr gildi ákvörðun L um að X skyldi sæta nálgunarbanni í sex mánuði þar sem ekki var talið að fullnægt væri skilyrðum 4. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 21. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 21. janúar 2015 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að staðfest yrði ákvörðun hans 18. sama mánaðar um að varnaraðila yrði gert að sæta nálgunarbanni í sex mánuði gagnvart A. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili. Sóknaraðili krefst þess að staðfest verði framangreind ákvörðun um að varnaraðila verði gert að sæta nálgunarbanni í sex mánuði þannig að lagt verði bann við því að hann komi á eða í námunda við heimili A að [...] í [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus umhverfis heimilið, mælt frá miðju hússins. Jafnframt að lagt verði bann við því að varnaraðili veiti A eftirför, nálgist hana á almannafæri eða setji sig í samband við hana með öðrum hætti. Varnaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur á þann hátt sem í dómsorði greinir. Dómsorð Felld er úr gildi ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 18. janúar 2015, um að varnaraðili, X, sæti nálgunarbanni í sex mánuði samkvæmt 4. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili.
|
Mál nr. 37/2015
|
Kærumál Flýtimeðferð
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu S um að mál sem hún hugðist höfða á hendur SH, Í og R og varðaði greiðslu kostnaðar vegna túlkaþjónustu, sætti flýtimeðferð. Hæstiréttur féllst á með S að málið teldist varða stórfellda hagsmuni hennar auk þess sem það kynni að hafa almenna þýðingu fyrir aðra í sambærilegri stöðu. Þá væri S, með tilliti til heilsufars og þróunar sjúkdóms hennar, brýn þörf á skjótri úrlausn, enda bæru gögn málsins ekki með sér að hún gæti sjálf staðið undir kostnaði við túlkaþjónustu þann tíma sem rekstur dómsmáls eftir almennum reglum tæki. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að gefa út réttarstefnu til flýtimeðferðar í málinu.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með ódagsettri kæru sem barst héraðsdómi 12. janúar 2015 og réttinum ásamt kærumálsgögnum 14. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 9. janúar 2015, þar sem hafnað var beiðni sóknaraðila um flýtimeðferð máls sem hún hyggst höfða gegn varnaraðilum. Kæruheimild er í n. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að fallist verði á beiðni hennar um flýtimeðferð málsins. Varnaraðilar hafa ekki átt þess kost að láta málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Eins og rakið er í úrskurði héraðsdóms þjáist sóknaraðili, sem stundar nám við framhaldsskóla, af arfgengum taugahrörnunarsjúkdómi sem hefur valdið henni sjónmissi, heyrnarmissi og hreyfihömlun. Öll þátttaka hennar í daglegu lífi er háð því að hún njóti aðstoðar túlks. Á skólatíma nýtur hún þjónustu túlks á grundvelli 34. gr. laga nr. 92/2008 um framhaldsskóla auk lögbundins réttar til túlkunar við miðlun þeirra upplýsinga sem fram koma í 4. mgr. 5. gr. laga um réttindi sjúklinga nr. 74/1997. Að þessum tilvikum slepptum leitar sóknaraðili til varnaraðilans Samskiptamiðstöðvar heyrnalausra og heyrnaskertra um þjónustu túlks, en sú stofnun starfar á grundvelli laga nr. 129/1990 um Samskiptamiðstöð heyrnarlausra og heyrnarskertra. Með bréfum þess varnaraðila 23. október og 10. nóvember 2014 var synjað beiðnum sóknaraðila um túlkaþjónustu af nánar tilgreindum tilefnum nema greitt væri fyrir hana og á þeirri forsendu að fjármunir varnaraðilans til umræddrar starfsemi væru uppurnir. Með bréfi 9. desember 2014 synjaði varnaraðilinn Reykjavíkurborg kröfu sóknaraðila um greiðslu þess kostnaðar sem þá var tilfalinn á þeirri forsendu að það væri skylda ríkisins að veita slíka þjónustu og væri kröfum þar að lútandi því ranglega beint að Reykjavíkurborg. Með fyrirhugaðri málsókn hyggst sóknaraðili hafa uppi dómkröfur á hendur varnaraðilanum Samskiptamiðstöð heyrnarlausra og heyrnarskertra þess efnis aðallega að honum hafi verið óheimilt að synja sóknaraðila um endurgjaldslausa túlkaþjónustu frá 7. október 2014 en til vara að dæmdar verði ólögmætar framangreindar ákvarðanir hans 23. október og 10. nóvember 2014. Í báðum tilvikum er auk þess gerð krafa um greiðslu útlagðs kostnaðar og miskabóta og beinist hún auk síðastgreinds varnaraðila að íslenska ríkinu. Verði ekki fallist á dómkröfur sóknaraðila á hendur þessum varnaraðilum er þeim til vara beint að varnaraðilanum Reykjavíkurborg og þess þá krafist að framangreind synjun þess varnaraðila á greiðslu útlagðs kostnaðar við túlkaþjónustu 9. desember 2014 verði dæmd ólögmæt auk þess sem gerð er krafa um greiðslu útlagðs kostnaðar og miskabóta. Kröfu um flýtimeðferð styður sóknaraðili þeim rökum að um sé að ræða grundvallarhagsmuni sína sem lúti að því að hún geti lifað og starfað í samfélaginu til jafns við aðra. Þörf hennar fyrir flýtimeðferð verði jafnframt að meta með hliðsjón af því að hún ráði ekki við að standa straum af kostnaði við umrædda þjónustu meðan rekið verði dómsmál um réttindi hennar. Hugsanlegur endurkröfuréttur síðar á grundvelli slíks dóms skipti því ekki máli við mat á þörfinni fyrir flýtimeðferð. Enn fremur hefur sóknaraðili vísað til þess að niðurstaða fyrirhugaðs dómsmáls muni hafa almenna þýðingu fyrir aðra heyrnarlausa og heyrnarskerta í sambærilegri stöðu. Fallist er á með sóknaraðila að málið geti talist varða stórfellda hagsmuni hennar auk þess sem það kunni að hafa almenna þýðingu fyrir aðra í sambærilegri stöðu. Þá er fallist á það með sóknaraðila að henni sé, með tilliti til heilsufars og þróunar sjúkdómsins, brýn þörf á skjótri úrlausn, enda bera gögn málsins ekki með sér að hún geti sjálf staðið undir kostnaði við umrædda túlkaþjónustu þann tíma sem ætla má að rekstur dómsmáls eftir almennum reglum taki. Getur engin áhrif haft á þessa niðurstöðu þótt sóknaraðili hafi ekki tæmt kæruleiðir innan stjórnsýslunnar enda gildir enginn slíkur áskilnaður sem lögbundið skilyrði flýtimeðferðar. Samkvæmt þessu er skilyrðum 1. mgr. 123. gr. laga nr. 91/1991 fullnægt til að heimiluð verði flýtimeðferð í máli sóknaraðila á hendur varnaraðilum og verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að gefa út réttarstefnu til flýtimeðferðar í málinu. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að gefa út stefnu til flýtimeðferðar í máli því, sem sóknaraðili, Snædís Rán Hjartardóttir, hyggst höfða á hendur varnaraðilum, Samskiptamiðstöð heyrnarlausra og heyrnarskertra, íslenska ríkinu og Reykjavíkurborg, með þeim dómkröfum sem áður er lýst.
|
Mál nr. 14/2015
|
Kærumál Varnarþing Frávísunarúrskurður staðfestur
|
Í hinum kærða úrskurði héraðsdóms var máli K á hendur M vísað frá dómi þar sem það hefði verið höfðað á röngu varnarþingi. Deildu aðilar um hvort að M ætti fasta búsetu í Reykjavík í skilningi 2. málsl. 1. mgr. 32. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Í dómi Hæstaréttar kom fram að stefna hefði verið birt fyrir A en þess ekki getið í birtingarvottorði að hún hefði tjáð þeim sem birti stefnuna að M ætti þar fasta búsetu eða dvalarstað eins og áskilið væri í a. lið 1. mgr. 87. gr. sömu laga. K hefði lagt fyrir Hæstarétt ódagsett skjal undirritað af stefnuvottinum þar sem greindi að A hefði staðfest við birtingu stefnunnar að M „væri með dvalarstað“ á umræddum stað. Með hliðsjón af 3. mgr. 87. gr. laganna og gegn andmælum M yrði réttaráhrifum skjals þessa ekki jafnað við skráningu upplýsinga á birtingarvottorði samkvæmt 1. mgr. 87. gr. laganna. Með þessari athugasemd en að öðru leyti með vísan til forsendna úrskurðarins var hann staðfestur.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Eiríkur Tómasson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 23. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 6. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 12. desember 2014, þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að lagt verði fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Þá krefst hún kærumálskostnaðar án tillits til gjafsóknar, sem sótt hafi verið um. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Eins og greinir í hinum kærða úrskurði var stefna birt fyrir A að [...] í Reykjavík, en þess ekki getið í birtingarvottorði að hún hafi tjáð þeim sem birti stefnuna að stefndi ætti þar fasta búsetu eða dvalarstað eins og áskilið er í a. lið 1. mgr. 87. gr. laga nr. 91/1991, sbr. b. lið 3. mgr. 85. gr. sömu laga. Sóknaraðili hefur lagt fyrir Hæstarétt ódagsett skjal undirritað af B, sem mun vera stefnuvottur, þar sem greinir að A hafi staðfest við birtingu stefnunnar að varnaraðili ,,væri með dvalarstað“ að [...] í Reykjavík. Með hliðsjón af 3. mgr. 87. gr. laga nr. 91/1991 verður réttaráhrifum skjals þessa ekki jafnað við skráningu upplýsinga á birtingarvottorði samkvæmt 1. mgr. 87. gr. sömu laga. Gegn andmælum varnaraðila fær hið nýja skjal því ekki haggað niðurstöðu hins kærða úrskurðar. Með þessari athugasemd en að öðru leyti með vísan til forsendna úrskurðarins verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Með því að gjafsókn sóknaraðila samkvæmt bréfi innanríkisráðuneytisins 12. nóvember 2014 var bundin við rekstur málsins í héraði og hún hefur ekki lagt fyrir Hæstarétt gögn um að sér hafi verið veitt gjafsókn hér fyrir dómi verður gjafsóknarkostnaður ekki dæmdur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, K, greiði varnaraðila, M, 150.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 54/2015
|
Kærumál Matsmenn Þóknun
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem þóknun til handa S, vegna vinnu hennar við matsgerð í tilgreindu einkamáli, var ákveðin 2.590.320 krónur.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Þorgeir Örlygsson hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 23. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 16. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 15. desember 2014, þar sem sóknaraðila var gert að greiða varnaraðila 2.590.320 krónur fyrir störf hennar að tiltekinni matsgerð sem unnin var að beiðni sóknaraðila sem matsbeiðanda. Kæruheimild er í c. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að þóknun varnaraðila verði lækkuð. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili kærði úrskurð héraðsdóms fyrir sitt leyti 30. desember 2014. Hún krefst þess að þóknun sín verði ákveðin 3.669.620 krónur. Þá krefst hún málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Rétt er að hvor aðili beri sinn kostnað af kærumáli þessu. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 62/2015
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Felld var úr gildi ákvörðun L um að X skyldi sæta nálgunarbanni í sex mánuði þar sem ekki var talið að fullnægt væri skilyrðum 4. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 20. janúar 2015 þar sem staðfest var ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 13. sama mánaðar um að varnaraðili sætti nálgunarbanni, eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að nálgunarbanni verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með framangreindri ákvörðun sóknaraðila 13. janúar 2015 var varnaraðila gert að sæta nálgunarbanni í sex mánuði þannig að honum var bannað að veita fyrrum sambúðarkonu sinni og barnsmóður, A, eftirför, nálgast hana á almannafæri sem næmi 50 metra radíus frá staðsetningu hennar hverju sinni eða setja sig í samband við hana með öðrum hætti. Í ákvörðuninni var rakið að A hafi skýrt frá ofbeldi sem hún hafi orðið fyrir af hálfu varnaraðila frá árinu 2011, þar af í tvö skipti í júlí 2014, meðan þau voru enn í sambúð, svo sem nánar er gerð grein fyrir í úrskurði héraðsdóms. Var ákvörðun sóknaraðila rökstudd með þeim hætti að þau gögn sem lögregla hefði undir höndum bæru með sér að háttsemi varnaraðila hafi valdið A miklum ótta og vanlíðan. Í því ljósi taldi sóknaraðili að fullnægt væri skilyrðum 4. gr. laga nr. 85/2011, en varnaraðili lægi undir rökstuddum grun um að hafa beitt A líkamlegu ofbeldi 30. júlí 2014 og sent kynlífsmynd og nektarmyndband til vinkonu hennar og vinnufélaga. Þá hefði háttsemi varnaraðila gefið til kynna að hann myndi halda áfram að raska friði A og yrði ekki talið sennilegt að friðhelgi hennar yrði vernduð með öðrum og vægari hætti. Samkvæmt 4. gr. laga nr. 85/2011 er heimilt að beita nálgunarbanni ef rökstuddur grunur er um að sakborningur hafi framið refsivert brot eða raskað á annan hátt friði brotaþola eða hætta sé á að viðkomandi brjóti gegn brotaþola samkvæmt framansögðu. Samkvæmt gögnum málsins er varnaraðili undir rökstuddum grun um að hafa beitt A líkamlegu ofbeldi í eitt skipti í júlí 2014. Þá liggur jafnframt fyrir að varnaraðili hefur játað að hafa sent kynlífsmynd og nektarmyndband til vinkonu A og vinnufélaga í janúar 2015. Jafnvel þótt varnaraðili hafi með háttsemi sinni í hinu síðarnefnda tilviki gróflega rofið friðhelgi einkalífs A verður ekki talið að nálgunarbann á grundvelli laga nr. 85/2011 veiti henni vernd gagnvart slíkri háttsemi. Þá er nokkur tími liðinn frá því atvik 30. júlí 2014 áttu sér stað. Er ekkert í gögnum málsins málsins sem bendir til að varnaraðili hafi eftir það tímamark beitt A líkamlegu ofbeldi eða að hætta sé á að hann muni brjóta gegn henni með þeim hætti. Með hliðsjón af framangreindu verður ekki ráðið að fullnægt sé skilyrðum 4. gr. laga nr. 85/2011 til að varnaraðila verði gert að sæta nálgunarbanni og verður það því fellt úr gildi. Þóknun verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3. mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr. 85/2011. Dómsorð: Felld er úr gildi ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 13. janúar 2015, sem birt var degi síðar, um að varnaraðili, X, sæti nálgunarbanni í sex mánuði samkvæmt 4. gr. laga nr. 85/2011. Þóknun verjanda varnaraðila, Brynjólfs Eyvindssonar héraðsdómslögmanns, fyrir Hæstarétti, 186.000 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 63/2015
|
Kærumál Skýrslugjöf Vitni
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu ákæruvaldsins um að X yrði gert að víkja úr þinghaldi á meðan þrjú vitni gæfu skýrslu við aðalmeðferð málsins. Var ekki talið að sýnt hefði verið fram á að skýrslutakan væri vitnunum sérstaklega til íþyngingar og kynni að hafa áhrif á framburð þeirra
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 19. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 21. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 19. janúar 2015, þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að varnaraðila yrði gert að víkja úr þinghaldi á meðan þrjú nafngreind vitni gæfu skýrslu við aðalmeðferð málsins. Kæruheimild er í n. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Sóknaraðili krefst þess að framangreind krafa sín verði tekin til greina. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 19/2015
|
Kærumál Frávísunarúrskurður staðfestur
|
LH höfðaði mál fyrir héraðsdómi Suðurlands gegn X, Y og Z fyrir áfengis, lyfja- og tollalagabrot. Í úrskurði héraðsdóms var ákærunni vísað frá dómi þar sem LH hefði brostið heimild til þess að höfða málið í öðru umdæmi án þess að hafa fengið fyrirmæli þar um frá R, sbr. 2. og 4. mgr. 24. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í dómi Hæstaréttar kom fram að með setningu laga nr. 88/2008 hefði ekki verið breytt því fyrirkomulagi eldri laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála að lögreglustjóri höfði einvörðungu mál fyrir þeim héraðsdómi sem ætti lögsögu í umdæmi lögreglustjórans. Var varnarþingsreglum VI. kafla laga nr. 88/2008 leiddi að málið bar að höfða í öðru umdæmi, en það hefði hann gert án þess að R hefði tekið ákvörðun þar um. Var hinn kærði úrskurður því staðfestur.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 18. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 7. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 15. desember 2014 þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðilum var vísað frá dómi. Kæruheimild er í t. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Sóknaraðili krefst þess að lagt verði fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Varnaraðilar krefjast staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með lögum nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála var lögreglustjórum veitt ákæruvald vegna þeirra brota sem talin voru í 1. mgr. 28. gr. laganna. Í 3. mgr. sömu greinar sagði síðan að lögreglustjóri vísaði máli til ákvörðunar ríkissaksóknara meðal annars ef hann teldi að mál ætti að höfða í öðru umdæmi. Í athugasemdum við þetta ákvæði í frumvarpi til laganna sagði að lögreglustjóri skyldi einungis höfða mál fyrir þeim héraðsdómi sem ætti lögsögu í umdæmi lögreglustjórans. Teldi hann að mál ætti fremur að höfða í öðru umdæmi bæri honum að vísa því til ákvörðunar ríkissaksóknara. Með 4. gr. laga nr. 84/1996 voru gerðar breytingar á reglum um ákæruvald lögreglustjóra án þess þó að haggað væri við því ákvæði að lögreglustjóri vísaði máli til ákvörðunar ríkissaksóknara ef hann teldi að mál ætti að höfða í öðru umdæmi. Lög nr. 19/1991 voru leyst að hólmi með lögum nr. 88/2008. Af 1. mgr. 24. gr. laganna leiðir að lögreglustjóri höfðar önnur sakamál en þau sem ríkissaksóknari höfðar eftir nánar tilgreindum ákvæðum laganna. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að lögreglustjóri geti borið undir héraðssaksóknara álitaefni varðandi saksókn eða málsmeðferð að öðru leyti, svo sem ef hann telur að mál eigi að höfða í öðru umdæmi. Einnig er tekið fram í 4. mgr. greinarinnar að lögreglustjóri sem stýrt hefur rannsókn brots höfði sakamál vegna þess nema ríkissaksóknari eða héraðssaksóknari höfði mál eða annað leiði af reglum um varnarþing samkvæmt VI. kafla laganna. Í því tilviki tekur héraðssaksóknari ákvörðun um hvaða lögreglustjóri skuli höfða mál eða hvort hann geri það sjálfur. Embætti héraðssaksóknara hefur enn ekki verið komið á fót og gegnir ríkissaksóknari því hlutverki sem héraðssaksóknara er ætlað samkvæmt 2. og 4. mgr. 24. gr. laganna, sbr. 6. mgr. VII. ákvæðis til bráðabirgða með lögunum. Með 2. og 4. mgr. 24. gr. laga nr. 88/2008 var ekki breytt því fyrirkomulagi eldri laga að lögreglustjóri höfðar aðeins mál fyrir þeim héraðsdómi sem á lögsögu í umdæmi lögreglustjórans. Af varnarþingsreglum VI. kafla laganna leiddi að mál þetta bar að höfða í öðru umdæmi en lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu, en það gerði hann án þess að ríkissaksóknari hefði tekið ákvörðun þar um í samræmi við síðari málslið 4. mgr. 24. sömu laga. Til þess brast hann heimild og verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun verjenda varnaraðila, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun Páls Arnórs Pálssonar hæstaréttarlögmanns, verjanda varnaraðilans X, og Ólafs Björnssonar hæstaréttarlögmanns, verjanda varnaraðilanna Z og Y, 186.000 krónur til hvors um sig.
|
Mál nr. 59/2015
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Degi síðar hafi brotaþoli A komið á lögreglustöð og kært ofangreinda árás. Þá hafi hún lýst árásinni svo að varnaraðili hefði ruðst inn, tekið brotaþolann hálstaki og sett skammbyssu upp að höfði hennar. Varnaraðili hefði lýst yfir vilja til þess að drepa brotaþolann en að hann vildi hins vegar ekki fara í fangelsi. Varnaraðili hefði því næst sett byssuna í vasann og byrjað að slá brotaþolann mörg högg í síðu og upphandlegg. Brotaþolinn hefði byrjað að öskra í von um að nágranni hennar á efri hæð hússins heyrði í henni. Varnaraðili hefði þá tekið fyrir munn konunnar og síðan haldið áfram að slá hana í síðuna og einnig á vinstra gagnauga. Að því loknu hefði hann yfirgefið íbúðina en áður hefði hann hótað því að lemja og jafnvel drepa son brotaþolans. Hann myndi þó líklega bíða með það þar til hann yrði átján ára.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 20. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 16. janúar 2015, þar sem felld var úr gildi ákvörðun sóknaraðila 8. janúar sama ár um að varnaraðili sætti nálgunarbanni samkvæmt 4. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. sömu laga. Sóknaraðili krefst þess að staðfest verði framangreind ákvörðun um að varnaraðila verði gert að sæta nálgunarbanni í sex mánuði þannig að lagt verði bann við því að hann komi á eða í námunda við heimili A, kt. [...], og sonar hennar B, kt. [...], að [...] í [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus umhverfis heimilið, mælt frá miðju hússins. Jafnframt að lagt verði bann við því að varnaraðili veiti A og B eftirför, nálgist þau á almannafæri eða setji sig í samband við þau með öðrum hætti. Varnaraðili krefst aðallega staðfestingar hins kærða úrskurðar, en til vara að nálgunarbanni verði markaður skemmri tími og að „umfang“ þess verði ,,takmarkað“. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Þóknun verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3. mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr. 85/2011. Dómsorð Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Þóknun verjanda varnaraðila, Jóns Egilssonar hæstaréttarlögmanns, fyrir Hæstarétti, 124.000 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 58/2015
|
Kærumál Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi samkvæmt 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 19. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 13. janúar 2015 þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til þriðjudagsins 10. febrúar 2015 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar er hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 27/2015
|
Kærumál Gjaldþrotaskipti Fasteignakaup Forkaupsréttur Aðild Frávísun frá héraðsdómi
|
Í málinu krafðist A ehf. þess að hann hefði notið forkaupsréttar samkvæmt 1. mgr. 9. gr. laga nr. 40/2002 um fasteignakaup þegar þrotabú H ehf. gerði kaupsamning við T ehf. um sölu á nánar tilgreindum lóðum og gaf út afsal fyrir þeim í júlí 2013 og að hann hefði tilkynnt þrotabúinu innan frests samkvæmt 2. mgr. ákvæðisins að hann neytti þessa forkaupsréttar. Eftir þingfestingu málsins gaf A ehf. út sakaukastefnu á hendur T ehf. þar sem hann beindi sömu dómkröfum að honum og hann hafði þegar gert gagnvart þrotabúinu. Í hinum kærða úrskurði héraðsdóms var öllum kröfum A ehf. hafnað. Í dómi Hæstaréttar kom fram að ekki yrði leyst úr skyldur þriðja manns í máli sem væri rekið eftir reglum 5. þáttar laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. nema svo stæði á sem um ræðir í 172. og 173. gr. laganna. Ekki yrði fundin heimild fyrir því að sá, sem héldi fram kröfu á hendur þrotabúi, gæti um leið krafist dómsúrlausnar á hendur þriðja manni á þeim grunni að sá bæri óskipta skyldu með þrotabúinu. Gætu aðilar máls engu breytt um þetta með samkomulagi sín á milli. Yrði því án kröfu að vísa málinu frá héraðsdómi að því er T ehf. varðaði. Á hinn bóginn var fallist á með héraðsdómi að fresturinn samkvæmt 2. mgr. 9. gr. laga nr. 40/2002 hefði verið liðinn þegar tilkynning A ehf. barst þrotabúi H ehf. Þá var tekið undir með héraðsdómi að hvorki væru skilyrði til að ógilda kaupsamninginn og afsal á grundvelli 33. gr. né 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. Með þessum athugasemdum var úrskurðurinn staðfestur um dómkröfur A ehf. á hendur þrotabúi H ehf.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Helgi I. Jónsson og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 4. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 9. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 22. desember 2014, þar sem leyst var úr ágreiningi aðilanna í tengslum við forkaupsrétt sóknaraðila að nánar tilgreindum fasteignum, sem varnaraðilinn þrotabú Hafhúss ehf. seldi og afsalaði varnaraðilanum Tjarnarbrekku ehf. 17. júlí 2013. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess aðallega að viðurkenndur verði forkaupsréttur sinn að nítján nánar tilgreindum lóðum að Seinakri 2 til 10, Breiðakri 1 til 16 og Byggakri 11 til 20 í Garðabæ og verði varnaraðilanum þrotabúi Hafhúss ehf. gert að gefa út afsal til sóknaraðila gegn greiðslu á 181.070.000 krónum, en báðum varnaraðilum gert að fá afmáð þinglýsingu kaupsamnings síns um lóðirnar og afsali fyrir þeim frá 17. júlí 2013. Til vara krefst sóknaraðili þess að ógiltur verði fyrrnefndur kaupsamningur og afsal, svo og að varnaraðilanum þrotabúi Hafhúss ehf. verði gert að selja og afsala lóðunum til sóknaraðila gegn greiðslu sömu fjárhæðar og greinir í aðalkröfu. Að þessu frágengnu krefst sóknaraðili „viðurkenningar á skaðabótaskyldu aðalvarnaraðila og sakaukavarnaraðila in solidum gagnvart sóknaraðila vegna þess tjóns sem sóknaraðili hefur orðið fyrir vegna ólögmætrar háttsemi“ þeirra við sölu á umræddum lóðum. Í öllum tilvikum krefst sóknaraðili málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðilar krefjast hvor fyrir sitt leyti staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Eins og nánar greinir í hinum kærða úrskurði reisir sóknaraðili dómkröfur sínar á því að hann hafi notið forkaupsréttar samkvæmt 1. mgr. 9. gr. laga nr. 40/2002 um fasteignakaup þegar varnaraðilinn þrotabú Hafhúss ehf. gerði kaupsamning við varnaraðilann Tjarnarbrekku ehf. um áðurnefndar lóðir og gaf út afsal fyrir þeim 17. júlí 2013 og hafi sóknaraðili tilkynnt fyrrnefnda varnaraðilanum innan frests samkvæmt því lagaákvæði að hann neytti þessa forkaupsréttar. Sóknaraðili lýsti kröfu vegna þessa 20. maí 2014 við gjaldþrotaskipti á varnaraðilanum þrotabúi Hafhúss ehf., sem skiptastjóri hafnaði. Með því að ekki tókst að jafna ágreining þeirra um þetta beindi skiptastjóri honum til héraðsdóms, þar sem mál þetta var þingfest af því tilefni 19. júní 2014. Sóknaraðili gaf út sakaukastefnu 10. júlí sama ár á hendur varnaraðilanum Tjarnarbrekku ehf., þar sem sóknaraðili beindi sömu dómkröfum að þeim varnaraðila og hann hafði þegar gert gagnvart varnaraðilanum þrotabúi Hafhúss ehf. Stefna þessi var lögð fram í þinghaldi í málinu 11. júlí 2014, þar sem mætt var af hálfu varnaraðilans Tjarnarbrekku ehf. og tók hann í framhaldi af því til varna. Mál þetta, sem samkvæmt framansögðu var upphaflega milli sóknaraðila og varnaraðilans þrotabús Hafhúss ehf., er rekið fyrir dómi eftir reglum 5. þáttar laga nr. 21/1991. Í slíku máli verður ekki leyst úr um skyldur þriðja manns nema svo standi á, sem um ræðir í 172. eða 173. gr. laganna. Í þeim ákvæðum verður ekki fundin heimild fyrir því að sá, sem heldur fram kröfu á hendur þrotabúi, geti um leið krafist dómsúrlausnar á hendur þriðja manni á þeim grunni að sá beri óskipta skyldu með þrotabúinu. Geta aðilar máls engu breytt um þetta með samkomulagi sín á milli. Verður því án kröfu að vísa málinu frá héraðsdómi að því er varnaraðilann Tjarnarbrekku ehf. varðar. Fallist verður á með héraðsdómi að upphaf frests þess, sem um ræðir í 2. mgr. 9. gr. laga nr. 40/2002, verði í lögskiptum sóknaraðila og varnaraðilans þrotabús Hafhúss ehf. látið ráðast af því að sóknaraðili hafi 30. júlí 2013 klukkan 11.06 fengið boð um að nýta forkaupsrétt sinn, svo og að sá fimmtán daga frestur, sem mælt er fyrir um í því lagaákvæði, hafi verið liðinn þegar tilkynning barst varnaraðilanum 14. ágúst sama ár klukkan 16.23 um að sóknaraðili hafi ákveðið að neyta þessa réttar síns. Þá er staðfest niðurstaða hins kærða úrskurðar um að hvorki séu skilyrði til að ógilda kaupsamning varnaraðilanna og afsal á grundvelli 33. gr. né 36. gr. laga nr. 7/1936 um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga. Með þessum athugasemdum verður hinn kærði úrskurður staðfestur um dómkröfur sóknaraðila á hendur varnaraðilanum þrotabúi Hafhúss ehf. Sóknaraðili verður dæmdur til að greiða varnaraðilum kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Kröfum sóknaraðila, Akralands ehf., á hendur varnaraðilanum Tjarnarbrekku ehf. er vísað frá héraðsdómi, en að öðru leyti er hinn kærði úrskurður staðfestur. Sóknaraðili greiði hvorum varnaraðila, þrotabúi Hafhúss ehf. og Tjarnarbrekku ehf., 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 57/2015
|
Kærumál Gæsluvarðhald Útlendingur
|
Varnaraðili krefst þess aðallega að kröfu lögreglustjóra verði hafnað, til vara að varnaraðila verði gert að sæta farbanni og til þrautavara að honum verði gert að halda sig á afmörkuðu svæði.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 17. janúar 2015, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 19. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 17. janúar 2015, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi uns til framkvæmdar kæmi ákvörðun Útlendingastofnunar um að senda hann aftur til Finnlands, þó eigi lengur en til föstudagsins 23. janúar 2015 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara að honum verði gert að sæta farbanni í stað gæsluvarðhalds, en að því frágengnu að honum verði gert að halda sig á afmörkuðu svæði. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 12/2015
|
Kærumál Frávísun frá héraðsdómi að hluta Frávísunarúrskurður staðfestur
|
Með beiðni í febrúar 2011 sótti G hf. um heimild til samsköttunar með dótturfélögum sínum, þar á meðal GH ehf. Með ákvörðun R var umsókninni hafnað. G hf. höfðaði mál gegn R og Í til þess að fá ákvörðuninni hnekkt fyrir dómi auk þess sem krafist var viðurkenningar á skaðabótaskyldu Í vegna hennar annars vegar og lögfestingar tiltekins lagaákvæðis hins vegar. Til stuðnings viðurkenningarkröfum sínum vísaði G hf. til þess að GH ehf. hefði greitt mun hærri tekjuskatt á árunum 2011 til 2013 en ef félögin hefðu verið samsköttuð. Í hinum kærða úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var í Hæstarétti með vísan til forsendna hans, var tekið fram að G hf. hefði höfðað mál þetta einn án aðildar GH ehf. og því kæmi ætlað tjón þess félags ekki til umfjöllunar. Talið var að G hf. hefði ekki sýnt fram á að hann hefði lögvarða hagsmuni, sbr. 2. mgr. 25. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, af því að fá sérstaklega leyst úr viðurkenningarkröfum sínum enda væru þær efnislega reistar á sömu málsástæðum og krafa hans um ógildingu ákvörðunar R. Yrði fallist á eina eða fleiri af þessum málsástæðum, þannig að það myndi varða ógildingu ákvörðunarinnar, yrði að ætla að GH ehf. ætti kröfu um endurgreiðslu oftekins skatts á hendur Í. Hefði G hf. ekki fært rök fyrir því að sú niðurstaða myndi ekki ná að rétta hlut hans sem eiganda GH ehf. með viðhlítandi hætti. Voru viðurkenningarkröfum G hf. því vísað frá dómi.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 23. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 5. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 16. desember 2014 þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðilum var að hluta vísað frá dómi.Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið í heild til efnismeðferðar. Varnaraðilar krefjast staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðilum kærumálskostnað eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Glitnir hf., greiði varnaraðilum, ríkisskattstjóra og íslenska ríkinu, hvorum fyrir sig 175.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 52/2015
|
Kærumál Kæra Frávísun frá Hæstarétti
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu X um að tiltekið gagn yrði ekki lagt fram í máli ákæruvaldsins á hendur honum. Málinu var vísað frá Hæstarétti þar sem kæran uppfyllti ekki áskilnað 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 15. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 14. janúar 2015, þar sem hafnað var kröfu varnaraðila um að tiltekið gagn yrði ekki lagt fram í máli sóknaraðila á hendur honum. Kæruheimild er í p. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í kæru varnaraðila eru engar dómkröfur gerðar. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Samkvæmt 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála skal í skriflegri kæru til héraðsdómara greint frá því hvaða úrskurður sé kærður, kröfu um breytingu á honum og ástæður sem kæran er reist á. Í skriflegri kæru varnaraðila til héraðsdóms var hvorki greint frá kröfu um breytingu á hinum kærða úrskurði né þeim ástæðum sem hún væri reist á. Kæran fullnægir því ekki skilyrðum fyrrgreinds lagaákvæðis og verður málinu samkvæmt því vísað frá Hæstarétti. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá Hæstarétti.
|
Mál nr. 39/2015
|
Kærumál Ráðgefandi álit EFTA-dómstóllinn
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu X um að leitað yrði ráðgefandi álits EFTA-dómstólsins um nánar tiltekin atriði í tengslum við rekstur máls ákæruvalds á hendur honum vegna ætlaðra brota gegn ákvæðum laga nr. 73/2005 um skipan ferðamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 9. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 14. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 8. janúar 2015 þar sem hafnað var kröfu varnaraðila um að leitað yrði ráðgefandi álits EFTA-dómstólsins um nánar tiltekin atriði í tengslum við sakamál sóknaraðila á hendur varnaraðila. Kæruheimild er í 3. mgr. 1. gr. laga nr. 21/1994 um öflun álits EFTA-dómstólsins um skýringu samnings um Evrópska efnahagssvæðið. Varnaraðili krefst þess aðallega að tekin verði til greina krafa hans um að leitað verði ráðgefandi álits EFTA-dómstólsins um hvort það samræmist ákvæðum tilskipunar Evrópuþingsins og ráðsins 2006/123/EB, eins og hún hefur verið tekin upp í viðauka nr. 10 og 11 við samninginn um Evrópska efnahagssvæðið, einkum 5. mgr. 1. gr. og 1. mgr. 9. gr., sbr. inngangsákvæði í 2. málslið 12., 42. og 43. tölulið, að sá sem starfar sem ferðaskipuleggjandi eða ferðaskrifstofa skuli hafa til þess leyfi, að viðlagðri refsingu, sbr. 1. mgr. 8. gr. og 1. mgr. 26. gr. laga nr. 73/2005 um skipan ferðamála. Til vara krefst hann þess að leitað verði ráðgefandi álits EFTA-dómstólsins um skýringu á tilskipuninni um hvort það sama samræmist henni. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar er fallist á þá niðurstöðu héraðsdóms að svar EFTA-dómstólsins við spurningu í aðalkröfu sóknaraðila myndi ekki hafa þýðingu við úralausn sakamálsins á hendur honum. Í varakröfu sóknaraðila er höfð uppi spurning sem er að efni til um það sama og getur hún því heldur ekki haft þýðingu við úrlausn málsins. Samkvæmt þessu verður hinn kærði úrskurður staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 13/2015
|
Kærumál Dómkvaðning matsmanns
|
Í úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var í Hæstarétti með vísan til forsendna hans, var tekin til greina krafa Í ehf. um dómkvaðningu matsmanns. Talið var að það stæði ekki dómkvaðningu í vegi þótt fyrir lægi að þriðji maður hefði gögn undir höndum sem matið kynni að varða og sem undanþáguheimild 3. mgr. 62. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála næði til. Þá var ekki séð að bersýnilega væri óþarft að meta þau atriði sem spurningarnar lutu að, sbr. 3. mgr. 46. gr. sömu laga. Að lokum kom fram að þótt með matsbeiðni væri leitað eftir áliti á einhverju sem öðrum þræði snerti lagaleg atriði sem dómara bæri að meta, sbr. 2. mgr. 60. gr. laganna, þá myndi niðurstaða þar að lútandi í matsgerð ekki binda hendur dómara eða þrengja svigrúm hans og skyldu til að meta þau endanlega sjálfur.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 17. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 6. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 10. desember 2014, þar sem tekin var til greina krafa varnaraðila um dómkvaðningu matsmanns. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess aðallega að kröfu varnaraðila verði hafnað, en til vara að henni verði hafnað að hluta. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, LBI hf., greiði varnaraðila, ÍT ferðum ehf., 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 41/2015
|
Kærumál Kæra Frávísun frá Hæstarétti
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem ákvörðun innanríkisráðherra um framsal X til Póllands var staðfest. Málinu var vísað frá Hæstarétti þar sem kæran uppfyllti ekki áskilnað 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 15. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 9. janúar 2015, þar sem staðfest var ákvörðun innanríkisráðuneytisins 17. nóvember 2014 um að framselja varnaraðila til Póllands. Kæruheimild er í 24. gr. laga nr. 13/1984 um framsal sakamanna og aðra aðstoð í sakamálum. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Samkvæmt 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála skal í skriflegri kæru til héraðsdómara greint frá því hvaða úrskurður sé kærður, kröfu um breytingu á honum og ástæður sem kæran er reist á. Í kæru varnaraðila var ekki gerð grein fyrir þeim ástæðum sem hún var reist á. Kæran fullnægir því ekki skilyrðum fyrrgreinds lagaákvæðis og verður málinu samkvæmt því vísað frá Hæstarétti. Samkvæmt 2. mgr. 16. gr. laga nr. 13/1984 greiðist kærumálskostnaður úr ríkissjóði, þar með talin þóknun skipaðs réttargæslumanns varnaraðila vegna meðferðar málsins fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá Hæstarétti. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun skipaðs réttargæslumanns varnaraðila, Brynjólfs Eyvindssonar héraðsdómslögmanns, 124.000 krónur.
|
Mál nr. 854/2014
|
Kærumál Flýtimeðferð Stjórnvald
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu LV um að mál sem samtökin hugðust höfða á hendur L hf. sætti flýtimeðferð.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Eiríkur Tómasson og Þorgeir Örlygsson. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 18. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 22. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 12. desember 2014 þar sem hafnað var beiðni sóknaraðila um flýtimeðferð máls sem hann hyggst höfða gegn varnaraðila. Kæruheimild er í n. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að fallist verði á beiðni hans um flýtimeðferð málsins. Varnaraðili hefur ekki átt þess kost að láta málið til sín taka fyrir Hæstarétti. I Eins og fram kemur í hinum kærða úrskurði hyggst sóknaraðili með fyrirhugaðri málsókn krefjast þess aðallega að felld verði úr gildi kerfisáætlun varnaraðila fyrir árin 2014 til 2023, sbr. 5. tölulið 3. mgr. 9. gr. raforkulaga nr. 65/2003, sem samþykkt hafi verið af stjórn varnaraðila 25. september 2014 og birt á vef hans 10. október það ár. Til vara krefst sóknaraðili þess að umrædd kerfisáætlun verði dæmd ólögmæt. Með 8. gr. raforkulaga er kveðið á um að eitt fyrirtæki skuli annast raforkuflutning og kerfisstjórnun samkvæmt ákvæðum III. kafla laganna. Í því skyni að annast þau verkefni var varnaraðili stofnaður á árinu 2005 með heimild í lögum nr. 75/2004 um stofnun Landsnets hf., en samkvæmt 2. gr. þeirra laga er varnaraðila, á grundvelli framangreinds hlutverks, óheimilt að stunda aðra starfsemi en þá sem honum er nauðsynleg til að geta rækt skyldur sínar samkvæmt raforkulögum eða öðrum lögum. Þó er varnaraðila heimilt að reka raforkumarkað. Þá skyldi ríkissjóður Íslands vera eigandi alls hlutafjár í varnaraðila við stofnun þess og ráðherra skipa stjórn varnaraðila án tilnefningar, sbr. 3. gr. laganna. Með 5. gr. laga nr. 175/2011 var gerð breyting á 8. gr. raforkulaga er kvað á um að varnaraðili skyldi vera í meirihlutaeigu ríkis, sveitarfélaga eða fyrirtækja sem alfarið væru í eigu þessara aðila. Eigendur varnaraðila munu nú vera Landsvirkjun, Rafmagnsveitur ríkisins, Orkuveita Reykjavíkur og Orkubú Vestfjarða. II Samkvæmt 1. mgr. 123. gr. laga nr. 91/1991 er skilyrði fyrir því að einkamál sæti flýtimeðferð að sá, sem óskar eftir því, hyggist höfða mál meðal annars vegna ákvörðunar eða athafnar stjórnvalds. Auk þess þarf að vera fyrir hendi brýn þörf á skjótri úrlausn, enda hafi hún almenna þýðingu eða varði stórfellda hagsmuni hans. Til stjórnvalda teljast fyrst og fremst stofnanir ríkis og sveitarfélaga. Þó geta einnig fallið þar undir aðrir, svo sem hlutafélög, ef þeim hefur verið fengin opinber stjórnsýsla í hendur með lögum eða á grundvelli lagaheimildar, sbr. dóm Hæstaréttar 17. desember 2014 í máli nr. 800/2014. Eins og áður er rakið var varnaraðili stofnaður á grundvelli sérstakra laga til að framfylgja lögboðnu hlutverki um flutning raforku. Í samræmi við þetta hlutverk sitt gerði varnaraðili framangreinda kerfisáætlun, sbr. 5. tölulið 3. mgr. 9. gr. raforkulaga, sbr. og 5. tölulið 2. mgr. 11. gr. reglugerðar nr. 1040/2005 um framkvæmd raforkulaga. Þá sagði í kerfisáætluninni að hún tæki mið af þriðju raforkutilskipun Evrópusambandsins nr. 2009/72. Einnig kemur fram í gögnum málsins að um væri að ræða framkvæmdaáætlun sem unnin væri samkvæmt lögum nr. 105/2006 um umhverfismat áætlana. Væri það gert í samræmi við úrskurð umhverfis- og auðlindaráðuneytisins 21. maí 2013 er jafnframt hafi fellt varnaraðila undir hugtakið stjórnvald samkvæmt 1. mgr. 3. gr. síðastgreindra laga. Í 1. gr. laga nr. 105/2006 kemur fram það markmið þeirra að stuðla að sjálfbærri þróun og draga úr neikvæðum umhverfisáhrifum og jafnframt að stuðla að því að við áætlanagerð sé tekið tillit til umhverfissjónarmiða. Skuli það gert með umhverfismati tiltekinna skipulags- og framkvæmdaáætlana stjórnvalda sem líklegt sé að hafi í för með sér veruleg áhrif á umhverfið. Þá segir í 3. gr. laganna að skipulags- og framkvæmdaáætlanir skuli vera undirbúnar eða samþykktar af stjórnvöldum og unnar samkvæmt lögum eða ákvörðun ráðherra. Var sóknaraðili einn þeirra sem gerðu athugasemdir við matslýsingu kerfisáætlunarinnar í samræmi við ákvæði laganna sem eins og greinir í 12 gr. þeirra voru sett til að leiða í íslenskan rétt tilskipun Evrópuþingsins og ráðsins 2001/42/EB frá 27. júní 2001 um mat á áhrifum tiltekinna skipulags- og framkvæmdaáætlana á umhverfið, sem vísað er til í lið 2i í XX. viðauka við samninginn um Evrópska efnahagssvæðið. Að virtu framansögðu um hvernig til varnaraðila var stofnað samkvæmt lögum nr. 75/2004 og lögbundnu verksviði hans samkvæmt raforkulögum um gerð kerfisáætlunar sem unnin var að undangenginni umhverfisskýrslu samkvæmt lögum nr. 105/2006 telst varnaraðili í því samhengi sem hér um ræðir vera stjórnvald í merkingu 123. gr. laga nr. 91/1991. III Í kerfisáætlun varnaraðila sagði að grunnforsendur hennar væru „raforkuspá og rammaáætlun“ en einnig væri mikilægt að horfa til þróunar markaðar og þess hvar raforkan væri notuð á landinu. Hafi þessar forsendur verið notaðar til að stilla upp þremur sviðsmyndum til 10 ára. Hin fyrsta, svokölluð núllsviðsmynd, gerði eingöngu ráð fyrir þróun almenns álags í samræmi við raforkuspá, en hinar tvær fyrir nýtingu virkjanakosta úr orkunýtingarflokki rammaáætlunar og mismunandi umfangi, 50% eða 100% uppsetts afls virkjanakosta. Fyrir hinar síðari tvær sviðsmyndir hafi verið stillt upp mismunandi álagsdreifingartilfellum. Þá var í samantekt kerfisáætlunarinnar vísað til þess að um væri að ræða „spá um nauðsynlega uppbyggingu flutningskerfisins til að tryggja að flutningsfyrirtæki og stjórnvöld hefðu fulla sýn yfir þörf fyrir uppbyggingu kerfisins og að flutningsfyrirtækið gæti annast raforkuflutninginn.“ Loks sagði í samantektinni að tíðkast hafi að í kerfisáætlun væri inntaksgrein sem greindi frá málefnum tengdum flutningskerfinu og uppbyggingu þess. Að þessu sinni væri fjallað um samanburð á loftlínum og jarðstrengjum. Síðast hafi verið fjallað um þetta málefni í kerfisáætlun árið 2008 og þessi mál verið til skoðunar hjá varnaraðila frá því og umræða í samfélaginu farið hátt. Því hafi verið talið nauðsynlegt að fjalla um þessi mál á nýjan leik. Þá var tiltekið í áætluninni að hún yrði endurskoðuð árlega og væri einnig gert ráð fyrir að hið sama gilti um umhverfisskýrslu. Úrræði XIX. kafla laga nr. 91/1991 felur í sér afbrigði frá almennum málsmeðferðarreglum laganna. Er því fallist á með héraðsdómi að skýra beri ákvæði 1. mgr. 123. gr. þeirra þröngri lögskýringu. Eins og áður greinir eru í III. kafla raforkulaga raktar skyldur varnaraðila við raforkuflutning og kerfisstjórnun. Samkvæmt 5. tölulið 3. mgr. 9. gr. laganna lýtur kerfisáætlun að spá um raforkuþörf og áætlun um uppbyggingu flutningskerfisins. Umrædd kerfisáætlun tekur til 10 ára, þótt gert sé ráð fyrir að hún sæti reglulega endurskoðun. Að virtu því sem að framan er rakið um efni áætlunarinnar hefur sóknaraðili ekki sýnt fram á að hún feli í sér slíka tilgreinda ákvörðun eða athöfn stjórnvalds sem varði hagsmuni hans á þann hátt að uppfyllt séu skilyrði 1. mgr. 123. gr. laga nr. 91/1991 fyrir flýtimeðferð sem rakin hafa verið. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 11/2015
|
Kærumál Afhending gagna
|
Í hinum kærða úrskurði héraðsdóms var hafnað kröfu sóknaraðila um að varnaraðila yrði gert skylt samkvæmt 1. málsl. 2. mgr. 68. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála að leggja fram endurrit nánar tilgreindra símtala. Í dómi Hæstaréttar kom fram að úrræði aðila til að knýja á um að fá aðgang að skjali í vörslum gagnaðila væru tæmandi talin í 2. mgr. 67. gr. sömu laga, sbr. 1. mgr. 68. gr. laganna. Þegar af þeirri ástæðu var úrskurðurinn staðfestur.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 22. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 5. janúar 2015. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 9. desember 2014, þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að varnaraðila yrði gert skylt að leggja fram endurrit nánar tilgreindra símtala. Kæruheimild er í d. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að áðurgreind krafa verði tekin til greina. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili hefur ekki kært úrskurð héraðsdóms fyrir sitt leyti og kemur krafa hans um málskostnað í héraði ekki til álita fyrir Hæstarétti. Skori aðili einkamáls á gagnaðila að leggja fram skjal, sem sá hefur undir höndum, ber gagnaðilanum samkvæmt 2. mgr. 67. gr. laga nr. 91/1991 að verða við þeirri áskorun séu skilyrði lagagreinarinnar að öðru leyti fyrir hendi. Verði gagnaðilinn ekki við slíkri áskorun getur dómari skýrt það svo að hann samþykki frásögn áskoranda um efni skjalsins, sbr. 1. mgr. 68. gr. sömu laga. Úrræði aðila til að knýja á um að fá aðgang að skjali í vörslum gagnaðila eru tæmandi talin á þennan hátt, sbr. meðal annars dóma Hæstaréttar 24. mars 1995 í máli nr. 99/1995, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á blaðsíðu 888, 21. janúar 2002 í máli nr. 14/2002 og 14. desember 2011 í máli nr. 654/2011. Þegar af þeirri ástæðu verður hinn kærði úrskurður staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Brim hf., greiði varnaraðila, Glitni hf., 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 357/2014
|
Niðurfelling máls Málskostnaður
|
Eftir kröfu G var mál hans á hendur H o.fl. fellt niður fyrir Hæstarétti. Var G dæmdur til greiða málskostnað H og S fyrir Hæstarétti að kröfu þeirra, en J féll frá kröfu sinni um málskostnað fyrir réttinum og réttargæslustefndi T hf. hafði engar kröfur uppi í málinu.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Ólafur Börkur Þorvaldsson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Dómsorð: Mál þetta er fellt niður. Áfrýjandi, Gunnar Örn Friðriksson, greiði stefndu Hallgrími Hallgrímssyni og Steinunni Jónsdóttur 750.000 krónur í málskostnað fyrir Hæstarétti.
|
Mál nr. 31/2015
|
Kærumál Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 Gæsluvarðhaldsúrskurður felldur úr gildi
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í niðurstöðu Hæstaréttar var vísað til þess að eins og málið lægi fyrir yrði ekki talið að fullnægt væri skilyrði 2. mgr. 95. gr. laganna um að brotið gæti að lögum varðað 10 ára fangelsi. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með ódagsettri kæru, sem móttekin var í héraðsdómi 12. janúar 2015 og barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 9. janúar 2015, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 6. febrúar 2015 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að hann verði vistaður á sjúkrahúsi eða viðeigandi stofnun meðan á gæsluvarðhaldi stendur. Í báðum tilvikum er þess krafist „að gæsluvarðhaldi eða vistun“ verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Samkvæmt 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 er það skilyrði gæsluvarðhalds að afbrot geti að lögum varðað 10 ára fangelsi. Eins og málið liggur fyrir verður ekki talið að fullnægt sé framangreindu lagaskilyrði. Þegar af þeirri ástæðu verður hinn kærði úrskurður felldur úr gildi. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi.
|
Mál nr. 17/2015
|
Kærumál Nauðungarvistun Frávísun frá Hæstarétti Lögvarðir hagsmunir
|
Talið var að A skorti lögvarða hagsmuni til að fá skorið úr um gildi ákvörðunar innanríkisráðuneytisins um nauðungarvistun hans á sjúkrahúsi eftir að vistuninni hafði verið aflétt. Var málinu sjálfkrafa vísað frá Hæstarétti.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Eiríkur Tómasson og Helgi I. Jónsson. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 2. janúar 2015 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 7. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Norðurlands eystra 31. desember 2014 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að fella úr gildi ákvörðun innanríkisráðuneytisins 29. sama mánaðar um nauðungarvistun hans á [...] í allt að 21 sólarhring. Kæruheimild er í 1. mgr. 16. gr. lögræðislaga nr. 71/1997. Sóknaraðili krefst þess aðallega að ákvörðun innanríkisráðuneytisins verði felld úr gildi, en til vara að vistun hans á sjúkrahúsi verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann þóknunar til handa skipuðum verjanda sínum vegna meðferðar málsins fyrir Hæstarétti. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Nauðungarvistun sóknaraðila var aflétt 9. janúar 2015. Af þeim sökum hefur sóknaraðili ekki lengur lögvarða hagsmuni af því að fá hnekkt hinum kærða úrskurði. Málinu verður því vísað frá Hæstarétti án kröfu. Samkvæmt 1. mgr. 17. gr. lögræðislaga greiðist úr ríkissjóði þóknun skipaðs verjanda sóknaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá Hæstarétti. Þóknun skipaðs verjanda sóknaraðila, Ólafs Rúnars Ólafssonar hæstaréttarlögmanns, vegna meðferðar málsins fyrir Hæstarétti, 124.000 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 853/2014
|
Kærumál Gjaldþrotaskipti Sértökuréttur
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu E um að þrotabúi R ehf. yrði gert að afhenda honum tvær bifreiðar. Reisti E kröfu sína á 1. mgr. 109. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. þar sem bifreiðarnar væru í raun hans eign. Með vísan til þess að E hefði ekki sýnt fram á að hann væri eigandi bifreiðanna staðfesti Hæstiréttur úrskurð héraðsdóms.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Eiríkur Tómasson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 22. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 28. nóvember 2014 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að varnaraðila yrði gert skylt að afhenda honum bifreiðar með fastanúmerunum RF 798 og ZO 581. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess aðallega að áðurgreind krafa verði tekin til greina en til vara að viðurkenndur verður réttur hans til greiðslu söluandvirðis bifreiðanna hafi þær verið seldar. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Við meðferð málsins í héraði var gætt ákvæða 115. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, sbr. 2. mgr. 178. gr. laga nr. 21/1991. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður staðfest sú niðurstaða hans að sóknaraðili hafi ekki sýnt fram á að hann sé eigandi bifreiða þeirra sem um ræðir í málinu. Verður úrskurðurinn því staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, Egill Hilmar Jónasson, greiði varnaraðila, þrotabúi Reddum öllu ehf., 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 855/2014
|
Kærumál Gjaldþrotaskipti Kröfulýsing Riftun
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu H um að krafa hans í þrotabú K yrði annars vegar tekin inn á kröfulýsingarskrá og hins vegar samþykkt, þ.e. að fallist yrði á riftun á kaupsamningi milli H og K um tiltekna fasteign sem K seldi síðar G. Hæstiréttur taldi að eins og kröfugerð H væri háttað hefði hann ekki lögvarða hagsmuni af því að sérstaklega yrði leyst úr fyrri þætti hennar. Að því er varðaði kröfu H um að fallist yrði á riftun á kaupsamningnum taldi Hæstiréttur að þrotabú K hefði á skiptafundi ákveðið að nýta heimild sína samkvæmt 1. mgr. 91. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. til að taka við réttindum og skyldum K samkvæmt samningnum og hefði H verið bundinn af þeirri ákvörðun. Hefði H þannig ekki verið heimilt að slíta samningnum á grundvelli 1. mgr. 93. gr. sömu laga. Var kröfu H um riftun á kaupsamningnum því hafnað.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Eiríkur Tómasson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 16. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 22. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 9. desember 2014 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila „um að krafa hans samkvæmt kröfulýsingu 21. janúar 2014 verði tekin inn á kröfuskrá og samþykkt, það er að fallist verði á riftun á kaupsamningi 10. nóvember 2010 um fasteignina Baugholt 14 í Reykjanesbæ“. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess að áðurgreind krafa hans verði tekin til greina. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Samkvæmt framansögðu er kröfugerð sóknaraðila tvíþætt. Lýtur fyrri þáttur hennar að því að krafa hans um riftun á kaupsamningi 10. nóvember 2010 um fasteignina Baugholt 14 í Reykjanesbæ verði tekin á skrá um lýstar kröfur á hendur varnaraðila, en sá síðari að krafan verði samþykkt. Eins og kröfugerð sóknaraðila er háttað hefur hann ekki lögvarða hagsmuni af því að leyst sé sérstaklega úr fyrri þætti hennar. Málsatvikum er lýst í hinum kærða úrskurði. Eins og þar greinir keypti Kristjana Heiður Gunnarsdóttir áðurgreinda fasteign af sóknaraðila samkvæmt kaupsamningi 10. nóvember 2010. Með kaupsamningi 6. apríl 2011 seldi Kristjana Heiður eignina Guðmundu Pálsdóttur. Á þeim samningi er að finna samþykki sóknaraðila sem þinglýsts eiganda eignarinnar, staðfest með eiginhandarundirritun hans sjálfs. Þar sem ekki hafa verið færðar sönnur á að undirritunin sé fölsuð, eins og sóknaraðili heldur fram, verður litið svo á að hann hafi samþykkt söluna fyrir sitt leyti. Sóknaraðili reisir kröfu sína um riftun á kaupsamningnum frá 10. nóvember 2010 á því að varnaraðili hafi ekki nýtt sér rétt til að ganga inn í samninginn þrátt fyrir áskorun sína þess efnis 27. desember 2013. Því telur varnaraðili sig hafa rétt til að slíta samningnum á grundvelli 1. mgr. 93. gr. laga nr. 21/1991. Samkvæmt 1. mgr. 91. gr. þeirra laga var varnaraðila heimilt að taka við réttindum og skyldum þrotamanns samkvæmt kaupsamningnum. Á skiptafundi 30. apríl 2014 lýsti skiptastjóri varnaraðila því yfir að krafa sóknaraðila yrði ekki tekin á skrá yfir lýstar kröfur „að svo stöddu“, en taldi engu að síður rétt „að ná samkomulagi“ við hann um greiðslu á eftirstöðvum kaupverðs samkvæmt samningnum. Með þessu verður talið að varnaraðili hafi ákveðið að nýta heimild sína til að taka við réttindum og skyldum þrotamanns samkvæmt samningnum og hafi sóknaraðili verið bundinn af þeirri ákvörðun eins og atvikum var háttað. Verður kröfu hans um riftun samningsins því hafnað. Ákvæði hins kærða úrskurðar um málskostnað í héraði skal vera óraskað. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Kröfu sóknaraðila, Halldórs Péturssonar, um riftun á kaupsamningi 10. nóvember 2010 um fasteignina Baugholt 14 í Reykjanesbæ er hafnað. Staðfest er ákvæði hins kærða úrskurðar um málskostnað í héraði. Sóknaraðili greiði varnaraðila, þrotabúi Kristjönu Heiðar Gunnarsdóttur, 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 844/2014
|
Kærumál Samkeppni Frávísunarúrskurður staðfestur
|
X var meðal þrettán ákærðra í máli Á fyrir brot gegn samkeppnislögum. Í hinum kærða úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var í Hæstarétti, var ákæru Á á hendur X vísað frá dómi þar sem ekki hefði legið fyrir kæra frá S til lögreglu vegna meintra brota hans. Í dómi Hæstaréttar kom fram að skýrlega yrði ráðið af 42. gr. samkeppnislaga nr. 44/2005, sbr. 5. gr. laga nr. 52/2007, að það væri í verkahring S að taka ákvörðun um hvort að einstaklingur yrði kærður til lögreglu vegna brots gegn samkeppnislögum. Hefði lögreglu og ákæruvaldi samkvæmt því verið óheimilt að taka mál X til rannsóknar og útgáfu ákæru á hendur honum.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. desember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 18. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 10. desember 2014, þar sem ákæru sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í t. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að lagt verði fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar að því er varðar þátt sóknaraðila. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Eins og fram kemur í hinum kærða úrskurði er varnaraðili meðal þrettán ákærðra í máli sem ákæruvaldið höfðaði með ákæru 23. apríl 2014 fyrir brot gegn samkeppnislögum. Ákærðu voru starfsmenn [...] og [...]. Varnaraðili starfaði í afleysingum í [...] þegar ætlað brot hans átti sér stað hinn 28. febrúar 2011. Var brot hans talið varða við a. lið 2. mgr. 41. gr. a, sbr. 1. mgr., samkeppnislaga nr. 44/2005, sbr. 4. gr. laga um breytingu á samkeppnislögum nr. 52/2007, sbr. a. lið 2. mgr. 10. gr., sbr. 1. mgr., laga nr. 44/2005. Í máli þessu liggur fyrir að Samkeppniseftirlitið kærði tíu einstaklinga 30. nóvember 2010 fyrir brot gegn samkeppnislögum. Að fengnum gögnum frá lögreglu lagði Samkeppniseftirlitið fram viðbótarkæru 23. febrúar 2011 þar sem níu einstaklingar til viðbótar voru kærðir til lögreglu og síðan aðra viðbótarkæru 7. mars sama ár á hendur fimm öðrum einstaklingum. Óumdeilt er að varnaraðili var ekki einn þeirra sem tilgreindir voru í þessum kærum. Með 5. gr. laga nr. 52/2007 voru gerðar gagngerar breytingar á 42. gr. samkeppnislaga í þeim í þeim tilgangi að eyða óvissu um verkaskiptingu milli Samkeppniseftirlitsins og lögreglu. Í 1. mgr. 42. gr., eins og henni var breytt með 5. gr. laga nr. 52/2007, segir að brot gegn lögunum sæti aðeins rannsókn lögreglu að undangenginni kæru Samkeppniseftirlitsins. Í nefndaráliti um frumvarp til laga um breytinguna var tekið fram að hér væri um að ræða ákveðna takmörkun á valdi ríkissaksóknara og lögreglu til rannsóknar sakamála. Taldi nefndin mikilvægt að Samkeppniseftirlitið gætti samræmis við afgreiðslu mála sem og jafnræðis sakborninga. Í 2. mgr. er kveðið á um að Samkeppniseftirlitið eigi að meta, með tilliti til grófleika brots og réttarvörslusjónarmiða, hvort sá hluti málsins sem varðar refsiábyrgð einstaklings skuli kærður til lögreglu. Kom fram í lögskýringargögnum að tilgangur ákvæðisins væri sá að aðeins alvarlegustu málin vegna brota sem framin væru af ásetningi eða vítaverðu gáleysi yrðu kærð til lögreglu. Samkvæmt 3. mgr. getur Samkeppniseftirlitið ákveðið að kæra ekki einstakling hafi hann, eða fyrirtæki sem hann starfar hjá eða er í stjórn hjá, haft frumkvæði að því að láta Samkeppniseftirlitinu í té upplýsingar eða gögn vegna ætlaðra brota gegn 10. eða 12. gr. sem geta leitt til rannsóknar eða sönnunar á broti eða eru mikilvæg viðbót að mati eftirlitsins við þau sönnunargögn sem það hefur þegar í fórum sínum, enda séu nánari skilyrði uppfyllt sem Samkeppniseftirlitið mælir fyrir um í reglum. Að lokum er mælt fyrir um það í 7. mgr. að ákærandi geti sent mál sem varðar brot á samkeppnislögum og gögn því tengd til Samkeppniseftirlitsins til meðferðar og ákvörðunar. Af 42. gr. samkeppnislaga verður samkvæmt framansögðu skýrlega ráðið að það er í verkahring Samkeppniseftirlitsins að taka ákvörðun um hvort einstaklingur verði kærður til lögreglu vegna brots gegn samkeppnislögum. Var lögreglu og ákæruvaldi samkvæmt því óheimilt að taka mál varnaraðila til rannsóknar og útgáfu ákæru á hendur honum, þar sem ekki lá fyrir kæra frá Samkeppniseftirlitinu. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun verjanda varnaraðila, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun verjanda varnaraðila, Vífils Harðarsonar hæstaréttarlögmanns, 434.000 krónur.
|
Mál nr. 857/2014
|
Kærumál Vanreifun Frávísunarúrskurður staðfestur Málskostnaður Virðisaukaskattur Aðfinnslur
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem máli þrotabús S ehf. á hendur A var vísað frá dómi sökum vanreifunar. Í niðurstöðu Hæstaréttar var fallist á með héraðsdómi að slíkar þversagnir væru í málatilbúnaði þrotabús S ehf. að óhjákvæmilegt væri að vísa málinu frá dómi. Var ákvæði úrskurðarins hvað þetta varðaði því staðfest.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnsson og Þorgeir Örlygsson og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 17. desember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 22. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 3. desember 2014, þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að hinum kærða úrskurði verði hrundið og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Fallast verður á með héraðsdómi að slíkar þversagnir séu í málatilbúnaði sóknaraðila að óhjákvæmilegt sé að vísa málinu frá dómi. Verður því staðfest ákvæði hins kærða úrskurðar um það. Með hinum kærða úrskurði var sóknaraðili dæmdur til að greiða varnaraðila „950.000 krónur í málskostnað, auk virðisaukaskatts“, svo sem sagði í úrskurðarorði. Virðisaukaskattur verður ekki lagður við málskostnað, sem aðila máls er með dómi eða úrskurði gert að greiða gagnaðila, sbr. meðal annars dóm Hæstaréttar 24. mars 1997 í máli nr. 119/1997, auk þess sem ákvæði sem þetta í dómsúrlausn er andstætt grunnreglum að baki 114. gr. laga nr. 91/1991 um að kveða beri skýrlega og til fullnaðar á um réttindi og skyldur, sem málsaðilar skuli njóta og bera. Af þessum sökum fær þetta ákvæði úrskurðarins ekki staðist, en með því að varnaraðili hefur ekki kært hann fyrir sitt leyti verður fjárhæð málskostnaðar ekki hækkuð frá þeirri, sem þar var mælt fyrir um. Fer því um málskostnað í héraði eins og í dómsorði greinir. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað svo sem segir í dómsorði. Það athugast að mál þetta var þingfest í héraði 10. nóvember 2011, en síðan tekið fyrir á reglulegu dómþingi tíu sinnum þar til greinargerð varnaraðila var loks lögð fram í þinghaldi 7. nóvember 2013. Með þessari málsmeðferð var á vítaverðan hátt brotið gegn ákvæðum 1. og 2. mgr. 99. gr. laga nr. 91/1991. Dómsorð: Ákvæði hins kærða úrskurðar um frávísun málsins frá héraðsdómi er staðfest. Sóknaraðili, þrotabú SevenMiles ehf., greiði varnaraðila, Önnu Brynju Ísaksdóttur, 950.000 krónur í málskostnað í héraði, svo og 300.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 858/2014
|
Kærumál Meðalganga Lögvarðir hagsmunir Frávísunarúrskurður staðfestur
|
Meðalgöngusök A og B í máli BR gegn C var vísað frá héraðsdómi á þeim grundvelli að ekki yrði litið svo á að A og B hefðu lögvarða hagsmuni af úrslitum málsins milli BR og C.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Markús Sigurbjörnsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðilar skutu málinu til Hæstaréttar með kæru 17. desember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 23. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 4. desember 2014, þar sem vísað var frá dómi meðalgöngusök sóknaraðila í máli varnaraðilans Barnaverndarnefndar Reykjavíkur á hendur varnaraðilanum C. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðilar krefjast þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og þeim dæmdur kærumálskostnaður. Varnaraðilinn Barnaverndarnefnd Reykjavíkur krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Varnaraðilinn C hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður ekki litið svo á að sóknaraðilar hafi lögvarða hagsmuni af úrslitum málsins milli varnaraðilanna og verður niðurstaða hans því staðfest á þann hátt, sem í dómsorði greinir. Sóknaraðilum verður gert að greiða kærumálskostnað eins og segir í dómsorði. Dómsorð: Meðalgöngusök sóknaraðila, A og B, er vísað frá héraðsdómi. Sóknaraðilar greiði óskipt varnaraðila Barnaverndarnefnd Reykjavíkur 300.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 852/2014
|
Kærumál Innsetningargerð Börn
|
K krafðist þess að fá dætur sínar og M teknar úr umráðum M og afhentar sér með beinni aðfarargerð. K og M fóru sameiginlega með forsjá stúlknanna en lögheimili þeirra var hjá K sem var búsett erlendis. Í dómi héraðsdóms, sem staðfestur var í Hæstarétti með vísan til forsendna hans, var vísað til þess að í viðtali við sálfræðing sem héraðsdómari fól að kanna afstöðu stúlknanna til kröfu K, hefðu þær lýst yfir eindregnum vilja sínum til að dvelja hér á landi hjá M og hefðu þær fært fram gild rök fyrir þeirri afstöðu. Þegar litið væri til þessa, hagsmuna þeirra og þess fyrirvara sem gerður hafði verið í dómsátt aðilanna, felldu stúlkurnar sig ekki við aðstæður ytra, þótti varhugavert að fallast á kröfu K um aðfarargerð og var henni því hafnað.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 18. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 22. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 4. desember 2014 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að fá dætur málsaðila, A og B, teknar úr umráðum varnaraðila og afhentar sér með beinni aðfarargerð. Kæruheimild er í 4. mgr. 84. gr. laga nr. 90/1989 um aðför. Sóknaraðili krefst þess að áðurgreind krafa verði tekin til greina auk kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst þess aðallega að málinu verði vísað frá Hæstarétti, en til vara að hinn kærði úrskurður verði staðfestur. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Til stuðnings aðalkröfu sinni vísar varnaraðili til þess að sóknaraðili hafi óskað eftir að börnin kæmu til sín á öðrum degi jóla og dveldu hjá sér fram yfir áramót á grundvelli dómsáttar aðila [...] 2013. Á þetta hafi varnaraðili fallist og því sé börnunum ekki haldið frá sóknaraðila með ólögmætum hætti. Af þeim sökum hafi sóknaraðili ekki lengur lögvarða hagsmuni af úrlausn kröfunnar. Þótt börnin hafi komið í umgengni til sóknaraðila yfir jól og áramót verður ekki talið að í því felist að hún hafi fengið þau umráð þeirra sem lagt var til grundvallar í aðfararbeiðni hennar. Verður krafa varnaraðila um frávísun málsins frá Hæstarétti því ekki tekin til greina. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Rétt er að hvor aðili beri sinn kostnað af kærumáli þessu. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 862/2014
|
Nálgunarbann Kærumál
|
Vísaðer til málsatvika sem að framan er lýst. Þar kemur fram að brotaþoli telur aðvarnaraðili hafi brotið gegn friðhelgi hennar með hléum í nokkuð langan tíma.Þá hefur hún lagt fram kæru á hendur honum vegna eignaspjalla og skýrirjafnframt frá því að hún hafi fengið nafnlaust hótunarbréf árið 2011 ogjafnframt að gerð hafi verið tilraun til að brjótast inn í íbúð kærasta hennar.Að svo miklu leyti sem yfirheyrslur yfir varnaraðila hafa lotið að þessumatriðum hefur hann neitað sök og í gögnum málsins eru ekki vísbendingar semnægja til að álykta svo að rökstuddur grunur sé uppi um að hann hafi átt aðildað þessum atvikum. Á hinn bóginn styður framburður hans fyrir lögreglu og dómiað meginstefnu frásögn brotaþola á samskiptum aðila þegar leiðir þeirra lágusaman í Háskólanum árið 2011 og 2013, þótt varnaraðili telji engin tilefnifyrir brotaþola til að óttast hann vegna þeirra. Þá hefur hann gengist við þvíað hafa sent brotaþola öll þau samskipti í gegnum facebook sem liggja fyrir ímálinu, sem og umrædda gjafasendingu og símtöl á árinu 2011. Þá liggur einnigfyrir að varnaraðili hefur ekki látið af háttsemi sinni þrátt fyrir aðbrotaþoli hafi kært hann til lögreglu og þrátt fyrir yfirlýsingar hans sjálfs ískýrslutöku hjá lögreglu þann 4. desember um að hann myndi láta af háttsemisinni. Skilaboðin sem hann sendi brotaþola í kjölfar þeirrar skýrslutöku verða ekkiskilin öðru vísi en svo að þau feli í sér hótun sem ætlað er að vekja ótta hjábrotaþola en þar segir hann að réttast sé að senda á hana verktaka núna en þeirfáist gegn vægu verði ef þeir sitji þá ekki inni. Jafnframt segir ískilaboðunum að hann hafi á fyrri stigum verið búin að hafa samband viðverktaka. Með skilaboðunum fylgdi mynd af krepptum hnefa með áletruninni „beyour own hero“. Fyrir dómi gaf varnaraðili þá skýringu á þessum skilaboðum aðhann hafi haft í huga að fá verktaka til að útbúa gjöf handa brotaþola líka þvísem hann hafi áður sent. Hvað sem líður trúverðugleika þess framburðar er þaðmat dómsins að brotaþoli hafi með réttu getað dregið þá ályktun af þessumskilaboðum að henni stæði ógn af varnaraðila og jafnframt að honum hafi mátt veraþað ljóst þegar hann sendi skilaboðin. Verður í því sambandi einnig að skoðaþessi síðustu skilaboð hans í ljósi fyrri samskipta aðila. Skeytin semvarnaraðili hefur sent brotaþola undanfarna mánuði eru mjög oft reiðileg ogágeng, þar sem varnaraðili virðist líta svo á að hann eigi kröfu á hendurbrotaþola um persónuleg samskipti auk þess sem ljóst má vera af efni þeirra aðhann hefur aflað upplýsinga um persónulega hagi brotaþola sem eru honum meðöllu óviðkomandi. Þegar horft er á framkomu hans heildstætt er ekki fallist áþað með varnaraðila að þau hafi einungis verið brotaþola til ama heldur hefurhann að mati dómsins með ólögmætum hætti raskað friðhelgi hennar og hefurframkoma hans verið til þess fallin að vekja ótta hjá brotaþola. Eru þvískilyrði a. og b. liðar 4. gr. laga nr. 85/2011 fyrir hendi til að staðfestaákvörðun lögreglu um nálgunarbann hans gagnvart brotaþola. Jafnframt er fallistá, með vísan til hegðunar brotaþola að undanförnu, að ekki sé líklegt friðhelgibrotaþola verði vernduð með öðrum og vægari hætti en nálgunarbanni sbr. 1. mgr.6. gr. laga nr. 85/2011. Er hér einkum vísað til þess að síðustu samskiptivarnaraðila við brotaþola, sem hann sendi eftir að afskipti lögreglu hófust,eru sýnu alvarlegri en fyrra áreiti. Verður ákvörðun lögreglustjórans áhöfuðborgarsvæðinu því staðfest og er hvorki tilefni til að marka því skemmritíma né frekari afmörkunar en krafist er.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 22. desember 2014 sem barstréttinum ásamt kærumálsgögnum 30. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur19. desember 2014 þar sem staðfest var ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu9. desember 2014 um að varnaraðili sætti nálgunarbanni, eins og nánar greinir íúrskurðarorði. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 umnálgunarbann og brottvísun af heimili. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinnkærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að nálgunarbanni verðimarkaður skemmri tími og að það nái ekki til vinnustaðar brotaþola. Þá krefsthann kærumálskostnaðar. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Að virtum gögnum málsins, sem rakin eru í hinum kærða úrskurði, verðurfallist á með héraðsdómi að fullnægt sé skilyrðum 4. gr. laga nr. 85/2011 tilað varnaraðila verði gert að sæta nálgunarbanni, enda verður ekki talið aðfriðhelgi brotaþola verði vernduð með öðrum og vægari hætti, sbr. 1. mgr. 6.gr. laganna. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Þóknunverjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldumvirðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3.mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr.85/2011. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Þóknunverjanda varnaraðila, Sigmundar Hannessonar hæstaréttarlögmanns, fyrirHæstarétti, 125.500 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 426/2014
|
Ölvunarakstur Ómerking héraðsdóms Heimvísun
|
Xvar gefið að sök að hafa ekið bifreið undir áhrifum áfengis. Hún játaði fyrirdómi að hafa gangsett bifreiðina, en hélt því fram að það hefði ekki verið íþeim tilgangi að aka bifreiðinni heldur til að halda á sér hita. Bifreiðinhefði hins vegar runnið aftur á bak þegar hún gangsetti hana. Samkvæmtniðurstöðu alkóhólrannsóknar mældist 1,79 í blóði X. Í dómi héraðsdóms var vísað tilframburðar X og lögreglumanna, sem komið hefðu á vettvang, og tekið fram að afþeim yrði ekki ráðið af hvaða orsök bifreið X hefði færst til. Þar sem ósannaðværi að X hefði haft ásetning til að aka bifreiðinni undir áhrifum áfengis yrðiekki hjá því komist að sýkna hana af kröfum ákæruvaldsins. Í dómi Hæstaréttarkom fram að tveir lögreglumenn, sem handtóku X, hefðu borið fyrir dómi að húnhefði ekið bifreiðinni um einn metra áður en lögregla stöðvaði aksturinn. Sáframburður fengi ennfremur stoð í framburði tveggja lögreglumanna sem komiðhefðu á vettvang greint sinn. Að virtum framburði X og vætti fyrrnefndralögreglumanna var talið að líkur væru á að mat héraðsdómara á sönnunargildimunnlegs framburðar fyrir dómi væri rangt svo máli skipti þannig aðóhjákvæmilegt væri að ómerkja hinn áfrýjaða dóm með vísan til 3. mgr. 208. gr.laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og vísa málinu heim í hérað til aðalmeðferðarog dómsálagningar að nýju.
|
Dómur Hæstaréttar. Málþetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og GuðrúnErlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Dómur HéraðsdómsReykjavíkur 9. apríl 2014. Mál þetta, semdómtekið var mánudaginn 7. apríl2014, er höfðað með ákæru, útgefinniaf lögreglustjóranum á höfuðborgarsvæðinu 11. mars 2014,á hendur X, kt. [ ],[ ],[ ], fyrirumferðarlagabrot í Reykjavík meðþví að hafa,laugardaginn 18. maí 2013, ekið bifreiðinni [ ] undir áhrifum áfengis (í blóði mældist vínandamagn1,79) á bifreiðastæði við Kirkjutorg í Reykjavík, uns lögregla stöðvaði aksturinn. Telst þetta varða við1. mgr., sbr. 3. mgr. 45. gr., sbr.1. mgr. 100. gr. umferðarlaganr. 50/1987 með áorðnum breytingum. Þess er krafist aðákærða verði dæmd til refsingar,til greiðslu alls sakarkostnaðar og til að sæta sviptinguökuréttar samkvæmt 101. gr. og 102. gr.umferðarlaga. Verjandi krefst þess aðallegaað ákærða verði sýknuð af kröfum ákæruvalds, en til vara að húnverði dæmd til vægustu refsingarer lög leyfa.Þá krefst hann hæfilegra málsvarnarlauna, semgreiðist úr ríkissjóði. Málsatvik Samkvæmt skýrslu lögreglu barst tilkynning frá starfsfólki Vínbarsins við Kirkjutorg aðfaranótt laugardagsins 18. maí 2013, klukkan2:36, um að ölvuð kona sæti í bifreiðsinni, [ ], og gerði sig líklega til að aka afstað. Kemur fram að erlögreglumenn á lögreglubifreiðinni07-275 bar á vettvang hefðibifreiðin verið í bakkgír oghafi hvít bakkljós logað. Hafi bifreiðinni því næst veriðekið tæpan metra aftur á bak,en akstur hennar skyndilega verið stöðvaður er önnurlögreglubifreið, nr. 07-140, komá vettvang ogstöðvaði aftan við hana. Ákærðareyndist sitja undir stýri bifreiðarinnarog kemurfram að húnhafi verið mjög ölvuð. Varhún handtekin og færðá lögreglustöð þar sem tekið varúr henni blóðsýni klukkan 3:16. Samkvæmt vottorði Rannsóknastofu í lyfja- og eiturefnafræði reyndist sýnið innihalda 1,79 alkóhóls. Haft er eftir ákærðu í frumskýrslu lögreglu að hún hafisest inn í bifreiðina og ætlaðað hringja, en bifreiðin hafi runnið til. Viðskýrslutöku hjá lögreglu 22. maí2013 kvaðst hún ekki skilja hvernigþað vildi til að bifreiðinrann aftur á bak, en telja sennilegtað hún hefðióvart „rekið hann í gír“. Húnhefði áttað sig á að bifreiðin hreyfðistog óðararekið bifreiðina „í parkið“. Við aðalmeðferð málsins kvaðst ákærða ekki rengjaniðurstöðu rannsóknar á áfengismagni í blóðsýni, sem að framan greinir. Hún kvað þaðhins vegar ekki hafa veriðásetning sinn að aka bifreiðinni umrætt sinn. Ákærðakvaðst hafa lagt bifreiðinni í bifreiðastæði við Vínbarinn fyrr um kvöldið oghefði hún neytt áfengis eftirþað. Eftir að hún yfirgafstaðinn hefði hún reynt aðná símasambandi við leigubifreiðarstjóra sem hún þekkti, til aðbiðja hann um að aka sér heim.Henni hefði verið kalt og hún þvísest inn í bifreiðina og gangsett hanatil að hitasér. Þá hefðibifreiðin skyndilega rykkst aftur á bak. Hún kvaðsthafa sett bifreiðina í„park“, en í sömu mund hefði lögreglumenn borið að og hún veriðhandtekin. Ákærða kvaðst ekki vera viss um það hvort bifreiðinhefði rykkst til um leið oghún gangsetti hana, eða hvorthún hefði rekist í gírstöngina, en um væri að ræðasjálfskipta bifreið af [ ] gerð. Húnkvaðst telja stórlega ýkt aðbifreiðin hefði færst til um tæpanmetra, eins og kemurfram í lögregluskýrslu. Þá kvaðst húnekki hafa séð lögreglubifreiðina aftan við bifreiðsína fyrr en eftir að lögreglumennhöfðu afskipti af hennií bifreiðinni. Lögreglumennirnir A og B, semkomu á vettvang umrætt sinn, kváðusthafa verið í lögreglubifreið við Alþingishúsið þegar þeir urðu varirvið bifreið ákærðu. A sagðist hafa séð bifreiðinniekið um metra aftur á bak unshún stöðvaði, en þá hefði önnurlögreglubifreið stöðvað aftan við hanaog sett ljósiná. Vitnið kvaðst telja útilokað að bifreiðin hefðirykkst til. B kvaðst hafa séðbakkljós á bifreiðinni og hefðihún færst rúmlega metra afturá bak. Hann kvaðst ekki hafaupplifað þetta þannig að bifreiðinhefði rykkst til. Þá kvaðstvitnið minna að hann hefðiséð bremsuljós áður en bifreiðin fór af stað og síðanaftur þegar hún stöðvaði. Vitnin C og D voru í lögreglubifreiðinni sem stöðvaði aftan við bifreið ákærðu.C kvaðst hafa séð að bakkljósvoru kveikt á bifreiðinni oghefði henni verið ekið um metraaftur á bak. Hann kvaðst ekkigeta lýst því nákvæmlega hvernig bifreiðin hreyfðist ogekki muna hvort hún rykktisttil. D kvaðst einnig hafa séðbifreiðinni ekið um einn metra afturá bak. Hann kvaðst hafa séðbremsuljós ogsíðan bakkljós þegar bifreiðinni var ekið afstað og hefðiverið augljóst að um akstur varað ræða. Niðurstaða Ákærðakannast við að hafa veriðundir áhrifum áfengis þegar húngangsetti bifreið sína, semmun vera sjálfskipt af [ ] gerð, á bifreiðastæðinu umrætt sinn. Húnber hins vegar að ásetningurhennar hafi ekki staðið tilþess að aka bifreiðinni, heldur hafi hún gangsetthana til að halda á sérhita á meðan hún hringdi símtaltil að útvegasér far heim. Sem að framan er rakiðbar ákærða strax við yfirheyrslu hjá lögreglu aðbifreiðin hefði runnið aftur á bak þegar húngangsetti hana og að húnteldi sennilegt að hún hefðirekið sig í gírstöngina, með þeim afleiðingumað hrokkið hefði í bakkgír og bifreiðin færsttil. Við rannsókn málsins fór engin athugunfram á bifreiðinni með það fyriraugum að sannreyna hvort frásögn ákærðu að þessu leytigæti staðist. Þá verður ekkiráðið afframburði lögreglumannanna fjögurra, sem komuá vettvang, af hvaða orsök bifreiðinfærðist til eftir að húnvar gangsett. Vafa þar um berað skýra ákærðu í hag, sbr. 108. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008. Með vísan til þesstelst ósannað að ákærða hafihaft ásetning til að aka bifreiðinni undir áhrifum áfengis,eins oghenni er gefið að sökí ákæru. Verður hún því sýknuðaf kröfumákæruvalds í málinu. Samkvæmt 2. mgr. 218. gr. laga nr. 88/2008 greiðist allur sakarkostnaður úr ríkissjóði, þ.m.t. málsvarnarþóknun skipaðs verjanda ákærðu, Arnars Kormáks Friðrikssonar hdl., 188.250 krónur að meðtöldumvirðisaukaskatti. Af hálfuákæruvaldsins flutti málið María Káradóttir,fulltrúi lögreglustjórans áhöfuðborgarsvæðinu. Ragnheiður Harðardóttir héraðsdómari kveður upp dóminn. Dómsorð: Ákærða,X, er sýkn af kröfumákæruvaldsins. Málsvarnarþóknun skipaðs verjanda ákærðu, Arnars Kormáks Friðrikssonar hdl., 188.250 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 825/2014
|
Kærumál Vitni
|
X krafðist þess að tiltekið vitni, Y, yrði leitt fyrir héraðsdóm í tengslum við rekstur máls fyrir Hæstarétti, þar sem að í ljós hefði komið eftir dómsuppsögu í héraði að Y væri grunaður um refsiverð brot í öðrum málum sem til rannsóknar væru. Taldi X að mikilvægar upplýsingar hefðu ekki legið fyrir þegar héraðsdómur lagði mat á trúverðugleika Y sem vitnis í málinu. Í úrskurði héraðsdóms kom fram að skýrt lægi fyrir að Y hefði haft réttarstöðu sakbornings í öðrum málum sem til rannsóknar hafði verið og því væri ekki þörf að spyrja hann um það. Sönnunarfærsla um réttarstöðu Y í öðrum sakamálum væri því bersýnilega tilgangslaus og var kröfu X hafnað. Í dómi Hæstaréttar sagði að samkvæmt 1. mgr. 116. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála væri vitni skylt að svara spurningum sem til þess væri beint um atvik málsins. Að virtri þeirri reglu, en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar var hann staðfestur.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og Helgi I. Jónsson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 15. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 10. desember 2014 þar sem hafnað var kröfu varnaraðila um að tiltekið vitni yrði leitt fyrir héraðsdóm í tengslum við rekstur máls fyrir Hæstarétti. Kæruheimild er í q. lið 1. mgr., sbr. c. lið 2. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að fyrrgreind krafa sín verði tekin til greina. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Samkvæmt 1. mgr. 116. gr. laga nr. 88/2008 er vitni í sakamáli skylt að svara spurningum sem til þess er beint um atvik málsins. Að virtri þeirri reglu, en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 259/2014
|
Útivist Ómerking héraðsdóms
|
Héraðsdómur í máliákæruvaldsins á hendur X var ómerktur og málinu vísað heim í hérað til nýrrarmeðferðar sökum þess að ekki voru uppfyllt skilyrði til að fella dóm á máliðeftir ákvæðum 161. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, svo sem gert hafðiverið.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir MarkúsSigurbjörnsson og Ólafur Börkur Þorvaldsson og Ingveldur Einarsdóttir setturhæstaréttardómari. Dómur Héraðsdóms Suðurlands 5. desember 2013. Mál þetta, sem þingfestvar 17. október 2013 og dómtekið 7. nóvember 2013 er höfðað með ákærulögreglustjórans á Selfossi dagsettri 8. september 2013 á hendur X, kt. [...], [...],[...] „fyrir brot á lögum um fullnustu refsinga með því að hafa um hádegisbillaugardaginn 18. maí 2013 smyglað inn í fangelsið að Litla Hrauni á Eyrarbakka244 lyfjatöflum er innihéldu vefaukandi sterann Metandróstenólón sem ákærðafaldi upp [sic.] í leggöngum sínum en framvísaði til fangavarða í fangelsinuumrætt sinn, en ákærðu var ljóst eða mátti vera ljóst að óheimilt var með ölluað koma með framangreindar lyfjatöflur í fangelsið á þennan máta. Telst háttsemi ákærðu varða við 81.gr. laga um fullnustu refsinga nr. 49, 2005 sbr. 3. og 4. tl. 1. mgr. 52. gr.sömu laga sbr. 1. mgr. 8. gr. reglna fangelsa nr. 54/2012 sem birtar voru íB-deild Stjórnartíðinda þann 26. janúar 2012. Þess er krafist að ákærða verði dæmdtil refsingar og til greiðslu alls sakarkostnaðar.“ Mál þetta var þingfest17. október 2013. Sótti þá þing vegnaákærðu Sigurður Sigurjónsson hrl. sem ákærða hafði óskað eftir að yrði skipaðurverjandi sinn. Var lögmaðurinn skipaðurverjandi ákærðu. Upplýsti verjandinn aðákærða væri í meðferð við fíkniefnavanda og óskaði eftir að málinu yrðifrestað. Var málið á ný tekið fyrir 7.nóvember sl. og upplýsti þá skipaður verjandi ákærðu að hann hefði ekki náð afhenni tali en hefði fengið staðfest að hún hafi farið úr meðferðinni. Var máliðtekið til dóms skv. 161. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, en viðbirtingu ákæru og fyrirkalls 2. október 2013 var þess getið í fyrirkalli aðfjarvist ákærðu kynni að verða metin til jafns við það að hún viðurkenndi aðhafa framið brot það sem hún væri ákærð fyrir og dómur yrði lagður á málið að hennifjarstaddri. Í rannsóknargögnum kemurfram að í lögregluskýrslu hafi ákærða viðurkennt að hafa ætlað að smyglatöflunum inn í fangelsið til bróður síns en hún hafi verið beðin um þetta ogfengið töflurnar afhentar af sér ókunnum manni.Hún hafi ekki gert sér grein fyrir að þetta „væri svona alvarlegt brot“og hefði aldrei gert þetta ef hún hefði vitað að „þetta væri lögreglumál“. Þá kemur jafnframt fram að töflurnar hafiverið efnagreindar hjá Rannsóknastofu Háskóla Íslands í lyfja- ogeiturefnafræði og hafi töflurnar innihaldið metandróstenólón en það sévefaukandi steri og falli undir 6. gr. reglugerðar nr. 212/1998 um innflutningeinstaklinga á lyfjum til eigin nota. Um málavexti vísast aðöðru leyti til ákæruskjals og þykir nægilega sannað að ákærða hafi komið meðumræddar töflur í fangelsið, faldar í líkama sínum. Niðurstaða Í ákæru er háttsemiákærða talin varða við 81. gr. laga nr. 49/2005, sbr. 3. og 4.tl. 1. mgr. 52.gr. sömu laga sbr. 1. mgr. 8. gr. reglna fangelsa nr. 54/2012. Í 81. gr. laga nr.49/2005 segir að „Sá sem smyglar eðareynir að smygla til fanga munum eða efnum sem getið er í 1. mgr. 52. gr. oghann veit eða má vita að fanga er óheimilt að hafa í fangelsi skal sæta sektumeða fangelsi allt að sex mánuðum nema þyngri refsing liggi við samkvæmt öðrumlögum.“ Í 1. mgr. 52. gr. lagannasegir að „Forstöðumaðurfangelsis tekur ákvörðun um leit í klefa fanga ef grunur leikur á að þar sé aðfinna muni eða efni sem: 1. refsivert er að hafa í vörslum sínum, 2. hafa orðið til við refsiverðanverknað,3. smyglað hefur verið inn í fangelsið,4. fanga er óheimilt að hafa í vörslum sínumeða í klefa samkvæmt reglum fangelsis.” Í refsiákvæði því sem vísað er til í ákærunni, þ.e. 81. gr.laga nr. 49/2005 er ekki efnisregla um að refsivert sé að smygla í fangelsilyfjum eða öðrum tilgreindum hlutum.Efnislega vísar ákvæðið um innihald sitt til 52. gr. laganna. Ekki er heldur að finna slíka reglu í 3. eða 4. tl. 1. mgr.52. gr. laga nr. 49/2005, sem vísað er til í ákæru og í 81. gr. laganna. Í 3. tl. 52. gr. segir að bannað sé að hafa í vörslum sínumhluti sem smyglað hefur verið inn í fangelsið, en fyrir liggur að nefndumtöflum hafði ekki verið smyglað inn í fangelsið áður en ákærða kom með þær ogverður því ekki talið að ákærða hafi gerst brotleg samkvæmt ákvæðinu. Í 4. tl. 52. gr. er vísað til muna sem fanga sé óheimilt aðhafa í vörslum sínum eða klefa samkvæmt reglum fangelsis. Í reglum fangelsa nr. 54/2010, sem settar eruaf Fangelsismálastofnun ríkisins 10. janúar 2012, kemur fram í 1. mgr. 8. gr.að óheimilt sé fanga að afla sér, veita viðtöku eða aðstoða aðra fanga við aðkomast yfir hvað eina sem bannað sé að nota í fangelsinu svo sem m.a. lyf önnuren þau sem ávísað sé af fangelsislæknum og taka beri á lyfjatíma. Efnisinnihald ákvæðis 4. tl. 52. gr. laga nr.49/2005 ræðst þannig í raun af reglum fangelsa.Það er álit dómsins að löggjafinn geti ekki framseltFangelsismálastofnun ríkisins það vald að ákveða í raun hvaða háttsemi sérefsiverð. Breytir í því efni engu aðtéðar reglur hafi verið birta í B-deild Stjórnartíðinda. Er þannig ekki fyrir hendi gild refsiheimildsem byggja má á refsingu fyrir þá háttsemi sem lýst er í ákæru í málinu, sbr.1. mgr. 69. gr. stjórnarskrárinnar nr. 33/1944, sbr. einnig 1. og 2. gr.almennra hegningarlaga nr. 19/1940, en reglur fangelsa eru ekki gildrefsiheimild. Verður því að sýkna ákærðu af því að hafa brotið gegn téðumákvæðum laga nr. 49/2005. Samkvæmt framansögðu ber að sýkna ákærðu af öllum kröfumákæruvalds í málinu. Ber að fenginni þessari niðurstöðu að ákveða að allursakarkostnaður greiðist úr ríkissjóði, sbr. 218. gr. laga nr. 88/2008, en um erað tefla kr. 31.573 sem er kostnaður vegna matsgerðar og rannsóknar ályfjum. Þá ber að ákveða að þóknun skipaðs verjanda ákærðu, SigurðarSigurjónssonar hrl. greiðist úr ríkissjóði en þóknunin er hæfilega ákveðin kr.48.819 að meðtöldum virðisaukaskatti. SigurðurG. Gíslason héraðsdómari kveður upp dóm þennan. D ó m s o r ð : Ákærða,X, skal vera sýkn af öllum kröfum ákæruvalds í málinu.
|
Mál nr. 836/2014
|
Kærumál Framlagning skjals
|
Með vísan til 2.mgr. 134. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála var staðfestur úrskurðurhéraðsdóms þar sem hafnað var kröfu X um að tiltekið skjal yrði ekki lagt framí máli Á á hendur honum.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og og Guðrún Erlendsdóttir setturhæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 15. desember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum 17. sama mánaðar. Kærður er úrskurðurHéraðsdóms Vestfjarða 12. desember 2014, þar sem hafnað var kröfu varnaraðilaum að tiltekið skjal yrði ekki lagt fram í máli sóknaraðila á hendur honum. Kæruheimilder í p. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að fyrrgreindkrafa sín verði tekin til greina. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Samkvæmt 2. mgr. 134. gr. laga nr. 88/2008 leggur ákærandi fram þauskjöl og önnur sýnileg sönnunargögn sem aflað hefur verið við rannsókn ogsönnunargildi hafa að hans mati. Sóknaraðili aflaði þeirra gagna, er liggja aðbaki umræddu skjali, við rannsókn málsins að fengnum dómsúrskurði og hefurmetið það svo að skjalið hafi sönnunargildi í málinu. Þegar af þeirri ástæðuverður hinn kærði úrskurður staðfestur. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 830/2014
|
Kærumál Hald
|
Mál þetta, sem rekið er á grundvelli 2. mgr. 102. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, í tilefni af kröfu sóknaraðila sem barst dóminum 25. september sl., var tekið til úrskurðar að loknum munnlegum málflutningi 30. október sl.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. desember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 16. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 10. desember 2014, þar sem sóknaraðila var gert að aflétta haldi á nánar tilgreindri bifreið og afhenda varnaraðila. Kæruheimild er í g. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Sóknaraðili krefst þess aðallega að kröfu varnaraðila verði vísað frá héraðsdómi, en til vara að henni verði hafnað. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili greiði varnaraðila 125.500 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 829/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar semX var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Karl Axelsson setturhæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 15. desember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur15. desember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allttil mánudagsins 12. janúar 2015 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr.192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.Varnaraðili krefst þess aðallega að hinnkærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara að honum verði gert að sætafarbanni í stað gæsluvarðhalds, en að því frágengnu að gæsluvarðhaldi verðimarkaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 806/2014
|
Kærumál Kæra Frávísun frá Hæstarétti
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu X um að mál ákæruvaldsins á hendur honum yrði fellt niður. Málinu var vísað frá Hæstarétti þar sem kæran uppfyllti ekki áskilnað 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 11. desember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 11. desember 2014, þar sem hafnað var kröfu varnaraðila um að mál sóknaraðila á hendur honum yrði fellt niður. Kæruheimild er í v. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að framangreind krafa sín verði tekin til greina. Þá krefst hann „málskostnaðar úr hendi ríkissjóðs.“ Sóknaraðili krefst þess aðallega að málinu verði vísað frá Hæstarétti en til vara staðfestingar hins kærða úrskurðar. Við uppkvaðningu hins kærða úrskurðar lýsti varnaraðili ekki yfir kæru á dómþingi, heldur tók hann sér lögbundinn frest til þess að taka ákvörðun um það efni. Samkvæmt 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála verður sá, sem vill kæra úrskurð eftir lok þinghalds þar sem hann er kveðinn upp, að afhenda héraðsdómara skriflega kæru, þar sem greint skal frá því hvaða úrskurður sé kærður, kröfu um breytingu á honum og ástæður sem kæra er reist á. Í kæru varnaraðila var ekki gerð grein fyrir þeim ástæðum sem hún var reist á. Kæran fullnægir því ekki skilyrðum fyrrgreinds lagaákvæðis og verður málinu samkvæmt því vísað frá Hæstarétti. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá Hæstarétti.
|
Mál nr. 792/2014
|
Kærumál Aðfarargerð
|
Málþetta barst Héraðsdómi Reykjavíkur með bréfi mótteknu 24. mars sl. og varþingfest 30. júní sl. Sóknaraðili er Íslandsbanki hf., f.h. Ergo, Kirkjusandi2, Reykjavík. Varnaraðili er Þórir Brynjúlfsson, Rekagranda 8, Reykjavík.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir MarkúsSigurbjörnsson og Ólafur Börkur Þorvaldsson og Ingveldur Einarsdóttir setturhæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttarmeð kæru 27. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 5. desembersama ár. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 13. nóvember 2014, þar sem tekinvar til greina krafa varnaraðila umað honum yrði heimilað að fá bifreiðina PI 801 af gerðinni Land Rover RangeRover Sport tekna úr vörslum sóknaraðila og fengna sér með beinni aðfarargerð.Kæruheimild er í 4. mgr. 84. gr.laga nr. 90/1989 um aðför. Sóknaraðilikrefst þess að hafnað verði kröfu varnaraðila um heimild til aðfarargerðar. Þákrefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðilihefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Kærumálskostnaður dæmist ekki. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 828/2014
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Lögreglustjórinn á Akranesi hefur krafist þess að Héraðadómur Vesturlands staðfesti með úrskurði þá ákvörðun lögreglustjórans frá 13. nóvember sl. að X, kt [...], verði gert að sæta nálgunarbanni til miðvikudagsins 13. maí 2015, þannig að honum er meinað að koma á, eða í námunda við, heimili A, kt [...], að [...] á [...].
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 9. desember 2014, en hann kveðst fyrst hafa haft vitneskju um úrskurðinn degi fyrr. Kæran barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 16. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Vesturlands 21. nóvember 2014, þar sem staðfest var ákvörðun lögreglustjórans á Akranesi 13. nóvember 2014 um að varnaraðili skuli sæta nálgunarbanni eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að nálgunarbanni verði markaður skemmri tími. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Þóknun verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3. mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr. 85/2011. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Þóknun verjanda varnaraðila, Gríms Sigurðarsonar hæstaréttarlögmanns, fyrir Hæstarétti, 125.500 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 273/2014
|
Börn Faðerni Frávísun frá Hæstarétti
|
Máli A gegn M var vísað frá Hæstarétti þar sem áfrýjunarstefna hafði ekki verið birt í samræmi við ákvæði 83. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Ólafur Börkur Þorvaldsson, Eiríkur Tómasson og Þorgeir Örlygsson. Áfrýjandi skaut málinu til Hæstaréttar 22. apríl 2014. Hún krefst þess að viðurkennt verði að stefndi sé faðir sinn og að honum verði gert að greiða einfalt meðlag með sér frá fæðingardegi til fullnaðs 18 ára aldurs. Þá krefst hún þess að þóknun lögmanns hennar vegna meðferðar málsins í héraði og fyrir Hæstarétti verði greidd úr ríkissjóði. Stefndi hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Eftir ákvörðun Hæstaréttar var málið skriflega flutt fyrir réttinum. Svo sem fram kemur í héraðsdómi var mál þetta höfðað með stefnu sem birt var í Lögbirtingablaði [...] 2012 og það þingfest 22. nóvember sama ár. Stefndi sótti hvorki þing við þingfestingu málsins né er þinghald var háð 12. mars 2013, en málið var þá tekið til úrskurðar. Með úrskurði héraðsdóms 27. sama mánaðar var málinu vísað frá héraðsdómi án kröfu á þeim grundvelli að ekki væri ljóst af stefnu hver stefndi væri og gengi það gegn a. lið 1. mgr. 80. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Með dómi Hæstaréttar 23. apríl 2013 í máli nr. 251/2013 var frávísunarúrskurðurinn felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið til frekari meðferðar. Næstu þinghöld í málinu fóru fram 11. júní og 8. júlí 2013 þar sem mætt var af hálfu áfrýjanda en ekki stefnda. Var þeim tilmælum beint til lögmanns áfrýjanda að afla sönnunargagna í málinu, meðal annars í þeim tilgangi að unnt yrði að hafa samband við stefnda. Á dómþingi 28. ágúst 2013 var af hálfu áfrýjanda lagt fram tölvubréf sem mun hafa verið frá stefnda til móður áfrýjanda ásamt þýðingu, en ekki var sótt þing af hálfu stefnda. Dómþing var á ný háð 5. september sama ár og sótti nafngreindur héraðsdómslögmaður þing fyrir stefnda sem skipaður málsvari hans, sbr. 13. gr. barnalaga nr. 76/2003. Í þinghaldinu lagði málsvarinn fram gögn yfir tilraunir sínar til að hafa uppi á stefnda og upplýsa hann um málið. Í þinghaldi 18. september 2013 gerði málsvarinn frekari grein fyrir tilraunum sínum í þá veru og mótmælti kröfum áfrýjanda. Að svo búnu var málið dómtekið. Hinn 27. september 2013 kvað héraðsdómur upp dóm í málinu þar sem kröfum áfrýjanda var hafnað. Með dómi Hæstaréttar 6. febrúar 2014 í máli nr. 655/2013 var héraðsdómur ómerktur og málinu vísað heim í hérað til löglegrar meðferðar og dómsálagningar að nýju á þeim grundvelli að ekki hefðu verið skilyrði til að fara með málið samkvæmt 1. og 2. mgr. 96. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála auk þess sem aðstoðarmann dómara, sem kvað upp dóminn, hafi brostið vald til að leysa efnislega úr málinu. Þinghald var á ný háð 13. mars 2014. Af hálfu stefnda sótti það nafngreindur héraðsdómslögmaður sem skipaður var málsvari hans samkvæmt 13. gr. barnalaga. Greindi málsvarinn frá ítrekuðum tilraunum sínum til að hafa samband við stefnda sem ekki hefðu borið árangur. Taldi málsvarinn ekki þörf á að leggja fram greinargerð í málinu, en mótmælti kröfum áfrýjanda og byggði á því að ekki væri komin fram „lögfull sönnun fyrir faðerni“ hennar. Aðalmeðferð fór fram 20. sama mánaðar og lagði málsvari stefnda þá fram gögn um frekari tilraunir sínar til að hafa uppi á honum auk þess sem tekin var skýrsla af móður áfrýjanda. Að svo búnu fór fram munnlegur málflutningur og var málið tekið til dóms. Í þinghaldi 24. sama mánaðar var málið endurupptekið með vísan til 104. gr. laga nr. 91/1991 og var þá á ný tekin skýrsla af móður áfrýjanda. Að því búnu var málið tekið til dóms og hinn áfrýjaði dómur kveðinn upp 26. mars 2014 þar sem kröfum áfrýjanda á hendur stefnda var hafnað. Áfrýjunarstefna í málinu var útgefin 22. apríl 2014. Var hún birt nafngreindum hæstaréttarlögmanni 13. maí sama ár sem áritaði hana með tilkynningu um að haldið yrði uppi vörnum af hálfu stefnda. Með bréfi til Hæstaréttar 4. júní sama ár var framangreind áritun afturkölluð þar sem hún hefði verið án heimildar og byggð á misskilningi um feril málsins. Samkvæmt 5. mgr. 155. gr. laga nr. 91/1991 verður að birta áfrýjunarstefnu eigi síðar en viku áður en frestur stefnda til að tilkynna Hæstarétti að hann hafi í hyggju að halda uppi vörnum í málinu er á enda, sbr. e. lið 1. mgr. greinarinnar. Að öðru leyti gilda ákvæði XIII. kafla laganna um birtingu áfrýjunarstefnu. Í málinu liggur fyrir að áfrýjunarstefna hefur hvorki verið birt fyrir stefnda né öðrum þeim sem bær er til að taka við henni í hans stað. Þá hefur hún ekki verið birt með öðrum hætti svo gilt sé samkvæmt 83. gr. laga nr. 91/1991. Af þessum sökum verður málinu vísað sjálfkrafa frá Hæstarétti. Með vísan til 11. gr. barnalaga greiðist málskostnaður áfrýjanda fyrir Hæstarétti úr ríkissjóði, þar með talin þóknun lögmanns hennar sem ákveðin er eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá Hæstarétti. Málskostnaður áfrýjanda, A, greiðist úr ríkissjóði, þar með talin þóknun lögmanns hennar, 150.000 krónur.
|
Mál nr. 746/2014
|
Kærumál Fjármálafyrirtæki Slit Skuldajöfnuður
|
Aðilar málsins deildu um það hvort A hf. væri bundinn gagnvart L hf. af skuldajafnaðaryfirlýsingu sem hann gaf árið 2011 í tengslum við aðfararbeiðni L hf. og náði meðal annars til kröfu sem A hf. lýsti við slit L hf. árið 2012. A hf. hélt því fram að hann væri ekki bundinn af yfirlýsingunni þar sem L hf. hefði á sínum tíma hafnað skuldajöfnuðinum og A hf. ekki fylgt honum eftir og þar af leiðandi hafi umræddur skuldajöfnuður ekki verið framkvæmdur. Í hinum kærða úrskurði héraðsdóms, sem staðfestur var með vísan til forsendna hans í Hæstarétti, var talið að A hf. hefði ekki með skýrum og afdráttarlausum hætti afturkallað yfirlýsinguna, en ekki nægði að breyta kröfugerð og málsástæðum sínum í aðfararmálinu. Þá hefði einnig verið brýn ástæða til þess að falla frá umræddri yfirlýsingu í kröfulýsingu A hf. við slit L hf. í ljósi fyrri samskipta aðila og reglna um ríkt skuldbindingargildi slíkra yfirlýsinga. Þá var ekki talið að ákvæði 5. tölul. 1. mgr. 28. gr. og 100. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. stæðu því í vegi að hinn umdeildi skuldajöfnuður gæti að réttu farið fram. Með vísan til framangreinds voru kröfur A hf. sem hann lýsti við slit L hf. hafnað.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með ódagsettri kæru sem barst héraðsdómi 17. nóvember 2014 og réttinum ásamt kærumálsgögnum 20. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 4. nóvember 2014, þar sem hafnað var að viðurkenna kröfur sem sóknaraðili hafði lýst við slit varnaraðila. Kæruheimild er í 1. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991 um gjaldþrotaskipti o.fl. Sóknaraðili krefst þess að við slit varnaraðila verði viðurkenndar kröfur hans, annars vegar að fjárhæð 2.137.291,89 sterlingspund sem njóti stöðu í réttindaröð samkvæmt 1. mgr. 109. gr. laga nr. 21/1991, og hins vegar skaðabótakrafa að fjárhæð 938.014 sterlingspund sem njóti stöðu í réttindaröð samkvæmt 3. tölulið 110. gr. sömu laga. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili krefst þess aðallega að málinu verði vísað frá Hæstarétti, en til vara staðfestingar hins kærða úrskurðar. Þá krefst hann kærumálskostnaðar. Í kæru sóknaraðila voru hafðar uppi dómkröfur og því lýst að hann yndi ekki niðurstöðu hins kærða úrskurðar og leitaði endurskoðunar á honum. Þá sagði í kæru að um málavexti, málsástæður og lagarök vísað sóknaraðili til greinargerðar sinnar til héraðsdóms en á sömu málsástæðum væri byggt hér fyrir dómi. Að þessu gættu fullnægði kæran nægjanlega áskilnaði 1. mgr. 145. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála, sbr. 2. mgr. 179. gr. laga nr. 21/1991. Samkvæmt því verður kröfu varnaraðila um frávísun málsins frá Hæstarétti hafnað. Með vísan til forsenda hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðila kærumálskostnað eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sóknaraðili, ALMC hf., greiði varnaraðila, LBI hf., 500.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 747/2014
|
Kærumál Sjúklingatrygging Skaðabætur Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Æ höfðaði mál gegn Í þar sem hann krafðist viðurkenningar á bótaskyldu Í vegna tjóns sem hann taldi sig hafa orðið fyrir af völdum rangrar greiningar og seinkunar meðferðar á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri þegar hann leitaði þangað á slysadeild í kjölfar höfuðáverka sem hann hlaut í slysi 2009. Í hinum kærða úrskurði var máli Æ vísað frá dómi þar sem hann hefði átt að beina kröfunni að S, sbr. 7. gr. laga nr. 111/2000 um sjúklingatryggingu. Í dómi Hæstaréttar var rakið að S hefði hafnað erindi Æ um bætur samkvæmt lögum nr. 111/2000 á þeim grundvelli að tilvikið félli utan bótasviðs laganna. Að fenginni niðurstöðu S hefði Æ átt þess kost að láta reyna á það fyrir dómi hvort synjun stofnunarinnar við erindi hans hefði átt sér lagastoð. Æ hefði kosið að gera það ekki heldur höfðað mál þetta með fyrrgreindri viðurkenningarkröfu. Taldi Hæstiréttur að ákvæði 7. gr. laga nr. 111/2000 stæðu slíkri málshöfðun ekki í vegi en af málatilbúnaði Æ leiddi að hann nyti við málsóknina ekki þess hagræðis sem hann ella nyti hefði hann rekið mál sitt áfram á grundvelli framangreindra laga. Var hinn kærði úrskurður felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdómara að taka málið til efnismeðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 10. nóvember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 20. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 27. október 2014 þar sem máli sóknaraðila á hendur varnaraðila var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að lagt verði fyrir héraðsdóm að taka málið til efnismeðferðar. Þá krefst hann kærumálskostnaðar en til vara að málskostnaður á báðum dómstigum falli niður. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Samkvæmt gögnum málsins varð sóknaraðili fyrir slysi 22. júní 2009 og leitaði sama dag aðhlynningar á bráðamóttöku Fjórðungssjúkrahússins á Akureyri og aftur degi síðar. Sóknaraðili telur að höfuðáverki sem hann hlaut í slysinu hafi ekki verið greindur réttilega við fyrstu komu á bráðamóttöku og hafi það ásamt drætti á viðeigandi læknismeðferð á sjúkrahúsinu valdið honum alvarlegu líkamstjóni sem metið hafi verið til miska. Af þessu tilefni beindi sóknaraðili 11. janúar 2012 erindi til Sjúkratrygginga Íslands og krafðist bóta frá stofnuninni á grundvelli laga nr. 111/2000 um sjúklingatryggingu. Því erindi hafnaði stofnunin með bréfi 9. ágúst 2012 þar sem tilvikið félli utan bótasviðs 1. töluliðar 2. gr. laga nr. 111/2000. Gögn málsins bera ekki með sér að þeirri niðurstöðu hafi sóknaraðili skotið til úrskurðarnefndar almannatrygginga í samræmi við ákvæði 16. gr. laga nr. 111/2000. Í framhaldinu höfðaði sóknaraðili mál þetta á hendur varnaraðila og krefst „viðurkenningar á bótaskyldu [varnaraðila] vegna tjóns sem [sóknaraðili] varð fyrir af völdum rangrar greiningar og seinkun meðferðar á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri (FSA) þegar [sóknaraðili] leitaði þangað á slysadeild í kjölfar höfuðáverka sem hann hlaut í slysi þann 22. júní 2009.“ Er bótakrafa sóknaraðila á því reist að varnaraðili beri bótaskyldu gagnvart sér vegna mistaka starfsmanna fjórðungssjúkrahússins sem leitt hafi til tjóns fyrir hann. Með setningu laga nr. 111/2000 var að því stefnt að veita sjúklingum sem verða fyrir áföllum í tengslum við læknismeðferð víðtækari bótarétt en þeir eiga samkvæmt almennum skaðabótareglum og gera þeim jafnframt auðveldara með að ná fram rétti sínum. Að fenginni framangreindri niðurstöðu Sjúkratrygginga Íslands átti sóknaraðili þess kost að láta á það reyna fyrir dómi hvort synjun stofnunarinnar við erindi hans ætti sér lagastoð. Sóknaraðili kaus að gera það ekki heldur höfðaði mál þetta með þeirri dómkröfu um viðurkenningu á bótaskyldu stefnda sem áður getur. Ákvæði 7. gr. laga nr. 111/2000 standa slíkri málshöfðun ekki í vegi en af málatilbúnaði sóknaraðila leiðir að hann nýtur við málsókn sína ekki þess hagræðis sem hann ella nyti hefði hann rekið mál sitt áfram á grundvelli laga nr. 111/2000. Samkvæmt þessu verður hinn kærði úrskurður felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdómara að taka málið til efnismeðferðar. Eftir framangreindum úrslitum verður varnaraðila gert að greiða sóknaraðila kærumálskostnað eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdómara að taka málið til efnismeðferðar. Varnaraðili, íslenska ríkið, greiði sóknaraðila, Ævari Guðmundssyni, 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 798/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þarsem X var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95.gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan ágæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og GuðrúnErlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 8. desember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur8. desember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt tilmánudagsins 15. desember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur.Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðilikrefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en tilvara að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími og að honum verði ekkigert að sæta einangrun. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot sem varðarfangelsisrefsingu samkvæmt 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr.19/1940. Þá eru vegna rannsóknarhagsmuna uppfyllt skilyrði a. liðar 1. mgr. 95.gr. laga nr. 88/2008 til að varnaraðili sæti gæsluvarðhaldi þann tíma semkrafist er og einangrun meðan á því stendur, sbr. 2. mgr. 98. gr. sömu laga.Samkvæmt því verður hinn kærði úrskurður staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 797/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þarsem X var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95.gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan ágæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og GuðrúnErlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 8. desember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur8. desember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt tilmánudagsins 15. desember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur.Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðilikrefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en tilvara að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími og að honum verði ekkigert að sæta einangrun. Jafnframt krefst hann þess, verði honum gert að sætagæsluvarðhaldi, að tilhögun þess verði þannig að takmörkunum samkvæmt c., d. oge. lið 99. gr. laga nr. 88/2008 verði aflétt. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili hefur ekki borið undir héraðsdóm kröfu sína um tilhögungæsluvarðhalds og kemur hún því ekki til álita fyrir Hæstarétti. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot sem varðarfangelsisrefsingu samkvæmt 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr.19/1940. Þá eru vegna rannsóknarhagsmuna uppfyllt skilyrði a. liðar 1.mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 til aðvarnaraðili sæti gæsluvarðhaldi þann tíma sem krafist er og einangrun meðan áþví stendur, sbr. 2. mgr. 98. gr. sömu laga. Samkvæmt því verður hinn kærðiúrskurður staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurðurer staðfestur.
|
Mál nr. 793/2014
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem ákvörðun L um að X skyldi sæta áframhaldandi nálgunarbanni, var felld úr gildi.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Ingveldur Einarsdóttir settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 4. desember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 1. desember 2014 þar sem felld var úr gildi ákvörðun sóknaraðila um að varnaraðili skyldi sæta áframhaldandi nálgunarbanni. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili. Sóknaraðili krefst þess að staðfest verði ákvörðun hans frá 27. nóvember 2014 um að varnaraðila verði gert að sæta nálgunarbanni í sex mánuði þannig að lagt verði bann við því að hún komi á eða í námunda við heimili A, að [...] í [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus umhverfis framangreindan stað, mælt frá miðju hússins. Jafnframt að lagt sé bann við því að varnaraðili veiti A eftirför, nálgist hann á almannafæri eða setji sig í samband við hann með öðrum hætti. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðila hefur tvisvar verið gert að sæta nálgunarbanni gagnvart brotaþola, í síðara skiptið með dómi Hæstaréttar 11. júní 2014 í máli nr. 401/2014, þar sem staðfest var ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 28. maí sama ár, um að banna henni í sex mánuði að veita brotaþola eftirför, nálgast hann á almannafæri eða setja sig í samband við hann með öðrum hætti. Samkvæmt 4. gr. laga nr. 85/2011 er heimilt að beita nálgunarbanni ef rökstuddur grunur er um að sakborningur hafi framið refsivert brot eða raskað á annan hátt friði brotaþola eða hætta sé á að viðkomandi brjóti gegn brotaþola samkvæmt framansögðu. Af þeim gögnum sem lögð hafa verið fyrir dóminn verður ekki ráðið með órækum hætti að fullnægt sé skilyrðum til að varnaraðili sæti áfram nálgunarbanni. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 796/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þarsem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr.laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinustæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og GuðrúnErlendsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 7. desember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur7. desember 2014 þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins12. desember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er íl. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðilikrefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara aðgæsluvarðhaldi verði markaður skemmri tími, en að því frágengnu að varnaraðilaverði ekki gert að sæta einangrun meðan á því stendur. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Að virtum gögnum málsins er varnaraðili meðal annars undir rökstuddumgrun um að hafa framið brot sem varðað getur fangelsi samkvæmt 252. gr.almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með þessari athugasemd en að öðru leyti meðskírskotun til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 769/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að málsaðilum hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu hans reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 773/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafakeypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvaðað öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður ogritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2.mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísaðfrá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekkifullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008.Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á aðfréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómiyrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinnkærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu Itil efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogasonog Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20.nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærðurer úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frádómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila farifram í heyranda hljóði. Kæruheimilder í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærðiúrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úrríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrirHæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvaðhéraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrðilokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í þvíþinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Viðþingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að„formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfirgrunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reynaá réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaðurfyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að málsaðilum hafði verið gefinnkostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu hans reist á því aðþeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi tilaðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni tilHæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir greinfyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu aðþinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindumtilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömugreinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli veralokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins þaðár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2.mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómihafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður þvífelldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaðurdæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að takakröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð íheyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 772/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að málsaðilum hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu hans reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 767/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 763/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknarihöfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr.206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinuskyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómariúrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr.88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelliað þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi tilaðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaðitil þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á aðfréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómiyrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinnkærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu Itil efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogasonog Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20.nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærðurer úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frádómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila farifram í heyranda hljóði. Kæruheimilder í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærðiúrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úrríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrirHæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvaðhéraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrðilokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í þvíþinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Viðþingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að„formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfirgrunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reynaá réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaðurfyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að málsaðilum hafði verið gefinnkostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu hans reist á því aðþeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi tilaðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni tilHæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir greinfyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu aðþinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindumtilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömugreinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli veralokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins þaðár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2.mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómihafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður þvífelldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaðurdæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að takakröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð íheyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 774/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að málsaðilum hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu hans reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 777/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 768/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 771/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 741/2014
|
Kærumál Aðfarargerð
|
Þ krafðist þess að ógilt yrði aðfarargerð sem gerð var í eign hans að beiðni Í hf. Með hliðsjón af gögnum málsins þótti ósönnuð sú fullyrðing Þ að krafa Í hf. á hendur honum væri að fullu greidd. Var aðfarargerð sýslumannsins í Reykjavík því staðfest.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Þorgeir Örlygsson hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 19. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 29. október 2014, þar sem staðfest var aðfarargerð sýslumannsins í Reykjavík 5. september 2013 í máli nr. 011-2013-04989. Kæruheimild er í 3. mgr. 95. gr. laga nr. 90/1989 um aðför. Skilja verður dómkröfur sóknaraðila, sem er ólöglærður, á þann veg að hann krefjist þess að áðurgreind aðfarargerð verði felld úr gildi. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Kærumálskostnaður dæmist ekki. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Kærumálskostnaður fellur niður.
|
Mál nr. 766/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 770/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafakeypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvaðað öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður ogritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2.mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísaðfrá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekkifullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008.Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á aðfréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómiyrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinnkærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu Itil efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogasonog Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20.nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærðurer úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frádómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila farifram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærðiúrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úrríkissjóði. Sóknaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Varnaraðili krefst þess aðallega að málinu verði vísað frá Hæstarétti,en til vara að hinn kærði úrskurður verði staðfestur. Í báðum tilvikum krefsthann kærumálskostnaðar úr hendi kæranda, er renni í ríkissjóð. I Kröfu sína um frávísun málsins frá Hæstarétti byggir varnaraðili á þvíað kæra hafi ekki borist innan kærufrests, en í kærunni komi ekki fram að kærtsé innan hans. Í bréfi frá héraðsdómi sem fylgdi kæru til Hæstaréttar kemurfram að kærandi hafi fengið vitneskju um úrskurðinn 17. nóvember 2014 og kæra boristdóminum 20. sama mánaðar. Barst kæran því innan kærufrests, sbr. 2. mgr. 193.gr. laga nr. 88/2008. Þá vísar varnaraðili til þess að kæran uppfylli ekki skilyrði 193. gr.laga nr. 88/2008 þar sem kærandi geri hvorki grein fyrir ástæðum sem kæran séreist á né lögvörðum hagsmunum sínum. Samkvæmt 2. mgr. 193. gr. laganna skal ískriflegri kæru til héraðsdómara meðal annars greint frá þeim ástæðum sem kæraner reist á. Í kæru til Hæstaréttar er vísað til þess hverjar ástæður hann telurað baki því að fella eigi frávísunarúrskurð héraðsdóms úr gildi. Samkvæmt þessuverður frávísunarkröfu varnaraðila hafnað. II Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvaðhéraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrðilokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í þvíþinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Viðþingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að„formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfirgrunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reynaá réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaðurfyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að málsaðilum hafði veriðgefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu hans reist áþví að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi tilaðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni tilHæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir greinfyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu aðþinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindumtilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr.10. gr. að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli veralokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómiHæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafniréttarins það ár á bls. 3697 var fallist á að fréttamenn geti átt aðild aðslíkri kröfu. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið aðleysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úrgildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að takakröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð íheyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 765/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafakeypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvaðað öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður ogritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2.mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísaðfrá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekkifullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008.Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á aðfréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómiyrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinnkærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu Itil efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogasonog Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20.nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærðurer úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frádómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila farifram í heyranda hljóði. Kæruheimilder í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærðiúrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úrríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrirHæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvaðhéraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrðilokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í þvíþinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Viðþingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að„formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfirgrunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reynaá réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaðurfyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærðiúrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á aðtjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því aðþeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi tilaðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni tilHæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir greinfyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu aðþinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindumtilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömugreinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli veralokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins þaðár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2.mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómihafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður þvífelldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaðurdæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að takakröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð íheyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 764/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 775/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 776/2014
|
Kærumál Þinghald Frávísunarúrskurður felldur úr gildi
|
Ríkissaksóknari höfðaði mál gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga. Héraðsdómari ákvað að öll þinghöld í málinu skyldu vera lokuð. I krafðist þess sem blaðamaður og ritstjóri að héraðsdómari úrskurðaði um framangreinda ákvörðun sína, sbr. 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Í héraði var kröfu I vísað frá á þeim grundvelli að þeir hagsmunir sem hann byggði aðild sína á væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Hæstiréttur vísaði til þess að í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000 hefði verið fallist á að fréttamenn gætu átt aðild að kröfu samkvæmt lagaákvæðinu. Að virtum þeim dómi yrði að telja að héraðsdómi hefði borið að leysa efnislega úr kröfu I. Var hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu I til efnislegrar meðferðar.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson, Benedikt Bogason og Helgi I. Jónsson. Kærandi, Ingimar Karl Helgason, skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 26. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 14. nóvember 2014, þar sem vísað var frá dómi kröfu kæranda um að þinghöld í máli sóknaraðila á hendur varnaraðila fari fram í heyranda hljóði. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Kærandi krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi og að kærumálskostnaður verði greiddur úr ríkissjóði. Sóknaraðili og varnaraðili hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Svo sem nánar er gerð grein fyrir í hinum kærða úrskurði ákvað héraðsdómari við útgáfu fyrirkalls að þinghald til þingfestingar málsins yrði lokað, svo og öll þinghöld eftir það, og var sú ákvörðun færð til bókar í því þinghaldi með vísan til a. og d. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Við þingfestinguna var lagt fram ódagsett bréf kæranda, þar sem þess var krafist að „formlegur úrskurður verði kveðinn upp um lokað þinghald í réttarhöldum yfir grunuðum vændiskaupanda í máli nr. S-[...]/2014, ... svo hægt sé að láta reyna á réttmæti þeirrar ákvörðunar fyrir æðra dómstigi. Setur undirritaður fyrrgreinda kröfu fram sem blaðamaður og ritstjóri Reykjavíkur vikublaðs“. Ekki var mætt af hálfu varnaraðila við þingfestinguna, en hinn kærði úrskurður var kveðinn upp eftir að sóknaraðila hafði verið gefinn kostur á að tjá sig um kröfu kæranda. Var frávísun á kröfu þess síðastnefnda reist á því að þeir hagsmunir, sem hann byggði aðild sína á, væru ekki fullnægjandi til aðildar að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Í kæru sinni til Hæstaréttar vísar kærandi um aðild til umræddrar lagagreinar og gerir grein fyrir henni á sama hátt og í áðurgreindu bréfi til héraðsdóms. Í 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er mælt fyrir um þá meginreglu að þinghald skuli háð í heyranda hljóði, en dómari geti þó í nánar tilgreindum tilvikum ákveðið að það skuli fara fram fyrir luktum dyrum. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að sá sem sætti sig ekki við ákvörðun dómara um að þinghald skuli vera lokað geti krafist þess að hann kveði upp úrskurð um þá ákvörðun sína. Í dómi Hæstaréttar 13. nóvember 2000 í máli nr. 407/2000, sem birtur er í dómasafni réttarins það ár á bls. 3697, var fallist á að fréttamenn geti átt aðild að kröfu samkvæmt 2. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008. Að virtum þeim dómi verður að telja að héraðsdómi hafi borið að leysa efnislega úr kröfu kæranda. Verður hinn kærði úrskurður því felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu hans til efnismeðferðar. Kærumálskostnaður dæmist ekki, sbr. 3. mgr. 220. gr. laga nr. 88/2008. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka kröfu kæranda, Ingimars Karls Helgasonar, um að þinghöld í málinu skuli háð í heyranda hljóði, til efnismeðferðar.
|
Mál nr. 779/2014
|
Kærumál Farbann
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta áfram farbanni á grundvelli b. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 1. mgr. 100. gr. sömu laga.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Ingveldur Einarsdóttir settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 27. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 27. nóvember 2014 þar sem varnaraðila var gert að sæta farbanni á meðan mál hans er til meðferðar í Héraðsdómi Reykjavíkur, en þó ekki lengur en til 15. janúar 2015 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara að honum verði gert að setja tryggingu, en að því frágengnu að farbanninu verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Samkvæmt 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008, sbr. 1. mgr. 100. gr. sömu laga, verður sakborningi því aðeins gert að sæta farbanni að rökstuddur grunur sé um að hann hafi gerst sekur um háttsemi sem fangelsisrefsing er lögð við. Að virtum gögnum málsins er varnaraðili undir rökstuddum grun um brot gegn 209. gr. og 199. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 en ákæra á hendur honum var gefin út 29. ágúst 2014. Aðalmeðferð málsins hófst 27. nóvember 2014 en var frestað til 12. desember sama ár vegna forfalla vitnis. Brot gegn fyrrgreindum ákvæðum geta varðað fangelsisrefsingu. Þá skiptir ekki máli hvort refsing við ætluðu broti kunni að verða skilorðsbundin, en í 1. mgr. 100. gr. laga nr. 88/2008 er ekki vísað til 3. mgr. 95. gr. þeirra. Er því fullnægt skilyrðum 1. mgr. sömu greinar til að fallast megi á kröfu sóknaraðila. Með þessari athugasemd en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 530/2014
|
Ákæruvald Frávísun frá héraðsdómi
|
Máli ákæruvaldsins gegn X var vísað frá héraðsdómi þar sem lögreglustjóra brast heimild að lögum til að gefa út ákæru í málinu fyrir brot gegn 233. gr. b. almennra hegningarlaga.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Ríkissaksóknari skaut málinu til Hæstaréttar 30. júlí 2014 í samræmi við yfirlýsingu ákærða um áfrýjun. Af hálfu ákæruvaldsins er þess krafist að málinu verði vísað frá héraðsdómi. Ákærði krefst þess aðallega að málinu verði vísað frá héraðsdómi, til vara að hinn áfrýjaði dómur verði ómerktur og málinu vísað heim í hérað, en að því frágengnu að hann verði sýknaður. Að öllu þessu frágengnu krefst hann mildunar á refsingu. Málið var flutt skriflega eftir ákvörðun Hæstaréttar samkvæmt 2. málslið 1. mgr. 205. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Eins og í hinum áfrýjaða dómi greinir var málið höfðað með ákæru lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 3. júní 2014 á hendur ákærða fyrir ærumeiðingar og brot gegn friðhelgi einkalífs gagnvart fyrrverandi sambýliskonu sinni, A, með því að hafa tiltekinn dag sent tilgreindum aðilum tölvubréf er innihélt nánar tilgreindar trúnaðarupplýsingar og vörðuðu hagi A. Var þessi háttsemi talin varða við 233. gr. b. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Þá var ákærða gefið að sök brot gegn nálgunarbanni með því að hafa á tilteknu tímabili sent A 350 nánar tilgreind skilaboð í gegnum farsíma, samskiptavefinn Facebook og með tölvupósti, þrátt fyrir að honum hefði með úrskurði Héraðsdóms Reykjaness verið bannað að setja sig í samband við hana. Var háttsemin talin varða við 1. mgr. 232. gr. almennra hegningarlaga. Í þinghaldi 4. júlí 2014 játaði ákærði sök og var því farið með málið eftir 1. mgr. 164. gr. laga nr. 88/2008. Með hinum áfrýjaða dómi var ákærði sakfelldur samkvæmt ákæru og honum gert að sæta fangelsi í átta mánuði. Krafa ákæruvalds og ákærða um vísun málsins frá héraðsdómi er reist á því að lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu fari ekki með ákæruvald vegna brota gegn 233. gr. b. almennra hegningarlaga. Í 1. mgr. 24. gr. laga nr. 88/2008 er lögreglustjórum falið að höfða önnur sakamál en þau sem ríkissaksóknari og héraðssaksóknari höfða samkvæmt ákvæðum laganna. Samkvæmt f. lið 1. mgr. 23. gr. laganna, sbr. e. lið 3. mgr. VII. ákvæðis þeirra til bráðabirgða, höfðar ríkissaksóknari sakamál vegna brota á ákvæðum XXIV. og XXV. kafla almennra hegningarlaga, öðrum en 231., 232. og 233. gr., en ákvæði 233. gr. b. er í XXV. kafla laganna. Brast lögreglustjórann á höfuðborgarsvæðinu því heimild að lögum til að gefa út ákæru í máli þessu fyrir brot gegn 233. gr. b. almennra hegningarlaga og ber af þeim sökum að vísa málinu frá héraðsdómi. Allur sakarkostnaður í héraði og áfrýjunarkostnaður málsins greiðist úr ríkissjóði, þar með talin málsvarnarlaun skipaðs verjanda ákærða fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verða að meðtöldum virðisaukaskatti eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá héraðsdómi. Allur sakarkostnaður í héraði og fyrir Hæstarétti greiðist úr ríkissjóði, þar með talin málsvarnarlaun verjanda ákærða í héraði, eins og þau voru ákveðin í hinum áfrýjaða dómi, og málsvarnarlaun verjanda hans fyrir Hæstarétti, Vilhjálms Hans Vilhjálmssonar hæstaréttarlögmanns, 125.500 krónur.
|
Mál nr. 778/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þarsem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr.laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinustæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 26. nóvember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur26. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt tilmánudagsins 8. desember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimilder í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðilikrefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en tilvara að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími. Jafnframt krefst hannþess, verði honum gert að sæta gæsluvarðhaldi, að tilhögun þess verði þannig aðtakmörkunum samkvæmt c., d. og e. lið 99. gr. laga nr. 88/2008 verði aflétt. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili hefur ekki borið undir héraðsdóm kröfu sína um tilhögungæsluvarðhalds og kemur hún því ekki til álita fyrir Hæstarétti. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 756/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Ingveldur Einarsdóttir settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 24. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 24. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til mánudagsins 8. desember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími og að sér verði ekki gert að sæta einangrun meðan á því stendur. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot sem varðar fangelsisrefsingu samkvæmt 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með þessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan til forsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 755/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómari og Guðrún Erlendsdóttir og Ingveldur Einarsdóttir settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 24. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 24. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til mánudagsins 8. desember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot sem varðar fangelsisrefsingu samkvæmt 211. gr., sbr. 20. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með þessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan til forsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 750/2014
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Með kröfu, dagsettri 14. nóvember sl., sem barst dóminum sama dag, hefur lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu krafist þess að Héraðsdómur Reykjaness staðfesti ákvörðun lögreglustjóra frá 13. nóvember sl. þess efnis að X skuli sæta nálgunarbanni í 6 mánuði þannig að lagt sé bann við því að hann komi á eða í námunda við heimili A kt. [...] og sonar þeirra B kt. [...], að [...] í [...] á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus. Jafnframt sé lagt bann við því að X veiti A og B eftirför, nálgist þau á almannafæri eða setji sig í samband við þau með öðrum hætti.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 21. nóvember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 24. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 18. nóvember 2014 þar sem staðfest var ákvörðun sóknaraðila 13. sama mánaðar um að varnaraðili skuli sæta nálgunarbanni eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili, sbr. 1. gr. laga nr. 39/2012. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til vara að nálgunarbannið taki ekki til sonar hans, en að því frágengnu að nálgunarbanninu verði markaður skemmri tími. Í öllum tilvikum krefst hann þóknunar til handa skipuðum verjanda sínum. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Þóknun skipaðs verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3. mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr. 85/2011. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Þóknun skipaðs verjanda varnaraðila, Ingu Lillýjar Brynjólfsdóttur héraðsdómslögmanns, fyrir Hæstarétti, 125.500 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 717/2014
|
Kærumál Frestur
|
Máli K hf. á hendur D, E, F, C, A og B varfrestað þar til lokið væri rannsókn sérstaks saksóknara á ætlaðri refsiverðriháttsemi í tengslum við lánveitingar K hf. til G hf. og tengdra félaga átilgreindu tímabili. Fyrir Hæstarétti settu A og B fram þá varakröfu að málinuyrði frestað að öðru leyti en því að leyst yrði úr kröfu K hf. á hendur þeim.Taldi Hæstiréttur að ekki yrði til skýringar eða hagræðis við úrlausn málsins,sem sprottið væri af sömu atvikum og löggerningum, að leyst yrði úr kröfum áhendur A og B í sjálfstæðu máli, sbr. 3. mgr. 30. gr. laga nr. 91/1991.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Eiríkur Tómasson og HelgiI. Jónsson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðilinn Kaupþing hf. skaut málinu til Hæstaréttar með kæru5. nóvember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 10. sama mánaðar.Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 29. október 2014 þar sem máli hans áhendur varnaraðilum og öðrum sóknaraðilum var frestað þar til „niðurstaðarannsóknar sérstaks saksóknara í máli nr. 090-2011-[...] er lokið.“ Kæruheimilder í h. lið 1. mgr. 143. gr. laga nr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðilinnkrefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi aukkærumálskostnaðar úr hendi varnaraðila. Sóknaraðilarnir A og B kærðu úrskurð héraðsdóms fyrir sittleyti með kæru 11. nóvember 2014 sem barst réttinum degi síðar. Þeir krefjastþess aðallega að hinn kærði úrskurður verði fellur úr gildi, en til vara aðhann verði felldur úr gildi hvað þá varðar. Í báðum tilvikum krefjast þeirkærumálskostnaðar úr hendi varnaraðilanna D, E og F. VarnaraðilarnirD, E og F krefjast staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. VarnaraðilinnC hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Samkvæmtframansögðu gera sóknaraðilarnir A og B þá varakröfu að hinn kærði úrskurðurverði felldur úr gildi að því er þá varðar þannig að leyst verði sérstaklega úrkröfum sóknaraðilans Kaupþings hf. á hendur þeim, en málinu frestað að öðruleyti. Ekki verður séð að það yrði til skýringar eða hagræðis við úrlausnmálsins, sem er sprottið af sömu atvikum og löggerningum, að leyst yrði úrkröfum á hendur fyrrgreindum sóknaraðilum í sjálfstæðu máli, sbr. 3. mgr. 30.gr. laga nr. 91/1991. Að því gættu, en annars með vísan til forsendna hinskærða úrskurðar verður hann staðfestur á þann hátt sem í dómsorði greinir. Sóknaraðilargreiði varnaraðilunum D, E og F kærumálskostnað eins og nánar greinir ídómsorði. Það athugastað láðst hefur að greina hinn kærða úrskurð glögglega frá öðru því sem skráðvar í þingbók þegar hann var kveðinn upp, svo sem venja stendur til. Dómsorð: Máli þessuer frestað þar til lokið er rannsókn sérstaks saksóknara á ætlaðri refsiverðriháttsemi í tengslum við lánveitingar sóknaraðilans Kaupþings hf. til G hf. ogtengdra félaga í [...] 2007 og [...] 2008. Sóknaraðilar,Kaupþing hf., A og B, greiði óskipt varnaraðilunum D, E og F hverjumum sig 100.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 749/2014
|
Kærumál Þinghald Sératkvæði
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem ákveðið var að öll þinghöld í máli sem Á hafði höfðað gegn X fyrir kynferðisbrot með því að hafa keypt vændi, sbr. 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, skyldu háð fyrir luktum dyrum.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 19. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 21. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 18. nóvember 2014, þar sem ákveðið var að þinghöld í málinu skyldu háð fyrir luktum dyrum. Kæruheimild er í b. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Sóknaraðili krefst þess að öll þinghöld í málinu verði háð í heyranda hljóði. Varnaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Í máli þessu er varnaraðila gefið að sök kynferðisbrot með því að hafa tiltekinn dag haft samband símleiðis við konu og heitið henni tilgreindri greiðslu fyrir vændi. Er brotið talið varða við 1. mgr. 206. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940, en þar segir að hver sem greiðir eða heitir greiðslu eða annars konar endurgjaldi fyrir vændi skuli sæta sektum eða fangelsi allt að einu ári. Samkvæmt 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar skal dómþing háð í heyranda hljóði nema dómari ákveði annað lögum samkvæmt til að gæta velsæmis, allsherjarreglu, öryggis ríkisins eða hagsmuna málsaðila. Eftir 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 er meginregla laganna í samræmi við fyrrnefnt stjórnarskrárákvæði, en þar er mælt fyrir um undantekningar frá henni í stafliðum a. til g., sem skýra verður þröngt. Í a. lið málsgreinarinnar er kveðið á um heimild til að þinghald fari fram fyrir luktum dyrum til hlífðar sakborningi, brotaþola, vandamanni þeirra, vitni eða öðrum sem málið varðar. Með hinum kærða úrskurði var komist að þeirri niðurstöðu að þinghöld í málinu skyldu vera lokuð til hlífðar brotaþola, sem varnaraðili væri sakaður um að kaupa vændi af. Þá var í úrskurðinum vísað til stöðu seljanda í viðskiptum sem þessum og þess yfirlýsta markmiðs löggjafans að ábyrgðin á viðskiptunum hvíldi eftirleiðis á herðum kaupanda en ekki seljanda. Að lokum var þar skírskotað til d. liðar fyrrgreindrar málsgreinar. Fallist er á þá niðurstöðu hins kærða úrskurðar að með tilliti til hagsmuna þeirrar konu, sem málið varðar, sé fullnægt skilyrðum a. liðar 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um að þinghöld í málinu verði háð fyrir luktum dyrum til hlífðar henni. Verður hinn kærði úrskurður því staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Sératkvæði Guðrúnar Erlendsdóttur setts hæstaréttardómara Með lögum nr. 54/2009 var gerð sú breyting á almennum hegningarlögum nr. 19/1940 að við 206. gr. þeirra laga var bætt ákvæði þess efnis að hver „sem greiðir eða heitir greiðslu eða annars konar endurgjaldi fyrir vændi“ skuli sæta sektum eða fangelsi allt að einu ári. Í greinargerð með frumvarpi því er varð að lögum nr. 54/2009 kom fram að það væri hlutverk löggjafans að sporna við sölu á kynlífi enda væri ekki ásættanlegt að líta á mannslíkamann sem söluvöru. Gengið var út frá því að ábyrgðin á viðskiptunum hvíldi á herðum kaupandans en ekki seljandans. Tilgangurinn með framangreindu ákvæði er að sporna við sölu á kynlífi. Þeim tilgangi verður að mínu mati frekar náð með því að halda þinghöld í slíkum málum fyrir opnum tjöldum heldur en að halda þau fyrir luktum dyrum. Meginregla íslensks réttarfars er að þinghöld séu háð í heyranda hljóði, sbr. 1. mgr. 70. gr. stjórnarskrárinnar og 1. mgr. 10. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, og verða ríkar ástæður að vera fyrir hendi til að víkja frá henni. Í máli þessu þykja ekki efni til að víkja frá þessari meginreglu og tel ég því að þinghöld í málinu skuli haldin í heyranda hljóði.
|
Mál nr. 744/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. C. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms um aðX skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli c. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr.88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 20. nóvember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness19. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt tilmiðvikudagsins 17. desember 2014 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr.192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinnkærði úrskurður verði felldur úr gildi. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. ÚrskurðurHéraðsdóms Reykjaness 19. nóvember 2014. Lögreglustjórinn áhöfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess að Héraðsdómur Reykjaness úrskurðiað X, kt. [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi til miðvikudagsins 17.desember nk., kl. 16:00. Kröfu sína byggir lögreglustjóriá 106. gr., 164. gr., 4. mgr. 220. gr. 2. mgr. 218. gr. og 2. mgr. 257. gr.almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Kærði mótmælir kröfunni ogkrefst þess að henni verði hafnað. Í greinargerð lögreglustjórasegir að, að morgni miðvikudagsins 12. nóvember, um kl. 4:30, hafi lögreglan áAkureyri fengið tilkynningu um að eldur logaði í bifreið við [...]. Þegarlögregla hafi komið á vettvang hafi hún séð mikinn reyk koma frá bifreiðastæðivið [...]. Hafi logað mikill eldur í bifreiðinni [...]. Sjá hafi máttbjórflösku fyrir aftan bifreiðina en búið hafi verið að troða fataefni ofan íflöskuna og hafi þetta verið eins og „molotov kokteill“. Þar skammt frá hafiverið önnur bjórflaska með engu fataefni. Strax hafi vaknað grunur um að þarnaværi um íkveikju að ræða.Eigandi bifreiðarinnar, A, kvaðst hafa veriðvakinn upp um þrjúleytið og þá hafi verið grímuklæddur maður fyrir utan. KvaðstA hafa sagt honum að koma sér í burtu. Sá hafi verið dökkklæddur og um 175 cm áhæð. Síðan hafi hann vaknað nokkuð seinna og þá heyrt mikinn hávaða og séð aðbúið var að kveikja í bifreið hans. Að kvöldi 12. nóvember hafi X ogY verið handteknir grunaðir um aðild að málinu.Hafi þeir í yfirheyrsluhjá lögreglu viðurkennt sök sína. Í framburðum þeirra beggja komi fram að kærðiZ hafi beðið þá um að ganga í skrokk á A.Hafi þeir átt að fá um hálfamilljón króna fyrir verkið eða allt eftir því hversu mikið þeir slösuðuA.Kærði hafi margsinnis komið við sögu lögreglu en eftirfarandi brot séutil rannsóknar hjá lögreglu og muni líklega sæta ákærumeðferð: „Mállögreglu nr. 025-2014-[...] frá [...] 2014 Rán:X fór ásamt stúlku og öðrum dreng til 79 ára gamals manns. Stúlkan sakaðimanninn um að hafa nauðgað sér er hún var barn og vildi fá bætur. X og stúlkanþrýstu á manninn með óbeinum hótunum uns hann lét undan. Þá hjálpaði X manninumvið að fara inn á heimabanka sinn og millifæra 1 milljón á stúlkuna.Sakborningar fóru auk þess til Akureyrar með greiðslukort mannsins og notuðu. Mállögreglu nr. 024-2014-[...] frá [...] 2014 Þ,unnusta X, var handtekin með 57 grömm af marijuana í fórum sínum sem hún sagðií eigu X, sem væri eigandi þeirra. Mállögreglu nr. 024-2014-[...] frá [...] 2014 Xer grunaður um að hafa í a.m.k. fjögur skipti móttekið amfetamín frá Æ. Taliðer að amfetamínið frá Æ hafi X ætlað að selja í smásölu. Mállögreglu nr. 024-2014-[...] frá [...] 2014 Xhandtekinn á Akureyri er hann ók bifreið undir áhrifum fíkniefna og svipturökuréttindum aðfaranótt. Kastaði rúmum 5 grömmum af maríhuana út er lögreglangaf honum stöðvunarmerki. Lögregla fann efnin en lét X ekki vita af því, fylgdistaftur á móti með því er X kom til að leita að efnunum síðar um nóttina auk þesssem X sagði frá því í síma að hann hefði kastað efnunum út. Mállögreglu nr. 025-2014-[...] frá [...] 2014 Xer grunaður um sölu á kannabisefnum. Mállögreglu nr. 024-2014-[...] frá [...] 2014 Þarvísaði X á nokkur grömm af kannabisefnum og ætluðu amfetamíni er hann varhandtekinn á heimili sínu v. rannsóknar á íkveikju. Þáhafa verið gefnar út ákærur á hendur kærða vegna eftirfarandi mála: Mállögreglu nr. 024-2012-[...]frá [...] 2012. Xgefið að sök brot gegn valdstjórninni með því að hafa haft í líkamsmeiðingar oglíflátshótunum við starfsmenn fjölskyldudeildar Akureyrarbæjar. Ákæra gefin út18. ágúst sl. Mállögreglu nr. 024-2012-[...] frá [...] 2012 Xer gefið að sök að hlutdeild í ráni í húsnæði [...] að [...] á Akureyri. Ákæragefin út 1. október 2013. Mállögreglu nr. 024-2012-[...]frá [...] 2012 Xgrunaður um vörslu á kannabisefnum. Ákæra gefin út 5. maí sl. Mállögreglu nr. 024-2012-[...]frá [...] 2012 Xgrunaður um vörslur á amfetamíni og maríhúana og akstur sviptur ökuréttindum.Ákæra gefin út 5. maí sl. Mállögreglu nr. 024-2014-[...]frá [...] 2014 Xgrunaður um vörslur á amfetamíni og maríhúana og akstur bifreiðar á röngumskráningarmerkjum. Ákæra gefin út 27. ágúst sl. Mállögreglu nr. 007-2014-[...]frá [...] 2014 Xgrunaður um vörslu fíkniefna og akstur bifreiðar á röngum skráningarmerkjum.Ákæra gefin út 4. september sl. Mállögreglu nr. 024-2014-[...]frá [...] 2014 Xgrunaður um vörslu fíkniefna og akstur undir áhrifum fíkniefna og svipturökuréttindum. Ákæra gefin út 6. október sl.“ Kærði eigi að baki langansakaferil eða allt frá árinu 1994 til dagsins í dag. Hann hafi 25 sinnum veriðdæmdur fyrir brot gegn almennum hegningarlögum, umferðarlögum og lögum umávana- og fíkniefni. Með vísan til framangreinds og ferils kærða telji lögreglayfirgnæfandi líkur á því að kærði muni halda brotastarfseminni áfram fari hannfrjáls ferða sinna og því sé nauðsynlegt að kærði sæti gæsluvarðhaldi á meðanmál hans sæta dómsmeðferð.Sakarefni málanna eru talin varða við 106. gr.164. gr., 4. mgr. 220. gr., 2. mgr. 218. gr., 2. mgr. 257. gr. almennrahegningarlaga nr. 19/1940, ákvæða laga um ávana og fíkniefni nr. 65/1974 ogákvæði umferðarlaga nr. 50/1987. Um heimild til gæsluvarðhalds er vísað tilc-liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008. Samkvæmt því sem rakið hefurverið og gögnum málsins er kærði undir rökstuddum grun um að hafa gerst sekurum fjölmörg hegningarlagabrot og brot á lögum um ávana- og fíkniefni. Þá liggurfyrir að kærði á að baki nokkuð langan sakarferil og hefur margoft hlotiðfangelsisdóma fyrir hegningarlagabrot, umferðarlagabrot og fíkniefnalagabrotfrá því árið 1994. Í greinargerð lögreglustjóra er rakin brotastarfsemi kærða áárunum 2012, 2013 og 2014 og varða brotin meðal annars 106. gr., 164. gr., 4.mgr. 220. gr., 2. mgr. 218. gr., 252. gr. og 2. mgr. 257. gr. almennrahegningarlaga og gegn lögum um ávana- og fíkniefni. Við brotum þessum liggurfangelsisrefsing, sannist sök. Ákæra vegna sumra þessara brota hefur veriðgefin út. Með vísan til nefndrar greinargerðar lögreglustjórans áhöfuðborgarsvæðinu og rannsóknargagna málsins þykir liggja fyrir rökstuddurgrunur um að kærði hafi gerst sekur um háttsemi sem fangelsisrefsing liggurvið. Þá þykir mega ætla að kærði muni halda áfram brotastarfsemi fari hannfrjáls ferða sinna. Samkvæmt þessu er fallist á það með lögreglustjóra aðuppfyllt sé skilyrði c. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferðsakamála til þess að kærða verði gert að sæta gæsluvarðhaldi og er krafalögreglustjóra því tekin til greina eins og hún er sett fram og nánar greinir íúrskurðarorði. Ekki þykja nein efni vera til þess að marka gæsluvarðhaldiskemmri tíma en krafist er. JónHöskuldsson héraðsdómari kveður upp úrskurð þennan. Úrskurðarorð: Kærði, X, skal sætagæsluvarðhaldi til miðvikudagsins 17. desember nk., kl. 16:00.
|
Mál nr. 735/2014
|
Kærumál Frávísun frá Hæstarétti
|
Kærður varúrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu Á um að X skyldi víkja úrþinghaldi meðan brotaþoli gæfi skýrslu. Málinu var vísað frá Hæstarétti þar semkæran uppfyllti ekki áskilnað 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 um meðferðsakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 14. nóvember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum 18. sama mánaðar. Kærður er úrskurðurHéraðsdóms Reykjaness 14. nóvember 2014, þar sem hafnað var kröfu sóknaraðilaum að varnaraðili víki úr þinghaldi meðan brotaþoli gefur skýrslu í máli semsóknaraðili hefur höfðað gegn varnaraðila. Kæruheimild er í n. lið 1. mgr. 192.gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili hefur ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Samkvæmt 2. mgr. 193. gr. laga nr. 88/2008 skal í skriflegri kæru tilhéraðsdómara greint frá því hvaða úrskurður sé kærður, kröfu um breytingu áhonum og ástæður sem kæran er reist á. Í skriflegri kæru sóknaraðila tilhéraðsdóms var hvorki greint frá kröfu um breytingu á hinum kærða úrskurði néþeim ástæðum sem hún væri reist á. Af þeim sökum er málinu vísað fráHæstarétti, sbr. meðal annars dóm réttarins 17. febrúar 2009 í máli nr.74/2009. Dómsorð: Máli þessu er vísað frá Hæstarétti.
|
Mál nr. 733/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 14. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 17. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Norðurlands eystra 13. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til miðvikudagsins 19. nóvember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími og að sér verði ekki gert að sæta einangrun meðan á því stendur. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot sem getur varðað fangelsisrefsingu samkvæmt 2. mgr. 257. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Að þessu gættu, en að öðru leyti með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 718/2014
|
Kærumál Vanreifun Frávísunarúrskurður staðfestur
|
B krafðist greiðslu skuldar vegnahlutdeildar S og E í kostnaði við viðhaldsframkvæmdir á fjöleignarhúsi sem ogstaðfestingar á lögveðsrétti fyrir kröfunni í eignarhluta þeirra. Í hinum kærðaúrskurði var málinu vísað frá dómi án kröfu vegna vanreifunar. Hæstirétturtaldi ekki vera efni til að vísa málinu frá dómi vegna þeirra annmarka semtaldir voru á málinu í héraði. Á það yrði á hinn bóginn að líta að S og E hefðuá því byggt að reikningar vegna framkvæmdanna hefðu ekki aðeins tekið tilframkvæmda við sameign í fjöleignarhúsinu heldur einnig til framkvæmda semhefðu eingöngu snúið að séreignarhlutum annarra eigenda. Taldi Hæstiréttur aðaf gögnum málsins yrði ekki annað ráðið en að hluti kröfunnar væri S og Eóviðkomandi af þessum sökum. Væri ógerlegt á grundvelli fyrirliggjandi gagna aðráða fram úr því hvað skyldi draga frá kröfu B vegna þessa og væri væri þvíófært að leggja efnisdóm á málið. Var niðurstaða hins kærða úrskurðar þvístaðfest.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Markús Sigurbjörnssonog Helgi I. Jónsson og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 30. október2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 10. nóvember sama ár. Kærður er úrskurðurHéraðsdóms Reykjavíkur 20. október 2014, þar sem máli sóknaraðila á hendurvarnaraðilum var vísað frá dómi. Kæruheimild er í j. lið 1. mgr. 143. gr. laganr. 91/1991 um meðferð einkamála. Sóknaraðili krefst þess að hinn kærðiúrskurður verði felldur úr gildi og lagt fyrir héraðsdóm að taka málið tilefnismeðferðar. Þá krefst hann málskostnaðar í héraði og kærumálskostnaðar. Varnaraðilarkrefjast staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Samkvæmtgögnum málsins eru varnaraðilar sameigendur að eignarhluta í fasteigninniBarmahlíð 30 í Reykjavík, sem auðkenndur er nr. 203-0088, varnaraðilinn SunnaBjörk að 80% og varnaraðilinn Engilbert að 20%. Innan fjöleignarhússinsBarmahlíð 30 og 32 mun hlutdeild eignarhluta varnaraðila vera 10,79%. Fyrirliggur að á aðalfundi í sóknaraðila 27. febrúar 2012 var tekin ákvörðun um aðtaka tilboði frá VSÓ Ráðgjöf ehf. í verk, sem felast átti í ástandsmati á hlutafjöleignarhússins, gerð verklýsingar og útboðsgagna vegna viðhaldsframkvæmda áytra byrði þess, umsjón með útboði og samningsgerð við verktaka og verkeftirlit.Að undangengnu útboði var ákveðið á húsfundi 19. júní 2012 að ganga tilsamninga við Múr- og málningarþjónustuna Höfn ehf. um framkvæmdirnar og varverksamningur um þær gerður við það félag. Svo sem nánar er lýst í hinum kærðaúrskurði reis ágreiningur innan sóknaraðila um þessar framkvæmdir, sem munuhafa staðið yfir á árunum 2012 og 2013, og liggur fyrir að varnaraðilar stóðuekki skil á hlutdeild í kostnaði af þeim vegna síns eignarhluta. Fór svo aðsóknaraðili höfðaði mál þetta gegn varnaraðilum 29. maí 2013 til heimtu skuldaraf þessum sökum að fjárhæð 995.598 krónur og staðfestingar á lögveðrétti fyrirþeirri kröfu í eignarhluta varnaraðila. Varnaraðilar tóku til varna í málinu ogkröfðust þess aðallega að því yrði vísað frá dómi, sem héraðsdómur hafnaði meðúrskurði 10. mars 2014, til vara að þau yrðu sýknuð af kröfu sóknaraðila, en aðþví frágengnu að hún yrði lækkuð. Reistu varnaraðilar sýknukröfuna á því aðsóknaraðili hafi ekki staðið réttilega að töku ákvarðana um framkvæmdirnar, semum ræðir, en kröfuna um lækkun dómkröfu hans meðal annars á því að ekki lægjufyrir fullnægjandi gögn um hlutfallstölu eignarhluta varnaraðila innanfjöleignarhússins, láðst hafi að taka tillit til þess að virðisaukaskatturfengist endurgreiddur af framkvæmdum sem þessum, hluti kostnaðar af þeim hafisnúið að séreignarhlutum einstakra eigenda fjöleignarhússins en ekki sameign oggögn skorti til stuðnings því að varnaraðilar hefðu verið krafin um greiðslu íeinstökum tilvikum á þann hátt að krefjast mætti dráttarvaxta af ætlaðri skuldþeirra. Í tilefni af þessum vörnum aflaði sóknaraðili ýmissa gagna undir rekstrimálsins í héraði og var það síðan tekið til aðalmeðferðar 11. og 22. september2014. Í hinum kærða úrskurði var tekin efnisleg afstaða til kröfu varnaraðilaum sýknu og henni hafnað, en málinu vísað án kröfu frá dómi sökum vanreifunar.Verður ekki annað ráðið af úrskurðinum en að annmarkar á málatilbúnaðisóknaraðila, sem þessu ollu, felist í fyrsta lagi í því að nánar tiltekiðmisræmi hafi verið milli eindaga samkvæmt fimm af þeim tólf reikningum, semhann krefur varnaraðila um að greiða hlutdeild í, og þeirra dagsetninga, semhann krefst dráttarvaxta frá vegna sömu reikninga. Í öðru lagi hafi sóknaraðiliekki gefið viðhlítandi skýringar á því að ekki væri ráðgert í dómkröfu hans aðvirðisaukaskattur hafi fengist endurgreiddur af öllum reikningum í tengslum viðframkvæmdirnar. Í þriðja lagi hafi sóknaraðili ekki orðið við áskorunvarnaraðila um að leggja fram viðhlítandi gögn um hvernig hver af liðunum tólfí kröfu hans hafi verið fundinn út með tilliti til reikninga að baki þeim ogendurgreiðslu virðisaukaskatts af þeim. Vegnafyrstnefnda annmarkans á málatilbúnaði sóknaraðila, sem getið var hér aðframan, eru engin efni til að vísa málinu frá dómi í heild eða að hluta, endamætti hvað sem öðru líður bregðast í efnisdómi við því misræmi, sem héraðsdómurtaldi vera milli eindaga framlagðra reikninga og kröfu sóknaraðila umdráttarvexti, með því að dæma varnaraðila til að greiða þá fyrst frá þvítímamarki, sem þeim væri hagfelldast í hverju tilviki. Sama gegnir umannmarkann, sem í öðru lagi var nefndur, því eins mætti þar bregðast viðvanrækslu sóknaraðila um nægilega reifun málsins með því að lækka kröfu hans áhendur varnaraðilum eins og hann hefði fengið endurgreiddan virðisaukaskatt aföllum reikningunum en ekki aðeins hluta þeirra. Um þriðja annmarkann verður aðtaka tillit til þess að undir rekstri málsins í héraði lagði sóknaraðili umsíðir fram tólf reikninga VSÓ Ráðgjafar ehf. og Múr- og málningarþjónustunnarHafnar ehf. á hendur sér, sem hann krefur varnaraðila um að greiða hlut sinn í.Eins og fram kemur í hinum kærða úrskurði er heildarfjárhæð reikninganna8.858.842 krónur og endanleg dómkrafa sóknaraðila 10,79% af henni eða 955.869krónur, en af þeim sökum verður ekki séð að reifun málsins sé áfátt að þessuleyti. Til þess verður á hinn bóginn að líta að sem áður segir byggðuvarnaraðilar kröfu sína um lækkun á dómkröfu sóknaraðila meðal annars á því ígreinargerð í héraði að reikningar fyrrnefndra tveggja félaga á hendur honumhafi ekki aðeins tekið til framkvæmda við sameign í fjöleignarhúsinu aðBarmahlíð 30 og 32, heldur einnig til framkvæmda, sem hafi eingöngu snúið aðséreignarhlutum einstakra eigenda og væru varnaraðilum óviðkomandi. Ígreinargerð varnaraðila fyrir Hæstarétti eru þessar röksemdir ítrekaðar og þvíhaldið fram að við munnlegan málflutning í héraði hafi sóknaraðili í raunviðurkennt „að hluti dómkröfunnar tæki til séreignarhluta annarra en að þaðværi dómsins að leggja mat á það hversu stór hluti það væri og ráða fram úr því.“Þótt sóknaraðili hafi hvorki staðfest þetta né hafnað í málatilbúnaði sínumfyrir Hæstarétti verður ekki annað ráðið af gögnum málsins en að verklaun tilverktakanna hljóti að einhverju marki að hafa átt rætur að rekja tilframkvæmda, sem komu varnaraðilum ekki við af þessum sökum. Ógerlegt er ágrundvelli fyrirliggjandi gagna að ráða fram úr því hvað rétt gæti verið aðdraga frá kröfu sóknaraðila af þeirri ástæðu. Vegna þessa er ófært að fellaefnisdóm á málið og verður því staðfest niðurstaða hins kærða úrskurðar. Sóknaraðilaverður gert að greiða varnaraðilum kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hinn kærðiúrskurður er staðfestur. Sóknaraðili,Barmahlíð 30-32, húsfélag, greiði varnaraðilum, Sunnu Björk Þórarinsdóttur ogEngilbert Haukssyni, hvoru fyrir sig 150.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Mál nr. 729/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Guðrún Erlendsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 12. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 14. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 10. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 21. nóvember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot, sem getur varðað fangelsisrefsingu samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með þessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan til forsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur. Úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 10. nóvember 2014. Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur í dag krafist þess að Héraðsdómur Reykjaness úrskurði að X, f. [...], verði gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 21. nóvember nk. kl. 16. Þá er þess krafist að henni verði gert að sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur. Kröfu sína byggir lögreglustjóri á a lið 1. mgr. 95. gr., 2. mgr. 98. gr. og b lið 1. mgr. 99. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008. Krafan er reist á því að kærða sé undir grun um brot gegn 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940 ásamt síðari breytingum. Kærða samþykkir kröfuna en krefst þess að gæsluvarðhaldinu verði markaður skemmri tími. Í greinargerð lögreglustjórans segir m.a. að lögreglan á höfuðborgarsvæðinu hafi haft um nokkurt skeið til rannsóknar fyrirhugaðan innflutning fíkniefna frá Brasilíu til Íslands og hafi m.a. í því skyni hlustað síma meðkærðu Y og Z ásamt því að fylgjast með peningasendingum þeirra til útlanda. Í gær hafi kærða komið hingað til lands með 447,43 gr. af kókaíni. Kærða kveðst hafa flutt efnin frá Brasilíu með viðkomu í París. Lögregla hafi fylgst með ferðum hennar í gær frá flugstöð Leifs Eiríkssonar að hótelinu [...] í [...]. Þar hafi lögregla fylgst með því þegar meðkærði Þ hafi komið í gærkvöld á hótelherbergi kærðu og sótt þar og móttekið fíkniefnin og hafi hann verið handtekinn er hann kom út úr r herbergi hennar með fíkniefnin innanklæða. Í nótt hafi meðkærðu Y og Z verið handteknir grunaðir um skipulagningu og fjármögnun fíkniefnainnflutningsins. Kærða sé nú undir rökstuddum grun um aðild að stórfelldum innflutningi sterkra fíkniefna hingað til lands, þannig að varði við 173. gr. a. almennra hegningarlaga. Rannsókn málsins sé á frumstigi og því afar brýnt að henni verði gert að sæta varðhaldi m.t.t. rannsóknarhagsmuna málsins. Gangi kærða frjáls ferða sinna kunni hún að torvelda rannsókn málsins, s.s. með því að hafa áhrif á aðra sakborninga og eða koma undan munum sem sönnunargildi kunna að hafa fyrir rannsóknina. Með vísan til framangreinds, framlagðra gagna og a. liðar 1. mgr. 95. gr., 2. mgr. 98. gr. og b. liðar 1. mgr. 99. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamálamála er þess krafist að krafan nái fram að ganga. Þegar litið er til gagna málsins er fallist á með lögreglu að kærða sé undir rökstuddum grun um að hafa brotið gegn ákvæðum laga um ávana- og fíkniefni nr. 65/1974 eða gegn 173. gr. a almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Rannsókn málsins er á frumstigi og haldi kærða óskertu frelsi sínu gæti hún torveldað rannsókn málsins, m.a. með því að hafa áhrif á framburð vitorðsmanna eða vitna. Með vísan til a liðar 1. mgr. 95. gr. laga um meðferð sakamála nr. 88/2008 er því fallist á að kærða sæti gæsluvarðhaldi til föstudagsins 21. nóvember nk. eins og nánar greinir í úrskurðarorði. Með vísan til 2. mgr. 98. gr., sbr. a lið 95. gr. sömu laga, er tekin til greina krafa um að kærða sæti einangrun. Úrskurð þennan kveður upp Gunnar Aðalsteinsson héraðsdómari. Úrskurðarorð: Kærða, X, skal sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 21. nóvember nk. kl. 16:00. Kærða skal sæta einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stendur.
|
Mál nr. 725/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 11. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 10. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til mánudagsins 17. nóvember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími og að sér verði ekki gert að sæta einangrun á meðan á því stendur. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot, sem getur varðað fangelsisrefsingu samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með þessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan til forsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 723/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þarsem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr.laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinustæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 10. nóvember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness10. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt tilföstudagsins 21. nóvember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimilder í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðilikrefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, til varaað gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími, en að því frágengnu að sérverði ekki gert að sæta einangrun. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot, sem getur varðaðfangelsisrefsingu samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Meðþessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan tilforsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 722/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þarsem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr.laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinustæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og BenediktBogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 10. nóvember 2014, sembarst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness10. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt tilföstudagsins 21. nóvember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimilder í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðilikrefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara aðgæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot, sem getur varðaðfangelsisrefsingu samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Meðþessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan tilforsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 724/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. A. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli a. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála og einangrun á meðan á gæsluvarðhaldinu stæði.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 10. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum degi síðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 10. nóvember 2014, þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 21. nóvember 2014 klukkan 16 og einangrun meðan á því stendur. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að gæsluvarðahaldinu verði markaður skemmri tími. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Varnaraðili er undir rökstuddum grun um brot, sem getur varðað fangelsisrefsingu samkvæmt 173. gr. a. almennra hegningarlaga nr. 19/1940. Með þessari athugasemd verður hinn kærði úrskurður staðfestur með vísan til forsendna hans. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 716/2014
|
Kærumál Nálgunarbann
|
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæðinu hefur krafist þess að Héraðsdómur Reykjavíkur staðfesti ákvörðun lögreglustjóra frá 27. október 2014 þess efnis að varnaraðili skuli sæta nálgunarbanni. Ákvörðunin var birt varnaraðila 28. sama mánaðar. Samkvæmt henni var ákveðið að varnaraðili „skuli sæta nálgunarbanni, skv. a og b lið 1. mgr. 4. gr. laga 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili, í 6 mánuði þannig að lagt sé bann við því að hann komi á eða í námunda við heimili A og barna þeirra, B og C, að [...] í [...] og [...] í [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus. Jafnframt er lagt bann við því að X veiti A og börnum þeirra eftirför, nálgist þau á almannafæri eða setji sig í samband við þau með öðrum hætti.“
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Helgi I. Jónsson og Benedikt Bogason og Ingveldur Einarsdóttir settur hæstaréttardómari. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 7. nóvember 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 10. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 5. nóvember 2014, þar sem staðfest var ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 27. október 2014 um að varnaraðili skyldi sæta nálgunarbanni. Kæruheimild er í 3. mgr. 15. gr. laga nr. 85/2011 um nálgunarbann og brottvísun af heimili, sbr. 1. gr. laga nr. 39/2012. Varnaraðili krefst þess aðallega að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi, en til vara að nálgunarbanninu verði markaður skemmri tími og að það verði ekki látið taka til barna sinna. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Áðurnefnd ákvörðun sóknaraðila um nálgunarbann var birt varnaraðila 28. október 2014 og miðast réttaráhrif hennar við það tímamark, sbr. 2. mgr. 9. gr. laga nr. 85/2011. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur á þann hátt sem í dómsorði greinir. Þóknun skipaðs verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, sem ákveðin verður að meðtöldum virðisaukaskatti eins og í dómsorði segir, greiðist úr ríkissjóði samkvæmt 3. mgr. 38. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála, sbr. 14. gr. laga nr. 85/2011. Dómsorð: Staðfest er ákvörðun lögreglustjórans á höfuðborgarsvæðinu 27. október 2014 um að varnaraðili, X, skuli sæta nálgunarbanni í 6 mánuði, þannig að bann sé lagt við því að hann komi á eða í námunda við heimili A og barna hennar og varnaraðila, B og C, [...] í [...], svo og [...] í [...], á svæði sem afmarkast við 50 metra radíus, og að varnaraðili veiti A og börnum þeirra eftirför, nálgist þau á almannafæri eða setji sig í samband við þau með öðrum hætti. Ákvæði hins kærða úrskurðar um þóknun verjanda og réttargæslumanns brotaþola eru staðfest. Þóknun skipaðs verjanda varnaraðila fyrir Hæstarétti, Oddgeirs Einarssonar hæstaréttarlögmanns, 125.500 krónur, greiðist úr ríkissjóði.
|
Mál nr. 719/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms þar sem X var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi á grundvelli 2. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 10. nóvember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum sama dag. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjavíkur 7. nóvember 2014 þar sem varnaraðila var gert að sæta áfram gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 5. desember 2014 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 219/2014
|
Kröfugerð Frávísun frá Hæstarétti
|
Í málinu krafðist K skilnaðar að borði og sæng frá M. Á dómþingi íhéraði lýsti lögmaður M því yfir að hann féllist á kröfu K og myndi því ekkiskila greinargerð. Var málið því tekið til dóms og K veittur skilnaður að borðiog sæng. Fyrir Hæstarétti krafðist M aðallega ómerkingar héraðsdóms en til varaað ákvörðun héraðsdóms um að M greiddi K málskostnað yrði breytt þannig að Kyrði gert að greiða M málskostnað í héraði að fjárhæð 150.600 krónur. Viðmunnlegan flutning málsins fyrir Hæstarétti féll M hins vegar frá aðalkröfusinni og stóð því eftir krafa hans um að K greiddi M málskostnað í héraði. Ídómi Hæstaréttar sagði að M hefði ekki gert kröfu um málskostnað úr hendi K íhéraði. Krafa þar um gæti því ekki komið til úrlausnar fyrir Hæstarétti. Varmálinu því vísað frá Hæstarétti.
|
Dómur Hæstaréttar Mál þetta dæma Helgi I. Jónsson hæstaréttardómariog Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Stefnda krefst staðfestingar hins áfrýjaða dóms og málskostnaðar fyrirHæstarétti. Við munnlegan málflutning fyrir Hæstarétti féll áfrýjandi frá aðalkröfusinni. Áfrýjandi sótti þing í héraði 8. janúar 2014 og samþykkti kröfu stefnduum skilnað að borði og sæng, sbr. 1. mgr. 98. gr. laga nr. 91/1991 um meðferðeinkamála, en mótmælti kröfu hennar um málskostnað. Hann gerði á hinn bóginnekki kröfu um málskostnað úr hendi stefndu. Af þeim sökum getur krafa þar umekki komið til úrlausnar fyrir Hæstarétti, sbr. 2. mgr. 163. gr. laga nr.91/1991. Þegar af þeirri ástæðu verður málinu vísað frá Hæstarétti. Áfrýjandi verður dæmdur til að greiða stefndu málskostnað fyrirHæstarétti eins og greinir í dómsorði. Dómsorð: Máli þessu ervísað frá Hæstarétti. Áfrýjandi, M,greiði stefndu, A, 300.000 krónur í málskostnað fyrir Hæstarétti. Dómur Héraðsdóms Reykjavíkur 8. janúar 2014. Þetta mál, sem vardómtekið í dag 8. janúar 2014, er höfðað fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur af K, kt.[...],[...],[...], á hendur M, kt. [...],[...],[...], með stefnu, áritaðri umbirtingu 21. október sl. Þess er krafist aðstefnanda verði veittur skilnaður að borði og sæng frá stefnda. Þá er krafistmálskostnaðar samkvæmt mati dómsins, að viðbættum virðisaukaskatti. I Stefnandi kveður aðila hafa gengið í hjúskap 20. júní 2008.Þau eigi saman börnin A, kt. [...], og B, kt. [...]. Þriðja barn stefnanda sé C,kt. [...]. Hann hafi búið á heimili aðila og með móður sinni og systrum eftirsamvistarslit. Aðilar hafi slitið endanlega sambúð í janúar 2012 og hafisíðasta sameiginlega lögheimili þeirra verið að [...],[...]. Við sambúðarslithafi stefnandi flutt út af heimili aðila ásamt börnunum og hafi verið íleiguhúsnæði síðan. Þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir af hálfu stefnanda til aðná samningum hafi ekki tekist að ganga frá skiptum. Sú töf sem hafi orðið á að ganga frá skilnaði hafi og sé aðvalda stefnanda verulegu fjárhagslegu tjóni. Forsjá barna sé sameiginleg oglögheimili barna sé hjá móður, en deilt hafi verið um umgengni. Fyrir liggiúrskurður sýslumannsins í Reykjavík frá 10. maí 2013 um einfalt meðlag. Ágreiningur sé um fjárskipti aðila og hafi stefnandi nú óskaðeftir því við Héraðsdóm Reykjavíkur að bú aðila verði tekið til opinberraskipta. Stefnandi kveðst hafa flutt út af heimili aðila og hafi veriðá leigumarkaði síðan með börnin þrjú, en stefndi hafi neitað stefnanda um aðbúa í íbúð þeirra á [...]. Stefndi hafi hins vegar búið í íbúðinni á [...] ánþess að um það sé samkomulag. Stefnandi hafi farið fram á skilnað að borði ogsæng á grundvelli 34. gr. hjúskaparlaga nr. 31/1993 hjá Sýslumanninum íReykjavík 18. febrúar 2013. Sýslumaður hafi vísað til þess að ekki væri hægt aðveita aðilum skilnað þar sem samkomulag um fjárskipti lægi ekki fyrir og málinuhefði ekki verið vísað í opinber skipti. Ekki hafi farið fram skipti á innbúi. II Stefnandi kveðst byggja kröfu sína á því að hún eigi rétt áþví að fá skilnað að borði og sæng og eigi rétt á því að fá dóm þar um ágrundvelli 34. gr. hjúskaparlaga nr. 31/1993. Hún telji fráleitt að ekki séhægt að fá skilnað frá manninum einungis vegna þess að samkomulag náist ekki umskiptingu eigna og skulda. Meðal eigna búsins sé, auk íbúðarinnar að [...],fyrirtæki mannsins, [...] á [...] sem hann reki sem einkahlutafélag. Ekki séhægt að hafna henni um skilnað frá manninum og halda henni þannig áfram íhjúskap sem hún vilji alls ekki vera í. Slíkt stríði gegn þeim sjónarmiðum aðeinstaklingar eigi að hafa frelsi til að ganga í hjúskap og frelsi til að ljúkahjónabandi sem þeir ekki vilja vera í. Þar sem sýslumaður hafi ekki treyst sér til að ganga fráskilnaði aðila sé sú ein leið fær að leita til dómstóla, en það sé stefnandaheimilt samkvæmt 2. mgr. 41. gr. hjúskaparlaga. Jafnframt því að máli þessu sé stefnt fyrir dóm sé sett framkrafa um opinber skipti í Héraðsdóm Reykjavíkur. Krafa um málskostnað styðjist við 1. mgr. 130. gr. laga nr.91/1991 en krafa um virðisaukaskatt af málskostnaði styðjist við lög nr.50/1988. Þar sem stefnandi sé ekki virðisaukaskattskyldur beri honum þvínauðsyn til að fá dóm fyrir skatti þessum úr hendi stefnda. Um réttarfar aðöðru leyti vísist til laga nr. 91/1991. III Á reglulegu dómþingi 5. nóvember sl. upplýsti lögmaður stefndaað stefndi fallist á dómkröfur stefnanda og muni því ekki skila greinargerð. Líkt og fram kemur í stefnu hefur stefnandi sett fram kröfu umopinber skipti fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur. Sú krafa var sett fram 13.desember sl. Lögmaður stefnda mótmælti kröfu um opinber skipti og var strax íkjölfarið þingfest sérstakt ágreiningsmál. Samkvæmt 1. mgr. 44. gr.hjúskaparlaga er ekki unnt að veita skilnað nema samkomulag milli hjóna umfjárskipti liggi fyrir eða opinber skipti hafi verið hafin vegna fjárslita. Meðkröfu um opinber skipti, sem stefnandi lagði fram 13. desember sl., er seinnaskilyrðið uppfyllt. Þar af leiðandi erekkert sem stendur í vegi fyrir því að aðilum sé veittur skilnaður að borði ogsæng, sbr. 34. gr. laganna. Málskostnaður ákveðst 150.600 kr., þar með talinnvirðisaukaskattur. Kolbrún Birna Árdal, aðstoðarmaður dómara, kveður upp þennandóm. D Ó M S O R Ð : Stefnanda, K, er veittur skilnaður að borði og sæng frá stefnda, M. Stefndigreiði stefnanda 150.600 kr. í málskostnað, þar með talinn virðisaukaskatt.
|
Mál nr. 709/2014
|
Kærumál Gæsluvarðhald. C. liður 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008
|
Staðfestur var úrskurður héraðsdóms um að X skyldi sæta gæsluvarðhaldi á grundvelli c. liðar 1. mgr. 95. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma Benedikt Bogason hæstaréttardómari og Ingveldur Einarsdóttir og Karl Axelsson settir hæstaréttardómarar. Varnaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 1. nóvember 2014 sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 4. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Reykjaness 1. nóvember 2014 þar sem varnaraðila var gert að sæta gæsluvarðhaldi allt til föstudagsins 28. nóvember 2014 klukkan 16. Kæruheimild er í l. lið 1. mgr. 192. gr. laga nr. 88/2008 um meðferð sakamála. Varnaraðili krefst þess að hinn kærði úrskurður verði felldur úr gildi. Sóknaraðili krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur. Dómsorð: Hinn kærði úrskurður er staðfestur.
|
Mál nr. 694/2014
|
Kærumál Nauðungarsala
|
Kærður var úrskurður héraðsdóms þar sem hafnað var kröfu A um að nauðungarsala á fasteign, sem fram fór að beiðni D hf., G, T og V hf., yrði felld úr gildi að því leyti sem hún byggði á nauðungarsölubeiðni D hf. Í hinum kærða úrskurði, sem staðfestur var í Hæstarétti með vísan til forsendna hans, kom fram að þegar nauðungarsalan var tekin fyrir hjá sýslumanni hefði legið fyrir lögmætar heimildir til hennar, ekki einungis samkvæmt beiðni D hf., heldur einnig frá hinum varnaraðilunum sem A hafði ekki gert athugasemdir við. Væri nauðungarsalan því reist á gildri heimild og yrði því ekki felld úr gildi. Þegar af þeirri ástæðu hafði A ekki lögvarða hagsmuni af því að skorið væri úr um það hvort einhverjir annmarkar hefðu hugsanlega verið á málatilbúnaði D hf. hjá sýslumanni.
|
Dómur Hæstaréttar. Mál þetta dæma hæstaréttardómararnir Þorgeir Örlygsson og Benedikt Bogason og Karl Axelsson settur hæstaréttardómari. Sóknaraðili skaut málinu til Hæstaréttar með kæru 14. október 2014, sem barst réttinum ásamt kærumálsgögnum 24. sama mánaðar. Kærður er úrskurður Héraðsdóms Suðurlands 30. september 2014 þar sem hafnað var kröfu sóknaraðila um að fella úr gildi nauðungarsölu sem fram fór 30. apríl 2013 á sumarbústað hennar að Hallkelshólum í Grímsnes- og Grafningshreppi. Kæruheimild er í 1. mgr. 85. gr. laga nr. 90/1991 um nauðungarsölu. Sóknaraðili krefst þess aðallega að nauðungarsalan verði felld úr gildi að því leyti sem hún byggði á nauðungarsölubeiðni varnaraðilans Dróma hf., en til vara að þeirri nauðungarsölubeiðni verði hafnað og öll meðferð málsins hjá sýslumanni felld úr gildi. Að því frágengnu krefst sóknaraðili þess að umrædd nauðungarsölubeiðni verði hafnað og einnig tilboði varnaraðilans í nauðungarsöluandvirðið. Þá gerir sóknaraðili kröfu um „málskostnað að skaðlausu“. Varnaraðilinn Drómi hf. krefst staðfestingar hins kærða úrskurðar og kærumálskostnaðar. Varnaraðilarnir Grímsnes- og Grafningshreppur, Tollstjóri og Vátryggingafélag Íslands hf. hafa ekki látið málið til sín taka fyrir Hæstarétti. Með vísan til forsendna hins kærða úrskurðar verður hann staðfestur á þann veg sem greinir í dómsorði. Sóknaraðila verður gert að greiða varnaraðilanum Dróma hf. kærumálskostnað eins og í dómsorði greinir. Dómsorð: Hafnað er kröfum sóknaraðila, Aðalheiðar S. Axelsdóttur, sem lúta að gildi nauðungarsölu sem fram fór 30. apríl 2013 á sumarbústað hennar að Hallkelshólum í Grímsnes- og Grafningshreppi, lóð 168486, með fastanúmer 220-7361. Sóknaraðili greiði varnaraðilanum Dróma hf. 350.000 krónur í kærumálskostnað.
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.