Datasets:

Yannael

/

wikipedia-brezhoneg

like 0

5993

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20nubiek

Yezhoù nubiek

Ur skourr eus ar yezhoù nilez-saharek eo ar yezhoù nubiek. Setu roll ar yezhoù nubiek pennañ: Nobineg Yezhoù kenzek-dongalawek Kenzeg Dongolaweg Midobeg Birgideg Nubieg ar Menezioù Skrivet e vez ar yezhoù noubek a-vremañ gant al lizherenneg arabek gant sinoù ispisial evit vogalennoù na vezont ket kavet en arabeg pe gant al lizherenneg latin. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù nubiek Yezhoù Soudan

5994

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20tamek

Yezhoù tamek

Ur skourr eus ar yezhoù nilez-saharek eo ar yezhoù tamek. Teir yezh tamek pennañ ez eus: Tameg Soungoreg Marariteg Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù tamek

5995

https://br.wikipedia.org/wiki/Soungoreg

Soungoreg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù tamek eo ar soungoreg (sungor pe assangori) komzet gant tro-dro da 23.479 e Tchad. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù tamek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù tamek

5996

https://br.wikipedia.org/wiki/Tameg

Tameg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù komouzek eo ar tameg (tama) komzet e kornôg Soudan hag e reter Tchad. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù tamek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù tamek

5997

https://br.wikipedia.org/wiki/Marariteg

Marariteg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù tamek eo ar marariteg (mararit) komzet gant tro-dro da 42.400 den e Tchad. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù tamek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù tamek

5998

https://br.wikipedia.org/wiki/Eil%20milved%20kt%20JK

Eil milved kt JK

../.. | | Eil milved kt JK | | ../.. | | | | | | | | | Roll ar milvedoù | Roll ar C'hantvedoù Kregiñ a ra an Eil milved kent JK e -2000 hag echuiñ a ra e -1001. Darvoudoù Afrika Darempredoù etre pobladoù al ledenez iberek ha su Maroko e-tro an . Treuzkaset gant pobladoù Europa teknikoù metalouriezh an arem hag ar c’houevr en em led e kornôg Norzhafrika e-pad an Eil milved kent JK. Amerika E Mezoamerika, deroù an hoalad stummañ merket gant diorroidigezh ar sevenadurezhioù kêr kentañ. Sevenadurezh olmek (- 2 000 betek - 500), ar goshañ e Mezoamerika. Bevañ a ra an Olmeked e kornôg gourenez ar Yucatán e janglenn drovanel an diazadoù geuniek el lec’h emañ bremañ Stadoù mec’hikat Veracruz ha Tabasco. En em astenn a ra tamm-ha-tamm o levezon betek uhelgompezennoù Mec'hiko, traoñienn Mec'hiko, a vez graet Anáhuac anezhi, Oaxaca ha, pelloc’h war-du ar c'hornôg, betek Guerrero. Sevenadurezh vaya. E Norzhamerika : Kregiñ a ra ar meuriadoù chaseourien-dastumerien da vont war al labour-douar. Raksevenadur inuit eus Sibiria betek Greunland. Hengoun an ostilherezh bihan arktek (- 2 000 betek - 800) : mirkolitoù sileks evit troc’hañ ha kizellañ an eskern, treantoù, saezhoù, kontilli, begoù biroù. Diwezhatoc’h e vo implijet ostilhoù sklent hag askorn, prierezh ha kleuzeurioù gant gwennoù balum. Kantreourien zo eus an Inuited kentañ-mañ. Hemolc’hiñ a reont jiboezoù bihan ha laboused. Pesketa a reont. Teltennoù krec’hin a vez implijet ganto moarvat. E-tro - 2 000 : deroù ar prierezh ha gounezerezh askoridik ar maiz en Andoù Perou. E-tro - 1 500 : deroù labour ar metal e Perou. Iskevandir India War-dro ar , e krog ar pobloù arian deuet eus ar gwalarn da aloubiñ hanternoz India. En em veskañ a reont gant ar pobloù all hag argas a reont ar pobloù dravidian etrezek ar su. Azia Oadvezh ar metal e Tibet (eil milved - goude JK). Meurvein, bezioù ha traezoù loenel heñvel a-walc’h ouzh arz ar stepennoù. E-tro an hevelep mare, e Sina (well-wazh 2000 - 1600 kt JK) e tiorren sevenadur Logshan war aod ar reter. Heverk eo dre ar c’hêrioù anezhi gronnet gant ur vogeriad difenn graet gant douar kalamac’het. Hañvalout a ra ar gevredigezh bezañ renet gant un urzhaz sklaer, pouezus eo al lidoù relijiel enni.. Reter nesañ Aloubadegoù indezeuropek an (Arianed), war uhelmgompezenn Iran. Palestina E-pad lodenn gentañ an eil milved kent JK en em stailh e Palestina hag en Egipt ur strollad kentañ a bobladoù semitek (hendadoù pobl ar yuzevien) genidik eus Mezopotamia. Kemer a reont ar galloud e rann reterañ delta an Nil. Anv anezho a gaver war tablezennoù egiptek evel pobladoù kantreourien preizherien. Er hag en en em stailh ar strollad kentañ-mañ en Egipt. Eno e vo ganet ar relijion undoueek kentañ, ar Yuzevegezh, diskuliet gant Moizez. War-dro dibenn an ec’h adkav ar strollad Semitek kentañ distro eus Egipt ur strollad all deuet eus Mezopotamia Uhelañ. Degemer a ra an eil strollad-mañ ar relijion diskuliet, ar yuzevegezh d'e dro. En em staliañ a reont a-gevret er Sisjordania a-vremañ, anezhi ur vro poblet dister. Alese en em ledo o sevenadur hag en em glevout a raint gant pobladoù semitek all diazezet e Galilea hag e Treuzjordania. E-tro 1200 kent JK eo mestr an Hebraed war holl geodedoù ar vro war-bouez Ourousalim (Jeruzalem), dalc’het c’hoazh gant ar Yebousined (Bro gKanaan). 1175 kt JK : aloubet eo takad arvorel Gaza gant ar Filistined (pe Pobloù ar mor), genidik eus mor Aegea, anezho ur bobl c’hresian startijenn enni hag aozet en-dro da geodedoù. Diouto e teu an anv Palestina. Kornôg Europa Sevenadurezh El Argar e Spagn (-2000,-1200). Ibered, Euskariz. El Argar e Spagn zo anezhañ unan eus lec’hiadoù kentañ an arem koshañ ma bleustred war metalouriezh an aour an arc'hant hag ar c’houevr a-raok diorroidigezh an arem. An armoù zo anezho goustilhoù a ya war hiraat evit dont da vezañ gouglezeoù hag halabardennoù a oa priziet-kaer da vare an arem koshañ. Testeniekaet eo an darempredoù etre reter ar mor Kreizdouar (Aegea hag Egipt) hag arvor an Atlantel. Gras da ziorroidigezh ar vetalouriezh en El Argar e teu war wel un aozadur nevez evit a labour. Treboulet eo an aozadur kevredigezhel hag ar stuzioù kañv. Implijet e vez bezioù hiniennel (e jarloù evel en Anatolia) e-lec’h an «tholos»où stroll bras. Da get ez a an doueezed-mamm. Kreiz ha reter Europa E-kerzh an eil milved en em led an Dhraked anezho Indezeuropiz kar d'ar C'hresianed (Geted, Tribaled en norzh hag Odrysed er su) trema hanternoz ar Balkanoù betek an Danav hag e Misia (Azia Vihanañ). Skeiñ a ra ar Valted, anezho indezeuropiz war-du an norzh hag ober a reont o annez e diazad reter ar Mor Baltel etre -2 000 ha -1 400. Krediñ a reer eo digejet ar yezhoù finnek-ougrek e kornôg Sibiria e-tro -2000. Test eo kreñvlec’hioù reter ha kreiz Europa eus stegnadurioù sokial har armerzhel a ya war-gresk. Kreñvlec’h Spišsky Štvrtok er C'harpatoù a ya mein koublet war 4 metr uhelder d'e ober, ha warnañ un nor begmogeriet. Tud drouklazhet zo bet dizoloet e kreñvlec’h Blučina. Sevenadurezh Unetis e Bohemia (-2 000 betek -1 500) Unetis eo penngreizenn deroù marevezh an arem koshañ en Europa. Eno eo bet kavet produererezhioù kentañ ar bed barbar (bouc’hilli kantennek, goustilhoù tric’hornek, spilhennoù, torkoù) a vo skignet dre-holl e kornôg Europa. Pouez Unetis a zeu diwar kabestr kouevregoù an Alpoù hag ar Balkanoù, staenegoù Bohemia hag hentoù kenwerzh an ambar o tont eus ar Mor Baltel. Asur eo an darempredoù gant ar Mor Kreizdouar (Mykenia, Egipt, Kiprenez). Unetis : da get ez a kehel an doueez-vamm met chom a ra arouez ar c’herniel stag ouzh diorroidigezh ar chatalerezh. Difetis e chom an arz (kinkladurioù mentoniel war an armoù hag ar priajoù). E-tro -1 200 e teraou ul lusk sevadurel bras deuet eus su Alamagn, Aostria ha Bohemia, anezho kavell ar bed keltiek, war-du ar c’hornôg. Ijinadennoù, Kavadennoù, Degasadennoù Kavet e vez war pezhioù poderezh Jōmon eus enezeg Japan roud ul levezon deuet eus ar c’hevandir, dreist-holl e biz an enezeg. Hañvalout a ra stummoù zo dreveziñ listri arem sinaat an hevelep koulz. Gounezet an ignam, ar patatez dous ha, marteze, ar maniok e Mezoamerika (Cuello de Belize). _-0002

6000

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201970

Bloavezhioù 1970

Darvoudoù Sec’hor er Sahel en Afrika Fin zo d'an eilpaeadur dollar/aour (1971) Darempredoù diplomatel etre SUA ha Republik Pobl Sina (1972) Abadenn ha pladenn Alan Stivell en Olympia Pariz ha war gwagennoù Europ 1 o vrudañ souden sonerezh, yezh ha sevenadur Breizh e darn vrasañ poblañs Breizh ha Bro C'hall, hag o kregiñ e lusk en Europa hag er bed-holl (1972) Brezel israeloarab ar C'hippour (1973, Israel, Egipt, Siria) Kentañ stroñs tireoul, enkadennn armerzhel (1973) Taolioù-Stad ha renadoù milourel e Latinamerika (Chile 1973, Arc'hantina 1976) URSS (1979) Krouidigezh ar skolioù Diwan, deroù ar c’helenn brezhonek. Manifestadegoù kentañ evit adunaniñ Breizh Tud dibar Willy Brandt, RKA Leonid Brejnev, URSS Richard Nixon, SUA Sonerezh AC/DC Black Sabbath Eric Clapton Deep purple Eagles Van Halen Kiss Pink Floyd Ar Poppys Sex Pistols The Stooges Queen Ramones Scorpions Gilles Servat Alan Stivell Stevie Ray Vaughan Supertramp Led Zeppelin ZZ Top Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Mikrokewerier, pladenn arc’hant, moullerez laser gentañ (IBM 3800) Urzhiataer personel UNIX Dilestrañ a ra ar Rock psikedelek en Europa : eus SUA e teu, empleget el luskad rendaelour zo ar Galifornianed er penn anezhañ : Venice Beach, deuet eo mare ar seventies. Dekvedoù Bloavezhioù 1970

6001

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201980

Bloavezhioù 1980

Dekvedoù Bloavezhioù 1980 Darvoudoù Brezel ar Malvinez (1982) Brezel Iran-Iraq (1980 / 1988) Drouziwezh Tchernobyl (1986) Diskar Moger Berlin (1989) Manifestadegoù plasenn Tien an Men (1989) Deroù ar c'helenn divyezhek gant Div Yezh er skolioù Stad ha gant Dihun er skolioù katolik. Tud dibar Félix Houphouët-Boigny, Aod an Olifant Herve Bourges, Breizh Jean-Yves Cozan, Breizh Mikhail Gorbatchev, URSS Ruhollah Khomeiny, Iran Helmut Kohl, Alamagn (RKA) Andrev Lavanant, Breizh François Mitterrand, Frañs Ronald Reagan, SUA Margaret Thatcher, Breizh-Veur Deng Xiaoping, Sina Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Microsoft Windows Apple Macintosh Ar Sida Ar Genrouedad Sevenadur An Hip Hop Ar Videoklip Ar radioù frank Ar World music An New wave Ar sonerezh gotek Ar Visual Kei Sonerezh Michael Jackson The Cure Depeche Mode Eurythmics Madonna Prince Bruce Springsteen U2 Whitney Houston Dire Straits Sinema E.T. an ezdouarad Robert Redford Tom Cruise Martin Sheen Steven Spielberg Skinwel Tom Selleck Richard Dean Anderson Dallas Dynastie Alf

6002

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201990

Bloavezhioù 1990

Dekvedoù Bloavezhioù 1990 Darvoudoù Diskar an URSS, dibenn ar Brezel yen Brezel Koweit (1990-1991) Brezel en ez-Yougoslavia Brezel e Tchetchenia E Breizh emeur o sevel ar geriadur brezhonek unyezhek kentañ, e ti-embann An Here. Tud dibar Tony Blair, Breizh-Veur Jacques Chirac, Frañs Bill Clinton, SUA Jean-Yves Cozan, Breizh Boris Yeltsin, Rusia Helmut Kohl, Alamagn John Major, Breizh-Veur François Mitterrand, Frañs Josilin a Roc'han, Breizh Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù World Wide Web Linux Klonadur an dañvadez Dolly d'ar 5 Mezheven 1996 e Skos Emled ar pellgomz hezoug (pe hezougell) Dizoloadenn an ezplanedenn gentañ Sonerezh Dont a ra war wel al luskad grunge, kaset war-raok gant strolladoù evel Nirvana, Soundgarden pe Pearl Jam Emled ar sonerezhioù elektronek, an house hag an tekno peurgetket Krouidigezh ar Makina e Spagn Adlañs sonerezh Breizh er festoù-noz gant Ar Re Yaouank hag Erik Marchand ha lusk nevez roet 'vit ar publik bras gant pladenn, troiad ha brud-skinwel Alan Stivell e deroù ar bloavezhioù 1990

6003

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%202000

Bloavezhioù 2000

Dekvedoù Bloavezhioù 2000 Darvoudoù Gwalldaolioù an 11 a viz Gwengolo 2001 Brezel Afghanistan Brezel Irak Sec’hor 2003 Dispac’h orañjez en Ukraina Kren-douar ar 26 Kerzu 2004 hag an Tsunami deuet d'e heul Kelc’hwidenn Katrina Breizh gouarnet a-gleiz evit ar wech kentañ Tud dibar José María Aznar, Spagn Ousama Bin Ladin Tony Blair, Breizh-Veur George W. Bush, SUA Jean-Yves Cozan, Breizh Jean-Yves an Drian, Breizh Jacques Chirac, Frañs Vladimir Poutin, Rusia Josilin a Roc'han, Breizh Gerhard Schröder, Alamagn Lula da Silva, Brazil Yann-Bêr Thomin, Breizh José Luis Zapatero, Spagn Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Emled al luc'hskeudennerezh niverel Demokratelerezh ar Genrouedad Emled ar pellgomz hezoug Digoridigezh ar Stlenneg hiniennel (PDA, GPS, hag all) Ofis ar Brezhoneg

6004

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%202010

Bloavezhioù 2010

| | ../.. | Bloavezhioù 1990 | Bloavezhioù 2000 | Bloavezhioù 2010 | Bloavezhioù 2020 | Bloavezhioù 2030 | ../.. 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 Darvoudoù Tud dibar Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Dekvedoù Bloavezhioù 2010

6015

https://br.wikipedia.org/wiki/Turkia

Turkia

{| class="infobox" style="font-size:90%;" |- |- |colspan="2"| |- align="center" |colspan="2"|Kan broadelİstiklâl Marşı"Ton-bale an Dizalc'hidigezh"Gouel broadel29 a viz Here |- |colspan="2"| |- bgcolor="#e30a17" ! colspan="2" style="color:#fff;"|Melestradur |- |Dizalc'hidigezh||29 Here 1923 |- |Bonreizh nevesañ||9 Du 1982 |- |colspan="2"| |- |Kêr-benn||Ankara |- |Gouarnamant||Republik vonreizhel |- |Prezidant||Recep Tayyip Erdoğan(28 Eost 2014 →) |- |colspan="2"| |- |Yezh ofisiel||Turkeg |- |colspan="2"| |- |Moneiz||Lira (₺) (TRY) |- |Gwerzhid-eur||UTC+3 |- |Kod pellgomz||+90 |- |Kod ISO 3166||TR |- bgcolor="#e30a17" ! colspan="2" style="color:#fff;"|Douaroniezh |- |Gorread||783 356 km² |- |Poblañs||83 614 362(31/12/2020) |- |Stankter|| 107 |- |colspan="2"| |- |Internet|| .tr |- |colspan="2"| |- |colspan="2"| |}Republik Turkia (turkeg : Türkiye Cumhuriyeti), Turkia' ent-berr, « Turki » hervez an anv istorel e brezhoneg, zo ur riez daougevandirel, he lodenn vrasañ en Azia-Vihanañ ha 3% anezhi e takad ar Balkanoù en Europa. En em ledañ a ra a bep tu d'ul lec'h strategel-kenañ, strizh-mor ar Bosfor, etre Mor Egea hag ar Mor Du, da lavarout eo gevred Europa ha mervent Azia. E ledenez Anatolia emañ an darn vrasañ eus he douaroù eta. Ur c'hroashent etre hentoù meur Europa hag Azia eo Turkia, hentoù war zouar ha war vor, ken eo bet un annez evit meur a sevenadur, ul lec'h evit meur a emgann hag ur greizenn genwerzhel eus ar re bouezusañ. Eizh riez a vez kavet tro-dro dezhi : Bro-C'hres ha Bulgaria er Gwalarn, Jorjia, Armenia hag Azerbaidjan (ezklozadur Nac'hitchevan) er Biz hag Iraq ha Siria er Gevred. En Henamzer eo bet tiriad Turkia ha tiriadoù tro-war-dro annez un impalaeriezh vras, hini Bizantion, he c'hêr-benn Kergustentin diazezet war riblennoù strizh-mor ar Bosfor. Ar Stad Republik Turkia a zo he sistem politikel hini ur republik demokratel, laik ha bonreizhel hag a zo bet staliet e 1923. Ezel eus an ABU, an AFNA, an AESD, ar C'hengor muzulman ha Kuzul Europa eo. E 2005 he deus kroget kenvreutaerezhioù evit dont da vezañ ezel eus Unaniezh Europa. En Ankara (anv kozh gresianek : Ankira, Ἄγκυρα'') emañ he c'hêr-benn. Istor Evit mareadoù kent d'ar republik, sell ouzh : Azia-Vihanañ, Hittited, Troia, Lidia, Frijia, Karia, Kilikia, Pergam, Rouantelezh ar Pontos, Galated, Impalaeriezh roman ar Reter, Impalaeriezh otoman Republik Turkia a zo bet staliet d'an 29 a viz Here 1923 war lodenn greiz an Impalaeriezh otoman a oa bet trec'het er Brezel-bed kentañ ha kollet meur a diriad ganti. Orin Turkia, e-keñver he yezh hag he relijion vuzulman, a vez gwelet adalek donedigezh an Durked e Anatolia an . Ur bobl war varc'h renet gant ar Seljoukourien, anv o friñsed, e oa. Rummad-roueed an Otomaned a renas anezho e diwezh an hag e kreskjont an impalaeriezh otoman diwar goust hini Kêrgustentin e 1453. E 1929 e krogas Mustafa Kemal Atatürk gant brezel an Dizalc'h betek embann ar republik e 1923. Ur milour ha penn al luskad politikel, an Durked yaouank, e oa Mustafa Kemal (lesanvet Atatürk) gant ur mennozh sklaer : modernaat e vro ha lakaat anezhi da vezañ kevatal d'ar broioù diorroet a wele en Europa. Tud brudet Skrivagnerien: Ahmet Altan Orhan Pamuk Kanerien: Tarkan Politikourien: Mustafa Kemal Atatürk Gwelet ivez Ankara Galated galateg Impalaeriezh otoman Impalaeriezh roman ar Reter Istanbul Mustafa Kemal Atatürk Pobloù turkek Proviñsoù Turkia Roll Sultaned an Impalaeriezh Otoman Roll Prezidanted Turkia Turkeg Liammoù diavaez Turkey Economy and Statistic Turkish.cc - Turkey Internet Guide Maps of Turkey Turkish Ministry of Culture and Tourism Notennoù ha daveoù Stadoù Europa

6016

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201900

Bloavezhioù 1900

Darvoudoù Lezenn zisparti ar Stad eus an Iliz e Frañs Tud dibar Nikolaz II Rusia Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennnoù Relativelezh darnel Nijerezh Gounezerezh ar perlez Dekvedoù Bloavezhioù 1900

6017

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201910

Bloavezhioù 1910

Darvoudoù Brezel bed kentañ Dispac'h Rusia Tud dibar Lenin Georges Clemenceau Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Relativelezh hollek Dekvedoù Bloavezhioù 1910

6018

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201920

Bloavezhioù 1920

Darvoudoù Bloavezhioù Foll Italia : SBF (PNF) Mussolini a zeu er galloud (1922) Enkadenn armerzhel (1929 / Yaou zu) Kanada, Stadoù-Unanet Amerika ha Finland : ar berzerezh zo un taol esae lezennel evit lakaat un termen d'an evañ boeson. Tud dibar Joséphine Baker Raymond Poincaré Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Mekanikerezh kwantek Dekvedoù Bloavezhioù 1920

6019

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201930

Bloavezhioù 1930

Darvoudoù Enkadenn armerzhel vedel : an Enkadenn Veur. Breizh Luskad Gwalarn Diorroidigezh Strollad Broadel Breizh (SBB) Frañs : Gouarnamant an Talbenn ar Bobl Diorroidigezh luskad faskour ar Cagoule na zeuas ket a-benn d'ober berzh. Brezel Spagn Alamagn, krouidigezh an Reich, en he barr emañ an naziegezh Deroù an Eil brezel bed Tud dibar Politikerezh an diktatour Francisco Franco an diktatour Adolf Hitler George V, roue ar Rouantelezh Unanet ar prezidant amerikan Franklin D. Roosevelt ar prezidant amerikan Herbert Hoover ar c'hentañ ministr breizhveurat Neville Chamberlain Léon Blum, prezidant ar c'huzul e Bro-C'hall an diktatour Benito Mussolini an diktatour Jozef Stalin Impalaer Japan Hirohito Lennegezh Youenn Drezen Roparz Hemon Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Skinwel Dekvedoù Bloavezhioù 1930

6020

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201940

Bloavezhioù 1940

Darvoudoù Eil brezel bed Deroù Brezel Indez-Sina (1946) Dizalc'hiezh India (1947) Stad Israel (1948) Republik Pobl Sina (1949) Tud dibar Winston Churchill Dwight D. Eisenhower, jeneral Yann Fouere Mahatma Gandhi Rita Hayworth, aktourez Adolf Hitler Roparz Hemon Glenn Miller, soner Benito Mussolini Philippe Pétain Franklin Delano Roosevelt Stalin Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Ar Radar An nijerez dre zazloc'h Ar skiriadur atomek Dekvedoù Bloavezhioù 1940

6021

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201950

Bloavezhioù 1950

Graet e vez a-wechoù, e brezhoneg, gant an droienn saoznek ar fifties abalamour da vrud armerzhel ha sevenadurel SUA, trec’hour meur an Eil brezel bed, e-kerzh an degad kent. Darvoudoù Brezel Korea (1950 / 1953) Dibenn Brezel Indez-Sina (1954) Deroù Brezel aljeria (1954) Tud dibar Politikourien Dwight David Eisenhower René Coty Paul-Henri Spaak Nikita Khrouchtchev Arzourien James Dean John Lee Hooker Elvis Presley Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Spoutnik, loarell gentañ en egor Bombezenn gwreznukleel Vaksin a-enep d'ar Poliomielit Dekvedoù Bloavezhioù 1950

6022

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201960

Bloavezhioù 1960

Graet e vez a-wechoù, e brezhoneg, gant an droienn saoznek ar sixties abalamour d'ar berz ma oa gant armerzh ha sevenadur SUA ha Breizh-veur e-kerzh an degad-mañ. Darvoudoù Dibenn Brezel Aljeria (1962) Brezel ar Viêt Nam Nevezamzer Praha (1968) Mae 1968 An den kentañ war al loar (1969) Tud dibar Charles de Gaulle Konrad Adenauer John F. Kennedy Martin Luther King Ar Beatles Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Ergerzhadeg an egor, den kentañ war al Loar Dekvedoù Bloavezhioù 1960

6023

https://br.wikipedia.org/wiki/Bloavezhio%C3%B9%201890

Bloavezhioù 1890

Darvoudoù Afer Dreyfus, Frañs Deroù an nijerezh gant nijadenn gentañ un ardivink pounneroc’h eget an aer kaset da benn gant an ijinour gall Clément Ader, d'an 9 Here 1890; dont a ra a-benn da lakaat e ijinadenn da nijal da 20 cm a-us an douar war-hed 50 metr. Tud dibar Émile Zola Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Karr-tan Dekvedoù Bloavezhioù 1890

6024

https://br.wikipedia.org/wiki/25%20Gouere

25 Gouere

Gouere 25 Darvoudoù 885 : taget ha preizhet eo Rouan gant ar Vikinged. 1139 : trec'h eo Afonso Henriques war an Almoravided en emgann Ourique. 1625 : kentañ pardon Santez-Anna-Wened. 1895 : eured Pierre Curie ha Maria Skłodowska e Sceaux. 1909 : nijal a ra Louis Blériot dreist Mor Breizh evit ar wech kentañ. 1957 : dont a ra Habib Bourguiba da vezañ kentañ prezidant Tunizia. 1982 : gounezet eo Tro Bro-C'hall gant ar reder breizhat Bernard Hinault. 1992 : digoradur ar C'hoarioù Olimpek hañv e Barcelona. Ganedigezhioù 1109 : [[Afonso Iañ Portugal|Afonso I, roue Portugal. 1261 : Arzhur II a Vreizh, Dug Breizh etre 1305 ha 1312. 1848 : Arthur Balfour, kentañ ministr Breizh-Veur. 1894 : Gavrilo Princip, muntrer an arc'hdug Franz Ferdinand Aostria e Sarajevo e 1914. 1895 : Ifan ab Owen Edwards, saver Urdd Gobaith Cymru e Kembre. 1905 : Elias Canetti, skrivagner alamanek genidik eus Bulgaria, Priz Nobel al lennegezh. 1966 : Arthur Abolianin, mestrc'hoarier echedoù belgiat. Marvioù 306 : Constantius Chlorus, impalaer roman. 1492 : Inosant VIII, pab. 1564 : Ferdinand Iañ an Impalaeriezh Santel. 1694 : Hishikawa Moronobu, livour japanat. 1794 : André Chénier, barzh gallek. 1834 : Samuel Taylor Coleridge, barzh saoznek. 1846 : Louis Bonaparte, roue Holland. 1910 : Giovanni Martinolich, mestrc'hoarier echedoù italian. 1934 : Engelbert Dollfuss, kañseller Aostria. 2001 : Josef Klaus, kañseller Aostria. 2022 : David Trimble, kentañ ministr Norzhiwerzhon (1998–2002). Lidoù Devezh ar vro e Galiza (Día da Pátria Galega). Gouel ar Republik e Tunizia. Gouere 25

6025

https://br.wikipedia.org/wiki/Kergustentin

Kergustentin

Kergustentin, pe Konstantinopolis, pe Constantinopolis ( Κωνσταντινούπολις e gregach, Constantinopolis e latin, Istanbul e turkeg)), a zo bet diazezet e deroù an IIIvet kantved gant an impalaer roman Constantinus Iañ, pe Kustentin, evit krouiñ un eil kêrbenn d'an Impalaeriezh roman, ur Roma nevez dibabet da anv nevez ar gêr gozh Bizantion, met chomet eo an eil anv en enor da Gustentin, Constantinopolis (gresianeg : Κωνσταντινούπολις). Dre urzh Kustentin eo bet adsavet hag adkempennet dindan un nebeud bloavezioù, kaset di kinkladurioù pinvidikañ an impalaeriezh. Lidet e voe an digoridigezh d'an 11 a viz Mae 330. Bravoc'h ha brasoc'h eget Roma e oa deuet da vezañ dre ma kreske pinvidigezh Impalaeriezh roman ar Reter a oa bet savet pa oa bet divizet gant Teodosius Iañ ma vije e zaou vab o ren war bep a hanterenn eus an impalaeriezh roman a oa erru re vras evit bezañ meret en un doare efedus gant ur renerezh kreizennet en ul lec'h hepken. Kêrbenn ar bed gresianek e oa ivez hag ur greizenn kenwerzh, an hini pouezusañ er bed anavezet e-pad kantvedoù. Deuet eo da vezañ Istanbul, kêrbenn gozh ha kêr vrasañ Turkia. Annezidi Kergustentin a zo anvet ar Gergustentinidi, met graet e vez ar Vizañtiz eus outo peurvuiañ. Istor Bizantion Pennad pennañ Bizantion Bizantion a oa un drevadenn staliet er VIvet kantved gant Gresianed Megara war strizh-mor ar Bosfor etre ar Mor Kreizdouar hag ar Mor Du. Ul lec'h strategel e oa hag unan eus ar re wellañ evit ar c'henwerzh. War riblennoù un draonienn anvet ar C'horn-Aour e oa bet staliet ar porzhioù, ar porzh kenwerzh ha porzh ar morlu. Adsavidigezh kêr gant Kustentin Pa voe adsavet gant Kustentin e lavared e oa staliet war seiz menez evel Kêr-Roma. Ar "Straed-greizenn" (ar Mêsê), mein-marbr e-leizh warni, riblennet gant bolzwaregoù hir a-hed meur a gilometr, a zibune porchedoù, plasennoù, bolzioù-enor, delwennoù hag ilizoù kinklet gant marelladurioù hag ikonoù aourennet. Impalaeriezh Bizantion Turkia

6026

https://br.wikipedia.org/wiki/24%20Gouere

24 Gouere

Darvoudoù 1411 : Emgann Harlaw, unan eus ar re wadekañ en istor Bro-Skos. 1132 : Emgann Nocera etre Ranulf II Alife ha Ruggero II, roue Sikilia. 1534 : gant an ergerzher Jakez Karter ez eus savet ur groaz en arvor Kanada da zisklêriañ emañ an douar da roue Bro-C'hall, Frañsez Iañ (Bro-C'hall). 1923 : en Emglev Lausanne eo termenet harzoù Turkia gant Gres, Bulgaria ha stadoù europat all a oa bet o vrezeliañ dre eno e-pad ar Brezel bed kentañ. 1932 : e Santez-Anna-Wened eo echuet sevel ar monumant d'ar soudarded vreizhat marvet e-pad ar Brezel-bed kentañ. 1967 : e-pad ur veaj ofisiel da Ganada e tiskleir ar prezidant gall Charles de Gaulle, dirak tremen 100 000 den e Montreal : Vive le Québec libre ! (Bevet Kebek dieub !). 1985 : kentañ bannadenn ar film tresadennoù-bev The Black Cauldron e Stadoù-Unanet Amerika. 1990 : kondaonet eo an embregerezhioù kiriek da wallzarvoud an Amoco Cadiz da baeañ 690 milion a lurioù. Sportoù 1906 : 11 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Naoned ha Brest ; trec'h eo Louis Trousselier. 1909 : 12 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Naoned ha Brest ; trec'h eo Gustave Garrigou. Ganedigezhioù 1775 : Eugène-François Vidocq, avanturer gall, torfedour aet da boliser. 1783 : Simón Bolívar, lesanvet « El Libertador », jeneral ha politikour suamerikan. 1802 : Alexandre Dumas tad, skrivagner gall. 1824 : Robert Jones Derfel, skrivagner kembraek. 1852 : Emil Ernod, brezhonegour ha yezhoniour. 1857 : Henrik Pontoppidan, skrivagner danek, tapet gantañ Priz Nobel al Lennegezh (1917). 1895 : Robert Graves, skrivagner saoz. 1897 : Amelia Earhart, nijerez stadunanat. 1931 : Éric Tabarly, milour er Morlu gall ha merdeer. 1969 : Jennifer Lopez, aktorez ha kanerez stadunanat. 1986 : Vougar Gachimov, mestrc'hoarier echedoù azerbaidjanat. Marvioù 1859 : Thomas Horsfield, mezeg ha naturour stadunanat. 1862 : Martin Van Buren, 8vet Prezidant Stadoù-Unanet Amerika. 1936 : Georg Michaelis, kañseller Alamagn etre Gouere ha Here 1917. 1957 : Sacha Guitry, skrivagner, aktour ha filmaozer gall. 1974 : Sir James Chadwick, fizikour saoz. 1975 : Nikolaz Rossolimo, mestrc'hoarier echedoù ukrainat. 1991 : Isaac Bashevis Singer, skrivagner yidichek genidik eus Polonia, tapet gantañ Priz Nobel al lennegezh. 2009 : an Aotrou François Le Quémener, bet rener La Mission Bretonne e Pariz. 2012 : John Atta-Mills, politiker ha 3e prezidant Republik Ghana adalek 2009 betek e varv. 2021 : Fañch Jestin, kazetenner ha skrivagner brezhonek. Lidoù Gouere 24

6027

https://br.wikipedia.org/wiki/23%20Gouere

23 Gouere

Gouere 23 Darvoudoù 1921 : krouidigezh Strollad Komunour Sina, gant un hanter-kant a dud, hag en o zouez Mao Zedong. 1945 : deroù prosez Philippe Pétain. 2005 : gwalldaolioù e Charm el-Cheikh (Ejipt). Sportoù 1904 : loc'hañ a ra 6 ha diwezhañ tennad-hent Tro Bro-C'hall eus Naoned war-du Pariz. 1911 : 12 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Ar Roc'hell (Charente-Maritime) ha Brest ; trec'h eo Marcel Godivier. 1937 : 18 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre La Roche-sur-Yon (Vañde) ha Roazhon ; trec'h eo Paul Chocque. 1924 : Charles Rigoulot, pouezembleustrer gall, a ya da gampion olimpek e Pariz. 1978 : aet Tro Bro-C'hall gant ar reder breizhat Bernard Hinault. 1996 : Djamel Bouras, judoka gall, a ya da gampion olimpek en Atlanta (Stadoù Unanet). Ganedigezhioù 1788 : Prideaux John Selby, evnoniour ha louzawour saoz. 1824 : Edgar Leopold Layard, diplomat ha naturour breizhveuriat. 1884 : Emil Jannings, aktour alaman. 1892 : Haile Selassie I, Impalaer diwezhañ Ethiopia. 1916 : Sir William Ramsay, kimiour breizhveuriat, tapet Priz Nobel ar Gimiezh gantañ e 1904. 1920 : Amália Rodrigues, kanerez eus Portugal. 1921 : Alan Heusaff, yezhoniour hag emsaver breizhat. 1930 : Pierre Vidal-Naquet, istorour gall. Marvioù 1757 : Domenico Scarlatti, sonaozer italian. 1885 : Ulysses S. Grant, jeneral ha triwec'hvet prezidant Stadoù-Unanet Amerika. 1940 : Pêr Brelivet, barzh brezhonek. 1951 : Philippe Pétain, marichal ha politikour gall. 1979 : Joseph Kessel, skrivagner gall. 1992 : Arletty, aktourez (c'hoariva ha sinema) c'hall. 2004 : Serge Reggiani, aktour, kanour, livour ha skrivagnour italian gall. 2011 : Amy Winehouse, kanerez saoz. 2013 : Djalma Santos, melldroader etrebroadel brazilian. Lidoù Deiziadur Hen-roman : X ante calendas Augustas. Neptunalia = Xvet deiz kent deiz kentañ miz Eost. Gouel an doue Neptun. Levrioù talvoudus Georges Dumezil : Fêtes romaines d'été et d'automne. NRF. Gallimard. 1975 / 1986 Gouere 23

6028

https://br.wikipedia.org/wiki/Merc%27her%20%28planedenn%29

Merc'her (planedenn)

Merc'her ( e latin) a zo anezhi ar blanedenn gentañ eus ar sistem Heol adalek an Heol hag an eizhvet a vent. Diaes-bras eo da arsellet dre m'emañ tost-kenañ d'an Heol. Ne c'haller hec'h arsellet nemet pa vez an Heol o vont da guzh pe pa vez o sevel. Levrlennadur Koskoriad an Heol, Bruno Mauguin ha Bénédicte Saulier-Le Dréan (Egorenn ar skiantoù), treiñ gant an Ofis ar Brezhoneg, 2006, Éditions Apogée, ISBN 2-84398-249-9, pp. 14-16. Ar Mareoù, Odile Guérin (Egorenn ar skiantoù), treiñ gant an Ofis ar Brezhoneg, 2006, Éditions Apogée, ISBN 2-84398-250-2, p. 50. Koskoriad an Heol

6029

https://br.wikipedia.org/wiki/XVIIvet%20kantved

XVIIvet kantved

| | ../.. | | | kantved | | | ../.. Bloavezhioù 1600 | Bloavezhioù 1610 | Bloavezhioù 1620 | Bloavezhioù 1630 | Bloavezhioù 1640 Bloavezhioù 1650 | Bloavezhioù 1660 | Bloavezhioù 1670 | Bloavezhioù 1680 | Bloavezhioù 1690 Kregiñ a ra ar kantved d'ar 1601 hag echuiñ a ra d'an 31 Kerzu 1700 en deiziadur gregorian. Darvoudoù En em staliañ a ra ar visionerien gatolik kentañ en Azia. Luskad speredel Silhak e Korea (Marevezh Joseon). 1602: Krouidigezh Kompagnunezh Nederlandat India ar reter. Perzh-bras a gemeras e Oadvezh aour an Izelvroioù. 1603: Marv Elesbed Iañ a Vro-Saoz; lakaet eo da roue he c’henderv Jakez VI a Vro-Skos. Unanet eo kurunennoù Skos ha Bro-Saoz. 1603: Mestr eo Tokugawa Ieyasu war Japan; diazezañ a ra Shogunelezh Tokugawa a reno war ar vro betek 1868. 1603-23: Goude bezañ modernelaet e arme e teu a-benn Abbas I da astenn krog Persia en ur dapout douaroù digant an Otomaned ha Portugal. 1605: Dizarbennet ur c’havailh e Bro-Saoz. 1607: Savet trevadenn Jamestown e Norzhamerika gant Kompagnunezh Londrez. 1608: Kêr Kebek krouet gant Samuel de Champlain e Frañs Nevez (Kanada) hiziv). 1610: Misionoù Mikael an Noblez, lesanvet ar beleg foll 1613: Tapet ar galloud gant tiegezh ar Romanoved e Rusia. Fin zo da Amzer ar reuz. Gouarn a raint ar vro betek 1917. 1615: Grataat a ra an Impalaeriezh Mogol gwirioù kenwerzhañ ledan da Gompagnunezh Breizh-Veur reter India. 1618-48: Brezel an 30 vloaz a ra e reuz e Kreizeuropa. Deroù savidigezh Breujoù Breizh 1624-42: Kreizennañ a ra ar C'hardinal Richelieu, anezhañ 1 ministr, ar galloud e Frañs. 1625: Krouet New Amsterdam gant Kompagnunezh nederlandat kornôg India e Norzhamerica. 1630: Krouet Boston gant Kompagnunezh trevadenn bae Massachusetts e Norzhamerica. 1636: Savet Skol-veur Harvard e Bro-Saoz. 1637: Bog an Tulipmania en Izelvroioù. 1637: Brezel ar Bekoted, ar c'hentañ eus brezelioù indian Amerika 1638: Peursavet eo Moskeenn ar Shah en Isfahan, Iran, dre youl ar Shah Abbas Iañ Safavid e Persia. 1639-51: Brezelioù an teir rouantelezh, brezelioù dre Skos, Iwerzhon, ha Bro-Saoz. 1640: Portugal dizalc’h eus Spagn en-dro. Fin zo d'an Unaniezh iberek. 1640: Berzet eo ar boureviañ e Bro-Saoz. 1641: Embannet Sakoku gant ar Shogunelezh Tokugawa- argaset eo an estrañjourien ha den n'hall mui dont tre pe mont er-maez eus Japan. 1644: Aloubet Sina gant ar Vanchoued, diskaret eo an dierniezh Ming. Ren a raio an dierniezh Qing deuet da-heul betek 1912. 1648: Lakaat a ra peoc’h Westphalia an termen da Brezel an 30 vloaz. Merkañ a ra dibenn dreistgalloud an Impalaeriezhioù Spagnol ha Roman ha German en Europa. 1648-53: Ar Fronde, Brezel diabarzh e Frañs. 1648-67: Gant brezelioù al Liñvadeg Veur emañ Polonia war he genoù. 1648-69: Da-heul Seziz Candia eo diframmet Kreta a-dre daouarn Republik Venezia gant an Impalaeriezh otoman. 1652: Krouet Cape Town e Suafrika gant Kompagnunezh nederlandat reter India. 1652: Deroù ar Brezelioù Saoz-hag-Izelvroat. 1653: Peursavet eo an Taj Mahal en India. 1655-61: Gras da vrezelioù an norzh eo kreñvaet hag unanet Sveden. Dont a ra ar vro da vezañ ur galloud bras. Peursavet e Breujoù Breizh 1660: Fin zo da Commonwealth Bro-Saoz; dont a ra ar vonarkiezh en-dro e-pad an Azsavidigezh Saoz. 1661: Deroù ren an Impalaer Kangxi e Sina. 1662: Preizhañ a ra Koxinga Taiwan digant an Nederlandiz ha krouiñ a ra rouantelezh Tungning a bado betek 1683. 1664: Preizhañ a ra ar bagadoù breizhveuriat kêr New Amsterdam zo adanvet evit dont da vezañ New York. 1665: Trec’h eo Portugal war impalaeriezh Kongo. 1666 : Krouet eo porzh an Oriant ha diazezet Kompagnunezh Indez ar reter enni gant Colbert 1670: Savet eo Kompagnunezh bae Hudson e Kanada. 1674: Krouet an impalaeriezh Maratha en India gant Shivaji. 1675: Emsavadeg ar Bonedoù ruz e Breizh; marv Sebastian ar Balp 1676: Kregiñ a ra Rusia hag an impalaeriezh otoman gant ar Brezelioù Rusian-ha-Turk. 1680 : 40000 a dud o chom e Naoned hag e-tro 2 vilion e Breizh a-bezh. 1682-99: Brezel meur Turkia a laka un harz da emled an impalaeriezh otoman en Europa. 1682: Dont a ra Pêr Veur da vezañ kenrener Rusia (tsar nemetañ e vo adal 1696). 1682: Ergerzhiñ a ra La Salle glannoù ar stêr Mississippi hag embann a ra gwirioù Frañs war Louisiana. 1683: Aloubet rouantelezh Tungning gant Sina. Destaget eo Taiwan ouzh Sina. 1685: Gourc'hemenn Fontainebleau, berzet eo ar brotestantelezh e Frañs. 1688-89: Goude an Dispac'h glorius e teu Bro-Saoz da vezañ ur vonarkiezh vonreizhel; kregiñ a ra ar Republik izelvroat da vont war an diskar. 1688-97: Savet an Emglev meur a-benn lakaat un harz da emled Frañs e-pad brezel an nav bloaz. 1689: Feur-emglev Nerchinsk a embann bevennoù an harzoù etre Rusia ha Sina. 1692: Prosez sorzerezed Salem e Massachusetts. 1695: Diazezañ a ra an Tad Maner, reolennoù skrivañ ar brezhoneg rakvodern. 1700-21: Goude Brezel meur an norzh e teu Rusia da vezañ ar penngalloud e-lec’h Sveden, e biojoù ar Mor Baltel. Tud dibar Gustav Adolf, Roue Sveden (1594-1632). Francis Bacon, prederour ha politikour saoz (1561-1626). Sebastian ar Balp, emsaver breton, (? - 1675) Sir Thomas Browne, skrivagner, prederour ha skiantour saoz (1605-1682). Miguel de Cervantes Saavedra, skrivagner spagnol (1574 - 1616) Charlez I a Vro-Saoz (1600 - 1649). Charlez II a Vro-Saoz (1630 - 1685). Ar rouanez Kristina Sveden, Kristenez veur gounezet d'ar gatoligiezh, luskerez an arzoù (1626 - 1689) Oliver Kromwell, Lord Protector Bro-Saoz, Skos hag Iwerzhon (1599 - 1658) Richard Kromwell, Lord Protector Bro-Saoz, Skos hag Iwerzhon (1626 - 1712). René Descartes, prederour ha jedoniour gall (1596 - 1650) John Donne, barzh trenaturel] saoz (1572 - 1631) Elesbed Iañ a Vro-Saoz (1533 - 1603). Galileo Galilei, prederour war an natur, Italian (1564 - 1642) Andreas Gryphius, barzh ha dramaour alaman (1616 - 1664) Thomas Hobbes, prederour ha jedoniour saoz (1588 - 1679) Christiaan Huygens, jedoniour, fizikour ha steredoniour izelvroat (1629 - 1695) Johannes Kepler, steredoniour alaman (1571 - 1630) Gottfried Leibniz, prederour ha jedoniour alaman (1646 - 1716) John Locke, prederour saoz (1632 - 1704) Jakez Iañ a Vro-Saoz (1566 - 1625). Jakez II a Vro-Saoz (1633 - 1701). Leopold I, impalaer Santel Roman ha German (1640 - 1705) Loeiz XIV, Roue Frañs, (1638 - 1715) Maria II a Vro-Saoz (1662 - 1694). Dubhaltach MacFhirbhisigh († 1671), istorour ha lignezour iwerzhonat. Marcello Malpighi, mezeg italian, ijinour an Histologiezh (1628 - 1694) Juluan Maner: misioner ha yezhadurour, diazezer skritur ar brezhoneg rakvodern (1606 - 1683) John Milton, skrivagner ha barzh saoz (1608 - 1674) Musashi Miyamoto, brezelour brudet e Japan, aozer Levr ar pemp gwalenn, ur pleustrad war ar strategiezh hag an arzoù emgannañ. (1584 - 1645) Molière (Jean-Baptiste Poquelin), skrivagner c'hoariva ha komedian gall, (e-tro 1622 - e-tro, 1673) Isaac Newton, fizikour ha jedoniour saoz (1642 - 1727) Mikael an Noblez, misioner breton (1577 - ?) Blaise Pascal, prederour, doueoniour, jedoniour ha fizikour gall (1623 - 1662) Samuel Pepys, kargiad hag aozer deizlevrioù saoz (1633 - 1703) Henry Purcell, sonaozer saoz (1659 - 1695) Samarth Ramdas, sant Indiat (1608 - 1681) Cardinal Richelieu, kardinal, dug ha politikour gall (1585 - 1642) Rembrandt van Rijn, livour izelvroat (1606 - 1669) William Shakespeare, barzh ha skrivagner saoz (1564 - 1616) Shivaji Bhonsle, roue indiat, 1 rener Maratha, diazezer an Hindavi Swaraj. (1630-1680) Baruch Spinoza, prederour izelvroat (1632 - 1677) Seathrún Céitinn, istorour iwerzhonat (e-tro 1569 - e-tro 1644) Yann III Sobieski, Roue Polonia (1629 - 1696) Albrecht von Wallenstein, jeneral alaman e-kerzh brezel an 30 vloaz, katolik (1583 - 1634) Gwilherm III a Vro-Saoz (1650 - 1702). Ijinadennoù, kavadennoù, degasadennoù Roll ijinadennoù ar kantved Kemmoù bras zo bet war dachennoù ar brederouriezh hag ar skiantoù. Mare an dispac’h skiantel eo. 1609 : Ijinet al lunedenn astronomek gant Galileo. 1642 : Ijinet ar mekanik jediñ gant Blaise Pascal. 1647 : Ijinet an aerbouezer gant Evangelista Torricelli. 1676 : Muzulioù kentañ tizh ar gouloù, Madennoù bank lakaet e talvoud en-dro en Europa. Dienn-skorn En em ledañ a ra implij an Te hag ar c'hafe dre Europa. Arzoù Arz barok Arz klasel Kantved aour Spagn Lennegezh Livourien gall Charles Le Brun Georges de La Tour Nicolas Poussin nederlandat Rembrandt Johannes Vermeer Savourien Louis Le Vau Liorzhourien André Le Nôtre Palezioù ha kestell : Breujoù Breizh Kastell Versailhez Kastell Vaux-le-Vicomte Moskeenn ar Shah Abbas Porzh karrez al Louvre An Taj Mahal Sport Ar sport er XVIIvet kantved 17 XVIIvet kantved

6032

https://br.wikipedia.org/wiki/12%20Du

12 Du

Du 12 Darvoudoù 1920 : sinet eo Feur-emglev Rapallo gant Italia ha Yougoslavia ; harzoù nevez termenet etre an div vro. 1933 : trec'h eo Strollad Broadel Sokialour al Labourerien Alaman (pe ar Strollad Nazi c'hoazh) da geñver dekvet dilennadegoù kevreadel alaman. 1937 : lid-kinnig Aerborzh Pariz-Le Bourget. 1939 : niverenn diwezhañ ar gazetenn vrezhonek Breiz. 1948 : 7 torfedour-brezel japanat kondaonet d'ar marv gant Lez-varn milourel etrebroadel evit ar Reter-Pellañ Tokyo. 1954 : serret eo kreizenn degemer an divroidi en Enez Ellis, e New York. 1954 : krouidigezh Air Inter. 1976 : kentañ sonadeg ar strollad Téléphone e Kreizenn amerikan Pariz. 1999 : glavioù kreñv e tri departamant bro-Frañs a rayo 34 marv. 2014 : lakaat a ra ar sonterez Rosetta ar robot Philae war-c'horre ar steredenn-lostek 67P/Churyumov–Gerasimenko. 2017 : dilennet eo Borut Pahor da brezidant Slovenia. 2017 : kren-douar war an harzoù etre Irak hag Iran : meur a gant den zo lazhet ha meur a vil gloazet. Ganedigezhioù 1729 : Louis-Antoine de Bougainville, ergerzher ha merdeer gall. 1840 : Auguste Rodin, kizeller gall. 1850 : Mic'hail Tchigorin, mestrc'hoarier echedoù rusian. 1866 : Sun Yat-sen, politikour sinaat. 1888 : Kamil Ar Merser Erm (Kammermor e anv druizh), brogarour ha skrivagner Breizhat. 1896 : Émile Couzinet, filmaozer, produour ha saver senario gall. 1911 : Fant Rozeg (Meavenn hec'h anv-pluenn), barzhez, romantourez ha dramaourez vrezhonek. 1912 : Marsel Klerg, beleg katolik ha skrivagner brezhonek. 1915 : Roland Barthes, prederour ha skrivagner gall. 1929 : Grace Kelly, aktourez amerikan, Priñsez a Vonako. 1934 : Vavá, melldroader etrebroadel ha gourdoner brazilian. 1935 : Philippe Gildas, kelaouenner ha kasour er skinwel gall. 1945 : Neil Young, kaner ha gitarour kanadian, bet ezel eus meur a strollad sonerezh. Marvioù 607 : ar pab Bonifas III. 1035 : Knut Veur, roue Danmark ha Bro-Saoz. 1969 : Liu Shaoqi, dispac'her ha politiker sinaat. 1989 : Dolores Ibárruri (La Pasionaria he lesanv), politikourez kastilhan. 2018 : Stan Lee, saver bannoù-treset stadunanat, unan eus krouerien Spider-Man hag unan eus renerien Marvel Comics. 2023 : Pierre Chapalain, maer Gwinevez-Lokrist. Lidoù Sant an deiz : Sant Maeg Iliz katolik roman Sant Kristian, manac'h poloniat (11vet kantved) Sant Yozafad, abad belarusat hag arc'heskob Polosk, lazhet evit bezañ feal ouzh Iliz Roma Du 12

6034

https://br.wikipedia.org/wiki/22%20Gouere

22 Gouere

Gouere 22 Darvoudoù 1298 : Emgann Falkirk (1298) : ar Roue saoz Edouarzh Iañ (Bro-Saoz) trec'h war Skosiz emsavet ha William Wallace en o fenn. 1489 : sinet eo feur-emglev Frankfurt am Main etre Charlez VIII ha Masimilian Iañ an Impalaeriezh Santel. 1950 : krouet Poellgor liammañ interestoù Breizh (C.L.I.B. e galleg). 2011 : bet roet Kolier an Erminig da Jozeb ar Bihan, Andrea ar Gouilh (mamm Nolwenn Korbell), Yann Choucq, hag Andrev Pochon, e Kemper. 2011 : Anders Behring Breivik a lazh 77 den en Oslo, e Norvegia. Sportoù 1906 : 10 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Bourdel (Gironde) ha Naoned ; trec'h eo Louis Trousselier. 1912 : 12 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Ar Roc'hell (Charente-Maritime) ha Brest ; trec'h eo Louis Heusghem. 1924 : Edmond Décottignies, pouezembleustrer gall, a ya da gampion olimpek e Pariz. 1933 : loc'hañ a ra 22 hag 2 diwezhañ tennad-hent Tro Bro-C'hall eus Roazhon war-du Caen (Calvados). 1979 : aet Tro Bro-C'hall gant ar reder breizhat Bernard Hinault. 2012 : aet Tro Bro-C'hall gant Bradley Wiggins ; ar wech kentañ eo d'ur reder saoz bezañ trec'h er redadeg-mañ. Ganedigezhioù 1893 : Germaine Kerjean, aktourez (c'hoariva, sinema ha skinwel) c'hall. 1899 : Domingo Tejera, melldroader etrebroadel uruguayat. 1916 : Marcel Cerdan (Ar bombezer marokan e lesanv), kampion boks gall. 1947 : Don Henley, kaner-sonaozer ha soner taboulin stadunanat, unan eus pevar c'hrouer ar strollad Eagles. Marvioù 1802 : Marie François Xavier Bichat, bevoniour gall. 1813 : George Shaw, louzawour ha loenoniour saoz. 1870 : Josef Strauss, sonaozer aostrian. 1979 : Sándor Kocsis, melldroader etrebroadel hungarian. Lidoù Gouere 22

6035

https://br.wikipedia.org/wiki/18%20Gouere

18 Gouere

Darvoudoù 1841 : kurunet eo Pedro II, impalaer diwezhañ Brazil. 1903 : 6 ha diwezhañ tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Naoned ha Pariz. 1925 : embannet eo Mein Kampf gant Adolf Hitler. 1936 : deroù Brezel Spagn. 2020 : tan-gwall en Iliz-veur Naoned. Distrujet eo an ograoù eus ar XVII kantved ha gwerelloù eus an XV kantved urzhiet gant Anna Breizh. Ganedigezhioù 1552 : Rudolf II an Impalaeriezh Santel. 1796 : Immanuel Hermann Fichte, prederour alaman. 1831 : Johann Martin Schleyer, beleg katolik alaman, saver ar volapük. 1836 : Joseph Smit, skeudennaouer loened izelvroat. 1845 : Tristan Corbière, barzh gallek a Vreizh. 1847 : Frañsez-Mari ar C'hozh, troour brezhonek. 1874 : Cathal Brugha, dispac'hour iwerzhonat. 1887 : Vidkun Quisling, politiker norvegiat, kenlabourer gant an Nazied. 1900 : Nathalie Sarraute, skrivagnerez c'hall 1909 : Andrei Gromyko, prezidant URSS 1985-1989. 1917 : Henri Salvador, kaner gall. 1918 : Nelson Mandela, prezidant Suafrika. 1921 : John Glenn, astraer stadunanat. 1933 : Jean Yanne, arzour gall. 1938 : Ian Stewart, soner klavier skosat, unan eus krouerien orin ar strollad The Rolling Stones. 1951 : Elio Di Rupo, politiker belgiat, bet Kentañ Minist Belgia ha prezidant Wallonia. 1954 : Ken Laszlo, soner italo disco. 1977 : Aleksandr Morozevitch, mestrc'hoarier echedoù rusian. 1982 : Priyanka Chopra, aktorez indian. Marvioù 1100 : Jafrez Bouillon, marc'heg gall er Groaziadeg Kentañ. 1450 : Frañsez Iañ (dug Breizh). 1566 : Bartolomé de las Casas, eskob spagnol. 1610 : Il Caravaggio, livour italian. 1721 : Antoine Watteau, livour gall. 1817 : Jane Austen, skrivagnerez saoz. 1872 : Benito Juárez, prezidant Mec'hiko. 1940 : Davide Marotti, mestrc’hoarier echedoù italian ha kelenner war ar brederouriezh. 1982 : Roman Jakobson, yezhoniour rusian ha stadunanat. 1983 : Salomon Flohr, mestrc'hoarier echedoù tchekoslovakat-soviedat . Lidoù Gouere 18

6036

https://br.wikipedia.org/wiki/Nobineg

Nobineg

Ur yezh nilezsaharek eus skourr yezhoù nubiek eo an nobineg (nòbíín) komzet gant tro-dro da 495.000 den en Egipt ha Soudan. Ur yezh gant tonennoù an hini eo ha pep frazenn a rank achuiñ gant un donenn izel. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù nubiek Liammoù diavaez Ethnologue Dafar diwar-benn an nobineg Meneger yezhoù ar bed Yezhoù nubiek Yezhoù Soudan

6037

https://br.wikipedia.org/wiki/Nubieg%20ar%20Menezio%C3%B9

Nubieg ar Menezioù

Ur yezh nilezsaharek eus skourr ar yezhoù nubiek eo nubieg ar menezioù, komzet er Menezioù Nouba. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù nubiek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Soudan Yezhoù nubiek

6038

https://br.wikipedia.org/wiki/Midobeg

Midobeg

Ur yezh nilezsaharek eus skourr yezhoù nubiek eo ar midobeg (midob pe meidob) komzet gant tro-dro da 50.000 den e norzh Dafur e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù nubiek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Soudan Yezhoù nubiek

6039

https://br.wikipedia.org/wiki/Birgideg

Birgideg

Ur yezh nilezsaharek eus skourr yezhoù nubiek eo ar birgideg (birgid pe birket) komzet gwechall e Soudan. Ur yezh varv an hini eo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù nubiek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Soudan Yezhoù aet da get Yezhoù nubiek

6040

https://br.wikipedia.org/wiki/Kenzeg-dongalaweg

Kenzeg-dongalaweg

Ur yezh nilezsaharek eus skourr yezhoù nubiek eo ar kenzeg-dongolaweg (kenzi-dongolawi). Div rannyezh pennañ ez eus: Kenzeg (kenzi pe kenuzi) komzet e norzh Mahas en Egipt Dongolaweg (dongolawi) komzet e su Mahas en Egipt tro-dro da zDongala. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù nubiek Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Egipt Yezhoù kenzek-dongalawek

6041

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20soudanek%20ar%20c%27hreiz

Yezhoù soudanek ar c'hreiz

Ur skourr eus ar yezhoù nilez-saharek eo yezhoù soudanek ar c'hreiz, komzet e Soudan ar Su, Republik Kreizafrika, Tchad, Ouganda ha Republik Demokratel Kongo. Setu penaos e vez isrenket ar yezhoù er skourr-mañ: Yezhoù ar c'hornôg Yezhoù krechek Krecheg Adjeg Yezhoù bongoek-bagirmiek Sinyareg Yezhoù karaek Karaeg Fouroueg Youroueg Yezhoù bongoek Bongoeg Bakaeg Djourmodoek Belieg Modaeg Morokodoeg Nyamouseg Moloeg Mitoueg Yezhoù saraek-bagirmek Birrieg Fongoroeg Valeg Loutoseg Berndeg Bagirmieg Berakoueg Diseg Geleg Goulaeg Kengeg Nabaeg Jayeg Ngambayeg Bedjondeg Beboteg Yomeg Dagbaeg Goreg Goulayeg Horoeg Lakaeg Mangoeg Sareg Mbayeg Ngameg Saradundjoeg Kabademeg Kabanaeg Koulfaeg Sarakabeg Yezhoù ar reter Yezhoù mangbetouek Mangbetoueg Lombieg Asoeg Yezhoù mangboutouek-efek Mangboutoueg Mvoubeg Ndoeg Mamvoueg Efeg Leseg Yezhoù lendouek Lendoueg Bendieg Ngitieg Yezhoù morouek-madiek Moroueg Madieg Madieg ar su Olouboeg Avokayeg Kelikoeg Lougbareg Logoeg Aringeg Omieg Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz

6042

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20jebelek

Yezhoù jebelek

Ur skourr eus ar yezhoù nilez-saharek eo ar yezhoù jebelek. Isrannet e vez ar yezhoù-mañ e doau vloc'had pennañ: Yezhoù jebelek ar reter (pe tabiek) Yezhoù bertek Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù jebelek en:Jebel languages

6044

https://br.wikipedia.org/wiki/Deiziataer%20ijinadenno%C3%B9%20Mab-den

Deiziataer ijinadennoù Mab-den

Ur renabl eus an ijinadennoù en urzh an amzer a vo kavet war ar bajenn-mañ. Notenn : Alies e vez tabut en-dro da zeiziad krouiñ an ijinadennoù. C'hoarvezout a ra d'an traoù bezañ bet ijinet gant tud disheñvel e-tro an hevelep mare pe, a-wechoù, bezañ bet rakijinet en un doare bennak a-raok bezañ gwellaet ha lakaet da dalvezout da vat gant un den all bloavezhioù war-lerc'h. Pa sav amjestregezh a-zivout an deiziadoù ez eus bet divizet lakaat amañ deiziad implij pleustrek kentañ an ijinadenn. Oadvezh ar maen 2.4 milion a vloavezhioù zo : Ostilhoù maen en Afrika 2 vilion a vloavezhioù zo : Yezhoù (tabut zo - hennezh eo an deiziad gwirheñvelañ bepred) 1 milion a vloavezhioù zo : Kabestret an tan en Afrika 400 mil bloaz zo : Enlivadurioù e Zambia 60 mil bloaz zo : Bagoù implijet gant trevadennerien Ginea-Nevez moarvat 50 mil bloaz zo : Gwaregoù ha biroù e Tunizia 43 mil bloaz zo : Maengleuzioù 30 mil bloaz zo : Gwriat 26 mil bloaz zo : Prierezh e Moravia 12 mil bloaz zo : Poderezh Jōmon e Japan Labour-douar er Greskenn strujus 8700 kent JK: Metalouriezh (ispilhennoù kouevr en Iraq) Saverezh loened er Reter-Kreiz 6200 kent JK : Kartenn e Çatalhöyük Dilhad gwiadet diwar gwiennoù lin Gwin e Jiahu (Sina) Kanouc'helladurioù er Greskenn strujus Arar e Mezopotamia Bier e Sumer 3800 kent JK : Hentoù kalvezel war Enez Vreizh 3500 kent JK: Speurennoù koad en Egipt 3500 kent JK: Skritur e Sumer 3500 kent JK: Kartoù e Sumer Arem gant ar vMaikoped Seiz e Sina Simant en Egipt Bagoù stêr en Egipt 2800 kent JK : Soavon e Babilon Stlejell - Skandinavia Implij goell da c'hoiñ bara Lizherenneg en Egipt Gwer en Egipt Kaoutchoug e Mezoamerika Skinoù rod-karr er Reter-Nesañ Eurier dre zour en Egipt Kloc'h e Sina Gwareg (savouriezh) e Gres 600 kent JK: Pezhioù moneiz e Lidia 400 kent JK: Bannerez-vein e Sirakuza 300 kent JK: Nadoz-vor e Sina. 300 kent JK: Ar Biñsoù : Archytas 200 kent JK: Bannerez e Sina 200 kent JK: Polez: Arc'himedes 200 kent JK: Hentvuzulier : Arc'himedes ? 150 kent JK: Steredlec'hier: Hipparchus 100 kent JK: Parch e Pergamon Iañ kantved kt JK: Gwer c'hwezhet e Siria 87 kent JK: Horolaj (Gwikefre Antikythera) : Posidonius ? : Boullavel: Hero Aleksandria : Stur sternet war an aros e Sina 105: Paper: Cai Lun 132: Douargrenvuzulier kentañ : Zhang Heng Bloavezhioù 200 : Karigell: Zhuge Liang Bloavezhioù 200 : Hern kezeg en Alamagn Bloavezhioù 300 : Stleugoù e Sina Bloavezhioù 300 : Toaz-dent en Egipt 600: Arar gant ur soc'h e Reter Europa Bloavezhioù 600: Milin-avel e Persia 673: Tanioù Genoa: Kallinikos Bloavezhioù 800: Poultr tarzh e Sina 852: Harz-lamm: Armen Firman 900: Gwakol en Europa Moullañ war bezhioù koad e Sina Porselen e Sina Rod-nezañ e Sina pe India Bloavezhioù 1040: Gwask gant pezhioù moull lem-laka : Bi Sheng 1128: Kanol (arm) e Sina Bloavezhioù 1280: Lunedoù e Norzh Italia 1335: Horolaj mekanikel e Milano Akebutenn ha Fuzuilh en Europa Bloavezhioù 1450: Gwask lizherennek gant pezhioù moull lem-laka : Johannes Gutenberg 1451: Ferennoù kleuziek evit al lunedoù: Nikolaz eus Kues 1498: Broust-dent e Sina 1510: Eurier chakod: Peter Henlein 1581: Momeder: Galileo Galilei 1589: Mekanik stammañ: William Lee 1593: Gwrezverker: Galileo Galilei Mousked en Europa 1608: Teleskop: Hans Lippershey 1609: Microskop: Galileo Galilei 1620: Reolenn jediñ: William Oughtred 1623: Jederez emgefre : Wilhelm Schickard 1642: Mekanik jediñ: Blaise Pascal 1643: Aerbouezer: Evangelista Torricelli 1645: Riboul-sunañ: Otto von Guericke 1657: Horolaj: Christiaan Huygens 1698: Mekanik dre vurezh: Thomas Savery 1701: Haderez: Jethro Tull 1705: Riboterez dre aezhenn: Thomas Newcomen 1709: Piano: Bartolomeo Cristofori 1710: Gwrezverker: René Antoine Ferchault de Réaumur 1711: Tonreizher: John Shore 1714: Gwrezverker dre vevargant: Daniel Gabriel Fahrenheit 1730: Kadran mor: Thomas Godfrey 1731: Sekstant: John Hadley 1733: Bulzun-nij: John Kay (Bulzun-nij) 1742: Fornigell Franklin: Benjamin Franklin 1750: Gobar: Jacob Yoder 1752: Diskuruner: Benjamin Franklin 1762: Argerzherezh teuziñ an dir: Jared Eliot 1767: Nezerez lieswerzhid: James Hargreaves 1767: Dour nez: Joseph Priestley 1769: Mekanik dre vurezh: James Watt 1769: Nezerez dre zour: Richard Arkwright 1775: Splujerez: David Bushnell 1777: Inkarderez: Oliver Evans 1777: Heskenn-dro: Samuel Miller 1779: Nezerez frapadek: Samuel Crompton 1783: Kaoter lieskorzennek: John Stevens 1783: Harz-lamm: Jean Pierre Blanchard 1783: Aervag diwar aer domm: Breudeur Montgolfier 1784: Daousti: Benjamin Franklin 1784: Obuz Shrapnel: Henry Shrapnel 1785: Gwiaderez: Edmund Cartwright 1785: Milin valañ emgefre: Oliver Evans 1787: Keflusker uhelwask anc'hleborennek: Oliver Evans 1790: Mekanik troc’hañ ha pennañ tachoù: Jacob Perkins 1791: Lestr dre dan: John Fitch 1791: Dent kalvezel: Nicholas Dubois De Chemant 1793: Skriverez koton: Eli Whitney 1793: Pellarouezerez: Claude Chappe 1797: Arar houarn teuz: Charles Newbold 1798: Vaksinerezh: Edward Jenner 1798: Maengraverezh: Alois Senefelder 1799: Haderez: Eliakim Spooner Bloavezhioù 1800 1800: Pil tredan: Alessandro Volta 1801: Gwiaderez Jacquard: Joseph Marie Jacquard 1802: Poulzer dre viñs-tro al lestr dre dan Phoenix: John Stevens 1802: Fornigell c'haz: Zachäus Andreas Winzler 1805: Splujerez Nautilus: Robert Fulton 1805: Yenerez: Oliver Evans 1807: Lestr dre dan Clermont: Robert Fulton 1808: Heskenn a-serzh: William Newberry Bloavezhioù 1810 1811: Arm kilpourvezet: Thornton (?) 1812: Mentvommer: Dietrich Nikolaus Winkel 1813: Gwask-voullañ dre zorn: George Clymer 1814: Stlejerez dre dan (Blucher): George Stephenson 1816: Kleuzeur surentez evit ar vengleuzerien: Humphry Davy 1816: Mentvommer: Johann Nepomuk Maelzel 1816: Ardivink Stirling: Robert Stirling 1816: Stetoskop: Reun Teofil Sent Laenneg 1817: Kaerigellerez: David Brewster Bloavezhioù 1820 1821: Keflusker tredan: Michael Faraday 1823: Tredanwarell: William Sturgeon 1826: Luc'hskeudennerezh: Joseph Nicéphore Niépce 1826: Ardivink dre zeviñ diabarzh: Samuel Morey 1827: Orjal difuet: Joseph Henry 1827: Poulzer biñs-tro: Josef Ressel 1827: Alumetez dre rimiañ: John Walker Bloavezhioù 1830 1830: Touzerez: Edwin Beard Budding 1831: Gwarell lieskanellek: Joseph Henry 1831: Pellarouezerez magnetek hag akoustek: Joseph Henry 1831: Mederez: Cyrus McCormick 1831: Ganer tredan: Michael Faraday, Stefan Jedlik 1835: Tredan luc'hskeudennus: William Henry Fox Talbot 1835: Revolver: Samuel Colt 1835: Kod Morse: Samuel Morse 1835: Adkaser tredanmekanikel: Joseph Henry 1836: Gwellaat ar poulzer biñs-tro: John Ericsson 1836: Gwrierez: Josef Madersberger 1837: Luc'hskeudennerez: Louis-Jacques-Mandé Daguerre 1837: Arar dir: John Deere 1837: Dilhad splujañ standard: Augustus Siebe 1837: Ferenn zoumiñ: Jozef Maximilián Petzval 1838: Pellarouezerez tredan: Charles Wheatstone 1839: Vulkanerezh ar c’haoutchoug: Charles Goodyear Bloavezhioù 1840 1840: Fourgadenn gant mekanikerezh danvorel SS Princeton: John Ericsson 1840: Strujusaer kalvezel: Justus von Liebig 1842: Anesteziezh: Crawford Long 1843: Skriverez: Charles Thurber 1843: Pelleiler: Alexander Bain 1843: Farder dienn-skorn: Nancy Johnson 1844: Pellgelaouer: Samuel Morse 1845: Simant Portland: William Aspdin 1845: Pneu divgorzennek: Robert Thomson (ijinadenner) 1846: Gwrierez: Elias Howe 1846: Gwask-tro: Richard M. Hoe 1849: Spilhenn-alc'hwez: Walter Hunt 1849: Troellrod Francis: James B. Francis Bloavezhioù 1850 1852: Aervag: Henri Giffard 1852: Pignerez: Elisha Otis 1852: Kornigell Foucault: Léon Foucault 1853: Plaverez: Sir George Cayley 1855: Beg Bunsen: Robert Bunsen 1855: Treugenn Bessemer: Henry Bessemer 1856: Kelluloidoù kentañ: Alexander Parkes 1858: Fun pellarouezier danvorel: Fredrick Newton Gisborne 1858: Gwrierezh koarelloù boteier: Lyman R. Blake 1858: Boestoù Mason: John L. Mason 1859: Talar tireoul: Edwin L. Drake Bloavezhioù 1860 1860: Linoleom: Fredrick Walton 1860: Fuzuilh tennataer: Oliver F. Winchester, Christopher Spencer 1860: Torpedenn emlusk: Ivan Lupis-Vukić 1861: Hobregoner USS Monitor: John Ericsson 1861: Forn azvuhezekaus: Carl Wilhelm Siemens 1862: Mindrailherez: Richard J. Gatling 1862: Splujerez: Narcís Monturiol i Estarriol 1863: Piano emgefre: Henri Fourneaux 1864: Gwir skriverez kentañ: Peter Mitterhofer 1865: Gwaskerez skorn: Thaddeus Lowe 1866: Dinamit: Alfred Nobel 1867: Skriverez pleustrek: Christopher L. Sholes 1868: Skriverez: Carlos Glidden, James Densmore ha Samuel Soule 1868: Aerstarderez: George Westinghouse 1868: Margarin: Mege Mouries 1869: Sunerez: I.W. McGaffers Bloavezhioù 1870 1870: Banner al Lantern majik: Henry R. Heyl 1870: Talvouderez: Thomas Alva Edison 1870: Keflusker heloc'h dre strilheoul, Tangarrerezh: Siegfried Marcus 1871: Fungarr: Andrew S. Hallidie 1871: Talar maen dre aerwask: Simon Ingersoll 1872: Kelluloid (gwelladenn): John W. Hyatt 1872: Jederez: Edmund D. Barbour 1873: Orjal draenek: Joseph F. Glidden 1873: Gaolier hent-houarn: Eli H. Janney 1873: Keflusker tredan red eeun a-vremañ: Zénobe Gramme 1874: Tramgarr tredan: Stephen Dudle Field 1875: Tredanerez: William A. Anthony 1875: Kelaouenn Armoù: Benjamin B. Hotchkiss 1876: Pellgomz: Alexander Graham Bell 1876: Pellgomz: Elisha Gray 1876: Naetaerez palennoù: Melville Bissell 1876: Treloskell dre strilheoul: Daimler 1877: Skrafennerez: Henry R. Heyl 1877: Keflusker derenet: Nikola Tesla 1877: Sonskriverez: Thomas Alva Edison 1877: Soudañ tredan: Elihu Thomson 1877: Neudennerez: John Appleby 1878: Tuelenn gatodek: William Crookes 1878: Koc'henn dreuzwelus: Eastman Goodwin 1878: Aeradaozer: Henry Fleuss 1878: Klogorenn dre gannded: Joseph Swan 1879: Troellrod Pelton: Lester Pelton 1879: Keflusker kirri: Karl Benz 1879: Kefierez: James Ritty 1879: Karr-tan (Breou): George B. Seldon ... notenn n'eo ket gantañ eo bet ijinet ar c'harr Bloavezhioù 1880 1880: Luc'hkomzerez: Alexander Graham Bell 1880: Koc'henn filmoù: George Eastman 1880: Aotenn suraet: Kampfe Brothers 1880: Douargrenverker: John Milne 1881: Souderez dredan: Elihu Thomson 1882: Aveler tredan: Schuyler Skatts Wheeler 1882: Fer tredan: Henry W. Seely 1883: Keflusker karr dre waskenaouerezh: Gottlieb Daimler 1883: Keflusker tredanlusk divwagennadek (Red dre zazeilad): Nikola Tesla 1884: Linennlizherennerez: Ottmar Mergenthaler 1884: Kreion-pluenn: Lewis Waterman Notenn: "n'eo ket gantañ eo bet ijinet ar c'hreion-pluenn nag ar c'hreion-pluenn implijadus kentañ zoken". Digoret e labouradeg gantañ e 1883. 1884: Kartenn doull (jederezh): Herman Hollerith 1884: Karrigell, (tredan): Frank Sprague, Karel Van de Poele 1885: Tangarrerezh, herrgemmerez: Karl Benz 1885: Arm Maxim: Hiram Stevens Maxim 1885: Marc'h-tan: Gottlieb Daimler ha Wilhelm Maybach 1885: Tredan dre zazeilad treuzfurmer: William Stanley 1886: Skaoterez: Josephine Cochrane 1886: Keflusker dre strilheoul: Gottlieb Daimler 1886: Gwellaat roll ar sonskrivererez: Tainter & Bell 1887: Lizherennataerez: Tolbert Lanston 1887: Ferennoù a-stok: Adolf E. Fick, Eugene Kalt ha August Muller 1887: Sonskriverez dre bladennoù: Emile Berliner 1887: Tangarrerezh, (strilheoul): Gottlieb Daimler 1888: Reizhiad tredan AC lieswagennadek: Nikola Tesla (30 breou stag.) 1888: Luc'hskeudennerez dorn Kodak: George Eastman 1888: Boulbluenn: John Loud 1888: Bandenn-rod pneumatek: John Boyd Dunlop 1888: Mederez-dornerez: Matteson (?) 1888: Kinematograf: Augustin Le Prince 1889: Tangarrerezh, (aezhenn): Sylvester Roper Bloavezhioù 1890 1890: Morzhol pneumatek: Charles B. King 1891: Batiri daspugn evit ar c'hirri: William Morrison 1891: Direnn: Whitcomb L. Judson 1891: Karborundom: Edward G. Acheson 1892: Luc'hskeudennerezh liv: Frederic E. Ives 1892: Standard pellgomz emgefre (tredanmekanikel): Almon Strowger - ar c'hentañ en implij er gevredigezh. 1893: Enroller hanterdon: Frederick Ives 1893: Kehentiñ diorjal: Nikola Tesla 1895: Banner fatoptek: Woodville Latham 1895: Fantaskop: C. Francis Jenkins 1895: Lavnennoù lem-laka: King C. Gillette 1895: Keflusker Diesel: Rudolf Diesel 1895: Arhentoù radio: Guglielmo Marconi 1895: Edaj: Henry Perky 1896: Vitaskop: Thomas Armat 1896: Troellrod dre aezhenn: Charles Curtis 1896: Fornigell dredan: William S. Hadaway 1897: Tangarrrezh (magneto): Robert Bosch 1898: Pellurzhierezh: Nikola Tesla 1899: Emenaouer kirri: Clyde J. Coleman 1899: Sonenroller magnetek: Valdemar Poulsen 1899: Troellrod dre c'haz: Charles Curtis Bloavezhioù 1900 1900: Aerlestr reut sturiadus: Ferdinand Graf von Zeppelin 1901: Treuzkaser diorjal araokaet: Reginald Fessenden 1901: Kleuzeur dre aezhenn vevargant: Peter C. Hewitt 1901: Strobell: Johan Vaaler 1902: Dinoer radiovagnetek: Guglielmo Marconi 1902: Radio pellgomz: Poulsen Reginald Fessenden 1902: Skin kelluloz ester: Arthur D. Little 1903: Tredankalongraferez (EKG): Willem Einthoven 1903: Nijerez dre dan: Wilbur Wright and Orville Wright 1903: Boutailherez: Michael Owens 1904: Trapig gwrezionek: John Ambrose Fleming 1905: Diod korzenn radio: John Ambrose Fleming 1906: Amplaer triod: Lee DeForest 1907: Amplaer radio: Lee DeForest 1907: Triod korzenn radio: Lee DeForest 1907: Sunerez, (tredan): James Spangler 1907: Kannerez, (tredan): Alva Fisher (Hurley Corporation) 1909: Divaskelleg: Henry W. Walden 1909: Bakelit: Leo Baekeland 1909: Didrouzer armoù: Hiram Percy Maxim Bloavezhioù 1910 1910: Erlusker dre wrez: Henri Coandă 1911: Kompas-tro: Elmer A. Sperry 1911: Emenaouer kirri (gwellaet): Charles F. Kettering 1911: Aerreizhet: Willis Haviland Carrier 1911: Kelofan: Jacques Brandenburger 1911: Dournijerez: Glenn Curtiss 1912: Luc'hskeudennerezh ;Luc'hskeudennerez pellamzer da implijout evit ar plant:Arthur C. Pillsbury 1912: Amred radio advuhezekaus: Edwin H. Armstrong 1913: Gerioù-kroaz: Arthur Wynne 1913: Skinoù X gwellaet: William D. Coolidge 1913: Alc'hwez saoz: Robert Owen 1913: Strakerezh treugenn evit an tireoul: William M. Burten 1913: Stabilaer ar giroskop: Elmer A. Sperry 1913: Konter Geiger: Hans Geiger 1913: Resever radio: Ernst Alexanderson 1913: Resever radio, heterodin: Reginald Fessenden 1913: Dir distaen: Harry Brearley 1914: Treuzkaser radio: Ernst Alexanderson 1914: Fuc'hell gant trelosk liñvel: Robert Goddard 1914: Tank milourel: Ernest Dunlop Swinton 1915: Neudenn Tungsten: Irving Langmuir 1915: Banner gouloù: Elmer A. Sperry 1915: Luskeller kleuzeur radio: Lee DeForest 1916: Arm Browning: John Browning 1916: Pistolenn vindrailh Thompson: John T. Thompson 1916: Kleuzeur c'haz dre c'hannded: Irving Langmuir 1917: Heklevlec'hiadur dre Sonar: Paul Langevin 1918: Gourheterodin: Edwin H. Armstrong 1918: Afell: Anton Fokker 1918: Luskeller radio dre strinkennoù: A.M. Nicolson 1918: Krazerez sank-ha-lamm: Charles Strite 1919: An Theremin: Leon Theremin 1919: Kentañ savlec'h radio prevez, KDKA AM, e Pennsylvania, SUA Bloavezhioù 1920 Diblusker avaloù-douar mekanikel: Herman Lay 1922: Radar: Robert Watson-Watt, A. H. Taylor, L. C. Young, Gregory Breit, Merle Antony Tuve 1922: Tekniliv: Herbert T. Kalmus 1922: Dourski: Ralph Samuelson 1922: Luc'hskeudennerezh : kentañ mekanik produet a-yoc'h:Arthur C. Pillsbury 1923: Kleuzeur warek: Ernst Alexanderson 1923: Film son: Lee DeForest 1923: Skinwel Elektronek: Philo Farnsworth 1923: Riboul avel: Max Munk 1923: Emdroerez: Juan de la Cierva 1923: Kleuzeur flash ksenon: Harold Edgerton 1925: Gourdronizherez: Theodor Svedberg - implijet evit didermeniñ ar pouez molekulel 1925: Ikonoskop skinwel: Vladimir Zworykin 1925: Reizhiad skinwel Nipkow: C. Francis Jenkins 1925: Pellferenn: C. Francis Jenkins 1926: Skanner mekanikel skinwel: John Logie Baird 1926: Glizhenner: Rotheim 1927: Dastumer koton mekanikel: John Rust 1927: Luc'hskeudennerezh:Filmerez dre vikroskop kentañ: Arthur C. Pillsbury 1928: Bara skejennet: Otto Frederick Rohwedder 1928: Aotenn dredan sec'h: Jacob Schick 1928: Enepbiotikoù: Alexander Fleming 1929: Elektroenkefelograf (EEG): Hans Berger 1929:Luc'hskeudennerezh Filmerez Skinoù X kentañ:Arthur C. Pillsbury Bloavezhioù 1930 1930: Neopren: Wallace Carothers 1930: Nilon: Wallace Carothers 1930: Luc'hskeudennerezh: Filmerez danzour: Arthur C. Pillsbury 1931: Radioteleskop: Karl Jansky Grote Reber 1932: Gwer Polaroid: Edwin H. Land 1935: Radar korrwagennek: Robert Watson-Watt 1935: Trampolin: George Nissen ha Larry Griswold 1935: Spektrofotometr: Arthur C. Hardy 1935: Gwienn gasein: Earl Whittier Stephen 1935: Organ Hammond: Laurens Hammond 1937: keflusker dre erlusk: Frank Whittle Hans von Ohain 1938: Gwiennoù gwer: Russell Games Slayter John H. Thomas 1938: Urzhiataer: Konrad Zuse 1939: Radio FM: Edwin H. Armstrong 1939: Biñsaskell: Igor Sikorsky 1939: View-master: William Gruber Bloavezhioù 1940 1942: Bazouka Arm fuc'hellek: Leslie A. Skinner C. N. Hickman 1942: Eoulsan danzour: Hartley, Saoz-iranian, Siemens e-pad Kefridi Pluto 1942: Lammfrekañserezh: Hedy Lamarr ha George Antheil 1943: Akwalung: Jacques Cousteau hag Emile Gagnan 1943: Urzhiataer elektronek programmadus daouredel: Tommy Flowers 1944: Spektrometr dre elektron: Deutsch Elliot Evans 1945: Arm atomek (notenn: teorienn an dazgwered chadennek: 1933) 1946: Skinforn: Percy Spencer 1947: Transistor: William Shockley, Walter Brattain, John Bardeen 1947: Luc'hskeudennerez Polaroid: Edwin Land 1948: Pladenn hirbad: Peter Goldmark 1949: Eurier atomek Bloavezhioù 1950 1951: Paper liñvel: Bette Nesmith Graham 1952: Bombezenn dre uniedigezh: Edward Teller ha Stanislaw Ulam 1952: Dourrikler: Christopher Cockerell 1953: Maser: Charles Townes 1953: Ekografiezh vezegel 1954: Transistor radio (deiziataet eus Regency TR1) (USA) 1954: Dazgwereder nukleel kentañ 1954: Bolz geodezek: Buckminster Fuller 1955: Velkro: George de Mestral 1957: Herrvag: William Hamilton 1957: Topografiezh EEG: Walter Grey Walter 1957: Golo klogorennek - Alfred Fielding ha Marc Chavannes eus Sealed Air 1958: An amred kevanek: Jack Kilby eus Texas Instruments, Robert Noyce e Fairchild Semiconductor 1959: Marc'h-tan erc'h: Joseph-Armand Bombardier Bloavezhioù 1960 1960s: Trec'haoliñ duilhoù: Donald Davies ha Paul Baran, c'hoarioù video 1960: Laseroù: Theodore Maiman, e Hughes Aircraft 1962: Kehentiñ dre loarell: Arthur C. Clarke 1962: Diod bann gouloù: Nick Holonyak 1963: Logodenn (urzhiataer): Douglas Engelbart 1965: Kasedig 8-forzh: William Powell Lear 1968: Penell c'hoarioù video: Ralph Baer 1968: Videokendiviz: AT&T 1969: An ARPANET, hendad ar Genrouedad Bloavezhioù 1970 1970: Gwiennoù optek 1971: Postelerezh: Ray Tomlinson 1971: Korrgewerier 1971: Jederezig chakod 1971: Lun dre zasson magnetek: Raymond V. Damadian 1972: Tomografiezh dre urzhiataer: Godfrey Newbold Hounsfield 1973: Eternet: Bob Metcalfe ha David Boggs 1973: Skol-veur Monash embann a ra skiantourien bezañ sevenet ar vrazezded kentañ er bed dre strujusadur in vitro 1974: Scramjet: NASA ha Morlu SUA -- nijet eo ar prototip implijadus kentañ e 2002 1974: Diñs Rubik: Ernő Rubik 1975: Luc'hskeudennerez niverel: Steven Sasson 1976: Gwiad Gore-Tex ®: W. L. Gore 1977: An urzhiataer hiniennel (deiziataet adal ar Commodore PET) 1978: Embann a ra Philips al lenner pladennoù laser 1978: Gwikefre grapat kammennek: Ray Jardine 1978: Ar skouarn vionek kentañ lakaet en ur c'hlañvour aostralian. Graeme Clark 1979: Ar sonvaleeer: Akio Morita, Masaru Ibuka, Kozo Ohsone 1979: Ar pellgomz kelligell (doare kentañ NTT e gwerzh) 197x: C'hwezher delioù (bloavezh rik dianv) 1970s: Treizhfuc'hell Tomahawk (fuc'hell dreizhañ kentañ pellurzhiet dre urzhiataer) Bloavezhioù 1980 1981: Ar Xerox Star, kentañ urzhiataer oc'h implijout un Etrefas implijer grafek WIMP 1982: Embann a ra Sony ha Philips ar pladennoù arc'hant 1983: Protokol ar Genrouedad, krouet eo ar Genrouedad evel anavezet ganeomp 1983: Reizhiad Anv Domani (DNS): Paul Mockapetris 1985: Argerzh chadennek polimer: Kary Mullis 1985: Roudoù bizied dre TDN: Alec Jeffreys 1985: Tetris: Alexey Pajitnov 1986: Farder bara 1989: Ar Genrouedad: Tim Berners-Lee Bloavezhioù 1990 1991: Had soja kemmet o genoù a zegemer implij un dilouzaouer 1993: Reizhiad Lec'hiañ Hollek (GPS) 1995: Meziant wiki: Ward Cunningham 1995: Diorroidigezh standur an DVD 1996: Klonerezh ar bronneged: Ian Wilmut ha re all 1997: Boued-mir emdommañ 1998: Lenner MP3 hezoug 1998: Enroller video hiniennel 1999: IEEE 802.11b 1999: Dantglas XXIvet kantved 2001: Radio niverel dre loarell 2001: Kalon kalvezel. Gwelet ivez Degasadennoù Roll ijinadennerien Roll an ijinadennoù un anv den en o anv Roll teknikoù kronologel Roll teknologiezhioù Liammoù diavaez Istor teknologiezh Mab-den (e saozneg) Kronologiezhioù teknologel

6045

https://br.wikipedia.org/wiki/Bagirmieg

Bagirmieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar bagirmieg (ɓarma) komzet gant tro-dro da 44.761 den e Chari Baguirmi e Tchad. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Liammoù diavaez Ethnologue Meneger yezhoù ar bed

6046

https://br.wikipedia.org/wiki/Bongoeg

Bongoeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar bongoeg (bongo) komzet gant tro-dro da 5.000-10.000 den e Soudan ar Su e-kichen Wau e stad West Bahr al Ghazal Daveoù Santandrea, Stefano, A Concise Grammar Outline of the Bongo Language, Sodality of St. Peter Claver, Rome Bongoeg war WALS Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù Soudan ar Su Yezhoù bongoek

6047

https://br.wikipedia.org/wiki/Bakaeg

Bakaeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar bakaeg (baka) komzet gant tro-dro da 25.000 den e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù Soudan ar Su Yezhoù bongoek

6048

https://br.wikipedia.org/wiki/Djourmodoek

Djourmodoek

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar djourmodoek (jur modo) komzet gant tro-dro da 15.400 den e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù bongoek Yezhoù Soudan ar Su

6049

https://br.wikipedia.org/wiki/Belieg

Belieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar belieg (beli) komzet gant tro-dro da 6.600 den e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù bongoek

6050

https://br.wikipedia.org/wiki/Modaeg

Modaeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar modaeg (mo'da pe morokodo-mo’da) komzet gant tro-dro da 600 den e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù bongoek

6051

https://br.wikipedia.org/wiki/Mitoueg

Mitoueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar mitoueg (mittu) komzet gwechall e su Soudan. Ur yezh varv an hini eo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù bongoek

6052

https://br.wikipedia.org/wiki/Moloeg

Moloeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar moloeg (molo pe malkan) komzet gant tro-dro da 100 den e stad Blue Nile e Soudan. Levezonet-don eo bet ar yezh-mañ gant ar berteg. Ur yezh en arvar da vont da get an hini eo. Gwelet ivez Moloed Yezhoù Soudan Yezhoù jebelek ar reter

6053

https://br.wikipedia.org/wiki/Nyamouseg

Nyamouseg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an nyamouseg (nyamousa) komzet gant tro-dro da 1.200 den e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù bongoek Yezhoù Soudan

6054

https://br.wikipedia.org/wiki/Morokodoeg

Morokodoeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar morokodoeg (morokodo) komzet gant tro-dro da 3.400 den e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù bongoek

6055

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20bongoek

Yezhoù bongoek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù bongoek. Setu ur roll eus ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Bongoeg Bakaeg Djourmodoek Belieg Modaeg Morokodoeg Nyamouseg Moloeg Mitoueg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù bongoek

6056

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20krechek

Yezhoù krechek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù krechek. Setu rol ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Krecheg Adjeg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù krechek en:Kresh languages

6057

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20morouek-madiek

Yezhoù morouek-madiek

yezhoù soudanek ar c'hreiz Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù morouek-madiek. Setu rol ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Moroueg Madieg Madieg ar su Olouboeg Avokayeg Kelikoeg Lougbareg Logoeg Aringeg Omieg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek

6058

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20lendouek

Yezhoù lendouek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù lendouek. Setu roll ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Lendoueg Bendieg Ngitieg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù lendouek

6059

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20mangboutouek-efek

Yezhoù mangboutouek-efek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar mangboutouek-efek. Setu rol ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Mangboutoueg Mvoubeg Ndoeg Mamvoueg Efeg Leseg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù mangboutouek-efek

6060

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20mangbetouek

Yezhoù mangbetouek

Un isskourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù bongoek. Setu roll ar yezhoù renket en isskourr-mañ: Mangbetoueg Lombieg Asoeg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù mangbetouek

6061

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20saraek-bagirmek

Yezhoù saraek-bagirmek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù bongoek. Setu roll ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Birrieg Fongoroeg Valeg Loutoseg Berndeg Bagirmieg Berakoueg Diseg Geleg Goulaeg Kengeg Nabaeg Jayeg Ngambayeg Bedjondeg Beboteg Yomeg Dagbaeg Goreg Goulayeg Horoeg Kabaeg Lakaeg Mangoeg Sareg Mbayeg Ngameg Saradundjoeg Kabademeg Kabanaeg Koulfaeg Sarakabeg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù saraek-bagirmek

6062

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20karaek

Yezhoù karaek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù karaek. Setu rol ar yezhoù renket en is-skourr-mañ: Karaeg Fouroueg Youroueg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù karaek

6063

https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20bongoek-bagirmiek

Yezhoù bongoek-bagirmiek

Un is-skourr eus yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar yezhoù bongoek-bagirmiek. Setu penaos e ve isrannet ar yezhoù en is-skourr-mañ: Sinyareg Yezhoù karaek Karaeg Fouroueg Youroueg Gwelet ivez Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù nilez-saharek Yezhoù bongoek-bagirmiek

6064

https://br.wikipedia.org/wiki/Youroueg

Youroueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar youroueg (yuru). Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù karaek

6065

https://br.wikipedia.org/wiki/Adjeg

Adjeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an adjeg (aja) komzet gant tro-dro da 200 den e Soudan, e rannvro Bahr el Ghazal . Ur yezh en arvar da vont da get an hini eo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù Soudan Yezhoù krechek

6066

https://br.wikipedia.org/wiki/Sinyareg

Sinyareg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar sinyareg (sinyar) komzet gant tro-dro da 5.000-10.000 den e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6067

https://br.wikipedia.org/wiki/Karaeg

Karaeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar c'haraeg (kara) komzet gant tro-dro da 200-2.000 den e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù karaek

6068

https://br.wikipedia.org/wiki/Krecheg

Krecheg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar c'hrecheg (kresh) e Soudan ar Su. Setu ar rannyezhoù pennañ: Nakaeg Ndogoeg Ngbongoeg Gbokoeg Orloeg Daraeg Dongoeg Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6069

https://br.wikipedia.org/wiki/Asoeg

Asoeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an asoeg (asoa) komzet e Republik Demokratel Kongo gant un a dud bennak e 2000. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangbetouek

6070

https://br.wikipedia.org/wiki/Lombieg

Lombieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo al lombieg (lombi) komzet gant tro-dro da den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangbetouek

6071

https://br.wikipedia.org/wiki/Mangbetoueg

Mangbetoueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar mangbetoueg (mangbetu) komzet gant tro-dro da den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangbetouek

6072

https://br.wikipedia.org/wiki/Nakaeg

Nakaeg

Ur rannyezh krechek eus is-skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an nakaeg (naka) komzet e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6073

https://br.wikipedia.org/wiki/Daraeg

Daraeg

Ur rannyezh krechek eus is-skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an daraeg (dara) e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6074

https://br.wikipedia.org/wiki/Dongoeg

Dongoeg

Ur rannyezh krechek eus is-skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an dongoeg (dongo) e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6075

https://br.wikipedia.org/wiki/Orloeg

Orloeg

Ur rannyezh krechek eus is-skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an orloeg (orlo) e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6076

https://br.wikipedia.org/wiki/Ngbongoeg

Ngbongoeg

Ur rannyezh krechek eus is-skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an ngbongoeg (ngbongo) e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6077

https://br.wikipedia.org/wiki/Gbokoeg

Gbokoeg

Ur yezh (lakaet a-wechoù da rannyezh) krechek eus isskourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an gbokoeg (gboko) e Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6078

https://br.wikipedia.org/wiki/Ndogoeg

Ndogoeg

Ur yezh pe rannyezh krechek eus isskourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an ndogoeg (kresh-ndogo) e Soudan ar Su. Seurtad yezh lorc'h ar c'hrecheg eo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù krechek Yezhoù Soudan ar Su

6079

https://br.wikipedia.org/wiki/Mamvoueg

Mamvoueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar mamvoueg (mamvu) komzet gant tro-dro da 60.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangboutouek-efek

6080

https://br.wikipedia.org/wiki/Mvoubeg

Mvoubeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar mvoubeg (mvuba) komzet gant tro-dro da 5.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangboutouek-efek

6081

https://br.wikipedia.org/wiki/Mangboutoueg

Mangboutoueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar mangboutoueg (mangbutu) komzet gant tro-dro da 15.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangboutouek-efek

6082

https://br.wikipedia.org/wiki/Ndoeg

Ndoeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an ndoeg (ndo) komzet gant tro-dro da 100.000 den e Republik Demokratel Kongo, e Proviñs ar Reter ha gant 300.000 den e Ouganda war-dro Mahigi. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangboutouek-efek

6083

https://br.wikipedia.org/wiki/Efeg

Efeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar efeg (efe) komzet gant tro-dro da 20.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangboutouek-efek

6084

https://br.wikipedia.org/wiki/Leseg

Leseg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo al leseg (lese) komzet gant tro-dro da 50.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù mangboutouek-efek

6085

https://br.wikipedia.org/wiki/Bendieg

Bendieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar bendieg (bendi) komzet gant tro-dro da 32.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù lendouek

6086

https://br.wikipedia.org/wiki/Ngitieg

Ngitieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar ngitieg (ngiti) komzet gant tro-dro da 100.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù lendouek

6087

https://br.wikipedia.org/wiki/Lendoueg

Lendoueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar lendoueg (lendu) komzet gant tro-dro da 750.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo Yezhoù lendouek

6088

https://br.wikipedia.org/wiki/Moroueg

Moroueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar moroueg (moru) komzet gant tro-dro da 70.000 den e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6089

https://br.wikipedia.org/wiki/Madieg

Madieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar madieg (ma'di) komzet gant tro-dro da 130 600 den en Ouganda ha Soudan ar Su. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù soudanek ar c'hreiz

6090

https://br.wikipedia.org/wiki/Madieg%20ar%20su

Madieg ar su

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo madieg ar su komzet gant tro-dro da 48.000 den en Ouganda. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù Ouganda

6091

https://br.wikipedia.org/wiki/Olouboeg

Olouboeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an olouboeg (olu'bo). Komzet eo gant 15 000 a dud e su Soudan ar Su e proviñs Equatoria ar Reter. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Olouboiz Yezhoù morouek-madiek Yezhoù Soudan ar Su

6092

https://br.wikipedia.org/wiki/Avokayeg

Avokayeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an avokayeg (avokaya) komzet gant tro-dro da 25.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo

6093

https://br.wikipedia.org/wiki/Aringeg

Aringeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an aringeg (aringa) komzet gant tro-dro da 600.000 den en Ouganda. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6094

https://br.wikipedia.org/wiki/Logoeg

Logoeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo al logoeg (logo) komzet gant tro-dro da 210.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo

6095

https://br.wikipedia.org/wiki/Lougbareg

Lougbareg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo al lougbareg (lugbara) komzet gant tro-dro da 200.000 den en Ouganda. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6096

https://br.wikipedia.org/wiki/Kelikoeg

Kelikoeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar c'helikoeg (keliko) komzet gant tro-dro da 10.000 den e Soudan. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6097

https://br.wikipedia.org/wiki/Omieg

Omieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an omieg (omi) komzet gant tro-dro da 40.000 den e Republik Demokratel Kongo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed Yezhoù Republik Demokratel Kongo

6098

https://br.wikipedia.org/wiki/13%20Du

13 Du

Du 13 Darvoudoù 1887 : Sul gwadek e Londrez da geñver ur vanifestadeg habask a oa labourerien o kemer perzh enni. 1907 : kentañ nijadenn ur viñsaskell gant e levier Paul Cornu, e Coquainvilliers (Calvados). 1940 : kentañ bannadenn ar film tresadennoù-bev Fantasia e New York (Stadoù-Unanet Amerika). 1945 : dilennet eo Charles de Gaulle prezidant Gouarnamant da c'hortoz ar Republik c'hall gant ar Vodadenn vonreizhañ. 1947 : aet Priz Nobel al Lennegezh gant ar skrivagner gall André Gide. 1968 : skignet eo er Stadoù Unanet ar film bevaat Yellow Submarine (izili ar strollad The Beatles evel aktourien). 1970 : taol-stad e Siria ; kemeret ar galloud gant Ministr an Difenn Hafez el-Assad. 1988 : kentañ bannadenn ar film tresadennoù-bev Oliver & Company e New York (Stadoù-Unanet Amerika). 1994 : dre referendom ec'h asant Sveden da vont tre en Unaniezh Europa. 2002 : peñse an eoullestr bahamean Prestige e Galiza ha lanv du da-heul. Ganedigezhioù 354 : Aogustin Hippo (pe Sant Aogustin c'hoazh), prederour ha teolojian kristen hag unan eus pevar "Zad an Iliz latin". 1760 : Jiaqing, Impalaer Sina adalek 1796 betek e varv. 1842 : René Kerviler (bet ganet René Mathurin Marie Pocard du Cosquer de Kerviler), ijinour, henoniour ha levrrollour breizhat (ha gall). 1850 : Robert Louis Stevenson, skrivagner skosat, aozer Enez an Teñzor. 1907 : Claude Heymann, filmaozer, romantour ha saver senario gall. 1949 : Whoopi Goldberg, aktourez amerikan. Marvioù 867 : Nikolaz 1, 105 Pab adalek 858 betek e varv. 1093 : Malcolm III (Skos), (Malcolm Canmore e lesanv), roue Bro-Skos eus 1058 betek e varv. 1359 : Ivan II (Rusia) (lesanvet Ar C'huñv), Priñs veur a Voskov. 1868 : Gioachino Rossini, sonaozer italian. 1903 : Camille Pissarro, livour gall. 1974 : Vittorio de Sica, aktour ha filmaozer italian. 2016 : Laurent Pokou, melldroadour etrebroadel eus Aod an Olifant ha gourdoner, bet araoger kreiz brudet-kaer ar Stade Rennais Football Club er bloavezhioù '70. 2019 : Raymond Poulidor, marc'hhouarner gall. Lidoù Sant an deiz : Sant Brizh Iliz katolik roman Sant Bris, arc'heskob Teurgn (5vet kantved) Sant Keferian, eskob Aled (7vet kantved) Sant Nikolaz Iañ (pab) (9vet kantved) Du 13

6099

https://br.wikipedia.org/wiki/17%20Gouere

17 Gouere

Gouere 17 Darvoudoù 1936 : taol-Stad hag a gasas da Vrezel Spagn. 1945 : penn-kentañ kendiviz Potsdam. 1946 : e Roazhon eo kaset d'ar marv André Geffroy ha Léon Jasson, izili eus ar Bezen Perrot. 1968 : skignet eo er Rouantelezh Unanet ar film bevaat Yellow Submarine (izili ar strollad The Beatles evel aktourien). 1976 : digoradur ar XXI C'hoarioù Olimpek hañv e Montreal (Kebek) gant Elesbed II, rouanez Rouantelezh-Unanet, Breizh-Veur ha Norzhiwerzhon. 1976 : staget eo Timor ar Reter ouzh Indonezia. 1980 : dilennet eo ar Spagnol Juan Antonio Samaranch da 7 prezidant ar Poellgor etrebroadel olimpek. 2006 : kren-douar en enez Jawa, en Indonezia, ha tsunami da-heul. Ganedigezhioù 1797 : Paul Delaroche, livour gall. 1898 : Berenice Abbott, luc'hskeudennerez amerikan. 1920 : Juan Antonio Samaranch, prezidant ar Poellgor Olimpek Etrebroadel. 1932 : Quino, treser arc'hantinat ar bannoù-treset Mafalda. 1935 : Donald Sutherland, aktour kanadian. 1944 : Carlos Alberto Torres, melldroader etrebroadel ha gourdoner brazilian. 1952 : David Hasselhoff, aktor ha kaner stadunanat. 1954 : Angela Merkel, kañsellerez kentañ Bro Alamagn. 1975 : Cécile de France, aktourez belgiat. 1987 : Thibaut Vandenbussche, mestrc'hoarier echedoù belgiat. Marvioù 924 : Edouarzh an Henañ, roue angl-ha-saoz. 1566 : Bartolomé de las Casas, dominikan spagnol. 1790 : Adam Smith, armerzhour ha prederour skosat. 1793 : Charlotte Corday (Charlotte de Corday d'Armont), drouklazherez Jean-Paul Marat. 1894 : Leconte de Lisle, barzh gallek. 1917 : Arturo Reggio, mestrc'hoarier echedoù italian. 1918 : Nikolaz II Rusia, impalaer diwezhañ Rusia. 1935 : George William Russell, skrivagner ha livour iwerzhoneat. 1925 : Kaourintin an Ourz, kelaouenner ha rener Le Courrier du Finistère. 1967 : John Coltrane, soner saksofon stadunanat. 1995 : Juan Manuel Fangio, reder kirri arc'hantinaat. 2001 : Morris, aozer bannoù-treset eus Belgia. 2005 : Edward Heath, politiker saoz, kentañ ministre ar Rouantelezh Unanet). Lidoù Gouere 17

6103

https://br.wikipedia.org/wiki/Berakoueg

Berakoueg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar berakoueg (berakou) komzet gant 2 den (1995) den e Tchad. Ur yezh varv an hini eo. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6104

https://br.wikipedia.org/wiki/Birrieg

Birrieg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar birrieg (birri) komzet gant tro-dro da 200 den (1996) e Republik Kreizafrika. Komzet e veze gwechall e Soudan ar Su ivez. Ur yezh varv an hini eo hiziv sur-mat. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6105

https://br.wikipedia.org/wiki/Berndeg

Berndeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar berndeg (bernde) komzet gant tro-dro da 2.000 den (1999) e Rannvro Guera e Tchad. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Yezhoù Tchad

6106

https://br.wikipedia.org/wiki/Fongoroeg

Fongoroeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar fongoroeg (fongoro) komzet gant tro-dro da 1.000 den pe nebeutoc'h (1983) e Tchad. Ur yezh varv an hini eo pe dost hiziv. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6107

https://br.wikipedia.org/wiki/Valeg

Valeg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar valeg (vale) komzet gant tro-dro da 5.400 den (1996) e Republik Kreiz Afrika. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6108

https://br.wikipedia.org/wiki/Loutoseg

Loutoseg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo al loutoseg (lotus pe lutos) komzet gant tro-dro da 17.000 den (1996) e Republik Kreiz Afrika. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6109

https://br.wikipedia.org/wiki/Diseg

Diseg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo an diseg (disa) komzet e Tchad. Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed

6110

https://br.wikipedia.org/wiki/Geleg

Geleg

Ur yezh nilez-saharek eus skourr yezhoù soudanek ar c'hreiz eo ar geleg (gele). Gwelet ivez Yezhoù nilez-saharek Yezhoù soudanek ar c'hreiz Meneger yezhoù ar bed