id
stringlengths 2
6
| url
stringlengths 31
243
| title
stringlengths 1
148
| text
stringlengths 6
119k
|
|---|---|---|---|
5522 | https://br.wikipedia.org/wiki/28%20Here | 28 Here |
Darvoudoù
1492 : douarañ a ra Kristol Goulm en enez Kuba.
1533 : eurediñ a ra Herri, Dug Orleañs da gCaterina de' Medici e Marselha.
1628 : kodianañ a ra Ar Roc'hell goude ur seziz bet kroget d'an 10 a viz Gwengolo 1627.
1886 : dioueliet eo Delwenn ar Frankiz.
1918 : Kentañ Republik tchekoslovak.
1920 : sinet eo Feur-emglev Pariz etre Rouantelezh Roumania ha Kevredidi ar Brezel-bed kentañ.
1922 : Kerzhadeg war-du Roma gant Fasci Italiani di Combattimento.
1939 : lakaet harz war Célestin Lainé.
Ganedigezhioù
1585 : Cornelius Jansen, diazezer ar jansenegezh.
1696 : Hermann Moritz Saks, milour gall.
1767 : Marie von Hessen-Kassel (1767-1852), rouanez Danmark ha Norvegia.
1829 : Zénaïde Fleuriot, romantourez vreizhat.
1846 : Auguste Escoffier, keginour meur gall.
1873 : Alphonse Rio, politikour, senedour ha den-stad.
1909 : Francis Bacon, livour breizhveuriat.
1933 : Garrincha, melldroader brazilian.
1944 : Coluche, fentigeller gall.
1947 : Henri Michel, melldroader etrebroadel ha gourdoner gall.
1955 : Bill Gates, diazezer an embregerezh urzhiataerezh Microsoft
1957 : Florence Arthaud, merdeadez c'hall.
1967 : Julia Roberts, aktorez stadunanat.
1989 : Camille Muffat, neuñvierez ha kampionez olimpek c'hall.
1991 : Warren Barguil, marc'hhouarner breizhat.
Marvioù
312 : Maxentius, Impalaer roman, e-pad emgann Pontus-Milvius e-kichen Roma.
899 : Alfred Veur, roue Bro-Saoz eus 871 da 899.
1627 : Jahangir, impalaer moghol.
1704 : John Locke, prederour saoz.
1905 : Alphonse Allais, skrivagner gall.
1931 : Louis Harel de la Noë, ijinour breizhat, saver hentoù-houarn e Breizh.
1949 : Marcel Cerdan, kampion boks gall.
1999: Rafael Alberti Merello, skrivagnour spagnol.
Gouelioù
Devezh etrebroadel ar yezh hag ar sevenadure kreolek
Iliz katolik roman
Sant Simon ha sant Jud (lesanvet Tade), ebestel ()
Santez Libouban, penitiourez e Plougouskant, mamm sant Goneri ()
Notennoù ha daveennoù
Here 28 |
5561 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20wadjek-djenek | Yezhoù wadjek-djenek | Ur skourr eus ar yezhoù adamawek komzet e Nijeria, Kameroun, Tchad, su Soudan ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù wadjek-djenek (waja-jen).
Isrenket e vez ar yezhoù er skourr-mañ evel-hen:
Yezhoù toulek-wiyaek (tula-wiyaaor pe waja)
Yezhoù bikwinek-djenek (bikwin-jen pe jen)
Baeg (baa)
Yezhoù beunek-mboiek (bəna-mboi pe ungur)
Longoudeg (longuda)
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù wadjek-djenek |
5562 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20lekoek-nimbarek | Yezhoù lekoek-nimbarek | Ur skourr eus ar yezhoù adamawek komzet e Nijeria, Kameroun, Tchad, Soudan ar Su ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù lekoek-nimbarek (leko-nimbari).
Isrenket e vez ar yezhoù er skourr-mañ evel-henn:
Yezhoù moumouyek-yendangek (mumuye-yendang): yezh adamawek komzet ar muiañ (400 000 den)
Yezhoù lekoek (leko)
Yezhoù dourouek (duru)
Yezhoù nimbarek (nimbari)
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù lekoek-nimbarek |
5563 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20mboumek-dayek | Yezhoù mboumek-dayek | Ur skourr eus ar yezhoù adamawek komzet e Nijeria, Kameroun, Tchad, su Soudan ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù mboumek-dayek (mbum-day).
Isrenket e vez ar yezhoù er skourr-mañ evel-hen:
Yezhoù mboumek (mbum)
Dayeg (day)
Yezhoù bouek (bua)
Yezhoù kimek (kim)
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù mboumek-dayek |
5568 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20bikwinek-djenek | Yezhoù bikwinek-djenek | Ur is-skourr eus ar yezhoù wadjek-djenek komzet e Nigeria, Kameroun, Tchad, su Soudan ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù bikwinek-djenek (bikwin-jen pe jen).
Isrenket e vez ar yezhoù er skourr-mañ evel-hen:
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù bikwinek-djenek
Yezhoù Afrika
Yezhoù Nigeria
Yezhoù ar Republik Kreizafrikan
Yezhoù Kameroun
Yezhoù Tchad
Yezhoù Soudan |
5569 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20toulek-wiyaek | Yezhoù toulek-wiyaek | Ur is-skourr eus ar yezhoù wadjek-djenek komzet e Nijeria, Kameroun, Tchad, su Soudan ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù toulek-wiyaek (tula-wiyaaor pe waja).
Isrenket e vez ar yezhoù er skourr-mañ evel-hen:
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù toulek-wiyaek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Afrika
Yezhoù ar Republik Kreizafrikan
Yezhoù Kameroun
Yezhoù Tchad
Yezhoù Soudan |
5570 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20beunek-mboiek | Yezhoù beunek-mboiek | Un is-skourr eus ar yezhoù wadjek-djenek komzet e Nigeria, Kameroun, Tchad, su Soudan ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù beunek-mboiek (bəna-mboi pe ungur).
Isrenket e vez ar yezhoù er skourr-mañ evel-hen:
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù beunek-mboiek
Yezhoù Afrika
Yezhoù Nigeria
Yezhoù Kameroun
Yezhoù Tchad
Yezhoù Soudan
Yezhoù ar Republik Kreizafrikan |
5574 | https://br.wikipedia.org/wiki/Baeg | Baeg | Ur yezh wadjek-djenek eus is-skourr ar yezhoù bikwinek-djenek eo ar baeg (baa).
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù wadjek-djenek |
5575 | https://br.wikipedia.org/wiki/Longoudeg | Longoudeg | Ur yezh wadjek-djenek eus is-skourr ar yezhoù beunek-mboiek eo al longoudeg (longuda).
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù wadjek-djenek |
5576 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20kimek | Yezhoù kimek | Ur skourr eus ar yezhoù adamawek eo ar yezhoù kimek (kime) komzet e norzh Kameroun.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù kimek
Yezhoù Afrika
Yezhoù Kameroun |
5578 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20lekoek | Yezhoù lekoek | Un isskourr eus ar yezhoù lekoek-nimbarek komzet e Nigeria, Kameroun, Tchad, Soudan ar Su ha Republik Kreiz Afrika eo ar yezhoù lekoek (leko).
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù lekoek |
5579 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20dourouek | Yezhoù dourouek | Un is-skourr eus ar yezhoù lekoek-nimbarek komzet e Nigeria, Kameroun, Tchad, su Soudan ha Republik Kreiz Afrika eo ar dourouek (duru).
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù dourouek |
5580 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20nimbarek | Yezhoù nimbarek | Un isskourr eus ar yezhoù lekoek-nimbarek komzet e Nigeria, Kameroun, Tchad, Soudan ar Su ha Republik Kreizafrika eo ar nimbarek (nimbari).
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù nimbarek |
5581 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20moumouyek-yendangek | Yezhoù moumouyek-yendangek | Un isskourr eus ar yezhoù lekoek-nimbarek komzet e Nigeria, Kameroun, Tchad, Soudan ar Su ha Republik Kreizafrika eo ar yezhoù moumouyek-yendangek (mumuye-yendang).
Ur yezh moumouyek-yendangek eo ar moumouyeg, ar yezh adamawek komzet ar muiañ (400 000 den).
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù moumouyek-yendangek |
5582 | https://br.wikipedia.org/wiki/Nyimwomeg | Nyimwomeg | Ur yezh adamawek eo ar nyimwomeg (nyimwom pe kam) komzet e norzh Nigeria.
Gwelet ivez
Yezhoù adamawek
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù Nigeria
Yezhoù adamawek |
5583 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20dogonek | Yezhoù dogonek | Ur skourr eus ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù dogonek (dogon) komzet e Mali gant tro-dro da 600 000 den en holl, ennañ ur 15 yezh pe rannyezh bennaket.
Tost-tre eo an holl yezhoù dogonek an eil d'eben hag aezet eo en em gompren kenetreze.
Tonennoù a vez implijet gant an holl yezhoù dogonek, bet levezonet-don ivez gant ar bambareg hag ar fouleg komzet en o zro.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Diazezoù evit kompren an dogoneg
Yezhoù dogonek |
5584 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20atlantel | Yezhoù atlantel | Ur skourr eus ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù atlantel komzet en Afrika ar C'hornôg a-hed aodoù ar Meurvor Atlantel eus
Senegal betek Liberia hag ivez a-hed ar Sahel adal Senegal betek Nijeria ha Kameroun.
Setu penaos e vez isrannet ar yezhoù altantel :
Bidjageg (bijago) - komzet e Ginea-Bissau
Yezhoù atlantel an norzh
Yezhoù senegambek (senegambian)
Fouleg-Wolofeg (fula-wolof)
Serereg (serer)
Yezhoù kanginek (cangin)
Lehareg (lehar)
Paloreg (palor)
Ndouteg (ndut)
Safieg (saafi-saafi)
Nouneg (noon)
Bakeg (bak)
Yezhoù balantek-gandjek
Balanteg-ganjdeg (balanta-ganja)
Balanteg-kentoheg (balanta-kentohe)
Yezhoù djolek
Bayoteg (bayot)
Djoleg (jola)
Kouwatayeg (kuwaataay)
Karoneg (karon)
Mlompeg (mlomp)
Yezhoù mandjakouek-papelek (manjaku-papel)
Mankanyeg (mankanya)
Mandjakeg (manjak)
Papeleg (papel)
Yezhoù reter Senegal ha Ginea
Yezhoù banyounek (banyun)
Gounyounyeg (bainouk-gunyuño)
Samikeg (bainouk-samik)
Gounyamoleg (bainouk-gunyaamolo)
Yezhoù tendek (tenda)
Biafadeg (biafada)
Basareg (basari)
Wameyeg (wamei)
Badjareg (badjara)
Boudikeg (budik)
Yezhoù nounek (nun)
Kasangeg (kasanga)
Kobianeg (kobiana)
Yezhoù mbouloungek-nalouek (mbulungish-nalu)
Baga mboteneg (baga mboteni)
Mbouloungeg (mbulungish)
Naloueg (nalu)
Yezhoù atlantel ar su - komzet dreist-holl e Ginea, Sierra Leone, ha Liberia
Limbeg (limba)
Meleg (mel)
Yezhoù boullomek-kisek (bullom-kissi)
Yezhoù boullomek
Bomeg (bom)
Soeg (bullom so pe nmani)
Cherbroeg (sherbro)
Krimeg (krim)
Yezhoù kisek
Kiseg (kissi)
Goleg (gola)
Yezhoù temnek
Temneg (temne)
Landomeg (landoma)
Yezhoù bagek
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Yezhoù atlantel |
5587 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20atlantel%20an%20norzh | Yezhoù atlantel an norzh | Ur skourr eus ar yezhoù atlantel eo yezhoù atlantel an norzh.
Estreget ar fouleg komzet e Senegal dreist-holl e vez komzet an holl yezhoù-mañ e Gambia, Ginea-Bissau ha Ginea.
Setu penaos e vez isrummataet ar yezhoù hag ar rannyezhoù er skourr-mañ:
Senegambeg (senegambian)
Fouleg-Wolofeg (fula-wolof)
Serereg (serer)
Yezhoù kanginek (cangin)
Lehareg (lehar)
Paloreg (palor)
Ndouteg (ndut)
Safieg (saafi-saafi)
Nouneg (noon)
Bakeg (bak)
Yezhoù balantek-gandjek
Balanteg-ganjdeg (balanta-ganja)
Balanteg-kentoheg (balanta-kentohe)
Yezhoù djolek
Bayoteg (bayot)
Djoleg (jola)
Kouwatayeg (kuwaataay)
Karoneg (karon)
Mlompeg (mlomp)
Yezhoù mandjakouek-papelek (manjaku-papel)
Mankanyeg (mankanya)
Mandjakeg (manjak)
Papeleg (papel)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù atlantel an norzh |
5588 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20atlantel%20ar%20su | Yezhoù atlantel ar su | Ur skourr eus ar yezhoù atlantel eo yezhoù atlantel ar su, komzet dreist-holl e Ginea, Sierra Leone ha Liberia.
Setu penaos e vez isrummataet ar yezhoù hag ar rannyezhoù er skourr-mañ:
Limbeg (limba)
Meleg (mel)
Yezhoù boullomek-kisek (bullom-kissi)
Yezhoù boullomek
Bomeg (bom)
Soeg (bullom so pe nmani)
Cherbroeg (sherbro)
Krimeg (krim)
Yezhoù kisek
Kiseg (kissi)
Goleg (gola)
Yezhoù temnek
Temneg (temne)
Landomeg (landoma)
Yezhoù bagek all
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù atlantel ar su |
5589 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20reter%20Senegal%20ha%20Ginea | Yezhoù reter Senegal ha Ginea | Ur skourr eus ar yezhoù atlantel eo yezhoù reter Senegal ha Ginea
Setu penaos e vez isrummataet ar yezhoù hag ar rannyezhoù er skourr-mañ:
Yezhoù banyounek (banyun)
Gounyounyeg (bainouk-gunyuño)
Samikeg (bainouk-samik)
Gounyamoleg (bainouk-gunyaamolo)
Yezhoù tendek (tenda)
Biafadeg (biafada)
Basareg (basari)
Wameyeg (wamei)
Badjareg (badjara)
Boudikeg (budik)
Yezhoù nounek (nun)
Kasangeg (kasanga)
Kobianeg (kobiana)
Yezhoù mbouloungek-nalouek (mbulungish-nalu)
Baga mboteneg (baga mboteni)
Mbouloungeg (mbulungish)
Naloueg (nalu)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù reter Senegal ha Ginea |
5590 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20mbouloungek-nalouek | Yezhoù mbouloungek-nalouek | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù mbouloungek-nalouek (mbulungish-nalu).
Setu rol ar yezhoù en is-skourr-mañ
Baga mboteneg (baga mboteni)
Mbouloungeg (mbulungish)
Naloueg (nalu)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù mbouloungek-nalouek |
5591 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20nounek | Yezhoù nounek | Ur isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù nounek (nun).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ
Kasangeg (kasanga)
Kobianeg (kobiana)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù nounek |
5592 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20tendek | Yezhoù tendek | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel komzet e Afrika ar C'hornôg eo ar yezhoù tendek (tenda).
Setu roll ar yezhoù en is-skourr-mañ :
Biafadeg (biafada)
Basareg (basari)
Wameyeg (wamei)
Badjareg (badjara)
Boudikeg (budik)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù tendek |
5593 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20banyounek | Yezhoù banyounek | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù banyounek (banyun).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ:
Gounyounyeg (bainouk-gunyuño)
Samikeg (bainouk-samik)
Gounyamoleg (bainouk-gunyaamolo)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù banyounek |
5594 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20kisek | Yezhoù kisek | Ur skourr eus ar yezhoù boullomek-kisek eo ar yezhoù kisek (kissi), ennañ ur yezh pennañ, ar c'hiseg
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù kisek |
5595 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20boullomek | Yezhoù boullomek | Ur skourr eus ar yezhoù boullomek-kisek eo ar yezhoù boullomek (bullom).
Setu rol ar yezhoù en is-skourr-mañ
Bomeg (bom)
Soeg (bullom so pe nmani)
Cherbroeg (sherbro)
Krimeg (krim)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù boullomek |
5596 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20temnek | Yezhoù temnek | Ur isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù temnek (temne).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ:
Temneg (temne)
Landomeg (landoma)
Bageg
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù temnek |
5597 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20boullomek-kisek | Yezhoù boullomek-kisek | Un is-skourr eus ar yezhoù atlantel eo ar boullomek-kisek (bullom-kissi).
Setu rol ar yezhoù en is-skourr-mañ
Yezhoù boullomek
Bomeg (bom)
Soeg (bullom so pe nmani)
Cherbroeg (sherbro)
Krimeg (krim)
Yezhoù kisek
Kiseg (kissi)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù boullomek-kisek |
5598 | https://br.wikipedia.org/wiki/Gounyounyeg | Gounyounyeg | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù banyounek eo ar Gounyounyeg (bainouk-gunyuño).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ:
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù banyounek |
5599 | https://br.wikipedia.org/wiki/Samikeg | Samikeg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù banyounek eo ar samikeg (bainouk-samik).
Setu rol ar yezhoù en is-skourr-mañ
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù banyounek |
5600 | https://br.wikipedia.org/wiki/Gounyamoleg | Gounyamoleg | Ur isskourr eus ar yezhoù atlantel eus isskourr ar yezhoù banyounek eo ar gounyamoleg (bainouk-gunyaamolo).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ:
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù banyounek |
5601 | https://br.wikipedia.org/wiki/Boudikeg | Boudikeg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù tendek eo ar boudikeg (budik).
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù tendek |
5602 | https://br.wikipedia.org/wiki/Badjareg | Badjareg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù tendek eo ar badjareg (badjara).
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù tendek |
5603 | https://br.wikipedia.org/wiki/Wameyeg | Wameyeg | Ur isskourr eus ar yezhoù atlantel eus isskourr ar yezhoù tendek eo ar wameyeg (wamei).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù tendek |
5605 | https://br.wikipedia.org/wiki/Basareg | Basareg | Ur isskourr eus ar yezhoù atlantel eus isskourr ar yezhoù tendek eo ar basareg (basari).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù tendek |
5606 | https://br.wikipedia.org/wiki/Biafadeg | Biafadeg | Ur isskourr eus ar yezhoù atlantel eus isskourr ar yezhoù tendek eo ar biafadeg (biafada), komzet e Ginea-Bissau.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù tendek |
5607 | https://br.wikipedia.org/wiki/Kobianeg | Kobianeg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù nounek eo ar c'hobianeg (kobiana).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù nounek |
5608 | https://br.wikipedia.org/wiki/Kasangeg | Kasangeg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù nounek eo ar c'hasangeg (kadsanga).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù nounek |
5609 | https://br.wikipedia.org/wiki/Naloueg | Naloueg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù mbouloungek-nalouek eo ar naloueg (nalu).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù mbouloungek-nalouek |
5610 | https://br.wikipedia.org/wiki/Mbouloungeg | Mbouloungeg | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eus isskourr ar yezhoù mbouloungek-nalouek eo ar mbouloungeg (mbulungish) komzet e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù mbouloungek-nalouek
Meneger yezhoù ar bed |
5611 | https://br.wikipedia.org/wiki/Baga%20mboteneg | Baga mboteneg | Ur is-skourr eus ar yezhoù atlantel eus is-skourr ar yezhoù mbouloungek-nalouek eo ar baga mboteneg (baga mboteni).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù mbouloungek-nalouek
Meneger yezhoù ar bed |
5612 | https://br.wikipedia.org/wiki/Jos%C3%A9%20Luis%20Rodr%C3%ADguez%20Zapatero | José Luis Rodríguez Zapatero | José Luis Rodríguez Zapatero eo prezidant gouarnamant Spagn.
E Valladolid eo bet ganet d'ar 4 a viz Eost 1960.
Ur c'habiten republikan e oa e dad-kozh. Fuzuilhet e oa bet e miz Eost 1936 gant soudarded Franco e-pad ar brezel diabarzh.
A-gleiz da vat e oa e familh ha José Luis Rodríguez Zapatero da vont gant ar gomunourien da gentañ a-benn enebiñ da vat ouzh reizhiad Francisco Franco. E 1976 ez eas gant e dad da emvod ofisiel ar Strollad Sokialour Micherourel Spagn (PSOE).
Pa oa studier war ar gwir e oa bamet gant reizhadennoù al labour-douar bet kaset gant Mao Tse Tung.
Goude an dilennadegoù d'an 22 a viz Mezheven 1986 eo aet da gannad war anv ar SSMS.
D'an 23 a viz Gouere 2000 eo dilennet e penn ar strollad.
D'ar 25 a viz Mae 2003 eo bet trec'h e strollad en dilennadegoù rannvroel ha tiez-kêr, ar wezh kentañ abaoe 10 vloaz. E miz Du 2003 ez eas ar SSMS da benn Katalonia.
Trec'h e voe war an tu-dehou d'ar 14 a viz Meurzh 2004 goude gwalldaolioù Madrid d'an 11 a viz Meurzh 2004.
Abaoe an trec'h-mañ ez eus bet divizet gant e c'houarnamant ober meur a droc'h diouzh oadvezh Aznar. Evit an traoù pennañ e c'heller menegiñ distro lu Spagn eus Iraq pe an eurediñ diouzh lezenn etre an dud heñvelreizhat.
Ganedigezhioù 1960
Politikourien Spagn
Kentañ Ministred Spagn |
5613 | https://br.wikipedia.org/wiki/4%20Eost | 4 Eost | Eost 04
Darvoudoù
1532 : Stadoù Breizh, bodet e Gwened, a asant e vije staget Breizh ouzh Bro-C’hall.
1789 : er Vodadenn bonreizhañ broadel, e Pariz, e sav ar gannaded a-du gant dilezel dreistwirioù ar c’hêrioù hag ar proviñsoù evel re an nobled hag ar gloer.
1914 : aloubet eo Belgia gant armeoù Alamagn : gant ar Rouantelezh Unanet eo disklêriet ar brezel da Alamagn.
1944 :
dieubet eo Roazhon gant pevare rann-arme houarnet ar jeneral amerikan John S. Wood.
dieubet eo Dol, Gwened, Gwitreg, Kastell-Briant, Pondivi, Redon gant ar Gevredidi.
harzet eo Anne Frank gant ar Gestapo en Amsterdam, a-gevret gant seizh Yuzev all.
1950 : deroù Gouelioù ar Bleun Brug e Kastell-Paol.
1962 : savet eo Cymdeithas yr Iaith Gymraeg e-pad skol hañv Plaid Cymru e Pontarddulais, e Kembre.
1970 : serret eo burev-kelaouiñ Apple Records.
1984 : Volta-Uhel a gemer an anv Burkina Faso.
Sportoù
1907 : aet Tro Bro-C'hall gant Lucien Mazan (lesanvet Petit-Breton).
1908 : 12 tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Naoned ha Brest ; trec'h eo François Faber (Luksembourg).
1936 : Emile Poilvé, gourener gall, a ya da gampion olimpek er rummad Dieub e Berlin.
1948 : Micheline Ostermeyer, atletourez c'hall, a ya da gampionez olimpek ar bannañ pouez e Londrez.
Ganedigezhioù
1792 : Percy Bysshe Shelley, barzh saoznek.
1805 : William Rowan Hamilton, matematikour ha fizikour iwerzhonat.
1859 : Knut Hamsun, skrivagner norvegek, tapet gantañ Priz Nobel al Lennegezh.
1883 : René Schickele, skrivagner elzasat.
1884 : Henri Cornet, reder war varc'h-houarn gall, gounideg eil Tro Bro-C'hall e 1904.
1901 : Louis Armstrong, kaner ha soner jazz amerikan.
1926 : Alfredo Di Stéfano, melldroader ha gourdoner arc'hantinat.
1937 : Thierry Roland, kazetenner ha displeger sport gall.
1960 : Jose Luis Rodriguez Zapatero, politikour spagnol.
Marvioù
1060 : Herri Iañ, roue ar Franked eus 1031 betek e varv (1008).
1875 : Hans Christian Andersen, skrivagner danek.
1963 : Palmyre Levasseur, aktourez (c'hoariva ha sinema) c'hall.
1999 : Victor Mature, aktour stadunanat.
Lidoù
Sant an deiz : Santez Aourgen
Eost 04 |
5615 | https://br.wikipedia.org/wiki/Kleweled | Kleweled | An arzoù hag an teknikoù mesket enno re ar c'hleved ha re ar gweled eo ar c'hleweled. Krouet eo bet ar ger er bloavezioù 1990 diwar patrom ar galleg audiovisuel.
Implijet e vez evit daveiñ da grouidigezhioù ha da deknikoù savet evit eilañ skeudennoù fiñvus gant sonioù ha sonerezh. Dre vras e vez kaoz eus ar sinema, ar fotoioù eilet gant sonerezh hag ar video. P'en deus aet kazi an holl arzoù ha teknikoù-se da vezañ niverelet e c'heller soñjal eo bet dilamet meur a harz etrezo.
Bezañ stummet da vicherioù ar c'hleweled
E touez ar micherioù a vez kelennet er stummadurioù-se emañ micherioù teknikel ar skeudenn hag ar son, ar micherioù arzel liammet (sound designer da skouer) hag ivez ur bern micherioù war dachenn ar merañ hag ar management evel produer kleweled.
Pennadoù liammet
Kamera
Video
GoPro
Daveoù
Geriaoueg ar c'hleweled, Ofis ar brezhoneg.
fr:Audiovisuel
Kleweled
Arz kleweled
Video
Mediaoù |
5616 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20kanginek | Yezhoù kanginek | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù kanginek (cangin).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ:
Lehareg (lehar)
Paloreg (palor)
Ndouteg (ndut)
Safieg (saafi-saafi)
Nouneg (noon)
Bakeg (bak)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù kanginek |
5617 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20balantek-gandjek | Yezhoù balantek-gandjek | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar balantek-gandjek .
Div yezh a zo en isskourr-mañ:
Balanteg-ganjdeg (balanta-ganja)
Balanteg-kentoheg (balanta-kentohe)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù balantek-gandjek |
5618 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20djolek | Yezhoù djolek | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù djolek (jola).
Setu roll ar yezhoù en isskourr-mañ:
Bayoteg (bayot)
Djoleg (jola)
Kouwatayeg (kuwaataay)
Karoneg (karon)
Mlompeg (mlomp)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù djolek |
5619 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20mandjakouek-papelek | Yezhoù mandjakouek-papelek | Un is-skourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù mandjakouek-papelek (manjaku-papel).
Setu rol ar yezhoù en is-skourr-mañ
Mankanyeg (mankanya)
Mandjakeg (manjak)
Papeleg (papel)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù mandjakouek-papelek |
5620 | https://br.wikipedia.org/wiki/Bomeg | Bomeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù boullomek eo ar bomeg (bom) komzet e Sierra Leone.
Tost-tre eo d'ar soeg.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù boullomek |
5621 | https://br.wikipedia.org/wiki/Soeg | Soeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù boullomek eo ar soeg (bullom so pe nmani) komzet e Ginea ha Sierra Leone. Ur yezh en arvar eo. N'eo mui komzet nemet gant 500 a dud war ur boblañs a 6.800. An holl gomzerien a zo kozh ha gwirheñvel eo e varvo dizale ar yezh, erlec'hiet gant an temneg
Tost-tre eo d'ar bomeg.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù boullomek |
5622 | https://br.wikipedia.org/wiki/Cherbroeg | Cherbroeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù boullomek eo ar cherbroeg (sherbro) komzet gant tro-dro da 135.000 den e Sierra Leone.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù boullomek |
5623 | https://br.wikipedia.org/wiki/Krimeg | Krimeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù boullomek eo ar c'hrimeg (krim) komzet gant nebeutoc'h evit 500 den war aod Sierra Leone, etre Sherbro ha Vai.
Ur yezh en arvar da vont da get an hini eo.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù boullomek |
5624 | https://br.wikipedia.org/wiki/Kiseg | Kiseg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù kisek eo ar c'hiseg (kissi), a vez komzet e Ginea, e Liberia hag e Sierra Leone.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù Liberia
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù kisek |
5625 | https://br.wikipedia.org/wiki/Wolofeg | Wolofeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù atlantel an norzh eo ar wolofeg (wolof). Yezh vamm strollad etnek ar Wolofed. Emañ e skourr yezhoù atlantel familh ar yezhoù nigerek-kongoek.
Ar yezh komzet ar muiañ e Senegal eo ar wolofeg, ha n'eo ket komzet gant strollad etnek ar Wolofed hepken (war-dro 40% eus ar boblañs) met ivez gant ar pep brasañ eus Senegaliz all. Rannyezhoù ar wolofeg a cheñch diouzh ma vezont komzet e Senegal pe Gambia, war ar maez pe e kêr. Wolofeg Dakar, da skouer, zo ur meskaj wolofeg, galleg, arabeg ha saozneg komzet e Dakar, kêr-benn Senegal.
Daveoù
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Wolof Online
Ethnologue
Yezhoù Senegal
Yezhoù Gambia
Yezhoù Maouritania
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù senegambek |
5626 | https://br.wikipedia.org/wiki/Fouleg | Fouleg | Ur yezh atlantel eus skourr yezhoù atlantel an norzh eo ar fouleg (fulfulde pe pulaar).
Kaozeet e vez gant milionoù a dud (10-16 milion) e Maouritania, Senegal, Mali, Ginea, Ginea-Bissau, Burkina Faso, Niger, Nigeria, Kameroun, Gambia, Tchad, Sierra Leone, Benin, Ginea-Bissau, Soudan, Republik Kreizafrikan, Aod an Olifant, Ghana, Togo.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Mido Waawi Pular! Learner's guide to Pular (Fuuta Jallon) gant Herb Caudill hag Ousmane Diallo
Ethnologue
Fulfulde Language Family Report (SIL) gant kartennoù eus ar rannyezhoù
FULA pajenn yezh (Fulfulde, Pulaar, Fulani, Peul)
Pular Language Ebooks, levreloù digoust
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù Ginea
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù Burkina Faso
Yezhoù Niger
Yezhoù senegambek |
5627 | https://br.wikipedia.org/wiki/Temneg | Temneg | Ur yezh atlantel eus skourr yezhoù ar su eo ar temneg (temne) komzet gant tro-dro d'ur milion a dud e kreiz Sierra Leone.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Sierra Leone
Yezhoù temnek |
5628 | https://br.wikipedia.org/wiki/Mlompeg | Mlompeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù djolek eo ar mlompeg (mlomp) komzet gant 4.350 den e gevred Senegal.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù djolek |
5629 | https://br.wikipedia.org/wiki/Karoneg | Karoneg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù djolek eo ar c'haroneg (karon) komzet gant tro-dro da 3.500-9.300 den e Senegal ha Gambia.
Tost-tre eo d'ar mlompeg.
Ur yezh en arvar da vont da get an hini eo.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù djolek |
5630 | https://br.wikipedia.org/wiki/Kouwatayeg | Kouwatayeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù djolek eo ar c'kouwatayeg (kuwaataay) e Afrika ar C'hornôg.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù djolek |
5632 | https://br.wikipedia.org/wiki/29%20Here | 29 Here |
Darvoudoù
1591 : dilennet eo Giovanni Antonio Facchinetti da bab evel Inosant IX.
1762 : Emgann Freiberg e-pad ar Brezel Seizh Vloaz.
1787 : dalc'het eo ar c'hoarigan Don Giovanni gant Wolfgang Amadeus Mozart e Praha evit ar wech kantañ.
1888 : Kenemglev Kergustentin a laka Kanol Suez neptu.
1911 : staliet eo monumant Unanidigezh Breizh ha Bro-C'hall, kizellet gant Jean Boucher, (e Roazhon).
1911 : krouet eo Unvaniez Arvor (Fédération Régionaliste de Bretagne e galleg) gant Jos Parker e Roazhon.
1922 : anvet eo Benito Mussolini da gentañ ministr Italia, gant ar roue Vittorio Emanuele III.
1923 : dont a ra Turkia da vezañ ur republik.
1929 : d'an traoñ ez a ar gwerzhioù en Eskemmdi New York ha, gant ar Black Tuesday ("Meurzh Du") e krog da vat an Enkadenn Veur.
1932 : ar mordreizher Normandi lakaet war vor e Sant-Nazer.
1933 : krouet eo Falange Española gant José Antonio Primo de Rivera.
1945 : roet lamm d'ar prezidant Getúlio Vargas e Brazil.
1946 : dont a ra e-maez ar film La Belle et la Bête gant Jean Cocteau e Pariz.
1959 : krouet eo ar gelaouenn sizhuniek Pilote.
1965 : skrapet eo Mehdi Ben Barka e Pariz war greiz an deiz.
2004 : sinet eo eil Feur-emglev Roma.
Ganedigezhioù
1577 : Mikael an Noblez, prezegenner katolik breizhat ha saver kantikoù.
1859 : Ernst Hartert, evnoniour alaman.
1878 : René Le Roux (Meven Mordiern diouzh e anv-pluenn), skrivagner brezhonek ha yezhour brezhonek.
1879 : Franz von Papen, ofiser ha politikour alaman, Kañseller Alamagn.
1882 : Jean Giraudoux, skrivagner gall.
1897 : Joseph Goebbels, politikour nazi alaman e-karg eus maodiernoù deskadurezh ar bobl, hag eus hini ar propaganda e-pad ar renad nazi (1933-1945).
1926 : Necmettin Erbakan, Kentañ ministr Turkia.
1938 : Ellen Johnson Sirleaf, prezidantez Liberia, tapet ganti Priz Nobel ar Peoc'h e 2011.
1950 : Abdullah Gül, prezidant Turkia.
1976 : Xu Yuhua, mestrc'hoarierez echedoù sinaat.
Marvioù
1692 : Melchisédech Thévenot, fizikour ha skrivagner gall.
1783 : Jean Le Rond d'Alembert, prederour gall, jedoniour, hag unan eus aozerien an "Encyclopédie".
1933 : Albert Calmette, medisin gall.
1933 : Paul Painlevé, Kentañ ministr Bro-C'hall.
1950 : Gustaf V, roue Sveden.
1981 : Georges Brassens, barzh ha kaner gall.
2011 : Robert Lamoureux, aktour, fentigellour, filmaozer, barzh ha senariour gall.
Lidoù
Deiz ar Republik ( Cumhuriyet Bayramı) e Turkia.
Iliz katolik roman:
Santez Lanwenn, tiernez e Breizh, gwreg Euzeb ha mamm santez Koupaia (),
Sant Faron, eskob Melda ().
Here 29 |
5634 | https://br.wikipedia.org/wiki/16%20Du | 16 Du |
Darvoudoù
1990 : kentañ bannadenn ar film tresadennoù-bev The Rescuers Down Under e Stadoù-Unanet Amerika.
Ganedigezhioù
-42 : Tiberius, Impalaer roman.
1717 : Jean Le Rond d'Alembert, prederour, jedoniour hag unan eus aozerien an Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers.
1888 : Henri Bosco, skrivagner gall.
1895 : Paul Hindemith, sonaozer alaman.
1922 : José Saramago, skrivagner portugalek, Priz Nobel al lennegezh e 1998.
1930 : Chinua Achebe, skrivagner saoznek eus Nigeria.
1957 : Jacques Gamblin, aktour gall.
Marvioù
1093 : Marc'harid Bro-Skos, rouanez Bro-Skos.
1272 : Herri III (Bro-Saoz), roue Bro-Saoz eus 1216 da 1272.
1887 : Adolphe Le Flô, jeneral, ministr gall ar Brezel e 1870.
1911 : Eugene William Oates, naturour saoz.
1952 : Charles Maurras, kazetenner ha politikour gall.
1960 : Clark Gable, aktour stadunanat.
1973 : Lorenzo Fernández, melldroader etrebroadel ha gourdoner uruguayat.
1997 : Georges Marchais, politikour komunour gall.
2017 : Robert Hirsch, aktour (c'hoariva, sinema ha skinwel) gall.
Lidoù
Sent an deiz :
Sant Emilion, breizhad,
Santez Marc'harid
Du 16 |
5635 | https://br.wikipedia.org/wiki/Serereg | Serereg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù senegambek eo ar serereg (serer) komzet gant tro-dro da a dud e Senegal (1998) dreist-holl hag ivez e Gambia.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù senegambek |
5636 | https://br.wikipedia.org/wiki/Safieg | Safieg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù kanginek eo ar safieg (saafi-saafi) komzet gant tro-dro da 1117.000 den (2002) den e rannvro Thiès e Senegal. Ur yezh a genwerzh rannvroel eo ha tra m'eo darn vrasañ ar gomzerien divezhek e wolofeg n'eo ket en arvar. Implijet eo e skingomz ha skrivet eo el lizherenneg latin.
Ur yezh SOV eo ha tonenn ebet ez eus ganti.
Rannyezhoù
Bez ez eus pemp rannyezh :
Boukhou
Sebikotane
Sindia
Hasab
Diobass
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù Senegal
Yezhoù kanginek |
5637 | https://br.wikipedia.org/wiki/Paloreg | Paloreg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù kanginek eo ar paloreg (palor) komzet gant tro-dro da 8.600 (1998) den e Senegal.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù kanginek |
5638 | https://br.wikipedia.org/wiki/Bakeg | Bakeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù kanginek eo ar bakeg (bak).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù kanginek |
5639 | https://br.wikipedia.org/wiki/Nouneg | Nouneg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù kanginek eo an nouneg (noon) komzet gant tro-dro da 26.500 den (1998) e Senegal.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Senegal
Yezhoù kanginek |
5640 | https://br.wikipedia.org/wiki/Ndouteg | Ndouteg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù kanginek eo ar ndouteg (ndut) komzet gant tro-dro da 25.350 den (1998) e Senegal.
Yezhoù Senegal
Yezhoù SVO |
5641 | https://br.wikipedia.org/wiki/Lehareg | Lehareg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù kanginek eo ar lehareg (lehar) komzet gant tro-dro da 10.000 den (1999) e kornôg Senegal, war-dro Panbal, Mbaraglov, Dougnan.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Yezhoù Senegal
Yezhoù kanginek |
5642 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20senegambek | Yezhoù senegambek | Un isskourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù senegambek.
Setu ar yezhoù senegambek pennañ:
Fouleg (fula)
Wolofeg (wolof)
Serereg (serer)
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù senegambek |
5643 | https://br.wikipedia.org/wiki/Mankanyeg | Mankanyeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù mandjakouek-papelek eo ar mankanyeg (mankanya) komzet gant tro-dro da 36.300 den e Ginea Bissau ha 23.500 den all e Senegal (1998).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù Senegal
Yezhoù mandjakouek-papelek |
5644 | https://br.wikipedia.org/wiki/Mandjakeg | Mandjakeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù mandjakouek-papelek eo ar mandjakeg (mandjak) komzet gant tro-dro da 151.250 den e Ginea Bissau (1998).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù mandjakouek-papelek |
5645 | https://br.wikipedia.org/wiki/Papeleg | Papeleg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù mandjakouek-papelek eo ar papeleg (papel) komzet gant tro-dro da 111.550 den (1998) e Ginea Bissau dreist-holl met ivez gant un nebeud tud e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù mandjakouek-papelek |
5646 | https://br.wikipedia.org/wiki/Esperanteg | Esperanteg | An esperanteg a zo anezhañ ur yezh savet a-ratozh. Dont a ra war wel evit ar wech kentañ en ul levrig embannet gant Ludwik Lejzer Zamenhof (Loeiz Lazar Zamenhof) e 1887. Internacia lingvo (yezh etrebroadel) eo anv kentañ an esperanteg. Diwar anv-pluenn Zamenhof el levrig-se, Doktoro Esperanto (Doktor a esper) e teu an anv a vez implijet bremañ. Esperout a rae e teufe ar yezh-se da vezañ ur yezh etrebroadel evit sikour an dud d'en em gompren dre ar bed. N'en doa ket da bal e teufe an esperanteg da vezañ ar yezh nemeti er bed, met un eil yezh boutin d'an holl.
Hiziv an deiz e vez implijet an esperanteg war meur a dachenn : beajiñ, kenskrivañ, eskemmoù sevenadurel, lennegezh ha kelennadurezh ar yezhoù peurgetket.
Istor
Dre ma 'z eus ur yezh savet eus an esperanteg ez eo berr hag anavezet mat e istor. Etre dibenn ar bloavezhioù 1870 ha penn kentañ ar bloavezhioù 1880 e voe savet an esperanteg gant Ludwik Lejzer (Loeiz Lazar) Zamenhof. Goude bezañ darevet e raktres e-pad un dek vloaz bennak, en ur dreiñ hag en ur sevel oberennoù pergen, e voe embannet yezhadur kentañ ar yezh etrebroadel e rusianeg gant an oberour yaouank e Gouere 1887, dindan stumm ul levrig moulet diwar e goust. Etre 1887 ha 1889 e voe embannet doareoù all e meur a yezh. E-pad an dekvedoù goude, ne reas ket 'met kreskiñ an niver a dud bet desket an esperanteg ganto, da gentañ en impalaeriezh rusian hag en Europa ar Reter dreist-holl, ha goude se en Europa ar C’hornôg hag en Amerika. Da geñver ar brezel etre Rusia ha Japan e 1904-05 e oa aet an esperanteg tre er Japan. E Sina e voe roet ar c’hentelioù kentañ e Shanghai e 1906 hag e Canton e 1908. E-pad an dekvedoù kentañ e chomas implijerien an esperanteg e darempred an eil re gant ar re all dre gelaouennoù ha dre lizher. E 1905 e voe dalc’het kentañ kendalc’h etrebroadel an esperanteg e Boulogne-sur-Mer (Frañs). Abaoe ez eus bet dalc’het kendalc’hioù etrebroadel bep bloaz nemet e-pad an daou vrezel-bed. Ouzhpenn ar c’hendalc’hioù bras-se e vez lusket bed an esperanteg gant dalc’hioù, stajoù, emvodoù, hag oberoù etrebroadel all a-stroll. Abaoe 1986, n’eus ket bet un devezh hep na vije bet an esperanteg yezh unan eus an emgavioù-se un tu bennak er bed (deiziadoù an emgavioù da zont).
N’eo an esperanteg yezh ofisiel bro ebet, met bez' ez eo yezh labour meur a gevredigezh diarc’hantus, kevredigezhioù esperantek dreist-holl. Aozadur Hollvedel an Esperanteg (UEA) eo kevredigezh vrasañ an esperanteg. Emañ e darempred ofisiel gant ar Broadoù Unanet hag UNESCO evit kuzuliañ.
Doareennoù yezhoniel
Rummatadur
Dre m’eo an esperanteg ur yezh savet a-ratozh, n’eo ket kar da yezh all ebet. Koulskoude e c’hell bezañ tostaet ouzh ar yezhoù indezeuropek dre ar pep brasañ eus orin e c’heriaoueg. Ar rummad yezhoù-se eo bet an diazez en deus savet Zamenhof ar yezh diwarnañ.
Disheñvel a-walc’h eo framm an esperanteg diouzh hini ar yezhoù indezeuropek avat.
Fonetik
5 vogalenn ha 23 c’hensonenn, 2 hantervogalenn e o zouez, en deus an esperanteg. War an eil silabenn ziwezhañ e kouez an taol-mouezh atav, nemet er gerioù unsilabennek evel-just.
Digemm eo distagadur lizherennoù an esperanteg, setu e vez distaget an holl c’herioù evel ma vezont skrivet ha skrivet e vezont evel ma vezont distaget.
Heñvel eo lizherennoù an esperanteg ouzh re al Lizherenneg fonetik etrebroadel, nemet al lizherennoù c (brezhoneg : tso), ĉ (tcho), ĝ (djo), ĥ (c’ho kalet), ĵ (jo), ŝ (cho) ha ŭ (wo).
Lizherenneg
Gwelet ar pennad Lizherenneg an esperanteg
Al lizherenneg latin an hini eo a vez implijet gant an esperanteg, kresket gant c’hwec’h lizherenn dezho un tired : ĉ, ĝ, ĥ, ĵ, ŝ, ŭ. Ne vez ket graet gant al lizherennoù q, w, x ha y nemet en eztaoladoù matematikel hag en anvioù divoutin n’int ket bet esperantekaet.
Kudennoù a sav gant al lizherennoù dezho un tog pa vezont bizskrivet pe moulet. Setu e vez graet gant div reizhiad evit kodañ anezho :
lizherennoù gant un tog ĉ, ĝ, ĥ, ĵ, ŝ, ŭ (70 % eus ar pajennoù web e 2004) ;
ar reizhiad gant x : cx, gx, hx, jx, sx, ux. (15 % eus ar pajennoù web e 2004) ;
ar reizhiad gant h : ch, gh, hh, jh, sh, u. (15 % eus ar pajennoù web e 2004).
Ar reizhiad diwezhañ-mañ a voe implijet gant Roparz Hemon e niverennoù kentañ e gelaouenn esperantek Nord-Okcidento, adstaget da Walarn. Goude se e kavas an tu da ober gant al lizherennoù gwir.
Yezhadur
Gwelet ar pennad Yezhadur an esperanteg
Ur yezh daspegel eo an esperanteg, evel an turkeg, ar japaneg pe ar c'horeaneg. Savet e vez ar gerioù dre ouzhpennañ ur morfem d’ur bennrann a chom digemm da vat :
-o evit sevel anvioù-kadarn ;
-a evit sevel anvioù-gwan ;
-e evit sevel adverboù
-i (anv-verb), -as (amzer-vremañ), -is (amzer dremenet), -os (amzer da zont), -us (doare divizout), -u (doare gourc’hemenn) evit sevel verboù ;
-j evit sevel al liester (anvioù kadarn hag anvioù-gwan) ;
-n eo merk an akuzativ (evit ar renadenn eeun, evit merk ur cheñchamant lec’h, ...).
Lakaet e vez merk al liester (-j) hag hini an akuzativ (-n) war-lerc’h lostger an anv-kadarn pe an anv-gwan
Frank-tre eo urzh ar gerioù, evel e rusianeg pe e latin : lakaet e vez an anvioù gwan a-raok pe goude an anvioù a zoareont, ha lakaet e vez ar rener, ar verb hag ar renadenn (gant merk an akuzativ mard eo ur renadenn eeun) e forzh peseurt urzh. Ar ger-mell strizh "la" a rank atav bezañ e penn kentañ ar strollad anv avat. Dont a ra an araogennoù e penn kentañ o strollad anv. Heñvel dra gant ar ger nac’h ne hag ar stagelloù kenurzhiañ kaj (ha) ha ke (a) e vez lakaet e penn kentañ a frazenn a zegasont.
Evel e saozneg, n’o deus an anvioù-kadarn reizh ebet. Graet e vez gant ar lostger -in (diwar an alamaneg Freund - Freundin) evit sevel stumm benel an anvioù-kadarn : amiko ("mignon") - amik-in-o ("mignonez")
Geriaoueg Gwelet ar pennad Geriaoueg an esperantegEus meur a yezh e teu ar gwrizioù, zoken ma'z int an darn vrasañ anezho latin.
Skouerioù eus orin ar gerioù
eus ar yezhoù romanek (70% eus ar gwrizioù) :
eus al latin: abio (gwezenn-sapr) sed (met), tamen (koulskoude), okulo (lagad), hepato (avu), akvo (dour) eus ar galleg: dimanĉo (disul), fermi (serriñ), ĉe (ouzh), frapi (skeiñ), ĉevalo (marc’h), butiko (stal) eus an italianeg: ĉielo (oabl, neñv), fari (ober), voĉo (mouezh) eus meur a hini: facila (aes), fero (houarn), tra (dre), verda (glas-gwer) eus ar yezhoù germanek (20% eus ar gwrizioù) :
eus an alamaneg: baldaŭ (a-benn nebeud), bedaŭri (keuziañ), haŭto (kroc’hen), jaro (bloaz), nur (hepken) eus ar saozneg: birdo (evn), mitingo (emvod foran), spite (daoust da), suno (heol), teamo (skipailh) eus meur a hini: bildo (evn), fiŝo (pesk), fremda (estren), grundo (leur), halti (chom a-sav), hasti (hastañ), hundo (ki), ofta (alies), somero (hañv), ŝipo (bag), vintro (goañv) eus ar yezhoù slavek :
eus ar poloneg: celo (pal), ĉu (daoust hag-eñ), krado (kael), luti (soudañ), mosto ( eus ar rusianeg: barakti (en em zifretañ), serpo (falz), vosto (lost) eus meur a hini: klopodi (strivañ), krom (ouzhpenn), prava (reizh, gwir) eus yezhoù indezeuropek all
eus an gresianeg: kaj (ha), biologio (bevoniezh), politiko (politikerezh) eus al lituaneg: du (daou, div), ju (seul), tuj (diouzhtu) eus yezhoù all
eus ar sámi: boaco, (karv-erc’h) Pennreolenn an dibab gerioù
Komzerien
Emsav an esperanteg
Sevenadur
Levrlennadur
Levrioù war an esperanteg
Geriadurig esperantek-brezonek, Roparz Hemon, 1930
Komprenit an Esperanteg, Erwan ar Menga, Hor Yezh, niv. 118, 1978
Yezhadur esperantek I
Geriadur esperantek-brezhonek II
Geriadur brezhonek-esperantek III
Komprenit an esperanteg - Komprenu la esperanton, Merwen Runpaot, Hor Yezh, 1993
Levrioù esperantek war ar brezhoneg
Brezhoneg ...buan hag aes - La bretona lingvo ...rapide kaj facile, Per Denez, troet gant Merwen Runpaot, Hor Yezh, 1997
Levrioù divyezhek
Esploro pri la Situacio de la Bretona Lingvo en 1928 - Enklask diwar-benn stad ar brezoneg e 1928, Roparz Hemon, 1930
Kuzuligou en avel, Youenn Brusk, Emgleo Breiz
Levrioù brezhonek troet en esperanteg
La prezo de la elaĉetado (Priz an Daspren), Erwan ar Menga, troet gantañ e-unan, Les Presses Bretonnes, 1982
Dio estas amo, Erwan ar Menga, troet gantañ e-unan, Les Presses Bretonnes, 1985
La herbo de la Virgulino (Geotenn ar Werc'hez), Jakez Riou, troet gant Frédéric Le Magadure, Liogan, 1993
Troidigezhioù brezhonek diwar an esperanteg
Istor Gunnel, in Pa ne varver ket en aner, Pelle Molin, troet gant Pêr Denez, Hor Yezh
Kereour Gwidel (La ŝuisto de Gwidel), Erwan ar Menga, troet gantañ e-unan''
Liammoù diavaez
Lernu, lec'hienn evit deskiñ esperanteg
Gerioù esperantek ar Wikeriadur
Lec'hienn ar c'hengevredad Esperanto-Breizh
Kentelioù esperanteg liesmedia da bellgargañ evit netra
REVO : geriadur esperanteg gant troidigezhioù e meur a yezh
Abadenn radio war Arvorig FM gant Glaoda Milour aterset gant Roland Lavanant
Pourquoi l’espéranto n’a pas vraiment conquis le monde, Le Monde 25/07/2017
Lec'hienn a gav abeg en esperanteg
Yezhoù kalvezadel
Esperanteg |
5650 | https://br.wikipedia.org/wiki/Limbeg | Limbeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù ar su eo al limbeg (limba) komzet gant tro-dro da 4.000 den e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù atlantel ar su |
5651 | https://br.wikipedia.org/wiki/Meleg | Meleg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù ar su eo ar meleg (mel).
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù atlantel ar su |
5652 | https://br.wikipedia.org/wiki/Bidjageg | Bidjageg | Ur yezh atlantel eo ar bidjageg (bijago) komzet gant tro-dro da 27.575 den e Ginea Bissau.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù atlantel |
5654 | https://br.wikipedia.org/wiki/Bayoteg | Bayoteg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù djolek eo ar bayoteg (bayot) komzet gant tro-dro da 13.000 den e Senegal hag e Ginea-Bissau.
Liammoù diavaez
Ethnologue.com
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù Senegal
Yezhoù djolek |
5655 | https://br.wikipedia.org/wiki/Landomeg | Landomeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù bagek eo ar landomeg (landoma) komzet gant tro-dro da 14.400 den e Ginea etre ar Rio Nunez hag ar Rio Pongas uhel.
Niverioù
1 tin
2 marã
3 masas
4 mãkele
5 t'amat
6 t'ãtin
7 t'ãtumarã
8 t'ãtumasas
9 t'ãtumakele
10 pu
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù temnek |
5656 | https://br.wikipedia.org/wiki/Goleg | Goleg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù ar su eo ar goleg (gola) komzet gant tro-dro da 99.300 den e Liberia.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù Liberia
Yezhoù atlantel ar su |
5657 | https://br.wikipedia.org/wiki/Djoleg | Djoleg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù djolek eo ar djoleg (jola pe diola) komzet gant tro-dro da 260.000 den e Senegal, Gambia ha Ginea-Bissau.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Senegal
Yezhoù Gambia
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù djolek |
5658 | https://br.wikipedia.org/wiki/Balanteg-ganjdeg | Balanteg-ganjdeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù balantek-gandjek eo ar balanteg-ganjdeg (balanta-ganja) komzet gant tro-dro da 94.500 den e Senegal.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Senegal
Yezhoù balantek-gandjek |
5659 | https://br.wikipedia.org/wiki/Balanteg-kentoheg | Balanteg-kentoheg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù balantek-gandjek eo ar balanteg-kentoheg (balanta-kentohe) komzet gant tro-dro da 367.000 den e Ginea Bissau hag e Gambia.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
« Balanta-Kentohe, a language of Guinea-Bissau », Ethnologue
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea-Bissau
Yezhoù Gambia
Yezhoù balantek-gandjek |
5660 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20bagek | Yezhoù bagek | Ur skourr eus ar yezhoù atlantel eo ar yezhoù bagek komzet e Ginea, ennañ 5 yezh tost-tre an eil d'eben komzet gant tro-dro da 32.100 den en holl.
Setu roll ar yezhoù bagek:
Binareg (baga binari)
Kogeg (baga koba)
Mandoureg (baga maduri)
Sitemoueg (baga sitemú)
Landomeg (landoma): an hanter eus an holl vagegerion
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Yezhoù bagek
Yezhoù Ginea
Yezhoù Afrika |
5661 | https://br.wikipedia.org/wiki/Binareg | Binareg | Ur yezh atlantel eus skourr ar yezhoù bagek eo ar binareg (baga binari) komzet e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nigerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù bagek |
5662 | https://br.wikipedia.org/wiki/Kogeg | Kogeg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù bagek eo ar c'hogeg (baga koga pe baga koba) komzet e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù bagek |
5663 | https://br.wikipedia.org/wiki/Mandoureg | Mandoureg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù bagek eo ar mandoureg (baga maduri) komzet e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù bagek |
5664 | https://br.wikipedia.org/wiki/Sitemoueg | Sitemoueg | Ur yezh atlantel eus skourr ar Yezhoù bagek eo ar sitemoueg (baga sitemú) komzet e Ginea.
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed
Yezhoù Ginea
Yezhoù bagek |
5665 | https://br.wikipedia.org/wiki/Dagbaneg | Dagbaneg | Ur yezh nijerek-kongoek eus skourr ar yezhoù gourek eo ar dagbaneg (dagbane) komzet gant tro-dro da 800.000 den e biz Ghana war-dro Tamale.
Fonologiezh
Vokalennoù
Gwelet ivez
Yezhoù atlantel
Yezhoù nijerek-kongoek
Meneger yezhoù ar bed |
5666 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20benouek-kongoek | Yezhoù benouek-kongoek | Ur skourr eus ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù benouek-kongoek komzet gant tro-dro da 550 milion a dud en holl.
Skourr brasañ ar familh-yezhoù-mañ an hini eo, ennañ 938 yezh disheñvel.
Setu penaos e vez isrenket skourr-mañ gant ar yezhoù pennañ:
Akpeseg (akpes)
Yezhoù bantouek
Yezhoù bantouek ar su
Yezhoù bantouek-rik (narrow bantu)
Yezhoù tivek (tivoid)
Tiveg (tiv)
Yezhoù treuz-stêrek (cross river)
Yezhoù defoek (defoid)
Yezhoù yoroubek (yoruboid)
Ingaleg (ingala)
Yoroubeg (yorùbá)
Yezhoù edoek (edoid)
Edoeg (edo)
Yezhoù idomek (idomoid)
Idomeg (idoma)
Yezhoù igboek (igboid)
Igboeg (igbo)
Yezhoù kaindjiek (kainji)
Yezhoù noupeek (nupoid)
Noupeeg (nupe)
Okoeg (oko)
Yezhoù platek (platoid)
Beromeg (berom)
Oukaneg (ukaan)
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Liammoù diavaez
Ethnologue
Dafr diwar-benn ar yezhoù benouek-kongoek
Yezhoù benouek-kongoek |
5667 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20edoek | Yezhoù edoek | Ur skourr eus ar Yezhoù benouek-kongoek, renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù edoek (edoid), ennañ 27 yezh, en o zouez an edoeg.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù edoek |
5668 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20defoek | Yezhoù defoek | Ur skourr eus ar Yezhoù benouek-kongoek, renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù defoek (defoid), ennañ 16 yezh komzet gant tro-dro da 30 milion a dud e Nijeria, Benin ha Togo dresit-holl.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù defoek |
5669 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20idomek | Yezhoù idomek | Ur skourr eus ar Yezhoù benouek-kongoek, renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù idomek (idomoid), ennañ 9 yezh, en o zouez an idomeg
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù idomek |
5670 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20igboek | Yezhoù igboek | Ur skourr eus ar Yezhoù benouek-kongoek hag ar re-mañ renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù igboek (igboid), ennañ 7 yezh komzet e mervent Nigeria, en o zouez an igboeg.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù igboek |
5671 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20noupeek | Yezhoù noupeek | Ur skourr eus ar yezhoù benouek-kongoek, renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù noupeek (nupoid), ennañ 12 yezh, en o zouez an noupeeg.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù noupeek |
5672 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20platek | Yezhoù platek | Ur skourr eus ar Yezhoù benouek-kongoek, renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù platek (platoid), ennañ 46 yezh, en o zouez ar beromeg.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù platek |
5673 | https://br.wikipedia.org/wiki/Yezho%C3%B9%20treuz-st%C3%AArek | Yezhoù treuz-stêrek | Ur skourr eus ar yezhoù benouek-kongoek, renket d'o zro e-touez ar yezhoù nijerek-kongoek eo ar yezhoù treuzstêrek (cross river), ennañ 68 yezh.
Gwelet ivez
Yezhoù nijerek-kongoek
Yezhoù treuz-stêrek |
5674 | https://br.wikipedia.org/wiki/26%20Eost | 26 Eost | Eost 26
Darvoudoù
1278 : Emgann Dürnkrut. Lazhet Ottokar II Přemysl, roue Bohemia. Rudolf Iañ Alamagn trec'h warnañ.
1792 : embannet e voe gant ar Stad C'hall un dekred o forbannañ ar gloer didou.
1966 : deroù Brezel dieubidigezh Namibia en Omugulugwombashe.
Sportoù
1972 : digoradur an C'hoarioù Olimpek hañv e München gant Gustav Heinemann, prezidant Republik Kevreadel Alamagn.
Ganedigezhioù
1740 : Joseph-Michel Montgolfier, ijiner gall.
1743 : Antoine Laurent de Lavoisier, kimiour gall.
1880 : Guillaume Apollinaire, barzh gall.
1910 : Mamm Tereza, leanez katolik albanat, deuet da vezañ Indianez, aet Priz Nobel ar Peoc'h ganti e 1979.
1948 : Jean-Paul Corbineau, kaner ha soner gitar klev breizhat, unan eus tri c'hrouer ar strollad Tri Yann an Naoned.
1958 : Jonathan Tisdall, kazetenner ha mestrc'hoarier echedoù stadunanat, iwerzhonat ha norvegiat.
1980 : Macaulay Culkin.
Marvioù
1850 : Loeiz-Fulup Iañ, roue Bro C'hall.
1974 : Charles Lindbergh, nijer stadunanat.
1975 : Haile Selassie, impalaer Etiopia.
2007 : Gaston Thorn, politikour eus Luksembourg, bet e penn Kengor Europa.
Lidoù
Katoligiezh:
Sant an deiz : Sant Yugonvarc'h.
Sant Edern
Devezh an Harozed e Namibia.
Eost 26 |
5675 | https://br.wikipedia.org/wiki/25%20Eost | 25 Eost | Eost 25
Darvoudoù
1609 : Galileo Galilei a ziskouez e deleskop kentañ e Venezia.
1718 : krouidigezh Orleañs Nevez.
1768 : deroù beaj kentañ James Cook.
1825 : Uruguay dizalc’h diouzh Brazil.
1830 : deroù emsavadeg Belgiz a-enep an Izelvroioù.
1944 :
dieubidigezh Pariz diouzh an Alamaned gant ar Gevredidi.
dieubet eo Konk-Kerne gant ar Gevredidi.
1991 : Belarus dizalc’h diouzh an Unaniezh Soviedel.
Sportoù
1875 : kentañ treizhadenn Mor Breizh (Douvres-Calais) kaset da benn gant ar neuñver saoz Matthew Webb.
1960 : digoradur ar C'hoarioù Olimpek hañv e Roma gant Giovanni Gronchi, prezidant Italia.
2004 : Faustine Merret, atletourez c'hall bet ganet e Brest, a ya da gampionez olimpek ar plankenn-dre-lien en Aten.
Ganedigezhioù
1530 : an tsar Ivan IV Rusia.
1707 : Luis Iañ, roue Spagn adalek ar 15 a viz Genver 1724 betek e varv.
1845 : Loeiz an eil, roue Bavaria (1864-1886).
1882 : Seán Tomás Ó Ceallaigh (Sean Thomas O'Kelly), prezidant Republik Iwerzhon.
1903 : Árpád Élő, skiantour ha meurc'hoarier echedoù eus SUA.
1912 : Erich Honecker, penn Republik Demokratel Alamagn.
1930 : Sean Connery, aktour skos.
1962 : Aleksander Graf, mestrc'hoarier echedoù ouzbek hag alaman.
Marvioù
1270 : Loeiz IX, roue Bro-C'hall (Sant-Loeiz), e-pad an eizhvet Kroaziadeg.
1688 : Sir Henry Morgan, morlaer eus Kembre.
1819 : James Watt, fizikour skos.
1836 : William Elford Leach, loenoniour saoz.
1822 : William Herschel (bet ganet Friedrich Wilhelm Herschel), steredoniour alaman, dizoloer ar blanedenn Sadorn.
1867 : Michael Faraday, fizikour saoz.
1900 : Friedrich Nietzsche, prederour alaman.
1908 : Henri Becquerel, fizikour gall.
1976 : Eyvind Johnson, Priz Nobel al Lennegezh e 1974.
1984 : Truman Capote (Truman Streckfus Persons e anv gwir), skrivagner stadunanat.
1988 : Françoise Dolto, mezegez bugale ha bredelfennerez c'hall.
2001 :
Morwenna Steven, skrivagnerez vrezhonek (Frañseza Kervendal hec'h anv-pluenn).
Philippe Léotard (Ange Philippe Paul André Léotard-Tomasi e anv gwir), aktour, barzh ha kaner gall.
2007 : Raymond Barre, politikour gall.
2009 : Edward Moore "Ted" Kennedy, politikour stadunanat.
2012 : Neil Alden Armstrong, kentañ den stadunanat en devoa kerzhet war al loar.
2013 : Gilmar, diwaller-pal mell-droad etrebroadel brazilian.
Lidoù
er Relijion gatolik :
Sant Brewen
Uruguay : Devezh ar vro
Eost 25 |
5676 | https://br.wikipedia.org/wiki/24%20Eost | 24 Eost |
Darvoudoù
79 : dislonkadenn Menez-tan Vesuvio. Goloet eo kêrioù Pompeii, Herculaneum ha Stabiae gant al ludu.
410 : kregiñ a ra ar Wizigoted da breizhañ Roma.
1456 : peurvoullet eo Bibl Gutenberg.
1572 : e-pad an noz ez eus lazhet miliadoù a Brotestanted e Pariz.
1704 : Brezel war-vor Vélez-Málaga er su da Válaga (Brezel Hêrezh Spagn).
1821 : sinet eo Feur-emglev Córdoba etre Spagn ha Mec'hiko a zeu da vezañ ur stad dizalc'h.
1839 : embannadur kentañ ar Barzaz Breiz e Pariz.
1912 : dont a ra Alaska da vezañ unan eus stadoù ar Stadoù Unanet.
1968 : Taol Canopus a-us da atoll Fangataufa (Polinezia C'hall) ; Bro-C'hall he deus he bombezenn H.
1991 : Ukraina a embann ez eo dizalc’h diouzh an Unaniezh Soviedel.
1995 : lañset eo Windows 95 gant Microsoft Corporation.
Ganedigezhioù
1113 : Jafrez V (Geoffroy le Juste ha Geoffroy Plantagenêt e lesanvioù), kont Anjev, diazezer tiernac'h ar Plantagenêts.
1393 : Arzhur III (dug Breizh).
1698 : Erik Ludvigsen Pontoppidan den yngre, doueoniour ha loenoniour dan.
1807 : Jules Verreaux, evnoniour ha louzawour gall.
1844 : Émile Oustalet, loenoniour gall.
1859 : Fañch al Lae, romantour brezhonek.
1899 : Jorge Luis Borges, skrivagner spagnolek eus Arc'hantina.
1916 : Léo Ferré, barzh, kaner-sonaozer ha pianoour gall.
1919 : Benny Moré, kaner-sonaozer kuban.
1922 : René Lévesque, kentañ ministr Kebek.
1929 : Yasir Arafat, politikour palestinat, prezidant Aozadur Dieubiñ Palestina, Priz Nobel ar Peoc'h e 1994.
1947 : Paulo Coelho, skrivagner eus Brazil.
Marvioù
79 : Plinius an Henañ, skrivagner latin.
1832 : Nicolas Léonard Sadi Carnot, fizikour hag ijinour gall.
1860 : Yann-Loeiz Keramanac'h, troour brezhonek.
2002 : Wilhelm Meise, evnoniour alaman.
2012 : Félix, melldroader etrebroadel brazilian.
2016 : Walter Scheel, politikour alaman, bet Prezidant Alamagn ar C'hornôg.
2020 : Pascal Lissouba, prezidant Republik Kongo.
2012 : Hissène Habré, prezidant Tchad.
Lidoù
er Relijion gatolik :
Sant Bertele
Devezh ar vro en Ukraina
Eost 24 |
5677 | https://br.wikipedia.org/wiki/1a%C3%B1%20Mezheven | 1añ Mezheven |
Darvoudoù
1204 : kodianañ a ra Rouen dirak arme roue Bro-C'hall Fulup II an Aogust.
1252: dont a ra Alfonso X da vezañ roue Kastilha ha León.
1487: kemeret eo Ploermael gant ar C'hallaoued.
1792 : dont a ra Kentucky da vezañ 15 stad ar Stadoù-Unanet.
1794: Trede Emgann (war vor) Eusa.
1958: dont a ra Charles de Gaulle da vezañ kentañ ministr diwezhañ ar Pevare Republik c'hall.
1967: embannadur Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band e Breizh-Veur, eizhvet albom gant ar strollad The Beatles.
1974: Gouel ar Brezhoneg kentañ, e Gwengamp.
1987: roet lañs da France Info.
1998 : roet lañs da Bank Kreiz Europa.
2012: skignañ a ra ar chadenn skinwel be IN Sport 1, izembregerezh ar stroll qatarat Al Jazeera.
2017 : gant ar prezidant Donald Trump eo divizet ez a kuit ar Stadoù-Unanet eus Emglev Pariz war an Hin.
Ganedigezhioù
1796 : Nicolas Léonard Sadi Carnot, fizikour hag ijinour gall
1926 :
Andy Griffith, aktour stadunanat.
Marilyn Monroe, aktourez stadunanat.
1937 : Morgan Freeman, aktour stadunanat.
1965 : Nigel Short, mestrc'hoarier echedoù breizhveuriat.
1968 :
Jason Donovan, aktour Aostralian.
Elena Sedina, mestrc’hoarierez echedoù italian.
1974 : Mohammed Al-Modiahki, mestrc'hoarier echedoù eus Katar.
1974 : Alanis Morissette, kanerez kanadian.
1982 : Justine Henin-Hardenne, c’hoarierez tennis eus Belgia.
Marvioù
1146 : Ermengarde Anjev (dugez Breizh).
1841 : Nicolas Appert, ijinour gall.
1868 : James Buchanan, 15vet prezidant Stadoù Unanet Amerika.
1876 : Hristo Botev, dispac'hour bulgar.
1898 : Osbert Salvin, evnoniour, naturour ha skiantour saoz barrek war an divelfenneged.
1946 : Ion Antonescu, Conducator (diktatour) Roumania e-pad an Eil Brezel-bed.
1962 : Adolf Eichmann, ofiser nazi, krouget en Israel.
1968 : Helen Keller, stourmerez evit gwirioù an dud vouzar hag ar re zall er Stadoù Unanet.
2009 : Joseph Martray, kazetenner, stourmer ha harzer breizhat.
2016 : Muhammad Ali, bokser stadunanat.
Lidoù
Relijion gatolik
Sant Ronan
Mezheven 01 |