messages
listlengths 2
2
|
|---|
[
{
"content": "\"ජලයේ හැසිරෙන\" යන්නට වඩාත්ම ගැලපෙන කෙටි පදය කුමක්ද? (ඔබට භාවිතා කල හැක්කේ එක වචනයක් පමණි)\n",
"role": "user"
},
{
"content": "\"ජලචර\" වඩාතම ගැලපෙන තනි පදයයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් තරඟ වලදී ලකුණු 34 000 පසුකළ එකම ක්‍රීඩකයා කවුද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සචින් තෙන්ඩුල්කා(ර්)",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඉන්දියාව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටක් ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ඉන්දියාව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රට.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": " \"සන්නිය\"යන වචනය ඉන්දියාවෙන් ආව වචනයක්ද එසේ නොමැති නම් අපට ආවේණික වචනයක්ද?\nඋදා-දහඅට සන්නිය",
"role": "user"
},
{
"content": "සංස්කෘත පදයක්. සන්නි යනු මානසික අසමකුලිත භාවය නැති නම් මානසික රෝග සඳහා සංස්කෘත පදය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මිනිත්තුවකට තත්පර කීයක් තිබේද?",
"role": "user"
},
{
"content": "තත්පර 60 යි",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\"ද බිග් ඇපල්\" යනුවෙන් හැඳින්වෙන ලෝකයේ ප්‍රධාන නගරය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "නිව්යෝර්ක් ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": " විශාලතම බිත්තර දමන කුරුල්ලා නම් කරන්න.\n",
"role": "user"
},
{
"content": " විශාලතම බිත්තර දමන කුරුල්ලා පැස්බරාවේ.\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මහා විජයබාහු රජතුමා විසින් සරණපාවා ගත් කාලිංග ජාතික කුමරිය කවුද?",
"role": "user"
},
{
"content": "මහා විජයබාහු රජතුමා විසින් සරණපාවා ගත් කාලිංග ජාතික කුමරිය තිලෝක සුන්දරී කුමරියයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\"දෙවැට අයිනේ\" ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න. ",
"role": "user"
},
{
"content": "දෙවැට අයිනේ මල් පිපෙන්නේ පුංචි නංගිලාටයි\nනංගිලා ඒ මල් නෙලන්නේ මාලයක් ගොතන්නයි\nසුවඳ මල් වලින් ගොතන මාලා පුංචි මල්ලිලාටයි\nමල්ලිලා ඒ ගෙල දමන්නේ ආදරේ ලබන්නයි\n\nසියුමැලී මල් පෙතී\nපාට පාටින් සැරසෙතී\nඇයි ලොවේ පිපුනේ කියා\nසුවඳ මල් නො අසතී\n\nබට ගහේ අතු අත වනන්නේ පුංචි මල්ලිලාටයි\nමල්ලිලා ඒ බට නෙලන්නේ බටනලා හදන්නයි\nහදවතේ සුසුමන් නැගෙන්නේ ඒ නලා වයන්නයි\nබට නලාවේ ඒ ඇසෙන්නේ ආදරේ කතාවයි\n\nබටගහේ සිදුරකින්\nහදවතේ සුසුමකින්\nගැයෙන ගී රාවයෙන්\nමියුරු වී අප සවන්\n\nභද්‍රජි මහින්ද ජයතිලක, සමිතා මුදුන්කොටුව\nභද්‍රජි මහින්ද ජයතිලක\nභද්‍රජි මහින්ද ජයතිලක ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මහරු යන්නෙහි තේරුම කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "මහාර්ඝ- සංස්කෘත\nමහග්ග - පාළි\nමහගු - සිංහල\nඉතා වටිනා,ඉතා වැදගත් යන අදහස් දෙයි",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ගොරක අස්වනු නෙලීම ගැන විස්තරයක් කරන්න. ",
"role": "user"
},
{
"content": "බීජ ව්‍යාප්ත කරන ලද ශාක ගෙඩි සඳහා අවුරුදු 7 – 9 ක් ගත වන අතර බද්ධ කරන ලද ශාක සඳහා අවුරුදු 4 -5 ක් ගතවේ. අස්වැන්න නෙළීම සිදු කරනුයේ ඉදුණු ගෙඩි තෝරා ගැනීමෙනි. ගෙඩිවලට හානිය වළක්වා ගැනීම සඳහා ප්‍රවේශමෙන් සැකසීම කළ යුතුය. එමඟින් නිෂ්පාදනයේ ගුණාත්මකභාවය ආරක්ෂා වේ. අස්වැන්න නෙලීමෙන් පසු බීජ ඉවත් කර තද කළු පැහැයට හැරෙන තෙක් හිරු එළිය යටතේ වියළා වෙන් කර වියළා ගනී.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සාමය සංකේතවත් කරන වර්ණය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සුදු",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ලන්දේසි පාසල් පරිපාලනයේ මූලස්ථානය හැදින්වූ නම කුමක්ද? ",
"role": "user"
},
{
"content": "පාසල් මඬුල්ල",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ප්‍රථම ලාංකික පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්වරයා කවුද ?",
"role": "user"
},
{
"content": "මහාචාර්ය සෙනරත් පරණවිතාන ප්‍රථම ලාංකික පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්වරයා විය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "අතලොස්ස යන පදය සෑදි ඇත්තේ කෙසේද?",
"role": "user"
},
{
"content": "අත්ල+ අස්ස > අත්ලස්ස > අතලොස්ස.\nඑක් අතක් ඇඟිලිවලින් යාන්තමින් වකුටු කළ විට එන ප්‍රමාණය අතලොස්සයි!",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "නගහණයේ ප්‍රතිශතයක් ලෙස ගත්විට , ලෝකයේ තරබාරු ( ස්ථුල ) පුද්ගලයන් වැඩිම පිරිසක් වෙසෙන රට කුමක්ද ?",
"role": "user"
},
{
"content": "නාවුරු රාජ්‍යය ( 40% )",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ශ්‍රීලංකාව හා එංගලන්තය අතර එක්දින ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් තරඟ වලදී ඉහළම සබඳතාවයට හිමිකම් කියන පිතිකරුවන් යුගලය කවුද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ශ්‍රී ලංකාව සහ එංගලන්තය අතර එක්දින ජාත්‍යන්තර (එක්දින) තරග වලදී වැඩිම සම්බන්ධතාවක් ඇති පිතිකරුවන් යුගලය වන්නේ උපුල් තරංග සහ සනත් ජයසූරියයි. 2006 වසරේ ශ්‍රී ලංකා පිලේ එංගලන්ත සංචාරයේ පස්වැනි එක්දින තරගයේදී ඔවුන් එංගලන්තයට එරෙහිව ලකුණු 286 ක විශිෂ්ට ආරම්භක සබඳතාවයක් ගොඩනැගූහ.එම තරගයේදී ලකුණු 321 ක ඉලක්කයක් හඹා ගොස් ජයග්‍රහණය කළ ශ්‍රී ලංකා පිලේ ජයග්‍රහණයට මෙම සබඳතාවය තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කළේය. ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මුහුණ / මුහුන \nමේ දෙකෙන් නිවැරදි වචනය කෝකද?\n",
"role": "user"
},
{
"content": "මුහුණ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මල් වලට වර්ණයක් ඇත්තේ ඇයි?",
"role": "user"
},
{
"content": "මල් හට මූලික වශයෙන් වර්ණ ඇත්තේ මී මැස්සන්, කුරුල්ලන් සහ සමනලුන් වැනි පරාග වාහකයන් ආකර්ෂණය කර ගැනීම සඳහා ය. විවිධ පරාග වාහකයන් විවිධ වර්ණ හා රටා වෙත ආකර්ෂණය වන අතර, එම නිසා මලක වර්ණය එහි ප්‍රජනන සාර්ථකත්වය සහතික කිරීම සඳහා තීරණාත්මක විය හැකිය. නිදසුනක් වශයෙන්, මී මැස්සන් දීප්තිමත් නිල් සහ වයලට් වර්ණවලට ආකර්ෂණය වන අතර කුරුල්ලන් රතු සහ රෝස වර්ණවලට ඇදී යයි.\n\nමල් වල වර්ණ නිපදවන්නේ පෙති වල ඇති විවිධ වර්ණක මගින් වන අතර වඩාත් සුලභ වන්නේ ක්ලෝරෝෆිල්, කැරොටිනොයිඩ් සහ ඇන්තොසියානින් ය. මෙම වර්ණක විවිධ ආකාරවලින් ඒකාබද්ධ වී පුළුල් පරාසයක මල් වර්ණ නිර්මාණය කළ හැකිය. මලක නිශ්චිත වර්ණය හා රටාව පරාග කාරකයන්ට මල් පැණි සහ පරාග ලබා ගත හැකි බවට සංඥා ලබා දිය හැක. මල් වර්ණය සහ පරාග වාහකයන් අතර ඇති මෙම සංකීර්ණ සම්බන්ධතාවය සම පරිණාමයේ විශිෂ්ට උදාහරණයකි, එහිදී විශේෂ දෙකක් හෝ වැඩි ගණනක් එකිනෙකාගේ පරිණාමීය මාවතට බලපෑම් කරයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සංගෘහිත ඉලෙක්ට්‍රොනික පරිපථ යනු කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සංගෘහිත ඉලෙක්ට්‍රොනික පරිපථ යනු ට්‍රාන්සිස්ටර, ප්‍රතිරෝධක වැනි උපකරන අසුරා ඇති උපකරණයකි. වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම ඉතා කුඩාවට අසුරා ඇති බැවින් සංගෘහිත පරිපථ ලෙස නම්කෙරී ඇත.\n\nDigital සංගෘහිත පරිපථ\nAnalog සංගෘහිත පරිපථ\nMixed signal සංගෘහිත පරිපථ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සාදික්කා යනු කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ස්වරූපයෙන් සාදික්කා, වැල් දොඩම්වලට සමානවේ. වියළාගත් එහි බීජය සහ බීජ ආවරණය වීදුරු බෝලයකට සමාන වේ. Myristica Fragrans යන විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හඳුන්වන සාදික්කා, Myristicaceae කුලයට අයත් ශාකයකි. වියළාගත් සාදික්කා බීජය මෙන්ම බීජ ආවරණය ද කුඩු වශයෙන්, කුළු බඩු වර්ගයක් ලෙස භාවිතා වේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ලංකාවේ උසම වේල්ල කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "වික්ටෝරියා වේල්ල (මීටර 122) ශ්‍රී ලංකාවේ උසම වේල්ල වන අතර, එය ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම ජල විදුලි බලාගාරයට (මෙගාවොට් 210) දායකත්වය සපයයි. 1978 දී ඉදිකිරීම් කටයුතු ඇරඹූ මෙය 1985 අප්‍රේල් මස එවකට ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපති ජේ. ආර්. ජයවර්ධන විසින් උත්සවාකාරයෙන් විවෘත කරන ලදී. වික්ටෝරියා වේල්ල, මහවැලි ගංගාවේ ඉහළ කොටසේ (කිලෝමීටර 209) තෙල්දෙණිය නගරයට කිලෝමීටර 6ක් දුරින් පිහිටි දෙආරුක්කු වේල්ලකි. මෙය වික්ටෝරියා ජලාශය වෙනුවෙන් ඉදිකර ඇත. වේල්ල ඉදි කිරීමේ ප්‍රධාන අරමුණ වූයේ වාරි සම්පාදනය සහ ජල විදුලිය නිපදවීමයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඕඝතරනය පැහැදිලි කරන්න",
"role": "user"
},
{
"content": "ඕඝ යනු පිරී තිබෙන ගැඹුරු මුහුඳ. එහි කර වටක් ගිලී ගිය මිනිසකුට මතුපිටට පැමිණ සරඹ දක්වමින් පිහිනා එතෙර විය නොහැකියි . උකටලීව ගිලී නැසෙන තුරු අකර්මණ්‍ය වීමට ද නොහැකියි\nඒ දෙකට මැඳින් සිට ඕඝය තරණය කරන අයුරු ඕඝ තරණ සූත්‍රයේ දැක්වේ.\nඕඝ තරණ නම් මුහුදු තරණයයි. එහෙත් මේ කතා කරන්නේ සසර ඕඝය තරණයයි. මෙහි ඕඝ යනු රූපක අලංකාරයයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සියඹලා වල රසායනික සංයුතිය දෙන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "සියඹලා බොර වල ටාටරික් අම්ලය 5% ක්ද, සිට්‍රික් අම්ලය 4% ක්ද, මැලික් හා ඇසි‍ටික් අම්ලයද, පොටෑසි‍ටම් ටාටරික් 8% ක්ද, සීනි පදාර්ථ 25% සිට 40 දක්වා ද, මැලි‍යම් හා පෙක්ටීන් පදාර්ථ‍යද අන්තර්ගතය. බීජාවරණ‍යේ ස්ථිර තෛල පදාර්ථ හා අපද්‍රව්‍ය සංඝටක අඩංගු ය. බීජවල ඇල්බියුම්නොයිඩ්ස්, මේද පදාර්ථ ද, කා‍බෝහයිඩ්‍රේට 63.22 ක්ද, ඇතුළත්ය. භෂ්මයෙහි පො‍ස්පරස් හා නයිට්‍රඡන් අන්තර්ගත ය. ඵලයේ ඔක්සැලික් අම්ලය අඩංගු ය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "භරත නාට්‍ය කලාව සඳහා යොදාගනු ලබන , සංගීත ශෛලිය කුමක්ද ?",
"role": "user"
},
{
"content": "දකුණු ඉන්දීය කර්ණාටක සංගීතය",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "'යුද්ධය හා සාමය' නවකතාව ලියන ලද්දේ කාවුරුන් විසින්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "'යුද්ධය හා සාමය' නවකතාව ලියන ලද්දේ ලියෝ තොල්ස්තෝයි විසින්ය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සුභූති මහ රහතන් වහන්සේට ගෞතම බුදු සසුනේ හිමි වූ අග තනතුරු මොනවා ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "නික්ලේශී විහාරී භික්ෂූන් අතරින් අග්‍ර තනතුර\nදක්ෂිණාර්හ භික්ෂූන් අතරින් අග්‍ර තනතුර",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "අතුල් පහර කියන්නේ කම්මුලට අත්ලෙන් පහරදීමද??",
"role": "user"
},
{
"content": "අතුල්පහර කියන්නේ අත්ලේ ඇතුලු පැත්තෙන් ( අල්ල) ගහන එකට. මූණට වගේම පිටටත් අතුල් පහරම තමයි.\nනියපිටින් හෝ පිටිඅත්ලෙන් ගහනවා කියන්නේ නියපොතු පිහිටා ඇති පැත්තෙන් ගහනවට.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සීමාවාසී යන පදයේ අර්ථය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සීමාවක් තුළ වෙසෙන, Internship. යම් කිසි උසස් අධ්‍යාපන පාඨමාලාවක් හැදෑරීමේ එක් කොටසක් වන්නේ ඉගෙනගත් කරුණු ක්‍රියාවට නැංවීම පුහුණු කිරීම යි. එය සිය ගුරුවරුන්ගේ අධීක්ෂණය යටතේ කළයුතු ප්‍රායෝගික පුහුණුවක් වීම, ඔවුන්ගේ අධීක්ෂණයට ලක්විය හැකි තරම් ආසන්න පරිසරයක සේවා ආයතනයක සේවය කළයුතු වීම, තමන්ගේ පුහුණු ආයතනයට අමතරව සේවා ස්ථානයේ ජ්‍යෙෂ්ඨ වෘත්තීය වේදියෙකු යටතේ ද සේවය කිරීමට සිදුවීම, පුහුණුව අවසන් කර නොතිබීම නිසා සිය අධ්‍යාපන ආයතනයට තව දුරටත් බැඳී සිටීම වැනි සීමාවන් තුළ කටයුතු කිරීමට සිදුවීම යන කරුණු නිසා ( සීමාවන් තුළ කටයුතු කරන පුහුණු කාලය බැවින්) සීමාවාසික නම් වේ. වෛද්‍ය, ගුරු, නීතිඥ, වාස්තුවිද්‍යා ආදි ක්ෂේත්‍රවල උසස් අධ්‍යාපන ආයතනවල පුහුණුව ලබන අයට සිය ප්‍රායෝගික පුහුණුව සඳහා සීමාවාසික පුහුණුව අත්‍යවශ්‍ය වේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සදහම් ගුණ ගණන කීයද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සදහම් ගුණ ගණන හයකි.(06)",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "බව්තීස්මයේ මූලාරම්භය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "පළමුව, බව්තීස්මය යනු අභ්‍යන්තර පරිවර්තනයක බාහිර ප්‍රකාශයක් බව තේරුම් ගත යුතුය. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, බව්තීස්මය යනු පුද්ගලයෙකු යේසුස් ක්‍රිස්තුස්වහන්සේව තම ස්වාමීන් හා ගැළවුම්කාරයා ලෙස පිළිගැනීමෙන් පසුව සිදු කරන චාරිත්‍රානුකූල ක්‍රියාවකි. මෙය සාමාන්‍යයෙන් සිදු කරනු ලබන්නේ කෙනෙකුගේ ඇදහිල්ල ප්‍රසිද්ධියේ ප්‍රකාශ කිරීමක් ලෙස සභාවේ ප්‍රධාන කොටස ඉදිරිපිටදීය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "1991 වසරේදී ඉන්දියාවේ භාත්කණ්ඩේ සංගීත සරසවිය විසින් , ශ්‍රී ලාංකික සංගීතඥ ඩබ්.ඩී. අමරදේව සූරීන්ට පුදකල ගෞරවනාමය කුමක්ද ?",
"role": "user"
},
{
"content": "පණ්ඩිත් .",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සෙනර් ආචරණය(Zener Effect) යනු කුමක්ද ?",
"role": "user"
},
{
"content": "දියෝඩයේ මාත්‍රණ මට්ටම විශාල ලෙස ඉහළ නැංවූ විට හායිත පෙදෙස බොහෝ පටු වී ඒ හරහා පවතින විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රයේ විශාලත්වය වැඩි වේ. මෙම ප්‍රබල විද්‍යුත් ක්ෂේත්‍රය හේතුවෙන් දැලිසේ බන්ධන බිඳ වැටී සංයුජතා ඉලෙක්ට්‍රෝන විශාල ප්‍රමාණයක් උත්පාදනය වේ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස සන්ධිය තුළින් අධික ධාරාවක් ගලා යයි. මෙම ක්‍රියාවලිය සෙනර් ආචරණය නම් වන අතර එම විශේෂ වෝල්ටියතා අගයට සෙනර් වෝල්ටියතාව යයි කියනු ලැබේ.\n මෙහිදී අධික තාප ප්‍රමාණයක් උත්පාදනය නොවන නිසා දියෝඩය දැවී විනාශ වීමක් සිදු නොවේ.\n\nGe වලට වඩා Si දියෝඩ වැඩිපුර භාවිතයට හේතු වන්නේ පසු නැඹුරු කාන්දු ධාරාව අඩු වීමයි.\nඑම නිසා උෂ්ණත්වයට ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සැළකීමේදී Si දියෝඩ වඩා ස්ථායී වේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\"නිය පෙළ සිඳලයි දෑත පාන්නේ\" ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "නිය පෙළ සිඳලයි දෑත පාන්නේ\nතුරුලට ගන්නට ආදරයෙන්\nදැලිපත සිඳලයි කොපුල පාන්නේ\nමුව සිප ගන්නට ආදරයෙන්\n\nමව් නැති යාමේ මා උර මඬලේ\nදෙතොල් හොවයි කිරි සුවඳ සොයා\nදහදිය සුවඳක් දැනුනිද පුතුනේ\nදෙරණට මුහු වන නුඹ වෙනුවෙන්\n\nනිදි නැති යාමේ මා ලය තුරුලේ\nකැළුම් ගෙනෙයි මුදු සිනහ පපා\nඋණුසුම් සුසුමක් දැනුනිද පුතුනේ\nපවනට මුහු වන නුඹ වෙනුවෙන්\n\nවික්ටර් රත්නායක විසින් ගයනා කරයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පහත උපමාවට පසුබිම් වූ කතාව කුමක්ද?\n\n\"පණ්ඩිතයට එදණ්ඩේ යන්න බෑ \"",
"role": "user"
},
{
"content": "\nඇත්තටම මේ කතාව ගොඩාක් අය හිතාගෙන ඉන්නේ මේ වැරදි විදියට . පණ්ඩිත මිනිස්සුන්ට ඒ කියන්නේ දැනුම වැඩි ගැබුරින් හිතන මිනිස්සු එදණ්ඩ ( ඇල මාර්ගයක් තුලින් එගොඩ විමට ඇති ලි දණ්ඩ) හරහා යන්න බැ කියලා , මොකද ඔක වැටෙයි කියලා හිතන හින්දා කියලා .\nනමුත් ඇත්තටම මිට පසුබිම් උන කතාව වෙනස් එකක් . ඒ කියන්නේ වලන් කද ගෙනියන මනුස්සයන්ට ඉස්සර පණ්ඩිතයා කියලා ව්‍යවහාර කරලා තියෙනවා .ඉතින් ලියක දෙපැත්තේ වලන් තියාගෙන කරෙ තියාගෙන හරියට බැලන්ස් කරගෙන එදණ්ඩේ යන්න අමාරුයි . එකයි පණ්ඩිතයන්ට එදණ්ඩේ යන්න බෑ කියන්නේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සිංහල ජන කතාවක් කියන්න ",
"role": "user"
},
{
"content": "\nආඩම්බර සිංහ ධේනුව\n\nඑක්තරා කැලයක ඉතා කරුණාවන්ත, දක්ෂ සිංහ රජෙක් ජීවත් වුණා. ඔහුගේ රැජින ඉතාම ලස්සන සිංහ ධේනුවක්. ඔවුන් දෙපලට කුඩා සිංහ පැටවුන් දෙදෙනෙක් සිටියා. සිංහ රජු කොතරම් කරුණාවන්ත සුහඳ රජෙක් වුවද, රැජින ඉතාම අහංකාර නපුරු කෙනෙක් වුණා.\n\nමේ සිංහ ධේනුව කැලේ ඉන්න අනිත් සතුන් සමඟ කථා කළේ නෑ. කැලේ අනිත් සතුන් මේ අහංකාර සිංහ ධේනුව ට ආචාර කර කතා කිරීමට පැමිණෙන විට, ඔවුන්ව නොසලකා හැරින ඇය, ඉතාම ආඩම්බරයෙන් ඔවුන් දෙස නොබලාම යනවා. මේ නිසාම කැලේ සතුන් ඇය සමඟ කතා නොකිරීමට තීරණය කළා. ඇය ව මග හැරියා.\n\nදිනක් මේ ලස්සන සිංහ ධේනුව සිය පැටවුන් දෙදෙනා සමඟ පොකුණක් අසලට ගියා. එහි ඇති ගල් තලාවේ ඔවුන් සැන්දෑ සුවයෙන් ගත කළා. සිංහ පැටවුන් දෙදෙනා ඇය වටා සෙල්ලම් කරමින් සිටියා. සිසිල් සුළඟත් සමඟ ලස්සන සිංහ ධේනුව ට හොඳටම නින්ද ගියා.\n\nඇය නැගිටින විට පැටවුන් ඇය අසල සිටියේ නෑ. ඇය සිය පැටවුන් ට කතා කළා. ඔවුන් පැමිණියේ නෑ. සැම තැනම සෙවුවා. නමුත් පැටවුන් හමුවුනේ නෑ. ඇය හඬමින් කැලයට ගියා. වඳුරකු දුටු ඇය සිය පැටවුන් දුටුවා දැයි වඳුරාගෙන් විමසුවා. \"ඔබ අපිට බොහොම ආඩම්බර පෑවා. අපි නොවටිනා සතුන් ලෙස යි ඔබ අපි ගැන සිතුවේ. ඉතින් ඔබ අපි සමඟ දැන් කතා කරන්නේ කිමද ?\" කියා වඳුරා රවා අහක බලා ගත්තා. \n\nමේ කතා බහ ඇසී බොහෝ සතුන් එතනට රැස් වුණා. සිංහ රැජින එතැනට පැමිණි වලස් රාලහාමිගෙන් ද සිය පැටවුන් පිළිබැඳ විමසුවා. \"ඇයි ඔබට මතක නැද්ද? මා වැනි නොවැදගත් සතෙකු සමඟ කතා කලේ යැයි කියා, ඔබ ඔබගේ පැටවුන්ට බැන වැදී, නැවතත් මා වැනි සතුන් සමඟ කතා නොකරන ලෙස පැවසුවා.\n\nඉතින් ඔබගේ පැටවුන් පිළිබඳව අපි දන්නේ කෙලෙස ද?\" කියා වලස් රාලහාමි ද ඇයට සැර දැම්මා. \"එසේ නම් ඔබලා කවරෙක් වත් මා හට උදව් කරන්නේ නැද්ද? කමක් නෑ. මේ සියල්ලම මාගේ අහංකාරකම නිසා යි සිදු වුණේ.\" කියූ සිංහ රැජින වැලපෙමින් සිය දරුවන්ට කතා කරමින් සොයන්නට වුණා. \n\nමෙය බලා සිටි සතුන්ට බොහොම දුක හිතුනා. \"අපි ඔබතුමියගේ වැරදි වලට සමාව දෙන්නම්. ඔබගේ පැටවුන් සොයන්න උදව් කරන්නම්.\" කියා කැලේ සතුන් පැවසුවා. \"මට සමාවෙන්න. මන් ඔබලාට බොහොම නපුරු විදියටයි සළකලා තියෙන්නේ. නමුත් ඔබලා ම හට සමාව දී මාගේ පැටවුන් සොයන්න උදව් කරනවා. මන් ඔබලාට කෘතවේදී වෙනවා මා හට මේ කරන උපකාරයට.\" කියා සිංහ රැජිණ හැඬුවා. \n\nසියල්ලෝම එකතු වී ඉබිබ්බෙකු සමඟ සෙල්ලම් කරමින් පොකුණේ සැඟවී සිටි සිංහ පැටවුන් දෙදෙනා සොයා ගත්තා. සිංහ රැජිණ හැමදෙනාටම ස්තූති වන්ත වුණා. එදා පටන් සිංහ ධේනුව තම ආඩම්බරකම් අත්හැර දැමුවා. බොහොම කරුණාවන්ත කෙනෙක් වුණා. සතුන් සැම දෙනා සමඟම සුහඳව සිටියා. \n\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කුමන ආකාරයේ ආගමන පද්ධතියද හොඳම?",
"role": "user"
},
{
"content": "හොඳම සංක්‍රමණ පද්ධතිය කුසලතා පදනම් කරගත් පද්ධතියකි. වසරකට සංක්‍රමණ දීමනාවක ස්ථාවර කෝටාවක් නොමැති එකක්. රට හිඟයකට මුහුණ දී සිටින කුසලතා සඳහා රැකියා වෙළඳපොළ මත පදනම්ව කෝටාව වෙනස් විය යුතුය. රට තුළ ඉගෙනීමට පැමිණෙන සිසුන්ට මනාප ලබා දිය හැකි නමුත් නැවත රැකියා වෙළඳපොලේ අවශ්‍යතා මත රඳා පවතී. ක්ෂණික පවුල් සංක්‍රමණයට අවසර දිය යුතුය. සියලුම සැකසුම් කාලෝචිත ආකාරයකින් සිදු කළ යුතුය. ශ්රම වෙලඳපොල සංතෘප්ත වූ පසු ලේඛනගත නොකළ තත්වයක වැඩ කිරීම අතිශයින් දුෂ්කර වේ. ලේඛනගත නොකළ සංක්‍රමණිකයන්ට ඔවුන්ගේ රට සමඟ ඇති සබඳතා සහ යහපත් හැසිරීම මත නීත්‍යානුකූල වීමට විකල්ප ලබා දෙන්න. ඉහළ සහ පහත් නිපුණතා සහිත රැකියා සඳහා නීත්‍යානුකූලව සංක්‍රමණය වීමට තමන්ට විකල්ප ඇති බව මිනිසුන් දැනගත් පසු, නව නීති විරෝධී හරස් මාර්ග අඩු වනු ඇත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඉන්දියාවේ ජාතික උරුම සත්වයා නම් කරන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "ඉන්දියාවේ ජාතික උරුම සත්වයා නම් අලියා ය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\" වන්නි නිරිඳු \" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හැඳින්වූ රජතුමා කවුද ?",
"role": "user"
},
{
"content": "\" වන්නි නිරිඳු \" යන අන්වර්ථ නාමයෙන් හැඳින්වූ රජතුමා වන්නෙ තුන්වැනි විජයබාහු රජු ය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "දියබත් යනු කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "දිය බත් යනු පහසුවෙන් සදා ගත හැකි පෝෂ්‍යදායක උදෑසන ආහාරයකි. රාත්‍රියේ ඉතිරි වන බත් භාජනයකට දමා එයට ජලය එකතු කර පෙ‍ඟෙන්නට හරිනු ලැබේ. පසු දින උදෑසන ජලයේ පෙඟුන බත් අතින් මිරිකා ජලය ඉවත් කර, දිය බත් සඳහා සාදන විශේෂ පොල් කිරි මිශ්‍රණය සමග ආහාරයට ගත හැක. (බත් පෙරා ගත් වතුර බීමට ගත හැක) දිය බත් අහාරයට ගැනීම සඳහා පොල් කිරි මිශ්‍රණය සාදා ගැනීමට පොල් කිරි වලට ලියාගත් රතු ලූනු, පුළුස්සා ගත් වියළි මිරිස් හෝ/හා අමු මිරිස්, රස අනුව ලුණු සහ පදමට දෙහි ඇඹුල් එකතු කර ගන්න.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "Customs Declaration ගැන විස්තරයක් කරන්න ",
"role": "user"
},
{
"content": "ශ්‍රී ලංකාව තුලට ගෙන එන (import) සියලු භාන්ඩ හා ලංකාවෙන් පිට කරන (export) සියලු භාන්ඩ රේගුවේ මැදිහත් වීම හරහා විය යුතුය. ශ්‍රී ලංකා රේගුව යනු රේගු ආඥාපනත (Customs Ordinance) නම් පාර්ලිමේන්තු පනතකින් පිහිටුවා තිබෙන රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුවකි. ශ්‍රී ලංකා රේගුවට විශාල වගකීම් ප්‍රමානයක් තිබේ. ඒ අතර, ආනයන අපනයන භාන්ඩ මත පනවා ඇති විවිධ බදු වර්ග අය කර ගැනීම, තහනම් කර ඇති හෝ සීමාකර ඇති භාන්ඩ නිසි ලෙස පාලනය කිරීම ප්‍රමුක කටයුතු වේ.\n\nරේගු නිලධාරින් (customs officers) විවිධ මට්ටම්වලින් (ranks) සිටිනවා. සහකාර රේගු අධිකාරි (Assistant Superintendent of Customs – ASC), නියෝජ්‍ය රේගු අධිකාරි (Deputy Superintendent of Customs – DSC), රේගු අධිකාරි (Superintendent of Customs – SC), නියෝජ්‍ය රේගු අධ්‍යක්ෂක (Deputy Director of Customs – DDC), රේගු අධ්‍යක්ෂක (Director of Customs – DC), අතිරේක රේගු අධ්‍යක්ෂක ජනරාල් (Additional Director General of Customs ), රේගු අධ්‍යක්ෂක ජනරාල් (Director General of Customs ) යනු එම ප්‍රධාන තනතුරුයි. රේගුව සමඟ වැඩ කරන විට, මෙම තනතුරු නාම ඔබට නිතර අසන්නට කියන්නට සිදු වෙනවා.\n\nශ්‍රී ලංකාවේදී නම්, රේගුව මූලිකව වැඩ කරන්නේ නාවුක වරාය (sea ports) හා ගුවන් තොටුපොල (air ports) තුලය. කටුනායක බන්ඩාරනායක ගුවන් තොටුපොල හා කොළඹ වරාය මෙහිදී මූලික වේ. ඉදිරියේදී මත්තල ගුවන් තොටුපොලත්, හම්බන්තොට වරායත් වානිජ මට්ටමට පැමිනීම අපේ ප්‍රාර්ථනාවයි. ඊට අමතරව මධ්‍යම තැපැල් හුවමාරුව, කටුනායක, බියගම වැනි අපනයන වෙලඳ කලාප තුලද ඔවුන්ගේ සේවය පවතී.\n\nරටෙන් පිටව යන හා රටට ඇතුලු වන සියලු භාන්ඩවල අවශ්‍ය විස්තර රේගුවට ඉදිරිපත් කල (ප්‍රකාශ කල) යුතු වෙනවා. එය නීතිමය අවශ්‍යතාවක්. 1995 වසරේ සිට, මෙය customs declaration (රේගු සටහන්කරය) ලෙස හැඳින්වෙනවා. අතීතයේදී මෙය Bill of Entry ලෙස හඳුන්වා ඇත. ආනයන හෝ අපනයනයක පමනක් නොව, රැකියාවකට හෝ වෙනත් අවශ්‍යතාවකට පිටරටට යන විටත්, පිටරට සිට ලංකාවට එන විටත්, ඔවුන් රැගෙන යන/එන බඩුවල විස්තර කස්ටම්ස් එකට හෙලි කල (declare) යුතුය. ඒ සඳහා සුදුසු ෆෝර්ම් එකක් පුරවා බඩුවල විස්තර එහි අඩංගු කල යුතු වෙනවා.\n\nආනයන අපනයනයේදී කස්ටම්ස් ඩෙක්ලරේෂන් ෆෝර්ම් එක තරමක් විස්තරාත්මක හා බියගන්වන සුලු එකකි. ඒ ගැනයි දැන් අප සොයා බලන්නට යන්නේ. Customs Declaration යන්න කෙටියෙන් CusDec යන සුරතල් කෙටි කරපු නමින් හැඳින්වෙනවා. ඒ අනුව ආනයන අපනයන කරන අය මෙම කස්ඩෙක් පෝරමය නිවැරදිව පිරවිය යුතුය. පහත දැක්වෙන්නේ එවැනි කස්ඩෙක් එකකි.\n\n\n\nරේගු ආඥාපනතේ 47 වැනි වගන්තිය අනුව, සෑම ආනයනයකදීම ආනයන සටහන්කරයක්ද, එම ආඥාපනතේ 57 වැනි වගන්තිය අනුව, සෑම අපනයනයකදීම අපනයන සටහන්කරයක් රේගු අධ්‍යක්ෂක ජනරාල් වෙත ඉදිරිපත් කල යුතු බවට නීති පනවා තිබේ. ආනයනය සඳහා ආනයන සටහන්කරය (import cusdec) හා අපනයනය සඳහා අපනයන සටහන්කරය (export cusdec) ලෙස නම් දෙකක් තිබුනත්, ආනයනය හා අපනයන යන දෙකටම භාවිතා වන්නේ එකම කස්ඩෙක් එකයි. එය Customs 53 යන නමින්ද හැඳින්විය හැකියි.\n\nපහත දැක්වෙන්නේ රේගු ආඥා පනතේ 47 වැනි වගන්තියයි.\n\nThe person entering any goods inwards, whether for payment of duty or to be warehoused, or for\npayment of duty upon the taking out of the warehouse, or whether such goods be free of duty, shall\ndeliver to the Director-General a bill of entry of such goods, on a form of such size and colour as may\nbe specified in that behalf by the Director-General by Notification published in the Gazette, and be\nfairly written in words at length, expressing the name of the ship, and of the master of the ship in\nwhich the goods were imported, and of the place from which they were brought, and the description\nand situation of the warehouse, if they are to be warehoused, and the name of the person in whose\nname the goods are to be entered, and the quantity, value and description of the goods, and the\nnumber, dimensions, and denomination or description of the respective packages containing the\ngoods, and such other particulars as the Director-General by that or a subsequent Notification may\nrequire him to furnish, and in the margin of such bill shall delineate the respective marks and\nnumbers of such packages. The particulars furnished in the bill of entry shall be supported by such\ndocuments containing such particulars as the Director-General may, by Notification published in\nthe Gazette, require if such person fails to deliver a bill of entry prepared, and supported by such\ndocuments, as aforesaid, he shall be liable to a penalty not exceeding one thousand rupees. Such\nperson shall pay any duties and dues which may be payable upon the goods mentioned in such\nentry; and such person shall also deliver at the same time two or more duplicates of such bill, in\nwhich bill all sums and numbers shall be expressed in figures, and the particulars to be contained in\nsuch bill shall be legibly written and arranged in such form and manner, and the number of such\nduplicates shall be such, as the Director-General shall require, and such bill of entry when signed bythe Director-General, or person authorised by him, and transmitted to the proper officer, shall be the\nwarrant to him for the examination and delivery of such goods; but if such goods shall not agree with\nthe particulars in the bill of entry the same shall be forfeited, and such forfeiture shall include all other\ngoods which shall be entered or packed with them as well as the packages in which they are\ncontained.\n\nපහත දැක්වෙන්නේ රේගු ආඥා පනතේ 57 වැනි වගන්තියයි.\n\n The person exporting any goods whether liable to the payment of duty or free of duty shall deliver to\nthe Director-General a bill of entry of such goods, on a form of such size and colour as may be\nspecified in that behalf by the Director-General by notification published in the Gazette, and fairly\nwritten in words at length expressing the name of the ship in which the goods are to be exported and\nof the port to which they are to be taken, and containing an accurate specification of the quantity,\nquality, and value of such goods, and the number, denomination, dimensions, and description of therespective packages containing the goods and such other particulars as the Director-General by that\nor a subsequent notification may require him to furnish, and in the margin of such bill of entry shall\ndelineate the respective marks and numbers of such packages.\nIf such person fails to deliver a bill of entry prepared as aforesaid, he shall be liable to a penalty of\none thousand rupees. Such person shall pay any duties and dues which may be payable on the\ngoods mentioned in such entry, and such person shall also deliver at the same time two or more\nduplicates of such bill in which all sums and numbers shall be expressed in figures, and the\nparticulars to be contained in such bill shall be legibly written and arranged in such form and manner\nand the number of such duplicates shall be such as the Director-General shall require, and such bill\nof entry when signed by the Director-General or person authorised by him and transmitted to the\nproper officer shall be the warrant to him for the examination of and delivery for shipment of such\ngoods, and if such goods shall not agree with the particulars in the bill of entry, or if such goods are\nremoved from the warehouse or other place appointed for shipment before such entry is passed and\nall duties and dues paid, and in the absence of any explanation to the satisfaction of the DirectorGeneral the same shall be forfeited, and such forfeiture shall include all other goods which shall be entered or packed with them as well as the packages in which they are contained.\n\nරේගු කටයුතුවලදී ජාත්‍යන්තරව පිලිගත් සංකල්ප දෙකක් වන Single Goods Declaration (ඉම්පෝට් හා එක්ස්පෝට් යන දෙකටම එකම කස්ඩෙක් ෆෝරමයක් යොදා ගැනීම) හා Single Administrative Document (අපනයන හා ආනයන තුලදී, විවිධ බලධාරින්/ආයතන එකම කස්ඩෙක් ෆෝරමය භාවිතා කිරීම) වලට අනුවයි කස්ඩෙක් එක නිර්මානය කර තිබෙන්නේ.\n\nඇත්තටම රටක් වශයෙන් අප රටට අහවල් අහවල් භාන්ඩ අච්චර ප්‍රමානවලින් මේ මේ කාල තුලදී ගෙනත් තිබෙනවා හෝ රටින් පිට කර තිබෙනවා යනුවෙන් අප (රජය) දැන ගන්නේ මෙම කස්ඩෙක්වල ලියා ඇති තොරතුරුවලිනි. ඊටත් අමතරව, ආනයනය හෝ අපනයනය කරන බඩු මත විවිධ බදු අය කර ගන්නේද මෙම කස්ඩෙක් බලා වේ. බඩු චෙක් කර කර බදු ගහන්නේ නැත.\n\nකස්ඩෙක් එකේ පිරවීමට ඇති කොටු (fields) ගැන අවධානය යොමු කරමු. මේ එක් එක් කොටුවේ පිරවිය යුතු දේවල් සම්බන්ද කරුනුද කෙටියෙන් බලමු. මෙම ෆීල්ඩ් විස්තර කරන අතර, මා සමහර වැදගත් කරුනුද සාකච්ඡා කරන බැවින් මෙම කොටස හොඳින් කියවා බලන්න.\n\n 1. Declaration - මෙම කොටුවෙන් කියන්නේ මෙම රේගු සටහන්කරය කුමන වර්ගයට අයත් එකක්ද යන්නයි. ඇත්තටම විවිධ හේතු මත ආනයනය හා අපනයනය සිදු කරනවානෙ. සාමාන්‍ය ආනයනයක් IM 4 යන කේතයෙන් දක්වනවා. එවිට කෙනෙකුට මුලු කස්ඩෙක් එකම කියවන්නේ නැතිම මෙම ඩෙක්ලරේෂන් ෆීල්ඩ් එක පමනක් කියවා මෙය සාමාන්‍ය බඩු ආනයනයක් බව දැන ගත හැකියි.එලෙසම සාමාන්‍ය අපනයනයක් EX 1 යන කේතයෙන් දක්වනවා. එනිසා සාමාන්‍ය අපනයන ආනයන කරන අයට මෙම කේත දෙක දැන සිටීම ප්‍රමානවත්ය. මෙහි සටහන් කල හැකි කේත කිහිපයක් දැනගමු.\n\n\nIM 4 – entry for home use - රට තුල සාමාන්‍ය පරිභෝජනය සඳහා භාන්ඩ ආනයනය කරන විට, මෙම කේතය ඔස්සේ සිදු කළ යුතුය. සාමාන්‍යයෙන් අපනයනය සිදු වන්නේ මේ යටතේය.\n\nIM 5 – temporary importation - තාවකාලිකව භාන්ඩ ආනයනය කරන විට මෙය යොදන්න. මින් අදහස් කරන්නේ කුමක්ද? සමහර භාන්ඩ අප ආනයනය කරන්නේ එම බඩු රට තුල පරිභෝජනය කිරීමට නොවේ. එවැනි භාන්ඩ විවිධ වෙනස්කම්වලට (අගය එකතු කර (value addition)) නැවත අපනයනය කරනවා. කටුනායක, කොග්ගල, බියගම ආදි අපනයන කලාපවල සිදු වන්නේ මෙයයි. එම කර්මාන්තවල නිපදවන බඩුවලට අමුද්‍රව්‍ය පිටරටින් ආනයනය කරන විට, මෙම කේතය ඔස්සේ එය සිදු කරනවා.\n\nIM 6 – re-importation - යම් භාන්ඩයක් කලින් අපනයන සිදු කර, නැවත එම භාන්ඩය ලංකාවට ගෙන්වා ගන්නා විට (ආනයනය කරන විට), මෙම කේතය ඔස්සේ එය සිදු කරයි. උදාහරන ලෙස, ලංකාවේ පාවිච්චි කරන ලද යම් උපකරනයක් අලුත් වැඩියාව සඳහා පිට රට යවනවා යැයි සිතමු. එවිට, එම භාන්ඩය අලුත් වැඩියාව සිදු කර නැවත ලංකාවට ගෙනෙන විට කස්ඩෙක් එකෙහි සටහන් කල යුත්තේ IM6 කියාය.\n\n EX 1 – normal exports - සාමාන්‍යයෙන් බඩු අපනයනය කරන විට මෙම කේතය හරහා එය සිදු වේ.\n\n EX 2 – temporary export - තාවකාලිකව බඩුවක් අපනයනය කරන විට මෙම කේතයෙන් කස්ඩෙක් එක පිරවිය යුතුය. මෙහිදී එම බඩුව නැවත ලංකාවට ගෙන්වා ගැනීමට නියමිතය. උදාහරන ලෙස, ඉහත IM6 උදාහරනය ගත හැකියි. යම් උපකරනයක් අලුත් වැඩියා කර නැවත ලංකාවට ගෙන්වා ගැනීමේ අදහසින් එය අලුත් වැඩියා කිරීමට පිටරට යවන්නේ නම් මෙම කේතය යොදා ගත යුතුය. යම් ප්‍රදර්ශනයක් සඳහා යම් භාන්ඩයක් පිටරට යවා නැවත ලංකාවට ගෙන්වා ගැනීමේදීද මෙම කේතය යටතේ එම ආනයනය සිදු කල හැකියි.\n\n EX 3 – re-export - යම් භාන්ඩයක් තාවකාලිකව රටට ගෙන්වා ගෙන, නැවත එම බඩු යවන විට එම අපනයන කස්ඩෙක් එක මෙම කේතයෙන් ඉදිරිපත් කල යුතුය.\n \n\n 2. Exporter - මෙම කොටුවෙහි සඳහන් කරන්නේ අපනයනකරුගේ නම හා ලිපිනයයි. ඒ අනුව, භාන්ඩයක් අපනයනය කරන විට, ලංකාවේ අපනයනකරුගේ ව්‍යාපාරයේ නාමය හා ලිපිනය මෙහි සටහන් කරන්න. ආනයනයක් නම්, පිටරට සිටින ව්‍යාපාරයේ නම හා ලිපිනය මෙහි සටහන් කරන්න.\n\nමෙහිම TIN යන්න ඉදිරියෙන් අපනයනකරු ලංකාවේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවෙන් ලබා ගත් ටින් අංකය (මීට පෙර මේ ගැන කතා කර තිබෙනවා) සටහන් කල යුතුය. මෙය අපනයන කස්ඩෙක් එකක් නම්, අපනයනකරු ලංකාවේ ව්‍යාපාරයක් බැවින් එතැන ටින් අංකය ලිවිය හැකිය. එහෙත් මෙය ආනයනයක් නම්, අපනයනකරු ලංකාවේ ව්‍යාපාරයක් නොවන නිසා ඔහු ලංකාවේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුවේ ලියාපදංචි වී නැත. එවිට ටින් අංකයක් ඔහුට නැත. ඔහුගේ රටේ ලියාපදිංචිවලින් අපට වැඩකුත් නැත. එනිසා අපනයන සටහන්කරයකදී මෙම ටින් ඉදිරියෙන් කිසිත් ලියන්නේ නැත.\n\nඅපනයනකරු විවිධ ලියවිලිවල හා එදිනෙදා භාවිතයේදී ඉංග්‍රිසියෙන් exporter, consignor, seller යන නම්වලින් හැඳින්වේ.\n\n\n 3. Pages - සමහර වෙලාවට වෙනස් වෙනස් අපනයන භාන්ඩ රැසක් පවතින විට, තනි කස්ඩෙක් කොලයක් පමනක් ප්‍රමානවත් නොවේ. එවිට, කස්ඩෙක් කොල වැඩි ගනනක් අවශ්‍ය වේ. මෙම කොටුවෙහි දක්වන්නේ මෙම විස්තරයි. මෙම කොටුව තුල කුඩා කොටු දෙකක් පවතිනවා. ඉන් දෙවැනි/පසු කුඩා කොටුවෙහි ලියන්නේ කොල ගනනයි. එක කස්ඩෙක් කොලයක් පමනයි නම් තිබෙන්නේ මෙතැන 1 දැමිය යුතුය. කොල පහක් ඇති නම් 5 ලිවිය යුතුය. එහි පලමු/මුල් කුඩා කොටුවෙහි ලියන්නේ මෙම ඔබ අතේ කියමින් සිටින කොලය කී වෙනි කොලයද යන්නයි. මුලු කස්ඩෙක් එකේම ඇත්තේ එක කොලයක් පමනයි නම්, මෙම කොටු දෙකෙහිම 1 1 ලෙස ලිවිය යුතුය. එහෙත් කස්ඩෙක් එක කොල 3ක් ඇත් නම්, ඉන් පලමු කස්ඩෙක් කොලයේ 1 3 ද, දෙවැනි කස්ඩෙක් කොලයේ 2 3 ලෙසද, තෙවැනි කස්ඩෙක් කොලයේ 3 3 ලෙසද සටහන් කල යුතුය.\n\n \n\n 4. Lists - මෙම කොටුව සාමාන්‍යයෙන් පුරවන්නේ නැත.\n\n \n\n 5. Items - මෙම කොටුවෙහි සටහන් කරන්නේ ආනයනය හෝ අපනයනය කරන විවිධ බඩු වර්ග ගනනයි. එක් එක් භාන්ඩ වර්ගයට අනන්‍ය එච්එස් කෝඩ් තිබෙන බව ඔබ දන්නවා. උදාහරනයක් ලෙස, ඔබ පෑන්, පැන්සල්, හා මකන ආනයනය කරනවා නම් මෙම ආනයන සටහන්කරයේ (කස්ඩෙක් එකේ) 3 ලෙස ලිවිය යුතුයි.\n\n\nඑක් භාන්ඩ වර්ගයක් පමනයි නම් මෙම කොටුවේ 1 ලෙස සටහන කල යුතුය. භාන්ඩ වර්ග ගනන එකක් පමනයි නම්, කස්ඩෙක් කොල 1ක් විතරක් ප්‍රමානවත්. එහෙත් භාන්ඩ වර්ග කිහිපයක් තිබේ නම් මින් පෙරත් පැවසූ පරිදි කස්ඩෙක් කොල කිහිපයක් අවශ්‍ය වේ.\n\nමූලික හා ප්‍රථම කස්ඩෙක් කොලය (ෆෝර්ම් එක) CUSDEC I ලෙස කස්ඩෙක් කොලයේ උඩ වම් කෙලවරේ දක්නට ලැබේ. ඉතිං, එක් භාන්ඩයක් පමනයි නම් තිබෙන්නේ ඔබ පිරවිය යුත්තේ එයයි. මෙම CUSDEC I පෝරමයේ පිරවිය හැක්කේ එක් භාන්ඩයක විස්තර පමනි.\n\nමෙම පෝරමයේ එක් භාන්ඩයකට අදාල තොරතුරුවලට අමතරව මුලු ෂිප්මන්ට් එකටම අදාල තොරතුරුත් ඇත. HEADER INFORMATION ලෙස එම කොටස කස්ඩෙක් කොලයේම වම් පැත්තේ හරහාට ලියා ඇත. ආනයනකරු, අපනයනකරු, නාවුක තොරතුරු ආදි විස්තර පවතින්නේ මෙම හෙඩර් කොටසේ නිසා CUSDEC I පෝරමය අනිවාර්ය වේ බඩු ගනන කොපමන වුවත්.\n\nCUSDEC I ට අමතරව, CUSDEC II නම් පෝරමයක්ද ඇත. මෙම CUSDEC II පෝරමයේ උපරිම භාන්ඩ 3ක් දක්වා විස්තර සටහන් කල හැකිය. මෙම පෝරමය තනියෙන් ඉදිරිපත් කල නොහැකිය මොකද මෙහි හෙඩර් කොටසක් නැත. අනිවාර්යෙන්ම CUSDEC I පුරවා, ඉතිරි බඩු තමයි මෙම පෝරමයේ පිරවිය යුත්තේ.\n\nඑවිට, භාන්ඩ 4ක් තිබේ නම්, පලමු භාන්ඩය CUSDEC I හි පුරවා, ඉතිරි භාන්ඩ වර්ග 3ම CUSDEC II හි පිරවිය යුතුය. භාන්ඩ වර්ග 5ක් තිබේ නම්, තවත් CUSDEC II කොලයක් පිරවීමට සිදු වේ. එවිට, CUSDEC I හි එක් භාන්ඩයක විස්තරත්, එක් CUSDEC II කොලයක තවත් භාන්ඩ 3ක විස්තරත්, තවත් CUSDEC II කොලයක ඉතිරි භාන්ඩයේ විස්තරත් ලිවිය හැකියි. මේ ආදි ලෙස, භාන්ඩ වර්ග වැඩි වන විට, අවශ්‍ය පමන CUSDEC II කොල යොදා ගත හැකියි.\n\nමෙම කොලවල එකතුව තමයි මින් පෙර 3 Pages කොටුවේ දෙවැනි කුඩා කොටුව තුල සටහන් කරන්නේ.\n\n \n\n 6. Total Packages - ආනයන/අපනයන භාන්ඩ පැක් කරලනෙ යවන්නේ. විවිධ භාන්ඩ ඇසුරුම්ගත කරන්නේ (packing) විවිධ විදිවලටයි. ඉතිං, බඩු තොගයේ මුලු පැකේජ් ගනන මෙම කොටුවේ ලියන්න. පැකේජ් වර්ග වෙනස් වෙනස් ඒවා වුනාට කමක් නැත. සමහර පැකේජ් බැරල් විය හැකිය; සමහර පැකේජ් විශාල කාඩ්බෝඩ් පෙට්ටි විය හැකියි. ඉතිං, ඒ සියලු පැකේජ්වල ස්වරූපය නොසලකා පැකේජ් ගනන මෙහි සටහන් කරන්න. මෙම ලිපියේ ඉදිරියේදී පැකේජ් වර්ග ගැන තවත් විස්තරයක් ඇත.\n\n \n\n 7. Declarant’s Sequence Number - මෙය පිරවීමට අවශ්‍ය නැත. රේගුවට ඉදිරිපත් කරන සෑම කස්ඩෙක් එකක් සඳහාම අනන්‍ය අංකයක් ලැබෙන අතර, මෙම කොටුවේ එම අංකය සටහන් වේ. එය රේගු පද්ධතියේ පරිගනකය මඟින් එවෙලෙහි ඔබට නිපදවා දෙන අංකයකි.\n\n \n\n 8. Consignee - ආනයනකරුට ඉංග්‍රිසියෙන් importer, consignee, buyer යන වචන භාවිතා වේ. ඒ අනුව, මෙම කොටුවෙන් කියන්නේ ආනයනකරුගේ නම හා ලිපිනයයි.\n\nමෙම කස්ඩෙක් එක ආනයන සටහන්කරයක් නම්, ආනයනකරු තමයි ලංකාවේ සිටින්නේ. එවිට, ඔහුගේ ව්‍යාපාර නාමය, ලිපිනය, හා ටින් අංකය ලිවිය යුතුය. එහෙත් ලංකාවේ සිටින්නේ අපනයනකරු නම් (එනම්, මෙම කස්ඩෙක් එක අපනයන සටහන්කරයක් නම්), ආනයනකරු පිටරට අයකු නිසා, ඔහුගේ ව්‍යාපාර නාමය හා ලිපිනය පමනක් මෙහි ලිවිය යුතුය.\n\n\n 9. Person responsible for the financial settlement - මෙම කොටුව සාමාන්‍යයෙන් අවශ්‍ය නැත. සාමාන්‍යයෙන් ආනයනකරුම තමයි අපනයනකරුට මුදල් ගෙවන්නේ. එවිට මෙය පිරවිය යුතු නැත. එහෙත් සමහර අවස්ථාවලදී ආනයනකරු වෙනුවෙන් මුදල් ගෙවීම සිදු කරන්නේ වෙනත් අයකු විය හැකිය. එවිට, ඔහුගේ නම, ලිපිනය, හා ටින් අංකය මෙහි සටහන් කරන්න.\n\n \n\n 10. Cty of last const/first dest - අපනයන සටහන්කරයකදී මෙහි සටහන් කරන්නේ බඩු ටික පලමු වරට ගොඩ බාන වරාය තිබෙන රටයි. බොහෝවිට මෙය තමයි ආනයනකරුගේ වරාය අයිති රට. ආනයනයකදී, ආනයනකරුගෙ වරායට බඩු ටික අවසන්වරට පැටවූ වරාය අයිති රට මෙතැන සටහන් කල යුතුය. බොහෝවිට මෙය අපනයනකරුගේ රටයි.\n\n\nසෑම රටකටම ඉංග්‍රිසි අක්ෂර දෙකක කේතයක් ජාත්‍යන්තරව සම්මත කරගෙන තිබෙනවා. ලංකාවට LK ද, ඉංදියාවට IN ද, ඇමරිකාවට US ද, ජපානයට JP ද, ප්‍රංශයට FR ද, ඔස්ට්‍රේලියාවට AU ද, කැනඩාවට CA ද, ආදි ලෙස මෙම කේත පවතිනවා. අන්තර්ජාලයෙන් මෙම කේත සොයා බලන්න. ඉහත කොටුවෙහි දමන්නේ මෙවැනි කේතයකි.\n\n \n\n 11. Trading Country - ආනයනය හෝ අපනයන සිදු කරන අනෙක් රටේ කේතය මෙහි දමන්න.\n\n \n\n 12. Value Details - සමහරු මෙම කොටුව පුරවන්නේද නැත. එහෙත් පොතේ හැටියට මෙහි පිරවිය යුත්තේ බඩුවල මුලු වටිනාකම රුපියල්වලිනි. එහෙත් බඩුවල වටිනාකම විවිධ විදිවලට පෙන්විය හැකි බව ඔබ දන්නවා. යම් බඩු තොගයක FOB වටිනාකමට වඩා වැඩියි එම බඩුවලම CIF වටිනාකම මොකද FOB මිලට තව එකතු වෙනවා නැව් ගාස්තු, රක්ෂණ ගාස්තු ආදියත්. එනිසා මෙහි CIF අගය ලියන්න කියා උපදෙස් දි තිබේ. ඒ අනුව ඔබ බඩු යවන්නේ FOB ක්‍රමයට වුවත්, එම අගයට නැව් ගාස්තු හා රක්ෂන ගාස්තුත් එකතු කර මෙතැන එම එකතුව දමන්න.\n\n \n\n 13. මෙම කොටුව දැනට භාවිතා කරන්නේ නැත.\n\n \n\n 14. Declarant/Representative - ආනයනය හෝ අපනයනය සිදු කරන්නේ භාහිර ක්ලියරිං ඒජන්ට් හෝ ෆෝවඩිං ආයතනයක් හරහා නම්, ඔවුන්ගේ එම විස්තර (නම, ලිපිනය, හා ටින් අංකය) මෙහි දැමිය යුතුය. තම ආයතනය විසින්ම මෙම කටයුතු සිදු කරනවා නම්, තම ආයතනයේ විස්තර මෙහි ලියන්න. මෙවිට, බලය ඇති (එනම්, CHA බලපත්‍රය ඇති) අයෙක් තම ආයතනයේ සේවයේ සිටිය යුතුය. මේ ගැන මීට පෙර ලිපියක අපි කතා කර තිබෙනවා.\n\n \n\n 15. Country of Export - බඩු තොගය අපනයනය කරන රටේ නම.\n\n15A කොටුව තුල සටහන් කරන්නේ 15 කොටුවේ සටහන් කරපු රටේ කෙටි සංකේතයයි. එහෙත් බොහෝ අය 15 හා 15A දෙකෙහිම සටහන් කරන්නේ කෙටි කේත තමයි.\n\n \n\n 16. Country of Origin - සමහර අවස්ථාවලදී බඩු යම් රටකින් අපනයන කලත්, එම බඩු මුලින්ම නිෂ්පාදනය කර තිබෙන්නේ වෙනත් රටකින් විය හැකියි. මෙම කොටුවේ දැමිය යුත්තේ එම මුලින්ම නිපදවූ රටයි. බොහෝවිට අපනයනය කරන රට හා මෙම රට සමානයි.\n\n\nසමහර අවස්ථාවලදී යම් භාන්ඩ තොගයක් යම් යම් ප්‍රමානවලින් වෙනස් වෙනස් රටවල් කිහිපයකින් ගෙන ආ හැකියි. එවිට, මෙම කොටුවට එම රටවල් සියල්ලම ඇතුලත් කරන්න බැහැනෙ. එවන් අවස්ථාවකදී, වැඩිපුරම එලෙස බඩු ගෙන ආ රට සටහන් කරන්න.\n\n \n\n 17. Country of Destination - බඩු ටික අවසාන වශයෙන් ගොඩ බාන රට. ඒ කියන්නේ ආනයනකරුගේ රට.\n\n17A යනු එමෙ රටේ කෙටි සංකේතයයි.\n\n \n\n 18. Vessel/Flight - බඩු රැගෙන යන හෝ එන නැවේ හෝ ගුවන් යානයේ නම මෙහි ලියන්න. සෑම නැවකටම හා ගුවන් යානයකටම නමක් යොදා තිබෙනවා. එම නමයි ලියන්න තියෙන්නේ. ඒ විතරක් නොවේ, සෑම නැවක් හෝ ගුවන් යානයක්ම යම් රටක ලියාපදිංචි කර තිබිය යුතුයි. එවිට, එම ලියාපදිංචිය ලබා දුන් රටේ කොඩියද නැවේ එල්ලනවා. මෙම ලියාපංචිය දුන් රටේ කෙටි කේත නාමයද flag යන්න ඉදිරියෙන් ලියන්න.\n\n \n\n 19. FCL - මෙහි සටහන් කරන්නේ බඩු යවන්නේ කන්ටේනර් (FCL) විදියටද කියාය. ඔව් නම්, මෙහි 1 ලියන්න. බඩු යවන්නේ LCL ක්‍රමයට නම් මෙහි 0 ලියන්න.\n\n \n\n 20. Delivery terms - බඩු යවන හෝ එවන ඉන්කොටර්ම් එක මෙහි සටහන් කරන්න. සාමාන්‍යයෙන් අපනයනයේදී එය FOB ද, ආනයනයේදී CIF ද වේ. ඇත්තටම විකුනුම්කරු හා ගැනුම්කරු ගනුදෙනුව ගැන සාකච්ඡා කර ඔවුන්ට ගැලපෙන ඕනෑම ඉන්කොටර්ම් එකක් තෝරා ගත හැකියි.\n\n \n\n 21. Voyage No/Date - බඩු යවන නැවේ/යානයේ ගමන් වාරයද යම් අංකයකින් දක්වනවා. එම වොයේජ් අංකය හා නැව එම ගමන අරඹන දිනය මෙහි සටහන් කරන්න. මෙම අංකය නැව් ඒජන්තගෙන් ඔබට ලැබෙනවා.\n\n\nසාමාන්‍යයෙන් නැව් ගමන් කරන්නේ පෘථිවියේ උඩ පහල නොවේ; වම දකුනටයි. ලෝක සිතියමක් අරං බැලූ විට එය ඉබේම පැහැදිලි වේ. ඉතිං, බටහිර සිට නැගෙනහිර පැත්තට හා නැගෙනහිර පැත්තේ සිට බටහිරට මෙම ගමන් මාර්ග පවතිනවා. බටහිර දෙසට යන ගමන්/වොයේජ් වලදී එම අංකයට පසුව w යන අක්ෂරය යොදනවා (westbound - බටහිරට). එලෙසම, නැගෙනහිර දෙසට යන ගමන්වලදී e යන අක්ෂරය යොදනවා (eastbound - නැගෙනහිරට).\n\nනැව හිමි ආයතනය විසිනුයි මෙම වොයේජ් අංකය එම නැවේ එම ගමන් වාරය වෙනුවෙන් නිකුත් කරන්නේ. සාමාන්‍යයෙන් එක් ගමනක් අවසන් කර ඊළඟ ගමන පටන් ගන්න විට, මෙම වොයේජ් අංකය එකකින් වැඩි කරනවා. උදාහරණ ලෙස, දැනට පවතින වොයේජ් අංකය 356 නම්, ඊළඟ ගමන සඳහා වොයේජ් අංකය 357 වේවි.\n\n \n\n 22. Currency and Total Amount Invoiced - මෙහි කුඩා කොටු දෙකක් තිබේ. එහි පලමු කුඩා කොටුවේ ලියන්නේ බඩු තොගයට අදාල කොමර්ෂල් ඉන්වොයිස් එකේ අගය සටහන් කර තිබෙන මුදල් ඒකකයි. සාමාන්‍යයෙන් එය USD වේ. ඊට අමතරව, EUR, JPY, GBP යන මුදල් ඒකකද තිබෙනවා.\n\nමෙහි ඊට පසුව ඇති කුඩා කොටුවේ සටහන් කල යුත්තේ එම මුදල් ඒකකයෙන් බඩුවල මිලයි. සාමාන්‍යයෙන් මෙහි දැමිය යුත්තේ CIF මිලයි. වෙනත් ඉන්කොටර්ම් එකක් (බොහෝ විට FOB) යොදා ගත්තේ නම්, කස්ඩෙක් එකෙහි පහලින් ඇති C නම් කොටුවෙහි එම මිල සෑදුනු හැටි වෙන් වෙන්ව දැක්විය යුතුය (FOB නම්, FOB අගයට අමතරව ෂිපිං ගාස්තු හා ඉන්ෂුවරන්ස් ගාස්තු C කොටුවේ වෙන් වෙන්ව දක්වන්න).\n\n \n\n 23. Exchange rate - මෙම කස්ඩෙක් එක පුරවන මොහොතේදී රටේ පවතින විනිමය අනුපාත අගය මෙහි සටහන් කරන්න.\n\n \n\n 24. දැනට භාවිතා නොකරයි.\n\n \n\n 25. Mode of transport - බඩු ප්‍රවහනය කරන ආකාරය. ලංකාවට අදාල වන්නේ ගුවන්, නැව්, හා තැපැල් පමනි. නැව්වලින් බඩු ප්‍රවහනය කරන විට, මෙහි 1 යොදන්න; ගුවනින් නම්, 4 යොදන්න; තැපැල්වලින් නම් 5 යොදන්න.\n\n \n\n 26. දැනට භාවිතා නොකරයි.\n\n \n\n 27. Place of Loading/Discharging - ලංකාව තුල බඩු පටවන හෝ ගොඩබාන වරාය/තොටුපල. මෙම කොටුවේ විවිධ විදියට පුරවා තිබෙන කස්ඩෙක් මා දැක තිබෙනවා. ඒවා බොහොමයක් වැරදි වුවත්, රේගුව එම වැරදි නොසලකා තිබෙනවා.\n\n \n\n 28. Financial and Banking data - මෙම කොටුව තරමක් විස්තර සහිත එකකි. මෙහි කේත ගනනාවක් සමඟ වැඩ කිරීමට තිබේ. එනිසා තවදුරටත් රේගු වෙබ් අඩවියෙන් මෙම තොරතුරු ලබා ගන්න.\n\n\nඔබ (ආනයනකරු හෝ අපනයනකරු වශයෙන්) ආනයනය හෝ අපනයනය සඳහා යොදා ගන්නා බැංකුවේ කෙටි කෝඩ් එක මෙහි bank code යන්න ඉදිරියෙන් ලියන්න. ලංකාවේ සෑම බැංකුවකටම ඉලක්කම් 4ක කේතයක් තිබෙනවා. කිහිපයක් මා පහත දක්වන්නම්.\n\nBank of Ceylon – 7010\n\nHatton National Bank – 7083\n\nPeople’s Bank – 7135\n\nSampath Bank – 7278\n\nStandard Chartered Bank – 7038\n\nHSBC – 7092\n\nCommercial Bank – 7056\n\n \n\nBank Name යන්න ඉදිරියෙන් එම කේතයට අදාල බැංකුවේ නම ලියන්න.\n\nBranch ට ඉදිරියෙන් අදාල බැංකු ශාකාවේ කේතය ලියන්න. මෙම කේතය බැංකුවෙන් හෝ රේගුවෙන් සොයා අසා ගත හැකියි.\n\nTerms of payment යන්නට ඉදිරියෙන් ගැනුම්කරු හා විකුනුම්කරු මුදල් ගෙවීමට එකඟ වූ පේමන්ට් ටර්ම් එක කුමක්දැයි මෙහි සටහන් කරන්න. එයත් සටහන් කරන්නට වෙන්නේ කේතයකිනි. එම කේත කිහිපයක් පහත මා දක්වනවා.\n\nAdvance payment – 10\n\nD/A – 31\n\nD/P – 35\n\nIrrevocable Unconfirmed L/C (sight) – 51\n\nIrrevocable Unconfirmed L/C (Usance) – 55\n\nIrrevocable Confirmed L/C (sight) – 61\n\nIrrevocable Confirmed L/C (Usance) – 65\n\nConsignment basis – 20\n\nසමහර අවස්ථාවලදී කිසිදු මුදලක් හුවමාරු නොකර බඩු යවන හෝ එවන අවස්ථා තිබෙනවා. එවැනි අවස්ථාවකදී ඉහත කිසිදු ගෙවීම් ක්‍රමයක් භාවිතා නොවේ. පවුලේ අයකු හෝ හිතවතකු තෑගි එවන්නේ මේ ක්‍රමයෙනි. එය No Foreign Exchange (NFE) යනුවෙන් එය හැඳින් වේ. එහි කේත අංකය 90 වේ.\n\nඑම කොටුවේ Ref No යන්න ඉදිරියෙන් දත්තයක් ලිවීමට ඇත. එනම්, ඉහත කුමන හෝ ක්‍රමයක ගෙවීම් ක්‍රමයක් තෝරා ගත් විට, ඊට අදාල යම් බැංකු ලියවිල්ලක්ද පවතිනවනෙ. අන්න එම ලියවිල්ලේ අංකය මෙහි සටහන් කරන්න. උදාහරන ලෙස, ණයවර ලිපියක් නම්, ණයවරයේ අංකය මෙහි ලියන්න.\n\n\n 29. Office of entry/exit - ආනයනයේදී හෝ අපනයනයේදී, රේගුවට මෙම කස්ඩෙක් එක සමඟ තවත් ලිපිලේකන කිහිපයක් ලබා දීමට සිදු වෙනවා (මේ විස්තර පසුවට). මෙම ලිපිලේකන භාර ගන්නා කාර්යාලය කුමක්දැයි මෙහි සටහන් කරන්න. එම ස්ථානවල කේත මා පහත දක්වන්නම්.\n\nColombo Bonding Division – CBBD1\n\nColombo Exports Office – CBEX1\n\nColombo Headquarters – CBHQ1\n\nColombo Long Room – CBLR1\n\nKatunayaka Exports Office – KTEX1\n\nKatunayaka Imports Office – KTIM1\n\nBiyagama BOI Exports Office – BIBE3\n\n \n\n 30. පිරවීම අනිවාර්ය නැත\n\n \n\n 31. Packages and description of goods - ඔබ යවන එක භාන්ඩයක සම්පූර්න විස්තර කිරීම මෙම කොටුව තුල සිදු කල යුතුය. මෙම කොටුව තුල ඇතුලු කල යුතු කරුනු කිහිපයක් තිබේ.\n\n\nMarks and numbers යන්න ඉදිරියේ අදාල භාන්ඩවල ඇසුරුම්/පෙට්ටි මත යොදන විවිධ සලකුනු මෙහි සඳහන් කරන්න. ගැනුම්කරු හා විකුනුම්කරු ගනුදෙනුව සාකච්ඡා කරන විට, මොනාද මේ සලකුනු කියා තීරනය කරනවා. සාමාන්‍යයෙන් බයර්ගේ නම හෝ නමේ මුලකුරු සමඟ ගමනාන්ත වරාය/තොටුපොල සමග රට සලකුනු ලෙස යොදා ගන්නවා.\n\nඑම කොටුවෙහිම Container Nos යන්න ඉදිරියෙන් බඩු යවන කන්ටේනරයේ හෝ කන්ටේනර් කිහිපයේම කන්ටේනර් අංක ලියන්න. මෙහිදී ඉහත 19 වැනි ඉලක්කම යටතේ විස්තර කල පරිදි FCL කොටුවෙහි 1 යොදා තිබිය යුතුය. කන්ටේනර් පුරවා බඩු යවන්නේ නැති නම් මෙම කොටුව හිස්ව තබන්න.\n\nNumber and Kind ඉදිරියෙන් මෙම බඩු තොගය පැකේජ් කීයක තිබෙනවාද යන්නත් එම පැකේජ් වර්ගයත් සඳහන් කරන්න. රේගුව විසින් පැකේජ් වර්ග යම් ක්‍රමයකට වර්ගීකරනය කර තිබෙන අතර, එම බඩුවල පැකේජය මේ අතරින් කුමක්දැයි සොයා එම වර්ගයේ කෙටි සංකේතය මෙහි යොදන්න. උදාහරන ලෙස, කාට්න් 150ක් තිබේ නම් 150 CT ලෙස එහි ලියන්න. මා පහතින් එම පැකේජ වර්ග කිහිපයක් හා එහි කේත දක්වනවා.\n\nAerosol – AE\n\nAtomizer – AT\n\nBarrel – BA\n\nBobbin – BB\n\nBundle – BE\n\nBag – BG\n\nBasket – BK\n\nBale (Compressed) – BL\n\nBale (Uncompressed) – BN\n\nBar – BR\n\nBox – BX\n\nCoil – CL\n\nContainer – CN\n\nCrate – CR\n\nCase – CS\n\nCarton – CT\n\nCylinder – CY\n\nDrum – DR\n\nEnvelop – EN\n\nFlexy bag for liquid – FB\n\nFrame – FR\n\nPacket – PA\n\nParcel – PC\n\nPalette – PL\n\nPouch – PO\n\nRod – RD\n\nRoll – RO\n\nSack – SA\n\nTrunk – TR\n\nBulk – VG\n\nBulk (liquid) – VL\n\nPart of any package – XX\n\nOther type of package (ඉහත ඒව නොවන එකක්) – OT\n\n \n\nDescription යටතේ භාන්ඩයේ කෙටි විස්තරයක් ලියන්න. ඔබ දන්නවා සෑම භාන්ඩයකටම අදාල HS code එකක් තිබෙනවා. එම අංකයත් කස්ඩෙක් එකෙහි යම් කොටුවක සටහන් කරනවා. ඉතිං, කෝඩ් එකෙන් කියන එම භාන්ඩය කුමක්දැයි වචනයෙන් මෙතන ලියන්න. එසේ ලියන විට, එම භාන්ඩයට අදාල වැදගත් ලක්ෂණ කිහිපයක්ද ලියන්න. එහි වර්ණය, විශාලත්වය (දිග පලල වශයෙන් හෝ අරයක් වශයෙන් හෝ ආදි ලෙස), ආදිය එම ලක්ෂන වේ.\n\n \n\n 32. Item no - එක් භාන්ඩ වර්ගයක් පමනක් තිබෙන්නේ මෙතැන 1 යොදන්න. භාන්ඩ වර්ග කිහිපයක් තිබේ නම්, ඉහතදී සඳහන් කල ආකාරයට Cusdec II පෝරමත් අවශ්‍ය වෙනවානෙ. එවිට, cusdec I පෝරමයේ මෙතැන 1 ලියන්න. ඒ කියන්නේ මෙම භාන්ඩය තමයි පලමු එක. ඉන්පසු අනෙක් පෝරමවල 2, 3, ආදි ලෙස එක් එක් භාන්ඩ වර්ගයට අංක යොදන්න.\n\n \n\n 33. Commodity (HS) code - මෙම භාන්ඩයට අදාල නිවැරදි එච්එස් කෝඩ් එක ලියන්න. අපි මින් පෙර එච්එස් කෝඩ් ගැන කතා කර තිබෙනවා.\n\n \n\n 34. Country of Origin Code - මෙම ෆීල්ඩ් එකේ ලියන්නේ මෙම අයිතමට/භාන්ඩය නිපදවා තිබෙන්නේ කුමන රටේද යන්නයි. උදාහරනයක් ලෙස, ලංකාවෙ සිට යම් භාන්ඩයක් අපනයනය කලත්, එම භාන්ඩය මුලින් නිෂ්පාදනය කර ඇත්තේ ඉන්දියාව තුල විය හැකියි. එවිට, මෙම කොටුවේ ඉංදියාව (ඇත්තටම ඉංදියාවට අදාල IN යන කේතය) යැයි ලියන්න.\n\n\nඑලෙස, යම් භාන්ඩයක් ඇත්තටම නිපදවූ රට “නිපන් රට” (country of origin) ලෙස හැඳින්වෙනවා. අපනයනයකදී සමහර අවස්ථාවලදී ආනයනකරු අහවල් භාන්ඩයේ නිපන් රට අහවල් රටයි අප කී පලියට විශ්වාස කරන්නේ නැත. එවන් අවස්ථාවලදී අපට සිදු වෙනවා පිලිගත් ආයතනයකින් නිපන් රටේ සහතිකය යනුවෙන් හැඳින්වෙන ලියවිල්ලකුත් වෙනම ඉදිරිපත් කරන්න. මෙම ගැන අදාල වන්නේ අපනයනයේදි. ඒ ගැන පසුවට විස්තර බලමු.\n\nමෙතැන තිබෙන්නේ රේගුවට අවශ්‍ය කරන දත්තයක්නෙ. රේගුවට අපේ භාන්ඩයේ නිපන් රට ගැන විස්තර මොකටද? ඇත්තටම මෙම ෆීල්ඩ් එක අදාල වන්නේ ආනයනයේදි. මෙහෙමයි; අප රට වෙනත් රටවල් සමඟ නිදහස් වෙලඳ ගිවිසුම් ආදියට එලඹිලා තියෙනවානෙ. එතකොට එවැනි රටකින් ආනයනය කරන භාන්ඩවලට අඩු බද්දක් හෝ කිසිදු බද්දක් අය නොකරනවා විය හැකියි. ඉතිං, මෙම භාන්ඩය එවැනි ගිවිසුම්ගත රටකින් එන එකක් යැයි කියා සිටින්නේ මෙම කොටුවෙහි එම අදාල රට ලිවීමෙනි. එසේ ලිව්වාට මදිය. එම අපනයනකරුගෙන් ආනයනකරු (ඒ කියන්නේ ඔබ) ඉල්ලා සිටිය යුතු වෙනවා ඊට සාක්ෂියක්. එම සාක්ෂිය තමයි උඩ ඡේදයේද අපට හමු වූ නිපන් රටේ සහතිකය. අපනයනකරු ඔබට/ආනයනකරුට එම ලියමන එවිය යුතු වෙනවා. ඔබ එය රේගුවට ඉදිරිපත් කල යුතු වෙනවා මෙම කස්ඩෙක් එකත් සමඟම.\n\nමීට පෙරත් 16 වැනි කොටුවෙහිද කන්ට්‍රි ඔෆ් ඔරිජින් හමු වුනා මතකද? මොකටද කොටු දෙකක්. ඇත්ත, මේවා ඩිසයින් කරපු එවුන්ට පිස්සුය. කෙසේ වෙතත්, මෙම කොටු දෙක එක වගේ පෙනුනට වෙනසක් තිබේ. 16 වැනි කොටුවේ තිබුනේ සමස්ථ බඩු තොගය ගැනයි. එහෙත් මෙම කොටුවෙහි නිපන් රට යනු අර බඩු තොගය තුල තිබෙන එක් එක් බඩු වර්ගයේ නිපන් රටයි. ඇත්තටම 16 කොටුව වැඩක් නැත.\n\n \n\n 35. Gross mass (kg) - මෙම එච් එස් කෝඩ් එකට අදාල භාන්ඩ වර්ගයට අයත් බඩුවල මුලු දල බර කිලෝග්‍රෑම්වලින් මෙහි ලියන්න. දල බර යනු පැකේජ් සමඟම බඩුවල බරයි.\n\n \n\n 36. Preference - මෙම කොටුවත් අදාල වන්නේ ආනයනයේදීය. එහිදී නිදහස් වෙලඳ ගිවිසුම්ගත රටකින් විශේෂිත අඩු බද්දකට හිමිකම් කියන බඩු ආනයනය කරන විට, ඔබ රේගුවට කියන්න ඕන මේ බඩුවලට අහවල් වෙලඳ ගිවිසුම යටතේ අඩු බද්දක් (preferential rate) අය කරන්න කියා. කස්ටම්ස් එක ඔබගේ පස්සෙන් ඇවිත් ආ මේකට අඩු බද්දක් ගහන්න පුලුවන් කැමතිද කියල අහන්නේ නැත. ඔබ මෙම කොටුවේ අදාල සහනය ලැබෙන ගිවිසුමේ කේතය ලියන්න. ඊට අමතරව නිපන් රටේ සහතික ආදියත් ඉදිරිපත් කල යුතුය. මා එම කේත පහත දක්වනවා.\n\nAP - For Imports under the Asia – Pacific Trade Agreement (APTA)\n\nAD - For Imports from Least Developed Countries (LDCs) under APTA\n\nBN - For Imports from Bangladesh\n\nGT - For Imports under the Agreement on Global System of Trade Preference (GSTP)\n\nIN - For Imports under Indo – Sri Lanka Free Trade Agreement\n\nPK - For Imports under Pakistan – Sri Lanka Free Trade Agreement\n\nSA - For Imports from South Asian Association for Regional Cooperation (SAARC) countries only\n\nSF - For Imports under the Agreement on South Asian Free Trade Area (SAFTA)\n\nSD - For Imports from Least Developed Countries (LDCs) under SAFTA\n\nSG - For Imports under Singapore – Sri Lanka Free Trade Agreement\n\n \n\n 37. Procedure – Customs Procedure Code (CPC) ලෙස හැඳින්වෙන මෙය මඟින් ඔබේ ආනයනයට හෝ අපනයනයට අදාල රේගු පටිපාටිය කුමක්දැයි කියයි. රටක ආනයනය හා අපනයනය සරල නැත. විවිධ අරමුනු හෝ ක්‍රමවේද යටතේ එය සිදු වේ. මේ එක් එක් අවස්ථාවේදී රේගුව ඊට සරිලන පරිදි කටයුතු කරයි. මෙම කෝඩ් එක මඟින් අපි රේගුවට කියා සිටිනවා ඔබලා මෙම කස්ඩෙක් එකට අදාලව කටයුතු කල යුත්තේ අහවල් ක්‍රමවේදයට (Customs regime) කියා. දල වශයෙන් මෙම කෝඩ් එකේ අරමුන එයයි.\n\nමෙම සීපීසී කෝඩ් එකේ ඉලක්කම්/අක්ෂර 7ක් තිබේ. එම ඉලක්කම්/අක්ෂර 7 යම් කිසි ක්‍රමවේදයකට සකස් කර ඇතත් අපට එතරම් විස්තර අවශ්‍ය නැත. සාමාන්‍ය ආනයනය (එනම් පිටරටින් බඩු ගේන්නේ ලංකාව තුල සිටින මිනිසුන්ගේ පරිභෝජනය සඳහා) සඳහා සීපීසී කේතය 4000-000 වේ. එලෙසම සාමාන්‍ය අපනයනය සඳහා සීපීසී කේතය 1000-000 වේ. කෙසේ වෙතත් මා පහත සීපීසී කේත කිහිපයක් ලියා දක්වනවා.\n\nExport of Cargo (General purpose) – 1000-000\n\nExport after importation for home use – 1040-000\n\nTemporary exports – 2100-000\n\nRe-exports – 3040-000\n\nImport for home use (General purpose) – 4000-000\n\nSupply for home use from BOI garment in zone – 4052-000\n\nExports under TIEP scheme – 1100-000\n\nBOI exports – 1300-000\n\nTemporary exports (FRIC) – 2040-058\n\nRe-exports of INFAC goods – 3051-000\n\nTIEP1 Direct Import of raw Material with payment of VAT being deferred – 7700 TRD\n\n TIEP1 Direct Import of raw Material with payment of VAT upfront – 7700 TRU\n\nTIEP-IV Direct Import of Machinery with payment of VAT being deferred – 7700 TMD\n\nTIEP-IV Direct Import of Machinery with payment of VAT upfront – 7700 TMU\n\nIG Direct Import with payment of VAT being deferred – 7700 IBD\n\nIG Direct Import with payment of VAT upfront – 7700 IBU\n\nINFAC Direct Import of raw Material with payment of VAT being deferred – 7700 IRD\n\nINFAC Direct Import of raw Material with payment of VAT upfront – 7700 IRU\n\nTIEP-I Export/Re-Exports of produce using inputs under TEIP 1 – 3277 T1E\n\nTIEP-IV Re-Exports of machinery imported under the scheme – 3277 T4E\n\nIBG Re-Exports of produce using inputs under the scheme – 3277 TBE\n\nINFACT Export/Re-Exports of produce using inputs under the scheme – 3277 INF\n\nTransfer to TIEP1 Raw Material upfront VAT – from TIEP/IG/INFAC – 7777 TRU\n\nTransfer to TIEP1 Raw Material deferred VAT – from TIEP/IG/INFAC – 7777 TRD\n\nAny machinery, equipment etc for CEB and subsidiaries … - 4177 026\n\nNo levies involved by special order (import goods) – 4177 223\n\nDestruction at the Factory Premises, under Customs Supervision – 4177 DOC\n\nඉහත කෝඩ් හොඳින් බලන විට ඔබට පෙනේවි මෙහි ඇති වැදගත්කම. උදාහරන ලෙස, විදුලි බල මන්ඩලය හෝ එහි අනු-සමාගම්වලට භාන්ඩ ආනයනය කරන විට, විශේෂ ක්‍රමවේදයක් පවතින බව පේනවා. තවද, විවිධ හේතු නිසා ආනයනය කල භාන්ඩ විනාශ කිරීමට අවශ්‍ය නම්, ඒ සඳහාද ක්‍රමවේදයක් (සීපීසී කෝඩ්) පවතින බව පේනවා. සාමාන්‍ය ආනයනය හා අපනයනය කරන අයට ඒවා එතරම් වැදගත් නැත.\n\n \n\n 38. Net mass (kg) - එච්එස් කෝඩ් එකට අදාල භාන්ඩ තොගයේ ශුද්ධ බර කිලෝග්‍රෑම්වලින් ලියන්න.\n\n \n\n 39. දැනට භාවිතා නොකෙරේ.\n\n \n\n 40. Previous document/BL No/AWB No - භාන්ඩ තොගයට අදාල Bill of Lading හෝ Airway Bill එකේ අංකය මෙහි ලියන්න.\n\n\nඑහෙත් මෙම බඩු තොගය මීට කලින් ආනයනය හෝ අපනයන කල බඩු තොගයක් හා සම්බන්දයි නම්, එවිට එම මුල් බඩු තොගයට අදාල කස්ටම්ස් ඩෙක්ලරේෂන් අංකය මෙහි ලියන්න. Re-import හා re-export වලදී මෙය කල යුතුයි. ප්‍රති-අපනයන හා ප්‍රති-ආනයනයේදී රේගුවෙන් විවිධ බදු සහන ලබා ගත හැකිය. එනිසා එවන් අවස්ථාවලදී නිවැරදිව මෙම කොටු පුරවන්න.\n\n \n\n 41. මේ යටතේ 41A, 41B, 41C ලෙස කොටු 3ක්ම ඇත. මේ කොටු තුනෙහිම තිබෙන්නේ UOM and Qty කියාය. QOM යනු Quantity of Measurement යන්නයි. ඒ කියන්නේ මෙම එච්එස් කෝඩ් එකට අදාල භාන්ඩය මනින ඒකකය කුමක්ද යන්නයි. අපි දන්නවා විවිධ භාන්ඩ මනින්නේ විවිධ ඒකකවලින්. සීනි, පිටි වැනි භාන්ඩ කිලෝග්‍රෑම්වලින්ද; පොත්, පෑන්, පරිගනක වැනි භාන්ඩ “ඒකක” වලින්ද; දියර වර්ග ලීටර්වලින්ද, තවත් භාන්ඩ මීටර්වලින්ද ආදි ලෙස ඒකක වෙනස් වේ. එහෙත් 41A, 41B, 41C ලෙස එකම දත්තය කොටු තුනකින් අහන්නේ ඇයි?\n\nමෙහි 41A කොටුවේ ලියන්නේ සාමාන්‍යයෙන් භාන්ඩය මනින ඒකකය හා එම ඒකකයෙන් කොපමන තිබෙනවාද යන්නයි. මෙහිදී “සාමාන්‍යයෙන්” යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ භාන්ඩවලට අදාලව පවතින National Tariff නම් ලේකනයෙහි එම භාන්ඩයට අදාලව බදු ගහන්නේ කුමන ඒකකය මතද යන්න කර ඇති සටහනයි. පහත රූපය බලන්න. මෙම කොටස මා කපා ගත්තේ නැෂනල් ටැරිෆ් ලේකනයෙන්. මෙහි රතු පාටින් පාට කර ඇති තීරුව තමයි මා දැන් කතා කරන්නේ.\n\n\n\n\nසමහර අයිතම “ඒකක” (unit – u) වලින්ද, සමහර අයිතම කිලෝග්‍රෑම්වලින්ද එහි දක්වා තිබෙනු පෙනේ. උදාහරන ලෙස, 8212.90.00 යන අයිතමය කිලෝවලින් මැන තිබෙනවා. එහි සාමාන්‍ය ආනයන බද්ද (general duty) 15% ලෙස දක්වා තිබෙනවා. එලෙසම, 8212.10.10 යන අයිතමය මැන තිබෙන්නේ “ඒකක” වලිනි.\n\nකිලෝග්‍රෑම්, ලීටර්, මීටර් වැනි ඒකක එකවර ඔබට තේරුම් ගියත් සමහරෙකුට “ඒකක” යන ඒකකය කුමක්දැයි එකවර වැටහෙන්නේ නැති වීමට පුලුවන්. “ඒකක” යනු තනි තනිව ගනන් කිරීමයි. උදාහරන ලෙස, පෑන් ගන්න. පෑන් එක, දෙක, තුන ආදි ලෙස එකින් එකනෙ ගනන් කරන්නේ; කිලෝ හෝ ලීටර්වලින් නෙමෙයිනෙ. ඉතිං අපිට කිව හැකියි අපි පෑන් විස්දහස් පන්සියයක් ආනයනය කරනවා කියා. එතකොට පෑන් මැන්න ඒකකය තමයි “ඒකක” (යුනිට්).\n\nඉතිං, 41A කොටුවේ ඔබ සඳහන් කල යුත්තේ මෙම නැෂනල් ටැරිෆ් එකේ අදාල භාන්ඩයටද අදාල පේලියේ සඳහන් කර තිබෙන ඒකකයයි. ඒකකයට අමතරව එම ඒකකයෙන් කොතරම් බඩු ප්‍රමානයක් තිබේදැයි ලිවීමටත් සිදු වෙනවා.\n\n41B කොටුවේ සඳහන් කරන්නේ කුමක්ද? සමහර විශේෂිත අවස්ථාවලදී, බදු අය කර ගන්නේ සාමාන්‍ය ඒකකය වෙනුවට වෙනත් ඒකකයක් පදනම් කර ගෙනයි. එවන් අවස්ථාවලදී, එම බඩු තොගය මනින එම විශේෂිත ඒකකය හා එම ඒකකයෙන් කොතරම් බඩු ප්‍රමානයක් තිබේදැයි මෙම කොටුවේ ලිවිය යුතුය. සාමාන්‍යයෙන් මෙම අවස්ථාවට ඔබ මුහුන නොදේවි. එවිට මෙම කොටුව හිස්ව තබන්න.\n\n41C යනුත් ඉහත 41B වැනිම වේ. ඉහත අවස්ථා දෙකටම අදාල නොවන අවස්ථාවකදී, බඩු මනින්නේ වෙනත් ඒකකයකින් නම්, මෙම කොටුවේ එම ඒකකය හා එම ඒකකයෙන් කොතරම් බඩු තිබේදැයි ලිවිය යුතුය. මෙයත් එතරම් අපට වැදගත් නැති කොටුවකි.\n\n \n\n 42. Item price - මෙම කොටුවේ ලියන්නේ එච්එස් කෝඩ් එකට අදාල අයිතම තොගයේ මුලු වටිනාකමයි. මෙය ලංකා රුපියල්වලින් නොව ගනුදෙනුව සිදු වූ විදෙස් මුදල් ඒකකයෙනුයි දක්වන්නේ. අපනයනයකදී මෙය FOB අගය වන අතර, ආනයනයකදී එය CIF හෝ FOB විය හැකියි (කස්ඩෙක් කොලයේ උඩ 22 කොටුවේ තිබෙන්නේ CIF නම් මෙතනත් CIF වේ; එහි ඇත්තේ FOB නම්, මෙතැනත් FOB වේ).\n\n22 කොටුව හා මෙම 42 කොටුව අතර වෙනස කුමක්ද? 22 කොටුවෙහි සඳහන් වන්නේ ආනයනය/අපනයනය කරන සම්පූර්න බඩුවල වටිනාකමයි. එහෙත් 42 කොටුවෙහි ලියන්නේ එක් එච්එස් කෝඩ් එකකට අදාල බඩු ලොට් එකේ වටිනාකමයි. ඉතිං, අපනයනය/ආනයනය කරන්නේ එකම බඩු වර්ගයක් විතරයක් නම් (එනම්, එක එච්එස් කෝඩ් එකක බඩු පමනයි), මෙම කොටු දෙකෙහිම අගයන් සමාන වේ.\n\n \n\n 43. මෙම කොටුව දැනට භාවිතා නොවේ.\n\n \n\n 44. Additional Information (AI) - මෙම කොටුවෙහි ලියන්නේ මෙම භාන්ඩයට සුවිශේෂි යම් තොරතුරක්. ඒ කියන්නේ මෙම භාන්ඩය සඳහා විශේෂ බලපත්‍රයක් හෝ සහතිකයක් අවශ්‍ය නම්, එම බලපත්‍ර/සහතික අංකය මෙහි ලියන්න. ඊට අමතරව එම බලපත්‍ර/සහිතකය කුමක්දැයි යන්නත් මෙහි ලියන්න. එවැනි සහතික/බලපත්‍ර ලියවිලි හඳුන්වන්නේ කේතවලිනි. ඔබ ලිවිය යුත්තේ එම කේතයයි. පහත මා එවැනි කේත කිහිපයක් දක්වනවා. මෙම කොටුව තුල සටහන් කරන ලියවිලි පමනක් නොව, පොදුවේ ආනයන අපනයන ගනුදෙනුවලදී හුවමාරු වන සියලු ලියවිලිවලට සංකේත අංකයක් තිබේ. පහත ලැයිස්තුවේ එවැනි ලියවිලිද ඇත (මෙම කොටුවට අදාල නැති).\n\n001 – Re-importation certificate\n\n017 – Cosmetic Devices and Drug Certificate\n\n021 – Duty Waiver Certificate\n\n050 – Tea Board Permit\n\n054 – Food Control Department Certificate\n\n056 – Excise Department Permit\n\n141 – Packing List\n\n325 – Pro-forma invoice\n\n380 – Commercial Invoice\n\n425 – Collection Payment Advice\n\n465 – Documentary Credit\n\n485 – Banker’s Draft\n\n520 – Insurance Certificate\n\n630 – Shipping Note\n\n640 – Delivery Order\n\n740 – Airway Bill\n\n761 – Bill of Lading\n\n780 – Freight Invoice\n\n811 – Export License\n\n851 – Phytosanitary Certificate\n\n852 – Sanitary Certificate\n\n861 – Certificate of Origin\n\n911 – Import License\n\n926 – Foreign Exchange Permit\n\n934 – Value Declaration\n\n935 – Customs Invoice\n\n955 – ATA Carnet (Temporary Admission)\n\n \n\n 45. මෙම කොටුව එතරම් වැදගත් නැත. 1 යොදන්න.\n\n \n\n 46. Statistical Value - මෙම කොටුවේ ලියන්නේ මෙම එච්එස් කෝඩ් එකට අදාල බඩුවල මුලු CIF වටිනාකම රුපියල්වලිනි.\n\n \n\n 47. Calculation of Taxes - මෙම එච්එස් කෝඩ් එකට අදාල බඩුවලට විවිධ බදු වර්ග අදාල වෙනවනෙ. මෙම කොටුව තුල ඒ සියලු බදු වර්ග පිලිවෙලින් ගනනය කර දැක්විය යුතුය. මේ එක් බද්දට එක පේලියක් බැඟින් කුඩා වගුවක් එහි ඇත.\n\n\nඑහි Type යන තීරුවේ ලිවිය යුත්තේ බද්දේ නමයි (ඇත්තටම බද්දේ නම නොව එම බද්දට අදාල සංකේත නාමයයි). බදුවලට අමතරව, රේගුව හෝ වරාය විසින් පනවා ඇති වෙනත් අය කිරීම්ද මේ යටතේ ඇත (COM, SEL වැනි). පහත දැක්වෙන්නේ එවැනි බදු/ගාස්තු කිහිපයක සංකේතයි.\n\n\nCID – Customs Imports Duty\n\nVAT – Value Added Tax\n\nSUR – Surcharge\n\nGST – Good and Services Tax (මෙම බද්ද දැන් භාවිතයේ නැත; ඒ වෙනුවට වැට් ඇත)\n\nCOM – Computer Fee\n\nSEL – Seal Charges\n\nXID – Excise Duty\n\nOTC – Overtime Charges\n\nPAL – Ports Authority Levy\n\nඉන්පසු Tax Base යනුවෙන් තීරුවක් ඇති අතර, මේ එක් එක් බද්ද ගනනය කරන මුල්/ඔරිජිනල් අගය මෙහි දැක්වේ. රුපියල්වලින් එය දැමිය යුතුය. හැම බද්දක්ම ගනනය කරන්නේ එකම විදියට නොවේ. අපි පසුවට බලමු මේ එක් එක් බදු ගනනය කරන අයුරුත්.\n\nතුන්වැනි තීරුව Rate වේ. මෙහි බද්දෙහි ප්‍රතිශතය දැක්වේ. සමහර බදු හෝ අය කිරීම් ප්‍රතිශතයක් ලෙස නැත. උදාහරන ලෙස, COM යන්න ප්‍රතිශතයක් ලෙස නොව, නිකංම රුපියල් 250 වැනි අගයක් පමනි. එවැනි එකකදී මෙම තීරුවේ අගයක් ලියන්න එපා.\n\nහතරවැනි තීරුව Amount වේ. ටැක්ස් බේස් එක මත රේට් එක යොදාගෙන බද්ද ගනනය කල විට ලැබෙන අගය මෙම තීරුවේ ලියන්න. උදාහරන ලෙස, ටැක්ස් බේස් එක 1,000,000 නම් හා රේට් එක 5% නම්, අමවුන්ට් අගය ලෙස 1,000,000 x 5% = 1,000,000 x 0.05 = 50,000 නිසා, 50,000 සටහන් කරන්න. COM වැනි එකකදී රේට් එකක් නැති නිසා, කෙලින්ම එම අගය අමවුන්ට් තීරුවේ දක්වන්න.\n\nMP (mode of payment) යන්නට යෙදිය හැක්කේ එක්කෝ 1 නැතිනම් 0 වේ. 1 යෙදුවොත් ඉන් කියන්නේ අමවුන්ට් තීරුවේ තිබෙන එම බදු මුදල රේගුවට ගෙවිය යුතු බවයි. එය 0 නම්, (කුමක් හෝ සහනයක් හෝ වරප්‍රසාදයක් නිසා) අමවුන්ට් තීරුවේ තිබෙන බදු මුදල ගෙවීමට අවශ්‍ය නැත.\n\nමෙම බඩුවට/අයිතමයට අදාල සියලු බදු නිවැරදිව මෙම ටේබල් එකේ ගනනය කර දැක්විය යුතුයි. ඉන්පසු ගෙවිය යුතු (එනම් mp තීරුවේ 1 ඇති) බදුවල අමවුන්ට් තීරුවේ ඇති අගයන් එකතු කර ටේබල් එකේ යට ඇති Total පේලියේ ලියන්න Amount තීරුවට යටින්.\n\n \n\n 48. A.C. Number - රේගුවට විවිධ ගෙවීම් ගෙවීමට කල්තියා ඔබ වෙනුවෙන් ගිනුමක් රේගු පරිගනක පද්ධතියට ඇතුලු කර ගත හැකිය. එවන් ගිනුමක් පවතී නම්, එම ගිනුම් අංකය මෙහි ලියන්න. එවැනි පහසුකමක් නැතිනම්, මේ කොටුව හිස්ව තබන්න.\n\n \n\n 49. Identification of Warehouse and Period - භාන්ඩ සමහර අවස්ථාවල වරායේ/තොටුපලේ යම් ගබඩාවක් තුල තාවකාලිකව ගබඩා කර තිබිය හැකිය. එවන් අවස්ථාවක, එම ගබඩාවේ නම (කේතය) හා කාලය මෙහි සටහන් කරන්න. එවැනි ගබඩා කිරීමක් කර නැති නම්, මෙම කොටුව හිස්ව තබන්න.\n\n \n\n 50. කස්ටම් එකේ විවිධ උපදෙස්, විධාන, සහතික කිරීම් තිබේ. ඒවා සටහන් කරන කොටුවකි.\n\n \n\n 51. මෙයත් ඉහත 50 කොටුව වගේමයි.\n\n \n\n 52. මෙයත් ඉහත 50 කොටුව වගේමයි.\n\n \n\n 53. ආනයනකරු හෝ අපනයනකරු හෝ ඔවුන්ගේ නියෝජිතයාගේ අත්සන හා දිනය මෙහි යොදන්න. මෙහි යම් දිවුරුමක් තිබේ.\n\n \n\n 54. ආනයනකරු හෝ අපනයනකරු වෙනුවෙන් කස්ඩෙක් රේගුවට ඉදිරිපත් කරන බලයලත් පුද්ගලයකු සිටිය යුතු බව දන්නවනෙ. ඔහු වාප්පු ලිපිකරු (Wharf Clerk) හෙවත් Customs House Agent (CHA) ලෙස හැඳින්වෙනවා. මෙම කොටුවේ සටහන් කරන්නේ ඔහුගේ විස්තරයි. ඔහුගේ නම හා CHA card number මෙහි සටහන් කරන්න.\n\n \n\n1 සිට 54 දක්වා අංක සහිත කොටුවලට අමතරව කස්ඩෙක් එකේ A, B, C, D ලෙස කොටු හතරක්ද ඇත.\n\nමින් D කොටුව යනු ඉහත 50, 51, 52 යන කොටු වැන්ම කොටුවකි. මේ කොටු 4හි ඔබ කිසිවක් ලියන්නේ නැත. ලියනවා නම් ලියන්නේ රේගුව විසිනි.\n\nC කොටුව තුල භාන්ඩවල මිල ගනන් ගැන විස්තරාත්මකව ලිවිය හැකියි. කස්ඩෙක් එකේ 22 කොටුවේ මිල සටහන් කර තිබෙන්නේ FOB ක්‍රමයට නම්, මෙම C කොටුවේ CIF අගය ගනනය කර දැක්විය යුතුය. 22 කොටුවේ මිල දක්වා තිබෙන්නේ CIF අගය නම්, C කොටුව හිස්ව තබන්න.\n\nC කොටුවෙදී FOB අගයත්, freight අගයත්, insurance අගයත්, වෙනත් වියදමුත් (පැටවීම් කුලී වැනි) වෙන වෙනම පේලිවල සටහන් කර, අවසානයේ ඒ සියල්ලෙහිම එකතුව (මෙය CIF අගයට සමානය) පෙන්වන්න. උදාහරනයක් බලමු.\n\nFOB 13,003,000.00 USD\nFreight 340.00 USD\nInsurance 30.34 USD\nOther 0.00 USD\nTOTAL 13,003,370.34 USD\n\nB කොටුව රේගුවේ සටහන් සඳහා පවතී. ඔබ එහි කිසිවක් ලියන්නේ නැත.\n\nA කොටුවත් රේගුවේ පරිහරනය සඳහා පවතී. ඔබ එහි ලියන්නේ නැත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "වයස අවුරුදු 27 ට විශේෂයෙන් සංගීත ක්ෂේත්‍රය තුළ එතරම් වැදගත්කමක් ලබා දෙන්නේ ඇයි?",
"role": "user"
},
{
"content": "කීර්තිමත් සංගීත ශිල්පීන් කිහිප දෙනෙකු වයස අවුරුදු 27 දී මිය ගිය අතර එය සමහර විට \"27 ක්ලබ්\" ලෙසද හැඳින්වේ. බොහෝ විට, මරණයට හේතුව මත්ද්‍රව්‍ය සහ මත්පැන් අනිසි භාවිතය හෝ මිනීමැරුම්, ස්වයං හානි හෝ අනතුරු වැනි යම් ආකාරයක ප්‍රචණ්ඩත්වයකට හේතු වී ඇත. Jimi Hendrix, Janis Joplin, Jim Morrison, Kurt Cobain සහ Amy Winehouse මේ වයසේදී මිය ගිය සංගීත ක්ෂේත්‍රයේ කැපී පෙනෙන පුද්ගලයන් කිහිප දෙනෙකුගෙන් සමහරකි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මනස්ගාත යන්නට දිය හැකි නිරුක්තිමය පැහැදිලිකිරීම් මොනවාද?",
"role": "user"
},
{
"content": "මනඃ + ඝාත > මනස්ගාත. ඝාත = මැරීම, පහරදීම, ගැටීම, හැපීම, ඝට්ටනය යන තේරුම් නිසා මනස ප්‍රිය නොකරන මනසෙහි ගැටෙන යන අර්ථයෙන් මනස්ගාත වූවා දැ යි සොයා බලන්න.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "විට්ගන්ස්ටයින්ගේ පවුල තුළ මානසික අවපීඩනය ඇති වූ බව ඔබ සිතනවාද?",
"role": "user"
},
{
"content": "මානසික අවපීඩනය යනු සමහර විට සියදිවි නසාගැනීම් වලට තුඩු දිය හැකි මානසික සෞඛ්‍ය ගැටලුවකි. එය පවුල් තුළ ක්රියාත්මක වන බව දන්නා කරුණකි. ලුඩ්විග් විට්ගන්ස්ටයින් පුද්ගලිකව අවම වශයෙන් එක් කාල පරිච්ඡේදයක් දැඩි මානසික අවපීඩනයෙන් පෙළුණු අතර ඔහුගේ වැඩිමහල් සොහොයුරන් හතර දෙනාගෙන් තිදෙනෙකු වෙනම සියදිවි නසාගැනීම් ක්‍රියාවන් මගින් මිය ගියහ. විට්ගන්ස්ටයින්ගේ සමීපතම පවුලේ සාමාජිකයන් බොහෝ දෙනෙක් මානසික අවපීඩනයට ගොදුරු වී හෝ සියදිවි නසා ගැනීමෙන් මිය ගිය බව මත පදනම්ව, විට්ගන්ස්ටයින්ගේ පවුල තුළ මානසික අවපීඩනය ඇති වූ බව පැවසීම සාධාරණ යැයි මම සිතමි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මිනිස් සිරුරේ කුඩාම අස්ථිය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "කණෙහි ඇති ධර්ණකය\n\nමිනිස් සිරුරේ ඇති කුඩාම අස්ථිය කණෙහි ඇති ධර්ණක අස්ථිය වන අතර එය ස්ට්‍රප් අස්ථිය (stirrup bone) ලෙසද හැඳින්වේ. එය මැද කණෙහි ඇති අස්ථි තුනෙන් එකකි. කන් බෙරයේ සිට අභ්‍යන්තර කණ දක්වා ශබ්ද කම්පන සන්නයනය කිරීමේදී ස්ටේප්ස් සම්බන්ධ වේ. එය දළ වශයෙන් සහල් ඇටයක ප්‍රමාණයෙන් යුක්ත වන අතර එය දිග හා බර අනුව කුඩාම අස්ථිය බවට පත් කරයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "එක්සත් ජනපදයේ වසර 30ක උකසක් සඳහා සාමාන්‍ය පොලී අනුපාතය කොපමණද?",
"role": "user"
},
{
"content": "මාර්තු 28 වැනි අඟහරුවාදා වන විට එක්සත් ජනපදයේ වසර 30 ක උකසක් සඳහා සාමාන්‍ය පොලී අනුපාතය 7.9% කි. ඔබ උකසක් සඳහා ඇත්ත වශයෙන්ම ලබා ගන්නා පොලී අනුපාතිකය වෙනත් දේ අතර ඔබේ ණය දෙන්නා, ණය ලකුණු සහ ණය සිට ආදායම් අනුපාතය මත රඳා පවතී.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඕසෝන් සතුව ඔක්සිජන් පරමාණු කීයක් තිබේද?",
"role": "user"
},
{
"content": "3 කි ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පැන්ඩෝරා පත‍්‍රිකා හෙළිදරව් කිරිම සිදුකර ඇති සංවිධානය",
"role": "user"
},
{
"content": "ජාත්‍යන්තර ගවේෂණාත්මක මාධ්‍යවේදීන්ගේ සංවිධානය - ICIJ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "හිරු උදාවේ.....\n",
"role": "user"
},
{
"content": "නැගෙනහිර",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මහවැලි සංවර්ධන වැඩසටහනේ වාරි පද්ධතිවල අරමුණ කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "මහවැලි සංවර්ධන වැඩසටහන යටතේ ඇති වාරිමාර්ග පද්ධති මඟින් බහුකාර්ය ජලාශවල ගබඩා කර ඇති ජලය නව සහ පවතින කෘෂිකාර්මික ඉඩම්වලට වාරිමාර්ග සඳහා හරවා යැවීම අරමුණු කරයි.\n\nමෙම අරමුණු ලයිස්තුවක් ලෙස පහත දැක්වේ. \n\nනව ජනාවාස ඇතිකිරීම\nවිදුලිබලය උත්පාදනය\nවී ගොවිතැන ප්‍රමුඛ කෘෂීකර්මය\nගංවතුර පාලනය\nමහවැලි පහල නිම්නයේ ජනාවාසකරනය\nරකියා ප්‍රශ්නය විසදීම\nරට ආහාර වලින් ස්වයංපෝශිත කිරීම\n\nමහවැලි ගඟත්, එහි අතු ගංඟාත් මාදුරුඔයත් ආශ්‍රය කොටගෙන දේශීය භූමි ප්‍රමාණයෙන් 39% ක් පමණ වූ ප්‍රමාණය සංවර්ධනය කිරීමත්, රටට අවශ්‍ය විදුලි බලය නිපදවා ගැනීමටත්, ඇතැම් ප්‍රදේශ වල ගංවතුර පාලනය කිරීමටත්, නව ගොවි බිම් ඇතිකිරීමටත්, නව ජනාවාස බිහිකිරීමත්, එමගින් නව රැකියා අවස්ථා ලබා දීමත්, මහවැලි මහ සැලැස්මෙන් අපේක්ෂා කෙරිණි. කෘෂිකර්මාන්තය නවීනරණය වීම, සත්ව පාලනය, කෘෂිකර්මය පාදක කරගත් කර්මාන්ත සංවර්ධනය කිරීම අනෙකුත් අපේක්ෂිත අරමුණු විය.\n\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "දුශ්චරිත යන වචනයට අදහසක් ගෙන දෙන වචනය ලියා දක්වන්න.\n",
"role": "user"
},
{
"content": "දුශ්චරිත යන්නට විරුද්ධ අර්ථයක් ඇති පදය සුචරිත වේ. ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කරදමුංගු / එනසාල් නිෂ්පාදන සහ ප්‍රයෝජන මොනවද?",
"role": "user"
},
{
"content": "වෙළඳපොලෙහි වෙළඳ භාණ්ඩයක් වන්නේ වියළි ඵලය හෝ කරදමුංගු කරලයි. කරදමුංගු සම්පූර්ණ කරදමුංගු කරල, කරදමුංගු ඇට සහ කරදමුංගු කුඩු ආකාරයෙන් වෙළඳපොලෙහි දැකගත හැකිය. තෙල් හා ඔලියෙරොසින් නිස්සාරණය කිරීමේදී ද එය භාවිතා වේ. ව්‍යංජන, මස්, රසකැවිලි, බේකරි නිෂ්පාදන සදහා රසකාරකයක් ලෙස සහ තුන පහ කුඩු මිශ්‍රණය (මසාලා) සඳහා අවශ්‍ය ද්‍රව්‍යයක් ලෙස කරදමුංගු ආහාර නිෂ්පාදනයේ දී භාවිතා කරයි. කෝපි සහ තේ වැනි බීම රස ගැන්වීම සඳහා කරදමුංගු තෙල් යොදා ගනී.\n\nප්‍රබල සුවඳවත් කිරීමේ ද්‍රව්‍යයක් ලෙස, උත්තේජකයක් ලෙස, වාත නාශක ඖෂධයක් ලෙස, ආමාශයික රෝග සඳහා ඖෂධයක් ලෙස සහ මූත්‍ර වර්ධකයක් ලෙස එය ආයුර්වේද හා චීන වෛද්‍ය විද්‍යාවේ ලෙස භාවිතා කරයි.\n\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\"යුද්ධය සහ සාමය\" කතුවරයා කවුද?",
"role": "user"
},
{
"content": "\"යුද්ධය සහ සාමය\" ග්‍රන්තයේ කතුවරයා ලියෝ ටෝල්ස්ටෝයි මහතාය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කෘතීම බුද්ධියේ පියා ලෙස සැලකෙන්නේ",
"role": "user"
},
{
"content": "ජෝන් මැකාති",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "2022 දී පිරිමි කේවල ග්‍රෑන්ඩ් ස්ලෑම් ටෙනිස් තරඟාවලි ජයග්‍රහණය කළේ කුමන ක්‍රීඩකයින් ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "පහත ක්‍රීඩකයින් 2022 දී පිරිමි කේවල මහා ස්ලෑම් ටෙනිස් තරඟාවලි ජයග්‍රහණය කළේය: - රෆායෙල් නඩාල් ඕස්ට්‍රේලියානු විවෘත සහ ප්‍රංශ විවෘත - නොවැක් ජොකොවිච් විම්බල්ඩන් දිනා - කාලෝස් අල්කරාස් එක්සත් ජනපද විවෘත ටෙනිස් ශූරතාව දිනා ගත්හ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ අකුරු කීයක් තිබේද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ අකුරු විසිහයක් (26) තිබේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඩිස්ලෙක්සියා හි ප්‍රතිවිරුද්ධ දෙය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "(Hyperlexia) හයිපර්ලෙක්සියා ඩිස්ලෙක්සියා හි ප්‍රතිවිරුද්ධ , කියවීමේ සහ අක්ෂර වින්‍යාස කිරීමේ අපහසුතා මගින් සංලක්ෂිත ඉගෙනීමේ ආබාධයකි. කෙසේ වෙතත්, හයිපර්ලෙක්සියා සහිත දරුවන් මෙන් නොව, ඩිස්ලෙක්සියා දරුවන්ට සාමාන්‍යයෙන් ඔවුන් කියවන දේ තේරුම් ගත හැකි අතර හොඳ සන්නිවේදන කුසලතා ඇත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "1: ජාන බලපෑම් පර්යේෂණයෙන් 'ප්‍රධාන පිම්මක්' (2022)",
"role": "user"
},
{
"content": "මෙම වසරේ ප්‍රමුඛ අධ්‍යයනයකින් ප්‍රථම වරට ඇල්සයිමර් රෝගයට අමතර ජාන 42ක් සොයාගෙන ඇත.\n\nප්‍රංශය, එක්සත් ජනපදය, එක්සත් රාජධානිය සහ ඕස්ට්‍රේලියාව ඇතුළු රටවල් අටක විද්‍යාඥයන් ඇල්සයිමර් රෝගයෙන් පෙළෙන 111,000කගේ ජානමය ද්‍රව්‍ය පිළිබඳව පර්යේෂණ කළහ.\n\nමීට පෙර මෙම තත්ත්වයට සම්බන්ධ නොවූ ජාන 42ක් ද ඇතුළුව රෝගය වර්ධනය වීමේ වැඩි අවදානමක් ඇති ජාන 75ක් ඔවුන් හඳුනාගෙන ඇත.\n\nඔවුන්ගේ සොයාගැනීම් වලට අනුව, ඇල්සයිමර් රෝගය බොහෝ සාධක නිසා ඇති වන බවත් එම ප්‍රදාහයට සම්බන්ධ විශේෂිත ප්‍රෝටීනයක් ද තිබෙන බව ඔවුන් Nature Genetics සඟරාවේ ප්‍රකාශයට පත් කර ඇත.\n\nඅධ්‍යයනයේ සම කර්තෘ මහාචාර්ය ජුලී විලියම්ස් මේ පිළිබඳව විස්තර කර තිබුනේ මෙය ඇල්සයිමර් රෝගය අවබෝධ කර ගැනීම සහ මෙම රෝගය වැළඳීම ප්‍රමාද කිරීමට හෝ වැළැක්වීමට අවශ්‍ය ප්‍රතිකාර කිහිපයක් නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා වූ අපගේ මෙහෙයුමේ ප්‍රධාන ඉදිරි පිම්මක් ලෙසයි.\n\nඑසේම \"මෙම ප්‍රතිඵල අපගේ එදින් එදා එකතු වන දැනුමට සහයෝගී වෙමින් මෙම සංකීර්ණ ඇල්සයිමර් රෝගය එහි වර්ධනයට සම්බන්ධ බහු ප්‍රේරක, ජීව විද්‍යාත්මක මාර්ග සහ සෛල වර්ග පිළිබඳව අවබෝධයක් ලබා දෙයි.\" යනුවෙන්ද පවසා ඇත.\n\nවෙනත් පර්යේෂණ පෙන්වා දී ඇත්තේ දුම්පානය සහ ඇතැම් ආහාර රටාවන් වැනි ජීවන රටා සාධක, ඇල්සයිමර් රෝගය වර්ධනය විය හැකි අය කෙරෙහි බලපාන බවයි. නමුත් පර්යේෂකයන් විශ්වාස කරන්නේ ජාන විද්‍යාව විශාලතම අවදානම ඇති කරන බවයි.\n\nA volunteer helps support a woman standing above a chair at a table during lunch at the Landais Alzheimer site for Alzheimers patients in Dax, Franceඡායාරූප මූලාශ්‍රය,GETTY IMAGES\nඡායාරූප ශීර්ෂ වැකිය,\nනිරිතදිග ප්‍රංශයේ ඩැක්ස් හි ඇල්සයිමර් ගම්මානය රෝගීන්ට ඔවුන්ගේ සාමාන්‍ය ජීවන රටාව පවත්වා ගැනීමට උපකාර කිරීම සඳහා නිර්මාණය කර ඇත",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "විදයේාදය විශ්වවිද්‍යාලයේ (පිරිවෙන) ආරම්භ කලේ කවුරුන් විසින්ද? ",
"role": "user"
},
{
"content": "වැලිවිටියේ සෝරත හිමි විසින්",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "භූත රූප ගැන විස්තර කරන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "පඨවි ධාතුවය, ආපෝ ධාතුවය, තේජෝ ධාතුවය, වායෝ ධාතුව යයි භූතරූප සතරෙකි. ඒවා ගැන සාමාන්‍ය ලෝකයා සලකන ආකාරය අනෙකකි. අභිධර්මයේ දැක්වෙන ක්රමය අනෙකකි. සූත්‍ර‍පිටකයේ ධාතුවිභංග සූත්‍රාදියෙහි ඒවා සාමාන්‍ය ලෝකයා විසින් සලකන ඖදාරික ක්‍ර‍මයෙන් දේශනය කර තිබේ. සෞත්‍රාන්තික ක්‍ර‍මයේ සැටියට ඒවා ද්‍ර‍ව්‍යයෝ ය. අභිධර්ම ක්‍ර‍මයේ සැටියට ඒවා ද්‍ර‍ව්‍යයන් නොව විදුලි ආකර්ශණ බල ආදිය වැනි ක්‍රියා ස්වභාවයෝ ය. සාමාන්‍ය ලෝකයා සලකන ක්‍ර‍මයවූ සෞත්‍රාන්තික ක්‍ර‍මයේ සැටියට තද බව ලක්ෂණ කොට ඇති පස් ගල් ඇට මස් ආදි ද්‍ර‍ව්‍යයෝ පඨවි ධාතූහුය. වැගිරෙන ස්වභාවය ඇලෙන ස්වභාවය ඇති වතුර තෙල් ලේ සෙම ආදිය ආපෝධාතූහුය. ගින්න තේජෝ ධාතුවය. සුළඟ වායෝ ධාතුවය. අභිධර්මයේ දී ඒ ධාතු වෙන් වෙන් වශයෙන් පවත්නා දේ සැටියට නූගන්වන් ලැබේ. එහි උගන්වන්නේ පස් දිය ගිනි සුළං යන සියල්ලෙහි ම ධාතු සතර ම ඇති සැටියට ය. හිරු එළි සඳඑළි පහන්එළි ආදි සියුම් දේවල පවා ධාතු සතර ම ඇති සැටියට අභිධර්මයේ උගන්වනු ලැබේ. බුදුන් වහන්සේ එක් කරුණක් සඳහා දෙ තැනක දෙයාකාරයකට නො වදාරතියි සිතා අභිධර්මය හා සූත්‍ර ධර්ම එක් කරන්නට ගොස් කරුණු අවුල් නො කර ගත යුතුය. මෙතැන් පටන් අභිධර්ම ක්‍ර‍මයෙන් ධාතූන් ගේ තත්ත්වය විස්තර කරනු ලැබේ.\n\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ප්ලීහාවේ බර කුමක්ද සහ එය ශරීරයේ සිදු කරන කාර්යයන් මොනවාද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ප්ලීහාව සාමාන්‍යයෙන් වැඩිහිටියන්ගේ බර අවුන්ස 5 (ග්‍රෑම් 150) පමණ වේ. එය පැරණි රතු රුධිර සෛල ඉවත් කරයි, සුදු රුධිරාණු මට්ටම නියාමනය කරයි, සහ ප්‍රතිදේහ නිපදවයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "එක්සත් රාජධානියේ 'දැවැන්ත ම සාහිත්‍ය උළෙලකට' ඇරයුම් ලැබූ ශ්‍රී ලාංකික කිවිඳිය",
"role": "user"
},
{
"content": "එක්සත් රාජධානියේ පැවැත්වෙන දැවැන්ත ම කාව්‍ය සහ නිරූපණ සාහිත්‍ය උළෙලක් වන බීබීසීහි Contains Strong Language 2023 නියෝජනය කිරීමේ ගෞරවණීය අවස්ථාව ශ්‍රී ලාංකික කිවිඳියක වන රම්‍යා ජීරසිංහට හිමි වී තිබේ.\n\nසැප්තැම්බර් 21 දා එක්සත් රාජධානියේ ලීඩ්ස්හි දී ඇරඹෙන මෙම සාහිත්‍ය උළෙල දින හතරක් පුරා පැවැත්වෙන අතර, ඊට ලෝකයේ ප්‍රමුඛ පෙළේ කවියන් සහ කලාකරුවන් මෙන් ම නවක සාහිත්‍යකරුවන් ද සහභාගිවීමට නියමිත ය.\n\nඑහිදී, රම්‍යා ජීරසිංහ සාහිත්‍ය ඉසව් තුනක දී ඇගේ කාව්‍ය නිර්මාණ ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිතව තිබේ. ඒ, සැප්තැම්බර් 22, 23 සහ 24 යන දිනයන්හි දී ය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ජලයේ සාපේක්ෂ ඝනත්වය කීයද?",
"role": "user"
},
{
"content": "1",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "2021 ගෝලීය සාම දර්ශකයට අනුව ලොව සාමකාමීම රට",
"role": "user"
},
{
"content": "අයිස්ලන්තය",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පහත ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න. \n\nසතර වරම් දෙව් මහරජ\nසතර අතින් ඇවිදින්\nපිරිත් පැන් ඉසිති පුතුනේ\nපුවක් මල් කිනිත්තෙන්",
"role": "user"
},
{
"content": "සතර වරම් දෙව් මහරජ\nසතර අතින් ඇවිදින්\nපිරිත් පැන් ඉසිති පුතුනේ\nපුවක් මල් කිනිත්තෙන්\n\nපළා පෙති බැඳන් ගෙල වට හංස පියාපත් සලමින\nනුඹේ පා යටින් සඳකඩ පහණ පායලා\nබ්‍රහස්පතී තාරකාව මුදුන් වී සරත් නුබ ගැබ\nස්වර්ණමාලි මහ සෑ අග කොත් පලන්දලා\n\nකලා වැව් දියේ උත්පල නෙලා ගෙනැ ඇඟිලි පොකුරට\nඅප්සරාවියන් ලෙන් දොර බලා හිඳිනවා\nවළාහක දෙවිඳු ඉසිවර ඇසින් බල බලා පුතු දෙස\nඉසුරුමුණි විහාරය ළඟ අන්න හිඳිනවා\n\nඅමරදේව\nරත්න ශ්‍රී විජේසිංහ\nඅමරදේව ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "හම්බන්තොට ජාත්‍යන්තර වරායෙහි (HIP) RORO ව්‍යාපාරය පසුගිය වසර පහ තුළ සැලකිය යුතු වර්ධනයක් අත්කර ගෙන ඇත්තේ ඇයි?",
"role": "user"
},
{
"content": "හම්බන්තොට ජාත්‍යන්තර වරායෙහි (HIP) RORO ව්‍යාපාරය සැලකිය යුතු වර්ධනයක් අත්කර ගෙන ඇත්තේ නැව් මාර්ග මගින් ඉල්ලා සිටින උසස් තත්ත්වයේ, කාර්යක්ෂමතාව සහ විශ්වසනීයත්ව ප්‍රමිතීන් සපුරාලීමේ හැකියාව හේතුවෙනි. වරාය \"ලෝකයේ හොඳම\" ප්‍රමිතීන් සපුරාලන සේවා සහ ධාරිතාව සපයන අතර RORO චලනයන් සඳහා උපාය මාර්ගිකව පිහිටා ඇත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඉස්ත්‍රී ලිංග වැරදිද?",
"role": "user"
},
{
"content": "Spanish... (ස්පැනිෂ්) කියන වචනෙ සිංහලයට ආවා... ස්පාඤ්ඤ කියලා... කටවහරෙදි ඉස්පඤ්ඤ කියලා කියවෙනවා...\nSchool... ස්කූල්... ඉස්කෝලෙ කියලා කියැවෙනවා.. නමුත් සිංහල වචනෙ පාසල...\nඒ වගේ සමහර වචන තියෙනවා නියම වචනය \"ස්\" කියලා පටන් ගන්නකොට ගොඩක් අය කට වහරෙදි මුලට \"ඉ\" අකුරක් දාලා කියනවා...\nEnglish pronunciation (ඉංග්‍රීසි උච්චාරණයේදි) ගොඩක් අය කරන වැරැද්දකුත් මේක...\nSpeech... ස්පීච් මිසක් ඉස්පීච් නෙවේ... Spoken... ස්පෝක්න් මිසක් ඉස්පෝකන් නෙවේ... style... ස්ටයිල් මිසක් ඉස්ටයිල් නෙවේ... [ළමයි, වැඩිහිටියො ගොඩක් අය ඔය වැරැද්ද කරනවා]\nසංස්කෘතයෙන් ආපු වචනෙ ස්ත්‍රී... හැබැයි කතා කරන කොට ඉස්ත්‍රී කියලා කියැවෙනවා...\nවිදුලි ස්ත්‍රික්කයට... ඉස්තිරික්කෙ කියලා කියනවා... ස්මාරකයට ඉස්මාරකේ කියලා කියනවා... ඒකෙන් ලොකු හානියක් අරුතට නැති නිසා එහෙම්මම පාවිච්චිත් කරනවා... හැබැයි නිවැරදිව ලියනකොට කතා කරද්දි වගේ නෙවේ හරියට ලියන්න ඕනෙ... ඉස්කෝලෙ වගේ වචන ඒත් පාවිච්චි කරනවා... හරිනම් සිංහලෙන් පාසල කියලානෙ කියන්න ඕනෙ...\nEnglish කතා කරනකොට What are you doing? කියලා අහන එක එයාලා අහන්නෙ wachchadoin (connected speech) කියලා...\nවට් ආ යූ ඩුයින් කියලා හරියට කියන්න පුළුවන් උනත් කියැවෙන්නෙ වොච්චාඩුයින් කියලා... එහෙමයි කියලා ලියනකොට වච්චාඩුයින් කියලා ලියන්නෙ නෑ... නිවැරදිව ලියනවා...\nඒ වගේ තමා ඉතින්",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "නිවැරදි තඩාගයද, තටාකයද?",
"role": "user"
},
{
"content": "දෙකම නිවැරදියි\nතටාක, තඩාග දෙකම සංස්කෘත වචන. අරුත එක සමානම නොවුණත්, සිංහල භාෂාවේ මේ දෙකම සමාන අරුතින් යොදනවා.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "රික්තක වල කෘත්‍ය නම් කරන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "රික්තක වල කෘත්‍ය පහත දැක්වේ.\nසෛලවල ජල තුල්‍යතාව පවත්වා ගැනීම ( ආශෘතිවිදානය මගින්)\nශුනතාවය හා සන්ධාරණය ලබාදීම\nවර්ණක මගින් සෛලවලට වර්ණය ලබාදීම (eg:-ඇන්තොසයිනීන් වර්ණකය-බීට්)\nජීර්ණ ක්‍රියාවලියට උදවු වේ.(ජල විච්චේදක එන්සයිම ඇත)",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පැල් කවියක් සඳහා උදාහරණයක් දෙන්න. ",
"role": "user"
},
{
"content": "පැල් කවියක් සඳහා උදාහරණයක් පහත දැක්වේ. \n\nඉර දෙවියන් ඉර මුදුනෙන් වඩින තුරා\nසද දෙවියන් සද මුදුනෙන් වඩින තුරා\nගණ දෙවියන් ගන අඳුරෙන් වඩින තුරා\nසීපද කියමු අපි ඉර ගල තියෙන තුරා",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "Frontier supercomputer හි MSU ප්‍රමුඛ කණ්ඩායමට එක්සත් ජනපද බලශක්ති දෙපාර්තමේන්තුව (DOE) කොපමණ ගණනය කිරීමේ කාලයක් ලබා දී තිබේද?",
"role": "user"
},
{
"content": "එක්සත් ජනපද බලශක්ති දෙපාර්තමේන්තුව (DOE) විසින් මිචිගන් රාජ්‍ය විශ්වවිද්‍යාලය MSU ප්‍රමුඛ කණ්ඩායමට ෆ්‍රොන්ටියර් සුපිරි පරිගණකයේ නෝඩ් පැය මිලියන 1.3ක ගණනය කිරීමේ කාලය ප්‍රදානය කර ඇත. ෆ්රෝන්ටිය සුපිරි පරිගණකය පරිගණක නෝඩ් 9,400 කින් සමන්විත වන අතර, එක් නෝඩයක පැයක් ගණනය කිරීම එක් \"නෝඩ් පැයකට\" සමාන වේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කැකිරාව වැව ගැන කියන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "දුටුගැමුණු රජ දවස ජීවත් වූ ගොවියෙක් දිනක් හේනක ඇවිදිමින් සිටියා. හේනේ කුරක්කන් ගස් කිහිපයක් තැලී පොඩිවී තිබෙනු දුටු ඔහු ඊට හේතුව සොයා බැලුවා. දුටු දෙයින් ඔහු විශ්මයට පත් වුණා. එමෙන්ම කණගාටුවටද පත් වුණා. විශාල නාගයකු හා මුගටියන් දෙදෙනෙකු සටන් කරන අයුරු ඔහු දුටුවා. ගොවියාට නාගයා ගැන අනුකම්පාවක් ඇති වුණා. ඔහු මුගුරකින් පහර දී මුගටියන් පළවා හැර නාගයා බේරා ගත්තා. වතුර ගෙනැවිත් නාගයාට පෙව්වා. එදා රැයේ ගොවියා පැල් රැක්කා. රැයේ අදුර මකමින් එළියක් විහිදෙනු දුටුවා. ඔහු ඒ ගැන විමසිලිමත් වුණා. ඔහු දුටුවේ පුදුම දසුනක්. කැකිරි ගෙඩියක් තරම් විශාල මැණිකක් නයා සිටි තැන තිබුණා. ඒ දැක බිය වුණු ගොවියා මේ පුවත දුටුගැමුණු රජුට සැල කර සිටියා. රජතුමා කැකිරි මැණික බැලීමට හේනට ආවා. මැණික දුටු රජු අප්‍රමාණ සතුටට පත් වුණා.\nරජතුමා මැණික තිබූ තැන වැවක් තැනුවා. එය නම් කළේ කැකිරාව වැව නමින්. එළාර සමග කළ සටනින් පසුව ස්වර්ණමාලී චෛත්‍යය ඉදිකොට කැකිරි මැණික එහි නිදන් කළා. කැකිරාව වැවට එම නම් ලැබුණේ එලෙසින් බවයි ජනප්‍රවාදයේ සදහන් වන්නේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පහත ගීතයට තනු නිර්මාණය කලේ කවුද?\n\nපුන්සඳ රෑට ඇවිදින් හේනේ කළුව බිඳ..\nරන්කෙදි සේම රන්වන් ඉරිගු සිඹිනවාද..\nතුන්යම හීන දැක දැක මොටදැයි ගෙදර හිද..\nරන්කද තාම පැල් රකිනවාදෝ නිදි නැතිව..\n\nනිල් තරු රෑන ඉඟි බිඟි පාන අහස යට..\nපිල්කඩ උඩම ඇලවී ඉන්න හිතයි මට..\nමී අඹ කන්න ගිරවුනි එන්න එපා හෙට..\nමල් පිපුනාට ගෙඩි නෑ තාම අඹ ගහට...\n\nරන් කඳ සේම පින්සර මාගේ ඇතු නිදන..\nරන් මල් යාන හීනෙන් දකින පින පමණ..\nතුන්පත් රෑන වේදෝ කොහොම අප දෙදෙන..\nරන් කැටි පුතුට ඉඩ මදි වාද මගෙ යහන...\n",
"role": "user"
},
{
"content": "සංගීතය : ඔස්ටින් මුණසිංහ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කුළුබඩු ගැන කථා කරමු.",
"role": "user"
},
{
"content": "ශ්‍රී ලාංකිකයෝ ආහාර පිළියෙල කිරීම ේදී නොමසුරුව කුළුබඩු යොදා ගන්නා අතර ආහාර පිලියෙළ කිරීමට නිවැරදි යැයි සම්මතව පිළිගත් ආහාර වට්ටෝරු යොදා නො ගනිති. මේ නිසා ආහාර වර්ගවල රසය එය පිළියෙල කරන පුද්ගලයා අනුව යම්තම් වෙනස් වේ. එපමණක්ද නොව දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශවල ජීවත්වන ජනතාව, විවිධ ජන වර්ග හා විවිධ ආගමික කොටස් ඔවුන්ගේ චාරිත්‍ර විධිවලට අනුකූලවන ආකාරයට ආහාර වර්ග සකස් කරන බැවින් ඒවායේ රසයන් ද එකිනෙක වෙන් වෙන්ව ගත් කළ වෙනස් වේ.ආහාර පිළියෙල කිරීමේදී ශ්‍රී ලාංකිකයන් මිරිස්, කරදමුංගු, දුරු, කොත්තමල්ලි සහ වෙනත් කුළු බඩු යොදා ගන්නා බැවින් ඒවා දකුණු ඉන්දියානු ආහාරවලට බොහෝ සමානකමක් දක්වයි. මීට අමතරව ආහාර රසවත් කිරීමට උම්බලකඩ වැනි ද්‍රව්‍ය ද යොදා ගනී. නමුත් ශ්‍රී ලාංකික ආහාරවලට ඒවාට ම ආවේණික වූ විශේෂ රසයක් ඇත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "රත්රන් සඳහා රසායනික සංකේතය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "Au",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "සූ සැට යන වචනයේ අර්ථය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සූ සැට = 64",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "බෙහෙත්, ඖෂධ කියන වචන දෙක සමානද?",
"role": "user"
},
{
"content": "සමානයි. බෙහෙත් - සිංහල, බේත් - ඒකෙම සරල කටවහර, ඖෂධ - සංස්කෘත බසින් ලිඛිත සිංහලට ගත් වචනය. මේ මට වැටහෙන අයුරින්.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "'මුදු සිහින ඇසේ තැවරෙයි' ගීතයේ ඉතිරි පද සම්පූර්ණ කරන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "සම්පූර්ණ කළ ගීතය:\n\nමුදු සිහින ඇසේ තැවරෙයි\nඇස් වහන්නෙපා තරහින්\nමගෙ කිරිල්ලියේ බලපන්\nඉර සිනා අරන් ඇවිදින්\n\nසුදු පුළුන් පොදින් පෙඳලූ\nමුදු සුමුදු යහන් නැතුවට\nඅතු පතර සැපයි අහසේ\nතරු පොකුරු හිඳියි තනියට\nදුක් කඳුළු මැදින් බැලුවම\nජීවිතේ බරයි වැඩියෙන්\n\nපෙර වගේ නැමී සවනට\nමුමුනන්න ගීත නැතුවට\nපොඩි පැටව් හිඳී සොඳුරේ\nමුතු කුරුළු සිනා ඉසුමට\nදුක ඇවිත් හොරෙන් එබුනම\nනුඹ සිනාවෙයන් වැඩියෙන්\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ප්‍රශ්නය: බොස්නියාව හා හර්සෙගොවිනාව ක්රොඒෂියාව මැසිඩෝනියාව හා ස්ලෝවේනියාව පිළිතුර:",
"role": "user"
},
{
"content": "ඔබගේ ආදානය බෝල්කන් කලාපයේ රටවල් ලැයිස්තුවක් බව පෙනේ. ඔබ මෙම රටවල් පිළිබඳ ප්‍රශ්න හෝ තොරතුරු සොයන්නේ නම්, කරුණාකර ඔබට වැඩි විස්තර සැපයීමට හෝ ඔබේ ඉල්ලීම පැහැදිලි කළ හැකිද?",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\"Porsche\" ලාංඡනයේ දැකිය හැක්කේ කුමන සත්වයාද?",
"role": "user"
},
{
"content": "\"Porsche\" ලාංඡනයේ දැකිය හැක්කේ අශ්වයෙකි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "අනුකලය යනු කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "අනුකලය (Integration) උසස් ගණිතයේ භාවිතා වන හර මූලධර්මයකි. විශේෂ‍යෙන්ම කලනය, ගණිතමය විශ්ලේෂණය වැනි ක්ෂේත්‍ර වලදි යෙදේ. X යනු තාත්වික විචල්‍යක් වන අතර f(X) දෙනලද ශ්‍රිතයකි. [a,b] අන්තරය පවතින තාත්වික රේඛාවක අනුකලය, වේ.\n\n\nමෙය x=ax සහ x=b යන සිරස් රේඛා දෙක අතර xy කලය හා බැදි පවතින f හි ප්‍රස්ථාරයේ වර්ගඵලයට සමාන වේ. මෙහි x අක්ෂයටත් පහතින් වර්ගඵලය අඩු කරනු ලැබේ.\n\n\n∫\n�\n�\n�\n(\n�\n)\n�\n�\n{\\displaystyle \\int _{a}^{b}\\!f(x)\\,dx\\,}\nF ශ්‍රිතයේ ව්‍යුත්පන්නය f ශ්‍රිතය ලෙස ලැබෙන විට අනුකලනය යන්නෙන් ප්‍රතිව්‍යුත්පන්නය සංකේතවත් කිරීමට යොමු කරයි. මෙවිට එය අනිශ්චිත අනුඵලය ලෙස දක්වයි. එම ලිපියේ දැක්වෙන්නේ නිශ්චිත අනුකලය පිළිබඳවය. සමහර ලේකඛයෝ එය ප්‍රතිව්‍යුත්පන්නය හා අවිනිශ්චිත අනුකලය අතර ප්‍රභෝදයක් ලෙස සලකයි.\n\n17වන සියවස අගභාගයේදී අයිසැක් නියුටන් සහ ගොට්ෆයිඩ් ලිබ්නිස් (Gottfried Lebiniz) විසින් අනුකලයට අදාල මූලධර්ම නිර්මාණය කරන ලදී.\n\nකලනයේ මූලික ප්‍රමේයන් මඟින් එය ස්වාධීනව සංවර්ධනය වුන අතර අනුකලනය අවකලනය සමඟ සම්බන්ධ වීමද සිදු විය. එමෙන් ප්‍රතිවෘත්පන්නය දක්නාවිට එකවර ශ්‍රිතයක නිශ්චිත අනුකලය ගණනය කිරිමටද හැකි විය. අනුකලය හා ව්‍යුත්පන්න කුලකයේ මූලික උපකරණ වූ අතර ඒවා විද්‍යාව හා ඉංජිනේරු කාර්යයන් වලදී නොයෙක් භාවිතාවන් සඳහා යෙදේ.\n\nඅනුකලනය සඳහා දැඩි ගණිතමය අර්ථකථනයක් බර්නාඩ් රේමන් (Bernhard Riemann) විසින් ලබාදෙන ලදී. එය වක්‍ර රේඛාවකින් වටවූ වර්ගඵලයක් සිහින් සිරස් තීරු වලට බෙදා සීමාව ගැනීමෙන් ක්‍රමවේදයක් මත රඳා පවතී. දහනමවන සියවස ආරම්භයේදී අනුකලය සම්බන්ධ සංවර්ධිත මතයක් ඇති විය. එය ශ්‍රිතයේ වර්ගය අනුව හා වසම අනුව පොදු මූලධර්මය මත ගොඩ නැඟුණි.\n\n",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මම නව දුරකථනයක් තෝරා ගන්නේ කෙසේද?",
"role": "user"
},
{
"content": "නව ස්මාර්ට් ජංගම දුරකතනයක් තෝරාගැනීමේදී බොහෝ විකල්ප තිබේ. බොහෝ දෙනෙක් පුද්ගලික මනාපයන් වෙත යොමු වෙති, නමුත් ඔබ සැමවිටම ඔබේ පුද්ගලික අවශ්‍යතා දෙස බැලිය යුතු අතර එක් එක් දුරකථනයේ වාසි සහ අවාසි වලට එරෙහිව ඒවා කිරා මැන බැලිය යුතුය. නව දුරකථනයක් තෝරාගැනීමේදී මිනිසුන් බලා සිටින ප්‍රධාන කරුණු කිහිපයක් නම්: - මිල - කැමරාවේ ගුණාත්මකභාවය - බැටරි ආයු කාලය - භාවිතයේ පහසුව - වේගය - සම්බන්ධතාව (WiFi, Bluetooth, සහ Cellular Data) සලකා බැලිය යුතු තවත් සමහර කරුණු වන්නේ පරිසර පද්ධතියයි. ඔබ දැනටමත් භාවිතා කළ හැකි සේවාවන් (උදා: Apple ID හෝ Google ගිණුම්), සහ ඔබ කොපමණ කාලයක් (දීර්ඝායුෂ සඳහා) උපාංගය භාවිතා කිරීමට අපේක්ෂා කරයි. සාමාන්‍යයෙන්, මිල අධික ජංගම දෘඩාංග මිල අධික උපාංගවලට වඩා දිගු කාලයක් පවතිනු ඇත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ගිම්හානයේදී මගේ නිවස සිසිල්ව තබා ගත හැකි ක්‍රම කිහිපයක් මට දෙන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "ඔබේ තාපන පද්ධතිය සමඟ ඒකාබද්ධ වී ඇති මුළු නිවසම AC ස්ථාපනය කරන්න - තනි කාමරයක් සිසිල්ව තබා ගැනීමට කවුළුව තුළ ඒකකයක් මිලදී ගන්න - රාත්‍රියේ විවෘත ජනේලවලින් සිසිල් වාතය වාසස්ථානයට ඇදගෙන උණුසුම් වාතය පිට කරන මුළු නිවසටම විදුලි පංකාවක් සවි කරන්න. අට්ටාල - නිවස පුරා විදුලි පංකා තබන්න, නමුත් සිසිල් වාතය ඇද ගැනීමට රාත්‍රියේ විවෘත ජනේල ඉදිරිපිට තබන්න - වගුරු සිසිලන යන්ත්‍රයක් සවි කරන්න, එය සම්පූර්ණ AC පද්ධතියක් ස්ථාපනය කිරීමට වඩා සමහර විට ලාභදායී වේ - පැය කිහිපයකට පසු උදෑසන ජනේල සහ තිර රෙදි වැසීමට වග බලා ගන්න රාත්‍රිය පුරා නිවස සිසිල් වේ - අයිස් පිරවූ සිසිලකයක් ගෙන එයට විදුලි පංකාවක් දමන්න, එමඟින් කාමරයට සීතල වාතය ඇතුල් කරන්න. අයිස් ඉක්මනින් දිය වන බැවින් නිතර නැවත පිරවීමට සූදානම් වන්න. වඩාත්ම කාර්යක්ෂම නොවේ, නමුත් එය උදව් කළ හැකිය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පාරවල් සෑදීමේදී යොදාගන්නා මැකඩම් ක්රමය යනු කුමක්ද? ",
"role": "user"
},
{
"content": "1811 වර්ෂයේදී ජෝන් මැකඩම් මහා මාර්ග ඉදි කිරීම සඳහා සොයාගත් නව ක්රමය මැකඩම් ක්රමය ලෙසින් හැඳින්වේ.\nඑහිදී ලොකු ගල් හා පස් අතුරා කරන ලද ශක්තිමත් අත්තිවාරමක් මත කුඩා කළු ගල් කැබලි අතුරා, තලා මට්ටම් කොට මහා මාර්ග තැනවීම සිදු කෙරේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "නව එංගලන්තයේ බොහෝ ධීවරයින් ඉලක්ක කරන ක්‍රීඩා මාළු වර්ග මොනවාද?",
"role": "user"
},
{
"content": "නව එංගලන්තයේ ධීවරයින් ඉලක්ක කරන බොහෝ මාළු වර්ග තිබේ. මිරිදිය ධීවරයින් සාමාන්‍යයෙන් විශාල මුඛය බාස්, කුඩා මුඛ බාස් සහ විවිධ වර්ගයේ ට්‍රවුට් සඳහා මසුන් අල්ලති. ළමයින් බොහෝ විට මසුන් ඇල්ලීමට ඉගෙන ගන්නේ හිරු මාළු ඇල්ලීමෙනි. නව එංගලන්තයේ සාගරයේ මසුන් ඇල්ලීම ඉරි සහිත බාස්, කළු මුහුදේ බාස්, බ්ලූෆිෂ්, මෙන්ම බ්ලූෆින් ටූනා, ඇල්බකෝර්, ෆෝල්ස් ඇල්බකෝර්, බොනිටෝ වැනි විශාල ක්‍රීඩා මසුන් සහ මෝර විශේෂ බොහොමයක් ඇතුළුව ඉලක්ක කිරීමට අමතර විකල්ප රාශියක් ඉදිරිපත් කරයි. සෑම කන්නයක්ම විවිධ මත්ස්‍යයන් නිෂ්පාදනය කරයි, ඔබට නිසි බලපත්‍රයක් ඇති බව සහ ඉලක්ක කළ හැකි විශේෂ මොනවාද යන්න සහතික කර ගැනීමට ඔබේ දේශීය මාළු සහ ක්‍රීඩා අධිකාරිය සමඟ පරීක්ෂා කිරීමට වග බලා ගන්න.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "අයිස් පෙට්ටිය යන්නට තියෙන වෙනත් නම් මොනවද තියෙන්නේ?\n",
"role": "user"
},
{
"content": "ශීතකරණය, හිමපෙට්ටගම. කියන වචන දෙකම භාවිත කළහැක.අ යිස්ක්‍රීම් හිම කිරම ලෙස හදුන්වයි. ඒ අනුව හිම පෙට්ටගමද වරදක් නැත.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "මේකේ තේරුම මොකද්ද?\nමල්ලී පුබුදු රජස වැදිය වසමින් මඩ වාලුකා\nවෙල්ලී කුබුදූ විලස ලදිය දිනමින් කිඩ ලාසිකා\nඅල්ලී මොවුදූ සදිස විදිය අඳිමින් දඩ මාලිකා\nපල්ලී පුලුදූ අනස බුදිය සොයමින් කිඩ ජාලිකා\n",
"role": "user"
},
{
"content": "දයානන්ද ගුණවර්ධනයන්ගේ ආනන්ද ජවනිකා වේදිකා නාට්‍යයේ ගීතයක්\nතේරුම විස්තර කරන්න නම් දන්නෙ නෑ\n\nවැඩි විස්තර සඳහා පහත වීඩියෝ ව බලන්න.\nhttps://youtu.be/uKsB4YDzOHA?si=4OgciulVOxzeBX1c",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කලු සහ කළු අතර වෙනස කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "කළු යන්නෙන් අදහස් වන්නේ කළු පැහැය වේ. කලු යන්නෙන් අදහස් වන්නේ තිබෙන බව නොහොත් ස්වභාවය යන්න යි.\n\nඋදාහරණය : කළු සමනලයා සිත්කලු ය.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පෙනී යන වචනයට අදහසක් ගෙන දෙන වචනය ලියා දක්වන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "පෙනී යන්නට විරුද්ධ අර්ථයක් ඇති පදය නොපෙනී වේ. ",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "කරත්ත කවියක් සඳහා උදාහරණයක් කියන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "කරත්ත කවියක් සඳහා උදාහරණයක් පහත දැක්වේ.\n\n\"කඳු ඇදලා දෙපයට සවි නැත ඉතිනේ\nබර ඇදලා ඉල ඇට පොඩි විය තදිනේ\nදුක සිතිලා ගම නෑයන් මතක් උනේ\nගම ඉඳලාවත් පණ යන්න නොලැබුනේ\"",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ලෙමන්ග්‍රාස් නිෂ්පාදන සහ ප්‍රයෝජන මොනවද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ලෙමන්ග්‍රාස් තෙල් නිස්සාරණය සඳහා යොදා ගනී. එය ලෝකයේ ඉහළම තෙල් දරණ බෝග දහය අතරට ශ්‍රේණිගත කර ඇති අතර ලෝක අපනයන වෙළඳපොලේ ඉදිරියෙන්ම සිටින්නේ ඉන්දියාව යි. ලෙමන්ග්‍රාස් තෙල් ප්‍රධාන වශයෙන් සුවඳ විලවුන් කර්මාන්තයේ සහ ඖෂධ කර්මාන්තයේ භාවිතා වේ. පිරිසිදුකාරක, විෂබීජ නාශක සහ දුර්ගන්ධය නසන සංයෝග නිෂ්පාදනය සඳහා ද එය භාවිතා වේ. සමහර රටවල ලෙමන්ග්‍රාස් තෙල් අයිස්ක්‍රීම්, කේක්, බීම වර්ග, රසකැවිලි, පුඩිං සහ චුවිංගම් වැනි ආහාර ද්‍රව්‍ය සඳහා රසකාරකයක් ලෙස භාවිතා කර ඇති බව වාර්තා වේ. ඉන්දියාවේ, වියළි ලෙමන්ග්‍රාස්, වෙනත් අමුද්‍රව්‍ය සමඟ මිශ්‍ර කර, ලිවීමේ හා මුද්‍රණ කටයුතු සඳහා යොදා ගන්නා කඩදාසි නිපදවයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පහත ගීතය ගයනා කරන්නේ කවුද?\n\nපි : නිර්මලා ලොන්ඩරිය හිමි\nසළු වඩන මැණිකේ නිර්මලා .....\nමල් හිනා නුඹේ තැවරිලා .....\nකිරි ඉද්ද මල් වැට පීදිලා ....\n\n\nගැ :\nකුල ගෙවල් සැරසිලි කළත්\nඅපි සළු වඩා පාවඩ එලා ....\nනිර්මලා නිර්මල නැතැයි මා ...\nඔබේ ලොවින් පිට මං කළා ...\nපි :\nපන්තියේ මිතුරන් එදා කළ\nවිහිළුවෙන් ඇස් රිදුණු දා ....\nමා හෙලූ කදුළක්\nමගේ දින පොතක තිබිලා හමුවුණා ....\nගැ :\nයුධ වැදී නෑසියන් බලමුළු\nඅපේ ලොව ගිනි වැදුණු දා ....\nමා හෙලූ කදුළින් තෙමුණු සළු\nපිළි තවම නෑ වේලිලා ....\nපි :\nදොවාලන්නට බැරි පිළී ගඳ\nකහට කුලමල තවරලා ....\nමගේ ඇඳුම් නුඹේ අතට දෙන එක\nදරන්නට බෑ නිර්මලා ...\nගැ :\nඑදා සෙනෙහස නොකිලිටව ඔබෙ\nහිත පුරා පවතින නිසා ....\nහිමි නැතත් මට හුරු සුවඳ ඒ\nඇඳුම් අතරේ තියෙනවා ....",
"role": "user"
},
{
"content": "ගුණදාස කපුගේ & නිරංජලා සරෝජනී",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ලෝක විද්‍යා දින ක්‍රියාකාරකම් සඳහා මහජනතාව සම්බන්ධ කර ගැනීම සඳහා අදහස් යෝජනා කරන්න",
"role": "user"
},
{
"content": "අන්තර්ක්‍රියාකාරී වැඩමුළු: සහභාගිවන්නන්ට සරල අත්හදා බැලීම් හෝ ආදර්ශන පැවැත්විය හැකි විද්‍යා වැඩමුළු සංවිධානය කරන්න. මෙමගින් මහජනතාවට විද්‍යාත්මක සංකල්ප සමඟ සක්‍රීයව සම්බන්ධ වීමට ඉඩ සලසයි.\n\nවිද්‍යා කතා සහ පැනල් සාකච්ඡා: විද්‍යාඥයින් විසින් පවත්වනු ලබන කතා හෝ අදාළ විද්‍යාත්මක මාතෘකා පිළිබඳ මණ්ඩල සාකච්ඡා. මෙමගින් මහජනතාවට ප්‍රවීණයන් සමඟ අන්තර් ක්‍රියා කිරීමට සහ විවිධ ක්ෂේත්‍රවල විද්‍යාවේ වැදගත්කම පිළිබඳව වැඩිදුර ඉගෙන ගැනීමට අවස්ථාව සැලසේ.\n\nවිද්‍යා ප්‍රදර්ශන: ව්‍යාපෘති සහ නවෝත්පාදන ප්‍රදර්ශනය කරන විද්‍යා ප්‍රදර්ශනයක් පිහිටුවන්න. දේශීය පාසල්, විශ්ව විද්‍යාල සහ පර්යේෂණ ආයතනවලට සහභාගී වීමට සහ ඔවුන්ගේ වැඩ ඉදිරිපත් කිරීමට ආරාධනා කරන්න.\n\nපුරවැසි විද්‍යා ව්‍යාපෘති: විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ සඳහා පුරවැසි සහභාගීත්වය දිරිමත් කරන්න. ප්‍රාදේශීය පාරිසරික හෝ ප්‍රජා ගැටලුවලට අදාළ පුරවැසි විද්‍යා ව්‍යාපෘතියක් දියත් කරන්න, මහජනතාවට දත්ත දායක වීමට ඉඩ සලසයි.\n\nවිද්‍යා චිත්‍රපට තිරගත කිරීම්: සමාජයට විද්‍යාවේ බලපෑම ඉස්මතු කරන වාර්තා චිත්‍රපට හෝ චිත්‍රපට. අවබෝධය ගැඹුරු කිරීම සඳහා සාකච්ඡා සමඟ තිරගත කිරීම් අනුගමනය කරන්න.\n\nසමාජ මාධ්‍ය ප්‍රචාරණ: රසවත් විද්‍යාත්මක කරුණු බෙදා ගැනීමට, සිදුවීම් ප්‍රවර්ධනය කිරීමට සහ අදාළ හැෂ් ටැග් භාවිතයෙන් ප්‍රජාව සාකච්ඡා කිරීමට සමාජ මාධ්‍ය වේදිකා භාවිතා කරන්න.\n\nකලා සහ විද්‍යා ප්‍රදර්ශන: නිර්මාණශීලීත්වයේ සහ විද්‍යාත්මක ගවේෂණයේ ඡේදනය ප්‍රදර්ශනය කරන ප්‍රදර්ශන සංවිධානය කිරීමෙන් කලාව සහ විද්‍යාව ඒකාබද්ධ කරන්න. මෙයට විද්‍යාත්මක නිදර්ශන, ඡායාරූපකරණය හෝ විද්‍යාත්මක සංකල්ප මගින් ආනුභාව ලත් චිත්‍ර ඇතුළත් විය හැක.\n\nපාසල් සඳහා අධ්‍යාපනික වැඩමුළු: විද්‍යාව පදනම් කරගත් වැඩමුළු හෝ ආදර්ශන පැවැත්වීම සඳහා ප්‍රාදේශීය පාසල් සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කිරීම, සිසුන් අතර විද්‍යාව පිළිබඳ පූර්ව උනන්දුව වර්ධනය කිරීම.\n\nවිද්‍යා ප්‍රශ්න විචාරාත්මක තරඟ: විද්‍යාව සහ එහි විවිධ ශාඛාවන් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ප්‍රශ්න විචාරාත්මක තරඟ සංවිධානය කරන්න. මෙය විනෝදාස්වාදය සහ අධ්‍යාපනික, මිත්‍රශීලී තරඟකාරිත්වය දිරිමත් කිරීම යන දෙකම විය හැකිය.\n\nඋද්‍යානවල හෝ පොදු අවකාශයන්හි පොදු දේශන: උද්‍යානවල හෝ පොදු ස්ථානවල එළිමහන් දේශන සංවිධානය කිරීමෙන් විද්‍යාව මහජනතාව අතරට ගෙන යන්න. මෙමගින් විද්‍යාත්මක සාකච්ඡා පුළුල් ප්‍රේක්ෂක පිරිසකට ප්‍රවේශ විය හැක.\n\nජාලකරණ සිදුවීම්: විද්‍යාඥයින්, පර්යේෂකයන් සහ මහජනතාවට ජාලගත වීමට අවස්ථා නිර්මාණය කරන්න. මෙයට අවිධිමත් රැස්වීම් ඇතුළත් විය හැකි අතර, අනියම් සංවාදවලට සහ දැනුම හුවමාරු කර ගැනීමට ඉඩ සලසයි.\n\nප්‍රජා විද්‍යා ව්‍යාපෘති: ප්‍රාදේශීය අභියෝගවලට මුහුණ දෙන ප්‍රජාව විසින් මෙහෙයවන විද්‍යා ව්‍යාපෘති භාර ගන්න. මෙය විද්‍යාත්මක උත්සාහයන් සඳහා ප්‍රජාවගේ සහභාගීත්වය පිළිබඳ හැඟීමක් ඇති කරයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "පහත වචනයට අදාළ විරුද්ධ පද කුමක්ද?\nසදාකාලික ",
"role": "user"
},
{
"content": "තාවකාලික",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ජලය සඳහා වන රසායනික සංකේතය කුමක්ද?",
"role": "user"
},
{
"content": "ජලය සඳහා වන රසායනික සංකේතය H2O වේ.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "\"කියවීමට පොත් තබා ඇති ස්ථානය\" යන්නට වඩාත්ම ගැලපෙන කෙටි පදය කුමක්ද? (ඔබට භාවිතා කල හැක්කේ එක වචනයක් පමණි)\n",
"role": "user"
},
{
"content": "\"පුස්තකාලය\" වඩාතම ගැලපෙන තනි පදයයි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "වී වගාවේදී කෘමීන්ගේ බලපෑම සිදුවන වර්ධන අවධීන් නම් කරන්න.",
"role": "user"
},
{
"content": "වී වගාවේදී කෘමීන්ගේ බලපෑම සිදුවන වර්ධන අවධීන් පහත දැක්වේ.\nවර්ධක අවධිය\nප්‍රජනක අවධිය\nමේරීමේ අවධිය\nඅස්වනු නෙලීමේ අවධිය",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "හොඳ ඔළුවක් හා හොඳ හදවතක් හැමවිටම පැරදවිය නොහැකි සවිමත් සබඳතාවකි",
"role": "user"
},
{
"content": "මෙම ප්‍රකාශය නෙල්සන් මැන්ඩෙලා විසින් කරන ලද්දකි.",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "ඉන්දියාවේ මිසයිල මිනිසා ලෙස හැදින්වෙන්නේ?",
"role": "user"
},
{
"content": "අබ්දුල් කලාම්",
"role": "assistant"
}
] |
[
{
"content": "දෙව්ලොව සිටි වීනා වාදන ශීල්පියා කවුද?",
"role": "user"
},
{
"content": "පංචසිඛ.\nහිසකෙස් සිළු පහකට බෙදූ හිසකෙස් ඇති නිසා ඒ නම ඔහුට භාවිතා වුණා.\nඔහුගේ වීණාව බේලුවපණ්ඩු නමින් හැඳින්වෙනවා. එය රුවන්මුවා වීණාවක් බවත්, බෙලි මෙන් පඬු පැහැයෙන් බබළන බවත් අට්ටකථාවල සඳහන්.\nතෙරුවන් සරණයි !",
"role": "assistant"
}
] |