messages
listlengths
2
2
[ { "content": "සියලු ක්‍රිකට් තරඟ රටාවන්හිදී ඉහළම ලකුණු ප්‍රමාණයක් ලබාගෙන ඇති ක්‍රීඩකයා කවුද?", "role": "user" }, { "content": "සියලු ක්‍රිකට් තරඟ රටාවන්හිදී ඉහළම ලකුණු ප්‍රමාණයක් ලබාගෙන ඇති ක්‍රීඩකයා සචින් තෙන්ඩුල්කා(ර්) වේ ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "චීනය කොමියුනිස්ට් පක්ෂය බිහිකරන ලද වසර", "role": "user" }, { "content": "1921", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "වරද මුද්‍රාව විස්තර කරන්න.\n", "role": "user" }, { "content": "වරද මුද්‍රවෙන් උත්තරීතර දයාව ද, කරුණාව ද සියලු සත්ත්වයනට එක හා සමානව පිරිනැමීම වැනි ගුණාංග නිරූපණය වන බව සඳහන් වනවා. මෙම මුද්‍රාව නිරූපණය වන පිළිම ලංකාවේ දක්නට ලැබෙන්නේ නැහැ. ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ගිනිගෙන විනාශවූ රෝම නගරය වෙනුවට , නීරෝ අධිරාජයා විසින් ඉදිකරවන ලද නගරය හැඳින්වූ නම කුමක්ද ?", "role": "user" }, { "content": "ගිනිගෙන විනාශවූ රෝම නගරය වෙනුවට , නීරෝ අධිරාජයා විසින් ඉදිකරවන ලද නගරය \"නීරෝපොලිස්\" නම්වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"ප්‍රෝඩාව\" කියන්නෙ මොකක්ද ?\nබොරුවද? කපටිකම ද?\nඋදාහරණයක් කියල දෙන්න පුළුවන් ද?\nඒක ඔරිජිනලි සිංහල වචනයක් ද?", "role": "user" }, { "content": "ඉංග්‍රීසි මූලයක් ඇති වචනයක් බවයි පෙනෙන්නේ.\nසමාන අරුත දෙන ඉංග්‍රිසි වචනය fraud. (ෆ්‍රෝඩ්)\n\nපැරණි සාහිත්‍යයේ ප්‍රෝඩා යන වචනය නැහැ.\nමඩ යන්න මණ්ඩ යන සංස්කෘත වචනයෙන් බිඳී ආවකි. ඇතැම් විට ඉංග්‍රීසියත් ඉන්දු යුරෝපීය භාෂා පවුලට අයත් නිසා සංස්කෘතයට ආ මූලයෙන් ම ඉංග්‍රීසියට පාදක වූ ග්‍රීක් ලතින්වලට ඒ වචනය යන්ට ද ඇති. සමාන වන්නට ඇත්තේ ඒ නිසයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කොතලාවල හමුදා ආරක්ෂක පීඨය ඉදි කිරිමට කඳවල වලව්ව සහිත භූමිය පරිත්‍යාග කරන ලද්දේ කවුරුන් විසින්ද?", "role": "user" }, { "content": "කොතලාවල හමුදා ආරක්ෂක පීඨය ඉදි කිරිමට කඳවල වලව්ව සහිත භූමිය පරිත්‍යාග කරන ලද්දේ ශ‍්‍රීමත් ජෝන් ලයනල් කොතලාවල මහතා විසිනි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "Anti-clockwise එය වමේ සිට ද දකුණින් ද?\n", "role": "user" }, { "content": "Anti-clockwise = වමා වර්ත\n\nයමක් ප්‍රති-දක්ෂිණාවර්තව(Anti-clockwise) ගමන් කරන විට එය වමේ සිට දකුණට චක්‍ර චලිතයකින් ගමන් කරයි. ඔර්ලෝසුවක අත් සාමාන්‍ය භ්‍රමණයේ ප්‍රතිවිරුද්ධ දිශාවට චලනය වන බව සිතන්න; ඒවා 12 සිට 3 දක්වා වෙනුවට 12 සිට 9 දක්වා ගමන් කරයි. එබැවින්, දක්ෂිණාවර්තව චලනය වන විට වම් පැත්තෙන් ආරම්භ වී දකුණට ගමන් කරයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "මගේ තණකොළ කපා ගත හැකි අමුතු ක්‍රම මොනවාද?", "role": "user" }, { "content": "ඔබ තණකොළ කැපීමට තණකොළ කපන යන්ත්‍රයක් භාවිතා නොකරන්නේ නම්, ඔබේ තණකොළ කපා තබා ගැනීමට අමුතු අදහස් කිහිපයක් මෙන්න: - එළුවෙකු මිල දී ගෙන එය ඔබේ මිදුලේ තබන්න - සෑම තලයක්ම කතුරකින් කපා දවස පුරා ගත කරන්න - ගිනිදැල් - සැරසෙන්න ගොරහැඩි කපන්නා මෙන් සහ දෑකැත්තක් භාවිතා කරන්න", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න. \n\nගෙල වට බැන්දා වූ මුතු පොටේ \nදිස්නෙට මුහුණේහි ඔප වැටේ\nඔසරි නෙරියට නළල් තිලකෙට\nබැන්ද සිටු පෙම් ආනන්ද වේ", "role": "user" }, { "content": "ගෙල වට බැන්දා වූ මුතු පොටේ \nදිස්නෙට මුහුණේහි ඔප වැටේ\nඔසරි නෙරියට නළල් තිලකෙට\nබැන්ද සිටු පෙම් ආනන්ද වේ\n\nකෝකිල සංදේශ කවි පොතේ\nඔය වැනි උපමා ද තව ඇතේ\nරුවැති ළඳකට තනිව මග තොට\nයන්න නිදහස දැන් නෑ වගේ\n\nකාගේ කවුරුද ඉන්නේ කොතැනද\nනෑ අපි අඳුනන්නේ\nආගන්තුක අපි ආවම කඳුරට\nනැතුවද පිළිගන්නේ\n\nකෝකිල සංදේශ කවි පොතේ…..\nගෙලවට බැන්දා වූ මුතු පොටේ…..\n\nසෙංකඩගලපුර පෝදා සඳ මෙනි\nමේ මුතු මැණිකේලා\nදළදා සමිඳුන් වැඩ හිඳිනා බිම\nනෑ හොඳ නෑ ඕවා\n\nගෙලවට බැන්දා වූ මුතු පොටේ…..\nකෝකිල සංදේශ කවි පොතේ…..\n\nගායනය-ප්‍රියා සූරියසේන, නිරංජලා සරෝජිනී\nපද රචනය-අජන්තා රණසිංහ\nසංගීතය-ප්‍රියා සූරියසේන", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත වචනයට අදාළ විරුද්ධ පද කුමක්ද?\nඋන්නතිය ", "role": "user" }, { "content": "අවනතිය", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "මැදින් පෝය ගැන විස්තරයක් කරන්න. ", "role": "user" }, { "content": "හේමන්ත ඍතුවේ පුර පසළොස්වක් පොහෝ දිනය සම්බුද්ධ චරිතාපදානය පිළිබඳ අසිරිමත් සිද්ධියක් සිහියට නංවන මංගල දිනයකි. ලොකාර්ථචර්‍ය්‍යාවෙහි යෙදුණු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසිදහසක් පමණ ආර්‍ය්‍ය මහා සංඝයා පිරිවරාගෙන සුද්ධෝදන පිය රජතුමාටත් ස්වකීය ඥාතීන් වූ ශාක්‍ය වංශිකයන්ටත් අමා මහ නිවන්සුව ලබා දෙනු වස් රජගහ නුවර වේළුවනාරාමයෙහි සිට කිඹුල්වත් පුරයට වැඩම වීමට ගමනාරම්භය සිදුවූයේ මැදින් පුන් පොහෝ දිනයක ය. ලෝකාභිවෘද්ධිය සැලසීමෙහි යෙදුණු බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ කීර්තිඝෝෂය දඹදිව නොයෙක් ‍ප්‍රදේශවල පැතිරෙන්නට විය. සිද්ධාර්ථ කුමාරයාණන් වහන්සේ වෙසක් පොහෝදා බුදුවී ඇසළ පුනු පොහෝද දම්සක් පවත්වා රජගහ නුවර වෙසෙති යන මංගල පුවත ශාක්‍ය ජනපදයට ද ආරඤ්චි විය. සුද්ධෝදන රජතුමා හට ස්වකීය පුත්‍ර රත්නය දැකීමේ ආශාව බලවත් විය.\n\nබුදුරජාණන් වහන්සේ ශාක්‍ය ජනපදයට වැඩමවා ගනු පිණිස සුද්ධෝදන රජතුමා ඇමතියෙකු කැඳවා පුරුෂයන් දහසක් පිරිවර වශයෙන් දී රජගහ නුවරට ගොස් රජහු ගේ පණිවුඩය කියා බුදුරදුන් වැඩමවාගෙන එන්නට පිටත් කෙළේ ය. ඔහු පිරිසක් සමඟ කපිල වස්තු පුරයෙහි සිට සැට යොදුන් මග ගෙවා රජගහ නුවර වේළුවනාරාමයට ගියේ ය. ‍එවේලෙහි බුදුරජාණන් වහන්සේ සිවුපිරිස මැද දහම් දෙසමින් වැඩ විසූහ. ඇමති තෙමේ රජුගේ පණිවුඩය පසෙකින් තබා බණ අසා පිරිවර සමඟ රහත් ව මහණ විය. රජතුමා ඇමතියා ආපසු නො පැමිණෙන හෙයින් නැවැත ද ඇමැතියකු ඇතුළු දහසක් පිරිස යැවී ය. මෙසේ සුද්ධෝදන රජතුමා නව වාරයක් ඇමතියන් නව දෙනකු ප්‍රධාන නව දහසක් පිරිස බුදුරදුන් කිඹුල්වත් පුරයට වැඩමවා ගෙන එනු පිණිස යැවී ය. එහෙත් බුදුරදුන් සිය නුවරට ගෙන්වා ගන්නට අසමත් විය. ඒ සියලු දෙනා ම බණ අසා රහත් ව පැවිදි වූහ.\n\nඅවසානයෙහි සුද්ධෝදන රජතුමා බෝසතුන් හා එකදා උපන් කාලුදායි නම් ඇමතියා කැඳවා, ‘දරුව, මාගේ පුත්‍රයා කැඳවා ගෙන එනු පිණිස ඇමතියන් නව දෙනෙකු නව දහසක් පිරිස සමග බුදුන් වෙත යැවීමි. එහෙත් ඔවුන් ගැන කිසිදු ආරඤ්චියක් නො මැත. මාගේ ජීවිතය අවසන් වන්නට පෙර, පුත්‍රයා කැඳවාගෙන වුත් දක්වා ලන්නට හැකි දැ”යි විචාළේ ය. එබසට අමාත්‍ය තෙමේ, “ඉදින් පැවිදි වන්නට අවසර දෙතොත් එය ඉටු කරන්නෙමි”යි කීයේ ය. රජතුමා එයට අවසර දුන්නේ ය. කාලුදායී ඇමතියා පිරිවර දහසක් පිරිස සමග වේළුවනාරාමයට ගොස් බණ අසා පිරිවර සහිත ව රහත් ව මහණ විය. බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ ශ්‍රාවක සංඝයා මේ වන විට විසි දහසකටත් අධික ය. ශාක්‍ය ජනපදයෙන් පැමිණි පිරිස දස දහස් දසයෙක් (10010) වූහ. අංග - මගධ දෙ රටින් පැමිණ පැවිදි වූ පිරිස දස දහසෙකි.\n\nකිඹුල්වත් පුරයට වැඩමවීම\n\nකාලුදායි රහතන් වහන්සේ මහණ ව සතියකින් පසු ව බුදුරජාණන් වහන්සේට කිඹුල්වත් පුරයට වඩින ලෙස ආරාධනා කළහ. සුද්ධෝදන පියරජතුමා තමන් වහන්සේ දක්නට කැමැත්තෙන් සිටින බව ද පැවසූහ. බුද්ධත්වයෙන් දසමසක් සම්පූර්ණ විය. මැදින් පුර පසළොස්වක් පොහොය එළඹියේ ය. පැරණි කොළ වැටුණු වෘක්ෂයෝ අලුත් දලු ලා ගිනිදලු මෙන් බබළති. හැම තුරු ලියක් ම පිපුණු මලින් සැරසී ඇත. දසත සුවඳ පතුරා ලති. මඟ වෙහෙස නිවනට මඳ පවන් මල් සුවඳ මුසු ව ඒ මේ අත හමායෙයි. බුදුපුදයට සැරසුනාක් මෙන් රජගහ නුවර සිට කිඹුල්වත් නුවර දක්වා මඟ දෙපස මෙබඳු අසිරිමත් සිරියෙන් බැබළෙමින් තිබිණි. කාලුදායි තෙරුන් වහන්සේ බුදුරජාණන් වහන්සේට කිඹුල්වත් පුරයට වැඩමවීමට සුදුසු කාලය එළඹී ඇති බව දන්වමින් ගමන් වර්ණනාව ගාථා සැටකින් ප්‍රකාශ කළ හ.\n\n1. අංගාරි‍නොදානි දුමා භදන්තෙ\n\nඵලොසිනො ඡදනං විප්පහාය\n\nතෙ අච්චිමන්තො ච පහාසයන්ති\n\nසමයො මහාවීර භගීරථානං\n\n.\n\n2. දුමානි ඵුල්ලානි මනොරමානි\n\nසමන්තතො සබ්බදිසා පවන්ති\n\nපත්තං පහාය ඵලමාසසානං\n\nකාලො ඉතො පක්ක මනායවීර\n\n.\n\n3. නෙවාති සීතං න පනාති උණ්හං\n\nසුඛා උතු අද්ධනියා භදන්තෙ\n\nපසසන්තු තං සාකියා කොලියා ච\n\nපච්ඡා මුඛං රොහිණිං තාරයන්තං\n\n.\n\n4. ආසාය කස්සතෙ ඛෙත්තං -\n\nඛීජං ආසාය වප්පතෙ\n\nආසාය වාණිජා යන්ති -\n\nසමුද්දං ධනභාරකා\n\nයාය ආසාය තිට්ඨාමි -\n\nසා මේ ආසා සමිජ්ඣතු\n\n.\n\n5. පුනප්පුනං වෙච වපන්ති බීජං\n\nපුනප්පුනං ‍වස්සති දෙවරාජා\n\nපුනප්පුනං ඛෙත්තං කසන්ති කස්සකා\n\nපුනප්පුනං ධඤ්ඤමුපෙති රට්ඨං\n\n.\n\n6. පුනප්පුනං යාචනකා චරන්ති\n\nපුනප්පුනං දානපති දදන්ති\n\nපුනප්පුනං ‍දානපති දදිත්වා\n\nපුනප්පුනං සග්ගුපෙන්ති ඨානං\n\n.\n\n7. වීරො ‍භවෙ සත්තයුගං පුනාති\n\nයස්මිං කුලෙ ජායති භූරිපඤ්ඤො\n\nමඤ්ඤාමහං සක්කති දෙවදෙවො\n\nතයාභිජාතො මුනි සච්චනාමො\n\n.\n\n8. සුද්ධොදනො නාම පිතා මහෙසිනො\n\nබුද්ධස්ස මාතා පව මායනාමා\n\nයං බොධිසත්තං පරිහරිය කුච්ඡිතා\n\nකායස්ස භෙදා තිදිවම්හි මොදති\n\n.\n\n9. සා ගොතමී කාලකතා ඉතො චුතා\n\nදිබ්බෙහි කාමෙහිසමංගිභූතා\n\nසා මොදතී කාම ගුණෙහි පඤ්චහි\n\nපරිවාරිතා දෙවගණහෙි තෙහි\n\nභාග්‍යවතුන් වහන්ස! දැන් වෘක්ෂයෝ ගිනි අඟුරු මෙන් රතු පැහැති මල් දලු ඇත්තාහ. පරණ කොළ වැටීමෙන් මලින් සැරසී ගිය වෘක්ෂයෝ දැන් ඵල දැරීමට කැමැති ව සිටිති. වෘක්ෂයෝ ගිනි දැලින් යුක්ත වූවන් සේ බබළත්. මහා වීරයන් වහන්ස, භගීරථ පරම්පරා ගත ශාක්‍යයනට හිත පිණිස වැඩීමට මේ සුදුසු කාලය යි.\nපිපුණු මල් ඇති වෘක්ෂයෝ සියලු දිශාවනට සුවඳ විහිදුවත්. ඔවුහු පැරැණි කොළ වැටීමෙන් පසු ඵල අපේක්ෂාවෙන් සිටිත්. වීරයන් වහන්ස, දැන් මෙයින් පිටත් වීමට සුදුසු කාලය යි.\nඉතා ශීත හෝ ඉතා උෂ්ණ හෝ නැත. වහන්ස, ඍතු ව සුව ගෙන දෙයි. ගමනට සුදුසු ය. ආපසු හැරී රෝහීණි ගඟින් එතර වන ඔබ වහන්සේ ශාක්‍ය - කෝලිය රජහු දකිත්වා.\nගොවි තෙමේ මතු බලා ම කුඹුරු සායි. හාන්නවුන් විසින් මතු බලා ම බීජ වපුරනු ලැබේ. ධන රැස් කරණ වෙළඳහු මතු බලා සමුද්‍ර තරණය කරති. මම ද ඔබ වහන්සේ කිඹුල් වතට වැඩම කරවන්නට යම් පැතුමකින් සිටිම් ද, ඒ මාගේ ප්‍රාර්ථනාව සමෘද්ධ වේවා.\nගොවියෝ නැවැත නැවැත ධාන්‍ය වපුරත්. වැස්ස නැවැත නැවැත වසී. ගොවීහු නැවැත නැවැතත් කුඹුරු සාත්. නැවැත නැවැත හැල් ආදී ධාන්‍ය රටට ලැබේ.\nයාචකයෝ නැවැත නැවැත කුලයන් කරා එළඹෙත්. දානපතී හු ද නැවැත නැවැත දන් දෙත්. එසේ දීමෙන් නැවැත නැවැත ස්වර්ග යෙහි උපදිති.\nයම් කුලයෙක මහා ප්‍රාඥ වූ වීර පුරුෂයෙක් වේ නම් හෙතෙම සත් මුතු පරම්පරාව දක්වා පරම්පරාව යුග සතක් මනා ප්‍රතිපත්ති හෙතුයෙන් ශුද්ධ කරයි. දෙලෝ වැඩ දන්නා හෙයින් මුනි යන නාමය සත්‍ය වශයෙන් ලත් දේවාතිදේව වූ භාග්‍යවත් බුදුරජාණන් වහන්සේ එයටත් වඩා පව් සමනයෙහිත් අනුන් යහපතෙහි පිහිටුවාලීමෙහිත් සමර්ථයහ යි සිතමි.\nමහර්ෂී වූ බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ පිය සුද්ධොදන මහ රජතුමාණෝ ය. යම් උත්තමාවක් බෝසතුන් කුසින් දරා සිට, මරණින් මතු දෙව් ලොව දිව්‍ය පුත්‍රයෙක් ව ඉපිද, සැපසම්පත් විඳී ද, ඒ මායා දේවිය භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ දයාබර මෑණියෝ ය.\nමේ මිනිස් ලොවින් කලුරිය කළ ගෞතම ගෝත්‍රයට අයත් ඕ මායාදේවී තොමෝ දෙව්ලොව ඉපිද දේව සමූහයා පිරිවරා පඤ්චකාම ගුණයන් ගෙන් සමන්විත ව මහත් සැප සම්පත් විඳී.\nයනාදී ගාථා සැටකින් බුදුරජාණන් වහන්සේ‍ ගේ කිඹුල්වත්පුර ගමනට ඉතාමත් යෝග්‍ය කාලය එළඹී ඇති බව කාලුදායී හිමියෝ ප්‍රකාශ කළහ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ද කිඹුල්වත් පුරයට වැඩමවීමට සුදුසු කාලය යි සලකා විසි දහසක් පමණ වූ භික්ෂූ සමූහයා පිරිවරා ගෙන රජගහනුවර වේළුවනාරාමයෙන් සවස් වේලෙහි පිටත් වූ සේක. බුදුරජාණන් වහන්සේ බුදුවීමෙන් පසු ජාතග්‍රාමය කරා වැඩම වීමේ ප්‍රථම මංගල ගමන සිදුවූයේ මැදින් පුර පසළොස්ක් පොහෝ දිනයක මේ ආකාරයෙනි. දයාබර පියතුමා ඇතුළු ඥාති සමූහයාට විමුක්ති මාර්ගය හෙළි කර දෙනු පිණිස මහා කරුණාවෙන් රජගහ නුවරින් කිඹුල්වත් නුවර කරා ගමනාරම්භ කළ මේ අසිරිමත් පොහොය දිනය සමස්ත බෞදධ ලෝකයා‍ ගේ ම හදවත් තුළ සොම්නස් සහගත පින් සිතිවිලි දහරා උපදවන ශ්‍රෙෂ්ඨ ආගමික දිනයෙකි. කිඹුල්වත් පුර දෙසින් හමා එන සිසිල් මඳ පවන් පවා උන්වහන්සේගේ ගතට සිතට සොම්නස් දැනවීමෙහි සමත් බව වරක් බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කොට වදාලේ ලෝක ශාන්තිය උදාකරලීමට උපන් බිමින් ලැබුණු අනුපමේය සේවාවට කෘතවේදීත්වය දැක්වීමක් වශයෙනි. එබැවින් උන්වහන්සේ ගෙන් කල් යල් බලා සිදුවූයේ යා යුතු ගමනකි. කළ යුතු ශ්‍රෙෂ්ඨ පන්තියේ යුතුකමකි. සිය පියාණන් හට දැක්විය යුතු ඉහළ ම සැලකිල්ලෙකි. ස්වකීය ඤාති සමූහයාට කළ යුතු උතුම් ම ඤාති සංග්‍රහයෙකි. මේ මහා සේවාවට මුල පිරූ මැදින් පුන් පොහෝ දිනය බෞද්ධයා‍ ගේ සදා ගෞරවයට පත් විය යුතු ය.\n\nසැට යොදුන් මග\n\nබුදුරජාණන් වහන්සේ දිනකට යොදුන බැගින් සැට දිනකින් සැට යොදුන් මඟ ගෙවා ‍කිඹුල්වත් පුරයට වැඩම කළහ. මේ කාලය තුළ පිය රජතුමාගේ මාළිගයෙන් කාලුදායී රහතන් වහන්සේ විසින් බුදුරජාණන් වහන්සේට පිණ්ඩපාතය ගෙනවුත් දෙන ලදී. ශාක්‍යයෝ බුදුන් ප්‍රමුඛ විසි දහසක් භික්ෂූ සංඝයා හට වැඩ සි‍ටීමට නි‍ග්‍රෝධ කුමාරයාගේ උයනෙහි ආරමයක් සාදවා තැබූහ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙසක් පුර පසළොස්වක් දා කිඹුල්වත් පුරයට වැඩම කළහ. ශාක්‍යයෝ බුදුරදුන් ප්‍රමුඛ භික්ෂු පිරිස පිළිගෙන නිග්‍රෝධාරාමයට වැඩමවා ගෙන ගිය හ. මානයෙන් යුත් ශාක්‍ය රජවරු බුදු වුවත් ඔහු අපට බාලය යි කල්පනා කොට බුදුරජාණන් වහන්සේ ට නො වැඳ බාල- කුමර කුමරියන් ලවා වැන්ද වූහ. ඔවුන් ගේ අදහස් දැනගත් බුදුපියාණන් වහන්සේ මානය දුරු කරනු පිණිස අහසට නැඟ යමාමහ පෙළහර දැක්වූහ.\n\nමෙය දුටු සුද්ධෝදන රජතුමා මේ මාගේ තුන්වන වැඳීම යැයි කියමින් බුදුරජාණන් වහන්සේට වැන්දේ ය. සෙසු ශාක්‍ය රජවරු ඉන්පසු බුදුරජාණන් වහන්සේ ට නමස්කාර කළහ. එකල්හි මහා වැස්සෙක් විය. එය නිමිති කොට ගෙන භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙස්සන්තර ජාතකය දේශනා කළහ. ශාක්‍යයෝ බුදුන් වැඳ ප්‍රදක්ෂිණා කොට නිවෙස්කරා ගියහ. කිසිවකු හටත් පසුවදා දානයට ආරාධනා කරන්නට නො හැකි විය. බුදුරජාණන් වහන්සේ පසුවදා උදෑසන විසි දහසක් රහතන් වහන්සේ පිරිවරා කිඹුල්වත් පුරයට වැඩ ගෙපිළිවෙළින් පිඬු පිණිස හැසුරුණු සේක. මෙය දුටු යසෝදරා දේවිය ඒ බව සුද්ධෝදන රජතුමා හට කීවා ය. එය ඇසූ රජතුමා ලජ්ජාවට පත් ව සළුව හඳිමින් වේගයෙන් රජ මාළිගයෙන් නික්මී ගොස් බුදුන් වැඳ “ස්වාමීනි, පිඬු සිඟීමෙන් කුමක් හෙයින් අපට නින්දා කරන්නේ දැ”යි ඇසී ය, “මහරජ, මේ අපගේ බුද්ධවං‍ශයෙහි සිරිතැ”යි කියමින් පිය රජතුමාට මගදී ම ධර්ම දේශනා කළහ.\n\n“උත්තිට්ඨෙ නප්පමජ්ජෙය්‍ය - ධම්මං සුචරිතං චරෙ\n\nධම්මචාරි සුඛං සෙති - අස්මිං ලොකෙ පරම්භි ච”\n\nඋත්ථාන වීර්‍ය්‍ය කරන්නේ ය. නො පමා වන්නේ ය. සුචරිත ධර්මයෙහි හැසිරෙන්නේ ය. ධර්මයෙහි හැසිරෙන පුද්ගල තෙමේ මෙලොව පරලොව දෙක්හි ම සුවසේ වාසය කරන්නේ ය. මේ දේශනාවසානයෙහි පියරජතුමා සෝවාන් ඵලයෙහි පිහිටියේ ය. ඉක්බිති බුදුරජාණන් වහන්සේ මාලිගයට වැඩමවා දන් පිරිනැමී ය. වළඳා අවසනැ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ\n\n“ධම්මං චරෙ සුචරිතං - නනං දුච්චරිතං චරෙ\n\nධම්මචාරී සුඛං සෙති - අස්මිං ලොකෙ පරම්භි ච”\n\nයන ගාථාවෙන් ධර්‍ම දේශනා කළ සේක. එය අසා රජතුමා සකෘදාගාමී විය. මහාප්‍රජාපතී ගෞතමිය සෝවාන් ඵලයෙහි පිහිටියා ය. දන් වළඳා අවසානයෙහි රජ ගෙදර වැසි සියලු ස්ත්‍රීහු අවුත් බුදුන් වැන්දා හ. එහෙත් යශෝදරා දේවිය පමණක් නො පැමිණියා ය. එතුමිය “මාගේ යම්කිසි ගුණයෙක් තිබේ නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙහි වඩින සේක්වා”යි සිතමින් සිය නිවසෙහි ම විසුවා ය.\n\nයසෝධරාව ගේ ගෞරවය\n\nබුදුරජාණන් වහන්සේ පිය රජුත් සමඟ යශෝධරාවන් ගේ ගෙ‍ට වඩින සේක් යශෝධරාවන් ගේ ශෝකය සංසි‍ඳෙන තුරු ඇයට සිත් සේ වඳින්නට ඉඩ දෙන ලෙස වදාළහ. බුදුරජාණන් වහන්සේ යශෝධරාවන් ගේ ගෙට වැඩම කොට පනවන ලද අසුනෙහි වැඩ හුන් සේක. එකල්හි රාහුලමාතා තොමෝ පැමිණ බුදුහිමි සිරිපතුල් අල්ලාගෙන වැඳ වැටී හඬන්නට පටන් ගත්තා ය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මහා කරුණාව ඇය කෙරෙහි පතුරුවා නිහඬව වැඩ සිටිය හ. මඳවේලාවකින් පසු ‍ඕ තොමෝ සිහි ලැබ බියෙන් පසකට වී සිටියා ය.\n\nඑකල්හි සුද්ධෝදන රජ තෙමේ යශෝධරාවන් ගේ ගුණ කියනුයේ, “ස්වාමීනි, මගේ දුව ඔබ වහන්සේ කසාවත් හැඳි බව අසා කසාවත් පෙරවූවා ය. නුඹ වහන්සේ එක වේලෙහි වළඳනු අසා ඇය ද එක බතින් යැපුනා ය. ඔබ වහන්සේ උස් අසුන් මහ අසුන් අත්හැරිය බව අසා ඇය ද උසසුන් මහසුන් පරිභෝගයෙන් වැළකුණා ය. ඔබ වහන්සේ මල් ගඳ විලවුන් දැරීම අත්හැරි බව අසා ඕ තෙ‍ාමෝ ද එසේ කළා ය. ඔබ වහන්සේ මහණ වූ බව අසා සම කුලයෙහි කුමාරවරුන් සරණ පාවා ගන්නට කළ යෝජනා ඇය ප්‍රති‍ක්ෂේප කළා ය” යනාදීන් සුද්ධෝදන රජතුමා යසෝධරාවන් ‍ගේ විශිෂ්ට ගුණයන් වර්ණනා කළේ ය.\n\nබුදුරජාණන් වහන්සේ මෙය නිමිති කොට සඳ කිඳුරු ජාතකය වදාරා යසෝධරාවන් ගේ අතීත සම්බන්ධත්වය පිළිබඳ කරුණු පැහැදිලි කළහ. දේශනාව අවසන ය‍ශෝධරාව පැවිදි වීමට කැමැත්ත දැක් වූ නමුත් බුදුරජාණන් වහන්සේ මහා ප්‍රජාපතී ගෞතමියට මෙහෙණ සස්න ඇති කිරීමට ඉඩ දිය යුතු හෙයින් ඒ ඉල්ලීම නො පිළිගත්හ. පසුව භාග්‍යවතුන් වහන්සේ නිග්‍රෝධාරමයට වැඩම කළහ.\n\nනන්ද කුමරුන්ගේ පැවිද්ද\n\nබුදුරජාණන් වහන්සේ කිඹුල්වත් පුරයට වැඩි තුන් වැනි දා නන්ද කුමාරයන් ගේ රාජ්‍යාභිෂේක මංගල්‍යය ද, ගෘහ ප්‍රවේශ මංගල්‍යය ද, විවාහ මංගල්‍යය දැයි මංගලත්‍රයයෙක් විය. මේ උත්සව දිනයෙහි බුදුපියාණන් වහන්සේ නන්ද කුමරු ගේ මාළිගයට වැඩම කොට දන් වළඳා පාත්‍රය ඔහු අතට දී පෙරටුව වැඩියහ. නන්ද කුමරු ‘දැන් බුදුරජාණන් වහන්සේ පාත්‍රය ගන්නා සේකැ’යි සිතමින් බුදුන් කෙරෙහි ගෞරවය නිසාම නිශ්ශබ්දව පසු පස පාත්‍රය රැගෙන ගියේ ය. නන්ද කුමාරයන් හා විවාහ වීමට සිටි ජනපද කල්‍යාණි නම් රාජ කුමාරිය නන්ද කුමාරයා බුදුරදුන් පසු පස යනු දැක “ස්වාමි පුත්‍රය, වහා එනු මැනැවැ”යි කීවාය. ඒ වචනය ඇසූ නන්ද කුමාරය‍ා ගේ හදවත කම්පා විය. එහෙත් බුදුරජාණන් වහන්සේට පාත්‍රය ගන්නා සේ කියන්න නො හැකි හෙයින් එයත් රැගෙන විහාරයට ම ගියේ ය. ඉක්බිති භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “නන්දය, මහණ වන්නෙහි දැ”යි ඇසූහ. කුමාර තෙමේ ජනපද කල්‍යාණිය නිසා එයට නොකැමති නමුත් බුදුන් කෙරේ ගෞරවයෙන්, “එසේ ය ස්වාමීනි, පැවිදි වන්නෙමි” යි කී ය. එකෙනෙහි ම බුදුහු සිය මලණුවන් පැවිදි කරවූහ. ඔහු පසු කලෙක දී සියලු කෙලෙසුන් නසා රහත් විය.\n\nරහල් කුමරුන් ගේ පැවිද්ද\n\nතථාගතයන් වහන්සේ කිඹුල්වත් පුරයට වැඩම වීමෙන් සත්වැනි දිනය එළඹියේ ය. බුදුහු විසිදහසක් මහා සංඝයා පිරිවරා ගෙන සුදොවුන් රජු ගේ මාළිගයට වැඩම කළහ. යසෝධරා දේවී තොමෝ සත් හැවිරිදි සුරතල් රාහුල කුමරුන් සරසා නරසීහ ගාථා කියා පියා ගැන හඳුන්වා පියා සතු ධනය ඉල්ලා ගන්ට යැයි පවසා බුදුරජාණන් වහන්සේ වෙත යැව්වා ය. රාහුල කුමාරයා බුදුරජාණන් වහන්සේ වෙත පැමිණ පීතෘප්‍රේමය උපදවා ගෙන “පියාණන් වහන්ස, ඔබ වහන්සේ ගේ සෙවණෙහි වාසය මට සැප ය”යි කීයේ ය. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ දන් වළඳා අනුමෙවෙනි බන වදාරා මාළිගයෙන් වැඩි සේක. රහල් කුමරා ද බුදුන් පසු පස ගියේ ය. කිසිවෙක් ඔහු නොනැවැත්වූහ. විහාරයට වැඩම කළ බුදුහු රහල් කුමරුන් පැවිදි කරන සේ සැරියුත් හිමියනට පැවරූ සේක. සැරියුත් හිමි රහල් කුමරා පැවිදි කළේ ය. රහල් කුමරුන් ගේ හිස කෙස් බා සිවුරු හැන්දවීම මුගලන් හිමියන් විසින් ද, අවවාද දීම මහකසුප් හිමියන් විසින් ද, උපාධ්‍යායවීම සැරියුත් හිමියන් විසින් ද සිදු කරන ලදී.\n\nරහල් කුමරුන් ගේ පැවිද්ද නිසා සුදොවුන් රජුට බලවත් ශෝකයක් හට ගත්තේ ය. එතුමා සොවින් යුතු ව බුදුරදුන් වෙත අවුත් වැඳ එකත් පසෙක්හි හිඳ මෙසේ කීයේ ය. “පුත්ත පෙමං භන්තෙ ඡවිං ඡින්‍දති, ඡවිං ඡෙත්වා චම්මං ඡින්‍දති, චම්මං ඡෙත්වා මංසං ඡින්‍දති, මංසං ඡෙත්වා නහාරුං ඡින්‍දති, නහාරුං ඡෙත්වා අට්ඨිං ඡින්‍දති, අට්ඨං ඡෙත්වා අට්ඨිම්ඤ්ජා ආගම්ම තිට්ඨති”\n\nයනුවෙන් “ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්ස, දරු සෙනෙහස වනාහි සිවියත්, මසත්, නහරත්, ඇටත් විනිවිද ගොස් එයින් නො නැවතී ඇට මිදුලු වල හැපී පවතී යැ”යි කී ය.\n\n“ස්වාමීනි, මවු පියන් ගෙන් අවසර නො ලත් කුලදරුවන් පැවිදි නො කරන්නේ නම් මැනවැ”යි කී ය. එතුමා ගේ ඉල්ලීම පිළිගත් බුදුහු භික්ෂූන් වහන්සේලාට “මහණෙනි, මවු පියන් ගේ අවසරය නොලත් දරුවකු පැවිදි නො කරවු”යි වදාළ සේක. පසු දිනයෙහි තථාගතයන් වහන්සේ රජ මාළිගයට වැඩම කොට දන් වැළඳූ සේක. පසුව සුදොවුන් රජතුමා එකත් පසෙක්හි හිඳ, “ස්වාමීනි ඔබ වහන්සේ දුෂ්කරක්‍රියා කරන කාලයෙහි දේවතාවකු අවුත් “තොප ගේ පුත්‍රයා මළේ යැ”යි කීනමුත් මම එය නො පිළිගතිමි’ යි කී ය. එකල්හි බුදුහු “මහරජ, ඔබ දැන් පමණක් නො වැ පෙරත් සේ නොපිළිගත්හ”යි කියමින් මහා ධර්මපාල ජාතකය වදාළ සේක. රජතුමා එය අසා අනාගාමී ඵලයට පැමිණියේ ය.\n\nමේ සා විශාල සේවාවක් ස්වකීය ඥාති පිරිසට කිරීමට තථාගතයන් වහන්සේට හැකිවූයේ මැදින් පුන් පොහෝ දා සිදුවූ ගමනයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත යෙදුමේ තේරුම කුමක්ද?\nපස්වාන් දහසකට බුදුවෙන්ඩ ", "role": "user" }, { "content": "ඉස්සර රජවරුන්ට ආමන්ත්‍රණය කලේ මෙහෙම නෙ! බුදුවීමට වඩා වෙනස් දෙයක් ද? නෑ! මේකෙන් අදහස් කරන්නෙ කාලය! ගෞතම බුදුන්වහන්සේගේ සාසනය පන්දහසක් අවුරුදු පවතිනවනෙ. ආන්න ඒ වගේ බුදුවෙන්ඩ කියලයි කියන්නෙ !", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"ලංකාවේ මිනිසුන්\" යන්නට වඩාත්ම ගැලපෙන කෙටි පදය කුමක්ද? (ඔබට භාවිතා කල හැක්කේ එක වචනයක් පමණි)\n", "role": "user" }, { "content": "\"ලාංකිකයෝ\" වඩාතම ගැලපෙන තනි පදයයි.\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "2020 වසරේ ලෝකයේ බලවත්ම කාන්තාවන් 100 අතර සිටින (ෆෝබ්ස් සඟරාවේ තේරීමට අනුව) ශ්‍රී ලාංකික සම්භවයක් ඇති කාන්තාව කවුද?", "role": "user" }, { "content": "ෆෝබ්ස් සඟරාවේ තේරීමට අනුව, 2020 වසරේ ලෝකයේ බලවත්ම කාන්තාවන් 100 අතර සිටින ශ්‍රී ලාංකික සම්භවයක් ඇති කාන්තාව ශෙමාරා වික්‍රමනායකයි. ඇය එහි කාන්තාවන් අතුරින් 29 වැනි ස්ථානය ලෙස නම් කර තිබුනි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "එක්දින තරඟයකදී කණ්ඩායමක් රැස්කළ ඉහළම ලකුණු සංඛ්‍යාව ලබාගත්තේ කවර රටකට එරෙහිවද?", "role": "user" }, { "content": "එක්දින තරඟයකදී කණ්ඩායමක් රැස්කළ ඉහළම ලකුණු සංඛ්‍යාව ලබාගත්තේ ඕස්ට්‍රේලියාවට එරෙහිව එංගලන්තය විසිනි. (498/4)", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ගුරුත්වජ ත්වරණය (g) කොපමණද?", "role": "user" }, { "content": "ගුරුත්වජ ත්වරණය (g) ආසන්න වශයෙන් 10 ms^-2 වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "වැඩිම රටවල් ගණනක් යටත් විජිත බවට පත් කරගෙන සිටි රට", "role": "user" }, { "content": "මහා බ්‍රිතාන්‍යය", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "රුසියානු පාර්ලිමේන්තුව හදුන්වන නම කුමක්ද ?", "role": "user" }, { "content": "රුසියානු පාර්ලිමේන්තුවේ නම \"රුසියානු සමූහාණ්ඩුවේ ෆෙඩරල් සභාව\" වේ. ෆෙඩරල් සභාව ද්විමණ්ඩල ආයතනයකි, එනම් එයට වෙනම ආයතන(houses) දෙකක් ඇත. '\n1. පහළ මන්ත්‍රණ සභාව වන රාජ්‍ය ඩූමා සභාව (State Duma)\n2. ඉහළ මන්ත්‍රී මණ්ඩලය වන ෆෙඩරේෂන් කවුන්සිලය", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "මුලික මුර්ජන විධිවේද පැහැදිලි කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "මුර්ජන නොහොත් මාපකරණ විධිවේද (Modulation Technique) යනු ප්‍රතිසම (Analog) හෝ අංකිත (Digital) සංඥාවක් එක් පසක සිට අනෙක් පසට යොමු කළ පසු එය නිවැරදිව හදුනා ගැනීම සදහා නැවත සංඥාව යොමු කළ යුතු ආකාරය වේ.\n\nමූලික මාපකරණ විධිවේද ලෙස,\n1. ප්‍රතිසම මුර්ජනය (Analog Modulation)\n- විස්තාර මුර්ජනය (AM – Amplitude Modulation)\n- සංඛ්‍යාත මුර්ජනය (FM - Frequency Modulation)\n- කලා මුර්ජනය (PM - Phase Modulation)\n\n2. අංකිත මුර්ජනය (Digital Modulation)\n- විස්තාර සිරු මාරුව (ASK - Amplitude Shift Key)\n- සංඛ්‍යාත සිරු මාරුව (FSK – Frequency Shift Key)\n- කලා සිරු මාරුව (PSK – Phase Shift Key)\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"කුළු බඩු සහ ශ‍්‍රී ලංකාව\" ගැන කියන්න.", "role": "user" }, { "content": "කුළු බඩු පිළිබඳ සාකච්ඡා කිරීමේදී ශ‍්‍රී ලංකාවට හිමිවනුයේ සුවිශේෂී ස්ථානයකි. ශ‍්‍රී ලංකාව කලින් කලට විවිධ යුරෝපා ජාතීන්ගේ යටත් විජිතයක් බවට පත්විය. ස්වාභාවික වරායන් සහිත වූ දිවයිනක් වශයෙන් යටත් විජිත වාදීන්ගේ ආකර්ෂණය ශ‍්‍රී ලංකාව වෙත යොමු විය. යුරෝපීයයන්ගේ යටත් විජිතයක්වීමට පෙරද ශ‍්‍රී ලංකාවේ කුළු බඩු ලෝක ප‍්‍රසිද්ධ වී තිබුණි. එනම් උදාහරණයක් වශයෙන්ඈත අතීතයේ සිටි සුප‍්‍රසිද්ධ දේශාටකයෙකු වූ ඉබන් බතුතා විසින්ද ශ‍්‍රී ලංකාවේ කුළු බඩු සම්බන්ධව තම අදහස් ඉදිරිපත් කර ඇත. ඔහු දක්වන පරිදි, ‘‘එම දිවයිනේ වෙරළාසන්න ප‍්‍රදේශයේදී කුරුඳු ශාකයන්හී අතුපතර විහිදී ගිය ආවරණයක් නිර්මාණය කර තිබිණ. වෙළඳුන් එම කුරුඳු විශාල වශයෙන් තම රටවලට ගෙන ගියේ ස්වදේශික ජනයාට කිසිඳු ගෙවීමක් නොකරය. එහෙත් ඇතැම් විට ඔවුන් තමන් සතු වියන ලද රෙදි පිළි සහ වෙනත් සුවඳ විලවුන් ද්‍රව්‍ය ස්වදේශිකයන්ට තිළිණ වශයෙන් හිමිකර දි තිබුණි.’’ යනුවෙන් ප‍්‍රකාශ කර ඇත.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කලන්දරුවා..? ( කලංදරුවා..?) මෙහි තේරුම කුමක්ද ?", "role": "user" }, { "content": "බස්නාහිර පලාතේ පැරණි ජන ව්‍යවහාරයේ තිබුණ දෙයක්.\nපවිච්චි කළ අවස්ථාව කියන්න පුළුවන්. කලන්දරුවා කියන එකේ තේරුම නම් දන්නේ නැහැ.\nඅකීකරු ළමයෙකුට කියනවා.\" මේ නම් දරුවෙක් නෙමේ කලන්දරුවෙක්.\" කියල", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\nThe Odyssey\" ලිව්වේ කවුද?", "role": "user" }, { "content": "හෝමර්", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "නෙල්සන් මැන්ඩෙලාගේ \"හොඳ හිසක් සහ යහපත් හදවතක් සෑම විටම බලවත් සංයෝගයකි\" යන උපුටා දැක්වීමේ තේරුම කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "මෙම උද්ධෘතය පුද්ගලයෙකු තුළ බුද්ධිමය බුද්ධිය (හොඳ හිසක්) සහ චිත්තවේගීය බුද්ධිය (හොඳ හදවතක්) ඒකාබද්ධ කිරීමේ බලය අවධාරණය කරයි. මෙම අංශ දෙක සමතුලිත වූ විට, පුද්ගලයෙකු බලවත් බලවේගයක් බවට පත්වන අතර, දැනුවත් තීරණ ගැනීමේ හැකියාව ඇති අතරම සංවේදනය සහ දයානුකම්පාව පෙන්නුම් කරයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "Myosotis යනු කුමක්ද සහ එය අයත් වන්නේ කුමන පවුලටද?", "role": "user" }, { "content": "Myosotis යනු Boraginaceae පවුලේ සපුෂ්ප ශාක වර්ගයකි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "විල් ටර්නර්ගේ පුතාගේ නම කුමක්ද?\n1. ජේම්ස්\n2. හෙන්රි\n3. ජැක්\n4. ආමන්ඩෝ", "role": "user" }, { "content": "පිළිතුර 2. හෙන්රි. \nවිල් ටර්නර්ගේ පුතාගේ නම හෙන්රි ය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"K\" යනු ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ කී වෙනි අකුර ද?", "role": "user" }, { "content": "\"K\" යනු ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ එකොළොස් වෙනි අකුර යි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත තේරවිල්ල විසඳන්න.\nදෙයියන්ගේ දුන්න", "role": "user" }, { "content": "දේදුන්න", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "2020 නොබෙල් සාම ත්‍යාගය දිනාගත් ආයතනය කුමක්ද ?", "role": "user" }, { "content": "2020 නොබෙල් සාම ත්‍යාගය දිනාගත් ආයතනය \"ලෝක ආහාර වැඩසටහන\" වේ (World Food Programme - WFP).", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "1990 සහ 2010 අතර වනාන්තර හෙක්ටයාර 840,000ක් අහිමි වූ රට කුමක්ද?\nඅ) පකිස්ථානය\nආ) චීනය\nඇ) ඉන්දුනීසියාව\nඈ) මැලේසියාව", "role": "user" }, { "content": "ඇ) ඉන්දුනීසියාව", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඇල්බට් අයින්ස්ටයින් යනු කවුද", "role": "user" }, { "content": "ඇල්බට් අයින්ස්ටයින් යනු නූතන භෞතික විද්‍යාවේ කුළුණු දෙකෙන් එකක් වන සාපේක්ෂතාවාදයේ න්‍යාය වර්ධනය කළ ජර්මානු ජාතික න්‍යායික භෞතික විද්‍යාඥයෙකි. ඔහුගේ කාර්යය විද්‍යාවේ දර්ශනය කෙරෙහි එහි බලපෑම සඳහා ද ප්‍රසිද්ධය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"බිළිඳුනේ දරුවනේ\" ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න ", "role": "user" }, { "content": "බිළිඳුනේ දරුවනේ මගේ\nපැලෙත් රජ මැදුරෙත්\nඅම්මා පෙව් කිරි කඳුලින්\nමේ ලොව මෙතරම් හැඩ වුණේ\nහැඩ වෙවී රස පිරී තිරී ලොවක් නළවන සේ\nඅම්මා පෙව් කිරි කඳුලින්\nමේ ලොව මෙතරම් හැඩ වුණේ\n\nකිරි තොල් හමුවේ ඔබ පෙව් කිරි වල\nසිරුරේ ලේ වැල් මල් දැරුවා\nඒ පෙව් කිරි වල පව් අරවන්නට\nඅම්මේ මදි මම පින් කෙරුවා\nඔබගේම දරුවන් රජුන් කරන්නට\nහැඬුවාය සිහිනෙන් පවා\n\nපුර හඳ පායන පුන් පෝදා\nරහසින් රහසින් ඔබ හැඬුවා\nහිරු රැස් පායන හිමිදිරියේ\nරහසින් රහසින් ඔබ හැඬුවා\nඉන්නා තැනක හිඳ පුතුනේ කියා මට\nඅමතන්න එන්නම් සොයා\n\nග්‍රේෂන් ආනන්ද\nසෝමපාල ලීලානන්ද\nසෝමපාල රත්නායක ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කුඩාම උරගයා කවුද?\n", "role": "user" }, { "content": "කුඩාම උරගයාගේ කිරුල දැනට මැඩගස්කරයෙන් සොයාගත් බෲකේෂියා -නානා (rookesia nana) නොහොත් නැනෝ - චැමෙලියන් විසින් දරනු ලැබේ. උගේ ශරීරයේ දිග 13.5mm පමණි (වලිගය ඇතුළත් නොවේ) -ඌ සූරියකාන්ත බීජ තරම් කුඩා වේ. කුඩා උරගයා දුඹුරු පැහැයෙන් යුක්ත වන අතර අනෙකුත් බොහෝ චැමේලියන් මෙන් නොව වර්ණය වෙනස් කිරීමට නොහැකිය. මෙම විශේෂය 2021 දී උතුරු මැඩගස්කරයෙන් සොයා ගන්නා ලදී.\n\nනැනෝ - චැමෙලියන් ප්‍රමාණය විශේෂයෙන් කැපී පෙනෙන්නේ එය කුඩා පෘෂ්ඨවංශීන්ට ලබා ගත හැකි ස්වරූප පිළිබඳ අපගේ අවබෝධයට අභියෝග කරන බැවිනි(විශේෂයෙන් ඔවුන්ගේ කායික හා පාරිසරික අවශ්‍යතා අනුව). මෙම සොයාගැනීම කුඩා ස්වරූපයෙන් පවා උරගයින්ගේ ඇදහිය නොහැකි විවිධත්වය සහ අනුවර්තනය වීමේ හැකියාව ඉස්මතු කරයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "මුහුද යට අන්නාසි ගෙඩියක ජීවත් වන කාටූන් චරිතය කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "Spongebob Squarepants", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පර්යේෂණයේ සාම්පලයක් යනු කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "නියැදි ක්‍රම | වර්ග, තාක්ෂණික ක්රම සහ උදාහරණ\nනියැදියක් යනු විශාල ජනගහනයකින් පුද්ගලයන්ගේ උප කුලකයකි. නියැදීම යන්නෙන් අදහස් කරන්නේ ඔබ ඔබේ පර්යේෂණයේ දත්ත රැස් කරන කණ්ඩායම තෝරා ගැනීමයි. උදාහරණයක් ලෙස, ඔබ ඔබේ විශ්ව විද්‍යාලයේ සිසුන්ගේ අදහස් පර්යේෂණ කරන්නේ නම්, ඔබට සිසුන් 100 දෙනෙකුගේ නියැදියක් සමීක්ෂණය කළ හැකිය.\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "නෙළුම් කවියක් සඳහා උදාහරණයක් දෙන්න.", "role": "user" }, { "content": "රටට ගමට ජාතියටත් ගරු කොට\nපණට කයට අප සැම උදව්වට\nනිවට නොවී හොද කල් ගත කෙරුවට\nවෙළට බහිමු අපි ගොයම නෙලන්නට", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න. \n\nලංකා ලංකා පෙම්බර ලංකා පිනවමු ඔබ ලංකා\nහොබවමු ඔබ ලංකා දිවි දී සුරකිමු ඔබ ලංකා\n", "role": "user" }, { "content": "ලංකා ලංකා පෙම්බර ලංකා පිනවමු ඔබ ලංකා\nහොබවමු ඔබ ලංකා දිවි දී සුරකිමු ඔබ ලංකා\n\nබලිතරු රාවණ ගැමුණු විජයබා නිරිඳුන් ලද ලංකා\nපුලතිසි දැමි සිරි රහල් කුමරතුඟු පඬුවන් ලද ලංකා\nවිදු සක්විති මහ පැරැකුම් කිවිසුරු කිවියන් ලද ලංකා\nඔබ රැකුනොත් ලෝ කුඹුවද අප හට සීත ගඟුල ලංකා\n\nමහවැලි කළු කැළණි වලවේ අත් හතරක් ඇති ලංකා\nසමනොළ කිරිගල් පිදුරුතලා නෙක කෙහෙ ගැට බැඳි ලංකා\nතේ වතු පොල් වතු කෙත් වතු පෙළ උකුලේ නලවන ලංකා\nමුහුදින් අඟලක් ඔබ වැව හොත් එහි පනිමු පනිමු ලංකා\n\nහෙළ මුතු මිණි වැල් එකට දමාලා ඔබ සරසමු ලංකා\nගස් වැල් වලැ මල් එකට ගොතාලා ඔබ පළඳමු ලංකා\nරුහුණේ කිරි පැණි එකට අනාලා ඔබ පිනවමු ලංකා\nඔබ වෙනුවෙන් එන වෙඩි සැර මල් පෙති සේ සලකමු ලංකා\n\nඔබ හට අත පොවනට උන් මුන් හට ඉඩ නොතබමු ලංකා\nඅවහොත් මෙහි උන් ලුහුබඳවා ගොළු මුහුද ගෙවමු ලංකා\nගොඩ දිය අහසේ හැමතැනැ ඔබගේ නම කියවමු ලංකා\nඅවසනැ ඔබට මැ පොහොරට මේ කය මෙහි මැ හොවමු ලංකා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\" ශ්‍රී ලංකාවේ තේ වගාවේ පුරෝගාමියා \" ලෙස සැලකෙන , ඉංග්‍රීසි ජාතික වැවිලිකරුවා කවුද ?", "role": "user" }, { "content": "\" ශ්‍රී ලංකාවේ තේ වගාවේ පුරෝගාමියා \" ලෙස සැලකෙන , ඉංග්‍රීසි ජාතික වැවිලිකරුවා ජේම්ස් ටේලර් වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ මුදල් නෝට්ටු මුද්‍රණය කරන සමාගම කුමක්ද ?", "role": "user" }, { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ මුදල් නෝට්ටු මුද්‍රණය කරන සමාගම \"De La Rue\" සමාගමයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "සගන්ධ තෙල් යනු කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "අද, සගන්‍ධ තෙල් බහුලව ඇති, ලැවෙන්ඩර්, ගම්මිරිස් තෙල්, සහ යුකැලිප්ටස් ආසවනයෙන් නිපැයේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පයිතන් ලැයිස්තු දෙක අතර වෙනස ලබා ගැනීමට පයිතන් ශ්‍රිතයක් ලියන්න.", "role": "user" }, { "content": "def list_difference(list1, list2):\n return list(set(list1) - set(list2))\n\nlist1 = [1, 2, 3, 4]\nlist2 = [2, 4]\nprint(list_difference(list1, list2)) # Output: [1, 3]\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "අරුණැල්ලේ හිරු කිරණ - දහර වී අප වටා..\nඅපෙන් තව ලෝකයම -එලිය වන්නට සිතා..\nසිත දකින නෙත් මවා - ප්‍රඥාව ඇහැරවා.. \nමග කියු ඇඳුරුතුම - දෙපා නමදිමි සදා...\nමෙම කවිය මාගේ දියණියක විසින් ලියන ලද්දකි.මෙය ගුරු උපහාර සමරුවක් සඳහා ඇගේ හදවතට නැගි වචනයෙන් දියණිය දක්වා ඇත.\nඑක්තරා ගුරුවරියක් එහි සඳහන් වන් ප්‍රඥාව නැමති වචනය කවි තුල නොයෙදෙන බවත් ඊට හේතුව ලෙස \"එය බර වචනයක් බැවින් කාව්‍ය සම්ප්‍රදාය තුල එවැනි වචන භාවිත කල නොහැකි බව\" දක්වා තිබේ..\nඑම ගුරුවරිය ඉදිරිපත් කල මෙම හේතුව නිවැරදිද..? \nදියණිය විසින් එසේ සඳහන් කිරීම නුසුදුසු හෝ කාව්‍ය සම්ප්‍රදායට පටහැනිද..? ", "role": "user" }, { "content": "දරුවාගේ දක්ෂතාව බෙහෙවින් අගයමි. මතු කිවි කමෙක ලක්ෂණ මෙහි ඇති බැවිනි.\nමීට දශක ගණනාවකට පෙර මා උසස් පෙළ සිසුවකු ව සිටි අවධියේ අපේ පන්තියේ, (අප සමග) අධ්‍යාපනය හදාළ ගැහැනු ළමයකු මිය ගිය අවස්ථාවක දී ඇය වෙනුවෙන් ශෝක ප්‍රකාශයක් ලිවීමි.\n\" කෝකිල මල්ලිකාවනි ඔබ කළ සේවේ\nඅමතක නො වේ යළි යළි අපහට සීවේ\nනැති කර දමන්නට මේ දුක් පිරි ජීවේ\nනිවනට යන්න නැග සදහම් නෞකාවේ\"\nයනු එහි අවසන් කවිය යි. අප සිසුන් කණ්ඩායම එය මුද්‍රණය කරවා අපගේ ගුරුතුමකුට පෙන්වූයේ සිතේ ඇති වූ ආඩම්බර හැඟීමක් ද ඇතිව යි. කවි පන්තිය කියවූ එතුමා මෙම කවිය ගැන නම්, කතා කළේ ප්‍රසාදයකින් නො වේ. මෙවැනි වර්ණනාවක් කළ යුත්තේ රට, ගම වෙනුවෙන් මහා මෙහෙවරක් කළ අයකු වෙනුවෙන් බව එතුමා කීය. එවක දී මගේ සිත පෑරුණ ද, එය සත්‍යය බව පසක් වූයේ පසු කාලීන ව කවිය ගැන හැදෑරීමක් කළ පසු ය.\nඒ අනුව ගුරුතුමියගේ මඟ පෙන්වීම ද පසසමි.\nමේ දියණිය සිය ගුරුතුමියගේ මග පෙන්වීම ගැන අතෘප්තියට පත් ව සිටිනු විය හැකිය. නමුත් ගුරුතුමිය නිවැරදි බව ඔබේ දියණියගේ ඉදිරි අධ්‍යාපන කටයුතු සමග, කවිය පිළිබඳ ව මනා හැදෑරීමක් සිදු වූ දිනෙක ඇයට ම වැටහෙනු ඇත.\nසමස්තය හඳුනා නො ගෙන එහෙන් මෙහෙන් ගීත ඛණ්ඩයක් හෝ නව පරපුරේ කවියකුගේ කවියක කොටසක් ඇහිඳ ගත් ඇතැමකු මෙම ගුරුවරියට දොස් පවරා ඇතත්, සියවස් ගණනාවකට උරුමකම් කියන හෙළ කවිය, කොළඹ යුගයේ තරුණ කවි සමාජය තෙක්, මෙන් ම ඉන් පසුවත් අමිශ්‍ර සිංහලය මුල් කොට ලියැවුණක් බව ඔවුන් නොදන්නා සේ ය.\nඒ අතර ම, විසි වන සියවසේ අග භාගය පමණ වන විට කවියේ ගමන් මග එක්තරා දුරකට වෙනස් වන්නට පටන් ගත් බැවින් භාෂාවේ වචන යෙදීම ගැන වෙනස්කම් සිදු වී ඇති බව ද පිළිගත යුතු වේ.\nනමුත්, ඉහත කී ස්වරූපය ප්‍රවීණ කවියන් විසින් පබැඳෙන කාව්‍යයෙන් තවමත් බැහැර වී නැත.\nඅනෙක් අතට නූතන කවීන් වුව ද, මිශ්‍ර සිංහලය කවියට යොදා ගන්නේ ඊට උචිත ම අවස්ථා සැලකිල්ලට ගනිමිනි. නිදසුන් දක්වා ලීම මෙම ලියමන දීර්ඝ වීමට හේතුවකි.\n( කවි වශයෙන් සලකා හෑලි ලියන කුකවියන්ගේ යෙදුම් මෙහි දී නො සැලකේ.)\nඒ අනුව සරල වදන් යොදා ගෙන ඊට හාත්පසින්ම වෙනස් අමුතු ම වචනයක් ඒ අස්සට රිංගවා තැබීම සුදු පැහැයෙන් යුතු රෙදි කඩකට කළු පාට සායම් පැල්ලමක් වැටුණාක් මෙනි. ඒ නිසා ගුරුතුමිය පෙන්වා දී ඇති එ කරුණ පිළිගැනීමට තරම් නිහතමානී වන ලෙස දරුවාට පහදා දීම ඇගේ ඉදිරි ගමනට රුකුලක් වනු ඇතැයි සිතමි.\nදරුවා උසස් තැනෙහි ලා, ගුරුතුමිය හෙලා දකින මානසිකත්වයෙන් කටයුතු කරමින්, පදනම් විරහිත ව මෙහි ලියා ඇති ඇතැම් දේ දරුවාට පෙන්වා ගුරුවරියට වඩා ඇය ඔසවා පෙන්වීම දරුවාගේ ඉදිරි ගමනට කරන බරපතල හානියක් බව විශේෂයෙන් සඳහන් කරමි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "වනයෙහි උපන් යන්නට තනි වචනයක් දෙන්න.\n", "role": "user" }, { "content": "වනජ ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලයේ මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ කොහෙද?", "role": "user" }, { "content": "ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලයේ මූලස්ථානය පිහිටා ඇත්තේ නෙදර්ලන්තයේ අගනගරය වන හේග් නුවරයෙහිය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "රජරට වකුගඩු රෝගයේ රෝග ලක්‍ෂණ නම් කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "රජරට වකුගඩු රෝගයේ රෝග ලක්‍ෂණ පහත දැක්වේ.\n1. බඩදැවිල්ල.\n2. නිතර ක්ලාන්ත ගතිය.\n3. මූත්‍රා අඩස්සිය.\n4. මූත්‍රා වරින්වර පිටකිරීමට සිදු වීම.\nරෝගීන් දෙස බැලීමේදී වකුගඩු අකර්මණ්‍ය වීමට ලක්වීම නිසා සුදුමැලි ගතිය, ශරීරයේ පැහැය වෙනස්වීම, ශරීරය දුර්වල වීම සහ රෝගය උත්සන්න වූවන් සදහා රුධිරය වරින් වර හුවමාරු කිරීමට සිදුවීමද දැකගත හැක. \nහේතුව, නිසි ආකාරයෙන් වකුගඩු ක්‍රියාත්මක නොවීම නිසා රුධිරය තුල ඇති අපද්‍රව්‍ය පෙරීමට ලක් නොවීම රුධිරය තුල (යූරියා) වැනි සංයෝග එක්වීම හේතුවෙන් රුධිරය අපවිත්‍ර වීම සිදුවේ. රෝගී පුද්ගලයන් පවසන පරිදි එය වේදනාකාරී අත්දැකීමකි.එමෙන්ම මෙම රෝගය දියවැඩියාව වැළදී ඇති රෝගීන් නිසි ආකාරයෙන් ඖෂධ භාවිතා නොකිරීම මෙම රෝගය උත්සන්න වීමට හේතුසාධකයකි.එමෙන්ම වයස්ගත පුද්ගලයන්ටද ශරීරයේ දුර්වලතා නිසා මෙම රෝගය උත්සන්න විය හැකිය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කොහු ඉතිහාසය ගැන කියන්න.", "role": "user" }, { "content": "කොහු නමින් හැඳින්වෙන කොහු, හයිඩ්රජන් වචනය සඳහා මලයාලම් වචනයයි. පුරාණ කාලයේ පටන් පොල් කෙඳි වලින් නූල් හා සිරස් අතට සාදා ඇත. මලයා, ජාවා, චීනය හා අරාබියානු බොක්ක ආශ්රිත මුහුදේ යාත්රා කළ ඉන්දියානු නෞකා නෞකාවන් සියවස් ගණනාවකට පෙර ඔවුන්ගේ නැව් කඹ සඳහා කොහුය. 11 වන ශතවර්ෂයේ අරාබි ලේඛකයන් විසින් නැව් රැහැන් හා මෝචනය සඳහා කොහු කෙටීම පුළුල් ලෙස සඳහන් කරන ලදී. එක්සත් රාජධානියේ කොහු කර්මාන්තය 19 වන සියවසේ දෙවෙනි භාගයට පෙර වාර්තා විය. 1840 දී කපිතන් ලොලීන් සහ කපිතාන් ලොග්න් සහ තෝමස් ට්රෙලෝආර් සමඟ සහයෝගීව කටයුතු කළහ. එංගලන්තයේ ලුඩ්ගාට් හිල් හි ට්රෙලෝරර් සහ පුස්කොළවල නිපදවන ලද කැටපිලර් සමාගමක් බිම් ආවරණ සඳහා යෝග්ය රෙදි වර්ග සඳහා කොහු කෙඳි නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා ආරම්භ කරන ලදී.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඕසෝන් සතුව ඔක්සිජන් අණු කීයක් තිබේද?", "role": "user" }, { "content": "ඕසෝන් සතුව ඔක්සිජන් අණු 3 ක් තිබේ ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව යනු කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව යනු ඉලෙක්ට්‍රෝන වල විමෝචනය, හැසිරීම, බලපෑම හා ඉලෙක්ට්‍රෝනික උපාංග ද පිළිබඳව අධ්‍යයනය හා ඒවායේ භාවිතයයි. අර්ධ සන්නායක සම්බන්ධව සැලකූ විට, ඉලෙක්ට්‍රෝන හෝ වෙනත් ආරෝපණ වාහකයන්ගේ සන්නයනය පාලනය හා සම්බන්ධ වන විද්යාව හා තාක්ෂණය ලෙසද එය අර්ථ දැක්විය හැක. මෙහි ඉතිහාසය 1880 දී ‍තෝමස් අල්වා එඩිසන් විසින් විද්යුතය සම්බන්ධ පරීක්ෂණ සිදු කිරීම දක්වා දිවෙයි. බෙල් පරීක්ෂණාගාරය මගින් 1947 දී ට්‍රාන්සිස්ටරය සොයා ගැණුනු අතර, මෙය අනවරතව දියුණුවට ලක් වීමෙන් මයික්‍රො ප්‍රොසෙසරය දක්වා දියුණුවට පත් විය. ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව පිලිබඳව සැලකීමේදී ප්‍රධාන කොටස් දෙකක් සැලකේ.\n\nප්‍රතිසම ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව\nසංඛ්යාංක ඉලෙක්ට්‍රොනික විද්‍යාව", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ගිනිකොණ දිග ආසියාතික රටවල් නම් කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "ගිනිකොණ දිග ආසියාතික රටවල් හෙවත් අග්නිදිග ආසියාතික රටවල් එකොළහක් පවතින අතර ඒවා මෙසේ ය.\n1. මියැන්මාරය (බුරුමය)\n2. තායිලන්තය (සියම)\n3. ලාඕසය\n4. වියට්නාමය\n5. කාම්බෝජය\n6. මැලේසියාව\n7. සිංගප්පූරුව\n8. ඉන්දුනීසියාව\n9. බෲනායි\n10. පිලිපීනය\n11. නැගෙනහිර ටිමෝරය\n\nමෙම කලාපයේ පිහිටි අන්දමන් හා නිකෝමාර් දූපත් ඉන්දීය රජය යටතේ පාලනය වේ. ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ප්‍රාථමික වර්ණ නම් කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "රතු, කහ සහ නිල් ප්‍රාථමික වර්ණ වේ. රතු, කහ සහ නිල් යන ‘මූලික’ නොඑසේනම් ‘ප්‍රාථමික’ වර්ණ පදනම් කරගෙන වර්ණ න්‍යාය මුලින්ම ගොඩනංවන ලදීයයි. ඊට හේතුවූයේ මෙම වර්ණයන් මිශ්‍ර කිරීමෙන් වෙනත් ඕනෑම වර්ණයක් සාදාගත හැකි යැයි විශ්වාස කිරීමය. මෙම වර්ණ මිශ්‍රණය සිදු කිරීමට මුද්‍රණකරුවන්, සායම් පොවන්නන් සහ සිත්තරුන් විසින් දැනසිටි නමුත් වෙළෙන්දන් වඩා වැඩි ප්‍රියතාවයක් දැක්වූයේ අමිශ්‍ර වර්ණකයන්ටය. එයට හේතුව මිශ්‍ර වර්ණ එතරම් දීප්තිමත් නොවීමයි. 18 වැනි සියවසේ වර්ණ න්‍යායන්හි පදනම වූයේ මෙම රතු, කහ, නිල් ප්‍රාථමික වර්ණයන්ය. \n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "සාදික්කා බෝග ආරක්ෂණය ගැන විස්තරයක් කරන්න. ", "role": "user" }, { "content": "රෝග සහ පළිබෝධකයන්\nරෝග\n\nසාදික්කා කොළ වැටීමේ රෝගය මෑතකදී වාර්තා වූ ආර්ථිකමය වශයෙන් වැදගත් රෝගයක් ලෙස, විශේෂයෙන් මහනුවර සහ මාතලේ දිස්ත්‍රික්කවල හඳුනාගෙන ඇත. දිලීර නිසා ඇතිවන රෝගයක් වන මෙය ආරම්භක අවධියේදී පත්‍ර මත කළු හෝ දුඹුරුඅල්පෙනිති හිස් ප්‍රමාණයේ ලප වශයෙන් දැකිය හැකිය. රෝගයේ පසු අවධියේදී සියලු පත්‍ර වැටී යයි.\nරෝගය පාලනය කිරීම සඳහා ක්ෂේත්‍ර සනීපාරක්ෂාව වැදගත් වේ. රෝගය වැඩි අවධියේදී මැන්කෝසෙබ් 80% දිලීර නාශකය මි.ලී. 10ක් ජලය ලීටර් 10 ක් තුළ දියකර සතියකට වරක් ගසේ වියනට ඉසිය යුතුය.\n\nපළිබෝධකයන්\n\nකොරපොතු කෘමින් සාදික්කා පත්‍ර මත, පත්‍ර නටු මත සහ කුඩා හරස් අතුවල යුෂ උරා බොමින් ජීවත් වේ. මේ නිසා ශාකයට අවශ්‍ය පෝෂණය හිගයක් ඇතිවීම සිදුවේ. කෘමින් ගහනය අධික වූ විට ගස මැරී යයි. එමෙන්ම කෘමින් විසින් ශ්‍රාවය කරනු ලබන සීනි අධික ද්‍රාවනය නිසා කුහුඹුවන් පැමිණීම සිදුවන අතර එමගින් කොරපොතු කෘමින් තැනින් තැනට රැගෙන යාම සිදු වේ. මෙම සීනි ද්‍රාවනය පත්‍ර මත තිබීම හේතුවෙන් ඇතැම් දිලිර වර්ගවල වර්ධනයට හේතු වේ. එලෙස දිලිර වර්ධනය වූ පත්‍ර කළු පැහැයක් ගන්න අතර මෙය “කළු පුස් ඇතිවීම” ලෙස හඳුන්වයි. කොරපොතු කෘමින් පාලනය සඳහා කෘමී ගහනය අධික වූ ශාක කොටස් කපා ගිනි තබා විනාශ කරන්න. ඉන්පසු බුරුසුවක් ආධාරයෙන්, අතුමත සිටින කෘමින් සුරා ඉවත් කරන්න. ගහනය අධික ලෙස සිටිනම් පෙර දැක් වූ උපදෙස් අනුගමනය කර රසායනික ද්‍රව්‍ය ඉසීම සිදු කරන්න. මේ සඳහා තයෝමෙතොක්සාම් 25% ඩබ්. ජි. ග්‍රෑම් 5 ක් වතුර ලීටර් 10 ක හෝ ඉමිඩක්ලොප්රිඩ් 70% ඩබ්. ජි. ග්‍රෑම් 2.5 ක් වතුර ලීටර් 10 දියකර පත්‍ර මතට හොඳින් ඉසින්න.\n\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "වයස්ගත දේශපාලනඥයින් ගැන අප වද විය යුතු ද?", "role": "user" }, { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනඥයින් පිළිබඳ සලකා බැලීමේදී බොහෝ දෙනෙකුගේ සිතට නැගෙන්නේ වයස්ගත හෝ වයසින් මුහුකුරාගිය පුද්ගලයින්ය. ‘හැට පැනපු දේශපාලනඥයින්’ ගැන හෝ ‘දේශපාලනඥයින්ගේ වයස ගැන’ මැතිවරණයක් ආසන්නව නිතැතින්ම කරලියට එන මාතෘකාවක් වුවත්, ශ්‍රී ලංකාවේ ඡන්ද දායකයින් ජනතා නියෝජිතයින් තෝරාපත් කර ගැනීමේදී වයස පිළිබඳ සැලකිලිමත් වනවාද යන්න විමසා බැලිය යුතු තවත් කාරණයකි.\n\nආසන 225කින් සමන්විත ශ්‍රී ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුන්ගේ සංයුතිය ගත්විට වයස අවුරුදු 81 ත් 90ත් අතර මන්ත්‍රීවරු සංඛ්‍යාව 4කි. වයස අවුරුදු 71 ත් 80ත් අතර මන්ත්‍රීවරු ගණන 10කි. වත්මන් ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ අග්‍රාමාත්‍ය දිනේෂ් ගුණවර්ධන 74 වැනි වියේ පසු වෙති.\n\nවයස අවුරුදු 61 ත් 70ත් අතර පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරු සංඛ්‍යාව 43කි.ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරුවන්ගෙන් වැඩි පිරිසක් වයස අවුරුදු 51 ත් 60 ත් අතර වයස් කාණ්ඩයට අයත් වන අතර එම සංඛ්‍යාව 66කි.\n\nකලින් කලට මන්ත්‍රීවරුන්ගේ වයස පිළිබඳ කාරණය සංවාදයට මතුවන අතර ඇතැම් වයස්ගත මන්ත්‍රීවරුන් සිය ශරීරීක යෝග්‍යතාව පෙන්වීම සඳහා විවිධ ක්‍රීඩාවල නිරතවන අයුරු දැක්වෙන ඡායරූප සමාජ මාධ්‍ය වෙත මුදාහරින අවස්ථාද දැකිය හැකිය.\n\nඒ, කෙසේවෙතත් වයස්ගත මන්ත්‍රීවරුන් ධුරය දැරීමට සුදුසු ශාරීරික හා මානසික සෞඛ්‍ය තත්ත්වයකින් සිටීද යන්න පිළිබඳ කාරණය ශ්‍රී ලංකාව පමණක් නොව ඇමෙරිකාව ප්‍රමුඛ බටහිර රටවලද මේවන විට පුළුල් සංවාදයට ලක්ව ඇති මාතෘකාවක් බවට පත්ව තිබේ.\n\nඒ, 2024 වසරේදී ඇමෙරිකාවද ජනාධිපතිවරණයට සූදානම් වීම හේතුවෙනි.\n\n2024 එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරණය සඳහා තරග වදින ප්‍රමුඛතම තරගකරුවන් දෙදෙනා ම විශ්‍රාම ගත යුතු වයස පසු කර ඇති පසුබිමක වැඩිහිටි දේශපාලනඥයින් නායකත්වය දැරීමේ ඇති වාසි අවාසි පිළිබඳ විවාදයක් ඔඩු දුවමින් තිබේ.\n\nමේ වන විට 96 හැවිරිදි වියේ පසුවන පෝලීන් නිව්මන් එක්සත් ජනපදයේ ෆෙඩරල් විනිසුරුවරියක ලෙස තම ජීවිත කාලය පුරාවට ම කටයුතු කරයි. ඇයට අඛණ්ඩව රැකියාවේ නිරත වීමට අවශ්‍ය වුව ද ඇය විශ්‍රාම ගත යුතු බවට අපේක්ෂා කරන සගයන් කිහිප දෙනෙකු සමග නඩු හබයකට මැදිව සිටින්නී ය.\n\nදේශපාලන ක්‍ෂේත්‍රයේ සිටින පුද්ගලයන්ට නායකත්වය දීමට නොහැකි තරම් වයස්ගත විය හැකි ද යන්න පිළිබඳ වාද විවාද නිරන්තරයෙන් සිදුවන රටක් බවට එක්සත් ජනපදය පත්ව ඇත. 2024 එක්සත් ජනපද ජනාධිපතිවරණය සඳහා තරග වදින ප්‍රමුඛතම තරගකරුවන් වන්නේ, සාමාන්‍ය ඇමෙරිකානුවෙකුගේ වයස මෙන් දෙගුණයක් වයසැති 80 හැවිරිදි වියේ පසුවන ජෝ බයිඩන් සහ ඇමෙරිකානුවන්ට ඔවුන්ගේ සම්පූර්ණ විශ්‍රාම ප්‍රතිලාභ ලැබිය හැකි වයස වන \"විශ්‍රාම යා යුතු සාමාන්‍ය වයස\" ඉක්මවා දශකයකට වැඩි කාලයක් පසු කර ඇති 77 හැවිරිදි ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ය.\n\nලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ දත්තවලට අනුව ශ්‍රී ලංකාවේ, උපතේදී ආයු අපේක්ෂාව 2000 වසරේ අවුරුදු 71.9 සිට 2019 වසර 76.9 දක්වා වසර 4.97 කින් වැඩි වී ඇත.\n\nකෙසේ වෙතත් වයෝවෘද්ධ පුද්ගලයන් විසින් පාලනය කරනු ලබන සමාජ සාමාන්‍යයෙන් ඔවුන්ගේ ජනගහනය නියෝජනය නොකරන බවට වන සාකච්ඡා හැරුණු විට, වෙනත් ගැටලු ද තිබේ.\n\nඅවධානය යොමු වන එක් ප්‍රධාන කාරණයක් වන්නේ, මානසික යෝග්‍යතාව යි. ස්නායු විද්‍යාව සහ මනෝවිද්‍යාවට අනුව, මිනිසුන් වයසින් වැඩෙත් ම සංජානන ක්‍රියාකාරිත්වය පුළුල් ලෙස වෙනස් වන අතර, එය යමෙකුට නායකත්වය දීමට තරම් වයස ඉක්මවා ඇති ද යන්න තීරණය කිරීම අපහසු කරයි. ඇතැම් කුසලතා වයස සමග හීන වී යන අතර ඇතැම් ඒවා වැඩි දියුණු වේ. අතිශය වයස්ගත ඇතැම් පුද්ගලයින්ට (super agers) ඔවුන්ට වඩා දශක ගණනාවක් වයසින් අඩු පුද්ගලයින්ගේ මානසික තීක්ෂණතාව පවා ඇත. එබැවින්, නායකත්වය දීමට \"වයස්ගත\" යැයි සලකන වයස් මට්ටම කවරේ ද? - නැතහොත් මෙය වැරදි ප්‍රශ්නයක් ද?", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඔපෙක් සංවිධානයේ මූලස්ථානය පිහිටා තිබෙන්නේ කොහෙද?", "role": "user" }, { "content": "ඔපෙක් සංවිධානයේ මූලස්ථානය පිහිටා තිබෙන්නේ වියානා නුවරයේය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කමත් බසෙන් කොටන්නාව යනු කුමක්ද?\n", "role": "user" }, { "content": "උදැල්ල", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "උරගයන් පිළිබඳ විස්තරයක් දක්වන්න?\n", "role": "user" }, { "content": "උරගයන් පෘථිවියේ දීර්ඝතම ජීවී විශේෂ අතර වේ. ඇල්ඩබ්‍රා කැස්බෑවාට අවුරුදු 150කට වඩා ජීවත් විය හැකියි! මීට වසර මිලියන 315 කට පෙර උරගයන් මුලින්ම ෆොසිල වාර්තාවල දක්නට ලැබේ. උරගයින්ට දහඩිය ග්‍රන්ථි නොමැති අතර ඒ වෙනුවට ඔවුන්ගේ සම සාමාන්‍යයෙන් සිසිල් සහ වියලි වේ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පෘථිවියට ආසන්නතම ග්‍රහලෝකය නම් කරන්න?", "role": "user" }, { "content": " රසදිය\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "බටහිර මාධ්‍ය සහ ආන්ඩු සාමාන්‍යයෙන් ගාසා තීරයේ ඇති වූ ගැටුම් වැනි ගැටුම් නිර්මාණය කරන්නේ කෙසේද සහ ආඛ්‍යානයට ඇති බලපෑම කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "බටහිර මාධ්‍ය සහ ආන්ඩු බොහෝ විට ගාසා තීරයේ ගැටුම් මෙන්ම සිවිල් වැසියන් මිනිස් පලිහක් ලෙස භාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් හමාස් වැනි කණ්ඩායම්වලට දොස් පවරති. මෙම රාමුගත කිරීම සිවිල් ජීවිත හානි සාධාරණීකරණය කිරීමට හේතු විය හැකි අතර සැලකිය යුතු සිවිල් හානියක් සිදු වූ විට පවා \"ජන සංහාරය\" යන යෙදුම කලාතුරකින් භාවිතා වේ. මෙම ඉදිරිදර්ශනය(perspective) සිවිල් ජීවිත හානි සඳහා වගකීම සම්බන්ධ රාජ්‍ය නොවන ක්‍රියාකාරීන්ට ආරෝපණය(attribute) කිරීමට නැඹුරු වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පොල් ත්‍රිකෝණයට අයිති ප්‍රදේශ තුන කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ පොල් ත්‍රිකෝණයට අයිති ප්‍රදේශ තුන වන්නේ පුත්තලම, හලාවත, කුරුණෑගල.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "Teenage Mutant Ninja Turtles කැස්බෑවන්ගේ ප්‍රියතම ආහාරය කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "පීසා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "චීනය විසින් ඉදිකරන අභ්‍යවකාශ නැවැතුම්පොළ", "role": "user" }, { "content": "චීනය විසින් ඉදිකරන අභ්‍යවකාශ නැවැතුම්පොළ ටියැංගොන් වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඔවුන් ගේ මිතුරු දම \"අත්තික්කා ගසේ මල් පිපුණා වගේ\" යැයි පොතක තිබුණා. මෙහි අත්තික්කා ගසේ මල් පිපුණා වගේ යන්නේ තේරුම කුමක්දැයි තෝරා දෙන්න.", "role": "user" }, { "content": "රාජධානිය (Kingdom) - ප්ලාන්ටේ (Plantae)\nවංශය (Phylum) - මැග්නෝලියෝපීටා (Magnoliophyta)\nවර්ගය (Class) - එක්විසෙටොප්සිඩා (Equisetopsida)\nගෝත්‍රය (Order) - රෝසාලේස් (Rosales)\nකුලය (Family) - මොරාසේ (Moraceae)\nගනය (Genus) - පීකුස් (Ficus)\nසම්පූර්ණ විද්‍යාත්මක නාමය පීකුස් රසමෝසා (පීකුස් ග්ලොමෙරාටා) Ficus racemosa (syn. Ficus glomerata Roxb.) වේ. Cluster Fig Tree, Indian Fig Tree සහ Goolar (Gular) Fig යන ඉඞ්ග්‍රීසි නම්වලින් හැඳින්වේ. ඕස්ට්‍රේලියාව, මලයාසියාව, නිරිත දිග ආසියාව, ඉන්දීය උප-මහාද්වීපය යන දේශයන්හි දේශීය ශාකයෙකි. උදුම්බරා නම් ද මෙය මැ යි.\nඅත්තික්කා ගසේ මල් නො පිපේ ය යන කතාව මෙ සේ පැහැදිලි කැරැ-ගන්න. අත්තික්කා \"ගෙඩිය\" යනු සැබැවින් මැ සිය ගණනක් මල් අඩඞ්ගු කුටීරයෙකි, විශේෂ පුෂ්ප මඤ්ජරියකි. එ වැනි බෝලයක් තුළ කැටි වී ඇති මල් පරාගණය වන්නේ කෙසේ දැයි ඔබට ප්‍රශ්නයක් ඇති වන්නට පුළුවන. මල් පරාගනය වන්නේ එක්තරා කුඩා (දෙබරුන්, බඹරුන් වැනි) කෘමි වර්ගයක් (lacewing insect) ම‍ඟිනි. මේ කෘමියා අත්තික්කා බෝලයේ සිදුර තුළින් ඇතුළු වී සුදුසු තැනෙක බිත්තර දමයි. මේ පරාගණ සේවය නොවන්නට අත්තික්කා ශාකයට බීජ මඟින් නම් ප්‍රජනනය කළ නො හැකි ය. ඊට ප්‍රතිඋපකාරයක් ලෙසින් මෙන්, කෘමියා ගේ ඊ ළඟ පරම්පරාවට සුරක්ෂිත ස්ථානයකුත් ආහාරත් මල් විසින් සැපැයේ. මා ළමා කල අත්තිකා ගෝල තුළ සිටින මේ කුඩා කෘමි වර්ගය දැකැ ඇත. එ කල අප සිතුවේ ඒ කෝඳූරුවන් යැයි කියා යි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "රුසියානු පාර්ලිමේන්තුව හදුන්වන නම", "role": "user" }, { "content": "ද ස්ටේට් ඩූමා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "මහා ඇලෙක්සැන්ඩර් අධිරාජ්‍යා යනු කවුද, සහ ඉතිහාසයේ ඔහුගේ වැදගත්කම කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ක්‍රිස්තු පූර්ව 356 දී උපත ලද මහා ඇලෙක්සැන්ඩර් දක්‍ෂ හමුදා නායකයෙකු වූ අතර මැසිඩෝනියාවේ දෙවන පිලිප් රජුගේ පුත්‍රයා විය. ඔහු තම ජීවිත කාලය තුළ බොහෝ දේ ජය ගැනීමට ප්‍රසිද්ධය. ඔහුගේ අධිරාජ්‍යය දිගු කලක් පැවතියේ නැතත්, ඔහුගේ කැපී පෙනෙන යුධ ජයග්‍රහණ සුවිශේෂී වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඔන්චිල්ලා වාරම් කවියක් කියන්න ", "role": "user" }, { "content": "දු ක් කාටත් එක සරිය බොල න්නේ\nම ක් කා දැයි දැන් බලා සිටි න්නේ\nරි ක් කා රුපියල් සුරතට ග න්නේ\nඅ ක් කා වරුනේ තෑගි දිය න්නේ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ වේවැල් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රසිද්ධ ප්‍රදේශය කුමක්ද ?", "role": "user" }, { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ වේවැල් නිෂ්පාදන සඳහා ප්‍රසිද්ධ රදාවඩුන්න ග්‍රාම සේවා වසමයි. මෙය ගම්පහ දිස්ත්රික්කයේ මීරිගම පිහිටා ඇත. ", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "වැනිලා බෝග ආරක්ෂණ ගැන විස්තරයක් කරන්න. ", "role": "user" }, { "content": "ආර්ථික වශයෙන් වැදගත් පළිබෝධ සහ රෝග වාර්තා වී නොමැත.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ජපානයේ පාර්ලිමේන්තුව හැඳින්වෙන නම කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ජපානයේ පාර්ලිමේන්තුව හැඳින්වෙන නම ඩයට්‌ ය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "රතු ග්‍රහලෝකය ලෙස හඳුන්වන්නේ කුමන ග්‍රහලෝකයද?", "role": "user" }, { "content": "අඟහරු", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "රේඩියෝ සිලෝන් ප්‍රචාරණ වේදිකාවක් බවට පත් වූයේ කෙසේද?", "role": "user" }, { "content": "රේඩියෝ සිලෝන් ප්‍රධාන වෙළඳනාම සඳහා ජිංගල් පටිගත කර ඒවා සමස්ත ආසියානු සේවයේ විකාශනය කරමින් බලවත් වෙළඳ ප්‍රචාරණ වේදිකාවක් බවට පත් විය. Lux සබන් සිට Coca-Cola දක්වා කැපී පෙනෙන සන්නාමයන් රේඩියෝ සිලෝන් විසින් විකාශනය කරන ලදී.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "සිංහල කතන්දරයට සුදුසු මාතෘකාවක් දෙන්න. \n\nඑක ගමක, ඌරු අම්මෙක් සමඟ ඌරු පැටවුන් තිදෙනෙක් ජීවත් වුණා. මෙම පැටවුන් තිදෙනා වැඩිවියට පැමිණි පසු, \"ළමයිනේ දැන් ඔයාලා වැඩිමහල්. මගේ අධාරයක් නැතුව වුණත් දැන් ඔයාලට හොඳින් ජීවත් වෙන්න පුළුවන් වෙන්න ඕනා. ඒනිසා දැන් තම තමන් තනිව ජීවත් වීමට අවශ්‍ය නිවාස තනා ගන්නා.\" කියා ඌරු අම්මා පැටවුන්ට පැවසුවා.\n\n\nඉතින් මේ ඌරු පැටවු තිදෙනා තම තමන්ට නිවාස සාදා ගැනීමට අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය සොයමින් ගියා. පලවෙනි ඌරු පැටියා හිතුවා, පිදුරු වලින් නිවසක් තනා ගැනීමට. \"මන් පිදුරු වලින් නිවසක් තනා ගන්නවා. එතකොට මන් වෘකයෙක් ගෙන් වුවත් ආරක්ෂිතයි.\n\n\"දෙවැනි ඌරු පැටියා නිවස තැනුවේ ලී වලින්. තුන් වැනි ඌරු පැටියා සිය නිවස ශක්තිමත් ගඩොලින් තැනුවා. තුන් දෙනාම සිතුවා තමන්ගේ නිවාස තුළ සිටින විට, ඔවුන් වෘකයගෙන් ආරක්‍ෂිත බව.\n\nඔන්න ටික දිනක් ගත වුණා. එක නපුරු වෘකයෙක්ට මේ ඌරු පැටව් ගැන ඉව වැටුණා. වෘකයා පළමුව පිදුරු වලින් නිවස තැනූ ඌරු පැටියාගේ නිවසට ගියා. \"පුංචි ඌරු පැටියෝ... ඔයාගේ ගේ ඇතුලට මට එන්න දොර අරින්න...!!\" කියා වෘකයා චාටු බස් දෙඩුවා.\n\n\"මම ඔබට දොර අරින්නේ නැහැ. ඔබ යන්න.\" කියා ඌරු පැටියා පැවසුවා. \n\n\"ආහ්..!! එහෙම බැහැ. මගේ කටින් හුස්ම බිඹලා, ඔබේ නිවස මන් විනාශ කරනවා...!!!\" කියූ වෘකයා ඉතා විශාල හුස්මක් ගෙන පිදුරු සෙවිලි කළ නිවසට පිම්බා. නිවස සී සී කඩ විසිරී ගියා. පුංචි ඌරු පැටියාව අල්වා ගත් වෘකයා, ඌරු පැටියාව ගිල, බඩ කට පුරවා ගත්තා. \n\nඊළඟ දිනයේ වෘකයා ලී වලින් තනන ලද නිවසට ගියා. ඌරු පැටවාව චාටුවෙන් රවටා ගැනීමට නොහැකි වූ තැන, වෘකයා විශාල හුස්මක් පිඹ, ලී ගෙයද විනාශ කළා. දෙවනි ඌරු පැටියාවත් අල්ලාගෙන කෑවා.\n\nඊළඟ දිනයේ ඔහු ගඩොලින් තැනූ නිවස වෙතයි ගියේ. මේ ඌරු පැටියාවත් චාටුවෙන් රවටා ගත නොහැකි වුණා. එහෙයින්, සැඩ හුස්මක් බිඹ, නිවස විනාශ කිරීමට වෘකයා සැරසුණා. කිහිප වරක්ම උත්සාහ කළා. නමුත් අසාර්ථක වුණා. ගඩොල් ඉතාම ශක්තිමත් නිසා නිවසට කිසිම හානියක් වුණේ නැහැ. \n\nපැය ගණනාවක් ම වෙහෙසුණු වෘකයා අසාර්ථක වුණා. තුන් වැනි ඌරු පැටියා කෑමට නොහැකි වූ වෘකයා බොහෝ වෙහෙසට පත්වී යන්න ගියා. තම නිවාස ශක්තිමත් ව, තැනූ බුද්ධිමත් ඌරු පැටියා බේරුණා. \n\n", "role": "user" }, { "content": "ඌරු පැටවුන් තිදෙනා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කයිවාරුකාරයා කියන ඒකේ හරි තේරුම ගොඩක් කියවන කෙනා කියන එකද? නැත්නම් බොරුවට පම්පෝරි කියවන කෙනා කියන එක ද?", "role": "user" }, { "content": "යෙදෙන අන්දම අනුව අර්ථ දෙකක් මම දනිමි.\n\"අපෝ එයා හරි කයිවාරුකාරයා\"..කියන්නේ කොයිවෙලෙත් අතින් දාලා තමංගෙ නැති ලොකුවක් කියාපාන කෙනෙක් ගැන.\n\"එයාලා ඉතිං හමුවුණාම වෙලාව යනවා තේරෙන්නේ නෑ, ඔහේ පැය ගණං කයිවාරු ගගහා ඉන්නවා\"..කියන්නෙ සතුටුසාමීචී කතා වෙන් කල් ගතකරනවා යන්නයි.\nකයිවාරු යන්නට තවත් ප්‍රායෝගික යෙදුම් අර්ථ ඇතිදැයි නොදනිමි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "බුදු දහමේ එන කර්මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයන් ගෙන් උපදනා රූප ගැන විස්තර කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "අවිනිර්භෝග රූප අට ය, පරිච්ඡේද රූපයය, ප්‍ර‍සාද රූප පස ය, ජීවිත රූපය ය, භාව රූප දෙක ය, හෘදය රූපය ය යන මේ රූපයෝ අටළොස් දෙන කර්මයෙන් උපදවන රූපයෝ ය.\n\nඅවිනිර්භෝග රූප අට ය, පරිච්ඡේද රූපයය, ශබ්ද රූපය ය, විකාර රූප තුන ය, විඥප්ති රූප දෙක ය යන මේ රූපයෝ පසළොස් දෙන චිත්තයෙන් උපදවන රූපයෝ ය.\n\nඅවිනිර්භෝග රූප අට ය, පරිච්ඡේද රූපයය, ශබ්ද රූපය ය, විකාර රූප තුන ය යන මේ රූප තෙළෙස සෘතුවෙන් උපදවන රූපයෝ ය.\n\nඅවිනිර්භෝග රූප අට ය, පරිච්ඡේද රූපයය, විකාර රූප තුන ය යන මේ දොළොස් දෙන ආහාරයෙන් උපදවනු ලබන රූපයෝ ය.\n\nඒකාන්ත වශයෙන් කියත හොත් පරිච්ඡේද රූපය යම් කිසි හේතුවකින් උපදනා රූපයක් නොවේ. කර්මාදියෙන් උපදනා රූප කලාප පිණ්ඩයන් තුළ ඒවා එකිනෙක වෙන් කරමින් පවත්නා වූ ආකාශ ධාතුව, පර්‍ය්‍යාය වශයෙන් ඒ ඒ රූප කොට්ඨාසයට ඇතුළත් කොට ගණන් ගන්නා බැවින් පරිච්ඡේද රූපය, හේතූන් ගෙන් හටගන්නා රූපයක් සැටියට දක්වනු ලැබේ.\n\nලක්ෂණ රූපයෝ වනාහි පෘථිවි ධාත්වාදි රූපයන් ගේ ඉපදීම්, දිරීම්, බිඳීම් වූ ලක්ෂණයේ ය. ඒවායේ වෙන් වූ ඉපදීමක් නැත. ඉපදීමේ තවත් ඉපදීමක් ඇතය යි ගත හොත් කෙළවරක් නැති ඉපදීම් ඇති සේ ගන්නට සිදු වන්නේ ය. දිරීම් බිඳීම්වල ඉපදීමක් ඇතයයි ගැනීම ද නුසුදුසු ය. එබැවින් පෘථිවි ධාත්වාදීන්ගේ උත්පාදාදි ලක්ෂණ වූ ලක්ෂණ රූපයෝ කර්මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයෙන් නො හට ගන්නා රූපයෝ යයි කියනු ලැබෙත්.\n\nතවත් ක්‍ර‍මයකින් ජාතිරූපය හෙවත් උපචය සන්තති දෙක කර්මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයෙන් හටගන්නා බව ද කියනු ලැබේ. ප්‍ර‍ත්‍යය වනාහි ජනක ප්‍ර‍ත්‍යය ය, උපස්ථම්භක ප්‍ර‍ත්‍යය, අනුපාලක ප්‍ර‍ත්‍යය යයි තෙවැදෑරුම් වේ. ජනක ප්‍ර‍ත්‍යය යනු යම්කිසි ධර්මයක් උපදවන ප්‍ර‍ත්‍යය ය. උපස්ථම්භක ප්‍ර‍ත්‍යය යනු යම්කිසි ධර්මයකට අනුබල දෙන යම්කිසි ධර්මයක් බලවත් කරන ප්‍ර‍ත්‍යය ය. අනුපාලක ප්‍ර‍ත්‍යය යනු යම්කිසි ධර්ම පරම්පරාවක් ආරක්ෂා කරන ප්‍රත්‍යය ය. ජනක ප්‍ර‍ත්‍යයාගේ ශක්තිය, ජනක ප්‍ර‍ත්‍යයා ගේ ආනුභාවය පැමිණෙන්නේ රූපයා ගේ උත්පාදක්ෂණයට ය. ස්ථිති භංග අවස්ථාවන්ට එය නො පැමිණේ. උපස්ථම්භක අනුපාලක ප්‍ර‍ත්‍යයන් ගේ ආනුභාවය ස්ථිතික්‍ෂණයට ද පැමිණේ. එක ම ප්‍ර‍ත්‍යයක ආනුභාවයකුදු භංගක්ෂණයට නො පැමිණේ. උපචය සන්තති රූප දෙක පවත්නේ ජනක ප්‍ර‍ත්‍යයා ගේ ආනුභාවය රූපයට ලැබෙන අවස්ථාවෙහි ය. එබැවින් ඒ දෙක කර්මාදි රූපජනක ප්‍ර‍ත්‍යයන් ගෙන් හට ගන්නා රූප දෙකක් හැටියට ද සලකනු ලැබේ. තවද යම්කිසි ප්‍ර‍ත්‍යයකින් හටගන්නා ධර්මයක හටගැනීම වන්නේ ප්‍ර‍ත්‍යයා ගේ සමායෝගය ඇති කල්හි ය. ප්‍ර‍ත්‍යසමායෝගය නුවුවහොත් එතෙක් ඒ ධර්මයා ගේ ඉපදීමක් නො වේ. ප්‍ර‍ත්‍යයන් ගේ සමායෝගයක් නො වූයේ ය කියා උපන් ධර්මයක දිරීම් බිඳීම් දෙක නො වන්නේ නො වේ. ප්‍ර‍ත්‍යාපේක්ෂාවක් නැතිව ම උපන් ධර්ම සියල්ල ම දිරීමට හා බිඳීමට පැමිණේ. එබැවින් ප්‍ර‍ත්‍යය ලද කල්හි ම ඇති වන, නො ලද හොත් ඇති නො වන, උපචය සන්තති රූප දෙක කර්මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයන් හටගන්නා රූප සැටියට ද, ප්‍ර‍ත්‍යය ලාභයක් නැතිව ම ඇති වන ජරතා අනිච්චතා රූප දෙක කර්මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයෙන් නො හටගන්නා රූප සැටියට ද සලකනු ලැබේ. උපචය සන්තතීන් ද ප්‍ර‍ත්‍යයෙන් හටගන්නා රූප සැටියට ගන්නා කල්හි කර්මජ රූප විස්සක් ද, චිත්තජ රූප සතළොසක් ද, සෘතුජ රූප පසළොසක් ද, ආහාරජ රූප තුදුසක් ද වේ. ජරතා අනිච්චතා රූප දෙක කර්මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයන් ගෙන් හටන්නා රූපයන්ගේ දිරීම් බිඳීම් වන බැවින් පර්‍ය්‍යායයෙන් ඒ දෙක ද කර්‍මාදි ප්‍ර‍ත්‍යයන්ගෙන් හටගන්නා රූප සැටියට ගණන් ගනු ලැබේ. ජරතා අනිච්චතා දෙක ද ප්‍ර‍ත්‍යයෙන් හටගන්නා රූප සැටියට ගන්නා කල්හි කර්මජ රූප දෙවිස්සක් ද චිත්තජ රූප එකුන් විස්සක් ද, සෘතුජ රූප සතළොසක් ද ආහාරජ රූප සොළොසෙක් ද වේ.\n\nමෙතෙකින් කියන ලදුයේ කර්මාදීන්ගේ ජනක ප්‍ර‍ත්‍යතාවය ය. එක් කර්මයක් අන් ක්‍ර‍මයකින් හට ගන්නා වූ ද, චිත්තාදි ප්‍ර‍ත්‍යයන් ගෙන් හටගන්නා වූ ද රූපයනට උපස්ථම්භන වශයෙන් හා අනුපාලන වශයෙන් ද ප්‍ර‍ත්‍යය වේ. බොහෝ සූත්‍ර‍ ධර්මයන්හි කර්මයේ උපස්ථම්භන ප්‍ර‍ත්‍යතාව හා අනුපාලන ප්‍ර‍ත්‍යතාව දක්වා තිබේ.\n\n“සුවණ්ණතා සුස්සරතා - සුසණ්ඨාන සුරූපතා\n\nආදිපච්ච පරිවාරෝ - සබ්බමෙතෙන ලබ්භති”\n\nයන නිධිකණ්ඩ සූත්‍රයෙහි එන මේ ගාථාවෙන් ශරීරයාගේ යහපත් පැහැය හා ශරීරාවයවයන් ගේ යහපත් බව ද, ශරීරයා ගේ ශෝභාව ද, මිහිරි කටහඬ ද කුශල කර්මයෙන් ලැබෙන බව දක්වා තිබේ. ශරීරයෙහි උස මහතට ඇති ඇසට පෙනෙන කොටස, සෘතුජ රූප සමූහය ය. ගාථාවෙහි දැක්වෙන පැහැය හා යහපත් බව ද ශෝභනත්වය ද ඇත්තේ ඒ සෘතුජ රූප සමූහයෙහි ය. සෘතුජ රූපයන්ට අයත් ඒ යහපත් බව කර්මයෙන් වන දෙයක් සැටියට දක්වන්නේ සෘතුජ රූප සමූහයට කුශල කර්මය උපස්ථම්භන වශයෙන් ප්‍ර‍ත්‍ය වන හෙයිනි. ගාථාවෙහි දැක්වෙන මිහිරි කටහඬ චිත්තජ රූපයෝ ය. කුශල කර්මයා ගේ උපස්ථම්භනයෙන් හා පාලනයෙන් මිහිරි හඬ ඇති වීමට බාධක වූ සෙම් ආදියෙන් තොර ව උගුර යහපත් වේ. එයින් කථා කිරීමේ දී ඇතිවන චිත්තජ ශක්තිය වූ හඬ මිහිරි වේ. ශරීර වර්ණාදිය චක්ෂුඃ ප්‍ර‍සාදාදිය සේ කර්මයෙන් ම ඇති කරවන රූප වශයෙන් ගෙන කාරණය අවුල් නො කර ගත යුතුය.\n\n“දීඝායුක සංවත්තනිකා එසා මානව පටිපදා යදිදං පාණාතිපාතං පහාය පාණාතිපාතා පටිවිරතො හොති” යනුවෙන් චූලකම්ම විභංග සූත්‍රයෙහි ප්‍රාණඝාතයෙන් වැළකීම වූ ශීලමය කුශලයෙන් දීර්ඝායුෂ්ක වන බව දක්වා තිබෙන්නේ ද කර්මයාගේ උපස්ථම්භක අනුපාලක භාවය සඳහා ය. ප්‍රාණඝාතයෙන් වැළකීම නමැති ශීලමය කුශලය කර්මාදි සතර හේතුවෙන් ම හටගන්නා වූ රූප පරම්පරාවට අනුබල දීම් වශයෙන් හා පාලනය කිරීම් වශයෙන් රූපසන්තතියි චිර කාලයක් පවත්වයි. එසේ නොව ප්‍රාණඝාත විරමන කුශලයෙන් ද දීර්ඝායුෂ්ක ශරීරයක් උපදවනු ලැබේ යයි ගත හොත් එය වරදවා ගැනීමෙකි.\n\nදෙවියනට පහළ වන වස්ත්‍රාභරණ විමානාදිය ද සෘතුජ රූපයෝ ම ය. ඒවා පහළවීමට කුශල කර්මය උපනිඃශ්‍ර‍ය වේ.\n\nකර්මාදි ප්‍රත්‍යය සතරෙන් ම හටගන්නා රූප කලාපයන්හි ඇත්තා වූ තේජෝ ධාතුව හෙවත් සෘතුව ස්ථිතියට පැමිණි කල්හි සෘතුජ අෂ්ටක කලාපයන් උපදවයි. කර්මජ කලාපයක ඇති තේජෝ ධාතුව ස්ථිතියට පැමිණි කල්හි එක් අෂ්ටක කලාපයක් උපදවයි. එහි තේජෝ ධාතුව ද ස්ථිතියට පැමිණ තවත් අෂ්ටක කලාපයක් උපදවයි. මෙසේ එක කර්මජ කලාපයක් නිසා පරම්පරා වශයෙන් සෘතුජ රූප සතරක් හෝ පසක් උපදී. චිත්තජ කලාපයක ඇති තේජෝ ධාතුව ස්ථිතියට පැමිණි කල්හි එක් අෂ්ටක කලාපයක් උපදවයි. එහි තේජෝ ධාතුව ද ස්ථිතියට පැමිණ තවත් අෂ්ටක කලාපයක් උපදවයි. මෙසේ එක් චිත්තජ රූපයක් නිසා සෘතුජ රූප පරම්පරා දෙකක් හෝ තුනක් ඇති වේ. මෙසේ ආහාරජ රූප කලාප සම්බන්ධයෙන් උපදනා සෘතුජ රූප පරම්පරාව කලාප දශයක් හෝ දොළොසක් වන්නේ ය. සෘතුවෙන් ම හටගන්නා රූපයන් හි ඇති තේජෝ ධාතුව නිසා පරම්පරා වශයෙන් බොහෝ රූප කලාප උපදී. ඒවායේ සංඛ්‍යා නියමයක් නැත.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "එක්සත් ජාතීන්ගේ දිනය කවදාද?", "role": "user" }, { "content": "එක්සත් ජාතීන්ගේ දිනය යෙදී ඇත්තේ ඔතෝම්බර් 24 වෙනිදාටය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පුරාණ දඹදිව \"තුන් කෝලාහල\" ගැන විස්තරයක් කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "කල්ප කෝලාහලය. බුද්‍ධ කෝලාහලය, චක්‍රවර්ති කෝලාහල යැයි ලොවැ කෝලාහල (මහා උද්ඝෝෂණ) තුනෙකි. කල්ප විනාශයට හවුරුදු සිය දහසක් තිබියැදී කිසි කාමාවචර දෙවි කෙනෙක් මිනිස් වෙස් ගෙන විසුළ කෙහෙ ඇති වැ රත්පැහැ වස්ත්‍ර හැඳ පෙරවැ අතින් කඳුළු පිසිමින් හැඬූ මුහුණින් “භවත්නි, මෙයින් හවුරුදු සිය දහසක් ගිය තැන ලොව වැනැසෙයි. බඹලොවැ තෙක් ම ලෝකය වැනැසී යන්නේ ය. එබැවින් මෛත්‍රී වඩවු කරුණාව වඩවු, මුදිතාව වඩවු, උපේක්ෂාව වඩවු, මා පියනට උවටන් කරවු. පවුලේ වැඩිහිටියනට ගරු බුහුමන් කරවු, පස් පවින් දස අකුසලින් වළකිවු” යන ආදීන් අවවාද කරන්නාහු ලොව පුරා හැවිදිති. මේ කල්ප කෝලාහල නමි.\n\nලොවුතුරා බුදු කෙනෙකු ලොව පහළ වන්නට හවුරුදු දහසක් තිබියැදී ලෝකපාලක දෙවිවරු මිනිස් වෙස් ගෙන මිනිස් ලොව පුරා හැවිදින්නාහු “භවත්නි, මෙයින් හවුරුදු දහසක් ගිය තැන සර්වඥ බුදු කෙනෙක් පහළ වන්නාහ. උන් වහන්සේ දක්නා කැමැත්තෝ අකුසලින් වැළකී කුසල් දහම් පුරත් වා” යි උද්ඝෝෂණ කෙරෙති. මේ බුද්‍ධ කෝලාහල නම් වෙයි.\n\nචක්‍රවර්ති රජහු පහළ වන්නට හවුරුදු සියයක් තිබිය දී කාමාවචර දේවතා කෙනෙක් මිනිස් වෙස් ගෙන ලොව පුරා හැවිදින්නාහු “භවත්නි, තව හවුරුදු සියයක් ගිය තැන සක්විති රජෙක් ලොවැ පහළ වන්නේ ය. මුළු පොළොව එක ම රජයකට යටත් කොට, සියලු වාද භේද නැති කොට. මිනිස්නට ද සිවුපා පක්ෂි ආදී තිරිසන් සත් කැලට ද හැම සැටියෙන් සුව පහසු සලස්වා, සියලු දෙනාට සැනැසුම් ඇති කොට, දැහැමෙන් සෙමෙන් රජය කරවන්නේ ය. ඔබ දක්නට කැමැත්තෝ අකුසලින් වැළැක කුසල් කෙරෙත්වා” යි උද්ඝෝෂණය කෙරෙති. මේ චක්‍රවර්ති කෝලාහල නම් වෙයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "හර බර වැඩක්..යන්න සොර බොර වූ වා යන්න නිවැරදද..? නැත්නම් හොර බොරු..සොරබොර වූවාද.", "role": "user" }, { "content": "ඒ ක්‍රිස්තු පූර්ව 2 වන සියවසේ එළාර පාලන සමයයි. එළාර පාක්ෂික ද්‍රවිඩ පිරිස් මහියංගණයට පැමිණියේ ගෞතම මුනිරජුන්ගේ ග්‍රීවා ධාතූන් වහන්සේ සහ කේශ ධාතූන් වහන්සේලා තැන්පත්කොට තැනූ මියුගුණ මහා සෑයේ නිදන් ව තිබූ රන් කොල්ලකෑමට ය. අද මෙන් ම අතීතයේ ද නො රටින් පැමිණියවුන් අපේ දේ කොල්ලකාගෙන ගියෝ ය. එසේ පැමිණි කොල්ලකරුවන් අතර අසල්වැසි ඉන්දියානුවන් පෙරමුණේ සිටියි. එදා සිට අද දක්වා ම එය ඉන්දියානුවන් සතු වූ නො බිඳි වාර්තාවකි. සොරකමේ ආ මෙම පිරිස ඉන් නො නැවතී ‘ඡත්ත’ නම් නායකයකු යටතේ මෙහි ප්‍රාදේශීය රාජ්‍යයක් ද පිහිටුවා ගත් අතර එය පසු ව එළාර රාජධානියේ ප්‍රබල බලකොටුවක් බවට පත්විය.\n\nවිජාතික බලවේගයන්ගේ ග්‍රහණයෙන් ලක් මවුන් මුදවා රට එක්සේසත් කොට ජාතිය නඟාසිටුවීමේ මාහැඟි ඓතිහාසික කර්තව්‍යට පණ දෙමින්, සේනා සංවිධානය කරමින් හුන් ගැමුණු කුමරුන්ගේ රට මුදවා ගැනීමේ මානුෂීය මෙහෙයුමේ පළමු අදියර යටතේ, ඡත්ත ඇතුළු ද්‍රවිඩ චෞරයන් මහියංගණයෙන් පළවා හැර බුදුරජ පහස ලද සොඳුරු පින් බිම යළි සිංහලයන් අතට පත්කරලී ය. අනතුරු ව ගැමුණු කුමරුන් එහි ම රැඳී සිටිමින් සතුරන් අතින් විනාශයට පත් නගරය යළි ගොඩනැංවීමට පිඹුරුපත් සකසන ලදි. සුමන සමන් දෙව් රජුන් විසින් ද සරභු මහ රහතන් වහන්සේ විසින් ද අවසාන වශයෙන් දෙවන පෑතිස් රජ සොයුරු උද්ධ චූලාභය රජු විසින් ද පිළිවෙළින් සත් රියන්, දොළොස් රියන් සහ තිස් රියන් උසට කරවූ මියුගුණ සෑය විශාල කරවා අසූරියන් උසට චෛත්‍යය තැනවීම, සකසන ලද පිඹුරුපත් අතර ප්‍රධාන තැනක් ගත්තේ ය. මෙකී ප්‍රතිසංවර්ධන වැඩසටහන් නිරීක්ෂණය කරමින් ද අවසන් මහ සටන සටන සඳහා සේනා සංවිධානය කරමින් ද කුමරුන් වසර කිහිපයක් මෙහි රැඳී සිටියේ ය.\n\nඅද මෙන් නො ව එකල ‘බුලත් කෑම’ දෛනික ජන ජීවිතය හා බෙහෙවින් බද්ධ වූවකි. රජ පවුලක උපන්න ද නිරතුරු ජනයා අතර ගැවසුණු ගැමුණු කුමරුන්ට ද ‘බුලත්’ නැතිව ම බැරි වූ අතර කුමරුන් හට බුලත් මෙහෙ වැඞීම පිණිස විශ්වාසවන්ත රාජ පාක්ෂිකයකු හට පුරප්පාඩු ඇති විය. සුන්දර හුන්නස්ගිරිය කඳු පාමුල උඩුදුම්බර ප්‍රදේශයේ කිරිපට්ටිය නම් කුඩා ග්‍රාමයේ විසූ ශක්ති සම්පන්න දැහැමි පුරුෂයකු මේ සඳහා පත්කරගන්නා ලදි. රජවාසල සැවොම ඔහුට ‘බුලතා’ යැයි නම් පටබැන්දහ. සිදුකරන රැකියාව, හැසිරීම, පුද්ගල ස්වභාවය අනුව අන්වර්ථ නාමයන් පටබැඳීම මෙකල මෙන් ම එකල ද ප්‍රචලිතව පැවතුණකි. ඔහුගේ රාජකාරිය වූයේ දවසකට හත් වරක් බුලත්විට සාදා රජතුමාට පිළිගැන්වීමයි. උදේ හීල වැළඳීමෙන් පසු ද දහවල් දස පැයට අතුරුපසෙන් පසු ද දහවල් භෝජනයෙන් පසු ද සවස් වරුවේ අතුරුපසෙන් පසු ද තිස් පැය වේලාවට සවස තේ පානයෙන් පසු ද රාත්‍රී භෝජනයෙන් පසු හා රාත්‍රී නිදා ගැනීමට පෙර ද බුලත්විට සාදා පිළිගැන්විය යුතු විය. එක් වරක් බුලත් මෙහෙ කිරීමෙන් පසු ඊළඟ වාරය පැමිණෙන තුරු නුවර අවට සංචාරය කිරීමට බුලතා පුරුදු වී සිටියේ ය.\n\nවර්තමානයේ මෙන් නො ව එදා හෙළයා ශක්තිවන්ත ය. අනලස් ය. නිර්මාණශීලී ය. අවංක ය. එදින උදෑසන බුලත් මෙහෙය නිමවා බුලතා ඇවිද ගියේ මහියංගණ නුවරින් උතුරු දෙසට ය. රුක් ගොමුවෙන් ගැවසීගත් ගල් තලාවක් මත විවේකය පිණිස නැවතුණ ඔහු කුඩා ගල් කඳු දෙකක් මැදින් ගලාවිත් තැනිතලාව ඔස්සේ ගලාබස්නා නිල්වන් දොළ පහර දෙස බලා සිටියේ මඳ වේලාවක් නො වේ. කාලය කෙතරම් ගෙවී ගියේ දැයි ඔහුට ද නිනව්වක් නො වී ය. නිවහල්, නිර්මාණශීලී මනසේ අපූර්වත්වය මොනවාට විදහාපාමින් ඒ මනසේ ඇඳී ගිය වාරි සැලසුම විස්මිත ය. පුදුම එළවන සුළු ය. ගල් කඳු දෙක හරස්කොට වේල්ලක් බැන්ඳහොත් ඒ ඉදිවන වැවෙන් සරුසාර වන ගව් ගණනක් වූ කෙත් යාය ඔහුගේ මනසේ මැනවින් සිතුවම් විය. විස්මයකි. විවේකය පිණිස ගල් තලාව මත වාඩිවූයේ උදේ හවස බුලත් මෙහෙ වඩනා පිටිසර ගැමියෙකි. ඉන් නැගී සිටියේ විශිෂ්ට සැලසුම් ශිල්පියෙකි. ඉංජිනේරුවෙකි. නිර්මාණකරුවෙකි. ඒ හික්මවන ලද සොඳුරු මිනිස් මනසේ අපූර්වත්වයයි.\n\nඑකී වාරි සැලසුම යථාර්ථයක් වනු දැකීම බුලතාගේ අධිෂ්ඨානය විය.\n\nඔහු මහා මන්දිර පිළිබඳ සිහින මවා කිරි කළය බිඳගත්තේ නැත. සුපුරුදු පරිදි හේ පසු දින ද රජු හට බුලත් මෙහෙ වැඞී ය. රාජකාරිය අතරතුර ඔහුට ලැබෙනා විවේකය සිය වාරි සිහිනය යථාර්ථයක් කර ගැනීම පිණිස යෙදවීමට ඔහු සැලසුම් කළේ ය. ඒ අනුව සෑම බුලත් මෙහෙවර දෙකක් අතරතුර ම ඔහු සිය උදැල්ලත් පස් කූඩයත් ගෙන ගල් කඳු දෙක හරහා වේල්ල සැකසීම ඇරඹී ය. බුලතාගේ උදැල්ල සහ පස් කූඩය එසේ-මෙසේ එවා නො වේ. ඔහුගේ උදැල්ල තනිව එසවීමට සාමාන්‍ය මිනිසකුට නො හැකි ය. ඒ සඳහා අවම වශයෙන් සාමාන්‍ය පුද්ගලයන් තිදෙනෙකුවත් අවශ්‍ය වේ. පස් කූඩය ද එසේ ම ය. ඔහුගේ කූඩයෙන් මිනිසුන් 20-25 ඔසවන පස් තනිව එක්වර ඔසවයි.\n\nනමුදු ‘බුලතා’ දසමහා යෝධයන්ගෙන් අයකු නො වන බව අප මෙහි ලා සිහිපත් කළ යුතු ය.\n\nබුලත් මෙහෙයත්, වාරි මෙහෙයත් සමරබරව සිදු කරනට බුලතා වගබලා ගත්තේ ‘බුලත් මෙහෙය’ දේවකාරියටත් වඩා වැදගත් වූ ‘රාජකාරියක්’ බැවිනි. පස් කපා, ගල් කඳු දෙක අතර පුරවා, මැනවින් පාගා ශක්තිමත් ව වේල්ල ඉදිකිරීමට මේ අපූරු මිනිසාට එතරම් කලක් ගත වූයේ නැත. කර්මාන්තයේ ඊළඟ අදියර වූයේ සොරොව්ව සහ ජල පැන්නුම ඉදි කිරීමයි. වැව් කණ්ඩියේ දෙකෙළවර ම වූයේ විසල් ගල් පර්වතයන් ය. මෑත කෙළවරේ පිහිටි ගල කපා, හාරා මොහු විසින් සාදන ලද සොරොව්ව අදටත් ලොව අති දක්ෂ ඉංජිනේරුවන් මවිතයට පත් කරවයි. එවන් අග්‍රගණ්‍ය නිර්මාණ ලොව තවත් නැත. එය එතරම් ම විශිෂ්ට ය. ශක්ති සම්පන්න ය. අනර්ඝ ය. ලොව විශිෂ්ට වාරි කර්මාන්තයන් අතරේ සොරබොර වැවට අද්විතීය ස්ථානයක් හිමිවන්නේ එහි සොරොව්ව නිර්මාණයේ දී දක්වා ඇති මෙම විශිෂ්ට වාරි ඉංජිනේරු තාක්ෂණය නිසාවෙනි. තාක්ෂණය එතරම් දියුණුවට නො වී යැයි වර්තමාන පඬුවන් විසින් නිර්වචනය කරනු ලබන අවධියක, මෙතරම් පීඩනයකින් ජලය ඉවතට යන සොරොව්වක් නිර්මාණයට බුලතා දක්වන ලද කුසලතාව පුදුම සහගත ය. කළුගල් පර්වතය මැද්දෙන් මෙම කැපුම සිදු කිරීම සඳහා බුලතා විසින් ශාක කීපයක් මගින් ලබා ගත් යුෂ අනුසාරයෙන් කලූගල් උණු කළ හැකි විශේෂ සංයෝගයක් භාවිත කළ බවක් ජනප්‍රවාදයේ පවතී. එම සංයෝගය ගල් මත අතුරා මහා කළු ගල් මෙළෙක්කර ඉන්පසු උදැල්ලෙන් පස් කපන්නාක් මෙන් කපා ඉවත් කළ බව කියැවේ.\n\nමෑත කෙළවරේ ගල හාරා සොරොව්ව සෑදූ ඔහු වැවෙහි වැඩි ජලය බැස යාම සඳහා ඈත කෙළවරේ ගල හාරා දිය පැන්නුම සකසන ලදි.\n\nවැවේ ‘ඉහත්තාව’ නමින් හඳුන්වන ජල පෝෂක ප්‍රදේශ වෙතින් පැමිණෙන ජලය ‘කුලූ වැව්’ නමින් හඳුන්වන කුඩා වැව් 3ක් හරහා ගමන් කරයි. පළමු වැනි වැව පිටාර යන විට දෙවැන්නටත්, දෙවැන්න පිටාර යන විට තෙවැන්නටත්, තෙවැන්න පිටාර යන විට සොරබොර වැවටත් මේ ජලය එක්වේ. ‘කුල්ල’ යනු අනවශ්‍ය දෑ බැහැර කර අවශ්‍ය දේ ඉතිරි කර ගැනීමට ගේ-දොර භාවිත වන සරල උපකරණයකි. වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන් ම එම තාක්ෂණය මෙහි දී ද භාවිත කිරීමට පෙළඹීම එකල මිනිසාගේ විශිෂ්ට ප්‍රායෝගිකත්වය මොනවට විදහාපායි. කඳු සේදී යාමෙන් වැසි ජලයට එකතු වන මඩ, කුලූ වැව් තුන හරහා යාමේ දී බොහෝ අඩුවන අතර එමගින් සොරබොර වැවට මඩ එකතු වීම අතිශය අවම මට්ටමකට පත් වේ. පිටවාන, සොරොව්ව, බිසෝ කොටුව, රළපනාව, වැව් බැම්ම ආදි වැවක පොදු ලක්ෂණ සියල්ලෙන් සොරබොර වැව පොහොසත් වුව ද එහි ‘මඩ සොරොව්වක්’ ඉදිකර නො තිබීම විශේෂ ලක්ෂණයකි.\n\nමෙතරම් විස්මකර්ම කළ බුලතාට ‘මඩ සොරොව්ව’ අමතක වූවා වත් ද? නැත.\n\nවැවේ එකතුවෙන මඩ, ජලය ගමන් කිරීමේ දී සොරොව්වෙන් යෙදෙන අධි පීඩනය නිසා බිසෝකොටුව හරහා සොරොව්වෙන් ඉවතට ගලා යයි. මේ මඩ, ඇළ මාර්ග දිගේ ගමන් කර පසුව කුඹුරු මත තැන්පත් වීමෙන් පොහොර යෙදීමකින් තොරව ම සාරවත් අස්වැන්නක් ලබා දීමට දායක වී ඇත. එදා බුලතා සතුව තිබූ විශිෂ්ට හැකියාවන්, කුසලතාවන්, ඤාණයන්ගෙන් කීයක් දියුණු යැයි කියාගන්නා වර්තමාන ඉංජිනේරුවා සතු ද යන්න විමසා බැලීම වටී.\n\nබුලතා තනිකඩයකු නො වී ය. ඔහු මෙන් ම ශක්ති සම්පන්න අනලස් බිරියක් ඔහුට විය. බුලතා වැව සාදනා විට ඔහුට කෑම ගෙන එන්නේ ඇය යි. ඕ කිරිපට්ටිය ගමේ සිට මලය පර්වතය හරහා වැටුණු දුර්ග කපොල්ලක් ඔස්සේ කෙටි මඟක් තනා ගත්තා ය. බුලතා විසින් කඩා නිමවන ගල් ගෙනගොස්, ඇය තමා යනෙන මාවත පුළුල් ව, පිළිවෙළකට සකසන ලදි. පසු කලෙක එය බොහෝ දෙනාට බොහෝ යහපත, සුවපහසුව සලසාලූ මාර්ගයක් විය. ඒ කෙසේ ද යත්, අද මහනුවර – මහියංගණය ප්‍රධාන මාර්ගය 18 වංගුව හරහා වැටී තිබුණ ද වසර 2550කට එහා ගිය ඉතිහාසයක් සහිත මහනුවර – මහියංගණය මාර්ගය වැටී තිබුණේ හුන්නස්ගිරිය, දෙනපිටිය, නයියන්තුඩුව, කිරිපට්ටියගම, ගලිමුරය, කනහම්පිටිය ගංගොඩ, කලූන්තැන්න, පිටවල, උඩුවහහින්න, මහවල, ගල්පඩිහල, මොරයාය, වේරගංතොට යන ඉපැරණි ගම්මාන හරහා ය. බුලතාගේ බිරිය විසින් සකස් කරන ලද්දේ මෙම ඓතිහාසික මාර්ගයෙන් කොටසකි. ගල් අල්ලා සැකසූ මෙම මාර්ගයේ ඇතැම් කොටස් අදටත් සුරක්‍ෂිත ව ඇතැයි කියැවේ.\n\nකුමරුන්ට බුලත් මෙහෙ වඩන බුලතා ද දිනපතා මියුගුණ මහා සෑ රදුන් වන්දනා කරයි. එය ඉදි වන අයුරු දකිමින් සතුටු වෙයි. ගැමුණු කුමරුන් විසින් ඇරඹි මහියංගණ නගර ප‍්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු කෙමෙන් නිමවෙමින් තිබූ අතර මහා සෑය 80 රියන් උසින් බැඳී කිරි බුබුලක් මෙන් දිස් විය. මේ වන විට බුලතා ද සිය අභිනව වාරි මෙහෙවර සාර්ථකව නිමවා තිබිණි. මහියංගණ සෑයෙහි කොත් පැළඳවීමේ මංගල්‍යයට දීඝවාපිය, මාගම්පුර, සිතුල්පව්ව ඇතුළු බොහෝ ස්ථානවල වැඩ විසූ දහස් ගණන් භික්ෂූන් වහන්සේලා වැඩම කළ අතර රුහුණු රටෙන් විශාල ජන සංඛ්‍යාවක් ද සහභාගි වූහ.\n\nමෙම උත්සවය අවසාන වූ දිනයෙහි බුලතා, කුමරුන් ඉදිරියට පැමිණ;\n\n‘‘දේවයන් වහන්ස, මම වැව් පොඞ්ඩක් බැන්දෙමි. එය බලනු පිණිස වඩින සේක්වා!”\n\nයැයි සැළ කළේ ය. බුලතාගේ ඉල්ලීම පිළිගත් කුමරුන් චතුරංගනී සේනාව පිරිවරා ‘බුලතාගේ වැව් පොඞ්ඩ’ බලන්නට ගියේ ය.\n\nපෙනෙන තෙක් මානයේ නිල්වන් ජල දහරින් පිරී රැළි පිට රැළි නඟමින් තිබෙන වැව් කොමලිය දුටු කුමරුනටඇස් අදහා ගත නො හැකි විය. ප්‍රීතිය නිම්හිම් නැති විය. කුමරුන් සමග පැමිණ සිටි මැති, ඇමති, සෙන්පති ආදි පිරිස ද මහජනයා ද ‘තනි මිනිසකුගේ වැඩක්’ වූ මේ මහා වැව දැක අතිශයින් පුදුමයට පත් වූහ. තම රාජකාරිය ද අකුරට ම ඉටු කරමින් අංග සම්පූර්ණ වැවක් ඉතා කෙටි කලකින් නිර්මාණය කිරීම ගැන කුමරුන් විස්මය පළ කළේ ය.\n\n‘‘මේ නම් මහා විශ්මකර්මයක්! දරුව, නුඹ මේ සඳහා තව කොපමණ දෙනකුගේ සහාය ලබා ගත්තෙහි ද?”\n\n‘‘දේවයන් වහන්ස, මම සප්‍රාණික කිසිවකුගේ සහයක් ලබා නො ගත්තෙමි. මට සහය ලැබුණේ මෙන්න මේ හතර දෙනාගෙන්.” යැයි පවසමින් බුලතා පසෙක සඟවා තිබූ උදැල්ලත්, කූඩයත්, කටුව සහ මිටියත් කුමරුන්ට පෙන්වී ය.\n\nඒ දුටු කුමරුන් හට ඔහුගේ ශරීර ශක්තිය පිළිබඳ අටුවා ටීකා අවැසි නො වූ අතර;\n\n‘‘දරුව, නුඹගේ ඉතා හරබර වාරි කර්මාන්තය ගැන මම ඉමහත් සතුටට පත්වීමි. රට, ජාතිය දියුණුවට හා මතු පරම්පරාවට නුඹගේ මේ වැව් කර්මාන්තය පිහිට වන්නේයැ” යි බොහෝ ප‍්‍රශංසා කළේ ය.\n\nගැමුණු කුමරුන් එවකට වාසය කළේ මහියංගණයේ තාවකාලික මාළිගයේ ය. බුලතා ද ඔහුගේ භාර්යාව ද තම මව් බිසව වූ විහාර මහා දේවිය වෙත රැගෙන ගිය කුමරුන්, බුලතා විසින් කරන ලද විස්මිත වාරි කර්මාන්තයත්, බිරිය විසින් නිමවන්නට යෙදුණු ගල් පඩිපෙළ සහිත මාර්ගයත් පිළිබඳ අපූර්ව විස්තරය මව් බිසව වෙත සැල කළේ ය.\n\nඒ ඇසූ විහාර මහා දේවිය බලවත් චිත්ත ප‍්‍රීතියට පත්ව තමන් ගෙල පැලඳ හුන් වටිනා මුතු මාලය බුලතාගේ භාර්යාවට පලඳවා උපහාර දැක්වූවා ය. කුමරුන් ද තමන් කර පැලඳි වටිනා ස්වර්ණමය උර පලඳනාව ගලවා බුලතාගේ කර පලඳවා උපහාර දක්වා ඔහුට ගම්වරයක් ලබා දී නම්බු නාමයක් ද පිරිනැමුවේ ය. නන්දිමිත‍්‍ර යෝධයා විසින් සිදු කළ ඉල්ලීමකට අනුව බුලතා, හෙළ යෝධාවලියට ද එක් වූ අතර දස මහා යෝධයන් අතරේ එකොළොස් වැන්නා බවට ද පත් විය.\n\nඑවකට ගැමුණු කුමරුන් රට, දැය, සමය බේරා ගැනීමේ මානුෂීය මෙහෙයුමේ අවසන් අදියරට සේනා සන්නද්ධ කරමින් සිටි නිසා ම බුලතා, ගාමිණී අභය රාජ සභාවේ වාරි කර්මාන්ත අමාත්‍යවරයා ලෙසින් පත්කළ බව ද කියැවේ.\n\nමෙය හරබර වැව් කර්මාන්තයක් යැයි කුමරුන් පැවසූ හෙයින් එතැන් පටන් මේ වාරි කර්මාන්තය ‘හරබර වැව’ නම් විය. හරබර වැව පසු කලක දී ‘සරබර’ වැව වශයෙන් ව්‍යවහාර වීඇති අතර පසු කාලීන ව ‘සොරබොර’ වැව නමින් ජන වහරේත්, ඉනික්බිති වාරි කර්මාන්ත පත පොතෙහිත් භාවිත වන්නට විය.\n\nඔන්න බලාපන් බුලතා කරපු බලේ\nයතුරු දාපු ගල් දොර යට වතුර හැලේ\nඑන යන්නෝ ඉඩ නෑරම බැලූම් ගලේ\nසොරබොර වැව නුදුටු ඇස් මොටද පින් කළේ\n\nඒ, බුලතාගේ අසහාය වාරි කර්මාන්තය පිළිබඳ ඌව වෙල්ලස්සේ අදටත් ප්‍රකට ජන කවියකි. කවියා දක්වන පරිද්දෙන් ම ‘‘සොරබොර වැව නො දුටු දෑස් මොට ද පින් කළේ…?” කියා සිතෙන්නේ මෙහි යටගියාව පිළිබඳ දැනුවත් වූ පසු ව ය. ඌව වෙල්ලස්සේ බින්තැන්න (මහියංගණය) ඉසව්වට ඔබටත් යාමට අවස්ථාවක් ලැබුණහොත් සොරබොර වැවේ අසිරිය මඳක් හෝ විඳිනට අමතක නො කළ යුතු ම ය. ඔරුවේ නැඟ ගොස් වැවේ සිරි නරඹන්නට ද ඔබට අවස්ථාව ඇත. එය ඔබ දිවියේ සොඳුරු මතකයන් අතරට එක්වනු නො අනුමාන ය.\n\n‘පින’ ගැන නො ම දැන හුන් ලෝකයට ඒ ගැන පරිපූර්ණ ව කියා දුන් අපගේ ශාස්තෘ වූ ඒ භාග්‍යවත් අරහත් සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ, දිවා රෑ පින් වැඩෙන මහානීය පුණ්‍යකර්මයන් පිළිබඳ ව මෙසේ වදාරණ ලද සේක.\n\n‘‘ජනතාව උදෙසා මල් පලතුරු වවන, රුක් රෝපණය කරන, ඒ දඬු පාලම් හදන, ගිමන් හල්, පැක් පොකුණු කරවන, ගෙවල් දොරවල් දන් දෙන යමෙක් වෙයි නම්, ඔවුන්ට දිවා රාත්‍රී දෙකේ හැම තිස්සේ ම පිං වැඩෙනවා.”\n(වනරෝප සූත්‍රය – සං. නි)\n\nබුලතා යෝධයා විසින් සාදන ලද්දේ වැවකි. ඔහුගේ බිරිය විසින් සාදන ලද්දේ මාවතකි. මේවා දිවා රෑ සුවහසක් ජනතාවගේ සහසක් අවශ්‍යතා සපුරාලයි. සුවපහසුව සලසාලයි. ඒ අයුරින් ම බුලතාට ද ඔහුගේ බිරිඳට ද දිවා රෑ පුරා වැඩෙනුයේ සුළුපටු පිනක් නො වේ. ඒ සියලූ පින් දැකබලා අපිදු අනුමෝදන් වන්නෙමු. තුන්කල් වෙනුවෙන් සිය කාලය, ධනය, ශ‍්‍රමය මුළුමනින් ම කැපකොට ඔවුන් විසින් සිදු කළ මේ මහානීය පුණ්‍යකර්මය උදෙසා වර්තමානයේ හදපිරි කෘතවේදීත්වය ඒ උදාරතර අතීතයට හිමි විය යුත්තේ ම ය. රට – දැය – සමය වෙනුවෙන් සිය වර්තමානය කැප කළ ඒ ශ්‍රේෂ්ඨ යුග පුරුෂයිනට, සොඳුරු මිනිසුනට පුණ්‍යානුමෝදනා වේවා!\n\nසැබැවින් ම සොරබොර වැව වැනි අද්විතීය නිර්මාණ ලක් මවුනට සැබෑ අභිමානයකි. සෑම ශ්‍රී ලාංකිකයකුට ම අභිමානයකි. හෙළයන් මේ විස්කම් පෑවේ බටහිර ජාතීන් කොළ අතු ඇඳ, මස් පුළුස්සා කමින් හුන් අවධියේ වීම එහි වටිනාකම වඩාත් තීව්‍ර කරයි. හාස්‍යයට කරුණ නම් අද අපට සියලූ දේ උගන්වන්නට එන්නේ ද ගුරුහරුකම් දෙන්නේ ද එකී බටහිරයන් ම වීම ය. කනගාටුවට කරුණ නම් පිටකොඳු බිඳගත් නිවටයන් රැළක් මෙන් අප ද බටහිරට ම ආවැඞීම ය.\n\nසොරබොර වැවේ තාක්ෂණික වගතුග\n\nධාරා ප්‍රදේශය : වර්ග සැතපුම් 16.89\nඋපරිම ජල ධාරිතාව : අක්කර අඩි 16800\nවැව් බැම්මේ දිග : අඩි 1590\nවැව් බැම්මේ පළල : අඩි 20\nවගා බිම් ප්‍රමාණය : අක්කර 3000\nවම් ඉවුර ප්‍රධාන ඇළේ දිග : සැතපුම් 1 දම්වැල් 32.5\nදකුණු ඉවුර ප්‍රධාන ඇළේ දිග : සැතපුම් 3 දම්වැල් 20\n\nපසු සටහන :\nඒ එකල ය. රජවරුන් ද එකල ය. මැති ඇමතීන් ද එකල ය. මහජනයා ද එකල ය. මෙකල ද රජවරු සිටිති. මැති ඇමතීහු ද සිටිති. මහජනයා ද වෙති. මෙකල ඒ සියල්ලෝ ම ඡන්ද දායකයෝ ද වෙති. මීළඟ වතාවේ කතිරය ගැසීමට පෙර…. එකල හා මෙකල වෙනස ප්‍රඥාවෙන් දැකීම බුද්ධිමත් ඔබට බාර ය.\n\nඇසුර : මහාවංශය, රාජාවලිය, ඞී.පී. වික්‍රමසිංහයන්ගේ මගදිගට ජන කථා සහ පුරාවිද්‍යා වාර්තා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"වහසි බස්\" යන්නේ අර්ථය කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "අහංකාර වචන\n\nඅඩෝ වරෙං ඩෝ ගහ ගන්ඩ - ් ආවොත් තෝව උස්සලා පොළොවෙ ග***නවා කෑලි කෑලි හතර පොලේ ය***න්**ඩ -තෝගේ බෙ--*ල්ල ගලව**ලා අතට දෙනවා වගේ දේවල් තමා වහසි බස් කියන්නේ - සටනකට පෙර සතුරාට කටින් ගහන ගේම", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "සිංහල අක්ෂර වින්‍යාසයේ ශ භාවිතය ගැන කියන්න.", "role": "user" }, { "content": "සිංහල අක්ෂර වින්‍යාසයේ ශ භාවිතය ගැන පහත දැක්වේ.\n(1) බොහෝ විට තාලුජ අක්‍ෂරයක් සමග සංයෝජනය වනුයේ ශ කාරයයි. තාලුජ අක්‍ෂර :- ච, ඡ, ජ, ඣ, ඤ දුශ්චරිත, ආශ්චර්ය, නිශ්ශබ්ද, නිශ්ශංක\n(2) තාලුජ අක්‍ෂරයක් නොමැති තන්හිද තාලුජ ශ යෙදෙන තැන් ඇත. අනුශාසනා , විශාරද , ක්ලේශ , ශ්‍රවණ\n(3) ඇතැම් විට “ව” යන්නට මුලින් ඨ්යෙදේ. විශ්වාස , ඊශ්වර , විශ්වය , අශ්වයා\n(4) ශ / ස සංයෝජනයේදී තාලුජ ශ මුලින් යෙදේ. ප්‍රශස්ති , ශාස්ත්‍රාලය , ශාසනය\n(5) ශ / ෂ සංයෝජනයේදී තාලුජ ශ මුලින් යෙදේ. ශිෂ්ටාචාර , විශේෂ , විශිෂ්ට , ශිෂ්‍යයා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පෘථිවි වායුගෝලයේ වැඩිපුරම අඩංගු වායුව කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "පෘථිවි වායුගෝලයේ වැඩිපුරම අඩංගු වායුව නයිට්‍රජන් ය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ලොව විශාලතම සාගරය කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ශාන්තිකර සාගරය (Pacific Ocean) පෘථිවිය මත විශාලම සාගරයයි. එය පැසිෆික් සාගරය ලෙසත් හඳුන්වනු ලබයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\"බෝ මළුවේ මල් සුවඳක පැටලී\" ගීතයේ ඉතිරි පද සම්පූර්ණ කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "බෝ මළුවේ මල් සුවඳක පැටලී\nඅම්මා පෙව් කිරි සුවඳ ගලා එන්නේ\nසුපුරුදු උණුහුමකට සිත ඈඳී\nගේ දොර සෙල්ලම් පිටිය මතක් වෙන්නේ\nදං බෝවිටියා කැලේ මැදින්\nඑන්න හිතයි නුඹ ළඟට සැණින්\n\nඑතෙර කරන්නම් හතර වරිගයම\nසංසාරේ යන මේ ගමනේ\nචුට්ටක් සෙල්ලම් කරලා එන්නද\nපුරුදු යහළුවන් හා සැණිනේ\nඑහෙම ගියත් ඒ අය පොඩි සාදූ\nකියා කියන විට වැඳ වැටිලා\nකොහොමද අම්මේ ඔට්ටු දුවන්නේ\nවෙල් ඉපනැල්ලේ පැන නටලා\n\nභවයෙන් භවයේ පෙරුම් පුරා මම\nබවුන් වඩා උපදින වාරේ\nදිනයක මතුදා හතර වරිගයම\nඑතෙර කරන්නම් සංසාරේ\nඉන් පසු ඇවිදින් අම්මේ ඔබ ළඟ\nඉන්නම් කිරි සුවඳේ එතිලා\nකොහොමද අම්මේ එහෙම කරන්නේ\nඅම්මත් සසරින් එතෙර වෙලා\n\nසනත් නන්දසිරි\nප්‍රණීත් අභයසුන්දර\nසනත් නන්දසිරි", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු වරට ජනමත විචාරණයක් පැවති වර්ෂය කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු වරට ජනමත විචාරණයක් පැවති වර්ෂය 1982 වර්ෂය යි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "වගවීම යන්න පහදාන්න.", "role": "user" }, { "content": "වගවීම කියන්නෙ යම් කටයුත්තක් ඉටු කැරෙන බවට බැඳී සිටීමයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත නාම පදයට අදාළ ස්ත්‍රී ලිංග නාම පාදක කුමක්ද?\nමස්සිනා \n", "role": "user" }, { "content": "නෑනා \n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ලොව වැඩිම ජල විදුලියක් නිපදවන රට කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ලොව වැඩිම ජල විදුලියක් නිපදවන රට වන්නේ නෝර්වේ රටය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ඉන්දියාවේ පළමු පුරවැසියා කවුද?\n", "role": "user" }, { "content": "ජනාධිපතිවරයා ඉන්දියාවේ පළමු පුරවැසියා ලෙස සලකයි. ඔහු ජාතියේ ව්‍යවස්ථාපිත නායකයා ය. සියලුම විධායක තීරණ ගනු ලබන්නේද ජනාධිපතිවරයා විසිනි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත ගීතය සම්පුර්ණ කරන්න.\nතන්හාවෙන් මත් වෙන්නේ\nමායාවේ පැටලී පැටලී", "role": "user" }, { "content": "තන්හාවෙන් මත් වෙන්නේ\nමායාවේ පැටලී පැටලී\nමනුදම් ගුණ නොතකන්නේ\nසිත විඳවන්නේ\nපෙර ආ කර්මේ\n\nලද පමණින් සැනසෙන්නේ\nආශාවේ රැහැණින් මිදිලා\nලෝ දම් නිති සුරකින්නේ\nඅප ගෙන යන්නේ\nකරනා හොඳ වේ\n\nමේ ලොව එළිය දකින හැම බිළිදම\nමවු සෙනෙහස පතනව දිවි පුරාම\nවැටහෙනකොට ටික ටික නැතිවෙන බව\nමායාවක හිත පැටලෙයි දැන දැන\n\nබැඳුණත් කෙතරම් මවු උණුහුමකට\nලෞකික ලොව තුල අස්ථීරයි එය\nනිලතල ධනය, බලය, හට කිසි දින\nවළකනු නොහැකී ලෝක ස්වභාවය\n\nමොහොතක් නැවතී සිතන්න ඉදිරිය\nඅප වටකර ඇති ආශා සියල්ල\nක්ෂණයක් ඇතිනම් විනාශේ දකින්න\nතණ්හා සිතමයි මුලා වන්නෙ හෙට\n\nසිනහව කෙතරම් අරුමයක්ද ලොව\nඒයටත් මෙතරම් මැලිකම් කුමටද\nසිංහල, ද්‍රවිඩ, කිතුනු, මුස්ලිම් හට\nවෙනසක් නැත අස්ථීරයි ලෝකය.\n\nසුන්දර ලෝකයේ ලස්සන විදින්න\nකාටද පුලුවන් සත්‍යම දකින්න\nකෙනෙකුගෙ ජය හට සුබපතන්න\nපුලුවන් හදකුයි උතුම්ම මිහිපිට\n\nආගමකට වත් හීලෑ නැතිනම්\nසිතන්න බැරි හණමිටියො වගේනම්\nමාස දවස් සති අවුරැදු ගෙවුනත්\nකර්මය පලදෙන බවනම් සත්‍යක්\n\nජාතිය ආගම පැත්තක තියපන්\nඅපිටම අපිගැන හිතන්න බැරිනම්\nකෙනෙක් මරා කුසගින්න නිවෙනම්\nමරනින් පසු හරි විපාක දෙයි බන්\n\nවටහා ගතයුතු සත්‍ය මෙයයි බන්\nකවදා කොතැනක සැගවී සිටියත්\nවිපාක දියයුතු කාලය හරිනම්\nකර්මය නිසැකව දෙනවලු පඩිසන්", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "\" නන්ද රාජවංශය \" අවසන් කරමින් , මගධ දේශයේ පාලන බලය ලබාගත් රාජවංශය කුමක්ද", "role": "user" }, { "content": "මෞර්‍ය රාජවංශය .", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "කවුද බොක්සිං ක්‍රීඩක ජෝන් බෝල්ඩ්වින්?", "role": "user" }, { "content": "ඩෙට්‍රොයිට් හි උපත ලද ජෝන් බෝල්ඩ්වින් වෘත්තීය එක්සත් ජනපද බොක්සිං ක්‍රීඩකයෙකි. ඔහු ලයිට්-මිඩ්ල්වේට් කාණ්ඩයේ සටන් කළ අතර 1968 ඔලිම්පික් උළෙලේදී ලෝකඩ පදක්කමක් දිනා ගත්තේය. ඔහු 1970 දී ගැති බවට පත් වූ අතර 1975 දී මර්වින් හැග්ලර්ට තීරණයක් අහිමි විය. ඔහු 1979 දී විශ්‍රාම ගියේය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ප්‍රථම යොවුන් ග්‍රීෂ්ම ඔලිම්පික් උළෙල පැවැත්වූ වසර කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ප්‍රථම යොවුන් ග්‍රීෂ්ම ඔලිම්පික් උළෙල පැවැත්වූ වසර 2010 විය.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ගොඩබිම වෙසෙන විශාලතම සත්වයා,", "role": "user" }, { "content": "අප්‍රිකානු ඇතා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ අගනුවර කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "ශ්‍රී ලංකාවේ අගනුවර ශ්‍රී ජයවර්ධනපුර කෝට්ටේ වේ. එහි වාණිජ අගනගරය වන්නේ කොළඹ නගරයයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "' මෘෂෝන්මාදය ' අදහස පහදා දෙන්න.", "role": "user" }, { "content": "මෘෂා+ උන්මාද > මෘෂෝන්මාද\nමෘෂා = බොරු\nඋන්මාදය = පිස්සුව", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "හැරි පොටර් (Harry Potter) කථා මාලාවට අයත් පොත් ගණන සහ ඒවා මොනාද යන්න විස්තර කරන්න.", "role": "user" }, { "content": "07 කි. ඒවා නම්,\n\n. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone (1997)\n\n2. Harry Potter and the Chamber of Secrets (1998)\n\n3. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (1999)\n\n4. Harry Potter and the Goblet of Fire (2000)\n\n5. Harry Potter and the Order of the Phoenix (2003)\n\n6. Harry Potter and the Half-Blood Prince (2005)\n\n7. Harry Potter and the Deathly Hallows (2007)\n\nනමුත් පසු කාලීනව (2016) ජේ.කේ රෝව්ලින් (J.K Rowling) විසින් මෙහි 8 වන පොත රචනා කරන ලදී.\n\n8. Harry Potter and the Cursed Child (2016)\n\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "Sandro Botticelli විසින් රචිත 'සිකුරුගේ උපත' සිතුවම ඔබට සොයාගත හැක්කේ කුමන කෞතුකාගාරයේද? ", "role": "user" }, { "content": "ඉතාලියේ ෆ්ලෝරන්ස් හි උෆිසි ගැලරිය", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "සුභූති මහ රහතන් වහන්සේට ගෞතම බුදු සසුනේ හිමි වූ අග තනතුරු මොනවා ද?", "role": "user" }, { "content": "සුභූති මහ රහතන් වහන්සේට ගෞතම බුදු සසුනේ හිමි වූ අග තනතුරු පහත දැක්වේ.\n1. නික්ලේශී විහාරී භික්ෂූන් අතරින් අග්‍ර තනතුර\n2. දක්ෂිණාර්හ භික්ෂූන් අතරින් අග්‍ර තනතුර", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "රිවිදා යනු කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "රිවිදා එසේත් නැත්නම් රිවි දින යනු සූර්ය දවසකි. ශනිදා සහ සඳුදා අතර දවස වේ. රිවිදා හිරු උදාවේ ඇරඹෙන මෙම දවස සඳුදා හිරු උදාව සමග අවසන වේ.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "උරගයන්ගේ කොරපොතු වල කාර්යය කුමක්ද?", "role": "user" }, { "content": "උරගයන් මත ඇති කොරපොතු හෝ කොරපොතු ශරීර ආරක්ෂණය, චලනය සඳහා උපකාර කිරීම සහ තෙතමනය රඳවා තබා ගැනීම ඇතුළු විවිධ කාර්යයන් ඉටු කරයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත වචනයට අදාළ විරුද්ධ පද කුමක්ද?\nවේලාව ", "role": "user" }, { "content": "අවේලාව\n", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "පහත ගීතය ගයනා කරන්නේ කව්ද ?\n\nවසන්තයේ මල් සුපිපුණ\nසුන්දරතාවය ඉහිරුණ\nහද මඬලට කවුදෝ ආවා\nහද දුක ගාවා කවුදෝ ආවා\nමල්පෙති සිඹ සිනා රැගෙන\nමල සිඳ බිඳ යන්ට ගියා\nහද දුක ගාවා කවුදෝ ආවා\n\nහස අංගනාවන්සේ\nසඳ දිය මැද කිමිදී\nකිරි සිහිනෙක මා රඳවා\nකොහිදෝ බැඳුනේ\nනීල කැලුම් ගලා හැලෙන\nඉඳුනිල් මිණි දෑස වසා\nමගෙ දෝතට නෑවිත් නුඹ\nකොහිදෝ බැඳුනේ\n\nහිරු මැලවුණ හැන්දෑවේ අඳුරට ගුලි වී\nමධු බඳුනට හාදු දිදී හිඳිනා යාමේ\nනෙතු කඳුලින් බොඳ කළ ඒ\nඅතීතයේ හීන පැලට\nමා කැඳවා යන්නට නුඹ\nඇයිදෝ ආවේ", "role": "user" }, { "content": "ඉමාන් පෙරේරා", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "මාතලේ දිස්ත්‍රිකයත් හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයත් මායිම් ලෙස පිහිටන දිස්ත්‍රික්කය කුමක් ද?", "role": "user" }, { "content": "මාතලේ දිස්ත්‍රිකයත් හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයත් මායිම් ලෙස පිහිටන දිස්ත්‍රික්කය අම්පාරයි.", "role": "assistant" } ]
[ { "content": "සෙරංගාව කියන එකෙ තේරුම මොකක්ද?", "role": "user" }, { "content": "වන්නි පළාත්වල එක කාලෙකට දකින්න ලැබෙන සුළි සුළඟට ඒ පැත්තෙ ඇත්තන් කියන්නෙ හේළංගාව කියලයි.\nඒ හුළඟට කරකැවෙන හුළං පෙතිවලටත්, හේළංගාව, සේරංගාව කියනව. මේකෙන් නැගෙන ශබ්දයට සතුන් බයවෙලා පැනල යනව.\nදිය හොල්මනෙන් කෙරෙන කටයුත්තම තමයි මේකෙන් වෙන්නෙ!", "role": "assistant" } ]