context
stringlengths 26
640
| question
stringlengths 13
155
| answer
stringlengths 1
231
| topic
stringclasses 13
values |
|---|---|---|---|
Коала - бұл Австралияда ғана өмір сүретін және эвкалипт жапырақтарымен қоректенетін сүйкімді аю. | Коала қайда өмір сүреді? | Коала тек Австралияда өмір сүреді | geo |
Жапония - ерекше мәдениетімен, технологиясымен және таулары, жанартаулары мен әдемі бақтары бар тамаша табиғатымен танымал ел. | Жапония несімен танымал? | Ерекше мәдениетімен, технологиясымен және таулары, жанартаулары мен әдемі бақтары бар тамаша табиғатымен | geo |
Раушан гүлдері әртүрлі түстерде гүлдейтін әдемі гүлдер. Олардан гүл шоқтарын жасауға, бақшаларды безендіруге және эфир майларын жасауға болады. | Эфир майларын жасауға қолданылатын гүл қалай аталады? | Раушан гүлдері | bio |
Кактустар құрғақ климатқа бейімделген және сусыз ұзақ уақыт өмір сүре алатын өсімдіктер және де олар әдемі гүлдер мен жемістер бере алады. | Кактустар қандай өсімдіктер? | құрғақ климатқа бейімделген және сусыз ұзақ уақыт өмір сүре алатын өсімдіктер | bio |
Кактустар құрғақ климатқа бейімделген және сусыз ұзақ уақыт өмір сүре алатын өсімдіктер және де олар әдемі гүлдер мен жемістер бере алады. | Кактус қандай климатқа бейімделген? | құрғақ климатқа | bio |
Кактустар құрғақ климатқа бейімделген және сусыз ұзақ уақыт өмір сүре алатын өсімдіктер және де олар әдемі гүлдер мен жемістер бере алады. | Кактус қандай климатқа бейімделген? | құрғақ климатқа бейімделген | bio |
Секвоялар - әсерлі өлшемдерге жететін және 2000 жылдан астам өмір сүретін ағаштар, олар Солтүстік Американың батыс бөлігінде өседі және мәңгіліктің символы болып саналады. | Секвоялар қай жерде өседі? | Солтүстік Американың батыс бөлігінде өседі | geo |
Байкал - Ресейде орналасқан планетадағы ең терең көл, ол бірегей экожүйе және көптеген сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктер түрлерінің мекені. | Әлемдегі ең терең көл қалай аталады? | Байкал | geo |
Байкал - Ресейде орналасқан планетадағы ең терең көл, ол бірегей экожүйе және көптеген сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктер түрлерінің мекені. | Планетадағы ең терең көл қайда орналасқан? | Ресейде | geo |
Титикака - Оңтүстік Америкадағы ең үлкен көл, Перу мен Боливия шекарасында орналасқан, ол инктердің қасиетті жері болып саналады және әсерлі сұлулыққа ие. | Оңтүстік Америкадағы ен үлкен көл қалай аталады? | Титикака | geo |
Титикака - Оңтүстік Америкадағы ең үлкен көл, Перу мен Боливия шекарасында орналасқан, ол инктердің қасиетті жері болып саналады және әсерлі сұлулыққа ие. | Оңтүстік Америкадағы ен үлкен көл қайда орналасқан? | Перу мен Боливия шекарасында орналасқан | geo |
Каньон - бұл су эрозиясынан пайда болған жердегі терең саңылау, мысалы, АҚШ-та Үлкен каньон, Аргентинада Ифигуарай каньоны бар. | Каньон қалай пайда болады? | Каньон су эррозиясынан пайда болады | geo |
Пингвиндер ұша алмайтын, бірақ өте жақсы жүзе алатын, тіпті сүңги алатын құстар, олар оңтүстік полюсте тұрады және өте суық температураға төтеп бере алады. | Ұша алмайтын, суға сүңги алатын құс қалай аталады? | Пингвин | bio |
Жирафтар - биіктігі 6 метрге дейін жететін биік жануарлар, олар Африкада тұрады және өздерінің ерекше мойын дизайнымен және әдемі түсімен танымал. | Жирафтар қайда турады? | Африкада | geo |
Жирафтар - биіктігі 6 метрге дейін жететін биік жануарлар, олар Африкада тұрады және өздерінің ерекше мойын дизайнымен және әдемі түсімен танымал. | Жирафтардың биіктігі қаншаға жете алады? | 6 метрге дейін | bio |
Ніл - Африкада орналасқан жер шарындағы ең ұзын өзен, оның ауыл шаруашылығы мен аймақтағы адамдардың өмірі үшін маңызы зор. | Жер шарындағы ен ұзын өзен қайда орналасқан? | Африкада орналасқан | geo |
Ніл - Африкада орналасқан жер шарындағы ең ұзын өзен, оның ауыл шаруашылығы мен аймақтағы адамдардың өмірі үшін маңызы зор. | Жер шарындағы ен ұзын өзен қалай аталады? | Ніл | geo |
Жирафтар - биіктігі 6 метрге дейін жететін биік жануарлар, олар Африкада тұрады және өздерінің ерекше мойын дизайнымен және әдемі түсімен танымал. | Жирафтар немен танымал? | ерекше мойын дизайнымен және әдемі түсімен | bio |
Ежелгі Мысырдағы пирамидалардың тарихы-перғауындардың құрметіне үлкен пирамидалар салумен байланысты ең қызықты тарихи оқиғалардың бірі. | Ежелгі Мысырдағы пирамидалар кімнің құрметіне салынған? | Перғауындардың құрметіне | history |
Ұлы Қытай қорғаны-бұл Қытайда шапқыншылықтан қорғау мақсатында салынған, ұзындығы 8000 км-ден асатын және елдің басты туристік орындарының бірі болып табылатын тарихи құрылым. | Ұлы Қытай қорғанының ұзындығы қандай? | 8000 км-ден асады | geo |
Альпі - Орталық Еуропада орналасқан таулы аймақ, ол қыста демалуға және шаңғы тебуге арналған танымал орын, сонымен қатар бай табиғаты мен ерекше ландшафты бар. | Альпі несімен танымал? | Қыста демалуға және шаңғы тебуімен танымал | geo |
Амазонка тропикалық орманы - Оңтүстік Америкада орналасқан, әлемдегі ең үлкен ормандардың бірі, оның биологиялық алуан түрлілігі жоғары. Амазонка тропикалық орманы басқа еш жерде кездеспейтін көптеген өсімдіктер мен жануарлар түрлерінің мекені болып табылады. | Оңтүстік Америкада орналасқан ең үлкен ормандардың бірі қалай аталады? | Амазонка тропикалық орманы | geo |
Хризантема-Жапониядағы ең әдемі және танымал гүлдердің бірі болып саналады, оның терең мәдени тамыры бар және ол әртүрлі рәсімдер мен мерекелерде қолданылады. | Жапонияда хризантема қайда қолданылады? | Әртүрлі рәсімдер мен мерекелерде қолданылады | geo |
Жасанды интеллектті дамытудың түпкі мақсаты - деректердің үлкен көлемін талдай алатын және әртүрлі салалардағы күрделі мәселелерді шешу үшін оңтайлы шешімдер қабылдай алатын автономды жүйелерді құру. | Жасанды интеллект не талдауға қолданылады? | Деректердің үлкен көлемін талдауға | IT |
Биоинформатикадағы ең өзекті мәселелердің бірі-тұқым қуалау механизмдерін түсінуді жақсартуға және әртүрлі ауруларға генетикалық бейімділікті анықтауға көмектесетін геномдық деректерді талдау әдістері мен алгоритмдерін әзірлеу болып табылады. | Биоинформатикадағы ең өзекті мәселелер нені қамтиды? | Тұқым қуалау механизмдерін түсінуді жақсартуға және әртүрлі ауруларға генетикалық бейімділікті анықтауға көмектесетін геномдық деректерді талдау әдістері мен алгоритмдерін әзірлеуді. | bio |
Параллельді есептеу принциптеріне негізделген компьютерлік жүйелердің заманауи архитектуралары деректерді өңдеу өнімділігін едәуір арттыруға және күрделі алгоритмдердің жұмысын оңтайландыруға мүмкіндік береді. | Деректерді өңдеу өнімділігін едәуір арттыруға не қажет? | Параллельді есептеу принциптеріне негізделген компьютерлік жүйелердің заманауи архитектуралары | IT |
Интернет заттары мен сымсыз желі технологияларының дамуы, ресурстарды тиімдірек пайдалануды қамтамасыз ететін және қала тұрғындарының өмір сүру сапасын арттыратын ақылды қалаларды құрудың жаңа мүмкіндіктерін жасайды. | Интернет заттары мен сымсыз желі технологияларының дамуы қандай мүмкініктер жаайды? | Қала тұрғындарының өмір сүру сапасын арттыратын ақылды қалаларды құрудың жаңа мүмкіндіктерін жасайды | IT |
Деректер қауіпсіздігі және тұтастай алғанда ақпараттық қауіпсіздік мәселесі қазіргі әлемдегі басты мәселелердің бірі болып табылады, өйткені құпия ақпараттың сыртқа шығуы бизнес пен жалпы қоғам үшін ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін. | Ақпарттық әлемдегі басты мәселелердің бірі қандай? | Деректер қауіпсіздігі және тұтастай алғанда ақпараттық қауіпсіздік мәселесі | IT |
Машиналық оқытудың және деректерді талдаудың заманауи технологиялары экономиканың әртүрлі салаларында тиімдірек басқару жүйелерін құруға және бизнес-процестерді оңтайландыруға мүмкіндік береді. | Бизнес-процестерді оңтайландыруға не мүмкіндік береді? | Машиналық оқытудың және деректерді талдаудың заманауи технологиялары | IT |
Бірегей қасиеттері бар жаңа материалдарды зерттеу және әзірлеу материалтану саласындағы негізгі міндеттердің бірі болып табылады, бұл әртүрлі салалар үшін тиімдірек конструкциялар мен құрылғыларды жасауға мүмкіндік береді. | Материалтану саласындағы негізгі міндеттер қандай? | Бірегей қасиеттері бар жаңа материалдарды зерттеу және әзірлеу | materials |
Қалдықтарды қайта өңдеудің және пайдаланылған материалдарды кәдеге жаратудың неғұрлым тиімді және экологиялық таза әдістерін жасау қазіргі заманғы экологияның басты міндеттерінің бірі болып табылады. | Қалдықтарды қайта өңдеудің және пайдаланылған материалдарды кәдеге жаратудың неғұрлым тиімді және экологиялық таза әдістерін жасау ненің басты міндеттері? | Қазіргі заманғы экологияның басты міндеттері | materials |
Қазақстан Орталық Азиядағы ең ірі мемлекеттердің бірі болып табылады. | Орталық Азиядағы ең ірі мемлекеттердің бірі? | Қазақстан | geo |
Қазақстан Орталық Азиядағы ең ірі мемлекеттердің бірі болып табылады. Сонымен қатар Ежелгі тайпалар мен көшпелі халықтармен байланысты бай тарихы бар. | Қай халықтардың Қазақстан тарихына байланысы бар? | Ежелгі тайпалар мен көшпелі халықтардың | history |
Көптеген ғасырлар бойы қазақ халық өнері қазақтардың ұлттық және мәдени бірегейлігін көрсете отырып, көптеген мәдениеттер мен дәстүрлердің ықпалымен дамыды. | Қазақ халық өнері қалай дамыды? | көптеген мәдениеттер мен дәстүрлердің ықпалымен дамыды | history |
Қазақстан көптеген сауда жолдарының тоғысқан жерінде орналасқандықтан, еліміздің әртүрлі аймақтарындағы көптеген ірі қалалары мен сауда орталықтарының дамуына ықпалын тигізеді. | Қазақстанның ірі қалалары мен сауда орталықтарының дамуына не ықпал тигізеді ? | Қазақстанның көптеген сауда жолдарының тоғысқан жерінде орналасуы | history |
Қазақстан тарихында Алтын Орда мен көшпелі дәуір сияқты ұлылық пен күш кезеңдері, сондай-ақ Кеңес өкіметі кезеңі сияқты шыдамдылық пен тәуелсіздік үшін күрес кезеңдері болды. | Ұлылық пен күш кезеңдері қашан орын алды? | Алтын Орда мен көшпелі дәуір кезеңдерінде | history |
Қазақстанның таулар, көлдер, каньондар, шөлдер мен далаларды қоса алғанда, көптеген табиғи көрікті жерлері бар, бұлар оны танымал туристік елге айналдырады. | Қазақстанды танымал туристтік елге не айналдырады? | Қазақстанның таулар, көлдер, каньондар, шөлдер мен далаларды қоса алғанда, көптеген табиғи көрікті жерлері | history |
Қазақстанда мерекелер, аспаздық дәстүрлер, халықтық қолөнер және музыкалық өнер сияқты ұлттық дәстүрлер мен әдет-ғұрыптарда көрініс тапқан бай мәдени мұра бар. | Қазақстанда қандай мәдени мұралар бар? | Мерекелер, аспаздық дәстүрлер, халықтық қолөнер және музыкалық өнер | ethno |
Қазақстанның көшпелі өмір салтымен байланысының ұзақ тарихы бар, ол әлі күнге дейін елдің Оңтүстік Қазақстан және Батыс Қазақстан сияқты кейбір өңірлерінде сақталып келеді. | Қазақстанның көшпелі өмір салты қай өңірлерде сақталып келеді? | Оңтүстік Қазақстан және Батыс Қазақстан | ethno |
Қазақстан тарихында 1917 жылы Қазақ Халық Республикасының құрылуы, 1991 жылы тәуелсіздіктің жариялануы сияқты айтулы оқиғалар көп болды. | Қазақ Халық Республикасы қашан құрылды? | 1917 жылы | history |
Қазақстан – қазақтар, орыстар, украиндар, татарлар, өзбектер және басқа да көптеген ұлттар тұратын көп мәдениетті мемлекет. | Қазақтар, орыстар, украиндар, татарлар, өзбектер және басқа да көптеген ұлттар тұратын көп мәдениетті мемлекет қалай аталады? | Қазақстан | geo |
Қазақстан – ислам, православие, католицизм, протестантизм, буддизм және дзен-буддизм сияқты көптеген діндер біріктірілген мемлекет. | Қазақстанда қандай діндер біріктірілген? | ислам, православие, католицизм, протестантизм, буддизм және дзен-буддизм сияқты көптеген діндер | geo |
Мереке күндері адамдар әдетте үлкен мерекелер ұйымдастырады, қонақтарды шақырады, дәмді тағамдар дайындайды және сыйлықтармен алмасады. | Қашан адамдар үлкен мерекелер ұйымдастырады, қонақтарды шақырады, дәмді тағамдар дайындайды және сыйлықтармен алмасады? | Мереке күндері | ethno |
Жаңа жылдық мерекелер қалалар мен үйлерді безендірумен, шырша орнатумен, отшашулармен және Аяз атамен бірге жүреді, бұл мерекелік атмосфераны қалыптастырады. | Жаңа жылдық мерекелік атмосфераны не қалыптастырады? | үйлерді безендірумен, шырша орнатумен, отшашулармен және Аяз атамен | ethno |
Туған күн-бұл әр адам үшін ерекше мереке, адам құттықтаулар мен сыйлықтар алу кезінде жақындарының назары мен қамқорлығынан ләззат алады. | Әр адам үшін ерекше мереке ол? | Туған күн | ethno |
Масленица немесе Наурыз сияқты көктемгі мерекелер халықтардың мәдени мұрасы мен салт-дәстүрін сақтауға мүмкіндік беретін халықтық мерекелермен, салт-дәстүрлермен және дәстүрлі тағамдармен бірге жүреді. | Дәстүрлі тағамдары бар көктемгі мерекелерге не жатады? | Масленица мен Наурыз | ethno |
Ұлттық мерекелер әр елде тарихи-мәдени маңызы бар оқиғалар мен даталарды атап өту үшін тойланады. | Ұлттық мерекелер не үшін тойланады? | тарихи-мәдени маңызы бар оқиғалар мен даталарды атап өту үшін | ethno |
Алып Ер Тұңға – түркі мемлекетін басқарған көсем. Ол замандағы түркілер Енисей мен Ертіс, Дунай бойларын, Ауғанстан мен Иран, Сирия, Түркия жерлерін мекендеген. | Алып Ер Тұңға басқарған мемлекет қайда мекендеген? | Енисей мен Ертіс, Дунай бойларын, Ауғанстан мен Иран, Сирия, Түркия жерлерін | geo |
Тұран әскері қолбасшысының атына қосылып айтылатын «алып» сөзі сол заманда «күшті», «батыр», «қаһарман», «ержүрек» деген мағынаны білдірген. | «алып» сөзі қандай мағынаны білдірген? | «күшті», «батыр», «қаһарман», «ержүрек» | ethno |
Алып Ер Тұңға – Иранның ұлы ақыны Фирдоусидің «Шаһнама» кітабына кейіпкер болған. | Фирдоуси деген кім? | Иранның ұлы ақыны | biblio |
Әбу Насыр әл-Фараби – қыпшақ даласынан шыққан ұлы энциклопедист ғалым. Ойшыл, философ, математик. Ол – ақын, әдебиет пен музыка зерттеушісі. Толық аты-жөні: Әбу Насыр Мұхаммад ибн Тархан ибн Ұзлағ әл-Фараби. | Әбу Насыр Мұхаммад ибн Тархан ибн Ұзлағ әл-Фараби қай жерден шыққан? | Қыпшақ даласынан | history |
Әбу Насыр әл-Фараби философия, жаратылыстану, астрономия, математика, медицина, логика, этика, метафизика, жағрафия, әдебиеттану, тіл білімі, музыка сияқты ғылым салаларынан 164 трактат жазғаны мәлім. | Әбу Насыр әл-Фарабидің қанша трактат жазғаны туралы мәлім? | 164 трактат | history |
Әл-Фарабидің туғанына 1100 жыл толуы Қазақстанда кеңінен атап өтілді. Оның шығармалары қазақ, орыс, ағылшын тілдеріне аударылған. Алматыдағы Қазақ ұлттық университеті Әл-Фараби есімін иеленген. | Әл-Фарабидің шығармалары қай тілдерге аударылған? | Қазақ, орыс, ағылшын тілдері | biblio |
Доспамбет жырау XV ғасырдың 90-жылдарының орта шенінде Азау қаласында дүниеге келген. Сол кезде Донның төменгі ағысын, Азау маңын мекендеген Кіші Орданы билеуші әскери шонжарлар тұқымынан шыққан болашақ жырау, заманы мен ортасының талабына сай тамаша тәрбие алып өскен. | Доспамбет жырау қай тұқымнан шыққан? | Кіші Орданы билеуші әскери шонжарлар тұқымынан | history |
Өз заманындағы талай әскери жорыққа қатысқан жауынгер, жырау, туыстас түркі тайпаларының арасындағы көп қырқыстың бірінде, 1523 жылдың бас кезінде, Астрахан түбінде қаза табады. Ол кезде Доспамбеттің жасы әлі отызға да толмаған еді. | Доспамбеттің қай жерде қайтыс болды? | Астрахан түбінде қаза табады | history |
Жайық – Еуропа мен Азияның ортасында орналасқан өзен. Жалпы ұзындығы – 2428 км. Жайық өзені туралы «Қыз Жібек» дастанында, Махамбет жырларында жиі айтылады. | Жайықтың ұзындығы қанша? | 2428 км | geo |
Италияның әйгілі саяхатшысы Марко Поло Қытайға жасаған сапарында Еуропадан Азияға Жайық өзені арқылы өткен. | Марко Поло қай елдін саяхатшысы? | Италия | geo |
Сұлтанмахмұт Торайғыров 1893 жылы қазіргі Солтүстік Қазақстан облысында кедей шаруаның үйінде туған. | Сұлтанмахмұт Торайғыров қайда туылды? | Солтүстік Қазақстан облысында | geo |
Әкесі Шоқпыт (Әбубәкір) кедей болса да, әрі балажан, көзі ашық, көңілі сергек, бірбеткей, өжет, ақпейіл, жомарт адам еді. Ол Сұлтанмахмұтты тәрбиелеп өсіруге бар күшін салады. | Сұлтанмахмұттың әкесі кім? | Шоқпыт (Әбубәкір) | biblio |
Сұлтанмахмұт Торайғыров 1912 жылға дейін ауылда өседі. Әкесінен, ауылдағы молдалардан сабақ алып, хат танып, көзін ашады. 1912 жылы Троицк қаласына барып оқи бастайды. Дәл осы кезден әдебиетпен айналысуы, өлең жазуы басталады. | Сұлтанмахмұт 1912 жылы қайда барып оқиды? | Троицк қаласында | biblio |
1915 жылы Сұлтанмахмұт Торайғыров Семей қаласына барып, оқуға түспек болады. Бірақ оқуға түсе алмайды. Бір жағынан, жасы, білімі келмейді. Екінші жағынан, каржысы тапшы болады. | Не үшін Семей қаласына оқуға түсе алмайды? | Жасы, білімі келмейді, қаржысы тапшы болады. | biblio |
Сұлтанмахмұт Торайғыров өмірінің соңғы жылдарында өзінің «Айтыс», «Адасқан өмір», «Кедей» сынды поэмалары мен өлеңдерін жазып қалдырды. | Сұлтанмахмүт Торағровтың «Айтыс», «Адасқан өмір», «Кедей» сынды поэмалары мен өлеңдері қашан жазылды? | Өмірінің соңғы жылдары | biblio |
Табиғаттың көптеген компоненттері өзара байланыста болады. Бір компонент қасиеттерінің басқасының қасиеттеріне тигізген әсерінің деңгейін білу үшін тәжірибе жүргізіледі. Тәжірибенің мәнісі арнайы құрылған, яғни жасанды жағдайлардағы табиғи құбылыстарды зерттеуде жатыр. | Тәжірибенің мәнісі неде? | Табиғи құбылыстарды зерттеуде | geo |
Cел (сел ағыны) – шағын таулы өзендерде кенеттен туындайтын су мен тау жыныстарының бөліктерінен тұратын буырқанған лай немесе тасты лай ағын. Селдің туындауына қатты нөсер, қардың күрт еруі, су тоғандарының бұзылуы, кейде жер сілкінісі, жанартаудың атқылауы тікелей себеп болады. | Селдің туындауына себептері қандай? | Қатты нөсер, қардың күрт еруі, су тоғандарының бұзылуы, кейде жер сілкінісі, жанартаудың атқылауы | geo |
Бағдарлық әдіс аумақты алдын ала белгіленген бағыт бойынша зерттеуді білдіреді. Оның негізгі тәсілдері: бақылау, жағдайды бағалау, өлшеу, сипаттау, сызбалар, карталар мен зерттелетін нысандар тізімін құрастыру. Бағыттар аумақ бөліктерін әртүрлі сипаттамаларымен бірге қамтитындай жасалады. Бағытты анықтау үшін, бұрын жарық көрген карталар мен ол жердің жоспарлары пайдаланылады. | Бағдарлық әдістердің негізгі тәсілдеріне не жатады? | Бақылау, жағдайды бағалау, өлшеу, сипаттау, сызбалар, карталар мен зерттелетін нысандар тізімін құрастыру | geo |
Тұрақты әдістер – бұл бірнеше мәрте сипаттауды, бақыланатын нысандардағы болатын өзгерістерді өлшеуді талап ететін бір табиғи нысанды ұзақ (маусымдық, жыл бойы немесе көп жыл бойы) бақылау әдістері. | Ұзақ бақылау әдістерінің мерзімдері қандай болады? | маусымдық, жыл бойы немесе көп жыл бойы | geo |
Кез келген бақылау нәтижелері құжатқа тіркелуі керек. Яғни қойын дәптеріне белгілі ретпен жазылуы тиіс. Қойын дәптердің мұқабасы мен алғашқы бетінде бақылаушының аты-жөні мен байланыс мәліметтері көрсетіледі. Қойын дәптер жоғалған жағдайда, берілген байланыс мәліметтері бойынша қайтарып беру жөнінде өтініш жазуға болады. | Кез-келген бақылау нәтижелері жазылатын құжаттың қандай түрі бар? | Қойын дәптер | geo |
Жер сілкіністері – бұл жылдам жерасты дүмпулері және жер бетінің тербелістері. Жер қыртысындағы немесе Жер мантиясының жоғарғы бөлігіндегі тектоникалық жылжу және үзілулер (жарықтар) – бұлар жер сілкіністерінің туындау себебі. Осы жарықтар арқылы жер қыртысының қабаттары жылжиды, яғни жоғары көтеріледі не төмен түседі. | Жер қыртысының қабаттары қалай жылжиды? | Жоғары көтеріледі не төмен түседі | geo |
Жер сілкінісі ошақтарынан литосфералық тақталардың жылжуы нәтижесінде жер қыртысы арқылы тербелістерді тудыратын толқындар тарайды. Жер сілкінісі ошағының үстінде орналасқан жер бетіндегі нүкте жер сілкінісінің эпицентрі деп аталады. Жерасты дүмпулері нақ осы эпицентрде ең күшті болады, эпицентрден қашықтаған сайын, дүмпу күші әлсірейді. | Эпицентр дегеніміз не? | Жер сілкінісі ошағының үстінде орналасқан жер бетіндегі нүкте | geo |
Отбасы — адамның әлеуметтенуінің маңызды тетігі. Баланың қандай адам болып қалыптасуының іргетасы отбасында қаланады. Адамның алғашқы ұстазы — отбасы мүшелері, ата-анасы, ата-әжесі, аға-әпкелері. | Отбасы мүшелеріне кімдер жатады? | Ата-ана, ата-әже, аға-әпкелер | ethno |
Испанияда пайда болған романс («роман») алғашында испан тіліндегі «ән» деген ұғымды білдірген. Бүгінде романс – лирикоэпикалық немесе лирикодрамалық мазмұнға толы бір дауысқа арналған ән жанры. | Лирикоэпикалық немесе лирикодрамалық мазмұнға толы бір дауысқа арналған ән жанры қайда пайда болды? | Испанияда | art |
Сатира – қоғамдық дерт пен қасіретті келемеж ете отырып, әшкерелейтін өлең, әңгіме, фельетон, эпиграмма, роман т.б. түрінде жазылған әдеби шығарма. Абай бұл жанрда «Болыс болдым, мінеки», «Мәз болады болысың», «Сабырсыз, арсыз, еріншек», «Бойы бұлғаң», «Менсінбеуші ем наданды, «Адасқанның алды – жөн, арты – соқ пақ», «Көзі нен басқа ойы жоқ», «Бай сейілді», «Байлар жүр жиған малын қорғалатып» т.б. деген сықақ өлеңдер жазған. | Сатира жанрындағы Абай жазған шығармалар қандай? | «Болыс болдым, мінеки», «Мәз болады болысың», «Сабырсыз, арсыз, еріншек», «Бойы бұлғаң», «Менсінбеуші ем наданды, «Адасқанның алды – жөн, арты – соқ пақ», «Көзі нен басқа ойы жоқ», «Бай сейілді», «Байлар жүр жиған малын қорғалатып» | biblio |
Қазақстандағы ең алғашқы мұнай Атырау атырабындағы «Қарашүңгіл» деген жерден шыққан. | Қазақстандағы ең алғашқы мұнай қай жерден шыққан? | «Қарашүңгіл» деген жерден | geo |
Қазақстандағы ең алғашқы мұнай Атырау атырабындағы «Қарашүңгіл» деген жерден шыққан. Алғашқы мұнай барлау объектілері Доссор, Қаратоң, Қарашүңгіл және Ескенеден басталған. | Қазақстандағы алғашқы мұнай барлау объектілері? | Доссор, Қаратоң, Қарашүңгіл және Ескене | geo |
Қазақстандағы ең алғашқы мұнай Атырау атырабындағы «Қарашүңгіл» деген жерден шыққан. Қарашүңгіл — Құлсарыдан 70 шақырым қашықтықта орналасқан кеніш. 1894 жылы патшалы Ресейден келген кәсіпкерлер қазақ жеріндегі мұнай-кен орындарын іздеп, барлауға концессия алып, іске кіріседі. Алғашқы мұнай барлау объектілері Доссор, Қаратоң, Қарашүңгіл және Ескенеден басталған. | Қарашүңгілмен Құлсарыының арасы қанша? | 70 шақырым | geo |
Зерттеушілердің мәліметіне сүйенсек, қара алтынның 80 пайызы 8 елдің жерінің астында жатыр. Атап айтқанда, Венесуэлада 17,5%, Сауд Арабиясында 15,6%, Канадада 10%, Иранда 9,3%, Иракта 9%, Кувейтте 5,9%, Ресейде 6,4%, Біріккен Араб әмірлігінде 5,7% мұнай бар. Қазақстан тоғызыншы орынды иемденеді. | Қара алтынның пайызы бойынша бірінші орынды қай ел иемдененді? | Венесуела | geo |
Қазақ халқының асыл мұраларының бірі — табиғатқа деген сүйіспеншілігі мен адамгершілік қасиеті. Халық ұғымында «табиғат» деген қасиетті сөз «туған жер», «өскен ел», «атамекен», «аяулы өлке», «ауылым» деген аса қымбат сөздермен байланысты. Халық табиғаттағы өздері қастерлеген жерлерді «әулие бұлақ», «әулие ағаш» деп, көздің қарашығындай сақтаған. | Өздері қастерлеген жерлерді «әулие бұлақ», «әулие ағаш» деген кімдер? | Қазақ халқы | ethno |
Қазақстан Республикасының Мемлекеттік Елтаңбасында бидай масағы мен қанатты пырақ бейнеленген. Бұл — өсімдіктер мен жануарлар әлемін қадірлеп, құрметтеуден туындаған туған жерімізге деген терең сүйіспеншіліктің белгісі. | ҚР елтаңбасында,өсімдіктер мен жануарлар әлемін қадірлеп, құрметтеуден туындаған туған жеріне деген терең сүйіспеншіліктің белгісі ретінде не бейнеленген? | Бидай масағы мен қанатты пырақ | ethno |
Жаһандық денсаулық жүйесіндегі озық үлгілер күрделі ауруларды емдеуге мүмкіндік берді. Қазіргі заманауи озық медицина онкологиялық ауруларды емдей бастады. Бұл әдістеме молекулярлы және ядролық медицинаның жетістіктерін пайдаланады. Ядролық медицина молекуланы «көре» алады, оның қайда тұрғанын дәрігерлерге «хабарлап» қана қоймай, құрамы, шығу тегі туралы мәліметтерді де бере алады. | Онкологиялық ауруларды емдеуде қандай саланың еңбектерін пайдаланады? | Молекулярлы және ядролық медицинаның жетістіктерін | bio |
Ядролық медицинада науқасты қарау барысында көп көлемде диагностикалық маркерлер қолданылады. Бұл оқшауланған ісіктің, қатер деңгейін көрсетеді. Мамандар ісіктің көзге көрінбес жасушадан пайда болып, тез бөлінетінін айтады. Жасушалар қантты көп жинақтағаннан зат алмасу мен өсудің көзі ретінде қызмет етеді. Сондықтан глюкоза ерітіндісін F18 радиоактивті заттармен белгілеп, қатерлі ісік жасушаларын табу үшін адам ағзасына енгізеді. | Қатерлі ісік жасушаларын табу үшін адам ағзасына қандай радиактивті заттарды енгізеді? | F18 радиоактивті заттарын | bio |
Қазақ тілі — түркі тілдерінің ішіндегі ең таза, әуезді тіл. Қазақ тілінің негізгі лексикалық қорын көне түркі сөздері құрайды. Түрік тілінде араб тілінен енген сөз өте көп екен. Солардың орнын алмастыру үшін түріктер қазақ тілін донор тіл ретінде қолданғылары келеді. | Не үшін түріктер қазақ тілін донор тіл ретінде қолданғылары келеді? | Араб тілінен енген сөздердің орнын алмастыру үшін | biblio |
Қазақ жастары қариялардың аттарын ерттеп, бірге жүрген. Данышпан-ойшыл шешендерден өнер-білім үйренген. Оларға әрқашан сәлем беріп, ақыл сұраған, құрметтеген. Осылайша, жастар «халық мектебінен» тәрбие алған. | Не үшін қазақ жастары қариялармен бірге жүрген? | Өнер-білім үйренген | ethno |
Қазақ халқының тарихында би-шешен көп болған. Олар: Жиренше шешен, Сырым Датұлы, Қазыбек би, Төле би, Әйтеке би, Малайсары би және басқа да би-шешендер. Би-шешендер адамдар арасындағы даулы мәселелерді бір ауыз сөзбен әділ шешкен. Ежелгі қазақтың би-шешендері бүгінгі соттың қызметін атқарған. Олар сөзге шешен, қиын мәселелерді зерлі сөзбен шешетін тапқыр болған. | Қазақ халқының тарихындағы би-шешендер кімдер? | Жиренше шешен, Сырым Датұлы, Қазыбек би, Төле би, Әйтеке би, Малайсары би | history |
Жұмыс — адамның кәмелет жасына толғаннан бастап қоғамның әртүрлі саласында арнайы еңбек түрінде орындалатын әрекеті. Жұмыс орындалу ерекшелігіне қарай қара жұмыс және ой жұмысы болып бөлінеді. Қара жұмыс — дене еңбегі арқылы орындалатын жұмыс. Оған шахталар мен мұнай-газ кенорындарында, ауылшаруашылықта, ауыр және жеңіл өнеркәсіп салаларында, сауда орындарындағы адамдардың жұмысы жатады. | Қара жұмыс қайда қолданылады? | Шахталар мен мұнай-газ кенорындарында, ауылшаруашылықта, ауыр және жеңіл өнеркәсіп салаларында, сауда орындарында | geo |
Ой еңбегі ғылыми және шығармашылық, өнертапқыштық бағыттарда жұмыс жасайтын адамдарға тән. Жоғары немесе арнайы оқу орындарында білім алған мамандар елдің саяси, экономикалық салалары мен өнер, ғылыми мекемелерінде, білім ордаларында қызмет жасайды. Өз қызметтерінің ерекшелігіне орай түрлі бағытта зерттеулер жүргізеді. | Ой еңбегі қандай адамдарға тән? | ғылыми және шығармашылық, өнертапқыштық бағыттарда жұмыс жасайтын адамдарға | art |
Құсбегі (бүркітші) — аңға, құсқа салу мақсатымен бүркіт, қаршыға, қырғи және т.б. сияқты құстарды қолға үйрететін адам. Құс салуға бірнеше кісі бірігіп шығады. Құсбегі аңға шыққанда бүркітті оң қолына қондырып, атта бекем отырып, білек бауларынан ұстайды. Басқалар түрлі құралдармен даңғырлатып, аң-құсты үркітеді. Осы қарбалас сәтте биіктеу жерге шығып, құс не аңды көргенде томағасын тартып, бүркітін ұшырады | Құсбегі нені қолға үйретеді? | бүркіт, қаршыға, қырғи | ethno |
Театр сахнасы өмірдің саяхатшысы сияқты. Шымылдық артынан дүние жүзінің тарихын, бүгінгі күнді, болашақты 3-4 сағат ішінде көресің. Халықтың бар өмірімен бір қойылымда танысасың. Театр — жақсылық пен жамандықты, адалдық пен арамдықты, махаббат пен зұлымдықты тануға көмек беретін мәдени орын. Әр қойылым өмірден туады. Сондықтан театр — өмірдің айнасы. | Театр арқылы немен танысасын? | дүние жүзінің тарихымен, бүгінгі күнмен, болашақпен | art |
Театрда актер, режиссер, суретші, композитор, балетмейстер, жарық беруші, гример, шаштараз, бутафор және т.б. мамандар ұжым болып еңбек етеді. Олардың бірісіз бірінің күні жоқ | Композитор, гример актер қайда ұжым болып еңбек етеді? | Театрда | art |
Театрдың негізгі тірегі — актер. Актерсіз театр жоқ. Қойылымның идеясын халыққа көрсететін де — актер. Егер актер өз рөлін ойнай алмаса, сахналық бейне тумайды. | Сахналық бейнені кім тудырады? | Актер | art |
Қазақ театры және кино өнерінің тарландары Құман Тастанбеков пен Меруерт Өтекешова мәңгілік махаббаттың нышанына айналды. Оған қос тарланның «Қыз Жібек» көркем фильмінде ғашықтардың рөлін ойнауы себеп болды. | «Қыз Жібек» көркем фильмінде ғашықтардың рөлін кімдер ойнады? | Құман Тастанбеков пен Меруерт Өтекешова | art |
Төлеген жар іздеп, Сырлыбайдың еліне келеді. Көп қыздың ішінен Сырлыбайдың қызы Жібекті ұнатып, ынтызар болады. Алайда Төлегеннің әкесі Базарбай — оған қарсы болады. Төлеген әкесінің қарсылығына қарамай, сүйіктісі Жібектің еліне келеді. | Кім Сырлыбайдың қызы Жібекті ұнатып, ынтызар болды? | Төлеген | art |
Сырлыбай елінің сарбазы Бекежан да Жібекке ынтызар болып, ғашықтардың махаббатын қызғанады. Сөйтіп, ол Төлегенді өлтіреді. Оны естіген Жібек Жайық өзеніне батып өледі. | Төлегенді кім өлтірді? | Бекежан | art |
Жуковскийдің мәтіні бойынша, Александр Македонский ақылгөйдің көз сүйегі туралы сөздерін естіген соң да бөтен елге деген шабуылдарын тоқтатпай, керісінше, «өмір қысқа, бәріне үлгеру керек» деп, Үндістанды жаулауға аттанады. | Кімнің мәтіні бойынша Александ Македонский «өмір қысқа, бәріне үлгеру керек» деп, Үндістанды жаулауға аттанады? | Жуковскийдің мәтіні бойынша | art |
«Ақ білек» романында 1917 жылғы Ақпан төңкерісінен кейін Ресей империясын ұзақ жыл басқарып келген монархиялық патша өкіметі біржола құлап, Кеңес өкіметінің үстемдік алған дүрбелең кезеңіндегі оқиға суреттеледі | Ресей империясының монархиялық патша өкіметінен кейін кімдер үстемдік алады? | Кеңес өкіметі | art |
Ақ өлең – әлемнің бірқатар халықтары әдебиетінде кездесетін ұйқассыз өлең үлгісі. Ағылшын тіліндегі blank (ұйқасты өшіру, жоғалту) сөзі, француз тілінде blanch (ақтау) мағынасындағы сөздің қате аударылуынан орыс тіліне француз тілінен «Белый стих» болып аударылып, қазақ әдебиеттану ғылымына орыс тілі арқылы сол атаумен енген | Ағылшын тіліндегі blank (ұйқасты өшіру, жоғалту) сөзі, француз тіліндегі blanch (ақтау) қазақ тіліне қалай енген? | сөздің қате аударылуынан,қазақ әдебиеттану ғылымына орыс тілі арқылы сол атаумен енген | biblio |
Күн ұзарған, түн қысқарған көкектің кәрі қыздай қылтың-сылтың басы. Өскеменнен түсте шыққан автобус Ұлан арқылы Самарға тікелей асып, Ертіс түсіп, Күршімнен бір-ақ шығуға бел байлаған. | Өскеменнен шыққан автобус қайда шығуға бет алған? | Күршімге | biblio |
"Күндердің күнінде Парижде бір дағыстандық суретшіні кездестірдім. Революциядан кейін іле-шала Италияға оқуға кетіпті де, итальян қызына үйленіп, еліне қайта алмай қалыпты" | Ұзіндідегі Итальян қызы кімге тұрмысқа шыққан? | Дағыстандық суретшіге | biblio |
"Жазғытұрымның кірбіңсіз ашық аспаны мөлдіреп, көлде көрініс беріп тұр. Кілкіген жұқалаң мұнар арасынан оқшау көрініп, мұнда-мұндалап аппақ болып жататын Тарбағатай шың-құздарын ұзыннан-ұзақ созылған жіп-жіңішке ақ бұлт екіге бөліп, аспан тауына ұқсайтын. " | Ақ бұлтты екіге бөліп, аспан тауына ұқсап тұрған шын-құздын атауы қандай? | Тарғабатай | biblio |
"Есіл ағысының жасырын күшін сен суына сүңгігенде ғана көресің. Моп-момақан боп, тұнып тұрған сияқтанып, оның суы тізеңнен аспай-ақ сені қабықтай қалқытып ала жөнеледі. Сен малтымпаз болмасаң, суға кеттім деп үрейленесің." | Есілдің ағысынын жасырын күшін қайдан көресің? | Сен суына сүңгігенде ғана көресің | biblio |
Көкшетау – Сарыарқаның солтүстігінде, Көкшетау қыратының солтүстік-шығыс бөлігінде оқшау орналасқан, жақпартасты, орманды, көлді тау. Оңтүстіктен солтүстікке қарай 20 км-ге доғаша иіле созылып жатыр, ені 5 шақырымдай. | Көкшетаудың ені қандай? | Ені 5 шақырымдай | geo |