context
stringlengths
26
640
question
stringlengths
13
155
answer
stringlengths
1
231
topic
stringclasses
13 values
Спора – саңырауқұлақтардың таралуын қамтамасыз ететін арнайы құрылымды жасуша. Споралар түзілетін орын спорангий деп аталады.
Спорангий деген не?
Споралар түзілетін орын.
bio
Саңырауқұлақтар мен бактериялар топырақ құрамындағы кейбір зиянды бактериялардың көбейіп кетпеуіне ықпал етеді. Өздерінен арнайы зат бөліп, зиянды бактериялардың өсуін тежейді. Оларды антибиотиктер деп атайды.
Антибиотиктер дегеніміз не?
Өздерінен арнайы зат бөліп, зиянды бактериялардың өсуін тежейтін заттар.
bio
Тарғақ, орақтұмсық және реликті шағалалар (қарамойнақ) Қызыл кітап тізімінде бар. Реликті шағала Қазақстанда Алакөл көлінде ғана таралған. Қорғау мақсатында Алакөл қорығы (1998) ұйымдастырылды.
Реликті шағала Қазақстанның қай аймағында таралған?
Алакөл көлінде.
bio
Адам есту мүшесі арқылы қоршаған ортадан әр түрлі дыбыстарды қабылдап талдайды. Есту мүшесі дыбыстарды анықтап ажыратуға көмектеседі. Адамның есту мүшесі – құлақ. Құлақ 3 бөлімнен тұрады: сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақ.
Құлақ қандай бөліктерден тұрады?
Сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақ.
bio
Жер шарындағы теңіз деңгейінен ең төмен орналасқан жер Арабия түбегінің солтүстік батысындағы Өлі теңіз орналасқан Гхор ойысы, оның деңгейі – 403 м.
Гхор ойысы қайда орналасқан?
Арабия түбегінің солтүстік батысындағы Өлі теңізде орналасқан.
geo
Халқының саны жөнінен Африкадағы ірі ел болып саналатын Нигерия – Батыс Африкада орналасқан. Мұнда 125 млн-нан астам адам тұрады. Астанасы – Абуджа қаласы.
Нигерияның астанасы?
Абуджа.
geo
Тынық мұхит жағалауларында Жер шары халқының тең жартысы мекендейтін 50 ел орналасқан. Бұл елдердің халықтары ежелден-ақ мұхит байлығын пайдаланып келеді. Көптеген елдер мұхит суынан түрлі пайдалы қазбалар, ал мұхит қайраңдарынан мұнай өндіреді.
Тынық мұхит жағалауында неше ел мекендейді?
50
geo
Керей мен Жәнібек Қозыбасыға қазақ хандығының ұлттық туын тігіп, 1465-1466 жылдары Қазақ хандығын құрды. Хандықтың алғашқы құрылған кездегі аумағы Қозыбасы мен Шу аймағы болған.
Қазақ хандығы қай жылдары құрылды?
1465-1466 жылдары.
history
Молдова ТМД құрамындағы шағын елдердің бірі. Астанасы – Кишинев қаласы. Молдова Прут пен Днестр өзендерінің аралығында орналасқан.
Молдованың астанасы?
Кишинев.
history
Атмосферада көмірқышқыл газының үлесінің артуын жылыжай эффектісі деп атайды. Көмірқышқыл газы жер бетінен бөлінетін жылуды өткізбейтіндіктен, климат жылынады.
Жылыжай эффектісі деген не?
Атмосферада көмірқышқыл газының үлесінің артуы.
physics
Қытай жер көлемі жөнінен Ресей мен Канададан кейінгі үшінші орынды алады. Қытайдың жер көлемі 9,6 млн шаршы шақырым.Қытай елінің жағалауында 5400 арал орналасқан. Қытайдағы ең ірі аралдарға Тайвань мен Хайнань аралдары жатады.
Қытай жер көлемі бойынша нешінші орында?
Үшінші.
geo
Байкал көлінде ашық күндері 40 метрге дейінгі тереңдік көрініп жатады. Бұл көлде тіршілік ететін эпишура деп аталатын ұсақ шаяндар көлдің суын ластайтын балдырлармен қоректене отырып, көл суын тазартады.
Байкал суын тазартатын шаян?
Эпишура.
bio
Жер шарындағы ең лайлы өзен – Хуанхэ өзені. Хуанхэ қытай тілінен аударғанда «сары өзен» деген мағына береді. Хуанхэ өзенінің лайлы болуының басты себебі – өзен сазды жынысты аумақты жермен ағып өтеді.
Жер шарынлағы ең лайлы өзен?
Хуанхэ.
geo
Пассаттар – атмосфералық қысым жоғары болатын тропиктік ендіктерден қысымы төмен экваторға қарай соғатын тұрақты жел. Оның орташа жылдамдығы 5-8м /с.
Пасат деген не?
Атмосфералық қысым жоғары болатын тропиктік ендіктерден қысымы төмен экваторға қарай соғатын тұрақты жел.
geo
Жер бедері дегеніміз – жер бетінің тегіс емес, ойлы-қырлы болып келуінің жиынтығы. Жер бедерін зерттейтін ғылым геоморфология деп аталады.
Геоморфология бұл?
Жер бедерін зерттейтін ғылым.
geo
Топырақ эрозиясы дегеніміз – топырақтың құнарлы қабатын кемітетін табиғи апат. Топырақ эрозиясының екі түрі бар: су эрозиясы және жел эрозиясы.
Топырақ эрозиясы деген не?
Топырақтың құнарлы қабатын кемітетін табиғи апат.
geo
Мелиорация дегеніміз – топырақты жақсарту. Топырақты жақсарту үшін ауыспалы егіс, қар тоқтату, ағаш отырғызу т.с.с. шаралары қолданылады.
Топырақты жақсарту шараларын не деп атаймыз?
Мелиорация.
geo
Каспий теңізі бес мемлекеттің жағалауын шайып жатыр. Каспий теңізі жағалау сызығының 29%-ы (2340 км) Қазақстанға, 16%-ы Ресейге, 20%-ы Әзірбайжанға 21%-ы Түрікменстанға, 14%-ы Иранға тиесілі.
Каспий теңізі неше мемлекетті шайып жатыр?
5
geo
Италия - Рим қирандыларымен, ортағасырлық қалаларымен және әдемі жағажайларды қамтитын асханасымен, сәнімен және бай тарихымен танымал ел.
Италия несімен танымал ел?
Рим қирандыларымен, ортағасырлық қалаларымен және әдемі жағажайларды қамтитын асханасымен, сәнімен және бай тарихымен
geo
Жер шарындағы ең үлкен ойпат - Амазонка ойпаты.Амазонка ойпаты Оңтүстік Америка материгіндегі Бразилия мемлекетінің аумағын алып жатыр
Жер шарындағы ең үлкен ойпат қандай?
Амазонка ойпаты
geo
Жер бетінің аз тілімденген, тегіс немесе белесті болып келген кең алқабы жазық деп аталады.
Жазық дегеніміз не?
Жер бетінің аз тілімденген, тегіс немесе белесті болып келген кең алқабы жазық деп аталады.
geo
Жазықтардың негізгі екі түрі болады: тегіс және төбелі.
Жазықтардың негізгі екі түрін атаңыз
Тегіс және төбелі болады
geo
Теңіз деңгейінен есептегенде биіктігі 200 м ден төмен жазық ойпат деп аталады
Ойпат дегеніміз не?
Теңіз деңгейінен есептегенде биіктігі 200 м ден төмен жазық
geo
Жер шарындағы ең биік тау шыңы Гималай тауындағы Джомолунгма шыңы. Биіктігі 8848 м. Бұл шыңды адамзат баласы 1953 жылы бағындырған.
Жер шарындағы ең биік тау шыңы калай аталады?
Джомолунгма шыңы
geo
Жер бедері дегеніміз - жер бетінің тегіс емес, ойлы -қырлы болып келуінің жиынтығы.
Жер бедері дегеніміз не?
Жер бетінің тегіс емес, ойлы -қырлы болып келуінің жиынтығы
geo
Жер қыртысының бетінде су, жел, т.б сыртқы күштердің әсерінен пайда болған жыныстар шөгінді жыныстар деп аталады.Шөгінді жыныстар органикалық, кесек, химиялық болып бөлінеді.
Шөгінді жыныстар дегеніміз не?
Жер қыртысының бетінде су, жел, т.б сыртқы күштердің әсерінен пайда болған жыныстар
geo
Жердің орталық өзегін ядро алып жатыр. Ядро темір мен никельден тұрады. Ядро сыртқы және ішкі ядро болып бөлінеді. Сыртқы ядро балқыған күйде, ішкі ядро қатты шар түрінде болады.
Жердің орталық өзегін не алып жаты?
Жердің орталық өзегін ядро алып жатыр.
geo
Жердің ең сыртқы қатты қабаты жер қыртысы (литосфера) деп аталады. Латынша «литос» тас деген мағына береді.
Жердің ең сыртқы қатты қабаты қалай аталады?
Жер қыртысы (литосфера) деп аталады.
geo
Джомолунгма непал тілінен аударғанда «таулардың ана құдайы» деген мағына береді.
Джомолунгма непал тілінен аударғанда қандай мағына береді?
«Таулардың ана құдайы» деген мағына береді.
geo
Жердің ішкі құрылысы мынадай қабаттардан тұрады: жер қыртысы, мантия, ядро. Жердің ішкі құрылысының ерекшеліктеріне қарай белгілі бір тереңдіктерде таралу жылдамдығының өзгеруіне байланысты Жер шарының ішкі құрылысы үш қабаттан тұрады.
Жердің ішкі құрылысы қандай қабаттардан тұрады?
Жер қыртысы, мантия, ядро
geo
Литосфералық тақталардың қозғалу теориясын неміс ғалымы А.Вегенер ұсынған
Литосфералық тақталардың қозғалу теориясын қай ғалым ұсынды?
Неміс ғалымы А.Вегенер
geo
Жер қойнауын толтырып жатқан заттарды тау жыныстары деп атайды.
Жер қойнауын толтырып жатқан заттарды калай атайды?
тау жыныстары деп атайды.
geo
Тау жыныстары шығу тегіне қарай үшке бөлінеді: шөгінді, магмалық, метаморфты.
Тау жыныстары шығу тегіне қарай үшке бөлінеді, атап айтыңыз
шөгінді, магмалық, метаморфты.
geo
Жер астындағы балқып жатқан отты заттан пайда болған тау жыныстары магмалық деп аталады. Магма грекше былғама, жердің терең қойнауында жоғары қысым мен температура жағдайында түзілетін отты қоймалжың зат.
Жер астындағы балқып жатқан отты заттан пайда болған тау жыныстары калай аталады?
магмалық деп аталады
geo
Жер бедерінің құрылысын, жаралуын, даму тарихын және қазіргі динамикалық жағдайын зерттейтін ғылым геоморфология деп аталады
Геоморфология ғылымы дегеніміз не?
Жер бедерінің құрылысын, жаралуын, даму тарихын және қазіргі динамикалық жағдайын зерттейтін ғылым
geo
Австралияның қой шаруашылығына мамандануы табиғи жайылымдардың молдығымен түсіндіріледі
Австралияның қой шаруашылығына мамандануы дегеніміз не?
табиғи жайылымдардың молдығымен түсіндіріледі
geo
Адам әрекеті нәтижесінде өзгеріске ұшыраған табиғат кешендері: Антрогендік
Антрогендік дегеніміз не?
Адам әрекеті нәтижесінде өзгеріске ұшыраған табиғат кешендері
geo
Дүние жүзінде қазіргі кезде отыз - отыз бір монархия бар
Дүние жүзінде қазіргі кездеканша монархия бар?
отыз - отыз бір
geo
Еліміздегі алғашқы ұлттық парк -Баянауыл паркі
Еліміздегі алғашқы ұлттық парк калай аталады?
Баянауыл
geo
Жыл бойы ауа температурасы +25ºС-тан төмен түспейді, жауын-шашын мөлшері 1500-3000 мм болатын Экваторлық климаттық белдеу
Экваторлық климаттық белдеу дегеніміз не?
Жыл бойы ауа температурасы +25ºС-тан төмен түспейді, жауын-шашын мөлшері 1500-3000 мм болатын климаттық белдеу
geo
Көлдердің жалпы саны жөнінен дүние жүзінде бірінші болып Канада мемлекеті орындады
Көлдердің жалпы саны жөнінен дүние жүзінде бірінші болып қай мемлекет орындады?
Канада
geo
Көмір өндіруден Қытай мемлекетті алдыңғы орында
Көмір өндіруден қай мемлекет алдыңғы орында?
Қытай
geo
Голобусты жасаған М. Бехаим аспап
глобусты жасаған кім?
М. Бехаим
geo
Мұхиттың белгілі бір бөліктерін алып жатқан зор көлемді су- су массасы деп аталады
су массасы дегеніміз не?
Мұхиттың белгілі бір бөліктерін алып жатқан зор көлемді су
geo
Шығыс Қазақстанның ең ірі Ертіс өзені болып саналады.
Шығыс Қазақстанның ең ірі өзені?
Ертіс
geo
Шығыс Қазақстанның экономикасында жетекші рөл атқаратын өндіріс циклі-түсті металлургия.
Шығыс Қазақстанның экономикасында жетекші рөл атқаратын өндіріс циклға не жатады?
түсті металлургия
geo
Электроэнергетикасы мен түсті металлургияға қажетті машина және жабдықтар шығаратын кәсіпорындар Өскеменде орналасқан
Өскеменде қандай кәсіпорындар орналасқан?
Электроэнергетикасы мен түсті металлургияға қажетті машина және жабдықтар шығаратын кәсіпорындар
geo
Қазақстан аумағын ландшафтылық аймақтар мен морфологиялық облыстарға бөлген Л.С. Берг ғалымы
Қазақстан аумағын ландшафтылық аймақтар мен морфологиялық облыстарға бөлген ғалым кім?
Л.С. Берг
geo
Қазақстан Венгрия мемлекетінен дәрі- дәрмек, медмеханика, металлургиялық құралдар өнімдерін импорттайды
Қазақстан Венгрия мемлекетінен қандай өнімдерін импорттайды?
дәрі- дәрмек, медмеханика, металлургиялық құралдар
geo
Қазақстанның дала зонасының жылдық жауын-шашын мөлшері 220-310 мм құрайды?
Қазақстанның дала зонасының жылдық жауын-шашын мөлшері-?
220-310 мм
geo
Қазақстанда Капсий маңы, Тұран ойпаттары бар
Қазақстанда қандай ойпаттары бар?
Каспий маңы, Тұран
geo
Қоныс аударушылар капитализм елдеріне Канада, Австралия жатады
Қоныс аударушылар капитализм елдері?
Канада, Австралия
geo
Қытайлықтар, жапондықтар, корейлер- монголоидық нәсілге жатады
Монголоидық нәсілге қай мемлекеттер жатады?
Қытайлық, жапондық, корейліктер
geo
Өзен суы деңгейінің көтерілуі кезінде суға толтырылатын өзен аңғары- Жайылма деп аталады
Жайылма дегеніміз не?
Өзен суы деңгейінің көтерілуі кезінде суға толтырылатын өзен аңғары
geo
Бразилия – президенттік федеративті республика. Бразилияның астанасы -Бразилиа.
Бразилияның астанасы?
Бразилиа
geo
География ғылымы 2 салаға бөлінеді: физикалық география және экономикалық география.
География ғылымы қанша салаға бөлінеді?
2
geo
Географиялық қабықтағы ең ірі табиғат кешені материк болып саналады
Географиялық қабықтағы ең ірі табиғат кешен?
Материк
geo
Ең арзан электр энергиясын беретін су ресурсы
Ең арзан электр энергиясын беретін ресурсы?
Су
geo
Жапонияның негізгі сауда әріптесі- АҚШ
Жапонияның негізгі сауда әріптесі қай мемлекет?
АҚШ
geo
Картадағы немесе пландағы қашықтықтың жердегі қашықтықтан неше есе кіші екенін көрсететін бөлшек сан масштаб
Масштаб дегеніміз не?
Картадағы немесе пландағы қашықтықтың жердегі қашықтықтан неше есе кіші екенін көрсететін бөлшек сан
geo
Шөл-климаты өте құрғақ, өсімдігі әрі жұтаң, әрі сирек аумақтар.
Шөл дегеніміз не?
климаты өте құрғақ, өсімдігі әрі жұтаң, әрі сирек аумақтар
geo
Литосфера тауларының соқтығысуынан Кордильер тау жүйесі пайда болады
Кордильер тау жүйесінің пайда болу себебі?
Литосфера тауларының соқтығысуынан
geo
Ла-Манш бұғазы Ұлыбритания мен Франция елдерін бөліп жатыр
Ла-Манш бұғазы қай елдерін бөліп жатыр?
Ұлыбритания мен Франция
geo
Мұхит тереңдігін өлшейтін құрал-Эхолот құралы.
Эхолот құралы дегеніміз не?
Мұхит тереңдігін өлшейтін құрал
geo
Мұхиттық жер қыртысында гранит қабаты кездеспейді
гранит қабаты қай жерде кездеспейді?
Мұхиттық жер қыртысында
geo
Оңтүстік Американың вулканды аймағы- Анды тауы
Оңтүстік Американың вулканды аймақ қай жерде орналасқан?
Анды тауында
geo
Халықаралық экономикалық қатынастардың несие беру қызметін қаражат және несие атқарады
Халықаралық экономикалық қатынастардың несие беру қызметін кім атқарады?
қаражат және несие
geo
Шөл зонасындағы өзен аңғарларында әртүрлі өсімдіктерден құралған қалың бұталар тоғай деп аталады.
Тоғай дегеніміз не?
Шөл зонасындағы өзен аңғарларында әртүрлі өсімдіктерден құралған қалың бұталар
geo
Қазақстандағы су электр станциясы Қапшағай және Шардара аймақтарында орналасқан
Қазақстандағы су электр станциясы қай аймақта орналасқан?
Қапшағай, Шардара
geo
Қазақстанның суы мол Ертіс өзенi
Қазақстанның суы мол өзен қай өзен?
Ертіс
geo
Грек тілінен аударғанда «география» сөзінің мағынасы- жерді сипаттап жазу деген мағынаны білдіреді
Грек тілінен аударғанда «география» сөзінің мағынасы қандай?
жерді сипаттап жазу
geo
Желдің пайда болуының негізгі себептері ауа қысымының әркелкі таралуы
Желдің пайда болуының негізгі себептері
ауа қысымының әркелкі таралуы
geo
Канададағы Квебек провинция тұрғындары француз тілінде сөйлейді
Канададағы Квебек провинция тұрғындары қай тілде сөйлейді?
Француз
geo
Канаданың мемлекеттік жалауында үйеңкі жапырағы бейнеленген.
үйеңкі жапырағы қай мемлекеттің жалауында бейнеленген
Канада
geo
Семей қаласындағы Ертіс көпірін салуға несие бөлген Жапония мемлекеті
Ертіс көпірін салуға несие бөлген қай мемлекет?
Жапония
geo
Табиғат зоналарының экватордан полюстерге қарай алмасуын ендік зоналылық деп атайды.
ендік зоналылық дегеніміз не?
Табиғат зоналарының экватордан полюстерге қарай алмасуы
geo
Шетелдік Еуропаның экономикасы дамыған елдеріндегі демографиялық проблемасы халық санының азаюы, демографиялық дағдарыстың болуы.
етелдік Еуропаның экономикасы дамыған елдеріндегі демографиялық проблемасы қандай?
халық санының азаюы, демографиялық дағдарыстың болуы
geo
Қазақстан территориясындағы Солтүстік Қазақ жазығында Есіл, Тобыл ірі өзендері бар.
Қазақстан территориясындағы Солтүстік Қазақ жазығында ірі өзендерді ата
Есіл, Тобыл
geo
Ұлы Жібек жолы кезінде Батыс пен Шығысты жалғастырған Сырдария өзені
Ұлы Жібек жолы кезінде Батыс пен Шығысты жалғастырған қандай өзен?
Сырдария
geo
Жапония мемлекеті автомобиль жасау жөнінен дүние жүзінде бірінші орын алады
автомобиль жасау жөнінен дүние жүзінде бірінші орын алатын мемлекет
Жапония
geo
Азияның көп жерін қамтитын монғолойдтық нәсілдер
Азияның көп жерін қамтитын нәсілдер?
Монғолойдтық
geo
Нидерландықтарды африканерлер деп атайды. Африканерлер (бурлар) — Оңтүстік Африкадағы халық, голланд, неміс және француз отаршыларының ұрпақтары.
Оңтүстік Африкадағы нидерландықтарды қалай атайды?
африканерлер
geo
Мұғалжар тауында ірі хромит пен никель кен орындары шоғырланған аймақ
Ірі хромит пен никель кен орындары қай аймақта шоғырланған?
Мұғалжар тауында
geo
Автомобиль жолдарының ұзындығы жөнінен АҚШ елдері алдыңғы орында
Автомобиль жолдарының ұзындығы жөнінен қай ел алда?
АҚШ
geo
Бір тектті қасиеттері бар, үлкен көлемдегі ауаны, ауа массалары дейміз
Ауа массалары дегеніміз де?
Бір тектті қасиеттері бар, үлкен көлемдегі ауа
geo
АЭС уранмен жұмыс істейді.
АЭС немен жұмыс істейд?
Уранмен
geo
Белгілі ойпат арқылы судың табиғи қозғалуы өзен деп аталады
Өзен дегеніміз не?
Белгілі ойпат арқылы судың табиғи қозғалуы
geo
Еуропа төрт тарихи географиялық аймаққа бөлінеді
Еуропа қанша тарихи географиялық аймаққа бөлінеді?
төрт
geo
Еуропадағы таулы туризмнің басты ауданы Альпі аданы болып саналады
Еуропадағы таулы туризмнің басты ауданы қай аудан?
Альпі
geo
Кокстелетін көмір, темір кендері қара металлургияны қалыптастырады.
Қара металлургияны қай жерде қалыптастырады?
Кокстелетін көмір, темір кендері
geo
Солтүстік жарты шарда аса кең аумақты қоңыржай белдеуі қамтиды
Солтүстік жарты шарда аса кең аумақты қай белдеуі қамтиды?
Қоңыржай
geo
Таудағы биіктік белдеулердің саны таудың географиялық орны мен биіктігіне байланысты болады
Таудағы биіктік белдеулердің саны неге байланысты?
Географиялық орны мен биіктігіне
geo
Қазақстан қоңыржай климаттық белдеудің оңтүстігінде жатыр
Қазақстан қоңыржай климаттық белдеудің қай бөлігінде жатыр?
Оңтүстік
geo
Қазақстанмен оңтүстігінде Қырғызстан, Өзбекстан, Түркменстан елдерімен шектеседі
Қазақстанмен оңтүстігінде қай елдермен шектеседі?
Қырғызстан, Өзбекстан, Түркменстан
geo
Қазақстанның ең ірі Бұқтырма су қоймасы бар
Қазақстанның ең ірі су қоймасы қалай аталады?
Бұқтырма
geo
Қазақстанның тәуелсіздігін бірінші болып қолдаған Туркия мемлекеті
Қазақстанның тәуелсіздігін бірінші болып қолдаған қай мемлекет?
Туркия
geo
“Малиус боката” алмасының жабайы түрлері Наурызым қорығында өседі
Наурызым қорығында алманың қандай түрі өседі?
“Малиус боката” алмасының жабайы түрлері
geo
Мұғалжар тауының ең биік жері Үлкен Боқтыбай деп аталады
Мұғалжар тауының ең биік жері қалай аталады?
Үлкен Боқтыбай
geo
Ірі цемент зауыттарының Шымкент пен Семейде орналасуындағы басты фактор ол жерде әк тастар мен цементті саз балшықтарға жақын болғаннан соң
Ірі цемент зауыттарының Шымкент пен Семейде орналасуындағы басты фактор неде?
Әк тастар мен цементті саз балшықтарға жақын болғаны
geo
Алжир мен Ливияның негізгі пайдалы қазбалары мұнай мен газ болып саналады
Алжир мен Ливияның негізгі пайдалы қазбалары не?
мұнай мен газ
geo