index/dd771cb6c4718ace4c4c596f4792cfdd.csv

,index,text
0,0,İŞ KANUNUKanun  Numarası  : 4857Kabul  Tarihi  : 22/5/2003Yayımlandığı  Resmî  Gazete  : Tarih   : 10/6/2003  Sayı : 25134Yayımlandığı  Düstur  : Tertip  : 5 Cilt : 42BİRİNCİ  BÖLÜMGenel  HükümlerAmaç  ve kapsamMadde  1 - Bu Kanunun  amacı  işverenler  ile bir iş sözleşmesine  dayanarak  çalıştırılanişçilerin  çalışma  şartları  ve çalışma  ortamına  ilişkin  hak ve sorumluluklarını  düzenlemektir.
1,1,"Bu Kanun,  4 üncü  Maddedeki  istisnalar  dışında  kalan  bütün  işyerlerine,  bu işyerlerininişverenleri  ile işveren  vekillerine  ve işçilerine  faaliyet  konularına  bakılmaksızın  uygulanır."
2,2,"İşyerleri,  işverenler,  işveren  vekilleri  ve işçiler,  3 üncü  maddedeki  bildirim  gününebakılmaksızın  bu Kanun  hükümleri  ile bağlı  olurlar."
3,3,"TanımlarMadde  2 - Bir iş sözleşmesine  dayanarak  çalışan  gerçek kişiye  işçi, işçi çalıştırangerçek  veya  tüzel  kişiye  yahut  tüzel  kişiliği  olmayan  kurum  ve kuruluşlara  işveren,  işçi ileişveren  arasında  kurulan  ilişkiye  iş ilişkisi  denir.  İşveren  tarafından  mal veya  hizmet  üretmekamacıyla  maddî  olan ve olmayan  unsurlar  ile işçinin  birlikte  örgütlendiği  birime  işyeri  denir."
4,4,"İşverenin  işyerinde  ürettiği  mal veya  hizmet  ile nitelik  yönünden  bağlılığı  bulunan  veaynı yönetim  altında  örgütlenen  yerler  (işyerine  bağlı  yerler)  ile dinlenme,  çocuk  emzirme,yemek,  uyku,  yıkanma,  muayene  ve bakım,  beden  ve meslekî  eğitim  ve avlu gibi diğereklentiler  ve araçlar  da işyerinden  sayılır."
5,5,"İşyeri,  işyerine  bağlı  yerler,  eklentiler  ve araçlar  ile oluşturulan  iş organizasyonukapsamında  bir bütündür."
6,6,(Ek fıkra:  23/7/2010 -6009/48  md.;  Mülga  dördüncü  fıkra:  20/6/2012 -6331/37  md.)
7,7,"İşveren  adına  hareket  eden  ve işin, işyerinin  ve işletmenin  yönetiminde  görev  alankimselere  işveren  vekili  denir.  İşveren  vekilinin  bu sıfatla  işçilere  karşı  işlem  veyükümlülüklerinden  doğrudan  işveren  sorum ludur."
8,8,"Bu Kanunda  işveren  için öngörülen  her çeşit sorumluluk  ve zorunluluklar  işverenvekilleri  hakkında  da uygulanır.  İşveren  vekilliği  sıfatı,  işçilere  tanınan  hak ve yükümlülükleriortadan  kaldırmaz."
9,9,"Bir işverenden,  işyerinde  yürüttüğü  mal veya hizmet  üretimine  ilişkin  yardımcı  işlerindeveya asıl işin bir bölümünde  işletmenin  ve işin gereği  ile teknolojik  nedenlerle  uzmanlıkgerektiren  işlerde  iş alan ve bu iş için görevlendirdiği  işçilerini  sadece  bu işyerinde  aldığı  işteçalıştıran  diğer  işveren  ile iş aldığı  işveren  arasında  kurulan  ilişkiye  asıl işveren -alt işverenilişkisi  denir.  Bu ilişkide  asıl işveren,  alt işverenin  işçilerine  karşı  o işyeri  ile ilgili olarak  buKanundan,  iş sözleşmesinden  veya alt işverenin  taraf olduğu  toplu  iş sözleşmesinden  doğanyükümlülüklerinden  alt işveren  ile birlikte  sorumludur."
10,10,Asıl işverenin  işçilerinin  alt işveren  tarafından  işe alınarak  çalıştırılmaya  devamettirilmesi  suretiyle  hakları  kısıtlanamaz  veya daha  önce  o işyerinde  çalıştırılan  kimse  ile altişveren  ilişkisi kurulamaz.  Aksi  halde  ve genel  olarak  asıl işveren  alt işveren  ilişkisininmuvazaalı  işleme  dayandığı  kabul  edilerek  alt işverenin  işçileri  başlangıçtan  itibaren  asılişverenin  işçisi  sayılarak  işlem  görürler.  İşletmenin  ve işin gereği  ile teknolojik  nedenlerleuzmanlık  gerektiren  işler dışında  asıl iş bölünerek  alt işverenlere  verilemez.
11,11,"(Ek fıkra:  1/7/2006 -5538/18  md.)  Kanuna  veya  Cumhurbaşkanlığı  kararnamesinedayanılarak  kurulan  kamu  kurum  ve kuruluşları  ile bunların  doğrudan  veya dolaylı  olaraksermayesinin  en az yüzde  ellisine  sahip  oldukları  ortaklıklarda,  4734  sayılı  Kamu  İhaleKanunu  veya  diğer  kanun  hükümleri  çerçevesinde,  hizmet  alımı  amacıyla  yapılan  sözleşmelergereğince,  yüklenici  aracılığıyla  çalıştırılanlar,  bu şekilde  çalışmış  olmaların a dayanarak;1a) Bu kurum,  kuruluş  ve ortaklıklara  ait kadro  veya  pozisyonlara  atanmaya,b) Bu kurum,  kuruluş  ve ortaklıklara  ait işyerlerinin  kadro  veya  pozisyonlarındaçalışanlar  için toplu  iş sözleşmesi,  personel  kanunları  veya  ilgili  diğer  mevzuat  hükü mlerinegöre belirlenen  her türlü  malî haklar  ile sosyal  yardımlardan  yararlanmaya,hak kazanamazlar."
12,12,"(Ek fıkra:  1/7/2006 -5538/18  md.)  Sekizinci  fıkrada  belirtilen  işyerlerinde  yüklenicilerdışında  kalan  işverenler  tarafından  çalıştırılanlar  ile bu işyerl erinin  tâbi oldukları  ihalemevzuatı  çerçevesinde  kendi  nam ve hesabına  sözleşme  yaparak  üstlendiği  ihale  konusu  iştedoğrudan  kendileri  çalışanlar  da aynı hükümlere  tâbidir.  Sekizinci  fıkrada  belirtilen  kurum,kuruluş  veya  ortaklıkların  sermayesine  katıld ıkları  ortaklıkların  kadro  veya  pozisyonlarındaçalışan  işçilerin,  ortak  durumundaki  kamu  kurum,  kuruluş  veya ortaklıkların  kadro  veyapozisyonlarına  atanma  ya da bu kurum,  kuruluş  veya  ortaklıklarda  geçerli  olan malî haklar  ilesosyal  yardımlardan  yararla nma talepleri  hakkında  da sekizinci  fıkra  hükümleri  uygulanır."
13,13,Hizmet  alımına  dayanak  teşkil  edecek  sözleşme  ve şartnamelere;
14,14,"a) İşe alınacak  kişilerin  belirlenmesi  ve işten  çıkarma  yetkisinin  kamu  kurum,kuruluşları  ve ortaklıklarına  bırakılması,b) Hizme t alım sözleşmeleri  çerçevesinde  ya da geçici  işçi olarak  aynı iş yerinde  dahaönce  çalışmış  olanların  çalıştırılmasına  devam  olunması,yönünde  hükümler  konulamaz."
15,15,"İşyerini  bildirmeMadde  3 - Bu Kanunun  kapsamına  giren  nitelikte  bir işyerini  kuran,  her ne suretleolursa  olsun  devralan,  çalışma  konusunu  kısmen  veya tamamen  değiştiren  veya herhangi  birsebeple  faaliyetine  son veren  ve işyerini  kapatan  işveren,  işyerinin  unvan  ve adresini,  çalıştırılanişçi sayısını,  çalışma  konusunu,  işin başlama  veya bitme  gününü,  kendi  adını  ve soyadını  yahutunvanını,  adresini,  varsa  işveren  vekili  veya vekillerinin  adı, soyadı  ve adreslerini  bir ay içindebölge  müdürlüğüne  bildirmek  zorundadır."
16,16,"1  2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 145 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “kanunun verdiğiyetkiye” ibaresi “Cumhurbaşk anlığı kararnamesine” şeklinde değiştirilmiştir."
17,17,"(Değişik  ikinci  fıkra:  15/5/2008 -5763/1  md.) Bu Kanunun  2 nci maddesinin  altıncıfıkrasına  göre iş alan alt işveren;  kendi  işyerinin  tescili  için asıl işverenden  aldığı  yazılı  altişverenlik  sözleşmesi  ve gerekli  belgelerle  birlikte,  birinci  fıkra  hükmüne  göre bildirimyapmakla  yükümlüdür.  Bölge  müdürlüğünce  tescili  yapılan  bu işyer ine ait belgelergerektiğinde  iş müfettişlerince  incelenir.  İnceleme  sonucunda  muvazaalı  işlemin  tespitihalinde,  bu tespite  ilişkin  gerekçeli  müfettiş  raporu  işverenlere  tebliğ  edilir.  Bu rapora  karşıtebliğ  tarihinden  itibaren  otuz iş günü  içinde  işveren lerce  yetkili  iş mahkemesine  itirazedilebilir.  (Değişik  beşinci  cümle:  16/9/2014 -6552/1  md.)  İtiraz  üzerine  görülecek  olan davabasit  yargılama  usulüne  göre dört ay içinde  sonuçlandırılır.  Mahkemece  verilen  kararıntemyizi  hâlinde  Yargıtay  altı ay içinde  kesin  olarak  karar  verir.  Kamu  idarelerince  buraporlara  karşı  yetkili  iş mahkemelerine  itiraz  edilmesi  ve mahkeme  kararlarına  karşı  diğerkanun  yollarına  başvurulması  zorunludur.  Rapora  otuz iş günü  içinde  itiraz  edilmemiş  veyamahkeme  muvazaalı  işlemin  tespitini  onamış  ise tescil  işlemi  iptal edilir  ve alt işvereninişçileri  başlangıçtan  itibaren  asıl işverenin  işçileri  sayılır.23(Ek fıkra:11/6/2003 -4884/10  md.)  Ancak,  şirketlerin  tescil  kayıtları  ise ticaret  sicilimemu rluklarının  gönderdiği  belgeler  üzerinden  yapılır  ve bu belgeler  ilgili ticaret  sicilimemurluğunca  bir ay içinde  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  ilgili bölge  müdürlüklerinegönderilir."
18,18,"(Ek fıkra:  15/5/2008 -5763/1  md.)  Asıl işveren -alt işveren  ilişkisinin  kurulması,bildirimi  ve işyer inin tescili  ile yapılacak  sözleşmede  bulunması  gerekli  diğer  hususlara  ilişkinusul ve esaslar,  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  tarafından  çıkarılacak  yönetmeliklebelirlenir."
19,19,İstisnalarMadde  4 -Aşağıda  belirtilen  işlerde  ve iş ilişkilerinde  bu Kanun hükümleriuygulanmaz;
20,20,"a) Deniz  ve hava  taşıma  işlerinde,b) 50'den  az işçi çalıştırılan  (50 dahil)  tarım  ve orman  işlerinin  yapıldığı  işyerlerindeveya  işletmelerinde,c) Aile ekonomisi  sınırları  içinde  kalan  tarımla  ilgili  her çeşit yapı işleri,d) Bir ailenin  üyeleri  ve 3 üncü  dereceye  kadar  (3 üncü  derece  dahil)  hısımlarıarasında  dışardan  başka  biri katılmayarak  evlerde  ve el sanatlarının  yapıldığı  işlerde,e) Ev hizmetlerinde,f) (…)4 çıraklar  hakkında,(4)"
21,21,"2 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “altı iş günü”"
22,22,ibareleri “otuz iş günü” şeklinde değiştirilmiştir.
23,23,"3 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 1 inci maddesin de 4857 sayılı İş Kanununun 3 üncümaddesinin ikinci fıkrasının beşinci cümlesinin değiştirilmesi hüküm altına alınmış olmakla birlikte,iki cümle şeklindeki düzenleme yerine işlenmiştir."
24,24,"4 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle, bu ben tte yer alan “İş sağlığı vegüvenliği hükümleri saklı kalmak üzere” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır."
25,25,"g) Sporcular  hakkında,h) Rehabilite  edilenler  hakkında,ı) 507 sayılı  Esnaf  ve Sanatkârlar  Kanununun  2 nci maddesinin  tarifine  uygun  üçkişinin  çalıştığı  işyerlerinde."
26,26,Şu kadar  ki;
27,27,"a) Kıyılarda  veya  liman  ve iskelelerde  gemilerden  karaya  ve karadan  gemilere  yapılanyükleme  ve boşaltma  işleri,b) Havacılığın  bütün  yer tesislerinde  yürütülen  işler,c) Tarım  sanatları  ile tarım  aletleri,  makine  ve parçalarının  yapıldığı  atölye  vefabrikalarda  görülen  işler,d) Tarım  işletmelerinde  yapılan  yapı işleri,e) Halkın  faydalanmasına  açık veya  işyerini n eklentisi  durumunda  olan park ve bahçeişleri,f) Deniz  İş Kanunu  kapsamına  girmeyen  ve tarım  işlerinden  sayılmayan,  denizlerdeçalışan  su ürünleri  üreticileri  ile ilgili  işler,Bu Kanun  hükümlerine  tabidir."
28,28,"Eşit davranma  ilkesiMadde  5 – (Ek:  6/2/2014 -6518/57  md.)  İş ilişkisinde  dil, ırk, renk,  cinsiyet,engellilik,  siyasal  düşünce,  felsefî  inanç,  din ve mezhep  ve benzeri  sebeplere  dayalı  ayrımyapılamaz."
29,29,"İşveren,  esaslı  sebepler  olmadıkça  tam süreli  çalışan  işçi karşısında  kısmî  süreli  çalışanişçiye,  belirsiz  süreli  çalışan  işçi karşısında  belirli  süreli  çalışan  işçiye  farklı  işlem  yapamaz."
30,30,"İşveren,  biyolojik  veya  işin niteliğine  ilişkin  sebepler  zorunlu  kılmadıkça,  bir işçiye,  işsözleşmesinin  yapılmasında,  şartlarının  oluşturulmasında,  uygulanmasında  ve sonaermesinde,  cinsiyet  veya  gebelik  nedeniyle  doğrudan  veya  dolaylı  farklı  işlem  yapamaz."
31,31,Aynı  veya eşit değerde  bir iş için cinsiyet  nedeniyle  daha düşük  ücret  kararlaştırılamaz.
32,32,"İşçinin  cinsiyeti  nedeniyle  özel koruyucu  hükümlerin  uygulanması,  daha  düşük  birücretin  uygulanmasını  haklı  kılmaz."
33,33,"İş ilişkisinde  veya  sona ermesinde  yukarıdaki  fıkra  hükümlerine  aykırı  davranıldığındaişçi, dört aya kadar  ücreti  tutarındaki  uygun  bir tazminattan  başka  yoksun  bırakıldığı  haklarınıda talep  edebilir.  2821  sayılı Sendikalar  Kanununun  31 inci maddesi  hükümleri  saklıdır."
34,34,"20 nci madde  hükümleri  saklı  kalmak  üzere  işverenin  yukarıdaki  fıkra  hükümlerineaykırı  davrandığını  işçi ispat  etmekle  yükümlüdür.  Ancak,  işçi bir ihlalin  varlığı  ihtimalinigüçlü  bir biçimde  gösteren  bir durumu  ortaya  koyduğunda,  işveren  böyle  bir ihlalin  mevcutolmadığını  ispat  etmekle  yükümlü  olur."
35,35,"İşyerinin  veya  bir bölümünün  devriMadde  6 - İşyeri  veya  işyerinin  bir bölümü  hukukî  bir işleme  dayalı  olarak  başkabirine  devredildiğinde,  devir tarihinde  işyerinde  veya  bir bölümünde  mevcut  olan işsözleşmeleri  bütün  hak ve borçları  ile birlikte  devralana  geçer."
36,36,"Devralan  işveren,  işçinin  hizmet  süresinin  esas alındığı  haklarda,  işçinin  devredenişveren  yanında  işe başladığı  tarihe  göre işlem  yapmakla  yükümlüdür."
37,37,"Yukarıdaki  hükümlere  göre devir  halinde,  devirden  önce  doğmuş  olan ve devirtarihinde  ödenmesi  gereken  borçlardan  devreden  ve devralan  işveren  birlikte  sorumludurlar."
38,38,Ancak  bu yükümlülüklerden  devreden  işverenin  sorumluluğu  devir  tarihind en itibaren  iki yılile sınırlıdır.
39,39,Tüzel  kişiliğin  birleşme  veya  katılma  ya da türünün  değişmesiyle  sona erme  halindebirlikte  sorumluluk  hükümleri  uygulanmaz.
40,40,Devreden  veya  devralan  işveren  iş sözleşmesini  sırf işyerinin  veya  işyerinin  birbölümünün  devrinden  dolayı  feshedemez  ve devir  işçi yönünden  fesih  için haklı  sebepoluşturmaz.  Devreden  veya  devralan  işverenin  ekonomik  ve teknolojik  sebeplerin  yahut  işorganizasyonu  değişikliğinin  gerekli  kıldığı  fesih  hakları  veya  işçi ve işverenlerin  haklısebeple rden derhal  fesih  hakları  saklıdır.
41,41,"Yukarıdaki  hükümler,  iflas dolayısıyla  malvarlığının  tasfiyesi  sonucu  işyerinin  veyabir bölümünün  başkasına  devri  halinde  uygulanmaz."
42,42,Geçici  iş ilişkisiMadde  7 - (Değişik:  6/5/2016 -6715/1  md.)
43,43,"Geçici  iş ilişkisi,  özel istihdam  bürosu  aracılığıyla  ya da holding  bünyesi  içinde  veyaaynı şirketler  topluluğuna  bağlı  başka  bir işyerinde  görevlendirme  yapılmak  suretiylekurulabilir."
44,44,"Özel  istihdam  bürosu  aracılığıyla  geçici  iş ilişkisi,  Türkiye  İş Kurumunca  izin verilenözel istihdam  bürosunun  bir işverenle  geçici  işçi sağlama  sözleşmesi  yaparak  bir işçisinigeçici  olarak  bu işverene  devri  ile;"
45,45,"a) Bu Kanunun  13 üncü  maddesinin  beşinci  fıkrası  ile 74 üncü  maddesinde  belirtilenhâllerde,  işçinin  askerlik  hizmeti  hâlinde  ve iş sözleşmesinin  askıda  kaldığı  diğer  hâllerde,b) Mevsimlik  tarım  işlerinde,c) Ev hizmetlerinde,d) İşletmenin  günlük  işlerinden  sayılmayan  ve aralıklı  olarak  gördürülen  işlerde,e) İş sağlığı  ve güvenliği  bakımından  acil olan işlerde  veya  üretimi  önemli  ölçüdeetkileyen  zorlayıcı  nedenlerin  ortaya  çıkması  hâlinde,f) İşletmenin  ortalama  mal ve hizmet  üretim  kapasitesinin  geçici  iş ilişkisi  kurulmasınıgerektirecek  ölçüde  ve öngörülemeyen  şekilde  artması  hâlinde,g) Mevsimlik  işler hariç  dönemsellik  arz eden  iş artışları  hâlinde,kurulabilir."
46,46,"Geçici  işçi sağlama  sözleşmesi  ikinci  fıkranın  (a) bendinde  sayılan  hâllerin  devamısüresince,  (b) ve (c) bentlerinde  sayılan  hâllerde  süre sınırı  olmaksızın,  diğer  bentlerde  sayılanhâllerde  ise en fazla  dört ay süreyle  kurulabilir.  Yapılan  bu sözleşme  ikinci  fıkranın  (g) bendihariç  toplam  sekiz  ayı geçmemek  üzere  en fazla  iki defa yenilenebilir.  Geçici  işçi çalıştıranişveren,  belirtilen  sürenin  sonunda  aynı iş için altı ay geçmedikçe  yeniden  geçici  işçiçalıştıramaz."
47,47,"Bu Kanunun  29 uncu  maddesi  kapsamında  toplu  işçi çıkarılan  işyerlerinde  sekiz  aysüresince,  kamu  kurum  ve kuruluşlarında  ve yer altında  maden  çıkarılan  işyerlerinde  bumaddenin  ikinci  fıkrası  kapsamında  geçici  iş ilişkisi  kurulamaz."
48,48,"Geçici  işçi çalıştıran  işveren,  grev ve lokavtın  uygulanması  sırasında  18/10/2012tarihli  ve 6356  sayılı  Sendikalar  ve Toplu  İş Sözleşmesi  Kanununun  65 inci maddesihükümleri  saklı  kalmak  kaydıyla  geçici  iş ilişkisiyle  işçi çalıştıramaz."
49,49,"İkinci  fıkranın  (f) bendi  kapsamında  geçic i iş ilişkisi  ile çalıştırılan  işçi sayısı,  işyerindeçalıştırılan  işçi sayısının  dörtte  birini  geçemez.  Ancak,  on ve daha az işçi çalıştırılan  işyerlerindebeş işçiye  kadar  geçici  iş ilişkisi  kurulabilir.  İşçi sayısının  tespitinde,  kısmi  süreli  işsözleşm esine  göre çalışanlar,  çalışma  süreleri  dikkate  alınarak  tam süreli  çalışmayadönüştürülür.  Geçici  işçi sağlama  sözleşmesi  ile çalışan  işçi, 30 uncu  maddenin  uygulanmasındaözel istihdam  bürosu  ve geçici  işçi çalıştıran  işverenin  işçi sayısına  dâhil  edilme z."
50,50,"Geçici  işçi çalıştıran  işveren,  iş sözleşmesi  feshedilen  işçisini  fesih  tarihinden  itibarenaltı ay geçmeden  geçici  iş ilişkisi  kapsamında  çalıştıramaz."
51,51,"Geçici  işçi, geçici  işçi çalıştıran  işverenden  özel istihdam  bürosunun  hizmet  bedelinemahsup  edilme k üzere  avans  veya  borç alamaz."
52,52,Geçici  işçi çalıştıran  işveren;
53,53,a) İşin gereği  ve geçici  işçi sağlama  sözleşmesine  uygun  olarak  geçici  işçisine  talimatverme  yetkisine  sahiptir.
54,54,b) İşyerindeki  açık iş pozisyonlarını  geçici  işçisine  bildirmek  ve Türkiye  İş Kurumutarafından  istenecek  belgeleri  belirlenen  sürelerle  saklamakla  yükümlüdür.
55,55,"c) Geçici  işçinin  iş kazası  ve meslek  hastalığı  hâllerini  özel istihdam  bürosuna  derhâl,31/5/2006  tarihli  ve 5510  sayılı  Sosyal  Sigortalar  ve Genel  Sağlık  Sigortası  Kanununu n 13üncü  ve 14 üncü  maddelerine  göre ilgili  mercilere  bildirmekle  yükümlüdür."
56,56,"d) Geçici  işçileri  çalıştıkları  dönemlerde,  işyerindeki  sosyal  hizmetlerden  eşit muameleilkesince  yararlandırır.  Geçici  işçiler,  çalışmadıkları  dönemlerde  ise özel istihdambürosundaki  eğitim  ve çocuk  bakım  hizmetlerinden  yararlandırılır."
57,57,e) İşyerindeki  geçici  işçilerin  istihdam  durumuna  ilişkin  bilgileri  varsa  işyeri  sendikatemsilcisine  bildirmekle  yükümlüdür.
58,58,"f) 20/6/2012  tarihli  ve 6331  sayılı  İş Sağlığı  ve Güvenliği  Kanunun un 17 ncimaddesinin  altıncı  fıkrasında  öngörülen  eğitimleri  vermekle  ve iş sağlığı  ve güvenliğiaçısından  gereken  tedbirleri  almakla,  geçici  işçi de bu eğitimlere  katılmakla  yükümlüdür."
59,59,"Geçici  işçinin,  geçici  işçiyi  çalıştıran  işverenin  işyerindeki  çalışm a süresince  temelçalışma  koşulları,  bu işçilerin  aynı işveren  tarafından  aynı iş için doğrudan  istihdamı  hâlindesağlanacak  koşulların  altında  olamaz."
60,60,"Geçici  iş ilişkisinde  işveren  özel istihdam  bürosudur.  Özel  istihdam  bürosu  aracılığıylageçici  iş ilişkisi, geçici  işçi ile iş sözleşmesi,  geçici  işçi çalıştıran  işveren  ile geçici  işçisağlama  sözleşmesi  yapmak  suretiyle  yazılı  olarak  kurulur.  Özel  istihdam  bürosu  ile geçiciişçi çalıştıran  işveren  arasında  yapılacak  geçici  işçi sağlama  sözleşmesinde;  sözleşmenin"
61,61,"başlangıç  ve bitiş tarihi,  işin niteliği,  özel istihdam  bürosunun  hizmet  bedeli,  varsa  geçici  işçiçalıştıran  işverenin  ve özel istihdam  bürosunun  özel yükümlülükleri  yer alır. Geçici  işçinin,Türkiye  İş Kurumundan  veya bir başka  özel istihdam  bürosundan  hizmet  almasını  ya da işgörme  edimini  yerine  getirdikten  sonra  geçici  işçi olarak  çalıştığı  işveren  veya  farklı  birişverenin  işyerinde  çalışmasını  engelleyen  hükümler  konulamaz.  Geçici  işçi ile yapılacak  işsözleşmesinde,  işçinin  ne kadar  süre içerisinde  işe çağrılmazsa  haklı  nedenle  iş sözleşmesinifeshedebileceği  belirtilir.  Bu süre üç ayı geçemez."
62,62,"İkinci  fıkranın  (f) bendi  kapsamında  kurulan  geçici  iş ilişkisinde,  geçici  işçi çalıştıranişveren  işyerinde  bir ayın üzerinde  çalışan  geçici  işçileri n ücretlerinin  ödenip  ödenmediğiniçalıştığı  süre boyunca  her ay kontrol  etmekle,  özel istihdam  bürosu  ise ücretin  ödendiğinigösteren  belgeleri  aylık  olarak  geçici  işçi çalıştıran  işverene  ibraz  etmekle  yükümlüdür."
63,63,"Geçici  işçi çalıştıran  işveren,  ödenmeye n ücretler  mevcut  ise bunlar  ödenene  kadar  özelistihdam  bürosunun  alacağını  ödemeyerek,  özel istihdam  bürosunun  alacağından  mahsupetmek  kaydıyla  geçici  işçilerin  en çok üç aya kadar  olan ücretlerini  doğrudan  işçilerin  bankahesabına  yatırır.  Ücreti  ödenm eyen  işçiler  ve ödenmeyen  ücret  tutarları  geçici  işçi çalıştıranişveren  tarafından  çalışma  ve iş kurumu  il müdürlüğüne  bildirilir."
64,64,"Sözleşmede  belirtilen  sürenin  dolmasına  rağmen  geçici  iş ilişkisinin  devam  etmesihâlinde,  geçici  işçi çalıştıran  işveren  ile işçi arasında  sözleşmenin  sona erme  tarihindenitibaren  belirsiz  süreli  iş sözleşmesi  kurulmuş  sayılır.  Bu durumda  özel istihdam  bürosuişçinin  geçici  iş ilişkisinden  kaynaklanan  ücretinden,  işçiyi  gözetme  borcundan  ve sosyalsigorta  primlerinden  sözleşm e süresiyle  sınırlı  olmak  üzere  sorumludur."
65,65,"Geçici  işçi, işyerine  ve işe ilişkin  olmak  kaydıyla  kusuru  ile neden  olduğu  zarardan,geçici  işçi çalıştıran  işverene  karşı  sorumludur."
66,66,"İşverenin,  devir  sırasında  yazılı  rızasını  almak  suretiyle  bir işçisini,  holding bünyesiiçinde  veya  aynı şirketler  topluluğuna  bağlı  başka  bir işyerinde  iş görme  edimini  yerinegetirmek  üzere  geçici  olarak  devretmesi  hâlinde  de geçici  iş ilişkisi  kurulmuş  olur. Bu fıkrakapsamında  geçici  iş ilişkisi,  yazılı  olarak  altı ayı geçmem ek üzere  kurulabilir  ve en fazla  ikidefa yenilenebilir.  İşçisini  geçici  olarak  devreden  işverenin  ücret  ödeme  yükümlülüğü  devameder.  Geçici  iş ilişkisi  kurulan  işveren,  işçinin  kendisinde  çalıştığı  sürede  ödenmeyenücretinden,  işçiyi  gözetme  borcundan  ve sosyal  sigorta  primlerinden,  devreden  işveren  ilebirlikte  sorumludur.  Dördüncü,  beşinci,  onuncu  ve on dördüncü  fıkralar  ve dokuzuncufıkranın  (a) ve (f) bentleri  ile (d) bendinin  birinci  cümlesinde  düzenlenen  hak veyükümlülükler  bu fıkraya  göre kurulan  geçici  iş ilişkisinde  de uygulanır."
67,67,"İKİNCİ  BÖLÜMİş Sözleşmesi,  Türleri  ve FeshiTanım  ve şekilMadde  8 - İş sözleşmesi,  bir tarafın  (işçi)  bağımlı  olarak  iş görmeyi,  diğer  tarafın(işveren)  da ücret  ödemeyi  üstlenmesinden  oluşan  sözleşmedir.  İş sözleşmes i, Kanunda  aksibelirtilmedikçe,  özel bir şekle  tâbi değildir."
68,68,Süresi  bir yıl ve daha  fazla  olan iş sözleşmelerinin  yazılı  şekilde  yapılması  zorunludur.
69,69,Bu belgeler  damga  vergisi  ve her çeşit resim  ve harçtan  muaftır.
70,70,"Yazılı  sözleşme  yapılmayan  hallerde  işveren  işçiye  en geç iki ay içinde  genel  ve özelçalışma  koşullarını,  günlük  ya da haftalık  çalışma  süresini,  temel  ücreti  ve varsa  ücreteklerini,  ücret  ödeme  dönemini,  süresi  belirli  ise sözleşmenin  süresini,  fesih  halinde  taraflarınuymak  zorunda  oldukla rı hükümleri  gösteren  yazılı  bir belge  vermekle  yükümlüdür.  Süresi  birayı geçmeyen  belirli  süreli  iş sözleşmelerinde  bu fıkra  hükmü  uygulanmaz.  İş sözleşmesi  ikiaylık  süre dolmadan  sona ermiş  ise, bu bilgilerin  en geç sona erme  tarihinde  işçiye  yazılıolarak verilmesi  zorunludur."
71,71,"Türü  ve çalışma  biçimlerini  belirleme  serbestisiMadde  9 - Taraflar  iş sözleşmesini,  Kanun  hükümleriyle  getirilen  sınırlamalar  saklıkalmak  koşuluyla,  ihtiyaçlarına  uygun  türde  düzenleyebilirler."
72,72,İş sözleşmeleri  belirli  veya belirsiz süreli  yapılır.  Bu sözleşmeler  çalışma  biçimleribakımından  tam süreli  veya  kısmî  süreli  yahut  deneme  süreli  ya da diğer  türde  oluşturulabilir.
73,73,"Sürekli  ve süreksiz  işlerdeki  iş sözleşmeleriMadde  10 - Nitelikleri  bakımından  en çok otuz iş günü  süren  işlere  süreksiz  iş,bundan  fazla  devam  edenlere  sürekli  iş denir."
74,74,"Bu Kanunun  3, 8, 12, 13, 14, 15, 17, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 34, 53, 54, 55, 56,57, 58, 59, 75, 80 ve geçici  6 ncı maddeleri  süreksiz  işlerde  yapılan  iş sözleşmelerindeuygulan maz. Süreksiz  işlerde,  bu maddelerde  düzenlenen  konularda  Borçlar  Kanunu  hükümleriuygulanır."
75,75,Belirli  ve belirsiz  süreli  iş sözleşmesiMadde  11 - İş ilişkisinin  bir süreye  bağlı  olarak  yapılmadığı  halde  sözleşme  belirsizsüreli  sayılır.  Belirli  süreli  işlerde veya  belli bir işin tamamlanması  veya  belirli  bir olgununortaya  çıkması  gibi objektif  koşullara  bağlı  olarak  işveren  ile işçi arasında  yazılı  şekildeyapılan  iş sözleşmesi  belirli  süreli  iş sözleşmesidir.
76,76,"Belirli  süreli  iş sözleşmesi,  esaslı  bir neden olmadıkça,  birden  fazla  üst üste (zincirleme)"
77,77,yapılamaz.  Aksi halde  iş sözleşmesi  başlangıçtan  itibaren  belirsiz  süreli  kabul  edilir.
78,78,"Esaslı  nedene  dayalı  zincirleme  iş sözleşmeleri,  belirli  süreli  olma  özelliğini  korurlar."
79,79,"Belirli  ve belirsiz  süreli  iş sözleşmesi  ayırımın  sınırlarıMadde  12 - Belirli  süreli  iş sözleşmesi  ile çalıştırılan  işçi, ayırımı  haklı  kılan  bir nedenolmadıkça,  salt iş sözleşmesinin  süreli  olmasından  dolayı  belirsiz  süreli  iş sözleşmesiyleçalıştırılan  emsal  işçiye  göre farklı  işleme  tâbi tutulamaz."
80,80,"Belirli  süreli  iş sözleşmesi  ile çalışan  işçiye,  belirli  bir zaman  ölçüt  alınarak  ödenecekücret  ve paraya  ilişkin  bölünebilir  menfaatler,  işçinin  çalıştığı  süreye  orantılı  olarak  verilir."
81,81,"Herhangi  bir çalışma  şartından  yararlanmak  için aynı işyeri  veya  işletmede  geçirilen  kıdemarandığında  belirli  süreli  iş sözleşmesine  göre çalışan  işçi için farklı  kıdem  uygulanmasınıhaklı  gösteren  bir neden  olmadıkça,  belirsiz  süreli  iş sözleşmesi  ile çalışan  emsal  işçihakkında  esas alınan  kıdem  uygulanır."
82,82,"Emsal  işçi, işyerinde  aynı veya benzeri  işte belirsiz  süreli  iş sözleşmesiyle  çalıştırılanişçidir.  İşyerinde  böyle  bir işçi bulunmadığı  takdirde,  o işkolunda  şartlara  uygun  bir işyerindeaynı veya  benzer  işi üstlenen  belirsiz  süreli  iş sözleşmesi yle çalıştırılan  işçi dikkate  alınır."
83,83,"Kısmî  süreli  ve tam süreli  iş sözleşmesiMadde  13 - İşçinin  normal  haftalık  çalışma  süresinin,  tam süreli  iş sözleşmesiyleçalışan  emsal  işçiye  göre önemli  ölçüde  daha  az belirlenmesi  durumunda  sözleşme  kısmîsüreli  iş sözleşmesidir."
84,84,"Kısmî  süreli  iş sözleşmesi  ile çalıştırılan  işçi, ayırımı  haklı  kılan  bir neden  olmadıkça,salt iş sözleşmesinin  kısmî  süreli  olmasından  dolayı  tam süreli  emsal  işçiye  göre farklı  işlemetâbi tutulamaz.  Kısmî  süreli  çalışan  işçinin  ücret  ve paraya  ilişkin  bölünebilir  menfaatleri,  tamsüreli  emsal  işçiye  göre çalıştığı  süreye  orantılı  olarak  ödenir."
85,85,"Emsal  işçi, işyerinde  aynı veya benzeri  işte tam süreli  çalıştırılan  işçidir.  İşyerindeböyle  bir işçi bulunmadığı  takdirde,  o işkolunda  şartlara uygun  işyerinde  aynı veya  benzer  işiüstlenen  tam süreli  iş sözleşmesiyle  çalıştırılan  işçi esas alınır."
86,86,"İşyerinde  çalışan  işçilerin,  niteliklerine  uygun  açık yer bulunduğunda  kısmî  sürelidentam süreliye  veya  tam süreliden  kısmî  süreliye  geçirilme  istekleri  işverence  dikkate  alınır  veboş yerler  zamanında  duyurulur."
87,87,"(Ek fıkra:  29/1/2016 -6663/21  md.)  Bu kanunun  74 üncü maddesinde  öngörülen  izinlerinbitiminden  sonra  mecburi  ilköğretim  çağının  başladığı  tarihi  takip  eden ay başına  kadar  bumaddeye  göre ebeveynlerden  biri kısmi  süreli  çalışma  talebinde  bulunabilir.  Bu talep işverentarafından  karşılanır  ve geçerli  fesih nedeni  sayılmaz.  Bu fıkra kapsamında  kısmi  süreli  çalışmayabaşlayan  işçi, aynı çocuk  için bir daha bu haktan  faydalanmamak  üzere  tam zamanlı çalışmayadönebilir.  Kısmi  süreli  çalışmaya  geçen  işçinin  tam zamanlı  çalışmaya  başlaması  durumundayerine  işe alınan  işçinin  iş sözleşmesi  kendiliğinden  sona erer. Bu haktan  faydalanmak  veya tamzamanlı  çalışmaya  geri dönmek  isteyen  işçi işverene  bunu en az bir ay önce yazılı  olarak  bildirir."
88,88,"Ebeveynlerden  birinin  çalışmaması  hâlinde,  çalışan  eş kısmi  süreli  çalışma  talebinde  bulunamaz."
89,89,Üç yaşını  doldurmamış  bir çocuğu  eşiyle  birlikte  veya münferiden  evlat edinenler  de çocuğunfiilen  teslim  edildiği  tarihten  itibaren  bu haktan  faydalanır.
90,90,(Ek fıkra:  29/1/201 6-6663 /21 md.)  Beşinci  fıkra  kapsamında  hangi  sektör  veyaişlerde  kısmi  çalışma  yapılabileceği  ile uygulamaya  ilişkin  usul ve esaslar  Çalışma  ve SosyalGüvenlik  Bakanlığınca  çıkarılacak  yönetmelikle  belirlenir.
91,91,"Çağrı  üzerine  çalışma  ve uzaktan  çalışm5Madde  14 - Yazılı  sözleşme  ile işçinin  yapmayı  üstlendiği  işle ilgili  olarak  kendisineihtiyaç  duyulması  halinde  iş görme  ediminin  yerine  getirileceğinin  kararlaştırıldığı  iş ilişkisi,çağrı  üzerine  çalışmaya  dayalı  kısmi  süreli  bir iş sözleşmesidir."
92,92,"Hafta,  ay veya  yıl gibi bir zaman  dilimi  içinde  işçinin  ne kadar  süreyle  çalışacağınıtaraflar  belirlemedikleri  takdirde,  haftalık  çalışma  süresi  yirmi  saat kararlaştırılmış  sayılır."
93,93,Çağrı  üzerine  çalıştırı lmak  için belirlenen  sürede  işçi çalıştırılsın  veya çalıştırılmasın  ücretehak kazanır.
94,94,"İşçiden  iş görme  borcunu  yerine  getirmesini  çağrı  yoluyla  talep  hakkına  sahip  olanişveren,  bu çağrıyı,  aksi kararlaştırılmadıkça,  işçinin  çalışacağı  zamandan  en az dört gün önceyapmak  zorundadır.  Süreye  uygun  çağrı  üzerine  işçi iş görme  edimini  yerine  getirmekleyükümlüdür.  Sözleşmede  günlük  çalışma  süresi  kararlaştırılmamış  ise, işveren  her çağrıdaişçiyi  günde  en az dört saat üst üste çalıştırmak  zorundadır."
95,95,"(Ek fıkra: 6/5/2016 -6715/2  md.)  Uzaktan  çalışma;  işçinin,  işveren  tarafındanoluşturulan  iş organizasyonu  kapsamında  iş görme  edimini  evinde  ya da teknolojik  iletişimaraçları  ile işyeri  dışında  yerine  getirmesi  esasına  dayalı  ve yazılı  olarak  kurulan  iş ilişkisid ir."
96,96,(Ek fıkra:  6/5/2016 -6715/2  md.)  Dördüncü  fıkraya  göre yapılacak  iş sözleşmesinde;
97,97,"işin tanımı,  yapılma  şekli,  işin süresi  ve yeri, ücret  ve ücretin  ödenmesine  ilişkin  hususlar,işveren  tarafından  sağlanan  ekipman  ve bunların  korunmasına  ilişkin  yükümlü lükler,işverenin  işçiyle  iletişim  kurması  ile genel  ve özel çalışma  şartlarına  ilişkin  hükümler  yer alır."
98,98,"(Ek fıkra:  6/5/2016 -6715/2  md.)  Uzaktan  çalışmada  işçiler,  esaslı  neden  olmadıkçasalt iş sözleşmesinin  niteliğinden  ötürü  emsal  işçiye  göre farklı  işleme  tabi tutulamaz.  İşveren,uzaktan  çalışma  ilişkisiyle  iş verdiği  çalışanın  yaptığı  işin niteliğini  dikkate  alarak  iş sağlığıve güvenliği  önlemleri  hususunda  çalışanı  bilgilendirmek,  gerekli  eğitimi  vermek,  sağlıkgözetimini  sağlamak  ve sağladığı  ekipmanla  ilgili  gerekli  iş güvenliği  tedbirlerini  almaklayükümlüdür."
99,99,"(Ek fıkra:  6/5/2016 -6715/2  md.)  Uzaktan  çalışmanın  usul ve esasları,  işin niteliğidikkate  alınarak  hangi  işlerde  uzaktan  çalışmanın  yapılamayacağı,  verilerin  korunması  vepaylaşılmasına  ilişkin  işletme  kurallarının  uygulanması  ile diğer  hususlar  Çalışma  ve SosyalGüvenlik  Bakanlığı  tarafından  çıkarılan  yönetmelikle  belirlenir."
100,100,"Deneme  süreli  iş sözleşmesiMadde  15 - Taraflarca  iş sözleşmesine  bir deneme  kaydı  konulduğunda,  bunun  süresien çok iki ay olabilir.  Ancak  deneme  süresi  toplu  iş sözleşmeleriyle  dört aya kadar  uzatılabilir."
101,101,Deneme  süresi  içinde  taraflar  iş sözleşmesini  bildirim  süresine  gerek  olmaksızın  vetazminatsız  feshedebilir.  İşçinin  çalıştığı  günler  için ücret  ve diğer  hakları  saklıdır.
102,102,5 Bu madde başlığı “ Çağrı üzerine çalışma”’ iken 6/5/2016 tarih ve 6715 sayılı Kanınun 2 ncimaddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
103,103,"Takım  sözleşmesi  ile oluşturulan  iş sözleşmeleriMadde  16 - Birden  çok işçinin  meydana  getirdiği  bir takımı  temsilen  bu işçilerdenbirinin,  takım  kılavuzu  sıfatıyla  işverenle  yaptığı  sözleşmeye  takım  sözleşmesi  denir."
104,104,"Takım  sözleşmesinin,  oluşturulacak  iş sözleşmeleri  için hangi  süre kararlaştırılmışolursa  olsun,  yazılı  yapılması  gerekir.  Sözleşmede  her işçinin  kimliği  ve alacağı  ücret  ayrı ayrıgösterilir."
105,105,"Takım  sözleşmesinde  isimleri  yazılı  işçilerden  her birinin  işe başlamasıyla,  o işçi ileişveren  arasında  takım  sözleşmesinde  belirlenen  şartlarla  bir iş sözleşmesi  yapılmış  sayılır."
106,106,"Ancak,  takım  sözleşmesi  hakkında  Borçlar  Kanununun  110 uncu  maddesi  hükmü  deuygulanır."
107,107,"İşe başlamasıyla  iş sözleşmesi  kurulan  işçilere  ücretlerini  işveren  veya  işveren  vekiliher birine  ayrı ayrı ödemek  zorundadır.  Takım  kılavuzu  için, takıma  dahil  işçilerinücretlerinden  işe aracılık  veya  benzeri  bir nedenle  kesinti  yapılamaz."
108,108,Süreli  fesihMadde  17 - Belirsiz  süreli  iş sözleşmelerinin  feshinden  önce  durumun  diğer tarafabildirilmesi  gerekir.
109,109,İş sözleşmeleri;
110,110,"a) İşi altı aydan  az sürmüş  olan işçi için, bildirimin  diğer  tarafa  yapılmasındanbaşlayarak  iki hafta  sonra,b) İşi altı aydan  birbuçuk  yıla kadar  sürmüş  olan işçi için, bildirimin  diğer  tarafayapılmasınd an başlayarak  dört hafta  sonra,c) İşi birbuçuk  yıldan  üç yıla kadar  sürmüş  olan işçi için, bildirimin  diğer  tarafayapılmasından  başlayarak  altı hafta  sonra,d) İşi üç yıldan  fazla  sürmüş  işçi için, bildirim  yapılmasından  başlayarak  sekiz  haftasonra,feshedilmiş  sayılır."
111,111,Bu süreler  asgari  olup sözleşmeler  ile artırılabilir.
112,112,"Bildirim  şartına  uymayan  taraf,  bildirim  süresine  ilişkin  ücret  tutarında  tazminatödemek  zorundadır."
113,113,İşveren  bildirim  süresine  ait ücreti  peşin  vermek  suretiyle  iş sözleşmesini  feshedebilir.
114,114,"İşverenin  bildirim  şartına  uymaması  veya  bildirim  süresine  ait ücreti  peşin  ödeyereksözleşmeyi  feshetmesi,  bu Kanunun  18, 19, 20 ve 21 inci maddesi  hükümlerininuygulanmasına  engel  olmaz.  18 inci maddenin  birinci  fıkrası  uyarınca  bu Kanunun  18, 19, 20ve 21 inci maddelerinin  uygulanma  alanı  dışında  kalan  işçilerin  iş sözleşmesinin,  fesihhakkının  kötüye  kullanılarak  sona erdirildiği  durumlarda  işçiye  bildirim  süresinin  üç katıtutarında  tazminat  ödenir.  Fesih  için bildirim  şartına  da uyulmamas ı ayrıca  dördüncü  fıkrauyarınca  tazminat  ödenmesini  gerektirir."
115,115,Bu maddeye  göre ödenecek  tazminatlar  ile bildirim  sürelerine  ait peşin  ödenecekücretin  hesabında  32 nci maddenin  birinci  fıkrasında  yazılan  ücrete  ek olarak  işçiye  sağlanmışpara veya  para ile ölçülmesi  mümkün  sözleşme  ve Kanundan  doğan  menfaatler  de göz önündetutulur.
116,116,"Feshin  geçerli  sebebe  dayandırılmasıMadde  18 - Otuz  veya  daha  fazla  işçi çalıştıran  işyerlerinde  en az altı aylık  kıdemiolan işçinin  belirsiz  süreli  iş sözleşmesini  feshed en işveren,  işçinin  yeterliliğinden  veyadavranışlarından  ya da işletmenin,  işyerinin  veya  işin gereklerinden  kaynaklanan  geçerli  birsebebe  dayanmak  zorundadır.  (Ek cümle:  10/9/2014 -6552/2  md.)  Yer altı işlerinde  çalışanişçilerde  kıdem  şartı aranmaz."
117,117,Altı aylık  kıdem  hesabında  bu Kanunun  66 ncı maddesindeki  süreler  dikkate  alınır.
118,118,Özellikle  aşağıdaki  hususlar  fesih  için geçerli  bir sebep  oluşturmaz:
119,119,a) Sendika  üyeliği  veya  çalışma  saatleri  dışında  veya  işverenin  rızası  ile çalışmasaatleri  içinde  sendikal  faaliyetlere  katılmak.
120,120,b) İşyeri  sendika  temsilciliği  yapmak.
121,121,"c) Mevzuattan  veya sözleşmeden  doğan  haklarını  takip  veya yükümlülüklerini  yerinegetirmek  için işveren  aleyhine  idari veya  adli makamlara  başvurmak  veya  bu husustabaşlatılmış  sürece  katılmak.6d) Irk, renk,  cinsiyet,  medeni  hal, aile yükümlülükleri,  hamilelik,  doğum,  din, siyasigörüş  ve benzeri  nedenler."
122,122,e) 74 üncü  maddede  öngörülen  ve kadın  işçilerin  çalıştırılmasının  yasak  olduğusürelerde  işe gelmemek.
123,123,f) Hastalık  veya  kaza nedeniyle  25 inci maddenin  (I) numaralı  bendinin  (b) altbendinde  öngörülen  bekleme  süresinde  işe geçici  devamsızlık.
124,124,"İşçinin  altı aylık  kıdemi,  aynı işverenin  bir veya  değişik  işyerlerinde  geçen  sürelerbirleştirilerek  hesap  edilir.  İşverenin  aynı işkolunda  birden  fazla işyerinin  bulunması  halinde,işyerinde  çalışan  işçi sayısı,  bu işyerlerinde  çalışan  toplam  işçi sayısına  göre belirlenir."
125,125,"İşletmenin  bütününü  sevk ve idare  eden  işveren  vekili  ve yardımcıları  ile işyerininbütününü  sevk ve idare  eden  ve işçiyi  işe alma ve işten  çıkarma  yetkisi  bulunan  işverenvekilleri  hakkında  bu madde,  19 ve 21 inci maddeler  ile 25 inci maddenin  son fıkrasıuygulanmaz."
126,126,Sözleşmenin  feshinde  usulMadde  19 - İşveren  fesih  bildirimini  yazılı  olarak  yapmak  ve fesih  sebebini  açık vekesin bir şekilde  belirtmek  zorundadır.
127,127,6 18/2/2009 tarihli ve 5838 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle; bu bentte yer alan  “Mevzuattan veyasözleşmeden doğan haklarını takip” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya yükümlülüklerini yerinegetirmek” ibaresi eklenmiştir.
128,128,"Hakkındaki  iddialara  karşı  savunmasını  almadan  bir işçinin  belirsiz  süreli  işsözleşmesi,  o işçinin  davranışı  veya  verimi  ile ilgili  nedenlerle  feshedilemez.  Ancak,  işverenin25 inci maddenin  (II) numaralı  bendi  şartlar ına uygun  fesih  hakkı  saklıdır."
129,129,"Fesih  bildirimine  itiraz  ve usulüMadde  20 – (Değişik  birinci  fıkra:  12/10/2017 -7036/11  md.)  İş sözleşmesifeshedilen  işçi, fesih  bildiriminde  sebep  gösterilmediği  veya  gösterilen  sebebin  geçerli  birsebep  olmadığı  iddias ı ile fesih  bildiriminin  tebliği  tarihinden  itibaren  bir ay içinde  işe iadetalebiyle,  İş Mahkemeleri  Kanunu  hükümleri  uyarınca  arabulucuya  başvurmak  zorundadır."
130,130,"Arabuluculuk  faaliyeti  sonunda  anlaşmaya  varılamaması  hâlinde,  son tutanağın  düzenlendiğitarihten itibaren,  iki hafta  içinde  iş mahkemesinde  dava  açılabilir.  Taraflar  anlaşırlarsauyuşmazlık  aynı sürede  iş mahkemesi  yerine  özel hakeme  de götürülebilir.  Arabulucuyabaşvurmaksızın  doğrudan  dava  açılması  sebebiyle  davanın  usulden  reddi  hâlinde  ret kararıtaraflara  resen  tebliğ  edilir.  Kesinleşen  ret kararının  da resen  tebliğinden  itibaren  iki haftaiçinde  arabulucuya  başvurulabilir."
131,131,"Feshin  geçerli  bir sebebe  dayandığını  ispat  yükümlülüğü  işverene  aittir.  İşçi, feshinbaşka  bir sebebe  dayandığını  iddia ettiği  takdirde,  bu iddiasını  ispatla  yükümlüdür."
132,132,(Değişik  üçüncü  fıkra:  12/10/2017 -7036/11  md.)  Dava  ivedilikle  sonuçlandırılır.
133,133,"Mahkemece  verilen  karar  hakkında  istinaf  yoluna  başvurulması  hâlinde,  bölge  adliyemahkemesi  ivedilikle  ve kesin  olarak  karar verir."
134,134,"(İptal  dördüncü  fıkra:  Anayasa  Mahkemesinin  19/10/2005  tarihli  ve E.:2003/66,K.:2005/72  sayılı  Kararı  ile.)"
135,135,"Geçersiz  sebeple  yapılan  feshin  sonuçlarıMadde  21 - İşverence  geçerli  sebep  gösterilmediği  veya  gösterilen  sebebin  geçerliolmadığı  mahkemece  veya  özel hakem  tarafından  tespit  edilerek  feshin  geçersizliğine  kararverildiğinde,  işveren,  işçiyi  bir ay içinde  işe başlatmak  zorundadır.  İşçiyi  başvurusu  üzerineişveren  bir ay içinde  işe başlatmaz  ise, işçiye  en az dört aylık  ve en çok sekiz  aylık ücretitutarında  tazminat  ödemekle  yükümlü  olur."
136,136,"Mahkeme  veya  özel hakem  feshin  geçersizliğine  karar  verdiğinde,  işçinin  işebaşlatılmaması  halinde  ödenecek  tazminat  miktarını  da belirler."
137,137,Kararın  kesinleşmesine  kadar  çalıştırılmadığı  süre için işçiye en çok dört aya kadardoğmuş  bulunan  ücret  ve diğer  hakları  ödenir.
138,138,"(Ek fıkra:  12/10/2017 -7036/12  md.)  Mahkeme  veya  özel hakem,  ikinci  fıkradadüzenlenen  tazminat  ile üçüncü  fıkrada  düzenlenen  ücret  ve diğer  hakları,  dava  tarihindekiücreti  esas alarak  parasal  olarak  belirler."
139,139,"İşçi işe başlatılırsa,  peşin  olarak  ödenen  bildirim  süresine  ait ücret  ile kıdem  tazminatı,yukarıdaki  fıkra  hükümlerine  göre yapılacak  ödemeden  mahsup  edilir.  İşe başlatılmayanişçiye  bildirim  süresi  verilmemiş  veya  bildirim  süresine  ait ücret  peşin  ödenmemişse,  busürelere  ait ücret  tutarı  ayrıca  ödenir."
140,140,"İşçi kesinleşen  mahkeme  veya  özel hakem  kararının  tebliğinden  itibaren  on işgünüiçinde  işe başlamak  için işverene  başvuruda  bulunmak  zorundadır.  İşçi bu süre içindebaşvuruda  bulunmaz  ise, işverence  yapılmış  olan fesih  geçerli  bir fesih  sayılır  ve işverensadece  bunun  hukuki  sonuçları  ile sorumlu  olur."
141,141,"(Ek fıkra:  12/10/2017 -7036/12  md.)  Arabuluculuk  faaliyeti  sonunda  tarafların,  işçininişe başlatılması  konusunda  anlaşmaları  hâlinde;"
142,142,"a) İşe başlatma  tarihini,b) Üçüncü  fıkrada  düzenlenen  ücret  ve diğer  hakların  parasal  miktarını,c) İşçinin  işe başlatılmaması  durumunda  ikinci  fıkrada  düzenlenen  tazminatın  parasalmiktarını,belirlemeleri  zorunludur.  Aksi  takdirde  anlaşma  sağlanamamış  sayılır  ve son tutanakbuna  göre düzenlenir.  İşçinin  kararlaştırılan  tarihte  işe başlamaması  hâlinde  fesih  geçerli  hâlegelir ve işveren  sadece  bunun  hukuki  sonuçları  ile sorumlu  olur."
143,143,"Bu maddenin  birinci,  ikinci  ve üçüncü  fıkra  hükümleri  sözleşm eler ile hiçbir  suretledeğiştirilemez;  aksi yönde  sözleşme  hükümleri  geçersizdir."
144,144,"Çalışma  koşullarında  değişiklik  ve iş sözleşmesinin  feshiMadde  22 - İşveren,  iş sözleşmesiyle  veya  iş sözleşmesinin  eki niteliğindeki  personelyönetmeliği  ve benzeri  kayn aklar  ya da işyeri  uygulamasıyla  oluşan  çalışma  koşullarındaesaslı  bir değişikliği  ancak  durumu  işçiye  yazılı  olarak  bildirmek  suretiyle  yapabilir.  Bu şekleuygun  olarak  yapılmayan  ve işçi tarafından  altı işgünü  içinde  yazılı  olarak  kabul  edilmeyendeğişi klikler  işçiyi  bağlamaz.  İşçi değişiklik  önerisini  bu süre içinde  kabul  etmezse,  işverendeğişikliğin  geçerli  bir nedene  dayandığını  veya  fesih  için başka  bir geçerli  nedeninbulunduğunu  yazılı  olarak  açıklamak  ve bildirim  süresine  uymak  suretiyle  iş sözle şmesinifeshedebilir.  İşçi bu durumda  17 ila 21 inci madde  hükümlerine  göre dava  açabilir."
145,145,Taraflar  aralarında  anlaşarak  çalışma  koşullarını  her zaman  değiştirebilir.  Çalışmakoşullarında  değişiklik  geçmişe  etkili  olarak  yürürlüğe  konulamaz.
146,146,"Yeni  işveren in sorumluluğuMadde  23 - Süresi  belirli  olan veya olmayan  sürekli  iş sözleşmesi  ile bir işverenin  işinegirmiş  olan işçi, sözleşme  süresinin  bitmesinden  önce yahut  bildirim  süresine  uymaksızın  işinibırakıp  başka  bir işverenin  işine girerse  sözleşmenin  bu suretle  feshinden  ötürü,  işçininsorumluluğu  yanında,  ayrıca  yeni işveren  de aşağıdaki  hallerde  birlikte  sorumludur:"
147,147,"a) İşçinin  bu davranışına,  yeni işe girdiği  işveren  sebep  olmuşsa."
148,148,"b) Yeni  işveren,  işçinin  bu davranışını  bilerek  onu işe almışsa."
149,149,c) Yeni işveren  işçinin  bu davranışını  öğrendikten  sonra  dahi onu çalıştırmaya  devamederse.
150,150,"İşçinin  haklı  nedenle  derhal  fesih  hakkıMadde  24 - Süresi  belirli  olsun  veya olmasın  işçi, aşağıda  yazılı  hallerde  işsözleşmesini  sürenin  bitiminden  önce  veya  bildiri m süresini  beklemeksizin  feshedebilir:"
151,151,I. Sağlık  sebepleri:
152,152,a) İş sözleşmesinin  konusu  olan işin yapılması  işin niteliğinden  doğan  bir sebepleişçinin  sağlığı  veya  yaşayışı  için tehlikeli  olursa.
153,153,b) İşçinin  sürekli  olarak  yakından  ve doğrudan  buluşup  görüştüğü  işveren  yahut  başkabir işçi bulaşıcı  veya  işçinin  işi ile bağdaşmayan  bir hastalığa  tutulursa.
154,154,II. Ahlak  ve iyiniyet  kurallarına  uymayan  haller  ve benzerleri:
155,155,a) İşveren  iş sözleşmesi  yapıldığı  sırada  bu sözleşmenin  esaslı  noktalarından  birihakkın da yanlış  vasıflar  veya şartlar  göstermek  yahut  gerçeğe  uygun  olmayan  bilgiler  vermekveya  sözler  söylemek  suretiyle  işçiyi  yanıltırsa.
156,156,"b) İşveren  işçinin  veya  ailesi  üyelerinden  birinin  şeref  ve namusuna  dokunacak  şekildesözler  söyler,  davranışlarda  bulunursa  veya  işçiye  cinsel  tacizde  bulunursa."
157,157,"c) İşveren  işçiye  veya  ailesi  üyelerinden  birine  karşı  sataşmada  bulunur  veya  gözdağıverirse,  yahut  işçiyi  veya  ailesi  üyelerinden  birini  kanuna  karşı  davranışa  özendirir,  kışkırtır,sürükler,  yahut  işçiye  ve ailesi üyelerinden  birine  karşı  hapsi  gerektiren  bir suç işlerse  yahutişçi hakkında  şeref  ve haysiyet  kırıcı  asılsız  ağır isnad  veya  ithamlarda  bulunursa."
158,158,d) İşçinin  diğer  bir işçi veya  üçüncü  kişiler  tarafından  işyerinde  cinsel  tacize  uğramasıve bu durum u işverene  bildirmesine  rağmen  gerekli  önlemler  alınmazsa.
159,159,"e) İşveren  tarafından  işçinin  ücreti  kanun  hükümleri  veya  sözleşme  şartlarına  uygunolarak  hesap  edilmez  veya  ödenmezse,f) Ücretin  parça  başına  veya iş tutarı  üzerinden  ödenmesi  kararlaştırılıp  da işverentarafından  işçiye  yapabileceği  sayı ve tutardan  az iş verildiği  hallerde,  aradaki  ücret  farkızaman  esasına  göre ödenerek  işçinin  eksik  aldığı  ücret  karşılanmazsa,  yahut  çalışma  şartlarıuygulanmazsa."
160,160,III. Zorlayıcı  sebepler:
161,161,İşçinin  çalıştığı  işyerinde  bir haftadan  fazla  süre ile işin durmasını  gerektirecekzorlayıcı  sebepler  ortaya  çıkarsa.
162,162,"İşverenin  haklı  nedenle  derhal  fesih  hakkıMadde  25 - Süresi  belirli  olsun  veya  olmasın  işveren,  aşağıda  yazılı  hallerde  işsözleşmesini  sürenin  bitiminden  önce  veya  bildirim  süresini  beklemeksizin  feshedebilir:"
163,163,I- Sağlık  sebepleri:
164,164,"a) İşçinin  kendi  kastından  veya  derli toplu  olmayan  yaşayışından  yahut  içkiyedüşkünlüğünden  doğacak  bir hastalığa  yakalanması  veya  engelli  hâle gelmesi  durumunda , busebeple  doğacak devamsızlığın  ardı ardına  üç iş günü  veya  bir ayda  beş iş gününden  fazlasürmesi.77 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayıl ı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu alt bentte yer alan “veya sakatlığauğraması halinde” ibaresi “yakalanması veya engelli hâle gelmesi durumunda” şeklinde değiştirilmiştir."
165,165,b) İşçinin  tutulduğu  hastalığın  tedavi  edilemeyecek  nitelikte  olduğu  ve işyerindeçalışmasında  sakınca  bulunduğunun  Sağlık  Kurulunca  saptanması  durumunda.
166,166,"(a) alt bendi nde sayılan  sebepler  dışında  işçinin  hastalık,  kaza,  doğum  ve gebelik  gibihallerde  işveren  için iş sözleşmesini  bildirimsiz  fesih  hakkı;  belirtilen  hallerin  işçininişyerindeki  çalışma  süresine  göre 17 nci maddedeki  bildirim  sürelerini  altı hafta  aşmasınd ansonra  doğar.  Doğum  ve gebelik  hallerinde  bu süre 74 üncü  maddedeki  sürenin  bitimindebaşlar.  Ancak  işçinin  iş sözleşmesinin  askıda  kalması  nedeniyle  işine  gidemediği  süreler  içinücret  işlemez."
167,167,II- Ahlak  ve iyi niyet  kurallarına  uymayan  haller  ve benze rleri:
168,168,"a) İş sözleşmesi  yapıldığı  sırada  bu sözleşmenin  esaslı  noktalarından  biri için gereklivasıflar  veya şartlar  kendisinde  bulunmadığı  halde  bunların  kendisinde  bulunduğunu  ileri sürerek,yahut  gerçeğe  uygun  olmayan  bilgiler  veya sözler  söyleyerek  işçinin işvereni  yanıltması."
169,169,"b) İşçinin,  işveren  yahut  bunların  aile üyelerinden  birinin  şeref  ve namusunadokunacak  sözler  sarfetmesi  veya  davranışlarda  bulunması,  yahut  işveren  hakkında  şeref  vehaysiyet  kırıcı  asılsız  ihbar  ve isnadlarda  bulunması."
170,170,c) İşçinin işverenin  başka  bir işçisine  cinsel  tacizde  bulunması.
171,171,"d) İşçinin  işverene  yahut  onun  ailesi  üyelerinden  birine  yahut  işverenin  başka  işçisinesataşması , işyerine  sarhoş  yahut  uyuşturucu  madde  almış  olarak  gelmesi  ya da işyerinde  bumaddeleri  kullanma sı.8e) İşçinin,  işverenin  güvenini  kötüye  kullanmak,  hırsızlık  yapmak,  işverenin  mesleksırlarını  ortaya  atmak  gibi doğruluk  ve bağlılığa  uymayan  davranışlarda  bulunması."
172,172,"f) İşçinin,  işyerinde,  yedi günden  fazla  hapisle  cezalandırılan  ve cezası  ertelenmey enbir suç işlemesi."
173,173,"g) İşçinin  işverenden  izin almaksızın  veya  haklı  bir sebebe  dayanmaksızın  ardı ardınaiki işgünü  veya  bir ay içinde  iki defa herhangi  bir tatil gününden  sonraki  iş günü,  yahut  birayda  üç işgünü  işine  devam  etmemesi."
174,174,h) İşçinin  yapmakl a ödevli  bulunduğu  görevleri  kendisine  hatırlatıldığı  halde  yapmamaktaısrar etmesi.
175,175,"ı) İşçinin  kendi  isteği  veya  savsaması  yüzünden  işin güvenliğini  tehlikeye  düşürmesi,işyerinin  malı olan veya  malı olmayıp  da eli altında  bulunan  makineleri,  tesisatı  veya başkaeşya ve maddeleri  otuz günlük  ücretinin  tutarıyla  ödeyemeyecek  derecede  hasara  ve kaybauğratması."
176,176,III- Zorlayıcı  sebepler:
177,177,İşçiyi  işyerinde  bir haftadan  fazla  süre ile çalışmaktan  alıkoyan  zorlayıcı  bir sebebinortaya  çıkması.
178,178,IV- İşçinin  gözaltı na alınması  veya tutuklanması  halinde  devamsızlığın  17 nci maddedekibildirim  süresini  aşması.
179,179,"8 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyle, bu alt bentte yer alan “veya 84 üncümaddeye aykırı hareket etmesi” ibaresi “, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarakgelmesi ya da işyerinde bu maddeleri kullanması” şeklinde değiştirilmiştir."
180,180,"İşçi feshin  yukarıdaki  bentlerde  öngörülen  sebeplere  uygun  olmadığı  iddiası  ile 18, 20 ve21 inci madde  hükümleri  çerçevesinde  yargı  yoluna  başvurabilir."
181,181,"Derhal  fesih  hakkını  kullanma  süresiMadde  26 - 24 ve 25 inci maddelerde  gösterilen  ahlak  ve iyiniyet  kurallarına  uymayanhallere  dayanarak  işçi veya  işveren  için tanınmış  olan sözleşmeyi  fesih  yetkisi,  iki taraftanbirinin  bu çeşit davranışlarda  bulunduğunu  diğer tarafın  öğrendiği  günden  başlayarak  altı işgünü  geçtikten  ve her halde  fiilin  gerçekleşmesinden  itibaren  bir yıl sonra  kullanılamaz."
182,182,Ancak  işçinin  olayda  maddi  çıkar  sağlaması  halinde  bir yıllık  süre uygulanmaz.
183,183,Bu haller  sebebiyle  işçi yahut  işverende n iş sözleşmesini  yukarıdaki  fıkrada  öngörülensüre içinde  feshedenlerin  diğer  taraftan  tazminat  hakları  saklıdır.
184,184,"Yeni  iş arama  izniMadde  27- Bildirim  süreleri  içinde  işveren,  işçiye  yeni bir iş bulması  için gerekli  olaniş arama  iznini  iş saatleri  içinde ve ücret  kesintisi  yapmadan  vermeye  mecburdur.  İş aramaizninin  süresi  günde  iki saatten  az olamaz  ve işçi isterse  iş arama  izin saatlerini  birleştirerektoplu  kullanabilir.  Ancak  iş arama  iznini  toplu  kullanmak  isteyen  işçi, bunu  işten  ayrılacağıgünd en evvelki  günlere  rastlatmak  ve bu durumu  işverene  bildirmek  zorundadır."
185,185,İşveren  yeni iş arama  iznini  vermez  veya  eksik  kullandırırsa  o süreye  ilişkin  ücretişçiye  ödenir.
186,186,"İşveren,  iş arama  izni esnasında  işçiyi  çalıştırır  ise işçinin  izin kullanarak  bir çalışmakarşılığı  olmaksızın  alacağı  ücrete  ilaveten,  çalıştırdığı  sürenin  ücretini  yüzde  yüz zamlı  öder."
187,187,"Çalışma  belgesiMadde  28 - İşten  ayrılan  işçiye,  işveren  tarafından  işinin  çeşidinin  ne olduğunu  vesüresini  gösteren  bir belge  verilir."
188,188,Belgenin  vaktinde  verilmemesinden  veya belgede  doğru  olmayan  bilgiler  bulunmasındanzarar  gören  işçi veyahut  işçiyi  işine alan yeni işveren  eski işverenden  tazminat  isteyebilir.
189,189,Bu belgeler  her türlü  resim  ve harçtan  muaftır.
190,190,"Toplu  işçi çıkarmaMadde  29 - İşveren;  ekonomik,  teknolojik,  yapısal  ve benzeri  işletme,  işyeri  veya işingerekleri  sonucu  toplu  işçi çıkarmak  istediğinde,  bunu  en az otuz gün önceden  bir yazı ile,işyeri  sendika  temsilcilerine,  ilgili  bölge  müdürlüğüne  ve Türkiye  İş Kurumuna  bildirir."
191,191,İşyerind e çalışan  işçi sayısı:
192,192,"a) 20 ile 100 işçi arasında  ise, en az 10 işçinin,b) 101 ile 300 işçi arasında  ise, en az yüzde  on oranında  işçinin,c) 301 ve daha  fazla  ise, en az 30 işçinin,İşine  17 nci madde  uyarınca  ve bir aylık  süre içinde  aynı tarihte  veya  farklı  tarihlerdeson verilmesi  toplu  işçi çıkarma  sayılır."
193,193,"Birinci  fıkra  uyarınca  yapılacak  bildirimde  işçi çıkarmanın  sebepleri,  bundanetkilenecek  işçi sayısı  ve grupları  ile işe son verme  işlemlerinin  hangi  zaman  dilimindegerçekleşeceğine  ilişkin  bilgilerin  bulunması  zorunludur."
194,194,"Bildirimden  sonra  işyeri  sendika  temsilcileri  ile işveren  arasında  yapılacakgörüşmelerde,  toplu  işçi çıkarmanın  önlenmesi  ya da çıkarılacak  işçi sayısının  azaltılmasıyahut  çıkarmanın  işçiler  açısından  olumsuz  etkilerinin  en aza indirilmesi  konuları  ele alınır."
195,195,"Görüşmelerin  sonunda,  toplantının  yapıldığını  gösteren  bir belge  düzenlenir."
196,196,"Fesih  bildirimleri,  işverenin  toplu  işçi çıkarma  isteğini  bölge  müdürlüğüne  bildirmesindenotuz gün sonra  hüküm  doğurur."
197,197,"İşyerinin  bütünüyl e kapatılarak  kesin  ve devamlı  suretle  faaliyete  son verilmesihalinde,  işveren  sadece  durumu  en az otuz gün önceden  ilgili  bölge  müdürlüğüne  ve Türkiyeİş Kurumuna  bildirmek  ve işyerinde  ilan etmekle  yükümlüdür.  İşveren  toplu  işçi çıkarmanınkesinleşmesin den itibaren  altı ay içinde  aynı nitelikteki  iş için yeniden  işçi almak  istediğitakdirde  nitelikleri  uygun  olanları  tercihen  işe çağırır."
198,198,"Mevsim  ve kampanya  işlerinde  çalışan  işçilerin  işten  çıkarılmaları  hakkında,  iştençıkarma  bu işlerin  niteliğine  bağlı olarak  yapılıyorsa,  toplu  işçi çıkarmaya  ilişkin  hükümleruygulanmaz."
199,199,"İşveren  toplu  işçi çıkarılmasına  ilişkin  hükümleri  18, 19, 20 ve 21 inci maddehükümlerinin  uygulanmasını  engellemek  amacıyla  kullanamaz;  aksi halde  işçi bu maddeleregöre dava  açabil ir."
200,200,Engelli  ve eski hükümlü  çalıştırma  zorunluluğu91011Madde  30 – (Değişik  : 15/5/2008 -5763/2  md.)
201,201,"İşverenler,  elli veya  daha  fazla  işçi çalıştırdıkları  özel sektör  işyerlerinde  yüzde  üçengelli,  kamu  işyerlerinde  ise yüzde  dört engelli  ve yüzde  iki eski hükümlü  işçiyi  veya21/6/1927  tarihli  ve 1111  sayılı  Askerlik  Kanunu  veya 16/6/1927  tarihli  ve 1076  sayılı  YedekSubaylar  ve Yedek  Askeri  Memurlar  Kanunu  kapsamına  giren  ve askerlik  hizmetini  yaparken12/4/1991  tarihli  ve 3713  sayılı  Terörle  Mücadele  Kanunu nun 21 inci maddesinde  sayılanterör  olaylarının  sebep  ve tesiri  sonucu  malul  sayılmayacak  şekilde  yaralananları  meslek,beden  ve ruhi durumlarına  uygun  işlerde  çalıştırmakla  yükümlüdürler.  Aynı  il sınırları  içindebirden  fazla  işyeri  bulunan  işverenin  bu kapsamda  çalıştırmakla  yükümlü  olduğu  işçi sayısı,toplam  işçi sayısına  göre hesaplanır.(10)"
202,202,"9 Bu madde başlığı “Özürlü, eski hükümlü ve terör mağduru çalıştırma zor unluluğu” iken, 15/5/2008tarihli ve 5763 sayılı Kanunun 2 nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir."
203,203,"10 4/7/2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanunun 79 uncu maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasında yeralan “eski hükümlü işçiyi” ibaresinden sonr a gelmek üzere “veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılıAskerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri MemurlarKanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı TerörleMücadele Kanu nunun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malulsayılmayacak şekilde yaralananları” ibaresi eklenmiştir."
204,204,"11 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin başlığında yer alan“Özürlü” ibaresi “Engelli ”, birinci fıkrasında yer alan “özürlü” ibareleri “engelli”, ikinci fıkrasındayer alan “sakatlananlara” ibaresi “engelli hâle gelenlere”, dördüncü fıkrasında yer alan “özürlü”"
205,205,ibaresi “engelli” şeklinde değiştirilmiştir.
206,206,"Bu kapsamda  çalıştırılacak  işçi sayısının  tespitinde  belirli  ve belirsiz  süreli  işsözleşmesine  göre çalıştırılan  işçiler  esas alınır.  Kısmi  süreli  iş sözleşmesine  göre çalışanlar,çalışma  süreleri  dikkate  alınarak  tam süreli  çalışmaya  dönüştürülür.  Oranın  hesaplanmasındayarıma  kadar  kesirler  dikkate  alınmaz,  yarım  ve daha  fazla  olanlar  tama  dönüştürülür."
207,207,"İşyerinin  işçisi  iken engelli  hâle gelenlere  öncelik  tanınır .12İşverenler  çalıştırmakla  yükümlü  oldukları  işçileri  Türkiye  İş Kurumu  aracılığı  ilesağlarlar.  Bu kapsamda  çalıştırılacak  işçilerin  nitelikleri,  hangi  işlerde  çalıştırılabilecekleri,bunların  işyerlerinde  genel  hükümler  dışında  bağlı  olacakları  özel çalışma ile mesleğeyöneltilmeleri,  mesleki  yönden  işverence  nasıl işe alınacakları,  Aile ve Sosyal  PolitikalarBakanlığının  görüşü  alınarak  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığınca  çıkarılacak  yönetmelikledüzenlenir.13Yer altı ve su altı işlerinde  engelli  işçi çalıştırılamaz  ve yukarıdaki  hükümler  uyarıncaişyerlerindeki  işçi sayısının  tespitinde  yer altı ve su altı işlerinde  çalışanlar  hesaba  katılmaz.14Bir işyerinden  malulen  ayrılmak  zorunda  kalıp  da sonradan  maluliyeti  ortadan  kalkanişçiler  eski işyerleri nde tekrar  işe alınmalarını  istedikleri  takdirde,  işveren  bunları  eski işleriveya  benzeri  işlerde  boş yer varsa  derhal,  yoksa  boşalacak  ilk işe başka  isteklilere  tercihederek,  o andaki  şartlarla  işe almak  zorundadır.  Aranan  şartlar  bulunduğu  halde  işvere n işsözleşmesi  yapma  yükümlülüğünü  yerine  getirmezse,  işe alınma  isteğinde  bulunan  eski işçiyealtı aylık  ücret  tutarında  tazminat  öder."
208,208,"Özel  sektör  işverenlerince  bu madde  kapsamında  çalıştırılan  17/7/1964  tarihli  ve 506sayılı  Sosyal  Sigortalar  Kanunun a tabi engelli  sigortalılar  ile 1/7/2005  tarihli  ve 5378  sayılıKanunun  14 üncü  maddesinde  belirtilen  korumalı  işyerlerinde  çalıştırılan  engellisigortalıların,  aynı Kanunun  72 nci ve 73 üncü  maddelerinde  sayılan  ve 78 inci maddesiylebelirlenen  prime  esas kazanç  alt sınırı  üzerinden  hesaplanan  sigorta  primine  ait işverenhisselerinin  tamamı,  kontenjan  fazlası  engelli  çalıştıran,  yükümlü  olmadıkları  halde  engelliçalıştıran  işverenlerin  bu şekilde  çalıştırdıkları  her bir engelli  için prime  esas kazanç  alt sınırıüzerinden  hesaplanan  sigorta  primine  ait işveren  hisselerinin  tamamı  Hazinece  karşılanır."
209,209,"İşveren  hissesine  ait primlerin  Hazinece  karşılanabilmesi  için işverenlerin  çalıştırdıklarısigortalılarla  ilgili  olarak  506 sayılı  Kanun  uyarınca  aylık  prim  ve hizmet  belgelerinin  yasalsüresi  içerisinde  Sosyal  Güvenlik  Kurumuna  verilmesi  ve sigortalıların  tamamına  ait sigortaprimlerinin  sigortalı  hissesine  isabet  eden  tutarı  ile Hazinece  karşılanmayan  işveren  hissesineait tutarın  ödenmiş  olması  şarttır.  Bu fıkraya  göre işveren  tarafından  ödenmesi  gerekenprimlerin  geç ödenmesi  halinde,  Hazinece  Sosyal  Güvenlik  Kurumuna  yapılacak  ödemeningecikmesinden  kaynaklanan  gecikme  zammı,  işverenden  tahsil  edilir.  Hazinece  karşılanan12 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı  Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “sakatlananlara”"
210,210,ibaresi “engelli hâle gelenlere” şeklinde değiştirilmiştir.
211,211,"13 6/2/2014 tarihli ve 6518 sayılı Kanunun 58 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “nasıl işe alınacakları,”"
212,212,ibaresinden sonra gelmek  üzere “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının görüşü alınarak” ibaresieklenmiştir.
213,213,"14 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan yer alan “özürlü”"
214,214,ibaresi “engelli” şeklinde değiştirilmiştir.
215,215,"prim  tutarları  gelir ve kurumlar  vergisi uygulamalarında  gider  veya  maliyet  unsuru  olarakdikkate  alınmaz.  (Ek cümle:  31/7/2008 -5797/10  md.)  Bu fıkrada  düzenlenen  teşvik,  kamuidareleri  hariç  506 sayılı  Kanun  kapsamındaki  sigortalılara  ilişkin  matrah  ve oranlar  üzerindenolmak  üzere,  506 sayılı Kanunun  geçici  20 nci maddesi  kapsamındaki  sandıkların  statülerinetabi personeli  için de uygulanır.  Bu fıkranın  uygulanmasına  ilişkin  usul ve esaslar  MaliyeBakanlığı  ile Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  ve Hazine  Müsteşarlığı  tarafındanmüştereken  belirlenir.151617(Değişik  yedinci  fıkra:  11/10/2011 -KHK -665/28  md.)  Bu maddeye  aykırılıkhallerinde  101 inci madde  uyarınca  tahsil  edilecek  cezalar,  engelli lerin ve eski hükümlülerinkendi  işini kurmaları,  engellinin  iş bulmasını  sağlayacak  destek  teknoloji leri, engellinin  işeyerleştirilmesi,  işe ve işyerine  uyumunun  sağlanması  ve bu gibi projelerde  kullanılır.  Tahsiledilen  cezaların  kullanımına  ilişkin  hususlar,  Türkiye  İş Kurumunun  koordinatörlüğünde,Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  Çalışma  Genel  Müdürlüğü  ile İş Sağlığı  ve GüvenliğiGenel  Müdürlüğü,  Aile ve Sosyal  Politikalar  Bakanlığı  Engelli  ve Yaşlı  Hizmetleri  GenelMüdürlüğü,  Adalet  Bakanlığı  Ceza  ve Tevkif  Evleri  Genel  Müdürlüğü,  en çok işçi ve işverenitemsil  eden  üst kuruluşların  ve en çok engelliyi  temsil  eden  üst kuruluşun  birer  temsilcisindenoluşan  komisyon  tarafından  karara  bağlanır.  Komisyonun  çalışma  usul ve esasları  Çalışma  veSosyal  Güvenlik  Bakanlığınca  çıkarılan  yönetmelikle  düzenlenir.18Eski hükümlü  çalıştırılmasında,  kanunlardaki  kamu  güvenliği  ile ilgili  hizmetlereilişkin  özel hükümler  saklıdır."
216,216,Askerlik  ve kanundan  doğan  çalışmaMadde  31 - Muvazzaf  askerlik  ödevi  dışında  manevra  veya  herhangi  bir sebeple  silahaltına  alınan  veyahut  herhangi  bir kanundan  doğan  çalışma  ödevi  yüzü nden  işinden  ayrılanişçinin  iş sözleşmesi  işinden  ayrıldığı  günden  başlayarak  iki ay sonra  işverence  feshedilmişsayılır.
217,217,"İşçinin  bu haktan  faydalanabilmesi  için o işte en az bir yıl çalışmış  olması  şarttır.  Biryıldan  çok çalışmaya  karşılık  her fazla  yıl için, ayrıca  iki gün eklenir.  Şu kadar  ki bu sürenintamamı  doksan  günü  geçemez."
218,218,İş sözleşmesinin  feshedilmiş  sayılabilmesi  için beklenilmesi  gereken  süre içinde  işçininücreti  işlemez.  Ancak  özel kanunların  bu husustaki  hükümleri  saklıdır.  Bu süre içinde  işsözleşmesinin  Kanundan  doğan  başka  bir sebebe  dayanılarak  işveren  veya işçi tarafından15 15/5/2008 tarihli ve 57 63 sayılı Kanunun 38 nci maddesiyle bu fıkranın 1/7/2008 tarihindeyürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır.
219,219,"16 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “özürlü” ibareleri“engelli” şeklinde değiştirilmiştir."
220,220,17 6/2/2 014 tarihli ve 6518 sayılı Kanunun 58 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan “yüzde ellisi”
221,221,ibaresi “tamamı” şeklinde değiştirilmiştir.
222,222,"18 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “özürlülerin”,“özürlünün”, “Özürlü” ve “ özürlüyü” ibareleri sırasıyla “engellilerin”, “engellinin”, “Engelli” ve“engelliyi” şeklinde değiştirilmiştir."
223,223,"feshedildiği  öteki  tarafa  bildirilmiş  olsa bile, fesih  için Kanunun  gösterdiği  süre bu süreninbitiminden  sonra  işlemeye  başlar.  Ancak  iş sözleşmesi  belirli  süreli  olarak  yapılmış  ve sözleşmeyukarıda  yazılı  süre içinde  kendiliğinden  sona eriyorsa  bu madde  hükümleri  uygulanmaz."
224,224,"Herhangi  bir askeri  ve kanuni  ödev  dolayısıyla  işinden  ayrılan  işçiler  bu ödevin  sonaermesinden  başlayarak  iki ay içinde  işe girmek  istedikle ri takdirde  işveren  bunları  eski işleriveya  benzeri  işlerde  boş yer varsa  derhal,  yoksa  boşalacak  ilk işe başka  isteklilere  tercihederek,  o andaki  şartlarla  işe almak  zorundadır.  Aranan  şartlar  bulunduğu  halde  işveren  işsözleşmesi  yapma  yükümlülüğünü  yerine getirmezse,  işe alınma  isteğinde  bulunan  eski işçiyeüç aylık  ücret  tutarında  tazminat  öder."
225,225,ÜÇÜNCÜ  BÖLÜMÜcretÜcret  ve ücretin  ödenmesiMadde  32 - Genel  anlamda  ücret  bir kimseye  bir iş karşılığında  işveren  veya  üçüncükişiler  tarafından  sağlanan  ve para ile ödenen  tutardır.
226,226,"(Değişik  ikinci  fıkra  : 17/4/2008 -5754/85  md.)  Ücret,  prim,  ikramiye  ve bunitelikteki  her çeşit istihkak  kural  olarak,  Türk  parası  ile işyerinde  veya  özel olarak  açılan  birbanka  hesabına  ödenir.  Ücret,  prim,  ikramiye  ve bu nitelikteki  her çeşit istihkak,  yabancı  paraolarak  kararlaştırılmış  ise ödeme  günündeki  rayice  göre Türk  parası  ile ödeme  yapılabilir."
227,227,"Çalıştırılan  işçilerin  ücret,  prim,  ikramiye  ve bu nitelikteki  her çeşit istihkakının  özel olarakaçılan  banka  hesabına  yatırılmak  suretiyle  ödenmesi  hususunda;  tabi olduğu  vergimükellefiyeti  türü, işletme  büyüklüğü,  çalıştırdığı  işçi sayısı,  işyerinin  bulunduğu  il ve benzerigibi unsurları  dikkate  alarak  işverenleri  veya  üçüncü  kişileri  zorunlu  tutmaya,  banka  hesabınayatırılacak  ücret,  prim,  ikramiye  ve bu nitelikteki  her çeşit istihkakının,  brüt ya da kanunikesintiler  düşüldükten  sonra  kalan  net miktar  üzerinden  olup olmayacağını  belirlemeyeÇalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı,  Maliye  Bakanlığı  ve Hazine  Müsteşarlığındansorumlu  Devlet  Bakanlığı  müştereken  yetkilidir.  Çalıştırdığı  işçilerin  ücret,  prim,  ikramiye  vebu nitelikteki  her çeşit istihkakını  özel olarak  açılan  banka  hesapları  vasıtasıyla  ödemezorunluluğuna  tabi tutulan  işverenler  veya  üçüncü  kişiler,  işçilerini n ücret,  prim,  ikramiye  vebu nitelikteki  her çeşit istihkaklarını  özel olarak  açılan  banka  hesapları  dışında  ödeyemezler."
228,228,"(Ek fıkra  : 17/4/2008 -5754/85  md.)  İşçinin  ücret,  prim,  ikramiye  ve bu nitelikteki  herçeşit istihkakının  özel olarak  açılan  banka  hesaplarına  yatırılmak  suretiyle  ödenmesine  ilişkindiğer  usûl ve esaslar  anılan  bakanlıklarca  müştereken  çıkarılacak  yönetmelikle  düzenlenir."
229,229,"Emre  muharrer  senetle  (bono  ile), kuponla  veya  yurtta  geçerli  parayı  temsil  ettiği  iddiaolunan  bir senetle  veya  diğer herhangi  bir şekilde  ücret  ödemesi  yapılamaz."
230,230,Ücret  en geç ayda  bir ödenir.  İş sözleşmeleri  veya  toplu  iş sözleşmeleri  ile ödemesüresi  bir haftaya  kadar  indirilebilir.
231,231,"İş sözleşmelerinin  sona ermesinde,  işçinin  ücreti  ile sözleşme  ve Kanundan  doğan  paraile ölçülmesi  mümkün  menfaatlerinin  tam olarak  ödenmesi  zorunludur."
232,232,"Meyhane  ve benzeri  eğlence  yerleri  ve perakende  mal satan  dükkan  ve mağazalarda,buralarda  çalışanlar  hariç,  ücret  ödemesi  yapılamaz."
233,233,Ücret  alacaklarında  zamanaşımı  süresi  beş yıldır.
234,234,İşverenin  ödeme  aczine  düşmesiMadde  33 – (Mülga  : 15/5/2008 -5763/37  md.)
235,235,"Ücretin  gününde  ödenmemesiMadde  34 - Ücreti  ödeme  gününden  itibaren  yirmi  gün içinde  mücbir  bir nedendışında  ödenmeyen  işçi, iş görme  borcunu  yerine  getirmekten  kaçınabilir.  Bu nedenle  kişiselkararlarına  dayanarak  iş görme  borcunu  yerine  getirmemeleri  sayısal  olarak  toplu  bir nitelikkazansa  dahi grev olarak  nitelendirilemez.  Gününde  ödenmeyen  ücretler  için mevduatauygulanan  en yüksek  faiz oranı  uygulanır."
236,236,"Bu işçilerin  bu nedenle iş akitleri  çalışmadıkları  için feshedilemez  ve yerine  yeni işçialınamaz,  bu işler başkalarına  yaptırılamaz."
237,237,"Ücretin  saklı  kısmıMadde  35 - İşçilerin  aylık  ücretlerinin  dörtte  birinden  fazlası  haczedilemez  veyabaşkasına  devir  ve temlik  olunamaz.  Ancak, işçinin  bakmak  zorunda  olduğu  aile üyeleri  içinhakim  tarafından  takdir  edilecek  miktar  bu paraya  dahil  değildir.  Nafaka  borcu  alacaklılarınınhakları  saklıdır."
238,238,"Kamu  makamlarının  ve asıl işverenlerin  hakedişlerinden  ücreti  kesme  yükümlülüğüMadde  36 - Genel  ve katma  bütçeli  dairelerle  mahalli  idareler  veya  kamu  iktisaditeşebbüsleri  yahut  özel kanuna  veya  Cumhurbaşkanlığı  kararnamesine  dayanılarak  kurulanbanka  ve kuruluşlar;  asıl işverenler  müteahhide  verdikleri  her türlü  bina,  köprü,  hat ve yolinşası gibi yapım  ve onarım  işlerinde  çalışan  işçilerden  müteahhit  veya  taşeronlarca  ücretleriödenmeyenlerin  bulunup  bulunmadığının  kontrolü,  ya da ücreti  ödenmeyen  işçinin  başvurusuüzerine,  ücretleri  ödenmeyen  varsa  müteahhitten  veya taşeronlardan  istenecek  bordrolara  görebu ücretleri  bunların  hakedişlerinden  öderler.19Bunun  için hakediş  ödeneceği  ilgili idare  tarafından  işyerinde  şantiye  şefliği  işyeri  ilântahtası  veya işçilerin  toplu  bulunduğu  yerler  gibi işçilerin  görebileceği  yerlere  yazılı  ilân asılma ksuretiyle  duyurulur.  Ücret  alacağı  olan işçilerin  her hakediş  dönemi  için olan ücret  alacaklarınınüç aylık  tutarından  fazlası  hakkında  adı geçen  idarelere  herhangi  bir sorumluluk  düşmez."
239,239,"Anılan  müteahhitlerin  bu işverenlerdeki  her çeşit teminat  ve hake dişleri  üzerindeyapılacak  her türlü  devir  ve el değiştirme  işlemleri  veya haciz  ve icra takibi  bu işte çalışanişçilerin  ücret  alacaklarını  karşılayacak  kısım  ayrıldıktan  sonra,  kalan  kısım  üzerinde  hükümifade  eder."
240,240,"19 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 145 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “özel kanunlaverilmiş yetkiye” ibaresi “Cumhurbaşkanlığı kara rnamesine” şeklinde değiştirilmiştir."
241,241,"Bir işverenin  üçüncü  kişiye  karşı  olan borçlarından  dolayı  işyerinde  bulunan  tesisat,malzeme,  ham,  yarı işlenmiş  ve tam işlenmiş  mallar  ve başka  kıymetler  üzerinde  yapılacakhaciz  ve icra takibi,  bu işyerinde  çalışan  işçilerin  icra kararının  alındığı  tarihten  önceki  üçaylık  dönem  içindeki  ücret alacaklarını  karşılayacak  kısım  ayrıldıktan  sonra,  kalan  kısımüzerinde  hüküm  ifade  eder."
242,242,"(Değişik  beşinci  fıkra:  10/9/2014 -6552/3  md.)  İşverenler,  alt işverene  iş vermelerihâlinde,  bunların  işçilerinin  ücretlerinin  ödenip  ödenmediğini  işçinin  başvu rusu üzerine  veyaaylık  olarak  resen  kontrol  etmekle  ve varsa  ödenmeyen  ücretleri  hak edişlerinden  keserekişçilerin  banka  hesabına  yatırmakla  yükümlüdür."
243,243,Ücret  hesap  pusulasıMadde  37 - İşveren  işyerinde  veya bankaya  yaptığı  ödemelerde  işçiye  ücret  hesab ınıgösterir  imzalı  veya  işyerinin  özel işaretini  taşıyan  bir pusula  vermek  zorundadır.
244,244,"Bu pusulada  ödemenin  günü  ve ilişkin  olduğu  dönem  ile fazla  çalışma,  hafta  tatili,bayram  ve genel  tatil ücretleri  gibi asıl ücrete  yapılan  her çeşit eklemeler  tutarın ın ve vergi,sigorta  primi,  avans  mahsubu,  nafaka  ve icra gibi her çeşit kesintilerin  ayrı ayrı gösterilmesigerekir."
245,245,Bu işlemler  damga  vergisi  ve her çeşit resim  ve harçtan  muaftır.
246,246,Ücret  kesme  cezasıMadde  38 - İşveren  toplu  sözleşme  veya  iş sözleşmele rinde  gösterilmiş  olan sebeplerdışında  işçiye  ücret  kesme  cezası  veremez.
247,247,İşçi ücretlerinden  ceza olarak  yapılacak  kesintilerin  işçiye  derhal  sebepleriyle  beraberbildirilmesi  gerekir.  İşçi ücretlerinden  bu yolda  yapılacak  kesintiler  bir ayda  iki gündelik tenveya  parça  başına  yahut  yapılan  iş miktarına  göre verilen  ücretlerde  işçinin  iki günlükkazancından  fazla  olamaz.
248,248,"Bu paralar  işçilerin  eğitimi  ve sosyal  hizmetleri  için kullanılıp  harcanmak  üzereÇalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  hesabına  Bakanlıkça  belirtilecek  Türkiye'de  kurulubulunan  ve mevduat  kabul  etme  yetkisini  haiz bankalardan  birine,  kesildiği  tarihten  itibarenbir ay içinde  yatırılır.  Her işveren  işyerinde  bu paraların  ayrı bir hesabını  tutmaya  mecburdur."
249,249,"Birikmiş  bulunan  ceza paralarının  nerelere  ve ne kadar  verileceği  Çalışma  ve Sosyal  GüvenlikBakanının  başkanlık  edeceği  ve işçi temsilcilerinin  de katılacağı  bir kurul  tarafından  kararabağlanır.  Bu kurulun  kimlerden  teşekkül  edeceği,  nasıl  ve hangi  esaslara  göre çalışacağıçıkarılacak  bir yönetmelikte  gösterilir."
250,250,Asgari  ücretMadde  39 - İş sözleşmesi  ile çalışan  ve bu Kanunun  kapsamında  olan veya olmayanher türlü  işçinin  ekonomik  ve sosyal  durumlarının  düzenlenmesi  için Çalışma  ve SosyalGüvenlik  Bakanlığınca  Asgari  Ücret  Tespit  Komisyo nu aracılığı  ile ücretlerin  asgari  sınırlarıen geç iki yılda  bir belirlenir.
251,251,(Mülga  ikinci  fıkra:  2/7/2018 -KHK/700/145  md.)
252,252,Komisyon  kararları  kesindir.  Kararlar  Resmi  Gazetede  yayımlanarak  yürürlüğe  girer.
253,253,"Komisyonun  toplanma  ve çalışma  şekli,  asgari  ücretlerin  tespiti  sırasında  uygulanacakesaslar  ile başkan,  üye ve raportörlere  verilecek  huzur  hakları  Maliye  Bakanlığı  ve Çalışma  veSosyal  Güvenlik  Bakanlığının  birlikte  hazırlayacakları  yönetmelikte  belirtilir."
254,254,"Asgari  Ücret  Tespit  Komisyonunun  sekretar ya hizmetleri,  Çalışma  ve Sosyal  GüvenlikBakanlığı  tarafından  yerine  getirilir."
255,255,Yarım  ücretMadde  40 - 24 ve 25 inci maddelerin  (III) numaralı  bentlerinde  gösterilen  zorlayıcısebepler  dolayısıyla  çalışamayan  veya  çalıştırılmayan  işçiye  bu bekleme  süres i içinde  birhaftaya  kadar  her gün için yarım  ücret  ödenir.
256,256,"Fazla  çalışma  ücretiMadde  41 - Ülkenin  genel  yararları  yahut  işin niteliği  veya  üretimin  artırılması  gibinedenlerle  fazla  çalışma  yapılabilir.  Fazla  çalışma,  Kanunda  yazılı  koşullar  çerçevesin de,haftalık  kırkbeş  saati aşan çalışmalardır.  63 üncü  madde  hükmüne  göre denkleştirme  esasınınuygulandığı  hallerde,  işçinin  haftalık  ortalama  çalışma  süresi,  normal  haftalık  iş süresiniaşmamak  koşulu  ile, bazı haftalarda  toplam  kırkbeş  saati aşsa dahi bu çalışmalar  fazla  çalışmasayılmaz."
257,257,Her bir saat fazla  çalışma  için verilecek  ücret  normal  çalışma  ücretinin  saat başınadüşen  miktarının  yüzde  elli yükseltilmesi  suretiyle  ödenir.
258,258,"Haftalık  çalışma  süresinin  sözleşmelerle  kırkbeş  saatin  altında  belirlend iği durumlardayukarıda  belirtilen  esaslar  dahilinde  uygulanan  ortalama  haftalık  çalışma  süresini  aşan vekırkbeş  saate  kadar  yapılan  çalışmalar  fazla  sürelerle  çalışmalardır.  Fazla  sürelerleçalışmalarda,  her bir saat fazla  çalışma  için verilecek  ücret  normal çalışma  ücretinin  saatbaşına  düşen  miktarının  yüzde  yirmibeş  yükseltilmesiyle  ödenir."
259,259,"Fazla  çalışma  veya  fazla  sürelerle  çalışma  yapan  işçi isterse,  bu çalışmalar  karşılığızamlı  ücret  yerine,  fazla  çalıştığı  her saat karşılığında  bir saat otuz dakikayı,  fazla  sürelerleçalıştığı  her saat karşılığında  bir saat onbeş  dakikayı  serbest  zaman  olarak  kullanabilir."
260,260,"İşçi hak ettiği  serbest  zamanı  altı ay zarfında,  çalışma  süreleri  içinde  ve ücretinde  birkesinti  olmadan  kullanır."
261,261,63 üncü  maddenin  son fıkrasında  yazılı  sağlık  nedenlerine  dayanan  kısa veya sınırlısüreli  işlerde  ve 69 uncu  maddede  belirtilen  gece çalışmasında  fazla  çalışma  yapılamaz.
262,262,Fazla  saatlerle  çalışmak  için işçinin  onayının  alınması  gerekir.
263,263,Fazla  çalışma  süresinin  toplamı  bir yılda  ikiyüzyetmiş  saatten  fazla  olamaz.
264,264,(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/4  md.)  Bu Kanunun  42 nci ve 43 üncü  maddelerindesayılan  hâller  dışında  yer altında  maden  işlerinde  çalışan  işçilere  fazla  çalışma  yaptırılamaz.
265,265,"(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/4  md.)  Yer altında  made n işlerinde  çalışan  işçilere,  buKanunun  42 nci ve 43 üncü  maddelerinde  sayılan  hâllerde  haftalık  otuz yedi buçuk  saati aşanher bir saat fazla  çalışma  için verilecek  ücret,  normal  çalışma  ücretinin  saat başına  düşenmiktarının  yüzde  yüzden  az olmamak  üzere arttırılması  suretiyle  ödenir.2021Fazla  çalışma  ve fazla  sürelerle  çalışmaların  ne şekilde  uygulanacağı  çıkarılacakyönetmelikte  gösterilir."
266,266,"Zorunlu  nedenlerle  fazla  çalışmaMadde  42 - Gerek  bir arıza  sırasında,  gerek  bir arızanın  mümkün  görülmesi  halind eyahut  makineler  veya  araç ve gereç  için hemen  yapılması  gerekli  acele  işlerde,  yahut  zorlayıcısebeplerin  ortaya  çıkmasında,  işyerinin  normal  çalışmasını  sağlayacak  dereceyi  aşmamakkoşulu  ile işçilerin  hepsi  veya bir kısmına  fazla  çalışma  yaptırılabilir . Bu durumda  fazlaçalışma  yapan  işçilere  uygun  bir dinlenme  süresi  verilmesi  zorunludur."
267,267,"Şu kadar  ki, zorunlu  sebeplerle  yapılan  fazla  çalışmalar  için 41 inci maddenin  birinci,ikinci  ve üçüncü  fıkraları  hükümleri  uygulanır."
268,268,"Olağanüstü  hallerde  fazla  çalışmaMadde  43 - Seferberlik  sırasında  ve bu süreyi  aşmamak  şartıyla  yurt savunmasınıngereklerini  karşılayan  işyerlerinde  fazla  çalışmaya  lüzum  görülürse  işlerin  çeşidine  veihtiyacın  derecesine  göre Cumhurbaşkanı  günlük  çalışma  süresini,  işçinin  en çok çalışmagücüne  çıkarabilir.22Bu suretle  fazla  çalıştırılan  işçiler  için verilecek  ücret  hakkında  41 inci maddeninbirinci,  ikinci  ve üçüncü  fıkraları  hükümleri  uygulanır."
269,269,Ulusal  bayram  ve genel  tatil günlerinde  çalışmaMadde  44 - Ulusal  bayram  ve genel  tatil günlerinde  işyerlerinde  çalışılıpçalışılmayacağı  toplu  iş sözleşmesi  veya iş sözleşmeleri  ile kararlaştırılır.  Sözleşmelerdehüküm  bulunmaması  halinde  söz konusu  günlerde  çalışılması  için işçinin  onayı  gereklidir.
270,270,Bu günlere  ait ücretler  47 nci maddey e göre ödenir.
271,271,"Saklı  haklarMadde  45 - Toplu  iş sözleşmesi  veya  iş sözleşmelerine  hafta  tatili,  ulusal  bayram  vegenel  tatillerde  işçilere  tanınan  haklara,  ücretli  izinlere  ve yüzde  usulü  ile çalışan  işçilerin  buKanunla  tanınan  haklarına  aykırı  hükümler  konulamaz."
272,272,"Bu hususlarda  işçilere  daha  elverişli  hak ve menfaatler  sağlayan  kanun,  toplu  işsözleşmesi,  iş sözleşmesi  veya  gelenekten  doğan  kazanılmış  haklar  saklıdır."
273,273,20 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 145 inci maddesiyle bu fıkranın 1/1/2015 tarihindeyürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır.
274,274,"21 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 34 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer ala n “haftalık otuz altısaati aşan” ibaresi “haftalık otuz yedi buçuk saati aşan” şeklinde değiştirilmiştir."
275,275,"22 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 145 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Bakanlar Kurulu”"
276,276,ibaresi “Cumhurbaşkanı” şeklinde değiştirilmiştir .
277,277,"Hafta  tatili  ücretiMadde  46 - Bu Kanun  kapsamına  giren  işyerlerinde,  işçilere  tatil gününden  önce  63üncü  maddeye  göre belirlenen  iş günlerinde  çalışmış  olmaları  koşulu  ile yedi günlük  birzaman  dilimi  içinde  kesintisiz  en az yirmidört  saat dinlenme  (hafta  tatili)  verilir."
278,278,Çalışılmayan  hafta  tatili günü  için işveren  tarafından  bir iş karşılığı olmaksızın  ogünün  ücreti  tam olarak  ödenir.
279,279,Şu kadar  ki;
280,280,"a) Çalışmadığı  halde  kanunen  çalışma  süresinden  sayılan  zamanlar  ile günlük  ücretödenen  veya  ödenmeyen  kanundan  veya  sözleşmeden  doğan  tatil günleri,b) (Değişik:  4/4/2015 -6645/35  md.)  Ek 2 nci maddede  sayılan  izin süreleri,c) Bir haftalık  süre içinde  kalmak  üzere  işveren  tarafından  verilen  diğer  izinlerlehekim  raporuyla  verilen  hastalık  ve dinlenme  izinleri,Çalışılmış  günler  gibi hesaba  katılır."
281,281,Zorlayıcı  ve ekonomik  bir sebep  olmadan  işyerindeki  çalışmanın  haftanın  bir veyabirkaç  gününde  işveren  tarafından  tatil edilmesi  halinde  haftanın  çalışılmayan  günleri  ücretlihafta  tatiline  hak kazanmak  için çalışılmış  sayılır.
282,282,"Bir işyerinde  işin bir haftadan  fazla  bir süre ile tatil edilmesini  gerektiren  zorlayıcısebepler  ortaya  çıktığı  zaman,  24 ve 25 inci maddelerin  (III) numaralı  bentlerinde  gösterilenzorlayıcı  sebeplerden  ötürü  çalışılmayan  günler  için işçilere  ödenen  yarım  ücret  hafta  tatiligünü  için de ödenir."
283,283,Yüzde  usulünün  uygulandı ğı işyerlerinde  hafta  tatili ücreti  işverence  işçiye  ödenir.
284,284,"Genel  tatil ücretiMadde  47 - Bu Kanun  kapsamına  giren  işyerlerinde  çalışan  işçilere,  kanunlarda  ulusalbayram  ve genel  tatil günü  olarak  kabul  edilen  günlerde  çalışmazlarsa,  bir iş karşılığıolmaksızın  o günün  ücretleri  tam olarak,  tatil yapmayarak  çalışırlarsa  ayrıca  çalışılan  her güniçin bir günlük  ücreti  ödenir."
285,285,Yüzde  usulünün  uygulandığı  işyerlerinde  işçilerin  ulusal  bayram  ve genel  tatilücretleri  işverence  işçiye  ödenir.
286,286,"Geçici  iş göre mezlikMadde  48 - İşçilere  geçici  iş göremezlik  ödeneği  verilmesi  gerektiği  zamanlardageçici  iş göremezlik  süresine  rastlayan  ulusal  bayram,  genel  tatil ve hafta  tatilleri,  ödemeyapılan  kurum  veya  sandıklar  tarafından  geçici  iş göremezlik  ölçüsü  üzerinde n ödenir."
287,287,Hastalık  nedeni  ile çalışılmayan  günlerde  Sosyal  Sigortalar  Kurumu  tarafından  ödenengeçici  iş göremezlik  ödeneği  aylık  ücretli  işçilerin  ücretlerinden  mahsup  edilir.
288,288,Ücret  şekillerine  göre  tatil ücretiMadde  49 - İşçinin  tatil günü  ücreti  çalıştığı  günlere  göre bir güne  düşen  ücretidir.
289,289,"Parça  başına,  akort,  götürü  veya  yüzde  usulü  ile çalışan  işçilerin  tatil günü  ücreti,ödeme  döneminde  kazandığı  ücretin  aynı süre içinde  çalıştığı  günlere  bölünmesi  suretiylehesaplanır."
290,290,Saat ücreti  ile çalışan işçilerin  tatil günü  ücreti  saat ücretinin  yedibuçuk  katıdır.
291,291,"Hasta,  izinli  veya sair sebeplerle  mazeretli  olduğu  hallerde  dahi aylığı  tam olaraködenen  aylık  ücretli  işçilere  46, 47 ve 48 inci maddenin  birinci  fıkrası  hükümleri  uygulanmaz."
292,292,Ancak  bunla rdan ulusal  bayram  ve genel  tatil günlerinde  çalışanlara  ayrıca  çalıştığı  her güniçin bir günlük  ücreti  ödenir.
293,293,"Tatil  ücretine  girmeyen  kısımlarMadde  50 - Fazla  çalışma  karşılığı  olarak  alınan  ücretler,  primler,  işyerinin  temelliişçisi  olarak  normal  çalışma  saatleri  dışında  hazırlama,  tamamlama,  temizleme  işlerindeçalışan  işçilerin  bu işler için aldıkları  ücretler  ve sosyal  yardımlar,  ulusal  bayram,  hafta  tatilive genel  tatil günleri  için verilen  ücretlerin  tespitinde  hesaba  katılmaz."
294,294,"Yüzdelerin  ödenmesiMadde  51 - Otel,  lokanta,  eğlence  yerleri  ve benzeri  yerler  ile içki verilen  ve hemenorada  yenilip  içilmesi  için çeşitli  yiyecek  satan  yerlerden  ""yüzde""  usulünün  uygulandığımüesseselerde  işveren  tarafından  servis  karşılığı  veya  başka  isimlerle  müşt erilerin  hesappusulalarına  ""yüzde""  eklenerek  veya  ayrı şekillerde  alınan  paralarla  kendi  isteği  ile müşteritarafından  işverene  bırakılan  yahut  da onun  kontrolü  altında  bir araya  toplanan  paralarıişveren  işyerinde  çalışan  tüm işçilere  eksiksiz  olarak  ödemek zorundadır."
295,295,İşveren  veya  işveren  vekili  yukarıdaki  fıkrada  sözü edilen  paraların  kendisi  tarafındanalındığında  eksiksiz  olarak  işçilere  dağıtıldığını  belgelemekle  yükümlüdür.
296,296,"Yüzdelerden  toplanan  paraların  o işyerinde  çalışan  işçiler  arasında  yapıla n işlerinniteliğine  göre,  hangi  esaslar  ve oranlar  çerçevesinde  dağıtılacağı  Çalışma  ve Sosyal  GüvenlikBakanlığınca  hazırlanacak  bir yönetmelikle  gösterilir."
297,297,"Yüzdelerin  belgelenmesiMadde  52 - Yüzde  usulünün  uygulandığı  işyerlerinde  işveren,  her hesap  pusulasınıngenel  toplamını  gösteren  bir belgeyi  işçilerin  kendi  aralarından  seçecekleri  bir temsilciyevermekle  yükümlüdür.  Bu belgelerin  şekli  ve uygulama  usulleri  iş sözleşmelerinde  veya  topluiş sözleşmelerinde  gösterilir."
298,298,"Yıllık  ücretli  izin hakkı  ve izin süreleriMadde  53 - İşyerinde  işe başladığı  günden  itibaren,  deneme  süresi  de içinde  olmaküzere,  en az bir yıl çalışmış  olan işçilere  yıllık  ücretli  izin verilir."
299,299,Yıllık  ücretli  izin hakkından  vazgeçilemez.
300,300,Niteliklerinden  ötürü  bir yıldan  az süren  mevsimlik  veya kampanya  işlerinde  çalışanlarabu Kanunun  yıllık  ücretli  izinlere  ilişkin  hükümleri  uygulanmaz.
301,301,"İşçilere  verilecek  yıllık  ücretli  izin süresi,  hizmet  süresi;"
302,302,"a) Bir yıldan  beş yıla kadar  (beş yıl dahil)  olanlara  ondört  günden,"
303,303,"b) Beş yıldan  fazla  onbeş  yıldan  az olanlara  yirmi  günden,c) Onbeş  yıl (dahil)  ve daha  fazla  olanlara  yirmialtı  günden,Az olamaz.  (Ek cümle:  10/9/2014 -6552/5  md.)  Yer altı işlerinde  çalışan  işçilerinyıllık  ücretli  izin süreleri  dörder  gün arttırılarak  uygulanır."
304,304,Anca k onsekiz  ve daha  küçük  yaştaki  işçilerle  elli ve daha  yukarı  yaştaki  işçilereverilecek  yıllık  ücretli  izin süresi  yirmi  günden  az olamaz.
305,305,Yıllık  izin süreleri  iş sözleşmeleri  ve toplu  iş sözleşmeleri  ile artırılabilir.
306,306,"Yıllık  ücretli  izne hak kazanma  ve izni kullanma  dönemiMadde  54 - Yıllık  ücretli  izine  hak kazanmak  için gerekli  sürenin  hesabında  işçilerin,aynı işverenin  bir veya  çeşitli  işyerlerinde  çalıştıkları  süreler  birleştirilerek  göz önüne  alınır."
307,307,"Şu kadar  ki, bir işverenin  bu Kanun  kapsamına  giren işyerinde  çalışmakta  olan işçilerin  aynıişverenin  işyerlerinde  bu Kanun  kapsamına  girmeksizin  geçirmiş  bulundukları  süreler  dehesaba  katılır."
308,308,Bir yıllık  süre içinde  55 inci maddede  sayılan  haller  dışındaki  sebeplerle  işçinindevamının  kesilmesi  halinde bu boşlukları  karşılayacak  kadar  hizmet  süresi  eklenir  ve busuretle  işçinin  izin hakkını  elde etmesi  için gereken  bir yıllık  hizmet  süresinin  bitiş tarihigelecek  hizmet  yılına  aktarılır.
309,309,"İşçinin  gelecek  izin hakları  için geçmesi  gereken  bir yıllık  hizmet  süresi,  bir öncekiizin hakkının  doğduğu  günden  başlayarak  gelecek  hizmet  yılına  doğru  ve yukarıdaki  fıkra  ve55 inci madde  hükümleri  gereğince  hesaplanır."
310,310,"İşçi yukarıdaki  fıkralar  ve 55 inci madde  hükümlerine  göre hesaplanacak  her hizmetyılına  karşı lık, yıllık  iznini  gelecek  hizmet  yılı içinde  kullanır."
311,311,"Aynı  bakanlığa  bağlı  işyerleri  ile aynı bakanlığa  bağlı  tüzel  kişilerin  işyerlerinde  geçensüreler  ve kamu  iktisadi  teşebbüsleri  yahut  özel kanuna  veya Cumhurbaşkanlığı  kararnamesinedayanılarak  kurul an banka  ve kuruluşlar  veya bunlara  bağlı  işyerlerinde  geçen  süreler,  işçininyıllık  ücretli  izin hakkının  hesaplanmasında  göz önünde  bulundurulur.23Yıllık  izin bakımından  çalışılmış  gibi sayılan  hallerMadde  55 - Aşağıdaki  süreler  yıllık  ücretli  izin hakkının  hesabında  çalışılmış  gibisayılır:"
312,312,"a) İşçinin  uğradığı  kaza veya tutulduğu  hastalıktan  ötürü  işine  gidemediği  günler(Ancak,  25 inci maddenin  (I) numaralı  bendinin  (b) alt bendinde  öngörülen  süreden  fazlasısayılmaz.)."
313,313,b) Kadın  işçilerin  74 üncü  madde gereğince  doğumdan  önce ve sonra  çalıştırılmadıklarıgünler.
314,314,c) İşçinin  muvazzaf  askerlik  hizmeti  dışında  manevra  veya  herhangi  bir kanundandolayı  ödevlendirilmesi  sırasında  işine  gidemediği  günler  (Bu sürenin  yılda  90 günden  fazlasısayılmaz.).
315,315,"23 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 145 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “özel kanunlaverilmiş yetkiye” ibaresi “Cumhurbaşkanlığı kararnamesine” şeklinde değiştirilmiştir."
316,316,d) Çalışmakta  olduğu  işyerinde  zorlayıcı  sebepler  yüzünden  işin aralıksız  bir haftadançok tatil edilmesi  sonucu  olarak  işçinin  çalışmadan  geçirdiği  zamanın  onbeş  günü  (işçininyeniden  işe başlaması  şartıyla).
317,317,e) 66 ncı maddede  sözü geçen  zamanlar.
318,318,"f) Hafta  tatili, ulusal  bayram,  genel  tatil günleri."
319,319,"g) 3153  sayılı  Kanuna  dayanılarak  çıkarılan  yönetmeliğe  göre röntgen  muayenehanelerindeçalışanlara  pazardan  başka  verilmesi  gereken  yarım  günlük  izinler.24h) İşçilerin  arabuluculuk  toplantılarına  katılmaları,  hakem  kurullarında  bulunmaları,bu kurullarda  işçi temsilciliği  görevlerini  yapmaları,  çalışma  hayatı  ile ilgili  mevzuata  görekurulan  meclis,  kurul,  komisyon  ve toplantılara  yahut  işçilik  konuları  ile ilgili  uluslararasıkuruluşların  konferans,  kongre  veya  kurullarına  işçi veya  sendika  temsilcisi  olarak  katılmasısebebiyle  işlerine  devam  edemedikleri  günler."
320,320,"ı) (Değişik:  4/4/2015 -6645/35  md.)  Ek 2 nci maddede  sayılan  izin süreleri,j) İşveren  tarafından  verilen  diğer  izinler  ile 65 inci maddedeki  kısa çalışma  süreleri."
321,321,k) Bu Kanunun  uygulanması  sonucu  olarak  işçiye  verilmiş  bulunan  yıllık  ücretli  izinsüresi.
322,322,Yıllık  ücretli  iznin  uygulanmasıMadde  56 - Yıllık  ücretli  izin işveren  tarafından  bölünemez.
323,323,Bu iznin  53 üncü  maddede  gösterilen  süreler  içinde  işveren  tarafından  sürekli  birşekilde  verilmesi  zorunludur.
324,324,"(Değişik  üçüncü  fıkra:  14/4/2016 -6704/16  md.)  Ancak,  53 üncü  maddede  öngörülenizin süreleri,  tarafların  anlaşması  ile bir bölümü  on günden  aşağı  olmamak  üzere  bölümlerhâlinde  kullanılabilir."
325,325,İşveren  tarafından  yıl içinde  verilmiş  bulunan  diğer  ücretli  ve ücretsiz  izinler  veyadinlenme  ve hastalık  izinleri  yıllık  izne mahsup  edilemez.
326,326,"Yıllık  ücretli  izin günlerinin  hesabında  izin süresine  rastlayan  ulusal  bayram,  haftatatili ve genel  tatil günleri  izin süresinden  sayılmaz."
327,327,"Yıllık  ücretli  izinleri  işyerinin  kurulu  bulunduğu  yerden  başka  bir yerde  geçirecekolanlara  istemde  bulunmaları  ve bu hususu  belgelemeleri  koşulu  ile gidiş  ve dönüşlerindeyolda  geçecek  süreleri  karşılamak  üzere  işveren  toplam  dört güne kadar  ücretsiz  izin vermekzorundadır.  İşveren,  işyerinde  çalışan  işçilerin  yıllık  ücretli  izinlerini  gösterir  izin kayıtbelgesi  tutmak  zorundadır."
328,328,"(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/6  md.)  Alt işveren  işçilerinden,  alt işvereni  değiştiği  hâldeaynı işyerinde  çalışmaya  devam  edenlerin  yıllık  ücretli  izin süresi,  aynı işyerinde  çalıştıklarısüreler  dikkate  alınarak  hesaplanır.  Asıl işveren,  alt işveren  tarafından  çalıştırılan  işçilerin  hakkazandıkları  yıllık  ücretli  izin sürelerinin  kullanılıp  kullanılmadığını  kontrol  etmek  ve ilgiliyıl içinde  kullanılmasını  sağlamakla,  alt işveren  ise altıncı  fıkraya  göre tutmak  zorundaolduğu  izin kayıt  belgesinin  bir örneğini  asıl işverene  vermekle  yükümlüdür."
329,329,"24 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 145 inci maddesiyle, bu bentte yer alan “tüzüğe” ibaresi“yönetmeliğe” şeklinde değiştirilmiştir."
330,330,"Yıllık  izin ücretiMadde  57 - İşveren,  yıllık  ücretli  iznini  kullanan her işçiye,  yıllık  izin dönemineilişkin  ücretini  ilgili  işçinin  izine  başlamasından  önce  peşin  olarak  ödemek  veya  avans  olarakvermek  zorundadır."
331,331,Bu ücretin  hesabında  50 nci madde  hükmü  uygulanır.
332,332,"Günlük,  haftalık  veya aylık  olarak  belirli  bir ücret e dayanmayıp  da akort,  komisyonücreti,  kâra katılma  ve yüzde  usulü  ücret  gibi belirli  olmayan  süre ve tutar üzerinden  ücretalan işçinin  izin süresi  için verilecek  ücret,  son bir yıllık  süre içinde  kazandığı  ücretin  fiiliolarak  çalıştığı  günlere  bölünmes i suretiyle  bulunacak  ortalama  üzerinden  hesaplanır."
333,333,"Ancak,  son bir yıl içinde  işçi ücretine  zam yapıldığı  takdirde,  izin ücreti  işçinin  izineçıktığı  ayın başı ile zammın  yapıldığı  tarih arasında  alınan  ücretin  aynı süre içinde  çalışılangünlere  bölünmesi  suretiyle  hesaplanır."
334,334,"Yüzde  usulünün  uygulandığı  yerlerde  bu ücret,  yüzdelerden  toplanan  para dışındaişveren  tarafından  ödenir."
335,335,"Yıllık  ücretli  izin süresine  rastlayan  hafta  tatili,  ulusal  bayram  ve genel  tatil ücretleriayrıca  ödenir."
336,336,"İzinde  çalışma  yasağıMadde  58 - Yıllık  ücretli  iznini  kullanmakta  olan işçinin  izin süresi  içinde  ücretkarşılığı  bir işte çalıştığı  anlaşılırsa,  bu izin süresi  içinde  kendisine  ödenen  ücret  işverentarafından  geri alınabilir."
337,337,"Sözleşmenin  sona  ermesinde  izin ücretiMadd e 59 - İş sözleşmesinin,  herhangi  bir nedenle  sona ermesi  halinde  işçinin  hakkazanıp  da kullanmadığı  yıllık  izin sürelerine  ait ücreti,  sözleşmenin  sona erdiği  tarihtekiücreti  üzerinden  kendisine  veya hak sahiplerine  ödenir.  Bu ücrete  ilişkin  zamanaşımı  işsözleşmesinin  sona erdiği  tarihten  itibaren  başlar."
338,338,"İşveren  tarafından  iş sözleşmesinin  feshedilmesi  halinde  17 nci maddede  belirtilenbildirim  süresiyle,  27 nci madde  gereğince  işçiye  verilmesi  zorunlu  yeni iş arama  izinleriyıllık  ücretli  izin süreler i ile iç içe giremez."
339,339,"İzinlere  ilişkin  düzenlemelerMadde  60 - Yıllık  ücretli  izinlerin,  yürütülen  işlerin  niteliğine  göre yıl boyunca  hangidönemlerde  kullanılacağı,  izinlerin  ne suretle  ve kimler  tarafından  verileceği  veya  sıraya  bağlıtutulacağı,  yıllık izninin  faydalı  olması  için işveren  tarafından  alınması  gereken  tedbirler  veizinlerin  kullanılması  konusuna  ilişkin  usuller  ve işverence  tutulması  zorunlu  kayıtların  şekliÇalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  tarafından  hazırlanacak  bir yönetmelikle  gösterilir."
340,340,"Sigorta  primleriMadde  61 - Sigortalılara  yıllık  ücretli  izin süresi  için ödenecek  ücretler  üzerinden  işkazaları  ile meslek  hastalıkları  primleri  hariç,  diğer  sigorta  primlerinin,  506 sayılı  Sosyal  SigortalarKanunundaki  esaslar  çerçevesinde  işçi ve işverenler  yönünden  ödenmesine  devam  olunur."
341,341,Ücretten  indirim  yapılamayacak  hallerMadde  62 - Her türlü  işte uygulanmakta  olan çalışma  sürelerinin  yasal  olarak  dahaaşağı  sınırlara  indirilmesi  veya  işverene  düşen  yasal  bir yükümlülüğün  yerine  getiril mesinedeniyle  ya da bu Kanun  hükümlerinden  herhangi  birinin  uygulanması  sonucuna  dayanılarakişçi ücretlerinden  her ne şekilde  olursa  olsun  eksiltme  yapılamaz.
342,342,"DÖRDÜNCÜ  BÖLÜMİşin DüzenlenmesiÇalışma  süresi25Madde  63 - Genel  bakımdan  çalışma  süresi  haftada en çok kırkbeş  saattir.  Aksikararlaştırılmamışsa  bu süre,  işyerlerinde  haftanın  çalışılan  günlerine  eşit ölçüde  bölünerekuygulanır.  (Ek cümle:  10/9/2014 -6552/7  md.;  Değişik  cümle:  4/4/2015 -6645/36  md.)  Yeraltı maden  işlerinde  çalışan  işçilerin  çalışma süresi;  günde  en çok yedi buçuk,  haftada  en çokotuz yedi buçuk  saattir."
343,343,"Tarafların  anlaşması  ile haftalık  normal  çalışma  süresi,  işyerlerinde  haftanın  çalışılangünlerine,  günde  onbir  saati aşmamak  koşulu  ile farklı  şekilde  dağıtılabilir.  Bu halde,  iki aylıksüre içinde  işçinin  haftalık  ortalama  çalışma  süresi,  normal  haftalık  çalışma  süresini  aşamaz."
344,344,"Denkleştirme  süresi  toplu  iş sözleşmeleri  ile dört aya kadar  artırılabilir.  (Ek cümle:  6/5/2016 -6715/3  md.)  Turizm  sektöründe  dört aylık  süre içinde  işçin in haftalık  ortalama  çalışma  süresi,normal  haftalık  çalışma  süresini  aşamaz;  denkleştirme  süresi  toplu  iş sözleşmeleri  ile altı ayakadar  artırılabilir."
345,345,"Çalışma  sürelerinin  yukarıdaki  esaslar  çerçevesinde  uygulama  şekilleri,  Çalışma  veSosyal  Güvenlik  Bakanlığı  tarafından  hazırlanacak  bir yönetmelikle  düzenlenir."
346,346,(Mülga  dördüncü  fıkra:  20/6/2012 -6331/37  md.)
347,347,"Telafi  çalışmasıMadde  64 - Zorunlu  nedenlerle  işin durması,  ulusal  bayram  ve genel  tatillerden  önceveya  sonra  işyerinin  tatil edilmesi  veya  benzer  nedenlerle  işyerinde  normal  çalışma  sürelerininönemli  ölçüde  altında  çalışılması  veya tamamen  tatil edilmesi  ya da işçinin  talebi  ile kendisineizin verilmesi  hallerinde,  işveren  dört ay içinde  çalışılmayan  süreler  için telafi  çalışmasıyaptırabilir.  (Ek cümle:25/3/2020 -7226/43  md.)  Cumhurbaşkanı  bu süreyi  iki katına  kadarartırmaya  yetkilidir.  Bu çalışmalar  fazla  çalışma  veya  fazla  sürelerle  çalışma  sayılmaz.2625 Bu maddenin birinci fıkrasına 10/9/2014 tarihli ve 6552 sayılı Kanunun 7 nci maddesiyle eklenen bucümlenin yine aynı Kanunun yürürlüğünü düzenleyen 145 inci maddesiyle 1/1/2015 tarihindeyürürlüğe gireceği hüküm altına alınmıştır."
348,348,26 25/3/2020 tarihli ve 7226 sayılı Kanunun 43 üncü maddesiyle bu fıkrada yer alan “iki” ibaresi“dört” şeklinde değiştirilmiştir.
349,349,"Telafi  çalışmaları,  günlük  en çok çalışma  süresini  aşmamak  koşulu  ile günde  üçsaatten  fazla  olamaz.  Tatil  günlerinde  telafi  çalışması  yaptırılamaz."
350,350,Kısa  çalışma  ve kısa çalışma  ödeneğiMadde  65 – (Mülga:  15/5/2008 -5763/37  md.)
351,351,Çalışma  süresinden  sayılan  hallerMadde  66 - Aşağıdaki  süreler  işçinin  günlük  çalışma  sürelerinden  sayılır:
352,352,"a) Madenlerde,  taşocaklarında  yahut  her ne şekilde  olursa  olsun  yeraltında  veya  sualtında  çalışılacak  işlerde  işçilerin  kuyulara,  dehlizlere  veya asıl çalışma  yerlerine  inmeleriveya  girmeleri  ve bu yerlerden  çıkmaları  için gereken  süreler."
353,353,b) İşçilerin  işveren  tarafın dan işyerlerinden  başka  bir yerde  çalıştırılmak  üzeregönderilmeleri  halinde  yolda  geçen  süreler.
354,354,c) İşçinin  işinde  ve her an iş görmeye  hazır  bir halde  bulunmakla  beraber  çalıştırılmaksızınve çıkacak  işi bekleyerek  boş geçirdiği  süreler.
355,355,d) İşçinin  işveren tarafından  başka  bir yere gönderilmesi  veya işveren  evinde  veyabürosunda  yahut  işverenle  ilgili  herhangi  bir yerde  meşgul  edilmesi  suretiyle  asıl işiniyapmaksızın  geçirdiği  süreler.
356,356,e) Çocuk  emziren  kadın  işçilerin  çocuklarına  süt vermeleri  için belirtilecek  süreler.
357,357,"f) Demiryolları,  karayolları  ve köprülerin  yapılması,  korunması  ya da onarım  ve tadiligibi, işçilerin  yerleşim  yerlerinden  uzak  bir mesafede  bulunan  işyerlerine  hep birlikte  getirilipgötürülmeleri  gereken  her türlü  işlerde  bunların  toplu ve düzenli  bir şekilde  götürülüpgetirilmeleri  esnasında  geçen  süreler."
358,358,İşin niteliğinden  doğmayıp  da işveren  tarafından  sırf sosyal  yardım  amacıyla  işyerinegötürülüp  getirilme  esnasında  araçlarda  geçen  süre çalışma  süresinden  sayılmaz.
359,359,Günlük  çalışma nın başlama  ve bitiş saatleriMadde  67 - Günlük  çalışmanın  başlama  ve bitiş saatleri  ile dinlenme  saatleri  işyerlerindeişçilere  duyurulur.
360,360,İşin niteliğine  göre işin başlama  ve bitiş saatleri  işçiler  için farklı  şekilde  düzenlenebilir.
361,361,Ara dinlenmesiMad de 68 - Günlük  çalışma  süresinin  ortalama  bir zamanında  o yerin  gelenekleri  veişin gereğine  göre ayarlanmak  suretiyle  işçilere;
362,362,"a) Dört saat veya  daha  kısa süreli  işlerde  onbeş  dakika,b) Dört saatten  fazla  ve yedibuçuk  saate  kadar  (yedibuçuk  saat dahil ) süreli  işlerdeyarım  saat,c) Yedibuçuk  saatten  fazla  süreli  işlerde  bir saat,ara dinlenmesi  verilir."
363,363,Bu dinlenme  süreleri  en az olup aralıksız  verilir.
364,364,"Ancak  bu süreler,  iklim,  mevsim,  o yerdeki  gelenekler  ve işin niteliği  göz önündetutularak  sözleş meler  ile aralı olarak  kullandırılabilir."
365,365,Dinlenmeler  bir işyerinde  işçilere  aynı veya  değişik  saatlerde  kullandırılabilir.
366,366,Ara dinlenmeleri  çalışma  süresinden  sayılmaz.
367,367,"Gece  süresi  ve gece çalışmalarıMadde  69 - Çalışma  hayatında  ""gece""  en geç saat 20.00'de  başlayarak  en erken  saat06.00'ya  kadar  geçen  ve her halde  en fazla  onbir  saat süren  dönemdir."
368,368,"Bazı işlerin  niteliğine  ve gereğine  göre yahut  yurdun  bazı bölgelerinin  özellikleribakımından,  çalışma  hayatına  ilişkin  ""gece""  başlangıcının  daha  geriye  alınması  veya yaz vekış saatlerinin  ayarlanması,  yahut  gün döneminin  başlama  ve bitme  saatlerinin  belirtilmesisuretiyle  birinci  fıkradaki  hükmün  uygulama  şekillerini  tespit  etmek  yahut  bazı geceçalışmalarına  herhangi  bir oranda  fazla  ücret  ödenmesi  usulü nü koymak  veyahut  geceişletilmelerinde  ekonomik  bir zorunluluk  bulunmayan  işyerlerinde  işçilerin  gece çalışmalarınıyasak  etmek  üzere  yönetmelikler  çıkartılabilir."
369,369,İşçilerin  gece çalışmaları  yedibuçuk  saati geçemez.  (Ek cümle:  4/4/2015 -6645/37  md.)
370,370,"Ancak , turizm,  özel güvenlik , sağlık hizmeti ve 30/5/2013 tarihli ve 6491 sayılı Türk PetrolKanunu uyarınca petrol araştırma, arama ve sondaj faaliyetleri kapsamında  yürütülen  işlerdeişçinin  yazılı  onayının  alınması  şartıyla  yedi buçuk  saatin  üzerinde  gece çalışmasıyaptırılabilir.27(Mülga  dördüncü  fıkra:  20/6/2012 -6331/37  md.)"
371,371,(Mülga  beşinci  fıkra:  20/6/2012 -6331/37  md.)
372,372,(Mülga  altıncı  fıkra:  20/6/2012 -6331/37  md.)
373,373,"Gece  ve gündüz  işletilen  ve nöbetleşe  işçi postaları  kullanılan  işlerde,  bir çalışmahaftası  gece çalıştırılan  işçilerin,  ondan  sonra  gelen  ikinci  çalışma  haftası  gündüzçalıştırılmaları  suretiyle  postalar  sıraya  konur.  Gece  ve gündüz  postalarında  iki haftalıknöbetleşme  esası  da uygulanabilir."
374,374,Postası  değiştirilecek  işçi kesintisiz  en az onbir  saat dinlendirilmeden  diğer  postadaçalıştırılamaz.
375,375,"Hazırlama,  tamamlama  ve temizleme  işleriMadde  70 - Genel  olarak  bir işyerinde  belirli  çalışma  saatlerinden  önce  veya sonragerekli  olan hazırlama  veya  tamamlama  yahut  temizleme  işlerinde  çalışan  işçiler  için işindüzenlenmesi  ile ilgili  hükümlerden  hangilerinin  uygulanmayacağı  yahut  ne gibi değişikşartlar  ve usullerle  uygulanacağı  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  tarafındanhazırlanacak  bir yönetmelikte  gösterilir."
376,376,"27 22/12/2022 tarihli ve 7429 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle bu fıkrada yer alan  “ve sağlıkhizmeti” ibaresi “, sağlık hizmeti ve 30/5/2013 tarihli ve 6491 sayılı Türk Petrol Kanunu uyarıncapetrol araştırma, arama ve sondaj faaliyetleri kapsamında” şeklinde değiştirilmiştir."
377,377,"Çalıştırma  yaşı ve çocukları  çalıştı rma yasağıMadde  71 – (Değişik  birinci  fıkra:  4/4/2015 -6645/38  md.)  On beş yaşınıdoldurmamış  çocukların  çalıştırılması  yasaktır.  Ancak,  on dört yaşını  doldurmuş  ve zorunluilköğretim  çağını  tamamlamış  olan çocuklar;  bedensel,  zihinsel,  sosyal  ve ahlakigelişmelerine  ve eğitime  devam  edenlerin  okullarına  devamına  engel  olmayacak  hafif  işlerdeçalıştırılabilirler.  On dört yaşını  doldurmamış  çocuklar  ise bedensel,  zihinsel,  sosyal  ve ahlakigelişmelerine  ve eğitime  devam  edenlerin  okullarına  devamına  engel  olmayacak  sanat,  kültürve reklam  faaliyetlerinde  yazılı  sözleşme  yapmak  ve her bir faaliyet  için ayrı izin almakşartıyla  çalıştırılabilirler."
378,378,"Çocuk  ve genç  işçilerin  işe yerleştirilmelerinde  ve çalıştırılabilecekleri  işlerdegüvenlik,  sağlık,  bedensel,  zihinsel  ve psikolojik  gelişmeleri,  kişisel  yatkınlık  ve yetenekleridikkate  alınır.  Çocuğun  gördüğü  iş onun  okula  gitmesine,  mesleki  eğitiminin  devamına  engelolamaz,  onun  derslerini  düzenli  bir şekilde  izlemesine  zarar  veremez."
379,379,"Onsekiz  yaşını  doldurmamış  çocuk ve genç  işçiler  bakımından  yasak  olan işler ileonbeş  yaşını  tamamlamış,  ancak  onsekiz  yaşını  tamamlamamış  genç işçilerin  çalışmasına  izinverilecek  işler,  on dört yaşını  doldurmuş  ve zorunlu  ilköğretim  çağını  tamamlamış  çocuklarınçalıştırılabilecekle ri hafif  işler, onaltı  yaşını  doldurmuş  fakat  onsekiz  yaşını  bitirmemiş  gençişçilerin  hangi  çeşit işlerde  çalıştırılabilecekleri  ve çalışma  koşulları  Çalışma  ve SosyalGüvenlik  Bakanlığı  tarafından  altı ay içinde  çıkarılacak  bir yönetmelikle  belirlenir.2829(Değişik  dördüncü  fıkra:  4/4/2015 -6645/38  md.)  Zorunlu  ilköğretim  çağınıtamamlamış  ve örgün  eğitime  devam  etmeyen  çocukların  çalışma  saatleri  günde  yedi vehaftada  otuz beş saatten;  sanat,  kültür  ve reklam  faaliyetlerinde  çalışanların  ise günde  beş vehaftada  otuz saatten  fazla  olamaz.  Bu süre,  on beş yaşını  tamamlamış  çocuklar  için gündesekiz  ve haftada  kırk saate  kadar  artırılabilir."
380,380,"Okul  öncesi  çocuklar  ile okula  devam  eden  çocukların  eğitim  dönemindeki  çalışmasüreleri,  eğitim  saatleri  dışında  olmak  üzere,  en fazla  günde  iki saat ve haftada  on saat olabilir."
381,381,"Okulun  kapalı  olduğu  dönemlerde  çalışma  süreleri  yukarıda  dördüncü  fıkrada  öngörülensüreleri  aşamaz.30(Ek fıkra:  4/4/2015 -6645/38  md.)  Sanat,  kültür  ve reklam  faaliyetlerinin  kapsamı,  bufaaliyet lerde  çalışacak  çocuklara  çalışma  izni verilmesi,  yaş grupları  ve faaliyet  türlerine  göreçalışma  ve dinlenme  süreleri  ile çalışma  ortamı  ve şartları,  ücretin  ödenmesine  ilişkin  usul veesaslar  ile diğer  hususlar  Aile ve Sosyal  Politikalar  Bakanlığı,  Kültü r ve Turizm  Bakanlığı,Sağlık  Bakanlığı,  Millî  Eğitim  Bakanlığı  ile Radyo  ve Televizyon  Üst Kurulunun  görüşlerialınarak  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  tarafından  çıkarılacak  yönetmelikle  belirlenir."
382,382,"28 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı Kanunun 32 nci maddesiyl e, bu fıkrada yer alan “hafif işler”"
383,383,"ibaresinden sonra gelmek üzere “, onaltı yaşını doldurmuş fakat onsekiz yaşını bitirmemiş gençişçilerin hangi çeşit işlerde çalıştırılabilecekleri” ibaresi eklenmiştir."
384,384,"29 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 38 inci  maddesiyle, bu fıkrada yer alan “ondört yaşınıbitirmiş ve ilk öğretimini tamamlamış” ibaresi “on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağınıtamamlamış” şeklinde değiştirilmiştir."
385,385,"30 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 38 inci maddesiyle, bu fı krada yer alan “Okula devameden” ibaresi “Okul öncesi çocuklar ile okula devam eden”, “birinci” ibaresi “dördüncü” şeklindedeğiştirilmiştir."
386,386,"Yer ve su altında  çalıştırma  yasağıMadde  72 - Maden ocakları  ile kablo  döşemesi,  kanalizasyon  ve tünel  inşaatı  gibi yeraltında  veya  su altında  çalışılacak  işlerde  onsekiz  yaşını  doldurmamış  erkek  ve her yaştakikadınların  çalıştırılması  yasaktır."
387,387,Gece  çalıştırma  yasağıMadde  73 - Sanayie  ait işlerde  onsekiz  yaşını  doldurmamış  çocuk  ve genç  işçileringece çalıştırılması  yasaktır.
388,388,Onsekiz  yaşını  doldurmuş  kadın  işçilerin  gece postalarında  çalıştırılmasına  ilişkin  usulve esaslar  Sağlık  Bakanlığının  görüşü  alınarak  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığınc ahazırlanacak  bir yönetmelikte  gösterilir.
389,389,"Analık  halinde  çalışma  ve süt izniMadde  74 - Kadın  işçilerin  doğumdan  önce  sekiz  ve doğumdan  sonra  sekiz  haftaolmak  üzere  toplam  onaltı  haftalık  süre için çalıştırılmamaları  esastır.  Çoğul  gebelik  halindedoğumdan  önce  çalıştırılmayacak  sekiz  haftalık  süreye  iki hafta  süre eklenir.  Ancak,  sağlıkdurumu  uygun  olduğu  takdirde,  doktorun  onayı  ile kadın  işçi isterse  doğumdan  önceki  üçhaftaya  kadar  işyerinde  çalışabilir.  Bu durumda,  kadın  işçinin  çalıştığı  süreler  doğum  sonrasısürelere  eklenir.  (Ek cümle:  13/2/2011 -6111/76  md.)  Kadın  işçinin  erken  doğum  yapmasıhalinde  ise doğumdan  önce  kullanamadığı  çalıştırılmayacak  süreler,  doğum  sonrası  sürelereeklenmek  suretiyle  kullandırılır.  (Ek cümleler:  29/1/2016 -6663/22  md.)  Doğumda  veyadoğum  sonrasında  annenin  ölümü  hâlinde,  doğum  sonrası  kullanılamayan  süreler  babayakullandırılır.  Üç yaşını  doldurmamış  çocuğu  evlat  edinen  eşlerden  birine  veya  evlat  edineneçocuğun  aileye  fiilen  teslim  edildiği  tarihten  itibaren  sekiz  hafta  analık  hâli izni kullandırılır."
390,390,"(Ek fıkra:  29/1/2016 -6663/22  md.)  Birinci  fıkra  uyarınca  kullanılan  doğum  sonrasıanalık  hâli izninin  bitiminden  itibaren  çocuğunun  bakımı  ve yetiştirilmesi  amacıyla  veçocuğun  hayatta  olması  kaydıyla  kadın  işçi ile üç yaşını  doldurmamış  çocuğu  evlat  edinenkadın  veya  erkek  işçilere  istekleri  hâlinde  birinci  doğumda  altmış  gün, ikinci  doğumda  yüzyirmi  gün, sonraki  doğumlarda  ise yüz seksen  gün süreyle  haftalık  çalışma  süresinin  yarısıkadar  ücretsiz  izin verilir.  Çoğu l doğum  hâlinde  bu sürelere  otuzar  gün eklenir.  Çocuğunengelli  doğması  hâlinde  bu süre üç yüz altmış  gün olarak  uygulanır.  Bu fıkra  hükümlerindenyararlanılan  süre içerisinde  süt iznine  ilişkin  hükümler  uygulanmaz."
391,391,Yukarıda  öngörülen  süreler  işçinin  sağlı k durumuna  ve işin özelliğine  göre doğumdanönce  ve sonra  gerekirse  artırılabilir.  Bu süreler  hekim  raporu  ile belirtilir.
392,392,Hamilelik  süresince  kadın  işçiye  periyodik  kontroller  için ücretli  izin verilir.
393,393,"Hekim  raporu  ile gerekli  görüldüğü  takdirde,  hamile  kadın  işçi sağlığına  uygun  dahahafif  işlerde  çalıştırılır.  Bu halde  işçinin  ücretinde  bir indirim  yapılmaz."
394,394,"İsteği  halinde  kadın  işçiye,  onaltı  haftalık  sürenin  tamamlanmasından  veya çoğul  gebelikhalinde  onsekiz  haftalık  süreden  sonra  altı aya kadar  ücretsiz  izin verilir.  (Ek cümle:  29/1/2016 -6663/22  md.)  Bu izin, üç yaşını  doldurmamış  çocuğu  evlat  edinme  hâlinde  eşlerden  birine  veyaevlat  edinene  verilir.  Bu süre,  yıllık  ücretli  izin hakkının  hesabında  dikkate  alınmaz."
395,395,Kadın  işçilere  bir yaşından  küçük  çocuklarını  emzirmeleri  için günde  toplam  birbuçuksaat süt izni verilir.  Bu sürenin  hangi  saatler  arasında  ve kaça bölünerek  kulllanılacağını  işçikendisi  belirler.  Bu süre günlük  çalışma  süresinden  sayılır.
396,396,(Ek fıkra:  29/1/2016 -6663/22  md.)  Bu madde  hükümleri  iş sözleşmesi  ile çalışan  vebu Kanunun  kapsamında  olan veya  olmayan  her türlü  işçi için uygulanır.
397,397,"İşçi özlük  dosyasıMadde  75 - İşveren  çalıştırdığı  her işçi için bir özlük  dosyası  düzenler.  İşveren  budosyada,  işçinin  kimlik  bilgilerinin  yanın da, bu Kanun  ve diğer  kanunlar  uyarınca  düzenlemekzorunda  olduğu  her türlü belge  ve kayıtları  saklamak  ve bunları  istendiği  zaman  yetkili  memurve mercilere  göstermek  zorundadır."
398,398,"İşveren,  işçi hakkında  edindiği  bilgileri  dürüstlük  kuralları  ve hukuka  uygu n olarakkullanmak  ve gizli kalmasında  işçinin  haklı  çıkarı  bulunan  bilgileri  açıklamamakla  yükümlüdür."
399,399,YönetmeliklerMadde  76 - Nitelikleri  gereği  günlük  ve haftalık  çalışma  sürelerinin  63 üncü maddedeöngörüldüğü  şekilde  uygulanması  mümkün  olmayan  iş ve işyerlerinde  çalışma  sürelerinin  günlükyasal  çalışma  süresini  aşmayacak  şekilde  ve en çok altı aya kadar  denkleştirme  süresi  tanınarakuygulanmasını  sağlayacak  usuller  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığınca  hazırlanacakyönetmeliklerle  düzenlenir.
400,400,"Nitelikleri  dolayısıyla  devamlı  çalıştıkları  için durmaksızın  birbiri  ardına  işçi postalarıçalıştırılarak  işletilen  yahut  nöbetleşe  işçi postaları  ile yapılan  işlerde,  çalışma  sürelerine,  haftatatillerine  ve gece çalışmalarına  ve çalışma  ortasındaki  zorunlu  dinlenmelere  dair özel usul veesaslar  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığınca  hazırlanacak  yönetmeliklerle  düzenlenir."
401,401,BEŞİNCİ  BÖLÜMİş Sağlığı  ve Güvenliğiİşverenlerin  ve işçilerin  yükümlülükleriMadde  77 – (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
402,402,İş sağlığı  ve güvenliği  yönetmelikleri31Madde  78 – (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
403,403,İşin durdurulması  veya  işyerinin  kapatılmasıMadde  79 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
404,404,İş sağlığı  ve güvenliği  kuruluMadde  80 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
405,405,İş sağlığı  ve güvenliği  hizmetleri32Madde  81 – (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
406,406,"31 Bu madde başlığı "" Sağlık ve güvenlik tüzük ve yönetmelikleri“ iken, 15/5/2008 tarihli ve 5763 sayılıKanunun 3  üncü maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir."
407,407,"32 Bu madde başlığı "" İşyeri hekimleri“ iken, 15/5/2008 tarihli ve 5763 sayılı Kanunun 4 üncümaddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir."
408,408,İş güvenliği  ile görevli  mühendis  veya  teknik  elemanlarMadde  82 – (Mülga:  15/5/2008 -5763/37  md.)
409,409,İşçilerin  haklarıMadde  83 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
410,410,İçki veya  uyuşturucu  madde  kullanma  yasa ğıMadde  84 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
411,411,Ağır  ve tehlikeli  işlerMadde  85 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
412,412,Ağır  ve tehlikeli  işlerde  raporMadde  86 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
413,413,On sekiz  yaşından  küçük  işçiler  için raporMadde  87 (Mülga:  20/6/201 2-6331/37  md.)
414,414,Gebe  veya  çocuk  emziren  kadınlar  için yönetmelikMadde  88 – (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
415,415,Çeşitli  yönetmeliklerMadde  89 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
416,416,"ALTINCI  BÖLÜMİş ve İşçi Bulmaİş ve işçi bulmaya  aracılıkMadde  90 - İş arayanlar ın elverişli  oldukları  işlere  yerleştirilmeleri  ve çeşitli  işler içinuygun  işçiler  bulunmasına  aracılık  görevi,  Türkiye  İş Kurumu  ve bu hususta  izin verilen  özelistihdam  bürolarınca  yerine  getirilir."
417,417,"YEDİNCİ  BÖLÜMÇalışma  Hayatının  Denetimi  ve TeftişiDevletin  yetkisiMadde  91 - Devlet,  çalışma  hayatı  ile ilgili  mevzuatın  uygulanmasını  izler,  denetlerve teftiş  eder.  Bu ödev  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığına  bağlı  ihtiyaca  yetecek  sayı veözellikte  teftiş  ve denetlemeye  yetkili  iş müfettişlerince  yapılır."
418,418,"(Ek fıkra:  13/2/2011 -6111/77  md.;  Değişik  fıkra:  12/10/2017 -7036/13  md.)  İşçilerinkanundan,  iş ve toplu  iş sözleşmesinden  doğan  bireysel  alacaklarına  ilişkin  başvuruları  üzerine,iş sözleşmesinin  devam  etmesi  kaydıyla  birinci  fıkra hükmü  uyarınca  işlem yapılabilir."
419,419,Askeri  işyerleriyle  yurt güvenliği  için gerekli  maddeler  üretilen  işyerlerinin  denetim  veteftişi  konusu  ve sonuçlarına  ait işlemler  Milli  Savunma  Bakanlığı  ile Çalışma  ve SosyalGüvenlik  Bakanlığınca  birlikte  hazırlanacak  yönetmeliğe  göre yürütülür.
420,420,"Yetkili  makam  ve memurlar33Madde  92 - 91 inci madde  hükmünün  uygulanması  için iş hayatının  izlenmesi,denetlenmesi  ve teftişiyle  ödevli  olan iş müfettişleri,  işyerlerini  ve eklentilerini,  işinyürütülmesi  tarzını  ve ilgili  belgeleri,  araç ve gereçleri,  cihaz  ve makineleri,  ham ve işlenmişmaddelerle,  iş için gerekli  olan malzemeyi  93 üncü  maddede  yazılı  esaslara  uyarak  gerektiğizamanlarda  ve işçilerin  yaşamına,  sağlığına,  güvenliğine,  eğitimine,  dinlenmesine  veya oturupyatmasına  ilişkin  tesis ve tertipleri  her zaman  görmek,  araştırmak  ve incelemek  ve bu Kanunlasuç sayılan  eylemlere  rastladığı  zaman  bu hususta  Cumhurbaşkanınca  çıkarılan  yönetmelikteaçıklanan  şekillerde  bu halleri  önlemek  yetkisine  sahiptirler.34(Değişik  ikinci  fıkra:  13/2/2 011-6111/78  md.)  Teftiş,  denetleme  ve incelemelersırasında  işverenler,  işçiler  ve bu işle ilgili  görülen  başka  kişiler  izleme,  denetleme  ve teftişlegörevli  iş müfettişleri  (…)(32) tarafından  çağrıldıkları  zaman  gelmek,  ifade  ve bilgi vermek,gerekli  olan belge  ve delilleri  getirip  göstermek  ve vermek;  iş müfettişlerinin  birinci  fıkradayazılı  görevlerini  yapmaları  için kendilerine  her çeşit kolaylığı  göstermek,  bu yoldakiisteklerini  geciktirmeksizin  yerine  getirmekle  yükümlüdürler.(32)"
421,421,"(Değişik  üçüncü  fıkra: 13/2/2011 -6111/78  md.)  Çalışma  hayatını  izleme,  denetleme  veteftişe  yetkili  iş müfettişleri  (…)(32) tarafından  tutulan  tutanaklar  aksi kanıtlanıncaya  kadargeçerlidir.  İş müfettişleri  tarafından  düzenlenen  raporların  ve tutulan  tutanakların  işçialacaklarına  ilişkin  kısımlarına  karşı  taraflarca  otuz gün içerisinde  yetkili  iş mahkemesine  itirazedilebilir.  İş mahkemesinin  kararına  karşı  taraflarca  5521  sayılı  Kanunun  8 inci maddesine  görekanun  yoluna  başvurulabilir.  Kanun  yoluna  başvurulması  iş mahkem esince  hüküm  altına  alınanişçi alacağının  tahsiline  engel  teşkil  etmez.(32)"
422,422,"Yetkili  memurların  ödeviMadde  93 - İş hayatını  izleme,  denetleme  ve teftiş  yetkisi  olan iş müfettişlerigörevlerini  yaparlarken  işin normal  gidişini  ve işyerinin  işlemesini,  inceledikleri  konununniteliğine  göre mümkün  olduğu  kadar  aksatmamak,  durdurmamak  ve güçleştirmemekle  veresmi  işlemlerin  yürütülüp  sonuçlandırılması  için, açıklanması  gerekmedikçe,  işverenin  veişyerinin  meslek  sırları  ve şartları,  ekonomik  ve ticari  hal ve durumları  hakkında  gördükleri  veöğrendikleri  hususları  tamamen  gizli tutmak  ve kendileri  tarafından  bilgileri  ve ifadelerialınan  yahut  kendilerine  başvuran  veya  ihbarda  bulunan  işçilerin  ve başka  kişilerin  isimlerinive kimliklerini  açıklamamakla  yükümlü dürler."
423,423,"33 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 14 üncü  maddesiyle, bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan“ve işçi şikayetlerini inceleyen bölge müdürlüğü memurları” ibaresi ile üçüncü fıkrasında yer alan “ile işçişikayetlerini incelemekle görevli bölge müdürlüğü memurları” ibaresi madde metninden çıkarılmış tır."
424,424,"34 2/7/2018 tarihli ve 700 sayılı KHK’nin 145 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “Çalışma ve SosyalGüvenlik Bakanlığı tarafından çıkarılacak İş Teftişi Tüzüğünde” ibaresi “Cumhurbaşkanınca çıkarılanyönetmelikte” şeklinde değiştirilmiştir."
425,425,"MuafiyetMadde  94 - İşçi ve işverenlerle  bunların  meslek  kuruluşları  tarafından  kendileriniilgilendiren  ve iş hayatına  ilişkin  işlerde  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığına  yazı ilebaşvurma  halinde  bu dilekçeler  ve bunlarla  ilgili  tutanak,  evrak, defter  ve işlemler  damgavergisi  ve her çeşit resim  ve harçtan  muaftır."
426,426,Diğer  merciler  tarafından  yapılan  teftişlerMadde  95 – (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
427,427,"İşçi ve işverenin  sorumluluğuMadde  96 - İş denetimi  ve teftişine  yetkili  iş müfettişleri  tarafından  ifade  vebilgilerine  başvurulan  işçilere,  işverenlerin  gerek  doğrudan  doğruya  ve gerek  dolayısıylatelkinlerde  bulunmaları,  işçileri  gerçeği  saklamaya  yahut  değiştirmeye  sevk veya  herhangi  birsuretle  zorlamaları  veyahut  işçilerin  ilgili  makamlara  başvurmaları,  haber  ve ifade  vermeleriüzerine,  bunlara  karşı  kötü davranışlarda  bulunmaları  yasaktır."
428,428,İşçilerin  çalıştıkları  veya  ayrıldıkları  işyerleriyle  işverenleri  hakkında  gerçeğe  uygunolmayan  haberler  vererek  gereksiz  işlemlerle  uğraştırılmaları  veya  işverenleri  haksız  yerekötü duruma  düşürmeye  kalkışmaları  ve iş müfettişlerince  kendilerinden  sorulan  hususlar  içindoğru  olmayan  cevaplar  vererek  denetim  ve teftişin  yapılmasını  güçleştirmek  veya yanlış  birsonuca  vardırmak  gibi kötü niyetli  davranı şlarda  bulunmaları  yasaktır.
429,429,"Zabıtanın  yardımıMadde  97 - Bu Kanun  hükümlerinin  tam ve gerektiği  gibi uygulanabilmesi  içinişyerlerini  teftiş  ve denetlemeye  yetkili  iş müfettişlerinin  gerekli  görmeleri  ve istemelerihalinde,  zabıta  kuvvetleri,  bu iş müfe ttişlerinin  görevlerini  iyi bir şekilde  yapabilmelerinisağlamak  üzere  her türlü  yardımda  bulunmakla  yükümlüdürler."
430,430,"SEKİZİNCİ  BÖLÜMİdari  Ceza  Hükümleriİşyerini  bildirme  yükümlülüğüne  aykırılıkMadde  98 - (Değişik  birinci  fıkra:  15/5/2008 -5763/8  md.)  Bu Kanunun  3 üncümaddesinin  birinci  ve ikinci  fıkralarındaki  işyeri  bildirme  yükümlülüğüne  aykırı  davrananişveren  veya  işveren  vekiline,  çalıştırılan  her işçi için yüz Yeni  Türk  Lirası,  (…)35 3 üncümaddesinin  ikinci  fıkrasındaki  işyerini  muvazaalı  olarak  bildiren  asıl işveren  ile alt işverenveya  vekillerine  ayrı ayrı on bin Yeni  Türk  Lirası  idari para cezası  verilir.(34)"
431,431,Bu para cezasının  kesinleşmesinden  sonra  bildirim  yükümlülüğüne  aykırılığın  sürmesihalinde  takip  eden  her ay için aynı miktar  ceza uygula nır.
432,432,"35 20/6/20 12 tarihli ve 6331 sayılı Kanunun 37 nci maddesiyle, bu fıkrada yer alan alan “85 incimadde kapsamındaki işyerlerinde ise çalıştırılan her işçi için bin Yeni Türk Lirası,” ibaresi maddemetninden çıkartılmıştır."
433,433,Genel  hükümlere  aykırılıkMadde  99 – (Değişik:  6/5/2016 -6715/4  md.)
434,434,Bu Kanunun;
435,435,"a) 5 inci maddesinde  öngörülen  ilke ve yükümlülüklere  aykırı  davranan  işveren  veyaişveren  vekiline  bu durumdaki  her işçi için yüz elli Türk  lirası,b) 7 nci maddesinde  öngörülen  ilke ve yükümlülüklere  aykırı  olarak  geçici  işçiçalıştıran  işveren  veya  işveren  vekiline  bu durumdaki  her işçi için iki yüz elli Türk  lirası,c) 8 inci maddesinin  son fıkrasındaki  belgeyi  işçiye  vermeyen,  14 üncü  maddesihükümlerine  aykırı  davran an işveren  veya  işveren  vekiline  bu durumdaki  her işçi için yüz elliTürk  lirası,d) 28 inci maddesine  aykırı  olarak  çalışma  belgesi  düzenleme  yükümlülüğüne  aykırıdavranan  veya bu belgeye  gerçeğe  aykırı  bilgi yazan  işveren  veya işveren  vekiline  bu durumda kiher işçi için yüz elli Türk lirası,idari para cezası  verilir."
436,436,7 nci maddenin  ikinci  fıkrasının  (f) bendine  aykırı  olarak  davranan  işveren  veya işverenvekiline  ise birinci  fıkranın  (b) bendinde  belirtilen  para cezası  dört katı artırılarak  uygulanır.
437,437,Toplu  işçi çıkarma  ile ilgili  hükümlere  aykırılık36Madde  100 - Bu Kanunun  29 uncu  maddesindeki  hükümlere  aykırı  olarak  işçi çıkaranişveren  veya  işveren  vekiline  işten  çıkardığı  her işçi için dörtyüzelli  Türk  Lirası  idari paracezası  verilir.
438,438,Engelli  ve eski hükümlü  çalıştırma  zorunluluğuna  aykırılık3738Madde  101 - Bu Kanunun  30 uncu  maddesindeki  hükümlere  aykırı  olarak  engelli  veeski hükümlü  çalıştırmayan  işveren  veya  işveren  vekiline  çalıştırmadığı  her engelli  ve eskihükümlü  ve çalıştırmadığı  her ay için binyediyüz  Türk  Lirası  idari para cezası  verilir.  Kamukuruluşları  da bu para cezasından  hiçbir  şekilde  muaf  tutulamaz.
439,439,Ücret  ile ilgili  hükümlere  aykırılık39Madde  102 - Bu Kanunun;
440,440,36 17/1/2012 tarihli ve 6270 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile bu maddenin birinci fıkrasında yer alan“ikiyüz milyon lira para cezası” ibaresi “dörtyüzelli Türk Lirası idari para cezası” şeklindedeğiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
441,441,37 17/1/2012 tarihli ve 6270 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile bu ma ddenin birinci fıkrasında yer alan“yediyüzelli milyon lira para cezası” ibaresi “binyediyüz Türk Lirası idari para cezası” şeklindedeğiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
442,442,"38 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu madde başlığında yer a lan “Özürlü”"
443,443,"ibaresi “Engelli”, birinci fıkrasında yer alan “özürlü” ibareleri “engelli” şeklinde değiştirilmiştir."
444,444,39 17/1/2012 tarihli ve 6270 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile bu maddenin birinci fıkrasının (a)
445,445,"bendinde yer alan “yüz Yeni Türk Lirası” ib aresi “yüzyirmibeş Türk Lirası” şeklinde, (b) bendinde yeralan “ikiyüz milyon lira para cezası” ibaresi “dörtyüzelli Türk Lirası idari para cezası” şeklinde, (c)"
446,446,bendinde yer alan “yüz milyon lira para cezası” ibaresi “ikiyüzyirmi Türk Lirası idari para c ezası”
447,447,şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
448,448,"a) (Değişik:  17/4/2008 -5754/85  md.)  32 nci maddesinde  belirtilen  ücret  ile işçinin  buKanundan  veya toplu  iş sözleşmesinden  veya iş sözleşmesinden  doğan  ücret  ödemelerini  süresiiçinde  kasden  ödemeyen  veya eksik  ödeyen,  39 uncu  maddesinde  belirtilen  komisyonunbelirlediği  asgari  ücreti  işçiye  ödemeyen  veya noksan  ödeyen,  ücret, prim,  ikramiye  ve bunitelikteki  her çeşit istihkakını  zorunlu  tutulduğu  halde  özel olarak  açılan  banka  hesabınaödemeyen  işveren,  işveren  vekili  ve üçüncü  kişiye  bu durumda  olan her işçi ve her ay içinyüzyirmibeş  Türk  Lirası  idari para cezası  ,b) 37 nci maddesine  aykırı  olarak  ücrete  ilişkin  hesap  pusulası  düzenlemeyen  veya  işçiücretlerinden  38 inci maddeye  aykırı  olarak  ücret  kesme  cezası  veren  veya yaptığı  ücretkesintisinin  sebebini  ve hesabını  bildirmeyen  52 nci maddedeki  belgeyi  vermeyen  işvere nveya  işveren  vekiline  dörtyüzelli  Türk  Lirası  idari para cezası,c) 41 inci maddesinde  belirtilen  fazla  çalışmalara  ilişkin  ücreti  ödemeyen,  işçiye  hakettiği  serbest  zamanı  altı ay zarfında  kullandırmayan,  fazla  saatlerde  yapılacak  çalışmalar  içinişçinin onayını  almayan  işveren  veya işveren  vekiline,  bu durumda  olan her işçi için ikiyüzyirmiTürk  Lirası  idari para cezası,verilir."
449,449,Yıllık  ücretli  izin hükümlerine  aykırılık40Madde  103 - Yıllık  ücretli  izni bu Kanunun  56 ncı maddesine  aykırı  olarak  bölen  veyaizin ücretini  57 nci maddenin  üç ve dördüncü  fıkralarında  belirtilen  usule  aykırı  olarak  ödeyenveya  eksik  ödeyen  veya  59 uncu  maddedeki  hak edilmiş  izni kullanmadan  iş sözleşmesininsona ermesi  halinde  bu izne ait ücreti  ödemeyen  veya  60 ıncı madded e belirtilen  yönetmeliğinesas ve usullerine  aykırı  olarak  izin kullandırmayan  veya  eksik  kullandıran  işveren  veyaişveren  vekiline  bu durumda  olan her işçi için ikiyüzyirmi  Türk  Lirası  idari para cezası  verilir.
450,450,"İşin düzenlenmesine  ilişkin  hükümlere  aykırılık41Madde  104 - Bu Kanunun  63 üncü  maddesinde  ve bu maddede  belirtilen  yönetmeliktebelirlenen  çalışma  sürelerine  aykırı  olarak  işçilerini  çalıştıran  veya  68 inci maddesindeki  aradinlenmelerini  bu maddeye  göre uygulamayan  veya  işçileri  69 uncu  maddesin e aykırı  olarakgeceleri  yedibuçuk  saatten  fazla  çalıştıran;  gece ve gündüz  postalarını  değiştirmeyen,  71 incimaddesi  hükmüne  ve bu maddenin  son fıkrasında  anılan  yönetmelik  hükümlerine  aykırıhareket  eden,  72 nci maddesi  hükümlerine  aykırı  olarak  bu madd ede belirtilen  yerlerdeonsekiz  yaşını  doldurmamış  erkek  çocukları  ve gençleri  ve her yaştaki  kadınları  çalıştıran,  73üncü  maddesine  aykırı  olarak  çocuk  ve genç  işçileri  gece çalıştıran  veya  aynı maddede  anılan40 17/1/2012 tarihli ve 6270 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile bu maddenin birinci fıkrasında yer alan“yüz milyon lira para cezası” ibaresi “ikiyüzyirmi Türk Lirası idari para cezası” şeklinde değiştirilm iş vemetne işlenmiştir."
451,451,"41 17/1/2012 tarihli ve 6270 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile bu maddenin birinci fıkrasında yer “beşyüzmilyon lira para cezası” ibaresi “binikiyüz Türk Lirası idari para cezası” şeklinde, ikinci fıkrasında yeralan “yüzmilyon lir a para cezası” ibaresi “ikiyüzyirmi Türk Lirası idari para cezası”şeklinde değiştirilmişve metne işlenmiştir."
452,452,"yönetmelik  hükümlerine  aykırı  hareket  eden  74 üncü  maddesindeki  hükme  aykırı  olarakdoğumdan  önceki  ve sonraki  sürelerde  gebe  veya  doğum  yapmış  kadınları  çalıştıran  veyaücretsiz  izin vermeyen,  75 inci maddesindeki  işçi özlük  dosyalarını  düzenlemeyen,  76 ncımaddesinde  belirtilen  yönetmelik  hükümler ine uymayan  işveren  veya  işveren  vekilinebinikiyüz  Türk  Lirası  idari para cezası  verilir.4264 üncü  (…)43 maddede  öngörülen  hükümlere  aykırı  davranan  işveren  veya  işverenvekiline  bu durumda  olan her işçi için ikiyüzyirmi  Türk  Lirası  idari para cezası  verilir.(42)"
453,453,İş sağlığı  ve güvenliği  ile ilgili  hükümlere  aykırılıkMadde  105 – (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
454,454,İş ve işçi bulma  hükümlerine  aykırılıkMadde  106 - Bu Kanunun  90 ıncı maddesinde  öngörülen  izni almadan  faaliyet  gösterenişverene  bir milyar  lira para cezası  verilir.
455,455,İş hayatının  denetim  ve teftişi  ile ilgili  hükümlere  aykırılıkMadde  107 – (Değişik:  23/1/2008 -5728/500  md.)
456,456,Bu Kanunun;
457,457,"a) 92 nci maddesinin  ikinci  fıkrasındaki  yükümlülüklerini  yerine  getirmeyen,b) 96 ncı maddesindeki  yasaklara  uyma yan,işveren  veya  işveren  vekiline  sekizbin  Türk  Lirası  idarî para cezası  verilir."
458,458,"İş müfettişlerinin  bu Kanundan  veya  diğer  kanunlardan  doğan  her çeşit teftiş,denetleme  yetki  ve görevleri  gereğince  görevlerinin  yerine  getirilmesi  sırasında,  görevleriniyapma  ve sonuçlandırmaya  engel  olan kimselere,  fiil suç oluşturmadığı  takdirde,  sekizbinTürk  Lirası  idarî para cezası  verilir."
459,459,İdari  para  cezalarının  uygulanmasına  ilişkin  hususlarMadde  108 – (Değişik:  15/5/2008 -5763/10  md.)
460,460,"Bu Kanunda  öngörülen  idari para cezaları,  101 ve 106 ncı maddelerdeki  idari paracezaları  hariç,  gerekçesi  belirtilmek  suretiyle  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  BölgeMüdürünce  verilir.  (Değişik  ikinci  cümle:  13/2/2011 -6111/79  md.)  101 inci ve 106 ncımaddeler  kapsamındaki  idari para cezaları  ise doğrudan  Türkiye  İş Kurumu  il müdürütarafından;  birden  fazla  ilde işyerleri  bulunan  işverenlere  uygulanacak  idari para cezası  iseişyerlerinin  merkezinin  bulunduğu  yerdeki  Türkiye  İş Kurumu  il müdürünce  verilir  ve genelesaslara  göre tahsil edilir.  106 ncı maddeye  göre verilecek  idari para cezası  için, 4904  sayılıKanunun  20 nci maddesinin  (h) bendindeki  tutar esas alınır."
461,461,"42 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 39 uncu maddesiyle, bu fıkrada yer alan “71 inci maddesihükmüne” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve bu  maddenin son fıkrasında anılan yönetmelikhükümlerine” ibaresi eklenmiştir."
462,462,"43 4/4/2015 tarihli ve 6645 sayılı Kanunun 35 inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “ve 65 inci” ibaresimadde metninden çıkarılmıştır."
463,463,"DOKUZUNCU  BÖLÜMÇeşitli,  Geçici  ve Son HükümlerYazılı  bildirimMadde  109 - Bu Kanunda  öngörülen  bildirimlerin  ilgiliye yazılı  olarak  ve imzakarşılığında  yapılması  gerekir.  Bildirim  yapılan  kişi bunu  imzalamazsa,  durum  o yerdetutanakla  tespit  edilir.  Ancak,  7201  sayılı  Kanun  kapsamına  giren  tebligat  anılan  Kanunhükümlerine  göre yapılır."
464,464,"Konut  kapıcılarının  özel çalışma  koşullarıMadde  110 - Konut  kapıcılarının  hizmetlerinin  kapsam  ve niteliği  ile çalışma  süreleri,hafta  tatili,  ulusal  bayram  ve genel  tatil günleri,  yıllık  ücretli  izin hakları  ve kapıcı  konutlarıile ilgili  hususların  düzenlenmesinde  uygulanacak  değişik şekil  ve esaslar  Çalışma  ve SosyalGüvenlik  Bakanlığınca  hazırlanacak  bir yönetmelikle  düzenlenir."
465,465,"Sanayi,  ticaret,  tarım  ve orman  işleriMadde  111 – (Değişik:  15/5/2008 -5763/11  md.)"
466,466,"Bu Kanunun  uygulanması  bakımından;  sanayiden,  ticaretten,  tarım  ve ormanişlerinden  sayılacak  işlerin  esasları  aşağıda  belirtilmiştir."
467,467,Sanayiden  sayılacak  işlerin  esasları  şunlardır:
468,468,"a) Her türlü  madenleri  arama  ve topraktan  çıkarma,  taş, kum ve kireç  ocakları."
469,469,"b) Ham,  yarı ve tam yapılmış  maddelerin  işlenmesi,  temizlen mesi,  şeklinin  değiştirilmesi,süslenmesi,  satış için hazırlanması."
470,470,"c) Her türlü  kurma,  onarma,  sökme,  dağıtma  ve yıkma."
471,471,"d) Bina  yapılması  ve onarımı,  değiştirilmesi,  bozulması,  yıkılması  ve bunlara  yardımcıher türlü  sınai  yapım."
472,472,"e) Yol, demiryolu,  tramva y yolu,  liman,  kanal,  baraj,  havaalanı,  dalgakıran,  tünel,köprü,  lağım  ve kuyuların  yapılması  ve onarımı,  batıkların  çıkarılması  ve bataklık  kurutma."
473,473,"f) Elektrik  ve her çeşit muharrik  kuvvetlerin  elde edilmesi,  değiştirilmesi,  taşınması,kurma  ve dağıtma ."
474,474,g) Su ve gaz tesisatı  kurma  ve işletmesi.
475,475,"h) Telefon,  telgraf,  telsiz,  radyo  ve televizyon  kurma."
476,476,"i) Gemi  ve vapur  yapımı,  onarımı,  değiştirilmesi  ve bozup  dağıtma."
477,477,"j) Eşyanın  istasyon,  antrepo,  iskele,  limanlar  ve havaalanlarında  yükletilmesi,  boşaltıl ması."
478,478,k) Basımevleri.
479,479,Ticaretten  sayılacak  işlerin  esasları  şunlardır:
480,480,"a) Ham,  yarı ve tam yapılmış  her çeşit bitkisel,  hayvani  veya  sınai  ürün ve mallarınalımı  ve satımı."
481,481,"b) Bankacılık  ve finans  sektörü  ile ilgili işlerle,  sigortacılık,  komisyonculuk , depoculuk,ambarcılık,  antrepoculuk."
482,482,c) Su ürünleri  alımı  ve satımı.
483,483,"d) Karada,  göl ve akarsularda  insan  veya  eşya ve hayvan  taşıma."
484,484,Tarım  ve orman  işlerinden  sayılacak  işlerin  esasları  şunlardır:
485,485,"a) Her çeşit meyveli  ve meyvesiz  bitkiler;  çay, pamuk,  tütün,  elyaflı  bitkiler;"
486,486,"turunçgiller;  pirinç,  baklagiller;  ağaç,  ağaççık,  omca,  tohum,  fide, fidan;  sebze  ve tarlaürünleri;  yem ve süt bitkilerinin  yetiştirilmesi,  üretimi,  ıslahı,  araştırılması,  bunlarla  ilgili  hertürlü  toprak  işleri,  ekim,  dikim,  aşı, budama,  sulama,  gübreleme,  hasat,  harman,  devşirme,temizleme,  hazırlama  ve ayırma  işleri,  hastalık  ve zararlılarla  mücadele,  toprak  ıslahı,  çayır,mera,  toprak  ve su korunması."
487,487,"b) Ormanların  korunması,  planlanması  (amenajman),  yetiştirilmesi,  işletilmesi ,sınırlandırılması  çalışmaları,  bunlara  ait alt yapı çalışmaları  ile tohum  toplama,  fidanlık,ağaçlandırma,  erozyon  kontrolü,  etüt proje  ve rehabilitasyonu,  ormancılık  araştırma  ile millipark,  orman  içi dinlenme  yerleri  ve kent ormanlarının  kurulması,  bakım ve geliştirilmesi."
488,488,"c) Her türlü  iş ve gelir hayvanlarının  (arı, ipek böceği  ve benzerleri  dahil)"
489,489,"yetiştirilmesi,  üretimi,  ıslahı  ve bunlarla  ilgili  bakım,  güdüm,  terbiye,  kırkım,  sağım  veürünlerinin  elde edilmesi,  toplanması,  saklanması  ile bu hayvanl arın hastalık  ve asalaklarıylamücadele."
490,490,"d) 854 sayılı  Deniz  İş Kanununun  hükümleri  saklı  kalmak  kaydıyla,  kara ve su avcılığıve üreticiliği  ile bu yoldan  elde edilen  ürünlerin  saklanması  ve taşınması."
491,491,"Yukarıda  sayılan  esaslar  doğrultusunda  bir işin bu Kanunun  uygulanması  bakımındansanayi,  ticaret,  tarım  ve orman  işlerinden  hangisinin  kapsamında  sayılacağı;  Sanayi  veTicaret,  Çevre  ve Orman  ile Tarım  ve Köyişleri  bakanlıklarının  görüşleri  alınarak,  Çalışma  veSosyal  Güvenlik  Bakanlığınca  altı ay içinde  çıkarılacak  bir yönetmelikle  düzenlenir."
492,492,"Bazı  kamu  kurum  ve kuruluşlarında  çalışanların  kıdem  tazminatıMadde  112 - Kanuna  veya kanunun  verdiği  yetkiye  dayanılarak  kurulan  kurum  vekuruluşların  haklarında  bu Kanun  ve 854, 5953,  5434  sayılı  kanunların  hüküml eriuygulanmayan  personeli  ile kamu  kuruluşlarında  sözleşmeli  olarak  istihdam  edilenlere  mevzuatveya sözleşmelerine  göre kıdem  tazminatı  niteliğinde  yapılan  ödemeler  kıdem  tazminatı  sayılır."
493,493,(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/8  md.)  4/1/2002  tarihli  ve 4734  sayılı  Kamu  İhaleKanununun  62 nci maddesinin  birinci  fıkrasının  (e) bendi  kapsamında  alt işverenler  tarafındançalıştırılan  işçilerin  kıdem  tazminatları;
494,494,"a) Alt işverenlerinin  değişip  değişmediğine  bakılmaksızın  aralıksız  olarak  aynı kamukurum  veya  kuruluşuna  ait işyerlerinde  çalışmış  olanların  bu şekilde  çalışmış  olduklarısürelere  ilişkin  kıdem  tazminatına  esas hizmet  süreleri,  aynı kamu  kurum  veya kuruluşuna  aitişyerlerinde  geçen  toplam  çalışma  süreleri  esas alınarak  tespit  olunur.  Bunlardan  son altişveren leri ile yapılmış  olan iş sözleşmeleri  1475  sayılı  İş Kanununun  14 üncü  maddesinegöre kıdem  tazminatı  ödenmesini  gerektirecek  şekilde  sona ermiş  olanların  kıdem  tazminatlarıilgili  kamu  kurum  veya  kuruluşları  tarafından,"
495,495,"b) Aynı  alt işveren  tarafından  ve aynı iş sözleşmesi  çerçevesinde  farklı  kamu  kurumveya kuruluşlarında  çalıştırılmış  olan işçilerden  iş sözleşmeleri  1475  sayılı  İş Kanununun  14üncü  maddesine  göre kıdem  tazminatı  ödenmesini  gerektirecek  şekilde  sona ermiş  olanlara,4734  sayılı  Kanunun  62 nci maddesinin  birinci  fıkrasının  (e) bendi  kapsamında  farklı  kamukurum  ve kuruluşuna  ait işyerlerinde  geçen  hizmet  sürelerinin  toplamı  esas alınarakçalıştırıldığı  son kamu  kurum  veya  kuruluşu  tarafından,işçinin  banka  hesabına  yatırılmak  suretiyle  ödeni r."
496,496,"(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/8  md.)  Alt işveren  ile yapmış  olduğu  iş sözleşmesi  sonaermediği  gibi, alt işveren  tarafından  4734  sayılı  Kanun  kapsamında  bulunan  idarelere  aitişyerleri  dışında  bir işyerinde  çalıştırılmaya  devam  olunan  ve bu şekilde  çalıştır ıldığı  sırada  işsözleşmesi  kıdem  tazminatı  ödenmesini  gerektirecek  şekilde  sona eren işçinin  kıdemtazminatı,  işçinin  yazılı  talebi  hâlinde,  kıdem  tazminatının  söz konusu  kamu  kurum  veyakuruluşlarına  ait işyerlerinde  geçen  süreye  ilişkin  kısmı,  kamu  kurum veya kuruluşuna  aitçalıştığı  son işyerindeki  ücretinin  yılları  itibarıyla  asgari  ücret  artış oranları  dikkate  alınarakgüncellenmiş  miktarı  üzerinden  hesaplanmak  suretiyle  son kamu  kurum  veya kuruluşutarafından  işçinin  banka  hesabına  yatırılmak  suretiy le ödenir.  Bu şekilde  hesaplanarak  ödenenkıdem  tazminatı  tutarının,  iş sözleşmesinin  sona erdiği  tarihteki  ücreti  üzerinden  aynı sürelerdikkate  alınarak  hesaplanacak  kıdem  tazminatı  tutarından  daha  düşük  olması  hâlinde,  işçininaradaki  farkı  alt işverend en talep  hakkı  saklıdır."
497,497,"(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/8  md.)  İkinci  fıkranın  (b) bendi  veya üçüncü  fıkrauyarınca  farklı  kamu  kurum  veya  kuruluşlarına  ait işyerlerinde  geçen  hizmet  sürelerinintoplamı  üzerinden  kıdem  tazminatı  ödenmesi  hâlinde,  kıdem  tazmina tı ödemesinigerçekleştiren  son kamu  kurum  veya  kuruluşu,  ödenen  kıdem  tazminatı  tutarının  diğer  kamukurum  veya  kuruluşlarında  geçen  hizmet  süresine  ilişkin  kısmını  ilgili  kamu  kurum  veyakuruluşundan  tahsil  eder.  Ancak,  merkezi  yönetim  kapsamındaki  kamu  idareleri  arasında  bufıkra  hükümlerine  göre bir tahsil  işlemi  yapılmaz."
498,498,"(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/8  md.)  Kıdem  tazminatı  tutarı,  4734  sayılı  Kanunun  ek 8inci maddesinin  birinci  fıkrasının  (a) bendi  kapsamında  belirtilen  işyerlerinde  kıdem  tazminatıile ilgili  açılacak  bütçe  tertibinden,  (b) bendi  kapsamında  belirtilen  işyerlerinde  ise hizmetalımı  gider  kaleminden,  ödeneğin  yetip  yetmediğine  bakılmaksızın  ödenir."
499,499,"(Ek fıkra:21/2/2019 -7166/11  md.)  (İptal  altıncı  fıkra:  Anayasa  Mahkemesinin19/9/2019  tarihl i ve E.:2019/42,  K.:2019/73  sayılı  Kararı  ile.)"
500,500,"(Ek fıkra:  10/9/2014 -6552/8  md.)  Bu madde  kapsamında  alt işverenler  yanındaçalışan  işçilerin  bu işyerlerinde  geçen  hizmet  süresinin  hesabı,  alt işverenden  ve alt işverenişçisinden  istenecek  belgeler  ve ödem e süreci  ile ilgili  diğer  usul ve esaslar  Maliye  Bakanlığıve Kamu  İhale  Kurumunun  görüşleri  alınarak  Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığıncaçıkarılan  yönetmelikle  belirlenir."
501,501,"(Ek fıkra:  4/4/2015 -6645/40  md.)  5/1/2002  tarihli  ve 4735  sayılı  Kamu  İhaleSözleşmeleri  Kanunu  ile 4/6/1985  tarihli  ve 3213  sayılı  Maden  Kanunu  kapsamında  rödövanssözleşmeleri  çerçevesinde  yer altı maden  işletmeciliği  yapan  şirketlere  ve ortaklarına  aitmalların  Tasarruf  Mevduatı  Sigorta  Fonu  tarafından  el koyma  veya  takip  yoluyla  satışındanelde edilen  gelirler,  öncelikle  bu sözleşmeler  kapsamında  söz konusu  şirketlerde  çalışmış  olanişçilerden,  iş sözleşmeleri  kıdem  tazminatını  hak edecek  şekilde  sona ermiş  olanların  kıdemve ihbar  tazminatları  ile izin, fazla  çalışma  ve diğer  ücret alacaklarının  ödenmesindekullanılır.  Bu ödemeler  Tasarruf  Mevduatı  Sigorta  Fonu  tarafından  ilgililerin  hesaplarınayatırılmak  suretiyle  gerçekleştirilir.  Ödemeye  esas bilgi ve belgeler,  işçinin  son çalıştığıişvereni  tarafından  Tasarruf  Mevduatı  Sigort a Fonuna  teslim  edilir."
502,502,"Bazı  işlerde  çalışanların  ücretlerinin  güvencesiMadde  113 - Bu Kanunun  4 üncü  maddesinin  birinci  fıkrasının  (b) ve (ı) bentlerindesayılan  işyerlerinde  çalışan  işçiler  hakkında  32, 35, 37, 38 inci madde  hükümleri  uygulanır."
503,503,Bu maddelere  aykırılık  hallerinde  ilgililer  hakkında  ilgili  ceza hükümleri  uygulanır.
504,504,"Üçlü  Danışma  KuruluMadde  114 - Çalışma  barışının  ve endüstri  ilişkilerinin  geliştirilmesinde,  çalışmahayatıyla  ilgili  mevzuat  çalışmalarının  ve uygulamalarının  izlenmesi  amacıyla;  Hükümet  ileişveren,  kamu  görevlileri  ve işçi sendikaları  konfederasyonları  arasında  etkin  danışmayısağlamak  üzere,  üçlü temsile  dayalı  istişari  mahiyette  bir danışma  kurulu  oluşturulur."
505,505,Kurulun  çalışma  usul ve esasları  çıkarılacak  bir yönetmelikl e düzenlenir.
506,506,"Kantin  açılmasıMadde  115 - İşyerlerinde,  yüzelli  ve daha  fazla  işçi çalıştırılması  halinde,  işçilerin  veailelerinin  gerekli  ihtiyaçlarının  karşılanması  amacıyla  işçiler  tarafından  kurulacak  tüketimkooperatiflerine  işverenlerce  yer tahsisi  yapılabilir."
507,507,Madde  116 - (13.6.1952  tarihli  ve 5953  sayılı  Basın  Mesleğinde  ÇalışanlarlaÇalıştıranlar  Arasındaki  Münasebetlerin  Tanzimi  Hakkında  Kanun  ile ilgili  olup  yerineişlenmiştir.)
508,508,Madde  117 - (5.5.1983  tarihli  ve 2821  sayılı  Sendikalar  Kanunu  ile ilgili  olupyerine  işlenmiştir.)
509,509,Madde  118 - (5.5.1983  tarihli  ve 2821  sayılı  Sendikalar  Kanunu  ile ilgili  olupyerine  işlenmiştir.)
510,510,YönetmeliklerMadde  119 - Bu Kanunda  öngörülen  yönetmelikler  Kanunun  yayımı  tarihindenitibaren  altı ay içerisinde  çıkartılır.
511,511,Yürürlükten  kaldırılan  hükümlerMadde  120 – 25.8.1971  tarihli  ve 1475  sayılı  İş Kanununun  14 üncü  maddesi  hariçdiğer  maddeleri  yürürlükten  kaldırılmıştır.
512,512,Korumalı  işyerlerinde  çalışan  engellilerin  ücretleriEk Madde  1 – (Ek:  6/2/2014 -6518/ 59 md.)
513,513,Korumalı  işyerlerinde  çalıştırılan  ve iş gücü  piyasasına  kazandırılmaları  güç olanzihinsel  veya ruhsal  engellilere  işverenlerince  zamanında  ödenmiş  olan ücretlerinin;
514,514,"a) Korumalı  işyerlerinde  çalışan  her engelli  için 1/7/1976  tarihli  ve 2022  sayılı 65 YaşınıDoldurmuş  Muhtaç,  Güçsüz  ve Kimsesiz  Türk  Vatandaşlarına  Aylık  Bağlanması  HakkındaKanunun  2 nci maddesinin  birinci  fıkrasının  (a) bendi  gereğince  ödenen  aylık  tutarı  kadarı,b) 29/1/2004  tarihli  ve 5084  sayılı  Yatırımların  ve İstihdamın  Teşvi ki ile Bazı KanunlardaDeğişiklik  Yapılması  Hakkında  Kanunun  2 nci maddesi  kapsamındaki  illerde  kurulmuş  bulunankorumalı  işyerlerinde  çalışan  her engelli  için ilaveten  (a) bendi  ile belirlenen  tutarın  yüzde  yirmisi,c) Korumalı  işyeri  statüsü  almak  için ilgili mevzuatla  çalıştırılması  zorunlu  olansayıdan  daha  fazla  engelli  çalıştıran  işyerlerinde,  zorunlu  sayının  üstünde  çalıştırılan  herengelli  için ilaveten  (a) bendi  ile belirlenen  tutarın  yüzde  yirmisi,bu ücretlere  ilişkin  yasal  yükümlülüklerin  de tam ve zamanında  karşılanmış  olmasıkaydıyla,  Hazine  tarafından  işverene  ödenir."
515,515,"Birinci  fıkrada  belirlenen  ücret  kısımlarının  ödenmesine  ilişkin  usul ve esaslar,  MaliyeBakanlığı  ile Çalışma  ve Sosyal  Güvenlik  Bakanlığı  ve Hazine  Müsteşarlığının  uygun  görüşüalınmak  suretiyle  Aile ve Sosyal  Politikalar  Bakanlığı  tarafından  çıkarılan  yönetmeliklebelirlenir."
516,516,Mazeret  izniEk Madde  2 – (Ek:  4/4/2015 -6645/35  md.)
517,517,"İşçiye;  evlenmesi  veya  evlat  edinmesi  ya da ana veya  babasının,  eşinin,  kardeşinin,çocuğunun  ölümü  hâlinde  üç gün, eşinin  doğum  yapması  hâlinde  ise beş gün ücretli  izinverilir."
518,518,"İşçilerin  en az yüzde  yetmiş  oranında  engelli  veya  süreğen  hastalığı  olan çocuğununtedavisinde,  hastalık  raporuna  dayalı  olarak  ve çalışan  ebeveynden  sadece  biri tarafındankullanılması  kaydıyla,  bir yıl içinde  toptan  veya  bölümler  hâlinde  on güne  kadar  ücretli  izinverilir."
519,519,Zamanaşımı  süresiEk Madde  3- (Ek:  12/10/2017 -7036/15  md.)
520,520,"İş sözleşmesinden  kaynaklanmak  kaydıyla  hangi  kanuna  tabi olursa  olsun,  yıllık  izinücreti  ve aşağıda  belirtilen  tazminatların  zamanaşımı  süresi  beş yıldır."
521,521,a) Kıdem  tazminatı.
522,522,b) İş sözleşmesinin  bildirim  şartına  uyulmaksızın  feshinden  kaynaklanan  tazminat.
523,523,c) Kötüniyet  tazminatı.
524,524,d) İş sözleşmesinin  eşit davranma  ilkesine  uyulmaksızın  feshinden  kaynaklanan  tazminat.
525,525,Geçici  Madde  1 - Diğer  mevzuatta  1475  sayılı  İş Kanununa  yapılan  atıflar  bu Kanunayapılmış  sayılır.
526,526,"Bu Kanunun  120 nci maddesi  ile yürürlükte  bırakılan  1475  sayılı  İş Kanununun  14üncü  maddesinin  birinci  fıkrasının  1 inci ve 2 nci bendi ile onbirinci  fıkrasında,  anılanKanunun  16, 17 ve 26 ncı maddelerine  yapılan  atıflar,  bu Kanunun  24, 25 ve 32 ncimaddelerine  yapılmış  sayılır."
527,527,Geçici  Madde  2 - (Mülga:  20/6/2012 -6331/37  md.)
528,528,"Geçici  Madde  3 - 1475  sayılı  Kanuna  göre alınmış  bulunan  asgari  ücret  kararı,  buKanunun  39 uncu  Maddesine  göre tespit  yapılıncaya  kadar  yürürlükte  kalır."
529,529,"Geçici  Madde  4 - Mülga  3008  sayılı  İş Kanununun  13 üncü  maddesi  hükümlerihaklarında  uygulanmayanlar  için, bu Kanunun  geçici  6 ncı maddesinde  sözü edilen  kıdemtazminatı  hakkı  12.8.1967  tarihinden  itibaren  başlar."
530,530,İlk defa bu Kanun  kapsamına  girenlerin  kıdem  tazminatı  hakları  bu Kanununyürürlüğe  girdiği  tarihten  itibaren  başlar.
531,531,"Geçici  Madde  5 - 1475  sayılı  Kanunun  25 inci maddesi  ile 3713  sayılı  Kanunun  ek 1inci maddesinin  (B) fıkrasında  yer alan oranlar,  bu Kanunun  30 uncu  maddesi  uyarıncaBakanlar  Kurulu  tarafından  yeniden  belirleninceye  kadar  geçerlidir."
532,532,Geçici  Madde  6 - Kıdem  tazminatı  için bir kıdem  tazminatı  fonu kurulur.  Kıdemtazminatı  fonuna  ilişkin Kanunun  yürürlüğe  gireceği  tarihe  kadar  işçilerin  kıdemleri  için 1475sayılı  İş Kanununun  14 üncü  maddesi  hükümlerine  göre kıdem  tazminatı  hakları  saklıdır.
533,533,Geçici  Madde  7 - (Ek:  6/5/2016 -6715/5  md.)
534,534,"Bu maddeyi  ihdas  eden  Kanunun  yayımı  tarihinden  önce 7 nci maddenin  birinci  fıkrasıuyarınca  bir işçinin  yapmakta  olduğu  işe benzer  işlerde  çalıştırılması  koşuluyla  başka  birişverene  iş görme  edimini  yerine  getirmek  üzere  geçici  olarak  devredilmesi  suretiylekurulmuş  bulunan  geçici  iş ilişkileri,  sözleşme lerinin  süresince  devam  eder."
535,535,Geçici  Madde  8- (Ek:  12/10/2017 -7036/16  md.)
536,536,"Ek 3 üncü  madde,  bu maddenin  yürürlüğe  girdiği  tarihten  sonra  sona eren işsözleşmelerinden  kaynaklanan  yıllık  izin ücreti  ve tazminatlar  hakkında  uygulanır."
537,537,"Ek 3 üncü  maddede  belirtilen  yıllık  izin ücreti  ve tazminatlar  için bu maddeninyürürlüğe  girmesinden  önce  işlemeye  başlamış  bulunan  zamanaşımı  süreleri,  değişikliktenönceki  hükümlere  tabi olmaya  devam  eder.  Ancak,  zamanaşımı  süresinin  henüz  dolmamışkısmı,  ek 3 üncü  maddede  öngörülen  süreden  uzun  ise, ek 3 üncü  maddede  öngörülen  süreningeçmesiyle  zamanaşımı  süresi  dolmuş  olur."
538,538,Geçici  Madde  9- (Ek:21/2/2019 -7166/12  md.)
539,539,"(İptal  birinci  cümle:  Anayasa  Mahkemesinin  19/9/2019  tarihli  ve E.:2019/42,K.:2019/73  sayılı  Kararı  ile.) İcra takiplerinde  rücu edilmeyecek  kısma  ilişkin  olarak  harçalınmaksızın  düşme  kararı  verilir,  takip  giderleri  ile vekâlet  ücreti  taraflar  üzerinde  bırakılır."
540,540,"Ancak,  bu kapsamda  alt işverene  rücu edilerek  takip  ve tahsil  edilmiş  olan tutarlar,  altişvere nler lehine  hiçbir  şekilde  alacak  hakkı  doğurmaz  ve tahsil  edilmiş  tutarlar  iade edilmez."
541,541,"Geçici  Madde  10 – (Ek:16/4/2020 -7244/9  md.)44Bu Kanunun  kapsamında  olup olmadığına  bakılmaksızın  her türlü  iş veya  hizmetsözleşmesi,  bu maddenin  yürürlüğe  girdiği  tarihten  itibaren  üç ay süreyle  25 inci maddeninbirinci  fıkrasının  (II) numaralı  bendinde  ve diğer  kanunların  ilgili  hükümlerinde  yer alanahlak  ve iyi niyet  kurallarına  uymayan  haller  ve benzeri  sebepler , belirli  süreli  iş veya hizmetsözleşmelerinde  sürenin sona ermesi,  işyerinin  herhangi  bir sebeple  kapanması  ve faaliyetininsona ermesi,  ilgili  mevzuatına  göre yapılan  her türlü  hizmet  alımları  ile yapım  işlerinde  işinsona ermesi  halleri  dışında  işveren  tarafından  feshedilemez.(43)45Bu maddenin  yürürlüğe  girdiği  tarihten  itibaren  üç aylık  süreyi  geçmemek  üzereişveren  işçiyi  tamamen  veya  kısmen  ücretsiz  izne ayırabilir.  Bu madde  kapsamında  ücretsizizne ayrılmak,  işçiye  haklı  nedene  dayanarak  sözleşmeyi  fesih  hakkı  vermez.(43)"
542,542,"Bu madde  hükümlerine  aykırı  olarak  iş sözleşmesini  fesheden  işveren  veya  işverenvekiline,  sözleşmesi  feshedilen  her işçi için fiilin  işlendiği  tarihteki  aylık  brüt asgari  ücrettutarında  idari para cezası  verilir."
543,543,44 9/3/2021 tarihli ve 31418 sayılı Resmî Gaze te’de yayımlanan 3592 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ilebu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen sürelerin 17/3/2021 tarihinden itibaren iki ayuzatılmasına karar verilmiştir. Daha sonra 30/4/2021 tarihli ve 31470 sayılı Resmî Gazete’deyayımlan an 3930 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilensürelerin 17/5/2021 tarihinden itibaren 30/6/2021 tarihine kadar uzatılmasına karar verilmiştir.
544,544,"45 23/7/2020 tarihli ve 7252 sayılı Kanunun 5 inci maddesiyle, bir inci fıkraya “haller ve benzerisebepler” ibaresinden sonra gelmek üzere “, belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sonaermesi, işyerinin herhangi bir sebeple kapanması ve faaliyetinin sona ermesi, ilgili mevzuatına göreyapılan her türlü hi zmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri” ibaresi eklenmiş vedördüncü fıkrada yer alan “altı aya” ibaresi “her defasında en fazla üçer aylık sürelerle 30/6/2021tarihine” şeklinde değiştirilmiştir."
545,545,Cumhurbaşkanı  birinci  ve ikinci  fıkrada  yer alan üç aylık  süreleri  her defasında  enfazla  üçer aylık  sürelerle  30/6/2021  tarihine  kadar  uzatmaya  yetkilidir.(44)
546,546,Geçici  Madde  11 – (Ek:23/7/2020 -7252/6  md.)
547,547,"Manisa  ili Soma  ilçesinde  Türkiye  Kömür  İşletmeleri  Kurumunun  taraf olduğu  3213sayılı  Kanun  kapsamında  imzalanmış  rödovans  sözleşmeleri  kapsamında  yer alan Işıklar,Atabacası  ve Geventepe  ocaklarında  çalışan  ve 13/5/2014  tarihinde  meydana  gelen  madenocağı  kazası  sonrasında  kıdem  tazminatına  hak kazanacak  şekilde  hizmet  akdi sona erdirilenişçilerden  kıdem  tazminatını  ve/veya  iş sözleşmesinin  bildirim  şartına  uyulmaksızın  feshindenkaynaklanan  tazminatını  alamayanların  bu tazminatları,  bu maddenin  yürürlük  tarihindenitibaren  iki ay içinde  Kuruma  müracaat  etmeleri  halinde  müracaat  tarihinden  itibaren  altı ayiçinde  Kurum  tarafından  ödenir.  Yapılan  ödeme  nedeniyle  Kurum,  rödovans  sözleşmesinintarafı  olan ilgili  şirketler  ile bu şirketlerden  tahsil  edilemeyen  veya  tahsil  edilemeyeceğianlaşılan  tutar için kıdem  tazminatına  hak kazanılacak  şekilde  iş sözleşmelerinin  sona erdiğitarihten  bu maddenin  yürürlüğe  girdiği  tarihe  kadar  görev  yapmış  yönetim  kurulu  üyelerinerücu eder."
548,548,YürürlükMadde  121 - Bu Kanun  yayımı  tarihinde  yürürlüğe  girer.
549,549,YürütmeMadde  122 - Bu Kanun  hükümlerini  Bakanlar  Kurulu  yürütür.
550,550,"4857  SAYILI  KANUN A EK VE DEĞİŞİKLİK  GETİREN  MEVZUATINYÜRÜRLÜĞE  GİRİŞ  TARİHLERİNİ  GÖSTERİR  LİSTEKanun/KHKNo. Kanun/KHKResmî GazeteTarihi  Kanun /KHKYürürlüğe GirişTarihi  AnayasaMahkemesiKararı Tarih/No. 4857 SayılıKanununDeğiştirilenMaddeleri1. 4884  17/6/2003  17/6/2003  - 32. 5378  7/7/2005  7/7/2005  - 1083. 5538  12/7/2006  12/7/2006  - 2, 814. 5728  8/2/2008  8/2/2008  - 107, 1085. 5754  8/5/2008  8/5/2008  - 32, 1026. 5763  26/5/2008  26/5/2008  - 3, 33, 65, 78, 81,82, 88, 95, 98,105, 108, 111"
551,551,"Kanun/KHKNo. Kanun/KHKResmî GazeteTarihi  Kanun /KHKYürürlüğe GirişTarihi  AnayasaMahkemesiKararı Tarih/No. 4857 SayılıKanununDeğiştirilenMaddeleri7. 5763  26/5/20 08 1/7/2008  - 308. 5763  26/5/2008  1/1/2009  - 859. 5797  19/8/2008  1/7/2008 tarihindengeçerli olmak üzereyayımı tarihinde  - 3010. 5838  28/2/2009(Mükerrer)  28/2/2009  - 1811. 6009  1/8/2010  1/8/2010  - 2, 8112. 6111  25/2/2011(1. Mükerrer)  25/2/2011  - 74, 91, 92, 10813. KHK/665  2/11/2011(Mükerrer)  2/11/2011  - 3014. 6270  26/1/2012  26/1/2012  - 99, 100, 101, 102,103, 104, 10515. 6353  12/7/2012  12/7/2012  - 3016. 6331  30/6/2012  30/12/2012  - 2, 4, 7, 25, 63, 69,71, 77, 78, 79, 80,81, 83, 84, 85 ,86,87, 88, 89, 95,98, 105, GeçiciMadde 217. 6462  3/5/2013  3/5/2013  - 25, 30, 10118. 6518  6/2/201428918  19/2/2014  - 5, 30, Ek Madde 1"
552,552,"4857  SAYILI  KANUNA  EK VE DEĞİŞİKLİK  GETİREN  MEVZUATINYÜRÜRLÜĞE  GİRİŞ  TARİHLERİNİ  GÖSTERİR  TABLODeğiştiren  Kanunun/KHK’nin  veya  İptal  EdenAnayasa  MahkemesiKararının  Numarası  4857  Sayılı  Kanunun  Değişenveya İptal  Edilen  Maddeleri  Yürürlüğe  Giriş  Tarihi6552  3, 18, 36, 41, 53, 56, 112 11/9/201441, 63 1/1/20156645  41, 46, 55, 63, 69, 71, 104, 112,Ek Madde  2 23/4/20156663  13, 74 10/2/20166704  56 26/4/20166715  7, 14, 63, 99, Geçici  Madde  7 20/5/20167036  91, 92, Ek Madde  3,Geçici  Madde  8 25/10/201720, 21 1/1/2018KHK/700  2,36,39,43,54,55,92  24/6/2018  tarihinde  birlikteyapıl an Türkiye  Büyük  MilletMeclisi  ve Cumhurbaşkanlığıseçimleri  sonucundaCumhurbaşkanının  andiçerekgöreve  başladığı  tarihte(9/7/2018)"
553,553,"7166  112,Geçici  Madde  9 22/2/2019Anayasa  Mahkemesinin19/9/2019  tarihli  veE.:2019/42,  K.:2019/73sayılı  Kararı  112, Geçici  Madde  9 15/10/20197226  64 26/3/20207244  Geçici  Madde  10 17/4/20207252  Geçici  Madde  10,Geçici  Madde  11 28/7/20207429  69 28/12/2022"