Datasets:

uisp

/

pali-commentary-thai-script-siamrath-version

like 1

มฺจปี€ํ อติหริตฺวา ปุน ยถาฏฺ€าเน €เปตฺวา ภควโต

€ิตกาเล วิย (๑) กรณียํ วตฺตํ สพฺพมกาสิฯ อถ เถโร ภควโต

ปรินิพฺพานโต ปภูติ €านนิสชฺชพหุลตฺตา อุสฺสนฺนธาตุกํ กายํ

สมสฺสาเสตุํ ทุติยทิวเส ขีรวิเรจนํ ปิวิตฺวา วิหาเรเยว นิสีทิ

ยํ สนฺธาย สุเภน มาณเวน ปหิตํ มาณวกํ เอตทโวจ

อกาโล โข มาณวก อตฺถิ เม อชฺช เภสชฺชมตฺตา ปีตา

อปฺเปวนาม สฺเวปิ อุปสงฺกเมยฺยามาติ ฯ ทุติยทิวเส เจตกตฺเถเรน

ปจฺฉาสมเณน คนฺตฺวา สุเภน มาณเวน ปุฏฺโ€ ทีฆนิกาเย

สุภสุตฺตํ (๒) นาม ทสมํ สุตฺตมภาสิฯ

# ๑. ม. วิยาติ นตฺถิ ฯ ๒. ที.สี. ๙/๓๑๔-๓๓๗/๒๕๐-๒๗๒ ฯ

*เล่มที่ ๑ ป€มสงฺคีติกถา หน้า ๑๑

อถ เถโร เชตวนวิหาเร ขณฺฑผุลฺลปฏิสงฺขรณํ การา-

เปตฺวา อุปกฏฺ€าย วสฺสูปนายิกาย ราชคหํ คโตฯ ตถา

มหากสฺสปตฺเถโร จ อนุรุทฺธตฺเถโร จ สพฺพํ ภิกฺขุสงฺฆํ

คเหตฺวา ราชคหเมว คโตฯ

เตน โข ปน สมเยน ราชคเห อฏฺ€ารส มหาวิหารา

โหนฺติฯ เต สพฺเพปิ ฉฑฺฑิตปติตอุกฺลาปา อเหสุํฯ ภควโต

หิ ปรินิพฺพาเน สพฺเพ ภิกฺขู อตฺตโน อตฺตโน ปตฺตจีวรํ

คเหตฺวา วิหาเร จ ปริเวเณ จ ฉฑฺเฑตฺวา อคมํสุฯ ตตฺถ

เถรา ภควโต วจนปูชนตฺถํ ติตฺถิยวาทปริโมจนตฺถฺจ ป€มํ

มาสํ ขณฺฑผุลฺลปฏิสงฺขรณํ กโรมาติ จินฺเตสุํ ฯ ติตฺถิยา หิ

วเทยฺยุํ สมณสฺส โคตมสฺส สาวกา สตฺถริ €ิเตเยว วิหาเร

ปฏิชคฺคึสุ ปรินิพฺพุเต ฉฑฺเฑสุนฺติ ฯ เตสํ วาทปริโมจนตฺถฺจ

จินฺเตสุนฺติ วุตฺตํ โหติ ฯ วุตฺตมฺปิ เจตํ (๑)

อถโข เถรานํ ภิกฺขูนํ เอตทโหสิ ภควตา โข อาวุโส

ขณฺฑผุลฺลปฏิสงฺขรณํ วณฺณิตํ หนฺท มยํ อาวุโส ป€มํ มาสํ

ขณฺฑผุลฺลปฏิสงฺขรณํ กโรม มชฺฌิมํ มาสํ สนฺนิปติตฺวา

ธมฺมฺจ วินยฺจ สงฺคายิสฺสามาติ ฯ

เต ทุติยทิวเส คนฺตฺวา ราชทฺวาเร อฏฺ€ํสุฯ อชาตสตฺตุ

ราชา อาคนฺตฺวา วนฺทิตฺวา กึ ภนฺเต อาคตตฺถาติ อตฺตนา

# ๑. ม. เหตํ ฯ

*เล่มที่ ๑ พาหิรนิทานวณฺณนา หน้า ๑๒

กตฺตพฺพกิจฺจํ ปฏิปุจฺฉิฯ เถรา อฏฺ€ารส มหาวิหารปฏิ-

สงฺขรณตฺถาย หตฺถกมฺมํ ปฏิเวเทสุํฯ สาธุ ภนฺเตติ ราชา

หตฺถกมฺมการเก มนุสฺเส อทาสิฯ เถรา ป€มํ มาสํ สพฺพวิหาเร

ปฏิสงฺขราเปตฺวา รฺโ อาโรเจสุํ นิฏฺ€ิตํ มหาราช วิหาร-

ปฏิสงฺขรณํฯ อิทานิ ธมฺมวินยสงฺคหํ กโรมาติฯ สาธุ ภนฺเต

วิสฺสตฺถา กโรถ มยฺหํ อาณาจกฺกํ ตุมฺหากํ ธมฺมจกฺกํ โหตุ

อาณาเปถ มํ ภนฺเต กึ กโรมีติ ฯ สงฺคหํ กโรนฺตานํ ภิกฺขูนํ

สนฺนิสชฺชนฏฺ€านํ มหาราชาติฯ กตฺถ กโรมิ ภนฺเตติ ฯ

เวภารปพฺพตปสฺเส สตฺตปณฺณคุหาทฺวาเร (๑) กาตุํ ยุตฺตํ มหา-

ราชาติ ฯ สาธุ ภนฺเตติ โข ราชา อชาตสตฺตุ วิสฺสกมฺมุนา

นิมฺมิตสทิสํ สุวิภตฺตภิตฺติตฺถมฺภโสปานํ นานาวิธมาลากมฺมลตา-

กมฺมวิจิตฺตํ อภิภวนฺตมิว ราชภวนวิภูตึ อวหสนฺตมิว เทว-

วิมานสิรึ สิริยา นิเกตมิว เอกนิปาตติตฺถมิว จ เทวมนุสฺส-

นยนวิหงฺคานํ โลกรามเณยฺยกมิว สมฺปิณฺฑิตํ ทฏฺ€พฺพสาร-

มณฺฑํ มณฺฑปํ การาเปตฺวา วิวิธกุสุมทามโอลมฺพกวินิคฺคลนฺต-

จารุวิตานํ รตนวิจิตฺตมณิโกฏฺฏิมตลมิว จ นํ นานาปุปฺผูปหาร-

วิจิตฺตํ สุปรินิฏฺ€ิตภูมิกมฺมํ พฺรหฺมวิมานสทิสํ อลงฺกริตฺวา ตสฺมึ

มหามณฺฑเป ปฺจสตานํ ภิกฺขูนํ อนคฺฆานิ ปฺจกปิย-

ปจฺจตฺถรณสตานิ ปฺาเปตฺวา ทกฺขิณภาคํ นิสฺสาย

# ๑. ม. สตฺตปณฺณิ... ฯ

*เล่มที่ ๑ ป€มสงฺคีติกถา หน้า ๑๓

อุตฺตราภิมุขํ เถราสนํ มณฺฑปมชฺเฌ ปุรตฺถาภิมุขํ พุทฺธสฺส

ภควโต อาสนารหํ ธมฺมาสนํ ปฺาเปตฺวา ทนฺตขจิตตํ วีชนึ (๑)

เจตฺถ €เปตฺวา ภิกฺขุสงฺฆสฺส อาโรจาเปสิ นิฏฺ€ิตํ ภนฺเต

มม กิจฺจนฺติฯ

[๒] ภิกฺขู อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ อาหํสุ สฺเว อาวุโส

สนฺนิปาโต ตฺวฺจ เสกฺโข สกรณีโย เตน เต น ยุตฺตํ

สนฺนิปาตํ คนฺตุํ อปฺปมตฺโต โหหีติฯ

อถโข อายสฺมา อานนฺโท สฺเว สนฺนิปาโต น โข

ปน เมตํ ปติรูปํ ยฺวาหํ เสกฺโข สมาโน สนฺนิปาตํ

คจฺเฉยฺยนฺติ พหุเทว รตฺตึ กายคตายสติยา วีตินาเมตฺวา รตฺติยา

ปจฺจูสสมยํ จงฺกมา โอโรหิตฺวา วิหารํ ปวิสิตฺวา นิปชฺชิสฺสามีติ

กายํ อาวฏฺเฏสิ (๓)ฯ เทฺว ปาทา ภูมิโต มุตฺตา อปตฺตฺจ

สีสํ พิมฺโพหนํ(๔) เอตสฺมึ อนฺตเร อนุปาทาย อาสเวหิ จิตฺตํ

วิมุจฺจิฯ อยฺหิ อายสฺมา จงฺกเมน พหิ วีตินาเมตฺวา วิเสสํ

นิพฺพตฺเตตุมสกฺโกนฺโต จินฺเตสิ นนุ มํ ภควา เอตทโวจ

# ๑. ม. ทนฺตขจิตํ พีชนึ ฯ เอวมุปริปิ ฯ อิทํ ยุตฺตตรํ ฯ

# ขจฺ พนฺธเนติ ธาต ฯ ๒. ม. เอตฺถนฺตเร ตสฺมึ โข ปน สมเย

# เอกจฺเจ ภิกขู อายสฺมนฺตํ อานนฺทํ สนธาย เอวมาหํสุ อิมสฺมึ

# ภิกขุสงฺเฆ อฺโ วิสฺสคนฺธํ วายนฺโต วิจรณกภิกฺขุ นาม นตฺถิ

# อทฺธา เอเต มํ สนฺธาย วทนฺตีติ สเวคํ อาปชฺชิ ฯ เอกจฺเจติ

# ทิสฺสนฺติ ฯ ๓. ม. อาวชฺเชสิ ฯ ๔. อภิธานปฺปทีกาฏีกากายํ

# ปน พิพฺโพหนนฺติ ทิสฺสติ ฯ

*เล่มที่ ๑ พาหิรนิทานวณฺณนา หน้า ๑๔

กตปุฺโสิ ตฺวํ อานนฺท ปธานมนุยุฺช ขิปฺปํ โหหิสิ

อนาสโวติ พุทฺธานฺจ กถาโทโส นาม นตฺถิ มม อจฺจารทฺธํ

วีริยํ เตน เม จิตฺตํ อุทฺธจฺจาย สํวตฺตติ หนฺทาหํ วีริยสมตฺตํ

โยเชมีติ จงฺกมา โอโรหิตฺวา ปาทโธวนฏฺ€าเน €ตฺวา ปาเท

โธวิตฺวา วิหารํ ปวิสิตฺวา มฺจเก นิสีทิตฺวา โถกํ

วิสฺสมิสฺสามีติ กายํ มฺจเก อุปนาเมสิฯ เทฺว ปาทา

ภูมิโต มุตฺตา สีสํ พิพฺโพหนมสมฺปตฺตํ (๑) เอตสฺมึ อนฺตเร

อนุปาทาย อาสเวหิ จิตฺตํ วิมุตฺตํ ฯ จตุอิริยาปถวิรหิตํ เถรสฺส

อรหตฺตํ (๒) ฯ เตน อิมสฺมึ สาสเน อนิปนฺโน อนิสินฺโน

อฏฺ€ิโต อจงฺกมนฺโต โก ภิกฺขุ อรหตฺตํ ปตฺโตติ วุตฺเต

อานนฺทตฺเถโรติ วตฺตุํ วฏฺฏติ ฯ

อถ เถรา ภิกฺขู ทุติยทิวเส กตภตฺตกิจฺจา ปตฺตจีวรํ

ปฏิสาเมตฺวา ธมฺมสภายํ สนฺนิปติตา ฯ อานนฺทตฺเถโร ปน

อตฺตโน อรหตฺตปตฺตึ าเปตุกาโม ภิกฺขูหิ สทฺธึ น คโตฯ

ภิกฺขู ยถาวุฑฺฒํ อตฺตโน อตฺตโน อาสเน (๓) นิสีทนฺตา

อานนฺทตฺเถรสฺสาสนํ €เปตฺวา นิสินฺนาฯ ตตฺถ เกหิจิ

เอตมาสนํ กสฺสาติ วุตฺเต อานนฺทตฺเถรสฺสาติฯ อานนฺโท ปน

กุหึ คโตติ ฯ ตสฺมึ สมเย เถโร จินฺเตสิ อิทานิ มยฺหํ

คมนกาโลติ ตโต อตฺตโน อานุภาวํ ทสฺเสนฺโต ป€วิยํ

# ๑. ม. พิมฺโพหนํ อสมฺปตฺตํ ฯ ๒. ม. เอตฺถนฺตเร อโหสีติ ทิสฺสติ ฯ

# ๓. ม. ปตฺตาสเน ฯ

*เล่มที่ ๑ ป€มสงฺคีติกถา หน้า ๑๕

นิมุชฺชิตฺวา อตฺตโน อาสเนเยว อตฺตานํ ทสฺเสสิฯ อากาเสนา-

คนฺตฺวา นิสีทีติปิ เอเก ฯ