File size: 4,033 Bytes
6bd72a3 |
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 |
Book,Page,LineNumber,Text
08,0010,001,โดยตรงคือนามนาม โดยอ้อมคือคุณนามและสัพพนาม และต้อง
08,0010,002,ประกอบให้มีลิงค์เป็นอย่างเดียวกันนามนาม ในภาษามคธท่านแบ่ง
08,0010,003,คำพูดเป็น ๓ ลิงค์ คือ ปุํลิงค์ เครื่องหมายที่ไม่ใช่เพศชายและเพศหญิง ๑.
08,0010,004,ถึงจะจัดไว้เป็น ๓ ก็จริง แต่ถึงดังนั้น เมื่อว่าโดยต้นเค้าแล้ว ก็มี
08,0010,005,เป็น ๒ คือ จัดตามกำเนิดอย่าง ๑ จัดตามสมมติอย่าง ๑. จัดตาม
08,0010,006,กำเนิดนั้น ได้แก่จัดตามธรรมชาติของภาวะเช่น <B>ปุริโส</B> ชาย จัดเป็น
08,0010,007,ปุํลิงค์ <B>อิตฺถี </B>หญิง จัดเป็นอิตถีลิงค์ <B>กุลํ</B> สกุล จัดเป็นนปุํสกลิงค์ ที่
08,0010,008,จัดตามสมมตินั้นคือจัดนอกธรรมชาติของสิ่งนั้นโดยความนิยมอย่าง ๑
08,0010,009,โดยการันต์คือสระที่สุดศัพท์ ซึ่งขัดกับธรรมชาติอันเป็นภาวะของตน
08,0010,010,อย่าง ๑ เช่น <B>ทาโร</B> เมีย คำว่าเมีย แท้จริงเป็นอิตถีลิงค์ แต่สมมติ
08,0010,011,ให้เป็นปุํลิงค์ <B>ภูมิ</B> แผ่นดิน ตามธรรมชาติต้องเป็นนปุํสกลิงค์ เพราะไม่
08,0010,012,ใช่เพศชายหรือหญิง แต่สมมติให้เป็นอิตถีลิงค์ แม้ศัพท์อื่น ๆ ซึ่งมี
08,0010,013,นัยเหมือนกัน พึงเข้าใจตามที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น. นามนามเป็นลิงค์
08,0010,014,เดียว คือจะเป็นลิงค์ใดลิงค์หนึ่งในลิงค์ทั้ง ๓ เป็นได้เฉพาะลิงค์เดียว
08,0010,015,ก็มี เป็น ๒ ลิงค์ คือจะเป็นปุํลิงค์หรือนปุํสกลิงค์ แต่จะเป็นอิตถีลิงค์ไม่
08,0010,016,ได้ก็มี มูลศัพท์อันเดียวมีรูปอย่างเดียวเปลี่ยนแต่สระที่สุดแห่งศัพท์เป็น
08,0010,017,ได้ ๒ ลิงค์ คือจะเป็นปุํลิงค์หรืออิตถีลิงค์ก็ได้ แต่จะเป็นนปุํสกลิงค์ไม่
08,0010,018,ได้ (อุทาหรณ์ตามแบบ) ส่วนคุณนามและสัพพนามเป็นได้ทั้ง ๓ ลิงค์.
08,0010,019,อนึ่ง มีบทบาลีซึ่งเป็นคำของพระฎีกาจารย์ ในมังคลัตทีปนี
08,0010,020,ภาค ๒ หน้า ๔๒๙ ว่า <B>ทีฆรชฺชุนา พนฺธํ สกุณํ วิย รชฺชุหตฺโถ</B>
|