File size: 4,168 Bytes
6bd72a3
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Book,Page,LineNumber,Text
09,0013,001,อาภา=ปญฺาภา เอวศัพท์ในวิเคราะห์นี้ ก็เพื่อจะห้ามเสียว่าแสดงสว่าง
09,0013,002,ในที่นี้คือปัญญานั่งเอง ไม่ใช่แสงประทีปหรือแสงจันทร์แสดงอาทิตย์ 
09,0013,003,เป็นต้นเลย  ในสมาสนี้  บางครั้งบทสำเร็จอาจมีความหมายคล้ายคลึง  
09,0013,004,กับสมาสอื่น  เช่นตัปปุริสะบางอย่าง เช่น  ปญฺาภา อาจแปลว่าแสงสว่าง
09,0013,005,แห่งปัญญาก็ได้  ถ้าแปลว่าแสงสว่างแห่งปัญญา ต้องเป็นฉัฏฐีตัปปปุริสสมาส
09,0013,006,แต่ผู้ศึกษาพึงสังเกตว่า ศัพท์ที่ต่อกันอยู่สองศัพท์  มีอรรถที่จะเรียก
09,0013,007,ชื่อแทนกันได้หรือไม่  มีคุณค่าเท่ากันหรือไม่  ถ้าอาจเรียกชื่อแทนกัน
09,0013,008,ได้ และมีคุณค่าเท่ากัน ก็เป็นอวธานบุพพบท  กัมมธารยะ  แน่ ถึง
09,0013,009,แม้จะแปลเป็นรูปสมาสอื่นไปก็ไม่ดีเท่าสมาสนี้  เช่นบทว่า  พุทฺธรตนํ
09,0013,010,ควรแปลเป็นรูปสมาสนี้ว่า  คตนะคือพระพุทธเจ้า  จะแปลว่า  พระพุทธเจ้า
09,0013,011,เป็นรตนะ  ให้เป็นวิเสสนุตตรบทก็พอจะได้  แต่มีผิดนิยมอยู่ที่ลิงค์ไม่
09,0013,012,เสอมกัน  แต่ถ้าแปลเป็นวิกติกัตตาเข้ากับกิริยาว่ามีว่าเป็น  ท่านอนุญาต
09,0013,013,แต่ก็สู้อวธารณะไม่ได้  ฉะนั้น  ควรสันนิษฐานว่า ถ้าศัพท์ที่เรียกแทน
09,0013,014,กันได้มีค่าเท่ากันแล้ว  ควรเป็นอวธารณะแท้.
09,0013,015,วิธีวางวิเคราะห์กัมมธารยะซึ่งเป็นอุทาหรณ์ดังแสดงมานี้  เพื่อ
09,0013,016,เป็นการสะดอกและง่ายในการศึกษา ส่วนที่นักปราชญ์ใช้ในคัมภีร์
09,0013,017,ศัพทศาสตร์ ท่านวางไว้เป็นการยืดยาว  มี จ ศัพท์ ซึ่งแปลว่า  ด้วย
09,0013,018,มี ต ศัพท์  ซึ่งแปลว่า นั้น อิติ  ศัพท์ซึ่งแปลว่า เพราะเหตุนั้น อยู่ด้วย
09,0013,019,เมื่อเข้าสมาสกันแล้ว จ ศัพท์  ต ศัพท์และอิติศัพท์  ลบทิ้งเสีย ดึง
09,0013,020,อุ. ในแบบว่า มหนฺโต  จ โส ปุริโส จาติ=มหาปุริโศ  บุรุษนั้นด้วย  เป็นผู้
09,0013,021,ใหญ่ด้วย  เหตุนั้น  ชื่อว่าบุรุษผู้ใหญ่  ดังนี้  เป็น อุ.  ในวิเสสนบุพพบท