Datasets:

rasdani

/

cohere-wikipedia-2023-11-nl-queries

like 0

20231101.nl_69598_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Gorillaz

Gorillaz

Murdoc Niccals is de bassist en (naar eigen zeggen) leider van de band. Niccals is kenmerkend door zijn botte gedrag en verslavingen. Murdoc begint met het spelen van enkele kleine bands totdat hij bij Gorillaz uitkomt. Zijn naam is waarschijnlijk afgeleid van Morgan Nicholls, bassist tijdens optredens van Gorillaz.

gpt-4o

Wie is Murdoc Niccals in de band Gorillaz?

20231101.nl_99331_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Nestl%C3%A9

Nestlé

Vanaf 1977 opereert het bedrijf onder de huidige naam Nestlé. In 2007 beschikte het bedrijf over 480 fabrieken in 86 landen. Er waren toen 276.000 werknemers, waarvan 8500 in Zwitserland. De totale jaaromzet was 108 miljard Zwitserse frank, waarvan 98,5% buiten Zwitserland werd gerealiseerd.

gpt-4o

Wat is de jaaromzet van Nestlé in 2007?

20231101.nl_6950_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Toonladder

Toonladder

Met een gegeven toonladder wordt de toonsoort/toonaard van een (tonaal) muziekstuk vastgelegd. De tonen van de toonladder zijn het toonmateriaal waaruit overwegend de tonen van het muziekstuk bestaan. De laagste toon van de toonladder, de grondtoon of tonica is het tooncentrum van het muziekstuk. Het is deze toon, of het akkoord op deze toon, waarmee gewoonlijk het muziekstuk eindigt. In sommige gevallen waarin niet de tonica de laatste toon is, zal de luisteraar toch de verwachting hebben dat deze toon nog moet klinken. Naast de tonica vinden we in een toonladder vaak de dominant en de leidtoon die elk een specifieke functie in de toonsoort hebben. Voor de twee belangrijkste toonsoorten in de huidige muziekpraktijk, majeur en mineur, is ook de derde toon, de terts t.o.v. de grondtoon een belangrijke toon. Het is deze terts die als grote of kleine terts bepaalt of de toonsoort majeur, dan wel mineur is.

gpt-4o

Wat is de rol van de grondtoon in een toonladder?

20231101.nl_23014_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Jihad

Jihad

Moderne islamcritici beklemtonen sterk de uiterlijke jihad en zien een vooropstellen van de grote jihad in een analyse van het begrip als een poging het militante karakter van de islam te verdoezelen. Zo schreef de Nederlandse arabist Hans Jansen in 2003 in zijn boek God heeft gezegd. Terreur, tolerantie en de onvoltooide modernisering van de islam; "zolang als de plicht om op jihad te gaan (...) nog door groepen moslims wordt geïnterpreteerd als een goddelijke opdracht om oorlog te voeren tegen de niet-moslims in het Westen, hebben niet-moslims maar twee alternatieven: zich verdedigen of zelf moslim worden."

gpt-4o

Wat is de visie van Hans Jansen op de interpretatie van jihad door sommige moslims?

20231101.nl_14293_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Placenta

Placenta

Voedingsstoffen, zuurstof, antilichamen en hormonen uit het bloed van de moeder worden doorgegeven naar de vrucht. Bij veel diersoorten worden echter geen antilichamen doorgegeven, wat het geven van de eerste moedermelk (biest) des te belangrijker maakt. De placentabarrière filtert potentieel schadelijke stoffen. Sommige stoffen zoals ethanol (alcoholische dranken), sigarettenbestanddelen of virussen worden niet tegengehouden en kunnen, afhankelijk van het tijdstip in de zwangerschap, de vrucht blijvend beschadigen; dit wordt teratogeniciteit genoemd. Zo is o.a. bekend dat roken de hartslag van het kind verhoogt en dat het HCMV-virus (Humaan cytomegalovirus) schadelijk kan zijn.

gpt-4o

Welke stoffen kunnen de placentabarrière passeren en de vrucht beschadigen?

20231101.nl_18506_9

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bohemen

Bohemen

Arthur Seyss-Inquart (1892, geboren als Zajtich) rijkscommissaris voor het Duits-bezette Nederland, na veroordeling wegens oorlogsmisdaden ter dood gebracht in 1946

gpt-4o

Wie was Arthur Seyss-Inquart en wat gebeurde er met hem na de Tweede Wereldoorlog?

20231101.nl_4232_35

https://nl.wikipedia.org/wiki/Delfzijl

Delfzijl

Toen de haven van Delfzijl in 1973 klaar was, was de economie inmiddels beland in de oliecrisis, mede waardoor de industriële expansie sterk verminderde. Ook had het beleid niet geleid tot het gehoopte 'trekpaardeffect'. De subsidies hadden vooral filiaalbedrijven van grote ondernemingen getrokken en spin-offs waren uitgebleven. Een andere oorzaak van het wegblijven van bedrijven waren de sterk verscherpte milieueisen van de provincie Groningen. Grote delen van het industriegebied van zowel Delfzijl als de Eemshaven lagen daardoor nog braak. Er was rondom Delfzijl alleen een havenformatie ontstaan: bedrijven die zich er vanwege de haven hadden gevestigd. Het Rijk stopte daarop met het geven van subsidies voor de vestiging van nieuwe bedrijven. Een belangrijk deel van het beoogde industriegebied Oosterhorn in de Oosterhoek bleef dus braak liggen. Dat geldt in het bijzonder voor de plekken waar de gesloopte dorpen hebben gestaan. De stad bleef echter ook daarna nog een tijdlang woningen bouwen om de groeiende bevolking te kunnen huisvesten. De prognoses werden echter bij lange na niet gehaald en na 1981 volgde zelfs een grote krimp van de bevolking, die voor de stad steeds meer een centraal thema werd. Zowel Delfzijl-Noord en Delfzijl-West als Tuikwerd kampten met grote leegstand. Bewoners trokken weg bij gebrek aan werk in de regio en omdat veel huur- en koopwoningen niet meer aan de eisen van tijd voldeden. Hoogopgeleiden bleken er niet meer te willen wonen. Ontgroening en vergrijzing namen toe en de werkloosheid steeg tot alarmerende hoogten. De bestuurders van de stad bleven echter tot halverwege de jaren negentig inzetten op groei.

gpt-4o

Waarom leidde de bouw van de haven van Delfzijl niet tot de verwachte economische groei?

20231101.nl_89571_10

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kolibrievlinder

Kolibrievlinder

De kolibrievlinder kan in hooggebergten worden waargenomen tot een hoogte van 3000 meter boven zeeniveau. Ook in poolgebieden zoals de kuststreken van de noordelijke Noordelijke IJszee wordt de vlinder wel gevonden. De vlinders trekken het ene jaar massaal naar het noorden vanuit het Middellandse Zeegebied maar in andere jaren zijn ze juist zeldzaam. In westelijk en noordelijk Europa kan de vlinder echter niet overwinteren. In streken waar het vriest sterven de dieren vaak na de eerste nachtvorst. Er zijn wel waarnemingen bekend van overwinterende dieren maar deze trekken vaak naar het zuiden en vestigen zich niet permanent.

gpt-4o

Waar kan de kolibrievlinder worden waargenomen?

20231101.nl_114159_9

https://nl.wikipedia.org/wiki/Parel

Parel

De meeste parels worden gekweekt. In de natuur komen ze voor in Sri Lanka, Zuid-India (Golf van Mannar), de Perzische Golf, Saoedi-Arabië, Iran, Oman. Pareloesters groeien op Tahiti en voor de kusten van Japan, Mexico, Panama en Californië. De pareloester Pinctada maxima heeft een diameter van 30 cm en weegt 5,5 kilogram. Hij komt voor langs de kusten van Noord- en West Australië. De grootste pareloester is Tridacna gigas, met een diameter van een meter en een gewicht van 225 kilogram. Minder bekend zijn de zoetwateroesters uit de Mississippi en de historische vindplaatsen in Duitsland, Bohemen en het Russische Noorden.

gpt-4o

Waar komen de meeste parels in de natuur voor?

20231101.nl_34965_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Guam

Guam

In 2008 woonden er ongeveer 175.000 mensen op Guam. De grootste etnische groep bestaat uit de autochtone Chamorro's. Zij maken 37,1% deel uit van de bevolking. Andere volken zijn: Filipino (25,5%) en blanken (10%). De resterende mensen zijn van Chinese, Japanse of Koreaanse afkomst. Het merendeel van de bevolking, zo'n 85%, is Rooms-katholiek.

gpt-4o

Wat is de grootste etnische groep op Guam?

20231101.nl_380162_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Havermout

Havermout

Haver is van nature glutenvrij. Omdat haver, haverkorrels, havermout en havermeel verwerkt kunnen worden in bedrijven waar ook tarwe verwerkt wordt, kunnen ze sporen van gluten bevatten en zijn dan ongeschikt voor een glutenvrij dieet. Glutenvrije havermout is verkrijgbaar.

gpt-4o

Is havermout glutenvrij?

20231101.nl_4885_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Elektron

Elektron

Volgens het standaardmodel van de deeltjesfysica kunnen elektrische ladingen alleen voorkomen in veelvouden van 1 e.

gpt-4o

Wat is de elektrische lading van een elektron volgens het standaardmodel van de deeltjesfysica?

20231101.nl_37430_11

https://nl.wikipedia.org/wiki/Anschluss

Anschluss

Na de annexatie van Oostenrijk bij Duitsland lag het in de lijn van de verwachtingen dat Hitler dit zou herhalen. Hitler wilde de gebieden die bij de Vrede van Versailles (1919) van Duitsland en Oostenrijk waren afgenomen, terugwinnen. Zijn volgende doel was Tsjecho-Slowakije en bij de voorbereiding van de vernietiging van Tsjecho-Slowakije (zie Fall Grün) begon Hitler eisen te stellen ten aanzien van Sudetenland, in de grensstreek van Bohemen. Het Sudetengebied werd bewoond door ongeveer 2,8 miljoen Volksduitsers en bevatte een groot deel van de natuurlijke hulpbronnen van Tsjecho-Slowakije en het grootste deel van zijn industrie. Ook lagen daar de hoofdverdedigingslinies van het Tsjecho-Slowaakse leger. Bovendien maakten Bohemen en Moravië, Tsjechië dus, vroeger deel uit van het Heilige Roomse Rijk, waar Hitler mee dweepte als het Erste Reich.

gpt-4o

Wat waren Hitlers doelen na de annexatie van Oostenrijk?

20231101.nl_44755_9

https://nl.wikipedia.org/wiki/Madeliefje

Madeliefje

De bloem werd ook bekend doordat zij werd opgenomen in het wapen van Lodewijk IX van Frankrijk, tezamen met de lelie.

gpt-4o

Waarom werd het madeliefje opgenomen in het wapen van Lodewijk IX van Frankrijk?

20231101.nl_5380_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Voodoo

Voodoo

Het is wél duidelijk dat de naam vodou in Haïti is ontstaan door Franse invloeden en daarna in Amerika de naam voodoo heeft gekregen.

gpt-4o

Hoe is de naam voodoo ontstaan?

20231101.nl_45797_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Vakkenpakket

Vakkenpakket

Algemene natuurwetenschappen is een extra keuzevak en is dus niet in plaats van een ander vak uit het vrije deel.

gpt-4o

Wat is algemene natuurwetenschappen in het vakkenpakket?

20231101.nl_97460_11

https://nl.wikipedia.org/wiki/Eugenetica

Eugenetica

In 1881 onderzocht Bell het hoge percentage doven onder de bevolking van het Amerikaanse eiland Martha's Vineyard. Hij trok de conclusie dat doofheid een erfelijke eigenschap is en beval een trouwverbod voor doven aan. Zoals zovele andere vroege eugenetici was hij een voorstander van gecontroleerde immigratie uit eugenetisch oogpunt, en waarschuwde dat dovenscholen een broedplaats konden zijn voor een doof menselijk ras. Zijn bijzondere interesse voor doofheid is misschien verklaarbaar als men weet dat zowel zijn moeder als zijn vrouw doof waren.

gpt-4o

Wat concludeerde Bell over doofheid op Martha's Vineyard in 1881?

20231101.nl_128337_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Reuma

Reuma

Onder die definitie vallen dus de patiënten met reumatoïde artritis (420.000 in Nederland), maar ook de patiënten met artrose (gewrichtsslijtage; 1,1 miljoen mensen) en die met fibromyalgie (diffuse pijn in spieren, banden, pezen en kapsel om gewrichten, doorgaans zonder ontsteking; 240.000 mensen in Nederland).

gpt-4o

Wat is het verschil tussen reumatoïde artritis en artrose?

20231101.nl_147597_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Jeneverbes

Jeneverbes

De besvomige kegelvruchten worden gebruikt voor het aromatiseren van gin, jenever, aquavit en Bénédictine. De drank jenever dankt zijn naam aan deze plant. De benaming "genever" is van de jeneverbes afkomstig.

gpt-4o

Waarvoor worden jeneverbesvruchten gebruikt?

20231101.nl_220638_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mindmap

Mindmap

Door het ontbreken van bewijs voor zijn theorie, taande zijn roem, en gingen de zaken steeds minder. Hij is nog steeds actief, maar nu als "bijzonder spreker".

gpt-4o

Waarom taande de roem van de persoon in de mindmap?

20231101.nl_52609_21

https://nl.wikipedia.org/wiki/Babyloni%C3%AB

Babylonië

Toen de Amorieten zich eenmaal in Babylon hadden gevestigd, pasten ze zich al snel aan de cultuur van het land aan. De contacten die al lange tijd met de Mesopotamische stadsteden bestonden, droegen daar zeker toe bij. Zelfs op het gebied van religie waren er weinig conflicten, alleen introduceerden de nieuwkomers de cultus van hun eigen stamgod Amurru en voegden ze de weergod Adad aan het Sumerische pantheon toe.

gpt-4o

Welke invloed hadden de Amorieten op de religie in Babylonië?

20231101.nl_14715_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Dialectiek

Dialectiek

Door Aristoteles heeft het begrip dialectiek vaste vorm gekregen. Hij vergelijkt het met de retorica (de kunst van het overtuigen van anderen) maar hij zegt direct al in het begin van zijn werk dat de retorica als onderwerp heeft: retorica is de tegenhanger van dialectiek (zie externe link). Bij hem heeft dialectiek te maken met het integer zoeken naar waarheden, terwijl retoriek zoiets is als datgene wat de tegenwoordige spindoctors, voorlichters of reclameschrijvers doen. Hij onderscheidt in zijn weerlegging van sofismen vier soorten redeneervormen waarvan de dialectiek er een is en het is daar de meest belangrijke vorm, de andere drie zijn minstens ten dele triviaal. Hij zegt erover:

gpt-4o

Wat is het verschil tussen dialectiek en retorica volgens Aristoteles?

20231101.nl_15086_12

https://nl.wikipedia.org/wiki/Urine

Urine

De aangegeven grenzen van 20 mg/L en 200 mg/L gelden voor meting in een portie urine. Het is gebruikelijk om de hoeveelheid eiwit in alle urine die in 24 uur wordt geproduceerd te meten, dus om een urinemeting uit te voeren, want de uitscheiding varieert in de loop van de dag. De grenzen worden voor de 24-uurs urinemeting anders aangegeven, voor microalbuminurie 30–300 mg/24 uur en macroalbuminurie meer dan 300 mg/24u.

gpt-4o

Wat zijn de grenswaarden voor eiwit in urine bij een 24-uurs urinemeting?

20231101.nl_2153_26

https://nl.wikipedia.org/wiki/1990-1999

1990-1999

Irak moet wapeninspecties toelaten om te controleren dat het land geen massavernietigingswapens maakt. Dit laatste wordt niet altijd nageleefd door Irak, en maatregelen zoals een verbod van olie-export worden ingesteld.

gpt-4o

Waarom moest Irak wapeninspecties toelaten in de jaren 1990-1999?

20231101.nl_33839_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Acupunctuur

Acupunctuur

Binnen de Traditionele Chinese Geneeskunde verklaart men ziekte en gezondheid (onder meer) de volgende uitgangspunten:

gpt-4o

Wat zijn de uitgangspunten van ziekte en gezondheid binnen de Traditionele Chinese Geneeskunde?

20231101.nl_45561_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Engelenburcht

Engelenburcht

Verschillende pausen hebben zich via de Passetto in veiligheid gebracht. paus Alexander VI in 1494, toen Karel VIII van Frankrijk de stad binnenviel en paus Clemens VII tijdens de Plundering van Rome in 1527. Na deze plundering door Spaanse en Duitse troepen werd de paus gedwongen de burcht open te stellen voor de troepen van Karel V. Deze legerde zijn troepen in de burcht en verwierf zo een grotere controle over Rome.

gpt-4o

Welke pausen hebben de Passetto gebruikt om zich in veiligheid te brengen?

20231101.nl_24576_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Champignon

Champignon

Door de productiecel na het leegmaken te stomen worden mogelijk aanwezige ziekteverwekkers uitgeroeid. Tijdens de teelt kan tegen andere schimmelinfecties formaline worden gebruikt. Ter bestrijding van de verwelkingsziekte wordt pyrazofos of thiofanaat-methyl gebruikt. De champignonvlieg bestrijdt men met andere chemische middelen.

gpt-4o

Welke methoden worden gebruikt om ziekteverwekkers en plagen bij champignons te bestrijden?

20231101.nl_234721_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Insult

Insult

Eenvoudig partiële aanvallen zijn zeer divers in hun voorkomen. Het meest kenmerkende zijn de motorische insulten van dit type, waarbij een specifieke spiergroep abnormaal begint samen te trekken. Dit type insult kan zich verspreiden naar nabijgelegen neuronen, die corresponderen met nabijgelegen spiergroepen op de motorische cortex. Het kan hierdoor zijn dat een aanval begint met een trekking in een vinger, maar uiteindelijk zorgt voor een verkramping van de gehele arm. Dit staat bekend als een 'Jacksonian march'.

gpt-4o

Wat is een Jacksonian march bij eenvoudige partiële aanvallen?

20231101.nl_20077_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Ceuta

Ceuta

Waarschijnlijk is Ceuta door de Feniciërs gesticht. De havenstad vormde het eindpunt van lange handelsroutes uit het oosten, die kostbare goederen per karavaan vervoerden naar de havens van Gaza en Alexandrië, vanwaar ze per schip over de Middellandse Zee naar hun bestemming werden gebracht.

gpt-4o

Wie heeft waarschijnlijk de stad Ceuta gesticht?

20231101.nl_32022_11

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sigaret

Sigaret

In Nederland sterven er jaarlijks 20.000 mensen aan de gevolgen van roken, hierin zijn de passieve rokers niet meegerekend. Bijna de helft hiervan sterft door longkanker en een kwart aan chronische bronchitis en longemfyseem. In 2013 stierven in België 14.000 mensen aan het roken en niet-rokers leven gemiddeld zeven jaar langer dan rokers. De sterftecijfers bij sigaar- en pijprokers zijn merkelijk lager dan bij sigarettenrokers, maar toch hoger dan bij niet-rokers. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sterven er per jaar ruim 8 miljoen mensen aan de gevolgen van actief en/of passief roken. Dit zijn ruim 7 miljoen rokers en 1,2 miljoen mensen die de tabaksrook van anderen inademen.

gpt-4o

Hoeveel mensen sterven jaarlijks in Nederland aan de gevolgen van roken?

20231101.nl_2149049_10

https://nl.wikipedia.org/wiki/Thoriumreactor

Thoriumreactor

Omdat een thoriumreactor nauwelijks plutonium produceert, levert deze een kleiner risico op nucleaire proliferatie. Weliswaar is het 'gekweekte' 233U in beginsel ook bruikbaar voor kernwapens, maar de aanwezigheid van 232U maakt dat een veel moeizamere onderneming, onder meer vanwege de sterke gamma-activiteit van de dochterkernen van 232U. Wel is het mogelijk 'verse' thorium-brandstofelementen na ongeveer een maand uit de reactor te halen, waarna het dan gevormde protactinium-233 relatief eenvoudig kan worden afgescheiden. Die nuclide vervalt dan naar uranium-233, dat dan dus in bijna zuivere vorm kan worden verkregen.

gpt-4o

Wat zijn de voordelen van een thoriumreactor ten opzichte van traditionele kernreactoren?

20231101.nl_5670_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Machtsverheffen

Machtsverheffen

De notaties en als afkortingen voor en komen voor bij Thomas Harriot in zijn postume werk Artis analyticae praxis uit 1631. René Descartes maakt uitgebreid gebruik van die notatie voor positieve gehele exponenten. John Wallis definieert negatieve en gebroken exponenten.

gpt-4o

Wie introduceerde de notatie voor machtsverheffen in de wiskunde?

20231101.nl_13162_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Oregon

Oregon

In de zestiende eeuw werd het gebied van de huidige staat Oregon bewoond door verschillende indianenstammen, waaronder de Chinook, Bannock, Kalapuya, Klamath, Klickitat, Nez Percé en Takelma.

gpt-4o

Welke indianenstammen woonden in de zestiende eeuw in het gebied van de huidige staat Oregon?

20231101.nl_74149_29

https://nl.wikipedia.org/wiki/Framboos

Framboos

Zoals alle vruchten heeft ook de framboos een lage pH-waarde, die varieert van 3,0 tot 3,65. Een liter frambozensap bevat 12-19 g zuur (gemiddeld 15,5 g), waarvan citroenzuur het hoofdbestanddeel is. Verder komen als organische zuren nog appelzuur en iso-citroenzuur voor. De framboos bevat gemiddeld 8,15% suiker bestaande uit glucose, fructose en sacharose in ongeveer gelijke hoeveelheden. De Brix-waarde is 8,5-11,5°. Verder zitten in frambozen vooral vitamine C, maar ook de vitaminen B2 en B6 komen erin voor. Daarnaast bevatten frambozen 1% eiwit en 7% koolhydraten. De energie-inhoud van 100 g is 134 kJ.

gpt-4o

Wat is de voedingswaarde van frambozen?

20231101.nl_16456_27

https://nl.wikipedia.org/wiki/Citro%C3%ABn

Citroën

In 2015 kwam Citroën met een vernieuwde Grand C4 Picasso die later "Spacetourer" is genoemd. Opvallend is het design aan de voor- en achterkant door gelaagde lichten. Voorts beschikt de PT130-versie over een driecilinder 1200 cc motor met turbo en intercooling.

gpt-4o

Wat zijn de kenmerken van de Citroën Grand C4 Picasso uit 2015?

20231101.nl_4249_60

https://nl.wikipedia.org/wiki/Winschoten

Winschoten

Buiten de binnenstad liggen het Reiderpark, Intratuin en het Posttil center, waar grootschalige detailhandel in de woonbranche en een grote supermarkt te vinden zijn. Winschoten-Noord en Winschoten-Zuid kennen elk een eigen supermarkt.

gpt-4o

Waar bevinden zich de supermarkten in Winschoten?

20231101.nl_49568_10

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bierkellerputsch

Bierkellerputsch

Toen de volgende dag bleek dat de leger- en politie-eenheden onderweg waren en het er steeds slechter uit begon te zien, besloot men tot een mars door München. Het doel hiervan was niet duidelijk. Het had het ministerie van Oorlog kunnen zijn of een ander openbaar gebouw. Misschien hoopte men dat de bevolking of het leger alsnog de kant van de nazi's zouden kiezen. Maar dit gebeurde niet en het bleef bij hier en daar een "heil"-roep uit de omstanders. Ongeveer 2.000 mannen liepen mee. Na enkele straten kwamen ze bij een politiekordon op de Ludwigsbrücke, dat overtuigd werd de weg vrij te maken. Bij het tweede kordon in de Residenzstrasse nabij de Odeonsplatz en voor de Feldherrnhalle schoot echter iemand in de lucht en er ontstond een vuurgevecht. Zestien nazi's, vier agenten en een toevallige voorbijganger werden gedood. Ludendorff liep onverstoorbaar door en werd gearresteerd. Generaal Jakob von Danner arresteerde Röhm ter plaatse maar liet zijn mannen gaan. Göring ontsnapte, gewond door een kogel in de lies, naar Oostenrijk. Hitler vluchtte in een ziekenwagen met de tienjarige jongen Gottfried Mayr, die een schotwond in zijn bovenarm had. Hitler werd op 11 november gearresteerd in het buitenverblijf van de al gevluchte Ernst Hanfstaengl, nadat de vrouw van Hanfstaengl Hitler met een jiu-jitsugreep had belet om zelfmoord te plegen met zijn revolver.

gpt-4o

Wat gebeurde er tijdens de mars door München na de Bierkellerputsch?

20231101.nl_755071_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Balkenendenorm

Balkenendenorm

In 2015 liet een evaluatie van de Wnt zien dat de norm toen nog slechts vijf keer overtreden was, waarmee de wet als een politiek succes beschouwd werd. Wel kent de Wnt diverse mazen die veroorzaken dat bestuurders van bepaalde instellingen niet onder de norm vallen en dus veel hogere beloningen krijgen toebedeeld. Voorbeelden hiervan zijn bestuurders bij financiële instellingen als De Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten, bij nutsbedrijven zoals Alliander en TenneT en bij de Schiphol Group.

gpt-4o

Wat zijn de mazen in de Wnt die ervoor zorgen dat sommige bestuurders hogere beloningen krijgen?

20231101.nl_44406_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sudetenland

Sudetenland

De geannexeerde gebieden telden 3.630.000 inwoners waarvan 2.900.000 Duitstalig waren en de overigen Tsjechisch- of tweetalig. Antifascisten, Joden en Tsjechen vluchtten naar het voorlopig nog zelfstandige Tsjechië. Wie bleef, en daaronder bevonden zich ook vele tweetaligen, moest het Duitse staatsburgerschap aannemen.

gpt-4o

Wat was de bevolkingssamenstelling van Sudetenland na de annexatie?

20231101.nl_596_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Aardrijkskunde

Aardrijkskunde

De daaropvolgende periode in de Europese geschiedenis wordt juist gekenmerkt door een zeer grote en wijdverbreide belangstelling voor de geografie: een van de namen voor het begin van de Nieuwe Tijd is het tijdperk van de grote ontdekkingen. Grote scheepsexpedities werden meestal gefinancierd door Europese vorstenhuizen met een combinatie van economische, militaire, godsdienstige en wetenschappelijke motieven. Aanvankelijk namen Portugal en Spanje het voortouw, daarna kwamen Frankrijk, Engeland en Nederland op het voorplan. Als gevolg van deze ontdekkingsreizen waren mensen voor het eerst in staat het grootste deel van de wereld in kaart te brengen.

gpt-4o

Wat waren de motieven achter de grote scheepsexpedities in de Nieuwe Tijd?

20231101.nl_99159_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Amethist

Amethist

Metamorfieten, hydrothermaal, alluviale afzettingen. De kristallen groeien steeds op een onderlaag, de prisma's zijn vaak zwak ontwikkeld en daardoor overheersen de kristalspitsen; hier is ook de kleur het krachtigste. Deze gedeelten worden er afgeklopt, dat wil zeggen, voor verder gebruik afgebroken.

gpt-4o

Wat zijn de kenmerken van amethistkristallen?

20231101.nl_33316_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Napalm

Napalm

Napalm werd voor het eerst op grote schaal ingezet door het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1945 werden vele Japanse steden waaronder Tokio met napalm gebombardeerd.

gpt-4o

Wanneer werd napalm voor het eerst op grote schaal ingezet door het Amerikaanse leger?

20231101.nl_148667_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Opaal

Opaal

Zwarte opaal : edelopaal met donkergrijze, donkerblauwe, donkergroene of grijszwarte grondkleur. Pikzwart is zeldzaam en zwarte opalen zijn exclusiever dan witte opalen.

gpt-4o

Wat is het verschil tussen zwarte opaal en witte opaal?

20231101.nl_10114_66

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hekserij

Hekserij

De vervolging van heksen heeft in Duitsland het heftigst gewoed. Dit kwam doordat Duitsland geen centraal gezag kende, maar bestond uit ongeveer 300 zelfstandige staatjes. Het hing af van het nuchtere verstand van de vorsten (doorgaans bisschoppen of abten) van deze staatjes (of juist hun blinde angst voor heksen) of de rondreizende heksenjagers vrij spel kregen waardoor de heksenwaan kon toeslaan.

gpt-4o

Waarom was de heksenvervolging in Duitsland heviger dan in andere landen?

20231101.nl_11468_14

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zevengesternte

Zevengesternte

In de Indusbeschaving waren zij de inspiratie voor de zevenmoeder (saptamatrika), een beeldengroep met zeven maal de moedergodin in een andere uitdrukkingsvorm.

gpt-4o

Wat is de betekenis van het Zevengesternte in de Indusbeschaving?

20231101.nl_664416_9

https://nl.wikipedia.org/wiki/Rookverbod

Rookverbod

Uiterlijk op 1 juli 2014 treedt in België een rookverbod in alle horecagelegenheden in werking. Ook in cafés waar alleen drank genuttigd wordt, is roken vanaf dan verboden.

gpt-4o

Wanneer is het rookverbod in alle horecagelegenheden in België ingegaan?

20231101.nl_2237_28

https://nl.wikipedia.org/wiki/1997

1997

21 - FC Schalke 04 wint de 26e editie van de UEFA Cup. In de tweede finalewedstrijd in Milaan zegeviert de Duitse voetbalclub na strafschoppen (4-1) ten koste van de Italiaanse thuisclub FC Internazionale Milano.

gpt-4o

Wie won de UEFA Cup in 1997?

20231101.nl_1443876_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Distikstof

Distikstof

In dit geval treedt het element dus op als de redelijk sterke oxidator die het potentieel is. Ook lithium reageert op dezelfde manier met distikstof.

gpt-4o

Hoe reageert lithium met distikstof?

20231101.nl_9076_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Innsbruck

Innsbruck

De Wereldkampioenschappen alpineskiën zijn in 1933, 1936, 1964 en 1976 in Innsbruck georganiseerd. De laatste twee edities waren onderdeel van de Olympische Winterspelen.

gpt-4o

Wanneer werden de Wereldkampioenschappen alpineskiën in Innsbruck georganiseerd?

20231101.nl_46085_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Supermarkt

Supermarkt

In 1961 kreeg Nederland een nieuwe Vestigingswet Bedrijven, waarin de eisen tot gescheiden verkoop van vlees, groenten en brood werden geschrapt. Vanaf dat jaar gingen zelfbedieningskruideniers hun assortiment verbreden, en het nieuwe type winkel werd met de Amerikaanse naam "supermarkt" aangeduid. Aanvankelijk trok vaak een slager of groenteboer bij de kruidenier in, en bleef zo nog jaren een semi-zelfstandige. Geleidelijk verdrongen de landelijke ketenbedrijven de plaatselijke supers. Met de grotere automobiliteit vestigden zich de allergrootste supermarkten aan de rand van de steden.

gpt-4o

Wanneer ontstonden de eerste supermarkten in Nederland?

20231101.nl_177216_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/C-3PO

C-3PO

C-3PO is gebouwd door Anakin Skywalker toen die nog maar een negenjarige jongen was en met zijn moeder Shmi Skywalker op Tatooine woonde. Hiervoor gebruikte Anakin onderdelen van oudere robots die hij op Tatooine vond. In The Phantom Menace is te zien dat C-3PO bijna klaar is. Alleen heeft hij in deze film nog geen volledige beplating waardoor zijn draden en schakelsystemen zichtbaar zijn. Zijn rol in deze film is nog maar klein, daar hij op Tatooine blijft wanneer Anakin met Obi-Wan Kenobi en Qui-Gon Jinn meegaat voor zijn opleiding tot Jedi.

gpt-4o

Wie heeft C-3PO gebouwd en waar vond dit plaats?

20231101.nl_1327709_15

https://nl.wikipedia.org/wiki/Douanevervoer

Douanevervoer

Ook is het mogelijk om uniegoederen naar de EVA-landen te vervoeren en daarvoor een aangifte voor de regeling douanevervoer te doen. De benaming geeft dus weer de status aan, het vervoer van goederen uit het vrije verkeer van de EU.

gpt-4o

Wat is douanevervoer naar de EVA-landen?

20231101.nl_616405_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bloedkoraal

Bloedkoraal

De meeste soorten koralen hebben algen nodig om te kunnen leven. Die algen maken met behulp van fotosynthese glucose (suiker) en zuurstof. De algen gebruiken dit voor een deel zelf, maar er blijft veel over en dat wordt gebruikt door de koraalpoliepen. De koraalpoliep neemt de stoffen op in de maag. Van de afvalstoffen en de koolstofdioxide die de koraalpoliepen uitscheiden kunnen de algen weer nieuwe glucose en zuurstof maken. Bloedkoraal ‘werkt samen’ met roodwieren en die zijn, de naam zegt het al, rood. En doordat die algen op of in de koraalpoliepen zitten, lijkt het alsof het koraal zelf die kleur heeft; het koraal zelf is echter wit, de kleur die je ziet zijn de algen.

gpt-4o

Hoe werkt de symbiose tussen bloedkoraal en roodwieren?

20231101.nl_182534_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Maartensdijk

Sint-Maartensdijk

Sint-Maartensdijk had oorspronkelijk een haven aan de Pluimpot, een zijgeul van de Oosterschelde en voormalig zeearm, maar in het kader van het Deltaplan werd de Pluimpot in 1957 bij Gorishoek afgedamd en viel de haven droog.

gpt-4o

Wat gebeurde er met de haven van Sint-Maartensdijk na de uitvoering van het Deltaplan?

20231101.nl_62573_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Amaterasu

Amaterasu

Amaterasu werd, terwijl oergod Izanagi zich aan het reinigen was na een bezoek aan de onderwereld, geboren uit zijn linkeroog. Amaterasu werd de heerseres van de Hoge Hemelse Vlakten, de "Takamagahara", en zij kreeg het heilige kralensnoer van Izanagi. Haar belangrijkste broers zijn de god van de maan, Tsukuyomi, voortgekomen uit het rechteroog en de stormgod Susanoo, die uit de neus van Izanagi ontstond.

gpt-4o

Wie is Amaterasu en hoe is zij ontstaan?

20231101.nl_304526_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Goedevrijdagakkoord

Goedevrijdagakkoord

Hervorming van de politie in Noord-Ierland, de Royal Ulster Constabulary, onder toezicht van een onafhankelijke commissie.

gpt-4o

Wat houdt de hervorming van de politie in Noord-Ierland volgens het Goedevrijdagakkoord in?

20231101.nl_142106_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hazelmuis

Hazelmuis

Het is een nachtdier; overdag verblijft hij in zijn nest. Het nest is een compacte, geweven bal met een diameter van tien centimeter. Het nest wordt meestal op een hoogte van vijf meter of hoger gebouwd, maar soms wordt het ook in dicht struikgewas aangetroffen, ongeveer een meter van de grond af. Soms dient het nest van een eekhoorn of een vogel als basis. Nesten van verschillende hazelmuizen liggen vaak in groepjes niet ver van elkaar. Zoals alle slaapmuizen houdt de hazelmuis een winterslaap. Deze duurt van oktober of november tot april en wordt gehouden in een nest in het struikgewas of onder de grond. Als een hazelmuis ontwaakt uit de winterslaap maakt hij een hijgend geluid.

gpt-4o

Hoe ziet het nest van een hazelmuis eruit en waar wordt het meestal gebouwd?

20231101.nl_609592_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Voortplantingssnelheid

Voortplantingssnelheid

We zien daarin twee golfverschijnselen, een met de gemiddelde cirkelfrequentie van beide en voortplantingssnelheid , de fasesnelheid, en een ander met als cirkelfrequentie het halve verschil van beide en voortplantingssnelheid , de groepssnelheid. Voor ons oog verschijnt een snel fluctuerende golf met voortplantingssnelheid de fasesnelheid waarvan de amplitude langzaam varieert volgens de tweede golf die de omhullende van de golf bepaalt. Deze omhullende plant zich voort met de groepssnelheid.

gpt-4o

Wat is het verschil tussen fasesnelheid en groepssnelheid in golfverschijnselen?

20231101.nl_298343_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Belfeld

Belfeld

Het Stuw- en sluizencomplex te Belfeld kwam in 1926 gereed. In 1929 was het gehele Maaskanalisatieproject voltooid.

gpt-4o

Wanneer werd het stuw- en sluizencomplex in Belfeld voltooid?

20231101.nl_704748_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Spookstad

Spookstad

Wegen en ruïnes raken geheel overwoekerd, langzaam beginnen op steeds meer plaatsen tussen de ruïnes bomen te groeien;

gpt-4o

Wat gebeurt er met de wegen en ruïnes in een spookstad?

20231101.nl_181396_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Spinnewiel

Spinnewiel

Het in 1530 uitgevonden spinnewiel, met een scheef plankje als basis, wordt een spinnewiel van het Saksische type genoemd. Een staand model of schippertje neemt minder ruimte in, omdat daar de spoel boven het drijfwiel is aangebracht. Deze modellen werden onder meer door schippersvrouwen gebruikt die weinig ruimte tot hun beschikking hadden. Spinnewielen van het Scandinavische type zijn juist weer heel groot. Hier zijn de onderdelen opgehangen in een vierkant frame.

gpt-4o

Wat is het verschil tussen een Saksisch en een Scandinavisch spinnewiel?

20231101.nl_107217_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Schelde-Rijnkanaal

Schelde-Rijnkanaal

Al in 1920 eiste de Belgische regering de vervanging van het kanaal door Zuid-Beveland om Antwerpen beter bereikbaar te maken voor de Rijnhandel. Ook vanuit Duitsland was er vraag naar een dergelijk kanaal, omdat de Nederlandse havens dankzij hun monopolie hoge overslagtarieven konden handhaven. Met Nederland werd in 1920 over een kanaal van Antwerpen naar Moerdijk onderhandeld, maar het "Van Karnebeektraktaat" werd in 1927 door de Eerste Kamer verworpen.

gpt-4o

Waarom werd het "Van Karnebeektraktaat" in 1927 door de Eerste Kamer verworpen?

20231101.nl_1748737_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Deelnemingsvrijstelling

Deelnemingsvrijstelling

Moeder BV heeft een 100% deelneming in Dochter BV. Dochter BV maakt € 100 winst en betaalt daarover € 20 vennootschapsbelasting. Dochter BV keert de winst die overblijft € 80 uit als dividend. Het dividend dat Moeder BV krijgt van Dochter BV is vrijgesteld van vennootschapsbelasting, zodat de totale belastingdruk uitkomt op 20%. Als dat niet zo zou zijn, zou over het dividend van € 80 nog eens € 16 vennootschapsbelasting betaald worden waarmee de totale belastingdruk uitkomt op 36%.

gpt-4o

Wat is de deelnemingsvrijstelling en hoe beïnvloedt het de belastingdruk op dividenduitkeringen tussen moeder- en dochterbedrijven?

20231101.nl_243884_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Portofoon

Portofoon

Beide apparaten gebruikten vacuümbuizen en werden gevoed uit speciale droge celbatterijen die een hoge spanning leverden. Zowel Hings', Gross' als Motorola's ontwerpen van de portofoon zouden een grote rol spelen gedurende de Tweede Wereldoorlog, omdat het apparaat soldaten in het veld in staat stelde met elkaar te communiceren.

gpt-4o

Wat was de rol van de portofoon tijdens de Tweede Wereldoorlog?

20231101.nl_109210_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Adventskrans

Adventskrans

Tussen de kaarsen wordt soms een paars lint gedraaid om de krans. Deze kleur is de liturgische kleur van de Advent in de Katholieke Kerk. Het gebruik van natuurlijke materialen zoals echt dennengroen en kaarsen van bijenwas dragen bij aan de symboliek.

gpt-4o

Waarom wordt er een paars lint om de adventskrans gedraaid?

20231101.nl_73054_16

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mysterie

Mysterie

De Chupacabra (letterlijk: geitenzuiger) is een mythisch wezen uit Midden-Amerika dat zich (vooral) zou voeden met het bloed van geiten. Naast Midden-Amerika bestaan ook in de Verenigde Staten verhalen van meldingen van het wezen, vooral in Californië. De theorieën rond dit wezen ontstonden vooral nadat er verschillende boerderij- en huisdieren werden teruggevonden die mogelijk door dit wezen zouden zijn aangevallen en van hun bloed ontdaan.

gpt-4o

Wat is de Chupacabra en waar komt het verhaal vandaan?

20231101.nl_182832_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tampere

Tampere

De uitkijktoren in de wijk Pyynikki, die met 26 meter hoogte uitzicht biedt op Tampere en de meren Näsijärvi en Pyäjärvi.

gpt-4o

Wat is de hoogte van de uitkijktoren in de wijk Pyynikki in Tampere?

20231101.nl_11391_13

https://nl.wikipedia.org/wiki/Soweto

Soweto

De impact van de Soweto protesten ontketende een golf van sociale onrust en geweld onder de zwarte bevolking in Zuid-Afrika. Het apartheidsregime probeerde de protesten hard de kop in te drukken. Er kwam veel kritiek vanuit de rest van de wereld op de blanke regering. Economische en culturele sancties werden opgelegd door andere landen. Politieke activisten verlieten het land om zich te trainen in guerrilla gevechten. Soweto en andere townships werden het toneel van veel sociale onrust en gewelddadige repressieve acties van de overheid. Sinds 1991 wordt 16 juni gevierd als de Internationale Dag van het Afrikaanse Kind.

gpt-4o

Wat was de impact van de Soweto protesten op de internationale gemeenschap?

20231101.nl_29944_15

https://nl.wikipedia.org/wiki/Geomorfologie

Geomorfologie

Het gaat om de interpretatie van de geomorfologie in functie van nog steeds actieve processen. Dit concept werd ontwikkeld door William Morris Davis (eind 19de eeuw). “Normaal” slaat op geomorfologie van gematigde streken.

gpt-4o

Wie ontwikkelde het concept van geomorfologie in functie van nog steeds actieve processen?

20231101.nl_94618_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zeepier

Zeepier

De eb- en vloedstromen spoelen voortdurend zand in de trechter dat zich ophoopt voor de kop van het dier. Door een golvende beweging met zijn lichaam te maken wekt de wadpier een waterstroom op die via de ingang bij de hoop uitwerpselen naar binnen gaat en door de trechter weer naar buiten. Het organisch materiaal dat met deze waterstroom wordt meegevoerd, wordt door het zandfilter voor de kop tegengehouden. Dit zand wordt op deze wijze met voedsel verrijkt en gegeten door het dier. Het darmkanaal filtert het organisch materiaal uit het zand, dat als uitwerpselen het lichaam verlaat. Deze uitwerpselen worden als kenmerkende spiraalvormige 'tandpasta'hoopjes om de ongeveer 40 minuten op het sedimentoppervlak neergelegd waar zij als het zand nat is blijven liggen.

gpt-4o

Hoe voedt een zeepier zich met organisch materiaal uit het zand?

20231101.nl_32728_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Borsbeek

Borsbeek

Op 24 april 1800 werd de gemeentelijke administratie van het kanton Berchem afgeschaft. Hierdoor werd Borsbeek weer een zelfstandige gemeente, die door een maire zou worden bestuurd.

gpt-4o

Wanneer werd Borsbeek een zelfstandige gemeente?

20231101.nl_324394_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bataviawerf

Bataviawerf

Het gaat om een Marker Waterschip dat gekenmerkt werd door een grote bun waarin levende vis vervoerd werd. Uit dit type schip is later de Botter ontstaan.

gpt-4o

Wat is een Marker Waterschip en waarvoor werd het gebruikt?

20231101.nl_346_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Dagblad

Dagblad

De meeste dagbladen maken deel uit van grote uitgeefconcerns, in Nederland zijn dit Mediahuis Nederland, de Persgroep en Wegener. De overkoepelende organisatie van dagbladen in Nederland is de vereniging de Nederlandse Dagbladpers (NDP).

gpt-4o

Welke grote uitgeefconcerns zijn verantwoordelijk voor de meeste dagbladen in Nederland?

20231101.nl_226711_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bakkeveen

Bakkeveen

Daarnaast zijn er in de nabije omgeving de Bakkeveense Duinen, een heide- en bosgebied dat ontstaan en onaangeroerd is na de veenontginning in de 19e eeuw, en dat een voorbeeld is van hoe heel zuidoost Friesland er twee eeuwen geleden uitzag.

gpt-4o

Wat zijn de Bakkeveense Duinen en hoe zijn ze ontstaan?

20231101.nl_6522_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Loep

Loep

Een loep ontleent zijn vergrotende werking aan het feit dat men het voorwerp veel dichter bij het oog kan houden dan normaal. Het dichtstbijzijnde punt waar men zonder hulpmiddelen nog scherp kan zien, is het zogenaamde nabijheidspunt. Wil men het beeld nog groter zien, dan moet men het voorwerp dichterbij houden. Om dan toch nog scherp te kunnen zien, heeft men een positieve lens nodig. In die zin kan een loep beschouwd worden als een extreem sterke leesbril.

gpt-4o

Wat is de functie van een loep en hoe werkt deze?

20231101.nl_766834_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Baileybrug

Baileybrug

De basiselementen van de brug zijn ca. drie meter (tien voet) lang. Ze bestaan uit een of meerdere zijpanelen (hoofdliggers), stalen draagbalken (dwarsdragers), welke bijna zes meter lang zijn die bevestigd worden tussen de zijpanelen aan beide kanten met daarop stalen profielen in de lengterichting van de brug (langsliggers). Het dek van de brug wordt gemaakt van houten planken die op de langsliggers bevestigd worden.

gpt-4o

Wat zijn de basiselementen van een Baileybrug?

20231101.nl_14677_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Metallurgie

Metallurgie

De metallurgische wetenschap bestudeert de natuur- en scheikundige gedragingen van metalen en legeringen.

gpt-4o

Wat bestudeert de metallurgische wetenschap?

20231101.nl_200847_21

https://nl.wikipedia.org/wiki/Heiligerlee

Heiligerlee

Het meest gefotografeerde object van het dorp is ongetwijfeld het Graaf Adolfmonument. Dit nationale monument ter nagedachtenis aan de slag bij Heiligerlee werd tussen 1868 en 1872 gebouwd met ingezameld geld en werd in 1873 onthuld door koning Willem III. Het monument vormde de vervanging voor een eerder in 1826 geplaatste vijf meter hoge gedenknaald. Het beeld toont een dodelijk gewonde graaf Adolf met in zijn hand een vaandel met daarop de tekst "Recuperare Aut Mori" ('herwinnen of sterven'). De graaf wordt ondersteund door een wraakzuchtig kijkende Nederlandse maagd met een zwaard. Op de achtergrond staat de Nederlandse leeuw met zijn poot op een oorkonde die staat voor de Nederlandse privileges, waarmee wordt uitgedrukt 'Wat in de klauwen van de leeuw is, ontrukt hem geen mens'. De leeuw heeft zijn blik gericht naar het zuiden, waarvandaan de Spanjaarden kwamen. Het beeld werd tot eind jaren 1960 omringd door grind en een gietijzeren hek en bevindt zich in het gelijknamige Graaf Adolfpark, dat onderdeel vormt van het natuurgebiedje De Hoogte. Tot in de eerste helft van de twintigste eeuw stond ook een wachterswoning bij het monument. Nabij het monument werd bij de plaatsing in de jaren 1870 een zwarte populier geplant, die tegenwoordig met een stamomvang van ruim zes meter tot de dikste bomen van de provincie Groningen behoort.

gpt-4o

Wat is het Graaf Adolfmonument in Heiligerlee en wat is de geschiedenis ervan?

20231101.nl_1647654_15

https://nl.wikipedia.org/wiki/Revit

Revit

Het model is opgebouwd uit 3D-elementen met intelligente eigenschappen: materiaalkenmerken, relaties met andere objecten, de bouwfase en worksets. Indien gewenst is het ook mogelijk eigen elementen te maken.

gpt-4o

Wat zijn de intelligente eigenschappen van 3D-elementen in Revit?

20231101.nl_241964_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Claddagh-ring

Claddagh-ring

Sommigen schrijven er echter ook een voorchristelijke betekenis aan. De rechterhand zou de machtige god, Dagda, de vader der goden voorstellen. De linkerhand zou toegeschreven zijn aan de vruchtbaarheidsgodin Anu, later bekend als Danu. Zij was de stammoeder van de Tuatha Dé Danann. Zij was tevens de godin van de wijsheid en de wind. De kroon staat voor Beauthauille. Het hart staat voor alle harten van de mensheid en ook datgene wat eeuwige muziek naar de Kelten stuurt.

gpt-4o

Wat symboliseren de verschillende elementen van de Claddagh-ring volgens de voorchristelijke interpretatie?

20231101.nl_40172_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Heg

Heg

Een goed gevlochten heg, dicht en vol doorns, keert en weert nog altijd meer ongewenste gasten dan gaas en prikkeldraad. Voor vlechtheggen worden meidoorn, sleedoorn en hazelaar eventueel samen met bramen of rozen gebruikt. Ook kunnen gele kornoelje, kamperfoelie, mispel, kardinaalsmuts worden gebruikt. Vlechtheggen zijn belangrijk voor vele diersoorten zoals de boomkikker, de grauwe klauwier, de uil en de das.

gpt-4o

Welke planten worden gebruikt voor het maken van een vlechtheg?

20231101.nl_1235131_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mengselmotor

Mengselmotor

De brandstof voor een mengselmotor is meestal, maar niet uitsluitend, benzine. Daardoor wordt dikwijls foutief benzinemotor als synoniem gebruikt voor ottomotor of mengselmotor.

gpt-4o

Wat is de brandstof voor een mengselmotor?

20231101.nl_1444542_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Allseas

Allseas

In juni 2010 plaatste Allseas een order voor een nieuw schip, Pieter Schelte, vernoemd naar de vader van de oprichter Edward Heerema, Pieter Schelte Heerema. De Pieter Schelte is ontworpen voor het plaatsen en verwijderen van platforms op zee, maar kan ook gebruikt worden voor aanleg van pijpleidingen. De naamgeving van het schip riep kritiek op van o.a. de Britse minister voor energie Ed Davey en oliemaatschappij Royal Dutch Shell, omdat Pieter Schelte in de Tweede Wereldoorlog lid was van de Waffen-SS. Daarom koos Edward Heerema ervoor de naam van het schip te wijzigen naar Pioneering Spirit.

gpt-4o

Waarom werd de naam van het schip Pieter Schelte veranderd naar Pioneering Spirit?

20231101.nl_125532_22

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mijter

Mijter

Bisschoppen droegen in hun wapens eeuwenlang mijters. Na een decreet van Paus Benedictus XIV uit 1915 is het gebruik van de mijter in een bisschopswapen langzamerhand zeldzaam geworden. Steeds vaker kiezen geestelijken voor de rode hoed met afhangende kwasten en een processiekruis als teken van hun waardigheid.

gpt-4o

Waarom is het gebruik van de mijter in een bisschopswapen zeldzaam geworden?

20231101.nl_2714173_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Lasdoos

Lasdoos

Voor kabelinstallaties gebruikt men speciale (spat)waterdichte lasdozen: zogenaamde kabeldozen. Veel gebruikt is een doos die zeven uitbreekbare poorten heeft. In zo’n poort schroeft men een wartel met pakkingbus. Door het aandraaien van de pakkingdrukker wordt de kabel waterdicht op de doos aangesloten. Ook bestaan er uitvoeringen met wartels die ingeschoven kunnen worden, dan wel vast te klikken zijn, of ook wel dozen met rubber afdichtingen.

gpt-4o

Wat is een lasdoos en hoe wordt deze waterdicht gemaakt?

20231101.nl_42243_6

https://nl.wikipedia.org/wiki/Kiesgerechtigde

Kiesgerechtigde

Sinds 28 juli 1981 werd de leeftijdsgrens weer verlaagd tot 18 jaar. Dit geldt enkel voor Belgen. Vreemdelingen hebben geen stemrecht voor de federale, regionale of provinciale verkiezingen. Sinds 2006 hebben ze, onder bepaalde voorwaarden, wel het recht deel te nemen aan gemeenteraadsverkiezingen.

gpt-4o

Vanaf welke leeftijd mogen Belgen stemmen in federale, regionale of provinciale verkiezingen?

20231101.nl_757007_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Boboli-tuinen

Boboli-tuinen

Het granieten bekken, groot genoeg om er een olifant in onder te dompelen, is afkomstig van de Romeinse Thermen van Caracalla.

gpt-4o

Wat is de oorsprong van het granieten bekken in de Boboli-tuinen?

20231101.nl_26789_34

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sportvissen

Sportvissen

Een vrij nieuwe techniek die pas in de jaren 80 van de vorige eeuw is overgewaaid uit Engeland is deFeeder-werphengel of Winckle-picker.

gpt-4o

Wat is een Feeder-werphengel of Winckle-picker?

20231101.nl_115069_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/W-motor

W-motor

In 1991 kwam Audi met het studiemodel "Avus quattro" die een zogenoemde W12-motor aan boord had. Deze motor had 3 cilinderbanken van elk 4 cilinders en zat aan één krukas bevestigd, wat het totaal op 12 cilinders brengt. Elke cilinder had 5 kleppen wat het totaal op 60 kleppen brengt. De 6 liter W12-motor van 509 pk werd aan Audi's Quattro aandrijving (vierwielaandrijving) bevestigd om het vermogen goed te verdelen. Alleen was er één groot probleem met de motor, dat was de koeling van de middelste cilinderbank, deze kon niet goed genoeg gekoeld worden en de ingenieurs kregen het probleem niet opgelost, wat uiteindelijk tot staking van het project leidde.

gpt-4o

Wat was het grootste probleem met de W12-motor in de Audi Avus quattro?

20231101.nl_24333_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Inslagkrater

Inslagkrater

Bij zeer grote kraters zijn er in plaats van één kraterrand verschillende concentrische ringstructuren rond het middelpunt van de krater.

gpt-4o

Wat zijn concentrische ringstructuren bij zeer grote inslagkraters?

20231101.nl_150826_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Schinveld

Schinveld

Schinveld was vanouds een klein dorp, maar de steenkoolwinning, met name de bedrijvigheid van nabijgelegen Staatsmijn Hendrik te Brunssum, zorgde voor sterke uitbreiding. Schinveld groeide uit tot de belangrijkste kern van de voormalige gemeente Onderbanken.

gpt-4o

Wat was de invloed van de steenkoolwinning op de groei van Schinveld?

20231101.nl_246302_24

https://nl.wikipedia.org/wiki/Videorecorder

Videorecorder

Nieuwere modellen zijn verder vaak voorzien van extra aansluitingen voor o.a. geluidsapparatuur, een videocamera en S-VHS.

gpt-4o

Welke extra aansluitingen hebben nieuwere modellen van videorecorders?

20231101.nl_852892_5

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tomografie

Tomografie

Afhankelijk van de gebruikte beeldvormende techniek worden verschillende varianten onderscheiden. In de geneeskunde zijn vooral de volgende tomografische procedés van belang:

gpt-4o

Welke tomografische procedés worden in de geneeskunde gebruikt?

20231101.nl_113826_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Sappemeer

Sappemeer

Op het grondgebied van Sappemeer lagen de voormalige waterschappen Kleinemeer (1775), Overwater (1793), Jagerswijk, Spitsbergen en Kostverloren (1793), Borgercompagnie-Westkant (1835), De Nijverheid of Oostkant Kleinemeer (1857), De Winkelhoeken (voor 1934) en De Waker (1962).

gpt-4o

Welke voormalige waterschappen lagen op het grondgebied van Sappemeer?

20231101.nl_703797_8

https://nl.wikipedia.org/wiki/Beklemrecht

Beklemrecht

Doordat de pachter toestemming kreeg op de grond een huis te bouwen, hadden zowel eigenaar als pachter belang bij het voortzetten van de pachtovereenkomst. Bij het verbreken van de pachtovereenkomst moest er een regeling worden getroffen voor de aanwezige opstallen. Indien de pachter opzegde, kreeg hij hoogstens de afbraakwaarde vergoed, zegde de eigenaar op dan moest de taxatiewaarde van de opstallen worden betaald. Voor beide partijen was het verbreken van de verbintenis dus onvoordelig, vooral omdat steeds meer in steen gebouwd ging worden. De grond raakte zo als het ware onder het huis ‘beklemd’.

gpt-4o

Wat gebeurt er met de opstallen als de pachtovereenkomst wordt verbroken?

20231101.nl_203584_4

https://nl.wikipedia.org/wiki/Moir%C3%A9patroon

Moirépatroon

In de fabricagetechniek worden moirépatronen gebruikt om microscopische rek in materialen te vinden. Door het netwerk te deformeren ten opzichte van een referentie en dan het moirépatroon te meten, kunnen de spanningsniveaus en patronen van rek worden afgeleid. Dit is een aantrekkelijke techniek, omdat de zichtbaarheid van het moirépatroon veel groter is dan de afwijkingen die door het oprekken veroorzaakt worden.

gpt-4o

Hoe worden moirépatronen gebruikt om microscopische rek in materialen te detecteren?

20231101.nl_2146235_7

https://nl.wikipedia.org/wiki/Bottumor

Bottumor

Fractuur, met name spontane of pathologische fractuur bij een gering trauma; diagnose kan gemist worden wanneer het botvlies en/of de weke delen niet beschadigd zijn waardoor men niet aan een botbreuk denkt);

gpt-4o

Wat is een bottumor en hoe kan deze leiden tot een spontane fractuur?

20231101.nl_5195533_12

https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrouwenrechten

Vrouwenrechten

De in 1945 opgerichte Verenigde Naties sloten verschillende verdragen af die specifiek van invloed waren op de positie van vrouwen.

gpt-4o

Welke verdragen hebben de Verenigde Naties afgesloten die de positie van vrouwen beïnvloeden?

20231101.nl_10354_9

https://nl.wikipedia.org/wiki/Tekstverwerker

Tekstverwerker

In december 1976 kwam de eerste tekstverwerker voor microcomputers op de markt: Electric Pencil. Softwaregebaseerde tekstverwerkers op pc's vervingen geleidelijk de elektronische schrijfmachine. De term tekstverwerker ging verwijzen naar de softwarevarianten. Sommige programma's werden echter specifiek gemaakt voor bepaalde types van hardwareschrijfmachines. Het programma MultiMate was bijvoorbeeld geschreven voor een verzekeringsmaatschappij die honderden typisten in dienst had die gebruikmaakten van Wang-systemen. Deze software werd vervolgens verder verspreid naar andere Wang-klanten.

gpt-4o

Wat was de eerste tekstverwerker voor microcomputers?

20231101.nl_569768_13

https://nl.wikipedia.org/wiki/Rheinmetall

Rheinmetall

In december 2022 kondigde Rheinmetall een verhoogde productie van munitie in Duitsland aan in verband met de oorlog in Oekraïne en een Zwitsers veto op munitie leveringen. Het bedrijf gaat een nieuwe productiefaciliteit voor 20-35 millimeter kalibers bouwen, deze granaten kunnen worden gebruikt voor de Gapard, een gemechaniseerd en gepantserd luchtdoelgeschut met twee Oerlikon kanonnen. In september 2023 werden de eerste granaten aan Oekraïne geleverd.

gpt-4o

Waarom verhoogde Rheinmetall de productie van munitie in december 2022?