Datasets:

id
stringlengths
9
150
url
stringlengths
42
183
title
stringlengths
11
101
summary
stringlengths
45
356
text
stringlengths
439
6.59k
a_uganda-explosion-death-count-up-07-13-10-98362764_1460070
https://amharic.voanews.com/a/uganda-explosion-death-count-up-07-13-10-98362764/1460070.html
በዩጋንዳ መዲና የደረሱ ተከታታይ ጥቃቶች የተነሳ የሞቱት ሰዎች ቁጥር ጨመረ
የዩጋንዳ ፖሊስ ከጥቃቱ ጋር በተያያዘ አራት ተጠርጣሪዎችን በቁጥጥር ስር ማዋላቸው ተዘግቧል።
የዩጋንዳው ፕሬዝደንት ዩዌሪ ሙሴቬኒ ወንጀለኞቹ ለፍርድ እንደሚቀርቡ ቃል ገብተዋል እሁድለት በዩጋንዳ መዲና ካምፓላ የአለም ዋንጫ ፍጻሜን በመከታተል ላይ በነበሩ የኳስ አፍቃሪያን ላይ የደረሱ ተከታታይ 76 ሰዎች መሞታቸውን ይፋ ያደረገው የዩጋንዳ ፖሊስ ከጥቃቱ ጋር በተያያዘ አራት ተጠርጣሪዎችን በቁጥጥር ስር ማዋላቸውን ኒው ቪዥን የተባለው የአገሪቱ ጋዜጣ ዛሬ አስነብቧል። በአለም ዙሪያ ከሀገር መሪዎች እስከ ፊፋ ከፍተኛ ባለስልጣናት፤ የተጎጅ ቤተሰቦችና ሰላም ወዳድ ሰዎችን ያስቆጣው የሽብር ተግባርን የሶማሊያው አል-ሸባብ ሀላፊነት ወስዶበታል። በሞቃዲሾ ለጋዜጠኞች ቃሉን የሰጠው በቅጽል ስሙ አሊ ዲሬ በመባል የሚታወቀው የአል-ሸባብ ቃል አቀባይ አሊ ሞሀመድ ሬጌ “ዩጋንዳና ሌሎች ለአፍሪካ ህብረት የሰላም አስከባሪ ሃይል ወታደር ያዋጡ አገሮች ቡሩንዲን ጨምሮ ሶማሊያን ለቀው እንዲወጡ የተላለፈውን ጥሪ ሳይቀበሉ ቆይተዋል። የእሁዱ ጥቃት የታለመው አል-ሸባብ በካምፓላና ቡጂንቡራ ሰላማዊ ሰዎች ላይ ጥቃት እንደሚያደርስ ለማሳየት ነው። ወታደሮቹ ከሶማሊያ ካልወጡ ጥቃቱ ይቀጥላል፣” ብሏል። ዩጋንዳ በሶማሊያ ከሚገኘው የ6,100 የአፍሪካ ህብረት የሰላም አስከባሪ መሀል ግማሹን ያዋጣች አገር ናት። ይሄ በተባበሩት መንግስታት ድርጅት እውቅናና ድጋፍ የሚሰጠው የሰላም ጓድ አብዛሀኛውን የአገሪቱን ክፍል በአክራሪ የእስላማዊ አንጃዎች ለተቀማው የሽግግር መንግስት ድጋፍ ይሰጣል። የዩጋንዳው ፕሬዝደንት ዩዌሪ ሙሴቬኒ ጥቃቱ የደረሰባቸውን የካያዶንጎ ራግቢ ክለብና የኢትዮጵያዊያን የገጠር ምግብ ቤት ከጎበኙ በኋላ በሰጡት ቃል ወንጀለኞቹ ለፍርድ እንደሚቀርቡ ቃል ገብተዋል። አክለውም አገራቸው በሞቃዲሹ ካላት ሀላፊነት አታፈገፍግም፤ እንዲያውም አጠናክራ ትቀጥልበታለች ብለዋል። ጥቃቱን የፈጸሙት ሁለት የአጥፍቶ ጠፊዎች እንደሆኑ የፖሊስ የቅድመ-ምርመራ ግኝቶች ጠቁመዋል። በዚህ ጥቃት በአብዛሃኛው የሞቱት ዩጋንዳዊያን ሲሆኑ 14 የውጭ አገር ዜጎች ህይወታቸው አልፏል። ከነዚህም አንድ ኢትዮጵያዊ ከ6-9 የተገመቱ ኤርትራዊያን፣ አንድ አሜሪካዊና ለጊዜው ያልታወቁ የሌላ አገር ዜጎች መኖራቸው ተጠቁሟል። የአገሪቱ ፖሊስ የምርመራ ውጤቱን እስኪያጠናቅቅ ድረስ እነዚህ ቁጥሮች የተረጋገጡ አይደሉም።
a_gambella-killing-05-19-10-94308524_1461071
https://amharic.voanews.com/a/gambella-killing-05-19-10-94308524/1461071.html
በጋምቤላ አንድ ሰው ተደብድቦ ተገደለ
ግድያው ከምርጫ ጋር የተያያዘ ሳይሆን በተማሩ የክልሉ ነዋሪዎች ላይ የተነጣጠረ እንደሆነ ነዋሪዎች ተናገሩ። የክልሉ ፕሬዝደንት ግድያው እየተጣራ መሆኑን አብራርተዋል።
የክልሉ ፕሬዝደንት ጠባቂዎች ድብደባውን እንዳደረሱ የሟች ወገኖች ተናግረዋል በጋምቤላ ክልል አንድ ሰው በክልሉ ፕሬዝደንት ጠባቂዎች እጅ መገደሉን ሟቹን በቅርብ የሚያውቁና የአካባቢው ተወላጆች እንደሆኑ የሚናገሩ ሰዎች ለዝግጅት ክፍላችን ገልጸዋል። ሰኞ ምሽት ወደ አራት ሰአት ገደማ ላይ በድብደባ ህይወቱ ያለፈው የጋምቤላ ከተማ ነዋሪ ግድያ ከምርጫ ጋር የተያያዘ አይደለም። የሟቹን ማንነት በቅርብ እንደሚያውቁት የነገሩንና ሙሉ ስማቸው እንዳይጠቀስ የፈለጉት ፔንርያት የተባሉ ሰው ሲያብራሩ “አቶ ኡችዶ ኡዶላ ኦርየት የሚባል ከአዲስ አበባ ዩኒቨርስቲ በማስተርስ የተመረቀ የአኝዋክ ተወላጅ ነው። በቢ.ፒ.አር ሰልጥኖ በአመቻችነት ይሰራ ነበር። ኡችዶ ኡዶላ ኦርየት የተገደለው በክልሉ ፕሬዝደንት ኦመድ ቦንግ 4 ጠባቂዎች ተደብድቦ መሆኑን የሚናገሩት ደግሞ ኦማት የተባሉ የጋንቤላ ነዋሪ ናቸው። ሟች መብራት ጠፍቶ ነበርና እቃ ሊገዛ በሄደበት ጊዜ የፕሬዝደንቱ አራት ጠባቂዎች እግኝተው ደብድበው ገድለውታል ሲሉ ለቪኦኤ ተናግረዋል። የጋምቤላ ክልል ፕሬዝደንት ኦመዱ ቦንግ በግለሰቡ ሞት የተሰማቸውን ሀዘን ገልጸው ጉዳዩ በፖሊስ ማጣራት እየተደረገበት መሆኑን አብራርተዋል። ከዚያ በተለየ ግን የሚወሩ ወሬዎች የፈጠራ አሉባልታዎች እንደሆኑ ፕሬዝደንት ኦመዱ አስረድተዋል። ሟቹ ድብደባው ከደረሰበት በኋላ ለቤተሰቡ ማን እንደደበደበው ተናግሯል። የአካባቢው ነዋሪዎች በተለይ የተማሩና ከክልሉ መንግስት ጋር የማይስማሙ ሰዎች ደብዛቸው እንደሚጠፋና በይፋ እንደሚገደሉ ይናገራሉ። የክልሉ ፕሬዝደንት ኦመዱ ቦንግ ግን በጋምቤላ አንጻራዊ ሰላም መኖሩንና በተወሰኑ ግለሰቦች ላይ የተነጣጠረ ጥቃት የለም ይላሉ። በጋምቤላ ክልል በዚህ በምርጫ አመት የጸጥታ ችግር አለመታየቱን የክልሉ ባለስልጣናት ይገልጻሉ። ከዚህ በፊት በክልሉ የደረሱ የጅምላ ግድያዎችን የሰብ-አዊ መብት ድርጅቶች ያወገዙ ሲሆን አንዳንዶች “የዘር ማጥፋት” ነው እስከማለትም ደርሰዋል።
a_world-cup-day-eleven-06-14-10-96824564_1458854
https://amharic.voanews.com/a/world-cup-day-eleven-06-14-10-96824564/1458854.html
የዓለም ዋንጫ እግር ኳስ በድምቀት ቀጥሏል
እስካሁን በተደረጉት ጨዋታዎች፥ ከተጠበቁት ይልቅ ያልተጠበቁት ክስተቶች ይበዛሉ።
ዛሬ አሥራ አንደኛ ቀኑን የያዘው 19ኛው የዓለም ዋንጫ እግር ኳስ የጨዋታ ውጤቱን ጠብቆ በድምቀት ቀጥሏል። ትላንት ከተካሄዱት ሦስት ጨዋታዎች መካከል ከሞት ምድብ ውስጥ የብራዚልና የኰት ዲ ቯር ግጥሚያ በጉጉት የተጠበቀውን ያህል በማራኪ ጨዋታ ታጅቦ የመሸናነፍ ፉክክር ታይቶበታል። በውጤቱም የብራዚል ቡድን 3 ለ 1 አሸንፎ ወደ ቀጣዩ ዙር ማለፉን አረጋግጧል። ለእረፍት የወጡት በብራዚል 1 ለባዶ ቀዳሚነት ሲሆን፥ ከእረፍት መልስ 2 አክሎ ሙሉ 3 ነጥብ ጨብጧል። ከግብ ክልል ደርሶ ኳስና መረብን የማገናኘት ብቃቱን ያሳየው ሉዊስ ፋቢአኖ፥ ለብራዚል ሁለት ግቦችን አስቆጥሯል። ሪካርዶ ካካ ጣጣቸውን የጨረሱ ኳሶችን አመቻችቶ በማቀበል ለሦስቱም ግቦች መቆጠር ቁልፍ ሚና ተጫውቷል። ሆኖም ወደ መጨረሻው አካባቢ በሁለት ቢጫ ካርድ ቀይ ተሰጥቶት ከሜዳ ተባሯል። ለኰት ዲቯር ብቸኛዋን ጐል በግንባሩ ገጭቶ ያስቆጠረው ዝነኛው ዲዲዬ ድሮግባ ነው። ከዚች ግብ ቀደም ብሎም ድሮግባ ተመሳሳይ ሙከራ አድርጐ ኳስ ለጥቂት ወጥታበታለች። አንድ ነጥብ ብቻ ያለው ብሄራዊው የኰት ዲቯር ቡድን፥ አንድ ጨዋታ ከሰሜን ኰሪያ ጋር ስለሚቀረው ትላንት ከብራዚል ጋር ያሳየውን ብቃት ከደገመው፥ አሸንፎ ለማለፍ እድሉ አልተሟጠጠም። በሌላ ምድብ ፓራጓይ ስሎቫኪያን 2 ለ 1 ስትረታ፥ በኳስ እጅግም የማትታወቀው ኒው ዚላንድ፥ ያለፈውን የዓለም ሻምፒዮና ጣሊያንን ገትራ አምሽታ 1 ለ 1 አቻ ተለያይታለች። እስካሁን በተደረጉት ጨዋታዎች፥ ከተጠበቁት ይልቅ ያልተጠበቁት ክስተቶች ይበዛሉ። በምድብ ማጣሪያው ላይ አንዳንድ ያልተነገረላቸው ቡድኖች፥ በዝነኞቹ ላይ ያሳዩት በጨዋታ የበላይነትና ያስመዘገቧቸውም ውጤቶች፥ ቅድሚያ ግምቶችን አፋልሰዋል። ክስተቶቹ፥ በእግር ኳስ ትልቅና ትንሽ የሚባልበት ዘመን ላይ አለመሆናችንንም አሳይተዋል። በዓለም ዋንጫ ታሪክ የተካበተ ልምድና ጠንካራ አቋም ያለው የጀርመን ቡድን፥ በኳስ ዝና ትንሽ አገር በሴርቢያ የደረሰበት የአንድ ለባዶ ሽንፈት፥ በቀጣይ ውድድሮች ምን ይፈጠር ይሆን ? አሰኝቷል። የአፍሪቃው አልጄሪያ ቡድን በታላቋ ብሪታንያ ላይ ያሳየውም የበላይነት በግብ ብልጫ አሸናፊነት አለመታጀቡ የሚያስቆጭ ነበር። በዚህኛውም ጨዋታ የእንግሊዝ ቡድን በአልጄሪያ አለመሸነፉ፥ እድለኛ አሰኝቶታል። የአፍሪቃ ተስፋ ይሆናሉ ተብለው ተስፋ የተጣለባቸው የካሜሮኖቹ የማይበገሩ አንበሶች ግን በስም ብቻ ቀርተዋል። በጃፓንና በአውስትራሊያ ቲሞች ተሸንፈው ከጨዋታ ውጭ ሆነዋል። ዛሬ የ G ምድቦቹ ፖርቱጋልና ሰሜን ኰሪያ ገጥመው ፖርቱጋልች ሰሜን ኰሪያዎቹን ጐል እንደ ቆሎ ሲያቅሙ ታይተዋል። ሰባቱን ነው ያስገቡባቸው። ሌላው ጨዋታ የ H ምድቦቹ ቺሌና ስዊዘርላንድ ያደረጉት ነበር። ጥሩ ፉክክር ታይቶበትም ነበር። ከ31ኛው ደቂቃ ጀምሮ በ10 ተጫዋቾች ብቻ የተጫወተው ስዊዘርላንድም መጨረሻ ደቂቃዎች ላይ በገባበት ግብ 1 ለ0 ተሸንፏል። ስፔንና ሆንዱራስ የቀኑን የመጨረሻ ጨዋታ ይጫወታሉ። ይህ በእንዲህ እንዳለ፥ የፈረንሳይ ቡድን በውጤትና በውስጣዊ የዲሲፕሊን ድርቅ ተመትቶ፥ በጊዜ ወደ አገሩ ለመመለስ ተቃርቧል።
a_amh-ak-panel-religious-conflicts-part-1-11march2011118719144_1462518
https://amharic.voanews.com/a/amh-ak-panel-religious-conflicts-part-1-11march2011118719144/1462518.html
ውይይት፥ በሃይማኖት ግጭቶች መንስኤና እልባት ፍለጋ ዙሪያ
ግጭት ማለት ችግር መኖሩን ተመልክተን በዚያ ችግር መነሻነት ሁሉን የሚበጅ መፍትሄ እንድንሻ የሚያመላክት ምክኒያትም ጭምር ነውና እንደ አስቸጋሪነቱ ሁሉ ከከፋ ነገር እንደሚያድን ዕድልም ሊወሰድ የሚችል ነው። ከውይይቱ
ከሃይማኖቶቹ ውጪ የሆኑ ሌሎች ችግሮች፥ አንዳንድ በተለያዩ ሃይማኖቶች ተከታዮች ዘንድ የሚታዩ «የእኔ ልክ ነው፤» የሚሉ አላስፈላጊ ፉክክሮችና አንዳንዴም በግጭቶቹ የሚጠቀሙ ሌሎች ሲያባብሱ የሚገኙባቸው ከግጭት መንስኤዎች ውስጥ ናቸው፤ የሰላም ግንባታና ዕርቅ ባለሞያው፥ ፕሮፌሰር እዝቅያስ አሰፋ። በምዕራብ ኦሮሚያ፥ በክርስትናና በእስልምና ሃይማኖት ተከታዮች መካከል የተቀሰቀሱ ግጭቶችን መንስኤ ምንነት፥ ያስከተሏቸውን ጉዳቶችና ለመፍትሄ የሚረዱ መላዎችን ለመመርመር የሚጥር ውይይት ነው። ከሥሜትና ከ«እኔ ልክ - እኔ ልክ፤» ባሻገር፤ ተጨባጭና ዘላቂ ሰላም ለማምጣት በሚያግዙ ጭብጦችና እልባቶች ላይ ያተኩራል። ለዝርዝሩ ውይይቱን ያድምጡ። ክፍል አንድ፤ አርብ መጋቢት 2, 2003 እንደተላለፈው፤ (March 11, 2011) ክፍል ሁለት፤ አርብ መጋቢት 16, 2003 (March 25, 2011)
a_ethiopians-released-07-19-10-98774419_1462909
https://amharic.voanews.com/a/ethiopians-released-07-19-10-98774419/1462909.html
በዩጋንዳው ፍንዳታ የተጠረጠሩት አራት ኢትዮጵያዊያን በነጻ ተለቀቁ
የዛሬ ሳምንት በሰላማዊ ዜጎች ላይ በዩጋንዳ መዲና ካምፓላ የደረሱት የቦምብ ጥቃቶች ጋር በተያያዘ በፖሊስ ተጠርጥረው ምርመራ ሲድረግባቸው የቆዩት ኢትዮጵያዊያን ተፈቱ።
የዩጋንዳ ፖሊስ ፍንዳታውን አስመልክቶ በሰጠው መግለጫ ጥቃቶቹ በሁለት አጥፍቶ ጠፊዎች መከናወናቸውን አስታውቆ፤ በጥርጣሬ የተያዙት ኢትዮጵያዊያን መለቀቃቸውን አረጋግጧል። የፖሊሱ አዛዥ ካሌ ካይ-ሁራ ለጋዜጠኞች ሲናገሩ በፍንዳታው ከተሰበሰቡት አስከሬኖች መካከል የሁለቱን ሬሳ ፈልጎ የመጣ ሰው አልተገኘም። የሁለቱን ሰዎች ማንነት የሚያሳዩ ምስሎችንም ፖሊስ አሳይቷል። በአለም አቀፍ የወንጀለኛ አዳኝ ፓሊስ ኢንተር-ፖል ድረ ገጽ የሚገኙት እንደገና የተሰሩ ምስሎች የአጥፍቶ ጠፊዎቹን ማንነት ከሞላ ጎደል እንደሚያሳዩም ተጠቁሟል። አንደኛው ሰው ሶማሊያን ጨምሮ ከአፍሪካ ቀንድ ሰዎች የፊት ምስል ጋር የሚቀራረብ የቆዳ ቀለም ያለው ሰው ሲሆን፤ ሌላኛው ሰፋ ያለ ፊትና ጥቁር የቆዳ ቀለም ያለው ነው። የፖሊሱ አዛዥ ካሌ ካይሁራ እነዚህ ሰዎች የአጥፍቶ ጠፊዎች መሆናቸውን በእርግጠኝነት ይናገራሉ። “እነዚሁ ሁለት አስከሬኖች፤ ከሌሎቹ ሬሳዎች በተለየ መልኩ፤ መጥቶ ስጡን ያለ ሰው የለም። አሁን አንድ ሳምንት ሆኗል። ሁሉም አስከሬኖች በዘመድ ተለይተው ርክክብ ተደርጓል። እነዚህን የጠየቀ የለም፤ ይሄ ደግሞ አጋጣሚ ሊሆን አይችልም፣” ብለዋል። ካይሁራ አክለውም የሰዎቹን ማንነት ለማወቅ አለም አቀፍ ዘመቻ መጀመሩን አስታውቀዋል። “ኢንተር-ፖል፤ FBI እና ሌሎች አጋር የፖሊስ ሀይሎች ስራዮ ብለው ፍለጋውን ቀጥለዋል። ማንነታቸውን ማወቅ ለምርመራችን ወሳኝ ስለሆነ፤ በአለም ዙሪያ የነዚህን ሰዎች ማንነት እያስፈለግን ነው። ለዚህ ምርመራ የተለያዩ የፖሊስ ግብረ-ሀይሎች ወደ ካምፓላ አምርተዋል። የአሜሪካው የደህንነት ተቛም FBI ከ60 በላይ መርማሪዎቹን ልኳል። የዩጋንዳው እለታዊ ሞኒተር ጋዜጣም የኢትዮጵያ የደህንነት ሰራተኞችም ምክር እየሰጡ መሆናቸውን አስነብቧል። የኢትዮጵያ ደህነንት ባለስልጣናት የካምፓላውን ፍንዳታ ያቀነባበረው ግለሰብ አሁንም አለመያዙን መጠቆሙን ዴይሊ ሞኒተር ጽፏል። የሰውየውን ማንነት ያልጠቀሱ መንጮችን የጠቀሰው ዘገባ ተጠርጣሪው የሶማሊያ ዜጋ መሆኑን አስነብቧል። የዩጋንዳ ፖሊስ ከፍንዳታዎቹ ጋር በተያያዘ 20 ሰዎችን አስሯል። እነዚህም ዩጋንዳዊ፣ ፓኪስታናዊ፣ ኢትዮጵያዊና ሶማሊያዊ ዜግነት ያላቸው መሆናቸው ተጠቁሟል። የፖሊስ አዛዥ ካሌ ካይሁራ ከነዚህ ሰዎች መካከል ተጠርጥረው የተያዙት ኢትዮጵያዊያን መፈታታቸውን ተናግረው፤ በፍንዳታው የውጭ ሀይሎች እጅ እንዳለበት ገልጸዋል። “ከዚህ ፍንዳታ ጋር በቀጥታ የተገናኙ ሰዎችን መለየት የሚቻልበት ጊዜ ላይ አይደለግም። ገና ብዙ ስራ ይጠብቀናል በፍጥነት የምንናገረው የለም። መረጋገጥ ያለባቸው መረጃዎች አሉን። በነገራችን ላይ ፓኪስታናዊያን ብቻ አይደሉም፤ ከመካከላቸው ዩጋንዳዊያንም አሉበት። ለዚህ ፍንዳታ ሀላፊነቱን በሶማሊያ የሚንቀሳቀሰው የእስልምና አክራሪ ቡድን አል-ሸባብ ሀላፊነቱን ወስዷል። አልሸባብ “ፍንዳታዎቹ የአፍሪካ ህብረት የሰላም አስከባሪዎች የሚገድሏቸው ሰዎችን ደም ይበቀላል” ማለቱ ይታወሳል። ማለዳ ተፈተዋል የተባሉት ኢትዮጵያዊያን እስከ ሰኞ ማታ ድረስ በእስር መዋላቸውን በካምፓላ የሚኖሩ ኢትዮጵያዊያን አረጋግጠዋል።
a_horn-hearing-capitol-hill-06-19-10-96593029_1459937
https://amharic.voanews.com/a/horn-hearing-capitol-hill-06-19-10-96593029/1459937.html
የአፍሪካ ቀንድ ችግሮች ካልተፈቱ አካባቢው የአሸባሪዎች መናኸሪያ ይሆናል ተባለ
በዩናይትድ ስቴይትስ የህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት የውጭ ጉዳዮች ንኡስ ኮሚቴ ሀሙስለት የምስክሮችን ቃል ባደመጠበት ወቅት፤ አሜሪካ በአፍሪካ ቀንድ የምትከተለውን ፖሊስ ማጠናከር እንዳለባት ተጠቁሟል።
የኮንግረሽናል የምርምር ማእከል የአፍሪካ ቀንድ ተመራማሪ ቴድ ዳኜ በሴኔቱ የውጭ ጉዳዮች ንኡስ ኮሚቴ ፊት ቀርበው ማብራሪያ ከሰጡት ባለሙያዎቹ አንዱ ናቸው። የአፍሪካ ቀንድ ከሰሀራ በታች ካሉ አገሮች መረጋጋት የማይታይበት አካባቢ መሆኑን የተናገሩት ቴድ ዳኜ፤ ዩናይትድ ስቴይትስ በአካባቢው መረጋጋት እንዲሰፍን በርትታ እንድትሰራ ጠይቀዋል። በጦርነቶች እየታመሰች ያለችው ሶማሊያ ህዝቦቿ ቀያቸውን ጥለው በመሰደድ ላይ ናቸው፤ በርካቶች በየለቱ በማያባራ ጦርነት እየረገፉ ይገኛሉ ሲሉ የምስክርነት ቃላቸውን ሰጥተዋል። ባልተረጋውና ሀገሪቱን ማስተዳደር ቀርቶ ዋና ከተማዋን እንኳን መቆጣጠር ያቃተው የሽግግር መንግስት፣ ስኬት ያጡ አለም-አቀፍ ጣልቃ ገብነቶች ጋር ተዳምረው ለአክራሪዎች በር መክፈታቸውን ቴድ ዳኜ ተናግረዋል። “በሶማሊያ በርካታ የአሸባሪ ቡድኖች ተፈጥረውል። አልሸባብ፤ የራስ ኮምቦኒ ቡድንና ሂዝቡል ኢስላም፤” ብለዋል። እነዚህን መሰል ድርጅቶች ለአልቃይዳ ምቹ የመመልመያና እራስን የማጠናከሪያ በርን ይከፍታሉ ሲሉ ቴድ ዳኜ ጨምረው አሳስበዋል። ኤርትራ ከዩናይትድ ስቴይትስ ጋር ያላት ግንኙነት እየሻከረ መሄዱ እንዳሳሰባቸውም ባለሙያው ተናግረዋል። በኢትዮጵያ ጉዳዮች ደግሞ፤ በቅርቡ የተደረገው የኢትዮጵያ ምርጫ የገዥው ፓርቲን ስልጣን ለማራዘም ሲባል አስቀድሞ የመጫወቻ ሜዳው የተዛባበት ነበር ሲሉ ተናግረዋል። “በቅድም መርጫ ሂድቱ የተቃዋሚ ፓርቲዎች ታስረዋል ተዋክበዋል-ብሎም ተገድለዋል። ገዥው ፓርቲ የወሰዳቸው እርምጃዎች በአንድ ላይ ባለፉት አመታት የተቃዋሚ ፓርቲዎችን ብቻ ሳይሆን፤ የማህበረሰብ ተቋማትን፣ የሰብአዊ መብት ተሟጋቾችንና ነጻ የመገናኛ ብዙሀንን ያፈነ ነበር። ከዚያም አልፎ ገዥው ፓርቲ በመንግስት ስር የሚገኙ ቁሳቁሶችንና ንብረቶችን ለምርጫው ተጠቅሟል። ክቡር ሊቀ-መንበር፣ ሲሉ የንኡስ ኮሚቴው ሰብሳቢ ኮንግረስማን ዶናልድ ፔይንን የጠሩት የሂውማን ራይት ወች የምስራቅ አፍሪካ መረጃ አጠናቃሪ ሌዝሊ ለፍኮው “ኢትዮጵያ ዲሞክራሲያዊት አገር እየሆነች አይደለም፤” ብለዋል። “ይህን ሀቅ ደግሞ የግንቦቱ ምርጫ አጉልቶ አሳይቷል። እንደሚታወቀው ገዢው ፓርቲ ከ99% በላይ በሆነ ድምፅ አሸንፏል። ከዚህ በላይ ሂውማን ራይትስ ወችን የሚያሳስበው፣ ሥልጣን ጠቅልሎ የመያዝ አዝማሚያ መታየቱ ነው፤” ብለዋል። በኢትዮጵያ የሚካሄደው የሰብዓዊ መብት እርገጣና ጥቃት አሳሳቢነቱን ገልጸዋል። “ዛሬ ኢትዮጵያ ውስጥ በሲቪሉ ማኅበረሰብ ላይ የሚካሄደው የጥቃት እርምጃ እንደ ልምድ ከመወሰዱም በላይ በከፋ ደረጃ እየቀጠለ መሆኑም ያሳስባል። ይህ ደግሞ የኢትዮጵያ ወዳጆችን በብርቱ ሊያሳስብ የሚገባ ነው። በ1997 የከፈቱት የፖለቲካ መድረኮች ዛሬ ጥርቅም ተደርገው የተዘጉ መሆናቸውን የገለጹት ሌዝሊ ለፍኮው፣ ሂውማን ራይትስ ወች አገሪቱ ውስጥ ባካሄደው ምርመራምና ጥናት መሠረት ያገኘው ውጤት፤ የኢትዮጵያ መንግሥት ዘርፈ ብዙ የማፈኛ ዘዴዎች መጠቀሙን ነው ብለዋል።
a_usaid-officials-ethiopia-127893418_1460864
https://amharic.voanews.com/a/usaid-officials-ethiopia-127893418/1460864.html
የ United States አለም አቀፍ የልማት ተራድኦ ባለስልጣናት በኢትዮጵያ የምግብ ዋስትናን ለማረጋገጥ የሚደረገውን ጥረት አሞገሱ
አስቸኳይ እርዳታ የሚያስፈልጋቸው ዜጎችም እርዳታውን እያገኙ ናቸው ብለዋል አንድ ከፍተኛ የረድ ኤት ባለስልጣን።
የ United States አለም አቀፍ የልማት ተራድኦ ባለስልጣናት በኢትዮጵያ የምግብ ዋስትናን ለማረጋገጥ የሚደረገው ጥረት ተስፋ ሰጪ እንደሆነ ገለጹ። አስቸኳይ እርዳታ የሚያስፈልጋቸው ዜጎችም እርዳታውን እያገኙ ናቸው ብለዋል። የ USAID ማለትም የ United States አለም አቀፍ ተራድኦ ከፍተኛ ምክትል አስተዳዳሪ Gregory Gotlied በኢትዮጵያ ስላለው የድርቅ ሁኔታ ለጋዜጠኞች በሰጡት መግለጫ፣ “በኢትዮጵያ ረሃብ የለም እንላለን። አሁን በኢትዮጵያ ያለው ሁኔታ በሱማልያያለውን አይመስልም። ያ ረሃብ ነው። የእነሱ በተመጣጠነ ምግብ እጦት ከሚታይ ጉዳት በላይ ነው። እዚህ ኢትዮጵያ ግን እንዲህ አይነት ሁኔታ የለም። እና በዚያ ረገድ እዚህ ይሻላል። " ሲሉ አብራርተውታል። በኢትዮጵያ በተመጣጠነ ምግብ እጦት የተጎዱ ህጻናት ክሊኒክ ሄደው ተገቢውን ህክምና ያገኛሉ። ከምግብ ዋስትና አኳያም የምናያቸውና ተስፋ የምናደርግባቸው አዝማምያዎች አሉ በማለት Gregory Gotlied አብራርተዋል።
a_5432948
https://amharic.voanews.com/a/5432948.html
በኮሮና ቫይረስ ምክንያት የቤት ውስጥ ጥቃት የሚፈፀምባቸው ሴቶችና ህፃናት ቁጥር ጨምሯል
በኮቪድ 19 ምክንያት ማህበረሰቡ በቤት እንዲቆዩ መወሰኑን ተከትሎ፣ በቅርብ የቤተሰብ አባላት ጾታዊ ጥቃት የሚደርስባቸው ሴቶችና ሕፃናት ቁጥር ጭማሪ እያሳየ መሆኑን የአዲስ አበባ ህፃናትና ወጣቶች ሚኒስቴር አስታወቀ። በዚህ ወቅት ጥቃት የደረሰባቸው ህፃናትም በወረርሽኙ ምክንያት በቀጥታ ወደ መጠለያ ጣቢያዎች መግባት ባለመቻላቸው የለይቶ ማቆያ መጠለያ ማዘጋጀቱን ሚኒስቴር መስሪያ ቤቱ አስታቋል።
ዋሽንግተን ዲሲ — የአዲስ አበባ ከተማ ፖሊስ ኮሚሽን በበኩሉ በኮሮናቫይረስ ምክኒያት፣ ጥቃት የደረሰባቸውን ሴቶች እንጂ ወንዶቹን የሚቀበላቸው መጠለያ ጣቢያ ገና እንዳላገኙ ተናግረዋል። የኮሮና ቫይረስ ወረርሽኝን ለመግታት ሰዎች በቤታቸው እንዲቆዩ ከተደረገ በኃላ፣ የእናት ጡት ወተት በቅጡ ያልጠገና ገና ክፉ እና ደጉን ያልለዩ ሕፃናትን ጨምሮ እስከ ባለትዳር ሴቶች ድረስ በቤተሰብ አባላቸውና በቅርብ ሰዎቻቸው ጥቃት የሚደርስባቸው ሰዎች ቁጥር በዓለም ዙሪያ እያሻቀበ ነው። በኢትዮጵያም ከኮቪድ 19 በኋላ የተሰራና የቁጥሩን መጨመር የሚያሳይ ጥናት ባይኖርም በቅርብ የቤተሰብ አባላት ጥቃት የሚደርስባቸው ሴቶችና ህፃናት ቁጥር እየጨመረ መሆኑን የሚያሳዩ መረጃዎች ግን እየታዩ ነው ያሉን የአዲስ አበባ ሴቶችና ህፃናት ጉዳይ ቢሮ ምክትል ሀላፊ ወ/ሮ ሜሮን አራጋው ናቸው። በተመሳሳይ የቤት ውስጥ ጥቃት እየደረሰባቸው ያሉት ሴቶችና ህፃናት ከኮሮና በፊት በመጠርለያ ጣቢያዎች ያገኙ የነበረውን ከለላ በወረርሽኙ ምክንያት ማግኘት አልቻሉም። ይህም የሆነው መጠለያ ጣቢዎች የቫይረሱን ስርጭት በመፍራት አዲስ የጥቃት ሰለባዎችን መቀበል ባለመቻላቸው ነው። ወ/ሮ ሜሮን ከኮቪድ 19 በኃላ በተከፈተ የለይቶ ማቆያ መጠለያ ጣቢያ ውስጥ ከሳምንት በፊት ሁለት ህፃናትን ጨምሮ 27 ሴቶች ጥቃት ደርሶባቸው መግባታቸውን ገልፀው ክስተቱ ለጥቃቱ መጨመር ማሳያ ነው ይላሉ ። የተቀናጀ የቤተሰብ አገልግሎት ከ1993 አመት ምህረት ጀምሮ አዲስ አበባ ውስጥ ፆታዊ ጥቃት ለሚፈፀምባቸው ሴቶችና ህፃናት የመጠለያ፣ የህግና የስነልቦና ድጋፍ የሚሰጥ መንግስታዊ ያልሆነ ድርጅት ነው። በተለይ ፆታዊ ጥቃት ለደረሰባቸው ህፃናት ወንዶች በብቸኝነት ከለላ በመስጠት የሚሰራው መጠለያ ጣቢያ በኮሮና ቫይረስ ምክንያት እንደቀድሞው ጥቃት የደረሰባቸውን ህፃናት ተቀብለው ማስጠለል እንዳልቻሉ የድርጅቱ መስራችና ዋና ስራ-አስኪያጅ ወ/ሮ መቅደስ ዘለለው ገልፀዋል። በአሁኑ ሰአት ከ 5 አመት እስከ 17 አመት የሚሆኑ 18 ጥቃት የደረሰባቸው ወንዶችና ሴቶች ህፃናትን በመጠለያ ጣቢያቸው እየረዱ እንዳሉ የነገሩን ወ/ሮ መቅደስ ሁሉም ህፃናት ጥቃቱ የደረሰባቸው በቤታቸውና በአካባቢያቸው ባሉ ሰዎች ነው ይላሉ። ተጎጂዎቹ ሴቶችና ህፃናት ከጥቃቱ በኋላ በማኅበረሰቡ የሚደርስባቸውን ጫና አሸንፈው፣ ፖሊስ ጋር ከደረሱ በኃላ ጉዳያቸው እስኪጠናቀቅ ጥቃቱን ካደረሱባቸው ሰዎች ገለል ብለው መቆየት አለባቸው። ተጎጂዎች በተለይ ወንዶቹን ተቀብሎ የሚያቆያቸው ማግኘት አስቸጋሪ መሆኑን በአዲስ አበባ ፖሊስ ኮሚሽን የሴቶችና ህፃናት ምርመራና እንክብካቤ ሀላፊ ኮማንደር አፀደ ወርዶፋ ይናገራሉ።
a_federalism-ethiopia-12-15-10-111953454_1458545
https://amharic.voanews.com/a/federalism-ethiopia-12-15-10-111953454/1458545.html
በኢትዮጵያ አስተናጋጅነት የሚካሄደው ዓለም አቀፍ የፌዴራሊዝም ጉባኤ ሲተነተን
በኢትዮጵያ አስተናጋጅነት የሚካሄደው 5ኛው የዓለም አቀፍ የፌዴራሊዝም ጉባዔ የኢትዮጵያን የፌዴራል ስርዓት በበጎ መልኩ የሚያሳይ ነው ይላል መንግስት፤ ይሄንን አስተያየት የማይሳማሙበት ጥቂቶች አይደሉም።
“የኢትዮጵያ ፌዴራሊዝም ቋንቋን ወይንም ብሄር ብሄረሰብን መሰረት አድርጎ በመከፋፈል አይሳካም” ልደቱ አያሌው “የኢትዮጵያ ፌዴራሊዝም ቋንቋን ወይንም ብሄር ብሄረሰብን መሰረት አድርጎ በመከፋፈል አይሳካም” ልደቱ አያሌው ሰሞኑን ኢትዮጵያ የመገናኛ ብዙሃን፤ በተለይ በመንግስቱ ቁጥጥር ስር የሚገኙት የቴሌቪዥንና የሬድዮ ጣቢያዎች “ብሄር ብሄረሰቦች…” የሚሉ ሙዚቃዎች ያሰማሉ፣ ቃለ-መጠይቅ ይደረጋል፣ በዋና ከተማዋ የሙዚቃና የባህል ስነስርዓቶች ይሰናዳሉ። በየዓመቱ ከሚከበረው የብሄር ብሄረሰቦች ቀን በተያያዥነት 5ኛው የዓለም አቀፍ የፌዴራሊዝም ጉባዔ በአዲስ አበባ እየተካሄደ ነው። በዚህ ዓለም አቀፍ የፌዴራሊዝም ጉባኤ በርካታ አስተሳሰቦች ተስተናግደዋል። ከተለያዩ የአፍሪካ አገሮች የተሰባሰቡት የጉባዔው ተሳታፊዎች ኢትዮጵያ በፌዴራሊዝም ስርዓት ግንባታ ያሳየችውን ለውጥ አወድሰዋል። በተጓዳኝ በኢትዮጵያ የተገነባው የፌዴራል ስርዓት መሰረታዊ የሆነውን የፌዲራሊዝም ራእይ ያጨናገፈ ነው ብለው የሚያምኑም ጥቂት አይደሉም። በፌዴራሊዝም ሰፊ ጥናት ያደረጉት ኤፍሬም ማዴቦ ፌዴራሊዝም የፖለቲካ ስልጣን ከማእከል ተፈፍሎ የሚወጣበትና ክልሎችና በጠቅላላው ዜጎች የስልጣኑ ተካፋይ ሚሆኑበት ስርዓት ነው ይላሉ። “እነዚህን ነገሮች በግልጽ ኢትዮጵያ ውስጥ አናያቸውም። በዚህ ምክንያት ኢትዮጵያ ውስጥ በፌደራሊዝም ስም አሃዳዊ ስርዓት እንዳለ ነው የምረዳው” ይላሉ ኤፍሬም ማዴቦ። የኢትዮጵያ መንግስት በበኩሉ በቀድሞ ስርዓቶች የነበረው አሃዳዊ አገዛዝ በአንድ አገር ጥላ ያሰባሰበው ብሄራዊ ውክልና የሌላቸው “የአንድ አገር ህዝቦች” በሚል መርህ ብዝሃ-ሰብን ያጠፋ ነው ይላል። አቶ መለስ ዜናዊ በ5ኛው አለም አቀፍ የፌዴራሊዝም ጉባኤ ላይ የሚከተሉት ፌደራሊዝም “ወደ ብሄራዊ ህዳሴ የሚያመራ ትክክለኛ መንገድ ነው” ብለዋል። የኢትዮጵያዊያን ዴሞክራሲያዊ ፓርቲ (ኢዴፓ) ፕሬዝደንት አቶ ልደቱ አያሌው በኢትዮጵያ የብሄር ብሄረሰቦችን በቋንቋ የመናገር፣ የመማር፣ የመዳኘትና የመሳሰሉት መብቶች ከፌዴራሊዝም ጋር የማጣመር የተሳሳተ አመለካከት አለ ይላሉ። ዩናይትድ ስቴይትስ የፌዴራል መንግስት ሆና ብሄር ብሄረሰብ የሚባል ነገር የላትም የሚሉት አቶ ልደቱ በኢትዮጵያ የሚዘረጋው የፌደራል ስርዓት ዋናው አላማ “ስልጣንን ወደታችኛው የህብረተሰብ ክፍል የማድረስ ጉዳይ ነው” ይላሉ። “በህገመንግስት ደረጃ ተቀምጧል፤ በተግባር ስናይ ግን ከጀርባ በአንድ ሃይል በከፍተኛ ደረጃ ማእከላዊነትን በሚጠብቅ ፓርቲ ቁጥጥር ስር ነው ስልጣን ያለው” ብለዋል አቶ ልደቱ። አክለውም የሀብት ክፍፍልን በተመለከተ የቀረጥና የተፈጥሮ ሃብቶችን በዋነኝነት የሚያስተዳድረው ማእከላዊ መንግስት ነው ይላሉ። አቶ መለስ ዜናዊ በኢትዮጵያ ያለው የፌዴራል አስተዳደር ሀገሪቱ አሁን ለደረሰችበት “የባለ ሁለት ዲጂት” የኢኮኖሚ እድገት አይነተኛ አስተዋጾ አበርክቷል ሲሉ ተናግረዋል። በእርግጥ የዜጎችን ኑሮ፣ መብት፣ የራስን ማስተዳደር መብት ቢሰጥም፤ ፌዴራሊዝም በኢትዮጵያ የተዋጣለት ነው ማለት እንደማይቻል አቶ መለስ በ5ኛው የፌዴራሊዝም ጉባዔ ላይ ተናግረዋል። “የዘረጋንው ስርዓት በአዲስ ጋን የተጠመቀ የሰነበተ ጠጅ ሳይሆን፤ ከጥንስሱ ጀምሮ በአዲስ መልኩ የተሰራ ነው ብለዋል። ይሄም ፍጹም ባይሆን በፊት ከነበሩት በእጅጉ ይሻላል” ብለዋል አቶ መለስ።
a_adwa-ethiopia-3-2-11-117269393_1460759
https://amharic.voanews.com/a/adwa-ethiopia-3-2-11-117269393/1460759.html
የአድዋ ድል ለጥቁር ህዝቦች ያበረከተው አስተዋጽዖ
የጣሊያን ጦር በአድዋ ጦርነት የተሸነፈበት 115ኛ ክብረ-በዓል በኢትዮጵያ ተከብሮ ውሏል።
የዛሬ 115 ዓመት በቅኝ ገዥ የአውሮፓ ወታደሮች ላይ አፍሪካዊያን ከፍተኛ ድል ተቀዳጁ። በወራሪው የጣሊያን ጦር ላይ የኢትዮጵያው ንጉስ ሚኒሊክ ድል አድራጊ ክንዳቸውን ሲያሳርፉ፤ በመላው አለም ጥቁር ህዝቦች በባርነትና በቅኝ ግዛትላይ ነበሩ። የአድዋ ድል ለኢትዮጵያ ነጻነትና ኩራትን፤ በአለም ዙሪያ በተለይ በአሜሪካዎቹ ሰፋፊ እርሻዎች ለ500 አመታት በባርነት የተጋዙ ጥቁር ህዝቦች ዘንድ ደግሞ፤ የማንነት ማረጋገጫ፣ የዘመናት ጭቆናና የስነ-ልቦና ቁስልን አውልቆ የመጣያ የተስፋ ትንሳኤ ነበር። የካቲት 23 1888ዓም በዘመኑ ሃያላን ከነበሩ የአውሮፓ ሃያላን አንደኛው የሆነው የጣሊያን ጦር በአድዋ ድል ተመትቷል። በዚያን ዘመን አውሮፓዊያን በበርሊን አፍሪካን ለመቀራመት በበሊን ጀርመን በተፈራረሙት ስምምነት ማግስት፤ አፍሪካዊያን ከውጭ ወራሪዎችና እርስ-በርሳቸው መፋጀት የጀመሩበት ጊዜ እንደሆን የታሪክ መዛግብት ያስረዳሉ። በዚያ ጊዜ በተናጠል በንጉሶችና በጭፍራ አለቆች ለየብቻ ከአውሮፓዊያኑ ጋር የተደረጉ ውጊያዎች በሰሜን፣ በደቡብ በምስራቅና በምእራብ አፍሪካ ትርጉም ያለው ስኬት ሳይኖራቸው፤ አፍሪካዊያን በቅኝ ግዛት መውደቅ የጀመሩበት ጊዜ ነበር። ዘመናዊ መሳሪያ የጣጠቀው የጣሊያን ጦር ወደ ኢትዮጵያ የቅኝ ግዛት ተልእኮውን ይዞ የመጣው በአስር ሽዎች የተቆጠሩ በአግባቡ የሰለጠኑ ወታደሮችን ይዞ ነው። ነገሩ እንደታቀደው ሳይሆን ቀርቶ የጣሊያን ጦር በአድዋ ተሸነፈ። አውዋ ኢትዮጵያዊያን ለሚቀጥሉት ዘመናት ነጻ ሀገርና ጠንካራ መንፈስ ያላቸው አፍሪካዊያን የሚኖሩባት ግዛት ተደርጋ እንድትታይ ረድቷል። ከኢትዮጵያ አልፎ፤ የአድዋ ዜናና በተከታይነት አገሪቱ የንጉሳዊ ስርዓቷን ጠብቃ በመኖሯ፤ የጥቁር ህዝቦች ኩራት ሆኗል ይላል የታሪክ ተማሪ የሆነው ክንዴነህ እንደግ። በዚያን ጊዜ በዘር መገለል ይደርስባቸው የነበሩ ጥቁር ህዝቦችና በቅኝ ግዛት የነበሩን ጨምሮ፤ ከሀይማኖት መጻህፍትም ሳይቀር እየተጠቀሰ፤ ባርነት ከዱሮች የነበረ እንጂ አሁን ያለው የቅኝ ገዥ ሃይላ የፈጠረው ስርዓት እንዳልሆነ ይነገር ነበር። በዚህና ለ500 ዓመታት በደረሰባቸው ጥቃት ማንነታቸውን ይጠራጠሩ፤ የሰውነት ደረጃቸውን ዝቅ አድርገው ይመለከቱ የነበሩ ህዝቦችን ከዚህ አመለካከት እንዲላቀቁ ማድረግ ከባድ ነበር። ባርነት በአዋጅ እንዲቀር ከተደረገም በኋላ፤ ጥቁሮች እስከ ዛሬ ድረስ የእኩልነት መብቶቻቸው እንዲከበሩ ይታገላሉ። ዛሬ ዛሬ ብዙ ተስፋዎች አሉ፤ አሜሪካ ጥቁር ፕሬዝደንት መርጣለች፤ አፍሪካዊያንም እራሳቸውን ያስተዳድራሉ። ያኔ የተስፋ ጭላንጭል በሌለበት ዘመን ኢትዮጵያና የአድዋ ድል ፍሬ ለጥቁር ህዝቦች መጽናናት ብቻ ሳይሆን ከፍተኛ የስነ-ልቦና በመረታታ ሆኗቸዋል።
a_us-senator-landrieu-visits-ethiopia-102177999_1461752
https://amharic.voanews.com/a/us-senator-landrieu-visits-ethiopia-102177999/1461752.html
ጉዲፈቻ ሐላፊነት በሚሰማቸው ድርጅቶች እንደ መጨረሻ አማራጭ እንዲከናወን አሜሪካዊቷ ሴናተር ጠየቁ
በኢትዮጵያ በአመት ከ2100 በላይ ህጻናት ባለፈው አመት ወደ ዩናይትድ ስቴይትስ ለጉዲፈቻ ተሰጥተዋል። አሜሪካዊዋ ሴናተር ሜሪ ላንድሩ ጉዲፈቻ የመጨረሻ አማራጭ መሆን አለበት ይላሉ።
ወላጆቻቸውን ያጡ ህጻናትን ከማሳደግ አንፃር አለም አቀፍ ጉዲፈቻ፤ የመጨረሻ አማራጭ እንደሆነ የአሜሪካ ሴናተር ሜሪ ላንድሩ አስታወቁ፡፡ ባለፈው አመት ብቻ ከ 2100 በላይ ኢትዮጵውያን ህጻናት በጉዲፈቻ ወደ አሜሪካ ሄደዋል፡፡ ባልቻ አባ ነፍሶ 1ኛ ደረጃ ት/ቤት የተሰራው በአሜሪካው ባክነር ኢንተርናሽናል የገንዘብ ድጋፍና፤ በኢትዮጵውያ መንግስታዊ ያልሆነ ድርጅት ‹ብሩህ ተስፋ› አስተባባሪነት ነው፡፡ ከ2 አመት በፊት የተቋቋመው ይኸው ት/ቤት አቅም የሌላቸውን ወላጆች ለመርዳት ታስቦ ነው፡፡ ሴናተር ላንድሩ ካአደጉ አገሮች ለሚመጡ ወላጆች ህጻናትን በጉዲፈቻ የመስጠት አሰራር ሃላፊነት ባለው መልኩ መከናወን እንደሚገባው ተናግረዋል። “የአሜሪካውያንና የሌሎችም የዓለም ሀገሮች ፍላጎት ዓለም አቀፉን ስምምነት መከተል ነው። ስምምነቱ ህጻናት ከወላጆቻቸው ጋር መቆየት እንዳለባቸው ይናገራል፣” ብለዋል። “ዓለም አቀፉ ማህበረሰብም ያን ህጻን መደገፍ ያለበት በዚያው በቤተሰቡ ውስጥ ነው። የሆነ ነገር ተፈጥሮ ህጻኑ በሞትም ይሁን በረሃብ ወይም በበሽታ ሳቢያ ከናት ወይ ካባቱ ከተነጠለ ፈቃደኛ የቅርብ ዘመድ ጋር መቀመጥ እንዳለበት ስምምነቱ ይናገራል። ይሄ ካልተሳካ ግን “በሀገር ውስጥ ሌላ ቦታ መፈለግ ነው” ብለዋል ሴናተር ላንድሩ። “እንደመጨረሻ አማራጭ ህጻናቱን ጎዳና ላይ ወይም ፍቅር የማያገኙበት ተቋም ውስጥ ከማስቀመጥ ይልቅ ከዓለም አካባቢ ቤተሰብ መፈለግ ይገባል።
a_eal-oneyear-01-04-11-112900294_1457806
https://amharic.voanews.com/a/eal-oneyear-01-04-11-112900294/1457806.html
የሊባኖስ የመገናኛ ብዙሃን የኢትዮጵያ አየር መንገድ አውሮፕላን በፓይለት ስህተት መከስከሱን ዘገቡ
የኢትዮጵያ አየር መንገድ የተከሰከሰው በፓይለት ስህተት ነው ሲሉ የሊባኖስ የመገናኛ ብዙሃን ሰሞኑን ዘግበዋል። የኢትዮጵያ አየር መንገድ ዋና ስራ አስፈጻሚ አቶ ተወልደ ገብረ ማርያም መረጃዎቹ ያልተጣሩ ናቸው ብለዋል
የኢትዮጵያ አየር መንገድ ዘገባዎቹን መሰረተ-ቢስ ሲል አስተባብሏል ጥር 17 ቀን 2002 ዓ.ም ማለዳ በቤይሩት ሰማይ የተከሰከሰው የኢትዮጵያ አየር መንገድ አውሮፕላን ይሄው አንድ አመት ሊሞላው ጥቂት ሳምንታት ቀርተዋል። የአውሮፕላኑ የአደጋ መንስዔ የፓይለት ስህተት ነበር በሚል የሊባኖስ ጋዜጦች ዘግበዋል። የኢትዮጵያ አየር መንገድ የምርመራ ውጤቱ ገና አልታወቀም ሲል አስተባብሏል። የቦይንግ 737-800 አውሮፕላኑን ከቤይሩት የአውሮፕላን ጣቢያ በተነሳ በጥቂት ጊዜ ውስጥ አምዘግዝጎ ምን እንደጣለው ለመመርመር የሊባኖስ የሲቪል አቪየሽን ባለስልጣን ቡድኑን እየመራ በፓሪስ መሰረቱን ያደረገው BEA የተባለ የመርማሪ ቡድን እንዲሁም የአውሮፕላን አደጋ አጣሪውና የአውሮፕላኑ ሰሪ ሀገር የሆነችው ዩናይትድ ስቴይትስ ተወካይ NTSBም አጣሪዎቹን ልኳል። BEAም ሆነ NTSB በዚህ ጉዳይ ላይ ባለፈው አመት በድረ-ገጻቸው ያሰፈሩትን የምርመራ መዝገብ በይፋ ተጨማሪ መረጃ አጨመሩበትም። እንዲሁ በደፈናው ምርመራው እየተከናወነ መሆኑን ገልጸዋል። ከሊባኖስ የዜና ማሰራጫ ቴሌቪዥን LBC የወጡ ዘገባዎች እንደሚያትቱት ደግሞ በዚህ ሁለት ቀን ውስጥ የአደጋው መንስዔ ይፋ ይሆናል የሚል መረጃን ይዘዋል። ከዚያም አልፈው የኢትዮጵያው አየርመንገድ አብራሪ “ስህተት በመስራቱ ነው አውሮፕላኑ ከቁጥጥር ውጭ ወጥቶ የተከሰከሰው” የሚል መረጃም በLBC ዘገባ እንደሚሰራጭ በሊባኖስ ጋዜጦች ተዘግቧል። የኢትዮጵያ አየር መንገድ ዋና ስራ አስፈጻሚ አቶ ተወልደ ገብረ ማርያም ከሊባኖስ የመነጩት ዜናዎች ተአማኒነት የጎደላቸውና የአለም አቀፍ ሲቪል አቪየሽን ህጎችን ያልተከተሉ ናቸው ሲሉ አስተባብለዋል። የዝግጅት ክፍላችን ከአቶ ተወልደ ጋር ያደረገውን ውይይት ያዳምጡ
a_ethiopia-politics-ef-08-25-10-101503059_1457932
https://amharic.voanews.com/a/ethiopia-politics-ef-08-25-10-101503059/1457932.html
መኢአድ ከሌሎች ፓርቲዎች ጋር ተዋሕዶ ለመስራት ዝግጁ መሆኑን አስታወቀ
ከሌሎች የተቃዋሚ ፓርቲዎች ጋር የጠበቀ ግንኙነት ለመፍጠር በአንድነት ለመስራትና ማንኛውንም እርምጃ ለመውሰድ ዝግጁ መሆኑን የመላው ኢትዮጵያ አንድነት ድርጅት ገልጿል።
በሀገር ውስጥ በሚንቀሳቀሱ የኢትዮጵያ ተቃዋሚ ፓርቲዎች መካከል ጥሩ ግንኙነት አለ ማለት አይቻልም። ለዚህ ማሳያው፥ በሀገርአቀፉ ምርጫ ከኢሕአዴግ ቀጥሎ ያሉትን ሦስት ቦታዎች በመያዝ ባጠናቀቁት ሦስት ተቃዋሚ ፓርቲዎች መካከል ያለው ሁኔታ ነው። መድረክ፥ ኢዴፓና መኢአድ በምርጫው አካሄድና ውጤት ላይ ያላቸው አስተያየት ተመሳሳይ ቢሆንም፥ ቅሬታቸውን እንኳ አንድ ላይ አላስተባበሩም። የገዢው ፓርቲ ኢሕአዴግ የምርጫ ቅስቀሳም በነዚህ ልዩነቶቻቸው ላይ ያተኰረ ነበር። ከልባቸው ይሁን አይሁን ባይታወቅም፥ እነዚህ ተቃዋሚዎች ስለ መተባበር ማንሳት የጀመሩት፥ የምርጫው ውጤት ከተገለጸ በኋላ ነው። የመላው ኢትዮጵያ አንድነት ድርጅት ትላንት በሰጠው መግለጫ፥ እንደየ ሁኔታው እስከ ውህደት በሚደርስ ትስስር ከሌሎች ተቃዋሚ ፓርቲዎች ጋር ለመሥራት ዝግጁ መሆኑን ይፋ አድርጓል። የፓርቲው ዋና ጸሃፊ አቶ ማሙሸት አማረ እንዳብራሩት፥ አንደኛ ህብረብሄራዊ የሆኑ የፖለቲካ ድርጅቶችን ያካተተና፥ ህብረ ብሄራዊ ያልሆኑት ድርጅቶች ደግሞ፥ በቀጥታ ወደ ውህደት እየመጡ በጋራ መሥራትን እንፈልጋለን ብለዋል። በኢትዮጵያ አብሮ መሥራት እስካልተቻለ ጊዜ ድረስ፥ ተበታትኖ መቀጠሉ ለሀገሪቱም ሆነ ለሕዝቡ አስቸጋሪ ይሆናል ሲሉም አስረድተዋል። አሁን ያለው መንግሥትም ጉልበት አግኝቶ እንደፈለገው በየቦታው እያንዳንዳችንን በተናጠል እየነጠቀ ወደ ሥልጣን የሚወጣው በጋራ ቆመው ለሕዝብና ለዓላማቸው በጽናት ያለመቆማቸው ነው ሲሉም አክለዋል። ትላንት መኢአድ በሰጠው መግለጫ ላይ ከጋዜጠኞች በተጨማሪ፥ የሌሎች ተቃዋሚ ፓርቲዎች ተወካዮች የጋበዘ ቢሆንም አብዛኞቹ አልተገኙም። በጋራ ለመሥራት ማናቸውንም እርምጃ እንደሚወስድ የገለጸው መኢአድ ግን ሌሎችም ተመሳሳይ እርምጃ እንዲወስዱ ጥሪ አቅርቧል።
a_tigray-rape-victims_5891956
https://amharic.voanews.com/a/tigray-rape-victims/5891956.html
ትግራይ ውስጥ የወሲብ ጥቃት ሰለባ የሆኑ ሴቶችና ልጃገረዶች
“ትግራይ ውስጥ ያለው ቀውስ፤ ሴቶችና ልጃገረዶች በአስከፊ ጥቃት ሥር” በሚል ርዕስ ዋሽንግተን ዲሲ በሚገኘው ጆርጅታውን ዩኒቨርሲቲ የሴቶች፣ የሰላምና የፀጥታ ተቋም ውስጥ በቅርቡ ውይይት ተካሂዷል። በግጭቶች ወቅት የሚፈፀሙ የፆታ ጥቃቶች ጉዳይ የተመድ ዋና ፀሃፊ ተወካይ ፓርማላ ፓተን እና ሌሎችም አንጋፋ ፖሊሲ አውጭዎች በተሳተፉበት ስብሰባ ላይ ከትግራይ የቀረቡ ድምፆችም ተሰምተዋል። አዳነ ፍሰሀየ የስብሰባውን ሂደት ተክታትላ ዘገባ አጠናቅራለች።
ዋሽንግተን ዲሲ — ለስብሰባው የቀረበው ማብራሪያ “በኢትዮጵያ ሰሜን ክፍል በሚገኘው ትግራይ ክልል ጦርነት እየተካሄደ ነው። ሴቶችና ልጃገረዶች የጥቃት ሰለባ ሆነዋል። መገናኛ ብዙኃን ባልነበሩበት ሁኔታ ዓለም ምን ያህል የጭካኔ ተግባር እንደሚፈፀም ለመገንዘብ የቻለው ገና አሁን ነው” ይላል። “በትግራይ ሴቶች ላይ የሚፈፀመው የተቀነባበረ የወሲብ ጥቃት ሆን ተብሎ ለጦርነት መሣሪያነት የሚደረግ ነው” የሚለው ስብሰባው ሲጀመር የቀረበው ማብራሪያ የፆታዊ ጥቃት ሰለባ የሆኑትን ሴቶችና ልጃገረዶች ለማከም የሚችል ሆስፒታል አንድ ብቻ መሆኑን ይጠቁማል። ትግራይ ውስጥ በሚፈጸሙ ጥቃቶች ምክንያት በብዙ ሺዎች የሚቆጠር ህይወት መጥፋቱን፣ በመቶ ሺዎች የሚቆጠሩ ደግሞ ከየመኖሪያቸው መፈናቀላቸውን ማብራርያው ይናገራል። ስብሳባው የተጀመረው ከትግራይ በቀረበ የቪድዮ ምስል ሲሆን የወሲብ ጥቃት እንደተፈፀመባት የምትናገር ሴት “ደርሶብኛል” የምትለውን በደል ትገልፃለች። ስሟና ያለችበት ቦታ ለደኅንነቷ ሲባል እንደማይገለፅ ተነግሯል። “እዚህ የመጣሁት በነበርንበት ቦታ ተኩስ ስለነበር ከተኩሱ ለመሽሽ ነው። አምስት ሆነን ነው ሸሽተን የወጣነው። መንገድ ላይ ትልልቅ ወንዞች ስለነበሩ እዛ ስንደርስ ኑና ውኃ ጠጡ አሉን። አንጠጣም አልናቸው። በሉ ወደዛ እንሂድና ምግብ ብሉ አሉን። እኛ ደግሞ አንበላም አልን። ከዛ ለምን አትበሉም? አትጠጡም? ብለው በዱላ ደበደቡን። እኔን እግሬ ላይ በእሳት አቃጥለው ደፈሩኝ። ከአምስታችን አንዷ ነፍሰ ጡር ነበረች። ሌላዋ ደግሞ የልጅ እናት ናትና እነሱን አልነኳቸውም። እኛን ሁለታችንን ግን ደፈሩን። የያዙንና የደፈሩን የታጠቁ ሰዎች ናቸው። አፈርማ ቀለም ያለው የደምብ ልብስ የለበሱ እንደሆኑና አብዛኞቹ አማርኛ እንደሚናገሩ፣ የተወሰኑ ሲቪሎችም እንደነበሩ የተናገረችው የወሲብ ጥቃት ሰለባ የሆነችው ሴት፣ ተመርምራ መፀነሷ እንደተነገራት ገልፃለች። በግጭት ወቅት የሚፈፀሙ የወሲብ ጥቃቶችን ጉዳይ የሚከታተሉት የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት ዋና ፀሃፊ ልዩ ተወካይ ፕራሚላ ፓተን ትግራይ ውስጥ በሚካሄደው ጦርነት እአአ ካለፈው ህዳር 22 አንስቶ በሴቶች ላይ “ተፈፅሟል” ስላሉት አስከፊ የወሲብ ጥቃት ሲከታተሉ መቆየታቸውን ገልፀዋል። “ከግጭት ሁኔታ ጋር የተያያዙ የወሲብ ጥቃቶች ባለፈው የታሪክ ምዕራፍ ተዘግተው መቅረት ያለባቸው ሆኖ ሳለ አለመታደል ሆኖ አንደገና ርዕሰ-ዜናዎች በሆኑበት ወቅት ነው የተገናኘነው። በሰሜኑ ተራራማው ትግራይ ክልል በሴቶችና በልጃገረዶች ላይ ለማመን የሚያዳግት የጭካኔ ተግባር የታከለበት የወሲብ ጥቃት እየተፈፀመ ነው። በተናጠልና በህብረት እየተፈራረቁ የወሲብ ጥቃት የተፈፀመባቸውን ሴቶች የጤና ሠራተኞች በየዕለቱ እየመዘገቡ ነው። ከተለያዩ ተአማኒ ምንጮች በሚደርሱን ዘገባዎች መሠረት በሴቶችና በልጃገረዶች ላይ የሚፈፀሙት ጭካኔ የተመላባቸው ዘግናኝ ምስሎች ዓለምን አስደንግጠዋል። አንዳንድ ተጎጂዎች በ21ኛው ምዕት ዓመት በሴቶችና በልጃገረዶች አካላት ላይ የሚፈፀመው ጦርነት ምን ያህል አስከፊና ጭካኔ የተመላበት እንደሆነ አሳይተዋል። ፕራሚላ ፓተን አያይዘውም ከቅርብ ጊዜያት ወዲህ ተጨማሪ የረድዔት ሠራተኞች ሁኔታውን የሚያጠኑ ቡድኖችና ጋዜጠኞች ትግራይ ክልል ውስጥ መግባት በመጀመራቸው ዘግናኝ የወሲብ ጥቃቶች ወሬዎች እየወጡ መሆናቸውን ጠቁመዋል። “ወታደሮች ሴቶችንና ልጃገረዶችን ለቀናት ያህል አግተው በተደጋጋሚ እንደሚፈራረቁባቸው፣ እርጉዝ ሴቶችን ሳይቀር እንደሚደፍሩ፣ እናቶቻቸው፣ ልጆቻቸው፤ ሚስቶቻቸውና እህቶቻቸው በአስከፊ ሁኔታ ሲደፈሩ ቤተሰቦቻቸው እንዲመለከቱ እንደሚያስገድዷቸው የሚገልፁ ዘገባዎች እየወጡ ነው። በርግጥ የግንኙነት መሥመሮች በመዘጋታቸው ለመድረስ አስቸጋሪ በመሆኑና የፀጥታ ስጋትም ስላለ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት እነዚህን ዘገባዎች በራሱ ለማረጋገጥ አልቻለም። ነገር ግን በኔ እምነት ጭካኔ የተመላባቸው ዘግናኝ የወሲብ ጥቃቶች እንደሚፈፀሙ ከተለያዩ አቅጣጫዎች እየተሰሙ ባሉበት በአሁኑ ወቅት እስከሚረጋገጥ ድረስ ዝም ብለን አናይም። ምናልባትም እነዚህ ጥቃቶች በጣም ጥቂቶቹ ሊሆኑ ይችልሉና። “እነዚህ ተጎጂዎች የሚታከሙባቸውና የሚጠለሉባቸው ቦታዎችም ዒላማ እንደሚደረጉ፣ በጤና ሠራተኞችና ስለወሲብ ጥቃቶች በሚዘግቡ ጋዜጠኞች ላይ ዛቻዎች እንደሚደርሱም ተአማኒ ዘገባዎች እየገለፁ ነው” ብለዋል ፓርሚላ ፓተን። “ትግራይ ክልል ውስጥ የሚካሄደው ግጭት እንዳላበቃ ግልፅ ነው” ብለዋል ፕራሚላ ፓተን። የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት የሰብአዊ መብቶች ከፍተኛ ኮሚሽነርና የኢትዮጵያ የሰብዓዊ መብት ኮሚሽን በህብረት እንዲያካሂዱት የታቀደው የሰብአዊ መብቶች ጥሰት ምርመራ በፍጥነት እንዲካሄድ ማድረግ እጅግ አስፈላጊ ነው” ብለዋል። የጥምረቱ መርማሪ ቡድን በፍጥነት ወደ ቦታው ተልኮ በመላ የክልሉ ቦታዎች ያለገደብ መድረስ እንዲችል እንዲደረግም ፓተን ጠይቀዋል። ከግጭት ጋር የተያያዘ የወሲብ ጥቃትን ለመከላከል የተባበረ ጥረት፣ ከመላ የዓለም ማኅብረሰብ ዘላቂ የፖለቲካና የገንዘብ ድጋፍን እንደሚጠይቅ ፓርማላ ፓተን አሳስበዋል። ፋናየ ሰሎሞን የትግራይ ዳያስፖራ አባል ናቸው። የወሲብ ጥቃት የተፈፀመባቸውን ሴቶች መቐለ ውስጥ በመንከባከብ ላይ ያለውን ማዕከል ለመመሥረት የተደረገውን ጥረት ከሌሎች ጋር ሆነው የመሩ መሆናቸውን በዚሁ የውይይት መድረክ ላይ ተገልጿል። ፋናየ ሰለሞን ስብሰባው ላይ ባደረጉት ንግግር “ትግራይ ውስጥ ያለው ሁኔታ እጅግ አስከፊ ነው። ከቁጥጥር ውጭ የመሆን ደረጃ ላይ ደርሷል” ብለዋል። በሴቶች ላይ “ይፈፀማል” ያሉት በደልንም ዘርዝረዋል። “የትግራይ ሴቶች በአሁኑ ወቅት የሚያስደነግጥ ዓይነት የወሲብ ጥቃት እየተፈፀመባቸው ነው። እኔ እንደሚመሰለኝ ይህ የሚደረገው ሆን ተብሎ የትግራይ ሴቶችን ለመጉዳት፣ ክልሉን ለአሁኑ ብቻ ሳይሆን ከትውልድ ትውልድም ለማናጋት ነው። በአሁኑ ወቅት ትግራይ ውስጥ ሴቶችንና ልጃገረዶችን ከገጠሟቸው አበይት ችግሮች አንዱ የሰብአዊ መብት በደል ነው። በአሁኑ ወቅት ሴቶች ከመደፈር ሊያመልጡ የሚችሉበት ቦታ የለም። በቤታቸው፣ በሰፈራቸው፣ በሥራ ቦታቸውና ለገበያ በሚሄዱበት ወቅት የወሲብ ጥቃት ይፈፀምባቸዋል። ፋናዬ ሰለሞን የትግራይ ሴቶች ሲደፈሩም፣ በምን መልክ እንደሆነ አብራርተዋል። “አንዲት ሴት ወታደሮች ለቀናት ያህል እየተፈራረቁ ሲደፍሯት ከቆዩ በኋላ በጋለ ብረት ጉዳት እንዳደረሱባት ገልፃለች። ይህን ሲያደርጉ ደግሞ ለወደፊቱ ልጆች እንዳልትወልጂ ነው ይህን የምናደርገው። ማንኛዋም የትግራይ ሴት አድገው የሚዋጉን ጠላቶችን እንዳትወልድ ለማረጋገጥ ነው እንዳሏት ገልፃለች። ሌሎች ሴቶች ደግሞ የመደፈር ሰቆቃ ከተፈፀመባቸው በኋላ ለቀናት ያህል ህክምና እንዳያገኙ እንደተከለከሉ ተናግረዋል። ዓላማው በኤችአይቪ እንዲያዙ ነው። ወታደሮቹ እነሱን ለመድፈር የተመረጡት ኤድስ ሰላለባቸው እንደሆነ፣ እነሱን አስይዘው ሴቶቹ ደግሞ መላ ማኅበሰሰቡን ኤድስ እንዲያስይዙ ሆን ብለን ነው እንዳሏቸው፣ ዋናው ነገር ግን ጤናማ ልጆች እንዳይወለዱ ለማድረግ መሆኑን እንደነገሯቸው የተደፈሩት ሴቶች ጠቁመዋል። ሌሎች የወሲብ ጥቃት ሰለባ የሆኑት ሴቶች ደግሞ የወሲብ ጥቃት በሚፈፅሙባቸው ወቅት “ከትግራይነት ደምሽን ለማፅዳት ነው” እንደሚሏቸው መናገራቸውን ፋናየ ሰለሞን ጠቁመዋል። “በቡድን የፆታ ጥቃት የተፈፀመባቸው ሴቶች በአሁኑ ወቅት ሽባ ሆነው መንቀሳቀስ አይችሉም። የማህፀን መገልበጥ ችግርም ደርሶባቸዋል” ብለዋል ፋናየ ሰለሞን። ወታደሮቹ ጠልፈው የወሰዷቸውና እዚያው የቀሩ ብዙ ሴቶች እንዳሉ፣ ነገር ግን ማንም እንደማይደርስላቸው ሴቶቹ መናገራቸውን፣ ብዙ የተደፈሩ ነገር ግን፣ በወታደሮቹ “ይደርስብናል” በሚሉት ዛቻ ምክንያት ለመናገር ያልቻሉ ሴቶች መኖራቸውንም ፋናየ ሰለሞን በስብሰባው ላይ ተናግረዋል። “በአሁኑ ወቅት ትግራይ ክልል ውስጥ ህግና ሥርዓት የለም” የሚሉት ተጎጂዎች ችግራቸውን ሊያመለክቱ የሚችሉበት ክፍል እንደሌለና ህክምና ለማግኘት ሲሄዱ ብቻ እንደሚናገሩ ፋናየ ገልፀዋል። ወታደሮቹ ሴቶቹን ከቤታቸውና ከተለያዩ ቦታዎች እንደሚወስዷቸውና ልጆቻቸው ብቻቸውን ተጥለው እንደሚቀሩም ፋናየ ሰለሞን ለተሰብሳቢዎቹ አስረድተዋል። ኬር የሚባለው የረድዔት ድርጅት የኢትዮጵያ ሥራ አስኪያጅ ኤስተር ዋትስ ደግሞ ትግራይ ውስጥ የረድዔት ሥራዎችን ለማከናወን “ይገጥማሉ” ስላሏቸው ችግሮች ተናግረዋል። “በአሁኑ ወቅት ትግራይ ውስጥ ስንንቀሳቀስ አራት ወይም አምስት አበይት ተግዳሮቶች ይገጥሙናል። አንደኛውና ዋነኛው ተደራሽነት ነው። ተደራሽነት አለን። መሥራት እንችላለን። ሆኖም ትልቅ ተግዳሮት ነው። በአሁኑ ወቅት ትግራይ ውስጥ እስከ አምስት የሚደርሱ የተለያዩ ወታደራዊ ክፍሎች አሉ። ስለሆነም ሁኔታዎች በምትሠራበት አከባቢ ይወሰናሉ። በአንድንድ ቦታዎች ከሁለት ወይም ከሦስት ወታደራዊ አዛዦች ጋር ለመነጋገር ትገደዳለህ። ተደራሽነት ለማግኘት የመደራደሩ ጉዳይ ከወታደራዊ አዛዦቹ ጋር ባለህ ግንኙነት ሊወሰን ይችላል። የስልክ መስመር ስለማይኖር መረጃ የማግኘትና የግንኙነት ችግርም አለ። የየዕለቱ የፀጥታ ሁኔታን አስመልክቶ መረጃ ማግኘት ከባድ ነው። ስለሆነም ዋናው ነጥብ የሚሆነው ገደብ አልባ ተደራሽነት ማግኘት ነው። ሁለተኛው ደግሞ ትግራይ ውስጥ ብቻ ሳይሆን በሌሎች የኢትዮጵያ ክፍሎችም ረድዔት የሚያስፈልጋቸው ብዙ መሆናቸውን የጠቆሙት ዋትስ የተገኘው ገንዘብ እጅግ አነስተኛ መሆኑንና የሚፈለገውን ያህል ገንዘብ የማግኘት ችግር መኖሩን ገልፀዋል። ኤስቴር ዋትስ አያይዘውም የክልሉ የጤና ጥበቃ ሥርዓት አለበት ስላሉት ሁኔታ አብራረተዋል። “የጤና ጥበቃው ሥርዓት ወድሟል። በተለይም በገጠሮች አከባቢ። 21 ወረዳዎች ውስጥ እየሠራን ነው። ጥናት እያካሄድን ነው። ሴቶችንና ልጃገረዶችን አነጋግረናል። እናም በነዚህ ቦታዎች የነበረው የጤና ሥርዓት አሁን የለም። የጤና ማዕከላት የሉም። መድሀኒት የለም። የጤና ሠራተኞችም የሉም። የግል ደኅንነትን በሚመለከት ከፍተኛ ሥጋት አለ። ስለሆነም የጤናው ሥርዓት በቦታው እንዲመለስ ያስፈስጋል። አራተኛው የመሰረታዊ አገልግሎት ጉዳይ ነው ይላሉ ዋትስ። “አራተኛው የመሠረታዊ አገልግሎቶች መመለስ ጉዳይ ነው። የኤለክትሪክ፣ የመብራትና የባንክ አገልግሎቶች ችግር መፈታት ይኖርበታል። ትግራይ ውስጥ እንሠራ በነበርበት ወቅት በጣም ሰፊ የሆነ ፕሮግራም ነበረን። የመንደሮች ቁጠባና የብድር ማኅበራት በምንለው መርኃ-ግብር መሠረት ከብዙ ሴቶች ጋር እንሠራ ነበር። አሁን ታዲያ ብዙዎቹ የነበራቸውን ንብረት ሁሉ አጥተዋል። ባንክ የነበራቸውን ገንዘብም ለማውጣት አልቻሉም። ክፍት ባንክ ካለም የኪሎሜትሮች ያህል ርቀት ያለው ሰልፍ ይኖራል። ስለሆነም የመሠረታዊ አገልግሎቶች ወደ ድሮው ይዞታቸው መመለስ ጉዳይ ወሳኝ ነው። የሴቶች በውሳኔ ሰጪነት ቦታ አለመኖርም ትልቅ ችግር ነው። በመጨረሻም በትግራይ ክልል ያለውን ችግር ለማቃለል ተጠያቂነት ወሳኝ መሆኑን፣ ዋትስ አስገንዝበዋል። “የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት የሰብአዊ መብቶች ከፍተኛ ኮሚሽነርና የኢትዮጵያ የሰብዓዊ መብቶች ኮሚሽን ተባብረው ምርመራ እንዲያካሄዱ መወሰኑ መልካም ነው” ብለው እንደሚስቡ የገለፁት ኤስተር ዋትስ፣ አሁን የሚያስፈገልገው የሀቆቹ መውጣት መሆኑን ተናግረዋል። ለውጥ የሚፈለግ ከሆነ የሚገኙት ሃቆች በይፋ መገለፅ እንዳለባቸው መክረው የጭካኔ ተግባሮች የፈፀሙ ሁሉ ተጠያቂ መሆንና ፍርድ ፊት መቅረብ እንዳለባቸው አሳስበዋል። የተባበሩት መንግሥታት ድርጅትና የኢትዮጵያ መንግሥት ቁርጠኛነትን ማየት እንደሚፈልጉም የኬር ኢትዮጵያ ዋና ሥራ አስኪያጅ ኤስቴር ዋትስ አስገንዝበዋል። የኢትዮጵያ መንግስት በበኩሉ የወሲብ ጥቃቶችን ባካተቱ የሰብዓዊ መብቶች ጥሰቶች ላይ “ምርምራ አካሂዳለሁ። ተጠያቂነት እንዲኖርም አደርጋለሁ” ማለቱ የሚታወቅ ነው። ሰብዓዊ ረድዔት እያደረገ መሆኑንም ገልፆ በትግራይና ከዚያም አልፎ የሚያስፈልገውን ረድዔት ለማሟላት ዓለም አቀፍ ማኅበረሰብ የረድኤት ጥረቱን እንዲያፋጥን ጥሪ አድርጓል። በዚሁ ቅንብር ላይ ለተነሱት ነጥቦች ከመንግሥት ባለስልጣናት ምላሽ ለማግኘት ያደረግነው ጥረት አልተሳካም።
a_us-senate-hearing-8-4-11-126789548_1459384
https://amharic.voanews.com/a/us-senate-hearing-8-4-11-126789548/1459384.html
ለተራቡ ሶማሊያዊያን እርዳታ የሚያደርሱ ተቋማት በአል-ሸባብ የኮቴ ክፍያ ተጠየቁ
እንደ አል-ሸባብ ያሉ አሸባሪ ድርጅቶች ከረድዔት ድርጅቶች ምንም አይነት ክፍያም ሆነ እርዳታ እንዳያገኙ የሚከለክሉ የጸረ-ሽብር አሰራሮችን ዩናይትድ ስቴይትስ አላልታለች።
ዩናይትድ ስቴይትስ የእርዳታ አቅርቦቱ እንዲሳለጥ የጠበቁ የአሰራር መመሪያዎቿን አላልታለች በአፍሪካ ቀንድ ባለፉት 60 ዓመታት ታይቶ የማይታወቅ ድርቅ ከ11ሚሊየን በላይ ሰዎች አስቸኳይ የምግብ እርዳታ ካላገኙ ለሰብዓዊ እልቂት ተጋላጭ በመሆናቸው፤ ዩናይትድ ስቴይትስ የጸረ-ሽብር ህጓ ላይ የነበሩ የእርዳታ አሰጣጥ አሰራሮቿል አላልታለች። ዩናይትድ ስቴይትስ በሶማሊያ የምትሰጠው የሰብዓዊ እርዳታ አቅርቦት እንደ አል-ሸባብ ባሉ አማጺ ቡድኖች እጅ እንዳይገባ በእርዳታ ድርጅቶች ላይ አስቀምጣው የነበረውን የጠበቀ አሰራር እንዳላላች የባራክ ኦባማ አስተዳድር ባለስልጣናት አስታውቀዋል። ከአል-ቃይዳ ጋር ግንኙነት እንዳለው በዩናይትድ ስቴይትስ የደህንነት መረጃ የሚገለጸው አልሸባብ በሚቆጣጠራቸው የሶማሊያ አካባቢዎች የእርዳታ ስርጭት የሚከናወነው ከዚህ ቀደም በጠበቁ የህግ መስፈርቶች ነበር። በሶማሊያ 3.7 ሚሊዮን ዜጎች በበረታ ረሀብ መውደቃቸውን ተከትሎ ዩናይትድ ስቴይትስ ይሄንን ህግ አላልታለች። “60 በመቶ የሚሆኑት በአልሻባብ ቁጥጥር ስር ባለው ግዛት ስር ናቸው። የረድዔት ድርጅቶች በነዚህ አካባቢዎች እንዳይንቀሳቀሱ የሚያደርግ ህግ የለም ዋናው ነገር በነዚህ አካባቢዎች ምግብ ማድረስ እጅግ አስቸጋሪ መሆኑ ነው። የረድዔት ድርጅቶቹ በጥንቃቄ ገብተው የሰው ህይወት እስካተረፉ ድረስ የሚጠየቁትን የኮቴ ክፍያም ሆነ ክራይ ከፍለው ቢሰሩ ችግር የለውም” ሲሉ በአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር የአፍሪካ ጉዳዮች ከፍተኛ ዲፕሎማት ዶናልድ ያማማቶ ገልጸዋል። ዋና ዋና የሚባሉ የእርዳታ ድርጅቶች የምግብ፤ የውሃና የህክምና አገልግሎቶችን እንዲያቀርቡ ቢጠይቁም፤ አብዛናውን ሶማሊያ የሚቆጣጠሩት የአልሸባብ አማጺያን አሻፈረኝ ማለታቸው አይዘነጋም። አልሸባብ የሚፈቅድላቸው የእርዳታ ድርጅቶችም ስራቸውን ለማከናውን ለአማጺያኑ ጉቦ ወይንም የኮቴ እንዲከፍሉ እየተጠየቁ ነው። አስቀድማ ዩናይትድ ስቴይትስ ይህንን አትፈቅድም ነበር። በዚህ አይነት እርዳታ የሚሰጡ ድርጅቶች የአሜሪካ መንግስት ድጋፉን ያቆምባቸው ነበር። በሴኔቱ የውጭ ጉዳይ ንዑስ ኮሚቴ ሊቀ-መንበር የዴላዌሩ ሴናተር ክሪስ ኩንስና በሴኔቱ ከፍተኛ ቦታ ያላቸው ጆኒ አይዛክሰን በተገኙበት የምስክርነት ሰሚ ሸንጎ፤ የኦባማ አስተዳድር ከፍተኛ ባለስልጣናትና የርዳታ ሰራተኞች ሁኔታውን ገልጸዋል፣ ምክራቸውን ሰጥተዋል። ላለፉት 20 ዓመታት የርስበርስ ጦርነት ሲካሄድባት በቆየችው ሶማሊያ፤ ጦርነትና የዝናብ እጥረት በርካታዎችን እያረገፈ እንደሚገኝና የአገሪቱ ግምሽ ህዝብ አስቸኳይ የምግብ እርዳታ እንደሚፈልግ ነው የተገለጸው። የሶማሊያ የዳቦ ቅርጫት በመሆን ብዙ ምርት ያፍሱ የነበሩት የታችኛው ሸበሌና የባኮል አካባቢዎች የረሃብ መቅሰፍት ቢከሰትም እርዳታ ለማቅረብ ግን አስቸጋሪ ሁኔታ እንደገጠማቸው ነው የእርዳታ ሰራተኞቹ የሚናገሩት። “የጊዜ እጥረትና ወደ ተጎጂዎቹ መድረስ አለመቻል እየተጋፈጥናቸው ያሉ እጅግ ከባድ ፈተናዎች ናቸው” ብለዋል የዩናይትድ ስቴይትስ የእርዳታ ድርጅት USAID የዴሞክራሲ፣ ግጭትና የሰብዓዊ ርዳታ ምክትል ስራ አስኪያጅ ናንሲ ሊንቦርግ። የዩናይትድ ስቴይትስ መንግስት ለዚህ ቀውስ አዲስ የመደበው ገንዘብ የለም፤ የዩናይትድ ስቴይትስ የስነ-ህዝብና የስደተኞች ምክትል ረዳት የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሩበን ብርጌዲ እንደሚገልጹት። “የአሜሪካ መንግስት የምስራቅ አፍሪካ መንግስታትና ህዝቦች በድርቅ በተጎዱ ቁጥር በአጋርነት መስራት ከጀመረች ረጅም ጊዜ ሁኗታል። በዚህ የበጀት ዓመት ብቻ ለሰባዊ እርዳታ የሚውል 459 ሚሊዮን ዶላር ለግሳለች። ይህ ገንዘብ ለስደተኞች፣ አካባቢያቸውን ለሚለቁና በመልካመድራዊ ቀውስ ውስጥ ላሉ ድጋፍ ይውላል። ባለስልጣናቱ እንዳስረዱት ዩናይትድ ስቴይትስ ለዚህ ድርቅ አስቀድማ ተዘጋጅታለች። የእርዳታ ሰራተኞች ግን፤ ምንም እንኳን ዩናይትድ ስቴይትስ በአፍሪካ ቀንድ ከፍተኛ የምግብ እርዳታ አቅራቢ ብትሆንም፤ በቡሽ አስተዳድር ያገኙ ከነበረው ያነሰ ድጋፍ እንደሚያገኙ ተናግረዋል። አሜሪካ በበጀት ቅነሳዋን የውጭ እርዳታ ላይ የምትጥል ከሆነ፤ ካለው የድጋፍ አስፈላጊነት ጋር ተዳምሮ ስራቸውን ሊጎዳ እንደሚችል ነው መርሲ ኮር የተባለ የእርዳታ ድርጅት ሰራተኛ ጀረሚ ከናይንዳይክ የገለጹት። “ከዚህ ቀደም በቡሽ አስተዳድር ከሶስት አመት በፊት ለነበረው አነስተኛ ድርቅ ካገኘንው በግማሽ ያነሰ ነው። ከናይንዳይክ አክለውም የአለም አቀፉ አትኩሮት በሶማሊያ ላይ ቢሆንም፤ ኢትዮጵያና ኬንያ ከፍተኛ የሆነ ቁጥር ያላቸው ዜጎቻቸው አስቸኳይ የምግብ እርዳታ እንደሚያሻቸውና ሁኔታው እየተባባሰ መሄዱን ይጠቁማሉ። “እስካሁን አትኩሮታችን የነበረው ወደ ሶማሊያ ቢሆንም በኬንያ፣ ኢትዮጵያና ጅቡቲ ያለው ሁኔታም በጣም አሳሳቢ ነው። መርሲ ኮር ያሰማራቸው አጥኝዎች ሰፋፊ የኢትዮጵያና ኬንያ አካባቢዎችን ክፉኛ እንደተጎዱ መረጃዎች እየሰበሰቡ ነው። የሞቱና ለሞት የሚያጣጥሩ ከብቶች ለአይናቸው እስኪታክታቸው መመልከታቸውን አስታውቀዋል። “ኑሯቸው ከከብቶቻቸው ጋር የሆኑት አርብቶ አደሮች በቀን አንዴ መመገብ ተስኗቸዋል፤ አንዳንድ ቀበሌዎች ኗሪዎቻቸው ውሃ ፍለጋ ተሰደው፤ ባዷቸውን ቀርተዋል። ሶማሊያ ውስጥ ያሉ ዜጎች ካሉበት እርዳታ ሊደርሳቸው ባለመቻሉ ባለፉት ጥቂት ሳምንታት ወደ ኢትዮጵያና ኬንያ መጠለያ ጣቢያዎች ሲጎርፉ ታይተዋል። በዚህ የሴኔት የምስክር አድማጭ ኮሚቴ ፊት ቀርበው አስተያየታቸውን የሰጡት የፖሲሲ አማካሪ ፒተር ፋም፤ በሶማሊያ አልሸባብ በረሃብ የተጠቁ ዜጎች በስደት ወደ ጎረቤት አገሮች እንዳይንቀሳቀሱ መከልከሉን ገልጸዋል። በአፍሪካ ቀንድ የተከሰተው ድርቅና ረሃብ ተጎጂዎች ቁጥር ከለት ወደለት እየጨመረ ሄዷል። በኢትዮጵያ፣ ሶማሊያ፣ ኬንያና ጅቡቲ ከ12 ሚሊዮን በላይ ዜጎች መጎዳታቸውን የእርዳታ ድርጅቶች ይገልጻሉ።
a_djibouti-rally-03-04-11-117429238_1458399
https://amharic.voanews.com/a/djibouti-rally-03-04-11-117429238/1458399.html
የጂቡቲ መንግስት አርብለት የተጠራውን ሰላማዊ ሰልፍ አከሸፈ
ተቃዋሚዎች በርካታ ሰዎች በሰላማዊ ሰልፍ እንደተካፈሉ ቢናገሩም፤ በስፍራው የተገኙ ጋዜጠኞች የሰላማዊ ሰልፈኞቹ ቁጥር አናሳ መሆኑን ዘግበዋል።
የጂቡቲ የተቃዋሚ መሪዎች በዛሬውለት በጁምዓ ጸሎት በኋላ ጠርተውት በነበረው የጸረ-መንግስት ተቃውሞ፤ ብዙ ህዝብ ሳይገኝ ቀረ። ጂቡቲን ከ1991ዓም ጀምሮ ያስተዳደሩት ፕሬዝደንት ኦማር ጊሌ ከስልጣን እንዲወርዱ የሚጠይቁ ተቃዋሚዎች ከሁለት ሳምነት በፊት ተመሳሳይ ትእይንተ-ህዝብ ማድረጋቸው አይዘነጋም። ከሁለት ሳምንት በፊት በጂቡቲ መዲና ከ5-15ሽህ የተገመቱ ተቃዋሚዎችን ለጸረ-መንግስት ተቃውሞ ለማስወጣት እንደቻሉ የተናገሩት የጂቡቲ የተቃዋሚ መሪዎች፤ የዛሬው ጥሪያቸው ግን አልተሳካላቸውም። ጂቡቲያዊያን ከአርብ ጸሎታቸው መልስ ፕሬዝደንት ኦማር ጊሌ ከስልጣን እንዲወርዱ በመጠየቅ የሰላማዊ ሰልፍ እንዲያደርጉ ተቃዋሚዎች ያሳለፉት ጥሪ፤ በጥቂቶች ብቻ ነው ተሰሚነት ያገኘው። ፕሬዝደንት ጊሌ ለሶስተኛ የስልጣን ዘመን ለመወዳደር እንዲያስችላቸው ከአንድ አመት በፊት ህገ-መንግስቱን መቀየራቸውን ተቃዋሚዎቹ ተቀባይነት እንደሌለው አስታውቀዋል። የዛሬው ሰልፍ መንግስታዊ ፈቃድ እንደሌለው የጂቡቲ መንግስት አስቀድሞ ቢያስታውቅና ተቃዋሚዎች ጥሪያቸውን እንዲያነሱ ቢጠይቅም፤ የጸረ-መንግስት ሰልፎቹ እንደሚካሄዱ ነበር ተቃዋሚዎች ባቋማቸው የጸኑት። የተቃዋሚው መሪ አደን ሮብሌ ለቪኦኤ የሶማሊኛ ዝግጅት በሰጡት ቃል የሰላማዊ ሰልፉ ተካሂዷል ብለዋል። “የተቃውሞ ሰልፉ ከሽፏል የሚለው ከውነት የራቀ ነው። ሰላማዊ ሰልፈኞቹ ለሁለት ኪሎሜትር በሚረዝም ሰልፍ በከተማዋ ጎዳናዎች ድምጻቸውን አሰምተዋል። በአንድ ስፍራ የጸጥታ ሀይሎች አስለቅሽ ጋዝ ሲተኩሱ የጦር ሰራዊቱም በዚያው ነበር። የጂቡቲ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሞሃሙድ አሊ ዩሱፍ ሰላማዊ ሰልፍ አለመኖሩን ይናገራሉ። “በመንግስቱ ስም የምገልጸው ነገር ቢኖር ዛሬ ሰላማዊ ሰልፍ አልተካሄደም። ህዝቡ የመንግስቱን ጥሪ ሰምቷል። ከቤታቸው አልወጡም። ተቃዋሚዎቹ እንደሚሉት እኛ ሰልፍ እንዳካሂዱ አላገድናቸውም። በጎዳና ላይ ያሰማራናቸው ጥቂት የመንግስት ሀይሎች ህዝቡ ገንፍሎ ከወጣ ይቋቋሙታል ብለን አናምንም። በመካከለኛው ምስራቅ የሆነውን ማስተዋል ይቻላል። በስፍራው የተገኘው የአሜሪካ ድምጽ ዘጋቢ የመንግስቱ ሃይሎች የሰላማዊ ሰፉ እንዳይካሄድ በተሳካ ሁኔታ መከልከሉንና ብዙ ሰዎች ለሰልፍ እንዳልወጡ አረጋግጧል።
a_amh-ethiopia-olf-3-31-11-119017584_1461745
https://amharic.voanews.com/a/amh-ethiopia-olf-3-31-11-119017584/1461745.html
በኦሮሚያ የታሰሩት ሰዎች አባሎቼ አይደሉም ሲል ኦነግ አስታወቀ
በኦሮሚያ ክልል የጸረ-መንግስት ተቃውሞ ለመቀስቀስ በማሴርና የሽብር ስራ ላይ ሊሰማሩ አስበዋል በሚል በርካቶች በእስር ላይ ናቸው።
መንግስት 121 ሰዎችን አስሪያለሁ ሲል፤ ኦነግ በሽዎች የሚቆጠሩ የኦሮሞ ብሄር ተወላጆች መታሰራቸውን አስታውቋል የኢትዮጵያ መንግስት ወደ 200 የሚጠጉ የኦሮሞ ነጻ አውጭ ግንባር (ኦነግ) ታጣቂዎችን ማሰሩን ይናገራል። እነዚህ ኦሮሚያ ክልል በጂማ፣ ነቀምቴ፣ ቡራዩ፣ ሆለታ እና ሰበታ አካባቢ የታሰሩት ሰዎች የሽብር ስራ ለማከናወን ለወራት በኤርትራ ከሚገኘው የኦነግ አንጃ ሰልጥነው መላካቸውን አንድ ከፍተኛ የኢትዮጵያ ከፍተኛ ባለስልጣን ገጽለዋል። ባለፉት ሁለት ሳምንታት በኢትዮጵያ ሰላማዊ ፖለቲካ የሚያራምደው የኦሮሞ ፌዴራሊስት ዴሞክራሲያዊ ንቅናቄን ወክለው የፓርላማ አባል የነበሩ፣ አባላትና ደጋፊዎች በጠቅላላው ወደ 64 የሚሆኑ ሰዎች መታሰራቸውን የድርጅቱ ምክትል ሊቀ-መንበር በቀለ ገርባ ተናግረዋል። ከዚያም በተጨማሪ ተማሪዎች፣ አስተማሪዎችና የግል ባለሃብቶች ከታሳሪዎቹ እንዳሉበት ኦፌዴን አስታውቋል። የኦሮሞ ነጻ አውጭ ግንባር ቃል-አቀባይ ዶክተር በያን አሶባ ድርጅቱ በኤርትራ መሰረት ቢሮረውም የሽብር ስራን እንደማይደግፍና የታሰሩትን ሰዎች እንደማያውቅ ገልጸዋል። “እንደሚባለው ኤርትራ ሄደው፣ ሰልጥነው፣ ታጥቀው የሚባለው መሰረተ-ቢስ የሃሰት ወሬ ነው” ብለዋል ዶክተር በያን። ኦነግ በኤርትራ እንደሚንቀሳቀስ የሚያምኑት ዶክተር በያን፤ ድርጅቱ በኢትዮጵያ ህዝብ ላይ ሽብር የመፍጠር አላማ እንደሌለው ገልጸዋል። የኢትዮጵያ መንግስት እንዲይ ያሉ እርምጃዎችን የሚወስደው በሰሜን አፍሪካና በመካከለኛው ምስራቅ አምባ-ገነኖችን ከስልጣን ያወረዱና እያወኩ የሚገኙ ህዝባዊ አመጽ ይከሰትብኛል ከሚል ፍራቻ እንደሆነ ዶክተር በያን ያስረዳሉ። የኢትዮጵያ ገዥ ፓርቲ ኢህ አዴግ በትጥቅ ትግል የደርግን ስርዓት ያሸነፈበትን 20ኛ አመት በግንቦት ወር በድምቀት ሊያከብር ተዘጋጅቷል። የሰብዓዊ መብት ተሟጋች ድርጅቶች አስተዳደሩ የዜጎቹን መብት በመጣስ፣ በእስራት በወከባና የተለየ አስተሳሰብ የሚያራምዱ ዜጎች በነጻናት እንዳይቀሳቀሱ ያግዳል ሲሉ፤ በተደጋጋሚ ይከሳሉ።
a_ethipian-govt-accuses-blue-party-and-gibot7-of-instigating-violence-on-anti-isil-demo-blue-and-ginbot7-deny-04-23-15_2732566
https://amharic.voanews.com/a/ethipian-govt-accuses-blue-party-and-gibot7-of-instigating-violence-on-anti-isil-demo-blue-and-ginbot7-deny-04-23-15/2732566.html
መንግሥት በሁከቱ ሰማያዊ ፓርቲና ግንቦት ሰባትን ይከስሳል
ሰማያዊ ፓርቲ ክሡን አስተባብሏል፡፡ አርበኞች-ግንቦት ሰባት ግንባር በሰልፈኞቹ ላይ የተፈፀመውን ድብደባ አውግዟል፡፡ “ይህንን ሥርዓት ለማስወገድ የሚካሄድን ማንኛውንም እንቅስቃሴ እንደግፋለን” ብሏል፡፡ ሊብያ ውስጥ የኢትዮጵያዊያኑ የዛሬ ውሎ ምን ይመስል እንደነበረ ይዘናል፤ ከተገደሉት ኢትዮጵያዊያን መካከል የአንዱን ቤተሰብ አነጋግረናል፡፡ ኢትዮጵያ ዛሬም ኀዘን ላይ ነች፡፡
አዲስ አበባ - ዋሺንግተን ዲሲ — ​ መንግሥት በሁከቱ ሰማያዊ ፓርቲና ግንቦት ሰባትን ይከስሳል ሰማያዊ ፓርቲ ክሡን አስተባብሏል፡፡ አርበኞች-ግንቦት ሰባት ግንባር በሰልፈኞቹ ላይ የተፈፀመውን ድብደባ አውግዟል፡፡ “ይህንን ሥርዓት ለማስወገድ የሚካሄድን ማንኛውንም እንቅስቃሴ እንደግፋለን” ብሏል፡፡ የኢትዮጵያ መንግሥት አዲስ አበባ መስቀል አደባባይ ላይ ጠርቶት በነበረው ፀረ-አይሲል ትዕይንተ-ሕዝብ ላይ ሁከትና ብጥብጥ የቀሰቀሱት ግንቦት ሰባትና ሰማያዊ ፓርቲ ናቸው ሲሉ የመንግሥት ባለሥልጣናት ከሰሱ። የኮምዩኒኬሽንስ ጉዳዮች ፅህፈት ቤት ሚኒስትር አቶ ሬድዋን ሁሴን ትናንት ምሽት ላይ በመንግሥት መገናኛ ብዙኃን፤ ዛሬ ደግሞ የአዲስ አባባ የፌዴራል ፖሊስ ኮማንድ ፖስት መግለጫ ግንቦት ሰባትና ሰማያዊ ፓርቲ ከብጥብጡ በስተጀርባ አሉ ብሏል። ያልተፈቀደ ሠልፍ ለማድረግ በመዘጋጀትም መንግሥት ሰማያዊ ፓርቲን ከስሷል የሰማያዊ ፓርቲ የሕዝብ ግንኙነት ኃላፊ አቶ ዮናታን ተስፋዬ ፓርቲአቸው ግጭቱን እንዳልቀሰቀሰ፣ ከግንቦት ሰባት ጋርም ምንም ግንኙነት እንደሌለው ተናግረዋል፡፡ ይልቁንም መንግሥት ለመጭው የግንቦት ምርጫ ውድድር የተመዘገቡትን ጨምር ብዙ የፓርቲውን አባላት እንዳሠረ ተናግረዋል። የግንቦት ሰባት መሪ ዶ/ር ብርሃኑ ነጋም ለቪኦኤ በሰጡት ምላሽ እንዲህ ዓይነቱ ውንጀላ የአምባገነኖች ልማድ ነው ብለዋል፡፡ ኢትዮጵያ ውስጥም ሰማያዊ ፓርቲን ጨምሮ በምርጫ ሥልጣን ልንይዝ እንችላለን በሚል ሰላማዊ ትግል ከመረጡ ድርጅቶች ጋር ግንባራቸው አርበኞች - ግንቦት ሰባት አንዳችም ግንኙነት እንደሌለው ዶ/ር ብርሃኑ አመልክተው ይሁን እንጂ ሥርዓቱን ለማስወገድ ሃገሪቱ ውስጥ የሚካሄዱትን ማንኛቸውንም ዓይነት እንቅስቃሴዎች ቢኖሩበትም ባይኖሩበትም እንደሚደግፉ አስታውቀዋል፡፡ ሊብያ ውስጥ የኢትዮጵያዊያኑ የዛሬ ውሎ ምን ይመስል እንደነበረ ይዘናል፤ ከተገደሉት ኢትዮጵያዊያን መካከል የአንዱን ቤተሰብ አነጋግረናል፡፡ ኢትዮጵያ ዛሬም ኀዘን ላይ ነች፡፡ ዝርዝሩን ከተያያዘው የድምፅ ፋይል ያዳምጡ፡፡
a_effects-of-covid-19-mental-health-and-matters-of-life-professors-mesfin-araya-and-yonas-endale-with-voa-alula-kebede-may-june-2020_5467402
https://amharic.voanews.com/a/effects-of-covid-19-mental-health-and-matters-of-life-professors-mesfin-araya-and-yonas-endale-with-voa-alula-kebede-may-june-2020/5467402.html
ኮቪድ 19 እና የአዕምሮ ጤና .. ሃሳብ ገብቶዎታል?.. ብቻዎን አይደሉም!
“በዓይን የማትታይ ቅንጣት የሆነች ቫይረስ ‘ለዓለም ትልቁ ነኝ’ የሚሉትን ሁሉ ስታንበረክክ ሰዎች ወደ ውስጥ እንዲያዩ የሚያደርግ ሁኔታ መፈጠሩ ሕይወት ከኮረናቫይረስ በኋላ እንደነበረች ትቀጥላለች ብዬ አላስብም።” ፕሮፌሰር መስፍን አረአያ። “እዚህ በየሽታውን መከላከል የሚመሩት አንቶኒ ፋውቺ እስከ ሁለት መቶ ሺህ ሰው ምንም ነገር ካላደረግን እስከ ሁለት እስከ ሚልዮን ሰው ሊሞት ይችላል ያሉ ዕለት የተኛ ሰው የለም ነው የሚባለው።” ፕሮፌሰር ዮናስ እንዳለ ገዳ።
ዋሺንግተን ዲሲ — ያሉበት ሁኔታ - የጤና እና የኑሮ ብርቱ ፈተናዎች ያስጨንቁዎታል? .. ብቻዎን አይደሉም! የኮረናቫይረስ መዛመድ የከሰተውን አሳሳቢ ሁኔታ ተከትሎ በእርስዎና በቤተሰብዎ፤ በወዳጅ የዘመዶችዎ አለያም በጉዋደኞችዎ፤ ብሎም በወገኖችዎ ጤና እና ደህንነት ጉዳይ ሃሳብ ገብቶዎታል? በኑሮዎ ላይ እያሳደረ ያለው ሊያሳድር የሚችለው ጫና እና መቃወስ ለጭንቀትና ለምን ይመጣ ይሆን ስጋት ዳርጎዎታል? ጭንቀትዎም ይሁን ስጋትዎ ምክኒያታዊ ነው። አንዳንዴም ከዚህ አልፎ ግራ ግብት ይልዎ ይሆናል። አሳሳቢው ፈተናዎች መላ ፍለጋ በሃሳብም በአካልም የቻሉትን ያህል ደክሞም ቢሆን መፍትሄ በመሻት እና ለመንፈስ መረበሽ በመዳረግ መሃከል ግን ትልቅ ልዩነት አለ። በእርግጥ እንዲህ ግራ የሚያጋባው ነገር በበዛበትና ሰማይ የተደፋ በሚመስልበት ጊዜ ራስን ከከፋው አደጋ ለመታደግ የሚያስችልና በተጨባጭ ሊደረግ የሚችል ነገር ይኖር ይሆን? ሁለት ታዋቂ የአንጎል ህክምና ባለሞያዎች ጋር በምናደርገው ደርዝ ያለው ወግ የችግሮቹን ተፈጥሮና መንሴዎች፡ ብሎም የተሻሉ አማራጮች በትልቀት እና በዝርዝር እንፈትሻለን። ከዚያም ሻገር ብለን የመጭውን ዘመን የነገውን ዓለም ህይወት ገጾች እንገልጣለን። ተከታታይ ክፍል ውይይቶቹን ከዚህ ያድምጡ።
a_meles-warning-opposition05-26-10-94962799_1462534
https://amharic.voanews.com/a/meles-warning-opposition05-26-10-94962799/1462534.html
ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ተቃዋሚዎችን አስጠነቀቁ
የኢትዮጵያው ጠቅላይ ሚኒስትር የእሁዱን ምርጫ ተንተርሰው በሰጡት ጋዜጣዊ መግለጫ፤ ምርጫው ይደገም በሚል በተቃዋሚዎች የቀረበውን ጥሪ ውድቅ አድርገው፤ ማስጠንቀቂያ አስተላልፈዋል።
ምርጫው ይደገምና የመሳሰሉ ጥያቄዎች የተቃዋሚዎችን መጨረሻ አያሳምረውም ብለዋል አቶ መለስ እሁድ ግንቦት 15 ቀን 2002 አመት ምህረት የተካሄደውን የሀገር አቀፍ ምርጫ ተከትሎ ለሀገር ውስጥና ለውጭ ሀገር ጋዜጠኞች መግለጫ የሰጡት ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ የ2002ኡ የሀገራዊ ምርጫ በ1997 ከተደረገው ሂደት የተለየ መሆኑን ተናግረዋል። በዘንድሮው ምርጫ ውጤቱን ለመቀልበስ በህዝቡ ዘንድ የሚደረግ ምንም አይነት ጸረ-ሰላም ተግባር የለም ያሉት አቶ መልስ፤ ይንን አቛም የወሰዱት ኢህአዴግን የመረጡ ብቻ ሳይሆኑ ለተቃዋሚዎች ድምጻቸውን የሰጡ ዜጎችም ጭምር ናቸው ብለዋል። ከምርጫው በፊት ተፈጽመዋል ያሉዋቸውን ወንጀሎች መንግስታቸው እየመዘገበ መሆኑን አስቀድመው መናገራቸውን ያስታወሱት አቶ መለስ፤ በዛሬው ንግግራቸውም ይህንኑ አስታውሰዋል። “ዝርዝሮቹን ዘግበናቸዋል። በሰነድ ይዘናቸዋል። የተሰበሰበው ዶሴ በአሁኑ ሰአት እንዲዘጋ እንዲቆለፍበት ወስነናል። ” ብለዋል አቶ መለስ። ይህንን ያደረጉት የተቃዋሚ ፓርቲ መሪዎችን ለማስደሰት ብለው ሳይሆን፤ የመረጣቸው ዜጋ መከበር ስላለበት ነው ብለዋል። በትናንትናው እለት አቶ መለስ በመስቀል አደባባይ ለተሰበሰቡ ደጋፊዎቻቸው ለተቃዋሚዎች ምክር አዘል ጥሪ አድርገው ነበር። “የህዝቡን ብይን ሰበብ አስባብ ሳይፈልጉ በጸጋ ቢቀበሉ፣ ህዝቡ ያልወደደላቸው ነገር ምን እንደሆነ በሰከነ አእምሮ አጢነው ለማስተካከል ቆርጠው ቢነሱ፤ ህዝቡ ፍትሃዊ ዳኛ እንደሆነ በተደጋጋሚ አስመስክሯልና በሚቀጥለው ጊዜ ውጤታቸውን አይቶ ሊክሳቸው እንደሚችል ሊገነዘቡ ይገባል። ” ብለዋል አቶ መለስ። በዛሬው እለት ጋዜጣዊ መግለጫ የሰጡት የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዴሞክራሲያዊ አንድነት መድረክ እና የመላው ኢትዮጵያ አንድነት ድርጅት የእሁዱ ምርጫ ታዛቢዎቻቸው በሌሉበትና በተዋከቡበት ሁኔታ በመከናወኑ፤ ውጤቱን እንደማይቀበሉትና እንደገና የድምጽ አሰጣጡ እንዲከናውን ጥሪ አድርገዋል። ምርጫውን የታዘበው የአውሮፓ ህብረት በትናንትናው እለት በሂልተን ሆቴል በሰጠው መግለጫ ምርጫው ከፍተኛ ብዛት ያላቸው መራጮች የተሳተፉበትና ሰላማዊ ቢሆንም እየጠበበ በሄደው የፖለቲካ ምህዳርና እኩልነት በጎደለው የመወዳደርያ ሜዳ መዘፈቁ አልቀርም ሲል አስታውቛል። አቶ መለስ ዛሬ ለተቃዋሚ ፓርቲ መሪዎች ግልጽ መልእክት አስተላልፈዋል። “ከዚያ አልፎ ምርጫው እንደገና መደገም አለበት እና የመሳሰሉ ምንም አይነት የህግ መሰረት የሌላቸው እርምጃዎችን እንወስዳለን ቢሉ፤ የመንግስትን የሰላም እጅ ብቻ ሳይሆን የህብረተሰቡን ጨዋነትና ሰላም ፈላጊነት ረግጠን እንሄዳለን ቢሉ፤ ውጤቱ ለነርሱ የሚያምር የሚሆን አይመስለኝም። ” ብለዋል ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ። ሰኞለት የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢ ቡድን መሪን በጽህፈት ቤታቸው ጠርተው ያነጋገሩት አቶ መለስ በቡድኑ ሪፖርት ያላቸውን ቅሬታ ገልጸዋል። አል-ጀዚራና አንዳንድ የዜና አውታሮች ምንጮችን ጠቅሰው እንደዘገቡት አቶ መለስ የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢን ወደ ጽህፈት ቤታቸው ሰኞለት ጠርተው፤ ብርቱ ንግግር ተናግረዋቸዋል። በማግስቱ በመስቀል አደባባይ አቶ መለስ ባደረጉት ንግግር “የውጭ ሀይሎች” ያሏቸው የህዝቡን ይሁንታ ተቀብለው፤ በዚሁ መሰረት ስራቸውን እንዲያከናውኑ በአጽንዖት ተናግረዋል።
a_a-53-2009-03-12-voa4-93031864_1461864
https://amharic.voanews.com/a/a-53-2009-03-12-voa4-93031864/1461864.html
Radio Magic
Radio that makes a difference.  A radio magazine from the Voice of America.
ጤና ይስጥልን፥ ሰላም፥ እንዴት ናችሁ? ራዲዮ መጽሔቶች ነን፥ አዝናኝና ቁም ነገር አዘል ብቻ ሳይሆኑ፤ ቀደም ሲል ያን ያህል ጎልተው ያልታዩ ትኩረት የሚጋብዙ ነጥቦችና አንዳች ጠያቂ ስሜት በውስጣችን የሚያጭሩ ቅንብሮች ጭምር የሚስተናገዱበት ፕሮግራም ነው -- የራዲዮ መጽሔት። ሰዓት? በልዩ ልዩ የኪነ ጥበብ ዘርፎች የተካኑ አንጋፋና ወጣት ኢትዮጵያውያን ባለሞያዎች በማራኪ ወጎቻቸውን ሊያስደምሙንና በጥበብ ሥራዎቻቸው ሊያዝናኑን ጭምር ቀጠሮ የሚይዙበት የሳምንቱ-መጨረሻ ልዩ ጊዜ፤ እሁድ ምሽት ነው ሰዓቱ። የት? በተለያዩ ርዕሶች ላይ ያተኮሩ ቃለ ምልልሶች፥ ለዛና ቁምነገር ያዘሉ አዝናኝ ወጎች፥ ሥነ ግጥምና ግሩም ዜማዎች፤ በአጠቃላይም ከጥሩ ራዲዮ ፕሮግራም መስማት የሚሿቸው ቀልብ-ገዢ ዝግጅቶች የሚደመጡበት የእርስዎ ራዲዮ -- የሰንበት ምሽት ምርጫዎ የራዲዮ መጽሔት ከአሜሪካ ድምጽ ራዲዮ። የፕሮግራሙ አዘጋጆች፥ አዲሱ አበበና አሉላ ከበደ፤ የአዲስ አበባውን የራዲዮ መጽሔት ልዩ ዘጋቢያችንን ንጉሴ አክሊሉን ይዘን በየአስራ አምስት ቀኑ እሑድ ለዕለቱ በተለይ ከተሰናዱና ከተመረጡ ዝግጅቶቻችን ጋር ብቅ እንላለን። አትጥፉ። አዎን! እሑድ ከሆነ ዕለቱ፥ የራዲዮ መጽሔት ነው ሰዓቱ አንዱን ዘሎ በሳምንቱ፤
a_abbas-ethiopia-visit-07-07-10-97973194_1458393
https://amharic.voanews.com/a/abbas-ethiopia-visit-07-07-10-97973194/1458393.html
የፍልስጤም አስተዳደር ፕሬዝደንት ከጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ጋር በአዲስ አበባ ተነጋገሩ
የአፍሪካን ድጋፍ በተባበሩት መንግስታትና በተለያዩ አለም አቀፍ መድረኮች ለማግኘት ሚስተር አባስ ከአፍሪካ ህብረት ባለስልጣናት ጋር ይነጋገራሉ።
የፍልስጤሙ አስተዳደር ፕሬዝደንት ማህሙድ አባስ ለሶስት ቀናት የስራ ጉብኝት አዲስ አበባ የገቡት በትናንትናው እለት ነበር። በመካከለኛው ምስራቅ የሰላም ጥረት ድርድሩ ተቋርጦ፤ በሶስተኛ ወገን ለዚያውም ለየብቻቸው የእስራኤልና የፍልስጤም ባለስልጣናት በእጅ-አዙር በመነጋገር ባሉበት ወቅት ነው፤ ማህሙድ አባስ ወደ አዲስ አበባ ያመሩት። ሚስተር አባስ ከኢትዮጵያና ከአፍሪካ ህብረት ባለስልጣናት ጋር ውይይት ሲያደርጉ የእስራኤሉ ጠቅላይ ሚኒስትር ቤንጃሚን ናታንያሁ በዋሽንግተን ዲሲ ከዩናይትድ ስቴይትሱ ፕሬዝደንት ባራክ ኦባማ ጋር የሰላም ስምምነቱን ለማስቀጠል በሚያስችሉ ጉዳዮች ዙሪያ በመማከር ላይ ነበሩ። ከኢትዮጵያው ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ጋር ከተዋያዩ በኋላ ለጋዜጠኞች መግለጫ የሰጡት ማህሙድ አባስ የፍልስጤም አስተዳደር ከእስራኤል ጋር የሰላም ውይይት ለመጀመር እንደሚፈልግና እስካሁን ከእየሩሳሌም የተገኘ ምላሽ አለመኖሩን ተናግረዋል። አባስ በኢትዮጵያ ጉብኝታቸው ወቅት በዝርዝር ከጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊና ከአፍሪካ ህብረት ባለስልጣናት ጋር ስላደረጉት ውይይት የተናገሩት የለም። በጥቅሉ 1.5 ሚሊዮን ፍልስጤማዊያን መሰረታዊ አቅርቦቶች እንዳያገኙ ያግዳል ያሉትን እስራኤል በጋዛ ላይ የጣለችው የአቅርቦት እንቅስቃሴ እገዳ እንዲነሳና፤ ተጨማሪ የአይሁድ ሰፈራዎች እንዳይኖሩ ጠይቀዋል። በመካከለኛው ምስራቅ ታሪክ 7 መጻህፍቶችን ለንባብ ያበቁት የታሪክ ምሁር ሀጋር ኢርሊክ ኢትዮጵያ ከታሪክና ከቅርበት አንጻር ብቻ ሳይሆን ሌሎችም ጥቅሞች አሏት ይላሉ። “ኢትዮጵያ የአፍሪካ ህብረት ዋና ጽህፈት መዲና ናት። ስለዚህ ለቀሪው አህጉር መከፈት የዲፕሎማሲ ቁልፉ በአዲስ አበባ ነው ያለው። እንዳልከው በተባበሩት መንግስታት ድርጅት 53 ድምጽ ማግኘት ማለት ነው። እነዚህ ድምጾች ለአረብ-እስራኤል ግጭት ወሳኝ ናቸው። ስለዚህ ከኢትዮጵያና ከአፍሪካ ጋር ግንኙንት ለመመስረት መሞከራቸው ስሜት የሚሰጥ ነው። ኢትዮጵያ ለፍልስጤማዊያን ጠቃሚ የመሆኗን ያህል ፍልስጤምም ለኢትዮጵያ ትጠቅማታለች፣” ብለዋል። ከ1960ቹ መጨረሻ ጀምሮ ፍልስጤማዊያኑ በአዲስ አበባ የቆንስላ ግንኙነት መስርተዋል። የአረብ ሊግም ባለፈው አመት በኢትዮጵያዋ መዲና ቢሮ ከፍቷል። ይሄ እያደገ የመጣው የዲፕሎማሲ ግንኙነት በሁለቱም በኩል ጠቃሚ መሳሪያ እንደሆነ ፕሮፌሰር ኢርሊክ ይናገራሉ። በአፍሪካ ቀንድ በርካታ የእስልምና አክራሪ አንጃዎች ሲፈጠሩ ይታያሉ። እነዚህ አንጃዎች ደግሞ ከበርካታ የውጭ ሀይሎች ድጋፍ ያገኛሉ። ለምሳሌ በሶማሊያ የሚንቀሳቀሰውና ኢትዮጵያን ጨምሮ ለአካባቢው አገሮች የደህንነት ስጋት የሆነው አል-ሸባብ ከፍልስጤም አክራሪ የእስልምና ቡድኑ ኻማስ ድጋፍ ያገኛል። ይህንን ለማስቆም የአፍሪካ መሪዎች በተለይ የአፍሪካ ቀንድ ከለዘብተኛ ፍልስጤማዊያን ጋር መስራት ይፈልጋሉ። በአንድ ጎን ለዘብተኛው የማህሙድ አባስ መንግስት አፍሪካን በዚህ ረገድ ሲጠቅም፤ የፍልስጤም አስተዳደር ደግሞ በአለም አቀፍ ደረጃ እውቅናን ለማግኘት፤ እንዲሁም በተባበሩት መንግስታት ድርጅት መድረኮች የአፍሪካን ድጋፍ በመሻት ግንኙነቱን በማጠናከር ላይ ያለው። ሚስተር ኢርሊክ እንደሚሉት ኢትዮጵያ ምንም እንኳን በርካታ ክርስቲያኖች የሚኖሩባት አገር ብትሆንም፤ ሰፊ ቁጥር ያላቸው ሙስሊሞችም በዚያው ይኖራሉ። በዚህ ምክንያት ኢትዮጵያ ለዘብተኛ ከሆኑ የአረብ አጋሮቿ ጋር ጥሩ ግንኙነት እንዲኖራት ትፈልጋለች። በመካከለኛው ምስራቅ ችግር ሲኖር የአፍሪካ ቀንድ ትታወካለች፤ በበተገላቢጦሹም “አፍንጫ ሲነካ..አይን ያለቅሳል ለካ..” አይነት እውነት ነው ይላሉ ለአስርት አመታት የኢትዮጵያና የመካከለኛው ምስራቅ ታሪክን ያስተማሩትና መጻህፍት ያሳተሙት ሀጋይ ኢርሊክ። በባህልና ሀይማኖትም ቢሆን የወደፊት ግንኙነቶች ሊጎለብቱ እንደሚገባቸውም ያሳስባሉ። የፍልስጤሙ ፕሬዝደንት ማህሙድ አባስ ለተጨማሪ አንድ ቀን በአዲስ አበባ ይቆያሉ። በዚህ የስራ ጉብኝት የአፍሪካን ድጋፍ በተባበሩት መንግስታትና በተለያዩ አለም አቀፍ መድረኮች ለማግኘት ሚስተር አባስ ከአፍሪካ ህብረት ባለስልጣናት ጋር ይነጋገራሉ።
a_ethio-er-siye-03-23-11-118539059_1458530
https://amharic.voanews.com/a/ethio-er-siye-03-23-11-118539059/1458530.html
ኢትዮጵያ የኤርትራን መንግስት ለማስወገድ ማንኛውንም መንገድ እንደምትጠቀም ገለጸች
የአንድነት ፓርቲ ቃል አቀባይ አቶ ስዮ አብርሃ ሁኔታው ከ13 ዓመታት በፊት መስተካከል ነበረበት። ኢህአዴግ የመካከለኛው ምስራቅ መሰል ህዝባዊ እንቅስቃሴ በሀገር ውስጥ እንዳይኖር አጀንዳ ለማስቀየር ነው ይላሉ።
‘የሀገር ውስጥ ተቃውሞን ትኩረት ለማስቀየር የተቀናበረ ነው’ የኤርትራ መንግስት ቃል አቀባይ ኢትዮጵያ በምትከተለው አዲስ የውጭ ጉዳይ ፖሊሲ የኤርትራን መንግስት ከስልጣን ለማስወገድ አስፈላጊውን ሁሉ ለማድረግ እንደምትሰራ አስታውቃለች። የኢትዮጵያ መንግስት ኤርትራን አስመልክቶ የወሰደው የፖሊሲ አቋም ለውጥ የኤርትራ መንግስት ከጉዳይ አልቆጠረውም። የኤርትራ የማስታወቂያ ሚኒስትር አቶ አሊ አብዱ ለአሜሪካ ድምጽ በሰጡት መልስ፤ መለስ የአገር ውስጥ ተቃውሞን ትኩረት ለማስቀየር ያቀናበሩት “የማይረባ” ስልት ነው፤ ብለውታል። የኤርትራ መንግስት «የሰሜን አፍሪካን መሰል አብዮት በኢትዮጵያ ውስጥ ለማካሄድ እየጣረ ሰለመሆኑ መረጃዎች አሉን፤» ሲሉ፥ ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ባለፈው ሳምንት ተናግረዋል። «ሻዕቢያ አዲስ መፈክር አውጥቷል፤ አዲስ አበባን ባግዳድ እናደርጋለን የሚል፤» ነበር፥ ያሉት አቶ መለስ ለጋዜጠኞች ሲናገሩ። «ይሄን የጥፋት ኃይል የራሳችንን ድንበር ብቻ በማጠር፤ በቂ ሥራ ለመስራት ይቻላል፤ ብሎ ማሰብ አስቸጋሪ ነው። ያ የመንግስት ፖሊሲ እንዲቀየር ጥረት ማድረግ ያስፈልጋል፤» ብለዋል አቶ መለስ። የኤርትራው የማስታወቂያ ሚኒስትር አቶ አሊ አብዱ በበኩላቸው፥ እንዲህ ያለው አስተያየት በሽብር ተውጦ ከሚያወራ ወገን የሚመጣ ነው፤ ሲሉ አጣጥለውታል። የአንድነት ለፍትህና ለዴሞክራሲ ፓርቲ ቃል አቀባይ አቶ ስየ አብርሃ የአቶ መለስ አስተያየት «አገሪቱን ቀፍዶ የያዘውን የማኅበራዊና የምጣኔ ሃብት ቀውስ የተመለከተ ትኩረት፤» ለማስቀየር ነው፥ ይላሉ። ከአቶ ስዬ ጋር የተድረገውን ቃለ-ምልልስ ያዳምጡ፤
a_africa-ict-03-30-11-118944494_1459894
https://amharic.voanews.com/a/africa-ict-03-30-11-118944494/1459894.html
አዲስ ቴክኖሎጂ በአፍሪካ የፖለቲካና ኢኮኖሚ ለውጥ ለማምጣት
በዩናይትድ ስቴይትስ የሚገኙ የቴክኖሎጂ ፈጣሪዎች በአፍሪካ ሊሰሩ የሚችሉ አዳዲስ ቁሶችንና የመገልገያ ሶፍትዌሮች እያደራጁ ነው።
በአለም ዙሪያ በጨቋኝ አገዛዞች ስር የሚኖሩ ዜጎች በድረ-ገጽ፣ በሞባይል ስልኮችና በተለያዩ አዳዲስ ቴክኖሎጂ በመገልገል በማህበረሰባቸው ለውጥ ለማምጣት እንዲችሉ የሚያገዙ መዋቅሮች ዜጎች ድምጻቸውን እንዲያሰሙና መብቶቻቸውን እንዲያስከብሩ አስችለዋል። በቅርቡ በሰሜን አፍሪካና በመካከለኛው ምስራቅ በተለምዶ የሚታወቁት የብዙሃን መገናኛ እንደ ሬድዮ፣ ቴሌቪዥን፣ ጋዜጦችና ሌሎች ህትመቶችን በስፋት ያልተጠቀመ በማህበራዊ ድረ-ገጾችና የቴክስት መልእክቶችን በመጠቀም፤ ህዝባዊ እንቅስቃሴዎች ሲደራጁ ታይቷል። በኒች የአለም አቀፍ ጥናቶች ተቋም የተሰናዳው ውይይት፤ በተለምዶ በዋሽንግተን በአፍሪካ ጉዳዮች እንደሚታዩ ውይይቶች ለዘመናት ልምድ ያካበቱ ተናጋሪዎች ያሉበት አልነበረም። አብዛኖቹ ወጣቶች ናቸው። አሳቡም በአፍሪካ ሊሰሩ የሚችሉ አዳዲስ የቴክኖሎጂ የመገናኛ መንገዶችና በተግባር የታዩ ተሞክሮዎች ላይ ማተኮር ነው። ኢንቪኒዮ የሚባለው ድርጅት የሚሰራው የመገናኛ ቴክኖሎጂን በጣም ለሚፈልጉ ሰዎች መረጃ ማድረስ ነው ። ፍሮንት ላይን ኤስ. ኤም. ኤስ. የሚባለው ድርጅት ደግሞ የሚሰራው በሞባይል ስልክ የቴክስት መልእክቶችን ማስተላለፍ ነው። ሰዎች በእጃቸው የሚገኘውን ስልካቸውን ተጠቅመው መረጃ እንዲያገኙ ማስቻል። በአፍሪካ ከመረጃ ርቀው የሚኖሩ ሰዎች በአካባቢያቸው ከሉ ነባር የመረጃ አውታሮች ውጭ ተጨማሪ መረጃ እንዲያገኙ፣ ሀሳባቸውንና ችግሮቻቸውን፤ እንዲሁም የመፍትሄ አሳቦቻቸውን የሚገልጹበት መድረክ መፍጠር ነው አላማው። ግቡ የተመጠነ፣ የተቀላጠፈና፣ በማንኛውም ጊዜ ዜጎች በአካባቢያቸው፣ እንዲሁም በቀጥታ የነርሱን ኑሮ የሚነካና በተዘዋዋሪ የሚመለከቷቸውን ጉዳዮች አስመልክቶ መረጃ እንዲያገኙ ነው። ይሄንን መረጃ ተጠቅመው ህይወታቸውን የሚመሩበትን እራሳቸው የመረጡትን መንገድ ማፈላለግ ይሆናል። ዌን ቮዳ ኢንቬኒዮ የተባለ፤ በቀላል ወጭና ብዙ የኤሌትሪክ ሃይል ሳይጠቀሙ የድረ-ገጽ ወይም ኢንተርኔት አገልግሎትን ወደ አፍሪካ መንደሮች ለማዳረስ የሚሰራ በአሜሪካ መሰረቱን ያደረገ ድርጅት ውስጥ ነው የሚሰራው። ኢንቪኒዮ ከና ከጅምሩ በርካታ ችግሮች ገጠሙት። አንደኛ በገጠር አካባቢ መብራት የለም። ሲቀጥል ብዙ አበሳዎች አሉበት፤ የኢንተርኔት ግንኙነቱ በጣም ያዘገመ ነው፣ በጣም ውድ ነው፣ ሰዎች ኮምፒውተር መገልገል አይችሉም፣ በአግባቡ የሰለጠኑ የኮምፒውተር ጠጋኞች የሚገኙት በትላልቅ ከተማዎች ነው። “ይሄንን ችግር ለመቅረፍ በገጠር አካባቢዎች በመስኩ የሚሰሩ የቴክኖሎጂ ግኝቶችን እናፈላልጋለን። ከዚይ በገጠር የሚኖሩ ሰዎች የሚፈልጉትንና በቀላሉ ሊገለገሉበት የሚችሉትን እንመርጣለን” ይላል ቮዳ። “አንዳንድ ጊዜ ሰዎች የሚለግሱን እቃዎች አፍሪካ ውስጥ አይሰሩም። ምን አደረግን…በአካባቢው የኢንተርኔት አገልግሎት የሚሰጡ ሱቆችን ያዝን። እነዚህ ሰዎች ንግድ ጀምረዋል፤ የራሳቸው ስራ ስላላቸው እዚያው ቆይተው ትርፍ ለማግኘት ይሰራሉ። ለነዚህ የኢንተርኔት ካፌዎች ጥቂት የኤሌትሪክ ሀይል የሚጠቀሙ ኮምፒውተሮችን ማቅረብና፤ የተቀላጠፈ አገልግሎቶችን ሊያገኙ የሚችሉባቸውን የቴክኖሎጂ አማራጮች ኢንቬንዮ ማፈላለግ ጀመረ። ከጸሃይ ሀይል ኤሌትሪክ የሚያመነጭ ቴክኖሎጂ ከዋጋ ውድነቱ አንጻር የሚታስብ አልነበረም፤ ሀይል ቆጣቢ ኮምፒውተሮች ግን በገበያ ላይ ይገኛሉ። እነዚህን ለማቅረብ ተቻለ። ኢንቪንዮ አሁን በተለያዩ የአገሮች ከአንድ ሚሊዮን በላይ ሰዎች መረጃ እንዲያገኙ ማስቻሉን ይናገራል። ሌላኛው የውይይቱ ተሳታፊ ሾን ማክዶናልድ ነው። ፍሮንት ላይን SMS የሚባል ድርጅት ውስጥ ይሰራል። ይሄ ድርጅት በተለያዩ የአፍሪካ አገሮች ሰዎች መሰረታዊ የሞባይል ስልክ ተጠቅመው ለዘመዶቻቸው ገንዝብ የሚልኩበት፣ የባንክ ሂሳባቸውን የሚመለከቱበት፣ የገበያ ዋጋን የሚጠያየቁበት መንገድን ፈጥሯል። “በአለማችን አምስት ቢሊዮን የሚሰሩ የሞባይል ስልኮች አሉ። ይሄ ቀላል አይደለም። አለማችን ካሏት የመገናኛ ዘዴዎች በእጂጉ የበዛና የተቀላጠፈ መረጃ ማስተላለፊያ መንገድ ነው” ብሏል። የሞባይል ቴክስት የመረጃ አገልግሎት በጣም ርካሽና ለመገልገልም ቀላል ነው። አንድ ብዙም ያልተካበደ መሰረታዊ የሞባይል ስልክን ከኢንተርኔት በዪ-ሴስ ቤ ኬብል አገናኝቶ የፍሮንት ላይን SMS ሶፍትዌርን ወደ ስልኩ ማስተላለፍ፤ ከዚያ ስልኩ በተፈለገበት ቦታ ሁሉ ለብዙ ሰዎች መረጃ ማስተላለፍ የሚችል ይሆናል ማለት ነው። ይሄ ሶፍትዌር ወይንም የኮምፒውተር ቋንቋ ለግብረ ሰናይ ድርጅቶችና ለማህበረሰብ ተቋማት በነጻ ሊገኝ ይችላል። የዩናይትድ ስቴይትስ መንግስት እንደዚህ መሰል ቴክኖሎጂዎች በአለም ዙሪያ እንዲስፋፉ ይፈልጋል። የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ሂላሪ ክሊንተን በአለም ዙሪያ አዳዲስ ቴክኖሎጂዎችን ተጠቅሞ የአሜሪካን የውጭ ጉዳይ ፖሊሲ ግቦች ለማሳካት የሚቻልበትን መንገድ የሚያፈላልግ “የ21ኛው ክፍለዘመን አዲስግኝት” የሚባል ዘመቻ ከፍተዋል። ኬቲ ዳውድ በውጭ ጉዳይ ሚኒስትር የዚህ ዘመቻ ሰራተኛ ናት። በምስራቅ አፍሪካ ከአንድ አመት በፊት የአዲስ ቴክኖሎጂ ፈጣሪዎች በአፍሪካ የሚሰራ ድንቅ ፈጠራቸውን አይቶ ሽልማት የሚሰጥ ውድድር አዘጋጅቶ ነበር። የመጀመሪያው “I-COW” የሚባል ሶፍትዌር ነው። ምንድን ነው የሚያደርገው ከብት አርቢው የላሙን ድምጽ በስልኩ ይቀዳና ለመውለድ የቀሯትን ቀናት ይነግረዋል። ዳኞቹ ይሄንን አሳብ በጣም ነው የወደዱት። ሁለተኛው ደግሞ ስሙ “kleptocracy fighters” ይባላል። ጉቦንና ሙስናን ለመዋጋት የሚፈልጉ መንግስታት ከዜጎቻቸው መረጃ እንዲያገኙ ያስችላል። ይሄ መረጃ በድምጽና በቴክስት የሚተላለፍ ነው፤ ሰዎቹም ማንነታቸው አይታወቅም። ሌሎችም ፈጠራዎች ለውድድሩ ቀርበዋል። ታካሚዎች ወይም እርጉዝ እናቶች ለሆስፒታል የሚሆን ገንዘብ እንዲያስቀምጡ የሚረዳ ፈጠራም ነበረበት። ይሄ ሁሉ በቀጥታ አፍሪካ ላሉባት ችግሮች መፍትሄ ይሆናል ባይባልም። ችግሮችን የመፍቻ መንገዶችን ከተለመደው ወደ መንግስት ከማንጋጠጥ፣ ፈቃድና ይሁንታን ከመጠበቅና በተለይ ደግሞ አማራጭን ከማግኘት አንጻር፤ ለውጥ ያመጣል የሚል እምነት ተጥሎበታል።
a_meles-economic-reform-08-17-10-100921409_1460545
https://amharic.voanews.com/a/meles-economic-reform-08-17-10-100921409/1460545.html
የመለስ ኢትዮጵያን ከውጭ እርዳታ ነፃ የማድረግ የአምስት ዓመት እቅድ
የኢትዮጵያው ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ በጥቅምት ወር ሊያቋቁሙት ያቀዱት መንግስት የሚያስፈጽመው የአምስት ዓመትየኢኮኖሚ እቅድን ይፋ አድርገዋል።
“የዛሬ አምስት ዓመትየ10ከመቶ እድገትን የበላይ ድካችን እንደሆነ ስናስታውቅ፤ እብደት ነው ተብለን ነበር” ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ባለፈው ሳምንት ለጋዜጠኞች በሰጡት መግለጫ የአምስት ዓመትየኢኮኖሚ እቅዳቸውን ይፋ አድርገዋል። አገሪቱን ለመጭዎቹ አምስት ዓመታት የሚያስተዳድረው የኢህአዴግ መንግስት በጥቅምት ወር የሚመሰርተው አዲስ መንግስት በርካታ ስራዎች ይጠብቁታል። አገሪቱ ከውጭ የምግብ እርዳታ ነፃ እንድትወጣና ኢኮኖሚው በአማካይ በዓመት ከ11-14 ከመቶ እንዲያድግ እቅድ ወጥቷል። ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ የኢኮኖሚ እቅዱን ገቢራዊነት አስመልክተው ሲናገሩ በ10 ከመቶ እናድጋለን ስንል እንደ እብድ ታይተን ነበር፣ እኛ ግን ከዚያም በላይ አሳክተናል ይላሉ። “የዛሬ አምስት ዓመትየ10ከመቶ እድገትን የበላይ ድካችን እንደሆነ ስናስታውቅ፤ እብደት ነው ተብለን ነበር፤ ባይሆን በ7 ከመቶ ለማደግ ስናቅድ በአጋሮቻችን ዘንድ ይሄ የህልም እንጀራ መግመጥ ነው ተብለን ነበር” ብለዋል ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ። ውጤቱ ለኢትዮጵያ ከታቀደው በላይ የሰባት ዓመትአማካይ የ11.1 ከመቶ እድገት ማስመዝገቡን ጠቅላይ ሚኒስትሩ ይናገራሉ። በመጭው አምስት አመታት ከኢኮኖሚ እድገቱ በተጓዳኝ የአገር ጠቅላላ ምርት GDP በእጥፍ ለመጨመር የአምስት አመቱ መርኃ ግብር ግቡን አስቀምጧል። አንዳንድ የኢኮኖሚ ባለሙያዎችና ተቋማት ግን የኢትዮጵያን የ5ዓመትእቅድ ብቻ ሳይሆን በጥርጣሬ “የህልም እንጀራ ነው” የሚሉት ባለፉት ሰባት ዓመታት ተመዘገቡ የሚባሉትን እድገቶችም ጭምር ነው። ባለፈው ሳምንት የኦክስፈርድ ዩኒቨርስቲ የድህነትና የሰብአዊ ልማት ተቋም ኢትዮጵያን ከ104 በማደግ ላይ ካሉ አገሮች የጠቅላላ የድህነት መለኪያ መስፈርት ከመጨረሻ ሁለተኛ አድርጓታል። በዚህ መረጃ መሰረት ኢትዮጵያ የምትሻለው ከኒዠር ብቻ ነው። ጎረቤት ኬንያና ጅቡቲ በርቀት ተሽለው ሲገኙ፤ ሶማሊያ በቅርበት ከኢትዮጵያ የተሻለ የድህነት መለኪያ አስመዝግባለች። የሄ MPI (Multidimentional Poverty Index) የሚባለው መለኪያ የድህነት መጠንን በሰንጠረዥ የሚያሰፍረው ዜጎች በትምህርት፣ በጤናና በኑሮ ደረጃ ያላቸውን ሁኔታ ገምግሞ ነው። ለኢትዮጵያ መንግስት ከፍተኛ የብድር አገልግሎት የሚሰጠው የአፍሪካ ልማት ባንክ ድህነት ቅነሳናና የኢኮኖሚ እድገት በትይዩ መስመር እኩል የሚጓዙ ስሌቶች አይደሉም ይላል። ከወራት በፊት ለቪኦኤ በተለይ መግለጫ የሰጡት የአፍሪካ ልማት ባንክ ፕሬዝደንት ዶናልድ ካቢሩካ የኢኮኖሚ እድገት የዜጎችን ኑሮ ለመለወጥና ድህነትን በአንድ አገር ውስጥ ለመቀነስ የ10 ከመቶው እድገት ለረጅም ዓመታት መቀጠል አለበት ብለዋል።
a_ivory-coast-leadre-aims-to-halve-poverty-in-2nd-term_3030188
https://amharic.voanews.com/a/ivory-coast-leadre-aims-to-halve-poverty-in-2nd-term/3030188.html
የአይቮሪ ኮስት ፕረዚደንት ድህነትን በግማሽ ለመቀነስ እንደሚጥሩ አስታወቁ
ሰማንያ ሶስት ከመቶ ምርጫ በማሽነፍ ለሁለተኛ ግዜ ተመርጠው ስልጣናቸውን እንዲቀጥሉ የተመረጡት ፕረዚደንት አላሳን ዋታራ በወደፊት የስልጣናቸው ግዜ የሃገሪቱ ረሃብን በግማሽ ለመክፈልና ብሔራዊ መሰናኘትን ወይም መግባባትን ለማስፈን እንደሚጥሩ ገልጸዋል።
ዋሽንግተን ዲሲ — ፕረዚደንት አላሳን ዋታራ የአይቮሪ ኮስት ብሔራዊ ምርጫን ሰማንያ ሶስት ከመቶ በማሽነፍ ለሁለተኛ ጊዜ መመረጣቸው ከ5ቀናት በፊት ይፋ ሆኗል። በሚቀጥለው የስልጣናቸው ዘመን፣ አላሳን ዋታራ፣ በሀገሪቱ ድህነትን በግማሽ ለመቀነስና፤ ብሔራዊ እርቅ ለማስፈን እንደሚጥሩ አስታውቀዋል። በ2003 ዓ.ም. በአይቮሪ ኮስት በተካሄደው ብሔራዊ ምርጫ ላይ በተነሳው ግጭት ፣ ወደ ሶስት ሽህ የሚሆኑ ሰዎች እንደተገደሉ ይታወሳል። ባለፈው ሳምንት የተጠናቀቀው ምርጫ ግን ሰላማዊ እንደነበረ ተገልጿል። የፖለቲካ ተቀናቃኛቸው ፓስካል አፊ ንጉሳን (Pascal Affi N'Guessan)፣ ሀገሪቱ ካለፈው ምርጫ ማጥ ለመውጣት በምታደርገው ጥረት፤ የህዝቧ መከፋፈልን ካልፈታች ወደፊት ችግር እንደሚፈጥር ይገልጻሉ። አላሳን ዋታራ የምርጫውን ሂደት እንዲህ ይገልጹታል። “ምርጫው በጣም ጥሩ ነበር። ግልጽ፣ ተዓማኒና በዲሞክራሲያዊ በሆነ ሂደት ስለተፈጸመ ግሩም ነበር። ከዚህ በፊት የተካሄደው ብሔራዊ ምርጫ ሁከት የሞላበት ስለነበር፤ ከአሁኑ ምርጫ ውጤት ብዙ መሻሻሎችን ጠብቄ ነበር” ብለዋል። ቀጥለውም፣ “ለሃገሬ አዲስ ሕገመንግስት ብመሰርት በጣም ደስ ይለኛል። የህዝቡን ህይወት ማሻሻልና ለወጣቶች እድል መፍጠር በጣም አስፈላጊ ነው። ሃገሪቷ ሰላምና ዲሞክራሲ እንዲሰፍንባት እጥራለሁ። በኮትዲቯር የስልጣን ዘመኔ ሲያበቃ ማየት የሚፈልገውም ሀገራችን የዲሞክራሲ ሞዴል እንድትሆን ነው” ብለዋል። የአይቮሪ ኮስት የሕገ መንግስታዊ ፍርድቤት የምርጫውን ውጤት አጣርቶ ከአንድ ሳምንት በኋላ አሸናፊውን ለማረጋገጥ እቅድ አለው። የምክር ቤቱ ማረጋገጫ ፕሬዝደንት ዋታራን ቃለ-መሀላ አስፈጽሞ ለሚቀጥሉት 5 ዓመታት ሀገሪቱን እንዲያስተዳድሩ ህጋዊ ይሁንታ የሚሰጥ ይሆናል። አላሳን ዋታራ ባለፈው ሐሙስ የምርጫው አሸናፊ ይፋ ከተደረገ በኋላ ከፈረንሳይኛ ሰርቪስ የአሜሪካ ድምጽ ጋዜጠኛ ጋር ቃለ-ምልልስ አድርገዋል። ዝርዝሩን ሳሌም ሰለሞን አቀርበዋለች። ከተያያዘው የድምጽ ፋይል ያዳምጡ።
a_humanrights-ethiopia-elections-unfair-94970224_1460076
https://amharic.voanews.com/a/humanrights-ethiopia-elections-unfair-94970224/1460076.html
የኢትዮጵያ መንግስት የቀየሳቸው አዳዲስ የማዋከቢያ ዘዴዎች ምርጫውን ተአማኒነት አሳጡት፤ ሲል ሂውማን ራይትስ ወች ተቸ
የሰብአዊ መብት ቡድኑ የኢትዮጵያ መንግስት «ኢህአዴግን ካልመረጣችሁ ሥራችሁን ታጣላችሁ፤» የሚለውን ማስጠንቀቂያ ጨምሮ አዳዲስና አስገዳጅ የማዋከቢያ ዘዴዎችን በመጠቀም ግፊት ሲያደርግ ቆይቷል ብሏል።
«መንግስትና ገዢው ፓርቲ አንድ በሆኑባት፤ ኢትዮጵያ ዜጎች በግዴታ በአባልነት የሚመዘገቡበት አሠራር ይበልጥ አደገኛነት አለው፤» የኢትዮጵያ መንግስት «መራጮችን በማዋከብና በማስፈራራት፤» ምርጫውን ተአማኒነት አሳጥቶታል፤ ሲል ዓለም አቀፉ የሠብዓዊ መብቶች ተንከባካቢ ድርጅት ሂውማን ራይትስ ወች በትላንትናው ዕለት ይፋ ባደረገው ሪፖርቱ አመልክቷል። የመንግስቱና የገዢው ፓርቲ ባለሥልጣናት ከምርጫው አስቀድሞ፤ «ኢህአዴግን ካልመረጣችሁ ሥራችሁን ታጣላችሁ፤» የሚለውን ማስጠንቀቂያ ጨምሮ አዳዲስና አስገዳጅ የማዋከቢያ ዘዴዎችን በመጠቀም የምርጫውን ውጤት በሚፈልጉት አቅጣጫ ለመውሰድ ድምፅ ሠጪው ላይ ግፊት ሲያደርጉ ቆይተዋል፤ ሲል፥ ዓለም አቀፉ የመብት ድርጅት ወንጅሏል። ጥናቶቹ እስከ ምርጫው ጊዜ ድረስ በነበሩት ወራትና ሳምንታት ውስጥ በተከታታይ ያሰባሰባሰባቸውን ቁጥራቸው የበዛ የሰብዓዊ መብት ጥሰቶችን የተመለከቱ መረጃዎችን መሠረት ያደረጉ መሆናቸውን ያስታወቀው ሂውማን ራይትስ ወች ዕርምጃዎቹ፥ ዜጎች የፈቀዱትን በነፃነት የመምረጥ መብታቸውን የነፈጉ መሆናቸውን አስረድቷል። በአካባቢና በቀበሌ ደረጃ ሳይቀር፤ «በእነኚህ ጊዜያት ውስጥ የተከታተልናቸው፥ ኢህአዴግን አሸናፊ ለማድረግ ሲባል በዜጎች ላይ ይጫኑ የነበሩ ግፊቶችና ወከባዎች ናቸው፤» የሚሉት የድርጅቱ ከፍተኛ የጥናት ባለሞያ ሌዝሊ ሌፍኮ ናቸው። «አንድ ለአምስት፤» በመባል የሚታወቀው ሲል ሪፖርቱ ያተኮረበት «አዲሱ የኢህአዴግ የመመልመያ ፒራሚድ» አንድ የገዢው ፓርቲ መልማይ ለኢህአዴግ ድምፃቸውን የሚሰጡ አምስት ሠዎችን ማስመዝገብና እንደታለመውም ኢህአዴግን እንዲመርጡ የሚያደርግበትን አሠራር ተንትኗል። እነኚህ አምስት ሠዎች የመልማዩ ቤተሰብ አባላት፥ ወዳጅ-ጓደኞቹ፤ የሥራ ባልደረቦቹ አለያም ጎረቤቶቹ ሊሆኑ እንደሚችሉ ሪፖርቱ ጨምሮ አመልክቷል። እንዲህ ያለው የምልመላ ዘዴ፥ ግዴታና ወከባ ባይኖርበት፤ በምርጫና በፍቃድ የሚፈፀም ቢሆን ኖሮ፥ ምናልባትም በራሱ ብቻውን ይህን ያህል ግዙፍ ፈተና ባልሆነ ነበር የሚሉት ሚስስ ሌፍኮ «መንግስትና ገዢው ፓርቲ አንድ በሆኑባት፤ ኢትዮጵያ ዜጎች በግዴታ በአባልነት የሚመዘገቡበት አሠራር ይበልጥ አደገኛነት አለው፤»ብለዋል። ኢትዮጵያ ግን እንዲህ ያለው አሠራርና አቀራረብ ጉዳዩ ሌላ ነው፥ ብለዋል። ዋናው የኢህአዴግ ተቃውሞን ማፈኛ መሳሪያ ቀበሌ ነው፤ የሚሉት የሰብዓዊ መብት ጥናት ባለሞያዋ፥ አያይዘውም፥ ዜጎች የሚያገኟቸው የመንግስት አገልግሎቶች ለገዢው ፓርቲ ባለ ቅርበትና ድጋፍ መወሰናቸው ሌላው ችግር መሆኑን በጥናታቸው እንደረሱበት አመልክተዋል። ዋና ዋናው ተቃዋሚ ቡድኖች ሙሉ በሙሉ በምርጫው የተሸነፉበትና፥ ኢህአዴግ መቀማጫዎቹን ጠቅልሎ መውሰዱን የሚያመለክቱ የቅድሚያ ውጤቶች መሰማታቸው የሚሰጠውን ትርጓሜም ሲያስረዱ፤ ድርጅታቸው በጥናቱ ያመላከተውን የሚደግፍና፤ ምርጫውን የታዘበው የአውሮፓ ህብረት በዛሬው ዕለት ይፋ ካደረገውም ጋር የተስማማ ነው ብለዋል። የኢትዮጵያ መንግስት ሂውማንራይትስ ወች በትላንትናው ዕለት ይፋ ያደረገውን ይሄንን ሪፖርት ውድቅ አድርጓል።
a_coronavirus-global-spread-what-next-dr-dawd-siraj-with-voa-alula-kebede-march-2020_5325137
https://amharic.voanews.com/a/coronavirus-global-spread-what-next-dr-dawd-siraj-with-voa-alula-kebede-march-2020/5325137.html
ኮረናቫይረስ አመጣሽ አዲስ የሕይወት ዘይቤ
“..እንደዚህ ዓይነት ሕመም እየተዛመተ ባለበት (መደበኛ) ሥራ እንደ ቀድሞ መቀጠል ይቻላል ወይ? ውይይት መጀመር አለበት። ትምሕርት ቤትሮች መዝጋት ቢያስፈልግ .. ሆስፒታሎች (አስፈላጎጊ ቢሆን) ሌላውን የሕክምና አገልግሎት ትተው ወደ ዚህ ሊዞሩ ስለሚችሉበት ሁኔታ ውስጣቸውን ፈትሸዋል ወይ? .. ይሄ ነው መሠራት ያለበት።” ዶ/ር ዳውድ ሰይድ ሲራጅ በዊስኮንሰን ዩኒቨርሲቲ የተላላፊ በሽታዎች ሕክምና መምሕር።
ዋሽንግተን ዲሲ/ ዊስኮንሲን — የኮረናቫይረስ ወረርሽኝ በዓለም ዙሪያ ሺዎችን ለሕልፈት ከመዳረግ እና ሌሎች በርካታ ሺዎችን ለሕመምና ስቃይ ከማጋለጥ ባሻገር የሰዎችን የተለመደ የዕለት-ተዕለት የሕይወት ዘይቤም እየቀየረ ነው። 80 ሺህ ሰው ለቫይረሱ ከተጋለጠባትና ከ4 ሺህ በላይ ሰዎች ለሕልፈት ከተዳረጉባት የወርሽኙ መነሻ ከሆነችው ቻይና ቀጥላ ከ9ሺ በላይ ዜጎቿ ለቫይረሱ መጋለጣቸው የተረጋገጡባት እና በወረርሽኙ ጥናት ሁለተኛ ደረጃ ላይ የምትገኘው ጣሊያን የወረርሽኙን ጥድፊያ መዛመት ለመግታት በያዘችው ጥረት የመላ አገሪቱን መግቢያ መውጫዎች እንዲዘጉ በማድረግ የ60 ሚልዮን ሕዝቧን እንቅስቃሴ ገድባለች። በዩናይትድ ስቴትስም የሁኔታው አሳሳቢነት እያደር እየጨመረ ነው። በአንጻሩ በአዎንታ ሊታይ በሚችል የተስፋ ጭላንጭል፣ በቻይና ለቫይረሱ አዲስ የሚጋለጡ ሰዎች ቁጥር እየቀነሰ ነው። ከአጠቃላዩ ከ110 ሺህ በላይ ሰው ስልሳ ሺው አገግሟል። በጣልያን ለቫይረሱ በመጋለጥ የመጀመሪያው ሰው (ሕመምተኛ ቁጥር አንድ - የሚል ስም ተሰጥቷቸዋል) ተሽሏቸው ከማገገሚያ ወጥተዋል። በዚህ ሁሉ በእጅጉ ትኩረት የሚሻ እና አንዳንዴም ግራ አጋቢ ጭምር በሆነ ሂደት ለመሆኑ የወረርሽኙ ቀጣዩ ምዕራፍ ምንድ ነው? እስካሁን ከታየው የሚቀሰም ትምሕርት ይኖር ይሆን? የተዘጋጁትንም ያልተዘጋጁትንም አገሮች ፈተና በባለ ሞያ ዓይን በተከታታይ ለመዳሰስ እንሞክራለን። ሞያዊ ማብራሪያውን የሚሰጡን ዶ/ር ዳውድ ሰይድ ሲራጅ በዊስኮንሰን ዩኒቨርሲቲ የተላላፊ በሽታዎች ሕክምና ክፍል ፕሮፌሰር እና ከዓለም አቀፍ ጉዞ ጋር የተዛመዱ የሕክምና ጉዳዮች ክትትል ልዩ ክሊኒክ ዲሬክተርም ናቸው።
a_ethiopia-hidrodam-3-31-11-119020249_1461096
https://amharic.voanews.com/a/ethiopia-hidrodam-3-31-11-119020249/1461096.html
ኢትዮጵያ በቤኒሻንጉል የአባይ ወንዝን ገድባ የጣና ሀይቅን ሁለት እጥፍ የሚሆን ውሃ ልታከማች ነው
ለሃይል ማመንጫ የሚውለው ግድብ 5200 ሜጋዋት የኤሌትሪክ ሃይል ማመንጨት እንደሚችልና ወደ 5ቢሊዮን ዶላር የሚጠጋ ገንዘብ ያስወጣል።
የኢትዮጵያው ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ኢትዮጵያ በሱዳን ድንበር አጠገብ ልትገንባው ያቀደችው 5200 ሜጋዋት የሚያፈልቅ የኤለክትሪክ ሀይል ማመንጫ ግድብ እንዳይሰራ፣ በመጣር ላይ ባሉት ወገኖች ላይ፣ ከባድ ትግል ጀምረዋል። ግዙፉ ውጥን ኢትዮጵያ፣ የኤለክትሪክ ሃይል ወደ ውጭ በመላክ፣ እጅግ አስፈላጊ የሆነውን፣ የውጭ ገቢ እንድታገኛ ያስችላታል ይላሉ ጠቅላይ ሚኒስትሩ። በቀረበው ተቃውሞ ምክንያት፣ ኢትዮጵያ የገንዘብ ምንጭ ደርቆባታል። አቶ መለስ በአለም አቀፉ የሀይድሮፖወር ጉባኤ መክፈቻ ላይ፣ ባደረጉት ንግግር፣ $4.8 ቢልዮን ዶላር የሚያወጣው ውጥን፣ በሀገሪቱ ወጪም ቢሆን መሰራቱ እንደማይቀር አስታውቀዋል። “በአላማችን ፍትሃዊንትና በእምነታችን ጥንካሬ ስለምንተማመን የመብራት ሃይሉ ውጥናችን ድህነትን በማጥፋት ረገድ ሚና እንደሚኖረው ስለምናምን ያለንን ጥንካሬ ሁሉና ሳንቲም ሳይቀር ያለንን ገንዘብ ቆጥበን በመጠቀም እቅዱን እናጠናቅቃለን” ብለዋል አቶ መለስ ጠቅላይ ሚኒስትሩ ለውጥኑ ገንዘብ ላለማቅረብ የወሰኑትን ወገኖች፣ ፍትህ የጎደለው ተግባር በማለት ነቅፈዋቸዋል። ጠቅላይ ሚኒስትርሩ ግብጽና ሱዳን ከግድቡ እንደሚጠቀሙ ግንዛቤ ያገኛሉ የሚል እምነት አላቸው። በኢትዮጵያ የግብጽ አምባሳደር፣ ታሪቅ ጎኒም ለአሜሪካ ድምጽ ሬደዮ ሲናገሩ፣ ሀገራቸው የአባይ ወንዝ ውሀ ድርሻን በሚመለከት፣ ላለው ጠብ፣ ጥሞናዊ መፍትሄ ለማግኘት፣ ለድርድር ክፍት ናት ብለዋል።
a_ethiopia-distanceeducation-ban-08-31-10-101916908_1460585
https://amharic.voanews.com/a/ethiopia-distanceeducation-ban-08-31-10-101916908/1460585.html
በኢትዮጲያ የርቀት ትምህርት ተከለከለ
የመንግስትና የግል የከፍተኛ የትምህርት ተቋማት የርቀት ትምህርት ላልተወሰነ ጊዜ እንዳይሰጡ፤ የግል ትምህርት ቤቶች ደግሞ የህግና የመምህራን ስልጠና እንዲያቆሙ በትምህርት ምንስቴር የተላለፈ መመሪያ አግዷል።
የግል ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ህግና መምህራን ስልጠና ትምህርት እንዳይሰጡ ታገደዋል የሁለት ሺህ ሶስት አዲስ የትምህርት ዓመት በተቃረበበት ባሁኑ ሰዓት የከፍተኛ ትምህርት ተቋማትን የሚመለከተው መመሪያ መነጋጋሪ ሆኗል። የውሳኔው ተቃሚዎች ርምጃው የተማሪዎችን ቁጥር በከፍተኛ ደረጃ እንደሚቀንስ ሲናገሩ መንግሥት ከቁጥር ይልቅ ለጥራት ቅድሚያ ለመስጠት ተብሎ ነው ብሏል ። ሁለት ሳምንት ከቀሩት አዲስ ዓመት ጀምሮ የመንግሥትም ሆኑ የግል ከፍተኛ ትምህርት ተቋማት ተማሪዎችን ለርቀት ትምህርት መመዝገብ አይችሉም ። ቀደም ሲል የመዘገቡዋቸውን ግን ማስጨረስ ይችላሉ። አዲሱ የትምህርት ሚኒስቴር መመሪያ የግሎቹን ብቻ በተመለከተ ባሰፈረው ደምብ የህግና የመምህራን ትምህርት ስልጠና ማስተማር አይፈቀድላቸውም። ከግል ከፍተኛ የትምህርት ተቋማት አንዱ የሆነው የቅድስት ማርያም ዩኒቨርስቲ ኮሌጅ ፕሬዚደንት አቶ የወንድወሰን ታምራት “በግሉ ተቋማት የጥራት ችግር ያለባቸው እንንዳሉ አይካድም፤ የሚያሳዝነው የዘርፍ ችግር ተደርጎ መወሰዱ ነው” ብለዋል። ካሁን ቀደም መንግሥት ራሱ ባቋቋመው የጥራትና አግባብነት ኤጄንሲ ዘጠኝ የመንግሥትና አምስት የግል ዩኒቨርስቲዎች ጀረጃ ተለክቶ አዳዲሶቹ የግል ተቋማት ጥሩ ስራ እየሰሩ እንዳሉ ባንዳንድ ቦታ ደግሞ በጣም ነባርና ግዙፍ የመንግሥት ተቋማት ከሚጠበቀው ደረጃ በታች እንደሆኑ ታይቷል በማለት አቶ የወንድወሰን አስታውሰዋል። የትምህርት ሚኒስቴር የውጭ እና የህዝብ ግንኙነት ዳይሬክተር አቶ አበራ አባተ የርቀት ትምህርት የተከለከለው በሁሉም ተቋማት ደረጃ መሆኑን ገልጠው የህግና የመምህራን ስልጠናው ለምን የግሉን ብቻ ተመለከተ ለተባሉት መንግሥት ራሱ ባዘጋጀው የከፍተኛ ትምህርት መምሪያ ጥቅል ቀዳሚ ቦታ የተሰጠው የመምህራንን ጥራት ማስጠበቅ በመሆኑ በዚያ መሰረት እንደሆነ ነው የተናገሩት። የህግ ትምህርቱን በተመለከተ በየቦታው ስራ የሌላቸው የህግ አዋቂዎች እየተፈጠሩ ነው፤ ከዚህ ይልቅ ስራ የሚፈጥሩ እንዲሆኑ የገበያ ፍላጎቱ ተጠንቶ መከናወን ስላለበት እንደየሁኔታው መንግስት እንዲቆጣጠረው ስለተፈለገ ነው ብለዋል። በጉዳዩ ላይ የግል ከፍተኛ የትምህርት ተቋማት ማህበር ከትናንት ሰኞ ጀምሮ ተሰብስቦ እየመከረ ነው።
a_eritrea-us-135501718_1460724
https://amharic.voanews.com/a/eritrea-us-135501718/1460724.html
ኤርትራ ማዕቀብ የተወሰነብኝ United States በኤርትራ ላይ ባላት ጠላታዊ አመለካከት ምክንያት ነው ትላለች
አሜሪካ በኤርትራ ላይ ለ 60 አመታት ያህል የዘለቀ ጠላታዊ አመለካካት አላት ይላሉ ሚኒስትር ዐሊ ዐብዱ
የተባበሩት መንግስታት ድርጅት የጸጥታ ምክር ቤት ባለፈው ሰኞ በኤርትራ ላይ የቆየውን ማዕቀብ የሚያጠብቅ ውሳኔ መውሰዱ ይታወሳል። የኤርትራ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ታድያ ውሳኔው የተወሰደው United States በኤርትራ ላይ ባላት ጠላታዊ አመለካከት ምክንያት ነው የሚል መግለጫ አውጥቷል። የኤርትራ የማስታወቅያ ሚኒስትር ዓሊ ዓብዱ ስለ መግለጫው ሲያብራሩ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ሙሉ በሙሉ በ United States ቁጥጥር ስር ነው ያለው። ይህም ኤርትራ ብቻ ሳትሁን ሁሉም የሚለው ነው። ባለፈው የድርጅቱ 63 ኛ ጠቅላላ ጉባኤ ወቅት የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ሙሉ ስልጣንና ቅርጽ ሁሉንም በሚያሳትፍ መንገድ እንዲዋቀር የተጠየቀውም ለዚህ ነው ብለዋል። አቶ ዓሊ ዓብዱ አሜሪካ በኤርትራ ላይ አላት ስላሉት ጠላታዊ አመለካከት ሲናገሩም ለ 60 አመታት ያህል የዘለቀ ነው ብለዋል። "እአአ በ1950 ዎቹ አመታት ኤርትራ ነጻነት እንዳታገኝ ከልክላ ከኢትዮጵያ ጋር በፌደራላዊ አስተዳደር እንድትቆራኝ አድርጋለች። ነጻነት ከተገኘ በኋላም በሀርማን ኮሆን በኩል ነጻነትን ወደ ኋላ ለመመለስ ጥራለች። እአአ በ1993 አም የኤርትራ ህዝብ በተባበሩት መንግስታት ድርጅት እውቅና እንዳያገኝ የሚቻላትን ያህል እንቅፋት ሆናለች። "በኤርትራ በኩል ግን አሜሪካ የፈጸመችብንን በደሎች ባንረሳም ይቅር ብለን ከአሜሪካ ጋር ጥሩ ግንኙነት ለመመስረት ሞክረን ነበር። ኤርትራ ከጎረቤት ሀገሮች ጋር መልካም ግንኙነት መስርታ የኢኮኖሚና የንግድ ትብብርን አጠናክራ የኢጋድን ማለተም የምስራቅ አፍሪቃ በይነ መንግስታ የኢኮኖሚ ትብብር አላማን ወደ ልማት እንዲሰፋ አድርጋለች። United States ግን እንዲህ አይነቱን መልካም ተግባር አፈለገችም" ብለዋል ሚኒስትሩ።
a_un-ethiopia-eritrea-7-22-11-126029748_1458818
https://amharic.voanews.com/a/un-ethiopia-eritrea-7-22-11-126029748/1458818.html
ኤርትራ ስለ ሶማልያ በሚደረጉ ስብሰባዎች እንዳትገኝ መታገድዋን አቶ የማነ ገብረአብ ገለጹ
ኤርትራ በሶማልያ ሰላም እንዳይኖር እየጣረችና ለዐል ሸባብ ገንዘብ እያቀበለች የመፍትሄ ተካፈይ ልትሆን አትችልም ይላሉ አምባሳደር ተቀዳ አለሙ።
ኤርትራ በተባበሩት መንግስታት ድርጅት የጸጥታ ምክር ቤት ፊት ቀርባ ጉዳይዋን ለማብራራት ባለፈው ሰኔ ወር በጠየቀችው መሰረት ትላንት ማክሰኞ የኢትዮጵያ፣ የሶማልያ፣ የኬንያና የኡጋንዳ ተወካዮች በተገኙበትጉድይዋን ኒው ዮርክ ከተማ በሚገኘው የጸጥታ ምክር ቤት ለማቅረብ ችላለች። ኤርትራ ብቻዋን ነበር ጉዳይዋን ለማቅረብ የፈለገቸው። ይሁና እንደ ኤርትራ አባባል በ United States ጫና ኢትዮጵያና ሌሎችም ሀገሮች ሊገኙ ችለዋል። " ኤርትራ ስለ ሶማልያ አስተዋጽኦ ልታደርግ የምትችል ሀገር ሆና ሳለ በስብሰባዎቹ እንድንሳተፍ አልተፈቀደም። አላማው የኤርትራን አንደበት ለመሸበብና በሌለችበት ለማጥቃት ነው። ” ሲሉ የኤርትራ መንግስት የፖለቲካ ጉዳዮች ሃላፊ አቶ የማነ ገብረአብ አማረዋል። በተባበሩት መንግስታት ድርጅት የኢትዮጵያ አምባሳደር ዶክተር ተቀዳ አለሙ ደግሞ "ኤርትራ ለሶማልያ ሰላም እየሰራች አይደለም። ሰላም እንዳይሰፍን ነው እያደረገች ያለቸው። ከዐል ሸባብ ጋር ያላቸው ግንኙነት እንደቀጠለ ነው። ናይሮቢ ከሚገኘው ኤምባሲያቸው በየወሩ ከ 80,000 ዶላሮች በላይ ለዐል ሸባብ ባለስልጣኖች ይቀርባል የሚል የቁጥጥር ቡድኑ ሪፖርት አለ" ሲሉ አምባሳደር ተቀዳ አለሙ ጠቅሰው ሁኔታው ይህ ሆኖ ሳለ እንዴት ነው ለሶማልያ ሰላም አስተውጽኦ ሊያደርጉ የሚችሉት? ብለዋል።
a_6343164
https://amharic.voanews.com/a/6343164.html
መጽሃፍት ከቀያቸው ለተፈናቀሉ ኢትዮጵያዊያን ቤተሰቦች
ኢትዮጵያ ውስጥ ባለው ጦርነት እና ከዚያም ቀደም ብለው በነበሩ የተለያዩ ግጭቶች ምክንያት በሚሊየኖች የሚቆጠሩ ሰዎች ከመኖሪያቸው ተፈናቅለዋል ።የተለያዩ ሀገር አቀፍ እና ዓለም አቀፍ ድርጅቶች ለእነዚህ ዜጎች ምግብ እና ጊዜያዊ መጠለያን የመሰሉ መሰራተዊ ድጋፎችን እያደረሱ ይገኛሉ ። አንድ ተቋም ግን ለየት ባለ መልኩ በየመጠለያ ጣቢያዎች መጽሃፍትን እያሰራጨ ይገኛል። ሀብታሙ ስዩም በቀጣይ ዘገባው ስለ ድርጅቱ ይነግረናል ።
ዋሽንግተን ዲሲ — በሚሊየኖች የሚቆጠሩ ኢትዮጵያዊያን ውሎ እና አዳራቸው የወትሮው ቤታቸው አይደለም ፣ እንደ ነገሩ የተሰራ ጊዜያዊ ማቆያ እንጂ። አንድ ዓመት ያስቆጠረ ጦርነት እንዲሁም ከዚያ በፊት በተለያዩ አካባቢዎች የተፈጠሩ ግጭቶች በርካታ ቤተሰቦችን አፈናቅለዋል ። የሀገሪቱ መንግስት እና ዓለም አቀፍ ተቋማት ለዕለት ፍጆታ የሚውሉ ምግብ እና መጠጥን የመሰሉ ቁሶችን ለማቅረብ ሲጥሩ ይታያል ። ኢትዮጲያ ሪድስ የተሰኘው ድርጅት ግን ለየት ባለ መልኩ ለተፈናቃይ ቤተሰቦች የሚያደርሰው ስንቅ መጽሃፍ ነው ። እንደምን መጽሃፍት ከምግብ እና ከመጠጥ ረድፍ ተቀመጡ? የሚል ጥያቄ ከተነሳ ፣ የድርጅቱ የቦርድ ሰብሳቢ ማልኮልም ክላርክስ መልስ አላቸው ። “ እኒህ ህጻናት ከትምህርት ርቀዋል ። በህይወታቸውም በተወሰነ መጠን ተስፋ እያጡ ነው። መፈናቀል የፈጠረባቸው የአዕምሮ መረበሽም አለ። ስለ መጪው ዘመን የሚታወቅ ነገር የለም ። ግጭቱ ተመልሶ ሊመጣም ይችላል ። ’’ ሲሉ ወቅታዊውን ሁኔታ የሚገልጹት ማልኮልም ክላርክ፣ በዚህ ፈታኝ ጊዜ ውስጥ የመጽሃፍትን ልዩ ፋይዳ ሲያስረዱ ፣“በዚህ የጭንቅ ጊዜ ጥሩ ታሪክ ያላቸው ዐይነ ግቡ መጽሃፍት የህጻናቱ ትኩረት ወደ መልካም ለመምራት ይቻላቸዋል ። የማንበብ ክህሎትን ከማሳደግ ትምህርታዊ ጠቀሜታቸው ባሻገር ፣ ወደ ሌላኛ አለም፣ ወደ ሌሎች መልካም ዕድሎች ፣ ደስታ እና ፍንደቃ ፣ ተመሰጥኦ የመውሰድ አቅም አላቸው ። ይሄ ድንቅ ነገር ይመስለኛል። ” ብለዋል ። ይሄ ለየት ያለ መርሀ ግብር ፣ በአማራ ፣ አሮሚያ እና ሶማሌ ክልል ውስጥ የሚገኙ 15ሺ ገደማ ቤተሰቦች ላይ ያነጣጠረ ነው ። ይሄን አገልግሎት ወደ ትግራይ ክልል ለማስፋፋት ፍላጎት ቢኖርም፣ በሰሜኑ የኢትዮጵያ ክፍል የተካረረው ጦርነት መሰናክል ሆኗል ። እያንዳንዱ ቤተሰብ በነፍስ ወከፍ 3 መጽሃፍት እንዲደርሱት መታለሙን፣ መጽሃፍቱም በሶስት ቋንቋች የተጻፉ እንደሆነ ፣ማልኮልም ክላርክ በስልክ ቨተደረገ ቃለምልልሳችን ወቅት ነግረውናል ። “ ግባችን መጽሐፍቱን ማዳረስ ብቻ አይደለም ። በወላጆች (በህጻናት) መካከል የዕውቀት ሽግግር እና መነቃቃት እንዲተላለፍም ማድረግም ነው ፍላጎታችን ። ’’ የሚሉት ማልኮልም ተለቅ ያሉ ልጆች በራሳቸው ቋንቋ የተጻፉ አስደሳቾቹን በስዕሎች ያጌጡ መጽሃፍትን አንብበው የማንበብን ጥቅም በራሳቸው ጊዜ እንዲረዱ እንደሚፈልጉም ተናግረዋል ። ዋና መቀመጫውን በዩናይትድ ስቴትስ ሜኒሶታ ያደረገው ፣ ኢትዮጵያ ውስጥ በአዲስ አበባ ከተማ ዋና ቢሮውን የከፈተው ኢትዮጵያ ሪድስ ተቋም ፣ የአሁኑ እንቅስቃሴው ሰሞነኛ ትኩረትን ሳበ እንጂ፣ ከ20 ዓመታት በላይ የህጻናትን የንባብ ክህሎት ለማሳደግ፣ የንባብ ባህልን ለማጎልበት ያለሙ ስራዎችን ሲከውን ቆይቷል ። ኢትዮጵያ ውስጥ በሚገኙ ሰራተኞቹ ከ300 በላይ ትምህርት ቤቶች ውስጥ ለሚማሩ ከ100ሺ በላይ ተማሪዎች በተለያዩ ቋንቋዎች መጽሃፍትን እንዳዳረሰ የድርጅቱ ገጽ ይናገራል ። በድርጅቱ ስሌት 1 ሚሊየን በሚሆኑ ህጻናት ዘንድ አጠቃላይ በጎ ተፈዕኖ ፈጥሯል ። መላ ዓለም ያነጋገረው የኢትዮጵያ ውስጥ ሁኔታ ግን ፣ ድርጅቱ ወቅቱን የሚመጥን አዲስ መርሀ ግብር እንዲያሰናዳ ምክንያት እንደሆኑት ማልኮልም ክላርክ ሲያስረዱ ። “ተቋማችን አነስተኛ ቢሆንም ህጻናት የሚያነቧቸው መጽሃፍት በማዳረስ ላይ እናተኩራለን ። የንባብ ልምድ እና ንባብን ማበረታት የሁሉም ትምህርቶች መሰረት ነው። ለዚያም ነው በዚህ ተግባር የቆየነው። በሀገሪቱ በሚገኙ በአብዛኛው የህዝብ በሆኑ ትምህርት ቤቶች ውስጥ 80 ቤተመጽሃፍን አዋቅረናል ። በአሁኑ የቀውስ ጊዜም ብዙ ተግባራት እያከናወን እንገኛለን ። የተፈናቀሉ ቤተሰቦችን በምን መልኩ ልንደግፍ እንችላለን በሚል ስናስብ ነበር ። ’’ በማለት የሀሰቡን ጥንስስ ያጋራሉ። “የኮቪድ 19 ቫይረስ በፈጠረው ቀውስ ምክንያት ህጻናት ቀደም ብሎ ትምህርታቸውን አቋርጠዋል። ይህ በራሱ በግለሰቦች ትምህርት ላይ ጫና ፈጥሯል ። እነዚህ ቤተሰቦች ከተፈናቀሉ በኃላ ደግሞ የተለመደ ህይወት እየገፉ አይደሉም ። ልጆች ወደ ትምህርት መሄድ አልቻሉም ። የዓለም ባንክ ሪድ አውት የሚባል መርሀ ግብር እንዳለው ከሰማን በኃላ ከባንኩ ጋር ተገናኘን። መርሀ ግብሩ ወላጆች ልጆቻቸው እንዲያነቡ ለማበረታት መጽሃፍትን ያሰራጫል ። ከእነሱ ጋር አብሮ ለመስራት ከተስማማን በኃላ ፣ በማቆያ ጣቢያዎች ውስጥ ለሚገኙ ተፈናቃይ ቤተሰቦች እና የትምህርት ዕድል ለሌላቸው ወይንም ዕድሉ ላነሰባቸው በቀጥታ መጽሃፍትን ስለማዳረስ ተወያየተናል ’’ ብለዋል ። ተቋሙ ይሄንን ስራ የሚያከናውነው ከትምህርት ሚኒስትር እና የተፈናቀሉ ወገኖችን ጉዳይ ከሚመለከቱ ባለስልጣናት ጋረ በመተባበር ነው። የእስከአሁኑ ጥረት ከባለስልጣናትም ሆነ ለልጆቻቸው የንባብ ማስተማሪያ ቁሳቁሶችን ሲያፈላልጉ በነበሩ ወላጆች ዘንድ መልካም ምላሽ ማግኘቱን የሚናገሩት ኃላፊው ፣ በተፈናቃይ ቤተሰቦች ልክ መጽሃፍትን ለማዳረስ አለመቻላቸውን እንደ ተግዳሮት ያነሳሉ። የአሁኑ አገልግሎት የተወሰኑ ቤተሰቦች ላይ ያነጣጠረ ነው። ቀን እና አቅም ሲገጣጠም አገልግሎቱን የማስፋት አለማ እንዳላቸው ተናግረዋል ። አብረውም የሀገሬውን የንባብ ባህል የማሳደግ ህልማቸውን ያጋራሉ ። “ ኢትዮጵያ እጅግ ድንቅ ባህል እና ታሪክ አላት ። የንባብ ባህልን በተመለከተ ግን በቤታቸው ውስጥ መጽሃፍን ለማግኘት የቻሉት እና ፍላጎት ያደረባቸው ኢትዮጵያዊያን ቁጥር ጥቂት ይመስለኛል ። በጣም ጥቂት እና በትምህርታቸው የላቁ ሰዎች እና ፈቃደኛ የሆኑ ሰዎች ብቻ ናቸው። በአንዳንዶቹ ቤተሰቦች ቤት ውስጥ ከአብዛኛው የኢትዮጵያ ቤተሰቦች የሚበልጥ የመጽሃፍ ክምችት ይገኛል ። ኢትዮጵያ ውስጥ ለንባብ የሚሆኑ ነገሮችን ማግኘት ከባድ ነው። እኒህ ህጻናት ለመደበኛ ትምህርት ምንም ዓይነት ዕድል የላቸውም ወይንም ያላቸው ዕድል አነስተኛ ነው። በእኛ በኩል መጽሃፈቱን እያዳርስን ዕውቀትን እየመገብን እንገኛለን " ብለዋል ማልኮልም ክላርክ። የኢትዮጵያ ሪድስ የቀጣይ ጊዜያት ዕቅዶቹ ብዙ ናቸው ። ከእነዚህ መካከል አንዱ ከተባለ ግብረሰናይ ድርጅት ጋር በመተባበር ኢትዮጵያ ውስጥ በሚነገሩ ቋንቋዎች የሚሰናዱ መጽሃፍትን የሚጽፉ ደራሲያንን ማበረታት እና ከእነሱ ጋር መስራት እንደሆነ የድርጅቱ የቦርድ ሊቀመንበር ማልኮልም ክላርክ አክለዋል።
a_eritrea-ethiopia-refugees-08-24-10-101409919_1461367
https://amharic.voanews.com/a/eritrea-ethiopia-refugees-08-24-10-101409919/1461367.html
በኢትዮጵያ የሚገኙ ኤርትራዊያን ስደተኞች በነጻነት እንዲንቀሳቀሱ መፈቀዱ UNHCRን አስደሰተ
የኢትዮጵያ መንግሥት በቅርቡ ይፋ ያደረገውን ፖሊሲ በደስታ እንደተቀበሉት በተባበሩት መንግስታት ድርጅት የስደተኞች ጉዳይ ከፍተኛ ኰሚሽነር ተወካይ ገለፁ።
በኢትዮጵያ የመንግሥታቱ ድርጅት የስደተኞች ጉዳይ ከፍተኛ ኰሚሽነር ተጠሪ ሚስተር ሞሰስ ኦኬሎ በተለይ ለቪኦኤ በሰጡት ቃለ ምልልስ ግልጽ እንዳደረጉት የኢትዮጵያና የኤርትራ ሕዝቦች በብዙ መንገድ አንድ ናቸው ብለዋል። ኤርትራ በሬፈረንደም እራሷን የቻለች ነፃ ሀገር ከሆነች ወዲህ፥ በዚያች ሀገር በተፈጠሩ ምክንያቶች ኤርትራውያን ወደ ኢትዮጵያ መሰደድ ጀምረዋል። በሚስተር ኦኬሎ ቃል መሠረት ቀደም ሲል የነዚህ ስደተኞች ቁጥር፥ ወደ 60ሺህ ደርሶ የነበረ ቢሆንም፤ ከዚህ ወደ ሌላ ሦስተኛ ሀገር በመሄዳቸው ዛሬ ቁጥራቸው ወደ ሰላሳ ስድስት ሺህ ወርዷል። ሚስተር ኦኬሎ እንዳብራሩት ስደተኞቹ እነዚህን ካምፖች ለቀው ለመውጣት አንዳንድ መሠረታዊ ናቸው የተባሉ ጉዳዮችን ማሟላት አለባቸው ብለዋል። ሲያብራሩም የመጀመሪያው መሟላት ያለበት ነጥብ ማንም ኤርትራዊ ስደተኛ ሊደግፈው የሚችለው ዘመድ እስካለው ድረስ፣ ወይም እነዚህ ከካምፕ ሊወጡ የሚፈልጉ ኤርትራውያን ከካምፕ ውጭ እራሳቸውን የሚችሉበት መንገድ እንዳላቸው እስካረጋገጡ ድረስ ይህንን ለማድረግ ይፈቀድላቸዋል። ይህም ለኤርትራውያን በጣም ለቀቅ ያለና የሚያዝናና ፖሊሲ ነው። ምክንያቱም አንዳንዶቹ እንዲያውም ብዙዎቹ ኢትዮጵያ ውስጥ ዘመዶች አሏቸው። ብዙዎቹም ከካምፑ ውጭ እራሳቸውን ለማኖር የሚያስችላቸው መንገድ አላቸው። ስለሆነም ይህን ፖሊሲ እኛም ሆን አያሌ ኤርትራውያን ስደተኞች በደስታ ተቀብለነዋል ሲሉ በሰፊው አብራርተዋል። መሥራት ይፈቀድላቸው እንደሁ ተጠይቀው ሲመልሱም፥ ሥራ እንዲሰሩ አይፈቀድላቸውም። ከካምፕ ወጥቶ በገበያ ውስጥ ከኢትዮጵያውያን ጋር ለሥራ መወዳደር አይችሉም። እነዚህ ስደተኞች እዚህ የመጡት መጠጊያ ፈልገው መሆኑን ከለላ ለማግኘት የመጡና ወደፊትም ወደ ሀገራቸው ለመመለስ ተስፋ የሚያደርጉ ወንድሞቻቸው መሆናቸውን ለኢትዮጵያውያን አረጋግጣለሁ ብለዋል።
a_ethiopia-womensexualharasment-abuse_3609019
https://amharic.voanews.com/a/ethiopia-womensexualharasment-abuse/3609019.html
የአሲድ ጥቃት ያደረሰው ወንጀለኛ ተፈረደበት
የአሲድ ጥቃት የደረሰባት መሠረት ንጉሤ ታሪኳን ለቪኦኤ አጫውታለች፡፡ የሕግ ባለሙያዎችና የሴቶች መብቶች ተሟጋቾችም አስተያየቶቻቸውን ሰጥተዋል፡፡
ዋሽንግተን ዲሲ — መሠረት ንጉሤ መደበኛ ትምህርቷን ከ10ኛ ክፍል ብታቋርጥም በዳንግላ ከተማ ትሠራበት በነበረ ሆቴል ውስጥ ግን በርካታ ደምበኞችን ያፈራች የምግብ ዝግጅት ባለሙያ ነበረች። ቤተሰቦቿን ትደጉምም ነበር። ሰሎሞን በላይ ከተባለ እኩያ ጓደኛዋ ጋር ሰላማዊ የፍቅር ግንኙነት ነበራት። ከሦስት ዓመት ጓደኝነት በኋላ ያለመግባባት በመካከላቸው በመከሰቱ የፍቅር ጓደኝነታቸው ተቋረጠ። የመለያየትን ነገር ያልተቀበለው ጓደኛዋ ግን መውጫ መግቢያዋን ተከታትሎ ባላሰበችው ሰዓትና ቦታ ፊቷና ሰውነቷ ላይ በአሲድ ከፍተኛ ጉዳት አድርሶባታል። የተበየነበት ወንጀለኛ ባደረሰው አደጋ የአስራስምንት ዓመት ፅኑ እሥራት ተፈርዶበታል። ስለፍርዱ አሰጣጥና አሁን ስላለችበት የጤና ሁኔታ መሠረት ንጉሤ ትናገራለች። በተጨማሪም ከኢትዮጵያ የህግ ባለሙያ ሴቶች ማኅበር ወ/ሮ ሳባ ገብረ-መድኅን የኢትዮጵያ የሴቶች ማኅበራት ቅንጅት ዋና ኃላፊ በአጠቃላይ በሴቶች ላይ ስለሚደርስ ጥቃትና ህግን በተመለከተ አጠር ያለ አስተያየት ሰጥተዋል። ለዝርዝሩ የመስታወት አራጋውን ዘገባ ከተያያዘው የድምፅ ፋይል ያዳምጡ፡፡
a_meles-election-victory-sp-05-25-09-94869524_1458127
https://amharic.voanews.com/a/meles-election-victory-sp-05-25-09-94869524/1458127.html
መለስ ዜናዊ ኢህአዴግ ከግምታቸው በላቀ ደረጃ ማሸነፉን ተናገሩ
የአራተኛው ሀገር አቀፍ ምርጫ አብዛሃኛው ድምጽ ተቆጥሮ ገዥው ፓርቲ ሙሉ ለሙሉ በማለት የሚያስችል የድምጽ አብላጫ አግኝቷል። ኢህአዴግ ትልቅ የድጋፍ ሰልፍ አድርጓል።
እስካሁን የተረጋገጠ አንድ ተመራጭ ያላቸው ተቃዋሚዎች ኢህአዴግ ዛሬ የጠራውን ሰልፍ “ድራማ” ብለውታል ዛሬ በአዲስ አበባው የመስቀል አደባባይ በተካሄደው የድጋፍ ሰልፍ የኢህአዲግ ሊቀመንበር አቶ መለስ ዜናዊ እና ሌሎች የፓርቲው አመራሮች እና በሺዎች የተቆጠሩ ደጋፊዎቻቸው ተገኝተዋል። ለተሰብሳቢዎቹ ንግግር ያደረጉት አቶ መለስ ዜናዊ ፓርቲያቸው ከግምታቸው በላቀ ሁኔታ ማሸነፉን ገልጸዋል። ሆኖም በኢህአዴግ የሚመሰረተው መንግስት ድምጽ ያልሰጡትንም ዜጎች በዕኩልነት እንደሚያገለግል ቃል ገብተዋል። “አገራችንን በሚቀጥሉት አምስት አመታት ሊመራ ይገባል ያለውን ድርጅት በሰፊ አገራዊ መግባባት እንደሰየመ ግልጽ ሆኑል” ብለዋ ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ። ተቃዋሚዎችም ውጤቱን በጸጋ እንዲቀበሉ አቶ መለስ ጥሪ አቅርበዋል። “የህዝቡን ብይን ሰበብ አስባብ ሳይፈልጉ በጸጋ ቢቀበሉ፣ ህዝቡ ያልወደደላቸው ነገር ምን እንደሆነ በሰከነ አእምሮ አጢነው ለማስተካከል ቆርጠው ቢነሱ፤ ህዝቡ ፍትሃዊ ዳኛ እንደሆነ በተደጋጋሚ አስመስክሯልና በሚቀጥለው ጊዜ ውጤታቸውን አይቶ ሊክሳቸው እንደሚችል ሊገነዘቡ ይገባል። ” ብለዋል አቶ መለስ። በተለይ ተቃዋሚዎችን በተመለከተ ሲናገሩ ከዚህ በፊት ካንጸባረቁት አቋም የተለሳለሱ መስለው ታይተዋል። ካሁን ቀደም ለፓርላማው ሲያብራሩ ከምርጫው በኋላ በህግ የሚጠየቁ ተቃዋሚዎች መኖራቸውን መጠቆማቸው ሲታወስ የዛሬ ንግግራቸው ግን ያን የደገመ አልነበረም። ያለፈው አልፏል ሲሉ ነው የተደመጡት። የአውሮፓ ህብረት ታዛቢ ቡድን መሪ ታይስ በርማን የጠቅላይ ሚኒስትሩ ንግግር ሰፊ ትርጉም እንዲኖረው የግል ምኞታቸውን ገልጸዋል ። ለተቃዋሚዎች የመጫወቻውን ሜዳ ከማስተካከል አንጻር አስተዋጽኦ ይኖረዋል ብለውም ተስፋ አድርገዋል። ተቃዋሚዎችም ሁኔታዎችን በቅርበት እየተከታተሉ ነው። የኢዴፓው ሊቀመንበር አቶ ልደቱ አያሌው “ማሸነፋቸው ጥርጥር የለውም፤ ጥያቄው እንዴት አሸነፉ ነው? ” በማለት መልሰዋል። በዛሬው ሰላማዊ ሰልፍ ላይ “ድምጻችን ይከበር” የሚሉና በኒውዮርክ መሰረቱን ያደረገው ሂውማን ራይትስ ወች ስለምርጫው የሰጠውን አስተያየት የሚያወግዙ መፈክሮች በስፋት ተደምጠዋል።
a_ethiopia-displacement-12-1-10-111149239_1459702
https://amharic.voanews.com/a/ethiopia-displacement-12-1-10-111149239/1459702.html
የኢትዮጵያ መንግስት በአራት ክልሎች በሚሊዮን የሚቆጠሩ ሰዎችን በሰፈራ ማዛወር ጀመረ
የኢትዮጵያ መንግስት በሶማሊ፣ አፋር፣ ቤኒሻንጉል ጉሙዝና ጋምቤላ ክልሎች የሚኖሩ ሰዎችን ወደሌላ ቦታ በሰፈራ ማዛወር ይዟል።
የአካባቢው ነዋሪዎች ተቃውሞ አሰምተዋል በምስራቅ ሶማሊ ክልል ወደ 150ሽህ ሰዎች “ለም መሬት” ወዳለበት አካባቢ ተዛውረዋል ሲል የፌደራል ጉዳዮች ምንስቴር አስታውቋል። የፌደራል ጉዳዮች ሚኒስትር ሽፈራው ተክለማርያም ለብሉምበርግ የዜና አገልግሎት በሰጡት ቃል መንግስት በነዚህ ክልሎች የሚኖሩ ሰዎችን ኑሮ “ለማሻሻል” ይፈልጋል ብለዋል። በዚህም መሰረት በጋምቤላና በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልሎች ሶስት አመት በሚፈጀው የሰፈራ መርሃ-ግብር ከእያንዳንዳቸው ወደ 45ሽህ የሚጠጉ አባዎራዎችን በሰፈራ ያዛውራል። በአፋርና ሶማሊ ክልል ደግሞ ሰፈራው በአንድ አመት ወስጥ ተፈጻሚ ሲሆን፤ በሶማሊ ክልል ወደ 350ሽህ ሰዎች በአፋር ደግሞ ከ50ሽህ እስከ 80ሽህ ሰዎች እንደሚሰፍሩ ሚኒስትሩ ሽፈራው ተክለማርያም ለብሉምበርግ ገልጸዋል። በጋምቤላ አካባቢ በተለይ 3/4ኝኛ የሚሆነው የክልሉ ህዝብ ወደ አዲስ ቦታ ይሰፍራል። አንድ ማንጎ የተባሉ የአካባቢው ነዋሪ ለቪኦኤ ሲናገሩ በጋምቤላ የሚደረገውን ልማት እንደሚደግፉ ገልጸው፤ ከተወለዱበት ቀየ ለም መሬታቸውን ትተው ተፈናቅለው፤ በምትኩ የተሰጣቸው መሬት ጭንጫና ድንጋያማ እንደሆነ ይናገራሉ። “ከነበርንበት ለም ቦታ ተነስተን ወደ ደረቅ ቦታ አዘዋውረው፤ ይዞታችንን ለባለሃብት እየሰጡ ነው” ብለዋል በግብርና ስራ የተሰማሩት አቶ ማንጎ። የአካባቢው ማህበረሰብ ልማቱን ይፈልገዋል ያሉት አቶ ማንጎ፤ ልማቱ ማህበረሰቡን ያሳተፈና ማህበረሰቡን ተጠቃሚ ያደረገ እንዲሆን መታቀድ ነበረበት ብለዋል። “ክሊኒክ የሌለበት፣ ውሃ የሌለበት፣ ትምህርት ቤት የሌለበት ቦታ እንዴት ስፈሩ እንባላለን? ” ሲሉ ጠይቀዋል። በጋምቤላ ክልል ወስጥ አብዛሃኛው መንደሮችና ከተሞች የሚኖሩ ዜጎች ሀገር እንዲለቁ እየተገደዱ ነው። እምቢ የሚሉትን በአፈሙዝ ማስገደድም ተጀምሯል ይላሉ የአካባቢው ነዋሪዎች። የጋር እንቅስቃሴ ለአዲሱቷ ኢትዮጵያ የሚባል ቡድን የሚመሩት ኦባንግ ሜቶ የጋምቤላ ተወላጅ ናቸው። በክልሉ ልማት መኖሩ “እሰየው” የሚባል ሆኖ ሳለ፤ ማህበረሰቡን እንዲህ በሃይል ማፈናቀል ግን፤ ከዜጎች መብት ጥሰት ይቆጠራል ብለዋል። “ይሄ ልማት የሚባለው መንግስቱን ይጠቅም ካልሆነ በስተቀር የጋምቤላን ህዝብ የሚጠቅም አይደለም” ይላሉ አቶ ኦባንግ። የቤኒሻንጉል ጉሙዝ ክልል ተወላጅ የሆኑት ኢብራሂም ዩሴፍ በቤኒሻንጉልም የሚታየው ከጋምቤላ የተለየ አይደለም ይላሉ። “ወያኔ (የኢህአዴግ አስተዳድር) የሀገሬው ሰዎች ከመሬቱ እንዲወጡ ታስቦ ነው” ብለዋል። በሶማሊ ክልል ነፍጥ አንስቶ የሚዋጋው የኦጋዴን ብሄራዊ ነጻነት ግንባር ሰሞኑን ባወጣው መግለጫ የኢትዮጵያ መንግስት ሶማሊያዊያንን ወደ ጅጅጋና ሌሎች አካባቢዎች እያዛወረ “የህዝብ ማጎሪያ ጣቢያ” ባላቸው ስፍራ እያቆየ ነው ብሏል። የፌዴራል ጉዳዮች ሚኒስትር ሽፈራው ተክለማርያም ለብሉምበርግ ሲናገሩ፤ በተለይ በሶማሊያ ክልል የሰፈራው ስራ በክልሉ የሚታየውን የጸጥታ ችግር በማሰብ አለመከናወኑን ተናግረዋል። “በረጅም ጊዜ ሊረዳ ይችላል፤ አሁን ግን አላማው እነዚህ ዜጎች ሀገሪቱ ከምታሳየው ከ11-15 ከመቶ እድገት በመጭዎቹ አምስት አመታት ተቋዳሽ እንዲሆኑ ነው” ብለዋል።
a_obama-ban-unga-violent-terror-usa-isil-_2985798
https://amharic.voanews.com/a/obama-ban-unga-violent-terror-usa-isil-/2985798.html
የመንግስታቱ ድርጅትና ፕሬዝደንት ኦባማ ሁከተኛ ጽንፈኝነትን በማስወገድ ዙሪያ ተወያዩ
በእስልምና እምነት ተከታዮች ላይ በጅምላ የሚካሄደው ፍረጃ፤ ለሁከተኛ ጽንፈኝነትና ለሽብር ፈጠራ ማዳበሪያ የማቀበል ያህል ነው ሲሉ የተለያዩ መሪዎች እየተናገሩ ነው።
ንው ዮርክ — በተባበሩት መንግስታት ድርጅት 70ኛ ጉባዔ ጎን ትናንት ማክሰኞ በሁከተኛ ጽንፈኝነትና በሽብር ፈጠራ ላይ በተካሄደው ስብሰባ ላይ ISIL ወጣቶችን የማጋጋልና የመመልመል አቅም እንዳይኖረው ማድረግ እንደሚገባ፤ ስብሰባውን የመሩት የዩናይትድ ስቴይትስ ፕሬዝደንት ባራክ ኦባማ አሳስበዋል። በሌላ በኩል ደግሞ የተመልማዩ ብዛት በከፍተኛ ቁጥር ማሻቀብ አሳሳቢ እየሆነ መምጣቱን የመንግስታቱ ድርጅት ዋና ጸሃፊ ባን ኪ ሙን ተናግረዋል። “በሴቶችና በልጃገረዶች ላይ ርህራሄ የለሽ ጭካኔ ይፈጽማሉ። የሰላምን የፍትህና የሰብዓዊ ክብርን ዓለም አቀፍ እሴቶች ይጻረራሉ። እስላማዊ መንግስት ነኝ የሚለውን ቡድን የመሳሰሉ ሁከተኛ ጽንፈኝነትን የሚያራምዱ ቡድኖችን ለማሸነፍ የተባበረ ምላሽ መስጠት እንደሚገባ የተባበሩት መንግስታት ድርጅት ዋና ጸሃፊ ባን ኪ ሙን እየጎተጎቱ ነው። “በአንድ ሌሊት የማይጠፋ ግን ልናሸንፈው የምንችለው ችግር ነው። አሳታፊ ህብረተሰብን በመፍጠር ሰው ክብር ያለውን ኑሮ እንዲኖር በማስቻልና ይህንን እጅግ ጠቃሚ የሆነ ጉዞ ዘወትር በመንግስታቱ ድርጅት ቻርተርና በሰብዓዊ መብቶች ዓለም አቀፍ ድንጋጌዎች እየተመራን በማሳካት ልንጋፈጠው እንችላለን። ” ብለዋል ባን ኪ ሙን። የዩናይትድ ስቴይትሱ ፕሬዝደንት ባራክ ኦባማ ISILን በውጊያ ግንባር ማሸነፍ በቂ አይሆንም ብለዋል ፕሬዝደንት ኦባማ የሁከተኛ ጽንፈኝነትን ለመከላከል የተጠራውን ጉባዔ ሲከፍቱ። “ሲጀመርም ወጣቶችን እንዳያነሳሳና እንዳያቀጣጥል ሌሎችንም ለአመጽ መቀስቀስ እንዳይችል ነው ማድረግ ያለብን። ህብሩ የበዛ፤ ታጋሽ፣ ሁሉን አሳታፊ የሆነ ህብረተሰብ ለመገንባት እራሳችንን አስገዝተን መስራት አለብን ሲሉ ሚስተር ኦባማ አሳስበዋል። “እንዲህ ዓይነቱን ህብረተሰብ ጽንፈኞቹ ዘወትር የሚፈልጉትንና ሌሎችን ለማጥመድ የሚጠቀሙባቸውን፤ ጸረ-ሙስሊምና ጸረ ፍልሰተኛ ወይንም መጤ ጠል የሆኑ መከፋፈልን፤ ፍርሃትን፤ ቂምን የሚዘሩ የክፋት አድራጎቶችን ከውስጡ ማስወገድ የሚችል ነው። በዋይት ሃይውስ ቤተመንግስት ሁከተኛ ጽንፈኝነት ላይ የተካሄደ የምክክር ስብሰባ በየካቲት ወር በፕሬዝደንት ኦባማ ጥሪ የተካሄደ ሲሆን በኒው ዮርኩ ጉባዔ ከመቶ በላይ ሀገሮች በዚህ ጉባኤ ላይ ተገኝተዋል። የኢትዮጵያው ጠቅላይ ሚኒስትር አቶ ኋይለማርያም ደሳለኝም ነዚህ ጉባዔ ላይ ተካፍለዋል። ከ120 በላይ የሚሆኑ የሲቪል ማህበራት መሪዎችና የግሉ ዘርፍም ተካፍለዋል።
a_last-round-campaign-05-20-10-94526459_1458128
https://amharic.voanews.com/a/last-round-campaign-05-20-10-94526459/1458128.html
ፓርቲዎች ለእሁዱ ምርጫ የመጨረሻ ቅስቀሳቸውን አደረጉ
ለእሁዱ ምርጫ የፖለቲካ ፓርቲዎች በመላው ኢትዮጵያ የመጨረሻ ዙር የምረጡኝ ዘመቻቸውን አካሄዱ። እጩዎች በስብሰባዎች፣ ፖስተር በመለጠፍና ሙዚቃ በማሰማት የምረጡኝ መልእቶቻቸውን አስተላልፈዋል።
ከሀሙስ ጀምሮ የምርጫ ቅስቀሳ ማከናወን አይቻልም። እሁድ በሚደረገው የሀገር አቀፍና የክልል ምክር ቤቶች ምርጫ የሚሳተፉ ፓርቲዎች በዛሬውለት የምረጡኝ ዘመቻቸውን አቁመዋል። አዲስ አበባን ጨምሮ የተለያዩ የክልል ከተማዎች በከፍተኛ ስብሰባዎችና በየመንገዱ በተሰናዱ የምረጡኝ ቅስቀሳዎች ሁሉም ተወዳዳሪ ፓርቲዎች መልእክቶቻቸውን ሲያሰሙ ውለዋል። ቅስቀሳው ከ12 ሰአት ጀምሮ የቆመ ሲሆን ከአሁን በኋላ ስብሰባ ማካሄድ እንደማይቻል የምርጫ ስምምነቱ ይደነግጋል። በአምቦ ውሎአቸውን ሲቀሰቅሱ ውለው ማምሻውን ወደ አዲስ አበባ የተመለሱት የኦሮሞ ህዝብ ኮንግረስ-መድረክ ተወዳዳሪ ዶክተር መረራ ጉዲና ፓርቲያቸው ለመራጮች ባቀረበው የመጨረሻ የምረጡኝ ዘመቻ “መንግስት ላለፉት 18 አመታት ሀቀኛ ፌዴራላዊ ስርአትን እፈጥራለሁ ሲል ነበር፤ እስካሁን ድረስ ያለው የውሸት ፌዴራሊዝም ነው” ብለዋል። “እኛ ብንመረጥ ሀቀኛ የፌደራላዊ አስተዳደር እንፈጥራለን፤ እኛ ሀቀኛ የዴሞክራሲ አስተዳደርን በኢትዮጵያ እንፈጥራለን፤ ከተመረጥን የኢትዮጵያ አርሶ አደሮች የራሳቸው የመሬት ባለቤት ይሆናሉ፤ ብንመረጥ ለገበሬውም ለከተማውም ግብር እንቀንሳለን፤ የማዳበሪያ ዋጋ ይቀነሳል፤ መንግስት በኢትዮጵያ ህዝብ ላይ የጫነውን አምባገነናዊ አስተዳደር በህዝብ ድምጽ እናወርዳለን” ሲሉ መረራ ጉዲና የፓርቲያቸውን ራእይ አስቀምጠው መራጮች ድምጽ እንዲሰጧቸው ጠይቀዋል። ባለፉት 18 አመታት በመሰረተ-ልማት ግንባታ ከፍተኛ ለውጥ በማምጣት በኢትዮጵያ ልማታዊ መንግስት ለመመስረት እንደቻለ የሚናገረው የገዥው ፓርቲ ኢህአዴግ እጩና አለማየሁ ተገኑ የማእድንና ኤነርጂ ሚኒስትር ናቸው። “የተፈተነና ሀገሪቷን ከድህነት አውጥቶ የመካከለኛ ገቢ ካላቸው ሀገሮች ተርታ የሚያሰልፍ ፖሊሲዎችን ይዟል” ይላሉ ስለፓርቲያቸው ኢህአዴግ ሲናገሩ። ኢህአዴግ ከፍተኛ ፉክክር የሚጠብቀው የስምንት የተቃዋሚ ፓርቲዎች ጥምረት ከሆነው መድረክ ነው። መድረክ በአጭር ጊዜ ውስጥ ልዩነትን አቻችሎ መቀናጀቱናና በምርጫ የሚገኙ ውጤቶችን አስከብሮ ለዴሞክራሲ ሂደቱ አስተዋጽኦ እንደሚያደርግ የሚናገሩት ዶክተር ሀይሉ አርአያ በአዲስ አበባ በወረዳ 23 ይሳተፋሉ። በዚህ ወረዳ የቀደሞ የትግል አጋራቸው አቶ ሀይሉ ሻውል ተሳታፊ ናቸው። አቶ ሀይሉ ሻውል ፉክክሩ እንዳለ ሆኖ “ድምጽ መስጠቱን ለህዝቡ ትተን እርስ በእርስ ፍጥጫ ላይ ላለመግባት ወስነናል” ያላሉ። በዚህ ወረዳ ባለፈው ምርጫ ተወዳድረው የተመረጡት አቶ ሀይሉ ሻውል ሲሆኑ፤ በእሁዱ ምርጫ የወረዳው ህዝብ እንደሚመርጣቸው በእርግጠኝነት ይናገራሉ። የማእድንና ኤነርጂ ሚኒስትሩ አቶ አለማየሁ ተገኑ በሚወዳደሩበት ወረዳ 18 ከፍተኛ ፉክክር ይኖራል። የኢትዮጵያ ዴሞክራሲያዊ ፓርቲው ሙሼ ሰሙና የቀደሞው ፕሬዝደንት ነጋሶ ጊዳዳ በዚህ የምርጫ ጣቢያ ለፓርላማ መቀመጫ ይፋለማሉ።
a_amh-transportation-7-19-2011-125841858_1457695
https://amharic.voanews.com/a/amh-transportation-7-19-2011-125841858/1457695.html
መናኽሪያዎች ከመሃል አዲስ አበባ በመውጣታቸው ለተጨማሪ ወጪና እንግልት ተዳረግን ሲሉ ተገልጋዮች አማረሩ
አዲስ አበባ የሚገኙ መናኽሪያዎች የከተማዋን የትራንስፖርት ፍሰት አጨናንቀዋል በማለት ትራንስፖርት ቢሮው ወደተለያዩ አቅጣጫዎች እያወጣቸው ነው።
መሃል ከተማ የሚገኙ መናኸሪያዎች ወደ አዲስ አበባ መውጫዎች መዛዎራቸው ለከፍተኛ መንገላታትና ወጪ አጋልጦናል በማለት ተገልጋዮች አማረሩ። የከተማዋ ትራንስፖርት ቅርንጫፍ ስራ አስኪያጅ ችግሩ ጊዜያዊ ነው ይላሉ። ከመሃል ከተማ ታክሲና ሚኒባስ ይዘው ለሚሄዱ ሰዎች ደብረዘይት ናዝሬት አዋሳ የመሳሰሉ ከተሞች ቅርብ ሁንው ቆይተዋል። የለገሃሩ መናኽሪያ ወደ ቃሊቲ ከተዛወረ በኋላ ግን ከተሞቹ ርቀውናል፤ መንገላታቱም በዝቷል፤ ወጪውም ጨምሯል ይላሉ አንዳንድ አስተያየት ሰጪዎች። የአዲስ አበባ ትራንስፖርት ቅርንጫፍ መስሪያ ቤት ዋና ስራ አስኪያጅ ው/ሮ ትብለጥ አስጎዶም መናኽሪያዎች ከመሃል ከተማ እየወጡ ስላሉበት አሰራር ለቪኦኤ ሲናገሩ። “መናኽሪያዎች ወደ አዋሳኝ መውጫዎች እየወጡ ያሉበት ምክንያት ትራንስፖርት ማስተር ፕላኑን መሰረት በማድረግ ከተማው ውስጥ መጨናነቅ መፈጠር የለበትም። መጨናነቅ ከሚፈጥሩ ምክንያቶች አንዱ መናኽሪያዎች መሃል ከተማ መገኘታቸው ነው። እናም የትራንስፖርት ማስተር ፕላኑ በሚያዝዘው መሰረት መናኽሪያዎቹ ወደ አዲስ አበባ መውጫ በሮች እንዲሄዱ እንደሆነም በምሳሌ ያስረዳሉ። “ለጂማ መግቢያ በር አየር ጤና ላይ የተሰራ መናኽሪያ አለ። አስኮ አካባቢ የተሰራው ደግሞ ወደ ጎጃምና ጎንደር የሚሄዱ ተሳፋሪዎች የሚስተናገዱበት ማለት ነው። የቃሊቲው ደግሞ በምስራቅ በር ላሉ ከተሞች መውጫ ነው። ከፍተኛ መጨናነቅ ይፈጥር የነበረው የለገሃር መናኽሪያ በማስተር ፕላኑ መሰረት ወደ ቃሊቲ ተዛውሯል። በዚህም መጨናነቁን ቀላል በማይባል ሁኔታ ቀንሶታል። ከተገልጋዮችና አሽከርካሪዎች የሚደመጠው ግን ለየት ያለ ነው። ከደብረ ዘይት አዲስ አበባ የሚሰራው የሚኒባስ አሽከርካሪ እንዳለው የለገሃሩን መናኽሪያ የማዘዋዎሩ እርምጃ ጥናት የተካሄደበት አይመስልም። “አንድ ውሳኔ ሲደረግ ከህዝብ ጋር እየተወያዩ ቢሆን አማራጭ ይኖረዋል። ይህን ውሳኔ ከመወሰን በፊት ለህዝቡ በቂ ታክሲ አለዎይ፣ ድሮስ የቃሊቲ ህዝብ ታክሲ ያገኝ ነበረዎይ፣ ከክፍለ ሀገር የሚመጣው ህዝብ በቂ ትራንስፖርት ያገኛል ወይ ተብሎ ምንም ጥናት ሳይካሄድ መናኽሪያው ወደዚህ መጣ እኛም እንድንሰራ ተገደድን፤ የክሱ መጠንም በዛብን ስለዚህ እኛ ወደዚያ አናልፍም። ከባለቤታቸውና ልጃቸው ጋር በኮንትራት ታክሲ የመጡ አስተያየት ሰጪም ለተጨማሪ ወጪ መዳረጋቸውን ተናግረዋል። “ቀጥታ ለገሃር ሂደን የምንፈልገውን መኪና ይዘን ወደምንፈልግበት ቦታ እንሄድ ነበረ። አሁን ብዙ መኪና ተገለባብጠህና ብዙ ከፍለህ ነው የምትመጣው። እናም በጣም ፈታኝና አስቸጋሪ ነው። በሰላም አውቶብስ ከመቀሌ አዲስ አበባ የገቡት ጥዋት መሆኑን የተናገሩት ሁልት እናቶች፤ ከያዙት እቃ ጋር ወደ ደብረ ዘይት ለመሄድ ያደረጉት ጉዞ አድካሚ ሁኖባቸዋል። “ችግር ደርሶብናል። እየተጉላላን ነው። መናኽሪያው አማካይ ቦታ ቢሆን ኖሮ ለተሳፋሪውም ለነጋዴውም ጥሩ ነበር። እኛ ለአንድ ቀን እንዲህ የሰለቸን በየቀኑ ለሚመላለስ ምን ያህል አሰልቺ እንደሆነ ነው የምነግርህ። በመሆኑም ተገልጋዮቹ ወደ ቃሊቲ ለመሄድም ሆነ ለመመለስ ለእንግልት እንደዳረጋቸው ይናገራሉ። ናዝሬትና አዋሳን ከመሳሰሉ ከተሞች ከምሽቱ 3 ሰዓት የደረሱ ተሳፋሪዎች ወደመሃል ከተማ ለመድረስ ታክሲ አጥተው ሲቸገሩ በቦታው የነበረ የቪኦኤ ዘጋቢ ተመልክቷል። የከተማዋ ትራንስፖርት ቅርንጫፍ ኃላፊ ወ/ሮ ትብለጽ ግን ችግሩ ጊዚያዊ ነው ይላሉ። “ከመሃል ከተማ ወደ ቃሊቲ የሚሄዱ የህዝብ ማመላለሻ ሚኒባስ፣ ሃይገር፣ አንበሳ ተሽከርካሪዎችአሉ። ከቃሊቲ መርካቶ የሚሄደው ህዝብ እንደሚስተናገደው ሁሉ ሌላውም ከቃሊቲ ወደ መሀል በሚመጡ ተሽከርካሪዎች ነው የሚስተናገዱት። ስለዚህ ልዩነት ያለው አይመስለኝም። የአቅርቦት ችግሩን እያየን ትራንስፖርት ለማቅረብ ዕቅድ ይዘናል። ችግሮች ለጊዜው ሊከሰቱ ይችላሉ። አሁን በማስተር ፕላኑ መሰረት መስራት ያለብንን መስራት፤ መውጣት ያለበት መውጣት አለበት። ጊዚያዊ ችግር ሳይሆን መታየት ያለበት ዘለቄታው ነው ምክንያቱም አቅርቦትን ከፍላጎት ጋር እናጣጥማለን ብለን ነው እየሰራን ያለነው። ለተወሰነ ጊዜ ችግር ይኖራል ግን እሱንም ለመቅረፍ ሌት ተቀን እየሰራን ነው ያለነው።
a_special-report-is-africa-ready-for-covid-19-pandemic-voa-with-alula-kebede-march-2020_5331398
https://amharic.voanews.com/a/special-report-is-africa-ready-for-covid-19-pandemic-voa-with-alula-kebede-march-2020/5331398.html
አፍሪቃ ተዘጋጅታ ይሆን?
“..ሕዝባችንን ከአደጋ ለመጠበቅ፣ በሽታውን ለመቆጣጠር የሚያግዙ እና የቫይረሱ መዛመት በማሕበረሰብ ና በምጣኔ ሃብት ላይ የሚያሳድረውን ጫና ለመቀነስ አስቸኳይ እና ጥብቅ ዕርምጃዎች ለመውሰድ ወስነናል። አደጋን ለመቆጣጠር በወጣው ድንጋጌ መሠረት የአስቸኳይ ጊዜ አዋጅ አውጀናል። ይህም ወረርሽኙን በመከላከል እና ሥርጭቱን በመቀነስ ላይ የሚያተኩር የተቀናጀ የአደጋ አመራር ዘዴ እንዲኖረን ያስችለናል፡፡ ..” የደቡብ አፍሪቃው ፕሬዝዳንት ሲረል ራማፎሳ።
ዋሽንግተን ዲሲ — አፍሪቃ የኮረናቫይረስን መዛመት ለመግታት የቱን ያህል ተዘጋጅታ ይሆን? በአህጉር ደረጃ የቫይረሱ ሥርጭት አሁንም ገና በዝቅተኛ ደረጃ ላይ ቢሆንም፤ አንዴ ከገባ በኋላ ግን በቀናት ውስጥ እየታየ ያለውን የፍጥነት መዛመት ተከትሎ በርካታ የአፍሪቃ አገሮች ወረርሽኙን ለመግታት ልዩ ልዩ ዕርምጃዎችን በመውሰድ ላይ ናቸው። ይሁን እንጅ አንዳንድ አገሮች ቫይረሱ የደቀነውን ብርቲ ፈተና ለመቋቋም የሚያስችል የመሰረተ ልማትም ሆነ የቴክኒክ ብቃት የላቸውም። ይህን ዓለምን እያራደ የሚገኝ ወረርሽኝ የጥድፊያ መዛመት ለመግታት ለመሆኑ አሕጉረ-አፍሪቃ የቱን ያህል ተዘጋጅታ ይሆን? በወረርሽኙ ብርታት አሁንም ገና ከጅማሬው ደረጃ ላይ ያለችው አፍሪቃ 372 ሰዎች ለቫይረሱ መጋለጣቸው የተረጋገጠባት እና እስካሁን 8 ሰዎች ለሕልፈት መዳረጋቸው የተዘገበባት አሕጉር .. ዓለም አቀፉ ወረርሽኝ ቀደም ብሎ ክፉኛ ካጠቃቸውና ካሁን ቀደም ታይቶ የማያውቅ የተባለውን ጨምሮ በፍጥነት በወሰዷቸው እርምጃዎች ከተሳካላቸው አገሮችም ሆነ ካልሰመረላቸው ሌሎች የቱን ያህል ትምሕርት ቀስማ ይሆን? ማድረግ ያለባትን ብቻ ሳይሆን በሰዓቱ ማድረግስ ተችሏት ይሆን? ወይም ጀምራለች? እስካሁን ከሃምሳ አራቱ አገሮች ከፊል ያህሉ (27 አገሮች) ለቫይረሱ የተጋለጡ ሰዎች በድንበሮቻቸው ክልል ውስጥ መኖራቸውን በምርመራ አረጋግጠዋል። እናም ያ ቁጥር በየሰዓቱ እየጨመረ ነው። እስኪ አንዳንዱን እያነሳን የአሕጉሪቱን ይዞታ በወፍ በረር መልከት እናድርግ።
a_us-ethiopian-relations-05-27-10-95041989_1461113
https://amharic.voanews.com/a/us-ethiopian-relations-05-27-10-95041989/1461113.html
የምርጫ ውጤቱን ተከትሎ ዩናይትድ ስቴትስ ለኢትዮጵያ መንግስት ማስጠንቀቂያ ሰጠች
የግንቦት 15ቱ የምርጫ ሂደትና ውጤት ዩናይትድ ስቴይትስን አላስደሰተም። በአውሮፓ ህብረት የአለም አቀፍ መስፈርቶችን አለማሟላቱ የተገለጸው ምርጫ፤ ዩናይትድ ስቴይትስ ከኢትዮጵያ ጋር ያላትን ግንኙነት ሊጎዳው ይችላል።
“ኢትዮጵያ ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር ላላት ግንኙነት ክብደት የምትሰጥ ከሆነ ለዚህ በጣም ቀጥተኛና ጠንካራ መልዕክት ጽኑ ትኩረት መስጠት አለባት” የዩናይትድ ስቴይትስ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ቃል አቀባይ ፒ.ጄ ክራውሊ የኢትዮጵያውያን የመምረጥ መብት የጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ መንግስት፥ ብሄራዊው የምርጫ ቦርድ፥ ገዢው ፓርቲና ደጋፊዎቹ በመላው የምርጫ ሂደት በፈጸሙዋቸው ተግባሮች ተገድቧል ብለዋል። የኦባማ አስተዳደር በጸጥታና በሌሎችም ጉዳዮች ላይ የኢትዮጵያን ትብብር ቢፈልገውም በምርጫው አካሄድ ላይ ቅሬታ እንዳለው ገልጾ፤ ግንኙነታቸው የኢትዮጽያ መንግስት ምርጫውን አስመልክቶ ለተንጸባረቁ ስጋቶች ምላሽ በመስጠቱና ባለመስጠቱ ላይ ሊወሰን እንደሚችል በመጥቀስ አስጠንቅቋል። የኦባማ አስተዳደር ይህን ያለው፣ ጊዜያዊው የምርጫ ውጤት ገዢው ፓርቲና ተባባሪዎቹ ከ500 በላይ በሆኑት የምክር ቤቱ መቀመጫዎች ከሶስት በስተቀር በሙሉ መያዙን ካመለከተ በኋላ ነው። በሀገሪቱ ከአምስት አመታት በፊት ከተካሄደው ምርጫ በኋላ የወጡት የምርጫ ህጎችና ስነምግባሮች ግልጽና ወሳኝ በሆነ መንገድ የገዢውን ፓርቲ ጥምረት የሚጠቅሙ ናቸው ሲሉ ቃል አቀባይ ፒ.ጄ ክራውሊ አስገንዝበዋል። “ኢትዮጵያ ከዩናይትድ ስቴትስ ጋር ላላት ግንኙነት ክብደት የምትሰጥ ከሆነ ለዚህ በጣም ቀጥተኛ፤ ጠንካራ መልዕክትና ጽኑ ትኩረት መስጠት አለባት። እኛ ክልላዊ ጸጥታንና የአየር ለውጥን በመሳሰሉና በሌሎች ጉዳዮች ከኢትዮጽያ ጋር ላለን ግንኙነት ክብደት ሰጥተን እንመለከተዋለን። ስለሆነም ከዚህ መንግስት ጋር አብሮ መስራቱን እንቀጥላለን። ይሁንና የኢትዮጵያ መንግስት ዲሞክራስያዊ ተቋማትን ለማሻሻል መውሰድ ያለበት እርምጃዎች እንዳሉ ግልጽ እናደርጋለን” ሲሉ ቃል አቀባይ ፒ.ጄ ክራውሊ መልዕክት አስተላልፈዋል። የኢትዮጽያ መንግስት በበኩሉ ምርጫው ነጻ፥ ፍትሃዊና ዲሞክራስያዊ ነበር ብሏል።
a_amh-kt-libya-us-allies-air-strike-20march2011_1458294
https://amharic.voanews.com/a/amh-kt-libya-us-allies-air-strike-20march2011/1458294.html
ዩናይትድ ስቴትስ እና ሸሪኮቿ በሊቢያ የዓየር ጥቃቱን ቀጥለዋል
ከበረራ ነጻ ቀጣና በመከለልና ሲቪሎችን ከጥቃት መጠበቅና ለሰብዓዊ ርዳታ ማለፊያ መንገዶችን የመክፈቱን ተልዕኮ በማገዙ ርምጃ በጣም ቀደም ባለ መልኩ ጠቀም ያለ ክንዋኔ አድርገናል፣ አድሚራል ሙለን።
ጋዳፊ በምላሹ በረጅም ጦርነት እጠምዳችኋለሁ ሲሉ ዛቱ ዩናይትድ ስቴትስ እና ሸሪኮችዋ በሊቢያ በመዲና ትሪፖሊ አጠገብ ባሉ የሀገሪቱ መንግሥት ዒላሚዎች ላይ የጀመሩትን ያየር ጥቃት ቀጥለዋል። ርምጃው እየተወሰደ ያለው የሊቢያ የዓየር ክልል ከበረራ የነፃ ክልክል እንዲሆንና ህዝቡን ከመንግሥቱ ጥቃት ለመከላከል በተባበሩት መንግሥታት ውሳኔ በተፈቀደው መሰረት ሲሆን የምዕራባውያን የጦር አውሮፕላኖች ትሪፖሊ አካባቢ ቦምቦች ጥለዋል። ከሞማር ጋዳፊ ታማኝ ኃይሎች ጸረ አውሮፕላን ተኩስ ተሰንዝሮባቸዋል። ከበረራ ነጻ ቀጣና በመከለል ሲቪሎችን ከጥቃት መጠበቅና ለሰብዓዊ ርዳታ ማለፊያ መንገዶችን የመክፈቱን ተልዕኮ በማገዙ ርምጃ በጣም ቀደም ባለ መልኩ ጠቀም ያለ ክንዋኔ አድርገናል፣ ይላሉ አድሚራል ሙለን። ዛሬ የዩናይትድ ስቴትስ ከፍተኛው የጦር ሰራዊት አዛዥ አድሚራል ማይክ ሙለን በሰጡት ቃል ትናንት ቅዳሜ የጀመረው ለበረራ ክልክል ቀጣና ማስከበሪያ ርምጃ የመጀመሪያ ምዕራፍ በሚገባ ተከናውኗል ብለዋል። ርምጃው ከተጀመረ ወዲህ አንድም የሊቢያ አውሮፕላን እንዳልበረረ አድሚራል ማይክ ሙለን ገልጠዋል። የሊቢያው መሪ በበኩላቸው ምዕራባውያኑን ኃይሎች በተራዘመ ጦርነት እጠምዳቸዋለሁ ሲሉ ዝተዋል። ጋዳፊ ዛሬ ማለዳ በመንግሥቱ ቴሌቪዥን ሲናገሩ የዩናይትድ ስቴትስና የአውሮፓ ሀገሮች የሚገቡበት ምክንያት የለም፥ የዓየር ጥቃቱ ከአሸባሪ ተግባር ይቆጠራል ብለዋል። የሊቢያ መንግሥት ቴሌቭዢን በአየር ጥቃቶቹ አርባ ስምንት ሰዎች ተገድለዋል፥ ሌሎች መቶ ሃምሳ ሰዎች ቆስለዋል ያለ ሲሆን አድሚራል MULLEN ግን በሲቪሎች ጉዳት ስለመድረሱ ያገኘነው ማስረጃ የለም ሲሉ አስታውቀዋል። የዩናይትድ ስተትስ የመከላከያ ሚኒስቴር እንደገለጠው ሚዴቴራኒያን ባህር ላይ ካሉ የዩናይትድ ስቴትስ የብሪታንያ መርከቦች እና ባህር ሰርጓጆች ላይ በተተኮሱ ከመቶ አስራ ሁለት በላይ ሚሳይሎች ለህብረቱ ኃይሎችና ለሊቢያ ሲቪሎች በቀጥታ አደጋ የተባሉ ዒላማዎች ተመትተዋል። የሊቢያን ሲቪሎች ከሚስተር ጋዳፊ ታማኝ ኃይሎች ጥቃት ለመጠበቅ አስፈላጊው ርምጃ ሁሉ ይወሰድ ብሎ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅት መፍቀዱ ይታወቃል። በብራዚል ጉብኝት ላይ ያሉት የዩናይትድ ስቴትስ ፕሬዚደንት ባራክ ኦባማ፥ ሚስተር ጋዳፊ ምዕራባውያን ከወታደራዊ ርምጃ በቀር ሌላ አማራጭ እንዳይኖረን አድርገዋል ብለዋል። በለንደን ደግሞ የብሪታንያ ጠቅላይ ሚኒስትር ዴቪድ ካመሮን በሚስተር ጋዳፊ ላይ የተወሰደው ርምጃ አስፈላጊ ህጋዊና ትክክለኛ ነው ብለዋል።
a_opdo-corruption-commision-03-16-11-118098154_1460152
https://amharic.voanews.com/a/opdo-corruption-commision-03-16-11-118098154/1460152.html
በኦሮሚያ በሙስና ተጠርጥረው የታሰሩት የመንግስት ባለስልጣናት ከ50 እንደማይበልጡ ጸረ-ሙስና አስታወቀ
በሰበታ፣ በሻሸመኔ፣ ነቀምትና ሌሎች አካባቢዎች ከመሬት ሽያጭ ጋር በተያያዘ የክልሉ የስነ-ምግባርና የጸረ-ሙስና ኮሚሽን፤ ባለስልጣናትን ማሰሩንና ተጨማሪ ማጣራት በማድረግ ላይ እንደሆነ ገልጿል።
የኦሮሚያ ክልል የስነ-ምግባርና ጸረ-ሙስና ኮሚሽን በሙስና ጠርጥሮ በቁጥጥር ስር ያዋላቸው ባለስልጣናት ከሀምሳ የማይበልጡ መሆኑን አስታወቀ። ይሄ ቁጥር ባለፉት ስድርት ወራት የታሰሩትን እንደማያካትት የክልሉ የጸረ-ሙስና ኮሚሽን ቃል አቀባይ አቶ ጠይብ አባ ፎጊ ገልጸዋል። ከአንድ ሳምንት በላይ የፈጀው የኦሮሞ ሕዝብ ዴሞክራሲያዊ ድርጅት ግምገማ ከ120 በላይ ከዝቅተኛ እስከ ከፍተኛ ባለስልጣናትን የሙስና ጉዳይ መመርመሩን ምንጮችን ጠቅሶ የሪፖርተር ጋዜጣ ዘግቧል። አቶ ጠይብ እንደሚሉት ቁጥሩ የተጋነነ ነው። ሆኖም ባለፉት ስድስት ወራት ከ1-10 በሚደርስ ጽኑ እስራት የተቀጡት ባለስልጣናት ሲታከሉበት ቁጥሩ ወደዚያው የሚጠጋ ይሆናል። በተለይ በሰበታ፣ አለምገና፣ ሻሸመኔ፣ ነቀምቴና በጠቅላላው በአዲስ አበባና በአካባቢዋ የሚገኙ ከተሞች ሹማምንት በሙስና ተጠርጥረው ከታሰሩት የሚበዙት ናቸው። ከህዝብን መሬት ለባላሃብቶችና ለግለሰቦች፤ በጥቅም በመደለል የሚዘርፉ ባለስልጣናት መበራከታቸውን ጠንቅቀው እንደሚያውቁ፤ የኢትዮጵያው ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ በሳምንቱ መጨረሻ ለጋዜጠኞች በሰጡት መግለጫ አብራርተዋል። “መሬት የዘረፉም ያልዘረፉም ሰዎች እንዳሉ እናውቃለን። ዋናው አደጋ ዘራፊው ሳይሆን አዘራፊው ነው” ብልዋል አቶ መለስ። መሬት ከዘረፉት ባለሃብቶች ጥቂቶቹ ለፍርድ እንደሚቀርቡና የተቀሩት ደግሞ ምህረት ተደርጎላቸው በከባድ አስተዳድራዊ ቅጣት ይቅርታ እንደሚደረግላቸው ተናግረዋል። “ያዘረፉት የመንግስት ሰራተኖች በሙሉ ግን፤ በሙሉ ፍርድ ቤት ይሄዳሉ። ትልቁ አደጋ የመንግስት ሙስና ነው። ” ብለዋል አቶ መለስ። የኦሮሚያው የስነ-ምግባርና ጸረ-ሙስና ኮሚሽን ቃል አቀባይ አቶ ጠይብ እንደሚሉት፤ በክልሉ ሙስናን ለመከላከልና ተጠያቂነት እንዲኖር መንግስት ከፍተኛ እንቅስቃሴ ላይ ነው። ሆኖም ሙስናን በአጭር ጊዜ ውስጥ ማጥፋት በጣም ከባድ እንደሆነ አቶ ጠይብ ያሳስባሉ። ሙስና በኦሮሚያ ክልል ስር የሰደደ እንደሆነና፤ በተለይ ከመሬት ጋር የተያያዘ ስርቆት መበራከቱን ነዋሪዎችም፤ ከፍተኛ የኢህአዴግ ባለስልጣናትም በተለያየ ጊዜ ይገልጻሉ። ችግሩን ከስር መሰረቱ ለመቅረፍ ግን፤ ከላይ እስከታች ያለውን መዋቅር መፈተሽ እንደሚያስፈልግ ለአሜሪካ ድምጽ አስተያየታቸውን የሰጡ የአዳማ ነዋሪ ያሰምሩበታል።
a_price-hike-holiday-09-07-10-102377579_1459589
https://amharic.voanews.com/a/price-hike-holiday-09-07-10-102377579/1459589.html
የብር ምንዛሬ ማስተካከያው የዋጋ ንረትን አስከተለ
በመርካቶና በተለያዩ አካባቢዎች የሚገኙ ሱቆች በተለያ ከውጭ በሚመጡ ምርቶች ላይ የ 20 ከመቶ የዋጋ ጭማሪ አድርገዋል።
የአመት በአሎች መደራረብ የዋጋ ጭማሪውን አባብሶታል ባለፈው ሳምንት የኢትዮጵያ ብሄራዊ ባንክ የብርን የውጭ ምንዛሬ ቀንሷል። የአንድ የአሜሪካ ዶላር በ16.4 ብር እንዲመነዘር ለባንኮች የተላለፈው መመሪያ ከነሃሴ 26 ቀን ጀምሮ በስራ ላይ ውሏል። ይህንን ተከትሎ ከውጭ አገር የሚገቡ ሸቀጦች ላይ ከፍተኛ የዋጋ ጭማሪ ተከስቷል። ሸማቾች እንደሚናገሩት ሰሞኑን የሸቀጦችና የምርቶች ዋጋ በእጅጉ ጨምረዋል። ብር ከውጭ አገር የመገበያያ ገንዘቦች ጋር ያለው ዋጋ እንዲወርድ መመሪያው ከተላለፈ በኋላ ሱቆች ከውጭ አገር በሚያስገቧቸው ምርቶች ላይ ተመሳሳይ የሆነ ጭማሪ አድርገዋል። በአንዳንድ እቃዎች የ20 ከመቶ ጭማሪም ታይቷል። አዲስ አመት እየቀረበ ነው። ለአንድ ወር የሚዘልቀው የረመዳን ጾምም በመገባደድ ላይ ይገኛል። በዋጋ ደረጃ ደግሞ የሁለቱ በአሎች መደራረብ ፍላጎቱን እንደሚጨምርና ተከትሎ የዋጋ መናር እየታየ መሆኑን ያነጋገርናቸው ሸማቾች ገልጸውልናል።
a_eu-ethiopia-election-05-20-10-94531949_1461443
https://amharic.voanews.com/a/eu-ethiopia-election-05-20-10-94531949/1461443.html
በኢትዮጵያ ምርጫ እስካሁን የጎላ ችግር እንዳልታየ የአውሮፓ ህብረት ገለጸ
በተፎካካሪ ፓርቲዎች መካከል አንዳንዴ የእርስበርስ መካሰስ ቢኖርም ሁሉም ወገኖች ባለፈው ምርጫ የታየው ግጭት እንዲደገም አይፈልጉም ይላሉ የህብረቱ የምርጫ ታዛቢ ቡድን መሪ ።
ሂደቱ እንደ ምርጫ 97 የተሟሟቀ እንዳልሆነ ተስ በርማን ተናግረዋል የኢትዮጵያ ብሄራዊው የምርጫ ቦርድ ለአርባ ሶስት ሺህ የምርጫ ጣቢያዎች የሚያስፈልጉ የምርጫ ቁሶችን ለማቅረብ የሚችለውን ሁሉ እያደረገ ነው ሲሉ በኢትዮጽያ የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢዎች ሃላፊ ተስ በርማን ተናገሩ። ተስ በርማን የኢትዮጵያን ምርጫ የሚከታተሉት የአውሮፓ ህብረት የረዥም ጊዜ ታዛቢዎች ከቅርብ ሳምንታት ወዲህ በመላ ሀገሪቱ ሲዘዋወሩ ቆይተዋል። ጊዜ ታዛቢዎቹ ደግሞ አሁን ከአዲስ አበባ ወጥተው እየተንቀሳቀሱ ነው ብለዋል። “ከአምስት አመታት በፊት ከተከሄደው ምርጫ ጋር ሲወዳደር የያኔውን ያህል የተሟሟቀ አይመስልም። ክርክሮቹ ግን ሞቅ ያሉ ናቸው። መካሰስ ቢኖርም ሁሉም ወገኖች ባለፈው ምርጫ የታየው ግጭት እንዲደገም የሚፈልጉ አይመስለኝም። መንፈስ የራቁ ናቸው። ” ይላሉ በርማን። የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢዎች ሃላፊ አያይዘውም “እዚህ ያለነው፣ የዚህ አመቱን ምርጫ ለመታዘብ እንጂ ያለፈውን ለመዳሰስ ስላልሆነ የምናተኩረው በዚህ አመቱ ምርጫ ላይ ነው። ክሶችና አስተያየቶች ላይ ሳይሆን በቦታው ላይ ባለው ሀቅና ሊጣሩ በሚችሉ ነገሮች ላይ ይሆናል” በማለት በርማን አስረድተዋል። የኢትዮጵያ ብሄራዊው የምርጫ ቦርድ ለአርባ ሶስት ሺህ የምርጫ ጣቢያዎች የሚያስፈልጉ የምርጫ ቁሶችን ለማቅረብ የሚችለውን ሁሉ እያደረገ ነው ሲሉ በኢትዮጽያ የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢዎች ሃላፊ ተስ በርማን ተናገሩ። ተስ በርማን የኢትዮጵያን ምርጫ የሚከታተሉት የአውሮፓ ህብረት የረዥም ጊዜ ታዛቢዎች ከቅርብ ሳምንታት ወዲህ በመላ ሀገሪቱ ሲዘዋወሩ ቆይተዋል። ጊዜ ታዛቢዎቹ ደግሞ አሁን ከአዲስ አበባ ወጥተው እየተንቀሳቀሱ ነው ብለዋል። “ከአምስት አመታት በፊት ከተከሄደው ምርጫ ጋር ሲወዳደር የያኔውን ያህል የተሟሟቀ አይመስልም። ክርክሮቹ ግን ሞቅ ያሉ ናቸው። መካሰስ ቢኖርም ሁሉም ወገኖች ባለፈው ምርጫ የታየው ግጭት እንዲደገም የሚፈልጉ አይመስለኝም። መንፈስ የራቁ ናቸው። ” ይላሉ በርማን። የአውሮፓ ህብረት የምርጫ ታዛቢዎች ሃላፊ አያይዘውም “እዚህ ያለነው፣ የዚህ አመቱን ምርጫ ለመታዘብ እንጂ ያለፈውን ለመዳሰስ ስላልሆነ የምናተኩረው በዚህ አመቱ ምርጫ ላይ ነው። ክሶችና አስተያየቶች ላይ ሳይሆን በቦታው ላይ ባለው ሀቅና ሊጣሩ በሚችሉ ነገሮች ላይ ይሆናል” በማለት በርማን አስረድተዋል።
a_kenya-ethiopia-raids-5-4-11-121275334_1458776
https://amharic.voanews.com/a/kenya-ethiopia-raids-5-4-11-121275334/1458776.html
ከኢትዮጵያ ጋር በሚዋሰነው የኬንያ ድንበር በተከሰተ ግጭት ከ20ባላይ ሰዎች ተገደሉ
ከደቡብ ኢትዮጵያ ወደኬንያ ከብት ለመንዳት ድንበር የተሻገሩ የመሪለ ጎሳ አባላት (በአካባቢው አጠራር ደሰነች) ባደረሱት ጥቃት ከ20 በላይ ሰዎች መገደላቸውንና የሟቾቹ ቁጥር ሊያሻቅብ እንደሚችል ኬንያ አስታወቀች።
ወደ 50 የሚጠጉ የደረሱበት አይታወቅም ኢትዮጵያን በሚያዋስነው የኬንያ ድንበር በግጦሽ መሬትና ከብቶችን ዝርፎ በመንዳት በተቀሰቀሰ ግጭት ከ20 በላይ ሰዎች ሲገደሉ፤ ወደ 50 የሚጠጉ የደረሱበት አይታወቅም። በኬንያ ፖሊስና የምገናኛ ብዙሃን ይፋ የሆኑ መረጃዎች እንደሚያትቱት ጥቃቱ የደረሰው በኬንያዊያኑ ላይ ነው። የሮይተርስ የዜና ምንጭ የስምጥ ሸለቆ ክፍለሃገር የፖሊስ አዛዥ ኦስማን ዋርፋን ጠቅሶ እንደዘገበው፤ በጥቃቱ 19 ኬንያዊያን ተገድለዋል። ቆይተው የወጡ ዘገባዎች የሟቾቹን ቁጥር ከ20 በላይ ሲያደርሱ፣ ጉዳት ከደረሰባቸውም ሴቶችና ህጻናት ይገኙባቸዋል። ሰኞለት ከኢትዮጵያ ድንበር ጨው ባህር አካባቢ ገስግሰው የመጡ አርብቶ አደሮች ቶንዶያንግ በሚባለው የቱርካና ሃይቅ አካባቢ መንደር ደርሰው፤ በኬንያዊያኑ ላይ ተኩስ በመክፈት እንደገደሏቸውና ከብቶቻቸውን እንደነዱ የአካባቢው ፖሊስ አስታውቋል። አንዳንድ የአይን ምስክሮች ከኢትዮጵያዊያኑም የተገድሉ እንዳሉና በጠቅላላው የግጭቱ ተጎጂዎች ቁጥር ከ42 በላይ እንደሆነ ተናግረዋል። በጥቃቱ ከተገደሉት በእድሜ ትንሹ የ3ዓመት ወንድ ልጅ ሲሆን፤ የመንደሩ ነዋሪዎች ያለምንም ማማረጥ በጥይት እንደተደበደቡ ተናግረዋል። በኢትዮጵያ በኩል በጉዳዩ ላይ የተሰጠ መግለጫ የለም። የጎሳዎች በግጦሽ መሬትና በከብት መንዳት ግጭት መጠመድ በአካባቢው የተለመደ ክስተት ነው። ባለፈው ሳምንት የኢትዮጵያ የአደጋ መከላከልና የሰብአዊ እርዳታ ማስተባበሪያ ድርጅት በደቡብና ምስራቅ ኢትዮጵያ የምግብ እርዳታ የሚያስፈልጋቸው ዜጎች ቁጥር ጨምሯል ሲል ማስታወቁ አይዘነጋም። የአደጋ መከላከል ኤጀንሲ በጥር ወር መጀመሪያ 2.8 ሚሊዮን ዜጎች የውጭ እርዳታ እንደሚያስፈልጋቸው አስታውቆ፤ ተገቢው እርዳታም እንዲደረግለት ለጋሾችን ጠይቆ ነበር። ለቪኦኤ በስልክ ቃላቸውን የሰጡት የድርጅቱ ስራ አስኪያጅ ታደሰ በቀለ፤ የተረጂዎቹ ቁጥር 3.2 ሚሊዮን እንደሆነ ገልጸዋል። ይህንን ተከትሎ የአለም የምግብ ፕሮግራም (WFP) ባወጣው መረጃ፤ በደቡብ ኢትዮጵያ በዝናብ እጥረት ሳቢያ የአርብቶ አደር አካባቢዎች ድርቅ በመከሰቱ የግጦሽ መሬት ሲመናመን አርብቶ አደሮች ለከብቶቻቸው ግጦሽ ፍለጋ ወደ ግጭት ያመራሉ የሚል ስጋት እንዳደረበት አስታውቆ ነበር። በአዲስ አበባ የWFፒ ቃል-አቀባይ ሱዛና ኒኮል ውሃና የከብት መኖ ለማጓጓዝ ጥረት ቢደረግም፤ ከችግሩ ስፋት አንጻር፤ ሁሉን ለማዳረስ አለመቻሉንና የከብቶች ሞት መቀጠሉን በወቅቱ ገልጸው ነበር። “የከብት መኖና የውሃ እጥረት በአንዳንድ አካባቢዎች በእጅጉ የጠና ሆኗል። ከብቶቹ መሞታቸው ከቀጠለ፤ ችግሩ ይባባስና የሁሉንም ሰው ደጅ ያንኳጓል” ብለዋል። የኢትዮጵያ የምግብ እጥረት የተከሰተው በዚህ ወር መግቢያ የአለም ባንክ በአለም ዙሪያ የ36 ከመቶ የምግብ ዋጋ ጭማሪ በዚህ አመት እንደተስተዋለ ይፋ ባደረገበት ማግስት ነው።
a_amh-sudan-mengistu-7-13-11-125520118_1458426
https://amharic.voanews.com/a/amh-sudan-mengistu-7-13-11-125520118/1458426.html
ለመንግስቱ ኃይለማርያም ቤት ሰርታለች የሚሉ ዘገባዎችን ደቡብ ሱዳን አስተባበለች
ደቡብ ሱዳን ለመንግስቱ ኃይለማርያም ቤት ሰርታለች የሚሉ ዘገባዎች የሃሰት ወሬዎች ናቸው ስትል አስተባበለች። አላማው ደቡብ ሱዳንን ከኢትዮጵያ ጋር ለማጣላት ነው ብሏል መንግስቱ።
የደቡብ ሱዳን አስተዳድር ለቀድሞው የኢትዮጵያ ፕሬዝደንት መንግስቱ ኃይለማርያም ዘመናዊ የመኖሪያ ቤት ሰርቷል በሚል የተሰራጩ ዘገባዎችን አስተባበለ። የደቡብ ሱዳን መንግስት ለቪኦኤ በሰጠው ቃል ዘገባዎቹን አስተባብሎ፤ እንዲህ መሰል የሃሰት ወሬዎችን የሚያሰራጩት በኢትዮጵያና በደቡብ ሱዳን በኩል ቅራኔ እንዲኖር የሚፈልጉ ሃይሎች ናቸው ብሏል። ቅዳሜለት የአለማችን 193ኛው አገር ሆና ነጻነቷን ያወጀችው ደቡብ ሱዳን፤ ለቀድሞው የኢትዮጵያ ፕሬዝደንት መንግስቱ ኃይለማርያም ዘመናዊ የመኖሪያ ሰርታ አጠናቃለች በሚል የተሰራጩ ዘገባዎች የሃሰት ወሬዎች ናቸው ሲሉ የመንግስቱ ቃል አቀባይ በተለይ ለቪኦኤ ገልጸዋል። መንግስቱ ኃይለማርያም በስልጣን ላይ በቆዩበት ወቅት ለደቡብ ሱዳን አማጽያን ያደርጉት የነበረውን እርዳታ ታሳቢ በማድረግና፣ የደቡብ ሱዳን ነጻ አውጭ ጦር SPLA መሪ የነበሩት ዶር ጆን ጋራንግንና በርካታ ስደተኞችን በኢትዮጵያ እንዲኖሩ በመፍቀዳቸው፤ ውለታ ለመመለስ ደቡብ ሱዳን ለመንግስቱ ቤተሰቦች ዘመናዊ የመኖሪያ ቤት መገንባቷን ዘገባዎች አትተዋል። የደቡብ ሱዳን መንግስት ቃል አቀባይ ዶር በርናባ ቤንጃሚን፤ ዘገባዎቹ ከእውነት የራቁ ናቸው ሲሉ አስተባብለዋል። “ይሄ በእውነቱ የደከመ ውሸት ነው። አፋቸውን በውሸት ያጨቁ አፍሰህ አቅመኞች የሚያስወሩት ነው። ማንም ሰው እንደሚያውቀው የቀድሞው ፕሬዝደንት መንግስቱ ኃይለማርያም ጥገኝነት አግኝተው የሚኖሩት በዝምባብዌ ነው። ደቡብ ሱዳን መጥተው አያውቁም፤ እኛም ለሳቸው ጎጆቤት እንኳን አልሰራንላቸውም። የመንግስቱ አስተዳድር የደቡብ ሱዳን አማጺያን SPLA ሃይሎችን ለረጂም አመታት አግዟል። ለስደተኞች መጠለያ ከመስጠት ጀምሮ ወታደራዊ ምክርና እርዳታ እስከመስጠት ይደርስ ነበር ትብብራቸው። ይህንን ጊዜ በማስታወስ ለመንግስቱ ቤተሰብ በዝምባብዌም ሆነ በደቡብ ሱዳን ቤት አልሰራንም የሚሉት ዶር. ባርናባ፤ ይህንን ወሬ የሚያስወሩት በደቡብ ሱዳንና በኢትዮጵያ መካከል ያለውን ወዳጅነት ለማደፍረስ የሚሹ ሃይሎች ናቸው ብለዋል። ኢትዮጵያ በተባበሩት መንግስታት ድርጅት የጸጥታው ምክር ቤት በአቢዮ ላይ ለሚሰፍር የሰላም አስከባሪ ሃይል ከ4500 በላይ ወታደሮች ለማስፈር እንደፈቀደችና እንቅስቃሴ መጀመሩ ይታወቃል። በነዳጅ ሃብቷ የምትታወቀው የአቢዮ ግዛት ሰሜንም ደቡብም ሱዳን የይገባኛል ጥያቄ ያነሳሉ።
a_a-53-2008-05-02-voa1-93030749_1459930
https://amharic.voanews.com/a/a-53-2008-05-02-voa1-93030749/1459930.html
African Athletics Championships DAY 3: Ethiopia Dominates 1,500 Meters
Ethiopia’s Gelete Burka won the 1,500m followed by her compatriot Meskerem Assefa. This crucial victory in the middle distance placed E
RANK SILVER 1. 6 2 5 13 2. NIGERIA 3 4 2 9 3. ETHIOPIA 3 3 1 7 4. EGYPT 2 2 - 4 5. KENYA 2 1 3 6 6. MOROCCO 1 1 1 3 ALGERIA 1 1 1 3 RANK NAME NAT 1. Gelete BURKA ETH 4:08.25 CR 2. Meskerem ASSEFA ETH 4:10.40 3. Agnes SAMARIA NAM 4:13.91 400 m- WOMEN FINAL RANK NAME NAT 1. Amantle MONTSHO BOT 49.83 2. Agugan FOLASHADE NIG 50.89 3. Racheal NACHULA ZAM 51.39 400 m- MEN FINAL RANK NAME NAT 1. Ali NAGMELDIN SUD 45.64 2. Isaac MAKWALA BOT 45.64 3. James GODDAY NGR 45.77 400 m- HURDLE MEN FINAL RANK NAME NAT 1. Lj VAN ZYL RSA 48.91 2. Abderahmane HAMADI ALG 49.84 3. Ibrahim Abdoulaye MAIGA MLI 49.84 800 m- MEN FINAL RANK NAME NAT 1. David RUDISHA KEN 1:44.20 CR 2. SUD 1:45.41 3. Asbel KIPROP KEN 1:46.02 HIGH JUMP WOMEN FINAL RANK NAME NAT 1. Anika SMIT RSA 1.88 2. Marcoleen PRETORIUS RSA 1.84 3. Marizca GERTENBACH RSA 1.84 4x100m- RELAY WOMEN FINAL 1. 5 NIGERIA NGR 0.249 43.79 Endurance OJOKOLO Gloria KEMASOUDE Susan AKENE Damola OSAYOMI 2. 4 GHANA GHA 0.222 44.12 Elizabeth AMALOFO Esther DANKWAH Vida ANIM 3. 8 RSA 0.346 44.28 Tsholofelo THIPE Isabel LE ROUX Christine RAS Geraldine PILLAY 4x100m- RELAY MEN FINAL 1. 5 RSA 0.238 38.75 Hannes DREYER Corne DU PLESSIS Sergio MULLINS Thuso MPAUNG 2. 4 GHANA GHA 0.224 40.30 Togoh VICTOR Allah LARYEA-AKRONG Seth AMOO Eric NKANSAH 3. 8 CMR 0.354 40.60 Idrissa ADAM Francois Xavier BELINGA Alain Olivier NYOUNAI Joseph BATANDONG
a_article------freedom-house------------------114750194_1458408
https://amharic.voanews.com/a/article------freedom-house------------------114750194/1458408.html
በFreedom House ዓመታዊ ሪፖርት የኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብት አያያዝ ሲቃኝ!
ለኢትዮጵያ የሰብአዊ መብት አያያዝ ነጥብ ማሽቆልቆል፣ ምክንያት የሆነዉ ያለፈዉ ግንቦት ብሔራዊ ምርጫ መሆኑ ተመለከተ።
ዓለም አቀፉ የሰብዓዊ መብት ድርጅት Freedom House ኢትዮጵያ በፖለቲካና ሲቪል መብት አያያዟ «ከፊል ነጻ፤» ከሚለዉ፥ «ሙሉ በሙሉ ነጻ ያልሆነች፤» ወደሚለዉ ክፍል አሽቆልቁላለች አለ። እንደ አዉሮፓ አቆጣጠር በ2010 በኢትዮጵያ የፖለቲካ መብትና እና የግለሰብ ነጻነት በእጅጉ የተሸረሸረበት ለመሆኑ የግንቦቱ ብሔራዊ ምርጫ ማሳያ ነዉ፤» ሲል Freedom House አመለከቷል። «በጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ አስተዳደር ስር ኢትዮጵያ ከጊዜ ወደ ጊዜ ከዴሞክራሲ እያፈገፈገች የሄደች ቢሆንም፤ ባለፉት ዓመታት ”ከፊል ነጻ” ሚለዉ የአገሮች ድልድል ዉስጥ ነበረች። በዚህ ባለፈዉ ዓመት ግን በዋናነት፥ ባለፈዉ ግንቦት ብሔራዊ ምርጫ ምክንያት፣ ”ነጻ ያልሆነች አገር” ከሚለው ድልድል ዉስጥ ገብታለች፤» ይላሉ የFreedom House ጥናትና ምርምር ኃላፊ። ኃላፊው Arch Puddington ሲያብራሩም፤ «ከ547 የአገሪቱ ምክር ቤት መቀመጫዎች ገዢዉ ፓርቲና አጋዥ ድርጅቶቹ 545ቱን አሸነፍን ብለዋል። ለምርጫዉ የተደረገዉን ዝግጅትና የድምጽ አሰጣጡን የተከታተሉ ነጻ ታዛቢዎች ደግሞ፥ ምርጫዉ ”ዉድድር ያልታየበትና ነጻ እንዳልሆነ፣ ይልቁንም የተጭበረበረ መሆኑን ተናግረዋል፤» ብለዋል። የኢትዮጵያ መንግስት ባለስልጣናት ካሁን ቀደም በሌሎች የሰብአዊ መብት ተቆርቋሪ ድርጅቶች የሚሰነዘሩባቸዉን ክሶች «እዉነትን መሰረት ያደረገ አይደለም፤» በሚል ሲከላከሉ ቆይተዋል። የወቅቱ የኢትዮጵያ ምክትል ጠቅላይ ሚኒስትርና የዉጪ ጉዳይ ሚኒስትር አቶ ኃይለማሪያም ደሳለኝ፥ ባለፈዉ ግንቦት ወር የገዢዉ ፓርቲ ቃል አቀባይ ሳሉ ለአሜሪካ ድምፅ በሰጡት ቃል «ምእራባዉያን መንግስታት፣ የሊብራል የዴሞክራሲ መርሆችን እንድነቀበል ነዉ የሚገፋፉን። ለዚህ ነዉ ሁሉም የሚጣሉንና፥ የሚተቹን። ኢትዮጵያ ላከናወነችዉ ሁሉ ዋጋ መስጠት የማይፈልጉት፤» ማለታቸዉ ይታወሳል። ፓርቲያቸዉ የሚከተለዉ የአብዮታዊ ዴሞክራሲ አቅጣጫ የቻይናን የኢኮኖሚ እድገት ተኮር ሞዴል የተከተለና ኢትዮጵያን ከድህነት የሚያወጣ ነዉ፤ ብለዋል። ዝርዝሩን ከዘገባው ያዳምጡ።
a_hrw-dag-lefkow-106684728_1458509
https://amharic.voanews.com/a/hrw-dag-lefkow-106684728/1458509.html
ሂዩማን ራይትስ ዋች ኢትዮጵያ ላይ ያወጣው ዘገባ ከፍተኛ ክርክር አስነስቷል
የልማት ድጋፍ ቡድን - ዳግ (Development assistance Group – DAG) የተባለ የ25 ለጋሽ አገሮች ቡድን በ ሂዩማን ራይትስ ዋች ዘገባ እንደማይስማማ ገልጿል።
ለጋሽ አገሮች ከሚሰጡት በዓመት 3 ቢሊዮን ዶላር አብዛኛው የገዢውን የኢትዮጵያ ሕዝቦች አብዮታዊ ዴሞክራሲያዊ ግንባር ለማጠናከር ነው የሚውለው ይላል ሂዩማን ራይትስ ዋች። ሂዩማን ራይትስ ዋች ባለፈው ጥቅምት 10 ያወጣው ዘገባ የኢትዮጽያ መንግሥት ከለጋሾች የሚሰጠውን የልማት እርዳታ የፖለቲካ ተቃዋሚዎቹን ለመጨቆን ይጠቀምበታል ሲል ይከስሳል። በሪፓርቱ ላይ አስተያየት እንዲሰጡ ተደጋጋሚ የስልክ ጥሪ የተደረገላቸው የኢትዮጵያ መንግሥት ቃል አቀባይ መልስ አልሰጡም። ሆኖም መንግሥት በውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ዌብ ሣይት ላይ ባተመው መግለጫ “በዘመነኛ ቅኝ አገዛዝ ስሜት የተሸፈነ ገደብ የለሽ ትዕቢት” ሲል የሰብአዊ መብት ድርጅቱን ዘገባ አሽሟጧል። የ 25 ለጋሽ አገሮች ስብስቡ ዳግ ቀደም ብሎ በዚህ ዓመት እራሱ ያካሄደው ምርመራ “የእርዳታ እህልን ለተቃዋሚዎች መጨቆኛ ማዋል ሰፊና ሆን ተብሎ የሚደረግ ለመሆኑ ያገኘው ማስረጃ የለም” ብሏል። የሂዩማን ራይትስ ዋች የአፍሪቃ ቀንድ ፕሮግራም ክፍተኛ ተመራማሪ ሌዝሊ ሌፍኮ በስልክ በሰጡት ቃለ ምልልስ የለጋሽ አገሮች ማህበረሰብ መንግሥት እርዳታውን ያላግባብ እንደሚጠቀም ማጋለጥ ይፈራሉ ብለዋል። “ጥናቱን አካሂደን ሪፖርቱን ይፋ ከማድረጋችን በፊት ከብዙዎቹ ባለሥልጣናት ጋር ተወያይተናል። ብዙዎች በስውር የኢትዮጵያ መንግሥት ጨቋኝ እንደሆነ ይስማማሉ። በግል ስታነጋግራቸው ጨቋኝ ነው ይላሉ፤ ይህን ግምገማ በይፋ ለመስጠት ግን ድፍረት ይጎድላቸዋል” ብለዋል። የኢትዮጵያ ተቃዋሚ መሪ አቶ ቡልቻ ደመቅሳ ቀድሞ በዓለም ባንክ በዳይሬክተርነት ያገለገሉና ለብዙ ዓመታት በተባበሩት መንግሥታት የልማት ድርጅት ከፍተኛ ባለስልጣን ሆነው የሠሩ ናቸው። “ባለፈው ግንቦት ምርጫ ገዥው ፓርቲ ይበትነው የነበረ ከፍተኛ ገንዘብ የእርዳታ ገንዘብ እንደሚመዘበር ለለጋሽ አገሮች ጠቋሚ ሊሆን ይችል ነበር” ብለዋል። በምርጫው ወቅት ለፖለቲካ ወገንተኝነት ገንዘብ እንደልብ ይከፈል እንደነበርና “ገንዘቡ ያልደረሳቸው የተገለሉት ብቻ ናቸው” ማለታቸው ተዘግቧል። ለዝርዝሩ የፒተር ሃይንላይንን ዘገባ ያዳምጡ።
a_tigray-milk-farm-08-17-10-101069904_1461792
https://amharic.voanews.com/a/tigray-milk-farm-08-17-10-101069904/1461792.html
ከብት እርባታ በትግራይ፡- ከፈረንጅ ላም ጋር የተዳቀሉት በቀን እስከ 36 ሊትር ወተት ይሰጣሉ
የፈርንጅ ላሞች ብዙ ወተት ይሰጥሉ። የአበሻ ላሞች ደግሞ በሽታንና የአካባቢውን ሁኔታዎች የተላመዱ ናቸው። እነዚህን ሁለት ዝርያዎች አዳቅሎ የተሻለ ምርት ማግኘት ተችሏል።
ትግራይ ውስጥ ካሉት በወተት ምርት የተሰማሩ ገበሬዎች አንዱ አቶ ሰለሞን ገሰሰ ይጠቀሳሉ፡፡ አቶ ሰለሞን በ1992 ዓ/ም ከፈረንጅ ላሞች ዘር ጋራ የተዳቀሉ ሁለት ላሞችን ገዝተው ማራባት ይጀምራሉ፡፡ በአሁኑ ሰዓት የላሞቹ ቁጥር ከ130 በላይ ደርሷል፡፡ ከነዚህ ውስጥ 82 ላሞች በተለያዩ ጊዜ ሸጠዋል፡፡ ላንዷን ላም በአማካይ ከ17ሽህ እስከ 21ሽህ ብር ይሸጣሉ፡፡ ከተቀሩት ላሞች ከአንዷ ብቻ በቀን 36 ሊትር ወተት እያገኙ አንድ ሊትር በ7 ብር ለገበያ ያቀርባሉ፡፡ አቶ ሰለሞን ይህንን የላሞች እርባታ የሚያካሂዱት በትግራይ ክልል በመቀሌ ከተማ ወደ አዲስ አበባ በሚወስደው መንገድ ከመቀሌ 10 ኪሎ ሜትር ርቃ በምትገኘው አነስተኛ ከተማ ኵሓ ውስጥ ባለው የመኖርያ ቤታቸው ግቢ ውስጥ ነው፡፡ “የላሞቹን ቁጥር ጨምሬ ለማርባት ሰፊ ቦታ እንዲሰጠኝ ለሚመለከተው የመንግስት አካል በተደጋጋሚ ጠይቄ እስከ አሁን አልፈቀዱልኝም፡፡ አሁን ይሰጡኛል ብዮ ተስፋ አደርጋለሁ፡፡ ” ብለዋል አቶ ሰለሞን፡፡ ሰፊ ቦታ ከተፈቀደላቸው የወተት ውጤቶችን የሚያመርት መለስተኛ ፋብሪካ ለማቋቋምን አቅደዋል፡፡ ከመንግስት በኩል ለጥሩ አርአይነታቸው ተደጋ
a_radio-magazine-stories-music-community-service-life-style-culture-voa-with-alula-kebede-and-addisu-abebe-june-04-2017_3888115
https://amharic.voanews.com/a/radio-magazine-stories-music-community-service-life-style-culture-voa-with-alula-kebede-and-addisu-abebe-june-04-2017/3888115.html
የራዲዮ መጽሔት ወጎች:- ከቴዲ አፍሮ ጋር የተካሄደ የቴሌቭዥን ቃለ ምልልስ እና ሌሎች ታሪኮች
“ሁለት ነገር ነው። አንደኛው ለመረዳት መፍቀድ ወይም ያለመፍቀድ፤ ሁለተኛው ደግሞ መቻል እና ያለመቻል ነው። አንድን ነገር ለመረዳት ፍቃድ ሲኖር ነው ጥልቀት ያለውን የችግሩን መጠን ማወቅ፤ መፍትሄውንም ማየት የሚቻለው። በተዘጋ ልብ ምንም እውነት አይገለጥም።” ቴዲ አፍሮ።
ቴዲ አፍሮ ረዥሙን ቀጠሮ አክብሮ ረዘም ዘለግ ላለ ወግ ከአሜሪካ ድምጽ ስቱዲዮ ተገኝቷል። ስለ ሕይወት፥ ሙዚቃና ታሪክ ይወያያል። አቶ አክሊሉ ደምሴና አቶ ተስፋዬ ኃይሉ መሥራች የቦርድ አባላት ናቸው። አቶ ቢኒያም ሙልጌታ ከድርጅቱ አዳዲስ ተተኪ የአመራር አባላት አንዱ ነው። ድርጅቱ የዩናይትድ ስቴትሱ የኢትዮጵያውያን የሽልማት ድርጅት በእንግሊዝኛው ምህጻረ ቃል SEED ማኅበረ ግዩራን ዘር-ኢትዮጵያ ይሰኛል። የማለዳ ጅማሮውን፥ ዛሬ የደረሰበትን እና ብሎም ያለፉት ሃያ አምስት ዓመታት ጉዞውን መለስ ብለን መልከት እናደርጋለን። የነገ መንገዶቹንና አቅጣጫውንም ወደፊት በሚያሳየው መነጥር አቅርበን ለማየት እንጥራለን። ንጉሴ አክሊሉ በአዲስ አበባው የድምጽ መስኮቱ ስለ ግንቦት ጋብቻ እና ፍቺ፤ ስለ ሕጻናት ያወጋናል። ከቴዲ አፍሮ ጋር የተደረገውን ይህን ቃለ ምልልስ በቴሌቭዥን መስኮት ለመከታተል ከፈለጉ የፌስ ቡክ ተከታዩን ማገናኛ መስመር ይጫኑ
a_amh-meles-ecomomy-2-15-11-116313289_1458781
https://amharic.voanews.com/a/amh-meles-ecomomy-2-15-11-116313289/1458781.html
የጅምላ አስመጭዎች አሰራራቸውን ካላሻሻሉ መንግስት በቀጥታ አስመጥቶ ሊያከፋፍል ተዘጋጅቷል
የዋጋ ንረትን ለመታደግ፤ የጅምላ አስመጭዎች ጋር መንግስታቸው አብሮ እንደሚሰራ፤ ሁኔታውን ለጥቂት ወራት አጢኖ፤ ለውጥ የማይመጣ ከሆነ መንግስትና የመንግስት ድርጅቶች ከውጭ በገፍ ቁሳቁሶችን ሸምተው ያከፋፍላሉ።
“ይሄ ደርግ ያደርግ እንደነበረው እራሳችን ገብተን እንቸረችራለን ነው የሚሉት፤ የበለጠ ችግር ያመጣል” ፕሮፌሰር ሰይድ ሀሰን በቅርቡ ጠቅላይ ሚኒስትር መለስ ዜናዊ ለህዝብ ተወካዮች ምክር ቤት ባደረጉት ንግግር መንግስት በንግዱ ዘርፍ ላይ የጠበቀ ቁጥጥር እንደሚያደርግ ገልጸዋል። የጠቅላይ ሚኒስትሩ የፓርላም ንግግር በሰፊው ያተኮረው በኑሮ ውድነት ላይ ነው። በተጨባጭ የአንዳንድ ሸቀጦቹን ዋጋ ጣራ መንግስት ያወጣ ሲሆን፤ በመንግስቱ መመሪያ ገበያው በፍላጎትና አቅርቦት አለመመጣጠን ደርሶበት ሱቆች ባዷቸውን ነው የከረሙት። አቶ መለስ በዚህ ንግግራቸው መንግስታቸው የዋጋ ንረትን ለመቀነስ እየወሰዳቸው ያሉትን የማክሮ ኢኮኖሚ (የአጠቃላይ ምጣኔ ሀብት) እርምጃዎች በዝርዝር አስረድተዋል። በተለይ መንግስታቸው በአጠቃላይ ምጣኔ ሀብቱ የዋጋ ግሽበትን ለመቆጣጠር በበጀት፤ በገንዘብና በውጭ ምንዛሬ የወሰዳቸውን እርምጃዎች በሰፊው ተንትነዋል። በመስከረም ወር የኢትዮጵያ መንግስት የውጭ ምንዛሬ ማስተካከያ አድርጓል። ይሄ እርምጃ የዋጋ ንረትን እንዳያባብስ፤ ግሽበቱ እስኪቀንስ ጠብቆ መንግስት በውጭ ምንዛሬ ክምችቱ ተከስቶ የነበረውን እጥረት ለመቀነስ እርምጃ መውሰዱን ነው አቶ መለስ የተናገሩት። ፕሮፌሰር ሰይድ ሀሰን በመሪ ስቴይት ዪኒቨርሲቲ የኢኮኖሚክስ መምህር ናቸው። አቶ መለስ በፓርላማ ያቀረቡት ሪፖርት መንግስት በአጠቃላይ ኢኮኖሚው ያለውንና የሚኖረውን ጣልቃ ገብነት፤ ብሎም የጠበቀ ቁጥጥር የጠቆመ ነው ይላሉ። ጠቅላይ ሚኒስትሩ የዋጋ ንረትን ለመታደግ፤ የጅምላ አስመጭዎች ጋር መንግስታቸው አብሮ እንደሚሰራ፤ ሁኔታውን ለጥቂት ወራት አጢኖ፤ ለውጥ የማይመጣ ከሆነ መንግስትና የመንግስት ድርጅቶች ከውጭ በገፍ ቁሳቁሶችን ሸምተው እንደሚያከፋፍሉ መግለጻቸው የሚያሳየው ነገር ቢኖር ይላሉ ፕሮፌሰር ሰይድ፤ አንደኛ የአቅርቦት እጥረት መኖሩንና ሁለናኛው ደግሞ በደርግ ስርዓት ይደረግ እንደነበረው በኮታ መካፋፈል መጀመሩን ነው።