id
int64 1
900
| title
stringlengths 2
38
| context
stringlengths 520
1.92k
|
---|---|---|
801 | نژاد | نژادهای انسان به عنوان گروههای جمعیتی بزرگی تعریف میشوند که گنجینه ژنی، آنها از یکدیگر متفاوت است. در سده نوزدهم، نژادهای جهان را بر اساس ویژگیهای ظاهری به پنج دسته بزرگ سفیدپوست، سیاهپوست، زردپوست، سرخ پوست، نژاد استرالیایی بخش می کردند. امروزه دیگر ویژگیهای ظاهری مانند رنگ پوست، ریخت اندام، رنگ چشم و مو و جنس مو سند معتبری برای بازشناسی نژادهای گوناگون نیست، به این دلیل که هیچگاه مرزهای قاطعی گروههای نژادی پیش گفته را از یکدیگر جدا نمیکند. افزون بر آن، به رغم برخی تفاوتها، همانندیهای بسیاری میان افراد بشر وجود دارد، و افراد هر یک از گروههای نژادی طبقهبندی شده در سده نوزدهم نیز ممکن است با یکدیگر تفاوتهای زیادی داشته باشند. اما هر یک از گروههای نژادی ذکر شده دارای ویژگیهایی هستند که این ویژگیها معمولاً تابع شرایط زیستمحیطیاند. براساس یافتههای تاریخی و علم ژنتیک، در واقع هیچ ملتی ساکن و بیحرکت نبودهاست بلکه در طول تاریخ مردم از نقطهای به نقطه دیگر جهان مهاجرت میکردند و هر کجا و هر زمان که توانستهاند رابطه جنسی برقرار کردهاند. این جابجاییهای بزرگ گاهی اوقات در زمانهایی کوتاه صورت میگرفتند و گاهی نیز انسانها طی چند نسل به شکل قابل توجهی ساکن باقی میمانند و این میتواند به عنوان یک مبنای فرهنگی و جغرافیایی در نظر گرفته شود. دیانای سفیدپوستان و سیاهپوستان تفاوت زیادی با هم ندارند بلکه براساس یافتههای علمی، تقریبا همه انسانها دیانای مشابهی دارند. |
802 | گوساله سامری | بنی اسرائیل سالیان دراز زیر شکنجه فرعون بودند تا این که موسی آنان را از عذاب فرعون رهانید و از سرزمین مصر بیرون برد؛ ولی بنی اسرائیل در نبود موسی به پرستش گوساله سامری روی آوردند. سامری در نبود موسی گوسالهای از جنس طلا ساخت و آن را به جواهرات مزین کرد و بنیاسرائیل را به پرستش آن دعوت نمود. نام اصلی سامری، موسی بن ظفر، و از نزدیکان موسی بود. گفتهشدهاست که هنگامی که بنیاسرائیل از دست فرعونیان گریختند، سامری که کودک بودهاست، از جمعیت جا ماند. پس از ۸۰ ماه پدر و مادر او که بسیار اندوهگین بودند، او را بر در خانهشان یافتند. این شد که بنیاسرائیل بر او ارج مینهادند.درخواست بنیاسرائیل از موسی برای کتاب و شریعت باعث شد تا موسی ۳۰ روز برای عبادت به کوه طور برود. موسی، هارون برادرش را در میان قوم به جانشینی گذاشت تا به فرمان او زندگی کنند و به طور سینا رفت. به فرمان خدا وعدهٔ ۳۰ روزهٔ او به ۴۰ روز کشید در این هنگام سامری، بنیاسرائیل را گرد خود آورد و گفت موسی با هفتاد تن از میان شما بیرون رفتهاست و همه هلاک شدند. اکنون میخواهم خدای موسی را به شما بنمایانم. |
803 | حاخام | حاخام یا خاخام یا حَکَم (به عبری: חכם)[haham] به معنی لغوی فرد دارای حکمت} اصطلاحی در یهودیت بوده و به معنای حکیم و عنوانی است مربوط به پیشوای مذهبی و کسی که استاد تورات است. این لغت بهطور کلی برای فرد دانا به کار میرود حتی اگر آن فرد یهودی نبوده و جنتیل باشد. در تلمود به افراد دانای جنتیل حاخام اموت هاعولم اطلاق میشود. سفاردیها که در میان اعراب زندگی میکردند برای عدم استفاده از لغت ربی که در عربی به معنی خدای من است از لغت حاخام استفاده میکنند. حاخام در اصل واژهای عبری و همریشه با «حکیم» در عربی است و به کسی گفته میشود که دانش کاملی از تورات دارد به عبارتی دیگر در دین یهود٬ حاخام، خاخام یا حاکام یعنی معلم تورات و این واژه اولینبار در سنهدرین آورده شدهاست. تلفظ خ به جای ک در زبان عبری که از قدیمالایام متون مقدسه یهود به این زبان بودهاست.فرانکل معتقد است که یوشع بن حنانیه اولین حاخام بودهاست. یک متن یهودی از قرن چهارم میلادی در مورد اتیکت ورود حاخام به مجلس صحبت میکند. مشخص نیست که آیا حاخام در بابل در حضور راس جالوت وجود داشتهاست یا خیر. |
804 | هیکل سلیمان | بر اساس کتاب مقدس و قرآن اولین معبدِ باستانیِ یهود بوده که در مجموعه پرستشگاه اورشلیم قرار داشته است تا زمانی که در سال ۵۸۷ پیش از میلاد بدستِ بخت نصر بابلی تخریب میشود. این معبد دارای تابوت عهد بود. بر اساس کتاب مقدس سلیمان این معبد را در زمانی که قوم یهود متحد بود و تحت پادشاهی او قرار داشت بنا کرد. از این رو ساخت آن در حدود قرن ۱۰ قبل از میلاد تصور میشود. به دلیل حساسیتهای زیاد مذهبی در مورد این معبد کاوشهای باستانی زیادی در محوطه مسجد الاقصی انجام شده است. بر اساس توصیفی که در قسمت سفر ملوک اول و برخی بخش های سفر حزقیال آمده است با یک معبد سوری که تقلیدی هست روبه رو می شویم. این روش ساختن معبد در شامات بین اواسط هزاره اول و دوم قبل از میلاد بسیار رواج داشته است. حفاری های انجام شده تا اکنون بیش از 20 معبد از همان مدل نقشه در مکان های مختلف شناسایی شده است. مکان هایی که معابد پیدا شده است شامل موارد زیر هست: تل الطعینات و ألالاخ که در حوض العاصی الشمالی قرار دارد و عین دارا در شمال غربی شهر حلب و کرکمیش در فرات بالایی و مجدو و حاصور و شکیم و بیت شال در فلسطین. |
805 | خدا | خدا به معنی مالک و صاحب، قدرتی برتر و بدون ماهیتِ قابل تعریف، بر مبنای مفهوممحوری بسیاری از ادیان به ویژه ادیان ابراهیمی میباشد. در این ادیان، خدا به عنوان آفریننده و آغازگر جهان هستی عنوان شدهاست. همهٔ خداباوران یا بهدیگر سخن، گروندگان به مفهوم وحدت وجود، کل همین جهان را برابر با خدا میدانند. اعتقاد افراد در مورد وجود خدا شامل: دئیست، خداناباور، ندانمگرا، آپاتئیست، پانتئیست است. خُدا نام اطلاق شده در فارسی به وجود آفریدگار جهان؛ خدا متداولترین واژهای است که به آفریدگار فراطبیعی ناظر جهان اطلاق شدهاست. متکلمان ویژگیهای گوناگونی را به مفاهیم متعدد خدا نسبت دادهاند. از معمولترین این ویژگیها میتوان به علم مطلق، قدرت مطلق، حضور در همهجا در آن واحد، خیر اعلی بودن، بسیط بودن و وجود داشتن ضروری اشاره نمود. در مباحث دین و فلسفه دلایل متعددی برای وجود خدا ذکر شده است که از میان آنها چهار مورد برهان علیت، برهان نظم، برهان هستی شناسی، برهان اخلاق اهمیت بیشتری دارد. واژه خدا یا خدای از فارسی میانه به معنی ارباب و پروردگار، و آن نیز مرتبط با واژهٔ اوستایی به معنی قائم به خود یا آفریدهٔ خود است. واژهٔ مرتبط فارسیِ خدیو، که هممعنی خدا است، برگرفته از واژهٔ بلخی ارباب است. |
806 | کابالا | کابالا یا کبالا از نظر لغوی به معنای قبول کردن است و در اصطلاح سنت، روش، مکتب و طرز فکری عرفانی است که از یهودیت ریشه گرفته و گاهی از آن با عنوان عرفان یهودی یاد میشود. در یهودیت به یک فرد کابالیست، مکوبال (عبری: מְקוּבָּל) گفته میشود. تعریف کابالا بر اساس پیروان مختلفش متفاوت است. با اینکه این مکتب از یهودیت نشات گرفتهاست ولیکن پیروان مسیحی، نوعصری و پیروان علوم خفیه آن را روشی عرفانی برای فهم رابطه بین عین سوف که غیرقابل تغییر، همیشگی و پیچیدهاست و جهان مادی فانی و محدود (مخلوق) است. کابالا به دنبال فهم ذات دنیا و انسان است. کابالا از متون یهودی سرچشمه گرفت و پیروانش معمولاً از متون یهودی برای توصیف و تفسیر مسائل عرفانی استفاده میکنند. دستورهای کابالا برای فهم معنی مخفی متون یهودی نظیر تورات و نوشتارهای ربیها نظیر تلمود به کار میرود و معنی مخفی عبادت یهودی را بیان میکند. پیروان کابالا اعتقاد دارند که کابالا قبل از آمدن ادیان دنیا مورد استفاده قرار میگرفتهاست و از ادیان قدیمیتر است. به صورت تاریخی اولین نوشتارهای کابالایی در قرن ۱۲ و ۱۳ میلادی در اسپانیا و فرانسه پدیدار شد. در قرن ۱۶ میلادی این نوشتارها دوباره در شهر صفد در امپراتوری عثمانی مورد بازبینی قرار گرفت. در قرن ۱۸ کابالا به دلیل جنبش حسیدی به شدت پرطرفدار شد. |
807 | پوریم | پوریم جشنی است که برای نجات یهودیان ایران در زمان خشایارشا از دست هامان برگزار میشود. هامان قرعه (پور) انداخت تا تاریخ مرگ یهودیان را تعیین کند (استر ۳:۷). جشن در ۱۴ آدار (در فوریه یا مارس) برگزار میشود و یهودیان شوش این روز را در ۱۵ آدار جشن گرفتند (۹:۱۸). که آن روز را «پوریم شوشان» نامیدند. در دوره تلمودی، جدای از احترام برای اورشلیم، جشن پوریم شوش در شهرهای محصور در اسرائیل از زمان یوشع بن نون به صورت قانون درآمده بود. علاوه بر این امروزه، بر طبق قانون یهودی، جشن در ۱۵ آدار در اورشلیم که از زمان یوشع بن نون شهری محصور بوده برگزار میشود، ولی در تلآویو که شهری غیر محصور است، برگزار نمیشود. در سال کبیسه عبری، که در آن دو ماه آدار وجود دارد، پوریم در دومین ماه آدار برگزار میشود. در روایت تاریخی وقایع کتاب استر اختلاف نظرهایی وجود دارد. بعضی از پژوهشگران تأثیر جشن ایرانیان را در این جشن میبینند. بعضی دیگر شک خودشان را دربارهٔ برابر کردن خشایارشا با اخشورش بیان میدارند. منتقدین کتاب مقدس، متذکر شدهاند که تشابهی بین نامهای مردخای و استر با خدایان بابلی (مردوک و ایشتار) وجود دارد. از دریچه تاریخ تضادهایی با منابع دیگر تاریخی، و مسالههای زیادی وجود دارد. هیچ ذکری از پوریم در منابع یهودی تا قرن اول پیش از میلاد وجود ندارد. همچنین هیجگونه اشارهای در منابع به پادشاهی که یک همسر یهودی داشته، وجود ندارد. به علاوه، ادبیات کتاب استر نیز متاخر است. |
808 | چاقو | چاقو یا کارد ابزاری تیز است که برای بریدن بهکار میرود. رایجترین طرح برای یک چاقو به شکل یک تیغهٔ تیز فلزی است که بهوسیلهٔ یک زبانه به یک دسته پیوند داده شدهاست. از چاقوها از دوران نوسنگی تاکنون نیز بهعنوان ابزار یا جنگافزار بهرهگیری شدهاست. از چاقوهای نخستین، ابزارهایی مانند ساطور، خنجر و شمشیر مشتق شدهاند. کارد و چاقو این دو واژه هر یک برای آلت یا وسیلهای برنده به کار میرود ولی آلتی که کارد نامیده میشود با آلتی که چاقو خوانده میشود فرق دارد. چاقو آلتی است که لبهٔ برندهٔ آن در دستهٔ آن بر میگردد و میخوابد و لذا میتوان آن را در جیب هم گذاشت ولی کارد وسیله ایست که لبهٔ آن روی دسته بر نمیگردد. ابزاری که برای تیز کردن لبهٔ چاقو بهکار میرود، چاقوتیزکن نام دارد. استان زنجان از مراکز برجستهٔ چاقوسازی در ایران است. واژهٔ چاقو با چاکِ فارسی، بهمعنی «شکاف» و نیز بهمعنی زدن و ضربهزدن ریشهٔ مشترک دارد. اجزا چاقو شامل: تیغه، نوک، لبه، سختکاریشده، ستون فقرات چاقو، فولر، ریکاسو، ضامن،،دستهٔ چاقو یا شمشیر، تسمه یا طناب. |
809 | گوجه | گوجه فرنگی یا بادنجان رومی یکی از سبزیجات و با میوهای سرخرنگ و خوشبو و آبدار است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است که طی دورهٔ استعماری اسپانیا به سایر نقاط جهان منتقل شد. گوجه فرنگی سرشار از ویتامین سی و لیکوپن است. این میوه امروزه به روشهای مختلفی، بهطور خام یا بهعنوان یکی از مواد لازم برای تهیهٔ غذا، انواع سس و نوشیدنی مصرف میشود و بخش مهمی از رژیم غذایی مردم بسیاری از کشورها را تشکیل میدهد. با وجود این که گوجه فرنگی در علم گیاهشناسی یک میوه تلقی میشود، در علم کشاورزی اغلب بهعنوان ترهبار شناخته میشود. گوجه فرنگی به تیرهٔ بادنجانیان تعلق دارد و از گیاهان چندساله است. این گیاه از دو طریق وارد ایران شد: راه اول از طریق ترکیه و ارمنستان، و راه دوم از طریق سفرهای مکرر خاندان قاجار به فرانسه بود. نام اولیهٔ گوجه فرنگی در ایران بادمجان ارمنی یا رومی بود. رقمهای گوجه در اندازه، شکل، رنگ و طعم با یکدیگر فرق میکنند. قطر آنها ممکن است از ۱ یا ٣ سانتیمتر تا ۱۰ سانتیمتر باشد. اغلب انواع گوجه فرنگی میوههایی قرمزرنگ دارند، با این حال این میوه به رنگهای زرد، نارنجی، صورتی، بنفش، سبز، سیاه و سفید نیز دیده میشود. تولید گوجه فرنگی معمولاً به دو دستهٔ مجزا تقسیم میشود: تولید برای مصرف تازه و تولید برای تبدیل. |
810 | چوب | چوب، از نظر گیاهشناسی، بخش جامد و سخت زیر پوست ساقه درخت یا دیگر گیاهان چوبی است که به شکل بافت آوندی وجود دارد. در چوب مجراهای زیر قابل مشاهده است: بافت چوبی یا مجراهای چوبی، که شیره خام، آب و نمکهای معدنی محلول را از ریشه به برگها و غنچههای هوایی میبرد. آوند آبکشی یا مجراهای لیبر، که غذای آماده برای برگها به شکل محلول از طریق آنها برای تغذیه بقیه گیاه به گردش در میآید. چوب ابتدا، مادهای حیاتی برای ساخت ابزارهای اولیه، خانه و قایق برای حرکت در رودها بود. سپس، برای ساخت اکثر اشیا و ابزارهای سودمندی که انسان قرنها برای پیشرفت زندگی خود به آنها متکی بود، به کار رفت. در علوم جنگل، بخش درونی و غیرزنده ساقه درخت که به آن استحکام بیشتری میبخشد را درونچوب میگویند. به همین منوال بخش بیرونی ساقهٔ درخت مرکب از یاختههای زنده که آب را به بخشهای بالاتر درخت منتقل میکند برونچوب نامیده میشود. چوبهای گرد در طول و قطرها، متفاوت بوده که نوع قطور آن برای ستونها و تیرهای باربر مصرف میگردد. از چوبها با قطر کمتر برای چوبهای وادار و توفال و لپه و نظایر آن مصرف میشود. در قدیم چوب را به وسیله دوغابه آهک و یا اندود قیرهای طبیعی و یا به وسیله اندود تزریق طبیعی قطران رقیقی محافظت میکردهاند. امروزه چوب به وسیله مواد شیمیایی به روشهای مختلف تزریق و عایق میشود. |
811 | مرد | واژه مرد برای یک انسان نر بالغ استفاده میشود. زمانی که یک پسر دوران بلوغ و نوجوانی خود را طی میکند به او مرد گفته میشود. مرد وظیفه اصلی را در تأمین درآمد یک خانواده دارد و به عنوان سرپرست و تصمیم گیرنده اصلی در خانواده بهشمار میآید. واژه مردانگی در ادبیات پارسی و فرهنگ ایرانی، همسنگِ جوانمردی است و نماد دلاوری، دادگری، حق جویی، ظلمستیزی و پشتیبانی از ستمدیدگان را نیز با خود دارد. نماد مریخ دایرهای است که یک فلش در گوشه بالا و سمت راست آن وجود دارد. در متون باستانی نوشته شده این نمادی برای نمایش سپر و شمشیر خدای جنگ است. از این نماد برای مشخص کردن جنس مذکر، سیاره مریخ و عنصر آهن در شیمی استفاده میشود. بیشتر برای مشخص کردن جنس مردانه از رنگ آبی استفاده میشود. اما در گذشته رنگ صورتی نماد رنگ مردانه بود. بهطور کلی بیماریهای مردان از زنان بیشتر است. وقتی پسر بالغ میشود به مرد تبدیل شده و توانایی باروری جنسی دارد. مردان به صورت ژنتیکی و در گوناگونیهای آماری، نسبت به زنان از بدنی عضلانی و قویتر برخوردار هستند. تفاوتهای کلی فیزیکی مردان شامل داشتن قدی بلندتر، تراکم استخوانی بیشتر و بدنی عضلانیتر است. بهطور کلی بیماریهای مردان از زنان بیشتر است. در مقایسه با زنان، مردان بیماری مخصوص مردانه بیشتری دارند، برای مثال سرطان پروستات یک نوع از سرطان است که فقط مردان به آن مبتلا میشوند و عمدتاً عمر کمتری نسبت به زنان را دارا میباشند. |
812 | جوراب | جوراب پوشاکی بافته شده از نخ، نایلون یا کاموا است که برای پوشاندن پا از آن استفاده میشود. پیدایش نخستین جورابها برمی گردد به یونان باستان. مردان کارگر و بردهها در دوران یونان و مصر باستان جورابهای بلند میپوشیدند و زنان رومی در خانههای خود نوعی جوراب ساق کوتاه به پا میکردند. جوراب برای این موارد طراحی میشود: ایجاد احساس راحتی در پوشیدن کفش، گرم نگاه داشتن پا، مد، تمیز نگاه داشتن پا، تحریک و نوعی فعالیت جنسی، نوع خاصی از فتیش جنسی. اولین ماشین کشبافی را در سال ۱۵۸۹ در انگلستان ساخته شد و نکتهٔ جالب توجه این است که سازندهٔ آن یک کشیش انگلیسی، به نام ویلیام لی، بود. در آن دوره جورابهای نخی و ابریشمی الیاف موردپسند و رایج میان مردم بود. انواع جورابهای امروزی: جورابهای نخی، جورابهای نایلونی. در قرن نوزدهم جورابهای نخی ساخته شده با ماشین، در دسترس خانمها قرار گرفت. بعد از جنگ جهانی اول، دامنهای کوتاه مد شد و ساقها و جورابهای بلند ابریشمی دوباره رایج شد و ثابت کرد که فشن و طول دامن، مدل جوراب را تعیین میکند. جورابهای نایلونی با کشف جورابهای نایلونی در دهه ۳۰ و ۴۰، استفاده از جورابهای ابریشمی در میان خانمها رنگ باخت و جورابهای نایلونی مد شد. پس از جنگ جهانی سرانجام جورابهای نایلونی جایگزین جورابهای ابریشمی شد. اما الیاف دیگری مانند ریون هم وجود داشت. جنسهای مناسب برای جوراب ورزشی عبارتند از : پنبه، پشم، آکرلیک، لاکرا. |
813 | اویگن ساندو | ساندو پدری آلمانی و مادری روس داشت. وی در سال ۱۸۸۵ پروس را برای اجتناب از کار در ارتش ترک کرد. وی به سراسر اروپا سفر کرد و به ورزشکاری بدل شد که هنرهای خود را برای مردم به نمایش میگذاشت. در آن هنگام نام «اویگن ساندو» را برای خود انتخاب نمود. در سال ۱۸۸۹ به لندن رفت، جایی که روی صحنه با مردان قوی هیکل مبارزه میکرد و بسیار سریع همه را شکست میداد. در لندن بود که به شهرت رسید و از زور و توان او استقبال شد. انگیزهٔ زیادی که وی بدست آورده بود باعث شد که وی به یک ستاره ورزشی تبدیل شود. خیلی سریع پیشنهادهای زیادی از سراسر بریتانیا برای اجرای نمایش دریافت کرد. وی به مدت چهار سال فنون خود را بهبود بخشید. در سال ۱۸۹۳، فلورنز زیگفیلد میخواست که ساندو را در نمایشگاه جهانی کلمبیا در شهر شیکاگو، ایلینوی به همگان معرفی کند. اما زیگفیلد میدانست که ساندو با شخصی قرارداد دارد. صاحب قرارداد در ازای اجرای ساندو در طی مدت یک هفته ۱۰۰۰ دلار میخواست و تهیهٔ این مبلغ برای زیگفیلد مشکل بود اما در نهایت پذیرفت که مبلغی از درآمد حاصل را به صاحب قرارداد پرداخت کند. در هنگام اجرای نمایش زیگفیلد متوجه شد که مردم بیشتر مسحور برآمدگیهای ماهیچههای بدن ساندو شدهاند تا وزنهٔ سنگینی که وی بلند کرده. همین موضوع باعث شد تا با تشویقهای زیگفیلد، ساندو به یکی از مردان افسانهای بدنسازی تبدیل شود. |
814 | وگانیسم | وگانیسم یا گیاهخواری مطلق یک روش تغذیه و زندگی است که هدف آن حذف هر نوع محصول حیوانی چه در غذا و چه در مواد مصرفی است. مهمترین دلایل وگان (وِجِتِریَن) شدن افراد (کسانی که به وگانیسم اعتقاد دارند) مسائل اخلاقی یا رعایت حقوق حیوانات، حفاظت از محیط زیست و حفظ سلامتی است. گرچه برخی از افراد به دلیل تفکرات معنوی رو به گیاهخواری کامل میآورند اما پایه و هدف اصلی وگانها مبارزه با مفهوم عرضه و تقاضا در محصولات صنعتی است که در روند تولید آنها به حیوانات و محیط زیست و در نهایت به صورت غیر مستقیم به دیگر انسانها آسیب وارد میکند. بسیاری از افراد وگان با پرورش صنعتی حیوانات و آزمایش روی حیوانات مخالفت میکنند. روش تغذیهٔ وگان زیرمجموعهای از گیاهخواری است. واژه وگان (Vegan) اولین بار در سال ۱۹۴۴ توسط «دونالد واتسون» ابداع شد. این کلمه از سه حرف اول و دو حرف آخر واژه گیاهخوار (Vegetarian) تشکیل شدهاست. از سال ۱۹۹۴، اول نوامبر روز جهانی وگان نامگذاری شد و همه ساله در این روز گیاهخواران به تبلیغ و ترویج گیاهخواری میپردازند. |
815 | گرگ | گرگ سانان گُرگیا گرگ خاکستری یک گونه از پستانداران گوشتخوارسان متعلق به خانواده گرگ سانان است. گرگ درنده ای بومی نیمکره شمالی زمین شامل گستره وسیعی از اوراسیا و آمریکای شمالی است و بیشترین پراکندگی جغرافیایی را در بین تمام سگسانان دیگر دارد. این جانور نیای وحشی سگ است. یعنی سگها از نسل نوعی گرگ هستند که بین ۱۸ تا ۳۲ هزار سال پیش اهلی شدند. تا کنون ۳۷ زیرگونه از گرگ شناسایی شده که از جمله آنها سگ اهلی، دینگو، گرگ قرمز و گرگ ایرانی هستند. بیشتر گرگها به رنگ خاکستری با لکههایی از رنگهای دیگر هستند اما رنگهای سفید، سرخ، قهوهای و سیاه نیز در آنها دیده میشود. اندازه و وزن گرگها در نقاط مختلف بسیار متفاوت است. به این صورت که عموماً در عرضهای جغرافیایی بالاتر (مناطق شمالی) گرگها جثه بزرگتری دارند. گرگ روسی یا گرگ توندرا از بزرگترین انواع گرگ با میانگین وزن حدود ۹۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم است. گرگها در مقایسه با خویشاوندان نزدیک خود همچون شغال زرد و کایوت بیشتر برای شکار جانوران بزرگ تخصص یافتهاند. علاقه بیشتری به زندگی اجتماعی دارند و از زبان رفتاری غنی و پیچیدهای بهرهمند هستند. |
816 | گردشگری | گردشگری یا توریسم (به انگلیسی: Tourism) سفر به قصد لذت بردن یا کسبوکار است؛ همچنین به معنی تئوری و عمل سیاحتگری، تجارت، جذب، اسکان و سرگرمی گردشگران، و تجارت مرتبط به برگزاری تور است. سازمان جهانی گردشگری با توجه به تمامی تعاریف گردشگری که تا قبل از سال ۱۹۹۴ ارائه شده بودند در سال ۱۹۹۵ یک تعریف نهایی منتشر کرد: «مجموعه فعالیتهای فرد یا افرادی که به مکانی غیر از مکان عادی زندگی خود مسافرت و حداقل یک شب و حداکثر یک سال در آنجا اقامت میکنند و هدف از مسافرت آنان نیز گذراندن اوقات فراغت است. البته اهدافی نظیر اشتغال و کسب درآمد شامل آن نمیشود.» بر این اساس کسانی که شامل این تعریف میشوند نیز گردشگر نامیده میشوند. گردشگری میتواند داخلی (گردشگر در داخل کشور خود مسافرت میکند) یا خارجی باشد. تعداد روزافزونی از مقصدها در سراسر جهان برای گردشگری گشوده و در آن سرمایهگذاری میشود. گردشگری از طریق ایجاد شغل و کسب درآمد صادراتی به یک عامل اصلی پیشرفت کشورها و توسعه زیرساختهای آنها تبدیل شدهاست. طی شش دهه گذشته گردشگری یک توسعه و تنوع پیوسته را تجربه کرده و به یکی از بزرگترین بخشهای اقتصادی در جهان تبدیل شدهاست. گردشگری با وجود شوکهای گاه به گاه، تقریباً بدون وقفه به مرور رشد کرده است که نشان دهنده قدرت و انعطافپذیری این بخش از اقتصاد است. |
817 | پتو | پتو نوعی بافته پشمی است به نوعی روانداز گویند که معمولاً در هنگام خواب بر روی خود میکشند. پتوها میتوانند از لایههای مختلفی ساخته شده باشند. بعضی از این لایهها برای گرم نگه داشتن و بعضی دیگر تنها برای زیبایی به کار رفته است. پتو از ورقهای تختی که به دلیل ضخامتشان پتو را ضخیم نمودهاند تشکیل شدهاست. حتی باریکترین پتو ضخیمتر از سنگینترین ورق است. پتو بهطور کلی برای گرما و راحتی استفاده میشود، در حالی که ورق برای بهداشت، آسایش و زیباییشناسی است. پتو بهطور سنتی از پشم به دلیل گرما، تنفس و خواص مقاوم در برابر آتش طبیعی پشم ساخته شده، در حالی که ورقهای پنبه یا کتان یا ابریشم، که کمتر تحریککننده به پوست هستند ساخته شدهاست. امروزه، الیاف مصنوعی غالباً برای هر دو استفاده میشود. در پتو از مواد بسیاری مانند پشم، استفاده میشود چرا که آنها ضخیمتر هستند؛ اما میتوان از پنبه نیز برای تولید پتوهای سبک استفاده نمود. پتوهای پشمی گرمتر هستند و همچنین در مقایسه با پنبه نسبتاً آهستهتر میسوزند. رایجترین انواع پتوهای بافته شده از اکریلیک، پلیاستر کشباف، راسو، پنبه، پشم جانوران و پشم گوسفند است. پتوها همچنین با ساخت کارهای عجیب و غریب و مواد عجیب و غریب مانند قلاببافی افغانی یا پوشش ابریشمی ارائه می شوند. اصطلاح پتو اغلب با روتختی و لحاف عوض میشود، زیرا همه آنها کاربردهای مشابهی دارند. پتوهای اولیه اغلب با پوست جانوران ساخته شده بودند اما با گذشت زمان پتوها انواع مختلفی پیدا کردند مانند پتو نوزاد، لحاف، پتو مسافرتی و غیره موجودند. |
818 | گور | مزار، قَبر یا مدفن حفرهای در زمین است که مردگان را در آن به خاک میسپارند. واژه قبر عربشده گور است که به صورت قُبور نیز جمع بسته میشود. اگر در مورد گور افراد با احترام یاد شود به آن آرامگاه یا مَقبره نیز میگویند. اگر گور فرد محل زیارت شود به آن مزار گفته میشود. گور مقدسان و مرشدان دینی را تربت و خاک مینامند. محلی که گورهای زیادی در آن در کنار هم کنده شود گورستان یا قبرستان نام دارد. در ایران منطقه خاورمیانه سنگ قبر را به طور خوابیده بر روی گور میگذارند اما در کشورهای فرنگی سنگ گور به شکل ایستاده بالای گور جای دارد. گورها گاه به صورت خانوادگی در بخشی از گورستان در کنار هم یا در محدودهای مشخص با عنوان گور خانوادگی قرار داده میشوند و در این حالت گاه این بخشها سرپرستها یا کلیددارهایی هم دارد که متولی گور نامیده میشوند. ایرانیان زرتشتی پیش از اسلام مردگان خود را در دخمه مدفون میکردند. دخمه چاهی است سنگی که مرده را در آن قرار میدهند. پس از اسلام نخستین گورستانها سنگی بوده و مردگان در آن قرار میگرفتهاند. مانند قبرستان سیراف که قدیمیترین قبرستان کشف شده ایران در دوران اسلامی است. امروزه در برخی کشورها از دستگاههای لیزری نیز برای حکاکی سنگهایی مثل سنگ مزار یا سنگهای یادبود استفاده میشود. در این روش با اسکن کردن تصاویر و ورود آنها به رایانه میتوان بدون دخالت دست، آنها را بر روی سنگ قبر حکاکی نمود. بخشهای گور: چال، خاک حفاریشده گور، تاق سنگی یا آجری. سنگ قبر یا نشانههای یادمانی دیگر از جمله گنبد و دیگر سازهها مردگان را، بسته به فرهنگ ناحیه، کفنپوش یا در تابوت در درون چال گور مینهند. بازشکافی گور به بازشکافتن و بیرون آوردن دوباره مرده از گور، اصطلاحاً نَبش قبر میگویند که واژه نبش به معنی شکافتن و کندن است. |
819 | میدان | به معنای فضای بازی در برخوردگاه چند خیابان است. اخیراً این واژه عیناً در برخی متون اروپایی برای توصیف میدانهای بزرگ استفاده میشود. از میدانها برای دستفروشی، برپایی بازارهای روز، برپایی تظاهرات و غیره هم استفاده میشود. در بسیاری از میدانها، چمن، فواره، یادمان و تندیسهایی به منظور زیباسازی ساخته و نهاده میشود. نهادهای بزرگ شهری و کشوری مانند شهرداریها و وزارتخانهها هم معمولاً در دور میدانهای اصلی شهرها قرار دارند. درفیزیک هم میدان به مجموعه ای از برداریهای هم سان و هم سو گویند که نظایر آن میدانهای الکتریکی و مغناطیسی است. میدان واژهای پارسی میباشد که از ریشه می با پسوند دان تشکیل یافتهاست. می دان را یکبار پیاله می و بار دیگر میدان را بخشی از زمینی باز است. میدان به معنی عیش فراخ خوش هم بکار رفتهاست. در میدانهای ایران زمین در چار جشن بزرگ باستانی خورشیدی، نوروز و مهرگان، یلدا و تیرگان میخورده میشد. در بناگاهای میدانهای بزرگ ایرانزمین سرودخوانی و موسیقی و نمایشهای عشقی مانند نمایشگاههای دیونیسوس برپا میشدند. نامهای این میدانها با نامهای اساطیر ایرانزمین در پیوند بودند: آتشکده تخت رستم، میدان رستم غزنه، میدان رستم کابل، میدان رستم زابل. هنگامی که از آگورا، فروم، پیاتزا، پلازا و میدان سخن به میان می آوریم، از فضای شهری صحبت می کنیم که دارای فضایی باز و به نسبت وسیع و معین است که کارکردهای متفاوتی از ارتباطی، اجتماعی، تجاری، ورزشی و یا ترکیبی از دو یا چند کارکرد مزبور دارد و به طور خلاصه مکانی برای مراودات اجتماعی، تجمع شهروندان و ارتباطات متقابل بین آنها است. |
820 | زمین | زَمین سومین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است که در فاصلهٔ ۱۴۹٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر از ستارهٔ خورشید قرار دارد. از نظر واژهشناسی ایرانی، زم در زبان اوستایی به معنای سرد بودهاست که با پسوند ین، واژهٔ زمین را به معنای جسم سرد به وجود آوردهاست. نام این سیاره در زبان عربی الأرض است و نام زمین تنها نام فارسی و غیر عربی یک سیاره در منظومهٔ خورشیدی است که بهطور گسترده در فارسی رایج است. این سیاره چگالترین و از نظر بزرگی پنجمین سیاره از هشت سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است. همچنین در میان چهار سیارهٔ سنگی گردان به دور خورشید زمین بزرگترین آنها است. زمین یک سیارهٔ سنگی است یعنی به جای آنکه مانند سیارهٔ هرمز یک غول گازی باشد، از خاک و سنگ ساختهاست. زمین در جرم و حجم در میان چهار سیارهٔ سنگی سامانهٔ خورشیدی در جایگاه نخست قرار دارد. همچنین زمین در میان آنها از بیشترین چگالی و گرانش سطحی، نیرومندترین میدان مغناطیسی و سریعترین سرعت در گردش برخوردار است. شکل زمین مانند یک کرهاست با این تفاوت که بر روی دو قطب آن و در راستای محور میان آن دو، دچار پهن شدگی و در گرداگرد استوا دچار بیرون زدگی شدهاست. نزدیک به ۷۰٫۸٪ سطح زمین پوشیده از آب است و بیشتر فلات قاره پایینتر از تراز دریا است. خاکی که در زیر آبها قرار دارد خود دارای رشتهکوه، دره و آتشفشان زیر آب است. همچنین در زیر آب، درازگودال، درهٔ عمیق و باریک زیردریایی، صفحههای زمینساخت اقیانوسی و جلگه در عمق اقیانوس و دریا وجود دارد. ۲۹٫۲٪ باقیمانده از سطح زمین که از آب پوشیده نیست از کوه، بیابان، جلگه و دیگر پدیدههای زمینشناسی ساخته شدهاست. زمین بر خلاف دیگر سیارههای خاکی از دو هستهٔ بیرونی و درونی جدا از هم ساخته شدهاست. حرکات چندگانهٔ زمین: حرکت انتقالی زمین به دور خورشید، حرکت وضعی، حرکت رقص محور، چرخش زمین به دور خودش. |
821 | توپ | توپ جسمی است که معمولاً گِرد و گاهی تخم مرغی شکل است و کاربردهای گوناگونی دارد. این وسیله در بازیهای توپی کاربرد دارد. در این بازیها، وضعیت بازی به محل قرارگیری توپ و اینکه آیا به بازیکنان برخورد میکند یا توسط بازیکنان به آن ضربه زده میشود یا خیر، وابستهاست. همچنین از توپ در فعالیتهای سادهتری مانند تیلهبازی یا حرکتهای نمایشی استفاده میشود. توپهایی که از مواد بسیار سخت و مقاوم ساخته شده باشند کاربرد مهندسی دارند و از آنها هنگامی که میخواهیم کمترین میزان اصطکاک را داشته باشیم، استفاده میشود. غلتکها از این دستهاند. همچنین در اسلحههای باروت دار، از توپهای سنگی وفلزی به عنوان پرتابه استفاده میشود. اسپانیاییها نخستین اروپاییانی بودند که توپی را میدیدند که کائوچویی است و جهش دارد. این گونه از توپ در دوران پیشاکلمبی در بازیهای توپی آن منطقه کاربرد داشت. در دیگر نقاط جهان توپها بیشتر از پوست یا آبدان حیوانات که با مواد گوناگون پر شده بود، ساخته میشد. چون توپ آشناترین جسم گرد برای انسانها است، هرگاه بخواهیم جسم گِرد یا نیمه گِردی را توصیف کنیم از واژهٔ توپ برایش استفاده میکنیم. ورزشهای توپی شامل: فوتبال، بسکتبال، والیبال، هندبال، واترپولو، راگبی، فوتبال استرالیایی، فوتبال آمریکایی، تنیس، سافتبال، بولینگ، بیسبال، هندبال، پینگ پنگ، هفت سنگ، وسطی، تیلهبازی، بدن سازی. |
822 | سماور | سَماوَر وسیلهای معمولاً فلزی است که برای آماده کردن چای به منظور نوشیدن بکار میرود. این ظرف دارای یک مخزن آب است که برای آماده کردن چای و موارد دیگر همواره در حال جوشیدن نگهداشته میشود. واژه سماور از زبان روسی آمده و در آن زبان معنی آن خودجوش است. سماور و قوری قلمزنی جهان پدران یکی از بزرگترین و معروفترین برندهای جهان در قلم زنی. میدان نقش جهان اصفهان بهطور سنتی، مرکز تولید سماور در ایران، شهر بروجرد در استان لرستان بودهاست. اولین سماور ساخت روسیه در شهر تولا در تاریخ ۱۸۲۰ میلادی ساخته شد، بعدها این شهر به عنوان مرکز تولید سماور روسیه مشهور گردید و تا تاریخ ۱۹۰۰ میلادی چهل کارخانه سماورسازی در آن فعالیت داشت. اینک انواع مختلف سماور از جنس برنج، نیکل، نقره، استیل و غیره ساخته میشود که در دورههای مختلف تغییراتی در این وسیله به وجود آمدهاست. در ابتدا سماورها دارای ساختمانی بودند که عبارت از مخزنی برای جوش آوردن آب بود، اما میان مخزن سماورهای زغالی تنوره یا لولههای عمودی برای روشن کردن زغال در آن تعبیه شده بود، پس از آن همزمان با پیشرفتهای تکنولوژی و استفاده از سوختهای نفت، گاز و انرژی الکتریکی، سماورهای نفتی، سماور گازی و سماور برقی تولید شد. |
823 | کنجد | کُنجِد که سمسم و جلجلان هم نامیده میشود، گیاهی است از رده دولپهایهای پیوسته گلبرگ که سردسته تیره کنجدها است. این گیاه یک سالهاست و ارتفاعش بالغ بر یک متر است. قسمت فوقانی ساقهاش پوشیده از کرک است ولی قسمتهای تحتانی آن عاری از کرک است. برگهایش در قسمت قاعده بهطور متناوب و در قسمتهای انتهایی ساقه بهطور متقابل قرار گرفتهاست و پهنک برگها بیضوی و دراز و نوک تیز است و در قسمت قاعده ساقه پهنتر از قسمت انتهایی است. گلهای آن که بهطور منفرد و در کناره برگهای قسمت انتهایی ساقه قرار دارد، شامل قطعات پنج تایی به هم پیوستهاست و تعداد پرچمها ۴ عدد است. میوهاش کپسولی و محتوی دانههای کوچک مسطح و بیضوی است. دانههای کنجد به سبب دارا بودن روغن قابل استخراج تنها قسمت مورد استفاده گیاه است. کنجد همانند زرشک از گیاهان سودآور و استراتژیک برای کشت در دورههای خشکسالی است. لازم به ذکر است که روستای بندقیر از استان خوزستان به عنوان قطب تولید کنجد ایران شناخته میشود. تفاوتهای بسیاری در رنگ روغن کنجد وجود دارد: روغن کنجد سرد فشرده رنگ زرد کم رنگ است، در حالی که روغن کنجد در هند طلایی رنگ و روغن کنجد شرق آسیا معمولاً به رنگ قهوهای تیره میباشد. |
824 | دیاکو | دیاکو یا دیااُکو بنیانگذار و نخستین شاه حکومت ماد بود. نام وی در منابع گوناگون، به صورتهای مختلفی ذکر شدهاست؛ از جمله هرودوت که نام وی را به صورت «دِیوکِس» نوشتهاست. نام دیاکو برگرفته از واژهٔ ایرانی بهمعنی سرزمین است. تاریخِ دقیق دورهٔ حکمرانی دیاکو دقیقاً مشخص نیست و احتمالاً بیشتر نیمهٔ اول سدهٔ هفتم پیش از میلاد را دربرمیگرفتهاست. بنا بر گفته هرودوت، دیاکو ۵۳ سال پادشاهی کرد. براساس نوشتههای هرودوت، دیاکو نخستین پادشاه ماد بوده که از آشوریان استقلال کسب کردهاست. وی طرح و نقشهٔ ایجاد یک حکومت واحد ماد را در ذهن داشت و در یک دورهٔ بیقانونی در ماد، تلاش کرد تا عدالت را در دهکدهٔ خود اجرا کند و اعتبار و حسن شهرتی را به عنوان یک قاضی بیطرف بدست آورد. به این ترتیب حوزهٔ فعالیت او گسترش یافت و مردم روستاهای دیگر نیز به وی مراجعه میکردند تا اینکه سرانجام او اعلام کرد این جایگاه برای وی دردسرساز شدهاست و حاضر به ادامهٔ کار نیست. در پی این کنارهگیری، دزدی و اغتشاش فزونی یافت و مادها گرد هم آمدند و این بار وی را بهعنوان پادشاه برگزیدند. نخستین کار دیاکو پس از به پادشاهی رسیدن، گماشتن نگهبانانی برای خود و نیز ساخت پایتخت بود. |
825 | امیر قلعهنویی | اردشیر قلعهنویی معروف به امیر قلعهنویی مربی فوتبال اهل ایران است. وی پیشینه سرمربیگری تیم ملی فوتبال ایران را دارد. او تیم استقلال تهران را در مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران در سالهای ۱۳۸۵، ۱۳۸۸ و ۱۳۹۲، و تیم سپاهان اصفهان را هم سالهای ۱۳۸۹ و ۱۳۹۰ به مقام قهرمانی رساند. وی هماکنون با ۵ بار قهرمانی به همراه تیمهای استقلال و سپاهان، چهار نایب قهرمانی به همراه تیمهای استقلال، تراکتورسازی تبریز، ذوبآهن اصفهان و سپاهان اصفهان و یک مقام سومی به همراه تیم استقلال، پرافتخارترین مربی لیگ برتر فوتبال ایران است. ضمن اینکه وی توانسته دو قهرمانی در سالهای ۱۳۸۱ و ۱۳۸۷ و یک نایب قهرمانی در سال ۱۳۸۳ در جام حذفی ایران به همراه تیم استقلال تهران به دست آورد. فوتبال را از اواخر دهه ۵۰ با تیم جوانان راهآهن آغاز کرد. اردشیر لارودی و پرویز ابوطالب، اولین کسانی بودند که او را برای تیمهای پایهای راهآهن انتخاب کردند و بعد ناصر ابراهیمی او را به تیم بزرگسالان راهآهن برد که توانست در سن ۱۷ سالگی، ۳ گل در جام حذفی تهران در سال ۱۳۵۹ بزند. تا پایان دوره بازیگری اش ۲۰ بازی ملی را در کارنامه ثبت کرد که اتفاقاً ۱۹ بازی آن از سن ۲۹ سالگی به بعد رخ داد. |
826 | غلات | غَلات گیاهانی از خانواده گندمیان هستند که گیاهان علفی تک لپهای بوده و دانههای ریز آنها، مصرف خوراکی دارد. غلات گیاهانی یک ساله هستند، یعنی چرخهٔ زندگی خود را در یک فصل زراعی به پایان میرسانند. گونههای سردسیری غلات (گندم، جو و چاودار) در فصل پاییز و اوایل بهار کشت شده و در اواسط تا اواخر تابستان هم برداشت میشوند. گونههای گرمسیری غلات (برنج، ذرت، ذرت خوشهای و ارزن) نیز با توجه به شرایط آب و هوایی در اواخر بهار یا اوایل تابستان کشت شده و اواخر تابستان یا اوایل پاییز هم برداشت میشوند. هزاران سال است که این گونه گیاهان، در تأمین غذای بشر نقش حیاتی ایفا میکنند. باستان شناسان جوامع ابتدایی توانستهاند از ویرانههای قدیمی مراکز سکونت انسان، دلایلی به دست آورند که نشان میدهد غلات در تمدنهای اولیه بشری هم کشت میشدهاند و برای مثال، گندم در سرزمین حاصلخیز میانرودان به عمل میآمدهاست. میانرودان امروزه بخشهایی از ترکیه، عراق، سوریه و ایران را تشکیل میدهد. شواهد به دست آمده نشان میدهد که در ۱۶٫۰۰۰ تا ۱۰٫۰۰۰ سال قبل از میلاد، انسان ما قبل تاریخ در این ناحیه گندم تولید میکردهاست. |
827 | ضربآهنگ | ضربآهنگ یا ریتم به معنی توالی ضربههای آهنگ که برای موزون کردن نوای موسیقی به کار میرود. به عبارت دیگر تکرار پیدرپی یک حرکت پایدار در زمان مشخص را در موسیقی وزن یا ریتم گویند. ریتم و حالتهای مختلف آن در تمام عناصر طبیعی و اتفاقات و انرژیهای آزادشده در محیط پیرامون و نیز حتی در مفاهیم و تصورات ذهنی نفوذ دارد. هرچیزی که وجود دارد از ضربآهنگی درونی تشکیل شده و همچنین در روند تکامل درگیر ریتمهای بیرونی نیز میگردد و در نهایت مجموعههای منظم بزرگتری را شکل میدهند. این ریتمها از انرژیهایی برخوردار هستند که در صورت همخوانی با ریتمهای پیرامون در یکدیگر تافته شده و انرژیهای همسوی بزرگتری را آزاد میکنند و نیز اگر با یکدیگر همسویی و همخوانی نداشته باشند درصورت مواجهه قطعاً به یکدیگر آسیب میزنند و در روند حرکت یکدیگر اختلالاتی ایجاد میکنند. گردش زمین به دور خود و خورشید، فصول مختلف سال، باروری گیاهان و درختان، و ضربان قلب، از شناختهشدهترین ریتمهای منظم طبیعت هستند. زندگی روزمره و مسائل مرتبط و حتی زمینههای مختلف فعالیت بشری نیز شامل ضربآهنگهایی سامانمند، متناوب و تکاملی هستند. |
828 | ژانر موسیقی | ژانر موسیقی یک مقوله یا نامی قراردادی است که برای توصیف صفات قطعههایی از موسیقی که متعلق به رسوم مشترک هستند یا دستهای از قراردادها است، به کار میرود. موسیقی میتواند از طرق بیشماری در سبکهای گوناگون تقسیم شود. ماهیت هنری موسیقی به این معنی است که این گونه طبقهبندیها عمدتاً قراردادی و بحثبرانگیز هستند، و احتمال همپوشانی نام سبکهای متفاوت وجود دارد. الگوهایی که گاه برای ردهبندی سبکهای موسیقی استفاده میشود عبارت هستند از سه رده اصلی: موسیقی هنری، پرطرفدار (پاپ) و سنتی؛ الگوهای تفکیککننده دیگر نیز عبارت هستند از: برهه زمانی، ریشههای منطقهای و ملی؛ تکنیک اجرا و نحوه انتخاب سازها؛ ریشههای در هم آمیخته شده؛ کارکردهای اجتماعی. موسیقی شناسان گاهی موسیقی را توسط عوامل متمایزکننده سهگانهای مانند مثلث فیلیپ تگ (سه سبک بدیهی فولک، هنری و پاپ) دستهبندی میکنند. او توضیح میدهد که هر یک از این سه سبک قابل تمییز نسبت به دیگری قابل شناسایی است. موسیقی گاه توسط دوره زمانی ظهور یا زمان اوج طرفدارهای آن دستهبندی میشود، مانند: موسیقی راک دهه ۵۰ میلادی، موسیقی قرن ۱۷ ام، یا موسیقی دوره رمانتیک. |
829 | برگ | بَرگها زوائد جانبی ساقهاند که از مریستم انتهایی نوک ساقه پدید میآیند. برگها اندامهای پهن و سبز رنگی هستند که با نظم و ترتیب ویژهای بر روی ساقه گیاهان قرار دارند. برگ از پهنک و دمبرگ و نیام تشکیل شده است و به رگههای آن رگبرگ میگویند. پهنک سطح تماس برگ و محیط را زیاد میکند. پهنک به علت نازک بودن دو نقش فتوسنتز و تعرق را به خوبی انجام میدهد. برگ هر گیاه معمولاً ویژگیهای ظاهری خاص خود را دارا است. این ویژگی در درجه اول مربوط به خصوصیات ارثی گیاه و در درجه دوم مربوط به عوامل محیطی مانند نور، رطوبت و دما است. اصطلاحاً به برگهای بزرگ و تقسیمشده برخی از گیاهان برگشاخه گفته میشود و این اصطلاح بیشتر برای سرخسها به کار میرفته اما امروزه به برگهای نخل و پایانخلها هم برگشاخه میگویند. در نهاندانگان برگ مرکب تشکیل شده از یک قسمت صفحه مانند سبزی به نام پهنک است که به وسیله دنباله باریکی به نام دمبرگ به ساقه متّصل میشود. دم برگ غالباً در پایین خود و در قسمتی که به ساقه متصل میشود، گاه پهن شده به صورت غلافی، کم و بیش ساقه را در برمی گیرد. |
830 | فتوسنتز | فتوسنتز فرایندی زیستشیمیایی است که در آن، انرژی نورانی خورشید توسط گیاهان و برخی از باکتریها به انرژی شیمیایی ذخیرهشده در مواد غذایی آنها تبدیل میشود. کمابیش همهٔ جانداران روی زمین به آن وابستهاند. در عمل فتوسنتز، اندامهایی مانند برگ که دارای سبزینه هستند، کربن دیاکسید، آب و نور را جذب کرده و به کلروپلاست میرسانند. طی واکنشهایی که درون کلروپلاست انجام میگیرد، این مواد به اکسیژن و کربوهیدراتها تبدیل میشوند. همه اکسیژن کنونی موجود بر روی زمین، فراوردهٔ فتوسنتز است. برخی از کربوهیدراتهای مهم تولیدشده مانند گلوکز، میتوانند به دیگر مواد آلی، لیپیدها، نشاسته، سلولز و پروتئین تبدیل شوند که برای تبدیلشدن به پروتئین، نیاز به نیتروژن دارند. ژان باپتیست ون هلمونت، یکی از نخستین آزمایشهای مربوط به فتوسنتز را انجام داد. همه بخشهای سبزرنگ گیاه، قادر به انجام عمل فتوسنتز هستند. مادهٔ سبز موجود در گیاهان که سبزینه یا کلروفیل نام دارد، آغازکنندهٔ واکنشهای فتوسنتز است. فتوسنتز در اندامهایی که فاقد سبزینه هستند، انجام نمیگیرد. |
831 | باراک اوباما | باراک حسین اوبامای دوم، عضو حزب دموکرات ایالات متحدهٔ آمریکا، وکیل، سناتور ایالت ایلینوی و برندهٔ جایزه صلح نوبل است. وی از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ به مدت دو دورهٔ ۴ ساله چهل و چهارمین رئیسجمهور ایالات متحدهٔ آمریکا بود. او از سال ۲۰۰۷، با برپایی کارزار انتخاباتی برای ریاستجمهوری، خود را بهعنوان نامزد حزب دموکرات و بهعنوان یک چهرهٔ سیاسی ملی در آمریکا شناساند. اوباما از زمان کاندیداتوری برای انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ آمریکا، پایان دادن به جنگ عراق را مطرح کرد. باراک حسین اوباما در۴ اوت ۱۹۶۱ در هونولولو، مرکز ایالت هاوایی متولد شد. او فرزند یک مهاجر کنیایی سیاهپوست و یک زن سفیدپوست از اهالی ویچیتا در ایالت کانزاس است. پدربزرگ (پدرِ پدری) باراک اوباما در جریان مبارزات استقلالطلبانهٔ کنیا از بریتانیا، جزو چندینهزار کنیایی بود که روانهٔ بازداشتگاههای حکومت دستنشاندهٔ بریتانیا شد. اگرچه پدر و پدرخواندهٔ او هردو مسلمان بودند، اما او یک مسیحی بار آمده و در ۴سالگی که در اندونزی زندگی میکرد، به جای شرکت در مدرسه «مکتب مذهبی مسلمانان» به مدارس کاتولیک یا سکولار رفتهاست. اوباما و همسرش میشل، هماکنون عضو کلیسای متحد میباشند. |
832 | معصومه ابتکار | معصومه ابتکار (نیلوفر ابتکار؛ ۳۰ زادهٔ شهریور ۱۳۳۹) فعال سیاسی اصلاحطلب، روزنامهنگار، مؤلف-مترجمِ ایرانی، از اعضای مؤسس جبهه مشارکت ایران اسلامی و معاون امور زنان و خانواده رئیسجمهور ایران است. معصومه ابتکار نخستین زن ایرانی است که پس از انقلاب ۱۳۵۷ وارد هیئت دولت شدهاست. او بیشتر بهخاطر نقش خود در تصرف سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ و ۸ سال ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ایران در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی و ریاست مجدد وی بر این سازمان در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی معروف است. معصومه ابتکار فرزند تقی ابتکار در سال ۱۳۳۹ در تهران به دنیا آمد. معصومه ابتکار به همراه والدین خود شش سال در شهرهای فیلادلفیا و ایالت ماساچوست در آمریکا اقامت داشت. پدرش، تقی ابتکار، دومین رئیس سازمان حفاظت محیط زیست ایران پس از انقلاب اسلامی، دانشآموخته دانشگاه پنسیلوانیا بود. او تحصیلاتش را در ایران در مدرسه بینالمللی ایران زمین ادامه داد و در سال ۱۳۵۶ وارد دانشگاه پلی تکنیک در رشته مهندسی پتروشیمی شد. معصومه ابتکار با سید محمد هاشمی ازدواج کرده و حاصل این ازدواج، دو فرزند است. |
833 | بازی ورق | کارتبازی یا ورقبازی یا پاسوربازی هر نوع بازی است که از کارتهای بازی به عنوان دستگاه اصلی که بازی با آن انجام میشود، است. تعداد بیشماری بازی با ورق وجود دارد. برگزاری مسابقات بینالمللی بهطور رسمی قوانین استانداردی دارند، اما بیشتر آنها بازیهای مردمی هستند که قوانین آنها براساس منطقه، فرهنگ و شخص متفاوت است. یک بازی ورق با بسته کارتهای بازی انجام میشود که از نظر اندازه و شکل یکسان هستند. هر کارت دو طرف دارد، صورت و پشت. بهطور معمول پشت کارتها قابل تشخیص نیستند. چهره کارتها ممکن است همه منحصر به فرد باشد، یا ممکن است موارد تکراری وجود داشته باشد. بازیها با استفاده از کارتهای بازی از این واقعیت سوء استفاده میکنند که کارتها فقط از یک طرف بهطور جداگانه قابل شناسایی هستند، به طوری که هر بازیکن فقط کارتهایی را که در دست دارند میداند و نه کارتهایی را که در اختیار شخص دیگری است. به همین دلیل بازیهای ورق اغلب به عنوان بازیهای شانس یا «اطلاعات ناقص» مشخص میشوند - متفاوت از بازیهای استراتژیک یا «اطلاعات کامل»، جایی که موقعیت فعلی بهطور کامل برای همه بازیکنان در طول بازی قابل مشاهده است. |
834 | قلیان | قَلیان نام یک ابزار تدخین تنباکو است که با عبور دود از تنگ قلیان برای خنک کردن و تصفیه دود تنباکو ،آن را به ریه فرو میبرند. این ابزار در خاورمیانه، آسیای مرکزی و شمال آفریقا متداول است. بنابر شواهد موجود، قلیان از ایران به سایر نقاط جهان ازجمله هند و مصر راه یافت. در فارسی، به صورت قالیان نیز ثبت شده و گاه نارگیلی نیز نامیده شدهاست. در افغانستان، به کل مجموعه قلیان، چلم نیز میگویند. در کشورهای عربی، به نام شیشه و نارجیلة معروف است و در شبه قاره به حقّه معروف است. قلیان برای استفاده از دود حاصل از تماس زغال گداخته و تنباکو است ،که به این عمل «کشیدن قلیان» میگویند. بررسی ۵۴۲ مطالعهٔ علمی در زمینهٔ قلیان نشان میدهد که در مقایسه با کشیدن یک عدد سیگار، کشیدن یک قلیان حدوداً ۱۲ برابر بیش تر از دود، ۵ برابر بیش تر از قیر، ۲ برابر بیش تر نیکوتین، و ۲ برابر بیشتر منواکسید کربن وارد بدن میکند و به ازای هر ۴۵ دقیقه تا یک ساعت کشیدن قلیان، به اندازه ۵ بسته سیگار، دود وارد بدن انسان میکند. هنگام مکش مصرف کننده از نِی قلیان ،با کم شدن فشار هوای بالای ظرف آب ، دود حاصل از سوختن تنباکو به داخل آب کشیده میشود |
835 | داعش | حکومت اسلامی عراق و شام با نام اختصاری داعش یک گروه اسلامگرای تندرو و پیرو آموزهٔ وهابی از اسلام سنی است. این گروه از ژوئیهٔ ۲۰۱۴ ادعای خلافت جهانی کرد و خود را حکومت اسلامی نامید. همچنین زمانی بخشهای بزرگی از شمال عراق و شرق سوریه را با جمعیتهای ۲٫۸ و ۸ میلیون نفر و بخشهای کوچکی را در لیبی، نیجریه و افغانستان به تصرف خود درآورده بود. این گروه به رهبری ابوبکر البغدادی از مجاهدین سلفی جداشده از شبکهٔ القاعده تأسیس شده و با دولتهای عراق، سوریه و دیگر گروههای شورشی مخالف دولت سوریه وارد جنگ شدهاست. داعش یکی از تندروترین گروههای اسلامگرا در خاورمیانه بود. این گروه علاوه بر عراق و سوریه بخشهایی از لیبی و نیجریه را نیز در کنترل خود درآورد. گروههای همپیمان داعش در نقاط دیگر دنیا مثل افغانستان و آسیای جنوب شرقی نیز فعال هستند. ریشهٔ داعش به جماعت توحید و جهاد میرسد که در سال ۱۹۹۹ به رهبری ابومصعب الزرقاوی تأسیس شد و در سال ۲۰۰۴ به شبکهٔ القاعده پیوست و پس از آن به القاعده عراق معروف شد. |
836 | بهینهسازی موتور جستجو | بهینهسازی موتور جستجو، بهاختصار سئو، یک روند مناسب برای بهتر دیدهشدن یک وبسایت یا یک صفحه وب در نتایج جستجو طبیعی یک موتور جستجو است. معمولاً وبسایتهایی که بالاترین مکان و بیشترین تکرار در صفحه نتایج جستجو را دارند، بازدیدکننده بیشتری از طریق موتورهای جستجو به دست میآوردند و این بازدیدکنندگان میتوانند به مشتری تبدیل شوند. سئو ممکن است انواع مختلف جستجو را دربرگیرد؛ از جمله جستجوی تصویر، جستجو در ویدیو، جستجوی دانشگاهی، جستجو در اخبار و جستجو در نقشه. «سئو» یک سایت شامل فاکتورهای زیادی میشود، که توسط موتورهای جستجو بررسی و بازبینی میشود. از دید بازاریابی اینترنتی، «سئو» به چگونگی کار کردن موتورهای جستجو و اینکه کاربران چه چیزی جستجو میکنند و همینطور کلمات کلیدی تایپشده و اینکه کدام یک از موتورهای جستجو توسط مخاطبان مورد توجه قرار میگیرد را مورد بررسی قرار میدهد. از اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی که نخستین موتورهای جستجو اقدام به فهرست کردن وب نخستین کردند، مدیران وبسایتها و تولیدکنندگان محتوا، شروع به بهینهسازی وبسایتها برای موتورهای جستجو نمودند. |
837 | پوکمون گو | «پوکِمون گو» یا پوکیمان گو یک بازی ویدئویی در سبک واقعیت افزوده است که توسط شرکت آمریکایی نیانتیک و در سال ۲۰۱۶ و در پلتفرمهای آیاواس و اندروید منتشر شدهاست. شرکت نیانتیک این بازی را با همکاری شرکت شناخته شده نینتندو ژاپن طراحی کردهاست. پوکمون گو یک بازی رایگان است که البته برای پیشرفت سریعتر در مراحل مختلف بازی میتوان پول پرداخت کرد. مجموعه بازیهای پوکمون، کار خود را ۲۰ سال پیش روی کنسول دستی گیم شروع کردند. ایدهٔ اصلی این بازی از کودکی کارگردان این سری یعنی ساتوشی تاجیری که علاقه خاصی به جمع کردن حشرات داشت، گرفته شد. در این بازیها، هیولاهایی به اسم پوکمون نقش اصلی را ایفا میکنند. سازندگان این بازی، به مناسبت بیستمین سالگرد انتشار بازیهای پوکمون، بازی جدیدی به نام «پوکمون گو» را برای گوشیهای تلفن همراه طراحی کردند. این بازی با استقبال فراوانی مواجه شد و توانست رکورد سریعترین آمار دانلود را در گوگل پلی کسب کند و در مدت کوتاهی ۱۰ میلیون از گوگل پلی و ۷/۵ میلیون از اپ استور دانلود شود و به رقیبی جدی برای بازی کلش آو کلنز که برای مدتها در صدر بود تبدیل شود. |
838 | جایزه نوبل | جایزه نوبل معتبرترین جایزهای است که در حوزههای علمی به یک دانشمند تعلق میگیرد. جایزه نوبل در سال ۱۸۹۵، به وصیت کارخانهدار و شیمیدان سوئدی، آلفرد نوبل که بیشتر او را به دلیل ابداع دینامیت میشناسند پایهگذاری شد. در سال ۱۹۰۱ (میلادی)، نخستین جوایز این بنیاد داده شدند. طبق وصیت وی، پنج جایزه بهطور سالانه در رشتههای فیزیک، شیمی، فیزیولوژی و پزشکی. ادبیات، اقتصاد و صلح؛ به افرادی تعلق میگیرد که بیشترین خدمت را به مردم کرده باشند. اگرچه وصیتنامه نوبل، بنیانگذار این جوایز بود اما طرح او کامل نبود و به دلیل پارهای موانع ۵ سال طول کشید تا بنیاد نوبل تأسیس شود. در ۱۰ دسامبر سال ۱۹۰۱ نخستین جوایز نوبل اهدا شد. ششمین جایزه یعنی جایزه یادبود نوبل علوم اقتصادی نیز در سال ۱۹۶۸ میلادی، توسط بانک مرکزی سوئد پایهگذاری شد که البته در لیست جوایز مرتبط با بنیاد نوبل جایی ندارد. نقدهای زیادی نسبت به نبود جایزه ای در رشتهٔ ریاضیات است. دلیل آن با استناد به وصیت نامهٔ نوبل این است که جوایز به کسانی تعلق میگیرد که با استفاده از تئوری و پژوهششان به خلق خدمت کرده باشند اما رشتهٔ ریاضیات بهطور مستقیم خدمتی به مردم ارائه نمیکند. |
839 | دیوار بزرگ چین | دیوار چین طولانیترین و بزرگترین سازهٔ مهندسی تدافعی و نظامی از لحاظِ زمانِ ساخت در جهان است. این دیوار در نقشه جغرافیایی چین ۲۱٬۱۹۶ کیلومتر امتداد یافتهاست و در سال ۱۹۸۷ میلادی در فهرست میراث جهانی ثبت گردیدهاست. دیوار بزرگ چین در زمان چین شی هوانگ کامل شد. فرمانروایان پیش از او برای جلوگیری از هجوم اقوام صحراگرد، قسمتهایی از این دیوار را ساخته بودند. شی هوانگ تی بخشهای مختلف این دیوار را به یکدیگر متصل کرد تا دژی به طول ۲۴۰۰ کیلومتر با ۲۵۰۰۰ برج نگهبانی در مرز شمالی چین شکل بگیرد. برای ساخت این دیوار، افراد زیادی به بیگاری گرفته شدند که بسیاری از آنها در حین کار جان سپردند. زمان ساخت دیوار چین به سده پنجم تا هشتم قبل از میلاد بازمیگردد. گردشگران چینی و خارجی از پیمودن دیوار احساس افتخار میکنند. حتی سران بسیاری کشورهای خارجی نیز فرصت دیدار از این اثر بزرگ را از دست نمیدهند. دیوار چین تجسم درایت و رنج و زحمت میلیونها چینی در دوره باستان چین است. این ادعا که این دیوار تنها پدیده انسانی است که از فضا قابل رویت میباشد، بارها تکذیب شدهاست ولی هنوز در باور عوام جا دارد. |
840 | پرستار | پرستار فردی که در زمینه اصول علمی و مهارتهای حرفهای مراقبت، درمان و آموزش بیماران تحصیل کرده و در آن مهارت داشته باشد. هرچند در گذشته به تمام مراقبین بیماران و ناتوانان پرستار میگفتند ولی امروزه پرستار فردی است که دارای تحصیلات دانشگاهی در این زمینه است. در ایران پرستارانی در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای پرستاری وجود دارند. رشتههای جدیدی در مقطع کارشناسی ارشد با مبنای پرستار وظیفهمدار راهاندازی شدهاست، همچنین آموزش مداوم پرستاران با همکاری سازمان نظام پرستاری در کل ایران عملیاتی شدهاست.پرستار نمیتواند مرکز درمانی مستقلی داشته باشد بلکه در مراکز درمانی تأسیس شده مانند بیمارستان، درمانگاه یا مطب عضوی از تیم درمانی است. در ایران سازمان نظام پرستاری به عنوان سازمان صنفی پرستاران میباشد.پرستاران می توانند موسس مراکز مشاوره وارائه خدمات پرستاری در منزل باشند. براساس استانداردها، میبایست تعداد پرستاران سه برابر تعداد پزشکان یا دو برابر تعداد تختهای بیمارستانی باشد یا در ازای هر هزار نفر جمعیت، سه پرستار وجود داشته باشد. |
841 | آموزش | آموزش فرایند تسهیل یادگیری، یا کسب دانش، مهارت، ارزش، اخلاق، اعتقادات و عادتها است. روشهای آموزش شامل تدریس، آموزش عملی، داستان گویی، بحث و پژوهش هدایت شدهاست. آموزش غالباً تحت راهنمایی مربیان انجام میشود، اما فراگیران میتوانند خود را نیز آموزش دهند. آموزش میتواند در شرایط رسمی یا غیررسمی انجام شود و هر تجربه ای که تأثیر شکل دهی بر نحوه تفکر، احساس یا عمل فرد داشته باشد، میتواند نوعی آموزش تلقی شود. متودولوژی تدریس را تعلیم و تربیت مینامند. آموزش رسمی بهطور کلی بهطور رسمی به مراحل زیر تقسیم میشود: پیش دبستانی یا مهد کودک، دبستان، دبیرستان و سپس کالج، دانشگاه یا کارآموزی. از آنجا که آموزش به کودکان این قابلیت را میدهد که به صورت مستقل به سوی اهداف مورد نظرشان حرکت کنند و هویت ویژهای در جامعه بیابند، اهمیتی غیرقابل چشمپوشی برای فلاسفه دارد. فلسفه آموزش به بررسی ماهیت و اهداف آموزش و ابزارهای آن میپردازد و در ارتباط با «نظریه آموزش» است. نظریه آموزش نوعی نظریه عملی بوده که سعی در فراهم آوردن رهنمود و روشن کردن تمامی جنبههای گوناگون آموزش و همچنین ساختار اجتماعی وابسته با آن است. |
842 | اعدام | اِعدام نوعی کیفر و مجازات و بهعبارتی دیگر اشدّ مجازات برای محکوم است. این کیفر یکی از موارد پیشبینی شده در قانون برخی کشورهاست که در آن به حکم قانون و بر اساس حکم دادگاه عمومی، جنایی و نظامی و.. زندگی یک انسان سلب میشود. کشورهای چین و ایران دارای بالاترین آمار اعدام در جهان هستند. ایران بالاترین نرخ سرانه اعدام به نسبت جمعیت را داراست. جرایمی که مجازات آنها اعدام است بهعنوان جرایم اعدام، یا جنایات بزرگ شناخته میشوند، و بسته به قوانین و نظام سیاسی کشورها متفاوت است. اما معمولاً شامل جرائم سنگین هستند مانند قتل، کشتار جمعی موارد شدید تجاوز جنسی، سوءاستفاده جنسی از کودکان، تروریسم، خیانت، جاسوسی، نسلکشی و جنایات جنگی و در بعضی از کشورها ممکن است برای مواردی همچون همجنسگرایی، قاچاق موادمخدر، آدمربایی و راهزنی حکم اعدام صادر شود. در گذشته اعدام در کشورهای بسیاری از جهان انجام میشد. امروزه اما شمار بسیاری از کشورها این روش مجازات را برچیدهاند یا کمتر آن را به اجرا درمیآورند. اعتراضها و فشار افکار عمومی و سازمانهای مدافع حقوق بشر در کاهش صدور مجازات اعدام یا کنار گذاشتن آن دخیل بودهاند. |
843 | فاشیسم | فاشیسم، در واژه بهمعنای روشهایی که برای تمرکز قدرت در حکومت استفاده میشود. یک نظریهٔ سیاسی راست افراطی و گونهای نظامِ حکومتی خودکامهٔ ملیگرای افراطی است که نخستین بار در سالهای ۱۹۲۲ تا ۱۹۴۵ در ایتالیا و به دست بنیتو موسولینی رهبری میشد و بر سهپایه حزب سیاسی واحد، نژادپرستی افراطی و دولت مقتدر و متمرکز، استوار بود. فاشیسم را میتوان به چشم نیروی سومی نگاه کرد که میان سرمایهداری و کمونیسم قرار گرفتهاست. فاشیسم و نازیسم اشکال مختلف دیکتاتوری است که در شرایط بحران حاد برای حفظ حکومت از به قدرت رسیدن سایر بخشهای جامعه، در جامعه حاکم میشود. این واژه بعدها در مفهوم گستردهتری به کار رفت و به دیگر رژیمهای نظامی و مذهبی که دارای ویژگیهای مشابهی بودند، اطلاق شد. فاشیسم از لحاظ نظری، محصول توسعهٔ نظری نژادباوری و امپریالیسم اروپایی و از نظر اجتماعی محصول بحرانهای اقتصادی و اجتماعی پس از جنگ جهانی اوّل بود؛ ولی با شکستِ کلّیِ نیروهای محور در جنگ جهانی دوم از اعتبار افتاد. پس از جنگ، برخی حزبهای نوفاشیست در اروپا پدید آمدند ولی توفیق چندانی بهدست نیاوردند |
844 | پزشک | پزشک یا دکتر در دانش پزشکی، کسی است که به حرفهٔ «پزشکی»، که برگرداندن سلامت انسان از طریق مصاحبه با بیمار، مطالعه، تشخیص و درمان بیماری یا آسیبدیدگی است، میپردازد. این معمولاً به دانش کافیِ آکادمیک مانند آناتومی، فیزیولوژی و فارماکولوژی، شناخت بیماریها و درمان آنها نیاز دارد. در گذشته برای این حرفه کلمات «حکیم» و «طبیب» به کار گرفته میشد. پزشکی شاخهای از علوم سلامت است. هدف پزشکی حفظ و ارتقاء تندرستی، درمان بیماریها و بازتوانی آسیب دیدگان «مانند فیزیوتراپی» میباشد. این هدف با شناخت بیماریها، تشخیص و درمان و جلوگیری از بروز آنها به انجام میرسد. پزشک یک واژه کهن فارسی است که در شاهنامه فردوسی به فراوان آمدهاست. در ادبیات فارسی، به جمعی از پزشکان اَطِبا گفته میشود. واژه دکتر در زبان انگلیسی، «داکتر» تلفظ میشود. روز پزشک روزی است به منظور تجلیل از خدمات پزشکان به افراد و جوامع. این روز بسته به کشور بر حسب رخداد مورد تجلیل در آن روز فرق میکند. در ایران روز اول شهریور ماه، همزمان با زادروز بوعلی سینا، به پاس تألیفات و خدمات وی، به علوم پزشکی و فعالیت وی در این رشته، و تجلیل از پزشکان، روز پزشک نامگذاری شدهاست. |
845 | آسیا | آسیا بزرگترین و پرجمعیتترین قاره زمین است. این قاره ۱۲٪ از مساحت سطح زمین و ۳۰٪ از مساحت خشکیهای این سیاره را در بر میگیرد. ۶۰٪ جمعیت کره زمین نیز در این قاره زندگی میکنند. قاره پهناور آسیا از قطب شمال تا جنوب مدار استوا امتداد یافتهاست و بخش اعظم آن در نیمکرۀ شمالی قرار دارد. آسیا به همراه اروپا، خشکی بزرگ اوراسیا را میسازند. تنها دوقاره متصل به هم آسیا و اروپا هستند. جغرافیا آسیا بزرگترین خشکاد (قاره) جهان، دارای شکلی تقریباً سه گوشه است که شبهجزایر زیادی دارد و بهجز کشور اندونزی، دیگر قسمتهای این قاره تماماً در نیمکره شمالی واقع شدهاست. طول شمالی جنوبی این خشکاد برابر ۷۶ درجه عرض جغرافیایی است زیرا که جنوبیترین نقطه آن یعنی سنگاپور که در جزیره کوچکی در انتهای جنوبی شبه جزیره ماداکا قرار دارد یک درجه در شمال واقع است و شمالیترین نقطه آن یعنی دماغه چلیوسکینی در مدار ۷۷ درجه عرض شمالی قرار گرفتهاست. کوههای اورال، دریای خزر، دریای سیاه و دریای آزوف آسیا را از اروپا جدا مینمایند، مرز بین آسیا و آفریقا کانال سوئز است و تنگه برینگ آمریکای شمالی را از این قاره جدا میسازد. |
846 | بور | بور یا بوران نام یک عنصر شمیایی با عدد اتمی ۵ است. این عنصر از شبه فلزها است و چون در اثر دگرگونیهای هستهای ستارگان ایجاد میشود. فراوانی کمی در پوستهٔ زمین و منظومهٔ خورشیدی دارد. ترکیبات رایجی از این عنصر که به صورت طبیعی در زمین ایجاد میشوند، در آب محلولاند. بور از کانیهای بور به کمک عمل آوری صنعتی مانند تبخیر به دست میآید، مانند اور، بوره و کرنیت. بیشترین کاربرد صنعتی بور در سفیدکنندههای سدیم پربرات و ترکیبات بوره در روکش الیاف شیشه است. بور طبیعی از دو بسپارش پایدار تشکیل شدهاند؛ که یکی از آنها بور-۱۰ یکی از قویترین جذبکنندههای نوترون است و در میلههای کنترل رآکتورهای اتمی کاربرد دارد. از نظر زیستی، ترکیبهای بور بر روی پستانداران آسیب جدی نمیگذارد ولی برای بندپایان بسیار سمی است و از آن در تهیهٔ حشره کش استفاده میشود. اسید بوریک، دارای ویژگی پادمیکروبی ملایمی است، عنصر بور یک مادهٔ ضروری برای ادامهٔ زندگی است؛ مقدار کمی از ترکیبات این ماده باعث مقاومت دیوارهٔ سلول گیاهان میشود برای همین حتماً باید در خاک وجود داشته باشد. هزاران سال پیش ترکیبهای بور برای مردم شناخته شده بود. بوره را در غرب صحرای تبت میشناختند و به آن نام تینکال داده بودند، این نام از زبان سانسکریت گرفته شدهاست. |
847 | گراز | گراز یا خوک وحشی اورآسیا نوعی خوک است که نیای اکثر خوکهای اهلی بهشمار میرود. این حیوان، بومی مناطق شمالی و مرکزی اروپا و نواحی مدیترانهای و بیشتر مناطق آسیا است. نسل این حیوان در شمال آفریقا و برخی نقاط اروپا منقرض شدهاست. گراز دارای ناخنهای درازی است و در صورت مواجهه با خطر ناخن میکشد. بدن گراز بسیار متراکم است، سر بزرگ و پاها نسبتاً کوتاه است. خز او از موهای زبر و ضخیم و بلندی است که در پشت سر و گردن تا شانه و تا وسط بدن بلندتر است. رنگ آن از خاکستری تیره تا سیاه و قهوهای متغیر است. گرازها تقریباً هر چیزی را که قابل خوردن باشد میخورند و از نظر تنوع غذایی با انسان رقابت میکنند. غذاهای گیاهی مانند ریشه و ساقه و برگ و دانههای مختلف و غلات و حبوبات و میوهجات و غذاهای حیوانی چون انواع بیمهرگان همچون حشرات و لارو آنها، کرم خاکی، حلزون، و مهرهدارانی چون ماهی، جوندگان، قورباغهها و مارمولکها و لاشه حیوانات بزرگ. گرازهای نر معمولاً در گروههای ۲۰ عددی زندگی میکنند اما گروه هائی بالای ۵۰ گراز نیز دیده شدهاست. مادهها نیز معمولاً در گروههای ۳ الی ۴ عددی همراه با فرزندانشان هستند. نرها در این گروهها نیستند و فقط ۲ یا ۳ بار در سال و مواقع جفتگیری پیدایشان میشود. قبل از زایمان ماده از چوب خشک و علوفه برای خود لانه میسازد. دوران حاملگی این حیوان ۴ ماه میباشد که در پایان این دوران ۸ الی ۱۲ بچه به دنیا میآورد. بچهها در نوع ماده در ۱۸ ماهگی و در نوع نر کمی زودتر آماده جفتگیری میشوند. گراز یکی از مهمترین منابع غذایی ببر در مناطقیست که هر دوی این حیوانات در آن حاضرند. در موارد بسیاری گرازها برای دفاع از خود زخمهایی به ببرها وارد کردهاند که منجر به مرگ آنها شدهاست. |
848 | الکتریسیته | برق یا نیروی کهربایی یا الکتریسیته، مجموعهای از پدیدههای طبیعی است که به حضور و جریان بار الکتریکی وابسته است. الکتریسیته آثار معروف متنوعی چون آذرخش، الکتریسیته ساکن، القای الکترومغناطیسی و جریان الکتریکی دارد؛ افزون بر اینکه الکتریسیته، امکان تولید و دریافت تابشهای الکترومغناطیسی مانند موجهای رادیویی را فراهم میآورد. در الکتریسیته، بارهای الکتریکی میدانهای الکترومغناطیسی را تولید میکنند و این میدانها سایر بارها را تحت تأثیر قرار میدهند. در نوشتههای مصریان باستان که از سده ۲۸ باقی ماندهاند، نام اینگونهها را تندرگرهای نیل گذاشتند و آنها را محافظ سایر ماهیها میدانستند. الکتریسیته، اغلب بهوسیلهٴ مولدهای الکتریکی تولید میشود که با بخار حاصل از احتراق سوختهای فسیلی، گرمای آزاد شده از رآکتورهای هستهای یا سایر منابع انرژی مانند انرژی جنبشی حاصله از باد و جریان آب به حرکت در میآیند. الکتریسیته یک راه بسیار مناسب برای انتقال انرژی و استفاده از آن، متداول و رو به افزایش است. اختراع لامپ رشتهای در دهه ۱۸۷۰ سبب شد که نورپردازی به یکی از عمومیترین کاربردهای توان الکتریکی تبدیل شود. جایگزین کردن شعلههای عریان چراغ نفتی با آن، بهطور چشمگیری حوادث آتشسوزی در خانهها و کارخانهها را کاهش داد. امکانات عمومی با هدف روبه رشد قرار دادن بازار نور پردازی، در بسیاری از شهرها برقرار شد. |
849 | ناخن | ناخن بخشی از دستگاه پوششی است که فاقد عصب یا خونرسانی است. ناخنها، انتهای انگشتان دست و انگشتان پا را میپوشانند. ناخنها اساساً از کراتین که یک پروتئین درشت مولکول در مو و پوست است، تشکیل شدهاند. جدا از جاذبه آرایشی، ناخنها وظایف دیگری نیز بعهده دارند از جمله کمک به بلند کردن اجسام با ایجاد تکیهگاه برای بافت انگشتان یا دست کاری اجسام و از همه مهمتر آن که ناخنها سلامت عمومی بدن را بازتاب میدهند. کمبود ویتامین آ و کلسیم باعث خشکی و ورقه ورقه شدن پوست میشود. کمبود پروتئین، فولیک اسید، ویتامین بی که برای رشد سلولها و احیای سلولهای مرده ضروری است و کمبود ویتامین سی موجب افتادن ناخنها میشود. کمبود پروتئین باعث ایجاد راه راههای سفید بر روی ناخنها میشود. مشهودترین قسمت ناخن، صفحه آن است. این قسمت بر روی بستر ناخن که یک ناحیه غنی از رگهای خونی است قرار گرفتهاست. شکل ناخنها: ناخنهای منحنی و قوزدار احتمال وجود بیماریهای ریوی، کبدی و حتی سرطان را افشا میکنند. البته ناخن برخی افراد بهطور ژنتیکی به این شکل است. بهتر است هر گونه تغییری در شکل ناخنها را جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید تا خیالتان راحت شود. بیماریهای ناخن شامل: ناخنهای سرد و رنگ پریده، مقاومت کم ناخنها، تغییر رنگ ناخنها. |
850 | سوسیس | نوعی غذای آماده است که از گوشت چرخکرده و گاهی سبزیجات خوراکی به همراه چربی حیوانی، نمک، ادویه و گاهی اوقات گیاهان معطر تهیه میشود. معمولاً روی سوسیسها، نوعی پوشش قرار میگیرد و در قدیم، این پوشش را از روده حیوانات تهیه میکردند. امروزه جنس این رویهها معمولاً از کلاژن یا سلولز یا حتی پلاستیک، میباشد. سوسیس از واژه فرانسوی کهن که خود ازواژه لاتین به معنی "نمک زده"، گرفته شده است. از واکنش و ترکیب احتمالی نیتریت با آمینها موادی تحت عنوان نیتروزامینها پدید میآیند که سرطانزا شناخته شدهاند. ایرانیان از دیرباز در مناطق مختلف با سبکهای مختلف رودهپُر آشنا بودهاند که تنوع نامهای این شیوه غذا گواه این آشنایی دیرپا است. نامهایی از قبیل زَوَنج، رَوَنج، زَویج، نَکانَک، نَکانَه، جِگر آکند، جگر آگنده، جگر آغَند، آگنج، آگنچ، آکنجلَکانَه، لَکامَه، نَقانَق، لُقانَق، چَرغَندَه، چَرغَند، جَرغند، شاه لوت، اُکامَه، کاشاک، گدَک، کَدَک، زُنّاج، چَرب رود، چَرب روده، زَویش، زیچَک، اروَنج، سُختو، مَبا، مَبار، مومبار، جُهودانه، عَصیب، وَلوالی و جز اینها که در ادبیات فارسی هم کم و بیش بسامد دارند همگی بر گستردگی این روش آشپزی در سرتاسر جغرافیای ایران بزرگ صحه میگذارند. تهیه سوسیس و کالباس در ایران به صورت کارخانهای از سال ۱۳۰۷ خورشیدی توسط یک نفر روسی بنام افونامو در بندر انزلی با یک ماشین کوچک و دستی شروع گردید که روزانه احتیاجات عدهای از اتباع خارجی آنجا را تأمین مینمود. در صورتی که در فرمولاسیون سوسیس و کالباس فقط از نمک طعام استفاده شود و نیتریت به کار نرود، این محصولات به رنگ سفید- خاکستری در خواهد آمد. به اینگونه فراوردهها اصطلاحاً محصولات سفید نیز میگویند. در صورتی که برای تهیه آنها بدون استفاده از نیتریت از گوشت گاو کم چربی به کار رود، فراوردهها به رنگی مایل به خاکستری روشن در خواهد آمد. |
851 | آمار | آمار یا احصائیه (در افغانستان) شاخهای از ریاضیات است که به گردآوری، تحلیل، تفسیر، ارائه و سازماندهی دادهها میپردازد. آمار را باید علم و عمل استخراج، بسط، و توسعهٔ دانشهای تجربی انسانی با استفاده از روشهای گردآوری، تنظیم، پرورش، و تحلیل دادههای تجربی دانست. زمینههای محاسباتی و رایانهای جدیدتری همچون یادگیری ماشینی، و کاوشهای ماشینی در دادهها، در واقع، امتداد و گسترش دانش گسترده و کهن از آمار به عهد محاسبات نو و دوران اعمال شیوههای ماشینی در همهجا میباشد و امروزه علم آمار را به علم انجام علوم دیگر مبدل ساخته است. علم آمار، علم فن فراهم کردن دادههای کمّی و تحلیل آنها به منظور بهدستآورن نتایجی که اگرچه احتمالی است، اما در خور اعتماد است. آمار عمدتاً با وضعیت هایی سر و کار دارد که در آنها وقوع یک پیشامد بهطور حتمی قابل پیشبینی نیست. اسنتاجهای آماری غالباً غیر حتمی اند، زیرا مبتنی بر اطلاعات ناکاملی هستند. در طول چندین دهه آمار فقط با بیان اطلاعات و مقادیر عددی دربارهٔ اقتصاد، جمعیتشناسی و اوضاع سیاسی حاکم در یک کشور سر و کار داشت. |
852 | دوغ | دوغ نام گونهای نوشیدنی لبنی است که از ترکیب آب و ماست به دست میآید. دوغ منبعی از کلسیم، منیزیم، آب، پتاسیم و دارای ویتامینهای دی و گروه بی هست. دیگر فواید آن باعث کاهش اضطراب و خفگی بدن میشود و برای افراد کم خواب هم توصیه میگردد. دوغ تشکیل ماست، یخ، و آب است که در مشک یا به صورت صنعتی در دستگاه سانتریفوژ بهم زده میشود تا در نهایت باظاهر شدن کره بصورت شناور در بالا محلول آب، ماست و یخ کره جدا کرده و مابقی که دوغ هست بعد گذاشتن در محیط آزاد بعد از چند روز تبدیل به دوغ با گاز طبیعی میشود. دوغ در گذشته یکی از فراوردههای جانبی کره محسوب میشد. برای تهیهٔ آن، ابتدا ماست پرچرب را با آب رقیق میکردند، سپس با استفاده از مشک، چربی آن جدا شده و باقیمانده بهعنوان دوغ مصرف میشد. دوغ به انواع: دوغ، دوغ گازدار، دوغ حرارت دیده بدون گاز، دوغ حرارت دیده گازدار و دوغ کفیر تقسیم کرد. مصدر دوشیدن از ریشه دوش و آن خود از دوغ به معنی دوشیدن شیر است. دوغ خود نیز به معنی شیر است. در برخی گویشهای ایرانی واژه دو نیز به جای دوغ به کار رفتهاست. |
853 | زیگموند فروید | زیگموند فروید عصبشناس برجسته اتریشی و بنیانگذار علم روانکاوی، به عنوان یک روش درمانی در روانشناسی بود. فروید در سال ۱۸۸۱ از دانشگاه وین، پذیرش گرفت و سپس، در زمینههای اختلالات مغزی و گفتاردرمانی و شناخت بیماری نادرِ آروشا کالبدشناسی اعصاب میکروسکوپی، در بیمارستان عمومی وین، به تحقیق پرداخت. او به عنوان استاد دانشگاه در رشته نوروپاتولوژی، در سال ۱۸۸۵ منصوب شده و در سال ۱۹۰۲ به عنوان پروفسور، شناخته شد. در ایجاد روانکاوی و روشهای بالینی برای روبرو شدن با علم آسیبشناسی روانی از طریق گفتگو بین بیمار و روانکاو، فروید تکنیکهایی را مثل استفاده از تداعی آزاد به روشی گفته میشود که در آن بیمار هرآنچه را به ذهنش خطور میکند، بیان مینماید و همچنین کشف انتقال فرایندی که در آن مراجع خاطرات کودکی خود را با درمانگرش درمیان میگذارد و همچنین فرایند تحلیلی روانشناسی را ارائه کرد. بازتعریف فروید از تمایلات جنسی که شامل اشکال نوزادی هم میشد به او اجازه داد که عقده ادیپ احساسات جنسی بچه نسبت به والدین جنس مخالف خود را به عنوان اصل مرکزی نظریّه روانکاوی درآورد. |
854 | کشک | کشک محصولی از شیر است که چوپانان آن را درست میکنند. از جوشانده دوغ شیراز یا همان توف به دست می آید و بعد آنرا گلوله کرده و خشک می کنند این ماده غذایی از خشک کردن توف یا همان شیراز و محلی بدست میآید. کشک در آسیا بخصوص در ایران و افغانستان و دیگر کشورهای همسایه ارزش بالایی دارد. این خوراکی در گونهها و رنگهای مختلف تولید میشود. کشک با حجم کم خود، یک مادهٔ غذایی است که در بر دارنده تمامی ویژگیهای شیر میباشد. کشک حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتئین و ویتامین نیاسین است. کشک غالباً مزه ترشی دارد و در غذاهایی مانند کله جوش، آش رشته و کشک بادمجان استفاده میشود. کشک یکی از چندین فراوردهٔ فرعی در تهیه کره است. روستاییان ماست را درون مَشک ریخته و با زدن و تکان دادن آن، کرهاش را میگیرند. پس ازاینکه کره از ماست گرفته شد، چیزی که میماند همان دوغ است که یکی از نوشیدنیهای خوشمزهٔ ایرانی میباشد. در برخی از روستاهای ایران برای تهیه «کشک» این دوغ را در کیسهای میریزند و آب آن را میگیرند؛ چیزی که پس میماند، مانند ماست چکیده سفت است که به آن لچ گفته میشود. آن را به اندازهٔ یک گردو گلوله کرده و میخشکانند و بدین ترتیب کشک بدست میآید. کشک در زبان فارسی دری، فارسی تاجیکی، ازبکی، ترکمنی و پشتو قروت و در ترکی قروت یا جرتان و در بلوچی شیلانچ گفته میشود. مهم ترین استفاده درمانی از كشك، پیشگیری از بروز یا پیشرفت بیماری پوكی استخوان است. میزان مناسب كلسیم و فسفر و نسبت این دو ماده مغذی در تركیب كشك شرایط ایدهآلی را برای استفاده بهینه از كشك مصرفی در پیشگیری از پوكی استخوان به وجود آورده است. |
855 | جهاد نکاح | جهاد نکاح یا جهاد جنسی، اشاره به ازدواج جهادگرایان با بانوانی دارد که به زور یا به میل خود برای رفع نیازهای جنسی مردان جهادی اقدام میکنند. یک موضوع بحثبرانگیز وجود دارد و آن این است که گفته میشود برخی از زنان، خودشان را برای رابطه جنسی در اختیار پیکارجویان مخالف حکومت بشار اسد قرار میدهند. گفته میشود که جهاد نکاح اولین بار با فتوای شیخ محمد عریفی، که از طرف وی تکذیب شد، شروع شدهاست. گفته میشود در صفحهٔ توییتر خود «جهاد نکاح» را اعلام عمومی کرده است که از طرف عریفی تکذیب شد و عنوان کرد که این فتوا از انسان عاقل صادر نمیشود و گفت که توییتر ایشان هک شده است. رسانههای ایران و وابسته به نظام سوریه گفتهاند که در این جهاد از زنان و دختران خواسته شده تا نیازهای جنسی مجاهدان در سوریه را برآورده سازند. آنها میتوانند برای کمک به جهادگران در سوریه یا کسانی که علیه نظام بشار اسد قیام مسلحانه کردهاند به سوریه بروند و با ازدواج ساعتی با آنها راه بهشت را برای خودشان هموار کنند که این خبر از طرف ارتش آزاد سوریه تکذیب شد و این کار را زنا توصیف کرد. |
856 | پیاز | رایجترین گونه کشته شده گونه سیر است. حداقل ۷۰۰۰ سال پیش بهطور انتخابی کاشته و پرورش داده شدهاست. آن گیاهی دو ساله است، ولی معمولاً به صورت یکساله کاشته میشود. برگها سبز مایل به زرد هستند و در یک ردیفِ باریکِ مسطح به شکلبادبزن و متناوب رشد میکنند. آنها گوشتی، توخالی، استوانهای شکل و یک طرف مسطح هستند. پیاز را میتوان به اشکال مختلف استفاده کرد: پخت، جوشانده، با آتش ملایم پخت، کباب کردن، سرخ کردن، در روغن پختن، برشته کردن، تَفت دادن، یا به صورت خام در سالاد ریخت. پیازهای معمولی بهطور طبیعی به سه رنگ متنوع قابل دسترسی هستند، پیازهای زرد یا قهوهای، پیاز قرمز، پیاز سفید. آبِ تندِ پیاز برای دور کردن بید استفاده شدهاست و برای جلوگیری از نیشِ پشه روی پوست مالیده میشود. برای برق انداختن به شیشه و ظروف مسی و جلوگیری از زنگ زدن آهن استفاده میشود. بیشتر ارقام پیاز حدود ۸۹٪ آب، ۴٪ قند، ۱٪ پروتئین، ۲٪ فیبر و ۰٫۱٪ چربی دارند. پیاز مواد غذایی ضروری، و چربی کمی دارد و در هر ۱۰۰ گرم ۱۶۶ کیلو ژول انرژی تولید میکند. |
857 | پستانداران | پستانداران ردهای از جانوران مهرهدار هستند که با غدهٔ پستانیشان، مو یا خز و خونگرم بودنشان مشخص میشوند. پستانداران، جانورانی هستند که دارای مو بوده و غدد شیری دارند. معمولاً دارای دندانهای متنوعی هستند که درون حفره دندانی، جای میگیرد. مغز پستانداران دما و دستگاه گردش خون را که شامل یک قلب چهار حفرهای است کنترل میکند. به دلیل خطرات و آلودگیهای زیستمحیطی، بسیاری از پستانداران در معرض خطر انقراض هستند. گروهی که شامل پستانداران و خویشاوندان آنها میشوند، در ابردوره پنسیلوانین منشأ گرفتند؛ این هنگامی بود که تبار فرگشتی آنها از تباری که بعدها خزندگان و پرندگان را تشکیل داد، جدا شد. گروههای اصلی پستانداران از پستاندار شکلان آغازین در دوره ژوراسیک پیشین فرگشت یافتند. کالبدشناسی پستانداران شامل: استخوانبندی، پوست است. اکثر پستانداران نوزاد را زنده به دنیا میآورد هر چند برخی از آنان تخمگذاری میکنند، مانند نوکاردکی، و برخی نوزاد زودرس بهدنیا آورده و در کیسه جلوی شکم از آن نگهداری میکنند، مانند کانگورو. خفاش تنها پستانداری است که میتواند پرواز کند. سنجاب پرنده و میمون پرنده در واقع در هوا سر میخورند و قدرت پرواز ندارند. |
858 | بومشناسی | بومشناسی یا اکولوژی شاخه ای از زیستشناسیست که با الگوهای مکانی و زمانی توزیع و فراوانی جانداران سروکار دارد و بررسیهایش شامل علیت رویدادها نیز میگردد. موضوعات مورد علاقه در بومشناسی شامل تنوع زیستی، توزیع، زیستتوده و جمعیت موجودات به علاوه همکاری و رقابت بین گونهها میباشد. بومسازگان، برهمکنش پویای بین جانداران، اجتماعاتی که تشکیل میدهند و مؤلفههای غیر زنده محیطشان میباشد. فرآیندهای بومسازهای چون: تولید اولیه، خاکزایی، چرخش مواد مغذی و ساختار کنام، شار انرژی و ماده را در محیط تنظیم میکند. این فرایندها توسط موجوداتی با مشخصات خاصی در تاریخ زندگیشان پایدار میگردد. یکی از تمرکزهای اصلی بومشناسان ارتقاء فهم اثرات تنوع زیستی روی عملکرد بومشناسانه است. بومشناسان به دنبال توضیح این موارد اند: فرایندها، برهمکنشها و سازگاریها. حرکت مواد و انرژی در میان جوامع زنده. توالی بومشناختی بومسازگانها. فراوانی و توزیع موجودات و تنوع زیستی در بستر محیط. بومشناسی کاربردهای عملی در این موارد دارد: زیستشناسی بقا، مدیریت تالاب، مدیریت منابع طبیعی، طرحریزی شهری، سلامت جمعی، اقتصاد، پژوهشهای بنیادی، علوم کاربردی و برهمکنشهای اجتماعی انسانها. بومسازگان متشکل از موجودات زنده و منابعی است که به نوبه خود دارای بازخوردهای زیستفیزیکی بر روی اجزای زنده و غیر زنده سیاره زمیناند. بومسازگان دارای عملکردهایی است که از حیات پشتیبانی کرده و سرمایههای طبیعی چون زیستتوده را تولید کرده و نقشهای متعدد دیگری چون تنظیم اقلیم، چرخه زیست، زمین، شیمیایی جهانی، فیلتر آب، خاکزایی، کنترل فرسایش، حفاظت از غذا را دارا بوده و از نظر علمی، تاریخی، اقتصادی یا ارزشهای ذاتی حائز اهمیت است. کلمه بومشناسی اولین بار در ۱۸۶۶ توسط دانشمند آلمانی ارنست هکل ابداء شد. تفکر بومشناسانه مشتق شده از جریانهای تثبیت شدهای در فلسفه، بهخصوص از اخلاق و سیاست است. فیلسوفان یونان باستان چون بقراط و ارسطو بنیانهای بومشناسی را در مطالعاتشان روی تاریخ طبیعی بنا نهادند. |
859 | معماری | معماری فرایند و هم چنین محصول فرایند برنامهریزی، طراحی و ساخت ساختمانها و دیگر سازهها میباشد. کارهای معماری که به شکل ساختمان بروز میکنند، معمولاً به عنوان نمادهای فرهنگی و کارهای هنری شناخته میشوند. تمدنهای باستانی معمولاً توسط بقایای معماری و دستاوردهایشان شناخته میشوند. معماری به زمانی بر میگردد که آدمی برای زندگی مجبور به ساخت سرپناه برای خویش بود. معماری از دورههای پیش از تاریخ اساسیترین نیازهای بشری را همچون ساخت سرپناه و خانه برآورده کردهاست. انواع معماری: معماری نوسنگی، معماری بومی، معماری باستانی، معماری مصر، معماری بینالنهرین، معماری ایرانی، معماری چین، معماری یونان باستان، معماری روم باستان، معماری اسلامی، قرون وسطی، مدرنیسم، معماری معاصر. معماری یک هنر اجتماعی است. همانگونه که معماری رابطهای مشخص با هنرهای زیبا دارد، رابطهٔ مشخصی هم با مهندسی دارد. معمار میتواند نقش یک مهندس را بازی کند اما نباید فراموش شود که هر یک از این دو حرفه، تعریف مشخصی دارند. در این کتاب ویتروویوس کیفیتهای لازم معماری را در سه ردهٔ اصلی ایستایی، کارایی و زیبایی تقسیمبندی کرد. تمدنهای باستانی معمولاً توسط بقایای معماری و دستاوردهایشان شناخته میشوند. |
860 | زمان | زمان، بُعدی است که در جهان، عبور میکند و نشان دهنده آن است. زمان را میتوان به سه نوع از گذشته و حال و آینده، تعریف کرد؛ اما این شکل در فضا و خلأ به شکل دیگر میگذرد، و در فضا ذهن انسان، پیشروی بیشتری از گذر زمان دارد و از حال خود به آینده خود میرود که در آن، اتفاقات از گذشته تا به حال و از حال تا آینده رخ میدهند. از نظر واژهشناسی ایرانی، زمان ریشهگرفته از واژه زروان است که الهه زمان در ایران باستان بودهاست. دیدگاه نخست بیان میکند که زمان قسمتی از ساختارهای اساسی جهان است، بُعدی است که اتفاقات پشت سر هم در آن رخ میدهند. در مقابل، دیدگاه دیگری چنین بیان میکند که زمان قسمتی از ساختارهای ذهنی انسان است آن چنانکه ما در ذهن خود رشتهٔ رویدادها را دنبال میکنیم. برای طول آن اتفاقات کمیتهایی را از قبیل ثانیه، دقیقه و ساعت تعریف میکنیم. بهطور کلی در فیزیک زمان و فضا به عنوان کمیتهای بنیادی بهشمار میآیند. شبانه روز به دو گونه متفاوت تقسیم شدهاست. یکی براساس گاه یا موقعیت خورشید و ماه و طول سایه بودهاست. یکای کمیت زمان در سیستم متریک ثانیه میباشد. سایر واحدهای زمان عبارتاند از: دقیقه، ساعت، شبانه روز، هفته، ماه، سال، دهه، قرن، هزاره. ابزارهای اندازهگیری زمان در گذشتهها: ساعت شنی، ساعت آفتابی، ساعت آبی. |
861 | بطری | بُطری به ظرف درازقامت و گِردی گفته میشود که گردن آن از بدنهاش باریکتر باشد. جنس بطریها معمولاً از شیشه یا پلاستیک و گهکاه از سفال یا سنگ است. عمومآ برای نگهداری مایعات بکار میروند. برخی بطریها برای نگهداری مواد شوینده، شامپو، لوسیون، پاککنندهها نیز بکار میروند. بطریها بهطور کلی مصارف دارویی، بهداشتی، آرایشی، شیمیایی و غذایی دارند. دهانه بطری معمولاً با یک سرپوش یا چوبپنبه بسته میشود. نگهداری مواد غذایی در بطری شیشهای یا پلاستیکی، بسیار بهداشتیتر از نگهداری آنها در ظروف سفالی یا بشکه بود و با اختراع بطری، خطر ابتلا به انواع آلودگی و میکروب کاهش یافت. در حدود ۱٬۵۰۰ پیش از میلاد، بطریهای شیشهای برای نخستین بار در مصر مورد استفاده قرار گرفت. واژه بطری از زبانهای اروپایی به فارسی وارد شده. ریشه این واژه به معنی بشکهاست. در پارسی سره، بدان جامک گویند. گونههای بطری یک بطری شیشهای، بطری سبدی، بطری سرحلقهای، بطری کاد. معمولاً انواع بطریهای مصرف شده را چه شیشهای و چه پلاستیکی، در قسمتهای ویژه این نوع زبالهها جمعآوری میکنند تا بازیافت شود. |
862 | انسانشناسی | انسانشناسی یا آنتروپولوژی بخشی از علوم اجتماعی است و علم گسترده در خصوص توضیح ابعاد وجودی انسان است، که حوزهٔ گستردهای از فرهنگ تا تاریخ تکامل انسان را در برمیگیرد و ریشههای آن در علوم طبیعی و علوم اجتماعی است. ماهیت انسانشناسی از دیرباز، مقایسهٔ بین فرهنگی بودهاست و نسبیگرایی فرهنگی، اصلی اساسی در روش تحقیق انسانشناسی شدهاست. آغاز علم مردمشناسی را باید در نیمهٔ قرن نوزدهم قرار داد. در این زمان است که برای نخستین بار با ظهور گروهی از نهادها روبه رو میشویم که تلاش میکنند از مجموعهٔ دادههای گردآوری شده به وسیلهٔ جهانگردان، میسیونرها و فاتحان از یک سو و مجموعهٔ تفکرات فلسفی و اجتماعی گروهی از اندیشمندان اروپایی دربارهٔ آن دادهها و دربارهٔ ذات و سرنوشت انسان از سوی دیگر، دست به تألیف زده و علمی تازه را با مکانیسمها و روششناسی خاص آن به وجود بیاورند. مردمشناسی مشاهده جوامع برای شناخت واقعههای اجتماعی ست، که به ثبت و ضبط این واقعهها پرداخته و آمارهای مربوط را تدوین و برقرار میسازد و به انتشار اسناد و مدارک معتبر میپردازد. مردمشناسی به شاخههایی چون مردمشناسی زیستی، مردمشناسی فرهنگی تقسیم میپذیرد. نظریهها مردمشناسی شامل: مکتب تکاملی، مکتب اشاعه، مکتب کارکردگرایی، مکتب ساختار گرایی. باید توجه داشت مردمشناسی در قلمرو مطالعات خود از همه علوم و فنون استفاده میکند و آنها را به کار میبرد ولی وحدت علمی اش، که متشکل از اجزاء تجارب و نظریههای علوم دیگر است بر اساس توجه به انسان و تمرکز به فرهنگ است |
863 | پنیر | پَنیر یکی از گونههای لبنیات است که بهطور گستردهای در صدها نوع مختلف، از شیر تهیه میشود. پنیر را از دَلَمَهشدن شیر، معمولاً شیر گاو، گاومیش، شتر، بز و گوسفند تهیه میکنند. شیر از طریق کشت باکتریها ترش میشود. سپس با اضافه شدن آنزیم مایه پنیر یا یک جایگزین دلمه میشود و شیر بستهشده و آب پنیر بهدست میآید. انواع پنیر را براساس ویژگیهایشان چند نوع دستهبندی مختلف میکنند از جمله نوع ترکیبات شیر، آنزیم مورد استفاده برای ترشکردن آن، رژیم غذایی جانور، روش کار و میزان رطوبت پنیر. پنیرهای با رطوبت کم، شامل پنیر دومان، پنیر پارمیجانو، پنیر ریکوتای خشک، پنیر گجی توست و پنیر میزوست میشوند. پنیرهای با رطوبت متوسط، شامل پنیر ادام، پنیر سفید فتا، پنیر سوئیس، پنیر چدار، پنیر گودا و پنیر لیقوان است. پنیرهای با رطوبت زیاد: شامل موتزارلا، کممبرت، پنیر محلی، پنیر پیتزا و پنیر آبی میشوند. پنیرهای با رطوبت خیلی زیاد شامل پنیر کوتاژ، ریکوتا، پنیر ایمپاستاتا، پنیر نوفشاتل و پنیر خامهای است. تولید نخستین پنیر به ۱۰٬۰۰۰ سال پیش در منطقهای از خاورمیانه یا آسیا برمیگردد، جایی که چوپانان از شکم خالی بزها بجای وسیلهای برای حمل شیر تازه استفاده میکردند. در این هنگام آنزیم موجود در شکم خشک شده بز به همراه گرمای نور آفتاب بر شیر اثر کرده و باعث دلمه شدن آن میشود و آن را تبدیل به شیر بسته شده به همراه مایع پنیر میکند. ایالات متحده آمریکا با ۲۹ درصد بزرگترین تولیدکننده پنیر جهان و آلمان، فرانسه و ایتالیا دیگر تولیدکنندگان بزرگ پنیر در جهان هستند. فرانسه، ایسلند، فنلاند، دانمارک و آلمان، با میانگین ۲۵ کیلوگرم به ازای هر نفر، بزرگترین مصرفکنندگان پنیر در سال ۲۰۱۴ بودند. |
864 | اروین انگاپت | اِروین انگاپت ، بازیکن والیبال اهل فرانسه است که برای تیم ملی فرانسه بازی میکند. او به تازگی به باشگاه زنیت کازان ملحق شدهاست. انگاپت با درخشش خود در لیگ جهانی ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ به عنوان باارزشترین بازیکن مسابقات انتخاب شد و در سال ۲۰۱۶ نیز از سوی کنفدراسیون والیبال اروپا به عنوان تماشاییترین بازیکن سال اروپا معرفی شد. اروین انگاپت اصالتاً کامرونی است و پدر او، اریک انگاپت، بازیکن سابق و مربی فعلی والیبال است. اروین متأهل و صاحب یک فرزند پسر به نام ماتیس است که در سال ۲۰۱۳ متولد شد. او در دسامبر ۲۰۱۴ به علت درگیری در یک کلوپ شبانه توسط دادگاه جنایی مونپلیه به سه ماه حبس تعلیقی محکوم شد. همچنین انگاپت در ژوئیه ۲۰۱۵ و تنها یک هفته پس از قهرمانیاش در لیگ جهانی به جرم درگیری با مأمور مترو در پاریس دستگیر شد. سال ۲۰۱۶با ماشین ۳ تن را مجروح کرد و از محل سانحه گریخت. در سال ۲۰۱۹ و پس از مقام سوم شدن در بقهرمانی باشگاههای جهان به علت آزار جنسی در برزیل دستگیر و دادگاهی برای او برگزار شد ولی او ادعا میکرد که با یک آشنا اشتباه گرفته شدهاست. هم تیمی سابق او برونو رزنده با گرفتن وکیلی کار او را تسریع کرد و سر انجام اروین با پرداخت غرامتی آزاد شد. |
865 | جیبا | ژیلبرتو آمائوری دِ گودوی فیلیو که عموماً با نام جیبا شناخته میشود، بازیکن سابق والیبال اهل کشور برزیل است. جیبا از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۲ عضو تیم ملی برزیل بود. بسیاری کارشناسان و مردم جهان جیبا را به عنوان برترین بازیکن تاریخ والیبال جهان میدانند. ژیبا پس از المپیک ۲۰۱۲، اعلام بازنشستگی خود را از تیم ملی برزیل اعلام میکند و پس از ۳۱۹ بازی ملی از تیم ملی کشورش خداحافظی میکند. جیبا دارنده مدال طلای بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۰۴ آتن است. جیبا در سال ۲۰۱۴ در سن ۳۷ سالگی از والیبال خداحافظی کرد.جیبا در شش ماهگی مبتلا به سرطان خون شد و در طی یک سال درمان بهبودی کامل را به دست آورد. در سال ۱۹۹۶ در یک تصادف با خودرو در کوریتیبا به دره ۳۰ متری سقوط کرد اما این بازیکن از خودرو بیرون آمد و صدمهای ندید. جیبا در ۲۵ دسامبر ۲۰۰۳ در بوداپست با کریستینا پیرو بازیکن رومانی الاصل تیم ملی زنان برزیل ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو بچه به نام نیکول و پاتریک بودهاست. جیبا در سال ۲۰۱۳ از کریستینا طلاق گرفت و با ماریا لویزا دائوت مدل آرژانتینی رابطه جدیدی را آغاز نمود. |
866 | قاجاریان | دودمان قاجار یا سلسلهٔ قاجار یا قاجاریان نام دودمانی است که از حدود سال ۱۱۷۵ تا ۱۳۰۴ بر ایران قاجاری به مدت حدود صد و سی سال فرمان راندند. بنیانگذار این سلسله آقامحمدخان قاجار است. سردودمان قاجاریه مربوط به یکی از طایفههای ترک اغوز به نام ایل قاجار بود که بر اثر یورش مغول از آسیای مرکزی به ایران مهاجرت کردند. آنان ابتدا در پیرامون ارمنستان ساکن شدند. ایل قاجار به دلیل کمکهای بزرگی که به دربار صفوی مینمود، قدرت بیشتری یافت. شاه عباس بزرگ یک دسته از آنان را در استرآباد (گرگان امروزی) ساکن کرد.خاندان قاجار یکی از خانوادههای دارای زیرشاخههای نسبتاً زیاد در ایران محسوب میگشت و آخرین دودمان پادشاهی ترک تبار تاریخ ایران از این خاندان بود. اعضای این خاندان از نوادگان پسری شاهزادگان قاجار هستند. پس از اجباری شدن نام خانوادگی و شناسنامه در دورهٔ رضاشاه، هرکدام از شاخههای این خانواده نامی انتخاب کردند که اغلب برگرفته از نام یا لقب شاهزادهای بود که نسب خود را به او میرساندند. اکنون بسیاری از نوادگان قاجار در ایران، جمهوری آذربایجان، اروپا و آمریکا زندگی میکنند. |
867 | نیما ارکانی حامد | نیما ارکانی حامد فیزیکدان ایرانی در زمینه فیزیک ذرهای و نظریه ریسمان کاربردی است و در حال حاضر استاد تمام مؤسسه مطالعات پیشرفته است. در سال ۲۰۱۶، ارکانی-حامد دعوت چین را برای اداره کردن مرکز فیزیک انرژی بالای آینده پذیرفت. این مرکز قرار است بزرگترین شتاب دهنده ذرات جهان را بسازد. پدر او (جعفرقلی ارکانی حامد) که خود نیز فیزیکدان اهل ایران (تبریز) و دانش آموختهٔ مؤسسه فناوری ماساچوست در سال ۱۹۶۹بوده، و بورسیه دولت ایران در حال حاضر استاد بازنشسته دانشگاه مک گیل کانادا در رشته ژئوفیزیک است. در آن زمان پدر نیما در هیوستون مشغول کار بر روی تحلیل ویژگیهای فیزیکی ماه در چارچوب پروژه آپولو بود. حمیده الستی مادر و ساناز خواهر نیما ارکانی نیز فیزیکدان هستند. پدر ارکانی که هنگام انقلاب ۱۳۵۷ ایران در دانشگاه شریف کار میکرد و مدتی رئیس دانشکده فیزیک آن بود، به همراه ۱۴ همکار دیگر خود در نامهای سرگشاده بسته شدن دانشگاهها را محکوم کرد. امضا کنندگان آن نامه در لیست سیاه قرار گرفته و به گفته جعفر ارکانی در صورت یافته شدن زندانی یا اعدام میشدند. او مخفی شد و نهایتاً با پرداخت ۵۰۰۰۰ دلار که سرمایه زندگیش بود به قاچاقچیها به همراه خانواده اش در سال ۱۹۸۱ بر پشت اسب از مرز ترکیه از ایران گریختند و حین گذر از مرز گذرنامه هایشان را پاره کردند. |
868 | بنیامین نتانیاهو | بنیامین نتانیاهو در سال ۱۹۴۹ میلادی در شهر تل اویو متولد شد. مادر او زیلا و پدر او پروفسور بن زیون نتانیاهو است. او در اورشلیم بزرگ شدهاست، و خانواده او بین سالهای ۱۹۵۶ تا ۱۹۵۸، و دوباره بین ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷، مدتی در ایالت متحده آمریکا زندگی کردند. در سال ۱۹۶۷ به اسرائیل بازگشت و به عضویت در یگان تکاوری فوق ویژه ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش اسرائیل به نام یگان سایرت متکل پیوست. او دوباره در سال ۱۹۷۲ به آمریکا بازگشت و تحصیلات خود را در مؤسسه فناوری ماساچوست آغاز کرد. هنگامی که یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ آغاز شد، او به اسرائیل بازگشت و به نیروهای جنگنده کانال سوئز و ارتفاعات جولان پیوست. پس از اتمام جنگ، به بوستون بازگشت و کارشناسی خود در رشته معماری را به پایان رساند، کارشناسی ارشد در رشته مدیریت اجرایی دریافت کرد، و سپس به تحصیل علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد پرداخت. در طی سالهایی که در بوستون تحصیل میکرد، با همسر اولش میریام ملاقات کرد و با او ازدواج کرد و فرزند اول خود به نام «نوا» را به دنیا آوردند. |
869 | حمید سوریان | حمید سوریان فرزند محمد سوریان و اعظمالسادات شاداللهزاده، جوانترین عضو یک خانواده ۸ نفره است. وی ۵ برادر دارد. حمید در کنار کوه طبرک در شهرری متولد شده و مدارج تحصیلی تا دبیرستان را در این منطقه طی کردهاست. او تحت تأثیر دو برادرش، محسن و مرتضی، که هر دو کشتیگیر بودند، به کشتی علاقهمند شد و سپس از سال ۱۳۷۶ و زیر نظر عبدالله زارع، بهطور جدی کشتی را آغاز کرد. این روند تا شرکت در مسابقات بینالمللی آسیایی و جهانی تحت نظر مربیاناش زارع و محسن سوریان ادامه یافت.مهدی رستمپور کارشناس کشتی در مورد سبک فنی او مینویسد: «اگر اعجوبه اش میدانند، نه صرفاً به خاطر شش طلای جهانی بلکه بیشتر به دلیل ریزهکاریهای مبتکرانهاش است. اینکه ساختار فن «کنده فرنگی» را تغییر داده هنگامی که حریفان را لیفت میکند، نمیتوانند متوجه شوند از سمت راست یا چپ، یا حتی از روبرو یا از پشت تابانده خواهند شد! به همین خاطر از هرگونه بدلکاری یا بکار بستن تمهیدات دفاعی بازمیمانند.»الکساندر کارلین، کشتیگیر افسانهای روس، حمید سوریان را «بهترین» خواندهاست. |
870 | محمد بحرانی | محمد بحرانی در ۱۶ آذرماه سال ۱۳۶۰ در بهشهر متولد شد. اما براساس شناسنامه، او ۲۰ شهریورماه سال ۱۳۶۰ در شهر شیراز بدنیا آمدهاست. پدر و مادر او اهل کازروناند. پدر سالها به تدریس زبان انگلیسی در مقطع دبیرستان اشتغال داشته و اکنون بازنشسته است و مادر نیز خانهدار است. بحرانی دو برادر و یک خواهر دارد و خود فرزند آخر خانواده است. او تحصیلات خود را تا دیپلم در شیراز گذراند. رشتهٔ تحصیلی او در دبیرستان ریاضی بود. اما در کنکور هنر شرکت کرد و در سال ۱۳۸۴ در رشته کارشناسی بازیگری از پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد و پس از آن تحصیلات خود را در رشتهٔ کارگردانی (رتبهٔ یک کنکور) در دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد و در سال ۱۳۸۷ مدرک کارشناسی ارشد خود را از این دانشگاه دریافت کرد. او در سال ۱۳۸۵ با مهناز خطیبی، همکلاس و هم رشتهٔ خود در دانشگاه تهران، ازدواج کرد. عروسک مشهور جناب خان از «کوچه مروارید» که یک سریال زنده عروسکی بود و برای شبکه نمایش خانگی تهیه و تولید میشد به تلویزیون وارد شد. در این سریال رامبد جوان با نام «آقای محترم» ایفای نقش کرد و با جنابخان همبازی شد. حاصل این آشنایی دعوت جنابخان به برنامهٔ «خندوانه» بود. |
871 | عراق | عِراق یک کشور در خاورمیانه و جنوب غربی آسیا است. پایتخت عراق شهر بغداد است. عِراق از جنوب با عربستان سعودی و کویت، از غرب با اردن و سوریه، از شمال با ترکیه و از شرق با ایران همسایه است. عراق در بخش جنوبی خود، مرز آبی کوچکی با خلیج فارس دارد و دو رود مشهور دجله و فرات که سرآغاز تمدنهای باستانی میان رودان شامل آشوریان و کلدانیان در طول تاریخ کهن این منطقه هستند از کشور ترکیه وارد عراق و به جنوب آن روان شده و با پیوستن به رود کارون، اروندرود را تشکیل میدهند و به خلیج فارس میریزند. گستره عراق ۴۳۷٬۰۷۲ کیلومتر مربع (۵۸ام، نزدیک به یک چهارم ایران) است. بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگههای حاصلخیز؛ ولی بخشی از کردستان عراق (شمال شرق) کوهستانی و سردسیر میباشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشورهای دارای منابع نفت میباشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تاییدشدهٔ نفتی میباشد.عراق با حدود ۴۰ میلیون نفر جمعیت سی و ششمین کشور پرجمعیت جهان است. عراق محل زندگی و خاکسپاری ۶ امام شیعه است و شهرهای نجف، کربلا، کاظمین و سامرا زیارتگاه شیعیان جهان است. |
872 | سیاوش قمیشی | سیاوش قمیشی کوچکترین فرزند خانوادهٔ خویش است و دو برادر به نامهای سیروس و سیامک و یک خواهر به نام سیمین دارد. او در اهواز به دنیا آمد و در سن ۹ ماهگی به همراه خانواده به تهران مهاجرت کرد. سیاوش ۶ سال داشت که یکی از برادرانش آکاردئون میآموخت و مادرش پیانو را زیر نظر یک معلم روس به نام اُلگا میآموخت. او از شنیدن صدای نواختن آنها لذت بسیاری میبرد و در حالی که کودک بود و پایش به پدالهای پیانو نمیرسید به پشت ساز مادرش (پیانو) مینشست و با پدالهای آن بازی میکرد. همین بازیها به همراه صداهایی که از این ساز خارج میشد به او احساس خوبی میداد و رفته رفته سیاوش به موسیقی علاقهای ویژه پیدا کرد. سیاوش ۱۱ سال داشت که هر روز از مسیر مدرسه تا خانه از جلوی یک مغازهٔ کفش فروشی رد میشد که در ویتریناش یک گیتار برای تزئین دکور آویزان کرده بود. آن گیتار نگاه وی را به خود تا جایی جلب کرد که یک روز او با پدرش راجع به خرید آن گیتار صحبت کرد اما پدر با این موضوع مخالفت کرد. چندی بعد به مناسبت روز تولد سیاوش، پدر از سر تصمیم خود بازگشت و همان گیتار را برای سیاوش خرید. |
873 | ابی | پدر ابی از اهالی اراک بوده و مادرش از اهالی کلاک. او دوران کودکی خود را در محلهٔ میدان فوزیهٔ تهران سپری کردهاست و دارای چهار خواهر و یک برادر است. او در سال ۱۳۵۳ با فیروزه مقدادی ازدواج کرده و از وی صاحب سه دختر به نامهای عسل، سایه و خاتون است که برای هر کدام از آنها ترانهای جداگانه خواندهاست. ابی دو سال قبل از وقوع انقلاب در ایران، برای اجرای کنسرت به آمریکا میرود و با شروع انقلاب، ناگزیر در آنجا ماندگار میشود. ابی پس از جدایی از همسر اول خود با مهشید برومند ازدواج میکند. وی یک پسر به نام فرشید دارد که از همسر قبلی مهشید است گفته میشود آغاز آشنایی آنها با یکدیگر، در یکی از اجراهای ابی در گوتنبرگ بودهاست. مهشید برومند که مدیر برنامههای ابی نیز محسوب میشود در اکثر کنسرتهای وی حضور داشتهاست. ابی به موسیقی یونانی علاقهمند است و از خوانندگان محبوبش میتوان به پیتر گابریل، فردی مرکوری، استینگ، بونو و جیم موریسون از گروه راک دورز اشاره کرد. او تمایلی به شنیدن صدای خود در محیط خانه نیز ندارد. |
874 | سیامک نعمتی | سیامک نعمتی (زادهٔ ۲۸ فروردین ۱۳۷۳ در سوادکوه) یک بازیکن فوتبال اهل ایران است که در پست وینگر، هافبک و دفاع راست برای باشگاه فوتبال پرسپولیس در لیگ برتر بازی میکند.نعمتی فوتبال حرفهای خود را با بازی در تیم نونهالان سایپا تهران آغاز و موفق به زدن ۶ گل برای این تیم و ۲ گل برای جوانان سایپا شد. سپس ۲ سال را در تیم جوانان استیل آذین سپری کرد و بعد از آن به مقاومت تهران پیوست.سیامک نعمتی در سال ۱۳۹۳ با عقد قراردادی به تیم فوتبال پیکان تهران پیوست؛ او پس از درخشش پیاپی در ترکیب پیکان مورد توجه باشگاه پرسپولیس قرار گرفت.نعمتی در نقل و انتقالات تابستانی لیگ هفدهم در تاریخ ۱۳۹۶/۰۳/۱۷ با قرار دادی دو ساله به پرسپولیس پیوست، تا پس از جذب گاودین منشا زوج فصل پیش پیکان این فصل در تیم پرسپولیس بازی کنند.نخستین پاس گل سیامک نعمتی در بازی رفت پرسپولیس و نفت تهران (لیگ ۱۳۹۶–۱۳۹۷) بود که مهدی طارمی توانست آن را گل کند و پرسپولیس ۳–۰ در برابر نفت تهران به پیروزی رسید. نخستین گل سیامک نعمتی برای پرسپولیس در هفته بیستم لیگ برتر خلیج فارس و در مسابقه پرسپولیس و گسترش فولاد بهثمر رسید. |
875 | شهاب حسینی | سید شهابالدین حسینی تنکابنی (زادهٔ ۱۴ بهمن ۱۳۵۲) بازیگر، کارگردان، تهیهکننده و گوینده ایرانی است. حسینی در سال ۱۳۸۷ با بازی در فیلم سوپر استار، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر را دریافت نمود. وی در جشنواره فیلم کن ۲۰۱۶ با ایفای نقش در فیلم فروشنده به کارگردانی اصغر فرهادی، توانست جایزهٔ بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم کن را به خود اختصاص بدهد. همچنین او خرس نقرهای بهترین بازیگر مرد جشنواره بینالمللی فیلم برلین ۲۰۱۱ را بههمراه گروه بازیگران فیلم جدایی نادر از سیمین کسب کرد.وی در پروژههای گوناگونی با سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز همکاری کردهاست.سید شهابالدین حسینی تنکابنی در سال ۱۳۵۲ در تهران زاده شد. او نخستین فرزند خانواده است و یک برادر و دو خواهر دارد. اصلیت او به تنکابن مازندران برمیگردد. او چند سالی را نیز در دوران کودکی همراه با خانواده در خرمآباد زندگی کرد.تحصیلات دانشگاهیاش در رشتهٔ روانشناسی دانشگاه تهران بود که آن را به قصد مهاجرت به کانادا ناتمام گذاشت. |
876 | پوریا پورسرخ | پوریا پورسرخ (زادهٔ ۴ تیر ۱۳۵۶ در تهران) بازیگر سینما و تلویزیون ایرانی است. وی دارای مدرک دکترای فیزیولوژی گیاهی است.پوریا پورسرخ در تهران متولد شد و فرزند اول خانواده است. او دو خواهر و یک برادر کوچکتر از خود دارد. مادرش معلم زبان است و پدرش بازنشسته شرکت نفت میباشد. پوریا پورسرخ همزمان با ورودش به مقطع دکتری پیشنهاد بازی در سریال تلویزیونی «فرار بزرگ» را پذیرفت و با این کار وارد حرفه بازیگری شد. پوریا پورسرخ در سال ۱۳۸۵ با بازی در سریال وفا به کارگردانی محمدحسین لطیفی بهعنوان چهرهای جدید مطرح شد و پس از آن این مسیر را با ایفای نقشهای متنوع و متعدد دیگری ادامه داد.وی در همین سال با حضور در فیلم روز سوم نامزد بهترین بازیگر نقش مکمل مرد از بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر شد.پورسرخ مسیر بازیگری را با بازی در فیلمهایی نظیر آناهیتا ساخته عزیزالله حمیدنژاد، عیار ۱۴ ساخته پرویز شهبازی، روز رستاخیز ساخته احمدرضا درویش ادامه داد. وی در اولین فیلم سهبُعدی تاریخ سینمای ایران آقای الف علی عطشانی در نقش آقای الف ایفای نقش کردو بازی در طولانیترین سریال ایرانی(کیمیا) را در کارنامه دارد. |
877 | میلاد کیمرام | میلاد کِیمَرام (زاده ۴ اردیبهشت ۱۳۶۴ در بندرانزلی) هنرپیشه سینما، و تئاتر است.با اینکه میلاد کیمرام، زادهٔ ۱۳۶۴ است امّا تاریخ تولّد او در شناسنامه ۱۳۶۵ است. او یک خواهر و یک برادر بزرگتر از خود دارد و آخرین فرزند خانواده است.میلاد کیمرام در کودکی به فوتبال علاقه داشت. اما در ۱۶ سالگی فوتبال را رها کرد و به دنبال تئاتر رفت. برای ادامه کار هنرپیشگی به تهران رفت و در کلاسهای بازیگری مسعود کیمیایی شرکت کرد. میلاد کیمرام در تهران به علت نداشتن جای خواب، مدتی در موتورخانه خانه مدرسه کیمیایی زندگی می کرد. سپس در یک رستوران مشغول به کار شد. میلاد کیمرام با رتبه نخست از کلاسهای بازیگری مسعود کیمیایی، فارغالتحصیل شد. او در سال ۱۳۸۵ سالگی دستیار کارگردان در فیلم رئیس بود. یکی از مشتریان رستورانی که میلاد کیمرام در آن کار می کرد گلاب آدینه بود. میلاد کیمرام با او در مورد علاقه به بازیگری صحبت کرد و گلاب آدینه نیز پذیرفت که او برای بازی در سریال خواستگاران تست دهد. میلاد کیمرام در کنار حرفه بازیگری به فیلمنامهنویسی و داستاننویسی نیز میپردازد. |
878 | روزبه حصاری | روزبه حصاری (زادهٔ ۱۲ بهمن ۱۳۶۶ در تهران) بازیگر سینما، تئاتر، تلویزیون، نوازنده و خواننده است.زبه حصاری، زاده ۱۳۶۶ در تهران . دانشآموختهٔ مهندسی صنایع از دانشگاه آزاد است. آموزش بازیگری را از سال ۱۳۹۰ و در آموزشگاه کارنامه آغاز کرد. در نوجوانی و سن ۱۳ سالگی رتبهٔ ۱۵ آزمون آیندهسازان را به دست آورد و در ۱۴ سالگی وارد مدرسهٔ تیزهوشان شد. پس از اتمام دورهٔ دبیرستان مدتی به تدریس عربی و شیمی کنکور پرداخت. حصاری به دلیل مخالفت خانواده تا ۲۰ سالگی غیر از نواختن سازهای کوبهای فعالیت هنری دیگری نداشت. او فعالیت موسیقی خود را از نوازندگی خیابانی و همراهی با گروههای زیرزمینی آغاز کرد و پس از پذیرفته شدن در دانشگاه در سن ۱۸ سالگی تصمیم گرفت در دورههای بازیگری آموزشگاه «کارنامه» شرکت کند تا مقدمات حضور حرفهای او در عرصهٔ بازیگری فراهم شود.او در سال ۱۳۸۹ پس از دو سال تمرین بازیگری برای نخستین بار در تئاتر «بالاخره این زندگی مال کیه» نوشتهٔ «برایان کلارک» به کارگردانی اشکان خیلنژاد به ایفای نقش پرداخت. |
879 | جو (گیاه) | جو یکی از غلات است. چرخه زندگی این گیاه یک ساله و از خانواده گرامینهها (گندمیان) است. کشت جو احتمالاً از اتیوپی و آسیای جنوبشرقی آغاز شدهاست. در سال ۲۰۱۷، جو از نظر مقدار تولید (۱۴۹ میلیون تن) پس از ذرت، برنج و گندم در رتبه چهارم قرار گرفت. خاستگاه واقعی جو هنوز ناشناخته است. اما بسیاری از محققین، خاستگاه این گیاه را کوههای زاگرس در غرب ایران، آناتولی جنوبی و فلسطین میدانند. بر پایه نظریه والیوف، مبدأ جوی ریشک دار و غلاف دار، کشور اتیوپی و شمال آفریقا و مبدأ نوع بدون ریشک، ریشک کوتاه و کلاهک دار، آسیای جنوب شرقی، به ویژه چین، ژاپن و تبت است. جو یکی از سازگارترین غلات است که در شرایط آب و هوایی مساعد، در خاک حاصلخیز که قابلیت نگهداری آب در آن زیاد باشد، و همچنین در خاکهایی که پی اچ آنها بین ۷ تا ۸ باشد تولید میشود. این گیاه نسبت به گندم در برابر خشکی مقاوم تر است و بنابراین در آب و هوایی که آب، سبب محدود کردن تولید غلات میشود، جو میتواند بیشترین محصول را تولید کند. در شرایط دیم هم عملکرد جو بهتر از گندم و چاودار میباشد. |
880 | چاودار | چاودار یا روگن گیاهی از خانواده گندمیان است. بیشتر چاودارهای زراعی دیپلوئید بوده و انواع تتراپلوئید و دیپلوئید روزبلندشان نیز موجود میباشد. این گیاه دگرگشن بوده و مقاومترین غله نسبت به سرما است. در فرهنگ لغت دهخدا از این گیاه این گونه نام برده شدهاست: «چودار. چودر. ویبگ. گیاهی هرزه که در غلهزار روید و دانه آن چون گندمی لاغر و کشیده است.» و نیز در لغتنامه معین اینگونه یاد شدهاست: «گیاهی از نوع غلات که ارتفاعش تا دو متر هم میرسد.» چاودار گیاهی است بسیار خودعقیم و بنابراین دگرگشن. اغلب چاودارهای زراعی دیپلوئید هستند و زراعت چاودارهای تتراپلوئید نیز در سطح محدودی در اروپا متداول است. چاودار زراعی یک گیاه یکساله دیپلوئید روزبلند میباشد. سنبله دارای سنبله دراز مرکب از سنبلکهاست (بلندتر و باریکتر از گندم) و روی هر سنبله فرعی ۳ گل وجود دارد. ریشه سیستم ریشهای چاودار بسیار انبوه و گستردهتر از گندم میباشد و به همین جهت از آب بهتر استفاده میکند. ریشک ریشک دراز نازک برسی گرد و زبر است. ظاهر چاودار چاودار از نظر شکل مابین گندم و یولاف است. رنگ کدر خاک آلود دارد. فاقد پوسته (هال) میباشد. |
881 | ذرت | ذرت یا بلال یا جواری یکی از غلات مهم است. منشأ آن قاره آمریکا بودهاست و پس از گندم، بیشترین اراضی کشاورزی جهان به ذرت اختصاص دارد. ذرت سرشار از مواد مغذی مورد نیاز برای بدن بوده و نیز منبع خوبی از فیبر محسوب میشود و سرشار از کالری است. ذرت تا قبل از سال ۱۴۹۲ میلادی (سال کشف آمریکا) در قاره آسیا، اروپا و آفریقا به عنوان یک گیاه زراعی شناخته شده نبود. اما این گیاه را از قرنها پیش در آمریکای مرکزی میشناختند و توسط مردم سرخپوست آمریکا کشت میشد. نام این گیاه در زبان عربی ذرت و بلال است. در فرهنگ دهخدا آمده نام پارسی این گیاه در گویش خراسانی "جواری" است ولی واژهٔ عربی آن، ذرت، هم بکار برده میشود. فرهنگ معین هم "جواری" را برابر با "ذرت" و "بلال" معرفی کردهاست. ذرت از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. ساقههای ذرت از لحاظ ظاهری شبیه ساقههای بامبو هستند و میانگرهها بهطور معمول به ۱۷ اینچ میرسند. ذرت فرم رشد محدود دارد و برگهای پایینی، برگهای شمشیری وسیعی هستند که عموماً ۱۰۰–۵۰ سانتیمتر طول و ۱۰–۵ سانتیمتر عرض دارند (۴–۲ فوت در ۴–۲ اینچ). |
882 | باکتری | باکتریها یا ترکیزهها دامنهای از پروکاریوتها هستند. این جانداران که عمدتاً اندازهای در حد چند میکرون دارند از جمله اولین جانداران پدید آمده بر روی کره زمین هستند. این جانداران ساده از متنوعترین و مهمترین میکروارگانیسمها بهشمار میروند. باکتریها در سطح وسیعی با جانوران، گیاهان، قارچها و آغازیان رابطهٔ همزیستی دارند، بهطوری که بدون فعالیت آنها، حیات به شکل کنونی بر روی زمین مختل میگردد. باکتریها نقش حیاتی در چرخههای مواد غذایی دارند و بسیاری از مراحل این چرخهها همچون تثبیت نیتروژن از جو زمین، تجزیه پروتئینها به روش زیستی، تجزیهٔ اجساد و بقایای جانداران و فرایند گندیدگی به آنها وابسته است. باکتریهای موجود در جمعیتهای زندهٔ اطراف چشمههای آبگرم مواد غذایی لازم برای حفظ حیات را با تبدیل مواد محلولی همچون سولفید هیدروژن و متان، فراهم میکنند.باکتری ها به دو دسته اتوتروف و هتروتروف تقسیم می شوند.باکتری ها از نظر ظاهری به سه دسته کروی و میله ای و مارپیچ تقسیم می شوند. باکتریها در مقایسه با یوکاریوتها ساختمان سادهای دارند. |
883 | پروکاریوت | پیشهستهای یا پروکاریوت به جاندارانی تک سلولی میگویند که در یاخته(ها)شان مواد هستهای در غشایی قرار ندارند و هسته مشخصی را تشکیل نمیدهند. در مقابل یوکاریوتها جاندارانی مثل گیاهان، جانوران، قارچها و بعضی از آغازیان، غشایی دارد که آن را دربر می گیرد. باکتریها جاندارانی تکسلولی هستند برخی دیگر هم مانند سیانوباکتری ها تشکیل کلنی میدهند. سلولهای پروکاریوتی فاقد هسته، میتوکندری و هر اندامک غشا دار دیگری هستند و تمام اجزای آنها از جمله آنزیمها و ریبوزومها و ماده ژنتیک و… در تماس مستقیم با مایع سیتوپلاسم قرار دارد. تقسیم و تمایز بین یوکاریوتها و پروکاریوتها مهمترین تقسیمبندی بین موجودات زنده بهشمار میرود چرا که این دو دسته از موجودات زنده ویژگیهای کاملاً متفاوتی با هم دارند. یوکاریوتها دارای هستهٔ مشخصی هستند که ماده ژنتیک آنها را از سیتوپلاسم (سایر محتویات درون سلول) جدا میکند ولی درپروکاریوت ها چنین هستهای وجود ندارد و ماده ژنتیک آن ها مستقیماً در تماس با محتویات سلول قرار دارند. |
884 | علوم اجتماعی | علوم اجتماعی، دستهای از تخصصهای آکادمیک است، که مرتبط است با اجتماع و روابط بین افراد آن در جامعه. علوم اجتماعی به عنوان یک کل، شاخههای متعددی دارد. علوم اجتماعی شاخهای از مطالعات انسانی است که موجودات انسانی را از جنبههای مختلف مورد مطالعه قرار میدهد. علوم اجتماعی شامل این موارد شده ولی به آنها محدود نمیشود: انسانشناسی، باستانشناسی، مطالعات ارتباطات، اقتصاد، تاریخ، مطالعات اجتماعی، موسیقیشناسی، جغرافیای انسانی، حقوق، زبانشناسی، علوم سیاسی، روانشناسی، سلامت عمومی و جامعهشناسی. جامعهشناسی به عنوان علم عمومی جامعه تعریف شدهاست. همچنین، برخی اوقات هنگامی که صحبت در مورد جامعهشناسی بوده، از این عبارت استفاده شدهاست. اصطلاح «علوم اجتماعی» در ابتدا در قرن نوزدهم ایجاد شد. دانشمندان اثباتگرا، از روشهایی مشابه با روشهای علوم طبیعی به عنوان ابزارهایی برای فهم جامعه استفاده کردهاند، لذا آنها علم را به معنای دقیق مدرن خود تعریف میکنند. در مقایسه، دانشمندان تفسیرگرای علوم اجتماعی ممکن است از جامعهشناسی انتقادی یا تفسیر نمادین استفاده کنند تا این که بخواهند بهطور تجربی، نظریات ابطالپذیر بسازند و بدین طریق با علم در معنای وسیعترش رفتار کردهاند. |
885 | اقتصاد | اقتصاد یا ترازمان به یک نظام اقتصادی در یک یا چند منطقه جغرافیایی یا سیاسی خاص اطلاق میشود و در برگیرنده تولید، توزیع یا تجارت ، مصرف کالاها و خدمات در آن منطقه یا کشور میباشد. یک اقتصاد مجموع کل ارزش معاملات میان فعالان اقتصادی نظیر افراد، گروهها، سازمانها و حتی ملتهاست. اقتصاد برآیندِ کلیه فرایندهایی است که فرهنگ، ارزش، آموزش، تکامل تکنولوژیکی، تاریخ، سازمان اجتماعی، ساختار سیاسی، سیستمهای قانونی، جغرافیا و همینطور مواهبِ طبیعی را دربر میگیرد. این عوامل زمینه، محتوا و شرایطی را تعیین میکند که یک اقتصاد در آن عمل میکند. برخی فرهنگها اقتصادهای مولدتری را به وجود میآورند و لذا ارزش یا تولید ناخالص داخلی بیشتری را تولید میکنند. در واقع واژهٔ اقتصاد در دنیای امروز معانی متعددی دارد که بیان کننده رویکردهای متفاوت در بیان محتوای اصلی اقتصاد است. در یک تعریف کامل اقتصاد، علم تخصیص بهینه منابع محدود به خواستههای نامحدود است. فرهنگِ لغتِ آکسفورد اقتصاد را این گونه تعریف کردهاست: اقتصاد ارتباط میانِ تولید، تجارت و عرضه پول، در یک کشور یا منطقه مشخص می باشد. |
886 | نظام اقتصادی | نظام اقتصادی به عنوان یکی از مهمترین ارکان بنیان اقتصادی هر کشور نقش بسزایی در فرهنگ، معیشت و پیشرفت جوامع ایفا میکند. پدیدههایی مثل فقر و ثروت، عدالت و بیعدالتی و ایجاد انگیزه فردی یا عدم وجود آن همگی تحت تأثیر نظام اقتصادی و در چهارچوب آن بهوجود میآیند. یک نظام اقتصادی مانند نظام اقتصادی سرمایهداری میتواند در ابتدا با تکیه یکسویه بر اصالت فرد و به رسمیت شناختن آزادیهای نامحدود فردی و ارجحیت منافع فرد بر جمع، زمینه ایجاد انگیزه فعالیت اقتصادی در افراد را بهوجود بیاورد و با تکیه بر مکانیسم بازار مخصوصاً در زمینه توزیع درآمد و مخالفت با دخالت دولت در فعالیتهای اقتصادی، فقر و تضاد طبقاتی را گسترش دهد و در پایان باعث افزایش نارضایتی و کاهش انگیزه اقتصادی در قشر ناراضی و در نهایت کاهش کارایی شود. همچنین یک نظام اقتصادی مثل نظام اقتصادی سوسیالیسم میتواند با تکیه بر اصالت جمع و به منظور جلوگیری از پیامدهای مکانیسم بازار با تمرکز برنامهریزی و نفی آزادیهای فردی در زمینه مالکیت، سرمایهگذاری، انتخاب شغل و مصرف، ضمن تأمین معیشت عمومی در حد نیازهای اولیه و برقراری برابری نسبی، امکان فعالیتهای اقتصادی افراد را سلب کرده و موجب بیانگیزگی فرد و پایین آمدن کارایی شود. |
887 | جواد عزتی | محمدجواد عزتی (زادهٔ ۲۰ دی ۱۳۶۰ در تهران) بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون اهل ایران است. او فارغالتحصیل تئاتر از هنرستان سوره است. عزتی توانست در کنار رضا عطاران در فیلم هزارپا رکورد فروش فیلم در ایران را به طرز قابل توجهی بالا ببرد. علاوه بر این، وی در فیلمهای پرفروشی همچون آینه بغل، اکسیدان، چهار انگشت، لاتاری و ماجرای نیمروز و ماجرای نیمروز رد خون بازی کردهاست. او از سال ۱۳۷۵ بهصورت حرفه ای وارد دنیای بازیگری شدهاست. عزتی ابتدا در تئاتر فعالیتش را شروع و سپس در سال ۱۳۸۱ اولین کار تلویزیونیاش را بازی کردهاست. وی در مجموعههای مثل هیچکس، کمربندها را ببندیم، سه دونگ، سه دونگ، مرد هزارچهره، چاردیواری، لطفاً دور نزنیم، دست بالای دست، و دردسرهای عظیم ایفای نقش کردهاست. او در سریالهای باغ مظفر، قهوه تلخ و دردسرهای عظیم ۲ و همچنین سینمایی آینه بغل نیز حضور داشت که با همسرش مهلقا باقری همبازی بودند. هماکنون نیز وی در عرصهٔ تئاتر و سینما فعال است.فیلم «آینه بغل» به کارگردانی منوچهر هادی محصول سال ۱۳۹۶ که جواد عزتی یکی از نقشهای اصلی آن را بازی کردهاست. |
888 | ناو هواپیمابر | ناو هواپیمابر یک کشتی جنگی است که برای حمل کردن و پوشش دادن هواپیماها و بالگردهای جنگی طراحی شدهاست و به عنوان یک فرودگاه شناور عمل میکند، و اینگونه هواپیماها میتوانند بدون سوختگیری و توقف، عملیات در مسافتهای دور را انجام دهند. این قابلیت باعث میشود نیاز به پایگاه های هوایی کمتر شود چون یک ناوهواپیمابر میتواند نقش یک پایگاه متحرک را ایفا کند. ناوهای هواپیمابر آمریکا قادر هستند ۱۵ سال بدون توقف حرکت کنند. ناوهای هواپیمابر آمریکایی و ناو هواپیمابر شارل دوگل فرانسویها از یک نیروگاه هستهای برای تأمین انرژی مورد نیازشان استفاده میکنند که به آنها اجازه میدهد مدتها دور از آشیانه بی نیاز از سوختگیری بمانند اما بقیه ناوها از سوختهای متعارف استفاده میکنند. ناو هواپیمابر یک جنگافزار بسیار گرانقیمت است که بهای آن گاه تا ۴٫۵ میلیارد دلار و برای ناو جدید جرالد فورد آمریکا به ۱۳ میلیارد دلار میرسد. از این رو در سال ۲۰۲۱ تنها ۲۵ ناو هواپیمابر در حال فعالیت هستند که از این تعداد ۱۲ ناو متعلق به ایالات متحده آمریکا (۱۱ ناو فعال و ۱ ناو ذخیره) است. |
889 | دانشگاه شهید بهشتی | دانشگاه شهید بهشتی یکی از معتبرترین دانشگاههای دولتی ایران است که در منطقهٔ اوین، غرب ولنجک و شرق درکه در شمال غربی شهر تهران واقع شدهاست. دانشگاه شهید بهشتی دارای ۱۹ دانشکده، ۳ پردیس و ۱۶ پژوهشکده و مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی است. در حال حاضر سعدالله نصیری قیداری رییس این دانشگاه است. علی شیخالاسلام این دانشگاه را در سال ۱۳۳۸ با نام دانشگاه ملی ایران و بهدستور محمدرضا پهلوی تأسیس کرد و تا پیش از سال ۱۳۶۲ با این نام خوانده میشد. علیرغم افتتاح رسمی در اسفندماه ۱۳۳۹، دانشکدههای معماری و شهرسازی و علوم بانکداری که اولین دانشکدههای دانشگاه بودند پذیرش دانشجو را در مهر ۱۳۳۹ انجام دادند. در خرداد ۱۳۶۲ ستاد انقلاب فرهنگی با تغییر نام دانشگاه از «دانشگاه ملی ایران» به «دانشگاه شهید بهشتی» موافقت کرد. آذر ۱۳۳۳ شاه سفری به آمریکا انجام داد. در این سفر علی شیخالاسلام بهعنوان نمایندهٔ دانشجویان ایرانی سخنرانی کرد و پیشنهاد تأسیس دانشگاه ملّی را بهعنوان راهکاری برای جلوگیری از خروج جوانان ایرانی از کشور برای تحصیل به شاه ارائه کرد که مورد موافقت قرار گرفت. |
890 | دانشگاه خوارزمی | دانشگاه خوارزمی (تربیت معلم سابق) یکی از دانشگاههای دولتی و وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایران است که بهنام محمد بن موسی خوارزمی دانشمند ایرانی قرن سوم هجری، نامگذاری شدهاست و در تهران و کرج قرار دارد. سابقهٔ تأسیس این دانشگاه بهسال ۱۲۹۷ خورشیدی بازمیگردد و به عنوان نخستین مؤسسه آموزش عالی در ایران شناخته میشود. این دانشگاه چند بار تغییر نام داده و پردیسی در کرج به آن افزوده شدهاست. در حال حاضر دانشگاه خوارزمی در رشتههای مختلف علوم پایه، انسانی، تربیتی و مهندسی در مقاطع مختلف از کارشناسی تا دکتری دانشجو میپذیرد. نام این دانشگاه در سال ۱۳۱۲ از دارالمعلمین عالی به دانشسرای عالی و در سال ۱۳۵۳ به دانشگاه تربیت معلم تغییر کرد. تغییر نام این دانشگاه به دانشگاه خوارزمی در سالهای ۸۱ و ۸۲ در شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم به تصویب رسید اما به دلیل عدم تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی، این تغییر نام تا اواخر سال ۹۰ اجرایی نشد. در سال ۲۰۲۱و ۲۰۲۰ و ۲۰۱۹ دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه خوارزمی در رتبه ۶۰۱–۸۰۰ جای گرفت. در بخش درآمد از صنعت در بین دانشگاههای ایران، رتبه ۱۰ را کسب کرد |
891 | زبان فارسی | فارسی یا پارسی یک زبان ایرانی غربی از زیرگروه ایرانی شاخه هندوایرانی خانواده زبانهای هندواروپایی است که بیشتر در کشورهای ایران، افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان گفتگو میشود. فارسی یک زبان چندکانونی و زبان رسمی ایران و تاجیکستان و افغانستان بهشمار میرود. این زبان در ایران و افغانستان به الفبای فارسی، که از خط عربی ریشه گرفته، و در تاجیکستان و ازبکستان به الفبای تاجیکی، که از سیریلیک آمده، نوشته میشود. زبان فارسی در افغانستان بهطور رسمی دری و در تاجیکستان تاجیکی خوانده میشود. زبان فارسی از زبان کهنتر پارسی میانه (یا پهلوی) آمده که آن نیز خود از پارسی باستان سرچشمه گرفتهاست. این دو زبان برخاسته از ناحیهٔ باستانی پارس (استان فارس امروزی در جنوب ایران) هستند. پارسی باستان زبان رسمی شاهنشاهی هخامنشی بود و نوادهٔ آن، پارسی میانه، بهعنوان زبان رسمی و دینی شاهنشاهی ساسانی درآمد که در این دوران در دیگر سرزمینهای ایرانی گسترش بسیاری یافت. به گونهای که در خراسان جایگزین زبانهای پارتی و بلخی شد و بخشهای بزرگی از خوارزمیزبانان و سغدیزبانان در خوارزم و فرارود نیز فارسیزبان شدند. |
892 | حمله مغول به ایران | حملهٔ مغول به ایران به سه لشکرکشی مغول به ایران در فاصله سالهای ۱۲۱۹ تا ۱۲۵۶ میلادی (۶۱۶ تا ۶۵۴ ه.ق) اشاره دارد. این لشکرکشیها به حکومت خوارزمشاهیان، اسماعیلیه الموت و حکومتهای محلی اتابکان سلجوقی خاتمه داد و به ایجاد حکومت ایلخانان مغول به جای آنها در ایران منجر شد.خصمانهٔ خود موجبات غضب خان مغول را فراهم کرد و هجوم او را به ممالک اسلامی باعث گردید. حملهٔ مغول در پی قتل ۴۵۰ بازرگان مغولی در شهر اترار آغاز شد. شروع نخستین لشکرکشی در سپتامبر سال ۱۲۱۹ میلادی (پائیز ۵۹۸ خ. / ۶۱۶ ق) و به فرماندهی چنگیز خان بود. سلطان محمد خوارزمشاه در همان سال با سپاهی به مبارزه با مغول برآمد، ولی از جوجی پسر چنگیز شکست خورد و از آن پس تصمیم گرفت که از مواجهه با لشکر مغول خودداری کند. چنگیز برای دستگیری سلطان محمد دو نفر از بزرگان لشکر خود را به تعقیب او فرستاد. سال بعد سلطان محمد در بستر مرگ، جلالالدین خوارزمشاه را به جانشینی خویش برگزید و جلالالدین بیش از ۱۰ سال پس از مرگ پدر در برابر سپاهیان مغول ایستادگی کرد. دومین لشکرکشی در سال ۶۲۶ ه.ق به امر اوگتای قاآن و به فرماندهی جرماغون نویان بود |
893 | افغانستان | افغانستان کشور محصور در خشکی در آسیای جنوبی است. این کشور حدفاصل آسیای میانه، آسیای شرقی و آسیای غربی(خاورمیانه) میباشد. همسایگان افغانستان، ایران در غرب، پاکستان در جنوب و شرق، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی هستند. افغانستان دارای ۶۵۲٬۲۳۰ کیلومتر مربع مساحت، چهل و یکمین کشور وسیع دنیا است و جمعیت آن حدود ۳۸٫۸ میلیون نفر است که آن را در رتبه سی و هفتم کشورهای دنیا قرار میدهد. کابل پایتخت و بزرگترین شهر آن است. فارسی دری و پشتو زبانهای رسمی این کشور و اسلام دین رسمی آن است. حدود چهار دهه جنگ، افغانستان را به یکی از کشورهای ناامن و فقیر جهان تبدیل کردهاست. تولید ناخالص ملی سرانه این کشور در سال ۲۰۲۰ بر اساس ارزش اسمی دلار معادل ۵۵۲ دلار آمریکا است و بر اساس برابری قدرت خرید به ۱۹۹۴ دلار میرسد. این کشور در سال ۲۰۱۱ با شاخص توسعه انسانی ۰٫۳۹۸ در رتبه ۱۷۲ جهان قرار گرفتهاست. این کشور در تاریخ ۱۹ نوامبر ۱۹۴۶ به عضویت سازمان ملل پذیرفته شد. منطقه ای که امروزه افغانستان نامیدهاند به عنوان بخشی از سرزمین ایران در دوران باستان، از نقاط کانونی در جاده ابریشم و مسیرهای مهاجرت انسانها بودهاست. |
894 | میشائیل شوماخر | در روز ۳ ژانویه ۱۹۶۹، میشائیل از مادر و پدری به نامهای الیزابت و رالف متولد شد. وی در ۴ سالگی صاحب یک اتومبیل پدالی شد و پدرش برای افزایش سرعت آن موتوری رویش نصب کرد و او در اولین حادثه زندگی خود با تیر چراغ برق برخورد کرد. میشائیل در این سن کوچکترین عضو باشگاه اتومبیلرانی به حساب میآمد. یک سال بعد پدر یک اتومبیل مجهز دست دوم برای او خرید و او توانست در ۶ سالگی اولین قهرمانی خود را به دست آورد. حضور میشائیل در مسابقات اتومبیلرانی محلی باعث شد خانواده شوماخر دوستان زیادی پیدا کنند. یکی از این دوستان یورگن دیلک بود که یک ماشین جدید به میشائیل هدیه کرد. وی در اوت ۱۹۹۵ با کارینا (Corinna Betsch) ازدواج کرد (کارینا پیش از آن همسر هاینتز هارولد فرنتزن بود). اولین فرزند وی جینا-ماریا نام گرفت که در ۲۰ فوریه ۱۹۹۷ به دنیا آمد. فرزند دوم میشائیل یعنی مایک نیز در ۲۲ مارس سال ۱۹۹۹ متولد شد. میشائیل و کارینا به همراه دو فرزندشان هماکنون در سوئیس در نزدیکی دریاچه ژنو زندگی میکنند. شوماخر بهشدت حامی زندگی خصوصی خود است و هر کاری میکند تا خانوادهاش را از کانون توجه دور نگه دارد. برادرش رالف شش سال از او کوچکتر است و همانند او راننده فرمول یک. |
895 | ماریا شاراپووا | ماریا شاراپووا روز ۱۹ آوریل سال ۱۹۸۷ در در شهر نیاگان در ناحیه خودگردان خانتی-مانسی کشور روسیه به دنیا آمد. پدر (یوری) و مادر (یلنا) وی اهل گومل کشور جمهوری سوسیالیستی بلاروس شوروی (بخشی از اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی) بودند. خانواده او کمی پیش از تولد ماریا به دلیل نگرانی از تبعات فاجعه چرنوبیل به شهر نیاگان در سیبری نقل مکان کرده بودند.زمانی که در چهار سالگی، راکت تنیسی را به عنوان هدیه از دوست پدرش الکساندر کافلنیکوف دریافت کرد آنقدر در خانه و به تنهایی بازی کرد که پدر با دیدن علاقه فرزندش مجاب شد او را در کلاس تنیس نامنویسی کند. در سال ۱۹۹۳ مارتینا ناوراتیلووا متوجه استعداد و تواناییهای ماریا شد و به پدر ماریا پیشنهاد کرد که آموزش وی را جدی و حرفهای دنبال کند. به دنبال این پیشنهاد پدر ماریا او را در سن ۷ سالگی به آمریکا برد، اما مادرش بهخاطر مشکل گرفتن روادید نتوانست آنها را همراهی کند. پس از ورود به آمریکا، ماریا در آکادمی بالتیری شروع به آموزش حرفهای تنیس کرد در حالیکه به مدت ۲ سال از دیدن مادرش محروم بود. وضعیت بد مالی یوری، وی را وادار کرد که برای گذران زندگی خود و دخترش در مشاغل کمدرآمدی چون ظرفشویی مشغول به کار شود. |
896 | احمد مهرانفر | احمد مهرانفر (زادهٔ ۱۰ خرداد ۱۳۵۴) بازیگر و نویسنده ایرانی است. بیشتر شهرت وی برای نقش آفرینی در نقش ارسطو عامل در سری مجموعه های پایتخت است. او همچنین در چک برگشتی به عنوان بازیگردان نقش داشت.مهرانفر از سال ۱۳۷۸ اجرای حرفهای تئاتر را آغاز و در کنار بازیگرانی مانند پرویز پرستویی، پانتهآ بهرام، امیر جعفری، مهتاب نصیرپور و حبیب رضایی اجرای نقشهای تئاتری را تجربه کردهاست. این بازیگر برای اولین بار در فیلم «نان، عشق و موتور ۱۰۰۰» در سینمای ایران ظاهر شد و پس از آن در فیلمهای «اقلیما»، «حقیقت گمشده»، «دربارهٔ الی…»، «کلبه» و «آتشبس» و تئاترهایی همچون «همه چیز دربارهٔ آقای ف»، «فنز»، «قهوه تلخ»، «شکلک» «۱۷ دی کجا بودی؟» و… به ایفای نقش پرداختهاست. او نویسندگی و کارگردانی نمایش «ادیپ افغانی» را نیز در کارنامه هنری خود ثبت کردهاست. احمد مهرانفر در چند مجموعه تلویزیونی، از جمله سریال پایتخت بازی کردهاست.او علاوه بر بازیگری به نویسندگی هم مشغول بوده و برای تئاتر نمایشنامه نوشتهاست.وی به همراه امیر حسین قاسمی نویسندگی سریال سالهای دور از خانه را هم برعهده داشتهاست. |
897 | ریما رامینفر | ریما رامینفر (زادهٔ ۵ فروردین ۱۳۴۹) بازیگر و نویسندهٔ اهل ایران است. وی فارغالتحصیل کارشناسی ارشد در رشتهٔ کارگردانی تئاتر است. کار در تئاتر را در سال ۱۳۷۶ با نمایش شب بخیر مادر آغاز نمود و در سال ۱۳۷۹ با بازی در فیلم سینمایی نان و عشق و موتور ۱۰۰۰ پا به عرصهٔ سینما نهاد. همسر وی، امیر جعفری، از بازیگران سینما و تلویزیون ایران است.ریما رامینفر در سال ۱۳۶۹ دیپلم گرفت و در رشتهٔ گرافیک توانست به دانشگاه راه بیابد و پس از یکسال تصمیم گرفت به آلمان برود و در آنجا به تحصیل خود بپردازد و پس از چند سال به ایران بازگشت و توانست در رشتهٔ هنر قبول شود و همزمان با ورود به دانشگاه به فعالیت خود در تئاتر پرداخت.پس از آن، رامینفر در تئاتر به فعالیت خود در زمینهٔ نمایشنامهنویسی، بازیگری و کارگردانی ادامه داد. «از زمستان ۶۶»، «رقص کاغذ پارهها»، «پس تا فردا»، «دل سگ»، «یک دقیقه سکوت»، «همان همیشگی» و «زمزمهٔ مردگان» از جمله کارهای او در هنر تئاتر است.وی در دانشگاه، در مقطع کارشناسی نمایش و همچنین کارشناسی ارشد کارگردانی، به فراگیری دانش در زمینهٔ بازیگری و کارگردانی پرداخت. |
898 | گاو | گاو برای گوشت، تولید شیر و استفاده از پوست برای تولید چرم توسط انسان پرورش داده میشود. یکی دیگر از محصولات تولید شده از این حیوان، کود حیوانی است. نزدیک به ۱۰۵۰۰ سال پیش حدود ۸۰ راس گاو برای نخستین بار در آناتولی مرکزی، شام و غرب ایران اهلی شدند.در آروارهٔ فوقانی گاو دندانهای پیشین و نیش وجود ندارند و فقط دندانهای آسیاب وجود دارند و برعکس دندانهای پیشین و نیش در فک تحتانی موجودند. دندانهای نیش گاوها همانند دندان پیشین شده و بهطور کلی بهشکل یک ردیف منظم هشت تایی در جلوی فک قرار دارد. در هر دست و پای گاو یک زوج سم وجود دارد.گاو حیوانی است بدون تغییرات فصلی تولید مثلی، یعنی در کل سال قادر به انجام زاد و ولد است. طول حاملگی این حیوان نه ماه بوده و غالباً تکقلوزا است، اگر چه دوقلوزایی و چندقلوزایی نیز گاه دیده میشود. احتمال دوقلوزایی در گاو یک تا دو درصد است. گوساله ماده پس از رسیدن به سن بلوغ جنسی که از ده ماهگی به بعد است بهطور میانگین هر ۲۱ روز یکبار فحل میآید و آماده پذیرش دام نر میشود. |
899 | بانک ملی ایران | بانک ملی ایران، دومین بانک بزرگ ایرانی میباشد که به لحاظ قدمت و وسعت بعد از بانک سپه دومین بانک تجاری دولتی ایران است. این بانک بیشترین ثروت و دارایی را ببن تمام بانک های ایران دارد . که در سال ۱۳۹۵ با درآمدی بالغ بر ۳۶۴٫۶۵۷ میلیارد ریال، از نظر میزان درآمد سالیانه، بهعنوان بزرگترین شرکت ایرانی معرفی شدهاست. این بانک تا قبل از ادغام بانکهای نظامی ایران و بازگشت دوباره این مقام به بانک سپه، بزرگترین بانک جهان اسلام و خاورمیانه بود. بانک ملی ایران تا پایان سال مالی ۱۳۹۵ با دارایی خالص ۷۶٫۶ میلیارد دلار و شبکه گستردهای از ۳٫۳۲۸ شعبه بانکی، به عنوان بزرگترین بانک ایران بر پایه میزان داراییها شناخته شد. برند بانک ملی ایران در سال ۱۳۹۲ در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد. بانک ملی ۳۳۲۸ شعبه فعال در داخل، ۱۴ شعبه فعال و ۴ سابسیدری در خارج کشور و ۱۸۰ باجه دارد. اولین مدیر عامل بانک ملی ایران دکتر کورت لنیدن بلات بود. |
900 | شارب | شارِب به نوع ویژهای از مو یا پرهای حسگر در بعضی جانوران، به ویژه پستانداران و پرندگان، گفته میشود. این موهای دراز و از جنس کراتین به عنوان نوعی حسگر طبیعی مسئول انتقال نوسانهای خود به پایهشان در پوست و از آنجا به مغز هستند. در انتهای هر کدام از موهای شارب در پوست عصبهای فشردهای قرار دارند که مسئول حس چنین نوسانهایی هستند. همهٔ نخستیان به جز انسان دارای شاربهای حسگر هستند. شاربها را میتوان در پستاندارانی چون سگ، گربه، خرس، و خوک دریایی یافت. در بعضی از این جانوران وجود شاربها بسیار مهم و حیاتی هستند و سیگنالهای رسیده از حسگرهای شاربی بخش بزرگی از توانایی مغز در پردازش سیگنالهای لمسی را از آن خود دارند. برای نمونه در سگها اغلب بخشهای مغز که مختص پردازش اعصاب لمسی صورت هستند در ارتباط با بخشهای آرواره بالایی و شاربها هستند. میتوان هر یک از شاربهای یک سگ را به بخش معینی در مغز آن پیوند داد. |
Subsets and Splits