Datasets:

ArXiv:
License:
File size: 113,321 Bytes
8952d8e
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
1309
1310
1311
1312
1313
1314
1315
1316
1317
1318
1319
1320
1321
1322
1323
1324
1325
1326
1327
1328
1329
1330
1331
1332
1333
1334
1335
1336
1337
1338
1339
1340
1341
1342
1343
1344
1345
1346
1347
1348
1349
1350
1351
1352
1353
1354
1355
1356
1357
1358
1359
1360
1361
1362
1363
1364
1365
1366
1367
1368
1369
1370
1371
1372
1373
1374
1375
1376
1377
1378
1379
1380
1381
1382
1383
1384
1385
1386
1387
1388
1389
1390
1391
1392
1393
1394
1395
1396
1397
1398
1399
1400
1401
1402
1403
1404
1405
1406
1407
1408
1409
1410
1411
1412
1413
1414
1415
1416
1417
1418
1419
1420
1421
1422
1423
1424
1425
1426
1427
1428
1429
1430
1431
1432
1433
1434
1435
1436
1437
1438
1439
1440
1441
1442
1443
1444
1445
1446
1447
1448
1449
1450
1451
1452
1453
1454
1455
1456
1457
1458
1459
1460
1461
1462
1463
1464
1465
1466
1467
1468
1469
1470
1471
1472
1473
1474
1475
1476
1477
1478
1479
1480
1481
1482
1483
1484
1485
1486
1487
1488
1489
1490
1491
1492
1493
1494
1495
1496
1497
1498
1499
1500
1501
1502
1503
1504
1505
1506
1507
1508
1509
1510
1511
1512
1513
1514
1515
1516
1517
1518
1519
1520
1521
1522
1523
1524
1525
1526
1527
1528
1529
1530
1531
1532
1533
1534
1535
1536
1537
1538
1539
1540
1541
1542
1543
1544
1545
1546
1547
1548
1549
1550
1551
1552
1553
1554
1555
1556
1557
1558
1559
1560
1561
1562
1563
1564
1565
1566
1567
1568
1569
1570
1571
1572
1573
1574
1575
1576
1577
1578
1579
1580
1581
1582
1583
1584
1585
1586
1587
1588
1589
1590
1591
1592
1593
1594
1595
1596
1597
1598
1599
1600
1601
1602
1603
1604
1605
1606
1607
1608
1609
1610
1611
1612
1613
1614
1615
1616
1617
1618
1619
1620
1621
1622
1623
1624
1625
1626
1627
1628
1629
1630
1631
1632
1633
1634
1635
1636
1637
1638
1639
1640
1641
1642
1643
1644
1645
1646
1647
1648
1649
1650
1651
1652
1653
1654
1655
1656
1657
1658
1659
1660
1661
1662
1663
1664
1665
1666
1667
1668
1669
1670
1671
1672
1673
1674
1675
1676
1677
1678
1679
1680
1681
1682
1683
1684
1685
1686
1687
1688
1689
1690
1691
1692
1693
1694
1695
1696
1697
1698
1699
1700
1701
1702
1703
1704
1705
1706
1707
1708
1709
1710
1711
1712
1713
1714
1715
1716
1717
1718
1719
1720
1721
1722
1723
1724
1725
1726
1727
1728
1729
1730
1731
1732
1733
1734
1735
1736
1737
1738
1739
1740
1741
1742
1743
1744
1745
1746
1747
1748
1749
1750
1751
1752
1753
1754
1755
1756
1757
1758
1759
1760
1761
1762
1763
1764
1765
1766
1767
1768
1769
1770
1771
1772
1773
1774
1775
1776
1777
1778
1779
1780
1781
1782
1783
1784
1785
1786
1787
1788
1789
1790
1791
1792
1793
1794
1795
1796
1797
1798
1799
1800
1801
1802
1803
1804
1805
1806
1807
1808
1809
1810
1811
1812
1813
1814
1815
1816
1817
1818
1819
1820
1821
1822
1823
1824
1825
1826
1827
1828
1829
1830
1831
1832
1833
1834
1835
1836
1837
1838
1839
1840
1841
1842
1843
1844
1845
1846
1847
1848
1849
1850
1851
1852
1853
1854
1855
1856
1857
1858
1859
1860
1861
1862
1863
1864
1865
1866
1867
1868
1869
1870
1871
1872
1873
1874
1875
1876
1877
1878
1879
1880
1881
1882
1883
1884
1885
1886
1887
1888
1889
1890
1891
1892
1893
1894
1895
1896
1897
1898
1899
1900
1901
1902
1903
1904
1905
1906
1907
1908
1909
1910
1911
1912
1913
1914
1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
1925
1926
1927
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
1955
1956
1957
1958
1959
1960
1961
1962
1963
1964
1965
1966
1967
1968
1969
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
2032
2033
2034
2035
2036
2037
2038
2039
2040
2041
2042
2043
2044
2045
2046
2047
2048
2049
2050
2051
2052
2053
2054
2055
2056
2057
2058
2059
2060
2061
2062
2063
2064
2065
2066
2067
2068
2069
2070
2071
2072
2073
2074
2075
2076
2077
2078
2079
2080
2081
2082
2083
2084
2085
2086
2087
2088
2089
2090
2091
2092
2093
2094
2095
2096
2097
2098
2099
2100
2101
2102
2103
2104
2105
2106
2107
2108
2109
2110
2111
2112
2113
2114
2115
2116
2117
2118
2119
2120
2121
2122
2123
2124
2125
2126
2127
2128
2129
2130
2131
2132
2133
2134
2135
2136
2137
2138
2139
2140
2141
2142
2143
2144
2145
2146
2147
2148
2149
2150
2151
2152
2153
2154
2155
2156
2157
2158
2159
2160
2161
2162
2163
2164
2165
2166
2167
2168
2169
2170
2171
2172
2173
2174
2175
2176
2177
2178
2179
2180
2181
2182
2183
2184
2185
2186
2187
2188
2189
2190
2191
2192
2193
2194
2195
2196
2197
2198
2199
2200
2201
2202
2203
2204
2205
2206
2207
2208
2209
2210
2211
2212
2213
2214
2215
2216
2217
2218
2219
2220
2221
2222
2223
2224
2225
2226
2227
2228
2229
2230
2231
2232
2233
2234
2235
2236
2237
2238
2239
2240
2241
2242
2243
2244
2245
2246
2247
2248
2249
2250
2251
2252
2253
2254
2255
2256
2257
2258
2259
2260
2261
2262
2263
2264
2265
2266
2267
2268
2269
2270
2271
2272
2273
2274
2275
2276
2277
2278
2279
2280
2281
2282
2283
2284
2285
2286
2287
2288
2289
2290
2291
2292
2293
2294
2295
2296
2297
2298
2299
2300
2301
2302
2303
2304
2305
2306
2307
2308
2309
2310
2311
2312
2313
2314
2315
2316
2317
2318
2319
2320
2321
2322
2323
2324
2325
2326
2327
2328
2329
2330
2331
2332
2333
2334
2335
2336
2337
2338
2339
2340
2341
2342
2343
2344
2345
2346
2347
2348
2349
2350
2351
2352
2353
2354
2355
2356
2357
2358
2359
2360
2361
2362
2363
2364
2365
2366
2367
2368
2369
2370
2371
2372
2373
2374
2375
2376
2377
2378
2379
2380
2381
2382
2383
2384
2385
2386
2387
2388
2389
2390
2391
2392
2393
2394
2395
2396
2397
2398
2399
2400
2401
2402
2403
2404
2405
2406
2407
2408
2409
2410
2411
2412
2413
2414
2415
2416
2417
2418
2419
2420
2421
2422
2423
2424
2425
2426
2427
2428
2429
2430
2431
2432
2433
2434
2435
2436
2437
2438
2439
2440
2441
2442
2443
2444
2445
2446
2447
2448
2449
2450
2451
2452
2453
2454
2455
2456
2457
2458
2459
2460
2461
2462
2463
2464
2465
2466
2467
2468
2469
2470
2471
2472
2473
2474
2475
2476
2477
2478
2479
2480
2481
2482
2483
2484
2485
2486
2487
2488
2489
2490
2491
2492
2493
2494
2495
2496
2497
2498
2499
2500
2501
2502
2503
2504
2505
2506
2507
2508
2509
2510
2511
2512
2513
2514
2515
2516
2517
2518
2519
2520
2521
2522
2523
2524
2525
2526
2527
2528
2529
2530
2531
2532
2533
2534
2535
2536
2537
2538
2539
2540
2541
2542
2543
2544
2545
2546
2547
2548
2549
2550
2551
2552
2553
2554
2555
2556
2557
2558
2559
2560
2561
2562
2563
2564
2565
2566
2567
2568
2569
2570
2571
2572
2573
2574
2575
2576
2577
2578
2579
2580
2581
2582
2583
2584
2585
2586
2587
2588
2589
2590
2591
2592
2593
2594
2595
2596
2597
2598
2599
2600
2601
2602
2603
2604
2605
2606
2607
2608
2609
2610
2611
2612
2613
2614
2615
2616
2617
2618
2619
2620
2621
2622
2623
2624
2625
2626
2627
2628
2629
2630
2631
2632
2633
2634
2635
2636
2637
2638
2639
2640
2641
2642
2643
2644
2645
2646
2647
2648
2649
2650
2651
2652
2653
2654
2655
2656
2657
2658
2659
2660
2661
2662
2663
2664
2665
2666
2667
2668
2669
2670
2671
2672
2673
2674
2675
2676
2677
2678
2679
2680
2681
2682
2683
2684
2685
2686
2687
2688
2689
2690
2691
2692
2693
2694
2695
2696
2697
2698
2699
2700
2701
2702
2703
2704
2705
2706
2707
2708
2709
2710
2711
2712
2713
2714
2715
2716
2717
2718
2719
2720
2721
2722
2723
2724
2725
2726
2727
2728
2729
2730
2731
2732
2733
2734
2735
2736
2737
2738
2739
2740
2741
2742
2743
2744
2745
2746
2747
2748
2749
2750
2751
2752
2753
2754
2755
2756
2757
2758
2759
2760
2761
2762
2763
2764
2765
2766
2767
2768
2769
2770
2771
2772
2773
2774
2775
2776
2777
2778
2779
2780
2781
2782
2783
2784
2785
2786
2787
2788
2789
2790
2791
2792
2793
2794
2795
2796
2797
2798
2799
2800
2801
2802
2803
2804
2805
2806
2807
2808
2809
2810
2811
2812
2813
2814
2815
2816
2817
2818
2819
2820
2821
2822
2823
2824
2825
2826
2827
2828
2829
2830
2831
2832
2833
2834
2835
2836
2837
2838
2839
2840
2841
2842
2843
2844
2845
2846
2847
2848
2849
2850
2851
2852
2853
2854
2855
2856
2857
2858
2859
2860
2861
2862
2863
2864
2865
2866
2867
2868
2869
2870
2871
2872
2873
2874
2875
2876
2877
2878
2879
2880
2881
2882
2883
2884
2885
2886
2887
2888
2889
2890
2891
2892
2893
2894
2895
2896
2897
2898
2899
2900
2901
2902
2903
2904
2905
2906
2907
2908
2909
2910
2911
2912
2913
2914
2915
2916
2917
2918
2919
2920
2921
2922
2923
2924
2925
2926
2927
2928
2929
2930
2931
2932
2933
2934
2935
2936
2937
2938
2939
2940
2941
2942
2943
2944
2945
2946
2947
2948
2949
2950
2951
2952
2953
2954
2955
2956
2957
2958
2959
2960
2961
2962
2963
2964
2965
2966
2967
2968
2969
2970
2971
2972
2973
2974
2975
2976
2977
2978
2979
2980
2981
2982
2983
2984
2985
2986
2987
2988
2989
2990
2991
2992
2993
2994
2995
2996
2997
2998
2999
3000
3001
3002
3003
3004
3005
3006
3007
3008
3009
3010
3011
3012
3013
3014
3015
3016
3017
3018
3019
3020
3021
3022
3023
3024
3025
3026
3027
3028
3029
3030
3031
3032
3033
3034
3035
3036
3037
3038
3039
3040
3041
3042
3043
3044
3045
3046
3047
3048
3049
3050
3051
3052
3053
3054
3055
3056
3057
3058
3059
3060
3061
3062
3063
3064
3065
3066
3067
3068
3069
3070
3071
3072
3073
3074
3075
3076
3077
3078
3079
3080
3081
3082
3083
3084
3085
3086
3087
3088
3089
3090
3091
3092
3093
3094
3095
3096
3097
3098
3099
3100
3101
3102
3103
3104
3105
3106
3107
3108
3109
3110
3111
3112
3113
3114
3115
3116
3117
3118
3119
3120
3121
3122
3123
3124
3125
3126
3127
3128
3129
3130
3131
3132
3133
3134
3135
3136
3137
3138
3139
3140
3141
3142
3143
3144
3145
3146
3147
3148
3149
3150
3151
3152
3153
3154
3155
3156
3157
3158
3159
3160
3161
3162
3163
3164
3165
3166
3167
3168
3169
3170
3171
3172
3173
3174
3175
3176
3177
3178
3179
3180
3181
3182
3183
3184
3185
3186
3187
3188
3189
3190
3191
3192
3193
3194
3195
3196
3197
3198
3199
3200
3201
3202
3203
3204
3205
3206
3207
3208
3209
3210
3211
3212
3213
3214
3215
3216
3217
3218
3219
3220
3221
3222
3223
3224
3225
3226
3227
3228
3229
3230
3231
3232
3233
3234
3235
3236
3237
3238
3239
3240
3241
3242
3243
3244
3245
3246
3247
3248
3249
3250
3251
3252
3253
3254
3255
3256
3257
3258
3259
3260
3261
3262
3263
3264
3265
3266
3267
3268
3269
3270
3271
3272
3273
3274
3275
3276
3277
3278
3279
3280
3281
3282
3283
3284
3285
3286
3287
3288
3289
3290
3291
3292
3293
3294
3295
3296
3297
3298
3299
3300
3301
3302
3303
3304
3305
3306
3307
3308
3309
3310
3311
3312
3313
3314
3315
3316
3317
3318
3319
3320
3321
3322
3323
3324
3325
3326
3327
3328
3329
3330
3331
3332
3333
3334
3335
3336
3337
3338
3339
3340
3341
3342
3343
3344
3345
3346
3347
3348
3349
3350
3351
3352
3353
3354
3355
3356
3357
3358
3359
3360
3361
3362
3363
3364
3365
3366
3367
3368
3369
3370
3371
3372
3373
3374
3375
3376
3377
3378
3379
3380
3381
3382
3383
3384
3385
3386
3387
3388
3389
3390
3391
3392
3393
3394
3395
3396
3397
3398
3399
3400
3401
3402
3403
3404
3405
3406
3407
3408
3409
3410
3411
3412
3413
3414
3415
3416
3417
3418
3419
3420
3421
3422
3423
3424
3425
3426
3427
3428
3429
3430
3431
3432
3433
3434
3435
3436
3437
3438
3439
3440
3441
3442
3443
3444
3445
3446
3447
3448
3449
3450
3451
3452
3453
3454
3455
3456
3457
3458
3459
3460
3461
3462
3463
3464
3465
3466
3467
3468
3469
3470
3471
3472
3473
3474
3475
3476
3477
3478
3479
3480
3481
3482
3483
3484
3485
3486
3487
3488
3489
3490
3491
3492
3493
3494
3495
3496
3497
3498
3499
3500
3501
3502
3503
3504
3505
3506
3507
3508
3509
3510
3511
3512
3513
3514
3515
3516
3517
3518
3519
3520
3521
3522
3523
3524
3525
3526
3527
3528
3529
3530
3531
3532
3533
3534
3535
3536
3537
3538
3539
3540
3541
3542
3543
3544
3545
3546
3547
3548
3549
3550
3551
3552
3553
3554
3555
3556
3557
3558
3559
3560
3561
3562
3563
3564
3565
3566
3567
3568
3569
3570
3571
3572
3573
3574
3575
3576
3577
3578
3579
3580
3581
3582
3583
3584
3585
3586
3587
3588
3589
3590
3591
3592
3593
3594
3595
3596
3597
3598
3599
3600
3601
3602
3603
3604
3605
3606
3607
3608
3609
3610
3611
3612
3613
3614
3615
3616
3617
3618
3619
3620
3621
3622
3623
3624
3625
3626
3627
3628
3629
3630
3631
3632
3633
3634
3635
3636
3637
3638
3639
3640
3641
3642
3643
3644
3645
3646
3647
3648
3649
3650
3651
3652
3653
3654
3655
3656
3657
3658
3659
3660
3661
3662
3663
3664
3665
3666
3667
3668
3669
3670
3671
3672
3673
3674
3675
3676
3677
3678
3679
3680
3681
3682
3683
3684
3685
3686
3687
3688
3689
3690
3691
3692
3693
3694
3695
3696
3697
3698
3699
3700
3701
3702
3703
3704
3705
3706
3707
3708
3709
3710
3711
3712
3713
3714
3715
3716
3717
3718
3719
3720
3721
3722
3723
3724
3725
3726
3727
3728
3729
3730
3731
3732
3733
3734
3735
3736
3737
3738
3739
3740
3741
3742
3743
3744
3745
3746
3747
3748
3749
3750
3751
3752
3753
3754
3755
3756
3757
3758
3759
3760
3761
3762
3763
3764
3765
3766
3767
3768
3769
3770
3771
3772
3773
3774
3775
3776
3777
3778
3779
3780
3781
3782
3783
3784
3785
3786
3787
3788
3789
3790
3791
3792
3793
3794
3795
3796
3797
3798
3799
3800
3801
3802
3803
3804
3805
3806
3807
3808
3809
3810
3811
3812
3813
3814
3815
3816
3817
3818
3819
3820
3821
3822
3823
3824
3825
3826
3827
3828
3829
3830
3831
3832
3833
3834
3835
3836
3837
3838
3839
3840
3841
3842
3843
3844
3845
3846
3847
3848
3849
3850
3851
3852
3853
3854
3855
3856
3857
3858
3859
3860
3861
3862
3863
3864
3865
3866
3867
3868
3869
3870
3871
3872
3873
3874
3875
3876
3877
3878
3879
3880
3881
3882
3883
3884
3885
3886
3887
3888
3889
3890
3891
3892
3893
3894
3895
3896
3897
3898
3899
3900
3901
3902
3903
3904
3905
3906
3907
3908
3909
3910
3911
3912
3913
3914
3915
3916
3917
3918
3919
3920
3921
3922
3923
3924
3925
3926
3927
3928
3929
3930
3931
3932
3933
3934
3935
3936
3937
3938
3939
3940
3941
3942
3943
3944
3945
3946
3947
3948
3949
3950
3951
3952
3953
3954
3955
3956
3957
3958
3959
3960
3961
3962
3963
3964
3965
3966
3967
3968
3969
3970
3971
3972
3973
3974
3975
3976
3977
3978
3979
3980
3981
3982
3983
3984
3985
3986
3987
3988
3989
3990
3991
3992
3993
3994
3995
3996
3997
3998
3999
4000
4001
4002
4003
4004
4005
4006
4007
4008
4009
4010
4011
4012
4013
4014
4015
4016
4017
4018
4019
4020
4021
4022
4023
4024
4025
4026
4027
4028
4029
4030
4031
4032
4033
4034
4035
4036
4037
4038
4039
4040
4041
4042
4043
4044
4045
4046
4047
4048
4049
4050
4051
4052
4053
4054
4055
4056
4057
4058
4059
4060
4061
4062
4063
4064
4065
4066
4067
4068
4069
4070
4071
4072
4073
4074
4075
4076
4077
4078
4079
4080
4081
4082
4083
4084
4085
4086
4087
4088
4089
4090
4091
4092
4093
4094
4095
4096
4097
4098
4099
4100
4101
4102
4103
4104
4105
4106
4107
4108
4109
4110
4111
4112
4113
4114
4115
4116
4117
4118
4119
4120
4121
4122
4123
4124
4125
4126
4127
4128
4129
4130
4131
4132
4133
4134
4135
4136
4137
4138
4139
4140
4141
4142
4143
4144
4145
4146
4147
4148
4149
4150
4151
4152
4153
4154
4155
4156
4157
4158
4159
4160
4161
4162
4163
4164
4165
4166
4167
4168
4169
4170
4171
4172
4173
4174
4175
4176
4177
4178
4179
4180
4181
4182
4183
4184
4185
4186
4187
4188
4189
4190
4191
4192
4193
4194
4195
4196
4197
4198
4199
4200
4201
4202
4203
4204
4205
4206
4207
4208
4209
4210
4211
4212
4213
4214
4215
4216
4217
4218
4219
4220
4221
4222
4223
4224
4225
4226
4227
4228
4229
4230
4231
4232
4233
4234
4235
4236
4237
4238
4239
4240
4241
4242
4243
4244
4245
4246
4247
4248
4249
4250
4251
4252
4253
4254
4255
4256
4257
4258
4259
4260
4261
4262
4263
4264
4265
4266
4267
4268
4269
4270
4271
4272
4273
4274
4275
4276
4277
4278
4279
4280
4281
4282
4283
4284
4285
4286
4287
4288
4289
4290
4291
4292
4293
4294
4295
4296
4297
4298
4299
4300
4301
4302
4303
4304
4305
4306
4307
4308
4309
4310
4311
4312
4313
4314
4315
4316
4317
4318
4319
4320
4321
4322
4323
4324
4325
4326
4327
4328
4329
4330
4331
4332
4333
4334
4335
4336
4337
4338
4339
4340
4341
4342
4343
4344
4345
4346
4347
4348
4349
4350
4351
4352
4353
4354
4355
4356
4357
4358
4359
4360
4361
4362
4363
4364
4365
4366
4367
4368
4369
4370
4371
4372
4373
4374
4375
4376
4377
4378
4379
4380
4381
4382
4383
4384
4385
4386
4387
4388
4389
4390
4391
4392
4393
4394
4395
4396
4397
4398
4399
4400
4401
4402
4403
4404
4405
4406
4407
4408
4409
4410
4411
4412
4413
4414
4415
4416
4417
4418
4419
4420
4421
4422
4423
4424
4425
4426
4427
4428
4429
4430
4431
4432
4433
4434
4435
4436
4437
4438
4439
4440
4441
4442
4443
4444
4445
4446
4447
4448
4449
4450
4451
4452
4453
4454
4455
4456
4457
4458
4459
4460
4461
4462
4463
4464
4465
4466
4467
4468
4469
4470
4471
4472
4473
4474
4475
4476
4477
4478
4479
4480
4481
4482
4483
4484
4485
4486
4487
4488
4489
4490
4491
4492
4493
4494
4495
4496
4497
4498
4499
4500
4501
4502
4503
4504
4505
4506
4507
4508
4509
4510
4511
4512
4513
4514
4515
4516
4517
4518
4519
4520
4521
4522
4523
4524
4525
4526
4527
4528
4529
4530
4531
4532
4533
4534
4535
4536
4537
4538
4539
4540
4541
4542
4543
4544
4545
4546
4547
4548
4549
4550
4551
4552
4553
4554
4555
4556
4557
4558
4559
4560
4561
4562
4563
4564
4565
4566
4567
4568
4569
4570
4571
4572
4573
4574
4575
4576
4577
4578
4579
4580
4581
4582
4583
4584
4585
4586
4587
4588
4589
4590
4591
4592
4593
4594
4595
4596
4597
4598
4599
4600
4601
4602
4603
4604
4605
4606
4607
4608
4609
4610
4611
4612
4613
4614
4615
4616
4617
4618
4619
4620
4621
4622
4623
4624
4625
4626
4627
4628
4629
4630
4631
4632
4633
4634
4635
4636
4637
4638
4639
4640
4641
4642
4643
4644
4645
4646
4647
4648
4649
4650
4651
4652
4653
4654
4655
4656
4657
4658
4659
4660
4661
4662
4663
4664
4665
4666
4667
4668
4669
4670
4671
4672
4673
4674
4675
4676
4677
4678
4679
4680
4681
4682
4683
4684
4685
4686
4687
4688
4689
4690
4691
4692
4693
4694
4695
4696
4697
4698
4699
4700
4701
4702
4703
4704
4705
4706
4707
4708
4709
4710
4711
4712
4713
4714
4715
4716
4717
4718
4719
4720
4721
4722
4723
4724
4725
4726
4727
4728
4729
4730
4731
4732
4733
4734
4735
4736
4737
4738
4739
4740
4741
4742
4743
4744
4745
4746
4747
4748
4749
4750
4751
4752
4753
4754
4755
4756
4757
4758
4759
4760
4761
4762
4763
4764
4765
4766
4767
4768
4769
4770
4771
4772
4773
4774
4775
4776
4777
4778
4779
4780
4781
4782
4783
4784
4785
4786
4787
4788
4789
4790
4791
4792
4793
4794
4795
4796
4797
4798
4799
4800
4801
4802
4803
4804
4805
4806
4807
4808
4809
4810
4811
4812
4813
4814
4815
4816
4817
4818
4819
4820
4821
4822
4823
4824
4825
4826
4827
4828
4829
4830
4831
4832
4833
4834
4835
4836
4837
4838
4839
4840
4841
4842
4843
4844
4845
4846
4847
4848
4849
4850
4851
4852
4853
4854
4855
4856
4857
4858
4859
4860
4861
4862
4863
4864
4865
4866
4867
кӀеззиг	a little
дукха	a lot
дукха	a lot of
дӀатесна	abandon
дӀатесна	abandoned
лелор	abide
хьуьнар	ability
хьуьнаре	able
лаьцна	about
лакхахь	above
дозанал дехьа	abroad
цахилар	absence
ца хила	absent
билггал бакъ долуш	absolutely
шеко йоццуш	absolutely
дӀахьулдан	absorb
абстрактехь	abstract
тӀехула гар	abstract
гӀурт	absurd
шорталла	abundance
шортта	abundant
зулам Ӏорадаккха	abuse
акцент	accent
тӀеэца	accept
схьаэца	accept
тӀекхочийла	access
бохам эккхар	accident
дӀасанисдар	accommodation
кхочушдар	accomplish
кхочушдинарг	accomplished
цхьаьна догӀуш	according
хьесап	account
бух	account
чот	account
хила ма-дезза	accuracy
нийсаниг	accuracy
билггал	accurate
нийсса	accurate
бехкевийриг	accused
лазар	ache
дӀакхача	achieve
кхиам	achievement
лара	acknowledge
гергало	acquaintance
хила	acquire
хила	acquired
дола кхачар	acquisition
дола дерзар	acquisition
пурх	across
чекх	across
дар	act
дар	action
хӀоттор	action
хӀоттам	action
жигара	active
гӀуллакх	activities
жигаралла	activity
гӀуллакх	activity
актер	actor
фактически	actual
карарчу хенахь	actually
ма-дарра аьлча	actually
нийсса аьлча	actually
ирха	acute
дӀадола	adapt
тӀетохар	add
дозуш долу	addicted
тӀетохар	addition
тӀетохар	additional
адрес	address
цхьаьнадогӀу	adequate
тӀетевжа	adjacent
билгалдош	adjective
дӀанисдан	adjust
тодан	adjust
дозалла дан	admire
доккхаде	admire
тамаша хета	admire
къардала	admit
тӀелацар	adopt
дагадохар	adorable
хьалхататта	advance
хьалхара	advanced
гӀоле хилар	advantage
хилларг	adventure
куцдош	adverb
реклама	advertisement
реклама	advertising
хьехам	advice
хьехам	advise
лардархо	advocate
эстетикан	aesthetic
гӀуллакх	affair
Ӏаткъам бан	affect
схьаийна хилар	affection
магийтар	afford
тӀекхочу	affordable
кхерадала	afraid
кхоьру	afraid
тӀаьхьа	after
делкъе	afternoon
цул тӀаьхьа	afterwards
юха	again
дуьхьал	against
хан	age
кхаьчна	age
агентство	agency
агент	agent
мостагӀаллин	aggressive
каде	agile
цул хьалха	ago
реза ву	agree
къобалдо	agree
барт	agreement
юьртан бахам	agriculture
хьалха	ahead
вон	aid
Ӏалашо	aim
хӀаваъ	air
аэропорт	airport
чекхдалар	aisle
орца	alarm
алкоголь	alcohol
малар	alcohol
сагатдар	alert
дийна	alive
дерриг	all
массо	all
дериг дика ду	all right
диканиг хуьлда шуна	all the best
пурба дала	allow
пурба дала	allowed
хила торуш	almost
гергга	almost
цхьалха	alone
дохалла	along
хӀинцале	already
Мегар ду	Alright
дика ду	Alright
цул сов	also
иштта	also
альтернатива	alternative
мукъане а	although
даима	always
ву	am
тамаше	amazing
шалха маьӀна долуш	ambiguous
догдоккхалла	ambition
дегалниг	ambitious
доккха дог дерг	ambitious
хийца	amend
юккъехь	amid
юккъехь	among
тхаьшлахь	among us
жамӀ	amount
самукъане	amusing
зераш	analysis
анализ	analysis
хӀуш	ancestors
якорь	anchor
мацахлера	ancient
амма	and
иштта	and
а	and
амма хьо	and you
малик	angel
оьгӀазалла	anger
маьӀиг	angle
оьгӀазе	angry
хьайба	animal
хьорка	ankle
шо кхачар	anniversary
кхайкхам	announcement
корзахдаккха	annoy
карзахдалар	annoyed
карзахдокхуш	annoying
хӀора шеран	annual
Ӏарца доцу	anonymous
кхидерг	another
кхин	another
жоп	answer
синхаам хила	anticipate
сингаттам	anxiety
гӀайгӀане	anxious
муьлхха а	any
цхьаъ	any
кхидӀа	anymore
муьлхха а	anyone
цхьа хӀума	anything
мухха делахь а	anyway
иштта хилча	anyway
цхьана эшшара	anyways
къаьстина	apart
петар	apartment
бехк цабилар деха	apologize
хила мегашдерг	apparent
гарехь	apparently
тарлуш хила	apparently
кхайкхар	appeal
аппелляци яр	appeal
кхайкхам бар	appeal
гучудала	appear
куц	appearance
куьце	appearance
гучудаьла	appeared
аппетит	appetite
Ӏаж	apple
тӀедалар	application
тӀедозар	application
пайдаэца	apply
билгалдаккхар	appointment
билгалдар	appointment
мах хӀотто	appreciate
пусар деш хилар	appreciation
даха	approach
зен	approach
гобаккха	approach
торуш долу	appropriate
мегаш долу	appropriate
йиш йолу	appropriate
къобалдар	approval
тӀечӀагӀдар	approval
къобалдан	approve
магийна	approved
гергга аьлча	approximately
апрель	april
шашах	arbitrary
ма-луъу	arbitrary
архитектор	architect
архитектура	architecture
архив	archive
ду	are
хьо ву	are you
хьо мукъа вуй	are you busy
зуда ялийна вуй хьо	are you married
марехь юй хьо	are you married
зуда ялийна ву хьо я цхьалха ву хьо	are you married or single
Хьо хӀинца а цигахь вуй	Are you still there?
хьо цигахь вуй	are you there
мохк	area
къовса	argue
далийла	argument
аргумент	argument
кхолладала	arise
хила	arise
пхьарс	arm
эскар	army
гонаха	around
кхолла	arrange
бат бан	arrange
дӀахӀоттор	arrangement
схьакхачар	arrival
схьакхача	arrive
схьакхачнарг	arrived
кура	arrogant
пха	arrow
искусство	art
синбахамалла	art
статья	article
кхоьллина	artificial
исбаьхьалча	artist
санна	as
иштта дукха	as long as
и санна	as well
цу тӀе	as well
иштта	as well
оцу хьесапехь	as well as
иштта	as well as
чим	ash
эсалниг	ashamed
эхьхеттарг	ashamed
хоьтту	ask
хаьттира	asked
дижина	asleep
далийла	aspect
аспект	aspect
Ассамский	Assamese
тӀелатор	assault
вовшахкхетар	assembly
тӀечӀагӀден	assertive
мах хӀоттор	assess
мах хӀоттор	assessment
бахам	asset
гулдинарг	asset
мехала хӀума	asset
активаш	assets
хӀотто	assign
хӀоттор	assignment
гӀодан	assist
гӀоьнча	assistant
тардан	associate
дихкина	associated
тардалар	association
ассоциаци	association
тардала	assume
хетар	assumption
гергахь	at
юххехь	at
уллехь	at
мел лахара а	at least
даа	ate
спортсмен	athlete
дӀатоха	attach
вовшахтоьхна	attached
тӀеоьзна	attached
схьаийна хилар	attachment
тӀелатар	attack
гӀортар	attempt
лела	attend
кхачар	attendance
вахар	attendance
ладогӀа	attention
само яр	attention
тергам	attention
хилар	attitude
тӀеозо	attract
безаме	attraction
томе	attractive
безаме	attractive
товш	attractive
атрибут	attribute
аудитори	audience
август	august
ненайиша	aunt
дейиша	aunt
ненайиша	aunty
ма-дарра	authentic
терра	authentic
автор	author
Ӏедал	authority
гуьйре	autumn
лела тору	available
лелало	available
юккъера	average
ида	avoid
къехка	avoid
пебетта	avoid
самадала	awake
совгӀат	award
хууш ву	aware
кхетар	awareness
хаар	awareness
юьстах	away
инзаре	awesome
товш	awesome
къемате	awful
бӀегӀийла доцуш	awkward
гуьнахь доцуш	awkward
Аймара	Aymara
бер	baby
бакалавр	bachelor
юха	back
гонахара хьал	background
фон	background
вон	bad
тӀормиг	bag
хьаьвна	bait
пеш	bake
пурни	bakery
бепиг совсаден сода	baking soda
баланс	balance
буьрка	ball
Бамбара	Bambara
банан	banana
тоба	band
гӀера	band
эккхар	bang
банк	bank
бар	bar
халла	barely
мах бар	bargain
чкъор	bark
мукх	barley
дуьхьало	barrier
барьер	barrier
база	base
бухе далош долу	based
op	basement
бух	basic
коьртачу декъехь	basically
базилик	basil
бӀиж	bastard
парти	batch
ванна	bath
ванна	bathroom
батарей	battery
латар	battle
айма	bay
хила	be
ларвалар	be careful
луьйчийла	beach
пляж	beach
зӀенар	beam
кӀа	beans
ча	bear
маж	beard
жоплург	bearing
экха	beast
етта	beat
хаза	beautiful
хазалла	beauty
тӀедеъна	became
тӀехӀоьттина	became
хӀунда аьлча	because
цундела	because
лаьтта	become
хила	become
хӀотта	become
маьнга	bed
дуьйшу чоь	bedroom
накхармоза	bee
бежанан жижиг	beef
хилла	been
йий	beer
хьалха	before
юьхьанца	before
доладелла	began
доло	begin
юьхь	beginning
юьхьиг	beginning
долор	beginning
цӀарах	behalf
гӀулч яккха	behave
лелар	behavior
лелар	behaviour
тӀаьхьа	behind
хила	being
тешам	belief
теша	believe
гай	belly
долахь хилар	belong
хьомениг	beloved
лаххара	below
доьхка	belt
гӀант	bench
гола	bend
кӀел	beneath
са	benefit
пайда	benefit
пайдаш	benefits
са	benefits
гергахь	beside
уллехь	beside
юххахь	beside
цул совнаха	besides
уггаре дика	best
тоьлла	best
аьтто бойла	best of luck
ларамца	best regards
тоьлуш	better
гӀолехьа	better
дикаха	better
юккъехь	between
малар	beverage
ара	beyond
Бходжпури	Bhojpuri
озабезам	bias
озабезаме	biased
вилспет	bicycle
дехар	bid
доккха	big
велосипед	bike
тӀеэцаза Ӏедал	bill
дехкар	bind
олхазар	bird
вина де	birthday
кӀеззиг	bit
цергаш йохка	bite
къаьхьа	bitter
Ӏаьржа	black
дитт	blade
бехк	blame
даьсса	blank
шаршо	blanket
юргӀа	blanket
оьккхур	blast
кӀайдириг	bleach
ийнарг	blend
декъалдан	bless
декъала хилла	blessed
бӀаьрзе	blind
зовкх	bliss
блок	block
цӀий	blood
заза даккхар	bloom
мох хьекха	blow
сийна	blue
аьрта	blunt
у	board
йист	board
кема	boat
дегӀ	body
кхехко	boil
дерстина	bold
дозар	bond
дазар	bond
даьӀахк	bone
книшка	book
лакхадаккха	boost
лакхе	boost
чӀагӀдийриг	booster
батенк	boot
батенкаш	boots
доза	border
сагато	bore
сахьийза	bored
сингаттаме	boring
дуьнентӀе далар	born
динарг	born
юхалург деха	borrow
куьйгалхо	boss
босс	boss
ший а	both
сагатдан	bother
садаа	bother
шиша	bottle
бух	bottom
эцна	bought
хьалакхоссадала	bounce
дихкина	bound
дозанаш	boundaries
хох	bow
бога	bowl
бот	box
гӀутакх	box
кӀант	boy
кӀант	boyfriend
хӀоз	bracelet
хье	brain
га	branch
тайпа	brand
марка	brand
майра	brave
талхор	breach
бепиг	bread
кхаллар	bread
юкъахдалар	break
садаӀар	break
марта	breakfast
накха	breast
садеӀар	breath
садеӀа	breathe
дита	breed
кибарчиг	brick
нускал	bride
тӀай	bridge
доца	brief
къегина	bright
къега	brilliant
схьадан	bring
схьакхачо	bring
ваша	bro
шуьйра	broad
телегайтам	broadcast
кагдан	broke
доьхнарг	broken
эшнарг	broken
нуй	broom
ваша	brother
марваша	brother in law
дало	brought
боьмаша	brown
мокха	brown
бора	brown
щетка	brush
ведар	bucket
доттагӀ	buddy
бюджет	budget
чхьаьвриг	bug
дан	build
хӀотто	build
гӀишло	building
йоьттина	built
йина	built
доккха дакъа	bulk
сту	bull
харцхьаниг	bully
чукхета	bump
жӀуга	bunch
пакет	bundle
мохь	burden
дӀадоьллина	buried
дагор	burn
эккхар	burst
лаьттах долла	bury
автобус	bus
кхолл	bush
гӀулллакх	business
бизнес	business
бюст	bust
накха	bust
мукъа цахилар	busy
амма	but
налха	butter
полла	butterfly
нуьйда	button
ноьда	button
эца	buy
юххе	by
уллехь	by
гергахь	by
цу юккъе аьлча	by the way
цу юккъехула	by the way
Ӏодика йойла	bye
копаста	cabbage
чоь	cabinet
клетка	cage
торт	cake
эса	calf
зӀе тохар	call
кхайкхар	call
телефон тоха соьга	call me
цӀе йолу	called
олуш долу	called
тийна	calm
схьавеана	came
кампани	campaign
дан дала	can
мага	can
йиш яц	can't
дӀакъовла	Cancel
дӀадакха	Cancel
рак	cancer
каде	capable
хьуьнаре	capable
барам	capacity
коьрта гӀала	capital
столица	capital
куьг яздар	caption
дӀалацар	capture
машен	car
карьера	career
ларлург	careful
стешха	careful
экам	careful
леррина	carefully
тидаме	carefully
экам	carefully
гӀайгӀайоцу	careless
гӀайгӀа йолу	caring
дечиган пхьар	carpenter
кӀийса	carpet
жӀонка	carrot
дахьа	carry
дӀадаха	carry on
кхочушдар	carry out
гӀуллакх	case
карара	cash
каралург	cash
кхийса	cast
гӀала	castle
xӀopа дийнан	casual
цициг	cat
лаца	catch
категори	category
тайпа	category
даьхни	cattle
схьалаьцнарг	caught
бахьана	cause
ларлуш хилар	caution
ларлург	cautious
хьех	cave
сацор	cease
тхов	ceiling
даздар	celebrate
ячейка	cell
могӀа	cell
центр	center
бӀешо	century
буьртиган	cereal
Ӏедал	ceremony
билггал	certain
хӀета	certainly
дера	certainly
сертификат	certificate
юкъарло	chain
зӀе	chain
гӀант	chair
кхайкхар	challenge
бакъо	chance
некъ	chance
шанс	chance
хийца	change
бохам	chaos
амал	character
характеристикаш	characteristics
мах хадор	characteristics
дуза	charge
накъосталла	charity
гӀоьналла	charity
безаме	charming
тайна	charming
товш	charming
диаграмма	chart
тӀаьхьавала	chase
бага етта	chat
дораха	cheap
Ӏехо	cheat
Ӏехор	cheating
Нохчийн	Chechen
зен	check
талла	check
бесни	cheek
дог иракарахӀотто	cheer
самукъане	cheerful
оваци	cheers
нехча	cheese
хими	chemistry
качдан	cherish
шахматаш	chess
накха	chest
Ӏийша	chew
котам	chicken
коьртаниг	chief
бер	child
жималла	childhood
бераш	children
шело	chill
туьнкалгаш	chimneys
чӀениг	chin
шоколад	chocolate
харжам	choice
харжа	choose
атар	chop
цӀера	chores
чуьра гӀуллакхаш	chores
горга юьхь ериг	chubby
килс	church
корица	cinnamon
горга	circle
хьелаш	circumstances
гражданин	citizen
шахьар	city
гӀала	city
дегабаам	claim
вас	claim
билгалдаккхар	clarify
класс	class
латта	clay
цӀена	clean
кхеташ	clear
белхахо	clerk
хьекъале	clever
клиент	client
тарх	cliff
климат	climate
лакхавалар	climb
тӀевалар	climb
тӀелеташ	clingy
сахьт	clock
дӀакъовла	close
дӀачӀагӀа	close
шкаф	closet
кӀади	cloth
духар	clothes
бедар	clothes
марха	cloud
мархаш йолу	cloudy
жухарг	clown
догӀа	clue
партал	clumsy
ӀаӀадалар	cluster
тренер	coach
кӀора	coal
йист	coast
палто	coat
кофе	coffee
хаа пайде	cognitive
цхьаьна дар	coincidence
шийла	cold
коллапс	collapse
дожар	collapse
тохар	collapse
качкач	collar
коллега	colleague
белхан накъост	colleague
коллегаш	colleagues
белхан накъостий	colleagues
вовшахтоха	collect
лехьо	collect
коллекци	collection
колледж	college
бос	color
бос боцу къоначу ойлаша луьра наб еш хила	colorless green ideas slept furiously
бос	colour
биргӀа	column
колонка	column
ехк	comb
цхьаьнадалор	combination
цхьаьнатохар	combine
дан	come
хила	come
схьавола кхуза	come here
сихо е	come on
комфорт	comfort
аьтто болу	comfortable
бӀегӀийла йолу	comfortable
схьакхачар	coming
кеста хир ву	coming soon
команда	command
тоба	command
комментари	comment
йохк-эцаран	commercial
коммерчески	commercial
комисси	commission
дан	commit
тӀелацам	commitment
гӀо лоцу	committed
сурсат	commodity
юкъара	common
къамел дан	communicate
дазар	communication
юкъарло	community
тӀедакха	commute
накъост	companion
тоба	company
компани	company
дустар	compare
дустар	comparison
къинхетам	compassion
доглозург	compassionate
цхьаьна догӀу	compatible
къовсам латтор	compete
конкуренци лело	compete
хууш волу	competent
къовсам	competition
йохьалла	competition
конкурентан	competitive
чӀеӀа	complain
арздан	complain
латкъа	complain
латкъам	complaint
тӀетохар	complement
дуьззина	complete
дуьззина	completely
хала	complex
догӀуш хилар	compliance
хала	complicated
комплимент	compliment
лелор	comply
композици	composition
вовшахтохар	compound
кхетам	comprehension
массо агӀор	comprehensive
маслаӀат	compromise
барт карор	compromise
компромисс	compromise
декхарийлахь дерг	compulsory
декхар	compulsory
компьютер	computer
боршам	concentrate
концентрат	concentrate
концепци	concept
сагатдар	concern
сахьаьвзина	concerned
концерт	concert
сацам	conclusion
бетон	concrete
хьал	condition
бехкамаш	conditions
чекхдаккха	conduct
конференци	conference
дохковалар	confess
бӀоболар	confidence
тешна	confident
тешийна	confident
чӀагӀдар	confirm
къовсам	conflict
дов	conflict
конфликт	conflict
эхь хетийта	confused
гӀучӀа	confusion
декъалдар	congrats
декъалдар	congratulation
декъалдар	congratulations
конъюкци	conjunction
вовшатоха	connect
тӀамца даккха	conquer
кхетаме	conscious
кхетам	consciousness
реза хилар	consent
тӀаьхье	consequences
Ӏалашдар	conservation
шира кхетам берг	conservative
хьажа	consider
харжа	consider
къасто	consider
тӀечӀагӀдина	considered
къаьстина	considered
ойланца чӀагӀдина	considered
латта	consist
консистенци	consistency
рогӀера	consistent
даим	constant
диллина	constant
даим	constantly
гӀуй	constipation
дар	construction
лелор	consume
дайар	consumption
контакт	contact
зӀе	contact
уьйр	contact
уьнан	contagious
кхаба	contain
чулаца	contain
кхобушдерг	contains
вайн заман	contemporary
цадашар	contempt
чулацам	content
йохьалла	contest
контекст	context
континент	continent
дахдан	continue
контракт	contract
барт	contract
контраст	contrast
башхалла	contrast
некъ баккха	contribute
аьтто бан	contribute
закъалт	contribution
тӀехьажар	control
контроль	control
къийсаме	controversial
атто	convenience
аьтто болу	convenient
бӀегӀийла	convenient
дийцарш	conversation
къамел	conversation
хийца	convert
дӀадала	convey
тешор	convince
тешна	convinced
кхача кечбан	cook
юург кечъян	cooking
шийла	cool
юкъаметтиг дӀакхехьар	cooperation
ларадала	cope
цӀаста	copper
тӀум	core
хьаьжкӀа	corn
маьӀиг	corner
нийса	correct
мах	cost
костюм	costume
коттедж	cottage
бамба	cotton
диван	couch
йовхарш	cough
мага	could
хьехам	council
ларар	count
лара	count
лорург	counter
мохк	country
юьртан меттиг	countryside
шалха	couple
шиъ	couple
къонахалла	courage
курс	course
кхел	court
гӀиллакхалла	courtesy
шича	cousin
тӀетоьхнарг	cover
етт	cow
бежана	cow
кӀилло	coward
осалниг	coward
паргӀат	cozy
краб	crab
дотӀана	crack
пхьола	craft
боьхалла	crap
хьовзам	crash
авари	crash
гӀертар	craving
текха	crawl
тилларг	crazy
кхоллар	create
кхоллараллин	creative
тешор	credit
кредит	credit
тешам	credit
текхарг	creep
инзаре	creepy
некъахой	crew
экипаж	crew
зулам	crime
хаба	cringe
кризис	crisis
критери	criteria
битам	criteria
критически	critical
тешаме доцуш	critical
кхераме	critical
критика	criticism
ялта	crop
ялташ	crops
хадор	cross
къиг	crow
тоба	crowd
тӀехдуьзна	crowded
таж	crown
коьрта	crucial
хьал къастош	crucial
къиза	cruel
круиз	cruise
готасар	cruise
ата	crush
дохо	crush
вичӀадаккха	crush
делха	cry
наьрс	cucumber
улло тӀеӀа	cuddle
культура	culture
синбахам	culture
хӀилла	cunning
кад	cup
буфет	cupboard
дирста	curb
дарба	cure
комендантан сахьт	curfew
хаа гӀертар	curiosity
хаа гӀерта	curious
хьийзина месаш йолу	curly
валюта	currency
карара	current
карарчу хенахь	currently
кху ханна	currently
неӀалт	curse
кирхьа	curtain
гӀайба	cushion
ламаст	custom
эцархо	customer
таможни	customs
хадо	cut
хьоме	cute
безаме	cute
цикл	cycle
вилспет хахкар	cycling
дада	dad
дада	daddy
дено	daily
хӀора денна	daily
шуьрин	dairy
дамба	dam
дохо	damage
шайтӀа	damn
туьналла	damp
халхар	dance
кхерам	danger
кхераме	dangerous
Ӏаьржа	dark
бодане	dark
хьоме	darling
сиз	dash
хаамаш	data
терахь	date
йоӀ	daughter
де	day
делла	dead
делларг	dead
тӀаьхьара хан	deadline
къора	deaf
машар	deal
барт	deal
хьомсара	dear
хьоме	dear
лараме	dear
Дика мел дерг	Dear All
Хьомсара клиент	Dear Customer
Хьоме да-нана	Dear Parents
Хьоме эла	Dear Sir
Хьоме студент	Dear students
Хьоме тоба	Dear Team
кхалхар	death
далар	death
къовсар	debate
дебет	debit
саьлнаш	debris
декхар	debt
итт шо	decade
дахкадала	decay
велларг	deceased
Ӏехо	deceive
декабрь	december
оьзда	decent
кхочуш дан	decide
сацам бан	decide
сацийра	decided
сацам	decision
палуба	deck
лахдалар	decline
жима дар	decrease
довзийтина	dedicated
тешам	dedication
динарг	deed
кӀорга	deep
сай	deer
цаалар	default
эшам	defeat
дан	defend
билгалдар	define
билггал	definitely
билгалдаккхар	definition
къастор	definition
дарж	degree
хьедар	delay
тӀех даьккхина	delayed
дӀадаккха	delete
дагалацаме	deliberate
кӀеда	delicate
чам болу	delicious
чоме	delicious
доккхкадер	delight
доккхадер	delighted
дӀакхача	deliver
дӀакхаьчна	delivered
дӀакхачор	delivery
схьадехар	demand
схьадоьхург	demanding
демократи	democracy
йилбаз	demon
дӀагайта	demonstrate
гайта	demonstrate
демонстраци ян	demonstrate
цадалар	denied
чорда	density
цергийн лор	dentist
стоматолог	dentist
мукӀарло ца дан	deny
харцдан	deny
къера ца хила	deny
дакъа	department
дӀадахьийтар	departure
даза	depend
схьадаржо	deploy
закъалт	deposit
депозит	deposit
Ӏаткъам хилларг	depressed
сингаттам	depression
депресси	depression
кӀоргал	depth
дӀаяздар	describe
сурт хӀоттор	description
гӀамаран мохк	desert
гӀум-аре	desert
гӀамаршкахь	desert
догӀуш	deserve
хьакъ долуш	deserve
дизайн	design
билгало	designation
лаар	desire
язден стол	desk
бӀарздалар	despair
сабӀарздала	desperate
сагатдала	desperate
делахь а	despite
бе-берса кхача	dessert
десерт	dessert
дӀахьажийна меттиг	destination
кхел	destiny
талхор	destroy
талхор	destruction
дакъа	detail
билгало	detail
башхаллаш	details
кардина	detect
къастор	determination
къасто	determine
билгалдина	determined
билгалдаьккхина	determined
талхошдерг	devastated
кхион	develop
кхиаме	developed
кхиар	development
гӀирс	device
шайтӀа	devil
довзийтина	devoted
Дивехи	Dhivehi
диабет	diabetes
чохьлазар	diarrhea
дневник	diary
дешнижайна	dictionary
дина	did
валар	die
дела	died
диета	diet
башхалла	difference
кеп-кепара	different
кхин	different
тайп-тайпана	different
хала	difficult
ахка	dig
дикалла	dignity
тӀера долу	diligent
делкъе яр	dinner
хӀума яар	dinner
Ӏитта	dip
нийса	direct
агӀо	direction
директор	director
боьху	dirt
боьха	dirty
дӀадакхар	disable
дӀадаккхар	disabled
къайладала	disappear
дог даьлла	disappointed
ирча бохам	disaster
дӀакхийса	discard
ток кхачо	discharge
лисциплина	discipline
низам	discipline
скидка	discount
карош хила	discover
дискриминаци	discrimination
дийцаре диллар	discuss
дийцар	discussion
цамгар	disease
цамгарш	diseases
къайладаккха	disguise
хьулдан	disguise
вуно вон	disgusting
даар	dish
даар	dishes
юхатохар	dismiss
дӀадахьийтар	dispatch
дисплей	display
дӀадаккхар	disposal
къовсам	dispute
бохалла	distance
юкъаметтиг	distance
билггал	distinct
довза	distinguish
бала	distress
дӀасадекъар	distribution
кӀошт	district
сагатдан	disturb
саьнгар	ditch
чулелха	dive
кхечу кепара	diverse
кхин	diverse
тайп-тайпана	diverse
шатайпаналла	diversity
башхалла	diversity
декъа	divide
нуьре	divine
зуда йитар	divorce
корта хьийза	dizzy
дан	do
хьо	do you
хьуна со дукха везий	do you love me
лор	doctor
документ	document
деш	does
а	doesn't
жӀаьла	dog
Догри	Dogri
дан	doing
тайниг	doll
домен	domain
чохьара	domestic
лекхаха хилар	dominant
дац	don't
Са ма гатде	Don't worry
сагӀийна яла	donate
дина	done
дина чекхдаккха	done
вир	donkey
наркотик	dope
шалха	double
шеко	doubt
бод	dough
лаха	down
охьа	down
чудаккхар	download
Ӏалашо	draft
проект	draft
текхо	drag
аздала	drain
драма	drama
сурт дилла	draw
схьаузуш долу гӀутакх	drawer
суртдилар	drawing
кхерадала	dread
сатийсам	dream
коч	dress
буру	drill
мала	drink
лело	drive
тӀадам	drop
охьакхетта	dropped
якъо	drought
екхана	drought
вехна	drunk
екъа	dry
бад	duck
ӀуьӀа	dude
хьакъ долу	due
тӀехьара	due to
сингаттаме	dull
Ӏовдал	dumb
нехаш дӀакхуьйсийла	dump
дохалла	duration
йохалла	during
чан	dust
ял	duty
декхар	duty
даха	dwell
лийриг	dying
хӀора	each
вовшийн	each other
собардоцу	eager
аьрзу	eagle
лерг	ear
хьалхо	earlier
хьалхара	early
ӀаӀо	earn
даккха	earn
лергаш	ears
дуьне	earth
мохк бегор	earthquake
атта	ease
атта	easily
малхбале	east
атта	easy
ийна	easy
хӀума яа	eat
хӀума юарг	eating
экономика	economic
экономика	economy
йист	edge
тадан	edit
дешар	education
эффект	effect
эвсара	effective
эвсаралла	efficiency
эвсара	efficient
гӀора	effort
ницкъ	effort
xӀoa	egg
баклажан	eggplant
эго	ego
бархӀ	eight
берхӀитта	eighteen
дезткъа	eighty
муьлхха	either
кхин тайпа	either
даккха	elaborate
гола	elbow
лакхара	elder
хенарниг	elderly
таме	elegant
элемент	element
пил	elephant
цхьайтта	eleven
бакъо	eligible
дӀадаккха	eliminate
кхин	else
эхьхетта	embarrassed
воьхна	embarrassed
эхьхетар	embarrassing
марадолла	embrace
тӀедала	emerge
къаьсттина хала хьал	emergency
эмоцин	emotional
самукъане	emotional
доглазар	empathy
балакхачар	empathy
алар	emphasis
акцент	emphasis
билгалдаккха	emphasize
белхахо	employee
белхахой	employees
болх лург	employer
балха xӀoттop	employment
еса	empty
чулаца	enable
юкъадало	enable
тӀеттӀакхетар	encounter
самукъадаккхар	encourage
дог айдар	encourage
чаккхе	end
кхерам болуш	endangered
гӀертар	endeavor
доьналла	endurance
сатохар	endure
мостагӀ	enemy
гӀора	energy
ницкъ	energy
юкъадилла	engage
юкъаоза	engage
мах бина	engaged
мах бар	engagement
хьалхатоьттург	engine
инженер	engineer
Ингалсан	English
чӀагӀдар	enhance
самукъадала	enjoy
самалхадала	enjoy
барамал сов	enormous
тӀехдоккха	enormous
тоъал	enough
тоьа	enough
гаранти яла	ensure
чӀагӀо ян	ensure
дош дала	ensure
чудаха	enter
самукъадолург	entertainment
энтузиазм	enthusiasm
жигаралла	enthusiasm
доккхаден	enthusiastic
дерриг	entire
коьртаниг	entitled
дух	entity
чувоьдийла	entrance
чуволийла	entrance
хьуьнар дерг	entrepreneur
тӀахъаьлла	entrepreneur
ботт	envelope
гонахе	environment
го	environment
гамо	envy
хьагӀ	envy
барта кхоллараллера	epic
эпосан	epic
ун	epidemic
нийссаэ	equal
цхьатерра	equal
гӀирс	equipment
нийсо	equity
эквивалент	equivalent
ластик	eraser
гӀалат	error
дӀадайъар	escape
дӀадаккхар	escape
дадар	escape
къаьсттина	especially
эссе	essay
дух	essence
ладам боллуш	essential
дӀахӀотто	establish
дӀахӀоттийна	established
бахам	estate
мах хадор	estimate
мах хадорца	estimated
иштта д.кх.	etc
даим	eternal
этика	ethics
мах хадор	evaluate
мах хадор	evaluation
нийсса	even
а тӀехь	even
делахь а	even though
суьйре	evening
хилларг	event
тӀаьххьара а	eventually
мацца а	ever
цкъа	ever
хӀора	every
хӀораниг	everybody
хӀоранниг	everyone
хӀора	everything
дерриг	everything
далийла	evidence
тоьшалла	evidence
сакхт	evil
вон	evil
къа	evil
эволюци	evolution
кхуьуш хилар	evolve
Жий	Ewe
хилла	ex
хилларг	ex
нийса	exact
иштта	exactly
зер	exam
экзамен	exam
талла	examine
масал	example
лакхавала	exceed
тӀехдика	excellent
юкъардаьккхича	except
иза доцург	except
юкъардакхар	exception
барамал тӀех	excess
барамал тӀех	excessive
хийцам	exchange
синтем байна	excited
дог тохадалар	excitement
инзаре	exciting
эксклюзиван	exclusive
бакъдар	excuse
бехк ма била суна	excuse me
кхочушдан	execute
кхочуш дар	execution
кхочушден	executive
дарс	exercise
упражнени	exercise
холчухӀоьттор	exhaust
юьхьӀаьржа хила	exhausted
холчухӀоьттина	exhausted
экспонат	exhibit
гайтар	exhibition
хила	exist
ддолуш хила	exist
хилар	existence
долу	existing
арадовлийла	exit
шордан	expand
хьежа	expect
хьажа	expected
харжаш	expenses
боккха мах болуш	expensive
деза	expensive
мехала	expensive
зеделларг	experience
зеделларг	experiment
эксперт	expert
чекхдаьлла	expired
кхето	explain
билгал дар	explanation
лелор	exploit
талла	explore
экспорт	export
гучадаккхар	expose
динарг	exposed
тӀеӀаткъо	exposure
тӀеӀаткъам бан	exposure
экспресс	express
гайтам	expression
шордала	extend
шордина	extended
шордар	extension
барам	extent
тӀера	external
дӀадайна	extinct
совнаха	extra
арадаккхар	extract
башха	extraordinary
экстремалан	extreme
тӀетаӀӀош	extremely
къаьсттина чӀогӀа	extremely
бӀарг	eye
бӀаьргаш	eyes
кӀеда	fabric
инзардоккху	fabulous
юьхь	face
бат	face
гӀолаца	facilitate
гӀирс	facilities
объект	facility
бакъдерг	fact
фактор	factor
завод	factory
факташ	facts
маргӀалдола	fade
аьтто боха	fail
аьтто боха	failed
кхачамбацар	failure
аьтто цахилар	failure
гӀийла	faint
оьзда	fair
мела	fairly
фея	fairy
тешар	faith
тешаме	faithful
моттаргӀа	fake
тардар	fake
харца	fall
дожа	fall
харцо	false
хастам	fame
довзар	familiar
доьзал	family
мацалла	famine
гоьдаьлла	famous
девзаш долу	famous
вентилятор	fan
мохтухург	fan
исбаьхьа	fancy
фантастическан	fantastic
гена	far
вовшахкъастар	farewell
хьаьтта	farm
ферма	farm
фермер	farmer
тайнарг	fascinating
дагадухург	fascinating
мода	fashion
сиха	fast
маса	fast
чехка	fast
мохь йиллина	fat
дерстина	fat
бале	fatal
кхоллам	fate
кхел	fate
да	father
гӀелдалар	fatigue
гӀалат	fault
дукха деза	favorite
хьоме	favorite
дика	favour
хьоме	favourite
кхерам	fear
той	feast
пелаг	feather
башхалла	feature
башхаллаш	features
февраль	february
вуьззина	fed up
ахча далар	fee
хӀума яла	feed
зӀе латтор	feedback
юкъарло кхабар	feedback
хаадала	feel
хаадалар	feeling
когаш	feet
охьакхета	fell
накъост	fellow
хаадала	felt
зударийн	female
керт	fence
ялта хьекъа	fertile
фестиваль	festival
схьадаккха	fetch
хорша	fever
масех	few
кӀизиг	fewer
зуда ехна стаг	fiance
кхоьллинарг	fiction
аре	field
дера	fierce
пхийтта	fifteen
шовзткъе итт	fifty
тӀом	fight
латар	fight
тасадалар	fight
латар	fighting
фигура	figure
кеп	figure
куц	figure
билгалдан	figure out
файл	file
дуза	fill
дуьззина	filled
фильм	film
цӀаьрмат	filthy
тӀаьххьара	finally
дерзош	finally
финансаш	finance
финансан	financial
каро	find
билгалдар	find out
дика ду	fine
пӀелг	finger
кхочушдан	finish
чекха даьккхина	finished
цӀе	fire
герзтохар	fire
декъа	firm
онда	firm
хьалхара	first
цӀе	first name
чӀара	fish
тӀеэха	fit
пхиъ	five
тодан	fix
тодина	fixed
байракх	flag
ялар	flash
квартира	flat
хӀусам	flat
петар	flat
эшам	flaw
ала хӀума доцу	flawless
дада	flee
дилха	flesh
лелира	flew
сатто	flex
кӀеда	flexible
тӀемадала	flight
сальто	flip
флирт лелор	flirt
цӀога хьийзор	flirt
флирт	flirting
даха	float
тӀехула латта	float
хидестар	flood
этаж	floor
гӀат	floor
дама	flour
даржа	flow
Ӏана	flow
зезаг	flower
грипп	flu
ведда	fluent
тӀехула	fluently
чехка	fluently
месала	fluffy
кочалла	fluid
лела	fly
ойла тӀеяха	focus
тидам тӀеберза	focus
дохка	fog
дахкаран	foggy
сатто	fold
нах	folks
тӀаьхьадаха	follow
тӀех ваха	follow up
тӀаьхьадаха	following
даар	food
кхача	food
Ӏовдал	fool
Ӏовдал	foolish
ког	foot
футбол	football
дуьхьа	for
-на	for
масала	For example
масала	for instance
хьуна	for you
дихкина	forbidden
магош доцу	forbidden
ца магийна	forbidden
гӀора	force
ницкъ	force
прогноз	forecast
хиндерг	forecast
хьаж	forehead
арахьара	foreign
кхечу мехкан	foreign
хьун	forest
гуттаренна	forever
дицдала	forget
гечдар	forgive
вицвелла	forgot
мӀара	fork
кеп	form
форма	form
куьцан	formal
хилла	former
ирсана	fortunately
хьал	fortune
шовзткъе	forty
шовзткъе шиъ	forty-two
хьалха	forward
гӀодан	foster
летта	fought
карийра	found
лард	foundation
бух	foundation
диъ	four
дейтта	fourteen
цхьогал	fox
экам	fragile
гур	frame
рамкаш	framework
курхалла	fraud
тамашена стаг	freak
мукъа	free
паргӀато	freedom
шелдала	freeze
луьсталла	frequency
кест-кеста	frequent
хӀоразза а хирг	frequent
наггахь	frequently
кест-кеста	frequently
керла	fresh
пӀераска	friday
шелиг	fridge
доттагӀ	friend
доттагӀаллин	friendly
доттагӀий	friends
дотагӀалла	friendship
кхераделла	frightened
кхераме	frightening
пхьид	frog
-ра	from
хьалхе	front
гӀорийнарг	frozen
шабинарг	frozen
стоьмаш	fruit
хилла доцу	frustrated
ягорг	fuel
FuӀfuӀde	Fulfulde
дуьззина	full
синкъерам	fun
функци	function
декхар	function
лард	fundamental
бух буьллу	fundamental
тезет	funeral
декхаделла	funny
самукъане	funny
чо	fur
луьра	furious
мебель	furniture
генара	further
цул совнаха	furthermore
хиндерг	future
схьаэца	gain
ловзар	game
юкъ	gap
гараж	garage
нехаш	garbage
беш	garden
саьрмасекх	garlic
ков	gate
лехьо	gather
лехьор	gathering
калибр	gauge
дела	gave
механизм	gear
стен-боьршалла	gender
коьрта	general
юкъара	general
гуттара	generally
генерировать	generate
тӀаьхье	generation
комаьрша	generous
гени	genius
жанр	genre
хьасартне	gentle
кӀеда-мерза	gentle
бакъ долу	genuine
билгало	gesture
схьаэца	get
тӀе хӀума йоха	get dressed
хьалагӀатта	get up
сиха товелла	get well soon
схьаэцар	getting
гӀаларт	ghost
гӀаларт	ghosting
доккха	giant
совгӀат	gift
Ӏамбар	ginger
занжабил	ginger
жима йоӀ	girl
йоӀ	girlfriend
дала	give
карадахар	give up
совгӀатна	given
хазахета	glad
синкъераме	glad
хьажар	glance
куьзга	glass
куьзганаш	glasses
лепар	glimpse
глобалан	global
бодане	gloomy
каранаш	gloves
лепа	glow
серло яла	glow up
бокх	glue
даха	go
хьалха дӀагӀо	go ahead
дӀагӀо	go away
дӀавижа ваха	go to bed
Ӏалашо	goal
Ӏалашонаш	goals
газа	goat
Дела	god
Дала декъал войла хьо	god bless you
тан	goes
даха	going
кечвала	going to
дошо	gold
дӀавахна	gone
гулделла	gonna
тӀелета	goo
дика	good
де дика хуьлда	good afternoon
Ӏодика хуьлда	good bye
дика де ду	good day
суьйре дика хуьлда	good evening
дика болх бу	good job
безаме	good looking
аьтто бойла	good luck
Ӏуьйре дика хуьлда	good morning
Ӏуьйре дика хуьлда хьан, хьоминаг	good morning my love
буьйса декъала хуьлда	good night
буьйса дика хуьлда	good night
Ӏодика хуьлда	goodbye
буьйса декъала йола	goodnight
дикалла	goods
Гугл	Google
GoogӀe гочдархо	Google Translate
гӀаз	goose
исбаьхьа	gorgeous
эладита	gossip
схьаэцна	got
кхийтира	got it
урхалла	government
Ӏедал	government
дӀалаца	grab
класс	grade
тӀаьхьо	gradually
тӀаьхь-тӀаьхьа	gradually
дешнарг	graduate
кӀа	grain
грант	grant
гайтинарг	granted
кемсаш	grapes
катохар	grasp
буц	grass
шена дина дика гуш	grateful
тӀалам болуш	grateful
баркалла	gratitude
каш	grave
басар	gray
сира	gray
тӀехдика	great
сутаралла	greed
сутара	greedy
баьццара	green
маршалла хаттар	greet
маршалла хаттар	greeting
маршалла хаттар	greetings
мокха	grey
сира	grey
бой	grid
бала	grief
атар	grind
лацар	grip
баккхал	grocery
зуда ехна стаг	groom
дерриг	gross
дуьне	ground
тоба	group
кхиа	grow
лакхалла	growth
кхоьлина	grumpy
Гуарани	Guarani
закъалт	guarantee
гаранти	guarantee
ха дар	guard
шекьхила	guess
дагаэккха	guess
хьаша	guest
куьйгалла	guidance
урхалла	guide
куьйгалла	guide
бехке	guilty
кӀант	guy
кӀентий	guys
тренажеран зал	gym
амал	habit
дахарна гонахдерг	habitat
хила	had
къора	hail
месаш	hair
ах	half
уче	hall
чуьра чоь	hall
куьг	hand
лардалар	handle
бӀаьрла	handsome
тайна	handsome
хаза	handsome
хьалаолла	hang
синкъерам	hang out
нисдалар	happen
хилар	happen
нисделла	happened
хилла	happened
тӀедеана	happened
ирс	happiness
ирсе	happy
декъала	happy
ирс долуш	happy
винчу денца декъалво	happy birthday
декъала хийла хьо	happy birthday to you
Керлачу шарца	happy new year
хала	hard
ницкъала	hard
халла	hardly
цкъа а хир дуй техьа	hardly ever
зен	harm
зуламе	harmful
гармони	harmony
буьрса	harsh
ялта чудерзор	harvest
хила	has
ца деза	hate
хилa	have
ду	have
Ӏодика йойла	have a good day
Ӏодика йойла	have a nice day
марта даа	have breakfast
сакъера	have fun
ахь хӀума йиина	have you eaten
долу	having
кхерам	hazard
яйн дохк	haze
иза	he
цуьнгахь	he has
иза ву	he is
корта	head
коьртан лазар	headache
дарба лело	heal
дарба лелор	healing
могашалла	health
могуш	healthy
хезаш	hear
хаза	hear
хезна	heard
дог	heart
йовхо	heat
стигал	heaven
хала	heavy
хоршан	hectic
локхалла	height
тӀаьхье	heir
къоладар	heist
латтийра	held
жоьжахати	hell
Маршалла хуьлда	Hello
маршалла ду хьоьга, хьомениг	hello dear
марша вогӀийла	hello how are you
муха ву хьо	hello how are you
Маршалла ду, хӀу деш ву хьо	hello how are you doing
гӀем	helmet
гӀо	help
пайде	helpful
цундела	hence
цуьнан	her
бажа	herd
кхузахь	here
тӀаьхьало	heritage
шеко хилар	hesitate
ХӀей	Hey
Маршалла ду	Hi
Маршалла ду, муха ву хьо	hi how are you
Маршалла ду	Hi there
къайлаха	hidden
дӀадилла	hide
иерархи	hierarchy
лекха	high
схьакъасто	highlight
таллар	hike
кхарстар	hike
лелар	hike
гӀашлойн туризм	hiking
самукъане	hilarious
гу	hill
цуьнан	him
дӀаалар	hint
ха	hip
варо	hip
вареш	hips
хӀотта	hire
болхбан стаг лацар	hiring
цуьнан	his
истори	history
тоха	hit
Хмм	Hmm
мерзделларг	hobby
хобби	hobby
кхаба	hold
латто	hold
сацо	hold
латта	hold on
Ӏуьрг	hole
дезде	holiday
еса	hollow
цӀа	home
цӀера болх	homework
догцӀена	honest
тешаме	honestly
моз	Honey
Мерзаниг	Honey
Хьомениг	Honey
сий	honor
капюшон	hood
мӀара	hook
кхийсадала	hop
сатийса	hope
догдаха	hope
сатуьйсуш долу	hopefully
тешаме воцу	hopeless
ана	horizontal
цатам	horn
ирча	horrible
Ӏадор	horror
говр	horse
дарбанцӀа	hospital
хьошалла	hospitality
хьалханча	host
да	host
тхьамда	host
мостагӀаллин	hostile
довха	hot
отель	hotel
сахьт	hour
сахьташ	hours
цӀа	house
цӀено	house
цӀийнан бахам	household
маса	how
мел	how
муха	how
Ахь хӀун эр дара	how about you
муха ву хьо	how are you
муха ву хьо	how are you doing
муха ву хьо тахана	how are you doing today
тахана муха ву хьо	how are you today
хӀун деш ву хьо	how do you do
муха	how is
мел	how many
маса	how much
мел	how much
мел кеста	how often
хьан маса шо ду	how old are you
муха дӀаделира хьан де	how was your day
муха дӀаелира буьйса	how was your night
делахь а	however
хаб	hub
майра	hubby
марадолла	hug
сов доккха	huge
тӀехдоккха	huge
стаг	human
адам	human
эсала	humble
тӀуьналла	humid
тӀуьналла	humidity
бӀе	hundred
меца	hungry
кого	hunt
дарц	hurricane
сихо	hurry
сихвала	hurry up
чов ян	hurt
лазо	hurt
дохо	hurt
майра	husband
цӀийнда	husband
тӀеттӀататтадалар	hustle
лаппагӀа	hut
уьнахцӀано	hygiene
Со	I
со ву	I am
Со дика ву	I am fine
соьга дало	I can
соьга ца дало	I can't
сан гӀуллакх ца хуьлу	I can't
Ас до	I do
Суна ца хаьа	I do not know
Со ца кхета	I do not understand
Суна ца	I don't
Суна ца хаьа	I don't know
Со ца кхета	I don't understand
Со ца кхета ахь дуьйцучах	I don't understand what you mean
Со ахь дуьйцчуьнах ца кхета	I don't understand you
Суна ца хаьа	I don’t know
Со ца кхета	I don’t understand
суна хета	i guess
Соьгахь дара	I had
cоьгахь ду	I have
сан ду	I have
Соьгахь хила	I have been
иштта хета суна а	I hope so
Суна хаа	I know
Суна хаз хета	I like
Суна хьо хазахета	I like you
Суна веза	I love
Суна сайн воккхаха ваша дукха веза	I love my big brother
Суна сайн йоккхаха йиша дукха еза	I love my big sister
Суна сайн да дукха веза	I love my father
Суна сайн ваша дукха веза	I love my little brother
Суна сайн йиша дукха еза	I love my little sister
Суна сайн нана дукха еза	I love my mother
Суна веза хьо	I love you
Суна чӀогӀа дукха еза хьо	I love you so much
Суна а веза хьо	I love you too
суна хетарехь	I mean
Хьуна сагатделла сан	I miss you
ЧӀогӀа сахьийза сан хьо ганза	I miss you so much
суна го	I see
суна хета	I think
со кхета	I understand
Суна деза	I want
Суна ган лаьа хьо	I want to see you
Суна хьо веза	I want you
Со вара	I was
со хир ю	I will
со хир ву	I will
Со хир вара	I would be
со ву	I'm
Дика ву со	I'm fine
со дика ву	I'm good
Со кхузахь ву	I'm here
къинтӀера вала	I'm sorry
бехк ма билла суна	I'm sorry
ша	ice
морожени	ice cream
ойла	idea
тӀехдаьлла дика	ideal
тоьлла дерг	ideal
цхьатерра	identical
билгалдаккха	identify
къасто	identify
цхьатерра	identity
идиот	idiot
мукъа	idle
нагахь санна	if
тергал цадар	ignore
лергах цаохьар	ignore
цомгуш	ill
бакъонца доцу	illegal
цамгар	illness
Илокано	Ilocano
сурт	image
сурт хӀоттош	imagine
хьем боцуш	immediate
сихха	immediately
хьем боцуш	immediately
хӀинцца	immediately
доккха	immense
вас	impact
Ӏаткъам	impact
собаре ца хилар	impatient
кхочушдар	implement
импорт ян	import
коьрта	important
мехала	important
ладаме	important
харцо йийца	impose
хила йиш йоцу	impossible
битам	impress
битам	impression
бӀаьрла	impressive
битаме	impressive
дӀанисдан	improve
тадан	improve
тадан	improvement
чу	in
тӀетохуш	in addition
Боккъола а	In fact
хьалха	in front of
дуьхьа	in order to
цхьана ца догӀу	inappropriate
яхь	incentive
стимул	incentive
хьовзам	incident
хилларг	incident
хилам	incident
дӀаэца	include
чулоцуш	including
чулацар	including
пайда	income
бӀегӀийла	inconvenience
алсамдаккхар	increase
дебор	increase
алсамдаькхинарг	increased
Ӏаламате	incredible
тамаше	incredible
баккъалла а	indeed
дозуш доцу	independent
Инди	India
гайта	indicate
дуста	indicate
бухера схьа	indigenous
бухенгара	indigenous
шенна лерина	individual
шенна	individual
шашаха	individual
индустри	industry
хилаза ца долу	inevitable
бер	infant
инфекци	infection
йист йоцуш	infinity
кхетар	inflammation
инфляци	inflation
Ӏаткъам	influence
хаамбар	inform
хаам	information
информаци	information
ингридиенташ	ingredients
верасалла	inheritance
юьххьера	initial
дуьххьера	initial
дуьххьара	initiative
чов хилла	injured
лазийна	injured
чов	injury
бехкбоцу	innocent
инноваци	innovation
таллам	inquiry
хьераваьлла	insane
сагалмат	insect
кхерамза	insecure
тийса	insert
чохьа	inside
чохь	inside
чухулара	inside
само	insight
тидамалла	insight
тӀера цавалар	insist
къар цавалар	insist
наб яр	insomnia
дог ирахӀоттар	inspiration
дагатасар	inspire
дӀахӀоттор	install
масал	instance
мӀаьргона	instant
бӀаьрган негӀар тохале	instant
метта	instead
меттал	instead of
хьехамаш	instructions
гӀирс	instrument
инструмент	instrument
сийсаздаккхар	insult
зен юкъара хилар	insurance
куьг тохаза	intact
дийна хилар	integrity
интеллектан	intellectual
интеллект	intelligence
хьекъале	intelligent
кхетам болуш	intelligent
ойла ян	intend
билгалдаьккхина	intended
сихонца	intense
сихдинна	intense
чехкка	intense
негат	intention
дозуш хила	interact
зӀе латтор	interaction
тидам тӀеберзар	interest
догдар	interest
тидам тӀебаханарг	interested
тамаше	interesting
самукъане	interesting
юкъегӀертар	interfere
юкъера	intermediate
чохьара	internal
дуьненаюкъара	international
интернатура	internship
хьеха	interpret
кхетам бала	interpret
гочдархо	interpreter
хадор	interrupt
интервью	interview
дагара	intimate
чу	into
декъаозо	introduce
чулаца	introduce
чулацам	introduction
чудахар	introduction
интроверт	introvert
ийна	introvert
делладелла	introvert
дегахьехам	intuition
бакъдоцу	invalid
кхолла	invent
гӀирс	inventory
инвентарь	inventory
юкъадилар	invest
талла	investigate
кхайкхар	invitation
кхайкхар	invite
хьесап	invoice
декъаозар	involve
юкъаозор	involve
декъадигина	involved
юкъаозина	involved
декъаозийна	involved
эчиг	iron
ду	is
гӀайре	island
къаьстина	isolated
хаттар	issue
проблема	issue
декхар	issue
хаттарш	issues
иза	it
и ду	it is
иза ду	it is
и хила	it was
хӀара	it's
дерриг дика ду	it's ok
Дерриг дика ду	It's okay
пункт	item
хӀуманаш	items
цуьнан	its
Со ву	I’m
куртка	jacket
набахте	jail
Январь	January
кӀудал	jar
мочхал	jaw
хьогӀе	jealous
эмгаралле	jealous
Ӏовдал	jerk
ювелиран хӀуманаш	jewelry
болх	job
вадар	jogging
декъадаха	join
дӀакхета	join
цхьаьна ден	joint
бегаш	joke
журналист	journalist
араваьлла лелар	journey
кхарстар	journey
хазахетар	joy
кхелахо	judge
мутта	juice
июль	july
кхосавалар	jump
июнь	june
тӀелхигаш	junk
атта	just
дехьа иза	just do it
нийсо	justice
бехказвоккхуш	justify
Калааллисут	Kalaallisut
тӀедирзина	keen
тидам болуш	keen
чусадиллина	keen
латто	keep
сацо	keep
иштта дӀа	keep it up
лаьцна	kept
чайнак	kettle
догӀа	key
мийра Ӏитта	kick
бер	kid
бералла	kidding
жим	kidney
бераш	kids
вер	kill
оьзда	kind
дика	kind
тайпана	kinda
безамехь	kindly
дикалла	kindness
паччахь	king
барт баккхар	kiss
оба яккхар	kiss
кхача буу чоь	kitchen
кехатан кема	kite
цициган кӀорни	kitten
гола	knee
хиина хила	knew
урс	knife
рыцарь	knight
тӀемало	knight
хаьа	know
хаарш	knowledge
Ӏилма	knowledge
доьвзаш долу	known
Конкани	Konkani
Крио	Krio
биргӀа	label
къинхьегам	labor
къинхьегам	labour
цахилар	lack
лами	ladder
леди	lady
диллина	laid
Ӏам	lake
ишал	lake
Ӏахар	lamb
астагӀ	lame
стогар	lamp
аре	land
латта	land
Ӏалам	landscape
мотт	language
ган	lap
доккха	large
тӀаьххьара	last
тӀаьххьара амма ладаме	last but not least
фамили	last name
тӀаьхьа	late
тӀехтилла	late
дукха хан йоцуш	lately
тӀаьхьо	later
тӀаьхьа	later
тӀаьхьара	latest
тӀаьххьара	latter
дела	laugh
доьлу	laughing
велар	laughter
хьалалатор	launch
долор	launch
хӀуманаш юьттийла	laundry
закон	law
низам	law
хоти	lawn
юрист	lawyer
охьадилла	lay
чкъор	layer
дӀанисдар	layout
мало ен	lazy
малонча	lazy
дига	lead
хьалха хила	lead
коьртехь хила	lead
лидер	leader
гӀа	leaf
дӀаэхар	leak
тӀетовжа	lean
кхийсадала	leap
Ӏамор	learn
Ӏамор	learning
аренда	lease
уггар кӀезиг	least
чкъор	leather
дӀатаса	leave
дита	leave
гӀаш	leaves
дига	led
аьрру	left
аьрру агӀор	left
ког	leg
тӀаьхьало	legacy
законан	legal
низамехь	legal
дийцар	legend
туьйра	legend
низаме	legit
законан	legit
мукъа хан	leisure
юхалург дала	lend
йохалла	length
жимаха	less
дарс	lesson
урок	lesson
бакъо яла	let
маго	let
кехат	letter
салат	lettuce
берам	lettuce
рагӀ	level
зеразакъ	leverage
жоьпалла	liability
библиотека	library
мотт хьекха	lick
аьшпаш	lie
пуьташ	lie
харцо	lies
дахар	life
хьалагӀатто	lift
хьалаайдан	lift
серло	light
ткъес	lightning
деза	like
схьахетарехь	likely
цунах терра	likewise
оцу кепехь	likewise
сиз	line
Лингала	Lingala
ссылка	link
лом	lion
кочалла	liquid
список	list
ладогӀа	listen
ладогӀар	listening
ма-дарра	literally
литература	literature
нехаш	litter
жима	little
даха	live
доӀах	liver
дахаран	lives
кхачо	living
дахар	living
хьешан цӀа	living room
моьлкъа	lizard
тӀедахка	load
бепиг	loaf
кредит	loan
юхалург ахча дала	loan
меттигера	local
лаьтта меттиг	location
догӀа	lock
дӀакъовлар	lockdown
блокировка	lockdown
хен	log
терса	lol
цхьалха	lonely
деха	long
ганза дукха хан яра	long time no see
хьежа	look
лол	loop
маьрша	loose
мукъа	loose
эла	lord
дайа	lose
дайар	loss
дайина	lost
дайна	lost
дуккха	lot
чӀогӀа	loud
хьешан цӀа	lounge
безам	love
суна веза хьо	love you
тӀехдика	lovely
лоха	low
лахахь	lower
тешаме	loyal
муьтӀахьалла	loyalty
аьтто	luck
аьтту болу	lucky
Луганда	Luganda
кира	luggage
дакъа	lump
делкъехь хӀума яар	lunch
атта	lungs
хьолалла	luxury
Ӏуьллу	lying
машина	machine
хьерадаьлла	mad
кхетам боцуш	mad
мадам	madam
дина	made
кхоьллина	made
журнал	magazine
исбаьха	magnificent
гӀарбаш	maid
коьрта	main
кхаба	maintain
латто	maintain
чӀагӀдан	maintain
хьашт кхочушдар	maintenance
Майтхили	Maithili
коьрта	major
дукхахдерг	majority
дан	make
дан	make up
вовшахтоха	make up
боьршаниг	male
йоккха туька	mall
стаг	man
адам	man
урхалла дан	manage
куьйгалла дан	manage
урхалла	management
менеджер	manager
дан дезарг	mandatory
декхарийлахь долу	mandatory
манифест	manifest
кхайкхам	manifest
манипуляци ян	manipulate
амал	manner
хьехам	manual
инструкци	manual
дукха	many
чӀогӀа дукха хаза юхадар хилла кху дийнахь	many many happy returns of the day
март	march
пайда	margin
базар	market
брак	marriage
марехь	married
маска	mask
йоккха тоба	mass
сов доккха	massive
доккха	massive
пхьар	master
говзанча	master
мастер	master
нисдалар	match
накъост	mate
материал	material
математика	math
хьал	matter
гӀуллакх	matter
кхиар	maturity
хила мага	may
хила тарло	maybe
хила мега	maybe
суна	me
со а	me too
даар	meal
маьӀна хила	mean
хетарехь	mean
маьӀна	meaning
маьӀна хилар	means
моттург	meant
цуьнца цхьаьна	meanwhile
барам	measure
гӀуллакхаш	measures
жижиг	meat
лоьрийн	medical
дарба	medicine
молха	medicine
медитаци	meditation
юккъера	medium
цхьаьнакхета	meet
вовшахкхета	meet
гулло	meet
вовшахкхетар	meeting
Мейтейлон	Meiteilon
лала	melt
дагадар	memories
эс	memory
хьекъале	mental
хьахор	mention
хьахийна	mentioned
хьехамча	mentor
йохкархо	merchant
къинхетам	mercy
атта	merely
Декъал хуьлда	merry christmas
кегари	mess
хаам	message
къепе йоцу	messy
метал	metal
метод	method
кеп	method
дехкий	mice
юккъера	middle
ахбуьйса	midnight
хила тарлуш	might
кӀеда	mild
дайн	mild
мунда	milestone
тӀеман	military
шура	milk
миллион	million
кхетам	mind
хьекъал	mind
ойла яр	mindset
сайн	mine
сан	mine
эдан	mingle
бӀегӀийла йоцу	minor
ладам боцу	minor
эшаме	minor
минот	minute
миноташ	minutes
Ӏаламат	miracle
куьзга	mirror
башха	miscellaneous
хьогӀе	mischievous
ирс доцу	miserable
къоьлла	misery
мисс	miss
Хьуна сагатделла	miss you
дайнарг	missing
мисси	mission
дохка	mist
гӀалат	mistake
Мизо	Mizo
мобилан	mobile
арахецар	mock
модель	model
гӀехьа	moderate
вайн хенан	modern
эвхье	modest
тӀуьна	moist
тӀуналла	moisture
матар	mold
минга	mole
нана	mom
юкъ	moment
мӀаьрго	moment
оршот	monday
ачха	money
монитор	monitor
маймал	monkey
бутт	month
ойла	mood
луьра	moody
бутт	moon
оьздангаллин	moral
доккхаха	more
дуккхаха	more
дукхаха	moreover
Ӏуьйре	morning
ипотека	mortgage
уггар доккха	most
коьртан	mostly
нана	mother
болам	motion
мотиваци	motivation
лам	mountain
дахка	mouse
бага	mouth
лела	move
болар	movement
лелар	movement
кино	movie
госпожа	mrs
дукха	much
мода	mud
кружка	mug
дилха	muscle
музей	museum
жӀаьлин нускал	mushroom
мукъам	music
йиш	music
декхар ду	must
хила деза	must
дан деза	must
аз доцу	mute
вовшийн	mutual
сан	my
Сан хьомениг	My dear
сан накъост	my friend
Сан хинкема жӀаьлин чӀерех дуьззина ду	My hovercraft is full of eels
сан безам	my love
сан цӀе ю	my name is
хаза а хеташ	my pleasure
сайн	myself
къайлаха	mysterious
къайле	mystery
хабар	myth
мӀара	nail
кӀоргенза	naive
цӀе	name
дийцаран	narrative
готта	narrow
гомха	narrow
вон	nasty
къаьмнийн	national
къам	nationality
чоьхьара	native
даймахкара	native
цӀера	native
Ӏаламан	natural
Ӏалам	nature
дог керчар	nausea
уллехь	near
юххехь	near
гергахь	near
лулахь	nearby
гергга	nearly
дурсе	neat
цӀена лелаш	neat
оьшуш долу	necessary
ворта	neck
туьтеш	necklace
дан дезар	need
оьшуш хилар	need
хьашт хилар	need
дацаре	negative
негативе	negative
бӀостанехьа	negative
цадаша	neglect
дагадовла	negotiate
лалахо	neighbor
лулахо	neighborhood
цхьа а	neither
вешин кӀант	nephew
йишин кӀант	nephew
Ӏонтаз	nerd
сингаттаме	nervous
сабӀаьрзе	nervous
нерваш дика йоцуш	nervous
бен	nest
зӀе	net
сеть	network
юкъа ца гӀерта	neutral
цкъа а	never
цкъа а кара ма гӀo	never give up
тергалдан оьшуш доцу	never mind
тидаме ма эца	never mind
ледара	nevermind
хӀетте а	nevertheless
керла	new
керланаш	news
poгӀepa	next
гергахь	next to
юххехь	next to
уллехь	next to
тайна	nice
хаза	nice
товш	nice
хьо вевзина хаза хета	nice to meet you
вешин йоӀ	niece
йишин йоӀ	niece
буьйса	night
Ӏаламат	nightmare
исс	nine
ткъесна	nineteen
дезткъе итт	ninety
ХӀан-хӀа	No
новкъа дац	no problem
проблема яц	no problem
хӀумма а	no way
цхьа а	nobody
гӀов	noise
гӀовгӀа йолу	noisy
гӀаране	noisy
кӀадбоцург	none
цхьа а доцург	none
делкъе	noon
хӀан-хӀа	nope
доцуш	nope
цхьа	nor
барамехь	normal
гуттарлера	normal
къилбаседа	north
мара	nose
яхначу хене сатийсарца	nostalgic
хӀан-хӀа	not
цхьа а	not at all
вон дац	not bad
дац цкъачунна	Not now
хӀинца а хиланза	not yet
кехат	note
билгалдаьккхина	noted
хӀумма а	nothing
доцург	nothing
хаам	notice
гинарг	noticed
цӀердош	noun
цӀердош	nouns
роман	novel
ноябрь	november
хӀинца	now
хӀинцалерчу хенахь	nowadays
цатам	nuisance
нолан	null
мотт цахуург	numb
мотсецнарг	numb
номер	number
лорйиша	nurse
бӀара	nut
мускатан бӀара	nutmeg
даар	nutrition
дуй	oath
дарстар	obesity
муьтӀахь хила	obey
объект	object
Ӏалашо	objective
тӀелацам	obligation
къаьсташ доцу	obscure
тергам бар	observation
тидаме эца	observe
талла	observe
тергам бан	observe
Ӏалашо кхочуш ян араваьлла	obsessed
сацам байна	obsessed
сацам байна	obsession
ширделла	obsolete
дуьхьало	obstacle
тӀекхача	obtain
схьаэца	obtain
схьаэцнарг	obtained
гуш долу	obvious
схьахетарехь	obviously
юкъкара	occasionally
наггахь	occasionally
мукъа цахилар	occupation
мукъа доцу	occupied
схьадала	occur
нисделла	occurred
схьадалар	occurs
океан	ocean
октябрь	october
тамаше	odd
шансаш	odds
-ах	of
-aн	of
бакъду	of course
дера	of course
ара	off
юьстах	off
мостагӀаллин	offensive
кховдор	offer
офис	office
чоь	office
лерина	official
юкъ-кара	often
кест-кеста	often
дуккхаза	often
оxӀ	Oh
охӀ-хӀай	Oh
бакъ ду	oh really
даьтта	oil
мегар ду	ok
дика ду	ok
дик ду хьоминаг	ok dear
дика ду, хьоменаг	ok honey
дика ду, хьомениг	ok my love
дика ду	okay
мегар ду	okay
дика ду хьомениг	okay baby
дика ду, хьоминиг	okay dear
дика ду, хьомениг	okay honey
дика ду, сан безам	okay my love
къена	old
воккха	old
тӀе	on
цкъа	once
цхьаъ	one
цхьа а мотт ца хуьлу кхачам болуш	one language is never enough
хох	onion
онлайн	online
бен	only
схьаделла	open
операци	operation
хетарг	opinion
таронаш	opportunities
аьтто хилар	opportunity
таро	opportunity
дуьхьал	opposite
тешаш хила	optimistic
догдогӀуш хила	optimistic
отптимист хила	optimistic
вариант	option
тӀехь доцу	optional
я	or
цӀехо-можа	orange
омра	order
буьйр	order
могӀара	ordinary
хьукмат	organization
организаци	organization
ориентаци	orientation
къастам	orientation
схьавалар	origin
бухара стаг	origin
оригинал	original
Оромо	Oromo
бобер	orphan
кхин	other
кхечу кепара	otherwise
кхечу тайпана	otherwise
деза	ought
тхан	our
Тхан декхар: Ӏаламах болу хаамаш синтеме хиларх массо а кхетор - иза нийса а ду.	Our mission: to enable everyone, everywhere to understand the world and express themselves across languages.
Тхан декхар: Ӏаламан хаамаш системе балина иштта цуьнах массо а кхеташ волуш иза пайдане хиллийтар ду.	Our mission: to organize the world's information and make it universally accessible and useful.
чуьра ара	out
йист яккха	outcome
чекхдаккха	outcome
гӀирс	outfit
дӀадохьуьйту	outgoing
арадалар	outlet
контур	outline
арахула	outside
гӀараваьлла	outstanding
товха	oven
тӀехула	over
дӀо цига	over there
нийса аьлча	overall
тола	overcome
толам баккха	overcome
тӀехьарчо	overthinking
цецдаккхина	overwhelmed
аргӀаддахийтина	overwhelmed
дукхахберш	overwhelming
хила деза	owe
бухӀа	owl
долара	own
долахь	own
да	owner
долахо	owner
сту	ox
болар	pace
дӀахьарчор	pack
пакет	package
схьатекхаш	paid
лазар	pain
басардан	paint
сурт	painting
шиъ	pair
беса	pale
кераюкъ	palm
яй	pan
ун	pandemic
пандеми	pandemic
кхерадалар	panic
дохар	panic
хеча	pants
кехат	paper
ялсамани	paradise
тераниг	parallel
параллель	parallel
поштехула яийтина хӀума	parcel
бехк ма била	pardon
да-нана	parents
парк	park
тоти	parrot
чам бен буц	parsley
дакъа	part
дакъалацар	participate
билгалдина	particular
шадаьккхина	particular
къаьсттина	particularly
накъост	partner
декъашхо	partner
синкъерам	party
чекхдала	pass
чекхдалар	passage
чекхдаьлла	passed
даггара хилар	passion
даггара	passionate
партал	passive
пароль	password
дахнарг	past
хилларг	past
лелларг	past
дӀадаьлларг	past
йома	patch
некъ	path
гӀийла	pathetic
собар	patience
собаре	patient
сапаргӀат	patient
шаблон	pattern
бустам	pattern
сацангӀа	pause
некъ	pavement
мах дӀабала	pay
ахча дала	pay
мах балар	payment
дуьне	peace
машаре	peaceful
гӀаммагӀа	peach
бохь	peak
кхор	pear
хьормат	pear
кхоьш	peas
башхалле	peculiar
яздан	pee
чкъуьйриг	peel
цхьатерра	peer
тера	peer
нийсархой	peers
къолам	pen
къолам	pencil
хьежар	pending
нах	people
бурч	pepper
кхета	perceive
моьттург	perception
хетарг	perception
вуно дика	perfect
тоьлла	perfect
хӀоттор	perform
хӀоттам	perform
эвсаралла	performance
кхочушдар	performance
аьтто хиларе хьаьжжина	perhaps
аьтто баларе терра	perhaps
ницкъ ма-кхоччу	perhaps
мур	period
даим	permanent
диллина	permanent
цахеддаш	permanent
пурба	permission
магийта	permit
ондалла	perseverance
чӀогӀалла	perseverance
чӀогӀа	persistent
стаг	person
адам	person
шен	personal
шеггара	personality
адам	personality
перспектива	perspective
хиндерг	perspective
тешна хила	persuade
сийсаздаккхархо	pervert
цӀера дийнат	pet
фаза	phase
феномен	phenomenon
цецвоккхург	phenomenon
философи	philosophy
телефон	phone
сурт	photo
фраза	phrase
дешнийн кочар	phrase
ницкъаша	physical
физически	physical
харжар	pick
схьалахьо	pick up
сурт	picture
юьхк	piece
дакъа	piece
дакъош	pieces
хьакха	pig
кхокха	pigeon
оьла	pile
гӀайба	pillow
кемалелорхо	pilot
пин	pin
ананас	pineapple
ал-бос	pink
ор	pit
кховдор	pitch
далар	pitch
къинхетам	pity
меттиг	place
меттигаш	places
ун	plague
могӀара	plain
атта	plain
план	plan
Ӏалашо	plan
кема	plane
орамат	plant
ораматаш	plants
кад	plate
бошхап	plate
платформа	platform
тӀегӀа	platform
ловза	play
лакхара	playing
тамехьа	pleasant
там болуш	pleasant
Делан дуьхьа	please
резахилар	pleased
там	pleasure
закъалт	pledge
дукха	plenty
сюжет	plot
штекер	plug
хьач	plum
сантехник	plumber
дукхалин терахь	plural
подкаст	podcast
байт	poem
поэзи	poetry
тӀадам	point
дӀовш	poison
полици	police
политика	policy
гӀиллакхе	polite
сийсаздар	pollution
бехдар	pollution
Ӏам	pond
бассейн	pool
цӀано ян	poop
миска	poor
къен	poor
тата	pop
гӀараваьлла	popular
бахархой	population
хьакхин жижиг	pork
кенан худар	porridge
порт	port
дарж	position
меттиг	position
хьал	position
самукъане	positive
бакъхьара	positive
долалла	possess
долалла	possession
тӀеозаран	possessive
тарлуш ду	possible
хила тарлуш ду	possible
пост	post
юьстахдилла	postpone
картол	potato
потенциал	potential
гӀора	potential
пунт	pound
къоьлла	poverty
беркъалла	poverty
ницкъ	power
чӀогӀа	powerful
практикан	practical
практика	practice
зеделларг	practice
хестор	praise
харцхьалла	prank
доӀа дан	pray
деза	precious
мехала	precious
леррина	precise
леррина	precisely
прогноз яр	predict
тоьлуш	prefer
бакъахьа	prefer
бакъхьа хетар	preference
доьзалхочух	pregnant
берах	pregnant
бӀатилар	prejudice
таро хилар	premises
уггаре лакхарчу сортан	premium
кечам	preparation
кечдан	prepare
кечдинарг	prepared
бахьана	preposition
нисдалар	presence
тӀедар	presence
совгӀат	present
презентаци	presentation
довзийтар	presentation
лардар	preserve
паччахь	president
зорба	press
тӀетаӀор	press
тӀеӀаткъам	pressure
кеп лело	pretend
моттаргӀанаш лело	pretend
тайна	pretty
товш	pretty
ца дайта	prevent
дуьхьало ян	prevent
хьалхара	previous
даккхар	prey
мах	price
куралла	pride
мозгӀар	priest
хьалхара	primary
юьхь	prime
коьрта	prime
паччахьан йоӀ	princess
лакхара	principal
хьалххе	prior
приоритет ерг	priority
хьалхадаккха дезарг	priority
набахте	prison
къайлаха	privacy
долара	private
долахь	private
гӀоли	privilege
совгӀат	prize
хила торуш	probably
хила тарлуш	probably
хьовзам	problem
проблема	problem
гӀайгӀа	problem
процедура	procedure
хьесап	procedure
дӀадахьа	proceed
процесс	process
дан	produce
продукт	product
кхоллар	production
професси	profession
корматаллин	professional
профиль	profile
пайда	profit
кӀорга	profound
кхиам	progress
прогресс	progress
проект	project
гуш	prominent
ваӀда дан	promise
дош дала	promise
гӀодан	promote
хьаладаккхар	promotion
чехка	prompt
тӀера	prone
цӀерметдешнаш	pronouns
алар	pronunciation
тоьшалла	proof
нийса	proper
хила ма-дезза	proper
нийса	properly
хила ма-деза	properly
ладаме	properly
башхаллаш	properties
долалла	property
кховдо	proposal
перспектива	prospect
кхиам	prosperity
кхиош долу	prosperous
лардан	protect
кура	proud
тешо	prove
латтор	provide
кхачамбар	provide
гайтинарг	provided
провинци	province
латтор	provision
гӀеметтахӀоттар	puberty
юкъараллин	public
озор	pull
гӀабакх	pumpkin
дурсе	punctual
дешархо	pupil
эцар	purchase
цӀена	pure
цӀexo-сийна	purple
Ӏалашо	purpose
бохча	purse
тӀаьхьадаьлла лела	pursue
лар лаца	pursue
тӀаьхьадаьлла лелар	pursuit
татта	push
охьадилла	put
говзалла	qualification
квалификаци	qualification
дикалла	quality
барам	quantity
карантин	quarantine
эгӀар	quarrel
доьалгӀаниг	quarter
Кечуа	Quechua
паччахьан зуда	queen
тамашена	queer
хаттар	query
хаттар	question
рогӀехь	queue
рагӀ	queue
сиха	quick
чехка	quick
сиха	quickly
маса	quickly
меллаша	quiet
детта	quilt
пайдаэца	quit
лело	quit
реза хила	quite
дуьззина	quite
квиз	quiz
цитата	quotation
мах хадо	quote
дешнаш	quotes
пхьагал	rabbit
сихалла	race
дералла	rage
догӀа	rain
тӀедала	raise
деста	raise
хьалаайдина	raised
даздина	raised
дӀададар	ran
ларамза	random
диапазон	range
гуо	range
сиха	rapid
сиха	rapidly
нилха	rare
чорда	rare
наггахь	rarely
хьара	rash
кхарта	rash
мукадахка	rat
балл	rate
чехкаха	rather
сихаха	rather
дозуш хилар	ratio
эвсаре	rational
тӀуьна	raw
юха	re
кхачадала	reach
тӀекхача	reached
реакци	reaction
деша	read
дешар	reading
кийча	ready
долуш дерг	real
баккъал	real
бакъдерг	reality
кхочушдан	realize
кхета	realize
кхета	realized
баккъал	really
тӀехьара	rear
бахьана	reason
хьекъале	reasonable
хетарг алар	recall
чек	receipt
схьаэца	receive
схьаэцнарг	received
дукха хан йоццуш	recent
дукха хан йоццуш	recently
тӀелацар	reception
рецепт	recipe
кхетамбоцу	reckless
хьекъалдоцу	reckless
довзар	recognition
кхета	recognize
хьехам бар	recommend
хьехош дийриг	recommended
дӀаяздан	record
юхаметтахӀотта	recover
юхаметтахӀоттор	recovery
нийса саберг	rectangle
цӀен	red
мах дӀабала	redeem
схьаэца	redeem
бехктакхар	redemption
лахдан	reduce
кӀезиг дан	reduce
жимдан	reduce
дукха	redundant
дан	refer
тӀедозар	reference
юхатоха	reflect
юхатохар	reflection
сатохар	refrain
шелорг	refrigerator
рефрижиратор	refrigerator
ахча юхадерзор	refund
дуьхьал хилар	refuse
дуьхьал хила	refused
ларам	regard
доьзна	regarding
хьакхалуш	regarding
пусар доцу	regardless
ларамца	regards
меттиг	region
кӀошт	region
регион	region
регистраци ян	register
дагахьбаллам	regret
даима а	regular
диллина	regular
даим	regularly
юхататта	reject
дозуш хила	relate
дихкина	related
гергарло	relationship
зӀе	relationship
юкъаметтиг	relationship
гергара стаг	relative
гергара нах	relatives
малдала	relax
арахеца	release
кхочушдан	release
мукъадаккха	release
арахецна	released
мегаш	relevant
торуш долу	relevant
тешаме	reliable
атто	relief
паргӀатдаккха	relieve
аттачу дала	relieved
дин	religion
динан	religious
хьайна	reluctant
лаам боцу	reluctant
дог ца догӀу	reluctant
тешар	rely
саца	remain
диса	remain
сацийра	remaining
башха	remarkable
гӀирса	remedy
дагадан	remember
дагадаийтар	remind
дагадаийтар	reminder
дӀехьадаьккхина	remote
юьстахдаьккхина	remote
арадаьккхина	remote
дӀадаккхар	remove
юхаэцар	remove
юхадаккхар	remove
дан	render
аренде эца	rent
йоле диллина схьаэца	rent
тодар	repair
юха ала	repeat
хийцар	replace
жопдалар	reply
довзийтар	report
хаамбар	report
довзийта	represent
ларам	reputation
репутаци	reputation
жоп дехар	request
схьадеха	require
юхадеха	require
схьадоьхург	required
кӀелхьалдаккхар	rescue
таллар	research
зер	research
эха	resemble
эргӀаддала	resentment
дӀалацар	reservation
тӀаьхьало	reserve
вахархо	resident
дӀавалар	resign
ондалла	resilience
онда	resilient
дуьхьало ян	resist
дуьхьало	resistance
резолюци	resolution
жамӀ	resolution
жамӀе кхача	resolve
курорт	resort
аьргаллаш	resources
ресурсаш	resources
ларар	respect
ларам	respect
дакъалаца	respond
жоп	response
жоьпалла	responsibility
жоьпаллин	responsible
мукъахилар	rest
садаӀар	rest
Маьрша Ӏилла	rest in peace
ресторан	restaurant
юхаметтахӀотто	restore
доза тухуш	restrict
жамӀ	result
хилам	result
хилам	results
юхадоладала	resume
терзанахь узуш дохкар	retail
латтор	retain
сацор	retention
мукъа хилар	retired
духадалар	retreat
даха	retrieve
даккха	retrieve
юхадерзо	return
юхадало	return
схьаделла	reveal
билгалдина	revealed
бекхам	revenge
тӀедогӀург	revenue
юхадогӀу	reverse
хьажар	review
зер	review
юхахьажар	revise
юхахьажар	revision
революци	revolution
совгӀат	reward
ритм	rhythm
пӀенда	rib
дуга	rice
бахам болу	rich
хьал долу	rich
дехаш долу	rich
хьалхадаккхар	rid
эха	ride
лела	ride
лартӀахь доцу	ridiculous
бакъ ду	right
нийса ду	right
аьтту агӀор	right
хӀинца	right now
декъа	rigid
шога	rigid
го	ring
хӀоз	ring
чӀуг	ring
дитта	rinse
хича хьакхо	rinse
дила	rinse
гӀаттам	riot
хадор	rip
хилла долу	ripe
айар	rise
кхераме хила	risk
кхерам латта	risk
кхерамбала	risk
къийсархо	rival
хи	river
некъ	road
кхарза	roast
тешаме	robust
онда	robust
рок	rock
гӀад	rod
декхар	role
дечун дакъа	role
рулон	roll
тхов	roof
чоь	room
орам	root
тӀийраг	rope
дахкаделла	rotten
морса	rough
шога	rough
чорда	roughly
горга	round
маршрут	route
маьӀна доцу болх	routine
могӀа	row
хьекхо	rub
резаьнка	rubber
нехаш	rubbish
морса	rude
шога	rude
куз	rug
дохор	ruin
бакъо	rule
паччахь	ruler
урхаллча	ruler
бакъонаш	rules
дада	run
вадар	running
юртара	rural
юртан	rural
сихалла	rush
гали	sack
деза	sacred
сагӀа дан	sacrifice
кхерамза	safe
маьрша гӀойла	safe flight
кхерамзалла	safety
хьекъалча	sage
элира	said
гата	sail
парус	sail
гатанан спорт	sailing
сакэ	sake
алапа	salary
дохкар	sale
лосось	salmon
туьха	salt
тера	same
иштта	same
изза	Same here
масал	sample
гӀум	sand
Санскрит	Sanskrit
Ӏиттарш яр	sarcastic
кӀоршаме	sassy
хиина Ӏийна	sat
тамхилар	satisfaction
тоаме далор	satisfaction
тоаме	satisfied
кхачаме	satisfied
кхачамбар	satisfy
кхачамехь	satisfying
шот	Saturday
йоьхь	sausage
къиза адам	savage
вон адам	savage
акха адам	savage
Ӏалашдан	save
тӀечӀагӀдан	save
гира	saw
ала	say
кхачо	scale
масштаб	scale
афера	scam
тешнабехк	scam
бозбуанчалла	scam
мо	scar
зене	scarce
кхерийна	scared
шарф	scarf
инзаре	scary
дӀасакхийсина	scattered
сцена	scene
пейзаж	scenery
хьож	scent
график	schedule
раж	schedule
ишкол	school
Ӏилма	science
дешна стаг	scientist
Ӏалам нах	scientists
тукар	scissors
дов дан	scold
доза	scope
дукхалла	scope
барам	scope
чот	score
кӀозалг	scrap
мӀараш таса	scratch
махцарг	scratch
мохь	scream
экран	screen
винт	screw
скрипт	script
хӀорд	sea
мухӀар	seal
лахар	search
зама	season
охьахоийла	seat
шолгӀа	second
къайле	secret
секци	section
декъар	section
кхерамзалла	secure
кхерамзалла	security
ган	see
гур ду вай	see you
тӀаьхьа гур ду вай	see you later
гур ду вай	see you soon
кхана гур ду вай	see you tomorrow
хӀу	seed
леха	seek
хетадала	seem
хетало	seems
гина	seen
схьалаца	seize
доладерзор	seizure
наггахь	seldom
харжар	select
ша	self
шен дарбанаш лелор	self healing
дегала	selfish
саьхьара	selfish
дохка	sell
дахийта	send
хьажо	send
хаьйн сурт даийта суна	send me your picture
лакхара	senior
хаам	sense
кхетамчохь долу	sensible
экама	sensitive
дӀадахьийтар	sent
кховдор	sentence
кховдор	sentences
къаьстина	separate
дӀакъаьстина	separate
Сепеди	Sepedi
сентябрь	september
цхьаьнадар	sequence
башхаллаш	series
билгалонаш	series
сереш	series
леррина	serious
баккъал	seriously
хьашт кхочушдан	serve
гӀуллакх дар	service
сесси	session
эцар	set
хӀотто	set up
дӀахоттор	setting
чухаа	settle
ворхӀ	seven
вуьрхӀитта	seventeen
кхузткъе	seventy
масех	several
буьрса	severe
тегар	sew
ш	sh
ӀиндагӀа	shade
ӀиндагӀ	shadow
дегадар	shake
дийр ду	shall
кегий	shallow
гомха	shallow
жима	shallow
эхь	shame
васт	shape
кеп	shape
барам	shape
декъадала	share
ира	sharp
и	she
иза	she
цуьнгахь ду	she has
иза	she is
божал	shed
жий	sheep
тахта	sheet
дакъа	sheet
агӀо	sheet
цастар	sheet
терхи	shelf
лахьорч	shell
тховкӀело	shelter
турс	shield
такхар	shift
лепа	shine
кема	ship
дӀадахьар	shipping
коч	shirt
мачаш	shoes
тохар	shoot
туька	shop
туькана вахар	shopping
эцарш дан	shopping
хийист	shore
доца	short
оьшуш хилар	shortage
далар	shot
тохар	shot
хила тарло	should
хила мега	should
белш	shoulder
мохь	shout
гайта	show
гайта суна	show me
душ	shower
луьйчийла	shower
креветка	shrimp
жимдалар	shrink
хабар	shrink
дӀакъовла	shut
дӀакъовла	shut up
эсала	shy
эхье	shy
ваша-йиша	sibling
вежарий	siblings
йижарий	siblings
цомгуш	sick
сиркхо	sick
агӀо	side
синош даха	sigh
хьажар	sight
бӀаьргтохар	sight
езачу меттигашка хьажар	sightseeing
томмагӀа	sign
куьг яздар	signature
ладам боллуш	significant
кхачаме	significant
тийналла	silence
тийна	silent
дера	silk
Ӏовдал	silly
дети	silver
тера	similar
хӀилланзаниг	simp
цхьалха	simple
цхьана хеннахь	simultaneously
дуьйна	since
тӀера дӀа	since
даггара	sincere
даггара	sincerely
лекха	sing
эшаршлакхархо	singer
цхьалха	single
ной	sink
чо	sink
чоь	sink
Сэр	Sir
йиша	sister
маьрйиша	sister in law
хиина Ӏан	sit
сайт	site
хьал	situation
ситуаци	situation
ялх	six
ялхитта	sixteen
кховзткъе	sixty
барам	size
карадерзар	skill
карадерзинарг	skills
Ӏаьмнарг	skills
зеделларг	skills
цӀока	skin
оза	skinny
чекхдалийтар	skip
юбка	skirt
стигал	sky
гӀарбаш	slave
наб ян	sleep
набъяр	sleeping
набаран	sleepy
пхьош	sleeve
цастар	slice
гу	slide
меллаша	slightly
дуткъа	slim
шерша	slip
басе	slope
слот	slot
меллаша	slow
мела	slowly
кегий	small
жима	small
хьекъале	smart
хьожа	smell
делакъажа	smile
кӀур	smoke
шера	smooth
тӀекхаллар	snack
этмаьӀиг	snail
лаьхьа	snake
тӀах дан	snap
ло	snow
хӀета	so
иштта	so
оццул	so
хьомсара	so cute
хӀинца а	so far
малар	soak
саба	soap
дахаза	sober
футболан	soccer
юкъараллин	social
юкъаралла	society
пазаташ	socks
кӀеда	soft
программан кхачам	software
латта	soil
доьхкина	sold
доьхкина	sold out
салти	soldier
айра	sole
онда	solid
сацам	solution
къаста	solve
цхьаверг	some
цхьадерг	some
цхьаъ	somebody
мухха а	somehow
муьлхха	someone
цхьа хӀума	something
цхьамма	something
цхьана хенахь	sometimes
наггахь	sometimes
илли	song
кеста	soon
сихха	soon
чолхе	sophisticated
зеделла	sophisticated
Сорани	Sorani
даӀ	sore
къамкъарг лазош	sore throat
гӀайгӀа	sorrow
къинтӀера вала	Sorry
Бехк ма била	Sorry
литта	sort
дӀасакъасто	sort
лахара	sought
са	soul
гергара стаг	soulmate
аз	sound
гӀара	sound
суп	soup
муьста	sour
хьост	source
къилбе	south
шорте	space
тӀурнене	space
космос	space
стигал	space
спам	spam
нехаш	spam
юкъ	span
Испахойн	Spanish
тӀаьхьалонан	spare
къамел дан	speak
къаьсттина	special
кеп	species
леррина	specific
битаме	spectacular
къамел	speech
дистцахирг	speechless
сихалла	speed
неӀалт	spell
дохкар	spend
дайина	spent
кӀон	spicy
кӀохцал	spike
хьийзор	spin
шпинат	spinach
са	spirit
туйнаш кхийсар	spit
исбаьхьа	splendid
декъа	split
талхор	spoil
талхина	spoiled
цахетарг	spontaneous
Ӏайг	spoon
томмагӀа	spot
майра	spouse
даржор	spread
бӀаьсте	spring
майда	square
тӀетаӀор	squeeze
кальмар	squid
тарсал	squirrel
ур	st
урс тохар	stab
чӀагӀделла	stable
барз	stack
рагӀ	stack
хоьла	stack
персонал	staff
рагӀ	stage
томмагӀа	stain
лами	stairs
дакъа	stake
гӀодам	stalk
ога	stall
мухӀар	stamp
латта	stand
стандарт	standard
седа	star
дӀадолор	start
долина	started
мацала хьоьгург	starving
пачхьалкх	state
дехар	statement
станци	station
хӀоллам	statue
статуя	statue
статус	status
хьал	status
саца	stay
диса	stay
Ӏан	stay
ларлуш хила	stay safe
цхьабосса	steady
цхьана хьесапехь	steady
стейк	steak
кхаьрзина жижиг	steak
лечкъо	steal
Ӏаь	steam
болат	steel
Ӏункар	steep
бух	stem
ког	step
тӀетаса	stick
сацо	stick
тӀетоха	stick
декъа	stiff
шога	stiff
юха а	still
цхьана эшшара	still
цхьабосса	still
ю тоха	sting
пис	stingy
новкъарло	stir
ларма	stock
лачкъина	stolen
хьер	stomach
тӀулг	stone
лаьтташ хила	stood
гӀант	stool
саца	stop
сацар	stop
хьаьтта	storage
ларма	storage
туька	store
ларма	store
шайтӀан мох	storm
истори	story
экъа	stove
нийса	straight
къайле йоцуш	straightforward
дог цӀена	straightforward
тӀетаӀор	strain
тамаше	strange
цавевзарг	stranger
стратеги	strategy
ча	straw
цӀазам	strawberry
аса	streak
долуш хила	stream
хила	stream
урам	street
ницкъ	strength
стресс	stress
дохалла	stretch
къовламе	strict
тийна	strict
тохар	strike
могӀа	string
аса	strip
гӀерта	strive
тохар	stroke
чӀогӀа	strong
ницкъала	strong
эшна	struck
дӀахӀоттам	structure
къийсам	struggle
къийсам	struggling
аьрха	stubborn
сонта	stubborn
дисина	stuck
студент	student
Ӏамо	study
талла	study
Ӏамор	studying
материал	stuff
хӀума	stuff
цецвоккху	stunning
Ӏовдал	stupid
стиль	style
хӀума	subject
субъект	subject
муьтӀахь дар	submission
тӀечӀагӀдан	submit
хӀума	substance
хийцар	substitute
дуткъа	subtle
кхиаме	succeed
аьтто	success
кхиаме	successful
ишта	such
цунах терра	such as
цӀубдан	suck
цӀаьххьана	sudden
цӀеххьана	suddenly
бала хьега	suffer
бала хьегар	suffering
кхачаме	sufficient
шекар	sugar
хьехам бан	suggest
ала	suggest
хьеха	suggest
алар	suggestion
мегаш долу	suit
мегаш долу	suitable
чамда	suitcase
барам	sum
резюме	summary
жамӀ	summary
аьхке	summer
вовшах кхетар	summit
малх	sun
кӀиранде	sunday
маьлхе	sunny
малх чубузар	sunset
маьлхан серло	sunshine
супер	super
дикаллица билгалвериг	superior
куьйгалхо	supervisor
пхьор	supper
кхачо	supply
дала	supply
латто	supply
гӀо	support
ойла хила	suppose
дагадан	suppose
моьтту	supposed
дера	sure
тӀехуле	surface
тӀехулара	surface
тулгӀе	surge
хирурги	surgery
фамили	surname
дайн цӀе	surname
совгӀат	surprise
цецваьлла	surprised
каравахар	surrender
гонахара	surrounding
терго	surveillance
ледара	survey
дийна диса	survive
дегабаам	suspect
оьллинарг	suspended
сацийнарг	suspended
шеконе	suspicious
шеконан	suspicious
чӀагӀдан	sustain
чӀогӀа хилар	sustainability
цхьана эшшара	sustainable
къепал	swag
салпал	swag
къурдаш дан	swallow
хийцар	swap
дуй	swear
хьацар	sweat
пазаткоч	sweater
свитер	sweater
нуй хьакха	sweep
мерза	sweet
наб беркате хуьлда	sweet dreams
мерза хӀума езарг	sweet tooth
хьомениг	sweetheart
дестар	swell
дестар	swelling
нека дан	swim
нека дан	swimming
техко	swing
дӀайойъург	switch
лакъорг	switch
дистина	swollen
тур	sword
символ	symbol
васт	symbol
безам	sympathy
симптомаш	symptoms
система	system
шун	table
текх	table
кечамаш	tackle
билгало	tag
цӀога	tail
схьаэца	take
дӀадахьа	take away
юьхьаръэца	take care
тӀелаца	take care
гӀайгӀа бан	take care
эца	take off
схьаэцнарг	taken
мотт бийца	talk
къамел дан	talk
вистхила	talk
къамеле	talkative
лекха	tall
кран	tap
лента	tape
Ӏалашо	target
Ӏалашо	task
чам	taste
мерза	tasty
гӀоьртина	taught
чай	tea
Ӏамо	teach
хьехархо	teacher
команда	team
тоба	team
этӀо	tear
бӀаьрхиш	tears
хичаш ян	tease
технологи	technology
цергаш	teeth
дийца	tell
ала соьга	tell me
характер	temper
температура	temperature
килс	temple
ханна	temporary
итт	ten
итт эзар	ten thousand
йолах нехан хӀума лелориг	tenant
арендатор	tenant
болам баржа	tend
терго ян	tend
тенденци хила	tend
тенденци	tendency
тендер	tender
гӀоьртина хьал	tense
тӀетаӀор	tension
гӀортор	tent
гӀаж	tent
хьалххе	tentative
хан	term
хьелаш	terms
къемате	terrible
къиза	terrible
инзардоккху	terrific
доза	territory
таллам	test
тест	test
текст	text
мел	than
иза доцург	than
баркалла	thank
баркалла	thank you
Тхо дӀахьажийна довллалц сатохарна баркалла хьуна	Thank you for your patience while we investigate shipment
докха баркалла ду шуна	thank you so much
доккха баркалла ду хьуна	thank you very much
баркалла	thanks
Баркалла тхан хьехамах пайда эцарна	Thanks for using our app
дӀогарниг	that
иза	that
вуьшт аьлча	that is
иза дика ду	that's good
лачкъор	theft
церан	their
церан	them
тема	theme
шайн	themselves
цул тӀаьхьа	then
тӀаккха	then
теори	theory
дӀога	there
цига	there
цигахь	there are
иза ду	there is
цундела	therefore
уьш	these
уьш	they
уьш бу	they are
стомма	thick
къу	thief
варе	thigh
дуткъа	thin
хӀума	thing
хӀуманаш	things
ойла ян	think
кхолгӀа	third
хьагдала	thirsty
ткъе итт	thirteen
ткъе итт	thirty
и	this
иза	this
иза ду	this is
леррина	thorough
дикка	thoroughly
уьш	those
хӀета а	though
мукъа а	though
амма	though
ойла	thought
хетарг	thought
ойлане	thoughtful
ойланаш	thoughts
эзар	thousand
хьаса	thread
кхерам	threat
кхерам таса	threaten
кхоъ	three
неӀсагӀа	threshold
синтем байна	thrilled
зазадаккха	thrive
къамкъарг	throat
бахьаница	through
чекх	through
тӀехула	through
чекх	throughout
кхийса	throw
нанапӀелг	thumb
стигал къовкъар	thunder
еара	Thursday
оцу кеппара	thus
билгалдаккхар	tick
хӀорд тӀекхетар	tide
дурсе	tidy
галстук	tie
цӀоькъалом	tiger
чорда	tight
дуткъа	tight
Тигринья	Tigrinya
хан	time
зама	time
ийзалург	timid
жима	tiny
хьехам	tip
чайнан хӀума	tips
зоьпар	tire
гӀорасиз	tired
кӀаддала	tired
кӀеда	tissue
цӀе	title
хила	to be
тост	toast
тахана	today
кога доьду бер	toddler
когапӀелгаш	toes
цхьаьна	together
туалет	toilet
аьлла	told
сатохар	tolerance
сатохар	tolerate
помидор	tomato
кхана	tomorrow
мотт	tongue
тховса	tonight
кхин а	too
а	too
схьаэцна	took
гӀирс	tool
инструмент	tool
инструменташ	tools
церг	tooth
лакхара	top
тоьлла	top
тема	topic
датӀийна	torn
Ӏазап	torture
дерриг	total
куьг Ӏоттар	touch
чӀогӀа	tough
тур	tour
дуьхьал	toward
агӀор	toward
дуьхьал	towards
агӀор	towards
гата	towel
гӀала	town
дӀаьвше	toxic
лар	trace
некъан аса	track
некъ	track
дохкар	trade
ламаст	tradition
ламастан	traditional
трафик	traffic
лар	trail
цӀерпошт	train
хьехар	training
Ӏамор	training
амалан башхалла	trait
сизаш	traits
меттахдаккхар	transfer
дехьавалар	transition
гочдар	translate
чекх са гун	transparent
транспорт	transport
дӀадахьар	transportation
гура	trap
нехаш	trash
чов	trauma
кхарста	travel
араваьлла лела	travel
лоток	tray
хазна	treasure
дарба лело	treat
дарба лелор	treatment
дитт	tree
доккху	tremendous
тенденци	trend
зеран	trial
зуьйш	trial
хӀилла	trick
гӀоьртира	tried
лаг	trigger
тодар	trim
кхарстар	trip
лелар	trip
вахар	trip
бала	trouble
хеча	trousers
кирлелош йолу машен	truck
бакъдерг	true
багажник	trunk
теша	trust
бакъдерг	truth
хьажа	try
Тсонга	Tsonga
трубка	tube
биргӀа	tube
шинара	Tuesday
Ӏамор	tuition
Туркойн мохк	turkey
куркума	turmeric
paгӀ	turn
уьнтӀапхьид	turtle
репетитор	tutor
шийтта	twelve
ткъа	twenty
ткъе цхьаъ	twenty-one
Тви	Twi
шозза	twice
твист	twist
шиъ	two
тайпа	type
тайпаналлин	typical
цӀармата	ugly
ирча	ugly
тӀаьхьара	ultimate
четар	umbrella
хьолехь цахилар	unable
деваша	uncle
ненаваша	uncle
кхетаме доцу	unconscious
кӀел	under
кӀел	underneath
богӀу мах ца хадийна	underrated
кхета	understand
кхийтира	understood
дакъазалла	unfortunately
униформа	uniform
башха	unique
дустаран барам	unit
университет	university
вевзаш воцу	unknown
нагахь санна и ца	unless
оцу тӀе кхаччалц	until
хӀетталц	until
башха	unusual
ирх	up
хьала	up
хьуна хаа мега	up to you
дуза	update
карладаккха	update
хийца	update
карладаккха	upgrade
хенахь	upon
телхина	upset
халахетар	upset
цатам	upset
гӀалин	urban
самадаккха	urge
сиха	urgent
тхуна	us
пайдаэцар	use
лелор	use
пайда эцнарг	used
пайде	useful
пайде доцу	useless
гуттар	usual
гуттар а	usually
даима а	usually
пайда	utility
мукъа хан	vacation
балхах садоӀу денош	vacation
вакцинаци	vaccination
дарба	vaccine
вакцина	vaccine
вакуум	vacuum
къастанза	vague
билгалза	vague
нийса	valid
бакъдолу	valid
тогӀе	valley
мехала	valuable
мах	value
мехалла	value
маьӀна	value
башхалла	variety
тайп-тайпаналла	variety
башхалла йолуш	various
къаьсташ	various
тайп-тайпана	various
девзаш	vary
кхаба	vase
шуьйра	vast
хасстом	vegetable
хасстоьмаш	vegetables
транспортан гӀирс	vehicle
йохкархо	vendor
дӀовш	venom
предприяти	venture
вовшахкхета меттиг	venue
талла	verify
башхалла йолуш	versatile
тайп-тайпанара	versatile
верси	version
ирх	vertical
чӀогӀа	very
вуно дика	very good
тӀехдика	very good
чӀогӀа дикуа	very good
кема	vessel
чекх	via
-хула	via
дегор	vibe
вибраци	vibe
дегадар	vibes
сийсаза	vicious
сагӀа	victim
видео	video
васт	view
юрт	village
зуламхо	villain
къонза	vinegar
ширачу заманера	vintage
ницкъбар	violence
ницкъала	violent
вирусан	viral
йоӀстаг	virgin
виртуале	virtual
бакъхьаралла	virtue
гар	vision
хьажахӀотта	visit
бӀаьран	visual
ладаме	vital
сирла	vivid
дешнийн барам	vocabulary
дошам	vocabulary
аз	voice
есалла	void
барам	volume
шен лаамехь дерг	volunteer
Ӏеттор	vomit
Ӏаьткъаме	vulnerable
алапа	wage
алапа	wages
гӀодаюкъ	waist
хьежа	wait
собардан	wait
ладегӀа	wait
официант	waiter
хьежар	waiting
лардар	waiting
охьаӀана	wake
самадала	wake up
хьалагӀатта	wake up
доладалар	walk
лелар	walk
гӀаш лелар	walking
пен	wall
бумаьштиг	wallet
бохча	wallet
кхерста	wander
лаам	wanna
лаа	want
лоьхург	wanted
лаца кхайкхийнарг	wanted
тӀом	war
гардероб	wardrobe
склад	warehouse
мела	warm
дӀахьедар	warn
дӀахаийтар	warning
тӀемало	warrior
хилла	was
дара	was
дила	wash
даххаш	waste
нехаш	waste
сахьт	watch
хи	water
хорбаз	watermelon
тулгӀе	wave
некъ	way
тхо	we
вай	we are
вайн мага	we can
гӀийла	weak
ледаралла	weakness
таро	wealth
тароерг	wealthy
лело	wear
лелориг	wearing
хенан хӀоттам	weather
ловзар	wedding
зудаялор	wedding
кхаара	Wednesday
асар	weed
кӀира	week
мукъаденош	weekend
йозалла	weight
инзаре	weird
тамаше	weird
марша догӀийла	welcome
рицкъ	welfare
беркат	welfare
нийса ду	Well
дика ду	Well
тоаме ду	Well
дика хила	well done
даха	went
бара	were
дара	were
малхбузе	west
тӀеда	wet
кит	whale
хӀун	what
ахь хӀун эр дара	what about you
хьо хӀун деш ву	what are you doing
хьо хӀинца хӀун деш ву	what are you doing now
хьо хӀинцалерачу хенахь хӀун деш ву	what are you doing right now
хьо хӀун деш ву	what do you do
хьо хӀун болх беш ву	what do you do for a living
хьуна муха хета	what do you mean
хӀун ду хьан дагахь	what do you mean
хӀун еза хьуна	what do you want
хӀун хилла	what happened
хуӀн ю	what is
хуӀн ю иза	what is this
Муьлхха болх беш ву хьо	what is your job
хьан цӀе хӀун ю	what is your name
хӀун хилла	what's up
Хьан цӀе муха ю	what's your name
хӀуъа а	whatever
кӀа	wheat
чкъург	wheel
маца	when
хӀора	whenever
мичахь	where
хьо мичахь ву	where are you
хьо мичара ву	where are you from
хьо стенгара ву	where are you from
хьо хӀинца мичахь ву	where are you now
хьо мичахь Ӏаш ву	where do you live
мичахь	where is
тидаме эцар	whereas
хила	whether
муьлха	which
муьлхарниг	which
цкъачунна	while
ишар	whisper
шабар-шибар	whisper
шок	whistle
кӀайн	white
мила	who
хьо мила ву	who are you
мила	who is
мила ву иза	who is this
дерриг	whole
дуьззина	whole
хьенан	whom
хьенан	whose
хӀунда	why
хӀунда дац	why not
вон	wicked
шуьйра	wide
жеро	widow
шоралла	width
цӀеннана	wife
хӀусамнана	wife
зуда	wife
акха	wild
тоьур ду	will
кийча	willing
тола	win
мох	wind
кор	window
мох болу	windy
мохе	windy
чагӀар	wine
Ӏа	winter
даор	wipe
сара	wire
тел	wire
хьекъал долуш	wisdom
кхетам болуш	wisdom
хьекъале	wise
лаам	wish
дехар	wish
дика мелдерг хуьлда шуна	wish you all the best
гӀам	witch
цхьана	with
арадаккха	withdraw
жамӀ	withdrawal
чоьхьа	within
доцуш	without
теш	witness
ира хьекъал долу	witty
борз	wolf
зуда	woman
зударий	women
толам	won
хир дац	won't
цецдийла	wonder
тамаше хаза	wonderful
инзаре	wonderful
тоьлла	wonderful
дитт	wood
дечиг	wood
тха	wool
тӀаргӀа	wool
дош	word
дешнаш	words
болх	work
къинхьегам	work
даккха	work out
болхбеш	working
Ӏалам	world
дуьне	world
нӀаьна	worm
лелина	worn
синтем байна	worried
сагатдар	worry
вониг	worse
оьшушдерг	worse
Ӏибадат	worship
уггар вон	worst
мехалла	worth
цу мехах ду	worth it
хьакъ долу	worthy
лаам	would
дара	would
чов	wound
хьажахь	Wow
Ooo	Wow
вээ	Wow
урхалла дан	wrap
оьгӀазло	wrath
хьакхолг	wrist
яздан	write
Кхузахь язде	Write here
яздо	writing
яздина	written
нийса доцу	wrong
харц	wrong
язйина хила	wrote
хӀусам	yard
ков-керт	yard
бага гӀитто	yawn
ХӀаъ	Yeah
хьан	year
шераш	years
совсорг	yeast
мохь беттар	yell
можа	yellow
ХӀаъ	Yes
хӀаъ хьомениг	yes baby
хӀаъ хьомениг	yes dear
хӀаъ, хьомениг	yes honey
дика ду, сан безам	yes my love
дера ду	yes of course
селхана	yesterday
делахь а	yet
хӀинца а	yet
са	yield
ялта	yield
хьо	you
хьо ву	you are
хьо хаза ву	you are beautiful
хьо чӀогӀа хаза ву	you are so beautiful
Делан дуьхьа	you are welcome
хьоьга дало	you can
хьан таро ю	you can
Хьуна хаа	You know
хьо а	you too
хӀума а дац иза	you're welcome
къона	young
жима	young
хьан	your
маршаллица	your welcome
шен	yourself
кегийрхой	youth
маршаллица	you’re welcome
чоме	yummy
ноль	zero