ba
stringlengths 0
3.17k
| ru
stringlengths 1
3.11k
| corpus
stringclasses 7
values |
---|---|---|
Һикереп торҙом да: | Тогда я вскочила и крикнула: | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Юҡ. | Нет. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Отҡорлоғом бар ҙа ул, һүҙҙәре аңлашылмай... | — Запоминаю я быстро, но ведь не понимаю смысла... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Кәңәшләшергә тип Бүреһуҡҡан олатайға киттем. | Я отправилась к олатаю за советом. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Әллә... | — Даже не знаю... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Кисә башҡорт теле уҡытыусыһы һуғыш темаһына инша яҙырға ҡушты. | Вчера учительница башкирского языка задала нам на дом написать сочинение про войну. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ҡартәсәйем әйтә, изгелекте уны шулайтып та ҡайтарып була, ти. | Картэсэй говорит, что можно отблагодарить человека и так – вернув благой поступок другому. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Булыр, тамсы ла шикләнмәйем. | Ни капли не сомневаюсь, так и будет. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Өйҙәгеләр ҡаршы килмәне, өй ҙур ҙаһа. | Мои родные не возражали – дом большой, всем хватит места. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Йөҙ һөйләнем дә... | — Сто раз уже об этом говорено-переговорено... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Ризалашайыҡ, – тим Мәүлиҙәгә. | — Давай соглашаться, – говорю Мавлиде. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Кәнсәләр йыйыштырғанда ишеттем, үҙең әйттең дә... | — Когда убирала в конторе, слышала, как ты говорил... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Иреккә! | На волю! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Ҡайҙан белдең уны, Нурия? | — А ты, Нурия, откуда узнала про это? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Унан – туп-тура Мәскәүгә юл ята, дошманды үткәрһәң, баш ҡала ҡоланы, тигән һүҙ. | Оттуда прямая дорога ведет на столицу. Пропустишь врага – считай, война проиграна. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Хисапсы сулаҡ Мансур ағайҙың, әсәйемде алам тип йөрөгән Барыйҙың ҡустыһының инде, өҫтәлендәге сатнаҡ зәңгәр тәрилкә тулы тәмәке төпсөктәрен сүплеккә сығарып ташлайым. | Затем навожу порядок в кабинете счетовода, однорукого дяди Мансура, выбрасываю в мусорное ведро окурки из треснутой синей тарелки. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ә ҡырҡ көндән һуң имам ялан аяҡ ил гиҙгән мосафирға күн итек кейҙереп, саптар бейәһенә атландырып оҙатып ебәргән. | А через сорок дней дервиш отправился странствовать дальше – в кожаных сапогах да на резвом коне. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ата-әсәһе баланы тәҙрә аша һатып ала. Шул саҡта ул ғүмерле була, имеш, ти. | А родители через окно «покупают» своего малыша, и Аллах дарует ему долгую жизнь. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ундай мәлдә тиҙлек хәл итә, беҙҙең старшина әйтә торғайны «реакция» тип. | В такой момент все решает скорость, как говорил наш старшина, «реакция». | https://t.me/bashkort_translate_bot |
«Беҙ әртилгә ҡушылабыҙ, әсәй, мал бүлеп бир!» – тиеүе бөтөнләй аптыратты Зөлхизәне. | Следующие слова сына и вовсе оглушили Зульхизу: — Мама, выдели нам скотину, мы уходим в артель! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
– Хәҙерҙән мин һиңә бер кейем күн итек инселәйем, ҡырҡ көндән һуң, шуғаса иҫән ҡалһа сабый, саптар бейәм – һинеке! | Я подарю тебе, странник, кожаные сапоги, а если сын выживет, через сорок дней отдам своего лучшего коня. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Халыҡ тағы гөжөлдәп алды: | И вдруг толпа выдохнула единым духом: | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Зөлхизә дүрт йәшлек Зәйнуллаһын ҡосаҡлап яңғыҙ ултырып ҡалды. | Зульхиза осталась в доме одна с младшеньким, четырехлетним Зайнуллой. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Шунда Айыусы ҡыҙҙарының береһе мине мейес араһына саҡырҙы. | Тогда одна из аюсинских девчонок поманила меня за печку. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Беләм. | — Знаю. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— «Ҡыҙыҡай» тине бит. | — Сказала же «девочка»! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Нисә йыл икән һуң беҙҙең ауылға? | Сколько же лет нашей деревне? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ҡулымдан етәкләп тышҡа алып сыҡты ла олатай, ауыр көрһөнөп, миңә сер систе: | Затем олатай взял меня за руку, вывел во двор и признался: | https://t.me/bashkort_translate_bot |
– Нурия, миңә тиҙ ауырыу, анһат үлем телә, балам, ошоса йәшәгәнем еткән, шөкөр. | – Нурия, ласточка моя, пожелай мне, чтобы я недолго перед смертью болела и легко отошла на тот свет. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Тағы – кемдең күҙе кемгә төшөүен тикшереү. | Еще – разбирать, кто в кого влюблен. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Әхмәҙин ағай, һиңә был тәмәжниктәр араһында нимәң ҡалған? | – А ты, Ахмадин-агай, что тут делаешь? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Тиҙ яуап бир! | Быстро ответь! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
«Мәскәүҙе һаҡлаусылар» тип инша яҙғас ҡына, күңелемдәге тетрәнеүҙәр дәфтәр битенә төшкәс кенә тынысландым. Төп геройым, әлбиттә, Әхмәҙин Көҫәпҡолов олатай ине. | Немного пришла в себя, лишь когда написала сочинение «Защитники Москвы», где главным моим героем стал мой названый олатай – Ахмадин Кусяпкулов, рядовой пехотинец. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Кәбир, тимәк, һүрәттәрен яртылаш уйлап сығарып төшөрә, үҙенсә күҙаллап? | — Олатай, получается, Кабир наполовину выдумывает свои картины, так ведь? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Һиҙә ҡыйғыр ҡош, һиҙә, – тине олатай. | — Чувствует зоркая птица, чует свободу, – вымолвил дедушка. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Егеп сығыр аты юҡ... | — У него даже захудалой лошадки в хозяйстве нет. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Ә Хрущев белә Жуковтың кем икәнен, шуға яҡын юллатмай ҙа үҙ тирәһенә. | — А Хрущев знает, как велик авторитет Жукова, поэтому держит его подальше от власти. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Мына, башлығығыҙ Шәйәхмәт энекәш үҙе лә ултыра. | Тем более, руководитель ваш, уважаемый Шаяхмет, тут сидит. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ишбирҙеләре тыуғас, өҫтәл аҫтына, бөтә өйгә шул малай хужа булды... | Когда родился Ишбирде, он отнял у нас наше любимое место под большим столом, стал его, да и всего дома, маленьким хозяином... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бүреһуҡҡан олатай өйҙә күҙлек кейеп гәзит уҡып ултыра ине. | Олатай был дома, читал газету. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ҡатын-ҡыҙ күп, әллә ҡайһы арала ҡыйыуланып алғандар, типә-тиң тороп һөйләшәләр ир-ат менән, эштә лә, аш артында ла бергәләр. | Зульхиза в первое время все удивлялась тому, как запросто они привыкли общаться с мужчинами, быть рядом – и на работе, и за столом. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Зәйнулланы йәсленән барып алды ла ҡыуышҡа индереп, кипкән бесән өҫтөнә йоҡларға һалды һәм халыҡ тупланған яҡҡа китте. | Зульхиза забрала Зайнуллу из садика, уложила спать в шалаше и пошла туда, где собрался народ. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Мәҫәлән, Сәйетбаба, иветә? | — Например, село Саитбаба, да, картэсэй? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Әй, минең уландарым ғәзиз түгелме ни, баштарын һалдылар... | Но мои-то для меня тоже единственные, сложили головушки на поле брани... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ә ҡараҡай көндәше тыңлаусан булып сыҡты. | А смуглянка оказалась послушной и расторопной. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Был бала минең һуңғы өмөтөмдөр, моғайын. | — Этот мальчик – последняя надежда моя! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бик тә зыялы булған ул, төркисә лә, фарсыса ла уҡый-яҙа белгән, ти. | Очень грамотный был человек, тюркские языки все знал, так рассказывали старики. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Мең туғыҙ йөҙ егерме һигеҙҙә, тәүге биш йыллыҡ иғлан ителгән йылды, райондан вәкил килеп, халыҡты сходҡа йыйып, ауылдың исемен үҙгәртеү мәсьәләһен күтәрҙе: «Дин – иҫкелек ҡалдығы, бөттө хәҙер Муллаҡайҙар!» – тине. | В 1928 году, когда в стране была объявлена первая пятилетка, сюда приехал представитель из района, собрал всех на сходку и поднял вопрос о переименовании деревни: «Религия – пережиток прошлого! – заявил. – Пора кончать с Муллакаями!» | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ҡунаҡлар Аҡбейеккә, теләмәһә, йәм тапмаһа, Уҡтауға осор. | Совьет гнездо на горе Акбиек. А не захочет, может улететь на Уктау. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Уны ҙур йыйындарға, туйҙарға саҡыралар. | Его обычно зовут играть на большие праздники, мэджлисы. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бушҡа өйрәтмәҫһең, атайым солоҡ балы бирер, ундай бал Айыусыла ғына, йөҙйәшәр ҡарағай ҡыуышында, бер солоҡтан утыҙ кило сыға, тип нығытып та ҡуйҙы. | — За помощь получишь плату, папа привезет вам бортевой мед. Такой добывают лишь у нас в Аюсах, в дуплах, и каждому дереву по сто лет. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Аҡланда ун-ун биш кеше тороп ҡалған. | На поляне осталось человек десять-пятнадцать. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Әммә тәүге реакция: дошманды юҡ итергә! Вәт. | Но первая реакция на фронте одна – уничтожить врага! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Ниңә, Абдрахман харап дөрөҫ әйтә! | Он дело говорит! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Әгәр шул теге донъяның адресын белһәм, хат яҙыр инем, әлеге үтенестәремде теҙеп... | Эх, знать бы адрес, я б написала письмо на тот свет, чтобы там подождали подольше моих дорогих олэсэй и картэсэй. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бына бер мәл уртала усаҡ яҡтыһына бер ир сығып баҫты. Ҡуйынынан ҡурайын алып, ирендәренә терәне. | И тут в крут возле костра вышел мужчина, достал курай из-за пазухи, приставил к губам. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Әлегә ҡыҫҡа кендек тирәһендә минең йәшәйешем, һулышым. | Пока моя жизнь крутится вокруг короткой пуповины. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Шулай тине лә, ҡартәсәйем ялт итеп минең күҙемә ҡарап алды. Аңламаным ҡарашының мәғәнәһен. | Картэсэй бросила на меня быстрый взгляд. Я тогда не поняла значения этого взгляда, не стала расспрашивать. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Их, күпме хәтирәне елгә осорғанмын шулай... | Эх, сколько бесценных воспоминаний улетело на ветер... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Мин уны шәл бәйләргә өйрәткәйнем... | Я ее когда-то учила шали вязать... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Байтаҡ кеше – ат егеп, арбаларға ултырып, йәшерәктәре йәйәүләп Толпарлыға ҡайтып китте. | Часть собравшихся отправилась домой, кто-то на телегах, кто-то пешком. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Блиндажға ҡайтҡас, немең ҡасып китергә итте, шуға аттым, тип аңлата. | Вернувшись в блиндаж, объяснил, что пленный пытался сбежать. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Ишетәм. | — Слышу. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Килмәгәйе... – Шулай тине лә Зөлхизә туҡтап ҡалды. | — Подумаешь... – ответила Зульхиза и осеклась. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Йәл, эйе, ул да әҙәм балаһы, әммә һуғыштың үҙ ҡануны: йә һин дошманды үлтерәһең, йә ул – һине. | Конечно, он тоже человек, но на войне либо ты убиваешь врага, либо он тебя – это закон. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Шулай йәштәр төрлөсә ҡысҡырышып туҡтағас, Аманулла ҡарт тағы яуап телмәре тотто: | Когда молодежь перестала шуметь, обсуждая предложение старейшин, Аманулла-аксакал продолжил речь: | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ә һауын һыйырҙар Ҡушҡайында ҡалды. | Дойные коровы остались на ферме, построенной в Кушкаине. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бөтәһе лә тын ҡалды, хатта усаҡтағы туҙлы ҡайын утыны ла гөжөлдәп сытырламай торҙо. | Все притихли, даже береста, казалось, перестала потрескивать в пламени костра. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Дауам ит, Зөлфәр, маладис, – тигәс, малай ни, дәртләнеп, артабан һөйләргә кереште. | — Молодец, Зульфар, продолжай! – приободрила его. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бәй, Зөлхизә, онотолоп, яртылаш һыуҙан сығып, һыу инәһе кеүек яланғас һерәйеп тора, имеш. | – Зульхиза, заслушавшись, оказывается, почти по пояс высунулась из воды. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Биҙрәләрен оло көршәккә бушатты ла, кәрәкмәһә лә, тағы Биксәнәйгә йүнәлде, үҙе күҙ ҡырыйы менән генә тирә-яҡты һөҙөп ҡарап сыҡты: Абдрахман ҡурайсының эҙе һыуынғайны... | Вылив из ведер воду в большой горшок, снова отправилась на Биксэнэй, краем глаза проверяя: не видать ли Абдрахмана? Но того уже и след простыл... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Ә ҡасан беҙ Толпарлы булып киткәнбеҙ? | — А когда наша деревня стала называться Тулпарлы? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Күк юрғаны күрһәм генә шулай итәм мин... – Был Малик байҙың элекке көтөүсеһе Мөхәрләмдең тауышы. | — Комок в горле застрял, – вторит ему голос Мухарляма, бывшего пастуха Малик-бая. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Был ҡурайҙың тауышында Зөлхизә үҙе белгән бик күп ауаздарҙы таныны: дауыл алдынан ҡарағай урманы шаулай, сылтырап шишмә аға, кәкүк саҡыра, бал ҡорттары безелдәшеп геүелдәй, бөркөт саңҡый, Ҡырластау үренән ашҡынып шарлауыҡ һикерә... | Кураист играл не переставая, одна мелодия сменяла другую, разносясь далеко за пределы Кушкаина. Зульхиза узнавала в звуках музыки и шум сосняка перед бурей, и звонкое журчание родника, и кукование кукушки, и гудение пчел, и клекот беркута... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Уның ауылы тау аръяғында, ана, Аҡбейекте артылһа, ҡайтып та етте булыр, – тине лә Мәғүҙә, шул яҡҡа ҡул болғап ҡуйҙы: – Хуш, Абдрахман! | Его деревня вон за теми горами, как перейдет за Акбиек, считай, почти дома, – сказала Магуза и добавила: – Прощай, Абдрахман! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Беҙҙең менән ҡушыл әртилгә, һауынсы булырһың, ана, Бибисара, Ғәйшә апайҙар менән бергә. | — А ты тоже вступай с нами в артель, будешь дояркой, как тетя Бибисара и тетя Гайша. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Иркен, күп кешегә аш-һыу әҙерләргә оло ҡаҙан, оҙон өҫтәл, һауыт-һаба бар. һый шәп булды. | Свадьбу провели в Кушкаине. Там просторно, есть длинный стол, посуда, большой котел. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бына бит егет нисек фекер йөрөтә, ауылда әрәм булып ятып ҡалырға тейеш түгел ул. Мин ҡартайҙым, ә Кәбир, Ыласынға алданып, Хоҙай биргән һәләтенән йә баш тартыр, шуны ла уйланым әле. | Ему нельзя оставаться в деревне, обязательно надо учиться дальше, развивать свой дар. Я старею, а Кабир, привязавшись к беркуту, вдруг решит остаться, так что это тоже причина с Ыласыном расстаться. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
- Беҙҙең яҡты күмә алмаҫ, ана, шәкәр сөгөлдөрө киңәйә. | — Не бери в голову, наши поля все больше засеваются сахарной свеклой. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Башҡорт ихтилалдарынан шөрләгән батша йәнәптәре лә. | Опасались башкирских восстаний. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Төлкө лә бар, бесәй ҙә, Буратино, моряк – ниндәй генә костюм уйлап тапмағандар. | Кого тут только не было: и кот, и лиса, и моряк, и Буратино! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Бибисара бик өгөтләһә лә, Зөлхизә, Зәйнуллаһы уянып ҡурҡып ҡуйыр тип, һылтаулап, ҡыуышҡа табан китте. | Зульхиза, несмотря на уговоры Бибисары, поспешила к шалашу, к Зайнулле, опасаясь, что мальчик испугается, проснувшись один. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Гөлгәүһәр апай әсәйемдең бер туған һеңлеһеме? — Әтеү. | — Получается, Гульгаухар-апай приходится родной сестрой моей матери? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Күпселеге йәштәр. | В основном – молодежь. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Зөлхизә апай ни хәлдә, ниңә килмәне? | А Зульхиза-апай почему не пришла? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ҡурай эсендә түгел сихыр, Абдрахмандың үҙендә. | – Колдовство не в курае, а в самом Абдрахмане. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
– Төштә күрҙем, әле генә. | Только что во сне видела... | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ә ул үҙе – ҡырҡ өҫтөндә! | А она гораздо старше. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Миңә берәү ҙә әйткәне юҡсы. | — А мне никто не говорил. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Риза булыр ҙа ҡуйыр ине Мөхәрләм, ауыл йәштәре комсомол туйы көҫәй. | Мухарлям был, конечно же, не против, но сельская молодежь требовала комсомольскую свадьбу. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Юҡ. | — Нет. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Малик бай үҙе ҡойроғон ҡыҫып ултыра, ишетелеп тора бит, һөргөнгә һөрәләр, ти, бәғзеләрҙе. | Малик-бай против вас не идет, его, говорят, самого собираются выслать в Сибирь. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Абдрахман тышта ҡалды. | Абдрахман остался стоять возле ворот. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Моғайын, Ыласын менән һунарға сыҡҡандарҙыр?! | Ах, наверное, они с Ыласыном открыли охоту! | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ошонда йәшәп, ҡартайып донъя ҡуйған. Ғаилә ҡормаған, нәҫеле ҡалмаған, ҡыҙғанысҡа ҡаршы. | Здесь он и прожил всю жизнь, служил в мечети, не женился, к сожалению, не оставил потомков. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Тиҙерәк берәй һөнәр алып, аҡса эшләй башлағы, әсәйемә ярҙам итәһе килә... һы, башта һигеҙенсене ослап, таныҡлыҡ алаһы бар әле. | То ли податься в библиотечный техникум, то ли окончить одиннадцать классов и пойти в педагогический институт. Хочу поскорее освоить какую-нибудь профессию, начинать зарабатывать, помогать маме. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Комсомол туйын йәштәр, бер дәрт иткәс, барыбер уҙғарҙы, тик бүтән пар менән. | Впрочем, комсомольскую свадьбу в деревне все-таки отгуляли, но с другой молодой парой. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Ә һеҙҙе, бигерәк тә һине, Мәүлиҙә, ебәрерҙәрме һуң өйҙәгеләрең? | А вот вас, особенно тебя, Мавлида, отпустят ли родители в Уфу? | https://t.me/bashkort_translate_bot |
Уңарсы минең аяғым йылынып, тирләп китте. Инәйҙең шәлен бөкләп һандыҡ өҫтөнә һалдым да һорай ҡуйҙым: | К тому времени ноги у меня отогрелись, даже вспотели, я скинула шаль и положила ее на сундук. | https://t.me/bashkort_translate_bot |
— Училищела уҡыу дүрт йыл, ти. | — Говорят, в училище надо целых четыре года учиться. | https://t.me/bashkort_translate_bot |