Book,Page,LineNumber,Text
12,0022,001,เติม พึงเปลี่ยนใช้ให้พอเหมาะ เช่น อุ. ที่ ๕.
12,0022,002,อนึ่ง บทอุปมาลิงคัตถะโดยมาก อาจเป็นอุปมาวิเสสนะก็ได้อัน
12,0022,003,จักกล่าวในตอนที่ว่าด้วยบทคุณนาม เว้นแต่บ้างแห่ง เป็นได้และ
12,0022,004,เหมาะแต่เป็นอุปมาลิงคัตถะอย่างเดียว เช่น อุ. ที่ ๑ และที่ ๒.
12,0022,005,สยกัตตา
12,0022,006,๒. เป็นผู้ทำเองให้พากย์ที่เป็นกัตตุวาจก เรียกชื่อว่า สยกตฺตา
12,0022,007,อุ. ปุตฺโต ชายติ.
12,0022,008,อธิบาย: [๑] สยกัตตา หมายความว่า ผู้ทำเอง ในพากย์
12,0022,009,ที่เป็นกัตตุวาจก อุ. ปุตฺโต ชายติ (ในแบบ) 'บุตรย่อมเกิด' ปุตฺโต
12,0022,010,เป็น สยกัตตา ใน ชาติ เพราะเป็นผู้ทำคือเกิดเอง. อุปสนฺโต
12,0022,011,สุขํ เสติ. 'ผู้สงบรำงับย่อมอยู่เป็นสุข.'
12,0022,012,[ ๒ ] ในนามพากยางค์และคุณพากยางค์ หรือในประโยค
12,0022,013,ลิงคัตถะ ที่อาจเติมกิริยาว่ามีว่าเป็นเข้ามาคุมพากย์ได้ [มักเป็นโหติ ].
12,0022,014,ถ้าเติมเข้ามา บทประธานก็กลายเป็น สยกัตตา ไป อุ. ลูขํ [ โหติ ]
12,0022,015,เม ทานํ.
12,0022,016,[ ๓ ] บทกิริยากิตก์ที่ประกอบด้วย ตุํ ปัจจัยที่เป็น กัตตา เรียก
12,0022,017,ชื่อพิเศษกันว่า ตุมัตถกัตตา อุ:-
12,0022,018,๑) ภิกฺขุนา นาม กายาทีนิ รกฺขิตุํ วฏฺฏติ. [ ฉพฺพคฺคิย.
12,0022,019,๖/๑๙๐ ]. ธรรมดาว่า ภิกษุรักษากายทวารเป็นต้นย่อมควร.
12,0022,020,๒) ยุตฺตํ ปน ตุมฺหากํ อปฺปมตฺตกํ อุทกํ นิสฺสาย
12,0022,021,อนคฺเฆ ขตฺติเย นาเสตุํ. [าตกานํ กลหวูปสมน. ๖/๑๒๒ ]