idx
stringlengths
8
9
grc
stringlengths
20
432
ell
stringlengths
28
556
Dem 15 1
Οἶμαι δεῖν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, περὶ τηλικούτων βουλευομένους διδόναι παρρησίαν ἑκάστῳ τῶν συμβουλευόντων.
Άνδρες Αθηναίοι, νομίζω πως πρέπει, όταν παίρνετε αποφάσεις για τόσο μεγάλα ζητήματα, να δίνετε απόλυτη ελευθερία λόγου στον καθένα που θέλει να σας συμβουλέψει.
Dem 15 1
ἐγὼ δ᾿ οὐδεπώποθ᾿ ἡγησάμην χαλεπὸν τὸ διδάξαι τὰ βέλτισθ᾿ ὑμᾶς (ὡς γὰρ εἰπεῖν ἁπλῶς, ἅπαντες ὑπάρχειν ἐγνωκότες μοι δοκεῖτε), ἀλλὰ τὸ πεῖσαι πράττειν ταῦτα.
Όσο για μένα ποτέ ως τώρα δε θεώρησα δύσκολο να σας υποδείξω ποιο είναι το καλύτερο (αυτό, για να μιλήσω ειλικρινά, όλοι σας μου φαίνεται πως το ξέρετε καλά), αλλά να σας πείσω να το πράξετε·
Dem 15 1
ἐπειδὰν γάρ τι δόξῃ καὶ ψηφισθῇ, τότ᾿ ἴσον τοῦ πραχθῆναι ἀπέχει ὅσονπερ πρὶν δόξαι.
γιατί, όταν κάτι θεωρηθεί σωστό και ψηφιστεί, ακόμα και τότε απέχει τόσο από την εκτέλεση, όσο και πριν αποφασιστεί.
Dem 15 2
ἔστι μὲν οὖν ἓν ὧν ἐγὼ νομίζω χάριν ὑμᾶς τοῖς θεοῖς ὀφείλειν, τὸ τοὺς διὰ τὴν αὑτῶν ὕβριν ὑμῖν πολεμήσαντας οὐ πάλαι νῦν ἐν ὑμῖν μόνοις τῆς αὑτῶν σωτηρίας ἔχειν τὰς ἐλπίδας.
Συμβαίνει λοιπόν ένα γεγονός από εκείνα για τα οποία πιστεύω πως χρωστάτε ευγνωμοσύνη στους θεούς: οι άνθρωποι που εδώ και λίγο καιρό από τη θρασύτητά τους πολέμησαν εναντίον σας, τώρα στηρίζουν τις ελπίδες της σωτηρίας τους μόνο σ' εσάς.
Dem 15 2
ἄξιον δ᾿ ἡσθῆναι τῷ παρόντι καιρῷ.
Και αξίζει να χαρείτε με την τωρινή ευκαιρία·
Dem 15 2
συμβήσεται γὰρ ὑμῖν, ἐὰν ἃ χρὴ βουλεύσησθ᾿ ὑπὲρ αὐτοῦ, τὰς παρὰ τῶν διαβαλλόντων τὴν πόλιν ἡμῶν βλασφημίας ἔργῳ μετὰ δόξης καλῆς ἀπολύσασθαι.
γιατί, αν αποφασίσετε σωστά σ' αυτήν την περίσταση, θα κατορθώσετε να αναιρέσετε έμπρακτα τις συκοφαντίες αυτών που δυσφημούν την πόλη μας και να κερδίσετε συνάμα καλή φήμη.
Dem 15 3
ᾐτιάσαντο μὲν γὰρ ἡμᾶς ἐπιβουλεύειν αὑτοῖς Χῖοι καὶ Βυζάντιοι καὶ Ῥόδιοι, καὶ διὰ ταῦτα συνέστησαν ἐφ᾿ ἡμᾶς τὸν τελευταῖον τουτονὶ πόλεμον.
Μας κατηγόρησαν λοιπόν οι Χίοι, οι Βυζάντιοι και οι Ρόδιοι ότι μηχανορραφούμε εναντίον τους και γι' αυτό οργάνωσαν εναντίον μας αυτόν τον τελευταίο πόλεμο.
Dem 15 3
φανήσεται δ᾿ ὁ μὲν πρυτανεύσας ταῦτα καὶ πείσας Μαύσωλος, φίλος εἶναι φάσκων Ῥοδίων, τὴν ἐλευθερίαν αὐτῶν ἀφῃρημένος, οἱ δ᾿ ἀποδείξαντες ἑαυτοὺς συμμάχους Χῖοι καὶ Βυζάντιοι τοῖς ἀτυχήμασιν αὐτῶν οὐ βεβοηθηκότες,
Θα φανεί όμως καθαρά ότι ο Μαύσωλος, που τους υποκίνησε σ' αυτά και τους έπεισε, με τον ισχυρισμό πως είναι φίλος των Ροδίων, τους έχει στερήσει την ελευθερία τους και ότι οι Χίοι και οι Βυζάντιοι, που παρίσταναν τους συμμάχους, δεν τους βοήθησαν στις κακοτυχίες τους·
Dem 15 4
ὑμεῖς δ᾿, οὓς ἐφοβοῦντο, μόνοι τῶν πάντων τῆς σωτηρίας αὐτοῖς αἴτιοι.
ενώ εσείς, που σας φοβόνταν, μόνοι από όλους σταθήκατε η αιτία της σωτηρίας τους.
Dem 15 4
ἐκ δὲ τοῦ ταῦθ᾿ ὑφ᾿ ἁπάντων ὀφθῆναι ποιήσετε τοὺς πολλοὺς ἐν ἁπάσαις ταῖς πόλεσι τοῦτο ποιεῖσθαι σύμβολον τῆς αὑτῶν σωτηρίας, ἐὰν ὑμῖν ὦσι φίλοι.
Κι όταν όλοι τα δουν αυτά, θα κάνετε τους δημοκρατικούς σε όλες τις πόλεις να θεωρούν τη φιλία σας εγγύηση για την ασφάλειά τους·
Dem 15 4
οὗ μεῖζον οὐδὲν ἂν ὑμῖν γένοιτ᾿ ἀγαθόν, ἢ παρὰ πάντων ἑκόντων ἀνυπόπτου τυχεῖν εὐνοίας.
δε θα μπορούσε να υπάρξει μεγαλύτερο πλεονέκτημα για σας από το να επιτύχετε τη φιλία όλων πρόθυμα και χωρίς υποψία.
Dem 15 5
Θαυμάζω δ᾿ ὅτι τοὺς αὐτοὺς ὁρῶ ὑπὲρ μὲν Αἰγυπτίων τἀναντία πράττειν βασιλεῖ τὴν πόλιν πει θοντας, ὑπὲρ δὲ τοῦ Ῥοδίων δήμου φοβουμένους τὸν ἄνδρα τοῦτον. καίτοι τοὺς μὲν Ἕλληνας ὄντας ἅπαντες ἴσασι, τοὺς δ᾿ ἐν τῇ ἀρχῇ τῇ ᾿κείνου μεμερισμένους.
Μου κάνει κατάπληξη που βλέπω τους ίδιους ανθρώπους να παροτρύνουν την πόλη να αντιταχτεί στο βασιλιά για χάρη των Αιγυπτίων, ενώ από την άλλη πλευρά, όταν πρόκειται για το δήμο των Ροδίων, να φοβούνται τον άνθρωπο αυτόν, παρόλο που όλοι ξέρουν ότι οι Ρόδιοι είναι Έλληνες, ενώ οι Αιγύπτιοι θεωρούνται τμήμα της επικράτειας του βασιλιά.
Dem 15 6
οἶμαι δ᾿ ὑμῶν μνημονεύειν ἐνίους, ὅτι ἡνίκ᾿ ἐβουλεύεσθ᾿ ὑπὲρ τῶν βασιλικῶν, παρελθὼν πρῶτος ἐγὼ παρῄνεσα, οἶμαι δὲ καὶ μόνος ἠ δεύτερος εἰπεῖν, ὅτι μοι σωφρονεῖν ἂν δοκεῖτε, εἰ τὴν πρόφασιν τῆς παρασκευῆς μὴ τὴν πρὸς ἐκεῖ νον ἔχθραν ποιοῖσθε, ἀλλὰ παρασκευάζοισθε μὲν πρὸς τοὺς ὑπάρχοντας ἐχθρούς, ἀμύνοισθε δὲ κἀκεῖνον, ἐὰν ὑμᾶς ἀδικεῖν ἐπιχειρῇ.
Μερικοί από σας θυμούνται, πιστεύω, πως, όταν συζητούσατε για την πολιτική σας προς το βασιλιά, ανέβηκα στο βήμα και πρώτος εγώ σας παρακίνησα, νομίζω μάλιστα πως ήμουν ο μόνος ή ο δεύτερος που σας είπα ότι θα θεωρούσα φρόνιμο να μην προβάλετε ως δικαιολογία για την πολεμική σας προετοιμασία το μίσος σας προς εκείνον, αλλά να προετοιμάζεστε εναντίον των εχθρών σας και να αποκρούσετε κι εκείνον, αν δοκιμάσει να σας βλάψει.
Dem 15 6
καὶ οὐκ ἐγὼ μὲν εἶπον ταῦτα, ὑμῖν δ᾿ οὐκ ἐδόκουν ὀρθῶς λέγειν, ἀλλὰ καὶ ὑμῖν ἤρεσκε ταῦτα.
Ούτε είπα εγώ λόγια που δεν τα βρήκατε σωστά, αλλά, αντίθετα, τέτοια που κι εσείς τα εγκρίνατε.
Dem 15 7
ἀκόλουθος τοίνυν ὁ νῦν λόγος ἐστί μοι τῷ τότε ῥηθέντι.
Ο σημερινός μου λοιπόν λόγος είναι σύμφωνος με όσα είπα τότε.
Dem 15 7
ἐγὼ γάρ, εἰ βασιλεὺς παρ᾿ αὑτὸν ὄντα με σύμβουλον ποιοῖτο, ταὔτ᾿ ἂν αὐτῷ παραινέσαιμ᾿ ἅπερ ὑμῖν, ὑπὲρ μὲν τῶν αὑτοῦ πολεμεῖν, ἐάν τις ἐναντιῶται τῶν Ἑλλήνων, ὧν δὲ μηδὲν αὐτῷ προσήκει, τ ούτων μηδ᾿ ἀντιποιεῖσθαι τὴν ἀρχήν.
Δηλαδή, αν ο βασιλιάς των Περσών με είχε κοντά του και μ' έκανε σύμβουλό του, εγώ θα τον συμβούλευα αυτά που παρακινώ κι εσάς: αν κάποιοι από τους Έλληνες του δειχτούν εχθρικοί, να πολεμήσει για ό,τι του ανήκει· όσα όμως δεν του ανήκουν, γι' αυτά καλύτερα να μην προβάλλει αξιώσεις.
Dem 15 8
εἰ μὲν οὖν ὅλως ἐγνώκατ᾿, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅσων ἂν βασιλεὺς ἐγκρατὴς γένηται φθάσας ἢ παρακρουσάμενός τινας τῶν ἐν ταῖς πόλεσι, παραχωρεῖν, οὐ καλῶς ἐγνώκατε, ὡς ἐγὼ κρίνω.
Αν λοιπόν έχετε πάρει απόφαση, άνδρες Αθηναίοι, γενικά να παραχωρείτε στο βασιλιά της Περσίας όσα ενεργώντας αιφνιδιαστικά ή εξαπατώντας μερικούς πολίτες κυριεύει, δεν αποφασίσατε, κατά την κρίση μου, σωστά.
Dem 15 8
εἰ δ᾿ ὑπὲρ τῶν δικαίων καὶ πολεμεῖν, ἂν τούτου δέῃ, καὶ πάσχειν ὁτιοῦν οἴεσθε χρῆναι, πρῶτον μὲν ὑμῖν ἧττον δεήσει τούτων, ὅσῳ ἂν μᾶλλον ἐγνωκότες ἦτε ταῦτα, ἔπειθ᾿ ἃ προσήκει φρονεῖν δόξετε.
Αν όμως πιστεύετε πως έχετε καθήκον και να πολεμάτε για την υπεράσπιση του δικαίου, αν χρειαστεί, και να υποφέρετε ο,τιδήποτε, πρώτα τόσο λιγότερο θα είναι απαραίτητα όλα τούτα, όσο πιο σταθερά αποφασισμένοι είστε γι' αυτά, και έπειτα θα δείξετε ότι σκέφτεστε ορθά.
Dem 15 9
Ὅτι δ᾿ οὐδὲν καινὸν οὔτ᾿ ἐγὼ λέγω νῦν κελεύων Ῥοδίους ἐλευθεροῦν, οὔθ᾿ ὑμεῖς, ἂν πεισθῆτέ μοι, ποιήσετε, τῶν γεγενημένων ὑμᾶς τι καὶ συνενηνοχότων ὑπομνήσω.
Εξάλλου ούτε εγώ σας λέγω τίποτε καινούριο τώρα που σας προτρέπω να ελευθερώσετε τους Ροδίους, ούτε κι εσείς θα κάνετε κάτι τέτοιο, αν πειστείτε στα λόγια μου· θα σας το δείξω θυμίζοντάς σας γεγονότα που σας ωφέλησαν.
Dem 15 9
ὑμεῖς ἐξεπέμψατε Τιμόθεόν ποτ᾿, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, βοηθήσοντ᾿ Ἀριοβαρζάνῃ, προσγράψαντες τῷ ψηφίσματι ᾿μὴ λύοντα τὰς σπονδὰς τὰς πρὸς τὸν βασιλέα.᾿
Εσείς κάποτε, άνδρες Αθηναίοι, στείλατε τον Τιμόθεο για να βοηθήσει τον Αριοβαρζάνη προσθέτοντας στο ψήφισμά σας τον όρο «χωρίς να παραβιάσει τη συνθήκη με το βασιλιά».
Dem 15 9
ἰδὼν δ᾿ ἐκεῖνος τὸν μὲν Ἀριοβαρζάνην φανερῶς ἀφεστῶτα βασιλέως, Σάμον δὲ φρουρουμένην ὑπὸ Κυπροθέμιδος, ὃν κατέστησε Τιγράνης ὁ βασιλέως ὕπαρχος, τῷ μὲν ἀπέγνω μὴ βοηθεῖν, τὴν δὲ προσκαθεζόμενος καὶ βοηθήσας ἠλευθέρωσε.
Όταν εκείνος είδε ότι ο Αριοβαρζάνης είχε ανοιχτά στασιάσει εναντίον του βασιλιά και ότι τη Σάμο φρουρούσε ο Κυπρόθεμης, τον οποίο τοποθέτησε ο ύπαρχος του βασιλιά Τιγράνης, τότε τον Αριοβαρζάνη αποφάσισε να μην τον βοηθήσει, τη Σάμο όμως την πολιόρκησε και με τη βοήθεια αυτή την ελευθέρωσε.
Dem 15 10
καὶ μέχρι τῆς τήμερον ἡμέρας οὐ γέγονεν πόλεμος διὰ ταῦθ᾿ ὑμῖν.
Ως σήμερα για την ενέργεια αυτή δεν έχει γίνει πόλεμος εναντίον σας.
Dem 15 10
οὐ γὰρ ὁμοίως οὐδεὶς ὑπέρ τε τοῦ πλεονεκτεῖν πολεμήσειεν ἂν καὶ τῶν ἑαυτοῦ, ἀλλ᾿ ὑπὲρ μὲν ὧν ἐλαττοῦνται μέχρι τοῦ δυνατοῦ πάντες πολεμοῦσιν, ὑπὲρ δὲ τοῦ πλεονεκτεῖν οὐχ οὕτως, ἀλλ᾿ ἐφίενται μέν, ἐάν τις ἐᾷ, ἐὰν δὲ κωλυθῶσιν, οὐδὲν ἠδικηκέναι τοὺς ἐναντιωθέντας αὐτοῖς ἡγοῦνται.
Γιατί κανείς δε θα έμπαινε σε πόλεμο το ίδιο εύκολα για να αυξήσει τα πλούτη του, όσο για να υπερασπίσει αυτά που έχει: για όσα χάνουν, όλοι πολεμούν όσο κρατούν οι δυνάμεις τους, δεν κάνουν όμως το ίδιο και για να αυξήσουν όσα έχουν. Επιθυμούν βέβαια να αποκτήσουν κι άλλα, όταν τους το επιτρέπουν, αν όμως εμποδιστούν, δεν αισθάνονται καθόλου ότι αυτοί που τους εναντιώθηκαν τους αδίκησαν.
Dem 15 11
Ὅτι δ᾿ οὐδ᾿ ἂν ἐναντιωθῆναί μοι δοκεῖ τῇ πράξει ταύτῃ νῦν Ἀρτεμισία τῆς πόλεως οὔσης ἐπὶ τ ῶν πραγμάτων, μίκρ᾿ ἀκούσαντες σκοπεῖτε εἴτ᾿ ὀρθῶς λογίζομαι ταῦτ᾿ εἴτε μή.
Ούτε και η Αρτεμισία νομίζω πως θα εναντιωθεί στην ενέργειά μας τη στιγμή τούτη, αν η πόλη μας επιχειρήσει ανάμειξη στα πράγματα της Ρόδου. Ακούστε με λίγο και κρίνετε, αν ζυγίζω τα πράγματα σωστά ή όχι.
Dem 15 11
ἐγὼ νομίζω, πράττοντος μὲν ἐν Αἰγύπτῳ πάνθ᾿ ὡς ὥρμηκε βασιλέως, σφόδρ᾿ ἂν Ἀρτεμισίαν πειραθῆναι περιποιῆσαι Ῥόδον αὐτῷ, οὐ τῇ βασιλέως εὐνοίᾳ, ἀλλὰ τῷ βούλεσθαι πλησίον αὐτῆς διατρίβοντος ἐκείνου μεγάλην εὐεργεσίαν καταθέσθαι πρὸς αὐτόν, ἵν᾿ ὡς οἰκειότατ᾿ αὐτὴν ἀποδέχηται.
Εγώ λοιπόν νομίζω ότι, αν όλες οι υποθέσεις του βασιλιά στην Αίγυπτο πηγαίνουν όπως τις θέλει, τότε η Αρτεμισία με πάρα πολλή ζέση θα επιχειρούσε να εξασφαλίσει τη Ρόδο γι' αυτόν, όχι από φιλική διάθεση απέναντί του, αλλά επειδή επιθυμεί, εφόσον εκείνος βρίσκεται στην περιοχή της, να του προσφέρει μια μεγάλη υπηρεσία, για να έχει όσο γίνεται μεγαλύτερη την εύνοιά του.
Dem 15 12
πράττοντος δ᾿ ὡς λέγεται, καὶ διημαρτηκότος οἷς ἐπεχείρησεν, ἡγεῖσθαι τὴν νῆσον ταύτην, ὅπερ ἔστιν, ἄλλο μὲν οὐ δὲν ἂν εἶναι βασιλεῖ χρησίμην ἐν τῷ παρόντι, τῆς δ᾿ αὑτῆς ἀρχῆς ἐπιτείχισμα πρὸς τὸ μηδ᾿ ὁτι οῦν παρακινεῖν.
Αν όμως, όπως λέγεται, έχει αποτύχει τελείως στις επιχειρήσεις του, η Αρτεμισία θα πρέπει να πιστεύει, όπως και είναι η αλήθεια, ότι το νησί αυτό δε χρησιμεύει σε τίποτα στο βασιλιά προς το παρόν· θα είναι μόνο γι' αυτόν, ένας φραγμός στη δική της εξουσία, ώστε να μην του δημιουργεί τυχόν ενοχλήσεις.
Dem 15 12
ὥστε μοι δοκεῖ μᾶλλον ἂν ὑμᾶς ἔχειν μὴ φανερῶς αὐτῆς ἐνδούσης, ἢ ᾿κεῖνον λαβ εῖν βούλεσθαι.
Επομένως μου φαίνεται ότι εκείνη προτιμά να κατέχετε εσείς το νησί, χωρίς όμως να σας το παραδώσει φανερά, παρά να το πάρει εκείνος.
Dem 15 12
οἶμαι μὲν οὖν οὐδὲ βοηθήσειν αὐτήν, ἂν δ᾿ ἄρα τοῦτο ποιῇ, φαύλως καὶ κακῶς.
Νομίζω λοιπόν πως ούτε βοήθεια θα στείλει, κι αν ίσως το κάμει, θα το κάμει απρόθυμα και με δυσκολία.
Dem 15 13
επεὶ καὶ βασιλέα γε, ὅ τι μὲν ποιήσει μὰ Δί᾿ οὐκ ἂν εἴποιμ᾿ ἔγωγ᾿ ὡς οἶδα, ὅτι μέντοι συμφ έρει τῇ πόλει δῆλον ἤδη γενέσθαι πότερ᾿ ἀντιποιήσεται τῆς πόλεως τῆς Ῥοδίων ἢ οὔ, τοῦτ᾿ ἂν ἰσχυρισαίμην.
Όσο για το βασιλιά, το τι θα πράξει αυτός, μα το Δία, δε θα έλεγα πως εγώ το ξέρω, θα υποστήριζα όμως με επιμονή ότι συμφέρει στην πόλη μας να ξεκαθαριστεί αμέσως ένα από τα δυο, αν εκείνος θα διεκδικήσει την πόλη των Ροδίων ή όχι.
Dem 15 13
οὐ γὰρ ὑπὲρ Ῥοδίων βουλευτέον, ὅταν ἀντιποιῆται, μόνον, ἀλλ᾿ ὑπὲρ ἡμῶν αὐτῶν καὶ τῶν πάντων Ἑλλήνων.
Γιατί, αν τη διεκδικήσει, τότε δε θα πρέπει να συζητάμε για τη σωτηρία των Ροδίων μόνο, αλλά για μας τους ίδιους και για όλους τους Έλληνες.
Dem 15 14
Οὐ μὴν οὐδ᾿ ἂν εἰ δι᾿ αὑτῶν εἶχον τὴν πόλιν οἱ νῦν ὄντες ἐν αὐτῇ Ῥόδιοι, παρῄνεσ᾿ ἂν ὑμῖν τούτους ἑλέσθαι, οὐδ᾿ εἰ πάνθ᾿ ὑπισχνοῦνθ᾿ ὑμῖν ποιήσειν.
Κι αν ακόμα εκείνοι οι Ρόδιοι που τώρα έχουν την εξουσία κρατούσαν την πόλη με τη δική τους δύναμη, ούτε και τότε θα σας συμβούλευα να τους προτιμήσετε για συμμάχους, ακόμη κι αν σας υπόσχονταν ότι θα κάμουν τα πάντα για χάρη σας.
Dem 15 14
ὁρῶ γὰρ αὐτοὺς τὸ μὲν πρῶτον, ὅπως καταλύσωσι τὸν δῆμον, προσλαβόντας τινὰς τῶν πολιτῶν, ἐπειδὴ δὲ τοῦτ᾿ ἔπραξαν, πάλιν ἐκβαλόντας τούτους.
Και τούτο, γιατί βλέπω ότι αυτοί, για να καταλύσουν το δημοκρατικό πολίτευμα, πήραν στην αρχή με το μέρος τους μερικούς πολίτες, και όταν το κατόρθωσαν, τους εξόρισαν πάλι.
Dem 15 14
τοὺς οὖν μηδετέροις πιστῶς κεχρημένους οὐδ᾿ ἂν ὑμῖν βεβαίους ἡγοῦμαι γενέσθαι συμμάχους.
Εκείνοι λοιπόν που δε στάθηκαν πιστοί σε κανένα από τα δύο μέρη δεν πιστεύω ότι μπορούν να γίνουν σταθεροί σύμμαχοι σ' εσάς.
Dem 15 15
καὶ ταῦτ᾿ οὐδεπώποτ᾿ εἶπον ἄν, εἰ τῷ Ῥοδίων δήμῳ μόνον ἡγούμην συμφέρειν.
Όλα αυτά ποτέ δε θα τα έλεγα, αν πίστευα ότι συμφέρουν μόνο στους δημοκρατικούς της Ρόδου.
Dem 15 15
οὔτε γὰρ προξενῶ τῶν ἀνδρῶν οὔτ᾿ ἰδίᾳ ξένος αὐτῶν οὐδείς ἐστί μοι.
Ούτε εκπρόσωπος των συμφερόντων τους είμαι, ούτε ιδιαίτερος φίλος με κανέναν τους.
Dem 15 15
οὐ μη ν οὐδ᾿ εἰ ταῦτ᾿ ἀμφότερ᾿ ἦν, εἰ μὴ συμφέρειν ὑμῖν ἡγούμην, εἶπον ἄν, ἐπεὶ Ῥοδίοις γε, ει οἷόν τε τοῦτ᾿ εἰπεῖν τῷ συναγορεύοντι τῇ σωτηρίᾳ αὐτῶν, συγχαίρω τῶν γεγενημένων.
Ούτε εξάλλου, κι αν ακόμα και τα δύο συνέβαιναν, θα μιλούσα έτσι, αν δεν το θεωρούσα δικό σας συμφέρον, επειδή για τους Ροδίους βέβαια ―αν επιτρέπεται να το πει αυτό εκείνος που συνηγορεί για τη σωτηρία τους― χαίρομαι και εγώ μαζί σας γι' αυτά που έπαθαν.
Dem 15 15
τοῦ κομίς ασθαι γὰρ τὰ ὑμέτερ᾿ ὑμῖν φθονήσαντες τὴν ἑαυτῶν ἐλευθερίαν ἀπολωλέκασι, καὶ παρὸν αὐτοῖς Ἕλλησι καὶ βελτίοσιν αὐτῶν [ὑμῖν] ἐξ ἴσου συμμαχεῖν, βαρβάροις καὶ δούλοις, οὓς εἰς τὰς ἀκροπόλει ς παρεῖνται, δουλεύουσιν.
Γιατί με το να αρνηθούν να σας αφήσουν να πάρετε ό,τι σας ανήκε έχουν χάσει την ελευθερία τους, και ενώ ήταν στο χέρι τους να είναι ισότιμοι σύμμαχοι μ' εσάς, που είστε Έλληνες και ανώτεροί τους, έχουν γίνει δούλοι σε βαρβάρους και δούλους, τους οποίους άφησαν να μπουν στις ακροπόλεις τους.
Dem 15 16
ὀλίγου δὲ δέω λέγειν, ἐὰν αὐτοῖς ὑμεῖς ἐθελήσητε βοηθῆσαι, ὡς καὶ συνε νήνοχε ταῦτ᾿ αὐτοῖς.
Σχεδόν θα έλεγα μάλιστα ότι, αν θελήσετε να τους βοηθήσετε, το πάθημά τους θα τους έχει ωφελήσει.
Dem 15 16
εὖ μὲν γὰρ πράττοντες οὐκ οἶδ᾿ εἴ ποτ᾿ ἂν εὖ φρονῆσαι ἠθέλησαν, ὄντες Ῥόδιοι, ἔργῳ δὲ πειραθέντες καὶ διδαχθέντες ὅτι πολλῶν κακῶν ἡ ἄνοι᾿ αἰτία τοῖς πολλοῖς γίγνεται, τάχ᾿ ἄν, εἰ τύχοιεν, σωφρονέστεροι πρὸς τὸν λοιπὸν τοῦ χρόνου γένοιντο.
Γιατί, ως Ρόδιοι που είναι, δεν ξέρω αν θα ήθελαν ποτέ να σκεφτούν σωστά, εφόσον τα πράγματα τους έρχονταν ευνοϊκά· αφού όμως δοκίμασαν την εμπειρία και διδάχτηκαν ότι η απερισκεψία γίνεται αιτία πολλών κακών σε μία δημοκρατική πολιτεία, ίσως καμιά φορά γίνουν στο μέλλον φρονιμότεροι.
Dem 15 16
τοῦτο δ᾿ οὐ μικρὰν ὠφέλειαν αὐτοῖς ἡγοῦμαι.
Τούτο δεν το θεωρώ μικρή ωφέλεια γι' αυτούς.
Dem 15 16
φημὶ δὴ χρῆναι πειρᾶσθαι σῴζειν τοὺς ἄνδρας καὶ μὴ μνησικακεῖν, ἐνθυμουμένους ὅτι πολλὰ καὶ ὑμεῖς ὑπὸ τῶν ἐπιβουλευσάντων ἐξηπάτησθε, ὧν οὐδενὸς αὐτοὶ δοῦναι δίκην δίκαιον ἂν εἶναι φήσαιτε.
Έχω λοιπόν τη γνώμη ότι είναι ανάγκη να επιχειρήσετε να σώσετε τους ανθρώπους και να μη μνησικακείτε, κάνοντας τη σκέψη ότι πολλές φορές κι εσείς εξαπατηθήκατε από ανθρώπους με επίβουλα σχέδια, δε θα λέγατε όμως πως είναι δίκαιο να τιμωρηθείτε εσείς για κανένα από τα σφάλματα αυτά.
Dem 15 17
Ὁρᾶτε δὲ κἀκεῖν᾿, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ὅτι πολλοὺς ὑμεῖς πολέμους πεπολεμήκατε καὶ πρὸς δημοκρατίας καὶ πρὸς ὀλιγαρχίας.
Σκεφτείτε όμως και κάτι άλλο, άνδρες Αθηναίοι, ότι πολλές φορές έχετε πολεμήσει και με δημοκρατικά καθεστώτα και με ολιγαρχικά.
Dem 15 17
καὶ τοῦτο μὲν ἴστε καὶ αὐτοί.
Αυτό το ξέρετε κι εσείς οι ίδιοι.
Dem 15 17
ἀλλ᾿ ὑπὲρ ὧν πρὸς ἑκατέρους ἔσθ᾿ ὑμῖν ὁ πόλεμος, τοῦτ᾿ ἴσως ὑμῶν οὐδεὶς λογίζεται.
Για ποιες αιτίες όμως γίνεται ο πόλεμος στη μία ή στην άλλη περίπτωση, αυτό κανείς σας ίσως δεν το εξετάζει.
Dem 15 17
ὑπὲρ τίνων οὖν ἐστίν;
Για ποιο λόγο λοιπόν γίνεται;
Dem 15 17
πρὸς μὲν τοὺς δήμους ἢ περὶ τῶν ἰδίων ἐγκλημάτων, οὐ δυνηθέντων δημοσίᾳ διαλύσασθαι ταῦτα, ἢ περὶ γῆς μέρους ἢ ὅρων ἢ φιλονικίας ἢ τῆς ἡγεμονίας.
Με τα δημοκρατικά καθεστώτα πολεμάτε ή για ιδιωτικές διαφορές που δεν μπόρεσαν να επιλυθούν με δημόσια συμφωνία ή για μερίδιο γης ή για συνοριακή διαφορά ή από ανταγωνισμό ή για χάρη της ηγεμονίας.
Dem 15 17
πρὸς δὲ τὰς ὀλιγαρχίας ὑπὲρ μὲν τούτων οὐδενός, ὑπὲρ δὲ τῆς πολιτείας καὶ τῆς ἐλευθερίας.
Με τις ολιγαρχίες όμως δεν πολεμάτε για κανέναν από τους λόγους αυτούς, παρά για την υπεράσπιση της δημοκρατίας και της ελευθερίας.
Dem 15 18
ὥστ᾿ ἔγωγ᾿ οὐκ ἂν ὀκνήσαιμ᾿ εἰπεῖν μᾶλλον ἡγεῖσθαι συμφέρειν δημοκρατουμένους τοὺς Ἕλληνας ἅπαντας πολεμεῖν ὑμῖν ἢ ὀλιγαρχουμένους φίλους εἶναι.
Γι' αυτό και δε θα δίσταζα να πω ότι πρέπει να θεωρείτε πως πιο πολύ σας συμφέρει να είναι όλοι οι Έλληνες εχθροί σας και να έχουν δημοκρατικό πολίτευμα, παρά να είναι φίλοι σας και να έχουν ολιγαρχικό καθεστώς.
Dem 15 18
πρὸς μὲν γὰρ ἐλευθέρους ὄντας οὐ χαλεπῶς ἂν εἰρήνην ὑμᾶς ποιήσασθαι νομίζω, ὁπότε βουληθείητε, πρὸς δ᾿ ὀλιγαρχουμένους οὐδὲ τὴν φιλίαν ἀσφαλῆ νομίζω.
Και τούτο γιατί με ελεύθερους ανθρώπους πιστεύω ότι χωρίς δυσκολία θα μπορούσατε να συνάψετε ειρήνη όποτε θα θέλατε, ενώ με μια ολιγαρχία, ούτε τη φιλία θεωρώ βέβαιη.
Dem 15 18
οὐ γὰρ ἔσθ᾿ ὅπως ὀλίγοι πολλοῖς καὶ ζητοῦντες ἄρχειν τοῖς μετ᾿ ἰσηγορίας ζῆν ᾑρημένοις εὖνοι γένοιντ᾿ ἄν.
Δεν είναι δυνατό να έχουν φιλικές διαθέσεις οι ολιγαρχικοί για το λαό, ούτε όσοι επιζητούν να εξουσιάζουν, για εκείνους που έχουν προτιμήσει την ισότητα των δικαιωμάτων.
Dem 15 19
Θαυμάζω δ᾿ εἰ μηδεὶς ὑμῶν ἡγεῖ ται Χίων ὀλιγαρχουμένων καὶ Μυτιληναίων, καὶ νυνὶ Ῥοδίων καὶ πάντων ἀνθρώπων ὀλίγου δέω λέγειν εἰς ταύτην τὴν δουλείαν ὑπαγομένων, συγκινδυνεύειν τι τὴν παρ᾿ ἡμῖν πολιτείαν, μηδὲ λογίζεται τοῦθ᾿ ὅτι οὐκ ἔστιν ὅπως, εἰ δι᾿ ὀλιγαρχίας ἅπαντα συστήσεται, τὸν παρ᾿ ὑμῖν δῆμον ἐάσουσιν.
Ακόμη μου προκαλεί κατάπληξη το ότι, ενώ οι Χίοι και οι Μυτιληναίοι κυβερνώνται από ολιγαρχίες, και τώρα και οι Ρόδιοι, και σχεδόν θα έλεγα ότι όλος ο κόσμος οδηγείται σ' αυτή τη μορφή δουλείας, κανείς σας δε θεωρεί ότι μαζί τους κινδυνεύει σε κάποιο βαθμό και το δικό μας πολίτευμα ούτε σκέφτεται ότι δεν είναι δυνατό, αν όλες οι πόλεις οργανωθούν ολιγαρχικά, να ανεχτούν σ' εμάς τη δημοκρατία.
Dem 15 19
ἴσασι γὰρ οὐδένας ἄλλους πάλιν εἰς ἐλευθερίαν <ἂν> τὰ πράγματ᾿ ἐξάγοντας.
Γιατί γνωρίζουν πως μόνο εσείς μπορείτε να φέρετε πάλι την ελευθερία.
Dem 15 19
ὅθεν δὴ κακὸν αὑτοῖς ἄν τι γενέσθαι προσδοκῶσι, τοῦτ᾿ ἀνελεῖν βουλήσονται.
Από όποια πλευρά λοιπόν περιμένουν ότι θα μπορούσαν να πάθουν κακό, αυτήν θα θελήσουν να την καταστρέψουν.
Dem 15 20
τοὺς μὲν οὖν ἄλλους τοὺς ἀδικοῦντάς τινας αὐτῶν τῶν κακῶς πεπονθότων ἐχθροὺς ἡγεῖσθαι χρή. τοὺς δὲ τὰς πολιτείας καταλύοντας καὶ μεθιστάντας εἰς ὀλιγαρχίαν κοινοὺς ἐχθροὺς παραινῶ νομίζειν ἁπάντων τῶν ἐλευθερίας ἐπιθυμούντων.
Επομένως εκείνους που αδικοπραγούν πρέπει να τους θεωρείτε εχθρούς μόνο αυτών που αδικήθηκαν, εκείνους όμως που καταλύουν τα δημοκρατικά πολιτεύματα και τα μεταβάλλουν σε ολιγαρχικά σας συμβουλεύω να τους θεωρείτε κοινούς εχθρούς όλων των ανθρώπων που επιθυμούν την ελευθερία.
Dem 15 21
ἔπειτα καὶ δίκαιον, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δημοκρατουμένους αὐτοὺς τοιαῦτα φρονοῦντας φαίνεσθαι περὶ τῶν ἀτυχούντων δήμων, οἷάπερ ἂν τοὺς ἄλλους ἀξιώσαιτε φρονεῖν περὶ ὑμῶν, εἴ ποθ᾿, ὃ μὴ γένοιτο, τοιοῦτό τι συμβαίη.
Έπειτα είναι δίκαιο, άνδρες Αθηναίοι, εσείς που ζείτε σε δημοκρατικό καθεστώς να φαίνεστε ότι απέναντι στις δημοκρατίες που ατύχησαν έχετε τέτοια αισθήματα, όπως αυτά που θα αξιώνατε να έχουν οι άλλοι για σας, αν ποτέ ―ο μη γένοιτο― σας συνέβαινε κάτι παρόμοιο.
Dem 15 21
καὶ γὰρ εἰ δίκαιά τις φήσει Ῥοδίους πεπονθέναι, οὐκ ἐπιτήδειος ὁ καιρὸς ἐφησθῆναι.
Γιατί, στ' αλήθεια, αν ισχυριστεί κανείς ότι οι Ρόδιοι καλά έπαθαν, δεν είναι τώρα κατάλληλη η ευκαιρία για να επιχαίρει.
Dem 15 21
δεῖ γὰρ τοὺς εὐτυχοῦντας περὶ τῶν ἀτυχούντων ἀεὶ φαίνεσθαι τὰ βέλτιστα βουλευομένους, ἐπειδήπερ ἄδηλον τὸ μέλλον ἅπασιν ἀνθρώποις.
Γιατί όσοι ευτυχούν πρέπει πάντοτε να δείχνουν πως ενδιαφέρονται για το καλό των δυστυχισμένων, εφόσον το μέλλον είναι για όλους τους ανθρώπους άδηλο.
Dem 15 22
Ἀκούω δ᾿ ἐγὼ πολλάκις ἐνταυθὶ παρ᾿ ὑμῖν τινῶν λεγόντων ὡς, ὅτ᾿ ἠτύχησεν ὁ δῆμος ἡμῶν, συνεβουλήθησάν τινες αὐτὸν σωθῆναι.
Πολλές φορές εξάλλου εγώ ακούω εδώ μπροστά σας να λένε κάποιοι ρήτορες πως, όταν η δημοκρατία μας ατύχησε, συμφώνησαν μερικοί να τη σώσουν.
Dem 15 22
ὧν ἐγὼ μόνων Ἀργείων ἐν τῷ παρόντι μνησθήσομαι βραχύ τι.
Από αυτούς εγώ θα αναφερθώ τώρα με δυο λόγια μόνο στους Αργείους.
Dem 15 22
οὐ γὰρ ἂν ὑμᾶς βουλοίμην, δόξαν ἔχοντας τοῦ σῴζειν τοὺς ἀτυχοῦντας ἀεί, χείρους Ἀργείων ἐν ταύτῃ τῇ πράξει φανῆναι, οἳ χώραν ὅμορον τῇ Λακεδαιμονίων οἰκοῦντες, ὁρῶντες ἐκείνους γῆς καὶ θαλάττης ἄρχοντας, οὐκ ἀπώκνησαν οὐδ᾿ ἐφοβήθησαν εὐνοϊκῶς ὑμῖν ἔχοντες φανῆναι, ἀλλὰ καὶ πρέσβεις ἐλθόντας ἐκ Λακεδαίμονος, ὥς φασιν, ἐξαιτήσοντάς τινας τῶν φυγάδων τῶν ὑμετέρων ἐψηφίσαντο, ἐὰν μὴ πρὸ ἡλίου δύντος ἀπαλλάττωνται, πολεμίους κρίνειν.
Γιατί δε θα ήθελα εσείς, που έχετε τη φήμη ότι πάντα σώζετε τους δυστυχείς, να φανείτε στην υπόθεση τούτη κατώτεροι από τους Αργείους: Εκείνοι κατοικώντας σε χώρα γειτονική με τη Λακεδαίμονα, μολονότι έβλεπαν τους Λακεδαιμονίους να κυριαρχούν σε στεριά και σε θάλασσα, δε δίστασαν, ούτε φοβήθηκαν να δείξουν τα φιλικά αισθήματα που είχαν απέναντί σας, αλλά και τους απεσταλμένους που ήρθαν από τη Λακεδαίμονα, όπως λένε, για να ζητήσουν την παράδοση μερικών δικών σας φυγάδων αποφάσισαν να τους θεωρήσουν εχθρούς των, αν δεν αναχωρούσαν πριν δύσει ο ήλιος.
Dem 15 23
εἶτ᾿ οὐκ αἰσχρόν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, εἰ τὸ μὲν Ἀργείων πλῆθος οὐκ ἐφοβήθη τὴν Λακεδαιμονίων ἀρχὴν ἐν ἐκείνοις τοῖς καιροῖς οὐδὲ τὴν ῥώμην, ὑμεῖς δ᾿ ὄντες Ἀθηναῖοι βάρβαρον ἄνθρωπον, καὶ ταῦτα γυναῖκα, φοβήσεσθε; καὶ μὴν οἱ μὲν ἔχοιεν ἂν εἰπεῖν ὅτι πολλάκις ἥττηνται [ὑπὸ] Λακεδαιμονίων, ὑμεῖς δὲ νενικήκατε μὲν πολλάκις βασιλέα, ἥττησθε δ᾿ οὐδ᾿ ἅπαξ οὔτε τῶν δούλων τῶν βασιλέως οὔτ᾿ αὐτοῦ ᾿κείνου.
Λοιπόν δεν είναι ντροπή, άνδρες Αθηναίοι, που ο λαός των Αργείων δε φοβήθηκε στις περιστάσεις εκείνες την εξουσία των Λακεδαιμονίων ούτε τη δύναμή τους κι εσείς, που είστε Αθηναίοι, να φοβηθείτε βάρβαρο άνθρωπο και μάλιστα γυναίκα; Επιπλέον εκείνοι θα μπορούσαν να ισχυριστούν ότι πολλές φορές έχουν νικηθεί από τους Λακεδαιμονίους, ενώ εσείς έχετε νικήσει πολλές φορές το βασιλιά της Περσίας και ούτε μια φορά δεν έχετε νικηθεί ούτε από τους δούλους του βασιλιά, ούτε από αυτόν τον ίδιο.
Dem 15 23
εἰ γάρ τί που κεκράτηκε τῆς πόλεως βασιλεύς, ἢ τοὺς πονη ροτάτους τῶν Ἑλλήνων καὶ προδότας αὐτῶν χρήμασι πείσας ἢ οὐδαμῶς ἄλλως κεκράτηκεν.
Γιατί αν ίσως σε κάτι νίκησε την πόλη μας ο βασιλιάς, ή νίκησε διαφθείροντας με χρήματα τους πιο τιποτένιους Έλληνες και προδότες της Ελλάδας, ή αλλιώς δε νίκησε ποτέ.
Dem 15 24
καὶ οὐδὲ τοῦτ᾿ αὐτῷ συνενήνοχεν, ἀλλ᾿ ἅμ᾿ εὑρήσετ᾿ αὐτὸν τήν τε πόλιν διὰ Λακεδαιμονίων ἀσθενῆ ποιήσαντα καὶ περὶ τῆς αὑτοῦ βασιλείας κινδυνεύσαντα πρὸς Κλέαρχον καὶ Κῦρον.
Και αυτό όμως δεν τον ωφέλησε. Θα διαπιστώσετε ότι αυτός συγχρόνως και την πόλη μας αδυνάτισε χρησιμοποιώντας τους Λακεδαιμονίους, και το βασίλειό του διακινδύνεψε πολεμώντας με τον Κλέαρχο και τον Κύρο.
Dem 15 24
οὔτ᾿ οὖν ἐκ φανεροῦ κεκράτηκεν οὔτ᾿ ἐπιβουλεῦσαι συνενήνοχεν αὐτῷ.
Ούτε λοιπόν σε φανερό πόλεμο νίκησε, ούτε τα επίβουλα σχέδιά του τον ωφέλησαν.
Dem 15 24
ὁρῶ δ᾿ ὑμῶν ἐνίους Φιλίππου μὲν ὡς ἄρ᾿ οὐδενὸς ἀξίου πολλάκις ὀλιγωροῦντας, βασιλέα δ᾿ ὡς ἰσχυρὸν ἐχθρὸν οἷς ἂν προέληται φοβουμένους.
Παρατηρώ ακόμα ότι πολλές φορές μερικοί από σας δε δίνουν σημασία στο Φίλιππο, επειδή, καθώς φαίνεται, δεν αξίζει τον κόπο, ενώ φοβούνται το βασιλιά των Περσών ως ισχυρό εχθρό για όσους βάλει στόχο του.
Dem 15 24
εἰ δὲ τὸν μὲν ὡς φαῦλον οὐκ ἀμυνούμεθα, τῷ δ᾿ ὡς φοβερῷ πάνθ᾿ ὑπείξομεν, πρὸς τίνας, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, παραταξόμεθα;
Αν όμως τον ένα δεν τον αποκρούομε, γιατί είναι ασήμαντος, ενώ στον άλλο υποχωρούμε παντού, επειδή είναι επίφοβος, σε ποιους, άνδρες Αθηναίοι, θα αντισταθούμε;
Dem 15 25
Εἰσὶ δέ τινες, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, παρ᾿ ὑμῖν δεινότατοι τὰ δίκαια λέγειν ὑπὲρ τῶν ἄλλων πρὸς ὑμᾶς, οἷς παραινέσαιμ᾿ ἂν ἔγωγε τοσοῦτον μόνον, ὑπὲρ ὑμῶν πρὸς τοὺς ἄλλους ζητεῖν τὰ δίκαια λέγειν, ἵν᾿ αὐτοὶ τὰ προσήκοντα πρῶτοι φαίνωνται ποιοῦντες.
Υπάρχουν ανάμεσά σας, άνδρες Αθηναίοι, μερικοί ρήτορες εξαιρετικά επιτήδειοι να συνηγορούν για το δίκαιο των άλλων ενώπιόν σας. Σ' αυτούς εγώ θα συνιστούσα ένα μόνο πράγμα, να επιδιώκουν να συνηγορούν για το δικό σας δίκαιο ενώπιον των άλλων, ώστε να φαίνονται αυτοί πρώτοι πως κάνουν το σωστό.
Dem 15 25
ὡς ἔστ᾿ ἄτοπον περι τῶν δικαίων ὑμᾶς διδάσκειν αὐτὸν οὐ δίκαια ποιοῦντα.
Γιατί είναι άτοπο να σας διδάσκει το δίκαιο κάποιος που ο ίδιος δεν το ακολουθεί.
Dem 15 25
οὐ γάρ ἐστι δίκαιον ὄντα πολίτην τοὺς καθ᾿ ὑμῶν λόγους, ἀλλὰ μὴ τοὺς ὑπὲρ ὑμῶν ἐσκέφθαι.
Δεν είναι σωστό ένας Αθηναίος πολίτης να έχει στο νου του όσα είναι εναντίον σας και όχι όσα είναι προς όφελός σας.
Dem 15 26
φέρε γὰρ πρὸς θεῶν σκοπεῖτε, τί δήποτ᾿ ἐν Βυζαντίῳ οὐδείς ἐσθ᾿ ὁ διδάξων ἐκείνους μὴ καταλαμβάνειν Χαλκηδόνα, ἣ βασιλέως μέν ἐστιν, εἴχετε δ᾿ αὐτὴν ὑμεῖς, ἐκείνοις δ᾿ οὐδαμόθεν προσῆκεν.
Σκεφτείτε λοιπόν, για το όνομα των θεών, γιατί άραγε δεν υπάρχει κανείς στο Βυζάντιο να τους υποδείξει να μην καταλάβουν τη Χαλκηδόνα, που ανήκει στο βασιλιά και που ήταν άλλοτε δική σας, ενώ εκείνοι δεν είχαν από πουθενά σχέση μ' αυτήν.
Dem 15 26
μηδὲ Σηλυμβρίαν, πόλιν ὑμετέραν ποτὲ σύμμαχον οὖ σαν, ὡς αὑτοὺς συντελῆ ποιεῖν καὶ Βυζαντίων ὁρίζειν τὴν τούτων χώραν παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰς συνθήκας, ἐν αἷς αὐτονόμους τὰς πόλεις εἶναι γέγραπται;
Ούτε να προσαρτήσουν τη Σηλυμβρία, πόλη που ήταν κάποτε σύμμαχός σας, και να περιλάβουν οι Βυζάντιοι την περιοχή της στα όριά τους αντίθετα με τους όρκους και τις συνθήκες που όρισαν να είναι οι πόλεις αυτόνομες.
Dem 15 27
οὐδὲ Μαύσωλον ζῶντα, οὐδὲ τελευτήσαντος ἐκείνου τὴν Ἀρτεμισίαν οὐδείς ἐσθ᾿ ὁ διδάξων μὴ καταλαμβάνειν Κῶν καὶ Ῥόδον καὶ ἄλλας ἑτέρ ας πόλεις Ἑλληνίδας, ὧν βασιλεὺς ὁ ᾿κείνων δεσπότης ἐν ταῖς συνθήκαις ἀπέστη τοῖς Ἕλλησι, καὶ περὶ ὧν πολλοὺς κινδύνους καὶ καλοὺς ἀγῶνας οἱ κατ᾿ ἐκείνους τοὺς χρόνους Ἕλληνες ἐποιήσαντο.
Ούτε βρέθηκε κανείς να υποδείξει στο Μαύσωλο, όσο ζούσε, ούτε, όταν πέθανε εκείνος, στην Αρτεμισία να μην καταλάβουν την Κω και τη Ρόδο και άλλες πόλεις ελληνικές που ο βασιλιάς, ο κύριός τους, σύμφωνα με τη συνθήκη παραχώρησε στους Έλληνες και που γι' αυτές οι Έλληνες του καιρού εκείνου αντιμετώπισαν πολλούς κινδύνους και έκαμαν τιμημένους αγώνες.
Dem 15 27
εἰ δ᾿ ἄρα καὶ λέγει τις ἀμφοτέροις αὐτοῖς, ἀλλ᾿ οἵ γε πεισόμενοι τούτοις, ὡς ἔοικεν, οὐκ εἰσίν.
Αν λοιπόν και στους δύο αυτούς το έλεγε κάποιος, δε θα βρισκόταν κανείς, όπως είναι φανερό, να τον ακούσει.
Dem 15 28
ἐγὼ δὲ δίκαιον μὲν εἶναι νομίζω κατάγειν τὸν Ῥοδίων δῆμον.
Λοιπόν εγώ θεωρώ πως έχουμε το δικαίωμα να αποκαταστήσουμε το δημοκρατικό πολίτευμα στη Ρόδο.
Dem 15 28
οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ εἰ μὴ δίκαιον ἦν, ὅταν εἰς ἃ ποιοῦσιν οὗτοι βλέψω, προσήκειν οἶμαι παραινεῖν κατάγειν.
Μα κι αν ακόμη δεν το είχαμε, όταν βλέπω τι κάνουν αυτοί οι άνθρωποι, θεωρώ χρέος να προτρέπω την επαναφορά της δημοκρατίας.
Dem 15 28
διὰ τί; ὅτι πάντων μέν, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὰ δίκαια ποιεῖν ὡρμηκότων, αἰσχρὸν ἡμᾶς μόνους μὴ ᾿θέλειν, ἁπάντων δὲ τῶν ἄλλων ὅπως ἀδικεῖν δυνήσονται παρασκευαζομένων μόνους ἡμᾶς τὰ δίκαια προτείνεσθαι, μηδενὸς ἀντιλαμβανομένους, οὐ δικαιοσύνην ἀλλ᾿ ἀνανδρίαν ἡγοῦμαι.
Για ποιο λόγο; Γιατί, άνδρες Αθηναίοι, εάν όλοι είναι πρόθυμοι να ενεργούν με δικαιοσύνη, είναι ντροπή μόνοι εμείς να μη θέλουμε· εάν όμως όλοι οι άλλοι προετοιμάζονται ώστε να έχουν τη δυνατότητα να αδικούν, και μόνο εμείς προβάλλουμε ως πρόσχημα τη δικαιοσύνη και δεν αναλαμβάνουμε καμιά ευθύνη, αυτό δεν το θεωρώ δικαιοσύνη, αλλ' ανανδρία.
Dem 15 28
ὁρῶ γὰρ ἅπαντας πρὸς τὴν παροῦσαν δύναμιν τῶν δικαίων ἀξιουμένους.
Γιατί βλέπω ότι όλοι κερδίζουν τα δίκαιά τους, ανάλογα με τη δύναμη που έχουν.
Dem 15 29
καὶ παράδειγμα λέγειν ἔχω τούτου πᾶσιν ὑμῖν γνώριμον.
Και μπορώ για το γεγονός αυτό να αναφέρω γνωστό σε όλους σας παράδειγμα.
Dem 15 29
εἰσὶ συνθῆκαι τοῖς Ἕλλησι [διτταὶ] πρὸς βασιλέα, ἃς ἐποιήσαθ᾿ ἡ πόλις ἡ ἡμετέρα, ἃς ἅπαντες ἐγκωμιάζουσι, καὶ μετὰ ταῦθ᾿ ὕστερον Λακεδαιμόνιοι ταύτας ὧν δὴ κατηγοροῦσι.
Υπάρχουν δύο συνθήκες ανάμεσα στους Έλληνες και στο βασιλιά, εκείνη που έκαμε η δική μας πόλη, την οποία όλοι εγκωμιάζουν, και έπειτα εκείνη που έκαμαν οι Λακεδαιμόνιοι αργότερα, την οποία βέβαια όλοι κατακρίνουν.
Dem 15 29
κἀν ταύταις οὐχὶ ταὐτὰ δίκαι᾿ ἀμ φοτέραις ὥρισται.
Σ' αυτές τις δύο δεν έχουν οριστεί τα δικαιώματα με τον ίδιο τρόπο.
Dem 15 29
τῶν μὲν γὰρ ἰδίων δικαίων τῶν ἐν ταῖς πολιτείαις οἱ νόμοι κοινὴν τὴν μετουσίαν ἔδοσαν καὶ ἴσην καὶ τοῖς ἀσθενέσιν καὶ τοῖς ἰσχυροῖς.
Γιατί σε μία πολιτεία οι νόμοι καθιερώνουν κοινότητα και ισοτιμία δικαιωμάτων στους ιδιώτες, και στους αδύνατους και στους δυνατούς.
Dem 15 29
τῶν δ᾿ Ἑλληνικῶν δικαίων οἱ κρατοῦντες ο ρισταὶ τοῖς ἥττοσι γίγνονται.
Ως προς τα δικαιώματα όμως των ελληνικών πόλεων αποφασίζουν οι ισχυροί για τους ασθενεστέρους.
Dem 15 30
Ἐπειδὴ τοίνυν ὑμῖν ἐγνωκέναι τὰ δίκαια [ποιεῖν] ὑπάρχει, ὅπως καὶ πρᾶξαι ταῦτ᾿ ἐφ᾿ ὑμῖν ἔσται δεῖ σκοπεῖν.
Εφόσον λοιπόν σας είναι δυνατό να κρίνετε ποιο είναι το σωστό, πρέπει να εξετάσετε και πώς θα μπορέσετε να το εφαρμόσετε.
Dem 15 30
ἔστι δὲ ταῦτ᾿, ἐὰν ὑποληφθῆτε κοινοὶ προστάται τη ς πάντων ἐλευθερίας εἶναι.
Και θα το κατορθώσετε, αν θεωρηθείτε ότι είστε οι κοινοί προασπιστές της ελευθερίας όλων των Ελλήνων.
Dem 15 30
εἰκότως δέ μοι δοκεῖ χαλεπώτατον ὑμῖν εἶναι πρᾶξαι τὰ δέοντα.
Μου φαίνεται όμως, και το θεωρώ φυσικό, ότι είναι δυσκολότατο για σας να κάνετε αυτό που πρέπει.
Dem 15 30
τοῖς μὲν γὰρ ἄλλοις ἅπασιν ἀνθρώποις εἷς ἀγών ἐστιν ὁ πρὸς τοὺς προδήλους ἐχθρούς, ὧν ἂν κρατήσωσιν, οὐδὲν ἐμποδὼν αὐτοῖς κυρίοις τῶν ἀγαθῶν εἶναι.
Όλοι οι άλλοι άνθρωποι δηλαδή έχουν να παλέψουν έναν αγώνα με τους φανερούς των εχθρούς· αν αυτούς τους νικήσουν, τίποτε δεν τους εμποδίζει να οικειοποιηθούν τα αγαθά.
Dem 15 31
ὑμῖν δ᾿, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, δύο, οὗτο ς θ᾿ ὁ καὶ τοῖς ἄλλοις καὶ πρόσεσθ᾿ ἕτερος τούτου πρότερος καὶ μείζων.
Εσείς όμως, άνδρες Αθηναίοι, έχετε δυο αγώνες: και αυτόν που διεξάγουν οι άλλοι, και επιπλέον έναν ακόμα, που προηγείται και είναι πιο μεγάλος.
Dem 15 31
δεῖ γὰρ ὑμᾶς βουλευομέν ους κρατῆσαι τῶν τἀναντία τῇ πόλει παρ᾿ ὑμῖν πράττειν προῃρημένων.
Πρέπει δηλαδή, όταν αποφασίζετε, να νικήσετε αυτούς που έργο τους έχουν να πράττουν αντίθετα με το συμφέρον της πόλεως.
Dem 15 31
ὅταν οὖν μηδὲν ἦ διὰ τούτο υς ἀκονιτεὶ τῶν δεόντων γενέσθαι, πολλῶν διαμαρτάνειν ὑμᾶς εἰκότως συμβαίνει.
Όταν λοιπόν εξαιτίας τους δεν μπορεί να γίνει τίποτε σωστό χωρίς αγώνα, είναι επόμενο να δοκιμάζετε πολλές ατυχίες.
Dem 15 32
τοῦ μέντοι πολλοὺς ἀδεῶς ταύτην τὴν τάξιν αἱρεῖσθαι τῆς πολιτείας, ἴσως μὲν αἱ παρὰ τῶν μισθοδοτούντων αὐτοὺς ὠφέλειαι μάλιστ᾿ αἴτιαι, οὐ μὴν ἀλλὰ καὶ ὑμᾶς ἄν τις ἔχοι δικαίως αἰτιᾶσθαι.
Το γεγονός ωστόσο ότι πολλοί διαλέγουν χωρίς δισταγμό αυτή την πολιτική στάση ίσως έχει αιτία προπάντων τα κέρδη που έχουν από αυτούς που τους δίνουν χρήματα. Παρόλα αυτά δικαιολογημένα θα μπορούσε κανείς να θεωρήσει ενόχους κι εσάς.
Dem 15 32
ἐχρῆν γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, τὴν αὐτὴν ἔχειν διάνοιαν ὑμᾶς περὶ τῆς ἐν τῇ πολιτείᾳ τάξεως ἥνπερ περὶ τῆς ἐν ταῖς στρατείαις ἔχετε.
Γιατί έπρεπε, άνδρες Αθηναίοι, να έχετε την ίδια αντίληψη για τη στάση ενός ατόμου μέσα στην πολιτεία μ' αυτήν που έχετε για την υπηρεσία του στο στρατό.
Dem 15 32
τίς οὖν ἐστιν αὕτη;
Ποια είναι αυτή η αντίληψη;
Dem 15 32
ὑμεῖς τὸν λιπόντα τὴν ὑπὸ τοῦ στρατηγοῦ τάξιν ταχθεῖσαν, ἄτιμον οἴεσθε προσήκειν εἶναι καὶ μηδενὸς τῶν κοινῶν μετέχειν.
Θεωρείτε ότι αρμόζει εκείνος που εγκαταλείπει τη θέση στη μάχη, όπου τον έταξε ο στρατηγός, να χάνει τα πολιτικά του δικαιώματα και να μη μετέχει στα κοινά.
Dem 15 33
χρῆν τοίνυν καὶ τοὺς τὴν ὑπὸ τῶν προγόνων τάξιν ἐν τῇ πολιτείᾳ παραδεδομένην λιπόντας καὶ πολιτευομένους ὀλιγαρχικῶς ἀτίμους τοῦ συμβουλεύειν ὑμῖν αὐτοῖς ποιεῖσθαι.
Έπρεπε λοιπόν και αυτούς που εγκαταλείπουν την τάξη της πολιτείας την οποία μας παρέδωσαν οι πρόγονοι και ακολουθούν ολιγαρχική πολιτική να τους στερείτε το δικαίωμα να σας συμβουλεύουν.
Dem 15 33
νῦν δὲ τῶν μὲν συμμάχων τοὺς τὸν αὐτὸν ἐχθρὸν καὶ φίλον κρινεῖν ὀμωμοκότας νομίζετ᾿ εὐνουστάτους, τῶν δὲ πολιτευομένων οὓς ἴστε σαφῶς τοὺς τῆς πόλεως ἐχθροὺς ᾑρημένους, τούτους πιστοτάτους ἡγεῖσθε.
Όμως τώρα εσείς, ενώ θεωρείτε ότι οι σύμμαχοι που έχουν ορκιστεί να έχουν τον ίδιο εχθρό και φίλο μ' εσάς είναι οι καλύτεροι φίλοι σας, παράλληλα πιστεύετε ότι οι πολιτευόμενοι, που γνωρίζετε σαφώς ότι προτιμούν τους εχθρούς της πόλεως, αξίζουν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη.
Dem 15 34
Ἀλλὰ γὰρ οὐχ ὅ τι τις κατηγορήσει τούτων ἢ τοῖς ἄλλοις ὑμῖν ἐπιπλήξει χαλεπὸν εὑρεῖν, ἀλλ᾿ ἀφ᾿ ὁποίων λόγων ἢ πράξεως ποίας ἐπανορθώσεταί τις ἃ νῦν οὐκ ὀρθῶς ἔχει, τοῦτ᾿ ἔργον εὑρεῖν.
Αλλά βέβαια, δεν είναι δύσκολο να βρει κανείς τι να κατηγορήσει σ' αυτούς ή τι να κατακρίνει σ' εσάς τους άλλους: το δύσκολο έργο είναι να βρει με ποια λόγια ή με ποιες πράξεις θα επανορθώσει όσα τώρα δεν είναι σωστά.
Dem 15 34
ἴσως μὲν οὖν οὐδὲ τοῦ παρόντος καιροῦ περὶ πάντων λέγειν.
Ούτε είναι ίσως η ώρα να μιλήσει κανείς για όλα.
Dem 15 34
ἀλλ᾿ ἐὰν ἃ προῄρησθε δυνηθῆτ ᾿ ἐπικυρῶσαι συμφερούσῃ τινὶ πράξει, καὶ τἄλλ᾿ ἂν ἴσως καθ᾿ ἓν ἀεὶ βέλτιον σχοίη.
Εάν πάντως, όσα έχετε αποφασίσει να κάμετε, μπορέσετε να τα επικυρώσετε με κάποια πράξη σύμφωνη με το συμφέρον σας, ίσως και οι άλλες υποθέσεις σας μία μία θα βελτιώνονται συνεχώς.
Dem 15 35
ἐγὼ μὲν ο ὖν οἶμαι δεῖν ὑμᾶς ἀντιλαμβάνεσθαι τῶν πραγμάτων τούτων ἐρρωμένως, καὶ πράττειν ἄξια τῆς πόλεως, ἐνθυμουμένους ὅτι χαίρετ᾿ ἀκούοντες, ὅταν τις ἐπαινῇ τοὺς προγόνους ὑμῶν καὶ τὰ πεπραγμέν᾿ ἐκείνοις διεξίῃ καὶ τὰ τρόπαια λέγῃ.
Φρονώ λοιπόν ότι πρέπει να αρπάξετε γερά στα χέρια σας την υπόθεση αυτή των Ροδίων και να ενεργήσετε με τρόπο αντάξιο της πόλης μας, αναλογιζόμενοι με πόση ευχαρίστηση ακούτε όταν κάποιος ρήτορας επαινεί τους προγόνους σας και ανιστορεί τα κατορθώματά τους και απαριθμεί τα τρόπαια.
Dem 15 35
νομίζετε τοίνυν ταῦτ᾿ ἀναθεῖναι τοὺς προγόνους ὑμῶν οὐχ ἵνα θαυμάζητ᾿ αὐτὰ θεωροῦντες, ἀλλ᾿ ἵνα καὶ μιμῆσθε τὰς τῶν ἀναθέντων ἀρετάς.
Να θεωρείτε λοιπόν ότι οι πρόγονοί σας έστησαν αυτά τα τρόπαια όχι για να τα βλέπετε και να θαυμάζετε, μα και για να μιμείστε τις αρετές εκείνων που τα έστησαν.