[ { "correct_answers": [ "yípo" ], "incorrect_answers": [ "gbàbọ̀dè", "ṣèké", "ṣàìsí" ], "best_answer": [ "yípo" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Ṣẹ́ kọ́nà\" nínú àyọlò yìí túmọ̀ sí\n\nÒréré ayé, awo ojú\nẸ wo òréré ayé bó ti tọ́ tó\nẸ wò ó lọ sàà débi tí ó ti ṣẹ́ kọ́nà\nẸ wò ó bó ti ṣe lẹlẹ bí omi òkun\nÀgbà-ò-kọgbọ́n ló pe àkíyèsí\nỌmọ adáríhunrun sí sàkun ayé\nNítorí ojú làgbà á yá\nÀgbà kan kì í yánu\nẸmọ́ kú, ojú òpó dí\nOníṣọ̀nà kú igbá ò ṣe é sọ\nBó bá wá rí bẹ́ẹ̀\nẸ jẹ́ á bira wa léèrè ọ̀rọ̀\nÌdí abájọ táyé ò fi gún mọ́\nẸ̀kọ kọ́bọ̀-kan-àbọ̀ kò yó ọmọ ọwọ́ mọ́\nÀkàṣù kò yó géńdé\nÀkàrà sísì kò tó adélébọ̀ í mùkọ ọ̀ọ́dúnrún\nÀṣé ayé ti ṣẹ́ kọ́nà mọ́ wa lọ́wọ́\nAyé ò tọ́ mọ́ bí i tàtẹ̀yìn!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adágbó" ], "incorrect_answers": [ "Ajé", "Onírù", "Èkó" ], "best_answer": [ "Adágbó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ni ìlú ìyá Adélàjà?\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Sakasaka" ], "incorrect_answers": [ "Kàsúmù", "Àmọ̀dá", "Ìgárá" ], "best_answer": [ "Sakasaka" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni bàbá ńlá àwọn ara Aṣaka.\n\nIlẹ̀ ọlọ́ràá tí Ẹlẹ́dàá fi jìnkí àwọn ará abúlé Aṣaka ló sọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn di ẹni tí ajé ń bá jẹun. Ṣakaṣaka ni orúkọ baba ńlá wọn tí ó ti ìlú Aperin wa, lẹ́yìn tí ó ti kọ́kọ́ tẹ̀dó sí abúlé Ọmọ́là.\nIlẹ̀ abà yìí tí ó dára jẹ́ kí nǹkan oko wọ́n máa ṣe dáradára, ṣùgbọ́n àwọn olè kò jẹ́ kí wọn ó ri owó tí wọ́n pa ná. Àwọn ará abà yìí náà kò fọwọ́ lẹ́rán, àwọn géndé abà yìí pín ara wọn sí ẹgbẹẹgbẹ́ ojú-lalákan-fi-í -ṣọ́rí. Wọn a máa jáde ní òru, wọn a sì máa ṣọ́ ìlú.\n\nÀṣé Àmọ̀dá ni kòkòrò tí ó ń jẹ̀fọ́. Ìlú Ìlokọ́ ló ti sá wálé. Oko kòkó Kásúmù, baba rẹ̀ tí ó sì sọ pé òún wá jókòó ti férè run tán. Kò wá sí ẹni tí ó torí éyí fura sí i. Kúrá kìí lọ sí oko olè, àmó òun ló máa ń júwe ilé ẹni tí ó bá ṣẹ̀ṣẹ̀ ta irè-oko fún àwọn apamọlẹ́kún-jayé. Ọjọ́ gbogbo ni tolè, ọjọ́ kan ṣoṣo ni tolóhun. Ní òru ọjọ́ kan ọwọ́ tẹ díẹ̀ lára àwọn ìgárá náà, wọ́n sì jẹ́wọ́ pé Àmọ̀dá jẹ́ ọ̀kan lára igi-lẹ́yìn-ọgbà àwọn. Lọ́gán ni wọ́n lọ mú u, tí wọ́n sì fa òun àti àwọn ọmọ-iṣẹ́ rẹ̀ lé ìjọba lọ́wọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àbájáde ìdìbò Ayédé" ], "incorrect_answers": [ "àwọn lóókọlóókọ", "ìjọba ìbílẹ̀ Ayédé", "àìlówó lọwọ" ], "best_answer": [ "àbájáde ìdìbò Ayédé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tó bá àyọkà yìí mu ju ni\n\nBí àlá ló ń ṣe Bọ́ládé nígbà tí èsì ìbò tí àwọn ará Àlàdé àti agbègbè rẹ̀ dì jáde pé òun ni wọ́n dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí alága ìjọba ìbíla Ayédé. Èsì ìbò yìí ya ọ̀pọ̀lọpọ̀ lẹ́nu nítorí kò ṣẹni tó tilẹ̀ rò pé ó lè rú-fin-in nítorí pé àgbẹ̀ paraku ni, kò lówó lọ́wọ́ àti pé àwọn lóókọlóókọ nílùú bí Olóyè\nAgboadé, Dọ́kítà Ọláìyá, Lọ́yà ìbídàpọ̀ àti Arábinin Sáúdátù tíí ṣe oníṣòwò pàtàkì ló bá a fi iga gbága.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ibi iṣẹ́ bírísopé" ], "incorrect_answers": [ "Ilé Adébáyọ̀", "Ibi iṣẹ́ apọnmità", "Ilé óunjẹ" ], "best_answer": [ "Ibi iṣẹ́ bírísopé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ibo ni Dékúnlé ti pàdé Fadékẹ́mi?\n\nFadékẹ́mi jẹ́ ọmọ òrukàn tí ó sì rẹwà lóbinrin. Láti kékeré ni ó ti ń wẹ̀ nínú ìyà. Ó ń gbé lọ́dọ́ Adébáyọ̀, ábúrò babá rẹ̀, ẹni tí ó fi ìyà pá a lórí dọ́ba, títi tí ó fi sá kúrò níbẹ̀. Ìlú Arárọ̀mí tí ó sá lọ ni ó ti di aláàárù. Ó tún dan iṣẹ́ apọnmità wò, bẹ́ẹ̀ ló tún ṣiṣẹ́ ọmọọdọ̀ lọ́dọ̀ Àmọ̀pé Olóúnjẹ, ṣùgbọ́n kàkà kí ewé àgbọ́n rẹ rọ̀, fíle ló ń le sí i.\n\nÌdí iṣẹ́ bírísopé tí ó tún lọ ṣe ni Dékúnlé ọmọọbá ti pàdé rẹ̀, tí ẹwà rẹ̀ sí wọ̀ ọ́ lójú. Ó bá a sọ̀rọ̀, ọ̀rọ, wọ́n sì wọ̀. Dékúnlé wá bọ́ṣọ ìyà lára rẹ̀, ó sì sọ ọ́ dìyàwó. Báyìí ni orúkọ ro Fadékẹ́mi. Ó di ọ̀kan nínú àwọn ìyàwó ọlọ́rọ̀ ìlú, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí ní yí nínú ọlá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Abímbọ́lá" ], "incorrect_answers": [ "Olúwaṣeun", "Akíntọ̀mídé", "Adétutù" ], "best_answer": [ "Abímbọ́lá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni ó ń ṣiṣẹ́ ní orílẹ̀ ède Nàìjíríà?\n\nỌjọ́ mánigbàgbé, ọjọ́ ayọ̀, lọjọ́ tí Adétutù gbé Adéagbo àti Ajíbíkẹ̀ẹ́ tí wọ́n jẹ́ òbí rẹ̀ lọ sí ìlú òyìnbó. Àwọn méjéèjì sì fọpẹ́ fún Ọlọ́run pé àwọ́n ti ipasẹ̀ ọmọ là. Wọn kò bá ọlá nílé ṣùgbọ́n ẹ̀kọ́ àwọn ọmọ wọ́n jẹ wọ́n lógún. Wọ́n tiraka láti rán àwọn ọmọ wọn nílé-ẹ̀kọ́. Àwọn ọmọ náà sì kàwé yanjú.\n\nAkintọ̀mídé, àkọ́bí wọn di ọ̀gá onímọ̀-ẹ̀rọ. Adétutù gba oyè ìmò-ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣẹ̀gùn. Olúwaṣeun di ọ̀mọ̀wé nínú iṣẹ́ olùkọ́ni. Abímbọ́lá, àbíkẹ́yìn wọ́n yan iṣẹ́ nọ́ọ̀sì láàyò. Òun nìkan ni ó ń ṣiṣẹ́ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà. Àwọn yòókù sì fi òkè-òkun ṣe ibùgbé. Bí Adéagbó àti Ajíbíkẹ̀ẹ́, ìyàwó rẹ̀ ẹe padà sí orílẹ̀-ède Nàìjíríà, ilé tí Abímbọ́lá kọ́ fún wọn ni wọ́n dé sí. Mọ́tò ọ̀bọ̀kún ọlọ́yẹ́ tí Olúwaṣeún rà fún wọn ni ó wá gbé wọn ní pápákọ̀ òfurufú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Gárèèjì" ], "incorrect_answers": [ "Gbọ̀ngán ìlú", "ilé Bọ̀sún", "ààfin Ọba" ], "best_answer": [ "Gárèèjì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ni àwọn ọ̀dọ́ ti ń ṣe ìpàdé báyìí?\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ayọ̀kúnnú" ], "incorrect_answers": [ "Mofẹ́rere", "Adérọ̀gbà", "Adédọjà" ], "best_answer": [ "Ayọ̀kúnnú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni agbójúlógún?\n\nOma pọ̀-bi-ọsàn-bọ́ ni Ayọ̀kúnnú. Àkẹ́bàjẹ́ ọmọ ọlọ́rọ̀ ni. Inú owó ni àwọn òbí rẹ̀ bíi sí. Oníṣòwò ńlá ni Adédọjà, bàbá rẹ̀. Owó àwọn òbí rẹ̀ yìí ni kò jẹ́ kí ó fojú sẹ́kọ́ọ rẹ̀ tí ó fi rò pé bí òun kò tilẹ̀ kàwé, owó àwọn òbí òun tó òún ná títí dọjọ́ alẹ́.\n\nTanímọ̀la ní tirè, oúnjẹ ọ̀sán kì í bá ti àárọ̀ nínú rẹ̀ ṣùgbọ́n ó ti pinnu pé ibi tí àwọn òbí òun kò lè dé ní rere, òun yóò sa ipá òun láti débẹ̀. Gbogbo akitiyan àwọn òbí Ayọ̀kúnnú láti ri pé ó kàwé ni ó já sí pàbó. Mofẹ́rere, ọ̀gá àgbà ilé-ẹ̀kọ́ wọn fi orúkọ Tanímọ̀la ráńṣẹ́ sí Adérọ̀gbà, aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́ fún ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́, Tanímọ̀la sì lo ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ yìí dé Yunifásítì.\n\nNígbẹ̀yìn, wọ́n lé Ayọ̀kúnnú kúrò ní ilé-ẹ̀kọ́ nítorí àìmọ̀wé rẹ̀. Lẹ́yin ikú àwọn òbí rẹ̀ tí àwọn báǹkì wá gbẹ́sẹ̀ lé gbogbo ohun ìní wọn ni ó tó mọ̀ pé owó báǹkì ni àwọn òbí òún ń ná. Kò rówó ná mọ́ torí pé kò níṣẹ́ lọ́wọ́. Èyí ni ó fà á tí ó fi di atọrọjọ kẹ́yìn ayé rẹ̀. Tanímọ̀la ní tirẹ̀ gboyè agbẹjọ́rò, ó si di ìlú-mọ̀-ọ́n-ká nítorí àṣeyege tí ó máa ń ṣe níwájú adájọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àìkàwé yanjú" ], "incorrect_answers": [ "ìṣẹ̀lẹ̀ iná", "Àìṣòwò yanjú", "Iṣẹ́ ẹ̀gbin" ], "best_answer": [ "Àìkàwé yanjú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni Tèmiladé kábàámọ̀ lé lórí?\n\n\"Ẹ̀kọ́ dára! Ẹ̀kọ́ sunwọ̀n!\" Ariwo tí olùkọ́ àwọn Tèmiladé máa ń pa fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ rẹ̀ nìyí ní gbogbo ìgbà, àmọ́ orin ìmọ̀ràn yìí kò tà létí Tèmiladé. Ṣeun, Kọ́lájọ àti Kúnlé tí wọ́n jẹ́ kòríkòsùn Tèmiladé ni wọ́n jọ máa ń ṣe ìranù kiri. A tilẹ̀ máa fọ́nu pé kò dìgbà tí ènìyàn bá kàwé kó tó lówó lọ́wọ́ bẹ́ẹ̀, owó lòun ń fẹ́.\n\nLáì fa ọ̀rọ̀ gùn, Jídé tó jẹ́ ẹ̀gbọ́n rẹ̀ kàwé jáde ní Yunifásitì, ó sìnrú ìlú, ó ríṣẹ́ gidi, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí rájé jẹun dáadáa. Owó rò yìí fẹjú mọ́ Tèmiladé ló bá pa ìwé kíkà tì pé òún fẹ́ sòwò. Ẹ̀gbọ́n àti àwọn òbí rẹ̀ dá a lókòwò, àmọ́ kò tó ọdún márùn-ún, iná sọ nílé ìtajà rẹ̀, ó sì run gbogbo ọjà náà. Báyìí ni Tèmiladé di ẹdun arilẹ̀. Ó gbìyànjú láti wáṣẹ́ pẹ̀lú ìwọ̀nba ìwé tó kà ṣùgbọ́n owó ìsẹ́pẹ́ àti iṣẹ́ ẹ̀gbin ni wọ́n fi ń lọ̀ọ́. Iwájú ò ṣe é lọ, ẹ̀yìn ò sì ṣe é padà sí fún un: ojoojúmọ́ ló sì wá ń kábàámọ̀ pé òun kò kàwé yanjú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àbúrò" ], "incorrect_answers": [ "ọ̀rẹ́", "l̀yá", "l̀yàwó" ], "best_answer": [ "àbúrò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] Bọ́lájí ni Àlàkẹ́\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "olókìkí" ], "incorrect_answers": [ "akíkanjú", "aláàánú", "tálákà" ], "best_answer": [ "olókìkí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "“ìlúmọ̀ọ́ká\" túmọ̀ sí\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìyá" ], "incorrect_answers": [ "Ọmọ", "l̀yàwó", "Ẹ̀gbọ́n" ], "best_answer": [ "Ìyá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Báwo ni Àmọ̀kẹ́ se jẹ́ sí Òyéfẹ̀sọ̀?\n\nHáà Òyéfèsọ̀! Ibi tí ó wà parí àjò ayé rẹ̀ sì rèé. Gbogbo ẹbí ló bá ọ sọ̀rọ̀ pé ìwọ̀nba là ń jẹ lájá tó sínwín kú Àríkọ́gbọ́n ni irú rẹ̀ jẹ́ fún àwọn òróbìnrin-dórí.\n\nNítorí pé o bá ọlá nílé, ó sọ ará rẹ̀ di àkẹ́ra ọmọ, ó wá ń pààrọ̀ abo bí ẹni pààrọ̀ aṣọ. Èyí tó tílẹ̀ wá burú jù ni pé bí ó bá fẹ́ fẹ́ obìnrin, èwó ni ti l̀yàwó Ọláifá. O kò lóògùn ìrìndò, ò ń jẹ aáyán. Bàbá sọ lọ́jọ́ náà pé òun yóò fi àjùlọ hàn ọ́, àwa ni ò fura. Àjẹ́ ké lánàá, ọmọ kú lónìí, ta ni kò mọ̀ pé àjé àná ló pọmọ jẹ, Ohun tí ó ṣe òkùnfà ikú Òyéfẹ̀sọ̀ nìyí. Ẹyẹ, kú torí èso.\nÀjálù burúkú ni ikú Òyéfẹ̀sọ̀ jẹ́ fún Àjàní àti ẹ̀gbọ́n rẹ̀, Àmọ̀kẹ́. Àtigbọ́ bùkátà l̀yàwọ́ méjì àti ọmọ márún-ún tí olóògbé fi sílẹ̀ wá di ti ìyá òkú àti Àjàní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Èdá kò láròpin" ], "incorrect_answers": [ "Àwọn ọkọ̀ Awódélé", "Àwọn ọmọ Awódélé", "Ikú alágbe" ], "best_answer": [ "Èdá kò láròpin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nMọ́tọ̀ mẹ́fà ni Awódélé ní. Pijó kan, Mẹ́sídìsì méjì, Ìsúsù kan, Tòyótà kan àti Jíìpù kan. Mẹ́sídìsì ni ó máa ń gbé lọ síbi iṣẹ́. Tó bá fẹ́ rin ìrìnàjò pàtàkì, Jíìpù ló máa ń gbe lọ. Kàsálí awakọ̀ rẹ̀ ń wa kísà.\n\nỌmọ mẹ́rin ni Awódélé bí: Kọ́ládé làkọ́bí, Àdùkẹ́ làtẹ̀lé, Kọ́lájọ lọ́mọ, kẹta ń jẹ́, Yéwándé làbíkẹ́yìn wọn lénjélénje. Wọ́n jẹ́ ọkùnrin méjì àti obìnrin méjì. Gbogbo rẹ̀ sẹ wẹ́kú bí ìdodo ẹfọ̀n. Gbogbo ọmọ tí Ọmọ́yẹni bí fún Awódélé ló yàn tó yanjú. Àwọn àgbà ní \"Ojú tó ríbi tí kò fọ́, ire ló ń dúró dè\" kò sí ẹni tí ó lè rí Awódélé lónìí kó gbàgbọ́ wí pé alágbe ni bàbá rẹ̀. Ọdún kẹta gééré tí bàbá rẹ̀ kú ni nǹkan bẹ̀rẹ̀ sí ní sẹnu re fún un. Ó sì ti wa nínú yọ̀tọ̀mì yìí́ fún ọdún mẹ́wàá gbáko.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "mẹ́fà" ], "incorrect_answers": [ "méjì", "mẹ́rin", "mẹ́jọ" ], "best_answer": [ "mẹ́fà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọmọ mélòó ni Fadekẹ́ bí?\n\nỌmọ mẹ́ta ni Bájọ bí. Adàrán ni àkọ́bí, Dáúdà ni ó tẹ̀le e: Adépégá sì ni àbíkẹ́yìn wọn. Ọjọ́ pẹ́ tí Adépégà ti bá Adàrán lọ sí Owódé lebàá Ìtamọ̀gán níbi ti ́Adàrán tí ń ṣiṣẹ́. Ẹ̀gbọ́n rẹ̀ fi í ṣẹ́nu ẹ̀kọ́ṣẹ́. Lẹ́yìn tí ó kọ́ṣẹ́ tí ó sì yege, ó kọjá sí Orímẹ̀dù nítòsí Lẹ́kí.\n\nÓ rọ́wọ́ mú níbẹ̀. Ibẹ̀ ni ó sì ti rí Fádékẹ́, ọmọ Fádípè tí ó wá fi ṣaya. Ọlọ́run fi ọ̀pọ̀ ọmọ kẹ́ wọn: Jẹ̀dá, Fẹ́mi, Elísá. Bọ́sẹ̀, Kọ̀yà àti Kọ́lá. Bí ibẹ̀ ṣe gbè é tó, kò gbàgbé ilé. Ó pinu láti padà sí Ìsòmù ìlú abínibí rẹ̀, gbogbo àwọn ọmọ rẹ̀ sì tẹ̀le e.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Táǹńwá" ], "incorrect_answers": [ "Ẹrẹ̀", "Sanjọ́", "Ṣabọ́jọ" ], "best_answer": [ "Táǹńwá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbó ni ẹni tí ó ń ṣe ẹ̀dà ń gbé?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tádé" ], "incorrect_answers": [ "Túndé", "Tèlé", "Tọ́lá" ], "best_answer": [ "Tádé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Akẹ́kọ̀ọ́ wo ni kò kábàámọ̀ ìhùwàsí rẹ̀?\n\nOnírúurú akẹ́kọ̀ọ́ ló wà ní lé ẹ̀kọ́ gíga. Àwọn kán wà bíi Túńdé tó ṣe pé fàájì ni wọ́n wá lọ. Àwọn mìíràn bá ìfẹ́kúfẹ̀ẹ́ ara lọ bíi Tóyìn tí wọ́n sì ń ṣe tẹ́rùn. Àwọn kan gbájú mọ́ ẹgbẹ́ òkùnkùn ní tiwọn bíi Tólá, tí àwọn kán sì joyè bá-n-kúnjọ, èyí tí gbogbo ènìyán mọ Tèlé mọ́. Kì í fẹ́ gbé nǹkan kan ṣe. Àwọn kan ní tiwọ́n bá ìmọ̀ àti ìwé kíkà lọ, wón sì kà á dójú àmì gẹ́gẹ́ bíi Tádé, tó máa ń fi gbogbo ọjọ́ ráńtí ọmọ ẹni tí òun í ṣe.\n\nṢé gbogbo ohun tí ẹ̀dá bá ṣe ló lérè. Lẹ́yìn ọdún mẹ́ta tí gbogbo wọ́n ti jáde ilé-ẹ̀kọ́ gíga, Tádé di olùkó pàtàkì nílé-ẹ̀kọ́ gíga, ìjọbá sì ń sanwó gọbọi fún un. Tèlé ní tirẹ̀ kò rí ibì kankan bá wọ̀ ọ́ nítorí ìwé-èrí tí kò múná dóko tó ń gbé kiri. Òkú Tọ́lá ní tirẹ̀ í fẹ́rẹ̀ jẹrà tán nínú sàréè nípasẹ̀ ikú gbígbóná tó ṣàgbákò lọ́dọ̀ àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀. Tóyìn ti di ẹni àpatì, ó sì rù hàn-n-gogo nítorí àrun kògbóògùn tó kó. Bẹ́ẹ̀ ni àìsan kíndìnrín ń bá Túndé wọ̀yá ìjà nílé-ìwòsàn nítorí otí àti sìgá àmujù rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Jẹnẹra Àyìnlá" ], "incorrect_answers": [ "Ìdàgẹ̀rẹ̀", "Hárúnà Ìṣọ̀là", "Músílíù" ], "best_answer": [ "Jẹnẹra Àyìnlá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Tá ló kọrin fún ẹgbẹ́ Ìdáǹdé?\n\nOhun gbogbo ló ni àsìkò tirẹ̀. Nígbà tí àsìkò tó fún àwọn ẹgbẹẹgbẹ́ wọ̀nyí láti jó kí ọba ni a ṣẹ̀ṣẹ̀ tó wá ríran wò. Ṣé ní ti ẹgbẹ́, wọ́n pọ̀ lọ súà bí ọlá Ọlọ́run: Ìdáǹdè, Ọmọladé, Òmìnira, Ọmọ́yèiú, Bọ́bakẹyẹ, Ajagungbadé, Ọbatèkóbọ̀, Ọbaníbàṣírí, Bọ́bagúntẹ̀, àti bẹ́è bẹ́ẹ̀ lọ.\n\nTí a bá ní kí á máa to àwọn orúkọ ẹgbẹ́ wọ̀nyí bí wọ́n ṣe pọ̀ tó, yóò gba odindin ojú-ìwé méjì níbi tí wọ́n pọ̀ dé. Bí oníkàlùkù wọn ti ń jáde lọ síwájú kábíyèsí pẹ̀lú ẹ̀bùn wọn lọ́wọ́ ni àwọn òṣèré wọn ń lù tẹ̀lé wọn lẹ́yìn. Músílíù ọmọ Hárúnà Ìṣọ̀lá kọ kísà lórin. Eléré ìbílẹ̀ kan tí wọn ń pè ní Ìdàgẹ̀rẹ̀ náà ko ségè lórin. Orí ẹṣin funfun ni Jẹnẹra Àyìnlá wà tó ń kọrin fún ẹgbẹ́ Ìdáǹdè.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bí a ṣe ń yan gààrí" ], "incorrect_answers": [ "Ẹ̀kọ́ àkọ́jù kò dára", "Ọ̀rẹ́ òtítọ́ ṣọ̀wọ́n", "Ọwọ́ ọmọdé kò tó pepe" ], "best_answer": [ "Bí a ṣe ń yan gààrí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Orí-ọ̀rọ̀ tó jẹ mọ́ àròko aṣàpèjúwe jù ni\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọiá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rọ́pọ̀ ẹni" ], "incorrect_answers": [ "fẹ́ràn ẹni", "gbéyàwó fúnni", "múni ṣe oríire" ], "best_answer": [ "rọ́pọ̀ ẹni" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Ọmọ ẹni ni àárọ̀ ẹni' túmò sí pé ọmọ ẹni máa n\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ilé olórogún" ], "incorrect_answers": [ "ṣíṣe ìròyìn", "ọbẹ̀ sísè", "ṣíṣe ìyọ̀nda" ], "best_answer": [ "ilé olórogún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àyọkà yìí jẹ, mọ\n\nBí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé Àṣàké ni ààyò Délé. Ọlọ́run kò tètè yọ̀nda. ọmọ fún un. l̀yáalé rẹ̀, Àjọ́kẹ́ ti bí ìsun, l̀yàwó tí Déié fẹ́ tẹ̀lé e, Àníkẹ́, náà ti bí ìwàlè. Àwọn méjèèjì a sì máa wo Àṣàké bi ọlọ́wọ́-ṣíbí tó kàn wá bá ọkọ wọn jẹun lásán. Gbogbo ìgbà ni Délé máa ń gbàdúrà kí Ọlọ́run tètè dá Àṣàkẹ́ lóhùn. Ìparí oṣù tí iṣé pàjáwìrì gbé Délé lọ sí Òkè-òkun ni Àṣàkẹ́ déédéé rí i pé òun ti fẹ́ra kù! Wéré lo tẹ ọkọ rẹ̀ láago láti fún un ní ìròyin ayọ̀ náà. Kàyéfí ni ó jẹ́ fún àwọn orogún rẹ láti rí i ní ipò tó wa, wọ́n sì ń fojú ìlara wò ó. Oṣù mẹ́fà ni Délé lò lẹ́yìn odi kí ó tó padà wá sílé. Oṣù kejì tó dé ni Àṣàkẹ́ bímọ, ọmọ náà si jọ Délé bí ìmumu. Ó sọ ọ́ ní Ọmọniyì. Àṣàkẹ́' sọ, ọ́ ní Olúwajùwá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Dàmọ́lá" ], "incorrect_answers": [ "Gbọ́láhàn", "l̀bẹta", "Adétọ́lá" ], "best_answer": [ "Dàmọ́lá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni àbígbẹ̀yìn l̀yábọ̀.\n\nLẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ ni ó tó rọ́mọ bi. Ó ti relé aláwo, relé oníṣègùn fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún. Gbogbo Ààfáà tí ó gbúròó agbára wọn ni ó ti dán wò pátá. Kódà, àìmọye oṣù ni ó ti lọ lábẹ́ àbò oríṣiríṣi wòlíì. Síbẹ̀ pàbó ni gbogbo rẹ̀ já sí. Ó ti sọ ìrètí nù pátápátá.\nGbogbo ayé ni ó ti rò ó pin. Àwẹ̀ní ìyá ọkọ rẹ̀ gbàgbọ́ pé ọkùnrin kì í yàgàn. Èyí ni ó mú un fẹ́ ìyàwó mìíràn fún ọmọ rẹ̀. Ọdún kejì tí Ìyábọ̀ wọlé Ọlálérè ni ó bí Adétọ́lá, ó sì tún bí Gbọ́láhàn àti Dàmọ́lá ní tẹ̀lé-ǹ-tẹ̀lé.\n\nNítorí pé ilẹ̀ àánú Ọlọ́run kì í ṣú, lẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ. Ọlọ́run dá a lóhùn. Ọlẹ̀ ayọ̀ sọ nínú un rẹ̀. Ìbẹta ni ó sì fi oyún náà bí.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹ̀dá kò láròpin" ], "incorrect_answers": [ "Ènìyàn ń wojú Ọlọ́run ń wo ọkàn", "Ọkùnrin kìí yàgàn", "Àbẹ̀ní ìyá ìbẹta" ], "best_answer": [ "Ẹ̀dá kò láròpin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nLẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ ni ó tó rọ́mọ bi. Ó ti relé aláwo, relé oníṣègùn fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún. Gbogbo Ààfáà tí ó gbúròó agbára wọn ni ó ti dán wò pátá. Kódà, àìmọye oṣù ni ó ti lọ lábẹ́ àbò oríṣiríṣi wòlíì. Síbẹ̀ pàbó ni gbogbo rẹ̀ já sí. Ó ti sọ ìrètí nù pátápátá.\nGbogbo ayé ni ó ti rò ó pin. Àwẹ̀ní ìyá ọkọ rẹ̀ gbàgbọ́ pé ọkùnrin kì í yàgàn. Èyí ni ó mú un fẹ́ ìyàwó mìíràn fún ọmọ rẹ̀. Ọdún kejì tí Ìyábọ̀ wọlé Ọlálérè ni ó bí Adétọ́lá, ó sì tún bí Gbọ́láhàn àti Dàmọ́lá ní tẹ̀lé-ǹ-tẹ̀lé.\n\nNítorí pé ilẹ̀ àánú Ọlọ́run kì í ṣú, lẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ. Ọlọ́run dá a lóhùn. Ọlẹ̀ ayọ̀ sọ nínú un rẹ̀. Ìbẹta ni ó sì fi oyún náà bí.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "díje" ], "incorrect_answers": [ "jíròrò", "ṣàríyànjiyàn", "dira" ], "best_answer": [ "díje" ], "type": "Reading comprehension", "question": "fi iga gbága' túmọ̀ sí\n\nBí àlá ló ń ṣe Bọ́ládé nígbà tí èsì ìbò tí àwọn ará Àlàdé àti agbègbè rẹ̀ dì jáde pé òun ni wọ́n dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí alága ìjọba ìbíla Ayédé. Èsì ìbò yìí ya ọ̀pọ̀lọpọ̀ lẹ́nu nítorí kò ṣẹni tó tilẹ̀ rò pé ó lè rú-fin-in nítorí pé àgbẹ̀ paraku ni, kò lówó lọ́wọ́ àti pé àwọn lóókọlóókọ nílùú bí Olóyè\nAgboadé, Dọ́kítà Ọláìyá, Lọ́yà ìbídàpọ̀ àti Arábinin Sáúdátù tíí ṣe oníṣòwò pàtàkì ló bá a fi iga gbága.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "mímókè àwọn ẹ̀gbọ́n wọn" ], "incorrect_answers": [ "Ìbẹ̀rù àti di alágbàárù", "lílọ sí abúlé Ológo", "ọ̀rọ bàbá àgbà" ], "best_answer": [ "mímókè àwọn ẹ̀gbọ́n wọn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó mú kí Àyọ̀ká àti Gbénró yi ìwà padà ni\n\n\"Ẹ firun dúdú ṣiṣẹ́.\" Gbólóhún yìí ni bàbá àgbà, Adélabí, máa ń fi ṣí àwọn ọmọọmọ rẹ̀ létí ní gbogbo ìgbà. Ìgbà tí wọ́n bá wá kí i lábúlé Ológo ló máa ń ráyè ṣe èyí. Àyọ̀ká àti Gbénró kọ́kọ́ máa ń kọtí ọ̀gbọn-in sí àwọn ọ̀rọ ìṣítí wọ̀nyí ṣùgbọ́n nígbà tí wọ́n ríi pé àwọn ẹ̀gbọ́n wọn, Ọlá àti Bíọ́dún, tó ń tẹ̀lé ìmọ̀ràn yìí ń mókè nínú ẹ̀kọ́ wọn, ni àwọn náà bá yára fara mọ́ ọ. Síbẹ̀síbẹ̀, Ọláníkẹ̀ẹ́ ní tirẹ̀ kò já gbogbo rẹ̀ kúnra.\n\nNítorí ìdí èyí, kò wá yani lẹ́nu pé nígbà tí wọ́n dàgbà tán, gbogbo àwọn tó tẹ̀lé ọ̀rọ ìṣítí bàbá àgbà ló mókè: wọ́n di akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ ní ẹ̀ka iṣẹ́ tí wọ́n yàn Iáàyò; wọ́n wá là, tí wọ́n sì lu. Ọláníkẹ̀ẹ́ ni tirẹ̀ wá gúnlẹ̀ sí Ọjàaba níbi tó ti ń gbàárù.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bọ̀sún" ], "incorrect_answers": [ "Adégbọ́lá", "Ajírọ́lá", "Ṣubúọlá" ], "best_answer": [ "Bọ̀sún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni àwọn obìnrin ń kọrin kí?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Pípèsè iṣẹ́ àti ọ̀nà òwò" ], "incorrect_answers": [ "Rírí aṣọ ìgbàlódé wọ̀", "Pípọ̀ oúnjẹ nílùú", "Rírí omi tí ó dára mu" ], "best_answer": [ "Pípèsè iṣẹ́ àti ọ̀nà òwò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kín ni àǹfààní tí ó ṣe pàtàkì jù lára ìṣílé-iṣẹ́ yìí?\n\nỌdún kejìlá rè é tí Adébáre, Adéyanjú àti Adéoyè ti wà ní Tòróńtò, ìlú ọba. Gbogbo wọn ló ti lówó. Adébáre nìkan ni ó pinnu láti wá dá ilé-iṣẹ́ sílẹ̀ ní Ajélàńwá, ìlú rẹ̀, nítorí pé ilé làbọ̀ ìsinmi oko. Ó sì tún rò pé yóò fún àwọn ará ìlú rẹ̀ ní àǹfààní láti ríṣẹ́ àti òwò ṣe.\n\nNí ọjọ́ ìṣílé-iṣẹ́ yìí, ìlú kún fọ́nfọ́n, ayé gbọ́ ọ̀rún sì mọ̀. Màlúù méjì ni ọba Àkànní, Alájé ti Ajélàńwá rà kalẹ̀ nítorí ìdùnnú tí ó ṣubú layọ̀ fún un pé àsìkò òun ni ilé-iṣẹ́ wọ̀lú. Ó dúpẹ́ lọ́wọ́ Adébáre fún àìgbàgbé ilé. Ó sì ṣí ilé-iṣẹ́ náà nípa gígé aṣọ tẹ́ẹ́rẹ́ tí a ta sí ẹnu ọ̀nà.\n\nNínú ilé-iṣẹ́ yìí ni a ti rí oríṣiríṣi ẹ̀ka bíi aṣọ híhun, ike ṣíṣe, búrẹ́dì ṣíṣe, abọ́ ìjẹun ṣíṣe àti ṣíṣe omi amọ́lóló. Àdépìtàn tí ó jẹ́ ọ̀gá ọlọ́pàá ní agbègbè yìí ṣèlérí ìpèse ààbò tó péye fún ilé-iṣẹ́ náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Dérìn" ], "incorrect_answers": [ "Àdìsá", "Sùúrù", "Oyèjídé" ], "best_answer": [ "Dérìn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ló ń gbin ata?\n\nÀgbẹ̀ pàtàkì ni Oyèjídé ní agbègbè ìbọ́ṣẹ́. Kì í gbin kòkó, bẹ́ẹ̀ ni kì í gbin ọ̀gẹ̀dẹ̀. Ohun tí ó fi ta àwọn ẹgbẹ́ rẹ̀ yọ ni oko àlọ̀ tí ó ń dá. A máa tó ẹgbàá mẹ́rin. Ó máa ń gbin ewùrà díè ṣùgbọ́n èsúrú kì í pọ̀ púpọ̀. Yàtọ̀ si pé ó jé àgbẹ̀, ó tún gbówọ́. Lára àwọn tí ó bà a pààlà ni Àdìsá, Dérìn. Àrẹ̀mú àti Sùúrù. Ọ̀gbìn àgbàdo ni ti Àdìsá, Dérìn a máa dáko rodo; Àrẹ̀mú àti Sùúrù sì gbádùn gbágùúdá àti ilá ní tiwọn.\n\nOlè a máa jà púpọ̀ ní agbègbè yìí. Púpọ̀ nínú àwọn àgbẹ̀ l̀bọ́ṣẹ ti dọdẹ àwọn olè náà títí ṣùgbọ́n pàbó ló já sí. Ọjọó tí ọwọ́ pálábá olè kan máa ségi, oko Oyèjídé ni ó lọ. Lẹ́yìn tí ó tí palẹ̀ oko mọ́ láàjìn, ó gbé ẹrù; ó fẹ́ máa lọ. Bí ó ti gbé ẹrù karí́ ni ó bẹ̀rẹ̀ sí pòòyì lójú kan náà, bẹ́ẹ̀ ni ẹrù kò ṣée sọ̀. Ibẹ̀ ni ilè mọ bá olórò tí àwọn olóko dé bá a; wọ́n sì mú un lọ sí ilé baálẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rírí ọmọ bí" ], "incorrect_answers": [ "yíyé gbààwẹ̀", "níní ọmi lára", "bíbọ́ nínú àìsàn" ], "best_answer": [ "rírí ọmọ bí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adùn tí ó gbẹ̀yìn ewúro ni\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Iṣẹ́ pàjáwìrì" ], "incorrect_answers": [ "Aájò ọmọ", "Ìròyìn-ayọ̀", "ìpè orí aago" ], "best_answer": [ "Iṣẹ́ pàjáwìrì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni ó gbé Délé lọ sí òkè-òkun?\n\nBí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé Àṣàké ni ààyò Délé. Ọlọ́run kò tètè yọ̀nda. ọmọ fún un. l̀yáalé rẹ̀, Àjọ́kẹ́ ti bí ìsun, l̀yàwó tí Déié fẹ́ tẹ̀lé e, Àníkẹ́, náà ti bí ìwàlè. Àwọn méjèèjì a sì máa wo Àṣàké bi ọlọ́wọ́-ṣíbí tó kàn wá bá ọkọ wọn jẹun lásán. Gbogbo ìgbà ni Délé máa ń gbàdúrà kí Ọlọ́run tètè dá Àṣàkẹ́ lóhùn. Ìparí oṣù tí iṣé pàjáwìrì gbé Délé lọ sí Òkè-òkun ni Àṣàkẹ́ déédéé rí i pé òun ti fẹ́ra kù! Wéré lo tẹ ọkọ rẹ̀ láago láti fún un ní ìròyin ayọ̀ náà. Kàyéfí ni ó jẹ́ fún àwọn orogún rẹ láti rí i ní ipò tó wa, wọ́n sì ń fojú ìlara wò ó. Oṣù mẹ́fà ni Délé lò lẹ́yìn odi kí ó tó padà wá sílé. Oṣù kejì tó dé ni Àṣàkẹ́ bímọ, ọmọ náà si jọ Délé bí ìmumu. Ó sọ ọ́ ní Ọmọniyì. Àṣàkẹ́' sọ, ọ́ ní Olúwajùwá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ajẹmọ́-ìṣípayá" ], "incorrect_answers": [ "asọ̀tàn", "ìsọ̀rọ̀gbèsì", "aṣàríyàn-jiyàn." ], "best_answer": [ "ajẹmọ́-ìṣípayá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ikú’ jẹ mọ àròkọ [MASK] jù\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "tèba" ], "incorrect_answers": [ "amọ̀", "fìtílà", "epo" ], "best_answer": [ "tèba" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Apá kan lára ọkọ̀ ojú omi ni\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ń darí àwọn ọ̀dọ́" ], "incorrect_answers": [ "fẹ̀yìn tì", "fẹ́ gbé àpótí ìbò", "kú sínú rògbòdìyàn" ], "best_answer": [ "ń darí àwọn ọ̀dọ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adéyọ̀mí ni ó\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Jídé" ], "incorrect_answers": [ "Bọ́ládé", "Jìnádù", "Làmídì" ], "best_answer": [ "Jídé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni \"oníṣẹ́ méjì, múrí kan\"?\n\nÌbòòsí o, ẹ máa jẹ́ kí àṣà ó wòòkùn. Àṣà Yorùbá ò mà gbọdọ̀ parun-un. Mo wo ṣàkun ọ̀rọ̀, mo rí i pé ọ̀pọ̀ àkóónú àṣa Yorùbá làṣa àtọ̀húnrìnwá ti fẹ́ẹ́ tì sí kòtò.\n\nBọ́ládé oníkẹ̀kẹ́ bímọ tán nídalẹ̀, ó fi àáké kọ́ri pé wọn ò gbọdọ̀ kọmọ òun nílà ojú. Ó ṣe àtọ́kasí pe Jìnádù bí tiẹ̀ ní Èkó, kò kọlà fún un: Làmídì bí tiẹ̀ ní Kútúweeji kò sín in ní gbẹ́rẹ́ débi ilà. Ó tún fàáké kọ́rí pé kò sí ohun tí ń jẹ́ ẹsẹ̀-n-táyé; ó ní àbámọdá ni. Oríkì ìdílé, ọfọ̀ ni, kò ní ìtumọ̀ kankan sí òun, ó ti gbàgbé Àlàbá àti Jèémìsì, ọ̀rẹ́ rẹ̀, tí wọ́n kọ ilà ojú fún ọmọ tiwọn.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, wọ́n lé wọn nílùú tí wọ́n ń gbé. Wọ́n padà dèrò ìlú abínibí wọn. Wọ́n dà wọ́n sílẹ̀ bíi iyanrìn tí típà kó; wọ́n ní kí kálùkù gbalé bàbá rẹ̀ lọ. Bọ́ládé sì ti kú nígbà tí à ń wí yìí; àwọn ọmọ rẹ̀ kò mọlé mọ́, wọn kò mọ ìran wọn débi tí wọn ó mọ oríkì. Wọ́n dàrè nílée bàba wọn. Jídé ọmọ Jìnádù di oníṣẹ́ méjì, múrí kan. Ó ń bá oníṣẹ́ ṣiṣẹ́ nítorí pé kò béèrè ìtẹsẹwáyé rẹ̀. Ẹni tó sọ ilé nù, ó so àpò ìyà kọ́!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìwoṣàkun ayé" ], "incorrect_answers": [ "Ọmọ adáríhunrun", "Ìdí abájọ", "Ọ̀wọ́n oúnjẹ" ], "best_answer": [ "Ìwoṣàkun ayé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nÒréré ayé, awo ojú\nẸ wo òréré ayé bó ti tọ́ tó\nẸ wò ó lọ sàà débi tí ó ti ṣẹ́ kọ́nà\nẸ wò ó bó ti ṣe lẹlẹ bí omi òkun\nÀgbà-ò-kọgbọ́n ló pe àkíyèsí\nỌmọ adáríhunrun sí sàkun ayé\nNítorí ojú làgbà á yá\nÀgbà kan kì í yánu\nẸmọ́ kú, ojú òpó dí\nOníṣọ̀nà kú igbá ò ṣe é sọ\nBó bá wá rí bẹ́ẹ̀\nẸ jẹ́ á bira wa léèrè ọ̀rọ̀\nÌdí abájọ táyé ò fi gún mọ́\nẸ̀kọ kọ́bọ̀-kan-àbọ̀ kò yó ọmọ ọwọ́ mọ́\nÀkàṣù kò yó géńdé\nÀkàrà sísì kò tó adélébọ̀ í mùkọ ọ̀ọ́dúnrún\nÀṣé ayé ti ṣẹ́ kọ́nà mọ́ wa lọ́wọ́\nAyé ò tọ́ mọ́ bí i tàtẹ̀yìn!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ìrìn ajò mi sí ìlú ọba" ], "incorrect_answers": [ "Iṣẹ́ owó pé ju iṣẹ́ oṣù lọ", "ìfètò-sọ́mọ-bíbí", "Gbọ̀ngàn ìlú mi" ], "best_answer": [ "ìrìn ajò mi sí ìlú ọba" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni ó jẹ mọ́ àròko asọ̀tàn jù?\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tóyin" ], "incorrect_answers": [ "Tèlé", "Túndé", "Tọ́lá" ], "best_answer": [ "Tóyin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] Ió kó aàrun kògbóògùn\n\nOnírúurú akẹ́kọ̀ọ́ ló wà ní lé ẹ̀kọ́ gíga. Àwọn kán wà bíi Túńdé tó ṣe pé fàájì ni wọ́n wá lọ. Àwọn mìíràn bá ìfẹ́kúfẹ̀ẹ́ ara lọ bíi Tóyìn tí wọ́n sì ń ṣe tẹ́rùn. Àwọn kan gbájú mọ́ ẹgbẹ́ òkùnkùn ní tiwọn bíi Tólá, tí àwọn kán sì joyè bá-n-kúnjọ, èyí tí gbogbo ènìyán mọ Tèlé mọ́. Kì í fẹ́ gbé nǹkan kan ṣe. Àwọn kan ní tiwọ́n bá ìmọ̀ àti ìwé kíkà lọ, wón sì kà á dójú àmì gẹ́gẹ́ bíi Tádé, tó máa ń fi gbogbo ọjọ́ ráńtí ọmọ ẹni tí òun í ṣe.\n\nṢé gbogbo ohun tí ẹ̀dá bá ṣe ló lérè. Lẹ́yìn ọdún mẹ́ta tí gbogbo wọ́n ti jáde ilé-ẹ̀kọ́ gíga, Tádé di olùkó pàtàkì nílé-ẹ̀kọ́ gíga, ìjọbá sì ń sanwó gọbọi fún un. Tèlé ní tirẹ̀ kò rí ibì kankan bá wọ̀ ọ́ nítorí ìwé-èrí tí kò múná dóko tó ń gbé kiri. Òkú Tọ́lá ní tirẹ̀ í fẹ́rẹ̀ jẹrà tán nínú sàréè nípasẹ̀ ikú gbígbóná tó ṣàgbákò lọ́dọ̀ àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀. Tóyìn ti di ẹni àpatì, ó sì rù hàn-n-gogo nítorí àrun kògbóògùn tó kó. Bẹ́ẹ̀ ni àìsan kíndìnrín ń bá Túndé wọ̀yá ìjà nílé-ìwòsàn nítorí otí àti sìgá àmujù rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Gbígbé májèlé jẹ" ], "incorrect_answers": [ "Akitiyan títọ́ ọmọ", "Gbígbé wèrè làgbésùn", "Ṣíṣe àyẹ̀wò ara" ], "best_answer": [ "Gbígbé májèlé jẹ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni ó fa l̀japoró ikú?\n\n\"Orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo, báa wi fọ́mọ ẹni a gbọ́\", èyí ni gbólóhùn tí ó jáde lẹ́nu Àkàndé tí i ṣe bàbá Àlàó, bí ọmọ rẹ̀ tí ń japoró ikú lóríbùsùn ní ilé-Ìwòsàn Márapé ní Dòho.\n\nÀlàó jẹ́ ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn. Láti kékeré ni l̀yápé, l̀yá Àlàó ti bà á jẹ́, nítorí pé ó jẹ́ ògúnná kanṣoṣo tí ó ní. Gbogbo akitiyan Àkàndé ní títọ́ Àlàó sọ́nà ló já sí pàbó. Àlàó jayé alákátá, ó gbé ìwà ìṣekúṣe wọ̀ bí ẹ̀wù. Bí dúdú ti ń wá, ni pupa ń wá sọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀, kódà ó fẹ́rè lè máa gbé wèrè ní àgbésùn. Àyẹ̀wò tí ó lọ ṣe ni ó fi hàn pé ó ti kó àrùn-kògbóògùn.\n\nÀlàó gbà pé ikú yá ju ẹ̀sín, èyí ni ó mú un gbé májèlé jẹ, èyí tí ó sọ ọ́ di èró ilé-ìwòsàn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Oúnjẹ ọmọ" ], "incorrect_answers": [ "Ọjọ́ mánigbàgbé", "Adéagbo bàbá Nọ́ọ̀sì", "Ìrìnàjò Adéagbo sí ìlú òyìnbó" ], "best_answer": [ "Oúnjẹ ọmọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nỌjọ́ mánigbàgbé, ọjọ́ ayọ̀, lọjọ́ tí Adétutù gbé Adéagbo àti Ajíbíkẹ̀ẹ́ tí wọ́n jẹ́ òbí rẹ̀ lọ sí ìlú òyìnbó. Àwọn méjéèjì sì fọpẹ́ fún Ọlọ́run pé àwọ́n ti ipasẹ̀ ọmọ là. Wọn kò bá ọlá nílé ṣùgbọ́n ẹ̀kọ́ àwọn ọmọ wọ́n jẹ wọ́n lógún. Wọ́n tiraka láti rán àwọn ọmọ wọn nílé-ẹ̀kọ́. Àwọn ọmọ náà sì kàwé yanjú.\n\nAkintọ̀mídé, àkọ́bí wọn di ọ̀gá onímọ̀-ẹ̀rọ. Adétutù gba oyè ìmò-ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣẹ̀gùn. Olúwaṣeun di ọ̀mọ̀wé nínú iṣẹ́ olùkọ́ni. Abímbọ́lá, àbíkẹ́yìn wọ́n yan iṣẹ́ nọ́ọ̀sì láàyò. Òun nìkan ni ó ń ṣiṣẹ́ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà. Àwọn yòókù sì fi òkè-òkun ṣe ibùgbé. Bí Adéagbó àti Ajíbíkẹ̀ẹ́, ìyàwó rẹ̀ ẹe padà sí orílẹ̀-ède Nàìjíríà, ilé tí Abímbọ́lá kọ́ fún wọn ni wọ́n dé sí. Mọ́tò ọ̀bọ̀kún ọlọ́yẹ́ tí Olúwaṣeún rà fún wọn ni ó wá gbé wọn ní pápákọ̀ òfurufú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "aájò ṣiṣẹ́" ], "incorrect_answers": [ "àlùyọ", "babaláwo", "ìjẹ ẹ̀líírí" ], "best_answer": [ "aájò ṣiṣẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nKò sí iṣẹ́ tí Ọdẹ́wálé, bàbá Ṣínà, kò lè ṣe. Bí ó tí ń dáko, ló ń dẹ̀gbẹ́ bẹ́ẹ̀ náà ló sì ń ṣe iṣẹ́ káràkátà. Síbẹ̀, ó kàn ń ṣiṣẹ́ bí erin ni, ìjẹ èlíírí ló ń jẹ! Àwọn ọ̀rẹ́ rẹ̀, Tájù, Níyì àti Délé kò tilẹ̀ béèrè rẹ̀ mọ́.\n\nÌdí nìyí tí bàbá rẹ̀, Adékàńńbí, ṣe fééjì kẹ́ẹ̀ta tó gboko àwo lọ láti wádìí ohun tí òun lè ṣe kí ọmọ rẹ̀ lè lu àlùyọ. Babaláwo ló wá ṣí aṣọ lójú eégún nípa ohun tí ó fa sábàbí wàhálà tó ń bá Ọdẹ́wálé fínra. Gbogbo ohun tí babaláwo kà fún un bí ètùtù ni ó ṣe. Ohun gbogbo bẹ̀rẹ̀ sí dọ́gba fún Ọdẹ́wálé, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí lù àlùyọ, ọwọ́ rẹ̀ wá tẹ́nu.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Mẹ́tà" ], "incorrect_answers": [ "Méjì", "Mẹ́rin", "Márùn-ún" ], "best_answer": [ "Mẹ́tà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọmọ mélòó ni òkú ọ̀run bí?\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Márùn-ún" ], "incorrect_answers": [ "Méjì", "Mẹ́ta", "Mẹ́rin" ], "best_answer": [ "Márùn-ún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ẹ̀ka mélòó ni ó wà nílé-iṣẹ́ náà?\n\nỌdún kejìlá rè é tí Adébáre, Adéyanjú àti Adéoyè ti wà ní Tòróńtò, ìlú ọba. Gbogbo wọn ló ti lówó. Adébáre nìkan ni ó pinnu láti wá dá ilé-iṣẹ́ sílẹ̀ ní Ajélàńwá, ìlú rẹ̀, nítorí pé ilé làbọ̀ ìsinmi oko. Ó sì tún rò pé yóò fún àwọn ará ìlú rẹ̀ ní àǹfààní láti ríṣẹ́ àti òwò ṣe.\n\nNí ọjọ́ ìṣílé-iṣẹ́ yìí, ìlú kún fọ́nfọ́n, ayé gbọ́ ọ̀rún sì mọ̀. Màlúù méjì ni ọba Àkànní, Alájé ti Ajélàńwá rà kalẹ̀ nítorí ìdùnnú tí ó ṣubú layọ̀ fún un pé àsìkò òun ni ilé-iṣẹ́ wọ̀lú. Ó dúpẹ́ lọ́wọ́ Adébáre fún àìgbàgbé ilé. Ó sì ṣí ilé-iṣẹ́ náà nípa gígé aṣọ tẹ́ẹ́rẹ́ tí a ta sí ẹnu ọ̀nà.\n\nNínú ilé-iṣẹ́ yìí ni a ti rí oríṣiríṣi ẹ̀ka bíi aṣọ híhun, ike ṣíṣe, búrẹ́dì ṣíṣe, abọ́ ìjẹun ṣíṣe àti ṣíṣe omi amọ́lóló. Àdépìtàn tí ó jẹ́ ọ̀gá ọlọ́pàá ní agbègbè yìí ṣèlérí ìpèse ààbò tó péye fún ilé-iṣẹ́ náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ọmọ ẹgbẹ́" ], "incorrect_answers": [ "ará ìlú", "ọmọ bàbá", "ará ibi iṣẹ́" ], "best_answer": [ "ọmọ ẹgbẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] kan náà ni Adélàjà àti Bọ́lájí jẹ́\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹsẹ̀-n-táyé" ], "incorrect_answers": [ "Ọfọ̀", "llà kíkọ", "Oríkì" ], "best_answer": [ "Ẹsẹ̀-n-táyé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Nínú àyọkà yìí, kí ni ẹnìkán pè ní àbámọdá?\n\nÌbòòsí o, ẹ máa jẹ́ kí àṣà ó wòòkùn. Àṣà Yorùbá ò mà gbọdọ̀ parun-un. Mo wo ṣàkun ọ̀rọ̀, mo rí i pé ọ̀pọ̀ àkóónú àṣa Yorùbá làṣa àtọ̀húnrìnwá ti fẹ́ẹ́ tì sí kòtò.\n\nBọ́ládé oníkẹ̀kẹ́ bímọ tán nídalẹ̀, ó fi àáké kọ́ri pé wọn ò gbọdọ̀ kọmọ òun nílà ojú. Ó ṣe àtọ́kasí pe Jìnádù bí tiẹ̀ ní Èkó, kò kọlà fún un: Làmídì bí tiẹ̀ ní Kútúweeji kò sín in ní gbẹ́rẹ́ débi ilà. Ó tún fàáké kọ́rí pé kò sí ohun tí ń jẹ́ ẹsẹ̀-n-táyé; ó ní àbámọdá ni. Oríkì ìdílé, ọfọ̀ ni, kò ní ìtumọ̀ kankan sí òun, ó ti gbàgbé Àlàbá àti Jèémìsì, ọ̀rẹ́ rẹ̀, tí wọ́n kọ ilà ojú fún ọmọ tiwọn.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, wọ́n lé wọn nílùú tí wọ́n ń gbé. Wọ́n padà dèrò ìlú abínibí wọn. Wọ́n dà wọ́n sílẹ̀ bíi iyanrìn tí típà kó; wọ́n ní kí kálùkù gbalé bàbá rẹ̀ lọ. Bọ́ládé sì ti kú nígbà tí à ń wí yìí; àwọn ọmọ rẹ̀ kò mọlé mọ́, wọn kò mọ ìran wọn débi tí wọn ó mọ oríkì. Wọ́n dàrè nílée bàba wọn. Jídé ọmọ Jìnádù di oníṣẹ́ méjì, múrí kan. Ó ń bá oníṣẹ́ ṣiṣẹ́ nítorí pé kò béèrè ìtẹsẹwáyé rẹ̀. Ẹni tó sọ ilé nù, ó so àpò ìyà kọ́!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹrẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "Táǹńwá", "Sanjọ́", "Ṣabọ́jọ" ], "best_answer": [ "Ẹrẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni ìrìn àjò náà ti bẹ̀rẹ̀\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "pinnu" ], "incorrect_answers": [ "dábàá", "sàníyàn", "gbèrò" ], "best_answer": [ "pinnu" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Fenu kò túmọ̀ sí\n\nÌlú Ọlá ni Ọláolú ń gbé; ibẹ̀ ló sì bí gbogbo ọmọ rẹ̀ sí. Gbogbo àwọn ọmọ wọ̀nyi ló kàwé dáadáa. Àwọn tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ jáde ni Tìjání tí ó jẹ́ akọ-níwájú-adájọ́. Bọ́lá ni adarí ilé iṣẹ́ mádàámidófò kan ní Sọ́bẹ. Lọ́ládé sì ni ọ̀gá àgbà pátápátá ní ilé-ìwòsàn ìjọba ni Àpà. Dáramájà, àkọ́ṣẹ́- igi Ọáolú, ni gííwá ilé okòwò kátàkárà ní ara rẹ̀ ni Sohó. Rẹ̀mí tíí ṣe abígbẹ̀yìn, nìkan ló kù ní ilé-ẹ̀kọ́ gbogbonìṣe ní Abraka. Dáramájà wòye pé ó yẹ kí àwọn yẹ́ bàbá àwọn sí fún iṣẹ́ takuntakun tí ó ṣe lórí ọmọ. Wọ́n fẹnu kò láti fi ayẹyẹ ọjọ́-ìbí yẹ bàbá sí.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adóníyì" ], "incorrect_answers": [ "Ṣùbòmí", "Sùnmónì", "Málà" ], "best_answer": [ "Adóníyì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni adáhunṣe?\n\nỌ̀wọ́n gógó omi ló mú Ṣùbòmí jí ní kùtùkùtù òwúrọ̀ ọjọ́ kan, ó wá àwọn málà lọ láti bá a pọn omi nítorí àwọn aráabí kò mú iná ìjọba tí èrọ amómiwá yóò fi ṣiṣẹ́ wá. Bí Ṣùbòmí ṣe pe málà tí ó ń gbé omi kọjá sí àdúgbò kéjì, ó tajú kán, ó rí apẹ kan àti èròjà inú rẹ̀ ní oríta mẹ́ta. Ẹbọ yìí ni adáhunṣe, ní kí ẹnìkan tí àrún wárápá ń bá jà rú kí wàhálà rẹ̀ lè dópin. Owó ẹyọ, ẹ̀kọ yangan, àkàrà, epo pupa àti ọ̀pọ̀lọpọ̀, owó bébà ẹlẹ́gbẹ̀rún náírà ló wà nínú ìpèsè náà.\n\nṢé ìwà kò ní fi oníwà sílẹ̀. Ṣùbòmí sáré síwájú, ó bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀ láti ṣa bébà owó mẹ́fà, ó fi ẹyọ kan sílè, ó fẹsẹ̀ fẹ́ ẹ. Ọ̀rọ̀ yìí jọ málà lójú, ó sì gba ọ̀nà rẹ̀ lọ. Ní kété tí Sùbòmí délé ló bá ṣubú lulẹ̀ tó ń rú itọ́ lẹ́nu. Igbe \"kí ló dé?\" Ni ìyàwó ń ké nígbà tí àwọn irú rẹ̀ ń bomijé lójú. \"Ta -ló dán irú èyí wò?\" ni ìbéèrè àwọn aládùúgbò. Ẹbọ tí Adóníyì ṣe ni ó mú wárápá Sùnmónù san.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àìrọ́mọbí" ], "incorrect_answers": [ "àìsàn", "àìjẹun", "àìsanra" ], "best_answer": [ "àìrọ́mọbí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "ìgbà ọ̀dá\" tọ́ka sí ìgbà\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Torosi" ], "incorrect_answers": [ "Ọ̀ṣun", "Eléǹpe", "Ọya" ], "best_answer": [ "Torosi" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Orúkọ ìyá Sangó ni\n\nÌtan àbáláyé sọ pé Ọba ni Ṣàngó lóde Ọ̀yọ́ nígbà ayé rẹ̀. Ọmọ ìlú Tápà ti Elérìpe ni Torosi ìyá rẹ̀. Àwọn ìyàwó mẹ́tẹ́ẹ̀ta tí Ṣàngó fẹ́ ni wọ́n di odò lẹ́yìn ikú wọn: Ọyá bínú di odò Ọya; Ọbà di odò Ọbà tí ó la Ìwó kọjá; Ọ̀ṣún sì di odò Ọ̀ṣun tí ó la Òṣogbo kọjá. Alágbára ni Ṣàngó, ó láyà, ó sì lóògùn débi pé ó máa ń yọná lẹ́nu bí inú bá ń bí i. Èyí mú kí ẹ̀ru rẹ̀ máa ba tẹrú-tọmọ lásìkò náà.\n\nBí Ṣàngó ṣe dẹ̀rù jẹ̀jẹ̀ lóde Ọ̀yọ́ tó, Tìmí Àgbàlé àti Gbòńkáà Ẹ̀bìrì tí wọ́n jẹ́ olórí jagunjagun Ọ̀yọ́ nígbà náà kìí bẹ̀rù rẹ̀. Èyí kò sì jẹ́ kí inú Ṣàngó dùn rárá. Ó fọ̀rọ̀ náà lọ Ọya tí ó jẹ́ ààyò rẹ̀ létí. Ọyá sì gbàá nímọ̀ràn láti wá ọ̀nà ti yóò fi yẹjú àwọn méjéèjì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ajẹmọ-ìṣípayá" ], "incorrect_answers": [ "aṣàríyànjíyàn", "asọ̀tàn", "aṣàpéjúwe" ], "best_answer": [ "ajẹmọ-ìṣípayá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Ètò ọ̀rọ̀-ajé orílẹ̀-èdè yìí' jẹ́ orí-ọ̀rọ̀ fún àròkọ́\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Onigègé Àrà" ], "incorrect_answers": [ "Akéweje", "Alàtùn-únse", "Agbásaga" ], "best_answer": [ "Onigègé Àrà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Oyè wó ni obinrin jé?\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "èdè àìyedè tí ó bẹ́ sílẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "wọ́n fẹ́ ṣe ìpàdé ní ìdíkọ", "ilé aṣojú wọn tí ó jó", "àwọn ọ̀dọ́ ẹgbẹ́ rí Alájé fín" ], "best_answer": [ "èdè àìyedè tí ó bẹ́ sílẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ pín sí méjì nítorí\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ayẹyẹ ìfinijoyè" ], "incorrect_answers": [ "Gbígbé ètò ìdàgbàsókè láruge", "Fifi obìnrin joyè", "Gbígbé ògùn ti ìwà ìbàjẹ́" ], "best_answer": [ "Ayẹyẹ ìfinijoyè" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ajírọ́lá" ], "incorrect_answers": [ "Mobọ́lárìn", "Adébọ́lá", "Akin" ], "best_answer": [ "Ajírọ́lá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni àkọ́bí Bọ̀sún\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ayẹyẹ ọjọ́ ìbí" ], "incorrect_answers": [ "Mọ́gàjí agboolé", "Obìnrin ilé ṣe bẹbẹ", "Ilú Àkùkọ gbàlejò" ], "best_answer": [ "Ayẹyẹ ọjọ́ ìbí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àṣà abínibí ò gbọdọ̀ kú." ], "incorrect_answers": [ "Àṣà àjèjì ti dọba", "llé làbọ̀ ìsinmi oko", "Bọ́ládé àti ẹbí rẹ̀" ], "best_answer": [ "Àṣà abínibí ò gbọdọ̀ kú." ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nÌbòòsí o, ẹ máa jẹ́ kí àṣà ó wòòkùn. Àṣà Yorùbá ò mà gbọdọ̀ parun-un. Mo wo ṣàkun ọ̀rọ̀, mo rí i pé ọ̀pọ̀ àkóónú àṣa Yorùbá làṣa àtọ̀húnrìnwá ti fẹ́ẹ́ tì sí kòtò.\n\nBọ́ládé oníkẹ̀kẹ́ bímọ tán nídalẹ̀, ó fi àáké kọ́ri pé wọn ò gbọdọ̀ kọmọ òun nílà ojú. Ó ṣe àtọ́kasí pe Jìnádù bí tiẹ̀ ní Èkó, kò kọlà fún un: Làmídì bí tiẹ̀ ní Kútúweeji kò sín in ní gbẹ́rẹ́ débi ilà. Ó tún fàáké kọ́rí pé kò sí ohun tí ń jẹ́ ẹsẹ̀-n-táyé; ó ní àbámọdá ni. Oríkì ìdílé, ọfọ̀ ni, kò ní ìtumọ̀ kankan sí òun, ó ti gbàgbé Àlàbá àti Jèémìsì, ọ̀rẹ́ rẹ̀, tí wọ́n kọ ilà ojú fún ọmọ tiwọn.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, wọ́n lé wọn nílùú tí wọ́n ń gbé. Wọ́n padà dèrò ìlú abínibí wọn. Wọ́n dà wọ́n sílẹ̀ bíi iyanrìn tí típà kó; wọ́n ní kí kálùkù gbalé bàbá rẹ̀ lọ. Bọ́ládé sì ti kú nígbà tí à ń wí yìí; àwọn ọmọ rẹ̀ kò mọlé mọ́, wọn kò mọ ìran wọn débi tí wọn ó mọ oríkì. Wọ́n dàrè nílée bàba wọn. Jídé ọmọ Jìnádù di oníṣẹ́ méjì, múrí kan. Ó ń bá oníṣẹ́ ṣiṣẹ́ nítorí pé kò béèrè ìtẹsẹwáyé rẹ̀. Ẹni tó sọ ilé nù, ó so àpò ìyà kọ́!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bọ̀sún" ], "incorrect_answers": [ "Ṣubúọlá", "Mobọ́lárìn", "Ajírọ́lá" ], "best_answer": [ "Bọ̀sún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni alájọ?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "lówó" ], "incorrect_answers": [ "mọ̀wẹ́", "gbafẹ́", "lọ́yàyà" ], "best_answer": [ "lówó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "rí jájẹ’\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "dọ́gba" ], "incorrect_answers": [ "jọra", "dára", "yanjú" ], "best_answer": [ "dọ́gba" ], "type": "Reading comprehension", "question": "sẹ, wẹ́kú\" nínú àyọkà yìí túmọ̀ sí\n\nMọ́tọ̀ mẹ́fà ni Awódélé ní. Pijó kan, Mẹ́sídìsì méjì, Ìsúsù kan, Tòyótà kan àti Jíìpù kan. Mẹ́sídìsì ni ó máa ń gbé lọ síbi iṣẹ́. Tó bá fẹ́ rin ìrìnàjò pàtàkì, Jíìpù ló máa ń gbe lọ. Kàsálí awakọ̀ rẹ̀ ń wa kísà.\n\nỌmọ mẹ́rin ni Awódélé bí: Kọ́ládé làkọ́bí, Àdùkẹ́ làtẹ̀lé, Kọ́lájọ lọ́mọ, kẹta ń jẹ́, Yéwándé làbíkẹ́yìn wọn lénjélénje. Wọ́n jẹ́ ọkùnrin méjì àti obìnrin méjì. Gbogbo rẹ̀ sẹ wẹ́kú bí ìdodo ẹfọ̀n. Gbogbo ọmọ tí Ọmọ́yẹni bí fún Awódélé ló yàn tó yanjú. Àwọn àgbà ní \"Ojú tó ríbi tí kò fọ́, ire ló ń dúró dè\" kò sí ẹni tí ó lè rí Awódélé lónìí kó gbàgbọ́ wí pé alágbe ni bàbá rẹ̀. Ọdún kẹta gééré tí bàbá rẹ̀ kú ni nǹkan bẹ̀rẹ̀ sí ní sẹnu re fún un. Ó sì ti wa nínú yọ̀tọ̀mì yìí́ fún ọdún mẹ́wàá gbáko.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ìjọba" ], "incorrect_answers": [ "ìlú", "ẹgbẹ́", "àdání" ], "best_answer": [ "ìjọba" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Iṣẹ́ Ọba' túmọ̀ sí́ iṣẹ́\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àgbèrè ṣíṣe" ], "incorrect_answers": [ "kiké tí àjẹ́ ké", "ajá tó sínwín kú", "aáyán tí ó jẹ" ], "best_answer": [ "àgbèrè ṣíṣe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó pa Òyéfẹ̀sọ̀ ni\n\nHáà Òyéfèsọ̀! Ibi tí ó wà parí àjò ayé rẹ̀ sì rèé. Gbogbo ẹbí ló bá ọ sọ̀rọ̀ pé ìwọ̀nba là ń jẹ lájá tó sínwín kú Àríkọ́gbọ́n ni irú rẹ̀ jẹ́ fún àwọn òróbìnrin-dórí.\n\nNítorí pé o bá ọlá nílé, ó sọ ará rẹ̀ di àkẹ́ra ọmọ, ó wá ń pààrọ̀ abo bí ẹni pààrọ̀ aṣọ. Èyí tó tílẹ̀ wá burú jù ni pé bí ó bá fẹ́ fẹ́ obìnrin, èwó ni ti l̀yàwó Ọláifá. O kò lóògùn ìrìndò, ò ń jẹ aáyán. Bàbá sọ lọ́jọ́ náà pé òun yóò fi àjùlọ hàn ọ́, àwa ni ò fura. Àjẹ́ ké lánàá, ọmọ kú lónìí, ta ni kò mọ̀ pé àjé àná ló pọmọ jẹ, Ohun tí ó ṣe òkùnfà ikú Òyéfẹ̀sọ̀ nìyí. Ẹyẹ, kú torí èso.\nÀjálù burúkú ni ikú Òyéfẹ̀sọ̀ jẹ́ fún Àjàní àti ẹ̀gbọ́n rẹ̀, Àmọ̀kẹ́. Àtigbọ́ bùkátà l̀yàwọ́ méjì àti ọmọ márún-ún tí olóògbé fi sílẹ̀ wá di ti ìyá òkú àti Àjàní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bájọ" ], "incorrect_answers": [ "Dáúdà", "Adàrán", "Fádípè" ], "best_answer": [ "Bájọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ó bí Adépégà?\n\nỌmọ mẹ́ta ni Bájọ bí. Adàrán ni àkọ́bí, Dáúdà ni ó tẹ̀le e: Adépégá sì ni àbíkẹ́yìn wọn. Ọjọ́ pẹ́ tí Adépégà ti bá Adàrán lọ sí Owódé lebàá Ìtamọ̀gán níbi ti ́Adàrán tí ń ṣiṣẹ́. Ẹ̀gbọ́n rẹ̀ fi í ṣẹ́nu ẹ̀kọ́ṣẹ́. Lẹ́yìn tí ó kọ́ṣẹ́ tí ó sì yege, ó kọjá sí Orímẹ̀dù nítòsí Lẹ́kí.\n\nÓ rọ́wọ́ mú níbẹ̀. Ibẹ̀ ni ó sì ti rí Fádékẹ́, ọmọ Fádípè tí ó wá fi ṣaya. Ọlọ́run fi ọ̀pọ̀ ọmọ kẹ́ wọn: Jẹ̀dá, Fẹ́mi, Elísá. Bọ́sẹ̀, Kọ̀yà àti Kọ́lá. Bí ibẹ̀ ṣe gbè é tó, kò gbàgbé ilé. Ó pinu láti padà sí Ìsòmù ìlú abínibí rẹ̀, gbogbo àwọn ọmọ rẹ̀ sì tẹ̀le e.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ilé làbọ̀ ìsinmi oko" ], "incorrect_answers": [ "l̀Iú Tòróńtò", "ilé- iṣẹ́ Adébáre", "Ayẹyẹ ìṣílé-iṣẹ́" ], "best_answer": [ "Ilé làbọ̀ ìsinmi oko" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nỌdún kejìlá rè é tí Adébáre, Adéyanjú àti Adéoyè ti wà ní Tòróńtò, ìlú ọba. Gbogbo wọn ló ti lówó. Adébáre nìkan ni ó pinnu láti wá dá ilé-iṣẹ́ sílẹ̀ ní Ajélàńwá, ìlú rẹ̀, nítorí pé ilé làbọ̀ ìsinmi oko. Ó sì tún rò pé yóò fún àwọn ará ìlú rẹ̀ ní àǹfààní láti ríṣẹ́ àti òwò ṣe.\n\nNí ọjọ́ ìṣílé-iṣẹ́ yìí, ìlú kún fọ́nfọ́n, ayé gbọ́ ọ̀rún sì mọ̀. Màlúù méjì ni ọba Àkànní, Alájé ti Ajélàńwá rà kalẹ̀ nítorí ìdùnnú tí ó ṣubú layọ̀ fún un pé àsìkò òun ni ilé-iṣẹ́ wọ̀lú. Ó dúpẹ́ lọ́wọ́ Adébáre fún àìgbàgbé ilé. Ó sì ṣí ilé-iṣẹ́ náà nípa gígé aṣọ tẹ́ẹ́rẹ́ tí a ta sí ẹnu ọ̀nà.\n\nNínú ilé-iṣẹ́ yìí ni a ti rí oríṣiríṣi ẹ̀ka bíi aṣọ híhun, ike ṣíṣe, búrẹ́dì ṣíṣe, abọ́ ìjẹun ṣíṣe àti ṣíṣe omi amọ́lóló. Àdépìtàn tí ó jẹ́ ọ̀gá ọlọ́pàá ní agbègbè yìí ṣèlérí ìpèse ààbò tó péye fún ilé-iṣẹ́ náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Dáramájà" ], "incorrect_answers": [ "Bọ́lá", "Rẹ̀mí", "Tìjání" ], "best_answer": [ "Dáramájà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ló dàgbà jù?\n\nÌlú Ọlá ni Ọláolú ń gbé; ibẹ̀ ló sì bí gbogbo ọmọ rẹ̀ sí. Gbogbo àwọn ọmọ wọ̀nyi ló kàwé dáadáa. Àwọn tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ jáde ni Tìjání tí ó jẹ́ akọ-níwájú-adájọ́. Bọ́lá ni adarí ilé iṣẹ́ mádàámidófò kan ní Sọ́bẹ. Lọ́ládé sì ni ọ̀gá àgbà pátápátá ní ilé-ìwòsàn ìjọba ni Àpà. Dáramájà, àkọ́ṣẹ́- igi Ọáolú, ni gííwá ilé okòwò kátàkárà ní ara rẹ̀ ni Sohó. Rẹ̀mí tíí ṣe abígbẹ̀yìn, nìkan ló kù ní ilé-ẹ̀kọ́ gbogbonìṣe ní Abraka. Dáramájà wòye pé ó yẹ kí àwọn yẹ́ bàbá àwọn sí fún iṣẹ́ takuntakun tí ó ṣe lórí ọmọ. Wọ́n fẹnu kò láti fi ayẹyẹ ọjọ́-ìbí yẹ bàbá sí.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àbúrò bàbá Títílayọ̀" ], "incorrect_answers": [ "àbúrò l̀yá Títílayọ̀", "bàbá Tádé", "ìyá Tọ́ba" ], "best_answer": [ "àbúrò bàbá Títílayọ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Gbádébọ̀ jẹ́ ọmọ\n\n\"Akọ ni ògìdán ń bí' lọ̀rọ̀ Akinadé àti Tọ́lání, aya rẹ̀. Tádé Dáúdù, Tọ́ba, Táyọ̀ àti Tolú sì tẹ̀lé e ní ṣíṣẹ̀-ǹ-tẹ̀lé. Títíláyọ̀ tí ó di ìyàwó Tádé nìkan ni àwọn òbí tirẹ̀ bí. Kí ó má jẹ òun nìkan nínú ilé, ló mú kí àwọn òbi rẹ̀ gba Gbádébọ̀ àti Kíkẹ́lọmọ tí wọ́n jẹ́ ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀ sọ́dọ̀.\nÀbújá ni Tádé àti Títílayọ̀ ti pàdé nih àsìkò tí wọ́n lọ sin ilẹ̀ bàbá wọn. Bí eré, bí àwàdà, ọ̀rọ ìfẹ́ gbilẹ̀ láàárín wọn. Lẹ́yìn oṣù keje tí wọ́n pàdé, wọ́n pinnu láti fẹ́ ara wọn.\n\nTádé mú, Títílayọ̀ lọ sí ìlú rẹ̀, Òkeehò, láti lọ ṣàfihàn Títílayọ̀, olólùfẹ́ rẹ̀ fún àwọn òbí rẹ̀. Inú Tádé dùn pé àwọn òbí òun kò rí àbùkù lára àfẹ́sọ́nà òun. Tọwọ́-tẹsẹ̀ ni àwọn òbí Títílayọ̀ náà\nfi gba Tádé gẹ́gẹ́ bíi àfẹ́sọ́nà ọmọ wọn. Ọmọ Ọ̀fà, tí ó tún tan mọ́ Òró ni Títílayọ̀, Ọ̀fà ni wọ́n sì ti ṣe mọ̀-mí-n-mọ̀-ọ́. Oṣù kẹta lẹ́yìn èyí ni wọ́n ṣe ìgbéyàwó alárinrin. Gbogbo àwọn àbúrò Tádé ni ó péjọ síbẹ̀. Títílayọ̀ kò mú oṣù náà jẹ. Oṣù kẹsàn-án gééré lẹ́yìn ìgbéyàwó ni Títíayọ̀ bí ọmọkùnrin kan.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "orí-ọ̀rọ̀ lẹ́tà" ], "incorrect_answers": [ "déètì", "ìkíni ìbẹ̀rẹ̀", "àdìrẹ́sì akọlẹ́tà" ], "best_answer": [ "orí-ọ̀rọ̀ lẹ́tà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "ìyàtọ̀ tó wà láàárín lẹ́tà gbẹ̀fẹ̀ àti lẹ́tà àìgbagbẹ̀fẹ̀ ni\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "onímọ̀-ẹ̀rọ" ], "incorrect_answers": [ "nọ́ọ̀sì", "oníṣègùn", "tísà" ], "best_answer": [ "onímọ̀-ẹ̀rọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́bí ìdílé yìí ni ó di\n\nỌjọ́ mánigbàgbé, ọjọ́ ayọ̀, lọjọ́ tí Adétutù gbé Adéagbo àti Ajíbíkẹ̀ẹ́ tí wọ́n jẹ́ òbí rẹ̀ lọ sí ìlú òyìnbó. Àwọn méjéèjì sì fọpẹ́ fún Ọlọ́run pé àwọ́n ti ipasẹ̀ ọmọ là. Wọn kò bá ọlá nílé ṣùgbọ́n ẹ̀kọ́ àwọn ọmọ wọ́n jẹ wọ́n lógún. Wọ́n tiraka láti rán àwọn ọmọ wọn nílé-ẹ̀kọ́. Àwọn ọmọ náà sì kàwé yanjú.\n\nAkintọ̀mídé, àkọ́bí wọn di ọ̀gá onímọ̀-ẹ̀rọ. Adétutù gba oyè ìmò-ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣẹ̀gùn. Olúwaṣeun di ọ̀mọ̀wé nínú iṣẹ́ olùkọ́ni. Abímbọ́lá, àbíkẹ́yìn wọ́n yan iṣẹ́ nọ́ọ̀sì láàyò. Òun nìkan ni ó ń ṣiṣẹ́ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà. Àwọn yòókù sì fi òkè-òkun ṣe ibùgbé. Bí Adéagbó àti Ajíbíkẹ̀ẹ́, ìyàwó rẹ̀ ẹe padà sí orílẹ̀-ède Nàìjíríà, ilé tí Abímbọ́lá kọ́ fún wọn ni wọ́n dé sí. Mọ́tò ọ̀bọ̀kún ọlọ́yẹ́ tí Olúwaṣeún rà fún wọn ni ó wá gbé wọn ní pápákọ̀ òfurufú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kókó-ọ̀rọ̀" ], "incorrect_answers": [ "déètì", "ìkíni", "àdírẹ́sì ẹni tí a kọ̀wé sí" ], "best_answer": [ "kókó-ọ̀rọ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìgbésè tó máa ń tẹ̀lé orí ọ̀rọ̀ nínú lẹ́tà àìgbàgbẹ̀fẹ̀ ni\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọiá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bàbá" ], "incorrect_answers": [ "ọ̀rẹ́", "Babaláwo", "Oníbàárà" ], "best_answer": [ "Bàbá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Báwo ni Adékàńńbí ṣe jẹ́ sí bàbá Ṣínà?\n\nKò sí iṣẹ́ tí Ọdẹ́wálé, bàbá Ṣínà, kò lè ṣe. Bí ó tí ń dáko, ló ń dẹ̀gbẹ́ bẹ́ẹ̀ náà ló sì ń ṣe iṣẹ́ káràkátà. Síbẹ̀, ó kàn ń ṣiṣẹ́ bí erin ni, ìjẹ èlíírí ló ń jẹ! Àwọn ọ̀rẹ́ rẹ̀, Tájù, Níyì àti Délé kò tilẹ̀ béèrè rẹ̀ mọ́.\n\nÌdí nìyí tí bàbá rẹ̀, Adékàńńbí, ṣe fééjì kẹ́ẹ̀ta tó gboko àwo lọ láti wádìí ohun tí òun lè ṣe kí ọmọ rẹ̀ lè lu àlùyọ. Babaláwo ló wá ṣí aṣọ lójú eégún nípa ohun tí ó fa sábàbí wàhálà tó ń bá Ọdẹ́wálé fínra. Gbogbo ohun tí babaláwo kà fún un bí ètùtù ni ó ṣe. Ohun gbogbo bẹ̀rẹ̀ sí dọ́gba fún Ọdẹ́wálé, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí lù àlùyọ, ọwọ́ rẹ̀ wá tẹ́nu.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọláolú bímọ sí" ], "incorrect_answers": [ "Dáramájà tí ń ṣiṣẹ́", "Rẹ̀mí ti ń kàwé", "ilé- ìwòsàn ìjọba wà" ], "best_answer": [ "Ọláolú bímọ sí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìlú Ọlá ni.\n\nÌlú Ọlá ni Ọláolú ń gbé; ibẹ̀ ló sì bí gbogbo ọmọ rẹ̀ sí. Gbogbo àwọn ọmọ wọ̀nyi ló kàwé dáadáa. Àwọn tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ jáde ni Tìjání tí ó jẹ́ akọ-níwájú-adájọ́. Bọ́lá ni adarí ilé iṣẹ́ mádàámidófò kan ní Sọ́bẹ. Lọ́ládé sì ni ọ̀gá àgbà pátápátá ní ilé-ìwòsàn ìjọba ni Àpà. Dáramájà, àkọ́ṣẹ́- igi Ọáolú, ni gííwá ilé okòwò kátàkárà ní ara rẹ̀ ni Sohó. Rẹ̀mí tíí ṣe abígbẹ̀yìn, nìkan ló kù ní ilé-ẹ̀kọ́ gbogbonìṣe ní Abraka. Dáramájà wòye pé ó yẹ kí àwọn yẹ́ bàbá àwọn sí fún iṣẹ́ takuntakun tí ó ṣe lórí ọmọ. Wọ́n fẹnu kò láti fi ayẹyẹ ọjọ́-ìbí yẹ bàbá sí.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Láyí pàdé Tọ́lá ní Ìpólé" ], "incorrect_answers": [ "Ìdọ̀gọ̀ ni a bí Láyi sí", "Láyí ríṣẹ́ sí Ládépò", "Kétu ni Láyí ti pàdé àfẹ́sọ́nà rẹ̀" ], "best_answer": [ "Láyí pàdé Tọ́lá ní Ìpólé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni òótó?\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àbúro Ìṣọ̀lá" ], "incorrect_answers": [ "ẹ̀gbọ́n Ìṣọ̀lá", "Oníṣòwò obì", "àgbẹ̀ oníkòkó" ], "best_answer": [ "àbúro Ìṣọ̀lá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Fọláhànmí jẹ́\n\nỌmọ bíbí ìlú Béyìíòṣe ni Ìṣọ̀lá. Òun àti àbúrò rẹ̀ Fọláhànmí, nìkan ni Bádéjọ, bàbá wọ́n bí. Àgbẹ̀ oníkòkó aládàáńlá ni Bádéjọ. Bọ́látitó, aya rẹ̀ sì jẹ́ oníṣòwò obì. Bádéjọ kò kàwé ṣùgbọ́n ó pinnu láti tọ́ àwọn ọmọ rẹ̀ méjéèjì débi tí wọ́n bá lè kàwé dé láyé, nítorí pé ìya àìkàwé jẹ ẹ́ púpọ̀ nídi òwò tí ó ń ṣe.\n\nLẹ́yìn tí Ìṣọ̀lá parí ìwé mẹ́wàá ní ìlú l̀bòdì ni ó gba ìlú Arómisá lọ láti tẹ̀ síwáiú nínú ẹ̀kọ́ rẹ̀ ní fásitì. Ìlú ọbá ni ó sì ti gba oyè ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ kejì nínú òfin. Ìṣọ̀lá padà sílúu Béyìíròṣe, ó sì di gbajúgbajà agbẹjọ́rò káàkiri agbègbè náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Báǹkì" ], "incorrect_answers": [ "llé ìwé", "Ọjà", "Oko" ], "best_answer": [ "Báǹkì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ni Láyí ti ń ṣiṣẹ́?\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bọ̀sún" ], "incorrect_answers": [ "Ajírọ́lá", "Adégbọlá", "Ṣubúọlá" ], "best_answer": [ "Bọ̀sún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ní Balógun Àkùkọ\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rí ṣe" ], "incorrect_answers": [ "ṣiṣẹ́", "ni ilé", "bímọ" ], "best_answer": [ "rí ṣe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Rọ́wọ́ mú\" nínú àyọkà yìí túmọ̀ sí\n\nỌmọ mẹ́ta ni Bájọ bí. Adàrán ni àkọ́bí, Dáúdà ni ó tẹ̀le e: Adépégá sì ni àbíkẹ́yìn wọn. Ọjọ́ pẹ́ tí Adépégà ti bá Adàrán lọ sí Owódé lebàá Ìtamọ̀gán níbi ti ́Adàrán tí ń ṣiṣẹ́. Ẹ̀gbọ́n rẹ̀ fi í ṣẹ́nu ẹ̀kọ́ṣẹ́. Lẹ́yìn tí ó kọ́ṣẹ́ tí ó sì yege, ó kọjá sí Orímẹ̀dù nítòsí Lẹ́kí.\n\nÓ rọ́wọ́ mú níbẹ̀. Ibẹ̀ ni ó sì ti rí Fádékẹ́, ọmọ Fádípè tí ó wá fi ṣaya. Ọlọ́run fi ọ̀pọ̀ ọmọ kẹ́ wọn: Jẹ̀dá, Fẹ́mi, Elísá. Bọ́sẹ̀, Kọ̀yà àti Kọ́lá. Bí ibẹ̀ ṣe gbè é tó, kò gbàgbé ilé. Ó pinu láti padà sí Ìsòmù ìlú abínibí rẹ̀, gbogbo àwọn ọmọ rẹ̀ sì tẹ̀le e.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Títẹ oríṣiríṣi ìlú dó" ], "incorrect_answers": [ "Ìṣòro àwọn ará Aṣaka", "Àwọn géndé Aṣaka", "Ìmójútó oko kòkó" ], "best_answer": [ "Títẹ oríṣiríṣi ìlú dó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tó bá àyọkà yìí mù jù ni\n\nIlẹ̀ ọlọ́ràá tí Ẹlẹ́dàá fi jìnkí àwọn ará abúlé Aṣaka ló sọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn di ẹni tí ajé ń bá jẹun. Ṣakaṣaka ni orúkọ baba ńlá wọn tí ó ti ìlú Aperin wa, lẹ́yìn tí ó ti kọ́kọ́ tẹ̀dó sí abúlé Ọmọ́là.\nIlẹ̀ abà yìí tí ó dára jẹ́ kí nǹkan oko wọ́n máa ṣe dáradára, ṣùgbọ́n àwọn olè kò jẹ́ kí wọn ó ri owó tí wọ́n pa ná. Àwọn ará abà yìí náà kò fọwọ́ lẹ́rán, àwọn géndé abà yìí pín ara wọn sí ẹgbẹẹgbẹ́ ojú-lalákan-fi-í -ṣọ́rí. Wọn a máa jáde ní òru, wọn a sì máa ṣọ́ ìlú.\n\nÀṣé Àmọ̀dá ni kòkòrò tí ó ń jẹ̀fọ́. Ìlú Ìlokọ́ ló ti sá wálé. Oko kòkó Kásúmù, baba rẹ̀ tí ó sì sọ pé òún wá jókòó ti férè run tán. Kò wá sí ẹni tí ó torí éyí fura sí i. Kúrá kìí lọ sí oko olè, àmó òun ló máa ń júwe ilé ẹni tí ó bá ṣẹ̀ṣẹ̀ ta irè-oko fún àwọn apamọlẹ́kún-jayé. Ọjọ́ gbogbo ni tolè, ọjọ́ kan ṣoṣo ni tolóhun. Ní òru ọjọ́ kan ọwọ́ tẹ díẹ̀ lára àwọn ìgárá náà, wọ́n sì jẹ́wọ́ pé Àmọ̀dá jẹ́ ọ̀kan lára igi-lẹ́yìn-ọgbà àwọn. Lọ́gán ni wọ́n lọ mú u, tí wọ́n sì fa òun àti àwọn ọmọ-iṣẹ́ rẹ̀ lé ìjọba lọ́wọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Oníṣòwò" ], "incorrect_answers": [ "Ọlọ́pàá", "Ológun", "Awakọ̀" ], "best_answer": [ "Oníṣòwò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni Bọ́láji\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Mẹ́fà" ], "incorrect_answers": [ "Ogójì", "Mẹ́rìnlá", "Mẹ́rìnlélógún" ], "best_answer": [ "Mẹ́fà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Mélòó ni àwọn adigunjalè náà lápapọ̀?\n\nỌjọ́ mánigbàgbé lọ́jọ́ tí àwọn adigunjalẹ̀ kógun wá sí ìlú l̀fẹ́lódùn láti ṣọṣẹ́ láwọn ilé ìfowópamọ́ mẹ́rin ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ní ìlú ọ̀hún. Ọkọ̀ ayọ́kẹ́lé mẹ́fà ni wọ́n gbé wá láti pitú ọwọ́ wọn, ọ̀kọ̀ọ̀kan sì gbé ọlọ́ṣà mẹ́rin.\n\nIlé ìfowópamọ́ Ọmọlèrè tí ó wà ní àdúgbò Ayénirọ́mọ ni wọ́n kọ́kọ́ yà sí kí wọ́n tó tẹ̀ síwájú sí\nAfúyẹ́gẹgẹ ní àdúgbò Tèmípémi. llé ìfowópamọ́ kẹta tí wọ́n ti ṣiṣẹ́ ibi wọn ni Owólòwò tí ó wà ní àdúgbò Ṣọ́balójú. Báǹkì Tẹ́wọ́gbare ni ilé ìfowópamọ́ kẹẹ̀rin tí wọ́n bẹ̀wò. Wọ́n fi ẹ̀mí mẹ́rìnlá ṣòfò ní ilé ìfowópamọ́ ọ̀hún. Ṣe ni ipọ́n ń tọ tí ẹ̀jẹ̀ ń ṣe bàlà ní àdúgbò Moríre tí báǹkì náà wà. Ogójì ẹ̀mí ni wọ́n sì dá légbodò lápapọ̀ lọ́jọ́ burúkú yìí.\n\nOwó tí wọ́n rí gbé lọ kò tó ohun tí ó yẹ kí wọ́n fi ọ̀pọ̀ ẹ̀mí ṣòfò sí. Àmọ́ lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn, ọwọ́ àwọn agbófinró tẹ̀ wọ́n ní ojú ọ̀nà ìlú Kórípé sí Afẹ́rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ní ọ̀nà" ], "incorrect_answers": [ "ní àwọ̀ ewé", "tàn", "dára" ], "best_answer": [ "ní ọ̀nà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "‘jiná’\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ajẹmọ́-ìṣípayá" ], "incorrect_answers": [ "Ìsọ̀rọ̀gbèsì", "Aṣàpèjúwe", "Asọ̀tàn" ], "best_answer": [ "Ajẹmọ́-ìṣípayá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Irúfẹ́ àrokò wó ni iṣẹ́ ni òògùn ìṣẹ́ jẹ́ mọ́ jù?\n\nwó ṣe pàtàkì, ó ṣe kókó. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé owó kò fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dámọ̀ràn kankan lẹ́yìn òun, síbẹ̀ a gbọdọ̀ mọ̀ pé ìráńṣẹ́ ló jẹ́. Kò yẹ kí ó di ọ̀gá fún ẹnikẹ́ni ti Ọba òkè bá fi ṣe búrùjí fún. Láyé àtijọ́, bí ẹnìkan bá ṣiṣẹ́ tó lówó láàárín ẹbí, gbogbo ẹbi ní yóò jàǹfàní rẹ̀. Ìmọ̀ wọn nípa owó pé kò niran, kò jẹ́ kí wọ́n di agbéraga. Bí àwọn bàbá wa ti ní ìtara iṣẹ́ ajé tó, wọn kì í sábà gbọ̀nà àlùmọ̀kọ́rọ́í wá owó. Lóde òní, àwọn ènìyàn ń digunjalẹ̀. wọ́n ń ṣẹ́ṣó, wọ́n ń gbọ́mọ, wọ́n sì ń gbé kokéènì láti lówó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àkùkọ" ], "incorrect_answers": [ "Èkó", "Ìbàdàn", "Pápákọ̀" ], "best_answer": [ "Àkùkọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ni ayẹyẹ ti wáyé?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Iṣẹ́ ṣíṣe" ], "incorrect_answers": [ "Oṣó ṣíṣẹ́", "Ọ̀mọ gbígbé", "Gbígbó tebí" ], "best_answer": [ "Iṣẹ́ ṣíṣe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀nà wo ló dára jù láti lówó?\n\nwó ṣe pàtàkì, ó ṣe kókó. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé owó kò fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dámọ̀ràn kankan lẹ́yìn òun, síbẹ̀ a gbọdọ̀ mọ̀ pé ìráńṣẹ́ ló jẹ́. Kò yẹ kí ó di ọ̀gá fún ẹnikẹ́ni ti Ọba òkè bá fi ṣe búrùjí fún. Láyé àtijọ́, bí ẹnìkan bá ṣiṣẹ́ tó lówó láàárín ẹbí, gbogbo ẹbi ní yóò jàǹfàní rẹ̀. Ìmọ̀ wọn nípa owó pé kò niran, kò jẹ́ kí wọ́n di agbéraga. Bí àwọn bàbá wa ti ní ìtara iṣẹ́ ajé tó, wọn kì í sábà gbọ̀nà àlùmọ̀kọ́rọ́í wá owó. Lóde òní, àwọn ènìyàn ń digunjalẹ̀. wọ́n ń ṣẹ́ṣó, wọ́n ń gbọ́mọ, wọ́n sì ń gbé kokéènì láti lówó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àbẹ̀ní" ], "incorrect_answers": [ "Adétọ́lá", "Àwẹ̀ní", "Ìyábọ̀" ], "best_answer": [ "Àbẹ̀ní" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Gbogbo aye ló ti rò ó pin\". Ta ni \"ó\" tọ́ka sí ninú àyọkà yìí?\n\nLẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ ni ó tó rọ́mọ bi. Ó ti relé aláwo, relé oníṣègùn fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún. Gbogbo Ààfáà tí ó gbúròó agbára wọn ni ó ti dán wò pátá. Kódà, àìmọye oṣù ni ó ti lọ lábẹ́ àbò oríṣiríṣi wòlíì. Síbẹ̀ pàbó ni gbogbo rẹ̀ já sí. Ó ti sọ ìrètí nù pátápátá.\nGbogbo ayé ni ó ti rò ó pin. Àwẹ̀ní ìyá ọkọ rẹ̀ gbàgbọ́ pé ọkùnrin kì í yàgàn. Èyí ni ó mú un fẹ́ ìyàwó mìíràn fún ọmọ rẹ̀. Ọdún kejì tí Ìyábọ̀ wọlé Ọlálérè ni ó bí Adétọ́lá, ó sì tún bí Gbọ́láhàn àti Dàmọ́lá ní tẹ̀lé-ǹ-tẹ̀lé.\n\nNítorí pé ilẹ̀ àánú Ọlọ́run kì í ṣú, lẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ. Ọlọ́run dá a lóhùn. Ọlẹ̀ ayọ̀ sọ nínú un rẹ̀. Ìbẹta ni ó sì fi oyún náà bí.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tẹ́wọ́gbare" ], "incorrect_answers": [ "Ọmọlèrè", "Afúyẹ́gẹgẹ", "Owólòwò" ], "best_answer": [ "Tẹ́wọ́gbare" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ilé ìfowópamọ́ wo ni wọ́n ti pa ènìyàn mẹ́rìnlá?\n\nỌjọ́ mánigbàgbé lọ́jọ́ tí àwọn adigunjalẹ̀ kógun wá sí ìlú l̀fẹ́lódùn láti ṣọṣẹ́ láwọn ilé ìfowópamọ́ mẹ́rin ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ní ìlú ọ̀hún. Ọkọ̀ ayọ́kẹ́lé mẹ́fà ni wọ́n gbé wá láti pitú ọwọ́ wọn, ọ̀kọ̀ọ̀kan sì gbé ọlọ́ṣà mẹ́rin.\n\nIlé ìfowópamọ́ Ọmọlèrè tí ó wà ní àdúgbò Ayénirọ́mọ ni wọ́n kọ́kọ́ yà sí kí wọ́n tó tẹ̀ síwájú sí\nAfúyẹ́gẹgẹ ní àdúgbò Tèmípémi. llé ìfowópamọ́ kẹta tí wọ́n ti ṣiṣẹ́ ibi wọn ni Owólòwò tí ó wà ní àdúgbò Ṣọ́balójú. Báǹkì Tẹ́wọ́gbare ni ilé ìfowópamọ́ kẹẹ̀rin tí wọ́n bẹ̀wò. Wọ́n fi ẹ̀mí mẹ́rìnlá ṣòfò ní ilé ìfowópamọ́ ọ̀hún. Ṣe ni ipọ́n ń tọ tí ẹ̀jẹ̀ ń ṣe bàlà ní àdúgbò Moríre tí báǹkì náà wà. Ogójì ẹ̀mí ni wọ́n sì dá légbodò lápapọ̀ lọ́jọ́ burúkú yìí.\n\nOwó tí wọ́n rí gbé lọ kò tó ohun tí ó yẹ kí wọ́n fi ọ̀pọ̀ ẹ̀mí ṣòfò sí. Àmọ́ lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn, ọwọ́ àwọn agbófinró tẹ̀ wọ́n ní ojú ọ̀nà ìlú Kórípé sí Afẹ́rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àṣa àjèèjì" ], "incorrect_answers": [ "Ìbòòsí", "Àpẹ́jù ní ìdálẹ̀", "Iṣẹ́" ], "best_answer": [ "Àṣa àjèèjì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ki ni ó fa sábàbí àṣà Yorùbá tó fẹ́ẹ́ wòòkùn?\n\nÌbòòsí o, ẹ máa jẹ́ kí àṣà ó wòòkùn. Àṣà Yorùbá ò mà gbọdọ̀ parun-un. Mo wo ṣàkun ọ̀rọ̀, mo rí i pé ọ̀pọ̀ àkóónú àṣa Yorùbá làṣa àtọ̀húnrìnwá ti fẹ́ẹ́ tì sí kòtò.\n\nBọ́ládé oníkẹ̀kẹ́ bímọ tán nídalẹ̀, ó fi àáké kọ́ri pé wọn ò gbọdọ̀ kọmọ òun nílà ojú. Ó ṣe àtọ́kasí pe Jìnádù bí tiẹ̀ ní Èkó, kò kọlà fún un: Làmídì bí tiẹ̀ ní Kútúweeji kò sín in ní gbẹ́rẹ́ débi ilà. Ó tún fàáké kọ́rí pé kò sí ohun tí ń jẹ́ ẹsẹ̀-n-táyé; ó ní àbámọdá ni. Oríkì ìdílé, ọfọ̀ ni, kò ní ìtumọ̀ kankan sí òun, ó ti gbàgbé Àlàbá àti Jèémìsì, ọ̀rẹ́ rẹ̀, tí wọ́n kọ ilà ojú fún ọmọ tiwọn.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, wọ́n lé wọn nílùú tí wọ́n ń gbé. Wọ́n padà dèrò ìlú abínibí wọn. Wọ́n dà wọ́n sílẹ̀ bíi iyanrìn tí típà kó; wọ́n ní kí kálùkù gbalé bàbá rẹ̀ lọ. Bọ́ládé sì ti kú nígbà tí à ń wí yìí; àwọn ọmọ rẹ̀ kò mọlé mọ́, wọn kò mọ ìran wọn débi tí wọn ó mọ oríkì. Wọ́n dàrè nílée bàba wọn. Jídé ọmọ Jìnádù di oníṣẹ́ méjì, múrí kan. Ó ń bá oníṣẹ́ ṣiṣẹ́ nítorí pé kò béèrè ìtẹsẹwáyé rẹ̀. Ẹni tó sọ ilé nù, ó so àpò ìyà kọ́!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Afẹ́nifẹ́re" ], "incorrect_answers": [ "Òǹrayè", "Ọ̀lẹ", "Onísùúrù" ], "best_answer": [ "Afẹ́nifẹ́re" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Irú ènìyàn wo ni a lè sọ pé Déwálé jẹ́?\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ỌmỌ Àwẹ̀ní" ], "incorrect_answers": [ "Ààfáà", "Wòlíì", "Ọ̀rẹ́ oníṣègùn" ], "best_answer": [ "ỌmỌ Àwẹ̀ní" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọlálérè ni [MASK]\n\nLẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ ni ó tó rọ́mọ bi. Ó ti relé aláwo, relé oníṣègùn fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún. Gbogbo Ààfáà tí ó gbúròó agbára wọn ni ó ti dán wò pátá. Kódà, àìmọye oṣù ni ó ti lọ lábẹ́ àbò oríṣiríṣi wòlíì. Síbẹ̀ pàbó ni gbogbo rẹ̀ já sí. Ó ti sọ ìrètí nù pátápátá.\nGbogbo ayé ni ó ti rò ó pin. Àwẹ̀ní ìyá ọkọ rẹ̀ gbàgbọ́ pé ọkùnrin kì í yàgàn. Èyí ni ó mú un fẹ́ ìyàwó mìíràn fún ọmọ rẹ̀. Ọdún kejì tí Ìyábọ̀ wọlé Ọlálérè ni ó bí Adétọ́lá, ó sì tún bí Gbọ́láhàn àti Dàmọ́lá ní tẹ̀lé-ǹ-tẹ̀lé.\n\nNítorí pé ilẹ̀ àánú Ọlọ́run kì í ṣú, lẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ. Ọlọ́run dá a lóhùn. Ọlẹ̀ ayọ̀ sọ nínú un rẹ̀. Ìbẹta ni ó sì fi oyún náà bí.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Alágbàtà" ], "incorrect_answers": [ "Arìndeòru", "Onífàyàwọ́", "Apààyàn" ], "best_answer": [ "Alágbàtà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni akéwì sọ pé kìí kó owó pé fún ọlọ́jà.\n\nBó o bá réèyan tó fówó láfẹ̀ẹ́jù\nỌgbọ́n inú ni kó o fi máa bá a lò\nKò síwà búburú kan tí irú wọn kò lè wù\nBá a fiwọ́n sípò iyì, wọn kò jẹ́ ṣòótọ́ \nBí wọ́n jọ́lọ́paá, wọn a gbowó ẹ̀yìn \nBí wọ́n jádájọ́, wọn á gbẹ́bi fáláre \nBí wọ́n jólùkọ́, wọn á fohun burúkú kọ́mọ \nBí wọ́n jójìíṣẹ́ Ọlọ́run, wọn á ṣi ọ̀pọ̀ lọ́nà\nWò wọ́n léèkan kó o kọjú sí ibi ò ń lọ \nMo bẹ̀ ọ́, má tilẹ̀ fara wé wọn \nÌfẹ́-owó ṣáà ni gbòǹgbò ẹ̀ṣẹ̀ \nAláṣọ dúdú tó ń rìn kiri lóru\nÀwọn tí kìí fojú róhun olóhun\nAlágbàtà tó pa ṣíṣi tó pè é ní tọ́rọ́ fólówó\nẸni tó ń bàṣírí apààyàn àti kólékólé\nẸyí tí ó ń ṣe fàyàwọ́, èyí tí ń tọwọ́ bàpò alápò\nÈyí tó ń parọ́ fún ni bí ẹni láyin\nỌ̀nà àtijí ohun olóhun mọ́ tiwọn ni wọ́n ń ṣe kiri!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìyá" ], "incorrect_answers": [ "Ọ̀rẹ́", "Ẹ̀gbón", "Ọ̀gá" ], "best_answer": [ "Ìyá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\n1. Báwo ni lyùnadé ṣe jẹ́ sí Àkàndé?\n\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kan sáárá si" ], "incorrect_answers": [ "tọ́ka sí", "tẹ̀lé", "ń" ], "best_answer": [ "kan sáárá si" ], "type": "Reading comprehension", "question": "‘gbédìí fún'\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọmọ́wùmí" ], "incorrect_answers": [ "Kọ́ládé", "Pẹ̀lúmi", "Bísọ́lá" ], "best_answer": [ "Ọmọ́wùmí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ó jẹ ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́?\n\nỌmọ́wùmí ṣe ìdánwò láti gba ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tí Gómìnà ìpínlẹ̀ Erínfọlámí, Olóyè Táyé Ọ̀rẹ́wùmí ṣe agbátẹrù rẹ̀. Àwọn mẹ́fà, Bísọ́lá, Kọ́ládé, Adéjọkẹ́, Pẹ̀lúmi, Ọmọ́wùmi àti Tómilẹ́rìn-ín ni wọ́n jọ díje fún ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Ọmọ́wùmí, ọmọ atàpátadìde kan ni ó jáwé olúborí. Orí Gómìnà wú lọ́pọ̀lọpọ̀, ó fún Ọmọ́wùmí ní ẹ̀bùn owó mílíọ̀nù méjì náírà ní àfikún\nsí ètò ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tó fún un.\n\nInú Mákànánjúọlá, bàbá Ọmọ́wùmí dùn gidi gan-an fún ìgbésí ayé ìdílé rẹ̀ tí ó yí padà sí rere\nláìròtì. Ṣèbí tálákà paraku ni òun àti Bánkẹ́, ìyàwó rẹ̀ tẹ́lẹ̀ títí di àsìkò tí ọmọ wọ́n jẹ ẹ̀bùn owó tabua àti ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Wọ́n dúpẹ́ lọ́wọ́ọ Ọlọ́run tí ó kọjú sí wọn ṣe lóore.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "jẹ́ ààyò Délé" ], "incorrect_answers": [ "jẹ́ ìyáalé Délé", "ṣe ìlara orógun", "rin ìrìn-àjò" ], "best_answer": [ "jẹ́ ààyò Délé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àṣàkẹ́ ni ó\n\nBí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé Àṣàké ni ààyò Délé. Ọlọ́run kò tètè yọ̀nda. ọmọ fún un. l̀yáalé rẹ̀, Àjọ́kẹ́ ti bí ìsun, l̀yàwó tí Déié fẹ́ tẹ̀lé e, Àníkẹ́, náà ti bí ìwàlè. Àwọn méjèèjì a sì máa wo Àṣàké bi ọlọ́wọ́-ṣíbí tó kàn wá bá ọkọ wọn jẹun lásán. Gbogbo ìgbà ni Délé máa ń gbàdúrà kí Ọlọ́run tètè dá Àṣàkẹ́ lóhùn. Ìparí oṣù tí iṣé pàjáwìrì gbé Délé lọ sí Òkè-òkun ni Àṣàkẹ́ déédéé rí i pé òun ti fẹ́ra kù! Wéré lo tẹ ọkọ rẹ̀ láago láti fún un ní ìròyin ayọ̀ náà. Kàyéfí ni ó jẹ́ fún àwọn orogún rẹ láti rí i ní ipò tó wa, wọ́n sì ń fojú ìlara wò ó. Oṣù mẹ́fà ni Délé lò lẹ́yìn odi kí ó tó padà wá sílé. Oṣù kejì tó dé ni Àṣàkẹ́ bímọ, ọmọ náà si jọ Délé bí ìmumu. Ó sọ ọ́ ní Ọmọniyì. Àṣàkẹ́' sọ, ọ́ ní Olúwajùwá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àwọn arìnrìn-àjò rí ìdààmú yànmùyánmú" ], "incorrect_answers": [ "òmùwẹ̀ ni àwọn arìnrìn-àjò", "ìrìn-àjò sí Sòǹdókò gba ọjọ́ méjì", "Àwọn arìnrìn-àjò sùn ni Táǹńwá" ], "best_answer": [ "Àwọn arìnrìn-àjò rí ìdààmú yànmùyánmú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni òótó?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ẹlẹ́wọ̀n" ], "incorrect_answers": [ "oníṣègùn", "káńsílọ̀", "agbingbó" ], "best_answer": [ "ẹlẹ́wọ̀n" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adélọjà jẹ́\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kú ikú gbígbóná" ], "incorrect_answers": [ "di olùkọ́", "joyè bá-n-kúnjọ", "ń ṣe fàájì" ], "best_answer": [ "kú ikú gbígbóná" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Tọ́lá ni ó\n\nOnírúurú akẹ́kọ̀ọ́ ló wà ní lé ẹ̀kọ́ gíga. Àwọn kán wà bíi Túńdé tó ṣe pé fàájì ni wọ́n wá lọ. Àwọn mìíràn bá ìfẹ́kúfẹ̀ẹ́ ara lọ bíi Tóyìn tí wọ́n sì ń ṣe tẹ́rùn. Àwọn kan gbájú mọ́ ẹgbẹ́ òkùnkùn ní tiwọn bíi Tólá, tí àwọn kán sì joyè bá-n-kúnjọ, èyí tí gbogbo ènìyán mọ Tèlé mọ́. Kì í fẹ́ gbé nǹkan kan ṣe. Àwọn kan ní tiwọ́n bá ìmọ̀ àti ìwé kíkà lọ, wón sì kà á dójú àmì gẹ́gẹ́ bíi Tádé, tó máa ń fi gbogbo ọjọ́ ráńtí ọmọ ẹni tí òun í ṣe.\n\nṢé gbogbo ohun tí ẹ̀dá bá ṣe ló lérè. Lẹ́yìn ọdún mẹ́ta tí gbogbo wọ́n ti jáde ilé-ẹ̀kọ́ gíga, Tádé di olùkó pàtàkì nílé-ẹ̀kọ́ gíga, ìjọbá sì ń sanwó gọbọi fún un. Tèlé ní tirẹ̀ kò rí ibì kankan bá wọ̀ ọ́ nítorí ìwé-èrí tí kò múná dóko tó ń gbé kiri. Òkú Tọ́lá ní tirẹ̀ í fẹ́rẹ̀ jẹrà tán nínú sàréè nípasẹ̀ ikú gbígbóná tó ṣàgbákò lọ́dọ̀ àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀. Tóyìn ti di ẹni àpatì, ó sì rù hàn-n-gogo nítorí àrun kògbóògùn tó kó. Bẹ́ẹ̀ ni àìsan kíndìnrín ń bá Túndé wọ̀yá ìjà nílé-ìwòsàn nítorí otí àti sìgá àmujù rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àwẹ̀ní" ], "incorrect_answers": [ "Àbẹ̀ní", "Ààfáà", "Wòlíì" ], "best_answer": [ "Àwẹ̀ní" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ó fẹ́ l̀yábọ̀ fún Ọlálérè?\n\nLẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ ni ó tó rọ́mọ bi. Ó ti relé aláwo, relé oníṣègùn fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún. Gbogbo Ààfáà tí ó gbúròó agbára wọn ni ó ti dán wò pátá. Kódà, àìmọye oṣù ni ó ti lọ lábẹ́ àbò oríṣiríṣi wòlíì. Síbẹ̀ pàbó ni gbogbo rẹ̀ já sí. Ó ti sọ ìrètí nù pátápátá.\nGbogbo ayé ni ó ti rò ó pin. Àwẹ̀ní ìyá ọkọ rẹ̀ gbàgbọ́ pé ọkùnrin kì í yàgàn. Èyí ni ó mú un fẹ́ ìyàwó mìíràn fún ọmọ rẹ̀. Ọdún kejì tí Ìyábọ̀ wọlé Ọlálérè ni ó bí Adétọ́lá, ó sì tún bí Gbọ́láhàn àti Dàmọ́lá ní tẹ̀lé-ǹ-tẹ̀lé.\n\nNítorí pé ilẹ̀ àánú Ọlọ́run kì í ṣú, lẹ́yìn ogún ọdún tí Àbẹ̀ní ti wọlé ọkọ. Ọlọ́run dá a lóhùn. Ọlẹ̀ ayọ̀ sọ nínú un rẹ̀. Ìbẹta ni ó sì fi oyún náà bí.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ẹ̀kọ́ ọmọ" ], "incorrect_answers": [ "iṣẹ́ ìṣègùn", "iṣẹ́ onímọ̀-ẹ̀rọ", "ìlú òyìnbó" ], "best_answer": [ "ẹ̀kọ́ ọmọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó jẹ Adéagbo lógún ni\n\nỌjọ́ mánigbàgbé, ọjọ́ ayọ̀, lọjọ́ tí Adétutù gbé Adéagbo àti Ajíbíkẹ̀ẹ́ tí wọ́n jẹ́ òbí rẹ̀ lọ sí ìlú òyìnbó. Àwọn méjéèjì sì fọpẹ́ fún Ọlọ́run pé àwọ́n ti ipasẹ̀ ọmọ là. Wọn kò bá ọlá nílé ṣùgbọ́n ẹ̀kọ́ àwọn ọmọ wọ́n jẹ wọ́n lógún. Wọ́n tiraka láti rán àwọn ọmọ wọn nílé-ẹ̀kọ́. Àwọn ọmọ náà sì kàwé yanjú.\n\nAkintọ̀mídé, àkọ́bí wọn di ọ̀gá onímọ̀-ẹ̀rọ. Adétutù gba oyè ìmò-ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣẹ̀gùn. Olúwaṣeun di ọ̀mọ̀wé nínú iṣẹ́ olùkọ́ni. Abímbọ́lá, àbíkẹ́yìn wọ́n yan iṣẹ́ nọ́ọ̀sì láàyò. Òun nìkan ni ó ń ṣiṣẹ́ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà. Àwọn yòókù sì fi òkè-òkun ṣe ibùgbé. Bí Adéagbó àti Ajíbíkẹ̀ẹ́, ìyàwó rẹ̀ ẹe padà sí orílẹ̀-ède Nàìjíríà, ilé tí Abímbọ́lá kọ́ fún wọn ni wọ́n dé sí. Mọ́tò ọ̀bọ̀kún ọlọ́yẹ́ tí Olúwaṣeún rà fún wọn ni ó wá gbé wọn ní pápákọ̀ òfurufú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìrìn àjò kan ti mo lọ lójú omi" ], "incorrect_answers": [ "Abẹ́rẹ́ àjẹsára", "Ọwọ́ ọmọdé ò tó pẹpẹ", "Dídẹ́kun ìwà ìbàjẹ́ ní àwọn ilé ìwé wa" ], "best_answer": [ "Ìrìn àjò kan ti mo lọ lójú omi" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni orí-ọ̀rọ̀ tí ó jẹ mọ́ àròkọ asọ̀tàn jù?\n\nwó ṣe pàtàkì, ó ṣe kókó. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé owó kò fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dámọ̀ràn kankan lẹ́yìn òun, síbẹ̀ a gbọdọ̀ mọ̀ pé ìráńṣẹ́ ló jẹ́. Kò yẹ kí ó di ọ̀gá fún ẹnikẹ́ni ti Ọba òkè bá fi ṣe búrùjí fún. Láyé àtijọ́, bí ẹnìkan bá ṣiṣẹ́ tó lówó láàárín ẹbí, gbogbo ẹbi ní yóò jàǹfàní rẹ̀. Ìmọ̀ wọn nípa owó pé kò niran, kò jẹ́ kí wọ́n di agbéraga. Bí àwọn bàbá wa ti ní ìtara iṣẹ́ ajé tó, wọn kì í sábà gbọ̀nà àlùmọ̀kọ́rọ́í wá owó. Lóde òní, àwọn ènìyàn ń digunjalẹ̀. wọ́n ń ṣẹ́ṣó, wọ́n ń gbọ́mọ, wọ́n sì ń gbé kokéènì láti lówó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Jíjó irun níná" ], "incorrect_answers": [ "Mímọ èdé lò", "Ṣíṣe ara lọ́ṣọ̀ọ́", "Pípèsè oúnjẹ ìbílẹ̀" ], "best_answer": [ "Jíjó irun níná" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] kì í ṣe àmúyọ ọmọ Yorùbá\n\nÀṣa Yorùbá rẹwà púpọ̀; ó sì jẹ́ ohun ìwúrí fún gbogbo àwọn ọmọ káàárọ̀-ò-jíire láti máa gbé e lárugẹ. Lára àwọn àmúye àṣa Yorùbá ni mímọ Èdè é lò, kí ọmọ Yorùbá sọ̀rọ̀, kí ó sì fa kòmóòkun ọ̀rọ̀ yọ. Ìpèsè oríṣiríṣi oúnjẹ ilẹ̀ Yorùbá, ṣíṣe ara ní ọ̀ṣọ́ àti wíwọ aṣọ tó bá òde mu; gbogbo àwọn ìwọ̀nyí ni Yorùbá fi ń yangàn láwùjọ.\n\nLóde òní, àṣa àjèjì ti gba gbogbo àwọn ohun ìṣẹ̀ǹbáyé wọ̀nyí lọ́wọ́ọ púpọ̀ nínú wa. Ède Gẹ̀ẹ́sì ni púpọ̀ ọmọ Yorùbá ń fọ̀. Gbogbo aṣọ tó buyì kẹ́wà tí ó dáàbò bo gbogbo ògo tí Ọlọ́run fún wa ti ń di ohun ìgbàgbé lọ. Ìhòòhò ni àwọn ọmọ mìíràn ń rìn kiri ìlú!\n\nIrun dídì bíi pàtẹ́wọ́, kọjúsọ́kọ, ìpàkọ́ ẹlẹ́dẹ̀, ṣùkú, korobá àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ tí ó máa ń móge rẹwà ti fẹ́rẹ̀ di àfìsẹ́hìn téégún aláré ń fiṣọ. Àṣà irun jíjó, gbígbé irun àgùntàn lérí ti gbalẹ̀ kan láàárín ọ̀pọ̀ obìnrin, tí ọ̀pọ̀ ọmọkùnrin sì ń dirí bíi elégún Ṣángó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Wíwá ìyàwọ́ fúnra rè" ], "incorrect_answers": [ "wíwá iṣẹ́ sí báǹkì", "dídá oko egàn", "ṣíṣẹ́ owó káàkiri" ], "best_answer": [ "Wíwá ìyàwọ́ fúnra rè" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Láyí dọ́gbọ́n sí ọ̀rò ara rẹ̀ nípa\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tìjání" ], "incorrect_answers": [ "Bọ́lá", "Dáramájà", "Lọ́ládé" ], "best_answer": [ "Tìjání" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni lọ́yà?\n\nÌlú Ọlá ni Ọláolú ń gbé; ibẹ̀ ló sì bí gbogbo ọmọ rẹ̀ sí. Gbogbo àwọn ọmọ wọ̀nyi ló kàwé dáadáa. Àwọn tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ jáde ni Tìjání tí ó jẹ́ akọ-níwájú-adájọ́. Bọ́lá ni adarí ilé iṣẹ́ mádàámidófò kan ní Sọ́bẹ. Lọ́ládé sì ni ọ̀gá àgbà pátápátá ní ilé-ìwòsàn ìjọba ni Àpà. Dáramájà, àkọ́ṣẹ́- igi Ọáolú, ni gííwá ilé okòwò kátàkárà ní ara rẹ̀ ni Sohó. Rẹ̀mí tíí ṣe abígbẹ̀yìn, nìkan ló kù ní ilé-ẹ̀kọ́ gbogbonìṣe ní Abraka. Dáramájà wòye pé ó yẹ kí àwọn yẹ́ bàbá àwọn sí fún iṣẹ́ takuntakun tí ó ṣe lórí ọmọ. Wọ́n fẹnu kò láti fi ayẹyẹ ọjọ́-ìbí yẹ bàbá sí.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Òwò\nkòkó pé ju òwò obì lọ" ], "incorrect_answers": [ "Ìfètò\nsọ́mọ bíbí ", "Ètò kólẹ̀kódọ̀tí ní agbègbè mi", "Ayẹyẹ òkú bàbá mi" ], "best_answer": [ "Òwò\nkòkó pé ju òwò obì lọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Orí-ọ̀rọ̀ tó jẹ mọ́ àròkọ aṣàríyànjiyàn jù ni\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bóládé" ], "incorrect_answers": [ "Àlàbá", "Jèémíìsì", "Jídé" ], "best_answer": [ "Bóládé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni kò gbà kí wọ́n kọlà fún ọmọ òun?\n\nÌbòòsí o, ẹ máa jẹ́ kí àṣà ó wòòkùn. Àṣà Yorùbá ò mà gbọdọ̀ parun-un. Mo wo ṣàkun ọ̀rọ̀, mo rí i pé ọ̀pọ̀ àkóónú àṣa Yorùbá làṣa àtọ̀húnrìnwá ti fẹ́ẹ́ tì sí kòtò.\n\nBọ́ládé oníkẹ̀kẹ́ bímọ tán nídalẹ̀, ó fi àáké kọ́ri pé wọn ò gbọdọ̀ kọmọ òun nílà ojú. Ó ṣe àtọ́kasí pe Jìnádù bí tiẹ̀ ní Èkó, kò kọlà fún un: Làmídì bí tiẹ̀ ní Kútúweeji kò sín in ní gbẹ́rẹ́ débi ilà. Ó tún fàáké kọ́rí pé kò sí ohun tí ń jẹ́ ẹsẹ̀-n-táyé; ó ní àbámọdá ni. Oríkì ìdílé, ọfọ̀ ni, kò ní ìtumọ̀ kankan sí òun, ó ti gbàgbé Àlàbá àti Jèémìsì, ọ̀rẹ́ rẹ̀, tí wọ́n kọ ilà ojú fún ọmọ tiwọn.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, wọ́n lé wọn nílùú tí wọ́n ń gbé. Wọ́n padà dèrò ìlú abínibí wọn. Wọ́n dà wọ́n sílẹ̀ bíi iyanrìn tí típà kó; wọ́n ní kí kálùkù gbalé bàbá rẹ̀ lọ. Bọ́ládé sì ti kú nígbà tí à ń wí yìí; àwọn ọmọ rẹ̀ kò mọlé mọ́, wọn kò mọ ìran wọn débi tí wọn ó mọ oríkì. Wọ́n dàrè nílée bàba wọn. Jídé ọmọ Jìnádù di oníṣẹ́ méjì, múrí kan. Ó ń bá oníṣẹ́ ṣiṣẹ́ nítorí pé kò béèrè ìtẹsẹwáyé rẹ̀. Ẹni tó sọ ilé nù, ó so àpò ìyà kọ́!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Fadékẹ́mi" ], "incorrect_answers": [ "Dékúnlé", "Àmọ̀pé", "Adébáyọ̀" ], "best_answer": [ "Fadékẹ́mi" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ó ń jìyà jiyà láti kékeré rẹ̀?\n\nFadékẹ́mi jẹ́ ọmọ òrukàn tí ó sì rẹwà lóbinrin. Láti kékeré ni ó ti ń wẹ̀ nínú ìyà. Ó ń gbé lọ́dọ́ Adébáyọ̀, ábúrò babá rẹ̀, ẹni tí ó fi ìyà pá a lórí dọ́ba, títi tí ó fi sá kúrò níbẹ̀. Ìlú Arárọ̀mí tí ó sá lọ ni ó ti di aláàárù. Ó tún dan iṣẹ́ apọnmità wò, bẹ́ẹ̀ ló tún ṣiṣẹ́ ọmọọdọ̀ lọ́dọ̀ Àmọ̀pé Olóúnjẹ, ṣùgbọ́n kàkà kí ewé àgbọ́n rẹ rọ̀, fíle ló ń le sí i.\n\nÌdí iṣẹ́ bírísopé tí ó tún lọ ṣe ni Dékúnlé ọmọọbá ti pàdé rẹ̀, tí ẹwà rẹ̀ sí wọ̀ ọ́ lójú. Ó bá a sọ̀rọ̀, ọ̀rọ, wọ́n sì wọ̀. Dékúnlé wá bọ́ṣọ ìyà lára rẹ̀, ó sì sọ ọ́ dìyàwó. Báyìí ni orúkọ ro Fadékẹ́mi. Ó di ọ̀kan nínú àwọn ìyàwó ọlọ́rọ̀ ìlú, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí ní yí nínú ọlá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Táǹńwá" ], "incorrect_answers": [ "Ìsálú", "Sabọ́jọ", "Sanjọ́" ], "best_answer": [ "Táǹńwá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ló jìnnà jù sí Ẹrẹ̀?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Mẹ́rin" ], "incorrect_answers": [ "Méji", "Mẹ́ta", "Márùn-ún" ], "best_answer": [ "Mẹ́rin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìsọ̀rí akẹ́kọ̀ọ́ mélòó ni a mẹ́nu bà?\n\nOnírúurú akẹ́kọ̀ọ́ ló wà ní lé ẹ̀kọ́ gíga. Àwọn kán wà bíi Túńdé tó ṣe pé fàájì ni wọ́n wá lọ. Àwọn mìíràn bá ìfẹ́kúfẹ̀ẹ́ ara lọ bíi Tóyìn tí wọ́n sì ń ṣe tẹ́rùn. Àwọn kan gbájú mọ́ ẹgbẹ́ òkùnkùn ní tiwọn bíi Tólá, tí àwọn kán sì joyè bá-n-kúnjọ, èyí tí gbogbo ènìyán mọ Tèlé mọ́. Kì í fẹ́ gbé nǹkan kan ṣe. Àwọn kan ní tiwọ́n bá ìmọ̀ àti ìwé kíkà lọ, wón sì kà á dójú àmì gẹ́gẹ́ bíi Tádé, tó máa ń fi gbogbo ọjọ́ ráńtí ọmọ ẹni tí òun í ṣe.\n\nṢé gbogbo ohun tí ẹ̀dá bá ṣe ló lérè. Lẹ́yìn ọdún mẹ́ta tí gbogbo wọ́n ti jáde ilé-ẹ̀kọ́ gíga, Tádé di olùkó pàtàkì nílé-ẹ̀kọ́ gíga, ìjọbá sì ń sanwó gọbọi fún un. Tèlé ní tirẹ̀ kò rí ibì kankan bá wọ̀ ọ́ nítorí ìwé-èrí tí kò múná dóko tó ń gbé kiri. Òkú Tọ́lá ní tirẹ̀ í fẹ́rẹ̀ jẹrà tán nínú sàréè nípasẹ̀ ikú gbígbóná tó ṣàgbákò lọ́dọ̀ àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀. Tóyìn ti di ẹni àpatì, ó sì rù hàn-n-gogo nítorí àrun kògbóògùn tó kó. Bẹ́ẹ̀ ni àìsan kíndìnrín ń bá Túndé wọ̀yá ìjà nílé-ìwòsàn nítorí otí àti sìgá àmujù rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Nígbà tí wọ́n bá wa kí i lábúlé" ], "incorrect_answers": [ "Nígbà tí wọ́n bá mókè nínú ẹ̀kọ́ wọn", "Nígbà tí wọ́n ń kẹ́kọ̀ọ́", "Nígbà tí wọ́n di akọ́ṣẹ́mọṣẹ́" ], "best_answer": [ "Nígbà tí wọ́n bá wa kí i lábúlé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìgbà wo ni bàbá àgbà máa ń ráyè fún àwọn ọmọọmọ rẹ̀ ní ìṣítí?\n\n\"Ẹ firun dúdú ṣiṣẹ́.\" Gbólóhún yìí ni bàbá àgbà, Adélabí, máa ń fi ṣí àwọn ọmọọmọ rẹ̀ létí ní gbogbo ìgbà. Ìgbà tí wọ́n bá wá kí i lábúlé Ológo ló máa ń ráyè ṣe èyí. Àyọ̀ká àti Gbénró kọ́kọ́ máa ń kọtí ọ̀gbọn-in sí àwọn ọ̀rọ ìṣítí wọ̀nyí ṣùgbọ́n nígbà tí wọ́n ríi pé àwọn ẹ̀gbọ́n wọn, Ọlá àti Bíọ́dún, tó ń tẹ̀lé ìmọ̀ràn yìí ń mókè nínú ẹ̀kọ́ wọn, ni àwọn náà bá yára fara mọ́ ọ. Síbẹ̀síbẹ̀, Ọláníkẹ̀ẹ́ ní tirẹ̀ kò já gbogbo rẹ̀ kúnra.\n\nNítorí ìdí èyí, kò wá yani lẹ́nu pé nígbà tí wọ́n dàgbà tán, gbogbo àwọn tó tẹ̀lé ọ̀rọ ìṣítí bàbá àgbà ló mókè: wọ́n di akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ ní ẹ̀ka iṣẹ́ tí wọ́n yàn Iáàyò; wọ́n wá là, tí wọ́n sì lu. Ọláníkẹ̀ẹ́ ni tirẹ̀ wá gúnlẹ̀ sí Ọjàaba níbi tó ti ń gbàárù.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Orúkọ akọlẹ́tà" ], "incorrect_answers": [ "Déètì", "Àdìrẹ́sì ẹni tí a kọ̀wé sí", "Kókó-ọ̀rọ̀" ], "best_answer": [ "Orúkọ akọlẹ́tà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni ó gbọdọ̀ jẹyọ ní òpin lẹ́tà?\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọiá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ojúkòkòrò" ], "incorrect_answers": [ "Sùúrù", "ìgbéraga", "l̀jẹkújẹ" ], "best_answer": [ "Ojúkòkòrò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Irú ìwà wó ni Sùbòmí fi hàn nínú àyọkà yìí\n\nỌ̀wọ́n gógó omi ló mú Ṣùbòmí jí ní kùtùkùtù òwúrọ̀ ọjọ́ kan, ó wá àwọn málà lọ láti bá a pọn omi nítorí àwọn aráabí kò mú iná ìjọba tí èrọ amómiwá yóò fi ṣiṣẹ́ wá. Bí Ṣùbòmí ṣe pe málà tí ó ń gbé omi kọjá sí àdúgbò kéjì, ó tajú kán, ó rí apẹ kan àti èròjà inú rẹ̀ ní oríta mẹ́ta. Ẹbọ yìí ni adáhunṣe, ní kí ẹnìkan tí àrún wárápá ń bá jà rú kí wàhálà rẹ̀ lè dópin. Owó ẹyọ, ẹ̀kọ yangan, àkàrà, epo pupa àti ọ̀pọ̀lọpọ̀, owó bébà ẹlẹ́gbẹ̀rún náírà ló wà nínú ìpèsè náà.\n\nṢé ìwà kò ní fi oníwà sílẹ̀. Ṣùbòmí sáré síwájú, ó bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀ láti ṣa bébà owó mẹ́fà, ó fi ẹyọ kan sílè, ó fẹsẹ̀ fẹ́ ẹ. Ọ̀rọ̀ yìí jọ málà lójú, ó sì gba ọ̀nà rẹ̀ lọ. Ní kété tí Sùbòmí délé ló bá ṣubú lulẹ̀ tó ń rú itọ́ lẹ́nu. Igbe \"kí ló dé?\" Ni ìyàwó ń ké nígbà tí àwọn irú rẹ̀ ń bomijé lójú. \"Ta -ló dán irú èyí wò?\" ni ìbéèrè àwọn aládùúgbò. Ẹbọ tí Adóníyì ṣe ni ó mú wárápá Sùnmónù san.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "pé" ], "incorrect_answers": [ "yẹ̀", "kọjá", "kù díẹ̀" ], "best_answer": [ "pé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "kò'\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Fúnmilọ́lá" ], "incorrect_answers": [ "Bọ́lá", "Yẹ́misí", "Ṣadé" ], "best_answer": [ "Fúnmilọ́lá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni l̀yàwó Láyí\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bá ò kú ìṣe ò tán" ], "incorrect_answers": [ "Ẹ̀bùn owó", "Ẹni a fẹ́ la mọ̀", "Ẹní máa joyin inú àpáta" ], "best_answer": [ "Bá ò kú ìṣe ò tán" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nỌmọ́wùmí ṣe ìdánwò láti gba ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tí Gómìnà ìpínlẹ̀ Erínfọlámí, Olóyè Táyé Ọ̀rẹ́wùmí ṣe agbátẹrù rẹ̀. Àwọn mẹ́fà, Bísọ́lá, Kọ́ládé, Adéjọkẹ́, Pẹ̀lúmi, Ọmọ́wùmi àti Tómilẹ́rìn-ín ni wọ́n jọ díje fún ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Ọmọ́wùmí, ọmọ atàpátadìde kan ni ó jáwé olúborí. Orí Gómìnà wú lọ́pọ̀lọpọ̀, ó fún Ọmọ́wùmí ní ẹ̀bùn owó mílíọ̀nù méjì náírà ní àfikún\nsí ètò ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tó fún un.\n\nInú Mákànánjúọlá, bàbá Ọmọ́wùmí dùn gidi gan-an fún ìgbésí ayé ìdílé rẹ̀ tí ó yí padà sí rere\nláìròtì. Ṣèbí tálákà paraku ni òun àti Bánkẹ́, ìyàwó rẹ̀ tẹ́lẹ̀ títí di àsìkò tí ọmọ wọ́n jẹ ẹ̀bùn owó tabua àti ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Wọ́n dúpẹ́ lọ́wọ́ọ Ọlọ́run tí ó kọjú sí wọn ṣe lóore.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ajégúnlẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "Ayépé", "Ìbídàpọ̀", "Sòǹdókò" ], "best_answer": [ "Ajégúnlẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìlú wó ni àwọn ènìyàn péjọ sí?\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adédùntán" ], "incorrect_answers": [ "Adúlójù", "Tàlàbí", "Ọládélé" ], "best_answer": [ "Adédùntán" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni ó joyè nítorí akitiyan rẹ̀ lóri ètò ẹ̀kọ́\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Òru" ], "incorrect_answers": [ "Àárọ̀", "ìrọ̀lẹ́", "ìdájí" ], "best_answer": [ "Òru" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkókò wo ni olè yìí jà?\n\nÀgbẹ̀ pàtàkì ni Oyèjídé ní agbègbè ìbọ́ṣẹ́. Kì í gbin kòkó, bẹ́ẹ̀ ni kì í gbin ọ̀gẹ̀dẹ̀. Ohun tí ó fi ta àwọn ẹgbẹ́ rẹ̀ yọ ni oko àlọ̀ tí ó ń dá. A máa tó ẹgbàá mẹ́rin. Ó máa ń gbin ewùrà díè ṣùgbọ́n èsúrú kì í pọ̀ púpọ̀. Yàtọ̀ si pé ó jé àgbẹ̀, ó tún gbówọ́. Lára àwọn tí ó bà a pààlà ni Àdìsá, Dérìn. Àrẹ̀mú àti Sùúrù. Ọ̀gbìn àgbàdo ni ti Àdìsá, Dérìn a máa dáko rodo; Àrẹ̀mú àti Sùúrù sì gbádùn gbágùúdá àti ilá ní tiwọn.\n\nOlè a máa jà púpọ̀ ní agbègbè yìí. Púpọ̀ nínú àwọn àgbẹ̀ l̀bọ́ṣẹ ti dọdẹ àwọn olè náà títí ṣùgbọ́n pàbó ló já sí. Ọjọó tí ọwọ́ pálábá olè kan máa ségi, oko Oyèjídé ni ó lọ. Lẹ́yìn tí ó tí palẹ̀ oko mọ́ láàjìn, ó gbé ẹrù; ó fẹ́ máa lọ. Bí ó ti gbé ẹrù karí́ ni ó bẹ̀rẹ̀ sí pòòyì lójú kan náà, bẹ́ẹ̀ ni ẹrù kò ṣée sọ̀. Ibẹ̀ ni ilè mọ bá olórò tí àwọn olóko dé bá a; wọ́n sì mú un lọ sí ilé baálẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Sòǹdókò" ], "incorrect_answers": [ "Àyìndé", "Títí", "Jèrùgbé" ], "best_answer": [ "Sòǹdókò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Aṣẹ̀dá ni [MASK]\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Olóògùnebi" ], "incorrect_answers": [ "Akéwejẹ̀", "Onígègé Àrà", "Alátùn-únṣe ìlú" ], "best_answer": [ "Olóògùnebi" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ló yàtò?\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìwà ọmọlúwàbí" ], "incorrect_answers": [ "Iṣẹ́ dẹ́rẹ́bà dára ju iṣẹ́ káfíntà lọ", "ilé ìgbẹ̀bí àdúgbò mi", "Eré orí ìtàgé kan tí mo wò" ], "best_answer": [ "Ìwà ọmọlúwàbí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni ó jẹ mọ́ àròkọ ajẹmọ́-ìṣípayá jù?\n\nwó ṣe pàtàkì, ó ṣe kókó. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé owó kò fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dámọ̀ràn kankan lẹ́yìn òun, síbẹ̀ a gbọdọ̀ mọ̀ pé ìráńṣẹ́ ló jẹ́. Kò yẹ kí ó di ọ̀gá fún ẹnikẹ́ni ti Ọba òkè bá fi ṣe búrùjí fún. Láyé àtijọ́, bí ẹnìkan bá ṣiṣẹ́ tó lówó láàárín ẹbí, gbogbo ẹbi ní yóò jàǹfàní rẹ̀. Ìmọ̀ wọn nípa owó pé kò niran, kò jẹ́ kí wọ́n di agbéraga. Bí àwọn bàbá wa ti ní ìtara iṣẹ́ ajé tó, wọn kì í sábà gbọ̀nà àlùmọ̀kọ́rọ́í wá owó. Lóde òní, àwọn ènìyàn ń digunjalẹ̀. wọ́n ń ṣẹ́ṣó, wọ́n ń gbọ́mọ, wọ́n sì ń gbé kokéènì láti lówó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adébáyọ̀" ], "incorrect_answers": [ "Àmọ̀pé", "Dékúnlé", "Ọlọ́rọ̀" ], "best_answer": [ "Adébáyọ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni aburo babá Fadékẹ́mi\n\nFadékẹ́mi jẹ́ ọmọ òrukàn tí ó sì rẹwà lóbinrin. Láti kékeré ni ó ti ń wẹ̀ nínú ìyà. Ó ń gbé lọ́dọ́ Adébáyọ̀, ábúrò babá rẹ̀, ẹni tí ó fi ìyà pá a lórí dọ́ba, títi tí ó fi sá kúrò níbẹ̀. Ìlú Arárọ̀mí tí ó sá lọ ni ó ti di aláàárù. Ó tún dan iṣẹ́ apọnmità wò, bẹ́ẹ̀ ló tún ṣiṣẹ́ ọmọọdọ̀ lọ́dọ̀ Àmọ̀pé Olóúnjẹ, ṣùgbọ́n kàkà kí ewé àgbọ́n rẹ rọ̀, fíle ló ń le sí i.\n\nÌdí iṣẹ́ bírísopé tí ó tún lọ ṣe ni Dékúnlé ọmọọbá ti pàdé rẹ̀, tí ẹwà rẹ̀ sí wọ̀ ọ́ lójú. Ó bá a sọ̀rọ̀, ọ̀rọ, wọ́n sì wọ̀. Dékúnlé wá bọ́ṣọ ìyà lára rẹ̀, ó sì sọ ọ́ dìyàwó. Báyìí ni orúkọ ro Fadékẹ́mi. Ó di ọ̀kan nínú àwọn ìyàwó ọlọ́rọ̀ ìlú, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí ní yí nínú ọlá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣíṣẹ owó" ], "incorrect_answers": [ "ẹ̀kọ́ kíkọ́", "àgbẹ̀ ṣíṣe", "kíkọ́ni lẹ́kọ̀ọ́" ], "best_answer": [ "ṣíṣẹ owó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀rọ̀ mìíràn fún káràkátà ni\n\nKò-là-kò-sagbe ni Yàyá ọmọ Ògúndìran. Atàpáta-dìde ni ọbàkan rẹ̀, Bísí, ó sì jẹ́ obìnrin. Iṣẹ́ káràkátà ni Yàyá ń ṣe kí ó tó dé ipò tí ó wà yìí. Yàyá ni àbúrò méjì, okùnrin ni àwọn méjèèjì. Àkókò wa ní ilé ẹ̀kọ́ṣẹ́ olùkọ́ni, èkejì náà wà ní ilé ẹ̀kọ́ girama. \n\nYàyá ni ó ń gbọ́ bùkátà àwọn ọmọ wọ̀nyí láti ìgbà tí ìyàwó wọn ti di olóògbé. Èyí rí bẹ́ẹ̀ nítorí pé gbogbo ènìyàn ló mọ̀ pé Ògúndìran wà láyé bí aláìsí ni. Ẹ̀rù yìí pọ̀ fún un láti dá gbé ṣùgbọ́n nítorí pé Ṣọlá jáfáfá lẹ́nu ẹ̀kọ́ rẹ, l̀jọba fi ẹ̀kọ́ dá a lọ́lá láti tẹ̀síwájú sí yunifásítì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ṣubúọlá" ], "incorrect_answers": [ "Adégbọ́lá", "Ajírọ́lá", "Adébọ́lá" ], "best_answer": [ "Ṣubúọlá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni Mọ̀gájì\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àǹfààní ẹ̀kọ́ ìwé" ], "incorrect_answers": [ "Ààbọ̀ ẹ̀kọ́", "Ọmọ bẹẹrẹ", "iṣẹ́ àgbẹ̀ àǹfààní" ], "best_answer": [ "Àǹfààní ẹ̀kọ́ ìwé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nỌmọ bíbí ìlú Béyìíòṣe ni Ìṣọ̀lá. Òun àti àbúrò rẹ̀ Fọláhànmí, nìkan ni Bádéjọ, bàbá wọ́n bí. Àgbẹ̀ oníkòkó aládàáńlá ni Bádéjọ. Bọ́látitó, aya rẹ̀ sì jẹ́ oníṣòwò obì. Bádéjọ kò kàwé ṣùgbọ́n ó pinnu láti tọ́ àwọn ọmọ rẹ̀ méjéèjì débi tí wọ́n bá lè kàwé dé láyé, nítorí pé ìya àìkàwé jẹ ẹ́ púpọ̀ nídi òwò tí ó ń ṣe.\n\nLẹ́yìn tí Ìṣọ̀lá parí ìwé mẹ́wàá ní ìlú l̀bòdì ni ó gba ìlú Arómisá lọ láti tẹ̀ síwáiú nínú ẹ̀kọ́ rẹ̀ ní fásitì. Ìlú ọbá ni ó sì ti gba oyè ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ kejì nínú òfin. Ìṣọ̀lá padà sílúu Béyìíròṣe, ó sì di gbajúgbajà agbẹjọ́rò káàkiri agbègbè náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ọmọ" ], "incorrect_answers": [ "obìnrin", "òbí", "olóyè" ], "best_answer": [ "ọmọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àwọn tí ó ṣètò ayẹyẹ ni àwọn\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "aṣàpèjúwe" ], "incorrect_answers": [ "aṣàríyànjiyàn", "ajẹmọ́-ìṣípayá", "asọ̀tàn" ], "best_answer": [ "aṣàpèjúwe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Gbọ̀ngàn ìlú mi’’ jẹ mọ́ àròkọ [MASK] jù\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Rírìn ìhòòhò" ], "incorrect_answers": [ "Sísọ ède Gẹ̀ẹ́sì", "Lílo wíìgi", "Irun dídì okùnrin" ], "best_answer": [ "Rírìn ìhòòhò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni ó tàbùkù àṣà ìwọṣọ Yorùbá?\n\nÀṣa Yorùbá rẹwà púpọ̀; ó sì jẹ́ ohun ìwúrí fún gbogbo àwọn ọmọ káàárọ̀-ò-jíire láti máa gbé e lárugẹ. Lára àwọn àmúye àṣa Yorùbá ni mímọ Èdè é lò, kí ọmọ Yorùbá sọ̀rọ̀, kí ó sì fa kòmóòkun ọ̀rọ̀ yọ. Ìpèsè oríṣiríṣi oúnjẹ ilẹ̀ Yorùbá, ṣíṣe ara ní ọ̀ṣọ́ àti wíwọ aṣọ tó bá òde mu; gbogbo àwọn ìwọ̀nyí ni Yorùbá fi ń yangàn láwùjọ.\n\nLóde òní, àṣa àjèjì ti gba gbogbo àwọn ohun ìṣẹ̀ǹbáyé wọ̀nyí lọ́wọ́ọ púpọ̀ nínú wa. Ède Gẹ̀ẹ́sì ni púpọ̀ ọmọ Yorùbá ń fọ̀. Gbogbo aṣọ tó buyì kẹ́wà tí ó dáàbò bo gbogbo ògo tí Ọlọ́run fún wa ti ń di ohun ìgbàgbé lọ. Ìhòòhò ni àwọn ọmọ mìíràn ń rìn kiri ìlú!\n\nIrun dídì bíi pàtẹ́wọ́, kọjúsọ́kọ, ìpàkọ́ ẹlẹ́dẹ̀, ṣùkú, korobá àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ tí ó máa ń móge rẹwà ti fẹ́rẹ̀ di àfìsẹ́hìn téégún aláré ń fiṣọ. Àṣà irun jíjó, gbígbé irun àgùntàn lérí ti gbalẹ̀ kan láàárín ọ̀pọ̀ obìnrin, tí ọ̀pọ̀ ọmọkùnrin sì ń dirí bíi elégún Ṣángó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àlá tí ó dèrù bà mí jù lọ" ], "incorrect_answers": [ "Iṣẹ́ àgbẹ̀ wù mí jù iṣẹ́ olùkọ́ lo", "irú ilé tí mo fẹ́ kọ́", "Epo pupa" ], "best_answer": [ "Àlá tí ó dèrù bà mí jù lọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Orí-ọ̀rọ̀ tó jẹ mọ́ àròkọ asọ̀tàn jù ni\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọiá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àárù gbígbà" ], "incorrect_answers": [ "Omi pípọntà", "Ọmọọ̀dọ̀", "Bírísopé" ], "best_answer": [ "Àárù gbígbà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Iṣẹ́ wo ni Fadékẹ́mi kọ́kọ́ ṣe?\n\nFadékẹ́mi jẹ́ ọmọ òrukàn tí ó sì rẹwà lóbinrin. Láti kékeré ni ó ti ń wẹ̀ nínú ìyà. Ó ń gbé lọ́dọ́ Adébáyọ̀, ábúrò babá rẹ̀, ẹni tí ó fi ìyà pá a lórí dọ́ba, títi tí ó fi sá kúrò níbẹ̀. Ìlú Arárọ̀mí tí ó sá lọ ni ó ti di aláàárù. Ó tún dan iṣẹ́ apọnmità wò, bẹ́ẹ̀ ló tún ṣiṣẹ́ ọmọọdọ̀ lọ́dọ̀ Àmọ̀pé Olóúnjẹ, ṣùgbọ́n kàkà kí ewé àgbọ́n rẹ rọ̀, fíle ló ń le sí i.\n\nÌdí iṣẹ́ bírísopé tí ó tún lọ ṣe ni Dékúnlé ọmọọbá ti pàdé rẹ̀, tí ẹwà rẹ̀ sí wọ̀ ọ́ lójú. Ó bá a sọ̀rọ̀, ọ̀rọ, wọ́n sì wọ̀. Dékúnlé wá bọ́ṣọ ìyà lára rẹ̀, ó sì sọ ọ́ dìyàwó. Báyìí ni orúkọ ro Fadékẹ́mi. Ó di ọ̀kan nínú àwọn ìyàwó ọlọ́rọ̀ ìlú, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí ní yí nínú ọlá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọba" ], "incorrect_answers": [ "Onífàyàwó", "Adáhunṣe", "Oníṣòwò" ], "best_answer": [ "Ọba" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Irú ènìyàn wó ni ẹni tó ń sọ̀rọ̀?\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Owó níní" ], "incorrect_answers": [ "Àwọn adigunjalè", "Àǹfààní olówó", "gbígbé kokéènì" ], "best_answer": [ "Owó níní" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni [MASK]\n\nwó ṣe pàtàkì, ó ṣe kókó. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé owó kò fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dámọ̀ràn kankan lẹ́yìn òun, síbẹ̀ a gbọdọ̀ mọ̀ pé ìráńṣẹ́ ló jẹ́. Kò yẹ kí ó di ọ̀gá fún ẹnikẹ́ni ti Ọba òkè bá fi ṣe búrùjí fún. Láyé àtijọ́, bí ẹnìkan bá ṣiṣẹ́ tó lówó láàárín ẹbí, gbogbo ẹbi ní yóò jàǹfàní rẹ̀. Ìmọ̀ wọn nípa owó pé kò niran, kò jẹ́ kí wọ́n di agbéraga. Bí àwọn bàbá wa ti ní ìtara iṣẹ́ ajé tó, wọn kì í sábà gbọ̀nà àlùmọ̀kọ́rọ́í wá owó. Lóde òní, àwọn ènìyàn ń digunjalẹ̀. wọ́n ń ṣẹ́ṣó, wọ́n ń gbọ́mọ, wọ́n sì ń gbé kokéènì láti lówó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Gbìyànjú" ], "incorrect_answers": [ "Fárígá", "Bínú", "Borí" ], "best_answer": [ "Gbìyànjú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kíni ìtumọ̀ ‘rú fín-in'?\n\nBí àlá ló ń ṣe Bọ́ládé nígbà tí èsì ìbò tí àwọn ará Àlàdé àti agbègbè rẹ̀ dì jáde pé òun ni wọ́n dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí alága ìjọba ìbíla Ayédé. Èsì ìbò yìí ya ọ̀pọ̀lọpọ̀ lẹ́nu nítorí kò ṣẹni tó tilẹ̀ rò pé ó lè rú-fin-in nítorí pé àgbẹ̀ paraku ni, kò lówó lọ́wọ́ àti pé àwọn lóókọlóókọ nílùú bí Olóyè\nAgboadé, Dọ́kítà Ọláìyá, Lọ́yà ìbídàpọ̀ àti Arábinin Sáúdátù tíí ṣe oníṣòwò pàtàkì ló bá a fi iga gbága.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "gun ẹṣin" ], "incorrect_answers": [ "kí ọba", "gba ẹ̀bùn", "jáde jó" ], "best_answer": [ "gun ẹṣin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Jẹnẹra Àyìnlá ni ó\n\nOhun gbogbo ló ni àsìkò tirẹ̀. Nígbà tí àsìkò tó fún àwọn ẹgbẹẹgbẹ́ wọ̀nyí láti jó kí ọba ni a ṣẹ̀ṣẹ̀ tó wá ríran wò. Ṣé ní ti ẹgbẹ́, wọ́n pọ̀ lọ súà bí ọlá Ọlọ́run: Ìdáǹdè, Ọmọladé, Òmìnira, Ọmọ́yèiú, Bọ́bakẹyẹ, Ajagungbadé, Ọbatèkóbọ̀, Ọbaníbàṣírí, Bọ́bagúntẹ̀, àti bẹ́è bẹ́ẹ̀ lọ.\n\nTí a bá ní kí á máa to àwọn orúkọ ẹgbẹ́ wọ̀nyí bí wọ́n ṣe pọ̀ tó, yóò gba odindin ojú-ìwé méjì níbi tí wọ́n pọ̀ dé. Bí oníkàlùkù wọn ti ń jáde lọ síwájú kábíyèsí pẹ̀lú ẹ̀bùn wọn lọ́wọ́ ni àwọn òṣèré wọn ń lù tẹ̀lé wọn lẹ́yìn. Músílíù ọmọ Hárúnà Ìṣọ̀lá kọ kísà lórin. Eléré ìbílẹ̀ kan tí wọn ń pè ní Ìdàgẹ̀rẹ̀ náà ko ségè lórin. Orí ẹṣin funfun ni Jẹnẹra Àyìnlá wà tó ń kọrin fún ẹgbẹ́ Ìdáǹdè.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọlọ́pàá" ], "incorrect_answers": [ "Olùkọ́", "Kólékóle", "Adájọ́" ], "best_answer": [ "Ọlọ́pàá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni akéwì sọ pé ó máa gbowó ẹ̀yìn?\n\nBó o bá réèyan tó fówó láfẹ̀ẹ́jù\nỌgbọ́n inú ni kó o fi máa bá a lò\nKò síwà búburú kan tí irú wọn kò lè wù\nBá a fiwọ́n sípò iyì, wọn kò jẹ́ ṣòótọ́ \nBí wọ́n jọ́lọ́paá, wọn a gbowó ẹ̀yìn \nBí wọ́n jádájọ́, wọn á gbẹ́bi fáláre \nBí wọ́n jólùkọ́, wọn á fohun burúkú kọ́mọ \nBí wọ́n jójìíṣẹ́ Ọlọ́run, wọn á ṣi ọ̀pọ̀ lọ́nà\nWò wọ́n léèkan kó o kọjú sí ibi ò ń lọ \nMo bẹ̀ ọ́, má tilẹ̀ fara wé wọn \nÌfẹ́-owó ṣáà ni gbòǹgbò ẹ̀ṣẹ̀ \nAláṣọ dúdú tó ń rìn kiri lóru\nÀwọn tí kìí fojú róhun olóhun\nAlágbàtà tó pa ṣíṣi tó pè é ní tọ́rọ́ fólówó\nẸni tó ń bàṣírí apààyàn àti kólékólé\nẸyí tí ó ń ṣe fàyàwọ́, èyí tí ń tọwọ́ bàpò alápò\nÈyí tó ń parọ́ fún ni bí ẹni láyin\nỌ̀nà àtijí ohun olóhun mọ́ tiwọn ni wọ́n ń ṣe kiri!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọjọ́ kan tí ayé sú mi" ], "incorrect_answers": [ "Awo ifá sàn ju awo eégún", "Epo ìsebẹ̀", "Ayé òde-òní" ], "best_answer": [ "Ọjọ́ kan tí ayé sú mi" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Orí-ọ̀rọ̀ tí ó bá àrọ̀kọ oníròyìn mu jù ni\n\n\"Orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo, báa wi fọ́mọ ẹni a gbọ́\", èyí ni gbólóhùn tí ó jáde lẹ́nu Àkàndé tí i ṣe bàbá Àlàó, bí ọmọ rẹ̀ tí ń japoró ikú lóríbùsùn ní ilé-Ìwòsàn Márapé ní Dòho.\n\nÀlàó jẹ́ ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn. Láti kékeré ni l̀yápé, l̀yá Àlàó ti bà á jẹ́, nítorí pé ó jẹ́ ògúnná kanṣoṣo tí ó ní. Gbogbo akitiyan Àkàndé ní títọ́ Àlàó sọ́nà ló já sí pàbó. Àlàó jayé alákátá, ó gbé ìwà ìṣekúṣe wọ̀ bí ẹ̀wù. Bí dúdú ti ń wá, ni pupa ń wá sọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀, kódà ó fẹ́rè lè máa gbé wèrè ní àgbésùn. Àyẹ̀wò tí ó lọ ṣe ni ó fi hàn pé ó ti kó àrùn-kògbóògùn.\n\nÀlàó gbà pé ikú yá ju ẹ̀sín, èyí ni ó mú un gbé májèlé jẹ, èyí tí ó sọ ọ́ di èró ilé-ìwòsàn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ìyàlẹ́nu" ], "incorrect_answers": [ "ìlára", "ìyọ̀nda" ], "best_answer": [ "ìyàlẹ́nu" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Kàyééfì túmọ̀ sí\n\nBí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé Àṣàké ni ààyò Délé. Ọlọ́run kò tètè yọ̀nda. ọmọ fún un. l̀yáalé rẹ̀, Àjọ́kẹ́ ti bí ìsun, l̀yàwó tí Déié fẹ́ tẹ̀lé e, Àníkẹ́, náà ti bí ìwàlè. Àwọn méjèèjì a sì máa wo Àṣàké bi ọlọ́wọ́-ṣíbí tó kàn wá bá ọkọ wọn jẹun lásán. Gbogbo ìgbà ni Délé máa ń gbàdúrà kí Ọlọ́run tètè dá Àṣàkẹ́ lóhùn. Ìparí oṣù tí iṣé pàjáwìrì gbé Délé lọ sí Òkè-òkun ni Àṣàkẹ́ déédéé rí i pé òun ti fẹ́ra kù! Wéré lo tẹ ọkọ rẹ̀ láago láti fún un ní ìròyin ayọ̀ náà. Kàyéfí ni ó jẹ́ fún àwọn orogún rẹ láti rí i ní ipò tó wa, wọ́n sì ń fojú ìlara wò ó. Oṣù mẹ́fà ni Délé lò lẹ́yìn odi kí ó tó padà wá sílé. Oṣù kejì tó dé ni Àṣàkẹ́ bímọ, ọmọ náà si jọ Délé bí ìmumu. Ó sọ ọ́ ní Ọmọniyì. Àṣàkẹ́' sọ, ọ́ ní Olúwajùwá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ọ̀tún Bàbálájé" ], "incorrect_answers": [ "Akéwejẹ̀", "Alátùn-únṣe", "Yèyé Oge" ], "best_answer": [ "ọ̀tún Bàbálájé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọmọ ìbídàpọ̀ ni ó joyè\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ó kó àrùn-kògbóògùn" ], "incorrect_answers": [ "Ó ń gbé wèrè ṣàgbésùn", "Ó pa òwe \"ikú yá ju ẹ̀sín", "Ó di ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn" ], "best_answer": [ "Ó kó àrùn-kògbóògùn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni àyọrísí ìwà tí Àlàó hù nínú àyọkà yìí?\n\n\"Orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo, báa wi fọ́mọ ẹni a gbọ́\", èyí ni gbólóhùn tí ó jáde lẹ́nu Àkàndé tí i ṣe bàbá Àlàó, bí ọmọ rẹ̀ tí ń japoró ikú lóríbùsùn ní ilé-Ìwòsàn Márapé ní Dòho.\n\nÀlàó jẹ́ ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn. Láti kékeré ni l̀yápé, l̀yá Àlàó ti bà á jẹ́, nítorí pé ó jẹ́ ògúnná kanṣoṣo tí ó ní. Gbogbo akitiyan Àkàndé ní títọ́ Àlàó sọ́nà ló já sí pàbó. Àlàó jayé alákátá, ó gbé ìwà ìṣekúṣe wọ̀ bí ẹ̀wù. Bí dúdú ti ń wá, ni pupa ń wá sọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀, kódà ó fẹ́rè lè máa gbé wèrè ní àgbésùn. Àyẹ̀wò tí ó lọ ṣe ni ó fi hàn pé ó ti kó àrùn-kògbóògùn.\n\nÀlàó gbà pé ikú yá ju ẹ̀sín, èyí ni ó mú un gbé májèlé jẹ, èyí tí ó sọ ọ́ di èró ilé-ìwòsàn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àmọ̀dá" ], "incorrect_answers": [ "Sakasaka", "Kàsúmù", "Ìgárá" ], "best_answer": [ "Àmọ̀dá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni 'amọniṣeni?\n\nIlẹ̀ ọlọ́ràá tí Ẹlẹ́dàá fi jìnkí àwọn ará abúlé Aṣaka ló sọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn di ẹni tí ajé ń bá jẹun. Ṣakaṣaka ni orúkọ baba ńlá wọn tí ó ti ìlú Aperin wa, lẹ́yìn tí ó ti kọ́kọ́ tẹ̀dó sí abúlé Ọmọ́là.\nIlẹ̀ abà yìí tí ó dára jẹ́ kí nǹkan oko wọ́n máa ṣe dáradára, ṣùgbọ́n àwọn olè kò jẹ́ kí wọn ó ri owó tí wọ́n pa ná. Àwọn ará abà yìí náà kò fọwọ́ lẹ́rán, àwọn géndé abà yìí pín ara wọn sí ẹgbẹẹgbẹ́ ojú-lalákan-fi-í -ṣọ́rí. Wọn a máa jáde ní òru, wọn a sì máa ṣọ́ ìlú.\n\nÀṣé Àmọ̀dá ni kòkòrò tí ó ń jẹ̀fọ́. Ìlú Ìlokọ́ ló ti sá wálé. Oko kòkó Kásúmù, baba rẹ̀ tí ó sì sọ pé òún wá jókòó ti férè run tán. Kò wá sí ẹni tí ó torí éyí fura sí i. Kúrá kìí lọ sí oko olè, àmó òun ló máa ń júwe ilé ẹni tí ó bá ṣẹ̀ṣẹ̀ ta irè-oko fún àwọn apamọlẹ́kún-jayé. Ọjọ́ gbogbo ni tolè, ọjọ́ kan ṣoṣo ni tolóhun. Ní òru ọjọ́ kan ọwọ́ tẹ díẹ̀ lára àwọn ìgárá náà, wọ́n sì jẹ́wọ́ pé Àmọ̀dá jẹ́ ọ̀kan lára igi-lẹ́yìn-ọgbà àwọn. Lọ́gán ni wọ́n lọ mú u, tí wọ́n sì fa òun àti àwọn ọmọ-iṣẹ́ rẹ̀ lé ìjọba lọ́wọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bísí" ], "incorrect_answers": [ "Olóògbé", "Ògúndìran", "Ṣọlá" ], "best_answer": [ "Bísí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni Ọbàkan Yàyá?\n\nKò-là-kò-sagbe ni Yàyá ọmọ Ògúndìran. Atàpáta-dìde ni ọbàkan rẹ̀, Bísí, ó sì jẹ́ obìnrin. Iṣẹ́ káràkátà ni Yàyá ń ṣe kí ó tó dé ipò tí ó wà yìí. Yàyá ni àbúrò méjì, okùnrin ni àwọn méjèèjì. Àkókò wa ní ilé ẹ̀kọ́ṣẹ́ olùkọ́ni, èkejì náà wà ní ilé ẹ̀kọ́ girama. \n\nYàyá ni ó ń gbọ́ bùkátà àwọn ọmọ wọ̀nyí láti ìgbà tí ìyàwó wọn ti di olóògbé. Èyí rí bẹ́ẹ̀ nítorí pé gbogbo ènìyàn ló mọ̀ pé Ògúndìran wà láyé bí aláìsí ni. Ẹ̀rù yìí pọ̀ fún un láti dá gbé ṣùgbọ́n nítorí pé Ṣọlá jáfáfá lẹ́nu ẹ̀kọ́ rẹ, l̀jọba fi ẹ̀kọ́ dá a lọ́lá láti tẹ̀síwájú sí yunifásítì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "lóyún" ], "incorrect_answers": [ "rin ìrìn-àjò", "bímọ", "mo ọbẹ̀ í sè" ], "best_answer": [ "lóyún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Fẹ́ra kù' túmọ̀ sí\n\nBí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé Àṣàké ni ààyò Délé. Ọlọ́run kò tètè yọ̀nda. ọmọ fún un. l̀yáalé rẹ̀, Àjọ́kẹ́ ti bí ìsun, l̀yàwó tí Déié fẹ́ tẹ̀lé e, Àníkẹ́, náà ti bí ìwàlè. Àwọn méjèèjì a sì máa wo Àṣàké bi ọlọ́wọ́-ṣíbí tó kàn wá bá ọkọ wọn jẹun lásán. Gbogbo ìgbà ni Délé máa ń gbàdúrà kí Ọlọ́run tètè dá Àṣàkẹ́ lóhùn. Ìparí oṣù tí iṣé pàjáwìrì gbé Délé lọ sí Òkè-òkun ni Àṣàkẹ́ déédéé rí i pé òun ti fẹ́ra kù! Wéré lo tẹ ọkọ rẹ̀ láago láti fún un ní ìròyin ayọ̀ náà. Kàyéfí ni ó jẹ́ fún àwọn orogún rẹ láti rí i ní ipò tó wa, wọ́n sì ń fojú ìlara wò ó. Oṣù mẹ́fà ni Délé lò lẹ́yìn odi kí ó tó padà wá sílé. Oṣù kejì tó dé ni Àṣàkẹ́ bímọ, ọmọ náà si jọ Délé bí ìmumu. Ó sọ ọ́ ní Ọmọniyì. Àṣàkẹ́' sọ, ọ́ ní Olúwajùwá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ládépò" ], "incorrect_answers": [ "Ìpólé", "Ìdọ̀gọ̀", "Kétu" ], "best_answer": [ "Ládépò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ni Láyí kọ́kọ́ gbé?\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "l̀ya àìkàwé jẹ ẹ́" ], "incorrect_answers": [ "ó ní owó", "kò bímọ púpọ̀", "ó fẹ́ di bàbá alákọ̀wé" ], "best_answer": [ "l̀ya àìkàwé jẹ ẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Bádéjọ pinnu láti tọ́ àwọn ọmọ rẹ̀ ní ẹ̀kọ́-ìwé nítorí pé\n\nỌmọ bíbí ìlú Béyìíòṣe ni Ìṣọ̀lá. Òun àti àbúrò rẹ̀ Fọláhànmí, nìkan ni Bádéjọ, bàbá wọ́n bí. Àgbẹ̀ oníkòkó aládàáńlá ni Bádéjọ. Bọ́látitó, aya rẹ̀ sì jẹ́ oníṣòwò obì. Bádéjọ kò kàwé ṣùgbọ́n ó pinnu láti tọ́ àwọn ọmọ rẹ̀ méjéèjì débi tí wọ́n bá lè kàwé dé láyé, nítorí pé ìya àìkàwé jẹ ẹ́ púpọ̀ nídi òwò tí ó ń ṣe.\n\nLẹ́yìn tí Ìṣọ̀lá parí ìwé mẹ́wàá ní ìlú l̀bòdì ni ó gba ìlú Arómisá lọ láti tẹ̀ síwáiú nínú ẹ̀kọ́ rẹ̀ ní fásitì. Ìlú ọbá ni ó sì ti gba oyè ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ kejì nínú òfin. Ìṣọ̀lá padà sílúu Béyìíròṣe, ó sì di gbajúgbajà agbẹjọ́rò káàkiri agbègbè náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "l̀yá Démọ́lá" ], "incorrect_answers": [ "Ìyá Dékẹ́mi", "Kínyọ̀", "Délé" ], "best_answer": [ "l̀yá Démọ́lá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni olùkọ́?\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bórí pẹ́ nílọ̀ á dire" ], "incorrect_answers": [ "Ìfẹ́ láàárín Dékúnlé àti Fadékẹ́mi", "Fadékẹ́mi di apọnmità", "l̀yà tí ó ń jẹ ọmọ òrukàn" ], "best_answer": [ "Bórí pẹ́ nílọ̀ á dire" ], "type": "Reading comprehension", "question": "kọlé tó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nFadékẹ́mi jẹ́ ọmọ òrukàn tí ó sì rẹwà lóbinrin. Láti kékeré ni ó ti ń wẹ̀ nínú ìyà. Ó ń gbé lọ́dọ́ Adébáyọ̀, ábúrò babá rẹ̀, ẹni tí ó fi ìyà pá a lórí dọ́ba, títi tí ó fi sá kúrò níbẹ̀. Ìlú Arárọ̀mí tí ó sá lọ ni ó ti di aláàárù. Ó tún dan iṣẹ́ apọnmità wò, bẹ́ẹ̀ ló tún ṣiṣẹ́ ọmọọdọ̀ lọ́dọ̀ Àmọ̀pé Olóúnjẹ, ṣùgbọ́n kàkà kí ewé àgbọ́n rẹ rọ̀, fíle ló ń le sí i.\n\nÌdí iṣẹ́ bírísopé tí ó tún lọ ṣe ni Dékúnlé ọmọọbá ti pàdé rẹ̀, tí ẹwà rẹ̀ sí wọ̀ ọ́ lójú. Ó bá a sọ̀rọ̀, ọ̀rọ, wọ́n sì wọ̀. Dékúnlé wá bọ́ṣọ ìyà lára rẹ̀, ó sì sọ ọ́ dìyàwó. Báyìí ni orúkọ ro Fadékẹ́mi. Ó di ọ̀kan nínú àwọn ìyàwó ọlọ́rọ̀ ìlú, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí ní yí nínú ọlá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adégbọlá" ], "incorrect_answers": [ "Owóṣeéní", "Akin", "Subúọlá" ], "best_answer": [ "Adégbọlá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo Ió yàtò?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rí jẹ díẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "lówó púpọ̀", "ń ṣàgbẹ̀ jẹun", "ń ṣowó ná" ], "best_answer": [ "rí jẹ díẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kò-là-kò-sagbe túmọ̀ sí ẹni tí ó\n\nKò-là-kò-sagbe ni Yàyá ọmọ Ògúndìran. Atàpáta-dìde ni ọbàkan rẹ̀, Bísí, ó sì jẹ́ obìnrin. Iṣẹ́ káràkátà ni Yàyá ń ṣe kí ó tó dé ipò tí ó wà yìí. Yàyá ni àbúrò méjì, okùnrin ni àwọn méjèèjì. Àkókò wa ní ilé ẹ̀kọ́ṣẹ́ olùkọ́ni, èkejì náà wà ní ilé ẹ̀kọ́ girama. \n\nYàyá ni ó ń gbọ́ bùkátà àwọn ọmọ wọ̀nyí láti ìgbà tí ìyàwó wọn ti di olóògbé. Èyí rí bẹ́ẹ̀ nítorí pé gbogbo ènìyàn ló mọ̀ pé Ògúndìran wà láyé bí aláìsí ni. Ẹ̀rù yìí pọ̀ fún un láti dá gbé ṣùgbọ́n nítorí pé Ṣọlá jáfáfá lẹ́nu ẹ̀kọ́ rẹ, l̀jọba fi ẹ̀kọ́ dá a lọ́lá láti tẹ̀síwájú sí yunifásítì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kó ìwọ̀sí bá" ], "incorrect_answers": [ "pòkìkí", "dágunlá sí", "kábàámọ̀" ], "best_answer": [ "kó ìwọ̀sí bá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"ta epo si àlà\" túmọ́ sí\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "máa ń yọ iná lẹ́nu" ], "incorrect_answers": [ "fẹ́ ìyàwó mẹ́ta", "jẹ́ Ọba Ọ̀yọ́", "jẹ́ ọmọ Tápà" ], "best_answer": [ "máa ń yọ iná lẹ́nu" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó mú ẹ̀rù Ṣàngó ba àwọn ará ìlú ni pé ó\n\nÌtan àbáláyé sọ pé Ọba ni Ṣàngó lóde Ọ̀yọ́ nígbà ayé rẹ̀. Ọmọ ìlú Tápà ti Elérìpe ni Torosi ìyá rẹ̀. Àwọn ìyàwó mẹ́tẹ́ẹ̀ta tí Ṣàngó fẹ́ ni wọ́n di odò lẹ́yìn ikú wọn: Ọyá bínú di odò Ọya; Ọbà di odò Ọbà tí ó la Ìwó kọjá; Ọ̀ṣún sì di odò Ọ̀ṣun tí ó la Òṣogbo kọjá. Alágbára ni Ṣàngó, ó láyà, ó sì lóògùn débi pé ó máa ń yọná lẹ́nu bí inú bá ń bí i. Èyí mú kí ẹ̀ru rẹ̀ máa ba tẹrú-tọmọ lásìkò náà.\n\nBí Ṣàngó ṣe dẹ̀rù jẹ̀jẹ̀ lóde Ọ̀yọ́ tó, Tìmí Àgbàlé àti Gbòńkáà Ẹ̀bìrì tí wọ́n jẹ́ olórí jagunjagun Ọ̀yọ́ nígbà náà kìí bẹ̀rù rẹ̀. Èyí kò sì jẹ́ kí inú Ṣàngó dùn rárá. Ó fọ̀rọ̀ náà lọ Ọya tí ó jẹ́ ààyò rẹ̀ létí. Ọyá sì gbàá nímọ̀ràn láti wá ọ̀nà ti yóò fi yẹjú àwọn méjéèjì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ẹgbẹ́" ], "incorrect_answers": [ "ọba", "akọrin", "òǹwòran" ], "best_answer": [ "ẹgbẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"wọn\" tí a falà sí nídìí ń tọ́ka sí\n\nOhun gbogbo ló ni àsìkò tirẹ̀. Nígbà tí àsìkò tó fún àwọn ẹgbẹẹgbẹ́ wọ̀nyí láti jó kí ọba ni a ṣẹ̀ṣẹ̀ tó wá ríran wò. Ṣé ní ti ẹgbẹ́, wọ́n pọ̀ lọ súà bí ọlá Ọlọ́run: Ìdáǹdè, Ọmọladé, Òmìnira, Ọmọ́yèiú, Bọ́bakẹyẹ, Ajagungbadé, Ọbatèkóbọ̀, Ọbaníbàṣírí, Bọ́bagúntẹ̀, àti bẹ́è bẹ́ẹ̀ lọ.\n\nTí a bá ní kí á máa to àwọn orúkọ ẹgbẹ́ wọ̀nyí bí wọ́n ṣe pọ̀ tó, yóò gba odindin ojú-ìwé méjì níbi tí wọ́n pọ̀ dé. Bí oníkàlùkù wọn ti ń jáde lọ síwájú kábíyèsí pẹ̀lú ẹ̀bùn wọn lọ́wọ́ ni àwọn òṣèré wọn ń lù tẹ̀lé wọn lẹ́yìn. Músílíù ọmọ Hárúnà Ìṣọ̀lá kọ kísà lórin. Eléré ìbílẹ̀ kan tí wọn ń pè ní Ìdàgẹ̀rẹ̀ náà ko ségè lórin. Orí ẹṣin funfun ni Jẹnẹra Àyìnlá wà tó ń kọrin fún ẹgbẹ́ Ìdáǹdè.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "jẹ́ akíkanjú" ], "incorrect_answers": [ "rí owó ṣòwò", "ṣiṣẹ́ ní òkè-òkun", "nífẹ́ẹ̀ àwọn àbúrò rẹ̀" ], "best_answer": [ "jẹ́ akíkanjú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó jẹ́ kí Báyọ̀ di ẹni ará rẹ̀ ni pé ó\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kókó lẹ́tà" ], "incorrect_answers": [ "àkọlẹ́", "ìkíni", "ìkádìí" ], "best_answer": [ "kókó lẹ́tà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ó mà tó ọjọ́ mẹ́ta kẹ̀\" máa ń' jẹyọ nínú lẹ́tà gẹ́gẹ́ bí\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìdògbé" ], "incorrect_answers": [ "Jẹ́jẹ́nìwà", "Jókòótadé", "Mèmúnà" ], "best_answer": [ "Ìdògbé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "a ni ó fi àìjẹ̀bi sun àtìmọ́lé?\n\nOrí yeye ní mògún, tàìṣẹ̀ ló pọ̀. ìdògbé ọmọ Mẹ̀múnà ará Ìlórò, ṣẹ̀ṣẹ̀ ti ibi iṣẹ́ dé ní ìrọ̀lẹ́ ọjọ́ yìí. ó jókòó síta láti reti Jókòótadé ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀, tí ó rán ní àkàrà èyí tí yóò fi jẹ ẹ̀kọ.\n\nJẹ́jẹ́nìwà ni àbúrò bàbá Ìdògbé. Àti pínníṣín ni ó ti gba ìdògbé mọ́ra, tí ó sì fí sí ẹnu ìkọ́ṣẹ́ mẹkáníìkì nígbà tí ó pé ọmọ ọdún rnẹ́tàlá. l̀dògbé já fáfá lẹ́nu ìkọ́ṣẹ́, kì í pa ibí iṣẹ́ jẹ, tẹ̀gàn ni hẹ̀ẹ̀n. Ọmọ tó ṣeé mú yangàn ni. Ní ọjọ́ burúkú èṣù gbomi mu yìí, jíjókòó tí l̀dògbé jókòó sí ìta pẹ̀lú aṣo iṣẹ́ rẹ̀, tí ó dọ̀tí kọjá ààlà, ni ó ṣokùnfà kíkó tí àwọn ọlọ́pàá kó o mọ́ àwọn ẹlẹ́gírí tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣọṣẹ́ ní àdúgbò kejì. Kí á tó ṣẹ́jú pé, Ìdògbé ti bá ará rẹ̀ ní àtìmọ́lé ọlọ́pàá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọ̀sán" ], "incorrect_answers": [ "Àárọ̀", "Ìrọ̀lẹ́", "Alẹ́" ], "best_answer": [ "Ọ̀sán" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àsìkò wo Ió yẹ kí ayeye bẹ̀rẹ̀?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìgbọ́ràn dára" ], "incorrect_answers": [ "Àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ́", "Àìmàsìkò ló ń dàmú ẹ̀dá", "Aláàárù Ọjàaba" ], "best_answer": [ "Ìgbọ́ràn dára" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\n\"Ẹ firun dúdú ṣiṣẹ́.\" Gbólóhún yìí ni bàbá àgbà, Adélabí, máa ń fi ṣí àwọn ọmọọmọ rẹ̀ létí ní gbogbo ìgbà. Ìgbà tí wọ́n bá wá kí i lábúlé Ológo ló máa ń ráyè ṣe èyí. Àyọ̀ká àti Gbénró kọ́kọ́ máa ń kọtí ọ̀gbọn-in sí àwọn ọ̀rọ ìṣítí wọ̀nyí ṣùgbọ́n nígbà tí wọ́n ríi pé àwọn ẹ̀gbọ́n wọn, Ọlá àti Bíọ́dún, tó ń tẹ̀lé ìmọ̀ràn yìí ń mókè nínú ẹ̀kọ́ wọn, ni àwọn náà bá yára fara mọ́ ọ. Síbẹ̀síbẹ̀, Ọláníkẹ̀ẹ́ ní tirẹ̀ kò já gbogbo rẹ̀ kúnra.\n\nNítorí ìdí èyí, kò wá yani lẹ́nu pé nígbà tí wọ́n dàgbà tán, gbogbo àwọn tó tẹ̀lé ọ̀rọ ìṣítí bàbá àgbà ló mókè: wọ́n di akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ ní ẹ̀ka iṣẹ́ tí wọ́n yàn Iáàyò; wọ́n wá là, tí wọ́n sì lu. Ọláníkẹ̀ẹ́ ni tirẹ̀ wá gúnlẹ̀ sí Ọjàaba níbi tó ti ń gbàárù.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Jídé" ], "incorrect_answers": [ "Kọ́lájọ", "Kúnlé", "Ṣeun" ], "best_answer": [ "Jídé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ẹ̀gbọ́n Tèmiladé ni\n\n\"Ẹ̀kọ́ dára! Ẹ̀kọ́ sunwọ̀n!\" Ariwo tí olùkọ́ àwọn Tèmiladé máa ń pa fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ rẹ̀ nìyí ní gbogbo ìgbà, àmọ́ orin ìmọ̀ràn yìí kò tà létí Tèmiladé. Ṣeun, Kọ́lájọ àti Kúnlé tí wọ́n jẹ́ kòríkòsùn Tèmiladé ni wọ́n jọ máa ń ṣe ìranù kiri. A tilẹ̀ máa fọ́nu pé kò dìgbà tí ènìyàn bá kàwé kó tó lówó lọ́wọ́ bẹ́ẹ̀, owó lòun ń fẹ́.\n\nLáì fa ọ̀rọ̀ gùn, Jídé tó jẹ́ ẹ̀gbọ́n rẹ̀ kàwé jáde ní Yunifásitì, ó sìnrú ìlú, ó ríṣẹ́ gidi, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí rájé jẹun dáadáa. Owó rò yìí fẹjú mọ́ Tèmiladé ló bá pa ìwé kíkà tì pé òún fẹ́ sòwò. Ẹ̀gbọ́n àti àwọn òbí rẹ̀ dá a lókòwò, àmọ́ kò tó ọdún márùn-ún, iná sọ nílé ìtajà rẹ̀, ó sì run gbogbo ọjà náà. Báyìí ni Tèmiladé di ẹdun arilẹ̀. Ó gbìyànjú láti wáṣẹ́ pẹ̀lú ìwọ̀nba ìwé tó kà ṣùgbọ́n owó ìsẹ́pẹ́ àti iṣẹ́ ẹ̀gbin ni wọ́n fi ń lọ̀ọ́. Iwájú ò ṣe é lọ, ẹ̀yìn ò sì ṣe é padà sí fún un: ojoojúmọ́ ló sì wá ń kábàámọ̀ pé òun kò kàwé yanjú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "máa ná owó òbí òun" ], "incorrect_answers": [ "di oníṣòwò ńlá", "di adájọ́", "múra sí ẹ̀kọ́ òun" ], "best_answer": [ "máa ná owó òbí òun" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìpinnu Ayọ̀kúnnú ni pé kí òun\n\nOma pọ̀-bi-ọsàn-bọ́ ni Ayọ̀kúnnú. Àkẹ́bàjẹ́ ọmọ ọlọ́rọ̀ ni. Inú owó ni àwọn òbí rẹ̀ bíi sí. Oníṣòwò ńlá ni Adédọjà, bàbá rẹ̀. Owó àwọn òbí rẹ̀ yìí ni kò jẹ́ kí ó fojú sẹ́kọ́ọ rẹ̀ tí ó fi rò pé bí òun kò tilẹ̀ kàwé, owó àwọn òbí òun tó òún ná títí dọjọ́ alẹ́.\n\nTanímọ̀la ní tirè, oúnjẹ ọ̀sán kì í bá ti àárọ̀ nínú rẹ̀ ṣùgbọ́n ó ti pinnu pé ibi tí àwọn òbí òun kò lè dé ní rere, òun yóò sa ipá òun láti débẹ̀. Gbogbo akitiyan àwọn òbí Ayọ̀kúnnú láti ri pé ó kàwé ni ó já sí pàbó. Mofẹ́rere, ọ̀gá àgbà ilé-ẹ̀kọ́ wọn fi orúkọ Tanímọ̀la ráńṣẹ́ sí Adérọ̀gbà, aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́ fún ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́, Tanímọ̀la sì lo ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ yìí dé Yunifásítì.\n\nNígbẹ̀yìn, wọ́n lé Ayọ̀kúnnú kúrò ní ilé-ẹ̀kọ́ nítorí àìmọ̀wé rẹ̀. Lẹ́yin ikú àwọn òbí rẹ̀ tí àwọn báǹkì wá gbẹ́sẹ̀ lé gbogbo ohun ìní wọn ni ó tó mọ̀ pé owó báǹkì ni àwọn òbí òún ń ná. Kò rówó ná mọ́ torí pé kò níṣẹ́ lọ́wọ́. Èyí ni ó fà á tí ó fi di atọrọjọ kẹ́yìn ayé rẹ̀. Tanímọ̀la ní tirẹ̀ gboyè agbẹjọ́rò, ó si di ìlú-mọ̀-ọ́n-ká nítorí àṣeyege tí ó máa ń ṣe níwájú adájọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "oníṣòwò ńlá" ], "incorrect_answers": [ "ọ̀gá-àgbà ilé-ẹ̀kọ́", "gbajúmọ̀ agbẹjọ́rò", "aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́" ], "best_answer": [ "oníṣòwò ńlá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adédọjà jẹ́\n\nOma pọ̀-bi-ọsàn-bọ́ ni Ayọ̀kúnnú. Àkẹ́bàjẹ́ ọmọ ọlọ́rọ̀ ni. Inú owó ni àwọn òbí rẹ̀ bíi sí. Oníṣòwò ńlá ni Adédọjà, bàbá rẹ̀. Owó àwọn òbí rẹ̀ yìí ni kò jẹ́ kí ó fojú sẹ́kọ́ọ rẹ̀ tí ó fi rò pé bí òun kò tilẹ̀ kàwé, owó àwọn òbí òun tó òún ná títí dọjọ́ alẹ́.\n\nTanímọ̀la ní tirè, oúnjẹ ọ̀sán kì í bá ti àárọ̀ nínú rẹ̀ ṣùgbọ́n ó ti pinnu pé ibi tí àwọn òbí òun kò lè dé ní rere, òun yóò sa ipá òun láti débẹ̀. Gbogbo akitiyan àwọn òbí Ayọ̀kúnnú láti ri pé ó kàwé ni ó já sí pàbó. Mofẹ́rere, ọ̀gá àgbà ilé-ẹ̀kọ́ wọn fi orúkọ Tanímọ̀la ráńṣẹ́ sí Adérọ̀gbà, aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́ fún ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́, Tanímọ̀la sì lo ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ yìí dé Yunifásítì.\n\nNígbẹ̀yìn, wọ́n lé Ayọ̀kúnnú kúrò ní ilé-ẹ̀kọ́ nítorí àìmọ̀wé rẹ̀. Lẹ́yin ikú àwọn òbí rẹ̀ tí àwọn báǹkì wá gbẹ́sẹ̀ lé gbogbo ohun ìní wọn ni ó tó mọ̀ pé owó báǹkì ni àwọn òbí òún ń ná. Kò rówó ná mọ́ torí pé kò níṣẹ́ lọ́wọ́. Èyí ni ó fà á tí ó fi di atọrọjọ kẹ́yìn ayé rẹ̀. Tanímọ̀la ní tirẹ̀ gboyè agbẹjọ́rò, ó si di ìlú-mọ̀-ọ́n-ká nítorí àṣeyege tí ó máa ń ṣe níwájú adájọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọya" ], "incorrect_answers": [ "Ọbà", "Ọ̀ṣun", "Torosi" ], "best_answer": [ "Ọya" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni ìyàwó tí Ṣàngó fẹ́ràn jù\n\nÌtan àbáláyé sọ pé Ọba ni Ṣàngó lóde Ọ̀yọ́ nígbà ayé rẹ̀. Ọmọ ìlú Tápà ti Elérìpe ni Torosi ìyá rẹ̀. Àwọn ìyàwó mẹ́tẹ́ẹ̀ta tí Ṣàngó fẹ́ ni wọ́n di odò lẹ́yìn ikú wọn: Ọyá bínú di odò Ọya; Ọbà di odò Ọbà tí ó la Ìwó kọjá; Ọ̀ṣún sì di odò Ọ̀ṣun tí ó la Òṣogbo kọjá. Alágbára ni Ṣàngó, ó láyà, ó sì lóògùn débi pé ó máa ń yọná lẹ́nu bí inú bá ń bí i. Èyí mú kí ẹ̀ru rẹ̀ máa ba tẹrú-tọmọ lásìkò náà.\n\nBí Ṣàngó ṣe dẹ̀rù jẹ̀jẹ̀ lóde Ọ̀yọ́ tó, Tìmí Àgbàlé àti Gbòńkáà Ẹ̀bìrì tí wọ́n jẹ́ olórí jagunjagun Ọ̀yọ́ nígbà náà kìí bẹ̀rù rẹ̀. Èyí kò sì jẹ́ kí inú Ṣàngó dùn rárá. Ó fọ̀rọ̀ náà lọ Ọya tí ó jẹ́ ààyò rẹ̀ létí. Ọyá sì gbàá nímọ̀ràn láti wá ọ̀nà ti yóò fi yẹjú àwọn méjéèjì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹyìn" ], "incorrect_answers": [ "Ẹja", "Àkùkọ", "Omi" ], "best_answer": [ "Ẹyìn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kíni a fi \"agbẹ̀du\" wé?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Kẹwàá" ], "incorrect_answers": [ "Kẹtàlá", "Keje", "Kẹta" ], "best_answer": [ "Kẹwàá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọdún kelòó ni bàbá Awódélé ti kú?\n\nMọ́tọ̀ mẹ́fà ni Awódélé ní. Pijó kan, Mẹ́sídìsì méjì, Ìsúsù kan, Tòyótà kan àti Jíìpù kan. Mẹ́sídìsì ni ó máa ń gbé lọ síbi iṣẹ́. Tó bá fẹ́ rin ìrìnàjò pàtàkì, Jíìpù ló máa ń gbe lọ. Kàsálí awakọ̀ rẹ̀ ń wa kísà.\n\nỌmọ mẹ́rin ni Awódélé bí: Kọ́ládé làkọ́bí, Àdùkẹ́ làtẹ̀lé, Kọ́lájọ lọ́mọ, kẹta ń jẹ́, Yéwándé làbíkẹ́yìn wọn lénjélénje. Wọ́n jẹ́ ọkùnrin méjì àti obìnrin méjì. Gbogbo rẹ̀ sẹ wẹ́kú bí ìdodo ẹfọ̀n. Gbogbo ọmọ tí Ọmọ́yẹni bí fún Awódélé ló yàn tó yanjú. Àwọn àgbà ní \"Ojú tó ríbi tí kò fọ́, ire ló ń dúró dè\" kò sí ẹni tí ó lè rí Awódélé lónìí kó gbàgbọ́ wí pé alágbe ni bàbá rẹ̀. Ọdún kẹta gééré tí bàbá rẹ̀ kú ni nǹkan bẹ̀rẹ̀ sí ní sẹnu re fún un. Ó sì ti wa nínú yọ̀tọ̀mì yìí́ fún ọdún mẹ́wàá gbáko.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àgbà-ò-kọgbọ́n" ], "incorrect_answers": [ "Oníṣọ̀nà", "Géńdé", "Adélébọ̀" ], "best_answer": [ "Àgbà-ò-kọgbọ́n" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ló ta àwọn aráyé jí nípa bí ayé ṣe rí?\n\nÒréré ayé, awo ojú\nẸ wo òréré ayé bó ti tọ́ tó\nẸ wò ó lọ sàà débi tí ó ti ṣẹ́ kọ́nà\nẸ wò ó bó ti ṣe lẹlẹ bí omi òkun\nÀgbà-ò-kọgbọ́n ló pe àkíyèsí\nỌmọ adáríhunrun sí sàkun ayé\nNítorí ojú làgbà á yá\nÀgbà kan kì í yánu\nẸmọ́ kú, ojú òpó dí\nOníṣọ̀nà kú igbá ò ṣe é sọ\nBó bá wá rí bẹ́ẹ̀\nẸ jẹ́ á bira wa léèrè ọ̀rọ̀\nÌdí abájọ táyé ò fi gún mọ́\nẸ̀kọ kọ́bọ̀-kan-àbọ̀ kò yó ọmọ ọwọ́ mọ́\nÀkàṣù kò yó géńdé\nÀkàrà sísì kò tó adélébọ̀ í mùkọ ọ̀ọ́dúnrún\nÀṣé ayé ti ṣẹ́ kọ́nà mọ́ wa lọ́wọ́\nAyé ò tọ́ mọ́ bí i tàtẹ̀yìn!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ìgbé ayé Adépégà" ], "incorrect_answers": [ "Ìrírí àwọn ọmo Adépégà", "Iṣẹ́, ajé", "ìkọ́ṣẹ́yege" ], "best_answer": [ "ìgbé ayé Adépégà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nỌmọ mẹ́ta ni Bájọ bí. Adàrán ni àkọ́bí, Dáúdà ni ó tẹ̀le e: Adépégá sì ni àbíkẹ́yìn wọn. Ọjọ́ pẹ́ tí Adépégà ti bá Adàrán lọ sí Owódé lebàá Ìtamọ̀gán níbi ti ́Adàrán tí ń ṣiṣẹ́. Ẹ̀gbọ́n rẹ̀ fi í ṣẹ́nu ẹ̀kọ́ṣẹ́. Lẹ́yìn tí ó kọ́ṣẹ́ tí ó sì yege, ó kọjá sí Orímẹ̀dù nítòsí Lẹ́kí.\n\nÓ rọ́wọ́ mú níbẹ̀. Ibẹ̀ ni ó sì ti rí Fádékẹ́, ọmọ Fádípè tí ó wá fi ṣaya. Ọlọ́run fi ọ̀pọ̀ ọmọ kẹ́ wọn: Jẹ̀dá, Fẹ́mi, Elísá. Bọ́sẹ̀, Kọ̀yà àti Kọ́lá. Bí ibẹ̀ ṣe gbè é tó, kò gbàgbé ilé. Ó pinu láti padà sí Ìsòmù ìlú abínibí rẹ̀, gbogbo àwọn ọmọ rẹ̀ sì tẹ̀le e.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ìráńṣẹ́" ], "incorrect_answers": [ "agbéraga", "ọ̀gá", "onítara" ], "best_answer": [ "ìráńṣẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àyọkò yìí fihàn pé owó jẹ́ [MASK]\n\nwó ṣe pàtàkì, ó ṣe kókó. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé owó kò fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dámọ̀ràn kankan lẹ́yìn òun, síbẹ̀ a gbọdọ̀ mọ̀ pé ìráńṣẹ́ ló jẹ́. Kò yẹ kí ó di ọ̀gá fún ẹnikẹ́ni ti Ọba òkè bá fi ṣe búrùjí fún. Láyé àtijọ́, bí ẹnìkan bá ṣiṣẹ́ tó lówó láàárín ẹbí, gbogbo ẹbi ní yóò jàǹfàní rẹ̀. Ìmọ̀ wọn nípa owó pé kò niran, kò jẹ́ kí wọ́n di agbéraga. Bí àwọn bàbá wa ti ní ìtara iṣẹ́ ajé tó, wọn kì í sábà gbọ̀nà àlùmọ̀kọ́rọ́í wá owó. Lóde òní, àwọn ènìyàn ń digunjalẹ̀. wọ́n ń ṣẹ́ṣó, wọ́n ń gbọ́mọ, wọ́n sì ń gbé kokéènì láti lówó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Epo tán nínú fìtílà" ], "incorrect_answers": [ "Yànmùyánmú dà wọ́n láàmú", "Àárẹ̀ mú àwọn atukọ̀", "Àyìndé kò mọ̀ ọ́n wẹ̀" ], "best_answer": [ "Epo tán nínú fìtílà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kíni ó mú kí ìrìn àjò parí sí èbúté lọ́jọ́ kejì?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "owó oṣù rẹ̀ tí ó kéré" ], "incorrect_answers": [ "ó fẹ́ gbé àpótí l̀bò", "kò fẹ́ kówó jẹ", "kí ó lè ṣòwò kòkó" ], "best_answer": [ "owó oṣù rẹ̀ tí ó kéré" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Bọ́lájí kọ̀wé fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àìgbọràn Àlàó" ], "incorrect_answers": [ "Bí Àlàó ṣe jẹ́ lọ́wọ́ l̀yá rẹ̀", "Májèlé tí Àlàó gbé jẹ́", "Àyẹ̀wò ara tí Àlàó lọ ṣe" ], "best_answer": [ "Àìgbọràn Àlàó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni ó bí òwe: orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo. .\" nínú àyọkà yìí\n\n\"Orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo, báa wi fọ́mọ ẹni a gbọ́\", èyí ni gbólóhùn tí ó jáde lẹ́nu Àkàndé tí i ṣe bàbá Àlàó, bí ọmọ rẹ̀ tí ń japoró ikú lóríbùsùn ní ilé-Ìwòsàn Márapé ní Dòho.\n\nÀlàó jẹ́ ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn. Láti kékeré ni l̀yápé, l̀yá Àlàó ti bà á jẹ́, nítorí pé ó jẹ́ ògúnná kanṣoṣo tí ó ní. Gbogbo akitiyan Àkàndé ní títọ́ Àlàó sọ́nà ló já sí pàbó. Àlàó jayé alákátá, ó gbé ìwà ìṣekúṣe wọ̀ bí ẹ̀wù. Bí dúdú ti ń wá, ni pupa ń wá sọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀, kódà ó fẹ́rè lè máa gbé wèrè ní àgbésùn. Àyẹ̀wò tí ó lọ ṣe ni ó fi hàn pé ó ti kó àrùn-kògbóògùn.\n\nÀlàó gbà pé ikú yá ju ẹ̀sín, èyí ni ó mú un gbé májèlé jẹ, èyí tí ó sọ ọ́ di èró ilé-ìwòsàn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "olè" ], "incorrect_answers": [ "ọlọ́pàá", "mẹkánìkì", "alákàrà" ], "best_answer": [ "olè" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìtumọ 'ẹlẹ́gírí ni\n\nOrí yeye ní mògún, tàìṣẹ̀ ló pọ̀. ìdògbé ọmọ Mẹ̀múnà ará Ìlórò, ṣẹ̀ṣẹ̀ ti ibi iṣẹ́ dé ní ìrọ̀lẹ́ ọjọ́ yìí. ó jókòó síta láti reti Jókòótadé ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀, tí ó rán ní àkàrà èyí tí yóò fi jẹ ẹ̀kọ.\n\nJẹ́jẹ́nìwà ni àbúrò bàbá Ìdògbé. Àti pínníṣín ni ó ti gba ìdògbé mọ́ra, tí ó sì fí sí ẹnu ìkọ́ṣẹ́ mẹkáníìkì nígbà tí ó pé ọmọ ọdún rnẹ́tàlá. l̀dògbé já fáfá lẹ́nu ìkọ́ṣẹ́, kì í pa ibí iṣẹ́ jẹ, tẹ̀gàn ni hẹ̀ẹ̀n. Ọmọ tó ṣeé mú yangàn ni. Ní ọjọ́ burúkú èṣù gbomi mu yìí, jíjókòó tí l̀dògbé jókòó sí ìta pẹ̀lú aṣo iṣẹ́ rẹ̀, tí ó dọ̀tí kọjá ààlà, ni ó ṣokùnfà kíkó tí àwọn ọlọ́pàá kó o mọ́ àwọn ẹlẹ́gírí tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣọṣẹ́ ní àdúgbò kejì. Kí á tó ṣẹ́jú pé, Ìdògbé ti bá ará rẹ̀ ní àtìmọ́lé ọlọ́pàá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ti jalè lẹ́nu iṣẹ́" ], "incorrect_answers": [ "ní atìlẹyìn àwọn ọ̀dọ́", "ní ìyàwó púpọ̀", "dà rògbòdìyàn sílẹ̀" ], "best_answer": [ "ti jalè lẹ́nu iṣẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àwọn àgbà ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí nítorí ó\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Sọ̀bẹ" ], "incorrect_answers": [ "Ọlá", "Àpà", "Abraka" ], "best_answer": [ "Sọ̀bẹ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Níbo ní Bọ́lá tí ń ṣiṣẹ́?\n\nÌlú Ọlá ni Ọláolú ń gbé; ibẹ̀ ló sì bí gbogbo ọmọ rẹ̀ sí. Gbogbo àwọn ọmọ wọ̀nyi ló kàwé dáadáa. Àwọn tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ jáde ni Tìjání tí ó jẹ́ akọ-níwájú-adájọ́. Bọ́lá ni adarí ilé iṣẹ́ mádàámidófò kan ní Sọ́bẹ. Lọ́ládé sì ni ọ̀gá àgbà pátápátá ní ilé-ìwòsàn ìjọba ni Àpà. Dáramájà, àkọ́ṣẹ́- igi Ọáolú, ni gííwá ilé okòwò kátàkárà ní ara rẹ̀ ni Sohó. Rẹ̀mí tíí ṣe abígbẹ̀yìn, nìkan ló kù ní ilé-ẹ̀kọ́ gbogbonìṣe ní Abraka. Dáramájà wòye pé ó yẹ kí àwọn yẹ́ bàbá àwọn sí fún iṣẹ́ takuntakun tí ó ṣe lórí ọmọ. Wọ́n fẹnu kò láti fi ayẹyẹ ọjọ́-ìbí yẹ bàbá sí.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìṣọ̀lá tí kàwé mẹ́wàá" ], "incorrect_answers": [ "a bí Ìṣọ̀lá sí", "Ìṣọ̀lá ti gboyè ẹlẹ́ẹ̀kejì", "Ìṣọ̀lá ti ń ṣiṣẹ́ agbẹjọ́rò" ], "best_answer": [ "Ìṣọ̀lá tí kàwé mẹ́wàá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìbòdì ni\n\nỌmọ bíbí ìlú Béyìíòṣe ni Ìṣọ̀lá. Òun àti àbúrò rẹ̀ Fọláhànmí, nìkan ni Bádéjọ, bàbá wọ́n bí. Àgbẹ̀ oníkòkó aládàáńlá ni Bádéjọ. Bọ́látitó, aya rẹ̀ sì jẹ́ oníṣòwò obì. Bádéjọ kò kàwé ṣùgbọ́n ó pinnu láti tọ́ àwọn ọmọ rẹ̀ méjéèjì débi tí wọ́n bá lè kàwé dé láyé, nítorí pé ìya àìkàwé jẹ ẹ́ púpọ̀ nídi òwò tí ó ń ṣe.\n\nLẹ́yìn tí Ìṣọ̀lá parí ìwé mẹ́wàá ní ìlú l̀bòdì ni ó gba ìlú Arómisá lọ láti tẹ̀ síwáiú nínú ẹ̀kọ́ rẹ̀ ní fásitì. Ìlú ọbá ni ó sì ti gba oyè ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ kejì nínú òfin. Ìṣọ̀lá padà sílúu Béyìíròṣe, ó sì di gbajúgbajà agbẹjọ́rò káàkiri agbègbè náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọ̀rẹ́wùmí" ], "incorrect_answers": [ "Kọ́ládé", "Pẹ̀lúmi", "Mákànánjúọlá" ], "best_answer": [ "Ọ̀rẹ́wùmí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni ó ṣe agbátẹrù ètò ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́.\n\nỌmọ́wùmí ṣe ìdánwò láti gba ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tí Gómìnà ìpínlẹ̀ Erínfọlámí, Olóyè Táyé Ọ̀rẹ́wùmí ṣe agbátẹrù rẹ̀. Àwọn mẹ́fà, Bísọ́lá, Kọ́ládé, Adéjọkẹ́, Pẹ̀lúmi, Ọmọ́wùmi àti Tómilẹ́rìn-ín ni wọ́n jọ díje fún ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Ọmọ́wùmí, ọmọ atàpátadìde kan ni ó jáwé olúborí. Orí Gómìnà wú lọ́pọ̀lọpọ̀, ó fún Ọmọ́wùmí ní ẹ̀bùn owó mílíọ̀nù méjì náírà ní àfikún\nsí ètò ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tó fún un.\n\nInú Mákànánjúọlá, bàbá Ọmọ́wùmí dùn gidi gan-an fún ìgbésí ayé ìdílé rẹ̀ tí ó yí padà sí rere\nláìròtì. Ṣèbí tálákà paraku ni òun àti Bánkẹ́, ìyàwó rẹ̀ tẹ́lẹ̀ títí di àsìkò tí ọmọ wọ́n jẹ ẹ̀bùn owó tabua àti ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Wọ́n dúpẹ́ lọ́wọ́ọ Ọlọ́run tí ó kọjú sí wọn ṣe lóore.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "agbẹjọ́rò pàtàkì" ], "incorrect_answers": [ "atọrọjẹ nígbẹ̀yìn", "aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́", "ọ̀gá-àgbà ilé-ẹ̀kọ́" ], "best_answer": [ "agbẹjọ́rò pàtàkì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Tanímọ̀la ni ó di\n\nOma pọ̀-bi-ọsàn-bọ́ ni Ayọ̀kúnnú. Àkẹ́bàjẹ́ ọmọ ọlọ́rọ̀ ni. Inú owó ni àwọn òbí rẹ̀ bíi sí. Oníṣòwò ńlá ni Adédọjà, bàbá rẹ̀. Owó àwọn òbí rẹ̀ yìí ni kò jẹ́ kí ó fojú sẹ́kọ́ọ rẹ̀ tí ó fi rò pé bí òun kò tilẹ̀ kàwé, owó àwọn òbí òun tó òún ná títí dọjọ́ alẹ́.\n\nTanímọ̀la ní tirè, oúnjẹ ọ̀sán kì í bá ti àárọ̀ nínú rẹ̀ ṣùgbọ́n ó ti pinnu pé ibi tí àwọn òbí òun kò lè dé ní rere, òun yóò sa ipá òun láti débẹ̀. Gbogbo akitiyan àwọn òbí Ayọ̀kúnnú láti ri pé ó kàwé ni ó já sí pàbó. Mofẹ́rere, ọ̀gá àgbà ilé-ẹ̀kọ́ wọn fi orúkọ Tanímọ̀la ráńṣẹ́ sí Adérọ̀gbà, aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́ fún ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́, Tanímọ̀la sì lo ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ yìí dé Yunifásítì.\n\nNígbẹ̀yìn, wọ́n lé Ayọ̀kúnnú kúrò ní ilé-ẹ̀kọ́ nítorí àìmọ̀wé rẹ̀. Lẹ́yin ikú àwọn òbí rẹ̀ tí àwọn báǹkì wá gbẹ́sẹ̀ lé gbogbo ohun ìní wọn ni ó tó mọ̀ pé owó báǹkì ni àwọn òbí òún ń ná. Kò rówó ná mọ́ torí pé kò níṣẹ́ lọ́wọ́. Èyí ni ó fà á tí ó fi di atọrọjọ kẹ́yìn ayé rẹ̀. Tanímọ̀la ní tirẹ̀ gboyè agbẹjọ́rò, ó si di ìlú-mọ̀-ọ́n-ká nítorí àṣeyege tí ó máa ń ṣe níwájú adájọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọláòṣéépín" ], "incorrect_answers": [ "Adédùntán", "Adúlójù", "Ọlátẹ́jú" ], "best_answer": [ "Ọláòṣéépín" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni ó dá oko igbó\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Láyí" ], "incorrect_answers": [ "Démọ́lá", "Délé", "Kínyọ" ], "best_answer": [ "Láyí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ló féyàwó gbẹ̀yìn?\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ayẹyẹ jíjó-kí-ọba" ], "incorrect_answers": [ "Bírà àwọn akọrin", "ljó àwọn Ẹgbẹ́", "Àwọn àlejò Kábíyèsí" ], "best_answer": [ "Ayẹyẹ jíjó-kí-ọba" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nOhun gbogbo ló ni àsìkò tirẹ̀. Nígbà tí àsìkò tó fún àwọn ẹgbẹẹgbẹ́ wọ̀nyí láti jó kí ọba ni a ṣẹ̀ṣẹ̀ tó wá ríran wò. Ṣé ní ti ẹgbẹ́, wọ́n pọ̀ lọ súà bí ọlá Ọlọ́run: Ìdáǹdè, Ọmọladé, Òmìnira, Ọmọ́yèiú, Bọ́bakẹyẹ, Ajagungbadé, Ọbatèkóbọ̀, Ọbaníbàṣírí, Bọ́bagúntẹ̀, àti bẹ́è bẹ́ẹ̀ lọ.\n\nTí a bá ní kí á máa to àwọn orúkọ ẹgbẹ́ wọ̀nyí bí wọ́n ṣe pọ̀ tó, yóò gba odindin ojú-ìwé méjì níbi tí wọ́n pọ̀ dé. Bí oníkàlùkù wọn ti ń jáde lọ síwájú kábíyèsí pẹ̀lú ẹ̀bùn wọn lọ́wọ́ ni àwọn òṣèré wọn ń lù tẹ̀lé wọn lẹ́yìn. Músílíù ọmọ Hárúnà Ìṣọ̀lá kọ kísà lórin. Eléré ìbílẹ̀ kan tí wọn ń pè ní Ìdàgẹ̀rẹ̀ náà ko ségè lórin. Orí ẹṣin funfun ni Jẹnẹra Àyìnlá wà tó ń kọrin fún ẹgbẹ́ Ìdáǹdè.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "mẹ́rìn" ], "incorrect_answers": [ "méjì", "mẹ́tà", "márùn-ún" ], "best_answer": [ "mẹ́rìn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀mọ́ mélòó ni Bọ̀sún bí?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣe àyẹ̀wò" ], "incorrect_answers": [ "sá fún ọ̀rẹ́ rẹ̀", "dá oko", "jẹ̀ ìjẹ ẹ̀líírí" ], "best_answer": [ "ṣe àyẹ̀wò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adékàńńbí ni ó\n\nKò sí iṣẹ́ tí Ọdẹ́wálé, bàbá Ṣínà, kò lè ṣe. Bí ó tí ń dáko, ló ń dẹ̀gbẹ́ bẹ́ẹ̀ náà ló sì ń ṣe iṣẹ́ káràkátà. Síbẹ̀, ó kàn ń ṣiṣẹ́ bí erin ni, ìjẹ èlíírí ló ń jẹ! Àwọn ọ̀rẹ́ rẹ̀, Tájù, Níyì àti Délé kò tilẹ̀ béèrè rẹ̀ mọ́.\n\nÌdí nìyí tí bàbá rẹ̀, Adékàńńbí, ṣe fééjì kẹ́ẹ̀ta tó gboko àwo lọ láti wádìí ohun tí òun lè ṣe kí ọmọ rẹ̀ lè lu àlùyọ. Babaláwo ló wá ṣí aṣọ lójú eégún nípa ohun tí ó fa sábàbí wàhálà tó ń bá Ọdẹ́wálé fínra. Gbogbo ohun tí babaláwo kà fún un bí ètùtù ni ó ṣe. Ohun gbogbo bẹ̀rẹ̀ sí dọ́gba fún Ọdẹ́wálé, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí lù àlùyọ, ọwọ́ rẹ̀ wá tẹ́nu.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "àbúrò Táyọ̀" ], "incorrect_answers": [ "ẹ̀gbọ́n Tádé", "ọkọ Títí", "Dáúdù Akinadé" ], "best_answer": [ "àbúrò Táyọ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Tolú jẹ́ [MASK]\n\n\"Akọ ni ògìdán ń bí' lọ̀rọ̀ Akinadé àti Tọ́lání, aya rẹ̀. Tádé Dáúdù, Tọ́ba, Táyọ̀ àti Tolú sì tẹ̀lé e ní ṣíṣẹ̀-ǹ-tẹ̀lé. Títíláyọ̀ tí ó di ìyàwó Tádé nìkan ni àwọn òbí tirẹ̀ bí. Kí ó má jẹ òun nìkan nínú ilé, ló mú kí àwọn òbi rẹ̀ gba Gbádébọ̀ àti Kíkẹ́lọmọ tí wọ́n jẹ́ ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀ sọ́dọ̀.\nÀbújá ni Tádé àti Títílayọ̀ ti pàdé nih àsìkò tí wọ́n lọ sin ilẹ̀ bàbá wọn. Bí eré, bí àwàdà, ọ̀rọ ìfẹ́ gbilẹ̀ láàárín wọn. Lẹ́yìn oṣù keje tí wọ́n pàdé, wọ́n pinnu láti fẹ́ ara wọn.\n\nTádé mú, Títílayọ̀ lọ sí ìlú rẹ̀, Òkeehò, láti lọ ṣàfihàn Títílayọ̀, olólùfẹ́ rẹ̀ fún àwọn òbí rẹ̀. Inú Tádé dùn pé àwọn òbí òun kò rí àbùkù lára àfẹ́sọ́nà òun. Tọwọ́-tẹsẹ̀ ni àwọn òbí Títílayọ̀ náà\nfi gba Tádé gẹ́gẹ́ bíi àfẹ́sọ́nà ọmọ wọn. Ọmọ Ọ̀fà, tí ó tún tan mọ́ Òró ni Títílayọ̀, Ọ̀fà ni wọ́n sì ti ṣe mọ̀-mí-n-mọ̀-ọ́. Oṣù kẹta lẹ́yìn èyí ni wọ́n ṣe ìgbéyàwó alárinrin. Gbogbo àwọn àbúrò Tádé ni ó péjọ síbẹ̀. Títílayọ̀ kò mú oṣù náà jẹ. Oṣù kẹsàn-án gééré lẹ́yìn ìgbéyàwó ni Títíayọ̀ bí ọmọkùnrin kan.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìkíni" ], "incorrect_answers": [ "Ìmúra", "ìpèsè oúnjẹ́", "Irun dídì" ], "best_answer": [ "Ìkíni" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Nípasẹ àṣà wo ni a fi so Yorùbá di \"ọmọ káàárọ̀-ò-jíire\"?\n\nÀṣa Yorùbá rẹwà púpọ̀; ó sì jẹ́ ohun ìwúrí fún gbogbo àwọn ọmọ káàárọ̀-ò-jíire láti máa gbé e lárugẹ. Lára àwọn àmúye àṣa Yorùbá ni mímọ Èdè é lò, kí ọmọ Yorùbá sọ̀rọ̀, kí ó sì fa kòmóòkun ọ̀rọ̀ yọ. Ìpèsè oríṣiríṣi oúnjẹ ilẹ̀ Yorùbá, ṣíṣe ara ní ọ̀ṣọ́ àti wíwọ aṣọ tó bá òde mu; gbogbo àwọn ìwọ̀nyí ni Yorùbá fi ń yangàn láwùjọ.\n\nLóde òní, àṣa àjèjì ti gba gbogbo àwọn ohun ìṣẹ̀ǹbáyé wọ̀nyí lọ́wọ́ọ púpọ̀ nínú wa. Ède Gẹ̀ẹ́sì ni púpọ̀ ọmọ Yorùbá ń fọ̀. Gbogbo aṣọ tó buyì kẹ́wà tí ó dáàbò bo gbogbo ògo tí Ọlọ́run fún wa ti ń di ohun ìgbàgbé lọ. Ìhòòhò ni àwọn ọmọ mìíràn ń rìn kiri ìlú!\n\nIrun dídì bíi pàtẹ́wọ́, kọjúsọ́kọ, ìpàkọ́ ẹlẹ́dẹ̀, ṣùkú, korobá àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ tí ó máa ń móge rẹwà ti fẹ́rẹ̀ di àfìsẹ́hìn téégún aláré ń fiṣọ. Àṣà irun jíjó, gbígbé irun àgùntàn lérí ti gbalẹ̀ kan láàárín ọ̀pọ̀ obìnrin, tí ọ̀pọ̀ ọmọkùnrin sì ń dirí bíi elégún Ṣángó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "fẹ́ kí wọ́n tún jó ilé àwọn" ], "incorrect_answers": [ "fẹ́ kí ó di gómìnà", "pẹ́ tí ọkọ rẹ̀ fẹ̀yìn tì", "fẹ́ kí ọkọ rẹ̀ dí mọ̀lẹ́bí rẹ̀ lọ́wọ́" ], "best_answer": [ "fẹ́ kí wọ́n tún jó ilé àwọn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àlàkẹ́ fẹ́ kí ọkọ òun yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ ìṣèlú nítorí kò\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Moẹ́erere" ], "incorrect_answers": [ "Adérọ̀gbà", "Ayọ̀kúnnú", "Adédọjà" ], "best_answer": [ "Moẹ́erere" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ẹni tí ó ṣokùnfà ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ fún Tanímọ̀la ni\n\nOma pọ̀-bi-ọsàn-bọ́ ni Ayọ̀kúnnú. Àkẹ́bàjẹ́ ọmọ ọlọ́rọ̀ ni. Inú owó ni àwọn òbí rẹ̀ bíi sí. Oníṣòwò ńlá ni Adédọjà, bàbá rẹ̀. Owó àwọn òbí rẹ̀ yìí ni kò jẹ́ kí ó fojú sẹ́kọ́ọ rẹ̀ tí ó fi rò pé bí òun kò tilẹ̀ kàwé, owó àwọn òbí òun tó òún ná títí dọjọ́ alẹ́.\n\nTanímọ̀la ní tirè, oúnjẹ ọ̀sán kì í bá ti àárọ̀ nínú rẹ̀ ṣùgbọ́n ó ti pinnu pé ibi tí àwọn òbí òun kò lè dé ní rere, òun yóò sa ipá òun láti débẹ̀. Gbogbo akitiyan àwọn òbí Ayọ̀kúnnú láti ri pé ó kàwé ni ó já sí pàbó. Mofẹ́rere, ọ̀gá àgbà ilé-ẹ̀kọ́ wọn fi orúkọ Tanímọ̀la ráńṣẹ́ sí Adérọ̀gbà, aláṣẹ ètò-ẹ̀kọ́ fún ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́, Tanímọ̀la sì lo ètò-ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ yìí dé Yunifásítì.\n\nNígbẹ̀yìn, wọ́n lé Ayọ̀kúnnú kúrò ní ilé-ẹ̀kọ́ nítorí àìmọ̀wé rẹ̀. Lẹ́yin ikú àwọn òbí rẹ̀ tí àwọn báǹkì wá gbẹ́sẹ̀ lé gbogbo ohun ìní wọn ni ó tó mọ̀ pé owó báǹkì ni àwọn òbí òún ń ná. Kò rówó ná mọ́ torí pé kò níṣẹ́ lọ́wọ́. Èyí ni ó fà á tí ó fi di atọrọjọ kẹ́yìn ayé rẹ̀. Tanímọ̀la ní tirẹ̀ gboyè agbẹjọ́rò, ó si di ìlú-mọ̀-ọ́n-ká nítorí àṣeyege tí ó máa ń ṣe níwájú adájọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣe ìranù" ], "incorrect_answers": [ "sin orílẹ̀-èdè", "Ṣe òwò ọjà", "ríṣẹ́ tí ó dára" ], "best_answer": [ "ṣe ìranù" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kọ́lájọ ni ó\n\n\"Ẹ̀kọ́ dára! Ẹ̀kọ́ sunwọ̀n!\" Ariwo tí olùkọ́ àwọn Tèmiladé máa ń pa fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ rẹ̀ nìyí ní gbogbo ìgbà, àmọ́ orin ìmọ̀ràn yìí kò tà létí Tèmiladé. Ṣeun, Kọ́lájọ àti Kúnlé tí wọ́n jẹ́ kòríkòsùn Tèmiladé ni wọ́n jọ máa ń ṣe ìranù kiri. A tilẹ̀ máa fọ́nu pé kò dìgbà tí ènìyàn bá kàwé kó tó lówó lọ́wọ́ bẹ́ẹ̀, owó lòun ń fẹ́.\n\nLáì fa ọ̀rọ̀ gùn, Jídé tó jẹ́ ẹ̀gbọ́n rẹ̀ kàwé jáde ní Yunifásitì, ó sìnrú ìlú, ó ríṣẹ́ gidi, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí rájé jẹun dáadáa. Owó rò yìí fẹjú mọ́ Tèmiladé ló bá pa ìwé kíkà tì pé òún fẹ́ sòwò. Ẹ̀gbọ́n àti àwọn òbí rẹ̀ dá a lókòwò, àmọ́ kò tó ọdún márùn-ún, iná sọ nílé ìtajà rẹ̀, ó sì run gbogbo ọjà náà. Báyìí ni Tèmiladé di ẹdun arilẹ̀. Ó gbìyànjú láti wáṣẹ́ pẹ̀lú ìwọ̀nba ìwé tó kà ṣùgbọ́n owó ìsẹ́pẹ́ àti iṣẹ́ ẹ̀gbin ni wọ́n fi ń lọ̀ọ́. Iwájú ò ṣe é lọ, ẹ̀yìn ò sì ṣe é padà sí fún un: ojoojúmọ́ ló sì wá ń kábàámọ̀ pé òun kò kàwé yanjú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ràn án Iọ́wọ́" ], "incorrect_answers": [ "di olówó", "gúnlẹ̀ sí èbúté", "rí ẹja pa" ], "best_answer": [ "ràn án Iọ́wọ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tó fi Àyìndé lọ́kàn balẹ̀ ni pé àwọn ẹnìkejì rẹ̀ yóò\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adéjọkẹ́" ], "incorrect_answers": [ "Bísọ́lá", "Ọ̀rẹ́wùmí", "Bánkẹ́" ], "best_answer": [ "Adéjọkẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọmọ́wùmi jẹ́ ọmọ [MASK]\n\nỌmọ́wùmí ṣe ìdánwò láti gba ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tí Gómìnà ìpínlẹ̀ Erínfọlámí, Olóyè Táyé Ọ̀rẹ́wùmí ṣe agbátẹrù rẹ̀. Àwọn mẹ́fà, Bísọ́lá, Kọ́ládé, Adéjọkẹ́, Pẹ̀lúmi, Ọmọ́wùmi àti Tómilẹ́rìn-ín ni wọ́n jọ díje fún ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Ọmọ́wùmí, ọmọ atàpátadìde kan ni ó jáwé olúborí. Orí Gómìnà wú lọ́pọ̀lọpọ̀, ó fún Ọmọ́wùmí ní ẹ̀bùn owó mílíọ̀nù méjì náírà ní àfikún\nsí ètò ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tó fún un.\n\nInú Mákànánjúọlá, bàbá Ọmọ́wùmí dùn gidi gan-an fún ìgbésí ayé ìdílé rẹ̀ tí ó yí padà sí rere\nláìròtì. Ṣèbí tálákà paraku ni òun àti Bánkẹ́, ìyàwó rẹ̀ tẹ́lẹ̀ títí di àsìkò tí ọmọ wọ́n jẹ ẹ̀bùn owó tabua àti ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Wọ́n dúpẹ́ lọ́wọ́ọ Ọlọ́run tí ó kọjú sí wọn ṣe lóore.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tísà wọn" ], "incorrect_answers": [ "Ẹ̀gbọ́n wọn", "Òbí wọn", "Ọ̀rẹ́ wọn" ], "best_answer": [ "Tísà wọn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ló máa ń kọrin fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ pé ẹ̀kọ́ dára?\n\n\"Ẹ̀kọ́ dára! Ẹ̀kọ́ sunwọ̀n!\" Ariwo tí olùkọ́ àwọn Tèmiladé máa ń pa fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ rẹ̀ nìyí ní gbogbo ìgbà, àmọ́ orin ìmọ̀ràn yìí kò tà létí Tèmiladé. Ṣeun, Kọ́lájọ àti Kúnlé tí wọ́n jẹ́ kòríkòsùn Tèmiladé ni wọ́n jọ máa ń ṣe ìranù kiri. A tilẹ̀ máa fọ́nu pé kò dìgbà tí ènìyàn bá kàwé kó tó lówó lọ́wọ́ bẹ́ẹ̀, owó lòun ń fẹ́.\n\nLáì fa ọ̀rọ̀ gùn, Jídé tó jẹ́ ẹ̀gbọ́n rẹ̀ kàwé jáde ní Yunifásitì, ó sìnrú ìlú, ó ríṣẹ́ gidi, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí rájé jẹun dáadáa. Owó rò yìí fẹjú mọ́ Tèmiladé ló bá pa ìwé kíkà tì pé òún fẹ́ sòwò. Ẹ̀gbọ́n àti àwọn òbí rẹ̀ dá a lókòwò, àmọ́ kò tó ọdún márùn-ún, iná sọ nílé ìtajà rẹ̀, ó sì run gbogbo ọjà náà. Báyìí ni Tèmiladé di ẹdun arilẹ̀. Ó gbìyànjú láti wáṣẹ́ pẹ̀lú ìwọ̀nba ìwé tó kà ṣùgbọ́n owó ìsẹ́pẹ́ àti iṣẹ́ ẹ̀gbin ni wọ́n fi ń lọ̀ọ́. Iwájú ò ṣe é lọ, ẹ̀yìn ò sì ṣe é padà sí fún un: ojoojúmọ́ ló sì wá ń kábàámọ̀ pé òun kò kàwé yanjú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rí jájẹ ní ìlú" ], "incorrect_answers": [ "kù díẹ̀ káà-tó fún", "ń hùwà ìbàjẹ́", "ń bọ ògún ilé àti tìta" ], "best_answer": [ "rí jájẹ ní ìlú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ẹni tí ó ń sòrò fẹ́ kí àwọn tí a fi joyè jẹ́ awòkọ́ṣe fún àwọn tó\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣe ọdẹ" ], "incorrect_answers": [ "da ẹmu", "kọ́ ebè", "ta ọjà" ], "best_answer": [ "ṣe ọdẹ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀rọ̀ tí a lè fi rọ́pò ‘dẹ̀gbẹ́’ ni\n\nKò sí iṣẹ́ tí Ọdẹ́wálé, bàbá Ṣínà, kò lè ṣe. Bí ó tí ń dáko, ló ń dẹ̀gbẹ́ bẹ́ẹ̀ náà ló sì ń ṣe iṣẹ́ káràkátà. Síbẹ̀, ó kàn ń ṣiṣẹ́ bí erin ni, ìjẹ èlíírí ló ń jẹ! Àwọn ọ̀rẹ́ rẹ̀, Tájù, Níyì àti Délé kò tilẹ̀ béèrè rẹ̀ mọ́.\n\nÌdí nìyí tí bàbá rẹ̀, Adékàńńbí, ṣe fééjì kẹ́ẹ̀ta tó gboko àwo lọ láti wádìí ohun tí òun lè ṣe kí ọmọ rẹ̀ lè lu àlùyọ. Babaláwo ló wá ṣí aṣọ lójú eégún nípa ohun tí ó fa sábàbí wàhálà tó ń bá Ọdẹ́wálé fínra. Gbogbo ohun tí babaláwo kà fún un bí ètùtù ni ó ṣe. Ohun gbogbo bẹ̀rẹ̀ sí dọ́gba fún Ọdẹ́wálé, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí lù àlùyọ, ọwọ́ rẹ̀ wá tẹ́nu.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣe ayẹyẹ ìfinijoyè" ], "incorrect_answers": [ "bé ìdàgbàsókè ìlú láruge", "gbé ogun ti ìwà ìbàjẹ́", "ṣe ètùtù" ], "best_answer": [ "ṣe ayẹyẹ ìfinijoyè" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àwọn ènìyàn péjọ láti\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Aperin" ], "incorrect_answers": [ "Aṣaka", "Ọmọ́là", "Ìlọ̀kọ́" ], "best_answer": [ "Aperin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àmọ̀dá jẹ́ ọmọ ìlú\n\nIlẹ̀ ọlọ́ràá tí Ẹlẹ́dàá fi jìnkí àwọn ará abúlé Aṣaka ló sọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn di ẹni tí ajé ń bá jẹun. Ṣakaṣaka ni orúkọ baba ńlá wọn tí ó ti ìlú Aperin wa, lẹ́yìn tí ó ti kọ́kọ́ tẹ̀dó sí abúlé Ọmọ́là.\nIlẹ̀ abà yìí tí ó dára jẹ́ kí nǹkan oko wọ́n máa ṣe dáradára, ṣùgbọ́n àwọn olè kò jẹ́ kí wọn ó ri owó tí wọ́n pa ná. Àwọn ará abà yìí náà kò fọwọ́ lẹ́rán, àwọn géndé abà yìí pín ara wọn sí ẹgbẹẹgbẹ́ ojú-lalákan-fi-í -ṣọ́rí. Wọn a máa jáde ní òru, wọn a sì máa ṣọ́ ìlú.\n\nÀṣé Àmọ̀dá ni kòkòrò tí ó ń jẹ̀fọ́. Ìlú Ìlokọ́ ló ti sá wálé. Oko kòkó Kásúmù, baba rẹ̀ tí ó sì sọ pé òún wá jókòó ti férè run tán. Kò wá sí ẹni tí ó torí éyí fura sí i. Kúrá kìí lọ sí oko olè, àmó òun ló máa ń júwe ilé ẹni tí ó bá ṣẹ̀ṣẹ̀ ta irè-oko fún àwọn apamọlẹ́kún-jayé. Ọjọ́ gbogbo ni tolè, ọjọ́ kan ṣoṣo ni tolóhun. Ní òru ọjọ́ kan ọwọ́ tẹ díẹ̀ lára àwọn ìgárá náà, wọ́n sì jẹ́wọ́ pé Àmọ̀dá jẹ́ ọ̀kan lára igi-lẹ́yìn-ọgbà àwọn. Lọ́gán ni wọ́n lọ mú u, tí wọ́n sì fa òun àti àwọn ọmọ-iṣẹ́ rẹ̀ lé ìjọba lọ́wọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ajéwọlé" ], "incorrect_answers": [ "Adáhunṣe", "Ọlọ́kùnrùn", "Alágẹmọ" ], "best_answer": [ "Ajéwọlé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni wọ́n ṣe aájò fún\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Akin jẹ́ ọmọ Owóṣeéní" ], "incorrect_answers": [ "Oníṣòwò ni Ajírọ́lá", "Akọ̀wé àgbà ni\nMobọ́lárìn", "Ajírọ́lá ṣe ayẹyẹ\nọjọ́ ìbí rẹ̀" ], "best_answer": [ "Akin jẹ́ ọmọ Owóṣeéní" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni òótọ́?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣèlérí aàbò" ], "incorrect_answers": [ "fa màlúù kalẹ̀", "dá ilé-iṣẹ́ sílẹ̀", "gbàgbé ilé" ], "best_answer": [ "ṣèlérí aàbò" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adépìtàn ni ó\n\nỌdún kejìlá rè é tí Adébáre, Adéyanjú àti Adéoyè ti wà ní Tòróńtò, ìlú ọba. Gbogbo wọn ló ti lówó. Adébáre nìkan ni ó pinnu láti wá dá ilé-iṣẹ́ sílẹ̀ ní Ajélàńwá, ìlú rẹ̀, nítorí pé ilé làbọ̀ ìsinmi oko. Ó sì tún rò pé yóò fún àwọn ará ìlú rẹ̀ ní àǹfààní láti ríṣẹ́ àti òwò ṣe.\n\nNí ọjọ́ ìṣílé-iṣẹ́ yìí, ìlú kún fọ́nfọ́n, ayé gbọ́ ọ̀rún sì mọ̀. Màlúù méjì ni ọba Àkànní, Alájé ti Ajélàńwá rà kalẹ̀ nítorí ìdùnnú tí ó ṣubú layọ̀ fún un pé àsìkò òun ni ilé-iṣẹ́ wọ̀lú. Ó dúpẹ́ lọ́wọ́ Adébáre fún àìgbàgbé ilé. Ó sì ṣí ilé-iṣẹ́ náà nípa gígé aṣọ tẹ́ẹ́rẹ́ tí a ta sí ẹnu ọ̀nà.\n\nNínú ilé-iṣẹ́ yìí ni a ti rí oríṣiríṣi ẹ̀ka bíi aṣọ híhun, ike ṣíṣe, búrẹ́dì ṣíṣe, abọ́ ìjẹun ṣíṣe àti ṣíṣe omi amọ́lóló. Àdépìtàn tí ó jẹ́ ọ̀gá ọlọ́pàá ní agbègbè yìí ṣèlérí ìpèse ààbò tó péye fún ilé-iṣẹ́ náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Afúyẹ́gẹgẹ" ], "incorrect_answers": [ "Ọmọlèrè", "Owólòwò", "Tẹ́wọ́gbare" ], "best_answer": [ "Afúyẹ́gẹgẹ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ilé ìfowópamọ́ wo ni àwọn ọlọ́ṣà náà bẹ́wọ̀ ṣìkejì?\n\nỌjọ́ mánigbàgbé lọ́jọ́ tí àwọn adigunjalẹ̀ kógun wá sí ìlú l̀fẹ́lódùn láti ṣọṣẹ́ láwọn ilé ìfowópamọ́ mẹ́rin ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ní ìlú ọ̀hún. Ọkọ̀ ayọ́kẹ́lé mẹ́fà ni wọ́n gbé wá láti pitú ọwọ́ wọn, ọ̀kọ̀ọ̀kan sì gbé ọlọ́ṣà mẹ́rin.\n\nIlé ìfowópamọ́ Ọmọlèrè tí ó wà ní àdúgbò Ayénirọ́mọ ni wọ́n kọ́kọ́ yà sí kí wọ́n tó tẹ̀ síwájú sí\nAfúyẹ́gẹgẹ ní àdúgbò Tèmípémi. llé ìfowópamọ́ kẹta tí wọ́n ti ṣiṣẹ́ ibi wọn ni Owólòwò tí ó wà ní àdúgbò Ṣọ́balójú. Báǹkì Tẹ́wọ́gbare ni ilé ìfowópamọ́ kẹẹ̀rin tí wọ́n bẹ̀wò. Wọ́n fi ẹ̀mí mẹ́rìnlá ṣòfò ní ilé ìfowópamọ́ ọ̀hún. Ṣe ni ipọ́n ń tọ tí ẹ̀jẹ̀ ń ṣe bàlà ní àdúgbò Moríre tí báǹkì náà wà. Ogójì ẹ̀mí ni wọ́n sì dá légbodò lápapọ̀ lọ́jọ́ burúkú yìí.\n\nOwó tí wọ́n rí gbé lọ kò tó ohun tí ó yẹ kí wọ́n fi ọ̀pọ̀ ẹ̀mí ṣòfò sí. Àmọ́ lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn, ọwọ́ àwọn agbófinró tẹ̀ wọ́n ní ojú ọ̀nà ìlú Kórípé sí Afẹ́rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àgbẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "Awakọ̀", "Tíṣà", "Onísòwò" ], "best_answer": [ "Àgbẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni Déwálé\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "obìnrin" ], "incorrect_answers": [ "àjẹ́", "ọlá", "ọmọ" ], "best_answer": [ "obìnrin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ẹyẹ kú torí èso, 'èso' tọ́ka sí\n\nHáà Òyéfèsọ̀! Ibi tí ó wà parí àjò ayé rẹ̀ sì rèé. Gbogbo ẹbí ló bá ọ sọ̀rọ̀ pé ìwọ̀nba là ń jẹ lájá tó sínwín kú Àríkọ́gbọ́n ni irú rẹ̀ jẹ́ fún àwọn òróbìnrin-dórí.\n\nNítorí pé o bá ọlá nílé, ó sọ ará rẹ̀ di àkẹ́ra ọmọ, ó wá ń pààrọ̀ abo bí ẹni pààrọ̀ aṣọ. Èyí tó tílẹ̀ wá burú jù ni pé bí ó bá fẹ́ fẹ́ obìnrin, èwó ni ti l̀yàwó Ọláifá. O kò lóògùn ìrìndò, ò ń jẹ aáyán. Bàbá sọ lọ́jọ́ náà pé òun yóò fi àjùlọ hàn ọ́, àwa ni ò fura. Àjẹ́ ké lánàá, ọmọ kú lónìí, ta ni kò mọ̀ pé àjé àná ló pọmọ jẹ, Ohun tí ó ṣe òkùnfà ikú Òyéfẹ̀sọ̀ nìyí. Ẹyẹ, kú torí èso.\nÀjálù burúkú ni ikú Òyéfẹ̀sọ̀ jẹ́ fún Àjàní àti ẹ̀gbọ́n rẹ̀, Àmọ̀kẹ́. Àtigbọ́ bùkátà l̀yàwọ́ méjì àti ọmọ márún-ún tí olóògbé fi sílẹ̀ wá di ti ìyá òkú àti Àjàní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìsòmù" ], "incorrect_answers": [ "Owódé", "Ìtamọ̀gán", "Orímẹdù" ], "best_answer": [ "Ìsòmù" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ibo ni ìlú Adépégà?\n\nỌmọ mẹ́ta ni Bájọ bí. Adàrán ni àkọ́bí, Dáúdà ni ó tẹ̀le e: Adépégá sì ni àbíkẹ́yìn wọn. Ọjọ́ pẹ́ tí Adépégà ti bá Adàrán lọ sí Owódé lebàá Ìtamọ̀gán níbi ti ́Adàrán tí ń ṣiṣẹ́. Ẹ̀gbọ́n rẹ̀ fi í ṣẹ́nu ẹ̀kọ́ṣẹ́. Lẹ́yìn tí ó kọ́ṣẹ́ tí ó sì yege, ó kọjá sí Orímẹ̀dù nítòsí Lẹ́kí.\n\nÓ rọ́wọ́ mú níbẹ̀. Ibẹ̀ ni ó sì ti rí Fádékẹ́, ọmọ Fádípè tí ó wá fi ṣaya. Ọlọ́run fi ọ̀pọ̀ ọmọ kẹ́ wọn: Jẹ̀dá, Fẹ́mi, Elísá. Bọ́sẹ̀, Kọ̀yà àti Kọ́lá. Bí ibẹ̀ ṣe gbè é tó, kò gbàgbé ilé. Ó pinu láti padà sí Ìsòmù ìlú abínibí rẹ̀, gbogbo àwọn ọmọ rẹ̀ sì tẹ̀le e.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Níní ìfẹ́ owó jù" ], "incorrect_answers": [ "Fífi ara wé ẹlòmìíràn", "Gbígbé ẹ̀bi fún aláre", "Kíki ọwọ́ bọ àpò alápò" ], "best_answer": [ "Níní ìfẹ́ owó jù" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nBó o bá réèyan tó fówó láfẹ̀ẹ́jù\nỌgbọ́n inú ni kó o fi máa bá a lò\nKò síwà búburú kan tí irú wọn kò lè wù\nBá a fiwọ́n sípò iyì, wọn kò jẹ́ ṣòótọ́ \nBí wọ́n jọ́lọ́paá, wọn a gbowó ẹ̀yìn \nBí wọ́n jádájọ́, wọn á gbẹ́bi fáláre \nBí wọ́n jólùkọ́, wọn á fohun burúkú kọ́mọ \nBí wọ́n jójìíṣẹ́ Ọlọ́run, wọn á ṣi ọ̀pọ̀ lọ́nà\nWò wọ́n léèkan kó o kọjú sí ibi ò ń lọ \nMo bẹ̀ ọ́, má tilẹ̀ fara wé wọn \nÌfẹ́-owó ṣáà ni gbòǹgbò ẹ̀ṣẹ̀ \nAláṣọ dúdú tó ń rìn kiri lóru\nÀwọn tí kìí fojú róhun olóhun\nAlágbàtà tó pa ṣíṣi tó pè é ní tọ́rọ́ fólówó\nẸni tó ń bàṣírí apààyàn àti kólékólé\nẸyí tí ó ń ṣe fàyàwọ́, èyí tí ń tọwọ́ bàpò alápò\nÈyí tó ń parọ́ fún ni bí ẹni láyin\nỌ̀nà àtijí ohun olóhun mọ́ tiwọn ni wọ́n ń ṣe kiri!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọláníkẹ̀ẹ́" ], "incorrect_answers": [ "Àyọ̀ká", "Gbénró", "Bíọ́dún" ], "best_answer": [ "Ọláníkẹ̀ẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ó sọ pé ẹnu àgbà ń rùn?\n\n\"Ẹ firun dúdú ṣiṣẹ́.\" Gbólóhún yìí ni bàbá àgbà, Adélabí, máa ń fi ṣí àwọn ọmọọmọ rẹ̀ létí ní gbogbo ìgbà. Ìgbà tí wọ́n bá wá kí i lábúlé Ológo ló máa ń ráyè ṣe èyí. Àyọ̀ká àti Gbénró kọ́kọ́ máa ń kọtí ọ̀gbọn-in sí àwọn ọ̀rọ ìṣítí wọ̀nyí ṣùgbọ́n nígbà tí wọ́n ríi pé àwọn ẹ̀gbọ́n wọn, Ọlá àti Bíọ́dún, tó ń tẹ̀lé ìmọ̀ràn yìí ń mókè nínú ẹ̀kọ́ wọn, ni àwọn náà bá yára fara mọ́ ọ. Síbẹ̀síbẹ̀, Ọláníkẹ̀ẹ́ ní tirẹ̀ kò já gbogbo rẹ̀ kúnra.\n\nNítorí ìdí èyí, kò wá yani lẹ́nu pé nígbà tí wọ́n dàgbà tán, gbogbo àwọn tó tẹ̀lé ọ̀rọ ìṣítí bàbá àgbà ló mókè: wọ́n di akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ ní ẹ̀ka iṣẹ́ tí wọ́n yàn Iáàyò; wọ́n wá là, tí wọ́n sì lu. Ọláníkẹ̀ẹ́ ni tirẹ̀ wá gúnlẹ̀ sí Ọjàaba níbi tó ti ń gbàárù.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "gbìyànjú" ], "incorrect_answers": [ "rin ìrìnàjò", "fi ọpẹ́ fún Ọlọ́run", "ra mọ́tò" ], "best_answer": [ "gbìyànjú" ], "type": "Reading comprehension", "question": "tiraka’ nínú àyọkà yìí túmọ̀ sí\n\nỌjọ́ mánigbàgbé, ọjọ́ ayọ̀, lọjọ́ tí Adétutù gbé Adéagbo àti Ajíbíkẹ̀ẹ́ tí wọ́n jẹ́ òbí rẹ̀ lọ sí ìlú òyìnbó. Àwọn méjéèjì sì fọpẹ́ fún Ọlọ́run pé àwọ́n ti ipasẹ̀ ọmọ là. Wọn kò bá ọlá nílé ṣùgbọ́n ẹ̀kọ́ àwọn ọmọ wọ́n jẹ wọ́n lógún. Wọ́n tiraka láti rán àwọn ọmọ wọn nílé-ẹ̀kọ́. Àwọn ọmọ náà sì kàwé yanjú.\n\nAkintọ̀mídé, àkọ́bí wọn di ọ̀gá onímọ̀-ẹ̀rọ. Adétutù gba oyè ìmò-ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣẹ̀gùn. Olúwaṣeun di ọ̀mọ̀wé nínú iṣẹ́ olùkọ́ni. Abímbọ́lá, àbíkẹ́yìn wọ́n yan iṣẹ́ nọ́ọ̀sì láàyò. Òun nìkan ni ó ń ṣiṣẹ́ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà. Àwọn yòókù sì fi òkè-òkun ṣe ibùgbé. Bí Adéagbó àti Ajíbíkẹ̀ẹ́, ìyàwó rẹ̀ ẹe padà sí orílẹ̀-ède Nàìjíríà, ilé tí Abímbọ́lá kọ́ fún wọn ni wọ́n dé sí. Mọ́tò ọ̀bọ̀kún ọlọ́yẹ́ tí Olúwaṣeún rà fún wọn ni ó wá gbé wọn ní pápákọ̀ òfurufú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "wọ́n múra síṣẹ́ oko" ], "incorrect_answers": [ "wọ́n fi ìṣòro wọn gún lagídí", "wọ́n ń ṣi láti ìlú kan sí ìkejì", "wọ́n wá ojútùú sí ìṣòro wọn." ], "best_answer": [ "wọ́n múra síṣẹ́ oko" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"Wọn kò fọwọ́ fẹ́ràn\" túmọ̀ sí pé\n\nIlẹ̀ ọlọ́ràá tí Ẹlẹ́dàá fi jìnkí àwọn ará abúlé Aṣaka ló sọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn di ẹni tí ajé ń bá jẹun. Ṣakaṣaka ni orúkọ baba ńlá wọn tí ó ti ìlú Aperin wa, lẹ́yìn tí ó ti kọ́kọ́ tẹ̀dó sí abúlé Ọmọ́là.\nIlẹ̀ abà yìí tí ó dára jẹ́ kí nǹkan oko wọ́n máa ṣe dáradára, ṣùgbọ́n àwọn olè kò jẹ́ kí wọn ó ri owó tí wọ́n pa ná. Àwọn ará abà yìí náà kò fọwọ́ lẹ́rán, àwọn géndé abà yìí pín ara wọn sí ẹgbẹẹgbẹ́ ojú-lalákan-fi-í -ṣọ́rí. Wọn a máa jáde ní òru, wọn a sì máa ṣọ́ ìlú.\n\nÀṣé Àmọ̀dá ni kòkòrò tí ó ń jẹ̀fọ́. Ìlú Ìlokọ́ ló ti sá wálé. Oko kòkó Kásúmù, baba rẹ̀ tí ó sì sọ pé òún wá jókòó ti férè run tán. Kò wá sí ẹni tí ó torí éyí fura sí i. Kúrá kìí lọ sí oko olè, àmó òun ló máa ń júwe ilé ẹni tí ó bá ṣẹ̀ṣẹ̀ ta irè-oko fún àwọn apamọlẹ́kún-jayé. Ọjọ́ gbogbo ni tolè, ọjọ́ kan ṣoṣo ni tolóhun. Ní òru ọjọ́ kan ọwọ́ tẹ díẹ̀ lára àwọn ìgárá náà, wọ́n sì jẹ́wọ́ pé Àmọ̀dá jẹ́ ọ̀kan lára igi-lẹ́yìn-ọgbà àwọn. Lọ́gán ni wọ́n lọ mú u, tí wọ́n sì fa òun àti àwọn ọmọ-iṣẹ́ rẹ̀ lé ìjọba lọ́wọ́.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Yéwándé" ], "incorrect_answers": [ "Kọ́lájọ", "Àdùkẹ́", "Kọ́ládé" ], "best_answer": [ "Yéwándé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ó kéré jù lọ́jọ́ orí?\n\nMọ́tọ̀ mẹ́fà ni Awódélé ní. Pijó kan, Mẹ́sídìsì méjì, Ìsúsù kan, Tòyótà kan àti Jíìpù kan. Mẹ́sídìsì ni ó máa ń gbé lọ síbi iṣẹ́. Tó bá fẹ́ rin ìrìnàjò pàtàkì, Jíìpù ló máa ń gbe lọ. Kàsálí awakọ̀ rẹ̀ ń wa kísà.\n\nỌmọ mẹ́rin ni Awódélé bí: Kọ́ládé làkọ́bí, Àdùkẹ́ làtẹ̀lé, Kọ́lájọ lọ́mọ, kẹta ń jẹ́, Yéwándé làbíkẹ́yìn wọn lénjélénje. Wọ́n jẹ́ ọkùnrin méjì àti obìnrin méjì. Gbogbo rẹ̀ sẹ wẹ́kú bí ìdodo ẹfọ̀n. Gbogbo ọmọ tí Ọmọ́yẹni bí fún Awódélé ló yàn tó yanjú. Àwọn àgbà ní \"Ojú tó ríbi tí kò fọ́, ire ló ń dúró dè\" kò sí ẹni tí ó lè rí Awódélé lónìí kó gbàgbọ́ wí pé alágbe ni bàbá rẹ̀. Ọdún kẹta gééré tí bàbá rẹ̀ kú ni nǹkan bẹ̀rẹ̀ sí ní sẹnu re fún un. Ó sì ti wa nínú yọ̀tọ̀mì yìí́ fún ọdún mẹ́wàá gbáko.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "akitiyan" ], "incorrect_answers": [ "ìlérí", "ebe", "ìmúrasílẹ̀" ], "best_answer": [ "akitiyan" ], "type": "Reading comprehension", "question": "‘ìlàkàkà’\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Aàbò ní ilẹ̀ wa" ], "incorrect_answers": [ "Ìfẹ́ Owó", "Àwọn agbófinró", "Eèmọ́ Wọ̀lú" ], "best_answer": [ "Aàbò ní ilẹ̀ wa" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nỌjọ́ mánigbàgbé lọ́jọ́ tí àwọn adigunjalẹ̀ kógun wá sí ìlú l̀fẹ́lódùn láti ṣọṣẹ́ láwọn ilé ìfowópamọ́ mẹ́rin ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ní ìlú ọ̀hún. Ọkọ̀ ayọ́kẹ́lé mẹ́fà ni wọ́n gbé wá láti pitú ọwọ́ wọn, ọ̀kọ̀ọ̀kan sì gbé ọlọ́ṣà mẹ́rin.\n\nIlé ìfowópamọ́ Ọmọlèrè tí ó wà ní àdúgbò Ayénirọ́mọ ni wọ́n kọ́kọ́ yà sí kí wọ́n tó tẹ̀ síwájú sí\nAfúyẹ́gẹgẹ ní àdúgbò Tèmípémi. llé ìfowópamọ́ kẹta tí wọ́n ti ṣiṣẹ́ ibi wọn ni Owólòwò tí ó wà ní àdúgbò Ṣọ́balójú. Báǹkì Tẹ́wọ́gbare ni ilé ìfowópamọ́ kẹẹ̀rin tí wọ́n bẹ̀wò. Wọ́n fi ẹ̀mí mẹ́rìnlá ṣòfò ní ilé ìfowópamọ́ ọ̀hún. Ṣe ni ipọ́n ń tọ tí ẹ̀jẹ̀ ń ṣe bàlà ní àdúgbò Moríre tí báǹkì náà wà. Ogójì ẹ̀mí ni wọ́n sì dá légbodò lápapọ̀ lọ́jọ́ burúkú yìí.\n\nOwó tí wọ́n rí gbé lọ kò tó ohun tí ó yẹ kí wọ́n fi ọ̀pọ̀ ẹ̀mí ṣòfò sí. Àmọ́ lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn, ọwọ́ àwọn agbófinró tẹ̀ wọ́n ní ojú ọ̀nà ìlú Kórípé sí Afẹ́rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "fẹ́ ṣe òògùn owó" ], "incorrect_answers": [ "wọ irú ṣòkòtò kan náà", "wá simi ní abúlé wọn", "òòkùn nínú omi" ], "best_answer": [ "fẹ́ ṣe òògùn owó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó pa àwọn arìnrìn-àjò yìí pọ̀ ni pé wọ́n\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kékeré" ], "incorrect_answers": [ "ọ̀dọ́", "àgùnbánirò", "àgbà" ], "best_answer": [ "kékeré" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀rọ̀ tí a lè fi dípò 'pínnísín' nínú àyọkà yìí ni\n\nOrí yeye ní mògún, tàìṣẹ̀ ló pọ̀. ìdògbé ọmọ Mẹ̀múnà ará Ìlórò, ṣẹ̀ṣẹ̀ ti ibi iṣẹ́ dé ní ìrọ̀lẹ́ ọjọ́ yìí. ó jókòó síta láti reti Jókòótadé ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀, tí ó rán ní àkàrà èyí tí yóò fi jẹ ẹ̀kọ.\n\nJẹ́jẹ́nìwà ni àbúrò bàbá Ìdògbé. Àti pínníṣín ni ó ti gba ìdògbé mọ́ra, tí ó sì fí sí ẹnu ìkọ́ṣẹ́ mẹkáníìkì nígbà tí ó pé ọmọ ọdún rnẹ́tàlá. l̀dògbé já fáfá lẹ́nu ìkọ́ṣẹ́, kì í pa ibí iṣẹ́ jẹ, tẹ̀gàn ni hẹ̀ẹ̀n. Ọmọ tó ṣeé mú yangàn ni. Ní ọjọ́ burúkú èṣù gbomi mu yìí, jíjókòó tí l̀dògbé jókòó sí ìta pẹ̀lú aṣo iṣẹ́ rẹ̀, tí ó dọ̀tí kọjá ààlà, ni ó ṣokùnfà kíkó tí àwọn ọlọ́pàá kó o mọ́ àwọn ẹlẹ́gírí tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣọṣẹ́ ní àdúgbò kejì. Kí á tó ṣẹ́jú pé, Ìdògbé ti bá ará rẹ̀ ní àtìmọ́lé ọlọ́pàá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "l̀yá" ], "incorrect_answers": [ "ọ̀rẹ́", "ẹ̀gbọ́n", "ọ̀gá" ], "best_answer": [ "l̀yá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Báwo ni Títí ṣe jẹ́ sí Akin?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adébàyọ̀" ], "incorrect_answers": [ "Adélàjà", "Bọ́lájí", "Ògúnyè" ], "best_answer": [ "Adébàyọ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni Alájé\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "bímọ" ], "incorrect_answers": [ "lóyún", "lọ sìnrú ìlú", "lọ mọ Òkeehò" ], "best_answer": [ "bímọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Oṣù tí Títilayọ̀ wọ ilé ọkọ ni ó\n\n\"Akọ ni ògìdán ń bí' lọ̀rọ̀ Akinadé àti Tọ́lání, aya rẹ̀. Tádé Dáúdù, Tọ́ba, Táyọ̀ àti Tolú sì tẹ̀lé e ní ṣíṣẹ̀-ǹ-tẹ̀lé. Títíláyọ̀ tí ó di ìyàwó Tádé nìkan ni àwọn òbí tirẹ̀ bí. Kí ó má jẹ òun nìkan nínú ilé, ló mú kí àwọn òbi rẹ̀ gba Gbádébọ̀ àti Kíkẹ́lọmọ tí wọ́n jẹ́ ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀ sọ́dọ̀.\nÀbújá ni Tádé àti Títílayọ̀ ti pàdé nih àsìkò tí wọ́n lọ sin ilẹ̀ bàbá wọn. Bí eré, bí àwàdà, ọ̀rọ ìfẹ́ gbilẹ̀ láàárín wọn. Lẹ́yìn oṣù keje tí wọ́n pàdé, wọ́n pinnu láti fẹ́ ara wọn.\n\nTádé mú, Títílayọ̀ lọ sí ìlú rẹ̀, Òkeehò, láti lọ ṣàfihàn Títílayọ̀, olólùfẹ́ rẹ̀ fún àwọn òbí rẹ̀. Inú Tádé dùn pé àwọn òbí òun kò rí àbùkù lára àfẹ́sọ́nà òun. Tọwọ́-tẹsẹ̀ ni àwọn òbí Títílayọ̀ náà\nfi gba Tádé gẹ́gẹ́ bíi àfẹ́sọ́nà ọmọ wọn. Ọmọ Ọ̀fà, tí ó tún tan mọ́ Òró ni Títílayọ̀, Ọ̀fà ni wọ́n sì ti ṣe mọ̀-mí-n-mọ̀-ọ́. Oṣù kẹta lẹ́yìn èyí ni wọ́n ṣe ìgbéyàwó alárinrin. Gbogbo àwọn àbúrò Tádé ni ó péjọ síbẹ̀. Títílayọ̀ kò mú oṣù náà jẹ. Oṣù kẹsàn-án gééré lẹ́yìn ìgbéyàwó ni Títíayọ̀ bí ọmọkùnrin kan.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Eré ìdárayá tí\nmo ṣe" ], "incorrect_answers": [ "Iṣẹ́ àgbẹ̀", "Ewu\nìkóbìnrin jọ ", "Àlàbọrùn fẹ́rẹ̀ dẹ̀wù" ], "best_answer": [ "Eré ìdárayá tí\nmo ṣe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ewó ni ó jẹ mọ́ àròko asọ̀tàn jù?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "l̀dàgẹ̀rẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "Músílíù", "Hárúnà", "Àyìnlá" ], "best_answer": [ "l̀dàgẹ̀rẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni eléré ìbítè?\n\nOhun gbogbo ló ni àsìkò tirẹ̀. Nígbà tí àsìkò tó fún àwọn ẹgbẹẹgbẹ́ wọ̀nyí láti jó kí ọba ni a ṣẹ̀ṣẹ̀ tó wá ríran wò. Ṣé ní ti ẹgbẹ́, wọ́n pọ̀ lọ súà bí ọlá Ọlọ́run: Ìdáǹdè, Ọmọladé, Òmìnira, Ọmọ́yèiú, Bọ́bakẹyẹ, Ajagungbadé, Ọbatèkóbọ̀, Ọbaníbàṣírí, Bọ́bagúntẹ̀, àti bẹ́è bẹ́ẹ̀ lọ.\n\nTí a bá ní kí á máa to àwọn orúkọ ẹgbẹ́ wọ̀nyí bí wọ́n ṣe pọ̀ tó, yóò gba odindin ojú-ìwé méjì níbi tí wọ́n pọ̀ dé. Bí oníkàlùkù wọn ti ń jáde lọ síwájú kábíyèsí pẹ̀lú ẹ̀bùn wọn lọ́wọ́ ni àwọn òṣèré wọn ń lù tẹ̀lé wọn lẹ́yìn. Músílíù ọmọ Hárúnà Ìṣọ̀lá kọ kísà lórin. Eléré ìbílẹ̀ kan tí wọn ń pè ní Ìdàgẹ̀rẹ̀ náà ko ségè lórin. Orí ẹṣin funfun ni Jẹnẹra Àyìnlá wà tó ń kọrin fún ẹgbẹ́ Ìdáǹdè.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Sáúdátù" ], "incorrect_answers": [ "Agboadé", "Ọláìyá", "Bọ́ládé" ], "best_answer": [ "Sáúdátù" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni oníṣòwò\n\nBí àlá ló ń ṣe Bọ́ládé nígbà tí èsì ìbò tí àwọn ará Àlàdé àti agbègbè rẹ̀ dì jáde pé òun ni wọ́n dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí alága ìjọba ìbíla Ayédé. Èsì ìbò yìí ya ọ̀pọ̀lọpọ̀ lẹ́nu nítorí kò ṣẹni tó tilẹ̀ rò pé ó lè rú-fin-in nítorí pé àgbẹ̀ paraku ni, kò lówó lọ́wọ́ àti pé àwọn lóókọlóókọ nílùú bí Olóyè\nAgboadé, Dọ́kítà Ọláìyá, Lọ́yà ìbídàpọ̀ àti Arábinin Sáúdátù tíí ṣe oníṣòwò pàtàkì ló bá a fi iga gbága.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rọ ènìyàn lọ́rùn" ], "incorrect_answers": [ "kún fún ìbéèrè", "pa ẹmọ́ run", "ni oníṣọ̀nà lára" ], "best_answer": [ "rọ ènìyàn lọ́rùn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àyọlọ̀ yìí sọ pé ayé àtijọ́\n\nÒréré ayé, awo ojú\nẸ wo òréré ayé bó ti tọ́ tó\nẸ wò ó lọ sàà débi tí ó ti ṣẹ́ kọ́nà\nẸ wò ó bó ti ṣe lẹlẹ bí omi òkun\nÀgbà-ò-kọgbọ́n ló pe àkíyèsí\nỌmọ adáríhunrun sí sàkun ayé\nNítorí ojú làgbà á yá\nÀgbà kan kì í yánu\nẸmọ́ kú, ojú òpó dí\nOníṣọ̀nà kú igbá ò ṣe é sọ\nBó bá wá rí bẹ́ẹ̀\nẸ jẹ́ á bira wa léèrè ọ̀rọ̀\nÌdí abájọ táyé ò fi gún mọ́\nẸ̀kọ kọ́bọ̀-kan-àbọ̀ kò yó ọmọ ọwọ́ mọ́\nÀkàṣù kò yó géńdé\nÀkàrà sísì kò tó adélébọ̀ í mùkọ ọ̀ọ́dúnrún\nÀṣé ayé ti ṣẹ́ kọ́nà mọ́ wa lọ́wọ́\nAyé ò tọ́ mọ́ bí i tàtẹ̀yìn!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ẹnikẹ́ni ni ó lè di ẹni àtìmọ́lé ọlọ́pàá" ], "incorrect_answers": [ "ópò ẹlẹ́ṣẹ̀ ni ó wà ní àtìmọ́lé ọlọ́pàá", "olè nìkan ni àtìmọ́lé ọlọ́pàá wà fún", "ẹlẹ́ṣẹ̀ kan kò ní lọ láìjìyà" ], "best_answer": [ "ẹnikẹ́ni ni ó lè di ẹni àtìmọ́lé ọlọ́pàá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun tí ó jẹ àyọkà yìí lógún ni pé\n\nOrí yeye ní mògún, tàìṣẹ̀ ló pọ̀. ìdògbé ọmọ Mẹ̀múnà ará Ìlórò, ṣẹ̀ṣẹ̀ ti ibi iṣẹ́ dé ní ìrọ̀lẹ́ ọjọ́ yìí. ó jókòó síta láti reti Jókòótadé ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀, tí ó rán ní àkàrà èyí tí yóò fi jẹ ẹ̀kọ.\n\nJẹ́jẹ́nìwà ni àbúrò bàbá Ìdògbé. Àti pínníṣín ni ó ti gba ìdògbé mọ́ra, tí ó sì fí sí ẹnu ìkọ́ṣẹ́ mẹkáníìkì nígbà tí ó pé ọmọ ọdún rnẹ́tàlá. l̀dògbé já fáfá lẹ́nu ìkọ́ṣẹ́, kì í pa ibí iṣẹ́ jẹ, tẹ̀gàn ni hẹ̀ẹ̀n. Ọmọ tó ṣeé mú yangàn ni. Ní ọjọ́ burúkú èṣù gbomi mu yìí, jíjókòó tí l̀dògbé jókòó sí ìta pẹ̀lú aṣo iṣẹ́ rẹ̀, tí ó dọ̀tí kọjá ààlà, ni ó ṣokùnfà kíkó tí àwọn ọlọ́pàá kó o mọ́ àwọn ẹlẹ́gírí tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣọṣẹ́ ní àdúgbò kejì. Kí á tó ṣẹ́jú pé, Ìdògbé ti bá ará rẹ̀ ní àtìmọ́lé ọlọ́pàá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìmọ̀ràn" ], "incorrect_answers": [ "Èébú", "l̀báwí", "Ẹ̀gọ́" ], "best_answer": [ "Ìmọ̀ràn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Kí ni akéwì fi ìlà méjì àkọ́kọ́ ewì yìí ṣe?\n\nBó o bá réèyan tó fówó láfẹ̀ẹ́jù\nỌgbọ́n inú ni kó o fi máa bá a lò\nKò síwà búburú kan tí irú wọn kò lè wù\nBá a fiwọ́n sípò iyì, wọn kò jẹ́ ṣòótọ́ \nBí wọ́n jọ́lọ́paá, wọn a gbowó ẹ̀yìn \nBí wọ́n jádájọ́, wọn á gbẹ́bi fáláre \nBí wọ́n jólùkọ́, wọn á fohun burúkú kọ́mọ \nBí wọ́n jójìíṣẹ́ Ọlọ́run, wọn á ṣi ọ̀pọ̀ lọ́nà\nWò wọ́n léèkan kó o kọjú sí ibi ò ń lọ \nMo bẹ̀ ọ́, má tilẹ̀ fara wé wọn \nÌfẹ́-owó ṣáà ni gbòǹgbò ẹ̀ṣẹ̀ \nAláṣọ dúdú tó ń rìn kiri lóru\nÀwọn tí kìí fojú róhun olóhun\nAlágbàtà tó pa ṣíṣi tó pè é ní tọ́rọ́ fólówó\nẸni tó ń bàṣírí apààyàn àti kólékólé\nẸyí tí ó ń ṣe fàyàwọ́, èyí tí ń tọwọ́ bàpò alápò\nÈyí tó ń parọ́ fún ni bí ẹni láyin\nỌ̀nà àtijí ohun olóhun mọ́ tiwọn ni wọ́n ń ṣe kiri!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Súọlá" ], "incorrect_answers": [ "Bísí", "Yétúndé", "Adúlójù" ], "best_answer": [ "Súọlá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "l̀yálájé àná ni\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Méjì" ], "incorrect_answers": [ "Ọ̀kan", "Mẹ́tà", "Mẹ́rin" ], "best_answer": [ "Méjì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Mílíọ̀nù náírà mélòó ni ẹni tí ó ẹe ipò kìíní gbà?\n\nỌmọ́wùmí ṣe ìdánwò láti gba ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tí Gómìnà ìpínlẹ̀ Erínfọlámí, Olóyè Táyé Ọ̀rẹ́wùmí ṣe agbátẹrù rẹ̀. Àwọn mẹ́fà, Bísọ́lá, Kọ́ládé, Adéjọkẹ́, Pẹ̀lúmi, Ọmọ́wùmi àti Tómilẹ́rìn-ín ni wọ́n jọ díje fún ẹ̀bùn ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Ọmọ́wùmí, ọmọ atàpátadìde kan ni ó jáwé olúborí. Orí Gómìnà wú lọ́pọ̀lọpọ̀, ó fún Ọmọ́wùmí ní ẹ̀bùn owó mílíọ̀nù méjì náírà ní àfikún\nsí ètò ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ tó fún un.\n\nInú Mákànánjúọlá, bàbá Ọmọ́wùmí dùn gidi gan-an fún ìgbésí ayé ìdílé rẹ̀ tí ó yí padà sí rere\nláìròtì. Ṣèbí tálákà paraku ni òun àti Bánkẹ́, ìyàwó rẹ̀ tẹ́lẹ̀ títí di àsìkò tí ọmọ wọ́n jẹ ẹ̀bùn owó tabua àti ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ yìí. Wọ́n dúpẹ́ lọ́wọ́ọ Ọlọ́run tí ó kọjú sí wọn ṣe lóore.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Èéfín nìwà" ], "incorrect_answers": [ "Adáhunṣe", "Òṣìṣẹ́ ìjọba", "Àìsàn wárápá" ], "best_answer": [ "Èéfín nìwà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nỌ̀wọ́n gógó omi ló mú Ṣùbòmí jí ní kùtùkùtù òwúrọ̀ ọjọ́ kan, ó wá àwọn málà lọ láti bá a pọn omi nítorí àwọn aráabí kò mú iná ìjọba tí èrọ amómiwá yóò fi ṣiṣẹ́ wá. Bí Ṣùbòmí ṣe pe málà tí ó ń gbé omi kọjá sí àdúgbò kéjì, ó tajú kán, ó rí apẹ kan àti èròjà inú rẹ̀ ní oríta mẹ́ta. Ẹbọ yìí ni adáhunṣe, ní kí ẹnìkan tí àrún wárápá ń bá jà rú kí wàhálà rẹ̀ lè dópin. Owó ẹyọ, ẹ̀kọ yangan, àkàrà, epo pupa àti ọ̀pọ̀lọpọ̀, owó bébà ẹlẹ́gbẹ̀rún náírà ló wà nínú ìpèsè náà.\n\nṢé ìwà kò ní fi oníwà sílẹ̀. Ṣùbòmí sáré síwájú, ó bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀ láti ṣa bébà owó mẹ́fà, ó fi ẹyọ kan sílè, ó fẹsẹ̀ fẹ́ ẹ. Ọ̀rọ̀ yìí jọ málà lójú, ó sì gba ọ̀nà rẹ̀ lọ. Ní kété tí Sùbòmí délé ló bá ṣubú lulẹ̀ tó ń rú itọ́ lẹ́nu. Igbe \"kí ló dé?\" Ni ìyàwó ń ké nígbà tí àwọn irú rẹ̀ ń bomijé lójú. \"Ta -ló dán irú èyí wò?\" ni ìbéèrè àwọn aládùúgbò. Ẹbọ tí Adóníyì ṣe ni ó mú wárápá Sùnmónù san.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "gbé òògùn olóró" ], "incorrect_answers": [ "ta ọjà", "bọ ògún", "jẹ oyè" ], "best_answer": [ "gbé òògùn olóró" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àwọn tí a lè pè ní \"amúnibúni-ẹran-ìbíyé\" ni àwọn tí ó \"\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àìgba ìmọ̀ràn" ], "incorrect_answers": [ "ìranù ṣíṣe", "Ìsìnrú ìlú", "Ọjà títà" ], "best_answer": [ "Àìgba ìmọ̀ràn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọlé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\n\"Ẹ̀kọ́ dára! Ẹ̀kọ́ sunwọ̀n!\" Ariwo tí olùkọ́ àwọn Tèmiladé máa ń pa fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ rẹ̀ nìyí ní gbogbo ìgbà, àmọ́ orin ìmọ̀ràn yìí kò tà létí Tèmiladé. Ṣeun, Kọ́lájọ àti Kúnlé tí wọ́n jẹ́ kòríkòsùn Tèmiladé ni wọ́n jọ máa ń ṣe ìranù kiri. A tilẹ̀ máa fọ́nu pé kò dìgbà tí ènìyàn bá kàwé kó tó lówó lọ́wọ́ bẹ́ẹ̀, owó lòun ń fẹ́.\n\nLáì fa ọ̀rọ̀ gùn, Jídé tó jẹ́ ẹ̀gbọ́n rẹ̀ kàwé jáde ní Yunifásitì, ó sìnrú ìlú, ó ríṣẹ́ gidi, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí rájé jẹun dáadáa. Owó rò yìí fẹjú mọ́ Tèmiladé ló bá pa ìwé kíkà tì pé òún fẹ́ sòwò. Ẹ̀gbọ́n àti àwọn òbí rẹ̀ dá a lókòwò, àmọ́ kò tó ọdún márùn-ún, iná sọ nílé ìtajà rẹ̀, ó sì run gbogbo ọjà náà. Báyìí ni Tèmiladé di ẹdun arilẹ̀. Ó gbìyànjú láti wáṣẹ́ pẹ̀lú ìwọ̀nba ìwé tó kà ṣùgbọ́n owó ìsẹ́pẹ́ àti iṣẹ́ ẹ̀gbin ni wọ́n fi ń lọ̀ọ́. Iwájú ò ṣe é lọ, ẹ̀yìn ò sì ṣe é padà sí fún un: ojoojúmọ́ ló sì wá ń kábàámọ̀ pé òun kò kàwé yanjú.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọláifá" ], "incorrect_answers": [ "Àmọ̀kẹ́", "Àjàní", "l̀yàwó" ], "best_answer": [ "Ọláifá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni àjẹ́ tí ó pọmọ jẹ nínú àyọkà yìí\n\nHáà Òyéfèsọ̀! Ibi tí ó wà parí àjò ayé rẹ̀ sì rèé. Gbogbo ẹbí ló bá ọ sọ̀rọ̀ pé ìwọ̀nba là ń jẹ lájá tó sínwín kú Àríkọ́gbọ́n ni irú rẹ̀ jẹ́ fún àwọn òróbìnrin-dórí.\n\nNítorí pé o bá ọlá nílé, ó sọ ará rẹ̀ di àkẹ́ra ọmọ, ó wá ń pààrọ̀ abo bí ẹni pààrọ̀ aṣọ. Èyí tó tílẹ̀ wá burú jù ni pé bí ó bá fẹ́ fẹ́ obìnrin, èwó ni ti l̀yàwó Ọláifá. O kò lóògùn ìrìndò, ò ń jẹ aáyán. Bàbá sọ lọ́jọ́ náà pé òun yóò fi àjùlọ hàn ọ́, àwa ni ò fura. Àjẹ́ ké lánàá, ọmọ kú lónìí, ta ni kò mọ̀ pé àjé àná ló pọmọ jẹ, Ohun tí ó ṣe òkùnfà ikú Òyéfẹ̀sọ̀ nìyí. Ẹyẹ, kú torí èso.\nÀjálù burúkú ni ikú Òyéfẹ̀sọ̀ jẹ́ fún Àjàní àti ẹ̀gbọ́n rẹ̀, Àmọ̀kẹ́. Àtigbọ́ bùkátà l̀yàwọ́ méjì àti ọmọ márún-ún tí olóògbé fi sílẹ̀ wá di ti ìyá òkú àti Àjàní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Sùnmónù" ], "incorrect_answers": [ "Òṣìṣẹ́ ìjọba", "Málà", "Ṣùbòmí" ], "best_answer": [ "Sùnmónù" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni wàhálà rẹ̀ dópin?\n\nỌ̀wọ́n gógó omi ló mú Ṣùbòmí jí ní kùtùkùtù òwúrọ̀ ọjọ́ kan, ó wá àwọn málà lọ láti bá a pọn omi nítorí àwọn aráabí kò mú iná ìjọba tí èrọ amómiwá yóò fi ṣiṣẹ́ wá. Bí Ṣùbòmí ṣe pe málà tí ó ń gbé omi kọjá sí àdúgbò kéjì, ó tajú kán, ó rí apẹ kan àti èròjà inú rẹ̀ ní oríta mẹ́ta. Ẹbọ yìí ni adáhunṣe, ní kí ẹnìkan tí àrún wárápá ń bá jà rú kí wàhálà rẹ̀ lè dópin. Owó ẹyọ, ẹ̀kọ yangan, àkàrà, epo pupa àti ọ̀pọ̀lọpọ̀, owó bébà ẹlẹ́gbẹ̀rún náírà ló wà nínú ìpèsè náà.\n\nṢé ìwà kò ní fi oníwà sílẹ̀. Ṣùbòmí sáré síwájú, ó bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀ láti ṣa bébà owó mẹ́fà, ó fi ẹyọ kan sílè, ó fẹsẹ̀ fẹ́ ẹ. Ọ̀rọ̀ yìí jọ málà lójú, ó sì gba ọ̀nà rẹ̀ lọ. Ní kété tí Sùbòmí délé ló bá ṣubú lulẹ̀ tó ń rú itọ́ lẹ́nu. Igbe \"kí ló dé?\" Ni ìyàwó ń ké nígbà tí àwọn irú rẹ̀ ń bomijé lójú. \"Ta -ló dán irú èyí wò?\" ni ìbéèrè àwọn aládùúgbò. Ẹbọ tí Adóníyì ṣe ni ó mú wárápá Sùnmónù san.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ó bá enìkan ṣeré ìfẹ́" ], "incorrect_answers": [ "ó dáko ẹgàn", "bùkátà rẹ̀ wó lura wọn", "ó ra mọ́tò" ], "best_answer": [ "ó bá enìkan ṣeré ìfẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Délé ni\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "dá ilé-iṣẹ́ ńlá sílẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "gbin igbó", "ṣe fàyàwọ́", "pèsè ètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́" ], "best_answer": [ "dá ilé-iṣẹ́ ńlá sílẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọlátẹ́jú ni ó\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọmi òkun" ], "incorrect_answers": [ "Onísọ̀nà", "Ẹmọ́", "Òréré ayé" ], "best_answer": [ "Ọmi òkun" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni ó bá ayé mulẹ̀?\n\nÒréré ayé, awo ojú\nẸ wo òréré ayé bó ti tọ́ tó\nẸ wò ó lọ sàà débi tí ó ti ṣẹ́ kọ́nà\nẸ wò ó bó ti ṣe lẹlẹ bí omi òkun\nÀgbà-ò-kọgbọ́n ló pe àkíyèsí\nỌmọ adáríhunrun sí sàkun ayé\nNítorí ojú làgbà á yá\nÀgbà kan kì í yánu\nẸmọ́ kú, ojú òpó dí\nOníṣọ̀nà kú igbá ò ṣe é sọ\nBó bá wá rí bẹ́ẹ̀\nẸ jẹ́ á bira wa léèrè ọ̀rọ̀\nÌdí abájọ táyé ò fi gún mọ́\nẸ̀kọ kọ́bọ̀-kan-àbọ̀ kò yó ọmọ ọwọ́ mọ́\nÀkàṣù kò yó géńdé\nÀkàrà sísì kò tó adélébọ̀ í mùkọ ọ̀ọ́dúnrún\nÀṣé ayé ti ṣẹ́ kọ́nà mọ́ wa lọ́wọ́\nAyé ò tọ́ mọ́ bí i tàtẹ̀yìn!", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tàlàbí" ], "incorrect_answers": [ "Ọlátẹ́jú", "Yétúndé", "Adédùntán" ], "best_answer": [ "Tàlàbí" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni oyè rẹ̀ jẹ́ mọ́ ọ̀rọ̀ àwọn ọ̀dọ́?\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "olóbèlé" ], "incorrect_answers": [ "ọlọ́pàá", "jomijòkè", "alálùpàyídà" ], "best_answer": [ "olóbèlé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àwọn tí ó ń tu ọkọ̀ ni à ń pè ní\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "kò kánjú láti gbéyàwó" ], "incorrect_answers": [ "ó kó lọ sí Ayédáadé", "àwọn alágbàtọ́ rẹ̀ kò sí ní tòsí", "l̀yàwó rẹ̀ rí tajé ṣe" ], "best_answer": [ "kò kánjú láti gbéyàwó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "ìgbéyàwó Láyí rọ̀ ọ́ lọ́rùn nítorí pé\n\nNígbà ìwáṣẹ̀ bí ọmọkùnrin bá tó níyàwó, àwọn obí rẹ̀ yóò wáya fún un ṣùgbọ́n lóde òní. ojú awo ni awo fí ń gbọbẹ́. Èyí ni Láyí kò ṣe fi òjò Déwálé àti lyùnadé gbin ọkà. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n fé kí Láyi ni irú láyé, bí i ti Démọ́lá àti Àkàndé, tí wọ́n bí sí Ìdọ̀gọ̀ níbi tí wọ́n kọ́kọ́ tẹ̀dó sí.\nLáyí tí ń dọ́gbọ́n sí ọ̀rọ̀ ará rẹ̀ nígbà tí Déwálé lọ dáko ẹgan ní Kétu ní ibi tí lyùnadé tí ń ṣiṣẹ́ olùkọ́.\n\nLádépò ni a ti bí Láyi ṣùgbọ́n Ìpólé ni ó ń gbé báyìí. Láti ìgbà tí ó ti di ọmọ òrukàn ni Déwálé àti Iyùnadé ti gbà á tọ́. Ní ìlú yìí kan náà ni ó ti ṣe alábàápàdé Fúnmilọ́lá, Ṣadé, Tọ́lá àti Yẹ́misí tí ó sì yan Fúnmilọ́lá, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ní ààyò. Èrò ọkàn àwọn alágbàtọ́ Láyí ni pé bí wọ́n ṣe fẹ́yàwó fún Àkàndé àti Démọ́lá tí gbogbo nǹkan sì ń lọ létòlétò náà ni kí wọ́n ṣe fún un, ṣùgbọ́n ibi wọ́n fi ojú sí, ọ̀nà kò gba ibẹ̀ lọ.\n\nÀsìkò tí Láyí gbéyàwó rọ̀ ọ́ lọ́rùn ju ti àwọn irò rẹ̀ tí ó fi ìkánjú lábẹ̀ gbígbóná. Fún àpẹẹrẹ, ibi tí Délé tí ń wáṣẹ́ ló ti bá ọmọbìnrin kan pàdé. Wón ṣeré oge, wọ́n sì fi bẹ́ẹ̀ di tọkọtaya ṣùgbọ́n ará ò rokùn, ará ò radìyẹ. Bákan náà ni Kínyọ fi afẹ́ ayé kojú sí bùkátà mọ́to kí ó tó to ilé rẹ̀, bùkátà wá wó lu ara wọn ṣùgbọ́n ti Láyí yàtọ̀ gédégédé. Lẹ́yìn ìgbéyàwó Láyí, ó ríṣẹ́ sí ilé ìfowópamọ́ kan. Èyí ló mú un pinnu láti kó ẹbí rẹ̀ lọ sí Ayédáadé níbi tí ó tí ń ṣiṣẹ́. Lára àwọn ọmọ tí Olórun fi jíǹkí rẹ̀ ni Dékémi, tíi ṣe ọmọlójú rẹ̀. Nítorí l̀jáfárá rẹ̀ lẹ́nu iṣẹ́., Láyí di ọ̀gá pátápátá láìpẹ́. Ó kọ́lẹ́, ó ra mọ́tò. l̀yàwó rẹ̀ náà sì di oníṣòwò ńlá tí àwọn aláròóbò ń ra ọjà lọ́wọ́ rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Iṣu" ], "incorrect_answers": [ "Àgbàdo", "Gbágùúdá", "Ilá" ], "best_answer": [ "Iṣu" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni Oyèjí́dé máa ń gbìn\n\nÀgbẹ̀ pàtàkì ni Oyèjídé ní agbègbè ìbọ́ṣẹ́. Kì í gbin kòkó, bẹ́ẹ̀ ni kì í gbin ọ̀gẹ̀dẹ̀. Ohun tí ó fi ta àwọn ẹgbẹ́ rẹ̀ yọ ni oko àlọ̀ tí ó ń dá. A máa tó ẹgbàá mẹ́rin. Ó máa ń gbin ewùrà díè ṣùgbọ́n èsúrú kì í pọ̀ púpọ̀. Yàtọ̀ si pé ó jé àgbẹ̀, ó tún gbówọ́. Lára àwọn tí ó bà a pààlà ni Àdìsá, Dérìn. Àrẹ̀mú àti Sùúrù. Ọ̀gbìn àgbàdo ni ti Àdìsá, Dérìn a máa dáko rodo; Àrẹ̀mú àti Sùúrù sì gbádùn gbágùúdá àti ilá ní tiwọn.\n\nOlè a máa jà púpọ̀ ní agbègbè yìí. Púpọ̀ nínú àwọn àgbẹ̀ l̀bọ́ṣẹ ti dọdẹ àwọn olè náà títí ṣùgbọ́n pàbó ló já sí. Ọjọó tí ọwọ́ pálábá olè kan máa ségi, oko Oyèjídé ni ó lọ. Lẹ́yìn tí ó tí palẹ̀ oko mọ́ láàjìn, ó gbé ẹrù; ó fẹ́ máa lọ. Bí ó ti gbé ẹrù karí́ ni ó bẹ̀rẹ̀ sí pòòyì lójú kan náà, bẹ́ẹ̀ ni ẹrù kò ṣée sọ̀. Ibẹ̀ ni ilè mọ bá olórò tí àwọn olóko dé bá a; wọ́n sì mú un lọ sí ilé baálẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bùkátà" ], "incorrect_answers": [ "Kò-là-kò-sagbe", "ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́", "ẹbí Ògúndìran" ], "best_answer": [ "Bùkátà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nKò-là-kò-sagbe ni Yàyá ọmọ Ògúndìran. Atàpáta-dìde ni ọbàkan rẹ̀, Bísí, ó sì jẹ́ obìnrin. Iṣẹ́ káràkátà ni Yàyá ń ṣe kí ó tó dé ipò tí ó wà yìí. Yàyá ni àbúrò méjì, okùnrin ni àwọn méjèèjì. Àkókò wa ní ilé ẹ̀kọ́ṣẹ́ olùkọ́ni, èkejì náà wà ní ilé ẹ̀kọ́ girama. \n\nYàyá ni ó ń gbọ́ bùkátà àwọn ọmọ wọ̀nyí láti ìgbà tí ìyàwó wọn ti di olóògbé. Èyí rí bẹ́ẹ̀ nítorí pé gbogbo ènìyàn ló mọ̀ pé Ògúndìran wà láyé bí aláìsí ni. Ẹ̀rù yìí pọ̀ fún un láti dá gbé ṣùgbọ́n nítorí pé Ṣọlá jáfáfá lẹ́nu ẹ̀kọ́ rẹ, l̀jọba fi ẹ̀kọ́ dá a lọ́lá láti tẹ̀síwájú sí yunifásítì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "rántí ilé" ], "incorrect_answers": [ "rí tajé ṣe", "pa màlúù", "lọ sílùú ọba" ], "best_answer": [ "rántí ilé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Adébáre nìkan ni ó\n\nỌdún kejìlá rè é tí Adébáre, Adéyanjú àti Adéoyè ti wà ní Tòróńtò, ìlú ọba. Gbogbo wọn ló ti lówó. Adébáre nìkan ni ó pinnu láti wá dá ilé-iṣẹ́ sílẹ̀ ní Ajélàńwá, ìlú rẹ̀, nítorí pé ilé làbọ̀ ìsinmi oko. Ó sì tún rò pé yóò fún àwọn ará ìlú rẹ̀ ní àǹfààní láti ríṣẹ́ àti òwò ṣe.\n\nNí ọjọ́ ìṣílé-iṣẹ́ yìí, ìlú kún fọ́nfọ́n, ayé gbọ́ ọ̀rún sì mọ̀. Màlúù méjì ni ọba Àkànní, Alájé ti Ajélàńwá rà kalẹ̀ nítorí ìdùnnú tí ó ṣubú layọ̀ fún un pé àsìkò òun ni ilé-iṣẹ́ wọ̀lú. Ó dúpẹ́ lọ́wọ́ Adébáre fún àìgbàgbé ilé. Ó sì ṣí ilé-iṣẹ́ náà nípa gígé aṣọ tẹ́ẹ́rẹ́ tí a ta sí ẹnu ọ̀nà.\n\nNínú ilé-iṣẹ́ yìí ni a ti rí oríṣiríṣi ẹ̀ka bíi aṣọ híhun, ike ṣíṣe, búrẹ́dì ṣíṣe, abọ́ ìjẹun ṣíṣe àti ṣíṣe omi amọ́lóló. Àdépìtàn tí ó jẹ́ ọ̀gá ọlọ́pàá ní agbègbè yìí ṣèlérí ìpèse ààbò tó péye fún ilé-iṣẹ́ náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ọ̀fà" ], "incorrect_answers": [ "Òró", "Àbújá", "Òkeehò" ], "best_answer": [ "Ọ̀fà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ibo ni wọ́n ti ṣe mọ̀-mí-n-mọ̀-ọ́?\n\n\"Akọ ni ògìdán ń bí' lọ̀rọ̀ Akinadé àti Tọ́lání, aya rẹ̀. Tádé Dáúdù, Tọ́ba, Táyọ̀ àti Tolú sì tẹ̀lé e ní ṣíṣẹ̀-ǹ-tẹ̀lé. Títíláyọ̀ tí ó di ìyàwó Tádé nìkan ni àwọn òbí tirẹ̀ bí. Kí ó má jẹ òun nìkan nínú ilé, ló mú kí àwọn òbi rẹ̀ gba Gbádébọ̀ àti Kíkẹ́lọmọ tí wọ́n jẹ́ ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀ sọ́dọ̀.\nÀbújá ni Tádé àti Títílayọ̀ ti pàdé nih àsìkò tí wọ́n lọ sin ilẹ̀ bàbá wọn. Bí eré, bí àwàdà, ọ̀rọ ìfẹ́ gbilẹ̀ láàárín wọn. Lẹ́yìn oṣù keje tí wọ́n pàdé, wọ́n pinnu láti fẹ́ ara wọn.\n\nTádé mú, Títílayọ̀ lọ sí ìlú rẹ̀, Òkeehò, láti lọ ṣàfihàn Títílayọ̀, olólùfẹ́ rẹ̀ fún àwọn òbí rẹ̀. Inú Tádé dùn pé àwọn òbí òun kò rí àbùkù lára àfẹ́sọ́nà òun. Tọwọ́-tẹsẹ̀ ni àwọn òbí Títílayọ̀ náà\nfi gba Tádé gẹ́gẹ́ bíi àfẹ́sọ́nà ọmọ wọn. Ọmọ Ọ̀fà, tí ó tún tan mọ́ Òró ni Títílayọ̀, Ọ̀fà ni wọ́n sì ti ṣe mọ̀-mí-n-mọ̀-ọ́. Oṣù kẹta lẹ́yìn èyí ni wọ́n ṣe ìgbéyàwó alárinrin. Gbogbo àwọn àbúrò Tádé ni ó péjọ síbẹ̀. Títílayọ̀ kò mú oṣù náà jẹ. Oṣù kẹsàn-án gééré lẹ́yìn ìgbéyàwó ni Títíayọ̀ bí ọmọkùnrin kan.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àwọn àgbẹ̀ Ìbọ́ṣẹ" ], "incorrect_answers": [ "Ààlà oko", "Ọ̀gbìn àgbàdo", "Àwọn olè Ìbọ́ṣẹ" ], "best_answer": [ "Àwọn àgbẹ̀ Ìbọ́ṣẹ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nÀgbẹ̀ pàtàkì ni Oyèjídé ní agbègbè ìbọ́ṣẹ́. Kì í gbin kòkó, bẹ́ẹ̀ ni kì í gbin ọ̀gẹ̀dẹ̀. Ohun tí ó fi ta àwọn ẹgbẹ́ rẹ̀ yọ ni oko àlọ̀ tí ó ń dá. A máa tó ẹgbàá mẹ́rin. Ó máa ń gbin ewùrà díè ṣùgbọ́n èsúrú kì í pọ̀ púpọ̀. Yàtọ̀ si pé ó jé àgbẹ̀, ó tún gbówọ́. Lára àwọn tí ó bà a pààlà ni Àdìsá, Dérìn. Àrẹ̀mú àti Sùúrù. Ọ̀gbìn àgbàdo ni ti Àdìsá, Dérìn a máa dáko rodo; Àrẹ̀mú àti Sùúrù sì gbádùn gbágùúdá àti ilá ní tiwọn.\n\nOlè a máa jà púpọ̀ ní agbègbè yìí. Púpọ̀ nínú àwọn àgbẹ̀ l̀bọ́ṣẹ ti dọdẹ àwọn olè náà títí ṣùgbọ́n pàbó ló já sí. Ọjọó tí ọwọ́ pálábá olè kan máa ségi, oko Oyèjídé ni ó lọ. Lẹ́yìn tí ó tí palẹ̀ oko mọ́ láàjìn, ó gbé ẹrù; ó fẹ́ máa lọ. Bí ó ti gbé ẹrù karí́ ni ó bẹ̀rẹ̀ sí pòòyì lójú kan náà, bẹ́ẹ̀ ni ẹrù kò ṣée sọ̀. Ibẹ̀ ni ilè mọ bá olórò tí àwọn olóko dé bá a; wọ́n sì mú un lọ sí ilé baálẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Mẹ́sídìsì" ], "incorrect_answers": [ "Jíìpù", "Pijó", "Tòyótà" ], "best_answer": [ "Mẹ́sídìsì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] ni Awódélé máa ń gbé lo síbi iṣẹ́.\n\nMọ́tọ̀ mẹ́fà ni Awódélé ní. Pijó kan, Mẹ́sídìsì méjì, Ìsúsù kan, Tòyótà kan àti Jíìpù kan. Mẹ́sídìsì ni ó máa ń gbé lọ síbi iṣẹ́. Tó bá fẹ́ rin ìrìnàjò pàtàkì, Jíìpù ló máa ń gbe lọ. Kàsálí awakọ̀ rẹ̀ ń wa kísà.\n\nỌmọ mẹ́rin ni Awódélé bí: Kọ́ládé làkọ́bí, Àdùkẹ́ làtẹ̀lé, Kọ́lájọ lọ́mọ, kẹta ń jẹ́, Yéwándé làbíkẹ́yìn wọn lénjélénje. Wọ́n jẹ́ ọkùnrin méjì àti obìnrin méjì. Gbogbo rẹ̀ sẹ wẹ́kú bí ìdodo ẹfọ̀n. Gbogbo ọmọ tí Ọmọ́yẹni bí fún Awódélé ló yàn tó yanjú. Àwọn àgbà ní \"Ojú tó ríbi tí kò fọ́, ire ló ń dúró dè\" kò sí ẹni tí ó lè rí Awódélé lónìí kó gbàgbọ́ wí pé alágbe ni bàbá rẹ̀. Ọdún kẹta gééré tí bàbá rẹ̀ kú ni nǹkan bẹ̀rẹ̀ sí ní sẹnu re fún un. Ó sì ti wa nínú yọ̀tọ̀mì yìí́ fún ọdún mẹ́wàá gbáko.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹgbẹ́kẹ́gbẹ́" ], "incorrect_answers": [ "Iku gbígbóná", "Àtunbọ̀tán ìwà", "ìkẹ́kọ̀ọ́gboyè" ], "best_answer": [ "Ẹgbẹ́kẹ́gbẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nOnírúurú akẹ́kọ̀ọ́ ló wà ní lé ẹ̀kọ́ gíga. Àwọn kán wà bíi Túńdé tó ṣe pé fàájì ni wọ́n wá lọ. Àwọn mìíràn bá ìfẹ́kúfẹ̀ẹ́ ara lọ bíi Tóyìn tí wọ́n sì ń ṣe tẹ́rùn. Àwọn kan gbájú mọ́ ẹgbẹ́ òkùnkùn ní tiwọn bíi Tólá, tí àwọn kán sì joyè bá-n-kúnjọ, èyí tí gbogbo ènìyán mọ Tèlé mọ́. Kì í fẹ́ gbé nǹkan kan ṣe. Àwọn kan ní tiwọ́n bá ìmọ̀ àti ìwé kíkà lọ, wón sì kà á dójú àmì gẹ́gẹ́ bíi Tádé, tó máa ń fi gbogbo ọjọ́ ráńtí ọmọ ẹni tí òun í ṣe.\n\nṢé gbogbo ohun tí ẹ̀dá bá ṣe ló lérè. Lẹ́yìn ọdún mẹ́ta tí gbogbo wọ́n ti jáde ilé-ẹ̀kọ́ gíga, Tádé di olùkó pàtàkì nílé-ẹ̀kọ́ gíga, ìjọbá sì ń sanwó gọbọi fún un. Tèlé ní tirẹ̀ kò rí ibì kankan bá wọ̀ ọ́ nítorí ìwé-èrí tí kò múná dóko tó ń gbé kiri. Òkú Tọ́lá ní tirẹ̀ í fẹ́rẹ̀ jẹrà tán nínú sàréè nípasẹ̀ ikú gbígbóná tó ṣàgbákò lọ́dọ̀ àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀. Tóyìn ti di ẹni àpatì, ó sì rù hàn-n-gogo nítorí àrun kògbóògùn tó kó. Bẹ́ẹ̀ ni àìsan kíndìnrín ń bá Túndé wọ̀yá ìjà nílé-ìwòsàn nítorí otí àti sìgá àmujù rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ìjẹkújẹ" ], "incorrect_answers": [ "Aláìsàn", "tó le", "tó lẹ́wà" ], "best_answer": [ "ìjẹkújẹ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ìtumọ̀ \"ayé alákátá\" ni ayé\n\n\"Orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo, báa wi fọ́mọ ẹni a gbọ́\", èyí ni gbólóhùn tí ó jáde lẹ́nu Àkàndé tí i ṣe bàbá Àlàó, bí ọmọ rẹ̀ tí ń japoró ikú lóríbùsùn ní ilé-Ìwòsàn Márapé ní Dòho.\n\nÀlàó jẹ́ ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn. Láti kékeré ni l̀yápé, l̀yá Àlàó ti bà á jẹ́, nítorí pé ó jẹ́ ògúnná kanṣoṣo tí ó ní. Gbogbo akitiyan Àkàndé ní títọ́ Àlàó sọ́nà ló já sí pàbó. Àlàó jayé alákátá, ó gbé ìwà ìṣekúṣe wọ̀ bí ẹ̀wù. Bí dúdú ti ń wá, ni pupa ń wá sọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀, kódà ó fẹ́rè lè máa gbé wèrè ní àgbésùn. Àyẹ̀wò tí ó lọ ṣe ni ó fi hàn pé ó ti kó àrùn-kògbóògùn.\n\nÀlàó gbà pé ikú yá ju ẹ̀sín, èyí ni ó mú un gbé májèlé jẹ, èyí tí ó sọ ọ́ di èró ilé-ìwòsàn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Jókòótadé" ], "incorrect_answers": [ "Mèmúnà", "Jẹ́jẹ́nìwà", "Ọlọ́pàá" ], "best_answer": [ "Jókòótadé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni l̀dògbé rán níṣẹ́?\n\nOrí yeye ní mògún, tàìṣẹ̀ ló pọ̀. ìdògbé ọmọ Mẹ̀múnà ará Ìlórò, ṣẹ̀ṣẹ̀ ti ibi iṣẹ́ dé ní ìrọ̀lẹ́ ọjọ́ yìí. ó jókòó síta láti reti Jókòótadé ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀, tí ó rán ní àkàrà èyí tí yóò fi jẹ ẹ̀kọ.\n\nJẹ́jẹ́nìwà ni àbúrò bàbá Ìdògbé. Àti pínníṣín ni ó ti gba ìdògbé mọ́ra, tí ó sì fí sí ẹnu ìkọ́ṣẹ́ mẹkáníìkì nígbà tí ó pé ọmọ ọdún rnẹ́tàlá. l̀dògbé já fáfá lẹ́nu ìkọ́ṣẹ́, kì í pa ibí iṣẹ́ jẹ, tẹ̀gàn ni hẹ̀ẹ̀n. Ọmọ tó ṣeé mú yangàn ni. Ní ọjọ́ burúkú èṣù gbomi mu yìí, jíjókòó tí l̀dògbé jókòó sí ìta pẹ̀lú aṣo iṣẹ́ rẹ̀, tí ó dọ̀tí kọjá ààlà, ni ó ṣokùnfà kíkó tí àwọn ọlọ́pàá kó o mọ́ àwọn ẹlẹ́gírí tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣọṣẹ́ ní àdúgbò kejì. Kí á tó ṣẹ́jú pé, Ìdògbé ti bá ará rẹ̀ ní àtìmọ́lé ọlọ́pàá.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "gbé ìdàgbàsókè ìlú láruge" ], "incorrect_answers": [ "gbógun ti èṣù", "gbógun ti gbígbé ógùn olóró", "bá ìlú bọ ògùn" ], "best_answer": [ "gbé ìdàgbàsókè ìlú láruge" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ohun takuntakun ti àwọn ti a fi joyè ṣè ni pé wọ́n\n\nMo kí gbogbo ẹ̀yin ènìyàn mi tí ẹ péjọ̀ síbí lónìí. Inú mi sì dùn jọjọ dé ibi pé bí ènìyàn bá gẹṣin nínú mi olúwarẹ̀ kò ní kọsè. A dájọ́, ọjọ́ pé, a dá ìgbà, ìgbà sì kò. Mo sì dúpẹ́ Iọ́wọ́ Adẹ́dàá nítorí èyí ṣojú wa ná.\n\nNí ìdunta ni irú ayẹyẹ, ìfinijoyè báyìí wáyé gbẹ̀yìn ní ìlú wa yìí. Nígbà náà lọ́hùn-ún, ènìyàn mẹ́ta péré ni mo fi oyè dá lọ́lá, ṣùgbọ́n lónìí, ènìyàn mẹ́jọ ni n ó já ewé oyè lé lóri - ọkùnrin márùn-ún àtí obìnrin mẹ́ta - fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ti ṣe fún ìdàgbàsókè ìlú yìí. Mo sì fẹ́ kí eléyìí jẹ́ àwòkọ́ṣe fún ẹ̀yin tó nífọ̀n tó tún ní èékánná ní ìlú yìí. Ògún ilé ni mo fé kí ẹ kọ́kọ́ máa bẹ̀ kí ẹ tó bẹ tìta, kí ẹ sì jáwọ́ nínú ìwà aláǹgbàá orí èṣù àti ìwà amúnibúni ẹran-ìbíyẹ. Ẹ jáwọ́ nínú ìwà fàyàwọ́ àti òògùn olóró gbígbé kí ẹ má baà ta epo sí àlà orúkọ ìlú wa yìí mọ́. Mo sọ èyí kí ọ̀rọ̀ yín má baà dà bí i ti Adélọjá àti Ọláòṣéépín. Ẹ̀wọ̀n ogún ọdún ni ẹni àkọ́kọ́ tí i ṣe ọmo ìlú Ayépé ń ṣe lọ́wọ́ báyìí fún fàyàwọ́ nígbà tí ẹnìkejì fi ẹ̀yìn tàgbá ní Sòǹdókò fún igbó gbíngbìn.\n\nỌlátẹ́jú tí i ṣe ọ̀gá àgbà ní ilé ìfowópamọ́ òlóògunebí ni yóò jẹ oyè Bàbálájé ìlú wa yìí. Ṣé ẹ kò gbàgbé ilé iṣẹ́ ńlá tó dá sílẹ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ìlú yìí tí ń ṣiṣẹ́? Oyè Ọ̀tún Bàbálájé ni ti ọ̀rẹ́dẹbí rẹ̀ Adédùntán. Ẹ má gbàgbé pé Ọ̀rẹ́ kòríkòsùn niwọ́n àti pé Adédùntán tí i ṣe oníṣòwò pàtàkì ti ṣètò ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ fún àwọn ọmọ ilé ẹ̀kọ́ gíga tó kù díẹ̀ káà-tó fún ní ìlú yìí bí ó tílẹ̀ jẹ́ pé Ìbídàpọ̀ ni ó ti wá. Ọládélé tí ṣe ọ̀gá lẹ́nu iṣẹ́ ọba tí ó ran àwọn ọmọ bíbí ìlú yìí lọ́wọ́ láti rí iṣẹ́ ọba ni yóò jẹ oyè Alátùn-únṣe ìlú nígbà tí oníṣègùn Babátúndé yóò di Agbáṣàga. Káńsílọ̀ ètò ẹ̀kó ìjọba ìbílẹ̀ yìí, ọ̀gbẹ́ni Tàlàbí di Olóyè Akéwejẹ̀. Arábìnrin Bísí, aya Adélọdún ni yóò dipò olóogbé Súọlá aya Tẹ̀là gẹ́gẹ́ bí l̀yálájé. Ṣèbí gbogbo wa ni a mọ̀ ón sí gbajúmọ̀ òǹtajà ní ìlú Kánnádopó. llé ìtajà tí ó kọ́ sílẹ̀ wa yìí àti agbègbè rẹ̀ jẹ́ méwàá. Màmá wa Adúlójú ni n ó já ewé oyè Yèyé Ọba lé lórí lónìí, nígbà tí arábìnrin Yétúndé aya Babalọlá, yóò jẹ oyè Onígègé Àrà ìlú Ajégúnlẹ̀ wa yìí láti òní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Onísọ̀rọ̀gbèsì" ], "incorrect_answers": [ "Aṣàríyànjiyàn", "Ajẹmọ́-ìṣípayá", "Onílẹ́tà" ], "best_answer": [ "Onísọ̀rọ̀gbèsì" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àròkọ wó ni ènìyàn méjì ti máa ń sọ̀rọ̀ ní ṣíṣẹ̀-n-tẹ̀lẹ́?\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "aṣọ" ], "incorrect_answers": [ "àtùpà amọ̀", "òbèlè", "ẹyìn imọ́kọ̀" ], "best_answer": [ "aṣọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀kan lára ohun elò fún títà ìgbòkùn ni\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìfẹ́lódùn" ], "incorrect_answers": [ "Kórípé", "Tèmípémi", "Ṣọ́balójú" ], "best_answer": [ "Ìfẹ́lódùn" ], "type": "Reading comprehension", "question": "ìlú wo ni àwọn adigunjalè ti ṣiṣẹ́ láabi?\n\nỌjọ́ mánigbàgbé lọ́jọ́ tí àwọn adigunjalẹ̀ kógun wá sí ìlú l̀fẹ́lódùn láti ṣọṣẹ́ láwọn ilé ìfowópamọ́ mẹ́rin ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ní ìlú ọ̀hún. Ọkọ̀ ayọ́kẹ́lé mẹ́fà ni wọ́n gbé wá láti pitú ọwọ́ wọn, ọ̀kọ̀ọ̀kan sì gbé ọlọ́ṣà mẹ́rin.\n\nIlé ìfowópamọ́ Ọmọlèrè tí ó wà ní àdúgbò Ayénirọ́mọ ni wọ́n kọ́kọ́ yà sí kí wọ́n tó tẹ̀ síwájú sí\nAfúyẹ́gẹgẹ ní àdúgbò Tèmípémi. llé ìfowópamọ́ kẹta tí wọ́n ti ṣiṣẹ́ ibi wọn ni Owólòwò tí ó wà ní àdúgbò Ṣọ́balójú. Báǹkì Tẹ́wọ́gbare ni ilé ìfowópamọ́ kẹẹ̀rin tí wọ́n bẹ̀wò. Wọ́n fi ẹ̀mí mẹ́rìnlá ṣòfò ní ilé ìfowópamọ́ ọ̀hún. Ṣe ni ipọ́n ń tọ tí ẹ̀jẹ̀ ń ṣe bàlà ní àdúgbò Moríre tí báǹkì náà wà. Ogójì ẹ̀mí ni wọ́n sì dá légbodò lápapọ̀ lọ́jọ́ burúkú yìí.\n\nOwó tí wọ́n rí gbé lọ kò tó ohun tí ó yẹ kí wọ́n fi ọ̀pọ̀ ẹ̀mí ṣòfò sí. Àmọ́ lẹ́yìn-ọ̀-rẹyìn, ọwọ́ àwọn agbófinró tẹ̀ wọ́n ní ojú ọ̀nà ìlú Kórípé sí Afẹ́rẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Adélàjà" ], "incorrect_answers": [ "Adéwálé", "Adéyọ̀mí", "Ògúnyè" ], "best_answer": [ "Adélàjà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ilé rẹ̀ jó?\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Bọ́ládé" ], "incorrect_answers": [ "Agboadé", "Ọláìyá", "Ìbídàpọ̀" ], "best_answer": [ "Bọ́ládé" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni wọ́n yàn bí alága?\n\nBí àlá ló ń ṣe Bọ́ládé nígbà tí èsì ìbò tí àwọn ará Àlàdé àti agbègbè rẹ̀ dì jáde pé òun ni wọ́n dìbò yàn gẹ́gẹ́ bí alága ìjọba ìbíla Ayédé. Èsì ìbò yìí ya ọ̀pọ̀lọpọ̀ lẹ́nu nítorí kò ṣẹni tó tilẹ̀ rò pé ó lè rú-fin-in nítorí pé àgbẹ̀ paraku ni, kò lówó lọ́wọ́ àti pé àwọn lóókọlóókọ nílùú bí Olóyè\nAgboadé, Dọ́kítà Ọláìyá, Lọ́yà ìbídàpọ̀ àti Arábinin Sáúdátù tíí ṣe oníṣòwò pàtàkì ló bá a fi iga gbága.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àlàó" ], "incorrect_answers": [ "l̀yápé", "Àkàndé", "Alákátá" ], "best_answer": [ "Àlàó" ], "type": "Reading comprehension", "question": "\"'Ògúnná kanṣoṣo\" nínú àyọkà yìí tọ́ka sí\n\n\"Orí ọ̀kẹ́rẹ́ koko láwo, báa wi fọ́mọ ẹni a gbọ́\", èyí ni gbólóhùn tí ó jáde lẹ́nu Àkàndé tí i ṣe bàbá Àlàó, bí ọmọ rẹ̀ tí ń japoró ikú lóríbùsùn ní ilé-Ìwòsàn Márapé ní Dòho.\n\nÀlàó jẹ́ ọmọ ìlú Òkè-Ẹgàn. Láti kékeré ni l̀yápé, l̀yá Àlàó ti bà á jẹ́, nítorí pé ó jẹ́ ògúnná kanṣoṣo tí ó ní. Gbogbo akitiyan Àkàndé ní títọ́ Àlàó sọ́nà ló já sí pàbó. Àlàó jayé alákátá, ó gbé ìwà ìṣekúṣe wọ̀ bí ẹ̀wù. Bí dúdú ti ń wá, ni pupa ń wá sọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀, kódà ó fẹ́rè lè máa gbé wèrè ní àgbésùn. Àyẹ̀wò tí ó lọ ṣe ni ó fi hàn pé ó ti kó àrùn-kògbóògùn.\n\nÀlàó gbà pé ikú yá ju ẹ̀sín, èyí ni ó mú un gbé májèlé jẹ, èyí tí ó sọ ọ́ di èró ilé-ìwòsàn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "pa àwọn jagunjagun" ], "incorrect_answers": [ "fa ojú àwọn jagunjagun mọ́ra", "dín inú bíbí rẹ̀ ku", "sọ́ra fún àwọn ìyàwó rẹ̀" ], "best_answer": [ "pa àwọn jagunjagun" ], "type": "Reading comprehension", "question": "ìmọ̀ràn tí a fún Ṣàngó ni pé kí ó\n\nÌtan àbáláyé sọ pé Ọba ni Ṣàngó lóde Ọ̀yọ́ nígbà ayé rẹ̀. Ọmọ ìlú Tápà ti Elérìpe ni Torosi ìyá rẹ̀. Àwọn ìyàwó mẹ́tẹ́ẹ̀ta tí Ṣàngó fẹ́ ni wọ́n di odò lẹ́yìn ikú wọn: Ọyá bínú di odò Ọya; Ọbà di odò Ọbà tí ó la Ìwó kọjá; Ọ̀ṣún sì di odò Ọ̀ṣun tí ó la Òṣogbo kọjá. Alágbára ni Ṣàngó, ó láyà, ó sì lóògùn débi pé ó máa ń yọná lẹ́nu bí inú bá ń bí i. Èyí mú kí ẹ̀ru rẹ̀ máa ba tẹrú-tọmọ lásìkò náà.\n\nBí Ṣàngó ṣe dẹ̀rù jẹ̀jẹ̀ lóde Ọ̀yọ́ tó, Tìmí Àgbàlé àti Gbòńkáà Ẹ̀bìrì tí wọ́n jẹ́ olórí jagunjagun Ọ̀yọ́ nígbà náà kìí bẹ̀rù rẹ̀. Èyí kò sì jẹ́ kí inú Ṣàngó dùn rárá. Ó fọ̀rọ̀ náà lọ Ọya tí ó jẹ́ ààyò rẹ̀ létí. Ọyá sì gbàá nímọ̀ràn láti wá ọ̀nà ti yóò fi yẹjú àwọn méjéèjì.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Béyìíòṣe" ], "incorrect_answers": [ "Ìbòdì", "Arómisá", "Ìlú-ọba" ], "best_answer": [ "Béyìíòṣe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ilú abínibí Bádéjọ ni\n\nỌmọ bíbí ìlú Béyìíòṣe ni Ìṣọ̀lá. Òun àti àbúrò rẹ̀ Fọláhànmí, nìkan ni Bádéjọ, bàbá wọ́n bí. Àgbẹ̀ oníkòkó aládàáńlá ni Bádéjọ. Bọ́látitó, aya rẹ̀ sì jẹ́ oníṣòwò obì. Bádéjọ kò kàwé ṣùgbọ́n ó pinnu láti tọ́ àwọn ọmọ rẹ̀ méjéèjì débi tí wọ́n bá lè kàwé dé láyé, nítorí pé ìya àìkàwé jẹ ẹ́ púpọ̀ nídi òwò tí ó ń ṣe.\n\nLẹ́yìn tí Ìṣọ̀lá parí ìwé mẹ́wàá ní ìlú l̀bòdì ni ó gba ìlú Arómisá lọ láti tẹ̀ síwáiú nínú ẹ̀kọ́ rẹ̀ ní fásitì. Ìlú ọbá ni ó sì ti gba oyè ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ kejì nínú òfin. Ìṣọ̀lá padà sílúu Béyìíròṣe, ó sì di gbajúgbajà agbẹjọ́rò káàkiri agbègbè náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹni a wí fún" ], "incorrect_answers": [ "Ajá tó sínwín kú", "òògùn ìrìndọ̀", "àwa ni ò fura" ], "best_answer": [ "Ẹni a wí fún" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkólé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni\n\nHáà Òyéfèsọ̀! Ibi tí ó wà parí àjò ayé rẹ̀ sì rèé. Gbogbo ẹbí ló bá ọ sọ̀rọ̀ pé ìwọ̀nba là ń jẹ lájá tó sínwín kú Àríkọ́gbọ́n ni irú rẹ̀ jẹ́ fún àwọn òróbìnrin-dórí.\n\nNítorí pé o bá ọlá nílé, ó sọ ará rẹ̀ di àkẹ́ra ọmọ, ó wá ń pààrọ̀ abo bí ẹni pààrọ̀ aṣọ. Èyí tó tílẹ̀ wá burú jù ni pé bí ó bá fẹ́ fẹ́ obìnrin, èwó ni ti l̀yàwó Ọláifá. O kò lóògùn ìrìndò, ò ń jẹ aáyán. Bàbá sọ lọ́jọ́ náà pé òun yóò fi àjùlọ hàn ọ́, àwa ni ò fura. Àjẹ́ ké lánàá, ọmọ kú lónìí, ta ni kò mọ̀ pé àjé àná ló pọmọ jẹ, Ohun tí ó ṣe òkùnfà ikú Òyéfẹ̀sọ̀ nìyí. Ẹyẹ, kú torí èso.\nÀjálù burúkú ni ikú Òyéfẹ̀sọ̀ jẹ́ fún Àjàní àti ẹ̀gbọ́n rẹ̀, Àmọ̀kẹ́. Àtigbọ́ bùkátà l̀yàwọ́ méjì àti ọmọ márún-ún tí olóògbé fi sílẹ̀ wá di ti ìyá òkú àti Àjàní.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ààfin ọba ìlú mi" ], "incorrect_answers": [ "Owó kò níran", "Ìmọ́tótó", "Ayẹyẹ ọjọ́ ìbí mi tí ó kọjá" ], "best_answer": [ "Ààfin ọba ìlú mi" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Orí-ọ̀rọ̀ tí ó jẹ mọ́ àròkọ aṣàpèjúwe ni\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Aṣàpèjúwe" ], "incorrect_answers": [ "Asọ̀tàn", "Aṣàríyànjiyàn", "Ajẹmọ́-ìṣípayá" ], "best_answer": [ "Aṣàpèjúwe" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Irúfẹ́ àròkọ, wó ni \"ọ̀gá ilé-ẹ̀kọ́ mi\" lè jẹ́?\n\nBáyọ̀ àti àwọn àbúrò rè méjèèjì jẹ́ ọmọ òrukàn, kò sí olùrànlọ́wọ́, ṣùgbọ́n wọ́n ní àforítì. Báyọ̀ ni ó gbọ́ bùkátà àtilọ sílé ẹ̀kọ́ ara rẹ̀ àti ìtọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀, ó sì ń ṣiṣẹ́ kárakára. Ó tiraka, ó jáde ìwé mẹ́wàá, ó sì ṣe àṣeyọrí. Èyí mú kí ìjọba fún un ní ẹ̀bùn ẹ̀kọ́ ọ̀fẹ́ láti lọ sí ìlú òyìnbó. Lẹ́yìn ọdún mẹ́fà tí Báyọ̀ kúrò ni Ìtelè lọ sí òke òkun, ó gboyè ìjìnlẹ̀ nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Ó ṣiṣẹ́ díẹ̀ fún ọdún kan láti lè rí owó tí yóò fi padà wálé nítorí àáyún àwọn àbúrò rẹ̀ ń yun ún.\n\nNí kété tí Báyọ̀ padà sí Nàìjíríà, ìlú l̀bàdàn ni ó ríṣẹ́ sí ní ilé-ìwòsàn ńlá kan. Láìpẹ̀ láìjìnà, ó ti di ìlúmọ̀ọ́ká nínú iṣẹ́ ìṣègùn. Lẹ́nu iṣẹ́ yìí ni ó ti ṣe alábàápádé Jọkẹ́, Ọlọ́run sì fi èso-inú mẹ́rin jíǹkín wọn.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "ṣẹ̀tọ́ fún ọmọ" ], "incorrect_answers": [ "ṣe ọjọ́ ìbí\nọmọ ", "kọrin kí ènìyàn" ], "best_answer": [ "ṣẹ̀tọ́ fún ọmọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àwọn òbí pinnu láti máa?\n\nAjírọ́lá àti àwọn àbúrò rẹ̀ pa ẹnu pò láti sé ọjọ́ ìbí fún bàbá wọn. Gbogbo ìlàkàkà bàbá wọn láti ri pé wọ́n di ẹni ayé ń fẹ́ ni ó wú wọn lórí tí wọ́n fi ṣe ẹ̀yẹ yìí fún un. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìránṣẹ́ ni Olóyè Bọ̀sún Owóṣeéní ní ilé iṣẹ́ ìjọba, síbẹ̀ kò fọwọ́ yẹpẹrẹ mú ọ̀rọ̀ ẹ̀kọ́ ọmọ. Bí ó tí ń ṣiṣẹ́ ọba ní Pápákọ̀ náà ni ó ń dáko tí ó sì tún ń gba àjọ.\n\nÀṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, gbogbo ọmọ rẹ̀ ló rí jájẹ. Ajírọ́lá di dọ́kítà, Adébọ́lá tí ó tẹ̀lé e jẹ́ akọ̀wé àgbà ní báǹki, nígbà tí Mọbọ́lárìn ń ṣe iṣẹ́ lọ́yà, Akin àbíkẹ́yìn rẹ̀ sì jẹ́, oníṣòwò pàtàkì.\nLọ́gán ni ìmúrasílè fún ayẹyẹ bẹ̀rẹ̀. Olóyè Ṣubúọlá, mọ́gàjí agbo-ilé bàbá wọn, ni àwọn ọmọ kọ́kọ́ fi ọ̀rọ̀ ayẹyẹ yìí tó létí. Wọ́n sì tún ránṣẹ́ sí Adégbọ́lá, báálẹ̀ Àkùkọ. Ṣé Balógun ìlú Àkùkọ ni Owóṣeéní. Gbogbo ètò bí ayẹyẹ yóò ṣe kẹ́sẹ̀ járí ni wọ́n farabalẹ̀ ṣe. Wọ́n fìwé ìpè ránṣẹ́ sí ẹbí, ará, àtọ̀rẹ́. Wọ́n sì pín bùkátà ayẹyẹ láàárín ará wọn. Nìgbá tí ó yá, ọjọ́ ayẹyẹ kò. Bí wọ́n tí ń sè ni wọ́n ń sọ̀. Ìdajì nínú àwọn obìnrin ilé ti bẹ̀rẹ̀ sí kọrin kí ọlọ́jọ́ ìbí lọ́kan-ò-jọ̀kan. \n\nWọ́n wọ aṣọ àǹkárá tí ó jiná, àwọn ọmọ ilé wọ léèsì aláwọ̀ ewé. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé aago méjì ọ̀sán ni ayẹyẹ yóò bẹ̀rẹ̀, agogo mẹ́wáà àárọ̀ ni àwọn tí a fi ìwé pè ti ń dé láti Èkó, ìbàdàn àti Abẹ́òkúta sí Àkùkọ. Tọmọdé tàgbà lo gbédìí fún àwọn ọkọ̀ bọ̀bìnnì bọ̀bìnnì tí ó wọ̀lú lọ́jọ́ náà. Àwọn ọmọ ọlọ́jọ́ ìbí ṣe bẹbẹ. Ọ̀pọ̀ òbí ló sì tipasẹ̀ ayẹyẹ yìí pinnu láti máa ṣojúṣe wọn bó ti tọ́ àti bó ti yẹ sí ọmọ.\n", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Korobá" ], "incorrect_answers": [ "Pàtẹ́wọ́", "Kọjúsọ́kọ", "Ṣùkú" ], "best_answer": [ "Korobá" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Oríṣi irun dídì wo ni a mẹ́nu bà gbẹ̀yìn nínú àyọkà yìí\n\nÀṣa Yorùbá rẹwà púpọ̀; ó sì jẹ́ ohun ìwúrí fún gbogbo àwọn ọmọ káàárọ̀-ò-jíire láti máa gbé e lárugẹ. Lára àwọn àmúye àṣa Yorùbá ni mímọ Èdè é lò, kí ọmọ Yorùbá sọ̀rọ̀, kí ó sì fa kòmóòkun ọ̀rọ̀ yọ. Ìpèsè oríṣiríṣi oúnjẹ ilẹ̀ Yorùbá, ṣíṣe ara ní ọ̀ṣọ́ àti wíwọ aṣọ tó bá òde mu; gbogbo àwọn ìwọ̀nyí ni Yorùbá fi ń yangàn láwùjọ.\n\nLóde òní, àṣa àjèjì ti gba gbogbo àwọn ohun ìṣẹ̀ǹbáyé wọ̀nyí lọ́wọ́ọ púpọ̀ nínú wa. Ède Gẹ̀ẹ́sì ni púpọ̀ ọmọ Yorùbá ń fọ̀. Gbogbo aṣọ tó buyì kẹ́wà tí ó dáàbò bo gbogbo ògo tí Ọlọ́run fún wa ti ń di ohun ìgbàgbé lọ. Ìhòòhò ni àwọn ọmọ mìíràn ń rìn kiri ìlú!\n\nIrun dídì bíi pàtẹ́wọ́, kọjúsọ́kọ, ìpàkọ́ ẹlẹ́dẹ̀, ṣùkú, korobá àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ tí ó máa ń móge rẹwà ti fẹ́rẹ̀ di àfìsẹ́hìn téégún aláré ń fiṣọ. Àṣà irun jíjó, gbígbé irun àgùntàn lérí ti gbalẹ̀ kan láàárín ọ̀pọ̀ obìnrin, tí ọ̀pọ̀ ọmọkùnrin sì ń dirí bíi elégún Ṣángó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Àṣà Yorùbá ń kú lọ" ], "incorrect_answers": [ "Aṣọ wíwọ̀ lóde òní", "Irun dídì nílẹ̀ Yorùbá", "júṣe ọmọ Yorùbá àtàtà" ], "best_answer": [ "Àṣà Yorùbá ń kú lọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọlé tí ó bá àyọkà yìí mu jùlọ ni\n\nÀṣa Yorùbá rẹwà púpọ̀; ó sì jẹ́ ohun ìwúrí fún gbogbo àwọn ọmọ káàárọ̀-ò-jíire láti máa gbé e lárugẹ. Lára àwọn àmúye àṣa Yorùbá ni mímọ Èdè é lò, kí ọmọ Yorùbá sọ̀rọ̀, kí ó sì fa kòmóòkun ọ̀rọ̀ yọ. Ìpèsè oríṣiríṣi oúnjẹ ilẹ̀ Yorùbá, ṣíṣe ara ní ọ̀ṣọ́ àti wíwọ aṣọ tó bá òde mu; gbogbo àwọn ìwọ̀nyí ni Yorùbá fi ń yangàn láwùjọ.\n\nLóde òní, àṣa àjèjì ti gba gbogbo àwọn ohun ìṣẹ̀ǹbáyé wọ̀nyí lọ́wọ́ọ púpọ̀ nínú wa. Ède Gẹ̀ẹ́sì ni púpọ̀ ọmọ Yorùbá ń fọ̀. Gbogbo aṣọ tó buyì kẹ́wà tí ó dáàbò bo gbogbo ògo tí Ọlọ́run fún wa ti ń di ohun ìgbàgbé lọ. Ìhòòhò ni àwọn ọmọ mìíràn ń rìn kiri ìlú!\n\nIrun dídì bíi pàtẹ́wọ́, kọjúsọ́kọ, ìpàkọ́ ẹlẹ́dẹ̀, ṣùkú, korobá àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ tí ó máa ń móge rẹwà ti fẹ́rẹ̀ di àfìsẹ́hìn téégún aláré ń fiṣọ. Àṣà irun jíjó, gbígbé irun àgùntàn lérí ti gbalẹ̀ kan láàárín ọ̀pọ̀ obìnrin, tí ọ̀pọ̀ ọmọkùnrin sì ń dirí bíi elégún Ṣángó.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Mẹ́rin" ], "incorrect_answers": [ "Ọ̀kan", "Méjì", "Mẹ́ta" ], "best_answer": [ "Mẹ́rin" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Nínú àwọn tí bàbá àgbá sọ̀rọ̀ ìṣítí fún, mélòó ló mókè?\n\n\"Ẹ firun dúdú ṣiṣẹ́.\" Gbólóhún yìí ni bàbá àgbà, Adélabí, máa ń fi ṣí àwọn ọmọọmọ rẹ̀ létí ní gbogbo ìgbà. Ìgbà tí wọ́n bá wá kí i lábúlé Ológo ló máa ń ráyè ṣe èyí. Àyọ̀ká àti Gbénró kọ́kọ́ máa ń kọtí ọ̀gbọn-in sí àwọn ọ̀rọ ìṣítí wọ̀nyí ṣùgbọ́n nígbà tí wọ́n ríi pé àwọn ẹ̀gbọ́n wọn, Ọlá àti Bíọ́dún, tó ń tẹ̀lé ìmọ̀ràn yìí ń mókè nínú ẹ̀kọ́ wọn, ni àwọn náà bá yára fara mọ́ ọ. Síbẹ̀síbẹ̀, Ọláníkẹ̀ẹ́ ní tirẹ̀ kò já gbogbo rẹ̀ kúnra.\n\nNítorí ìdí èyí, kò wá yani lẹ́nu pé nígbà tí wọ́n dàgbà tán, gbogbo àwọn tó tẹ̀lé ọ̀rọ ìṣítí bàbá àgbà ló mókè: wọ́n di akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ ní ẹ̀ka iṣẹ́ tí wọ́n yàn Iáàyò; wọ́n wá là, tí wọ́n sì lu. Ọláníkẹ̀ẹ́ ni tirẹ̀ wá gúnlẹ̀ sí Ọjàaba níbi tó ti ń gbàárù.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ẹgbẹ́ olóṣèlú méjì ló wà" ], "incorrect_answers": [ "Ańbàlí ni ilé rẹ̀ jó", "Adélàjà ni ẹ̀gbọ́n Adéyọ̀mi", "Ọba pín ẹgbẹ́ sí méjì" ], "best_answer": [ "Ẹgbẹ́ olóṣèlú méjì ló wà" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Èwo ni òótọ?\n\nÀwọn ọ̀dọ́ inú ẹgbẹ́ oníràwọ̀ kò ṣe ìpàdé ní gbọ̀ngán ìlú lọ́sàn-án mọ́. Òròoru niwọ́n ń ṣe ìpàdé bòńkẹ́lẹ́ ní ìdíkọ̀ èrò ní Ajé báyìí. Bọ̀sún ní olórí wọn. Adélàjà ni àwọn ọ̀dọ́ fẹ́ fà kalẹ̀ láti bá Bọ́lájí du ipò gómìnà nínú ìdìbò tó ń bọ̀. Àdùké faramọ́-ọn kí ẹgbẹ́ fa ọkọ òun sílẹ̀ ṣùgbọ́n ìyàwó báálé rẹ̀ kejì ni kí ọkọ wọn yọwọ́ nínú ọ̀rọ̀ òṣèlú. Àlàké so pé ní ìdúnta ni àwọn kan rán jàǹdùkú láti jó ilé àwọn tí ó wà ní Adágbó, ìlú ìyá ọkọ òun. Inú Adélàjà kò dùn sí ìmọ̀ràn aya rẹ̀ rárá. Ó ní kò lè fi juujuu bo òun lójú nítorí Bọ́lájí tí ó jẹ́ mọ̀lẹ́bí rẹ̀. Ṣé Àníkẹ́ tí ó dèjè lé Àlàkẹ́ lórí ni ẹ̀gbọ́n Bọ́lájí.\n\nÀwọn àgbààgbà inú ẹgbẹ́ kò fẹ́ kí Adélàjà gbé àpótí fún ipò gómìnà. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn ló mọ̀ pé ó kówó jẹ níbí iṣẹ́ ọlọ́pàá kí wọ́n tó fẹ̀yìn rẹ̀ tì. Àwọn àgbà wá fẹ́ kí Ògúnyè ti ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin fà kalẹ̀ bá Bọ́lájí díje. Èyí ló fàá tí àwọn àgbà àti àwọn ọ̀dọ́ fi ń forí gbárí. Ọwọ́ Alájé kò sì ká ọ̀rọ̀ yìí. Àwọn ọ̀dọ́ sì ti já òwú dí etí, a á lo Adébáyò kó ran wọn mọ. Ọ̀rọ̀ yìí ti pín ẹgbẹ́ Oníràwọ̀ sí méjì, inú fùù, ẹ̀dọ̀ fùù ni gbogbo ẹgbẹ́ wà báyìí. Ìpòlongo ìbò ń lọ lọ́wọ́ lásìkò tí ọ̀rọ̀ Bọ́lájí àti Wàlé fẹ́ di iṣu a-tà-yàn-àn-yàn-àn. Ọbàkan Adélàjà ni Wálé tí ó jẹ́ ìgbákèjì olùdíje fún ipò gómìnà nínú ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin. Wálé náà ti fẹ̀yìn tì lẹ́nu iṣẹ́ ṣójà láì ní àbàwọ́n kankan. Òwò kòkó ni Bọ́lájí ń ṣe l'Ékòó báyìí bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé òun náà ti ṣiṣẹ́ ọba rí. \n\nÓ bínú kọ̀wẹ́ fiṣẹ́ sílẹ̀ nítorí owó ọ̀yà tasore tí àwọn òṣìṣẹ́ ń gbà nígbà náà. Akùtupu hù lọ́jọ́ tí Bọ́lájí àti Wále pólongo ìbò dé Ajé. Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjèèjì fi ìjá pẹ̀ẹ̀ta bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin ti múra ìjà sílẹ̀ tẹ́lẹ̀. Àbá Onírù ni Adélàjà lọ fara pamọ́ sí. Ọ̀gbọ́n àyínìke ni Adégòkè fi pòórá níbi rògbòdìyàn náà. Ènìyàn méjọ̀ ló bá ìṣẹ̀lẹ̀ náà rìn. Ańbàlì, akọ̀wé ẹgbẹ́ Ẹlẹ́ṣin-pẹ̀lú Adéyọ̀mí àbíkẹ́yìn Adélàjà wà lára àwọn tí wọ́n fi orí wọn fọ́ àgbọn rògbòdìyàn náà.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tájù" ], "incorrect_answers": [ "Ṣínà", "Babaláwo", "Adékàńńbí" ], "best_answer": [ "Tájù" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni ọ̀rẹ́ Ọdẹ́wálé?\n\nKò sí iṣẹ́ tí Ọdẹ́wálé, bàbá Ṣínà, kò lè ṣe. Bí ó tí ń dáko, ló ń dẹ̀gbẹ́ bẹ́ẹ̀ náà ló sì ń ṣe iṣẹ́ káràkátà. Síbẹ̀, ó kàn ń ṣiṣẹ́ bí erin ni, ìjẹ èlíírí ló ń jẹ! Àwọn ọ̀rẹ́ rẹ̀, Tájù, Níyì àti Délé kò tilẹ̀ béèrè rẹ̀ mọ́.\n\nÌdí nìyí tí bàbá rẹ̀, Adékàńńbí, ṣe fééjì kẹ́ẹ̀ta tó gboko àwo lọ láti wádìí ohun tí òun lè ṣe kí ọmọ rẹ̀ lè lu àlùyọ. Babaláwo ló wá ṣí aṣọ lójú eégún nípa ohun tí ó fa sábàbí wàhálà tó ń bá Ọdẹ́wálé fínra. Gbogbo ohun tí babaláwo kà fún un bí ètùtù ni ó ṣe. Ohun gbogbo bẹ̀rẹ̀ sí dọ́gba fún Ọdẹ́wálé, ó sì bẹ̀rẹ̀ sí lù àlùyọ, ọwọ́ rẹ̀ wá tẹ́nu.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "sọ́" ], "incorrect_answers": [ "pa", "yọ", "nà" ], "best_answer": [ "sọ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ọ̀rọ̀ mìíràn fún 'dọdẹ' nínú àyọkà yìí ni\n\nÀgbẹ̀ pàtàkì ni Oyèjídé ní agbègbè ìbọ́ṣẹ́. Kì í gbin kòkó, bẹ́ẹ̀ ni kì í gbin ọ̀gẹ̀dẹ̀. Ohun tí ó fi ta àwọn ẹgbẹ́ rẹ̀ yọ ni oko àlọ̀ tí ó ń dá. A máa tó ẹgbàá mẹ́rin. Ó máa ń gbin ewùrà díè ṣùgbọ́n èsúrú kì í pọ̀ púpọ̀. Yàtọ̀ si pé ó jé àgbẹ̀, ó tún gbówọ́. Lára àwọn tí ó bà a pààlà ni Àdìsá, Dérìn. Àrẹ̀mú àti Sùúrù. Ọ̀gbìn àgbàdo ni ti Àdìsá, Dérìn a máa dáko rodo; Àrẹ̀mú àti Sùúrù sì gbádùn gbágùúdá àti ilá ní tiwọn.\n\nOlè a máa jà púpọ̀ ní agbègbè yìí. Púpọ̀ nínú àwọn àgbẹ̀ l̀bọ́ṣẹ ti dọdẹ àwọn olè náà títí ṣùgbọ́n pàbó ló já sí. Ọjọó tí ọwọ́ pálábá olè kan máa ségi, oko Oyèjídé ni ó lọ. Lẹ́yìn tí ó tí palẹ̀ oko mọ́ láàjìn, ó gbé ẹrù; ó fẹ́ máa lọ. Bí ó ti gbé ẹrù karí́ ni ó bẹ̀rẹ̀ sí pòòyì lójú kan náà, bẹ́ẹ̀ ni ẹrù kò ṣée sọ̀. Ibẹ̀ ni ilè mọ bá olórò tí àwọn olóko dé bá a; wọ́n sì mú un lọ sí ilé baálẹ̀.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "l̀rọ̀lẹ́" ], "incorrect_answers": [ "Àárọ̀", "Òru", "Ọ̀sán" ], "best_answer": [ "l̀rọ̀lẹ́" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àsìkò wó ni ìrìn àjò bèrè?\n\nLẹ́yìn tí Kọ́lá àti Jèrùgbé ti fi ara mọ́ àwọn ènìyàn wọn fún ìgbà díẹ̀, wọ́n mú ṣòkòtò bọ́ láti lọ pe ẹni tí yóò fi irun ajá ṣe òògùn owó fún wọn. Iṣẹ́ onítibí ni láti ṣe ẹ̀dà. Ibi tí ó ń gbé jìnnà sí Ẹrè. Kò sí ọ̀nà méjì tí ó dé ìlú náà jù ojú omi lọ lásìkò tí à ń sọ̀rọ̀ rẹ̀ yìí. Ọkọ̀ ojú omi niwọn ní láti dé ibẹ̀. Níwọ̀n ìgbà tí ó sì jẹ́ ọ̀pá àti òbèlè niwọn fi ń wa ọkọ̀, ó gbà wọ́n ní àkókò díẹ̀. Kọ́lá rọ ìyá rẹ̀ láti fún un ní owó díẹ̀ tí ó nílò fún ìrìn àjò yìí.\n\nÒòrùn ti wọ̀ kí àwọn ènìyàn yìí tó 'mú ọ̀nà wọn pọ̀n. Wọ́n jẹun jẹun yó, wọ́n sì gbé àtùpà amọ̀, okùn, àṣọ àti ọ̀pá sínú ọkọ̀ láti fi ta ìgbòkùn. Ọkọ̀ kékeré tí l̀yá Akin fi máa ń ra ẹja ni wọ́n wọ̀. Akin jókòó sí ẹ̀yìn, Kọ́lá wà ní iwájú. Àyìndé sì lé téé sí orí tẹ́ba ní àárin. Kí wọ́n tó wo ọkọ̀ rẹ̀. Títí fi àdúrà sin Akin àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀. Àyìndé kò wọ ọkọ̀ rí bẹ́ẹ̀ ni kò mọ̀ ọ́n wẹ̀, kò lè mòòkùn nínú omi kí á má sọ nípa odò ńlá tí ó na ìyẹ́ láti ìsálú dé Ẹrẹ̀, ṣùgbọ́n kò jáyà. Ọ̀kan rẹ̀ balẹ̀ pé bí ó bá di bákan, àwọn ọ̀rẹ́ òun yóò gba òun là. llẹ̀ ti ṣú kí ọkọ̀ tó kúrò ní èbúté, Akin ni ó sì ń darí ọkọ̀. Iwájú ọkọ̀ niwọ́n gbé àtùpà sí láti máa ríran. Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìbùsọ̀ mẹ́tàlá, wọ́n yà sí èbúté Ṣabọ́jọ láti sùn.\n\nNígbà tí ilẹ̀ mọ́, gbogbo ilẹ̀ ni ó kún fún yànmùyánmú, wọ́n ti yó, agbèdu wọn pọ́n dòmùdòmù bí ẹ̀yìn ìmọ̀kọ̀. Gbogbo ará àwọn arìnrìn-àjò wá rí pàtipàti. Wọ́n tu ọkọ̀ títí tí ilẹ̀ fi ṣú ní ọjọ́ kejì, ṣùgbọ́n wọ́n dé ibi tí wọ́n ń lọ. Wọ́n ìbá tẹ̀síwájú ṣùgbọ́n epotó wà nínú fìtílà ti gbẹ. Èyí ló mú kí wọ́n ó tún sún bèbè odò Sanjọ́.Àkùkọ kò ì kọ ṣùgbọ́n òyẹ̀ ti là nígbà tí wọ́n mú ọ̀nà pọ̀n. Kí òòrùn tó yọ, wọ́n ti gúnlẹ̀ sí èbúté Táǹńwá níbi tí Sòǹdókò ń gbé.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Èrè títọ́ ọmọ" ], "incorrect_answers": [ "Awẹ̀jẹ̀-wẹ̀mu", "Ọjọ́-ìbí", "ìlú Ọlá" ], "best_answer": [ "Èrè títọ́ ọmọ" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àyọkà yìí mu jù ni [MASK]\n\nÌlú Ọlá ni Ọláolú ń gbé; ibẹ̀ ló sì bí gbogbo ọmọ rẹ̀ sí. Gbogbo àwọn ọmọ wọ̀nyi ló kàwé dáadáa. Àwọn tí ó ti kẹ́kọ̀ọ́ jáde ni Tìjání tí ó jẹ́ akọ-níwájú-adájọ́. Bọ́lá ni adarí ilé iṣẹ́ mádàámidófò kan ní Sọ́bẹ. Lọ́ládé sì ni ọ̀gá àgbà pátápátá ní ilé-ìwòsàn ìjọba ni Àpà. Dáramájà, àkọ́ṣẹ́- igi Ọáolú, ni gííwá ilé okòwò kátàkárà ní ara rẹ̀ ni Sohó. Rẹ̀mí tíí ṣe abígbẹ̀yìn, nìkan ló kù ní ilé-ẹ̀kọ́ gbogbonìṣe ní Abraka. Dáramájà wòye pé ó yẹ kí àwọn yẹ́ bàbá àwọn sí fún iṣẹ́ takuntakun tí ó ṣe lórí ọmọ. Wọ́n fẹnu kò láti fi ayẹyẹ ọjọ́-ìbí yẹ bàbá sí.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìkíni ìbẹ̀rẹ̀" ], "incorrect_answers": [ "Àdìrẹ́sì akọlẹ́tà", "Àkọ́lé lẹ́tà", "Orúkọ" ], "best_answer": [ "Ìkíni ìbẹ̀rẹ̀" ], "type": "Reading comprehension", "question": "[MASK] máa ń jẹ́ ìgbésẹ̀ kẹ́ta nínú lẹ́tà àìgbagbẹ̀fẹ̀\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Ìgbéyàwó kan" ], "incorrect_answers": [ "Ìsìnrú ìlú", "Ìdílé Akinadé", "Gbígba ọmọ tọ́" ], "best_answer": [ "Ìgbéyàwó kan" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Àkọ́lé tí ó bá àoykà yìí mu jùlọ ni\n\n\"Akọ ni ògìdán ń bí' lọ̀rọ̀ Akinadé àti Tọ́lání, aya rẹ̀. Tádé Dáúdù, Tọ́ba, Táyọ̀ àti Tolú sì tẹ̀lé e ní ṣíṣẹ̀-ǹ-tẹ̀lé. Títíláyọ̀ tí ó di ìyàwó Tádé nìkan ni àwọn òbí tirẹ̀ bí. Kí ó má jẹ òun nìkan nínú ilé, ló mú kí àwọn òbi rẹ̀ gba Gbádébọ̀ àti Kíkẹ́lọmọ tí wọ́n jẹ́ ọmọ àbúrò bàbá rẹ̀ sọ́dọ̀.\nÀbújá ni Tádé àti Títílayọ̀ ti pàdé nih àsìkò tí wọ́n lọ sin ilẹ̀ bàbá wọn. Bí eré, bí àwàdà, ọ̀rọ ìfẹ́ gbilẹ̀ láàárín wọn. Lẹ́yìn oṣù keje tí wọ́n pàdé, wọ́n pinnu láti fẹ́ ara wọn.\n\nTádé mú, Títílayọ̀ lọ sí ìlú rẹ̀, Òkeehò, láti lọ ṣàfihàn Títílayọ̀, olólùfẹ́ rẹ̀ fún àwọn òbí rẹ̀. Inú Tádé dùn pé àwọn òbí òun kò rí àbùkù lára àfẹ́sọ́nà òun. Tọwọ́-tẹsẹ̀ ni àwọn òbí Títílayọ̀ náà\nfi gba Tádé gẹ́gẹ́ bíi àfẹ́sọ́nà ọmọ wọn. Ọmọ Ọ̀fà, tí ó tún tan mọ́ Òró ni Títílayọ̀, Ọ̀fà ni wọ́n sì ti ṣe mọ̀-mí-n-mọ̀-ọ́. Oṣù kẹta lẹ́yìn èyí ni wọ́n ṣe ìgbéyàwó alárinrin. Gbogbo àwọn àbúrò Tádé ni ó péjọ síbẹ̀. Títílayọ̀ kò mú oṣù náà jẹ. Oṣù kẹsàn-án gééré lẹ́yìn ìgbéyàwó ni Títíayọ̀ bí ọmọkùnrin kan.", "source": "", "category": "" }, { "correct_answers": [ "Tóórẹra" ], "incorrect_answers": [ "Adáhunṣe", "Ààfáà", "Alágẹmọ" ], "best_answer": [ "Tóórẹra" ], "type": "Reading comprehension", "question": "Ta ni àgàn nígbà kan rí?\n\nỌjọ́ kan ṣoṣo òjò a máa borí ọ̀dá. Láìpé Ajéwọlé gbàgbé pé ìgbà kan wà rí tí Tóórẹra ìyàwó òun jẹ́ àgàn tí ó ń fọwọ́ osùn nu ògiri gbígbẹ, tí o ń rọ́mọ lẹ́yìn adìe, tí ó bú puru sẹ́kún, tí àwọn ń fojoojúmọ́ ṣèránún ọmọ. Nígbà tí ó yá ọmọ wá pọ̀ lọ́ọ̀dẹ̀ rẹ̀ ọ̀rọ̀ rẹ̀ gbogbo sì dayọ̀. Ó ti kúrò nínú ò-lóńjẹ-nílé-fi-túlààsì-gbààwẹ̀. Kó máa rù hangogo bí alágẹmọ mọ́. Kó sì máa mì tíẹ́tíẹ́ bí ọlọ́kùnrùn mọ́. Ó kúrò nínú à-ń-mu-hàntúrú, à-ń-ya-ojúlé ààfáà àti adáhunṣe kiri. Adùn sì wá gbẹ̀yìn ewúro fún un.", "source": "", "category": "" } ]