text: مانموهان سينگ، نخست وزير هند و پرويز مشرف، رئيس جمهور پاکستان پس از امضای بيانيه مشترکی که در پی مذاکرات صلح در دهلی، پايتخت هند، امضا شد اظهار نظر می کردند. آنها به منظور حل مناقشه ديرينه کشمير، همچنين با افزايش مبادلات تجاری ميان دو کشور و تقويت ارتباطات ترابری ميان نيمه هندی کشمير و نيمه پاکستانی آن موافقت کرده اند. اين دو قدرت اتمی جنوب آسيا فرآيند صلح را در ماه ژانويه سال گذشته آغاز کردند. پرزيدنت مشرف که روز شنبه وارد هند شده بود، در روز دوشنبه اين کشور را به مقصد فيليپين ترک کرد. مقام های هندی و پاکستانی برای تنظيم متن نهايی بيانيه مشترک خود تا آخرين ساعات يکشنبه مشغول گفتگو بودند. دو طرف در اين بيانيه قول دادند اجازه ندهند حملات پيکارجويان فرآيند صلح را مختل کند. مانموهان سينگ گفت: "ما کاملا آگاهيم که بهبود فضای حاکم بر روابط ما و آرزوی قوی مردمان دو کشور برای صلح پايدار، فرصتی تاريخی در اختيار ما گذاشته است." پيشتر، پرويز مشرف گفت که سطح موفقيت گفتگوها از انتظارات او فراتر رفته است. وی گفت که مناقشه کشمير بايد به شيوه ای دوستانه و با حسن نيست حل شود. اما وی افزود که خط فعلی کنترل کشمير که آن منطقه را دو قسمت می کند به عنوان راه حل نهايی مناقشه قابل پذيرش نيست. هند و پاکستان تاکنون دو بار بر سر مساله کشمير، که هر مدعی آن هستند، وارد جنگ شده اند. آقای مشرف روز دوشنبه گفت که توسل به نيروی نظامی برای حل مناقشه "ديگر جزو گزينه ها نيست." وی افزود: "جهان، به خصوص از 11 سپتامبر به اين سو، تغيير کرده است." اين نخستين سفر پرويز مشرف به هند پس از نشست ناکام سران دو کشور در سال 2001 بود. سفر او در پی مذاکرات يکساله برای صلح صورت می گرفت. در نتيجه اين مذاکرات و بهبود روابط دوجانبه، هفته گذشته برای نخستين بار ظرف تقريبا 60 سال، چند اتوبوس از ناحيه کشمير هند عازم کشمير پاکستان و از کشمير پاکستان وارد کشمير هند شدند. آقای مشرف روز يکشنبه همچنين با رهبران جدايی طلب ناحيه هندی کشمير ديدار کرد. ميرويس عمر فاروق، رهبر جدايی طلبان پس از اين ديدار به خبرنگاران گفت: "ما از اين تدابير حمايت می کنيم، اما معتقديم که اين فرآيند ناقص است." جدايی طلبان گفته اند که می خواهند بخشی از فرآيند صلح باشند. گروه های ستيزه جوی کشميری که با حاکميت هند می جنگند، پرزيدنت مشرف را به خيانت به مسلمانان کشمير متهم کرده اند. خدمات رهبران دو رقيب هسته ای جنوب آسيا، هند و پاکستان، گفته اند که فرآيند صلح ميان آنها "برگشت ناپذير" است.