Nínú ìpè kan lẹ́yìn ìgbà náà, wọ́n sọ fún aṣojú iléeṣẹ́ BlaBlaCar pé ètò náà ti yí padà, pé àwọn á máa ṣe ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ pẹ̀lú àwọn oníbàáràa wọn dípò wọn.
Nítorí kò sí nǹkan tí ọkùnrin ò lè ṣe láì nááni nígbà tí nǹkan tó tàsé bá ṣẹlẹ̀.
Bí i kó pariwo. Kí ó kígbe mọ́ ẹ?
Tí ó ń lé e lọ sọ́nà etí odò Akókurà, tí ó bẹ̀ẹ́ pé kí ó padà, tí ó ń bẹ́ẹ̀ kí ó tó di wí pé ó kọjá odò náà.
Èṣúńiyì mọ̀ iṣẹ́ rẹ̀ dunjú. Màmá tirí bí ó ṣe yanjú irú ìṣòro bẹ́ẹ̀ mẹ́ta ní abúlé .…
Làbákẹ́ wo ọkùnrin náà. Ojú rẹ̀ ti gán-án-ní nọ́mbà ọkọ̀ náà.
Ohun tí a kọ sí ojú pátákó: "Gbé Ìgbésẹ̀ kí o sì kọ àjọ̀dún Òyìnbó" àti "Ṣe ìgbélárugẹ àṣà ìbílẹ̀, kọ àjọ̀dún Òyìnbó".
Bákan náà ni Omarah gbóríyìn fún iléeṣẹ́ eré orí ìtàgé Nollywood ti Nàìjíríà.
Ìrò olóòtú ìwé ìròyìn Punch pe ìhùwàsíi Buhari gẹ́gẹ́ bíi ti apàṣẹ-wàá àti pé ìwà náà lè fa rògbòdìyàn-an ti òfin:
Àwọn elétò náà sọ pé ó "nírú ẹ̀yà" tí àwọn olugbọ́ àwọn ń fẹ́.
Òkúta inú òkun Buccoo Reef tí o gbajúmọ̀ bí ìṣáná ẹlẹ́ta tí àwọn arìnrìn-àjò afẹ́ máa ń wọ́ tùùrùtù níbẹ̀ náà kò gbẹ́yìn.
Ó tí mọ́ ọn lára.
Ara rẹ̀ yá gágá, inú rẹ̀ dùn láti ṣe alábàpàdé àwọn ọ̀rẹ́ tí ó wá láti ilẹ̀ẹ rẹ̀, bẹ́ẹ̀ ló mọ̀ pé ó lé sọ èdè Tibet.
Bí ẹjá bá sì tán lómi, iṣẹ́ bọ́ lọ́wọ́ àwọn apẹja nìyẹn.
Ajà-fún-ẹ̀tọ́-ọmọnìyàn yìí ń jáde lábẹ́ àsíá African Action Congress.
Làbákẹ́ pa ilẹ̀kụ̀n ìyẹ̀wù náà dé jẹ́jẹ́ lèyín rẹ̀, ẹ̀rín músẹ́ tó múnúdùn ni ọ̀rẹ́ rẹ̀, olùgbàlejò ìyèwù náà fi pàdé rẹ̀.
Lọ́jọ́ 15 oṣù Ọ̀wàrà, akọ̀ròyin Guinea Bhiye Bary kọ:
Ọgbà oníṣègùn náà wà níbí i máìĺì márùn-ún sí Abúlé Àgé, tí a dátẹ̀ sínú igbó kìjikìji. Ọgbà náà fẹjú, ó sì wá lórí sarè ilẹ̀ mẹ́rin tí á fi ògiri gíga tí wọn fi sìmẹ́ǹtì rẹ́ yípo rẹ̀, tí wọ́n sì to ìgò àfọ́kù àti wáyà fẹ́léfẹ́lẹ́ sí i.
Ọpọ́n èdè Yorùbá yóò sún síwájú bí àwọn tó ń fọ èdè náà bá lọ́wọ́ sí ìdàgbàsókè rẹ̀; ìlò rẹ̀ nínú iṣẹ́ ìkọ̀ròyìn pọn dandan ní ìbámu pẹ̀lú bí ayé ṣe ń lu jára wọn bí ajere lóde òní.
Kolibri jẹ́ iṣẹ́ àìrídìmú tí a lè ṣàgbékalẹ̀ rẹ̀ si orí ọ̀pọ̀ ohun èlò ẹ̀rọ-ayárabíàṣá láì nílò ìṣàsopọ̀ ẹ̀rọ-ayélujára.
Ìfòfinlíle mú àtakò
À ń já ìbàǹtẹ́ ẹ̀ lẹ́yìn, ó ń já tará iwájú.
Ọjọ́ yìí, tún jẹ́ àyájọ́ ọjọ́ tí orílẹ̀-èdè Mauritania gba òmìnira lọ́wọ́ France ní ọdún 1960, lé góńgó sọ́kàn àwọn ọmọ orílẹ̀-èdè Mauritania kan tí wọ́n ń wá ìdájọ́ òdodo fún ìpakúpa tí wọ́n pa àwọn ọkùnrin 28 yìí, tí gbogbo wọn sì jẹ́ aláwọ̀ dúdú.
Ẹni à bá tà ká fowóo rẹ̀ ra èbù: ó ní èlé òún kó ọ̀ọ́dúnrún.
Dídọ̀gba abo atakọ
Màmá! Ó wọ inú ilé – tí Èṣùníyì sì tẹ̀lé e.
Kódà ní orílẹ̀-èdè yìí níbi tí a wà báyìí, òótọ́ ni.
Àì-lápá làdá ò mú; bí a bá lápá, ọmọ owú too gégi.
Bí iye àwọn tí ó ti kó àrùn yìí ṣe ń pọ̀ káàkiri Orílẹ̀-èdè China, àwọn òṣìṣẹ́ elétò ìlera ti wà digbí, tí wọ́n sì tún kóná mọ́ ètò ìlera tí kò sùwábọ̀ tó fún ìtọ́jú àwọn ọ̀kẹ́ àìmọye arúgbó tó kún ìlú.
Ilé ìwòsàn tí wọ́n ti ń ṣètọ́ jú àwọn alárùn ọpọlọ kán wà ní òpin ìlú - ní ìdojúkọ ìlà-oòrùn - ilé ọlọ́dà funfun lórí òkè.
Ohun tí Keyamo fẹ́ ṣe ni láti fi hàn wípé ìṣàkóso ìjọba Buhari ti gbé ìgbésẹ̀ àtúnṣe sí àwọn ọ̀nà ọkọ̀ọ ojú irin tí ìjọba àná pa tì.
Ẹ wòye ara yín, tí o bá lè ṣe bẹ́ẹ̀, o jẹ́ ọ̀dọ́bìnrin nílẹ̀ Adúláwọ̀, ò ń lọ sí ilé-ìwòsàn tàbí ààyè-ìtọ́jú.
Àwọn ènìyàn ń f’ẹ̀sùn kan àwọn ẹlẹyẹ fún iṣẹ́-ibi ọwọ́ọ wọn: ikú ènìyàn tàbí ẹranko, ọ̀dá òjò, àìso jìngbìnnì irúgbìn, àti bẹ́èbẹ́è lọ.
Ní gbẹ̀yìn gbẹ́yín, ó dé ọ̀dọ̀ àwọn awakọ̀ ọkọ̀ akẹ́rù náà.
Á kọ́ bí yóò ti ṣe mọ rírì ọ̀rọ̀ mi nísinsìnyí tí ó ti ń kó sí páńpẹ́ rẹ̀.
Ìgbàkigbà tí wọ́n bá pàdé, ọ̀rọ̀ wọn máa ń dà bíi òwe “Àáyáà ti Ògúngbè”, ọdẹ ni Ògúngbè, ó gẹ̀gùn sílẹ̀ de àáyá.
Lọ́jọ́ kejì, nígbà tí ó lajú sáyé, ó bẹ̀rẹ̀ síí gbẹ́lẹ̀ pẹ̀lú ọwọ́ọ rẹ̀ nìkan láì lo ìtúlẹ̀.
Ó wo ìyá rẹ̀ díẹ̀, ó sì tún yíjú sí tábìlì ibi tí oúnjẹ wà ó jọ wí pé kò ì tí ì pinnu èyí tó fẹ́ ṣe…. Kò sí ìdí fún un láti kánjú ní ti Màmá.
Ajá rí epo kò lá; ìyáa rẹ̀ẹ́ ṣu ihá bí?
Báwo ni yóò ṣe ṣe é ṣe, láti máa fi gbogbo ọ̀rọ̀ yìí pamọ́ fún Làbákẹ́?
Ó jọ àsìkò tí ó yẹ láti bá Àlàmú sọ̀rọ̀. Láti bi í ní àwọn ìbéèrè díẹ̀, àsìkò tí ó dára jù láti fún un ní ìdánilẹ́kọ̀ọ́ abẹ́lé tó péye.
Àfàìmọ̀ kí Àlàmú má fi ṣe yẹ̀yẹ́ tàbí kí ó kàn kúrò níwájú rẹ̀, tàbí kí ó tilẹ̀ ki eré mọ́lẹ̀.
“Bẹ́ẹ̀ni. Ọbẹ̀ ni Màmá… Ọbẹ̀ tó dára. Kí ló kù?”,
Ṣùgbọ́n nísinyìí a ní àwọn ànfàní láti gberawa lẹ́yìn ní àwọn ọ̀nà tí a kò lè ṣe tẹ́lẹ̀.
Ṣàyẹ̀wò bóyá o ṣàtẹ̀wọlé àmì bí ó ṣe tọ́
Ó tún bẹ̀rẹ̀ ẹ̀rín tí ó máa ń rín yẹn, sí ara rẹ̀, gbohùn-gbohùn ilé sì ń gba ohùn rẹ̀, ariwo rẹ̀ yìí sì ń da àwọn aládùúgbò wọn láàmú.
Sùgbọ́n yóò padà nípa ọ̀tọ̀ lára mi.
Ṣàfikún tí ó bágbà mu sórí Kolibri láti rí àwọn ohun àmúlò
Àwọn tí ó ṣì ń dúró ti di ẹgẹrẹmìtì, èyí á mú kí àwọn kan ó máa lọ (ṣe ayédèrú ìwé láti) gbẹ́sẹ̀ lé ilé wọ̀nyí.
Òpin okùn náàrè é! Ṣè bí wọ́n máa ń sọ pé okùn ìfẹ́ tó so ọkọ àti ìyàwó pọ̀ yió sì le?
Ìgbìyànjú láti so pọ̀ mọ́ apèsè…
Bẹ́ẹ̀ ni,  Làbákẹ́ láti fi lé ìbànújẹ́ kúrò.
Ó gbé nǹkan àjèjì náà sí orí àga ìgbénǹkanlé, ó sì tan ẹ̀rọ àmóhùnmáwòrán, kàyéfì ló jẹ́ fún un, ohun tí ó gbé sórí àga di àwátì.
Ìkànnì tí kò sí lákàálẹ̀
Ní ìṣẹ́ju àáyá kan, àwòrán alága àwọn ẹgbẹ́ awakọ̀ wá sí ọkàn Làbákẹ́ – ó lára, ó níkùn agbè, ó ń rẹ́rìn-ín músẹ́, ó sì ń juwọ́ tayọ̀ tayọ̀ sí awakọ̀ ọkọ̀-akẹ́rù náà.
Fún àpẹẹrẹ, wọ́n gbẹ́ kòtò sínú iyẹ̀pẹ̀, wọ́n sì rì wá mọ́lẹ̀ dé ibi ọrùn, orí wa ò ṣe é yí, ojú wa sì wà ní ìhà oòrùn.
Gbogbo bí Làbákẹ́ ṣe ń siṣẹ́ ilé, màmá ń fi ìwò ìyọnu lé e ká, wọ ilé ìgbọ̀nsẹ̀, wọ balùwẹ̀, wọ ilé ìdáná, àti parí parí ẹ̀, lọ sínú yàrá rẹ̀, níbi tí wíwò màmá dè é mọ́!
Lo àtẹìjúwe àjúmọ̀ṣe náà láti túmọ̀ ìparadà tí ó tọ́
Onímọ̀ nípa àjọṣepọ̀ ènìyàn láwùjọ ni mí, mo dẹ̀ tún jẹ ìyá àwọn ọmọdébìnrin méjì.
Akẹ́kọ̀ọ́bìnrin tí ó bá lóyún kì í padà sí ilé ìwé pàápàá tí ó bá bímọ tán.
Bákannáà ni ó rí fún orin wa àti ohun tí ó rọ̀ mọ́, Ska, Mento, Rock Steady, Reggae àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Ọmọ bíbíi Zanzibar, tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ọ DCMA nígbà kan rí, tí ó jẹ́ olùkọ́ni ní iléèwé kan náà báyìí, Amina Omar Juma tòun ti ìlú mọ̀ọ́ká ẹgbẹ́ akọrin rẹ̀, tí ó ń "fi àṣà ìró orin ìbílẹ̀ " taarab papọ̀ mọ́ ti ìgbàlódélonígbàńlò kọrin, ìyẹn "Siti àti Ẹgbẹ́ ", ṣẹ̀ṣẹ̀ padà wọ̀lú láti ìrìnàjò orin kíkọ kan ní orílẹ̀-èdèe South Africa.
Olúṣẹ́gun Ọbásanjọ́, Ààrẹ àná orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Ó fún imú rẹ̀, omi jáde lójú rẹ̀, etí rẹ̀ di fún ìsẹ́jú kan.
Ó jẹ ṣónṣó ayọ̀ rẹ̀, irú ìgbà ayọ̀ bẹ́ẹ̀ ò padà dè bá Màmá mọ́. Ilé ayé jẹ́ ṣẹkẹ́ṣẹkẹ̀ ìyà gígùn kan. Tí kò lópin.
Ó fi ipá gba agbára lọ́wọ́ NJC tí ó ní àṣẹ ní abẹ́ òfin láti sọ bóyá kí a rọ adájọ́ tàbí aṣojú-ṣòfin (ilé ìgbìmọ̀ àgbà) ní oyè, tí yóò sì fi ohùn sí irúfẹ́ ìgbésẹ̀ náà.
Ọ̀kan nínú àwọn ìbéèrè abẹ́ rẹ̀ tọ́ka sí “Fırtınadayım, (mo wà nínú ìjì), orin olórin tàka-n-súfèé kan Mabel Matiz tí í ṣe LGBTQ “Fırtınadayım” (“I am in the storm”):
Akọ̀wé ìṣirò owó ti pe Àlàmú , ó sì na wọ́ ìwé pélébé tí ó kọ owó tí ó ṣẹ́kù fún un sí.
Ní Cape Verde, agbègbè erékùṣù tí ó ní èèyàn tó tó ẹgbẹ̀rún 560, tí idà 57 wọn ń lo ẹ̀rọ-ayélujára, ìyẹn gẹ́gẹ́ bí ìwádìí tí Ilé Ìfowópamọ́ Àgbáyé ṣe ní ọdún 2017 ti ṣe fi hàn.
Ẹ̀yin obìnrin léwu gan an. Gbogbo yín lẹ dùn ún rí tẹ́ ẹ rẹwà. ṣùgbọ́n àti súnmọ́ ọn yín, iná ni o... 'Iná?'
Èdè Gẹ̀ẹ́sì ti jẹ gàba lórí ìbánisọ̀rọ̀ tí ó ń wáyé ní orí ẹ̀rọ ayélukára-bí-ajere gẹ́gẹ́ bí èdè "gbogbo àgbáyé" fún ìtàkùrọ̀sọ láti ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀ ẹ̀rọ ayélujára.
Nígbẹ̀yìn gbẹ́yín, ó sùn.
Adìyẹ́ tó ṣu tí kò tọ̀, araa rẹ̀ ló kù sí.
Láti mú kí àwọn ọmọ ìbílẹ̀ àti ọmọ àgbáyé ó fi ọkàn sí ìdájọ́ àti fún ìdásílẹ̀ẹ Alaa ní ọjọ́ 17 oṣù Ẹrẹ́nà.
Mo lérò wí pé ẹ máa kórìra mi ni.
Ìdámọ̀ràn ohun tí ó lè fa sábàbí àrùn náà kan fi yé wí pé kòkòrò àìfojúrí kòrónà jẹ yọ látàrí ẹran ejò tàbí ẹran àdán tí àwọn ará China máa ń jẹ l'óúnjẹ, tí wọ́n ń tà ní ọjà Huanan wet ní agbègbè Wuhan níbi tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ní èrò wí pé ibẹ̀ ni orísun kòkòrò àìfojúrí yìí.
Oníbàárà mi, ọ̀gbẹ́ni Àlàmú Ọláoyè ti jìyà àìmọ̀dí àti ìtìjú látàri irọ́ àìlèṣe ojúṣe-ẹni àti ìṣowó-kúmo-kùmo tí wọ́n pa mọ́ ọn, tí wọ́n sì fún un níwèé ìyọníṣẹ́ tí alábòójútó òṣìṣẹ́ iléeṣẹ́ Bajoks fún un.
Ẹ wá wọ àdúgbò náà lọ, ẹ wá ń bèrè, "kí ló ń ṣẹlẹ̀ níbí? " ní àkọ́kọ́ àwọn ẹnìyan lọ́ra láti sọ fún yín.
Làbákẹ́ ni ìyàwó kan ṣoṣo fún ọmọ kan ṣoṣo tí màmá ni….
Ẹ wò ó bí ó ṣé ń wò, tàfojúdi tàfojúdi. Ẹ wò bí óṣe ń ṣu ẹnu pọ̀. Ẹ wo iná lójú rẹ̀ kékeré.
Ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ṣe kókó fún àjọ ọlọ́pàá àti oníṣègùn nítorí àwọn ni kì í mú ayé rọrùn fún Abódiakọ-akọ́diabo ènìyàn tí ó bá ra ọwọ́ ẹ̀bẹ̀ tàbí nílò ìrànlọ́wọ́ ètò ìlera.
Ìgbà àkọ́kọ́ tí mo rí ẹranko igbó ní orílẹ̀-èdè mi nígbà tí mo wà lọ́mọ ọdún mẹ́ẹ̀dọ́gbọ̀n, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé kìnìhún àti àwọn ajá igbó ilẹ̀ Adúláwọ̀ ń gbé ní ibùsọ̀ díẹ̀ sí ilé mi.
Èyí ni a pè ní ìsẹ́ ẹ̀rọ-ayélujára tàbí ìdígàgá, tí í ṣe irúfẹ́ ìtẹríbọlẹ̀ kan.
Màmá ní ìpinnu líle kan lọ́kàn rẹ̀ pé nígbà tí ó bá tún fojú kan Làbákẹ́, ìtàn náà á yàtọ̀.
Bí òǹkà àwọn tí wọ́n ti ní kòkòrò yìí ṣe ń lọ sókè sí i lójoojúmó, àáríngbùngbùn Orílẹ̀-èdè China tí i ṣe Hubei àti Olú-ìlú rẹ̀ tí í ṣe Wuhan ti ní ìdojúkọ tó gogò lórí ètò ìlera, tí àpapọ̀ àwọn tí wọ́n ń gbé lágbègbè yìí sì jẹ́ ẹgbẹ̀rún-lọ́nà-ẹgbẹ́rùn ní ìlọ́po 60.
Bí àwọn ènìyàn ìlú kan bá mú àjọyọ̀ àjọ̀dún ìlú mìíràn ní òkúnkúndùn ju bí ó ṣe yẹ, èyí fi hàn wípé orílẹ̀-èdè náà ń jẹ ìyà ìgbógunti àṣà.
Kì í ṣe COVID-19 nìkan ni famínfà tí ó yí Ìdánowò YKS ká ní ọdún 2020.
Àwa ní olú ilé iṣẹ́ẹ SEBIN headquarters àti pé wọ́n ní àwọn kò ní í [ní àhámọ́ àwọn] #NiboNiLuisCarlosWa.
“Bẹ́ẹ̀ ni…ah? Èwo níbẹ̀?”
Ní àgbáyé, ọmọ-ìlú ní ẹ̀tọ́ láti wá àìṣedéédé aláṣẹ ìjọba.
Ó lè má fọkàn sí o.
OníṢàngó tó jó tí kò gbọn yẹ̀rì: àbùkùu Ṣàngó kọ́; àbùkù ara ẹ̀ ni.
Ìjọba Burundi ti bẹ̀rẹ̀ sí í fi ìkanra mú ìwà àtakò láti ọdún 2015, lẹ́yìn ìjákulẹ̀ ìṣọ̀tẹ̀ kan, ìdojúkọ pẹ̀lú àwọn ẹgbẹ́ adìtẹ̀ kan, àtakò lórí ìlòkulò ẹ̀tọ́, òfin kànńpá, ìnira pẹ̀lú ètò ọrọ̀-ajé àti rògbòdìyàn àwọn asásàálà.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Ọmọ Yoòbá, tí a gba àṣẹ láti lò.
Bí ènìyàn bá tọ̀ mí wá fún ìrànlọ́wọ́, mo máa dúró tì wọ́n gbágbágbá, ó sọ nínúu ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò orí ẹ̀ro-ìbánisọ̀rọ̀ kan.
Ìṣàsopọ̀ Àìrí Ìkọ̀kọ̀ (VPN) máa ń yí dátà padà sí odù ààbò, yóò sì fi gbogbo dátà ránṣẹ́ láti orí ẹ̀rọ-ayélujáraà rẹ sóríi ẹ̀rọ ayárabíàṣá mìíràn.
Ojú-ìwé Facebook ti BBC Bangla rọ àwọn òǹkàwée rẹ̀ láti jábọ̀ àwọn ìgbésẹ̀ akin tí àwọn òníṣẹ́ ìlú Dhaka ń gbé láti gbógun ti ẹ̀fọn.
Láti ayée àmòdi sí ayé irú àwọn "àjàkálẹ̀-àrùn báwọ̀n-ọnnì", àwọn aṣojú ìjọba ìfipámúnisìn sábà máa ń fi àwọn Ọmọ Adúláwọ̀ ṣe ohun èlò fún ìdánwò láì gba àṣẹ, Malloy kọ pé "...ẹ̀jẹ̀ Ọmọ Adúláwọ̀ ni ó dára jù lọ láti fi bọ́ iṣẹ́ ìwádìí egbògi ayé ìjọba amúnisìn".
Wọ́n pe ìpolongo wọn ní "Ẹ Yé é Dà Wá", wọ́n gbà pé ìwà ọ̀dàlẹ̀ jẹ́ ìdí tí ó tọ́ láti máa fìyà jẹ obìnrin.
Nǹkan tí ó ń sọ fún Èṣùníyì pé kí ó ṣe nìyẹn tí ariwo àwọn wèrè yẹn fi tún pọ̀ sí i.
Fún ìdí èyí, kò yẹ kí ilé náà di àdàwólulẹ̀.
Ẹ ṣeun.
Ó nírú ẹni tí àwọn olùgbọ́ọ wa máa ń nífẹ̀ẹ́ sí.
Ìloro àbáwọlé ìwọ̀-oòrùn-un ààfin náà nìkan ló ṣì ń dúró.
A sọ ibi tí yóò ti bẹ̀rẹ̀ ìwalẹ̀, ìgbà tí yó bẹ̀rẹ̀ àti bí yóò ṣe bẹ̀rẹ̀ .
Ìyá náà kò fara mọ́ ìbáṣepò ọmọ rẹ̀ pẹ̀lú ọmọbìnrin tí ó wá láti ẹ̀yà mìí ràn yìí, ọmọbìnrin tí ó dá ṣáṣá tó sì já fáfá - bí i ẹnu abẹ́rẹ́; ọmọbìnrin ẹlẹ́jọ wẹ́wẹ́ yìí; tí ó kàwé gan-an tí ìgbéraga sì ti gùn.
Àmọ́ ṣá, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìlú ti kọ̀yìn síjọba lórí ìgbésẹ̀ yìí.
A kì í kórìíra ọ̀fọ́n-ọ̀n ká finá bọ ahéré.
Ilé ẹjọ́ ìbílẹ̀ kọ ìwé ẹ̀dùn tí Min Htin Ko Ko Gyi kọ fún béèlì. Ìgbẹ́jọ́ọ rẹ̀ tún di ọjọ́ 9, oṣù Èbìbì ọdún-un 2019.
Bà bà bà ...bàbá...bababa...', Tinú ń sọ̀rọ̀ wẹ́wẹ́, Ó ti wá lè dá dúró lórí ẹsẹ̀ rẹ̀ tín-ín-rín-tín méjì yẹn láìsí ìrànwọ́. Ó ń dúró pé kí bàbá kì í kú orí ire, kí ó tó di wí pé ó tẹ̀síwájú láti jẹ́ isẹ́ kan – iṣẹ́ yẹn!
Ṣùgbọ́n tí a ò bá gbé ìgbésẹ̀ nísinyìí, ká sì jọ ṣiṣẹ́ papọ̀, a máa nílò láti ṣínà fún bílíọ́nù kan ènìyàn kí ọ̀rún ọdún yìí tó parí.
Abala 1c sọ bí ìwé àbádòfin náà yóò ṣe "mú, ṣàkóso àti fi ààbò bo ìlònílòkulò àwọn ìṣàmúlò àti ẹ̀rọ adánìkanṣiṣẹ́ orí ẹ̀rọ ayélujára".
Ó rántí pé ó ti sọ nǹkan tí ó jọ èyí ní ìgbàtí órí iyẹn.
Iléeṣẹ́ náà gbọdọ̀ lo èrè tí wọ́n bá rí fi tún àwọn odòo wa ṣe àti ṣíṣe àbójútó ẹ̀mí ọmọ ènìyàn.
Nílé, Làbákẹ́ pariwo, Jáde! Jáde! Àlàmú!
Èyí ṣàjèjì, Ọkàn ọ̀fintótó àwọn ará àdúgbò wọ́n wà lókè, ní àwọn ọjọ́ mìíràn, àwọn aládùúgbò yìí máa ń tẹ́tí sí bí Àlàmú ṣé ń ṣáná sí ẹ́ńjíìnì ọkọ̀ jalopí rẹ̀ – tí ó fi ń dà wọ́n láàmú.
Ní alẹ́ àná, ó rántí pé òun kí ọkọ òun pé “ó dàárò” kí ó tó lọ sùn. Àlàmú sì kanrí mọ́lẹ̀ ní ìdáhùn tí ó sì gbọ́ dídún bí ó ṣe ń ti ilẹ̀kùn nígbàtí ó ṣe díẹ̀, nígbà tó sì yá, ohùn híhanrun rẹ̀ ló ń gbọ́.
Ìdàgbà sókè tuntun kan ló dé, wọn yóò sì ní láti sún ọjọ́ ẹrù kíkó síwájú.
Gbogbo àwọn ọmọ ẹgbẹ́ owó ńlá mi ni.
Etí lobìnrín fi ń gbọ́ ohùn orò.
Ìbéèrè kan tí ó nílò ìdáhùn ni ti ọ̀nà ìtànkálẹ̀ àrùn yìí: bóyá ó leè rànká láti ara èèyàn kan sí ìkejì, àti ìyè èèyàn mélòó ló leè kó àìsàn yìí látara ẹni tí ó bá ti ní i.
Òwìwí náà ta kété. Agbẹnusọ Ìgbìmọ̀, Job Ndugai, gbìyànjú láti yí ìgbàgbọ́ ìbílẹ̀ padà pẹ̀lú àlàyé tí ó ní iyè nínú:
Wọ́n yà á sọ́tọ̀ ní ESUTH Colliery Parklane, wọ́n sì fi àyẹ̀wọ̀ tí wọ́n ṣe fun un ṣọwọ́ sí àjọ NCDC ní ọjọ́ 14, oṣù Ẹrẹ́na fún àyẹ̀wò.
Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Mother's Savings Club, Nàìjíríà. I'm Àwòrán láti ọwọ́ Karen Kasmauski / USAID ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ní orí United States government work, public domain.
Ìwé tí a kọ ránṣẹ́ sí gómìnà ìpínlẹ̀ Ọ̀ṣun ní ìrántí àwọn ìpinnu kíkọ́ alífábẹ́ẹ̀tì tuntun náà tí kò tíì wá sí ìmúṣẹ.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí wọn ò tíì kẹ́kọ̀ọ́ jáde tí wọ́n fi agbára àkàndá ènìyàn hàn nípasẹ̀ iṣẹ́ takun-takun àti ìfọkànsin wọn.
Nítorí pé a kò ní eléré mìíràn tí ó ti ṣe àmúlò àṣà wa tó báyìí ní ọ̀pọ̀ ọdún sẹ́yìn.
Ṣùgbọ́n ǹkan rere kan tó jáde lati ibi àjálù burúkú yìí ni àkíyèsí tí ìtàn yìí múwá nípa ẹ̀hónú àwọn ẹranko igbó tí wọ́n wà nínú ewu.
A kì í yàgò fún ẹlẹ́ṣin àná.
Ipò tí Àlàmú wà á máa yàtọ̀ sí dáadáa láti ìsínyì lọ.
Ní ìṣẹ́jú kan, ó ṣàkíyèsí ibi tí ó wà. Kíá ó bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀ ó sì gbé ẹrù rẹ̀ kékeré sọ́wọ́ gírígírí:
Àjàfúnẹ̀tọ́ ìkẹ́gbẹ́ Mauro Brito sọ ní tirẹ̀ wípé obìrin gbọ́dọ̀ ní ìgbéraga "nígbàtí [wọ́n] bá jẹ́ aṣojú nínú iṣẹ́ gbogbo":
Síbẹ̀, ẹ fi ojú inú wò ó díẹ̀ si, ẹ ó sì ri wí pé ìpinnu mẹ́tàlá nínu mẹ́tà-dín-lógún ò lè di ṣíṣe àyàfi tí àtúntò tó lágbára bá débá ilé-iṣẹ́ kùkúyè.
Sísọnù sínú ògbufọ̀: Ìdí tí Atúmọ̀ Google ṣe ń kùnà — nínú títúmọ̀ èdè Yorùbá — àti àwọn èdè mìíràn
Ó wá bẹ̀rẹ̀ sí ní di ẹ̀rù fún Olóyè Ògúntósìn — ó ń rẹ̀ ẹ́ látinú wá, ó wí fún Ohùn Àgbáyé.
Èmi àti akẹgbẹ́ mi Dr. Mary Anne Franks ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú àwọn aṣòfin orílẹ̀-ède US láti ṣe òfin tí yóò fòfin de ayédèrú ènìyan díjítà tó léwu tó dọ́gba pẹ̀lú jíjí ìdánimọ̀.
Kàkà kí o gba àfilé odù ààbò, o lè yan iṣẹ́ ìfẹ̀rílàdí tàbí ẹ̀rọ iṣẹ́-àìrídìmú àládàádúró.
Òfin Ẹ̀tọ́ Ààbò Abódiakọ-akọ́diabo Ènìyàn ọdún 2018 tí a bu ọwọ́ lù nínú ilé ìgbìmọ̀ aṣòfin fi àṣẹ fún ọmọ ẹgbẹ́ náà láti gba ìwé àṣẹ ọkọ̀ wíwà, ìwé ìrìnnà, ní ẹ̀tọ́ láti pààrọ ìṣẹ̀dá ẹni nínú àkọsílẹ̀ ìlú àti Àjọ Ìforúkọsílẹ̀ (NADRA), ìfòpinsí ìjìyà, àyè láti kàwé, iṣẹ́ nínú káràkátà àti ètò ìlera láì sí ìyàsọ́tọ̀.
Báyìí ní ti ọ̀rọ yìí, àwọn ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ wọ́n ṣíwájú kí Celtel tó sọ wọ́n di èyí tí ò ga ju ara lọ.
Ṣùgbọ́n oríire mi, mi ò ní láti ṣe èyí fún ìgbà pípẹ́.
Àkọ́kọ́, láti dèna àkóràn ìyá-sí-ọmọ.
A gbìyànjú láti ní òye... O gbọ́dọ̀ yé e.
Mo ronú nípa àwọn ìgbà tí mo wà ní ilé-ẹ̀kọ́ èwe ní orílẹ̀-ède Zimbabwe àti àwọn ọmọ tókù tí a jọ wà ní ilé-ẹ̀kọ́.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí, owó oṣù tí ó kéré jù lọ nínú tó HK$16,800 (US$2,200) dollars.
" Àwọn wá rèé, gbogbo wọn lápapọ̀ fún ìgbà àkọ́kọ́ tí wọ́n lè sọ ìrírí yìí fún ìgbà àkọ́kọ́ àti láti ṣe àtilẹyìn fún ara wọn fún ìgbà àkọ́kọ́.
Ọ̀kan ní:
Muhammad Buhari, Ààrẹ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà. Creative Commons.
Ń pèsè ìwífún-alálàyé ọ̀nà jínjìn
Kìí ṣe wí pé a lè gba ayédèrú gbọ́ nìkan, a lè bẹ̀rẹ̀ sí sọ ìgbàgbọ́ nù nínu òtítọ́.
Ó rò pé, Beijing ló yẹ á bá wí.
Àwọn alágbàwí èdè gbà wí pé lílo ìlànà Látíìnì, tí ó jẹ́ ìṣọwọ́kọ láti ilẹ̀ òkèèrè, fún kíkọ àwọn èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ sílẹ̀, fi ilẹ̀ náà sínú ipò ẹrú.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
O gbọdọ̀ ti gbààyè alábòójútó àràmàndà láti wo ojú-ewé yìí
Orí Àlàmú wà lókè.
Níbi ìdánilẹ́kọ̀ọ́ kan, a bi àwọn èwe tí ó kópa:
Ní kété tí iṣẹ́ẹ VPN bá ti wà, o lè lò ó fi wọ ojú ìwé ìtàkùn-àgbáyé, ímeelì, iṣẹ́-ìjẹ́ oníwàràǹṣesà VoIP, àti iṣẹ́ orí ẹ̀rọ ayélujára tó kù.
Ó jókòó ní ilé-ìjẹun pẹ̀lú ọ̀rẹ rẹ̀ kan nígbà tí ó kọ́kọ́ rí i: fọ́rán oníṣẹ́jú méjì àti ogún ìṣẹ́jú ààyá ara rẹ̀ tó ń ní ìbálópò.
Ìfẹ̀hónúhàn ní Luanda (ọjọ́ kẹrin oṣù Èrèlé).
Asọ̀ tí ó wáyé láìpẹ́ yìí láàárín Ààrẹ àná, Olúsẹ́gun Ọbásanjọ́ àti Ààrẹ tí ó wà lórí àlééfà, Ààrẹ Muhammadu Buhari – tí àwọn méjèèjì jẹ́ ajagun fẹ̀yìntì afipásèjọba ológun –ní ipa tí ó pọ̀ lórí ètò ìdìbò oṣù tí ó ń bọ̀.
Àbúrò kì í pa ẹ̀gbọ́n nítàn.
Syed Noman ni ó ní àwòrán.
Ìdájọ́ tí a fún wọn tó ọdún 15 nínú ẹ̀wọ̀n.
Wón ti ṣe àkọsílè ẹjọ́ rẹ̀, ọ̀nà àti ṣiṣẹ́ rẹ̀ sì ti jáde.
Ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ Ààrẹ Ilham Aliyev àti amóhùnmáwòran REAL TV ní Oṣù Èrèlé 12.
bí àpẹẹrẹ Ìṣàsopọ̀ ilé
Inúu mi dùn nítorí wípé à ń gbé ọ̀ràn ohun tí ojú àwọn ọmọ-adúláwọ̀ máa ń rí ní wọ́n bá béèrè fún ìwé ìrìnnà wọ Orílẹ̀-èdè òyìnbó àti ohun ti ó tan mọ́ ọn yè wò.
Bí adojúkọ bá dojúkọ ẹ̀rọ ayárabíàṣáà rẹ tàbí ẹ̀rọọ̀ rẹ, tí iṣẹ́-àìrídìmú alamí wà lóríi rẹ̀, iṣẹ́-àìrídìmú alamí lè máa wò ọ́ bí o bá ń tẹ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé olúwaà rẹ.
A rán Wa Lone àti Kyaw Soe Oo sí ẹ̀wọ̀n ọdún méje fún rírú òfin Ìkọ̀kọ̀ sáà-akónilẹ́rú.
Ṣùgbọ́n kété tí ó pé ọdún méjì lẹ́yìn ti Àlàmú dé, ìbànújẹ́ tí ó gbọ̀nà àràmìíràn yọ ló tún dé bá Màmá.
Ó hùn mí láti mọ IBI tí wọ́n ti ṣe ìwádìí-àyẹ̀wò yìí ní Nàìjíríà.
Kò sí èdè yìí lorí Kolibri
Bí omi-dídì ilé ayé ṣe ń yọ́, òkun ń kún.
Ó yán, ara kò rọ̀ ọ́rárá, apá rẹ̀ yi, òòyì ń kọ́ ojú rẹ̀. Ó ń ṣe é bí i ti ìyàwó ilé tí ógún iyán ẹ̀kún odó márùn-ún lánàá fún àwọn àlejò aláfòruwọ̀lú.
Ẹ̀wẹ̀wẹ̀ ìwífún rẹ lè jẹ́ lílò fún àwọn akèdè-iṣẹ́-àìrídìmú ti Kolibri tí yóò sì jẹ́ pínpín fún àwọn aṣèdá ọgbọ́n àtinudá láti mú kí iṣẹ́-àìrídìmú àti àwọn ohun àmúlò fún onírúurú ohun tí irúfẹ́ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ fẹ́ ó gbé pẹ́lí sí i
"Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìlú ti kọ̀yìn síjọba lórí ìgbésẹ̀ yìí"
Fi ààyè gba ẹnikẹ́ni láti ṣẹ̀dá ìṣàmúlò akẹ́kọ̀ọ́ tiwọn?
Níparí, ìwádìí ti fi hàn wípé àwọn òǹlò kan máa ń yan ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tí kò nípọn tó bí wọ́n bá f'ààyègba 2FA tán, pẹ̀lú èrò wípé ọ̀nà kejì yóò dáàbò bò wọ́n.
Ohun tí a nílò láti ọ̀dọ̀ọ yín ní fún un yín láti lóye wípé iṣẹ́ àtinudá ni epo rọ̀bì tí ọpọ́n sún kàn tí ó sì yẹ kí a bu ìyìn fún iléeṣẹ́ náà.
Òwìwí kan kọ̀ kò kúrò nínú ilé ìgbìmọ̀ ìjọba Tanzania. Àmìi kí ni èyí?
Bákan náà ni wọ́n máa ń gbé ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọkàn tí ó máa ń dànù káàkiri ilẹ̀, a sì mọ́ wípé oúnjẹ yẹn kì í ṣe ojúlówó, tí àtọwọ́dá ni.
Ilé ẹ̀kọ́ ìmọ̀ orin kíkọ kan ṣoṣo ní Zanzibar ti fẹ́ di títì pa
“Ó yé mi bí o ṣe ń ṣe yín màdáámú.
Làbákẹ́ béèrè, ó dạ́tọ́ mì.
“Gbà mí, gbà mí!” ò yẹ àgbà; àgbà kì í ṣe ohun àlémú.
Láti rán wa léti pé kódà nílẹ̀ Adúláwọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè kan ń bẹ ti a kò mọ̀ wí pé wọ́n wà: [#tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí orílẹ̀-ède Lesotho yóò jẹ́ ẹni náà tí ẹnikẹ́ni ò fi bẹ́ẹ̀ mọ̀ ṣùgbọ́n tó máa ń wà nínú àwòrán ní gbogbo ìgbà.
Àwọn àyípadà kò di àpamọ́
Nítorí tìrẹ. Mo ti rubo àwọn òrìsà pẹ̀lú ewúrẹ́, orógbó, ataare àti epo pupa.
Ní báyìí, òṣèlú ìṣọ̀kan ilẹ̀ Adúláwò ti wà tẹ́lẹ̀, nítorí náà mi ò ṣe àgbélẹ̀rọ ǹkan tuntun níbí.
Nǹkan tí Àdìó ń sọ ń ṣiṣé àmúmọ́lẹ̀.
Pẹ̀lu pé wọ́n ń gbé ní orílẹ̀-ède tó rẹwà, tó rọrọ̀, pẹ̀lú ànfàní sí àwọn òògùn tó lágbára jù, ó fẹ́rẹ̀ jẹ́ wí pé ìkànkan gbogbo àwọn aláìsàn mi ni wọ́n kú tán.
Ní ọ̀rọ̀ọ Prem Chand:
Bí mo bá ra irun aláwọ̀sórí, Olúwa ò! Dàpọ̀ náàá fẹ́ fìlà”.
Mílíọ́nù kan lé ẹgbẹ̀rún lọ́nà erínwó ni àwọn aláboyún ní àwọn orílẹ̀-èdè tí ìpawó-wọlé wọn kére tàbí tó wà lágbede méjì tí wọ́n ń gbé pẹ̀lu kòkòro apa sójà ara nínú àwọn wọ̀nyí, ìdá àdọ́rùn wà ní iwọ̀-oòrun ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Èyí ni àbùdá àhámọ́ Èṣùníyì kan.
Mo ni, "báyìí, ṣé ò ń sọ fúnmi wí pé mò ń dókówò nínu kùkúyè lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí?
Màmá fúnrarẹ̀ á lé e mú.
Ọdún mẹ́fà sẹ́yìn, ní ọjọ́ 15, Oṣù Igbe ọdún 2014, ó tó 200 àwọn ọmọdébìnrin tí ọjọ́ orí wọn ò ju ọdún 15 àti 18 lọ, láti iléèwé Gíga Ìjọba Obìnrin ní Chibok ẹ̀bà Maidiguri, ní àríwá-ìlà-oòrùn Nàìjíríà ni ẹgbẹ́ afẹ̀míṣòfò èlẹ́sìn Mùsùlùmí Boko Haram sọ di ẹni tí a fi túláàsì mú sí ìgbẹ̀sìn.
Àwọn ẹgbẹ́ iléeṣẹ́ oníròyìn àti ajà-fún-ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ń ṣe àjọyọ̀ọ ti ìdásílẹ̀ lẹ́wọ̀n-ọn akọ̀ròyìn Reuters Wa Lone àti Kyaw Soe Oo tí ó lò ju ọjọ́ 500 ní àtìmọ́lé fún ipa tí wọ́n kó nínú ìwádìí òfíntótó ìṣẹ̀lẹ̀ ìpanípakúpa àwọn olùgbée Rohingya kan ní gúúsù Myanmar.
Làbákẹ́ létí, ó sì tẹ́tí sí àwọn ará àdúgbò wọn yìí.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Atọ́ka 7: Àwòrán Túwíìtì kan láti ọwọ́ iléeṣẹ́ Ballard and Partners tí í sẹ́ ayédèrú ìwádìí tí wọ́n purọ́ mọ́ wọn pé wọ́n ṣe.
Irun yẹn ... bẹ́ẹ̀ ni, ọ̀kan lára àwọn nǹkan ti ìyá wá wá rè é.
COVID-19 ṣe àgbéǹde ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá tó burú jáì nípa ìdánwò egbògi ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀
Ó ṣépè fún mi, ó pè mí ní orúkọ oríṣìíríṣìí.
Ṣùgbọ́n ṣá, mo túbọ̀ ń ní ìrètí síi nípa orílẹ̀-ède Nàìjíríà lónìí ju ti tẹ́lẹ̀ lọ.
Ilé-ìfowópamọ́ ń lò wọ́n láti ṣe ìpinnu ẹ̀yáwó.
Gbogbo wọn ni ó ní ìtàn kan tàbí òmíràn tí ó jẹ mọ́ ìjìyà láti ọwọ́ ẹ̀dá ọmọ ènìyàn adáríhununrun.
Wàá jíṣẹ́ mi Tinú? Ọmọ tó gbọ́n. Ọmọ tó gbọ́n dáadáa. Ó dáa bẹ́ẹ̀”.
Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé fún ìyí-dátà-padà-sí-odù-ààbò (bíi ìyí-dátà-padà-sí-odù-ààbò díìskì kíkún)
Kíyèsára wí pé àwọn ìwífún àjẹmọtaraẹni rẹ lè di rírí fún àwọn ẹlòmíràn, èyí gbáralé ọ̀nà tí a gbà ṣàtòpọ̀ iṣẹ́-àìrídìmú àti bí o ti rí àyè bá wọlé sí iṣẹ́-àìrídìmú náà.
Trump ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ olólùfẹ́ ní gúúsù orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà
Ẹni tí a fẹ́ yàtọ̀ sí ẹni tó ní kò sí irú òun.
“Kílódé? Kí ni Àlàmú?”, ìpòruru dé bá Làbákẹ́. Ó dẹ ọwọ́ rẹ̀ lọ́rùn ọkọ rẹ̀ díẹ̀díẹ̀, ó sìkó o lé èjìká ọkọ rẹ̀ pẹ̀lú ìtúúbá.
Àwọn ilé ìyáwèékàwé, ilé àwọn ọmọ aláìlóbìí, ilé ìyínipadàsírere, ibi ìpéjọ àwọn ọ̀dọ́, yàrá ẹ̀kọ́ ẹ̀rọ-ayárabíàṣá, àti àwọn ohun ìṣètò ìkẹ́kọ̀ọ́ tí kò bá ìlànà iléèwé mu mìíràn
Eré gbogboó bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú ìdíje àròkọ ọlọ́rọ̀ 1,200 tí ó dá lóríi "ìdí tí mo fi nífẹ̀ẹ́ sí láti máa gbọ́ rédíò" fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ iléèwé gíga.
Oníṣẹ́ ìlú ni àwọn amọ̀nà, olùkọ́, oníṣègùn àti àwọn onímọ̀ mìíràn.
Ṣùgbọ́n ó ní láti fèsì sí díẹ̀ lára àwọn ọ̀rọ̀ náà tí Àdìó ń sọ, bi bẹ́ẹ̀ kọ́, Àdìó á kó gbogbo ẹ̀bi lé e, á sì dá a lẹ́bi gbogbo rẹ̀.
Ó rẹ wà láti wò - àwòrán àlàáfíà tí ó ṣe ojú jẹ́jẹ́ ni, bí ènìyàn bá ń wò ó láti ọ̀nà jíjìn.
Òun náà máa jáde bá yìí. Jáde! Jáde! Jáde kúrò nínú ìsopọ̀ ègún! Jáde kúrò nínú ilé tí gbogbo èèyàn ti ya wèrè.
Gbogbo ìkàni ayélukára rẹ̀ ló kún fún àwòran fọ́rán náà, pẹ̀lu àwòran ìfipábánilòpọ̀ àti ìdúkokò ikú pẹ̀lu èébú nípa ìgbàgbọ mùsùlùmi rẹ̀.
Nígbà tí mo wà lọ́mọdé, mo máa ń rí ìyàtọ̀ náà.
Wọ́n ń kó ọrọ̀ jọ lábẹ́ òru nígbà tí àwọn olódodo lọ́kùnrin lóbìnrin ti sun oorun àsùnwọra.
À ń retíi rẹ̀ kí ó dé kíákíá ní àlàáfíà ara àti ẹ̀mí, a ó máa gbé àwọn ìròyìn síta nípa ìròyìn yìí bí ó ba ṣe ń tẹ̀ wá lọ́wọ́.
Gbìyànjú kí o lo àṣàkalẹ̀ ọ̀rọ̀ EFF láti ṣe gbólóhùn ìfiwọlé ọlọ́rọ̀ kan.
Síbẹ̀, ṣọ́ra - àwọn to ni aṣojú wọ̀nyí lè rí dátà tí o fi ránṣẹ́ sí àti bọ̀ wá láti ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé ààbò mìíràn.
À ń bẹ̀rù alájá, ajá ṣebí òun là ń bẹ̀rù.
A mọ̀ wí pé láti ṣe àkọsílẹ̀ nípa àwọn ọmọ ènìyàn, àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ wọ̀nyí máa ṣègbè ní gbogbo ìgbà wọn ò sì ní péye tó bẹ́ẹ̀.
Bẹ́ẹ̀ni……kiní dúdú yẹn tún ní. Ó rí i dáadáa - tí wọ́n wọ́nọn sórí ọbẹ̀ ègúsí náà...
Ní ọwọ́ ìrọ̀lẹ́ nínú ọgbà ìtọ́jú….. màmá tún fi ojú inú ọkàn rẹ̀ rí Èṣùníyì níbi tí ó ti ń fá irun tó kún bí igbó tó wà lórí aláìsàn rẹ̀.
Kò gbọdọ̀ pe àkíyèsí àwọn aládúgbò rárá.
Bí a bá ti mọ là ń dé; a-láì-lẹ́ṣin kì í dé wọ̀nwọ̀n.
Ilé-iṣẹ́ ti sọ ayẹyẹ àjọyọ̀ àjọ̀dún Òyìnbó di èèwọ̀. Ṣùgbọ́n akọ̀wé láti ẹ̀ka ètò-òṣìṣẹ́ ti fi òró Kérésìmesì (ẹ̀bùn Kérésìmesì tí ó wọ́pọ̀) fún àwọn òṣìṣẹ́ ní ìkọ̀kọ̀.
Àjùsẹ́wọ̀n fún yẹ̀yẹ́
Fún àpẹẹrẹ, ní ọdún 2018, ààrẹ orílẹ̀-èdè South Korea gba ìdájọ́ ẹ̀wọn odún mẹ́ẹ̀dọ́gbọ̀n fún àwọn ẹ̀sùn tó níṣe pẹ̀lú ìwà-ìbàjẹ́.
Mo tẹ̀lé àwọn ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ tí wọ́n gbónu tí wọ́n ń rín ìrìnàjò káàkiri ẹkùn náà, tí wọ́n ń ya àwòrán ara wọn tí wọ́n sì ń fi ránṣẹ ́lábẹ́ ìkàni #ilẹ̀Adúláwọ̀mi.
Tí ẹ̀ka owó lágbàyé bá tẹ̀síwájú láti máa yá àwọn ilé-iṣẹ́ kùkúyè lówó, láti dókówò nínu kùkúyè, tó sì ń gbìyànjú láti jèrè lára ilé-iṣẹ́ kùkúyè, à ń ṣiṣẹ́ tako arawa ni.
Báwo ni Àlàmú yóò ṣé dúpẹ́ lọ́wọ́ ọ̀rẹ́ rẹ̀ fún nǹkan tí ó ti ṣé láti ràn án lọ́wọ́ láti oṣù mẹ́sàn-án sẹ́yìn tí ó ti wà nínú ìṣòro, ọ̀run àpáàdì tó ń jó, ọ̀run àpáàdì lórílẹ̀ ayé.
Màmá ní ìrírí tí ó tó láti lè dá ọwọ́ agbára àwọn ọ̀tá mọ̀, ó mọ̀ pé àwọn ọ̀tá lè ṣiṣẹ́ láti ìta àti lábẹ́lé.
Ǹkan tí èmi àti ikò mi ṣàwárí láìpẹ́ yìí ni wí pé àwọn hóró àìsan jẹjẹrẹ máa ń bá ara wọn sọ̀rọ̀ wọ́n sì máa ń dari ètò ìgbésẹ̀ wọn, lóri bí wọ́n ṣe súnmọ́ra wọn nínu agbègbè-àìfojúrí kókó.
Fi ìbéèrè ohun tí o fẹ́ ṣàwárí ṣọwọ́.
Èsì tí a gbà dára tó bẹ́ẹ̀ ni ó mú wa tẹ̀síwájú nínú ìrìnàjò alẹ́ nínú oṣù tí yìnyín bá ń bọ́ tí ojú ọjọ́ bá tútù.
Ajá kì í gbó níbojì ẹkùn.
Ó lè di ẹrù rẹ̀ kí ó kó kúrò nínú ilé rẹ̀ kí ó lọ ṣe àlejò ní ilé olólùfẹ́ rẹ̀ kan.
Ọkọ náà kọsẹ̀ nínú yàrá ìgbàlejò, ó sì kú, ebí sì ṣe wẹ́rẹ́ pa ìyàwó sí orí ibùsùn.
Bí a bá ń gúnyán, kòmẹsẹ̀ á yọ.
Lẹ́yìn tí ó bá ti wọn òògùn náà tán, Màmá yípo yípo lẹ́ẹ̀marùn-ún gẹ́gẹ́bí babaláwo rẹ̀ ṣe la kalẹ̀.
Láìfa ọ̀rọ̀ gùn, màmá ti dijú, ó sì rí ara rẹ̀ nínú ọgbà ìtọ́jú wèrè Èṣùníyì lábúlé.
Ọ̀rọ̀ nípa "ìbéèrè ààbò"
Èyí ni ìtọ́jú ajẹmọ́ ìṣègùn tó kọjá òògùn lásán.
PR: Adarí iléeṣẹ́ wa ni, Irina Reyder
Gbogbo obìnrin Azerbaijan ni ó fẹ́ fi ìwà jọ ìyá àgbà Saray.
Àwọn àdàlù àmì aṣorí tí ó yanrantí àti/tàbí àmì aṣorí alàìyanrantí wà ní ìlà ìbú àkọkọ́
Ọ̀wọ́ àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ láwùjọ náà tún rí wí sí ìpinnu àti ṣètò irú ìbéèrè báyìí:
Ìwò ìdààmú wà lójú màmá.
Ṣàkówọlé àwọn ohun àmúlò Kolibri tí ó wà lórí ẹ̀rọ mìíràn, ó lè jẹ́ nínú ìṣàsọpọ̀ agbègbè kan náà tàbí ní orí ẹ̀rọ-ayélujára
Wọ́n rí ipa rere látàrí ìyíde tí àwọn aṣòfin "sì rí ìdí tí ó fi yẹ kí àwọn gbọ́ sí àwọn ọ̀dọ̀ ìbílẹ̀ " lẹ́nu torí wọ́n ń “lé iwájú nínú ìjà fún VAPP,” Hashim ṣàlàyé ọ̀rọ̀.
Èyí ti dá wàhálà ìsásàálà sílẹ̀, a ti rí àwọn ará Burundi tí wọ́n sá lọ sí Tanzania, Rwanda, Congo àti Uganda.
Ní báyìí, oríti bá Làbákẹ́ ṣe é, Á gbọ́ ọ̀rọ̀ lẹ́nu ọlọ́rọ̀.
Pa àwárí dé
DCMA mọ rírì orin gẹ́gẹ́ bí ohun tí ó leè ró àwọn ènìyàn lágbára àti gẹ́gẹ́ bí ohun tí ó lè mú ìṣọ̀kan àti ìrẹ́pọ̀ bá àwọn ènìyàn láì wo ti àṣà — ó sì tún ń pèsè àǹfààní iṣẹ́ fún àwọn ọ̀dọ́ tí ó ní ẹ̀bùn àmọ́ tí ó ń tiraka láti jẹ.
Bí ọ̀kan-àn rẹ kò bá balẹ̀ nípa ìpàdánù ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ rẹ tàbí ẹ̀rọ ìfẹ̀rílàdí mìíràn, tẹ odù wọ̀nyí jáde kí o sì máa gbé e kiri.
Ṣùgbọ́n kò sí àyè mọ́.
“Màmá tú gèlè rẹ̀, ó bọ́ bùbá rẹ̀, ó bọ́ bàtà, ó sì ju ìró rẹ̀ sílẹ̀! Ó dúró díẹ̀ –ó ń mí lókè lókè...'
Ilà fàdákà tírín tí ẹ rí níbí yìí, ilẹ̀ Adúláwọ̀ nìyẹn.
Ìgbàgbọ́ọ wa ni wípé bí ikú bá kanlẹ̀kùn, ẹ̀míi wọn yóò máa ráre kiri ní àárín-in àdúgbò àti ní òpópónà, láti máa rán àwọn ènìyàn létí nípa ìtúmọ̀ ìwà láyé.
ṣe o ò rí i tẹ́lẹ̀ ni? Dídún ẹ̀ náà kò dáa tó...
Olórí Orílẹ̀-èdè China àgbà Xi Jinping dákẹ́ rọrọ lórí àjàkálẹ̀ àrùn yìí àyàfi ìgbà tí ó di ọjọ́ 20, Oṣù Kìn-ín-ní Ọdún, tí ó kéde fún ará ìlú lẹ́yìn oṣù kan tí àrùn náà ti ń ṣọṣẹ́, pé ọ̀ràn náà ti kọjá àfẹnusọ.
Gbogbo ohun àmúlò tí ó bá ti ara tìrẹ jáde gbọdọ̀ wà lábẹ́ àṣẹ kan náà.
Èyí ni oríkèé pàtàkì tí ó sọnù nínu àyo ìdàgbàsókè ọrọ̀-ajé tí yóò ràn wá lọ́wọ́ láti mú àdínkù bá ìwà-ìbàjẹ́ nígbẹ́yìn.
O lè lò ó bí o bá rí àyè sí Ibi Ìpamọ́ Ìwífún-alálàyé Kolibri.
Irọ́ tí wọ́n pa pé àwọn Yorùbá ń tiná bọ ìsọ̀ àwọn ọmọ Igbo nílùú Èkó
Àwọn obìnrin wònyí wá síbí fún ìtọ́jú, ṣùgbọ́n a mọ̀ wí pé ṣíṣe àyẹ̀wò kan, fífún ènìyàn lógùn nìkan, kò tó.
Ó sọ̀rọ̀ síwájú sí i :
Lọ́jọ́ 1, oṣù kẹrin, àwọn oníṣẹ́ ìwádìí ọmọ ilẹ̀ Faransé méjì, Oníṣègùn Jean-Paul Mira, àti Camille Locht, dá a lábàá lórí ètò kan ní orí ẹ̀rọ-amóhùnmáwòrán wí pé Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ni ó yẹ kí wọn ó ti kókó dán egbògi àjẹsára tí yóò ká apá àrùn kòkòrò àìfojúrí kòrónà sàn wò, gẹ́gẹ́ bí Al-Jazeera ti ṣe jíyìn ìròyìn náà.
Ìjọba Mozambique ti ń ṣe àfihàn ìṣáájú burúkú nípa ṣíṣe ìdíwọ́ ẹ̀tọ́ ẹni láti sọ̀rọ̀ àti rírí ọ̀nà gbọ́ ìròyìn ní agbègbè náà.
Fún ìdáhùn kíákíá, níbo ni Àlàmú  lọ?
Ìbànújẹ́ gba ọkàn mi poo látàríi àlàálẹ̀ Ilé-Ìfowópamọ́ Àgbà orílẹ̀-èdè Nàìjíríà tí kò mú ìfowó ránṣẹ́ sí òkè òkun rọrùn; n kò le è dá owó ìrìnàjò ọ̀fẹ́ tí ó pọn dandan láti dá padà padà fún àwọn tí ó ni owó.
Gẹ́gẹ́ bí ọmọ ẹgbẹ́ Ohùn Àgbáyé ṣe ìpolongo àti ìpanupọ̀ ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn àgbáyé gẹ́gẹ́ bi agbẹnusọ láti ọjọ́ tí wọ́n dé akoto ọba.
PR: Bẹ́ẹ̀ ni, a ti ní Alexey Lazorenko gẹ́gẹ́ bí Adarí,  Irina Reyder ni nísẹ̀yín.
Àwọn ajìjàǹgbara ní Madrid fi ẹ̀hónú hàn lórí ìrúfin ẹ̀tọ́ LGBT ní Russia
Channel One ò sọ bí ìyàtọ̀ ṣe wà láàárín bí ọkùnrin àti obìnrin ṣe ń ronú sí ìfowópamọ́.
Nísinsìnyí, Àlàmú  ti jáde láì dágbére, kò jẹ́ kí ó mọ èrò ọkàn rẹ̀. Láìsí àní-àní ọ̀dọ̀ olólùfẹ́ ìkọ̀kọ̀ rẹ̀ ni ó lọ ní àsìkò yẹn. Afẹ́fẹ́ òwúrọ̀ náà tutù, ìmí-ẹ̀dùn owú sì mú Làbákẹ́ lójijì tí ó sì wá ń ṣàfẹ́rí ọkọ rẹ̀ ju ti tẹ́lẹ̀ lọ. Ara rẹ̀ ń wà lọ́nà lemọ́lemọ́, láìlè mú u mọ́ra.
Àwọn àwùjọ ìgbèríko ń kópa pàtàkì láti kojú pípa àti òwo ẹranko igbo lọ́nà àìbófinmu, tí wọ́n jẹ́ olórí ewu tó ń dàmú àwọn kìnìhún àti àwọn ẹranko igbó mìíràn.
A fi ọwọ́ọ ṣìgún òfin mú Alaa a sì mú u kúrò ní ilé ẹbíi rẹ̀ nínú oṣù Belu ọdún 2013.
Àwọn ojú ìwé ìfiwọlé wọ̀nyí sábà máa ń rí bí òótọ́ ti yóò tàn ọ́ láti fi orúkọ-ìdánimọ̀ àti ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ sílẹ̀.
Bí kò bá jọ ibùdó tí o mọ̀ tẹ́lẹ̀, máà tẹ̀síwájú!
Sùgbọ́n ẹ ṣì ní láti mú u wá sibí
Ṣùgbọ́n àwọn àkọsílẹ̀ yìí lè nípa lórí ẹ̀tọ wa ní àwọn ọ̀nà tó ṣe pàtàkì.
Ohùn Àgbáyé ṣe ẹ̀dàa ìròyìn náà ní abẹ́ ìtọwọ́bọ̀wé àjọṣe pọ̀ ìkóròyìnjọ.
Wọ́n ti sọ fún un pé nígbà tí ọtí bá wọ àgọ́ ara rẹ̀, gbogbo àgọ́ ara rẹ̀ á dáhùn sí i.
Ní ọdún-un 1997, Joenia Wapichana di obìnrin àkọ́kọ́ tí yóò gboyè nínú ẹ̀kọ́ ìmọ̀ òfin ní Brazil.
Àjọ ẹ̀sìn ìgbàgbọ́ Croatia náà en ti ṣ'òfin tó dá lé àrùn náà, ní France, ibi ìrìnàjò mímọ kan ní ìlú Lourdes ti di títì pa.
Ó padà wá á tọrọ àforíjì, lẹ́yìn tí a ti bu ẹnu àtẹ́ lù ú, fún túwíìtì "tí ó lè dá wàhálà sílẹ̀ " bí a ti rí i nínú Àwòrán.
Ní ọdún-un 2014 àwọn alátìlẹ́yìn Ààrẹ àná ààrẹ Jonathan àti ẹgbẹ́ olóṣèlú Peoples’ Democratic Party (PDP) fi "àwọn ọ̀kan-ò-jọ̀kan irọ́ " léde ní orí ẹ̀rọ-ayélujára láti tako Ezekwesili. Dókítà náà sọ nínú àtẹ̀jáde àwòrán-olóhùn Twitter kan ti ọjọ́ 14, oṣù Igbe ní ìsààmì ọdún mẹ́fà tí àwọn ọmọdébìnrin náà ti di àwátì wí pé: “kí á má purọ́ wọ́n tàbùkù mi, wọ́n sì ṣe kèéta.
Màdáámú...màdáámú..., Ọlọ́run nìkan ló lè gba èèyàn lọ́wọ́ ìṣòro ayé yìí o.
Bí èyí bá kàn ọ́ gbọ̀ngbọ̀n, máà mú ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ ṣiṣẹ́ pọ̀ s'ínúu kùkukùru, kàkà bẹ́ẹ̀ fi wọ́n pamọ́ sórí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Àmọ́ pẹ̀lú ìdásílẹ̀ tí wọ́n dá wọn sílẹ̀, ipò yẹpẹrẹ ni òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ ní ìlú náà nítorí wípé ìtìmọ́lé àti ìfìyàjẹ àwọn akọrin, akọ̀ròyìn, àti ajìjàǹgbara ṣì wà síbẹ̀ sẹpẹ́.
Màdáámú, àwọn èèyàn náà sọ ìdí rẹ̀ fún mi. Ṣé wà á dẹ́kun!
Kò sí bí ènìyàn ṣe lè dá ọkùnrin tí ò bá náá ní dúró.
Àlàmú á bẹ̀rẹ̀ gbólóhùn kan dáadáa, á sì dánudúró lójijì, pẹ̀lú òṣé, kíkùn tàbí ẹ̀rín.
Àfikún ọdún ẹ̀wọ̀n kò tó, arábìnrin igbá-kejì Ààrẹ MPLA [Àjọ Àwọn ènìyàn tó fẹ́ ìdásílẹ̀ Angola], Ó nílò kí orílẹ̀-èdè ṣe ìdásílẹ̀ àwọn ìlànà àtilẹ̀wá tí yóò kojú ìpanilára – Àwọn ohun tí wọ́n fara mọ́ ní 2007 nípa àjọsọ ìlànà Maputo ní láti di ṣíṣe.
Dánudúró! Dánudúró! Agbẹjọ́rò aláhọ́n oyin! Má yí mi lọ́kàn padà!
Ǹkan tí a nìlò báyìí ni ọ̀nà-àbáyọ òṣèlú.
Bí bẹ́ẹ̀kọ́, wọn á sọ ibẹ̀ di pápá ogun.
Ní ibi Àpérò Òmìnira Ẹ̀rọ-ayélujára ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ (FIFA) tí ó wáyé ní Accra, Ghana, ikọ̀ akópa láti àwọn ìlú ilẹ̀ Adúláwọ̀ pátá sọ wípé kò ní ṣe ẹnu rere bí ìjọba bá fi òfin de ọmọ-ìlú tí ó ń lo ẹ̀rọ-ayárabíaṣá.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ láti Iléèwé Orin kíkọ Àwọn Orílẹ̀-èdèe Dhow (DCMA) ń fi qanun, fèrè, ìlù àti dùrù ní Ilé Àwọn Ẹ̀ṣọ́ Aṣọ́bodè Àtijọ́, ní Stone Town, Zanzibar, 2019. DCMA ló ni àwòrán.
Èyí yóò yí ìwé náà padà sí àwòrán tàbí sí HTML, tí yóò dí gbígbé iṣẹ́-àìrídìmú àìdára lọ́wọ́ lórí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Ìpinnu yẹn, yóò gba ìdájọ́ ọmọ ènìyàn, ó dẹ̀ wọ́n.
Obìnrin náà sọ wípé ìwé ìrìnnà nìkan kò gbé ènìyàn wọ orílẹ̀-èdè mìíràn nítorí pé "o ní láti dáhùn àwọn ìbéèrè bíi, ‘Kí ló wa síbí wá ṣe?"
Bí wọn kò bá fẹ́ràn ara wọn, dájú dájú wọ́n gbọ́dọ̀ máa dẹ ara wọn!
“Ipárẹ ti pin láti àkókò yìí lọ”!
Ilé-iṣẹ́ náà pèse èrọ-ìbánisọ̀rọ̀ alágbèká àti iṣẹ́ ẹ̀rọ tó rọjú fún mílíọ́nù ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀, ní àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n kúṣẹ̀jùlọ tí wọ́n sì ní ìwà-ìbàjẹ́ jùlọ ní ẹkùn náà -- mò ń sọ nípa orílẹ̀-èdè bi Congo, Malawi, Sierra Leone àti Uganda.
A kì í bínú ààtàn ká dalẹ̀ sígbẹ̀ẹ́.
Ilé ọkọ gidi kún fún ènìyàn àti ìmọ̀lára ènìyàn.
Ṣé àwọn alámọ̀dájú tuntun yìí á mọ̀ dájú dánu?
Àṣé o mọ ìwọ̀n ìṣòro tí ìwọ àti àwọn ènìyàn rẹ ń fún ọmọ mi láti gbé?
Síbẹ̀, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ilé-ẹ̀kọ́ gíga ṣe àròjinlẹ̀.
Àwọn tí ó ń lo ẹ̀rọ-ayárabíaṣá ti ṣe àmúlò ẹ̀rọ-alátagbà láti fi pe ìjọba sí àkíyèsí, bíi ti ìdádúró-lẹ́nu-iṣẹ́ ti CJN, bí bẹ́ẹ̀ kọ́, kò bá ti máà jẹ́ mímọ̀ fún ọmọ ìlú.
Dídókówò nínu ìṣẹ̀da tó máa ń jẹ́ kí àwọn èròjà túbọ̀ rọjú fún ọ̀pọ̀ ènìyàn kò ní kojú ọ̀wọ́n yìí nìkan ṣùgbọ́n yóò pèse ọ̀nà ìpawó wọlé fún àwọn ìjọba láti dawó padà sínú ọrọ̀-ajé láti ró ilé-iṣẹ́ wọn lágbára.
Ó se pàtàkì kí Làbákẹ́ dá a kọjá bí ó bá ti ń wọ yàrá rẹ̀ kí tiẹ̀ lè túbọ̀ bá a ní tọkàn-tarà.
Nítorí náà, Ìrònú náà lọ báyìí: ní àwùjọ tó kúṣẹ̀ tí wọ́n sì ní ìwà-ìbàjẹ́, ìgbìyànjú wa tó dára jù láti mú àdínkù bá ìwà-ìbàjẹ́ ni láti ṣẹ̀dá àwọn ọ̀fin gidi, ká lòwọ́n dáadáa, èyí ó sì ṣínà fún ìdàgbàsókè àti ìṣẹ̀dá ǹkan ọ̀tun láti gbòòrò si.
Ní ọjọ́ 21, àwọn ọlọ́pàá sọ fún àwọn òbíi Deng láti máà gba agbẹjọ́rò fún un.
Ogun tí olójú méjì rí sá ni olójú kan ní òún ń lọ jà.
Àbájáde Ìwádìí Pew ọdún-un 2018 sọ wípé iye àwọn aṣípòkiri láti Ìlú Gúúsù Aṣálẹ̀ Sahara "ti fi ìdá 50 lọ sókè tàbí jù bẹ́ẹ̀ lọ ní àárín-in ọdún-un 2010 àti 2017, ju gbogbo rẹ̀ lọ wọn ju ìdá 17 lọ káríayé ní àsìkò kan náà".
"Wàhálà ni mo sì i ń ri yìí", màmá gbọ́ ti Èṣùníyì sọ èyí “Ìjọ̀ngbọ̀n ó tí ì parí pátápátá.
Màmá, ọmọ yín ò ní kọ̀ láti wá sí abúlé'. Èṣùníyì sọ, Màá tẹ̀lé yín lọ láti mú un wá.
“Gbogbo wá? Tani? Èmi? Ìtìjú? Ṣé ó yẹ kí ojú ti mí nínú ilé Àlàmú?”.
Bàbá Tinú wà lálàáfíà, àbí ṣe yóò sọ pé kò sí lálàáfíà ni?
Ọ̀rọ̀ Ìkórìíra Ẹ̀yà àti Ayédèrú Ìròyìn tàn ká lórí Twitter
O ó ti máa lo 2FA nínú ìgbé ayéè rẹ.
Yunifásitì kan náà ni àwọn méjèèjì si lọ.
O ti jìyà, mo mọ̀ ọ́n.
Awọn Ìkànnì Ilé-ìṣiṣẹ́ Kolibri
Àwọn oníṣẹ́-ìwádìí ti rí i pé ìrọ́ máa ń yára fọ́nká nígbà mẹ́wàá ju àwọn ìtàn tó péye lọ.
Àwọn ìyá máa ń ṣe ìtọ́jú àwọn ọmọ, ṣe ìtọ́jú ilé.
Agbára lórí ìṣàkóso àtẹ̀jáde ìròyìn fẹsẹ̀ múlẹ̀ rìnrìn ní orílẹ̀-èdè China, àti pé, ìwọ̀yáàjà ètò káràkátà pẹ̀lú Orílẹ̀-èdè Amẹ́ríkà, àti bí ọrọ̀-ajé wọn ṣe ń dẹnukọlẹ̀, bí wọ́n bá ṣe yanjú ìṣòro kòkòrò àìfojúrí kòrónà ti Wuhan náà ni yóò forí lé ní ọdún 2020.
Ó yẹ ẹni gbogbo kó sọ pé “Ọlọ́run a-ṣèkan-má-kù,” kò yẹ akúkó.
Bó ṣe sọ fún mi, ó sì ń dàbì ẹni pé ẹgbẹ̀run ojú ló ń wo ìhòhò òun, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé, nínu ọpọ̀lọ, ó mọ̀ wí pé ara òun kọ́.
Ọ̀pọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ ti ń gbé ìgbésẹ̀ láti ṣe àdínkù ìtànkálẹ̀ kòkòrò àrùn COVID-19.
Ní ìṣẹ́jú kan, ó jáde kúrò nínú yàrá kékeré, ó sì yọjú wo ìyàrá Àlàmú.
Ó sọ síwájú sí i:
Àmọ́ kí ẹnikẹ́ni máà rò wípé iṣẹ́ ọpọlọ nìkan ni ìrìnàjò sí Ìwọ́de Ojúnà.
Àgbà kì í wà lọ́jà kórí ọmọ titun wọ́.
Ó sì máa ri bẹ́ẹ̀, bí ó tilẹ̀ jẹ́ fún ìgbà díẹ̀.
Kó-tán-kó-tán lajá ń lá omi.
“Bẹ́ẹ̀ ni. Bẹ́ẹ̀ ni,  Làbákẹ́….ó ti tú – àṣírí.
Kíkúndùn ìṣàkóso ìròyìn ti fún ìjọba lọ́rùn, àti ìjọba ìbílẹ̀ àti ìjọba àpapọ̀ ní àárín gbùngbùn, ló máa ń fa ìdádúró fún àgbéjáde ìròyìn tí yóò ṣe ará ìlú láǹfààní fún ọ̀sẹ̀ pípẹ́.
Wọ́n ti bẹ̀rẹ̀ si í sọ̀rọ̀ pẹ̀lú ìbínú...
Bí o bá ti mú ohun-èlò yìí ṣiṣẹ́ pọ̀ mọ́ Ẹnu-àbáwọlé Ìwífún-alálàyé Kolibri tàbí ṣiṣẹ́ pọ̀ mọ́ ẹ̀rọ mìíràn lórí ìṣàsopọ̀ agbègbè rẹ, ó ṣe é ṣe kí o gbé e padà sí orí ẹ̀rọ yìí.
Àwọn ọ̀dọ́ ní Zanzibar mọ rírìi ìṣẹ̀lẹ̀ àtẹ̀yìnwá tí ó ní ohun ńlá ní í ṣe fún ọjọ́ ọ̀la wọn, ni wọ́n fi ń ṣe àdàlù èyí tí a rí nínú àwọn orin òde òní tí wọn ń gbé jáde.
Ní Tanzania, ìgbéyàwó ọmọdébìnrin kì í jẹ kí ọmọdébìnrin ó kàwé tí wọn kò sì ní àǹfààní láti parí ẹ̀kọ́ọ wọn, gẹ́gẹ́ bí èsì ìwádìí láti Tanzania National Survey, 2017 ṣe ní i lákọsílẹ̀.
A pèsè òògùn aládálù kan tó ní tocilizumab, tí a ń lò lọ́wọ́lọ́wọ́ láti tọ́jú làkúrégbè, àti reparixin, tí à ń lò lọ́wọ́lọ́wọ́ fún ìwádìí ajẹmọ́-ìtọ́jú ààrun jẹjẹrẹ ọyàn.
Ó dáa, ní ọdún 2001, nígbà tí ó jẹ́ wí pé àyẹ̀wò péréte àti hóró òògùn kan ló wà, nọ́ọ́sì kan, lásíkò ìṣẹ́jú péréte rẹ̀ pẹ̀lú aláìsàn kan, ní láti ṣe ìdánilẹ́kọ̀ fún àyẹ̀wo kòkòro apa sójà ara, ṣe àyẹ̀wo kòkòrò apa sójà ara, ṣàlàye èsì, fún wọn ní hóró òògùn kan, Nevirapine, ṣàlàye bí wọn ó ṣe lò ó, jírórò àwọn ẹ̀yan ìfọ́mọlọ́mú, ṣe ìwúrí fún ìfọ́mọlọ́mú, kó sì ṣe àyẹ̀wò fún ìkókó náà – ní ìṣẹ́jú díẹ̀.
Jẹ́ rírí fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ lò
Olórí ni wa, aronújinlẹ̀ ni wa, ọlọ́pọlọ pípé ni wa, onímọ̀ ni wa.
Mo ní kòkòro apa sójà ara.
A gbàgbọ́ pé òótọ́ ni wọ́n, pẹ̀lú ìgbàgbọ́ wí pé bẹ́ẹ̀ ni ẹ lè nígbàgbọ́ nínu ǹkan tí ojú àti etí yín bá ń sọ fún yín.
Ní ọdún mẹ́wàá sẹ́yìn tàbí nnkan bẹ́ẹ̀ ni wọ́n sọ pé ìdíje náà ní màgòmágó nínú — pẹ̀lu ìlọ́wọ́sí àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ tí ó ni ilé iṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́, afiorin-tí-a-ti-ká-sílẹ̀ dá àwọn ènìyàn lára dá àti àwọn aláṣẹ ilé iṣẹ́ orin kíkọ tí a mọ̀ sí “jàndùkú soca” — kò ì yọ́ ìgbàgbọ́ wípé Ìwọ́de Ojúnà jẹ́ ohun àwọn ènìyàn.
A ti ṣe àpèjúwe Trump gẹ́gẹ́ bí “ọ̀kan lára àwọn olórí àgbáyé sáà tí a wà yìí tí ó ní ọkàn líle.”
Ní oríi 2019 Henley Passport Index, Japan àti Singapore ni orílẹ̀-èdè tí ó rọrùn fún jù lọ láti ríwèé gbà wọ̀lú oríṣìíríṣi, nígbàtí Angola, Egypt àti Haiti wà ní ìsàlẹ̀.
Kò sí obìnrin náà lórí ilẹ̀ ní gbogbo ayé tí inú rẹ̀ dún tó bí inú rẹ̀ ṣe dùn.
Ìdáhùn rẹ ti fẹ́rẹ̀ẹ́ tọ́, ṣùgbọ́n ó ku <code>\\%</code> kan ní ìparí.
Rántí, ó rọrùn láti ṣe àyédèrú ímeèlì kí ó ba han ojúlé ìdápadà ímeèlì ẹ̀tàn.
Fún àwọn iṣẹ́ tó wọ́pọ̀, o lè wo Ìtẹ̀jáde 2FA Ọlọ́jọ́ Méjìláa wa, tó ṣàpèjúwe bí o ṣe lè f'ààyègba 2FA lóríi Amazon, Ilé-Ìfowópamọ́ America, Dropbox, Facebook, Gmail ati Google, LinkedIn, Outlook.com àti Microsoft, PayPal, Slack, Twitter, àti Yahoo Mail.
Ẹgbẹẹgbẹ̀rún àlejò tí ó ń rọ́ wìtìwìtì wá sí ìlú Stone Town, Zanzibar tí ó kún fún ìṣẹ̀lẹ̀ àtẹ̀yìnwá, ti tẹ̀lé ìró orin Iléèwé Orin kíkọ Àwọn Orílẹ̀-èdèe Dhow (DCMA), ilé ẹ̀kọ́ orin kíkọ tí ó ń ṣe ìgbélárugẹ àti ìpamọ́ àwọn àṣà orin erékùṣù náà tí ó sún mọ́ Swahili ní ẹ̀báa Omi Òkun India.
Ọ̀rẹ́ mi ò ya wèrè.
“Ẹ̀rín ni ó máa ń rín ní gbogbo ìgbà.
Wọ́n tún ṣe bẹ́ẹ̀, wọ́n mú okùn ìkòkò ìse-ìrẹsì.
“Kò sí ǹkankan Màmá, gbogbo wa la wà  dáadáa. Làbákẹ́ sẹ̀sẹ̀ jáde pẹ̀lú Tinú. Wọn á tóó dé. A wà dáadáa”.
Nítorí wípé iyùn máa fún ẹja ní oúnjẹ, òun náà ni ó dúró gẹ́gẹ́ bí ilé fún àwọn ẹja àti fún àwọn ọmọ ẹja tí kòì tíì lè wẹ̀ nínú alagbalúgbú omi, nítorí ìdí èyí, bí a bá pàdánùu wọn, ẹja náà yóò bá wọn lọ.
Èyí sì ṣe pàtàkì láti rí ọ̀nà àbáyọ kúrò nínu ìdẹ́yẹsí.
Ó dáa Sènábù, ìyẹn dára, dúró dè é, lọ dúró nínú yàrá rẹ títí ọ̀gá á fi padà dé?
Mo ti ní kòkòro apa sójà ara.
Nítorí náà ǹkan tí àwọn nọ́ọ́sì máa ń ṣe ni wí pé wọn máa ń sọ fún àwọn ìya olùbánidámọ́ràn pé kọ́ ṣàlàye bi wọn yóò ṣe lo òògùn, àti ewu rẹ̀.
Russia wà ní ipò 75 nínú àwọn orílẹ̀-èdè 149 tí Àjọ tó-ń-ṣètò-ọrọ̀-Ajé Lágbàáyé ṣàyẹ̀wò fún lọ́dún 2018 nínú Ìjábọ̀ Àlàfo tó wà láàárín Akọ àti Abo Lágbàáyé, ó ń ṣe dáadáa ní ti ìbádọ́gbà nínú rírí ètò ìlera àti ètò ẹ̀kọ́ lò fún àwọn obìnrin, ṣùgbọ́n wọ́n ń fà sẹ́yìn nínú ètò ìṣòfin láti jà fún ẹ̀tọ́ọ wọn.
Láti sọ ìlú Ìbàdàn, di ìlú tí ó mọ́ jùlọ
Ìṣọdẹ-àjẹ́ jákèjádò India
Ní 31 oṣù Ọpẹ, Igbá-kejì Alákòóso Ìgbìmọ̀ Ìjọba àti Ààrẹ Àjọ-tí-ó-ń-fètò-sí Ìmúdọ́gba Akọ-àtabo ní àwùjọ, Zorana Mihajlović náà sọ̀rọ̀ tako àwọn òṣìṣẹ́ ilé ìtajà Maxi pé “ìwà ìbanilórúkọjẹ́ ni wọ́n hù àti pé wọ́n jẹ̀bi.
Ọ̀kan nínú ìkìlọ̀ náà (ọ̀tún) ń tọ́ka sí òfin "Ìmọ̀ràn" ó sì rọ olùkọ́ àti akẹ́kọ̀ọ́ láti kọ àyájọ́ tí ó fi ara jọ ti Òyìnbó sílẹ̀.
Health Barta gbé fídíò kan sí oríi YouTube tí ó ń ṣe àlàyé lẹ́kùnúnrẹ́rẹ́ ohun tí ó pọn dandan láti ṣe bí èèyán bá ní ibà-ẹ̀fọn:
Làbákẹ́ pariwo, “kí rè é Àlàmú!” Ojú rẹ̀ rí sìgá tí ọkọ rẹ̀ mú sáàárín ìka méjì lọ́wọ́ òsì rẹ̀.
Lójoojúmọ́, lọ́sọ̀ọ̀sẹ̀, a máa ń gba àwọn àdéhùn àti àsọtẹ́lẹ̀.
"Àjọ Oúnjẹ Alẹ́ Olúwa", àwòrán tí a kùn lódà ní 1442 láti ọwọ́ Fra Angelico. Àwòrán tí kò ní olóhun láti orí Wikipedia.
Ẹ wòó, ìgbàkúùgbà tí àwọn ènìyàn bá ti máa rí ànfàní látara ìní ànfàní sí ǹkan tó ṣọ̀wọ́n, èyí máa ń jẹ́ kí ìwà-ìbàjẹ́ wọjú.
Làbákẹ́ ẹni ègún.
Mo lẹ̀rọ pé á bà ọ́ lọkàn jẹ́ ni,  Làbákẹ́
Láìpẹ́, ó ti ń dúró lójúkojú pẹ̀lú ẹ, tìrúnú-tìrúnú ni ó fi ń mí.
“Ẹ fà á wọlé” ló yẹ ẹlẹ́ṣin.
Ó gbé apẹ̀rẹ̀ rẹ̀ sílẹ̀ ó sì dúró fún ìgbà díẹ̀, ó ń wo onírùngbọ̀n àti irun orí kíkún tó wà níwájú rẹ̀.
Àwọn ọ̀ràn ìwà ọ̀darànmọràn yìí ti mú ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn obìnrin ní orílẹ̀-èdè Angola dúró gírígírí, èyí sì fa ìpolongo tuntun kan tí ó ń tako ìjìyà abẹ́lé tí wọ́n pe àkóríi rẹ̀ ní "Ẹ Yé é Pa àwọn Obìnrin" tí Ẹgbẹ́ Ondjango tí ó jẹ́ àjọ ajàfúnẹ̀tọ́ obìnrin tí kì í ṣe ti ìjọba ṣe àgbékalẹ̀ẹ rẹ̀.
Ṣe a ó kò tẹ̀síwájú ní ọ̀nà àìṣe é gbáralé àti ìgbàgbọ ohun tí a fẹ́ gbàgbọ́, ká ṣépè fún òtítọ́?
Tayọ̀tayọ̀ ló máa fi tẹ̀lé wa.
COVID-19: Ìpolongo àǹfààní ìrànwọ́ MB ẹgbẹ̀rún 2 láti mú kí àwọn ará ìlú Cape Verde ó jókòó kalé kí òfin kónílégbélé ó bá f'ẹsẹ̀rinlẹ̀.
Àwọn ìyá tí wọ́n ń ran àwọn ìyá lọ́wọ́ láti jagun ààrun kòkòro apa sójà ara.
Àwọn kan tẹ̀lée padà sílé, wọ́n sì ya àwòrán nínú ilée wọn.
Ṣùgbọ́n kò rí bẹ́ẹ̀.
Ẹ ò sì mọ ẹni tí ẹ lè fi ọ̀rọ̀ lọ̀, nítorí ọ̀títọ́ ibẹ̀ ni wí pé, kòkòro apa sójà ara máa ń fa ìdẹ́yẹsí débi wí pé tí olólùfẹ́ẹ̀ rẹ, ẹbíì rẹ, ẹnikẹ́ni nínu iléè rẹ, wọ́n lè lé ẹ síta láìsí àtìlẹyìn Kankan.
Kò bú ramú-ramù mọ́
Ìdáhùn rẹ̀?
Atiku Abubakar
Tako ìfé-inú Àlàmú, ó rí i pé òun ti ń fi àwòrán nǹkan hàn Làbákẹ́ lọ́nà tààrà àti ẹ̀bùrú.
Àlàmú ń ṣe gbogbo ohun tó ṣeéṣe láti bíi nínú, láti dà á láàmú.
Chutni sọ bí àìsí àtìlẹ́yìn tó késejárí ṣe mú u nira láti jà tako ìwà pálapàla yìí.
Ní Taiwan, àgbékalẹ̀ẹ ọnà alágbára kan tí a gbé sí àárín gbùngbùn Taipei ń ṣe ìrántí àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ ọdún-un 1989.
Ẹ dúró dìgbà tí màá sọ ìda rẹ̀ fún yín -- ìdá mọ́kàn-lé-láàdọ́ta (61%).
Jù bẹ́ẹ̀ lọ, nínú rògbòdìyàn àjàkálẹ̀-àrùn ibà Ebola ọdún-un 2018 ní DR Congo, àwọn àyẹ̀wòkan àyẹ̀wòkàn tí a ṣe ní ara àwọn ẹni tí ó ti lu gúdẹ àrùn Ebola "tí ó tẹ̀lé àlàkalẹ̀ ìwà-ọmọlúwàbí kan" — lábẹ́ ìtọ́nàa Oníṣègùn Muyembe àti ìjọba orílẹ̀-èdèe DR Congo — dóòlà ẹ̀mí àwọn ènìyàn níkẹyìn.
Wọ́n pa ohùn mọ́ mi lẹ́nu!
Famalay kì í bẹ̀rù láyé láti tì ọ́ lẹ́yìn ní ìgbà gbogbo...
O ní láti tẹ̀lé àwọn ọmọ orílẹ̀-ède South Africa, Zimbabawe, Ghana, Nigeria.
Tí wọn ò bá ní àjọṣepọ̀ tààrà tàbí ànfàní látara àwọn ẹranko náà, wọn ò ní ìdí kankan láti dáábò bò wọ́n.
Síbẹ̀síbẹ̀, mo ti jìyà nítorí ìwà pálapàla yìí.
Ó ti rí ìyàwó rẹ̀ àti ọmọ-ọ̀dọ̀ wọn Sènábù láti ọ̀kánkán bí wọ́n ṣe ń bọ̀ láti ọjà.
Ayàwòrán náà gba ìpè àwọn ọlọ́pàá lẹ́yìn-in ọgbọ̀n ìṣẹ́jú lẹ́yìn tí ó túwíìtì àwòrán náà pẹ̀lú wípé lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ ni ó mú un wálẹ̀, bẹ́ẹ̀ ni CHRD ṣe ti sọ.
Àwọn tí wọ́n mọ̀ ọ́n ṣe ò ju kí wọ́n ba ti ènìyàn jẹ́.
Ìṣọdẹ-àjẹ́ ṣì ń gba ẹ̀mí àwọn ènìyàn ní ìgbèríko India
Síbẹ̀, tí a bá ti ọ̀nà ìṣe-àti-àsà wò ó, ó ṣe kókó láti sọ wí pé ìtúmọ̀ ayaba and ọbabìnrin yàtọ̀ síra wọn: Ọbabìnrin túmọ̀ sí "queen" lédè Gẹ̀ẹ́sì nígbà tí ayaba jẹ́ "wife of the king".
Làbákẹ́ padà bẹ̀rẹ̀ si í tún ara rẹ̀ bi.
VPN mìíràn tí ó ní ìlànà ààbò tó yàrá ọ̀tọ̀ lè jẹ́ ti ọ̀daràn.
Làbákẹ́ tú èrò ọkàn rẹ̀, pẹ̀lú ìbínú sín ǹ kan tí ó pè ní àìṣòtítọ́ nínú àníyàn àti fọ ara rẹ̀ mọ́. Inú Àdìó sì dùn.
Pakistan is not only about terrorism and a conservative society there is more to us.
Adẹ́tẹ̀ẹ́ ní òun ò lè fún wàrà, ṣùgbọ́n òún lè yí i dànù.
Á rẹ́rìn-ín músẹ́ jẹ́jẹ́, á máa wojú yín bí ó ṣe ń sọ̀rọ̀.
Fúnmi lọ́jọ́ méjì sí mẹ́ta.
[Ìsàlẹ̀] Kò tó [lá ti yọ ọ́] nìkan, Ààrẹ tí kò ka nǹkan sí náà gbọdọ̀ jẹ́ yíyọ kúrò nínú ìṣàkósọ gbogbo kí ojú rẹ̀ le wálẹ̀.
Èyí ni ìdí kan pàtàkì tó fi jẹ́ pé ìyá ní ó lọmọ lóòótọ́.
Akọ̀ròyìn Esdras Ndikumana túwíìtì:
Òǹkọ̀wé tí í ṣe ọmọ bíbí orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà Adaobi Tricia Nwaubani làdíi rẹ̀ fún àgbáyé lórí ètò ẹ̀rọ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ kan tí ó jẹ́ àbáṣepọ̀ pẹ̀lú BBC, wípé ìrísíi Trump gẹ́gẹ́ bí "ọkùnrin alágídí" mú kí àwọn ọmọ orílẹ̀-èdè tí ó kún fún ènìyàn jù lọ ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ó fẹ́ràn-an rẹ̀ dé góńgó:
Bótilẹ̀jẹ́pé 2FA ń fún ni ní ààbò tó péye fún ìfẹ̀rílàdí, ewu àtìmóde ìṣàmúlòo rẹ le è wáyé, fún àpẹẹrẹ, o kò mọ ibi tí o ṣ'ọwọ́ọ̀ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ rẹ sí tàbí o ti pàdánùu rẹ, tàbí pààrọ̀ ike pélébé SIM rẹ, tàbí rìnrìn àjò sí ìlú mìíràn láì tan ìrìn-káàkiri orí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Ojúlé ìṣàsopọ̀ ẹ̀rọ-ayélujára
Láti wá mọ̀ wí pé a ṣẹ̀ ń mẹ́yẹ bọ̀ lápò ni pé tí ẹ bá ṣàfiwée gbogbo ǹkan níbí sí orílẹ̀-ède South Africa, ó kọ̀ funfun ni, nítorí ní orílẹ̀-ède South Africa, ní ọdọọdún ẹgbẹ̀rún lọ́nà ọ̀rìn-dín-nírinwó (300,000) àwọn ìyá tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara ni wọ́n bímọ.
Gẹ́gẹ́ bí obìnrin, kò ní ọkàn láti kojú ìgbáyàsókè ayé àti ìṣòro.
Ní orílẹ̀-èdèe Côte d'Ivoire ní ọjọ́ 6, Oṣù kẹrin, àwọn afẹ̀hónúhàn ti iná bọ ibi àyẹ̀wò àrùn COVID-19 kan, ìdí tí wọ́n fi ṣe bẹ́ẹ̀ ni wí pé agbègbè tí èró pọ̀ sí ni wọ́n sọrí ibi àyẹ̀wò náà sí tí kò sì bójúmu.
Bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé ìmọ̀-ẹ̀rọ ṣì ń dàgbà sókè nínú ìmọ̀ rẹ̀, ó wà káàkiri.
Làbákẹ́ nìkan kọ́ ló dájọ́ rẹ̀ báyìí.
Àwọn alákòóso láǹfààní láti lò o.
Á dáwọ́ dúró díẹ̀. Lẹ́yìn náà, ó ń dáwọ́ dúró pátápátá nígbà tí oorun ti ń kún ojú rẹ̀.
Idà ń wó ilé ara ẹ̀ ó ní òún ń ba àkọ̀ jẹ́.
“Hùn...hùn...” “Àwọn ìdáhùnsi ìmúnibínú ńkọ́?
Tàbí ẹni tí ó mọ̀ nípa ọkọ̀ lọ́pọ̀lọpọ̀ – ọkùnrin ni, kó má jẹ̀ ẹ́ obìnrin.
Nígbàkugbà tí Àlàmú bá wọ ilé ìtọ̀, Làbáké náà ádúró nítòsí, á máa yọjú láti ibi ihò kọ́kọ́rọ́ ilèkùn ilé ìtọ̀.
“Bẹ́ẹ̀ ni…….bẹ́ẹ̀ ni. Mo mọ̀ pé ìwọ ni Àlàmú ……..ṣùgbọ́n…….ṣùgbọ́n.”
Fún ìdí èyí, ó tó kí ó kúkú bẹ̀rẹ̀ sí i rẹ́rìn- ín músẹ́ láti ìsìnyí nínú ìrètí áti ìgbàgbọ́ pé gbogbo nǹkan a sìse fún rere.
Aaka ò gbé ọ̀dàn; igbó ní ń gbé.
Màá jókòó báyìí, á bá mi lórí ìjókòó báyìí...mo ń dúró...mò ń dúró...
Apá ibẹ̀ nínú ìlú ni Làbákẹ́ ṣe àbẹ̀wò sí nígbà tó kọ́kọ́ dé láti ìlú òyìnbó.
Àárín gbùngbùn Àríwá, Àríwá Ìlà-oòrùn, Àríwá Ìwọ̀-oòrùn, Àjìǹdò-gúúsù, Ìwọ̀-oòrùn gúúsù, àti Ìlà-oòrùnun gúúsù.
Kò sí nǹkan tí wọn ó le ṣe tí òfin àti àsẹ bá dàrú.
Nítorí orílẹ̀ èdèe tí ó gbajúmọ̀ jù lọ nílẹ̀ Adúláwọ̀ yóò yẹ̀ gẹ̀rẹ̀ sí ìjọba ìfipámúnisìn ní kété tí òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ bá di títẹ̀ bọlẹ̀.
Àpò Àlàmú ń jò gidigidi, ìparí oṣù sì ń jẹ́ àsìkò fún un láti làágùn tútù, ó jẹ́ àsìkò fún un láti lejú kí ó sì ranjú bí ó ṣe ń wo ètò ìṣúná owó rẹ̀ lésẹẹsẹ̀.
Kò gba àyà rẹ̀ ní ìṣéju mẹ́ta láti bẹ̀rẹ̀ si í mí.
Ó yára fi òpin sí ìpè náà.
Dídúró sílé yìí kì í se ohun tó bá àwọn onísẹ́ ọwọ́ àti oníṣẹ́ ìgbẹ́mìíró tí ó ń gbé ní Mozambique àti Cape Verde lára mú rárá. Ajàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọ-ènìyàn Tomás Queface túwíìtì:
Gẹ́gẹ́ bí ìwé ìròyìn tí ò sí ní abẹ́ ìṣàkóso ìjọba  Novaya Gazeta ti ṣe sọ, ó yẹ kí ètò náà tí yóò ṣe àfihàn àwọn ajìjàǹgbara LGBT ní Yaroslavl wáyé ní òwúrọ̀ Ọjọ́rú 23, ní oṣù Ṣẹẹrẹ.
Mo ní, "Ǹjẹ́ o dárúkọ kùkúyè?
Ǹkan tí àwọn ilé-iṣẹ́ ìmọ̀-ẹ̀rọ mọ̀ nípa àwọn ọmọọ̀ yín.
Ní ìparí ọdún 2015, ọlọ́pàá pa òǹyàwòrán Christophe Nkezabahizi pẹ̀lú àwọn ọmọ-lẹ́bí mẹ́ta, ní àsìkò ìbò tí ìfẹ̀hónú wá sáyé.
Làbákẹ́ náà bẹ̀rẹ̀ gbé kẹ́tùlù nílẹ̀... Oníkálukú sì bá ọ̀nà tirẹ̀ lọ!
Ilẹ̀kùn náà ṣí yàrá náà sì kún fún àwọn ìyá, àwọn ìyá tí wọ́n lọ́mọ lọ́wọ́, tí wọ́n jókòó, tí wọ́n ń sọ́rọ̀, tí wọ́n ń tẹ́tí.
Ẹ̀gbẹ́ alájòótà yìí ti tasẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sí òfin abala 505(a) tí ó ní wípé ọ̀daràn ni ẹni tí ó bá polongo ọ̀rọ̀, àyesọ, tàbí jábọ̀ irúu rẹ̀ pẹ̀lú èrò láti mú kí ikọ̀ ajagun ó máà ka ojúṣe rẹ̀ kún tàbí kùnà láti ṣe ojúṣee rẹ̀.
Bẹ́ẹ̀, kò sí àní-àní, kò sí àní-àní, ó ní láti ṣe é.
Àwọn amúgbálẹ́gbẹ̀ẹ́ wọn – Yẹmí Ọṣìńbàjò (APC), ọmọ Yoruba, àti Peter Obi (PDP), ọmọ Igbo, jẹ́ Ọmọ-lẹ́yìn-in-krístì — àmọ́ láti ẹ̀yà ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀.
Ikọ̀ ẹ kú oríire!
Àwọn aláboyún tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara gbọ́dọ̀ gba iṣẹ́ PMTCT láti lè ní àwọn ìkókó tí ò ní kòkòro apa sójà ara.
Àwọn alátìlẹ́yìn-in rẹ̀ ń pè fún ìtúsílẹ̀ẹ rẹ̀ lóríi ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn, látàrí wípé a ti yọ àbọ̀ ẹ̀dọ rẹ̀ nítorí àrùn jẹjẹrẹ àti àrùn ọkàn àti ìṣòro kíndìnrín.
Ó lèbínú tàpa sáṣẹ. Ó mọ bí wọ́n ṣe ń fi ojú pípọ́n hàn kí ó sì fi ẹ̀rín ṣẹ̀sín ènìyàn.
Ó yẹ kí a tẹ̀ ẹ́ sórí ìwé tàbí kọ ọ́ sílẹ̀ kí a máa gbé e kiri.
Ìjìyà yóò wá sópin
Irú àwọn ènìyàn bẹ́ẹ̀ ní ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ tó dára, ilé àdágbé tiwọn ní ìgbèríko ìlú, lọ́nà to yára kíá kíá.
Màdáámù ti ń kanra ganan lẹ́nu ọjọ́ mẹ́ta yìí.
Ìràwọ̀ agbábọ́ọ̀lù ọmọ orílẹ̀-èdè Ivory Coast Didier Drogba túwíìtì:
1. Ó gbọdọ̀ ṣe é jó sí, síbẹ̀ ó ní láti dùn ún ní etí àwọn ènìyàn tí yóò “mú wọn gbàgbé ara” ní orí ìtàgé, pẹ̀lú ọ̀rọ̀ orin tí yóò mú ayọ̀ jáde, èyí tí a mọ Ijó ìta-gbangba mọ́.
"I Have a Red in My Wipe" clip tẹ́lẹ̀.
Boniface Igbeneghu, ọ̀jọ̀gbọ́n Ifásitìi Èkó, Nàìjíríà ti bá ẹni tí ó wọ ìbòjú yìí ṣe erée gélé ní àìmọye ìgbà (Àwòrán láti BBC #SexForGrades)
" Ó kàn sí mi lẹ́yìn òsẹ̀ méjì pẹ̀lú ìwé yìí: ìdókówò mi àkọ́kọ́ nínú ìpín ìdókówò ilẹ̀-òkèrè jẹ́ ti British America Tobacco.
“Ṣé o mọ̀ bóyá ó ní ìṣoro kankan?”
Níbi ìpàdé kan láàárín àwọn méjèèjì, Igbeneghu ṣẹ́ iná pa, ó sì ní kí ọmọdébìnrin náà ó fẹ́nu ko òhun lẹ́nu, tí ó sì tún dì mọ́ ọn gbádígbádí nínúu iyàraa iṣẹ́ẹ rẹ̀ tí ó wà ní títì pa.
Nígbà tí wọn kọ́kọ́kó wọ inú ilé náà ní kété tí wọn ṣègbeyàwó, ó wà pẹ̀lú ìrètí gíga láti sọ ilé náà di párádísè.
Àwọn méjì gbòógì òǹdíjedupò sí ipò ààrẹ, Ààrẹ tí ó wà lórí àléfà kó ìbò ẹgbẹẹgbẹ̀rún 15 tí ó mú u borí olórogún-un rẹ̀ pẹ́kípẹ́kí, Atiku Abubakar, pẹ̀lú "àlàfo idà 56 sí ìdá 41".
Kò kàn án bín-in-tín báyìí.
Wọ́n ń tọpa wọn pẹ̀lú àwọn ìkànì ètò-ẹ̀kọ́ àti àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ ètò-ẹ̀kọ́ ní ilé-ẹ̀kọ wọn.
Fi àyè gba àwọn ẹ̀rọ-ayárabíàṣá mìíràn lórí ìṣàsopọ̀ yìí láti ṣàgbéwọlé àwọn ìkànnì mi tí kò sí lákàálẹ̀.
Èyí kò gbé mi lọ́kàn bíi ti ìlàkàkà àwọn ọmọ-adúláwọ̀ tí ó ń ṣe ìrìnàjò nínúu ilẹ̀-adúláwọ̀.
Síbẹ̀, òtítọ́ ní àwọn orílẹ̀-èdè tí wọn kò ní ohun-èlò, tí kò sí àyèwò àti ìtọ́jú, ìda ogójì -- ìda ogójì àwọn ọmọ ni wọ́n ní i -- ìda ogójì kojúu ìdá méjì – ìyàtọ̀ tó pọ̀ gidi gan.
Nígbà tí àwọn ara ìlu Burundi sá fún wàhálà òṣèlú, wọ́n wá báwa, sí àwọn orílẹ̀-èdè tókù nílẹ̀ Adúláwọ̀.
Sènábù ṣàlàyé fún màmá pẹ̀lú ọkàn mímó àìlẹ́bí àti omijé lójú rẹ̀.
Óyá gbìyànjú ẹ̀.
Ọjọ́ ìbànújẹ́ àti wàhálà rẹ̀ ti níye.
Obama ni wá, Garvey ni wa, Marley ni wa, Angelou ni wa, Walcott ni wa.
Ìfòfinde ìsoyìgì pẹ̀lú ọmọdé máa ń fi ààbò fún àwọn ọmọdébìnrin, láì ro bí wọ́n ṣe wọ ilé ìwé.
Ọ̀kanòjọ̀kan ọnà ni ó wà ní ara ilé náà — àwọn àràbarà ọnà abẹ́ àjà àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Òfin ni yó sọ ara ẹ̀; ìyàwó tí ń na ọmọ ìyáálé.
Àwa, tí a wà nínú ìlú, ni a ó fi ààbò bò tí a ó sì ké pe àwọn aráa wa ní òkè òkun, kí àwọn náà ó ké gbàjarè, nítorí ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà ṣe kókó fún wọn.
Ní ìbẹ̀rẹ̀ oṣù yìí, ìjọba Burundi ti ọ́fíìsì ẹ̀ka àwọn ajàfẹ́tọ̀ọ́ ènìyàn lábẹ́ United Nations tí wọ́n sì sọ pé àwọn kò nílòo wọn mọ́.
Ní báyìí, kò sí ọ̀nà tí èyí fi jẹ́ àwíjàre fún ìwà-ìbàjẹ́.
Àwọn oníkọkúkọ ní ìṣọ̀kan
Transgender Pride march takes place in Pakistan
Ọmọ rẹ̀ tí ó mọ̀, lọ́kàn ara rẹ̀ ti lọ sí ìrìnàjò àrèmabọ̀.
Mo dẹ̀ ní ìdánilójú pé pẹ̀lú àjọṣepọ̀ tó tọ́, a máa ṣègun ààrùn burúkú yìí.
Àwọn méjèèjì kàn ṣáà ń níì gbàmọ́ra àti ìfaradà fún ara wọn ni.
Ní kò pẹ́ kò pẹ́ yìí ni ìwádìí àyẹ̀wò tí Pew Research Centre ṣagbátẹrùu rẹ̀ fi hàn wípé ọ̀gọ̀rọ̀ ọmọ Nàìjíríà "fi Ògún-un rẹ̀ gbárí" wípé Trump "yóò gbé ìgbésẹ̀ tí ó lààmìlaka nípa ti ọ̀ràn àgbáyé".
Ìṣàsopọ̀ Àìrí Ìkọ̀kọ̀
Àwọn ọ̀jọ̀gọ́n, àwọn Yoda àti Obi-Wan Kenobid mi, tí wọ́n mú ìmọ òjìni wọn wá láti jẹ́ kí iṣẹ́ yìí di ǹkan tó dà lónì.
Ṣùgbọ́n ó déédé dúró, ó sì wẹ̀yìn wo ìyá rẹ̀ lẹ́ẹ̀kan sí i –bí igbà tó bá fẹ́ bèèrè pé “nígbà wo ni bàbá máa padà dé?” Kò sẹ́ni tó mọ̀. Ó jọ ọ́ pé Làbákẹ́ ti fèsì.
Àyè fún àtúnpè-ẹjọ́
#BringBackOurGirls àti #ArewaMeToo ṣe àtúntò sí ìgbàwí ètò ìṣèlú ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà
Ìṣòro kan ni ti àìrí ìwé ìrìnnà gbà, òmíràn ni ti owó ìrìnàjò ọ̀fẹ́ gọbọi tí ó wọlẹ̀ nítori n kò le è lọ si àpérò.
Facebook ló léwájú gẹ́gẹ́ bí i gbàgede ààyò ọ̀pọ̀ ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà pẹ̀lú òǹlò ẹgbẹẹgbẹ̀rún 22, tí gbàgede àwòrán-àtohùn YouTube (ẹgbẹẹgbẹ̀rún 7 àti jù bẹ́ẹ̀ lọ) tẹ̀lé e, Twitter (ẹgbẹẹgbẹ̀rún 6) àti Instagram (ẹgbẹẹgbẹ̀rún 5.7).
Síbẹ̀, Ìṣèjọba Assad ń tẹpẹlẹ mọ́ sísọ òfegè ìròyìn àti irọ́ lórìṣirísi bẹ́ẹ̀ ni ó tún ṣe àdínkù iye àwọn ènìyàn tí wọ́n ti ní COVID-19.
Mo fún pọ̀ níbí, pẹ̀lu mílíọ́nù méje ènìyàn ní ẹ̀gbẹ́ mi lónì.
Ní ọjọ́ 17 oṣù Ẹrẹ́na, ilé ìgbìmọ̀ aṣòfin àgbà ti kọ́kọ́ sọ pé kí wọ́n fi òfin de àwọn ọkọ̀ òfurufú tí ó ń bọ̀ láti àwọn orílẹ̀ èdè tí àrùn náà ti gbilẹ̀ bí i United Kingdom àti China, kí wọ́n tó dúró di ọjọ́ kejì kí wọ́n tó fi òfin náà múlẹ̀.
Ó fi etí àti ẹ̀rẹ̀kẹ́ rẹ̀ wíwú han màmá.
Ó múnú mi dùn láti ronú wí pé gbogbo èyí, iṣẹ́ aláìlẹ́gbẹ́ tí mò ń ṣiṣẹ tọ̀ – àti ìjẹ́ òótọ́ pé mo dúró níbí, báa yín sọ́rọ̀ lónì -- gbogbo rẹ̀ wá látara èrò kékeré tí mo ní nígbà tí mo jókò lẹ́yìn ní sẹminá nígbà tí mo wà lọ́mọ ogún ọdún.
Alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé sábà máa ń ní ọ̀nà láti ṣe àkópamọ́ fáìlì, tàbí kí o lo iṣẹ́ àkópamọ́ tó wọ́pọ̀.
Bí ó ṣe rí fún màmá gan-an rè é.
Ìtan ìmọ̀-ìṣègùn ni, ṣùgbọ́n jù bẹ́ẹ̀ lọ, ìtàn àwùjọ ni.
Àwòrán Làbákẹ́ tí ó gba àmì ẹ̀yẹ ipò kìn-ín-ní nínú ìfigagbága magasíìnì Lọ́ńdọ́ọ̀nù nìyẹn.
Bí ó bá se abọ́ ìgbọ̀nṣẹ̀ kan fún un bi oúnjẹ, Àlàmú  á jẹ ẹ́ pẹ̀lú ìgbádùn àti ìtẹ̀lọ́rùn.
Tí a bá sì gbìyànjú láti pa ojú dé, àwọn ẹ̀ṣọ́ á da iyẹ̀pẹ̀ sí wa. Wọ́n á sì wọ ìbòjú padà.
Mẹ́rin nínú àwọn ilé-iṣẹ́ márùn tó wà lókè ténté jẹ́ ilé-iṣẹ́ kùkúyè, ìdókówò tèmi, onímọ̀ nípa ààrun jẹjẹrẹ.
Ṣé kì í ṣe pé ó kàn dára sí ilé lásán ni, kàkà kí ó fi kọ́ ilé?
Tí o bá dókówò ní ilé-iṣẹ́ kan, o ti ní díẹ̀ lára ilé-iṣẹ́ yẹn.
Ati àwọn ọ̀dọ́mọkùnrin tó dá ṣáṣá tí wọ́n ń fi agbára wọn hàn nípa bíbẹ́ wọnú ọkọ̀ láti ojú fèrèsé kéé-kèè-kééọkọ̀!
Ǹjẹ́ àmì orí ayélujára yìí yóò ṣe amọ̀nàa ìgbèjà ẹ̀tọ́ tí kì í ṣe ti orí ayélujára tí yóò béèrè fún àtúnṣe tí yóò sọ ilé ẹ̀kọ́ gíga ifásitì di ibi ààbò fún àwọn obìnrin bí?
Ìwò lẹ́gbẹ́lẹ́gbẹ́
Nípa pípésè àmì ìdánimọ̀ tàbí òǹkà ìdánimọ̀
Àwòrán ìpolongo orí ayélujára tí Provea taari síta.
Làbákẹ́ sin Àlàmú lọ sí tíátà ní gbàgede Luchester láti lọ wòran ijó rẹ̀. Ó jẹ́ ìran tó dùn-ún wò. Josephine jó ijo náàdáadáa tó wú àwọn ènìyàn lórí. Inú  Àlàmú dùn yàtọ̀ sí ti àwọn èrò ìwòran yòókù.
Boniface Igbeneghu, Ifásitì Èkó, tí a ká ìwà àṣemáṣe pẹ̀lú àwọn akẹ́kọ̀ọ́bìrin nínú ìwádìí abẹ́lẹ̀ tí BBC ṣe.
Ẹ̀bùn ìfura sọ́rọ̀ ọmọ àwọn ìyá mìíràn ni àlá, àwọn mìíràn níagbára àti rí nǹkan. Àwọn abiyamọ tòótọ́ mìíràn máa ń rí àmì – àmìbí i kí íle-ọmọtí wọ́n gbé ọmọ sí fún oṣù mẹ́sàn-án déédé dún,  tàbí  kí egúngún ẹ̀yìn tí ọmọ wọn ń gùn ní kékeré déédé sọ kúlú.
Ikọ̀ awakọ̀ òfuurufú olóbìnrin àkọ́kọ́ irúu rẹ̀ ní Mozambique | A lo àwòrán pẹ̀lú àṣẹ láti ọwọ́ Meck Antonio.
Ní ti Àlàmú, Èṣùníyì ti sọ fún màmá pé kò séwu lóko mọ́.
Wọ́n ń tọpa wọn pẹ̀lú àwọn ẹ̀rọ inú ilé àti àwọn ẹ̀rọ arannilọ́wọ́ nínu ilé wọn.
Ṣe ẹ ò ní nǹkan tí ẹ fẹ́ fi kún àwọn nǹkan tíẹ ti sọ fún wa?”
Ọ̀kọ̀ọ̀kan ìlà nínú iṣẹ́ yìí ni ó ń ṣe àkọsílẹ̀ ìlò gbogbo tí òǹṣàmúlò lo ohun àmúlò kan pàtó.
Ìkìlọ̀: Orúkọ ohun-èlò nìkan ni yóò yípadà, orúkọ titun náà yóò ṣiṣẹ́ papọ̀ yóò sì ṣàfikún ìbágbàmu lórí àwọn ẹ̀rọ mìíràn tí ó sọ pọ̀ mọ́ ohun-èlò yìí.
Nínú yàrá, Làbákẹ́ bọ́ ìfasokọ́sí, ó sì bẹ̀rẹ̀ si í i yọ àwọn aṣọ rẹ̀. Kíá, ó ti kó wọn sínú àpótí aṣọ. Ohun ẹ̀ṣọ́ ara ni ókún inú kọ́ńbọ́ọ̀dù méjì nínú yàrá náà, ó sì kó àwọn nǹkan inú rẹ̀ sínú apẹ̀rẹ̀ rafia òfìfo méjì ní kíákíá.
Kardiata Malick Diallo, tí ó jẹ́ igbákejì, sọ ọrọ àròjinlẹ̀ ní ilé Ìgbìmọ̀ aṣòfin Mauritania láti máà jẹ́ kí àwọn ènìyàn gbàgbé, tí ó sì fi ẹ̀sùn kàn ààrẹ tí ó wà lórí oyè pé ó ń dáàbò bo àwọn oníṣẹ́-ibi náà, tí wọ́n ṣì ń dipò gíga mú nínú ìjọba nígbà tí wọn kò tí ì wá nǹkan ṣe sí ẹ̀tọ́ àwọn olùfarapa:
Jẹ́ kí àwọn òkú ó sọ ìtàn nípa Hong Kong
Ẹ àwòran ara yín bí ẹni tó ń wakọ̀ ní ọnà tóóró kan nílẹ̀ Adúláwọ̀, bí o ṣe ń wakọ̀ lọ, o gbojú sí ẹ̀gbẹ́, ǹkan tí o sì rí rèé: o rí àyè tí wọ́n sìnkú sí.
A kì í mọ̀ ọ́n rò bí ẹlẹ́jọ́.
Ẹ̀rọ iṣẹ́ tí o ni ìdánimọ̀ yìí kò ní ìkànnì tí ó yẹ
Aṣẹ yìí gba ẹnìkẹnì láàyè láti lè lò iṣẹ́ yìí fún ète èyíkéyìí, pàápàá fun ìpolówó ọjà.
[Òkè] Ààrẹ ÖSYM sọ̀rọ̀ fún ìgbà àkọ́kọ́ lẹ́yìn ìdánwò!
Àlàmú... Àlàmú…' Làbákẹ́ tesíwájú, 'Kí ló ṣẹlẹ̀ sí iṣẹ́ rẹ?'
Ilẹ̀-Adúláwọ̀ rí àbọ̀ ẹgbẹẹgbẹ̀rún-lọ́nà-ẹgbẹ̀rún owóo dollar láti ọ̀dọ̀ Ilé-ìfowópamọ́sí ńláńlá fún ìgbéfúkẹ́ Iléeṣẹ́ ọgbọ́n àtinudá
Títí di ìgbà tí ó máa fi kó ẹrù rẹ̀ lọ pátápátá, kí oníkálùkù ní ìtẹ́lọ̀rùn pẹ̀lú ohunkóhun tó bá rí jẹ.
Àdánwòo Alaa jọ ti ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ orílẹ̀-èdè Íjípìtì tí ó wà ní ẹ̀yin gádà nítorí akitiyan wọn nípa ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn.
Ìpinnu Beijing kò ju láti pa ohun gbogbo tí ó bá tan mọ́n ìṣẹ̀lẹ̀ ọjọ́ 4 oṣù Òkúdù rẹ̀ lórí ayélujára.
Ojú kì í pọ́n ẹdun kó dẹni ilẹ̀; ìṣẹ́ kì í ṣẹ́ igún kó di ojúgbà adìẹ.
Kí  Àlàmú tó ráyè láti yanjú àwọn ìṣòro wọ̀nyí ni àwọn mìíràn tí ó le ju èyí yóò tún dé bá a.
Superstition and lack of awareness behind witch-hunting in India
Ó wọ yàrá rẹ̀ lọ ní dídá ibòdè màmá kọjá! Ó kó sínú páńpẹ́ màmá! Páńpẹ́ babaláwo!
Ìdánwò ọdún yìí wáyé nínú àìgbọ́raẹniyé—àti pé kì í ṣe nítorí àjàkálẹ̀
Eéji pẹ̀lú Eéji máa ń fún un ní Aárùn-ún ní gbogbo ìgbà. Ìṣirò ayírí onímò ìṣirò.
Lẹ́yìn náà ni ó tún wo ọkọ ṛẹ̀. Làbákẹ́ doríkodò.  Ẹ̀rín “ha ha ha ha” abàmì yẹn tún wá sí etí rẹ̀, ó gbọ́ ohùn ìfiniṣeyẹ̀yẹ́ àwọn aládùúgbò lẹ́ẹ̀kan sí i, ó tún rí awakọ̀ ọkọ̀ akẹ́rù tí ó ń ṣàpèjúwe bí orí ṣe yí tó.
Ẹ kọ̀ rò ó wò, tí wọ́n bá ṣe ìfilọ́lẹ̀ ilé-iṣẹ́ tuntun àyánrán kan lónì, ní ìparí oṣù Òkudù tó ń bọ̀, àwọn èròja ilé-iṣẹ́ yẹn ti pa mílíọ́nù méje ènìyàn.
“Àṣé ó tiè yé ọ Tinú?”,  Làbákẹ́ túbọ̀ ń bá Tinú sọ̀rọ̀, “Àṣé gbogbo rẹ̀ yé ọ?,
A ò ní ǹkankan láti fi pamọ́.
Ṣùgbọ́n ẹ̀yin ọmọ àṣètán-ń-nì, ẹ sùn lọbí igi
Gbogbo ìgbésíayé mi dẹ̀ ṣí sílẹ̀ lóòtọ́.
Nílé, Làbákẹ́ ti wá ń báìgbà yí, ó ń ṣọ́igbá rẹ̀, ó sì ń mú inú ara rẹ̀ dùn pẹ̀lú Tinú àti Sènábù.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ irọ́ olùrànlọ́wọ́ ààrẹ
“Ọlọ́run á ràn yín lọ́wọ́. Ọlọ́run á ṣí ojú yín àti etí yín. Ẹ ẹ́ lè ríran rí ara yín bí ẹ ṣe wàyìí. Àwa wí!”
Lẹ́yìn ọdún kọ́kànlá, òun ni ọmọ ìbílẹ̀ àkọ́kọ́ tí ó gbẹjọ́rò ní ilé-ẹjọ́ gíga jùlọ.
Ó ní láti se nǹkan si i. Ni kíákíá si ni pẹ̀lú. O ní láti jáde síta kí o wá ìrànlọ́wọ́. Ẹ̀ ń ti ara yín mọ́ ilé fún gbogbo ọjọ́! Kò síì ṣòro tó níyanjú lọ́ nà yẹn!
Ìṣòro tó bá a lọ́wọ́lọ́wọ́ tó fún un.
Ìsọtasí ìwé àbá náà pa òfin náà ní àpakú finínfinfín — èyí kò sì jẹ́ kí ààrẹ ó bu ọwọ́ lù ú.
Ìbáṣepò rẹ̀ pẹ̀lú Làbákẹ́ kò dán mọ́rán rárá.
Hannan Gazi náà se àgbéjáde tirẹ̀:
Ìlú Washington la ti rà á, nígbà ìgbádùn àṣẹ̀ṣẹ̀ṣe ìgbéyàwó.
Làbákẹ́ sì ń ṣe jẹ́jẹ́.
Ní báyìí, ọ̀wọ́n yìí jẹ́ kí ìwà-ìbàjẹ́ tàn kálẹ̀ ní ẹ̀ka náà.
Reno Omokri, olùrànlọ́wọ́ ààrẹ àná, fi ẹ̀sùn kan Ezekwesili wí pé ẹgbẹ́ olóṣèlú APC ni ó ń lò ó fi ba ìjọba tí ó wà lórí àpèré jẹ́ àti láti "yẹpẹrẹ" ìjọba Ààrẹ Jonathan, nípa èyí náà ni ó fi lànà fún APC láti "gba ọ̀pá àṣẹ".
Lẹ́yìn ọjọ́ karùn-ún, Màmá bínú lọ ilé.
Olúborí ìdíje àròkọ Ìlọ̀rí Olúwatóbi ti iléèwé Mater Christi Catholic Girls' High School, Ìgede Èkìtì, Ìpínlẹ̀ Èkìtì, mú u wá sí ìrántí ìgbà àkọ́kọ́ tí òùn-ún ṣalábàápàdée rédíò nígbà tí òùn-ún wà ní ọmọ ọdún 5:
Nínú èsì kan sí TJournal, tí ó jẹ́ iléeṣẹ́ onímọ̀-ẹ̀rọ àti ìròyìn ẹ̀rọ alátagbà àti orí ayélujára.
Báwo la ṣe lè ṣe ìyẹn?
A ò nímọ̀ kankan tàbí àkóso lórí ọ̀nà tí àwọn tó ń rà, tà tí wọ́n sì ń lo dátà wa ṣe ń ṣe àkọsílẹ̀ wa àti àwọn ọmọ wa.
Bí àwọn aládùúgbò bá ní àǹfààní sí ilé Àlàmú, wọ́n á ti rí i pé Sènábù ṣì ń sùn lẹ́gbẹ̀ẹ́ ẹrù kékerénínú yàrá ìgbafẹ́ nínú ilé.
A fi ìwé pe Wakabi kí ó wá á sọ̀rọ̀ níbi ètò Àyájọ́ Àwọn Olùgbèjà Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn ní Tanzania ọlọ́dọọdún tí Àgbáríjọ Olùgbèjà Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn ti Tanzania (THRDC) jẹ́ olùgbàlejò.
Ǹkan tó tẹ̀le èyí ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn fọ́rán ìbálópọ̀ ayédèrú tó ń ṣàfihàn àwọn ẹni-iyì lóbìnrin tí wọ́n jẹ́ ààyò àwọn ènìyàn.
Kí ni ó yá àpọ́n lórí tó fiṣu síná tó ń súfèé pé “bí a ti ń ṣe ni inú ń bí wọn”?
Làbákẹ́ pohùn réré, wọn ò mọ nǹkankan yàtọ̀ sí kí wọ́n kan èèyàn lábùkù, kí wọ́n ṣèké, kí wọ́n sìsọ̀rọ̀ banilórúkọjẹ́, wọn ti sọ irún ǹ kan bẹ́ẹ̀ sí etí rẹ̀ náà rí.
Ní oṣù ti ó kojá, mo ṣe alábàápàdé oníṣẹ́-ìròyìn tí ó wá láti Ìlà-oòrùn Ilẹ̀-adúláwọ̀ tí ó ń ṣe ìbéèrè fún ìwé ìrìnnà wọ Nàìjíríà. Wọ́n ní kí ó pèsèe ìwé-ẹ̀rí ìwákọ̀ọ ti akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ awakọ̀ tí yóò wá gbé e bí ó bá balẹ̀ ní pápá-ọkọ̀-òfuurufú!
Abẹ ìgbèkùn àwọn ọ̀gágun tí ó ti jagun fẹ̀yìntì àti àwọn asọ́mogbée wọn ni orílẹ̀-èdè Nàìjíríà wà. Bí àpẹẹrẹ, Ọbásanjọ́ jẹ́ alẹ́nulọ́rọ̀ tí ó mọ àludé tòun àpadé bí àwọn Ààrẹ ṣe ń gba ipò láti ọdún 2007 sí 2015.
Gẹ̀gẹ̀ bí ìjábọ̀ ìròyìn, àwọn àgbàlagbà wọ̀nyí ṣe ikú pa ọkùnrin kan, ni ìgbìmọ̀ abúlée Panchayat ṣe dá wọn lẹ́bi.
Màmá bẹ̀rẹ̀ sì í tún yàrá náà ṣe lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀, ó gbọn gbogbo jàǹkárìwọ̀ sílẹ̀, ó sì lé àwọn ááyán àti ọmọ-onílé lọ.
Àwọn ìpèníjà òṣèlú tí ó ń kojú wọn ní Hong Kong lẹ́yìn Àkójọpọ̀ Ẹgbẹ́ Alábùradà; 2014 Umbrella Movement kò ṣe àjòjì sí Chemi Lhamo, ṣùgbọ́n ó bá àwọn ará Hong Kong kẹ́dùn, ó pẹ̀tù sí wọn lọ́kàn pé kò kí wọ́n máà ṣe juwọ́ sílẹ̀:
A ti mú àdínkù bá ikú ọmọdé pèlú ìdá márùn-lé-láàdọ́rin (75%), ikú ìyá pẹ̀lú ìdá ọgọ́rin (80%).
Ó ń fi ara rẹ̀ ṣe yẹ̀yẹ́.
Àlàmú tiraka láti má jẹ́ kí ohun ṣíṣàn náà padà wá sí ẹnu rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí èébì.
Àwọn ajìjàngbara sọ wípé ìgbàgbọ́-asán tí ó rinlẹ̀ ní ìgbèríko ni ó ń fa ìwà pálapalà náà.
Lẹ́yìn ìsẹ́jú márùn-ún géérégé, wọn pe Làbákẹ́ wọ yàrá kan, tí ọ̀kan ninú àwọn lọ́yà, ìyẹn Àkànní Mústàfá ti ń dúró láti gbà á lálejò.
Àwọn ni alága àwọn ẹgbẹ́ awakọ̀... Alága wa... Máa ń bá wa ṣére gan an...”, awakọ̀ náà sọ fún Làbákẹ́.
Ó wòye irú ipa tí ọ̀rẹ́ Àlàmú á tún fẹ́ kó nínú ọ̀rọ̀ náà.
Ó ká mi lára nípé iṣẹ́ẹ wa kò yé ikọ̀ ajagun yékéyéké.
Nítorí ìbẹ̀rù fún ààbò àwọn àlejòo rẹ̀, Shabuyeva fagilé ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò náà tí ó sì fi ètò mìíràn rọ́pòo rẹ̀.
“Ẹ tàsé rẹ̀ fún bí i ìṣẹ́jú díẹ̀ màdáámú, ó lọ lẹ́yìn ìgbà tí ó fẹ́rẹ̀ ẹ́ lè fìfẹ́ yí mi lórí, ó sì ṣèlérí láti wá gbé mi ní aago mẹ́ta ààbọ̀ gérégé.
Nípasẹ sísọ ìrírí náà ni àwọn ènìyàn ti má a ń rí ọgbọ́n bí wọ́n ṣe lè tọ́jú ara wọn, bí wọn ó ṣe sọ ọ́ bí wọn ó ṣe lo òògùn.
A kò le è ní ìwé-òfin tí ó fi ẹ̀tọ́ fún òmíràn ìkẹ́gbẹ́ kí ó tún wá fún ẹnìkan ní agbára láti mú ẹ̀tọ́ òmìnira ìkẹ́gbẹ́ kúrò.
Ní báyìí, a máa ń fà sí àwọn afitóni tó papọ̀ mọ́ èro wa.
Bẹ́ẹ̀ kọ́, àmọ́ bẹ́ẹ̀ náà ni, ìlù orin náà ba orin náà mú gẹ́gẹ́ bí àwọn olólùfẹ́ẹ Ijó ìta-gbangba tí ó máa ń gbádùn un Ijó ìta-gbangba ṣe máa ń fẹ́ ẹ.
Ológun mìíràn tí orí kó yọ lálẹ́ ọjọ́ burúkú yìí tiraka gba France lọ fún ìtọ́jú lẹ́yìn tí ó kúrò ní ọgbà ẹ̀wọ̀n pẹ̀lú ìrànwọ́ àwọn Àjọ Onígbàgbọ́ tí ó ń tako Ìfìyàjẹni (ACAT lédè Faransé).
Ìyíde náà tún tẹnu mọ́ ìlọsíwájú àti ìbáṣepọ̀ rere láàárín ẹgbẹ́ abódiakọ-akọ́diabo; bákan náà ni ó tẹnu mọ́ ìyàsọ́tọ̀ àti rògbòdìyàn.
Bóyá nǹkankan ti ń ṣe kọ́ńtáàti rẹ̀.
Ṣùgbọ́n ẹ ní láti dúró fún bí i ìṣẹ́jú díẹ̀.
Ọ̀rọ̀ àlùfànṣá tí ó dá lórí ìtako àjọ̀dún Òyìnbó ti gba ẹ̀rọ-alátagbà ìlú China kan, èyí mú kí yíyan ayẹyẹ Kérésìmesì láàyò le koko fún àwọn tí ó rò wípé ní ìkọ̀kọ̀ ni ayọ̀ àwọn gbọdọ̀ wà.
Ẹ̀rín… Ẹ̀rín… Ẹ̀rín... Ìṣọ́ra ní láti wà, bíbẹ́ẹ̀ kọ́!...”
Ó ti tó ìgbà díẹ̀ kan tí ó ti ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú ìyàwó rẹ̀ àti olùdásọ́rọ̀ òṣèlú tí ó gbajúmọ̀ n nì, Naky Soto, tí wọn sì ń ṣe ìgbéjáde àwọn fídíò àti ètò Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ lórí ayélujára èyí tí ó dá lórí ìṣèlú àti ẹ̀tọ́ ọmọ ènìyàn ní Venezuela.
Báwo ni wọ́n ṣe fẹ́ gba ọ̀rọ̀ ìyá ọkọ rẹ̀ mú?
Làbákẹ́ ronú fún ìṣẹ́jú kan, ó gbìyànjú láti rántí àpẹẹrẹ àwọn ìgbà tí ó jìyà lọ́wọ́ Àlàmú.
Agbẹnusọ fún Ẹ̀ka Ìjọba tí ó ń ṣe àbójútó ètò ìforúkọsílẹ̀, Valdemar José, sọ fún àwọn akọ̀ròyìn ìbílẹ̀ Angola pé ìdíyelé fún ìwé ìrìnnà ìwọ̀lú lásán-làsàn lọ sí òkè nítorí owó gegere ni ó ń jẹ láti ṣe ìwé náà:
Àmọ̀ràn yìí dá yánpọnyánrin sílẹ̀ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà nítorí wípé Ọbásanjọ́ jẹ́ alátìlẹ́yìn àgbà fún Buhari gẹ́gẹ́ bí òǹdíje nínú ìbò ipò Ààrẹ ni sáà àkọ́kọ́ ní ọdún 2015.
Ó mọ̀ pé láàrin ọjọ́ mélòó kan, òun á ní láti padà wá sí ìgboro láti mú Àlàmú.
Ìdásílẹ̀ẹ rẹ̀ nínú oṣù Ẹrẹ́nà kì í ṣe ìsààmì òpin ìgbà Alaa ní ẹ̀wọ̀n, ṣùgbọ́n ìṣíkúrò sí ipò tí ó jẹ́ àṣekágbá àtìmọ́lée rẹ̀.
Ṣùgbọ́n láti ìgbà tó ti dé ni egungun ẹ̀yìn rẹ̀ ti padà sípò tí ó sì ti lè dọ̀bálẹ̀ pẹ̀lú ìrọ̀rùn. Màmá àgbà kò fẹ́ nǹkan mìíràn rọ́pò èyí lọ́wọ́ ọmọ rẹ̀ kan ṣoṣo. Àlàmú sì mọ èyí.
Ẹ̀fọn Aedes albopictus, tí ó máa ń gbé kòkòrò ibà ká.
A máa ń fà sí ìbàjẹ́, abíni-nínú.
Gáréèjì náà rí jálajàla, ó dọ̀tí, èrò ti pọ̀jù, ó sì já gbangba.
Láfikún, àwọn olùgbée Kingston, tí ó bá súnkẹrẹ fàkẹrẹ kòdìmú lọ́sẹ̀ yẹn, fọ àfọ̀tẹ́lẹ̀ làásìgbò àti rọ̀tìrọti bí àwọn tó ṣíwọ́ iṣẹ́ bá ń darí lọ sílé nírọ̀lẹ́.
Màmá lótún dé báyìí, fún ìbẹ̀wò mìíràn lọ́tẹ̀ yìí. Ó wá bẹ ọmọ rẹ̀ wò fún ìdí kan ni, ìdí tó yàtọ̀.
Bí olóde ò kú, òdee rẹ̀ kì í hu gbẹ́gi.
Wọ́n fi ọ̀nà kan hàn wá láti ṣe àtúntò orílẹ̀-èdè fún àwọn ọmọ wa àti àrọ́mọdọ́mọ tó ń bọ̀, lọ́jọ́ kan, ibi tí wọ́n lè pè nílé, pẹ̀lú ìyọ ràn.
Inú Màmá dún sí iṣẹ́ tí ìfẹ̀sùnkàn rẹ̀ ti ṣe lára Làbákẹ́. Bí ó ṣe yẹ kí ó ri nìyẹn, ohun ó tọ́ sí Làbáḱe nìyẹn, jù bẹ́ẹ̀ lọ pàápàá.
Ẹnu méjì àwọn tí ó ń tukọ̀ ìlú ti túbọ̀ mú inú bí ẹgbẹ́ alátakò àti àwọn àjàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyàn, ó ní bí ìtakùn globalguinee.info ṣe sọ:
Mo wá mọ̀ wí pé kìí ṣe orílẹ̀-ède Australia nìkan.
Èèyàn bí ọ̀bọ lọ̀bọ ń ya láṣọ.
Àwọn ọmọ orí ayélujára ti yára bu ẹnu àtẹ́ lu ìdí tí àtẹ́jọ́pè fi sílẹ̀ nínú ìgbẹ́jọ́.
Ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ẹ Dunbar ní gúúsù Ethiopia tí Mohammed Yiso Banatah gbẹ́ jáde pẹ̀lú ọwọ́ọ rẹ̀ láì lo ohunkóhun.
Á jó lára rẹ̀, á pò ó pọ̀ mọ́ àwọn ewé àti nǹkan ọlọ́ràá kan, á wá dà á padà sí orí àwọn aláìsàn rẹ̀ tí ó ti fá yìí, á wá bẹ̀rẹ̀ sí pọfọ̀ fún wọn lọ́kọ́ọ̀kan….
Síbẹ̀síbẹ̀, nínú ìfún-ojúpọ̀, ó sọ fún un pé: “Tí a kò bá sọ èdè Tibet ńkọ́ ?
Irun rẹ̀ tí ó ki bí i igbó yẹn ti dà wálẹ̀ sí èjìká rẹ̀, èyí sì ń jẹ́ kí jọ èṣù.
Àwọn akọ̀ròyìn náà di ẹni tí à ń gbé kiri lọ sí túbú mìíràn tí kò sunwọ̀n.
Ṣùgbọ́n àwọn ènìyàn yìí ń pawó dáadáa pẹ̀lú ìrọ̀rùn, pẹ̀lú ìfọkànbalẹ̀.
Bí èyí bá wáyé, o kò gbọdọ̀ ṣíra tẹ fáìlì tí o gba ẹ̀dàa rẹ̀ sílẹ̀ lẹ́rìnmejì.
Làbákẹ́ rẹ́rìn-ín sí ara rẹ̀, ọmọ yìí ti ya wèrè gidi... Kí ó dúró síbẹ̀, Làbákẹ́ yán yíyán aláriwo. Ó dìde, ó sì ta gíẹ́gíẹ́ lọ sí ọ̀nà yàrá rẹ̀, ó gbé Tinú sáyà.
Ohun tí wọn ń retí ni.
Àwọn ajàfẹ́tọ̀ọ́ abo ní Russia máa ń sábàá lo gbàgede ẹ̀rọ alátagbà àti ẹ̀fẹ̀ láti tan ìmọ́lẹ̀ sí ìhùwàsí àti ìṣe àwọn tí ó ń ṣègbè lẹ́yìn ẹ̀yà ènìyàn kan.
Bí ó ṣe fẹ́ kí ó rí rè é.
A kò béèrè rí. Ìkìlọ̀ ńkọ́ ?
Nígbà míràn, àyípadà yóò wáyé nígbà tí àwọn ènìyàn tí ọ̀rọ́ kàn tó sì nípa lára wọn jùlọ bá gbà á.
Ṣé wà á sọfún -un?
Ìkànnì yìí ò sí lórí Ilé-ìṣiṣẹ́ Kolibri
Mo bá dúró
Àjọṣepọ̀ láàárín onírúurú èdè ti wà láti ayébáyé.
Àlejò kì í pìtàn ìlú fónílé.
Àlàmú túnrẹ́rìn-ín.
Báwo ni ènìyàn ṣe fẹ́ bá adití sọ̀rọ̀? Ènìyàn tí etí rẹ̀ ti dí pa? Làbákẹ́ ti gbìyànjú láìmọye ìgbà ó sì ti kùnà.
Kékeré nìkan kọ́ ni ìdójútì tí àìfàyègba Ọmọ-adúláwọ̀ láti wọ àwọn illú kan ń mú dání — bẹ́ẹ̀ náà ni ó ń tọ́ka sí ìgbékalẹ̀ ẹlẹ́yàmẹyà tí ó ń ṣe àtillẹ́yìn fún ìgbàgbọ́ wípé àwọn akọ́ṣẹ́mọṣẹ Ọmọ-adúláwọ̀ àti alátinúdá ò ṣe é fi ọkàn tàn lọ títí ni ti ìbọ̀wọ̀ fún òfín dé.
Ní Nàìjíríà, fún àpẹẹrẹ, Àbádòfin Òmìnira Ọ̀rọ̀ fún ọmọ ìlú ní òmìnira láti béèrè fún ìwífun lọ́wọ́ àjọ ìjọba.
Mo ṣe àròsọ pé àwọn hóró ààrun jẹjẹrẹ máa ń bára wọn sọ̀rọ̀ wọ́n sì máa ń darí ìgbésẹ̀ wọn, lóri bí wọ́n ṣe jọ wà papọ̀ ní àwùjọ-àìfojúrí kókó.
Dàpọ̀ ò lè gbà láti rí i pé mo ṣe ìṣẹ́jú kan ní àsìkò èlé iṣẹ́ níbi.
Àwọn ẹgbẹ́ yìí máa ń dájọ́ àti fi ìyà jẹ ènìyàn tí kò sì sí ẹni tí ó ká wọn lápá kò.
Iṣẹ́ tó wà níwájú Àlàmú  báyìí ni wíwá ojútùú kíákíá sí ìṣòro wọn.
Onírúurú ikú ni yóò pa gbogbo àwọn olùgbée 20,000 Yau Ma Tei.
Gẹ́gẹ́ bí àṣẹ kónílégbélé ṣe ń múlẹ̀ ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ látàrí àjàkálẹ̀ àrùn COVID-19, àwọn ilé iṣẹ́ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ ti Ìpínlẹ̀ ní Orílẹ̀-èdè Mozambique àti Cape Verde ń fún àwọn ará ìlú ní ẹ̀dínwó lórí owó-ìlò-ayélujára ní orí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ alágbèéká.
Bí o bá lo ATM láti gbowójádé, o gbọdọ̀ ní ike pélébé ilé-ìfowópamọ́ọ̀ rẹ (ohun tí o ní) àti PIN rẹ (ohun tí o mọ̀)
Akú, n kò ní omitooroo rẹ̀ ẹ́ lá; àìkú, n kò níí pè é rán níṣẹ́.
Ìrànwọ́ bí o ṣe lè gbógunti Ìdojúkọ Fíṣíìnì
Gbogbo èèyàn ní ń sunkún-un Bánjọ; ṣùgbọ́n Bánjọ ò sunkún ara ẹ̀.
Àìgbẹ̀kọ́, ètò ìlera tí ò pójú òṣùwọ̀n àti kòlàkòṣagbe tí ó ń gb’àgbègbè tí ìwà pálapalà wọ̀nyí ti gbalẹ̀ bí i ìtàkùn ni ó fi wọ́pọ̀.
Bẹ́ẹ̀ni, wèrè! Ó wò yípo yípo bí i ẹni tí gìrì wárápá gbé.
Allah l'ó pa á láṣẹ láti gbẹ́ ilé Ọlọ́run fún ètò ìgbéyàwó sísàlẹ̀ ilẹ̀.
Pẹ̀lú gbogbo rẹ̀, ìjọba kò ì tíì sọ tó, tàbí kí ó kéde láti sọ bóyá òun yóò mú ìdíyelé náà wálẹ̀.
Lówùúrọ́ ọjọ́ kejì, ó bẹ̀rẹ̀ isẹ́ rẹ̀ ní pẹrẹu, ó múra, ó fi báàgì ìfàlọ́wọ́ sí abíyá apá òsì, láìpẹ́ ó ti wà ní òpòpónà tí ó ń pe kabúkabú. Bí ó ṣe ń dúró de kabúkabú ni ó ń ronú nǹkan tí yóò sọ. Ó gbọ́dọ̀ sọ̀rọ̀ dáadáa tí yóò dánilójú. Kò sì gbọdọ̀ yọ nǹkankan sílẹ̀.
Ojú iná kọ́ lewùrà ń hurun.
“Ọtí nìyẹn Làbákẹ́”, ó tún fàágùn, “ṣé o…..o…..kò ní ojú láti ……….láti ríran ni?.....”Èsì àfojúdi Àlàmú bá Làbákẹ́ lójijì.
Ìtàkùn tó tó ọ̀pẹ kò tó pé kérin má lọ; ìtàkùn tó pé kérin má lọ Àlọ́, tòun terin ní ń lọ.
Báwo ní yóò ṣe rọrùn fún  un láti mú Àlàmú  wá sí ìgbèríko, páàpáà júlo, sí ọgbà Èṣùníyì? Apá ọrọ yìí sẹ̀sẹ̀ hàn de sí ni. Báwo nì ó ṣe máa ṣe é?
Kàkà kí bàbá ran ọmọ ní àdá bọ oko, oníkálukú a gbé tiẹ̀.
Ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà fún ìjọba lágbára bí ó ṣe hù wọ́n láti ṣán ẹ̀rọ ayélukára bí ajere pa nígbàkúùgbà tí ó bá lérò wípé ó tọ́, nípasẹ̀ "Àṣẹ Ìdígàgá Ìráyè" láti lo ayélujára bí ó ti ṣe wà ní Abala 12, òǹkaye 3:
Ní kò pẹ́ kò pẹ́, ìjọba pa àṣẹ fún àwọn agbófinró láti "wá wọ̀rọ̀kọ̀ fi ṣ'àdá lórí ọ̀rọ̀ ìkórìíra, pàápàá ní orí ẹ̀rọ-alátagbà".
Ìtúlẹ̀ àti ọwọ́ọ rẹ̀ méjèèjì ni ó lò, Ouma kan àwọn òkúta abẹ́lẹ̀ tí kò mú ìwalẹ̀ náà rọrùn fún un.
Ṣé ẹ fẹ́ ẹ́ bẹ́ẹ̀?”
Àdínkù tó ń lọ bí ìdá mẹ́tà-dín-láàdọ́ta (47%) nínu ikú ọmọdé.
Bí ó ti wù kíó rí, kò sí ohùn àwọn Adamawa, Borno, àti ìpínlẹ̀ Yobe ní àríwá ìlà-oòrùn Nàìjíríà nínú àbájáde ìwádìí náà nítorí ọ̀rọ̀ ààbò.
Kí ó tó di èròo àgọ́ náà, erin oṣù mẹ́fà náà ti lu okùn.
Alága Ìgbìmọ̀ Àtìlẹ́yìn Òmìnira ti orílẹ̀-èdè náà, Khafra Khambon, gbà.
Bí Ọya ń kọ lọ́run, bí Ṣàngó ń jó láyé, kò níí burú fún baba kó ní ó dọwọ́ ọmọ òun lọ́run.
Ṣùgbọ́n màmá tẹ̀síwájú.
Tí a dẹ̀ ṣe, ní àwòṣe ìtọ́jú ṣíwáju àyẹ̀wò lára ẹranko.
Torí ìdí èyí, kò yanilẹ́nu wípé ẹ̀rọ ayárabíàṣá jẹ́ gbàgede kan gbòógì fún fífi ìpolongo ìbò ọdún-un 2019 sọta ìjà lura ẹni.
Nínú oṣù Agẹmọ 2019, ní ìṣojú ọlọ́pàá, Abbo ṣe àṣemáṣe pẹ̀lú òṣìṣẹ́bìnrin kan nínú ìsọ̀ ohun ìbálòpọ̀ ní olú-ìlú Nàìjíríà ní Abuja.
Làbákẹ́ wo àwọn àlejò ọkọ rẹ̀ yìí tìfura tìfura.
Ìhùwàsí alábòójútó òṣìṣẹ́ lè dí ìlọsíwájú àti ọjọ́ iwájú iléeṣẹ́ Bajoks lọ́wọ́, fún ìdí èyí, mo gba a darí alábòójútó níì yánju láti ṣé ìwádìí tó mún ádọ́kọ sí gbogbo iṣé alábòójútó òṣìṣẹ́ náà... Bí ó ṣe lọ rè é.
Ìdánwò oògùn àrùn yírùnyírùn ìgbàa nnì ní Kano, orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, gbin ọ̀pọ̀lọpọ̀ àìnígbágbọ̀ tí kò mú kí ìpolongo ìdánwò oògùn àrùn rọmọlápárọmọlẹ́sẹ̀ ó rinlẹ̀.
“Wá wò ó Àlàmú, wo ìyàwó rẹ bí ó ti ṣí ikùn sílẹ̀. Wo bí Làbákẹ́ ṣe yẹ itan, wo bí ó ṣe na ẹsẹ̀.
Gbogbo ètò ni ó ní òṣùwọ̀n, tí ó ṣì jìnà gbégbérégbé sí òkè.
Lẹ́yìn tí orílẹ̀-èdèe Amẹ́ríkà pa Ọ̀gágun ọmọ Iran Qasem Soleimani, ọ̀gá ọlọ́pàá tẹ ìkéde ìṣọ́ra ẹni jákèjádò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà jáde kí ó ba ti ilẹ̀kùn "ogun".
Èyí ni àkọ́kọ́ nínú ìròyìn oníṣísẹ̀ntẹ̀lé ẹlẹ́ka-méjì tí ó dá fìrìgbagbòó lóríi ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹni, ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀ àti irọ́ lórí ayélujára ní Nàìjíríà lásìkò ìbò ọdún-un 2019.
Àdìó tún rẹ́rìn-ín músẹ́.
Ní ọdún 2006, a fi ọwọ́ọ ṣìgún òfin mú u fún ipa tí ó kó nínú ìyíde kiri ìfẹ̀hànnúhàn tí kò fa ìdíwọ́ fún ẹnikẹ́ni.
Lọlá Ṣónẹ́yìn, alátinúdáa àjọ̀dún ìwé àti òǹkọ̀wé, ṣàlàyé "ìtìjú ńlá" tí òhún rí nígbà tí amúgbálẹ́gbẹ̀ẹ́ ọ̀gá pátápátá ifásitì kan (DVC) fọwọ́ kan ibi tí kò yẹ kí ó fọwọ́ kàn lára òun:
Ilé-iṣẹ́ Agbóhùnsáfẹ́fẹ́ Ìbílẹ̀ Fagilé Ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ pẹ̀lú àwọn ajìjàǹgbara LGBT lẹ́yìn ìhalẹ̀mọ́ sí olóòtú
Mo ti jọ̀wọ ayé mi fún ìdáábò bo kìnìhún.
Láàárín ọjọ́ méjì ni ìkéde fi lọ síta, inúu gbàgede Emancipation Park tó wà ní Kingston, olú ìlú orílẹ̀ èdè náà ni bẹbẹ́ ti wáyé — ojú ibi tí ó mú àwọn sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ kan wí tẹnu wọn látàrí àwọn ọ̀rọ̀ tó mú àríyànjiyàn dání tí West sọ nípa òwò ẹrú nínú ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò kan báyìí lóṣù karùn-ún ọdún-un 2018.
Ọkùnrin kan gbé ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ tí máa ń rin ọ̀nà jínjìn dání. Àwòrán láti ọwọ́ọ Muhammadtaha Ibrahim Ma'aji tí ó jẹ́ àṣẹ ìlò CC BY 2.0.
Àti pé — òwìwí náà ti pinnu láti dúró sí Bunge, gẹ́gẹ́ bí Ọmọọ̀lú Náà ti wí:
A tẹnumọ́ ọn pé kí wọ́n lọ sí àdúgbò tó lajú níìlùú - agbègbè ìyàsọ́tọ̀ ìjọba - níbi tí àwọn ènìyàn tó lajú, tó mọ nǹkan tó ń lọ ń gbé tayọ̀ tayọ̀.
Bí ọkàn-an rẹ̀ ò bá balẹ̀ nípa ìdojúkọ, pa ìfẹ̀rílàdí SMS, kí o sì lo áàpù afẹ̀rílàdí bíi Google Authenticator tàbí Authy.
Èṣùníyì lè fẹ́ kí ó sùn mọ́jú.
Bí òfin kónílé ó gbélé #StayAtHome ṣe jẹ́ oore ọ̀fẹ́ fún àwọn kan, níṣe l'ó ń mú àwọn tí ò rọ́wọ́họrí láwùjọ fajúro látàrí fi f'ọwọ́ múkan: nínúu dídúró sílé láì rí oúnjẹ jẹ, tàbí ṣíṣiṣẹ́ kí àlàáfíà ara ó di fíafìa tàbí fífi ìlera àwọn ará ìlú tó kù wéwu.
Moghalu jẹ́ onímọ̀ nínú ìdókòwò àgbáyé àti òfin gbogbo ènìyàn ní ilé ìwé Òfin àti Ọgbọ́n Fletcher ní Ifásitì Tufts ní Massachusetts, USA.
"Savannah Grass" jẹ́ ìpè sí ìrírí idán ayée àjọ̀dún yìí.
Kì í ṣe nígbà tí mò ń walẹ̀ nìkan, ó dára jù kí n máa walẹ̀ lọ, rárá.
Òní, ẹtú jìnfìn, ọ̀la, ẹtú jìnfìn; ẹtu nìkan lẹran tó wà nígbó?
" ìṣẹ̀dá tó ń ṣe ìdásílẹ̀ ọjà máa ń ṣe àyípadà àwọn èròjà àmúdijú tó wọ́n di àwọn èròjà tó rọrùn tí ò sì ga ju ara lọ, kí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn nínú àwùjọ lè ní ànfàní sí wọn.
Gyumi rọ Ilé-ẹjọ́ Gíga láti gbé àlàálẹ̀ LMA tì sẹ́gbẹ̀ẹ́.
Àwọn olóṣèlú sì máa ń sa ẹ̀yàmẹyà yìí bí oògùn ní àsìkò ìdìbò nítorí wọ́n máa ń nílò láti pín àwọn ènìyàn sí ẹgbẹ́ “àwa” pẹ̀lú "wọn".
Abala 24 Òfin Ẹ̀ṣẹ̀ orí-ayélujára fi ẹ̀sùn kan "ẹnikẹ́ni tí ó bá tan iṣẹ́-ìjẹ́ tí kò ní òótọ́ kan nínú, tí ó lè fa ìbínú, ìnira, ewu, ìdíwọ́, àfojúdi, ìdáyàfò ọ̀daràn, ọ̀tá, ìkórìíra, tàbí ìbínú láì ní ìdí sí ẹlòmíràn ká tàbí fa kí a fi irúfẹ́ iṣẹ́-ìjẹ́ bẹ́ẹ̀ ránṣẹ́."
“Rárá. Kò sí nǹkankan. Rárá ẹm ...”
Báyìí, ‘Sáà Ìparí iṣẹ́’ rè é, àwọn ojú irin náà ti ń jí padà sáyé.” Ìjọba PDP ló ń tukọ̀ ètò ní 1999 sí 2015.
Omarah gbé e sí àwọn àlejò tí ó wà níkàlẹ̀ níbi ayẹyẹ náà létí wípé owó ìrànwọ́ náà, tí yóò bù kún iṣẹ́ tí Ilé-ìfowópamọ́sí náà ti ń ṣe tẹ́lẹ̀, yóò wà ní àrọ̀wọ́tó ní àwọn Ilé-ìfowópamọ́sí, tí yóò jẹ́ lílò fún àwọn tí ó fẹ́ ẹ.
Lásíkò ìwádìí mi, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn òbí ni wọ́n wá bámi wọ́n sì ń sọ pé, "kí wá ni?
“Ta ló kó irú èyí bá a?”
Àjọ Elétò (INEC) gba ẹ̀sùn náà mọ́ra.
Ní ìfèsìpadà sí ẹ̀sùn náà látàrí iṣẹ́-ìjẹ́ orí WhatsApp, ní èyí tí akọ̀ròyìn kan sọ wí pé àwọn ọlọ́tẹ̀ náà ń bọ̀ wá "dí àlàáfíà lọ́wọ́ ".
Èyí dẹ̀ ti mú èrè tó pọ̀ wá.
Kódà, ìṣọ́ ọlọ́sẹ̀ méjìláa NOAA Tobago tan pinpin àyípadà yìí dé iyùn Lesser Antilles.
Iléeṣẹ́ náà ti ṣe ìfilọ́lẹ̀ ìpolongo ìkéde àyípadà ojú-ọjọ́ ní agbègbè mẹ́rin ní àárín-in Jamaica: Rocky Point àti Lionel Town ní ẹ̀ka ìlúu Clarendon, Ridge Red Bank ní St. Elizabeth àti White River ní St Ann.
Ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ tí ìmọ́lẹ̀ oòrùn tán sínúu rẹ̀ wọ̀nyí ti di ibi ìgbafẹ́ olówó kékeré fún àwọn èèyàn láti ṣe ìrinsẹ̀ máìlì mẹ́rin lábẹ́ ilẹ̀ tí ó pa lọ́lọ́.
Mekong Watch tẹ àwọn ìtàn wọ̀nyí jáde sórí ìwé ìròyìn pélébé àti sórí ẹ̀rọ ayárabíàṣá, wọ́n sì tún lò ó ní ìdánilẹ́kọ̀ọ́ nípa àyíká ní àwọn ìlú náà.
Fún wákàtí kan ó lé díẹ̀, ódúró ti Àlàmú  gírígírí bí ìbéèrèṣe dojú kọÀlàmú láti ẹnu agbẹjọ́rò alátakò rẹ̀, kò sì ẹnikẹ́ni tó wà nílé ẹjọ́ tó mọ ibi tí àáké ọ̀rọ̀ náà yóò sọlẹ̀ sí. Àgbétúngbé àyẹ̀wò náà le koko, o ṣé fínífíní, ó sì parí:
Àwọn tí wọ́n jókòó nínú lóhùn-ún ni àwọn oníṣirò àti alábojútó ilé ìfowópamọ́sí náà àti àwọn atẹ̀wéwọn méjì.
Àgbà-ìyà tí ń mùkọ ọ̀níní, ó ní nítorí omi gbígbóná oríi rẹ̀ ni.
Àgbàrá òdì ọ̀rọ̀ sí Kérésìmesì ti ṣàn gba orí ẹ̀rọ-alátagbà ó sì ti mú kí àwọn òǹlò kan ó kó ara wọn ní ìjánu.
Èyí jẹ́ àbájáde tó ṣe pàtàkì, torí lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, kò sí òògun FDA kankan tó gbàṣẹ tó ń kojú ìtànká ààrun jẹjẹrẹ tààrà.
“Mo ti mú un lọ... ṣùgbọ́n ó ta padà. Kò sówó níbẹ̀”
Flahaux àti De Haas jiyàn wípé kò rí bí ìròyín ti ṣe rò ó sí etígbọ̀ọ́ ọmọ aráyé pàápàá "àwọn ilé iṣẹ́ àti olóṣòlú" àti àwọn ọlọ́gbọ́n náà.
Bí àwọn aráa China bá ṣe àjọyọ̀ àjọ̀dún Òyìnbó, kí ni ìdí tí a fi kà wọ́n sí ìgbógunti àṣà?
Èyí jásí wípé kò sí ìbẹ̀rù.
Ìfẹsẹ̀múlẹ̀ tí ó ń lọ
Ìyá Ìṣẹ̀dá ń kérora fún ìwàláàyè
Olóyè Ògúntósìn nígbàgbọ́ wí pé Odùduwà, tí ó jẹ́ bàbá-ńlá ìran Yorùbá lo alífábẹ́ẹ̀tì náà ní ayé àtijọ́ — àmọ́ ó ti di ohun ìgbàgbé.
Èyí ni ìgbà àkọ́kọ́ tí ó rí èyí tí ó burú jáì débi jíjá ara rẹ̀ sí ìhòòhò ìbíǹbí, tí èdè Gẹ̀ẹ́sì sì já geere lẹ́nu rẹ̀, wèrè alákọ̀wé.
Nínú ìdánwò YKS2020 tí ó wáyé lónìí, ẹ kò rí ẹlòmìíràn fi ṣe àpèjúwe fún àwọn ọmọdé wọ̀nyí àfi ọkùnrin oníbálòpọ̀-akọsíakọ nnì Mabel Matiz
Ṣé ẹ rí i, tí àwọn òbí bá pinnu láti lóyún, wọ́n máa lọ sórí ẹ̀rọ ayélukára láti wá "ọ̀nà tí a lè gbà lóyún," tàbí kí wọ́n gba àwọn irinṣẹ́ atọpa-ìrọyin.
Ìṣoro wáyé ní ìgbà ìṣafipamọ́ àwọn ààtò rẹ
Fún ìdí èyí, màá – màá yè é.
Méjì ṣì tún pọ̀jù.
Ojú kì í pọ́nni ká pọ́n léyín.
Ó sáré wọ yàrá kan nínú iyẹwù tirẹ̀.
Ṣùgbọ́n mo rò wí pé onà tó tóbi jù fún ilẹ̀ Adúláwọ̀ láti pín àṣeyọrí rẹ̀ ni láti sàmójútó ǹkan tí mo fẹ́ràn láti pè ní ìṣọ̀kan ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ìdí nìyí tí ó fi rọrùn fún un látiṣé awúrúju yìí.
Ó dà bí ẹni pé ọmọ ọdún 5 ni mí nígbà tí mo kọ́kọ́ ní ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ẹ̀ mi.
Alábàágbé àti alájọṣe iyùn ni àwọn ewé inú omi tí ó máa ń bá a kó ohun aṣaralóore pamọ́ àti da èérí ara nù.
Ṣàkóso àwọn ìgbàláàyè ohun èlò
Ohun tí ó lè fà á lè pọ̀ – ọ̀pọ̀ ni ó kó àìsàn ní ọdún tí ó kọjá, tí wọn kò fura.
Ní ọjọ́ 15, oṣù Èrèlé ẹgbẹ́ Ajábọ̀ Ìròyìn Láìsí Àlà (RSF) ṣe àkọsílẹ̀ kan tí ó ń ṣe àfihàn èròo wọn lórí ìpolongo ìdìbò tí "ìròyìn ayédèrú ti mú bàjẹ́ ".
Ní agbègbè Champasak, gúúsù Laos, ìtàn àtọwọ́dọ́wọ́ọ ẹranko omi tí ó ti ń dínkù Irrawaddy dolphin àti ẹyẹ Sida ni a ń lò fi ṣe àpèjúwe bí iṣẹ́ ìdarí-omi-ṣíṣàn ṣe ń ṣe àkóbá fún ẹja inú odò Mekong.
Kódà, ìbẹ̀rẹ̀ gbogbo nǹkan tí ó fẹ́ ṣe fún un nìyẹn.
Sùgbọ́n ẹ̀rín àbàmì àláriwo rẹ̀ ṣì wà, isẹ́ ọtí kò sì kúrò lára rẹ̀. Èyí sì jẹ́ ìdí kan tí ó fi máa ń fọ́nnu pé òun lè wa ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ rẹ̀ káàkiri gbogbo òpópónà Ìbàdàn tí òun bá díjú tí òun sì tẹ́lè ọ̀nà apá òsì! Ó lè mu ásíìdì ìgò mẹ́fà lẹ́ẹ̀kan láti pòùngbẹ! Ó lè fi ìgbésẹ̀ méjì bọ́lẹ̀ lórí àkàsọ̀ ilé alájà méjì, kí ò sì délẹ̀ láìfarapa!
Egungun rẹ̀ á nà, á fẹ́rẹ̀ ẹ́ lè kán.
Abala 15a sọ wípé “iṣẹ́ ọpọlọ” ọlọ́pàá ní àsìkò "ìṣèwádìí ẹ̀rí tó dájú" jẹ́ kókó láti fagilé ìṣánpá ẹ̀rọ ayélujára ní orílẹ̀ èdè náà.
Ète tàbí bẹ́ẹ̀ kọ́, ọ̀pọ̀lọpọ̀ òǹlo ẹ̀rọ-alátagbà tó ń tẹ̀lé awuyewuye náà ti tọ́ka sí irúfẹ́ àríyànjiyàn orin báyìí (tí a mọ̀ sí "orin ìjà") kò jẹ́ tuntun; àti pé, ó bá orísun orin calypso mu, ó sì jẹ́ àmúlùmálà, soca.
Àwùjọ sì máa ń dàgbàsókè nípasẹ̀ ìdókówò nínu ìṣẹ̀dá.
Yẹ àkànṣe ìròyìn-in ‘Ohùn Àgbáyé’ lórí ipa tí COVID-19 ń kó lágbàáyé.
Apá èkúté-ilé ò ká awùsá; kìkìi yíyíkiri ló mọ.
George àti Montano yô, láì sí àní-àní, nínú ìdíje Ìwọ́de Ojúná ọdún 2019 àti èyí tí ó kéré jù lọ, awuyewuye ìjà gẹ́gẹ́ bí ìdárayá gidi àti orin.
Síbẹ̀, lo ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alágbára tí aṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lè kọ fúnra rẹ̀ lórí ojú ìwé ìfiwọlé ayédèrú dípò kí o fi ọwọ́ọ̀ rẹ tẹ̀ ẹ́.
Bótiwùkíórí, aṣojú orí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé kì í pèsèe ààbò kankan àti pé kò ní ṣ'ẹnuure bí àṣàyàn àwòṣe ìdẹ́rùbà rẹ bá ní aṣọ́ní tí ń ṣọ́ ìṣàsopọ̀ rẹ.
Nínú ìtàkùrọsọ pẹ̀lú Ohùn Àgbáyé lórí ago, Abdullah ṣe é ní àlàyé pé ní ọjọ́ kẹtàlá ọsù èbìbí, òun pé Ilé ìwòsàn Àpapọ̀ ti Daraa ní ìha Gúúsù ilẹ̀ Syria láti fi ìṣẹ̀lẹ̀ ààrun kòrónà kan tó wọn létí.
Ó jẹ gbèsè àádọ́run náírà! Orí Àlàmú  yípo yípo.
Ohun méjì ló yẹ Ẹ̀ṣọ́: Ẹ̀ṣọ́ jà, ó lé ogun; Ẹ̀ṣọ́ jà ó kú sógun.
Ìròyìn kàn nígbà tí ojúlé ibùdó ìtakùn Prespa-Pelagonia Diocese ṣe àtẹ̀jáde ògbufọ̀ article àrọko ibùdó ìtakùn tó jẹ́ ti Russia ìyẹn Pravoslavie.ru (ìtumọ̀ "Ẹ̀sìn Ìgbàgbọ́ Àtijọ́ ") tó ń sọ wí pé "kò lè ṣe é ṣe kí àwọn onígbàgbọ́ ó k'árùn láti ara ìlànà-ìsìn ìjọ".
Àbájáde tó ṣe é gbà ni tí àwọn ilé-iṣẹ́ kùkúyè bá dáwo ́òwò ìpìlẹ wọn gangan dúró.
Bí o bá f'ààyègba iṣẹ́ yìí, wà á fi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé àti ọ̀nà mìíràn ṣe ìfẹ̀rílàdí.
Idà ahun la fi ń pa ahun.
Àyípadà ni.
Kò sí ìtàkùrọsọ pẹ̀lú ọ̀tá tí ó wà nílé mọ.
Báwo ni òtítọ́ ṣe lè jẹyọ ní ọjà òye tí fọ́rán ayédèrú ń dà láàmú?
Lẹ́yìn wíwá ojútùú síi, á wá pe ìyàwó rẹ̀ jókòó pẹ̀lú ìgbéraga láti kéde sí i.
Àkọ́kọ́ irú ‘ẹ̀ ni Àyájọ́ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Rédíò Orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ọdún-un 2020 àmọ́ àwọn òṣìṣẹ́ àti olólùfẹ́ẹ̀ rédíò lérò wípé ayẹyẹ náà yóò máa wáyé lọ́dọọdún.
Ó mọ bí ó ṣe má a tọ́jú ara rẹ̀ àti Tinú.
Iṣẹ́ tí wọ́n gbé fún mi ni láti wo bí àwọn hóró ààrun jẹjẹrẹ ṣe ń rìn ní 3D collagen I matrix tó máa ń ṣàfihàn, nínu abọ́ kan, ipò tí àwọn hóró ààrun jẹjẹrẹ ń kojú lára wa.
Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ímeèlì rẹ.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ńláǹlà ni a pín sí kéékèèké. Àwọn ènìyàn ń gbé súnmọ́ ara wọn, àmọ́ síbẹ̀, wọ́n jìnà sí ara wọn.
A bẹ̀rẹ̀ ẹ rẹ̀ gẹ́gẹ́ bíi ètò Halowíìnì láti kó owó jọ fún ilé-iṣẹ́ ìbílẹ̀ kan.
Rárá. Àwọn alákòóso gbọdọ̀ ṣẹ̀dá gbogbo ìṣàmúlò
Ilé-ni-mo-wà kì í jẹ̀bi ẹjọ́.
Láti ọ̀nà jíjin, ọgọọgọ́rùn-ún ọkọ̀ tò lọ rẹrẹ láìlópin ní títì ọlọ́dà tóóró.
Làbákẹ́ gbójú rẹ̀ kúrò lọ́dọ̀ àwọn aránṣọbìnrin náà, tí wọ́n ti ń bọ́ sí kọ̀rọ̀ òpópónà náà.
Pẹ́pẹ́yẹ gbé ọmọ pọ̀n nínú oṣù Ẹrẹ́nà ọdún-un 2018 nígbàtí a gba Ìlànà Ẹ̀rọ Ayárabíàṣá (Ohun orí ayélujára) àti Ìtàkùrọ̀sọ Ìfìwéránṣẹ́ wọlé tí ó mú un ní túláàsì fún àwọn akọbúlọ́ọ̀gù láti fi orúkọ sílẹ̀ tí wọ́n á sì san owó orí tí ó tó bíi US $900 lọ́dún kí wọn ó tó lè gbé àtẹ̀jáde sí orí ayélujára.
Àkórí Àyájọ́ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé ti ọdún yìí, tí í ṣe ìkẹrìnlá irú ẹ̀ ni "Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ àti Onírúurú."
Ìbéérè náà ni, torí kíni?
Ẹ̀rọ ayárabíàṣá yìí lè jẹ́ ti iléeṣẹ́ ìṣòwò kan tàbí ilé-iṣẹ́ àìjèèrè apèsèe VPN, ilé iṣẹ́ẹ̀ rẹ, tàbí ẹni mímọ̀.
A nílò irinṣẹ́ aṣàwárí gidi fún ayédèrú.
Hùn hùn, ṣé ìyàwó rẹ rè é Àlàmú?
Àgbà kán ṣe bẹ́ẹ̀ lÓgùn; Yemo̩ja ló gbé e lọ.
Gbogbo ohun tí Làbákẹ́ ń rí gbà lọ́wọ́ ọkọ rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí èsì sí gbogbo wàhálà rẹ̀ yìí kò ju gbígbin, kíkùn tàbí àkùdè gbólóhùn àti ọ̀rọ̀ júujùu.
Èsì dé, lẹ́ẹ̀kan síi lọ́gán “Kì í ṣe fún oṣù kan mọ́ brọ̀dá!........kì í ṣe fún ọ̀sẹ̀ kan pàápàá!...”.
“Onílé?, níbo Làbákẹ́”
Ohùn yín tí a gbà sílẹ̀ náà wà níbí.
Ìṣẹ̀lẹ̀ àtẹ̀yìnwá nípa ìjìyà akọ̀ròyìn
Iṣẹ́ ìwádìí fi yé wípé àwọn ìṣípòkiri láti Ilẹ̀-adúláwọ̀ kò déédéé wáyé, ohun tí ó fà á ni "ìlànà ìdàgbàsókè àti ìyípadà àwùjọ" èyí tí ó ń mú ṣíṣíkiri lọ sí àwọn agbègbè àgbáyé wu Ọmọ-adúláwọ̀ — tí kò yàtọ̀ sí aṣípòkiri láti ibòmìíràn lágbàáyé.
“Kí ni èyí tí ò ń jẹ́ yìí Àlàmú?”
“Mo dára, mo dára,” àìdára ní ń pẹ̀kun ẹ̀.
Àwọn nǹkan tí ìwọ gan an alára lè má ri! Kí lò ń sọfún mi yìí? Kí lò ń bi mí? Àlàmú? Hà…..hà…….hà…Àlàmú?
Lọ́jọ́ tí ó yẹ kí n kúrò nílé fún Portugal, n kòì tí ì rí ìwé-ẹ̀rí-ọmọìlú-fún-ìrìnnà mi gbà padà...
Daríkiri sí ọ̀tún síta òǹkà ìsàlẹ̀ ti ìdá
Ó ṣeni láàánú pé ti Carolina kún ìṣirò tí ó ti wà nílẹ̀, ọ̀pọ̀ ọ̀ràn báyìí ti wáyé kí tirẹ̀ ó tó ṣẹlẹ̀ tí àwọn ènìyàn gbọ́ sí, bẹ́ẹ̀ sì ni ẹgbẹẹgbẹ̀rún àwọn ọ̀ràn mìíràn tí àwọn èèyàn ò mọ̀ sí.
Citizens examine what stands in the way of true freedom
Gbogbo nǹkan tí ó ń fẹ́ ni ìtúká ìgbéyàwó náà ní kíákíá. Kò fẹ́ nǹkan mìíràn lẹ́yìn ìyẹn. Ó sì ní ìgbàgbọ́ nínú agbẹjọ́rò tí gbogbo ènìyàn ìgboro mọ̀ nígbòro fún àìníbẹ̀rù rẹ̀ àti ìgbójú rẹ̀ nínú títúmọ̀ òfin.
Àwòrán àwọn Ológun 28 tí wọ́n pa lọ́jọ́ òmìnira – Ibrahima Sow ni ó ṣe àtẹ̀jáde fídíò.
Ilé kì í jó kí baálé ilé tàkakà.
Ó rí i tí Èṣùníyì ń làágùn, tí ojú rẹ̀ràn tí àtòrì rẹ̀ sì ń dá sẹ̀ríà sí ara àwọn aláìgbọràn tí kò tẹ̀lé àṣẹ rẹ̀.
Nígbẹ̀yìn gbẹ́yín,  Làbákẹ́ á fí orúnkún rẹ̀ ráwọ ọgbà Èsúńiyì pẹ̀lụ́ ìronúpíwàdà.
Ezekwesili wí nínú àwòrán-olóhùn Twitter náà.
Irina Reyder tí ó jẹ́ adarí iléeṣẹ́ BlaBlaCar ní Russia ní wọ́n fagi lé ìfìwépè òun sí ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ kan pẹ̀lú iléeṣẹ́ amóhùnmáwòrán-an ti ìjọba, Channel One lẹ́yìn tí olóòtú náà rí i pé obìnrin ni òun.
Rárá, kò ní wulẹ̀ gbé orí sókè láti wojú ọmọ rẹ̀.
Lẹ́yìn náà ni ó bẹ̀rẹ̀ si í húkọ́, bí ó ṣe húkọ́ yìí ni àwọn èsùn pàǹtí yòókù tí ó wà ní agbẹ̀du rẹ̀ ń jáde láti ẹnu àti ihò imú rẹ̀!
MB: Àwọn ọ̀nà àbáyọ tó rọrùn sí àwọn ìṣòro àmúdijú.
Àwọn tí wọ́n wò ó sọ àwọn nǹkan tí kò tẹ́ wọn lọ́run, wón sì tún pè fún àyípadà.
Ọmọ tí ó dá ṣáṣá , tí ó gbọ́n, bí ó bá dàgbà lọ́jọ́ iwájú ìbéèrè ákún ẹnu rẹ̀.
Àmì iga ọ̀tún
Apànìyàn kan takú sí ibi ìpànìyàn lẹ́yìn tí ó pa ènìyàn tán; òmíràn fi ìwé pẹlẹbẹ ìdánimọ̀ọ rẹ̀ gba iyàrá tí ó tọ́jú òkú ẹni tí ó pa sí.
Ìbẹ̀rùbojo gba orílẹ̀-èdè Nàìjíríà kan látàrí awuyewuye pé ó ṣe é ṣe kí ẹ̀rọ ayélukára-bí-ajere ó di pípa ní àsìkò ìbò ààrẹ ọdún-un 2019.
“Màá yèé, èmi nìkan kọ́kọ́ ni ọkùnrin ní ìlú yìíyìí, dájú dájú èmi nìkan kọ́.
Díẹ̀ ló fi tóbi ju orílẹ̀-ède Germany lọ.
Àlàmú ṣẹ̀ṣẹ̀ ń sọ gbogbo èyí fún un báyìí. Ẹnu yà á láìgbàgbọ́.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Kàn sí ẹni tí ó ni àṣẹ-ẹ̀dà fún àpèjúwe ohun tí o lè fi ṣe.
“Bẹ́ẹ̀ ni, Làbákẹ́”, Àlàmú tètè dáhùn pẹ̀lú ojú tó ń fi ìgboyà hàn, “Wọ́n ní láti gbé wọn lọ - fún ẹm…ẹm… àwọn ètò tó… ẹ̀m… ẹ̀m…
Ìṣòro kan tí àwọn èèyàn bá ń yan ọ̀rọ̀-ìfiwọlé fúnra wọn ni pé àwọn èèyàn kò mọ̀ bí a ṣe ń ṣe àṣàyàn láìròtẹ́lẹ̀ àti aláìsọtẹ́lẹ̀.
Ìwà ìfagbáraṣèjọba ni ààrẹ hù, bẹ́ẹ̀ ni kò sì bá òfin mú.
Gẹ́gẹ́ bi onímọ̀ nípa àjọṣepọ̀ ènìyàn láwùjọ, mo nígbàgbọ́ wí pé ìmọ̀-àtọwọ́dá àti ìyànàná àsọtẹ́lẹ̀ lè dára lóòtó láti sọ àsọtẹ́lẹ̀ okùnfa ààrùn kan tàbí láti gbógun ti àyípadà ojú-ọjọ́.
Kàkà ká dọ̀bálẹ̀ fún Gàm̀bàrí, ká rọ́jú ká kú.
Ní tèmi, gbogbo ọ̀ràn yìí pátá yóò jẹ́ yíyẹ̀ lulẹ̀ bí a bá le è ṣe iṣẹ́ àkọ́bẹ̀rẹ̀ ti àtúnṣe sí ìwé òfin.
Ní òpin gbogbo rẹ̀, màmá bú sẹ́rìn-ín.
Ẹ̀wọ̀n tó tó ọ̀pẹ ò tóó dá erin dúró; ìtàkùn tó ní kí erin má ròkè ọ̀dàn, tòun terin ní ń lọ.
Làbákẹ́ dàbí i ẹni tí ó sọnù. Ọ̀rẹ́ rẹ̀ ti sọ̀rọ̀ jìnnà jìnnà síbi tó wà. Pẹ̀lú ẹ̀mí ìbẹ̀rù ni ó fi ń tẹ́tí.
Fún ti ìpàdé yìí, ẹyẹ òwìwí nínúu ìpàdé ní ìtúmọ̀ tí ó ní àpẹẹrẹ, pàápàá fún àwọn tí kò ní ìgbàgbọ́-asán, tí ó le pátápátá láti mú ojú kúrò.
Ìyẹn sàláyé ìdí, tí màmá fi ń bí ara rẹ̀ bóyá ọmọkùnrin tí o dá ṣáṣá yìí ni Àlàmú, tàbí òkú rẹ̀ ni fún odidi ọ̀sẹ̀ kan gbáko.
Òórùn burúkú kan gba afẹ́fẹ́ inú yàrá Àlàmú.
Mauritania ni orílẹ̀-èdè tí ó gbẹ́yìn láti pa òwò-ẹrú rẹ ní àgbáyé ní ọdún 1981, ṣùgbọ́n wọn kò fi ìdíi rẹ̀ múlẹ̀ títí di ọdún 2007, ìdá 20 àwọn ènìyàn ni wọ́n ṣì ń gbáyé ìṣẹrúsìn tí púpọ̀ nínú wọn sì jẹ́ aláwọ̀ dúdú tàbí elẹ́yà-méjì.
Ó fẹ́rẹ̀ ẹ́ lè máa sáré báyìí, bí ó bá dúró ìṣẹ́jú kan pẹ́, nǹkankan ń sọfún un pé á rí nǹkan tó lè mú un dákú níbẹ̀, láti inú ọjà àlòkù inú ìsọ̀ àwọn Ọkùnrin yìí.
Màmá ò tíì jóòkó tàìjókòó ti ahọ́n Sènábù bẹ̀rẹ̀ si í gbòn bí i ti ìrù ajá tí ó ń mì tí ó bá rí olówó rẹ̀.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé àlàyé wọn kò fìdí èyí múlẹ̀ tó:
Ó lè jẹ́ pé àwọn ìbéèrè náà ń bá a lójijì bí i àdó olóró alùgbàù. Tàbí ìtàkurọ̀sọ òun pẹ̀lu olùgbàlejò ẹ̀ẹ̀kan ló dúró lọ́kàn rẹ̀ púpọ̀.
Fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ obìnrin nínú iṣẹ́ gbogbo.
Kódà, ó wà nìlúu pẹ̀lú Àdìó, ọ̀rẹ́ rẹ̀, ìpàdé wọn ló tè yìí jẹ́ ìpàdé tó ní ìyàtọ̀.
Gbogbo wọ́n dákẹ́.
Wọ́n sì tún gbàgbọ́ wípé bí ẹ̀jẹ̀ẹ ẹni tí a pè ní àjẹ́ bá kan ilẹ̀ ọ̀gẹ́rẹ́, yóò pàdánù agbára ẹlẹyẹ rẹ̀.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìdílé ni ó pe Pfizer ní ẹjọ́ lórí àìgbàṣẹ lọ́wọ́ àwọn kí wọn ó tó lo àwọn ọmọ àwọn fún ìdánwò.
Ìwà ipá sí àwọn ẹgbẹ́ olóṣèlú wọ̀nyí ti gba ọ̀nà àrà, bẹ́ẹ̀ ni ibùdó ìtakùn mediaguinee.org ṣe kọ:
Ò ń gbèrò bóyá alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ni irinṣẹ́ tó tọ́ sí ọ?
Ó yà mí lẹ́nu 🤔🤔
Ní àkókò bíi ti òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ ní Nàìjíríà tí a wà yìí, ọ̀rọ̀ ọlọ́pọlọ láti ẹnu òǹkọ̀wé orílẹ̀-èdèe Amẹ́ríkà Toni Morrison tí ó mú ìrétí dání:
Ìwò ojú Àlàmú ni èyí tó ń bẹ̀bẹ̀; ìwò jọ̀wọ́-má-bínú, tẹ̀bẹ̀ tẹ̀bẹ̀, ojú rẹ̀ wo ìrísí ìbínú Làbákẹ́.
Àwọn olólùfẹ́ẹ Soca kò le è béèrè ju bẹ́hẹ̀ lọ.
Fún àpẹẹrẹ, oníròyìn sábà máa ń gba ìwé láti ibi pàtàkì oríṣiríṣi.
Bíbẹ aṣojú ìtàkùn wò láti wọ ibùdó-ìtàkùn tí a ti dígàgáa rẹ̀.
Ààyé gbà wọ́n láti jẹ̀ nínú ijù ní òwúrò, wọn yóò sì wẹ̀ nínú odò kékeré kan nítòsí kí wọn ó tó padà sí àgọ́.
Kí o gba ẹ̀da iṣẹ́-àìrídìmú sílẹ̀ sórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣáà rẹ; tàbí
Àwọn aláṣẹ ìjọba China ti fi ayàwòrán eré aṣakọ̀sílẹ̀-ìṣẹ̀lẹ̀ Deng Chuanbin sí àtìmọ́lé lẹ́yìn tí ó ṣe túwíìtì àwòrán ìgò ọtí-líle kan tí a sààmìi "64" sí lára – tí ó ń tọ́ka sí ọjọ́ burúkú Èṣù gbomi mu Ìpaninípakúpa tí ó wáyé ní Tiananmen Square ní ọjọ́ 4, oṣù Òkúdù ọdún-un 1989.
A máa ń mú àwọn ìyá tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara, tí wọ́n ti la èto PMTCT wọ̀nyí kọjá ní àyè yìí, láti padà wá ṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú àwọn oníṣégùn-òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì gẹ́gẹ́ bí ọ̀kan lára ikọ̀ òṣìṣẹ́ ìlera.
Irọ́ ńlá! Kókó kan rè é láti fà pẹ̀lú Àlàmú . Làbákẹ́ ṣe tán láti bá a jiyàn ìyẹn.
Ìyálenu ni pé gbogbo wàhálà Làbákẹ́ kò nínǹkan ṣe pẹ̀lú màmá tàbí ẹlòmìíràn. Bí kò ṣe ọkùnrin tó gbé e wọlé fún “ìgbà tó dára àti ìgbà tó burú”.
Ìkànnì yìí ò sí lórí Kolibri
Ìjọba náà ń bínú sí alákòóso tẹ́lẹ̀-rí ẹ̀ka náà, Zeid Ra'ad Al Hussein tí ó ṣàpèjúwe Nkurunziza ti Burundi gẹ́gẹ́ bí ọkàn lára "àwọn apanilẹ́kúnjayé ènìyàn tí ó ń gbèrú sí i láìpẹ́ yìí" ní oṣù Èrèlé 2018.
Fún àpẹẹrẹ, obìnrin aláìsàn pẹ̀lu àìsan jẹjẹrẹ ọyàn kìí juwọ́lẹ̀ fún ààrùn náà nítorí ó pọ̀ lórí ọyàn rẹ̀.
Ajá kì í rorò kó ṣọ́ ojúlé méjì.
" Ẹ̀ka òṣìṣẹ́ orílẹ̀-ède US lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí ti ka àwọn orílẹ̀-èdè mẹ́rín-dìn-lógún tí wọ́n ń lo àwọn ọmọdé láti pèse ewé kùkúyè.
Ahọ́n ni ìpínnlẹ̀ ẹnu.
Nigbà náà ni ẹnìkan sọ wí pé, "Àwọn wọ̀nyí ni àwọn ikú kòkòro apa sójà ara ní àwùjọ wa láìpẹ́ yìí.
Sùgbọ́n pẹ̀lú nǹkan méjì tí ẹ ti mú wáyìí ...
Irunmú rẹ̀ ti kún àkúnju. Irun ibẹ̀ dúró sọọrọ, ó sì gùn kọjá ètè òkè rẹ̀ bí igbó ilẹ̀ tí wọn kò ì tì dáko lorí rẹ̀ rí.
Ó sì wọlé lọ, obìnrin kan sì dìde sí i ó sì wí pé, "káábọ̀ sí ìya sí ìyá.
Ṣáájú àsìkò yìí, Ọbásanjọ́ ti bá ìjọba Goodluck Jónátánì wí nínú ìwé àpilẹ̀kọ tí ó kọ ránṣẹ́ sí i ní ọdún 2013, Ọbásanjọ́ fi ẹ̀sùn kan Jónátánì wípé ó ń darí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà lọ sí oko ìparun pẹ̀lú bí ó ṣe fi àyè gba ẹ̀tàn, ìjẹ́gùdùjẹrà, ìbápín àìgbẹ́kẹ̀lé láti fa aṣọ iyì àti ìtẹ̀síwájú orílè-èdè náà ya pẹ́rẹpẹ̀rẹ.
Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé olúwa, tàbí gbólóhùn ìfiwọlé ọlọ́rọ̀ kan, fún alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ
A-báni-gbé kì í yáná; a-bọ̀rìṣà kì í sun òtútù; ẹyin gẹ́gẹ́ kì í gbé àwùjọ́; ilé kan náà ni wọ́n kọ́ fún àwọn mẹ́tẹ̀ẹ̀ta.
Àbẹ̀wò oṣù méjì àbí kínla wọn máa ń mú wọn lọ sí olú-ìlú; wọn á ri àwọn iná òpópónà tí ó ń dán àti òpópónà àìmọye, wọn á wá sáré wálé láti sọ̀rọ̀ “ẹwà Amẹ́ríkà”, àwọn àlejò lásán làsàn tí ò mọ nǹkankan nípa àwọn àdúgbó tí ò ṣe é fojú rí ní ìlú òyìnbó.
Mo dàgbà mo dàgó, aré ọmọdé ò tán lójúù mi.
Bóyá tí a bá ti ní ànfàní láti farakínra pẹ̀lú ẹranko igbó ni, ọ̀pọ̀ nínú àwọn akẹgbẹ́ mi ní yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ ni a ó jọ máa ṣiṣẹ́ báyìí.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ó ti pẹ́ tí Alaa ti ń ṣiṣẹ́ lóríi ìjìnlẹ̀ ìmọ̀-ẹ̀rọ àti òṣèlú pẹ̀lú ìyàwóo rẹ̀, Manal Hassan.
Lónì, ẹ lè lọ sórí YouTube kí ẹ wo àwọn ẹ̀kọ́ tí kò ṣe é kà pẹ̀lú ìkọ́ni lẹ́sẹẹsẹ lóri bí o ṣelè ṣe fọ́rán ayédèrú lóri kọ̀mpútà alápò tíì rẹ.
Ní ọjọ́ 11, oṣù Ọ̀wẹwẹ̀, ọdún-un 2019, Olùdarí Barbadia Mia Mottley mẹ́nu lé ìṣòro yìí ní olú iléeṣẹ́ Àjọ Àgbáyé ní Geneva, ó ń rọ àwọn orílẹ̀-èdè ńlá kí wọn ó gbé ìgbésẹ̀ akin láti kọjúu àyípadà ojú-ọjọ́.
Ouma gbàgbọ́ wípé òun ń mú májẹ̀mú mìíràn pẹ̀lú Ọlọ́run padà wá sílé ayé.
Àwọn kan ń fi ààbò ìṣọ́ni bò ọ́, ṣùgbọ́n ọ̀pọ̀ ò ṣe bẹ́ẹ̀.
Kò ṣeéṣe fún ẹnikẹ́ni láti ṣẹ́gun ìwòye ìlú tó tóbi jù níilẹ̀ aláwọ̀dúdú pẹ̀lú àìfọkànsí.
Àwọn òǹdíje sí ipò ààrẹ Nàìjíríà ọdún 2019 [Àkópọ̀ àwòrán láti ọwọ́ọ Nwachukwu Egbunike].
Ajá mọ ìgbẹ́; ẹlẹ́dẹ̀ẹ́ mọ àfọ̀; tòlótòló mọ ẹni tí yó yìnbọn ìdí sí.
Tí àkọ́lée rẹ̀ jẹ́ “Fica em Casa” (“ẹ̀bùn ìdúró sílé” ní èdè Yorùbá), ìpolongo náà ni àwọn ilé iṣẹ́ méjèèjì gbé jáde sórí ẹ̀rọ agbọ́rọ̀káyé tí a kọ báyìí pé àwọ́n ti f'oríkorí láti “ṣiṣẹ́ àjàmọ̀ṣe” tí yóò mú kí àwọn ará orílẹ̀ Cape Verde “ó jókòó sílé”.
Púpọ̀ nínú àwọn àpẹẹrẹ tí a ṣe lókè yìí kì í ṣe ohun tí wọn kò mọ̀-ọ́n-mọ̀ ṣe. Wọ́n dìídì gbìyànjú láti ṣe àpínká irọ́ bí i pé òótọ́ ni.
Àmọ́ irú olórí tí kì í lọ́ra sọ̀rọ̀ bí ó ti wù ú kò jẹ́ tuntun sí wa.
Nítorí náà, aṣojú owó ńlá ṣàlàyé fún mi wí pé màá rí àwọn ilé-iṣẹ́ kùkúyè ní àyẹ̀ ìpín-ìdókówò ilẹ̀-òkèrè mi.
Làbákẹ́ rí nǹkan tó jọ àyípadà nínú ìwòojú ọmọ rè tí ò mọ̀kan yìí.
Síbẹ̀, akọbúlọ́ọ̀gù Zone9 ṣe àtúnlò ìfẹ́-ìlú-ẹni nínú ọ̀rọ̀ àti ìṣe.
Àwọn Ọmọ lẹ́yìn-in Krístì nífẹ̀ẹ́ẹ Trump
A tún máa ń ṣe asọ̀ nípa àwọn òṣìṣẹ́ ìjọba bí ọlọ́pà, tí wọ́n ń lọ́wó gbà lọ́wọ́ àwọn ọmọ orílẹ̀-èdè tí wọ́n ń ṣiṣẹ́ kárakára lójoojúmọ́.
Èṣùníyì ti sọ bí ó ṣe máa lò ó fún un.
Africa Digital Rights Fund ti Collaboration on International ICT Policy for East and Southern Africa (CIPESA) ni ó kówó fún à kànṣe iṣẹ́ yìí.
Bí ó bá ń bá a lọ bẹ́ẹ̀, títẹmpẹlẹ mọ́ ìṣàkóso àti ààbò òkúta iyùn nìkan ló lè mú kí wọn ó padà bọ̀ sípò àti dàgbà:
Èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ti gòkè àgbà látàrí àwọn lílo àwọn ẹ̀rọ ìgbàlódé tuntun bí i ẹ̀rọ-ìléwọ́ àti ẹ̀rọ ọpọ́n ayárabíàṣá, tí ó sì ń bí àwọn gbólóhùn tuntun tí a fi ń pe àwọn irinṣẹ́ ìmọ̀-ẹ̀rọ tuntun wọ̀nyí.
Lóòtọ́, ìtànká ààrun jẹjẹrẹ, títànká, ní wọ́n ń ri gẹ́gẹ́ bi èròjà ìdàgbàsókè kókó.
Bẹ́ẹ̀ ni màdáámú. ṣùgbọ́n ṣé wọ́n diìdí sọ fún ẹ pé èmi náà ti ya wèrè ni?
Ní gbogbo ìgbà tí Màmá dojúkọ Làbákẹ́ lánàá, Àlàmú  kò sí nílé. Ó lọ sí ìgboro kò sì dé bọ̀rọ̀, ilẹ̀ ti ṣú púpọ̀ nígbà tí ó dé, tí gbogbo ènìyàn sì ti lọ sùn.
Irinṣẹ́ tó kúnu ni.
Ọ̀rọ̀ “Ohun tí Ọlọ́run Ọba ti so pọ̀” rẹ̀ wọ ọpọlọ rẹ̀ débi ipò àìlọ́pọlọ, tí “kí ẹnikẹ́ni má ṣe yà wọ́n” rẹ̀ gún un lọ́kàn bí ẹ̀gún.
Èsúrú ṣe fújà ó tẹ́ lọ́wọ́ oníyán; aláǹgbá ṣe fújà ó tẹ́ lọ́wọ́ ògiri; Ọlámọnrín àjàpá ṣe fújà ó tẹ́ lọ́wọ́-ọ̀ mi.
Gẹ́gẹ́ bíi olóṣèlú alátakò, àwọn òṣìṣẹ́ ọba ti fi hàn wípé àwọn gan-an ni adárúgúdù tí ó ń dá àhesọ àti ọ̀rọ̀ ìkórìíra sílẹ̀, tí ó ń lo ẹ̀rọ-alátagbà fi dá rúgúdù sílẹ̀.
Àlàmú kò rìrìn àjò lọ sí Èkó.
Ó sì lo gbogbo ìrírí rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ológe àti olùdárà láti jẹ́ kí ilé náà rí dáadáa.
Àwọn ìdánwò rẹ̀ jẹ́ èyí tí àwọn onímọ̀ akadá káàkiri àwọn fáfitì orílẹ̀-èdè wa ṣètò.
Làbákẹ́…… Làbákẹ́…..wojú mi mo wí báyìí!
Ṣàtẹ̀wọ̀lé àmì ìkànnì
Kò bá so ó pé òun ti ṣe àìmọye àbèwò sí Amẹ́ríkà láti Brítéènì, ó sì ti dé gbogbo ìlú ńlá náà.
Àwọn kẹ́sẹ́ tó dára jù tí a lè bèrè fún.
Ní ọdún tí a wà yìí, ó ti ṣe ojúṣe gẹ́gẹ́ bíi ọ̀nà kan tí àwọn ọ̀dọ́ọ Nàìjíríà yàn láti ní ẹnu nínú ọ̀rọ̀ ìṣèlú.
S. Nkola Matamba, òǹkọ̀wé àti ajàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyan tí ó jẹ́ ọmọ Ìlú Olómìnira Ìjọba ara wa ti Congo, fi ìbánújẹ́ ọkàn hàn:
Á jẹ́ pé ó ti ya wèrè. Á dáa kí ó jẹ́ kí ọmọ-ọ̀dọ̀ òsì yìí rọ́nà lọ.
Ẹ̀sùn tí a kà sí àwọn akọ̀ròyìn náà lọ́rùn kì í ṣe tiwọn.
Olójúkan kì í tàkìtì òró.
Fáìlìkífáìlì tàbí ìsopọ̀kísopọ̀ tí o bá gbé sórí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé gbogboògbò, bíi VirusTotal tàbí Google Drive, lè jẹ́ wíwò fún ẹnikẹ́ni tó bá ń ṣiṣẹ́ fún ilé-iṣẹ́ yẹn, tàbí ẹnikẹ́ni tó bá ní ààyè sí ibùdó-ìtàkùn yẹn.
Ó múnú mi dùn, ó dámi lójú pé ẹ lè wòye rẹ̀.
A pe "phone" ní fóònù, "ball" di bó̩ò̩lù, "television" ni te̩lifís̩ó̩ò̩nù, àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Irú orí tí òpọ̀lọpọ̀ ènìyàn ń wáfún ọmọ wọn.
Ẹ̀rìnkan o lè lo ọ̀kọ̀ọ̀kan odù yìí fi wọ ìṣàmúlòo rẹ, kò sì wúlò mọ́ lẹ́yìnwá.
Sùgbọ́n fún ìgbà díẹ̀, á dára kí ó gbàgbé nípa Làbákẹ́, kí ó sì darí gbogbo agbára rẹ̀ sí wíwá ojútùú sí ìṣòro Àlàmú.
Àgbéyẹ́wò náà dára wọ́n sì jẹ́wọ́ rẹ̀ lóòtọ́.
Àwa ni ẹni ayàn fún iṣẹ́ àyẹ̀wò náà níbí.
Tinú á máa sunkún níbì kan nínú ilé. Wọ́n máa ń gbọ́ ìgbésẹ̀ náà; bí i kí Làbáké ma lọ sọ́jà; bí i kí Àlàmú sáré máa bọ́lẹ̀ lórí àkàsọ̀ ilé. Kí ó sì fẹ̀yín ọkọ̀ rẹ̀ rìn kúrò nínú ọgbà ìgbọ́kọ̀sí sí ìrìnàjò aláìlópin rẹ̀ lọ sí ìgboro; Kí Tinú máa ṣére ní ọ̀dẹ̀dẹ̀ ilé wọn; Kí Sènábù máa yọ́ jáde láti báà wọn ọmọdébìnrin ẹgbẹ́ rẹ̀ ní àwọn ilé àyíká wọn.
Ṣùgbọ́n kò sí ẹni tí ó dá mi lóhùn.
Ìbàjẹ́ ọjọ́ kan ò tán bọ̀rọ̀.
Ìjà fún ìyàtọ̀ ìgbé-ayé ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ọdún-un 2012 #OccupyNigeria àti ìpolongo ọdún-un 2014 #BringBackOurGirls mi gbogbo àgbáyé tìtì nítorí wípé àwọn ènìyàn ṣe àmúlò ẹ̀rọ-alátagbà fún ìpolongo ẹ̀dùn ọkàn-an wọn.
Ilé ìtòògùn Hamdallaye (#Conakry): àwọn ọlọ́pàá ló jí àwọn ọmọ ìlú kan lójú oorun ní òwúrọ̀ yìí.
Àlémú ò yẹ àgbà; àgbà kì í ṣe ohun àlémú.
Sáà ìṣèjọba Assad yìí ti sọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ìlú tí ó yí i ká sínú ìdààmú tí ó fi mọ́ orílẹ̀-èdè Iran náà, pẹ̀lú bí ó ṣe jẹ́ pé ilẹ̀ Syria ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ìlú tí ó yí i ká fi ń mí.
Àfo yìí pọn dandan láti fi ọ̀rọ̀ sílẹ̀ sí
Ojú kan tí gbogbo ènìyàn dúró sí ti kún.
Awakọ̀ ọkọ̀-akẹ́rù náà mi èjìká rẹ̀ nígbà Làbákẹ́ sọ nípa ìsúnsíwájú náà fún un.
Ní oṣù Igbe, ìpolówó òkè òkun kan tí ó ní àwòrán Ọkùnrin Ọkọ̀ Ogun fọ́nká sí orí ẹ̀rọ alátagbà orílẹ̀ èdèe China kí a tó mú un wálẹ̀.
Wàyí, ọpẹ́ fún asọ̀ tí ó wà ní àárín-in akọrin adìde Trinidad àti Tobago méjì Machel Montano àti Neil “Iwer” George, orin soca wọ ìròyìn fún ìgbà àkọ́kọ́ ní ọdún 2019.
Èyí ni àyíká tí ó mú ìkóròyìnjọ nira àti di ohun tí kò ṣe é ṣe nítorí gbogbo ìròyìn ní láti gba Asẹ́ Ńlá ìpalẹ́numọ́ orílẹ̀ èdèe China kọjá.
Fún gbogbo ìgbìyànjú àti gbogbo ìpele, ìkópamọ́ gbọ́dọ̀ pẹ̀lu ọrọ̀-ajé àwọn ènìyàn tí wọ́n jìjọ ń pín ilẹ̀ lò pẹ̀lú àwọn ẹranko igbó.
Làbákẹ́ tún sọjí pé ìlú Englandì nìyẹn…………………….
Ibi tí a ti mú ọ̀lẹ ò kúnná; ibi tí a ti mú alágbáraá tó okoó ro.
Bí ó di ọdún mẹ́ta tí ẹkùn-ún ti ń ṣe òjòjò, olugbe la ó ha rán lọ bẹ̀ ẹ́ wò?
Ilé ayé ti rí bí coronavirus àkọ́kọ́ irú ẹ̀ ṣe lè ràn níbi ìpéjọ ajẹmẹ́sìn.
Kò lè jábọ̀ fún ẹnikẹ́ni mọ́.
Ní òní, lẹ́yìn ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún, àwa ọmọ ẹrú tí à ń jà fitafita fún àjogúnbá ìjọba amúnisìn.
Nísìnyí, ó ta gbọ̀n-ọ́n gbọ̀n-ọ́n sẹ́nu ọ̀nà yàrá Làbáké, ó sì wọn òògùn náà sílẹ̀ sórí ìlà tẹ́ẹ́rẹ́ kan.
Báwo ni ó ṣe yára gbàgbé Àdìó kíá bẹ́ẹ̀?
Bẹ́ẹ̀ ni, wọ́n sọ fún mi pé wèrè ti yín le jù.
Orin yìí dá lóríi agbègbè ayẹyẹ náà, àti ìrántí tí ó ti mú bá àwọn ayírapadà tí ó ti ń kópa láti ọdúnmọ́dún.
Lákòtán, ewu ìjẹ́-ọmọlúwàbí wà níbẹ̀ láti bojúwò fún àwọn ènìyàn àti ilé-iṣẹ́ tí wọ́n ń tẹ̀síwájú láti máa ní àjọṣepọ̀ pẹ̀lú àwọn ilé-iṣẹ́ kùkúyè.
Ní ọdún 2016, Sanaa lo oṣù mẹ́fà ní ẹ̀wọ̀n nítorí wípé ó sọ̀rọ̀ àfojúdi sí alás̩e̩ ìjọba.
Ariwo ṣíbí àti ife pẹ̀lú abọ́ ayọ́ alumí ń dé etí rẹ̀ náà - ó túra ká.
“Mo rí bẹ́ẹ̀. Á jẹ́ pé ó ti fìyà jẹ ẹ́ lọ́nà mìíràn nìyẹn?”
Abùléra ọ̀fọ́n-ọ̀n; ó ní ọjọ́ tí ológbòó ti bí òun ò ì tíì dá a ní báríkà.
Nigbà tí àwọn òbí tó lówó lọ́wọ́ bá ń fún àwọn aṣojú fásitì ní owó-ìbọ̀bẹ́ kí àwọn ọmọ wọn lè rí àyè wọlé sí àwọn ilé-ẹ̀kọ́ tó lórúkọ, ohun tó rọ̀ mọ́ èyí yátọ̀, ṣùgbọ́n bákan náà ni ìlàna wọn.
Wairagala Wakabi, àgbà ọ̀jẹ̀ ajàfẹ́tọ̀ọ́ ẹ̀rọ ayárabíàṣá tí ó wá láti Uganda, di ẹni àtìmọ́lé ní Pápákọ̀ òfuurufú Julius Nyerere International Airport ní Dar es Salaam, Tanzania lọ́jọ́ 25 oṣù Igbe.
“Làbákẹ́…….. Làbákẹ́………àlá wa ti ṣẹ! Wo bí àlá wa ti ń ṣẹ lónìí! Ìjákulẹ̀ ti dé bá àwọn pẹ̀gàn-pẹ̀gàn.
Ó dáhùn gbogbo ìbéèrè rẹ̀ láìwojú rẹ̀, á wo ògiri èyìn rẹ̀, á wo àwọn ìwé ńlá ńlá tó wà lórí pẹpẹ ńlá tàbí kí ó gbójú sílẹ̀ máa wo rọ́ọ̀gì fẹ́lẹ́fẹ́lẹ́ ọ́fíìsì náà.
A máa tẹ̀síwajú láti béèrè fún àwùjọ tí a ti lè gbáyé pẹ̀lú ààbò tó péye.
A padà síbi ìdèna àkóràn ìyá sí ọmọ.
Ìwà tí ó jẹ́ gbòògì àwọn ìpèníjà wọ̀nyí gẹ́gẹ́ bíi ti òfin ń sọ fún ọmọ-ìlú pé ohùn-un wọn ṣe kókó.
Ní báyìí, àwọn aṣàyẹ̀wò fínnífínní ti sọ wípé àtúnṣe Òfin Ẹgbẹ́ Òṣèlú kò ní mú un rọrùn fún ètò ìṣèlú tí ó jẹ́ pàtàkì fún Ààrẹ àti Chama Cha Mapinduzi (Ẹgbẹ́ Àyípadà Náà), tí ó ti wà ní orí àlééfà láti ìgbà tí òmìnira dé ní ọdún-un 1961.
Ẹ̀rí túbọ̀ ń tẹnu àwọn ẹni-orí-kó-yọ jáde lẹ́yìn ọgbọ̀n ọdún.
Gẹ̀gẹ̀ bí àkọsílẹ̀ ọlọ́pàá tí Times of India tẹ̀jáde, ìṣọdẹ-àjẹ́ ní Jharkhand ti rán àwọn ènìyàn 123 sọ́run àpàpàǹdodo ní àárín-in oṣù Èbìbí ọdún-un 2016 sí oṣù Èbìbí ọdún-un 2019.
Ní ọjọ́ 3 oṣù Keje, bí fàmínfà náà ṣe ń gbóná sí i, Matiz padà la ohùn:
Àmọ́ wọn kò rí ìwàa wọn gẹ́gẹ́ bíi ewu fún ààbò àti àlàáfíà orílẹ̀-èdè; wọn kò di ẹni à ń fi ọwọ́ọ ṣìgún òfin mú tàbí mú kí a pa ayélujára nítorí ìwàa wọn.
Olóyè ọmọ-ogun. 1st Class Marites Cabreza, olùtọ́jú ọmọ tí ó ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú 354th Civil Affairs Brigade, Special Functioning Team, Combined Joint Task Force-Ìho Ilẹ̀-Adúláwọ̀, ń tọ́jú aláìsàn lọ́jọ́ 29, oṣù kẹta, ọdún-un 2008, lásìkò àkànṣe iṣẹ́ ìwòsàn ìlú ní Goubetto, Djibouti.
Ó ní gbogbo ìgbàláyè gbogbo ohun ẹ̀rọ tí ó sì lè ṣàkóso ìgbàláàyè àwọn aṣàmúlò mìíràn
Arée pànpàlà bí o ò lọ ó yàgò tí ń ṣẹlẹ̀ láàárín àwọn onímọ̀ ìjìnlẹ̀ àti oníṣẹ́ ìwádìí kò ṣẹ̀yìn ìgbésẹ̀ láti ṣe àyẹ̀wò àwọn oògùn tí wọ́n rò pé ó lè wo àrùn COVID-19 sàn lára ọmọ ènìyàn ti ń dá gbọ́nmisíi-omi-ò-tóo sílẹ̀ ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀.
Nkan tí mo sì fẹ́ràn nípa agbára yìí ni wí pé èmi nìkan kọ́ ni mo ní i.
“Ṣùgbọ́n, o ò fẹnu kan ọtí rí láyé rẹ Àlàmú?
A gbá ẹni tí ó ṣè mú pẹ̀lú ìwà èérí àti ìrorò ẹkùn.
“Rárá. Rárá... Kò ṣe bẹ́ẹ̀, Kò tiè gbọ́ sí i.
Mo dàgbà tán èweé wù mí.
Urban Study Group, ẹgbẹ́ aṣiṣẹ́ ọ̀fẹ́-tí-kò-ní-èrè tí ó máa ń fi ààbò fún àwọn ohun àjogúnbá Dhaka Àtijọ́ fi ìwé ẹ̀dùn ìdáwọ́dúróo àdàwólulẹ̀ náà ránṣẹ́ sí àwọn tí ọ̀rán kàn, tí ó sì mẹ́nu ba àṣẹ Ilé-ẹjọ́ Gíga.
A kì í dákẹ́ ká ṣìwí; a kì í wò sùn-ùn ká dáràn.
Ó pani lẹ́rìn-ín pé láti ìgbà yìí wá tí mo ti ń ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí igbá-kejì ààrẹ, bí mo ti ṣe ń ṣe ètò oríṣiríṣi tí n ò sì yé fi àwọn àṣàyàn ìhùwàsí mi l'éde, ṣùgbọ́n kò sí ẹni tí ó ti wádìí nípa àwọn ọ̀nà òṣèlú tí mo yàn ní ààyò.
Kì í ṣe COVID-19 nìkan ni famínfà tí ó yí Ìdánowò YKS ká ní ọdún 2020.
"Tó bá jẹ́ wí pé wọ́n fẹ́ ṣe fọ́rán ayédèrú míràn ńkọ́? " ó máa ń ròó lọ́kan ara rẹ̀.
A jọ máa ń wà pọ̀ ni .... Ṣé ẹ mọ̀, kí a foríkorí láti fọ agbọ̀n ẹjọ́ tó bá yi. Orí méjì sàn ju ọ̀kan bí àwọn ènìyàn ṣe máa ń sọ.
Kò burú, Ìdánwò ayé kò lópin:)
Láti ìparí ọdún 2016, a ti fi ìtàn àwọn ènìyàn ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ àyíká fún àwọn èwe ní ìgbèríko Laos àti Thailand.
Èyí tí mo ti ń kọ́ nípa rẹ̀ fún àìmọye ọdún báyìí.
Àwọn ọ̀dọ́ máa ń ṣe àjọyọ̀ àjọ̀dún Òyìnbó nítorí àríyá àti fún ayọ̀.
Mo kọ́ ẹ̀kọ́ kan nínú àṣà àwọn Tibet nípa àìwàfúnìgbàpípẹ́: gbogbo nǹkan ni òpin yóò dé bá. Mo ní ìgbàgbọ́ pé ìjìyà gbogbo ń bọ̀ wá dópin…Mo ní ìrètí pé ọjọ́ kan ń bọ̀ tí mo máa wọ aṣọ Chuba mi lọ sí Tibet.
Àwọn ọkùnrin méjèèjì sọ wípé Ọlọ́run ló yọ sí àwọn
Àgbà tí kò nítìjú, ojú kan ni ìbá ní; ojú kan náà a wà lọ́gangan iwájúu rẹ̀.
A ti gbọ́ tí àwọn olóṣèlú sọ nípa fọ́rán ọ̀rọ wọn tó bani lọ́kàn jẹ́, "Ẹ wá, ìròyìn ayédèrú nìyẹn.
Bí orin reggae àti dancehall ṣe ń lọ ni àwọn ìpolongo tí ó ń sọ nípa ohun gbogbo láti ọṣẹ ìfọṣọ àbùfọ̀ sí oúnjẹ àsèsílẹ̀, orin ni ènìyán lè gbà dé ọkàn ọmọ Jamaica — èyí ló mú Panos Caribbean, ẹni tí ó ní ilé iṣẹ́ ìròyìn tí kì í ṣe ti ìjọba, láti fi orin kéde nípa ọ̀rọ̀ àyíká.
Atẹríbọlẹ̀ẹ́ lè dígàgá ojú ìwé ìtàkùn-àgbáyé kan ṣoṣo tàbí gbogbo ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé pọ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ìrọ́lù ọlọ́pàá tí í mú ikú bá ‘ni ní Guinea bí Ààrẹ Alpha Condé ṣe kọ̀ láì gbé’ jọba sílẹ̀
Ká wí fúnni ká gbọ́; ká sọ̀rọ̀ fúnni ká gbà; à-wí-ìgbọ́, à-gbọ́-ìgbà ní ń fi igbá àdánù bu omi mu.
Ìgbà àti àkókò nìkan ni yóò sọ.
Orísun àwòrán: ìjọba ZA. Flickr, àṣẹ CC.
Ẹ má bínú o màdáámú, ṣùgbọ́n mi ò lè fọkàn tán obìnrin.
Láìsí àní-àní, èpè ja àwọn ológun 28 yẹn lóru ọjọ́ náà. Bí i ti àwọn tẹ̀gbọ́n-tàbúrò, Diallo Oumar Demba àti àbúròo rẹ̀ Diallo Ibrahima tí a yẹgi fún pẹ̀lú àkọsílẹ̀ nọ́ḿbà tí ó tẹ̀lé ara wọn tí a fi gègé kọ sí wọn lára.
Ọ̀rọ̀ Àtakò lórí Ayélujára: ọ̀ràn ní Nàìjíríà
Ṣùgbọ́n inú mi dùn láti lọ́wọ́ sí àyípadà àwùjọ mi.
Bẹ́ẹ̀, ẹ ṣeun. Ohun tí mo fẹ́ kí ẹ ṣe nísìnyí ní pé kí..kí ... kí ...
Àwọn tí ó wá ṣiṣẹ́ náà sọ wípé olóríi àwọn, ọmọ ìgbìmọ̀ ìbílẹ̀ (Dhaka-7) Haji Md. Salim, ti ra ilẹ̀ náà láti fi kọ́ ilé alájà tó pọ̀ sí ibùdó náà.
Làbákẹ́ kò fèsì, ó hàn gbangba pé kò tí ì ṣàṣeyọrí gbígba ara rẹ̀ sílẹ̀ lọ́wọ́ ìdààmútó ń lọ nínú rẹ̀.
Fúnbí ì ìsẹ́jú márùn-ún, Màmá ń gbọ́ ohùn àtòrì lára àwọn ènìyàn ara rẹ̀ sì súnkì.
Atọ́ka 8: Àwòrán Túwíìtì kan by Lauretta Onochie, láti ọwọ́ Lauretta Onochie, tí ó jẹ́ olùrànlọ́wọ́ fún ààrẹ
Aláṣejù ní ń gbẹ́bọ kọjá ìdí èṣù; a-gbé-sàráà-kọjá-a-mọ́ṣáláṣí.
Mó rò wí pé ìdágbàsókè ò ní ṣẹlẹ̀ láyéláyé, lódiwọ̀n ìgbà tí ìwà ìbàjẹ́ bá ṣì ń tẹ̀ síwájú.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Syed Noman. A lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Pé Àlàmú kó gbogbo nǹkan tó pọ̀ báyìí pamọ́ fi ẹ̀dùn sínú iṣan ṛẹ̀.
Ó pẹ́ láàárọ̀ kí ó tó jí, kí ó sì tó rí i wí pé Màmá ti múra, ó sì ti ń di apẹ̀rẹ̀ rẹ̀ ní ìmúra sílẹ̀ láti padà lọ sí abúlé.
Ó ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọrọ̀ ìṣẹ̀dá abẹ̀mí àti ewéko tí ó jẹ́ ohun ìsayéró fún ẹgbẹẹ̀gbẹ̀rún àgbẹ̀ àti apẹja.
Bákan náà ni láti fi àwọn orílẹ̀-èdè tí wọn ò lérò wí pé ilẹ̀ Adúláwọ̀ ni àwọ́n wà ṣe yẹ̀yẹ́: [#tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí orílẹ̀-ède Egypt, Libya, Tunisia, Algeria, àti Morocco máa wò ó wí pé "kíni à ń ṣe níbí?
Mo mọ̀ dájú wípé kì í ṣe káríi gúúsù orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, tí ó ṣàlàyé ìfẹ́ tí ọmọ Nàìjíríà ní sí Trump.
Mẹ́jọ nínú àwọn ènìyànkéènìà wọ̀nyí ti wà ní akóló ọlọ́pàá.
Lẹ́yìn náà lẹ ẹ́ wá gbá mi mú. Nítorí pé, ẹ ti ya wèrè.
Ànámánàá ẹtù jìnfìn; ònímónìí ẹtù jìnfìn; ẹran mìíràn ò sí nígbó lẹ́yìn ẹtù?
Aṣọ tó kuni kù ní ń jẹ́ gọgọwú.
Ó bẹ̀rẹ̀ èyí ní pẹrẹ, ó ń tẹ̀lé ọkọ rẹ̀ káàkiri inú ilébí i òjìjí. Fún ọjọ́ púpọ̀, ó ń tẹjú mọ́ ọn, ó ń wo ìṣesí rẹ̀.
Bí o bá fẹ́ ààbò tó kójú òṣùwọ̀n tí kò ní í jẹ́ kí olè lè jí ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ, ka àkàsílẹ̀ yìí kí o sì tan 2FA sílẹ̀ fún gbogbo ìṣàmúlò ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé tí o ṣe kókó tí o gbẹ́kẹ̀lé.
Bí ó ti lẹ̀ jé pé ó ní àríyànjiyàn bóyá "Famalay" yóò kópa nínú Ìwọ́de Ojúnà tàbí kò ní í kópa, nítorí Skinny wá láti St. Vincent àti Grenadines, òfin sọ wípé bí “ọ̀pọ̀ àwọn akọrin tí ó ń lé orin” yẹ kí "ó jẹ́ ṣíṣe láti ọwọ́ọ ọmọ bíbíi Trinidad àti Tobago", orin náà lè jẹ́ afigagbága – eléyìí sì jẹ́ ọ̀kan.
Ó ti sọ fún dẹ́rẹ́bà náà bí ó ṣe fẹ́ kí isẹ́ náà ṣe rí.
A nílò láti ṣe àsopọ̀ òfin tuntun pẹ̀lú ìgbìyànjú ìfikọ́ra.
A máa fi ẹ̀sùn yìí kàn lórí ẹ̀sùn márùn-ún yìí; ọtí àmupara, ìwà ìkà, àìka isẹ́-ẹni sí, fífi ojúṣe-ẹni sílẹ̀ àti àìbọ̀wọ̀ fún ìgbéyàwó fún ọkọ yín.
Ṣéẹ rí i, a jọ máa ń ra nǹkan papọ̀ ni.
“Ó ti jáde! Ó ti kúrò lókàn rẹ̀! Ọlọ́run ò! Àlàmú  kò mọ ohun tó ń ṣe mọ́! Kò mọ ohun tó ń ṣe mọ́ rárá! Wèrè…….wèrè! Àlàmú ti ya wèrè! Kò sí àní-àní nípa èyí. Ọlọ́run ò, Ọlọ́run ò!
Kí ìròyìn náà ó ba hó ye létí àwọn ènìyàn, ajàfúnẹ̀tọ́ọ nì àti akẹ́kọ̀ọ́ Ifáfitì, David Mendes, kọ, ní ọjọ́ ìwọ́de náà, iṣẹ́-ìjẹ́ fún ààre orílẹ̀-èdè Angola João Lourenço:
Fún àpẹẹrẹ, tí a bá ní agbẹjọ́rò gidi kan.
Aáyán fẹ gẹṣin; adìẹ ni ò gbà fún un.
"Mò ń bi ẹ..."
Buhari àti Abubakar ni afigagbága ìdíje ìbò aré yìí.
O dájú dánu, o ò mọ ẹ̀sán mẹ́sàn-án.
Deng, tí a tún mọ̀ sí Huang Huang, tí ó jẹ́ ayàwòrán aládàádúró tí ó ti bá òǹyàwòrán Beijing, Ai Weiwei ṣiṣẹ́ papọ̀.
Ìṣẹ̀lẹ̀ kan wáyé, ọmọdébìnrin ọmọ ọdún 15 ni olóògbé tí ó máa ń múra bí ẹ̀dá-inú ìtàn tí a mọ̀ sí cosplay.
Kà síwájú sí i: Àlùfáà tàbí apanijẹ bí ẹ̀pa?
Lẹ́yìn èyí, ní ipele mìíràn tí ó jẹ́ ipele kẹ́ta ni wọ́n á ti di ẹhà nnà, pẹ̀lú àwọn ará ayé lọ́kùnrin lóbìnrin tí á fẹ́ dàwọ́n láàmú, tí ò ní jẹ́ kí wọ́n gbádùn òmìnira tuntun yìí.
Kí ó mú un wálẹ̀ lórí orúnkún rẹ̀.
Ẹ ronú sí irú àṣírí àti àyanjúràn tí èyí jẹ́ fún àwọn ọmọ wa.
Kò tí ì yẹ kí ó rẹ̀ ẹ́! Ó gbọ́dọ̀ jẹ́ kí ó tẹ̀síwájú lọ́nàkonà!
Lọ́dún 2019, gẹ́gẹ́ bí CNN ti ṣe ròyìn, Google ṣí ibiṣẹ́ ìwádìí AI àkọ́kọ́ irú ẹ̀ sí Accra, Ghana, tí ó ń lépa láti mú kí "Atúmọ̀ Google ó gba àwọn èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ jọ kí ó lọ geere".
Àwọn nǹkan méjì náà wà ní ìpamó nínú apẹ̀rẹ̀ rẹ̀.
Kò lè gba ẹ̀rí rẹ̀ jẹ́ mọ́. Oríṣìírísìí àwọn ènìyàn ni ó ti ń bá rìn – àwọn oní jàgídíjàgan, àwọn tíì wọn ṣà ìdáni lójú – irú àwọn ọkùnrin ìgboro.
Ìwé àkójopọ̀ àwòrán ìgbéyàwó, òrùka ìgbéyàwó, àti ìwé-ẹ̀rí ìgbéyàwó tí ó mú wá ni wọ́n ti yẹ̀wò fínní fínní, wọn á sì fi hàn nílé ẹjọ́ gẹ́gẹ́ bí ẹ̀rí.
Kà sí i: Nàìjíríà sún ìdìbò gbogboògbò ọdún-un 2019 síwájú nígbà tí ìdìbò kú ìwọ̀n-ọn wákàtí nítorí ọ̀rọ̀ 'ètò àti ìlànà ìmúṣẹ́ṣe'
Àwòrán ojú ìwò àwòrán-olóhùn orí YouTube ti orin kan láti ọwọ́ Mabel Matiz pẹ̀lú ọ̀rọ̀ orin náà ní àárín àìgbọ́raẹniyé tí ó súyọ látàrí Ìdánwò Ìgbaniwọlé sí Ilé Ẹ̀kọ́ Gíga (YKS):
Ó sọ ìtàn ìfàsẹ́yìn ọkọ rẹ̀ àti àwọn ìṣe aágà nná tí ó ń ṣe nílé.
Kí ó tó di wí pé Làbákẹ́ ráyè láti dáhùn kíkí wọn, Àwọn Ọkùnrin náà ti mú ìjókòó ní ti wọn.
Ẹ̀dà ti wà lórí apákó-ìdìmú
Dókítà Wairagala Wakabi [Àwòrán láti CIPESA tí a fi àṣẹ lò]
Nǹkan ò ṣe mí! Mo ní iṣẹ́ tí mo fẹ́ ṣe ní ìgboro, mo tètè ń lọ!
Ó yẹ kí òkúta iyùn ó di ohun tí yóò pamọ́ fún àwọn èrò, kí iṣẹ́ ìràpadà ó fẹsẹ̀ múlẹ̀ kí ọ̀wọ́ ẹja onílera àti omi tí ó dára tí yóò mú kí iyùn ó dàgbà ó padà.
Lónì, ó wà láàrín méjì.
Àmọ́ púpọ̀ nínú àwọn ilé wọ̀nyí ni ó ti wó láti ọjọ́ pípẹ́.
Ṣùgbọ́n nígbà náà wọ́n rí i wí pé wọ́n mú u lọ́kùkúdùn.
Kí á tó wá sọ owó-omi, owó-ilé, owó iná mọ̀nà-mọ́ná, owó-orí àti ìdápadà ẹ̀yáwó ọkọ̀ rẹ̀.
Ní orílẹ̀ ède Amẹ́ríkà, láti ìgbà tí ìtọ́jú ti dé láàrín àsìko ọdún 1990, àdínkù tó tó ìdá ọgọ́rin ti dé bá iye àwọn ọmọ tó ní kòkòro apa sójà ara.
Ẹ jẹ́ ká kọ̀ wo ipa rẹ̀ lára àwọn ọmọdé.
Ó gba Làbákẹ́ ni bí i ọgbọ̀n ìṣẹ́jú kí ó tó débi tó ń lọ. Òkè-Àrẹ kò lọ tààrà láti Òkè-Àdó. Ó sì ní láti kọjà níbi sún-kẹrẹ-fà-kẹrẹ ọkọ̀ ní Bẹẹrẹ. Èyí tó sì wà ní òpópònà Agbeni sí Lẹbanon ò gbẹ́yìn, kí a tó wásọ ti ìwàkuwà àwọn awakọ̀ dánfó àti kabúkabú lágbèègbè Ògùnpa. Ọ̀nà tí ó ṣe tààrà láti Gẹ́gẹ́ sí Òkèfòkò látàrí kòtò ńlá tí àwọn olómi gbẹ́ síbẹ̀. Ihò  náà á ti máa lo bí i oṣù méjì tábì jù bẹ́ẹ̀ lọ, ó sì jọ wí pé àwọn olómi  náà kò kánjú láti dí i pa.  Fún  ìdí èyí, ọ̀nà tí ó gùn jù ni Làbákẹ́ gbà, ṣùgbọ́n ó jàjà dé Òkè-Àdó, ó sì wọ ọ̀fìisi àwọn agbẹ́jọ́rò lọ. Pátákó ìjúwe  náà mú ni lọ́kàn.
Ẹni yòówù tí ó bá gbégbá-orókè nínú ìdíje sí ipò ààrẹ ọdún 2019 ní iṣẹ́ ìmúgbòòrò ọrọ̀ Ajé, ààbò ní àárín ìlú, àtúntò agbára àti ìmúkárí agbára, àti ìṣèlú elẹ́yàmẹyà làti ṣe.
Bóyá ibánisòrọ̀ tó ṣe pàtàkì jù ni ìwọ-kan-èmi-kan, rírí àwọn aláìsàn ní ìwọ-kan-èmi-kan, kíkọ́ wọn lẹ́kọ̀ọ́, ṣíṣe àtìlẹyìn fún wọn, ṣí ṣálàyé bí wọn ó ṣe ṣe ìtọ́jú ara wọn.
Rírí ọkọ̀ ìlú wọ̀ wá dogun – ẹni yára lòògùn ń gbè – “èèyàn mọ́kàndínláàádọ́ta ní jokòó, èèyàn mọ́kàndínlọ́gọ́rùn-ún nídùúró!”.
Fún àpẹẹrẹ, èdè Yorùbá ní àwọn gbólóhùn tí ó ní ṣe pẹ̀lú ìmọ̀-ẹ̀rọ bí i ẹ̀rọ-amúlétutù ("air conditioner"), erọ-ìbánisọ̀rọ̀ ("phone") and ẹ̀rọ-ìlọta ("grinder").
Bí a ṣe ń sọ́rọ̀, ó ṣálàyé wí pé ó yẹ kí òun ti rí i wí pé fọ́rán ìbálópò ayédèrú náà ń bọ̀.
O ní ètò àti àṣẹ gbogbo lábẹ́ òfin àṣẹ-ẹ̀dà, àwọn ẹlòmíràn kò lè ṣe àpínká, àtúnṣe sí tàbí fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn láì tọrọ àyè lọ́wọ́ rẹ.
Ìgbà wo ni a óò kọ́ ẹ̀kọ́, tí a ó fi gbọ́n?
Èyí pẹ̀lú fi ara hàn ní orí ìkànnì alátagbà:
Bí kò bá sí alátakò, ó ṣe é ṣe kí ojú àwọn onírúurú ìyàtọ̀ ohun tí ọmọ-ìlú nílò ó máa jẹ́ ṣíṣe bí ó ti ṣe tọ́.
Ìbínú #ArewaMeToo ní orí ẹ̀rọ-ayélujára ṣe àtọ́nà ìyíde ìfẹ̀hònúhàn ìta gbangba NorthNormal ní Bauchi, Kano, àti Niger.
Lóòótọ́, fún àwa obìnrin ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọjọ́ ni ó le tí ó sì ń dùn èèyàn nítorí pé a ṣì wà ní ipò tí ó jẹ́ pé a máa ń yẹra fún ìjìyà lọ́nà kan tàbí òmíràn.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Àwọn adarí ẹ̀ka-owó ti mọ̀ nígbà tí wọ́n pésè èrí fún wọn, àti lọ́pọ̀, wọ́n fẹ́ darapọ̀ mọ́ ònà-àbáyọ náà.
Mo ṣe ìpinnu lọ́jọ́ náà pé màá fi gbogbo ayé mi dáábò bo àwọn ẹranko.
Lẹ́yìn náà kò lè lóyún mọ́, ó wọ iye ọjọ́ orí tí kò ti lè ṣabiyamọ mọ́.
Wọ́n da ìgbésíayé Ranna Ayyub kodò.
Nípa rírì wọ́n bọ inú àwọ̀ híhunjo àgbàyà kan"
Àwọn ọmọ ìbílẹ̀ Brazili ra ìpín ìdókòòwò ní iléeṣẹ́ reluwé láti bá a wí fún ìkùnà ojúṣe àyíkáa rẹ̀
Irú àwọn ọkùnrin yìí ni wọ́n ń wa ọkọ̀ kabú-kabú, bọ́lẹ̀kájà tàbí dáńfó wọn káàkiri òpópón àtí wọ́n ń dá kún ìṣòro ariwo ìgbòkè-gbodò ìlú, irú àwọn ọkùnrin yìí ni wọ́n ń wọ aṣọ tapolíìnì dídọ̀tí ní gbàdede ṣọ́ọ̀bù àwọn atọ́kọ̀ṣe, wọ́n á wá di àwọn ohun èèlò ìrìn bíi ṣísúùlù, sípánà, bóòtù àti irinṣẹ́ ìtúbóòtù, pẹ̀lú òórùn òróró búréèkì àti ẹ̀rọ ọkọ.
Tí àwọn àwùjọ ìgbèríko ò bá dáábò bo ẹranko igbó wọn, kò sí iye ìdásí láti ìta tí yóò ṣiṣẹ́.
Ṣàtúnṣe Ìrísí òǹṣàmúlò
"Ìwọ ni Àlàmú !", ó pinnu láti pariwo mọ́ ọn padà, Ìwọ ni, Ìwọ, Ìwọ àti èmi! A jọ ń lọ nísìnyí ni, sọ́dọ̀ oníṣègùn.
Ọmọbìnrin aláìsẹ̀, náàá kàá pẹ̀lú omijé lójú láìsí àní-àní.
Mo mọ̀ pé ẹ kì í ṣé irú obìnrin tí...tí...tí...
Èdè yìí yá ọ̀kẹ́ àìmọye ọ̀rọ̀ lò láti inú èdè Lárúbáwá, àwọn ọ̀rọ̀ bí i àlùbáríkà ("ìbùkún"), àlbásà ("àlùbọ́sà") àti wàhálà ("ìyọnu").
Làbáké fa ọmo náà mọ́ra tìfẹ́-tìfẹ́, ó sì wo inú ojúrẹ̀ ó sì ń fọwọ́ pa á nímú.
" Èrí ni mo jẹ́ pé ìrètí ń bẹ.
Shofiq Ahmed pín Túwíìtì kan nípa ìròyìn àìsàn tuntun:
Ìyẹn jẹ́ ìda ogún àwọn aláboyún tó ní kòkòro apa sójà ara ní àgbáyé -- ìda ogún (20%) àgbáyé.
Ó dìde lórí ẹsẹ rẹ̀ pẹ̀lú okun díẹ̀, ó sì di ife ọtí náà mú gírígírí sí ẹnu rẹ̀, ó sì da èyí tó ṣẹ́kù mu. Ótún mu síi…………..ó wo kòròfo ìgò ọtí tó wà lọ́wọ́ rẹ̀ tìbínú tì bínú, ó sì jù ú dànù.
Joenia Wapichana níbi tí ó ti ń gbè lẹ́yìn ọ̀rọ̀ ìbílẹ̀ kan ní ilé-ẹjọ́ gíga jùlọ.
Láìpẹ́ yìí gan-an pàápàá, ó dunni láti máa kojú àwọn ìhùwàsí tí ó ń jáde lẹ́yìn ọ̀rọ̀ ti Carolina...
Àyọ̀yó ni bàtá à-jó-fẹ-eyín.
Nínú àwọn wọ̀nyí, ìdá méjì nínú mẹ́ta, mílíọ́nù méjì-lé-lógún ni wọ́n ń gbé ní ìwọ̀-oòrun ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Wọn rọ àwọn aláṣẹ ilé-ìwé ọ̀hún láti yọ ọ́ kúrò l'órí òye náà.
Ilé Ẹjọ́ Àgbà di ìdálẹ́jọ́ tí wọ́n ṣe ní oṣù Igbe tí ó kọjá àmọ́ a dá wọn sílẹ̀ lẹ́yìn ìdáríjì ààrẹ ní àsìkò Ọdún Tuntun ìbílẹ̀ orílẹ̀ èdè náà.
Sènábù gbójú kúrò, ó sì gún èjìká rẹ̀. Ó jọ wípé kò gba ti Làbákẹ́, tàwọn aládùúgbò wọn ló gbà.
Nígbà tí ó máa fi di Oṣù Kọkànlá ọdún-un 2019, tí a ti ṣe àyẹ̀wò fún ọmọ orílẹ̀ èdèe Congo tí ó ju ẹgbẹ̀rún lọ, a fi òǹtẹ̀ lu egbògi àjẹsára kan.
Ìfọwọ́ọ ṣìnkún òfin múni nítorí àtúnpín túwíìtì
Àwọn iṣẹ́ kan, gẹ́gẹ́ bíi Google, náà máa ń f'ààyè gbà ọ́ láti ṣ'àgbàjáde àkàsílẹ̀ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ẹ̀rìnkan ṣoṣo, tí a tún ń pè ní ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alálòlẹ́ẹ̀kan.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́-jáde àti àwọn ọ̀mọ̀wé, àwọn akẹgbẹ́ mi olùkọ̀yà, tí wọ́n kọ́ mi ní àwọn ọgbọ́n tuntun tí wọ́n sì ríi dájú pé mo wà lójú ọ̀nà.
Máà lo ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tàbí ìbéèrè ààbò kan náà fún gbogbo ìṣàmúlò fún gbogbo ibùdó-ìtàkùn-àgbáyéè tàbí iṣẹ́.
Àìmọye àwọn ènìyàn tí ó wà nínú ìrìnàjò afẹ́ náà jẹ́ àgbàlagbà.
Kí ó tó rin ìrìnàjò lọ sí Canada ní ọmọ ọdún mọ́kànlá , Chemi Lhamo jẹ́ ẹni ogúnléndé tí kò rí ibùgbé kan gbé ní India.
Màdáámú...màdáámú, óké jáde, “Nǹkan tí wọ́n ló ń ṣe yín nìyẹn”.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ìwọ kọ́ ni o ṣe iṣẹ́-ibi tí ó kó àbààwọ́n ba gbogbo ọjọ́ 28 oṣù Belu jẹ́, ìwọ ni ó yẹ kí o wá ojútùú sí ẹ̀tọ́ àwọn olùfarapa sí òtítọ́ àti òdodo...
Lọ́dún yìí, ní ọjọ́ 16 oṣù Kìn-ín-ní, akọ̀ròyìn Blaise-Pascal Kararumiye pẹ̀lú Radio Isanganiro (Meeting Point Radio) di èrò akánrán ọlọ́pàá lẹ́yìn ìròyìn kan nípa owó ìjọba ìbílẹ̀ kan. Lọ́jọ́ 28, oṣù kẹrin, ọlọ́pàá kan na akọ̀ròyìn Jackson Bahati níbi tí ó ti ń ṣiṣẹ́ ìkóròyìn jọ.
Lágbájá ìbá wà a di ìjímèrè; ẹni tó bá níwájú di oloyo?
Ó ti déédé sọ yárà rẹ̀ di ọ́fíìsí ńlá tí a dáfún ìlò ara rẹ̀. Yàtọ̀ sí pé òun ni adarí pátápátá fún ara rẹ̀, Òun ni asírò owó fún ara rẹ̀, òun tún ni ayẹ̀wé-owó-wò, ọ̀gá pátápátá, àtẹ̀wé àti ìránsẹ́ ọ́fíìsì fún rarẹ̀! Eléyìí tún jẹ́ àyípadà kàyééfì.
Kò sí àwáwí, ká ṣá ti rí nǹkan láti so ọkàn àti ara pọ̀.
KeePassXC kì í fi àyípadà tí o bá ṣe nígbà tí o bá lò ó pamọ́ fúnra rẹ̀, bí ó bá d'aṣẹ́ sílẹ̀ lẹ́yìn tí o ti fi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé kún tilẹ̀, o lè pàdánùu rẹ títí láéláé.
Ó rí ọkùnrin méjì tí wọ́n ń tẹ̀lé e, tí wọ́n ń bóyín sí i – wọ́n sì ń kíi, wọ́n ń tẹ̀lé e, wọ́n fẹ́ kí ó dúró bá wọn sọ̀rọ̀.
Ìfẹ̀sùn Ìbanilórúkọjẹ́ kan Irrawaddy Náà
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Lẹ́yìn náà  ni ó tún ṣí ojú ìwé mìíràn nínú ìwé ìjẹ́rìí-ẹni náà.
Bí a bá dàgbà à yé ogun-ún jà.
Ìrẹ́jẹ ò sí nínúu fọ́tò; bí o bá ṣe jókòó ni o ó bá araà rẹ.
A kì í gbọ́n tó Báyìí-ni-n-ó-ṣe-nǹkan-mi.
Ìyá àgbà náà bèèrè - ìbéèrè tí kò nílò, ṣúgbọ̀n tí ó nítumọ̀ sí i.
Bákan náà ni àwọn ọ̀rọ̀ àyálò inú èdè Hausa tí àwọn ẹgbẹẹgbẹ̀rún 44 ènìyàn ní Àríwá ilẹ̀ Nàìjíríà ń sọ lọ sua.
Ní 2011, ó lé àwọn atọrọbárà tó jẹ́ ọmọdé padà sí ìpínlẹ̀ Ebonyi àti Akwa Ibom, ní apá gúúsù orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
"Èmi! Èmi, Làbákẹ́?"
Ṣùgbọ́n ṣé kò lè ṣe é ni?
Ilé tí Àlàmú fi owó gbà yìí dá yàtọ̀, wọ́n kùn ún lọ́dà dáa dáa tí iná mọ̀nàmọ́ná sì wà níbẹ̀.
3. Sọ pé rárá fún ìṣàjọyọ̀ àjọ̀dún Òyìnbó nínú ọgbà ilé-ìwé.
Lọ́dún náà, ìdá 50 ni ìdá àwọn tó ń lo ayélujára tó pọ̀jù lágbàáyé.
Ṣùgbọ́n kò ya wèrè.
Àwọn Yorùbá ní, kí a gbé oyè fún olóyè, kí á gbádé fún ẹni tí ó ni adé", èyí ló mú Àjọ Ìṣọ̀kan Àgbáyé tí ó ń rí sí Ètò Ẹ̀kọ́, Ìmọ̀ Ìjìnlẹ̀ àti Àṣà (UNESCO) ya ọjọ́ 13 oṣù Èrèlé sọ́tọ̀ gẹ́gẹ́ bíi Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé.
Ní Tanzania, ó ní ìyàtọ̀ ọdún mẹ́fà tí ó wà láàárín ọmọdébìnrin tí kò lọ sí ilé ìwé àti àwọn tí ó ka ìwé gíga tàbí ìwé gíga jù lọ.
Ní ọjọ́ 13, oṣù Ògún ọdún-un 2018, Ilé-ẹjọ́ Gíga Dhaka pàṣẹ fún àjọ ìjọba tí ó ń rí sí ètò ìdàgbàsókè ìlú ní ìlànà tìgbàlódé ní Dhaka láti máà wó tàbí tún àwọn ilé àjogúnbá tí ó wà ní olú-ìlú náà tó bíi 2,200 kọ́.
Ó ti sọnù títí láé, lẹ́yìn tí ó tí dúró ìdúró asán fún ọdún mẹ́jọ fún ìpàdabọ̀ Àlàmú, kò sí ìpinnu mìíràn tí màmá lè ní.
Lẹ́yìn náà, wọ́n mú Amade lọ sí ibùdó àwọn ológun Mozambique ní ìgbèríko Mueda láìjẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ ológun.
Kò ju iṣéju mẹ́ta lọ, kí ẹnikẹ́ni tó ní àǹfààní láti sọ̀rọ̀ kan, Èṣùníyì ti wà ní ìsàlẹ̀, ó ń já lọ ní òpópónà.
Olóbìnrin kan kì í pagbo ìja.
Bí ọ̀rọ̀-ìfiwọlé bá ṣe gùn àti bí ó ṣe jẹ́ àṣàyàn láìròtẹ́lẹ̀, bẹ́ẹ̀ni yóò ṣe le fún ẹ̀rọ ayárabíàṣáà àti ènìyàn láti rò.
Alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lè fi ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ pamọ́ "s'ínúu kùkukùru," tí ó túmọ̀ sí wípé a ti yí dátà rẹ̀ padà sí odù ààbò sínú apèsè àrọ́wọ́tó.
Làbákẹ́ súnmọ́ Àlàmú, ó sì sọ ọ́ sí i léti kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́; Bàbá oniṣègùn ìyá rẹ.
Mekong Watch gbàgbọ́ wípé àwọn ìtàn wọ̀nyí "ti kó ipa ribiribi ní ti ìdáàbò ìṣẹ̀dá nípa dídẹ́kun ìwà àìbìkítà fún ọrọ̀ ìṣẹ̀dá."
Ha ha ha ha……hun hun……ha ha ha ha……….Bẹ́ẹ̀ ni…………ha ha ha ha, bẹ́ẹ̀ni, bẹ́ẹ̀ ni……hun hun……..ha ha ha ha!
Ọ̀rọ̀-òdì sí Olúwa ni láti ní ìgbàgbọ́ wí pé ènìyàn lè tara Jíjẹ ara-àti-mímu-ẹ̀jẹ̀ Olúwa kó ààrùn.
Àbájáde kíkọ etí dídi sí ohùn ọgbọ́n àti ìrírí rè é.
Màdáámú, èmi ni o...èmi ni mò ń kíi yín, màdáámú.
Ní àkókò tí a wà yìí, àwọn àkàwé-gboyè olùkọ́ 19 àti àwọn òṣìṣẹ́ mìíràn ti ṣiṣẹ́ fún oṣù mẹ́ta gbáko láì gba owó lọ sílé nítorí àìsí owó nínúu kóló iléèwé.
Mekong Watch sọ wípé ohun ìṣẹ̀dá nìkan kọ́ ni a ní láti dáàbò bò àmọ́ àti àwọn "nǹkan àjogúnbá tí-a-kò-le-è-rí-dìmú" tí a lè pín àti rí lò.
Bí àwọn ilé ìgbéròyìn sáfẹ́fẹ́ àgbàńlá-ayé gbogbo ṣe tán ìròyìn-in rẹ̀ ká, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí ó wà láti Hong Kong àti Taiwan gbìnnàyá láti gbéjàa Lhamo.
Àwọn òṣìṣẹ́ alátìlẹyìn, àwọn ọ̀rẹ́ àti ẹbí, àwọn ẹnìyàn tí wọ́n gbé orí mi sókè, tí wọn ò jẹ́ ká jákàn lóri ìgbìyànjú ìpinnu wa.
Ní àwọn ọ̀nà kànkan, orílẹ̀-èdè náà ti bàlùmọ̀ lóòtọ́.
Ìpéǹpéjú ò ní enini; àgbàlagbà irùngbọ̀n ò ṣe òlòó.
Nǹkan tí ó ṣe pàtàkì ni láti jẹ́ kí ó mọ̀ ǹkan tó ń sẹlẹ̀ lẹ́kùn-ún rẹ́rẹ́, gbogbo òtítọ́ ibẹ̀. "ṣùgbọ́n jẹ́ kí n sọfún ẹ Àlàmú, Làbákẹ́ yẹn á fẹnu họra. Ìwọ ṣáà má ṣèyọnu.", á tu ọmọ rẹ̀ nínú pẹ̀lú èyí.
Láàárín ọ̀sẹ̀ kan náà, ìròyìn ikú obìnrin kan ni ó jáde láti ilé-iṣẹ́ Amóhùn-máwòrán Gbogboògbò orílẹ̀-èdè Angola tí ó ní wípé ọ̀rẹ́kùnrin ìgbà-kan-rí obìnrin náà ni ó gún un pa.
Ẹ ṣeun.
Ẹlẹ́ẹ̀kẹ́rin, Philip Morris.
Mo bá tún dúró, sùgbọ́n ní àsìkò yìí mo fẹ́rẹ̀ ka gbogbo àtẹ̀jíṣẹ́ ti mo ti kọ rí láti fi dára mi lójú, rárá, láti rán ara mi létí wí pé aláwádà ni mí àti wí pé tí kò bá yé ẹnìkẹ́ni, ó dára.
Jáde nínú yàrá rẹ! Jáde níbi tó o sá pamọ́ sí! Mo gbọ́dọ̀ bá ọsọ̀rọ̀ báyìí. Nǹkankan ò ní dámi dúró!
A kò yan àwọn ìdánwò kékeré kankan fún ọ
Àwọn ilé oko-òwò bi ilé ounjẹ, àwọn oko òwò ẹ̀rọ ayélujára, ilé ìṣàfihàn eré, gbọ̀ngàn ạyẹyẹ ìgbeyàwó tí wọ́n tì pa fún bíi oṣù mẹ́ta ni wọ́n ti tún ṣí padà báyìí, àmọ́ ṣá pẹ̀lú àtẹ̀lé ìjíjìnà síra ẹni láwùjọ.
Kí ni kò lè jẹ́? Kò sí nǹkan kí nǹkan tí Làbákẹ́ fún un tí kò lè jẹ!
Ànfàni sí àwọn ìkànì ayélukára wọ̀nyí ti fún àwọn ọ̀dọ́ nílẹ̀ Adúláwọ̀ ní ǹkan tí a ti máa ń fi rògbòdìyàn gbà.
A kì í dájọ́ orò ká yẹ̀ ẹ́.
Bí kò bá ti ẹ̀ jáwé olúborí nínú ìdíje Ìwọ́de Ojúnà (bí ó ti lẹ̀ jé pé ó ní àyè tí ó pọ̀!), "Savannah Grass" yóò wà nínú àkópamọ́ orin soca gẹ́gẹ́ bí orin ìgbà-dé-ìgbà tí ó mú inú àwọn olólùfẹ́ẹ Ijó ìta-gbangba ní ibi gbogbo dùn.
A sì ti ní ìpìlẹ̀ tó dára láti bẹ̀rẹ̀ ẹjọ́ ìkọ̀sílẹ̀.
Nígbẹ̀yìn gbẹ́yín, Làbákẹ́ wọlé ó sì wọ inú ilé ìdáná lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ láti bẹ̀rẹ̀ iná dídá, ó jọ wí pé ó ń kánjú, kò sì ráyè ẹni tó kájo sí kọ̀rọ̀ yàrá ìgbafẹ́.
Joênia ṣe àfikún ìtàn ní ọdún-un 2008 nígbà tí ó gba ẹjọ́ ẹgbẹ́ ìbílẹ̀ márùn-ún kan rò, pé kí wọn ya ilẹ̀ẹ wọn sọ́tọ̀ gẹ́gẹ́ bí ilẹ̀ abínibí, irú òfin tí yóò fún àwọn abínibí ilẹ̀ náà ní ẹ̀tọ́ láti pàṣẹ lórí àwọn ilẹ̀ ìlúu wọn.
Fún ìdí èyí, kò ní ààyè láti wo ìran náà mọ́.
Iyùn bí ìwo àgbọ̀nrín tí ó ti pàwọ̀dà. Àworán láti ọwọ́ọ Matt Kieffer, CC BY-SA 2.0.
Àwòrán 3: Ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin
Ìgbà wo ni yóò ṣe gbogbo èyí dà?
A ń sè àwọn ètò tí yóò nípa tí yóò sì ṣe ìrànwọ́ fún ìdàgbàsóke ìwádìí ajẹmọ́-ìtọ́jú lára ènìyàn dáadáa.
Ishaku Elisha Abbo ti ẹgbẹ́ alátakò People’s Democratic Party (PDP) jẹ́ aṣojú tí ó ń ṣojú Ẹkùn-un Àríwá Adamawa ní Ìpínlẹ̀ Adamawa, ní ìlà-oòrùn àríwá orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà.
Ó fẹ́rẹ̀ jẹ́ wí pé gbogbo aláìsàn mi ni wọ́n ń mu sìgá tàbí ti mu sìgá rí, ọ̀pọ wọn sì ti bẹ̀rẹ̀ sí mu sìgá nígbà tí wọ́n wà lọ́mọdé tàbí láti bíi ọmọdún mẹ́tàlá.
Ṣùgbọ́n kí ó tó ráyè ṣé ìpinnu, Àdìó ti sọọ̀rọ̀ mìíràn lù ú...
Ǹjẹ́ èmi tàbí àwọn akẹgbẹ́ẹ̀ mi ní yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ ìbá ti yí àyànmọ rẹ̀ padà bí?
Bí ìṣòro ayé bá ń wà ní díẹ̀díẹ̀, ó lè pa ènìyàn lẹ́kún.
Àsẹ̀yìnwá ni ó tó yé wípé ọkọ náà ni ó ṣe olùtọ́jú aya, ẹni tí ó arán ń ṣe.
Àwọn aláṣẹ ìjọba ìbílẹ̀ ti fọ́n ó tó bíi ogún ìfèhònúhàn ẹgbẹ́ òṣèlú àti àwọn mìíràn ká yángá.
Ohun àkọ́kọ́ tí ó yẹ kí o ṣe ni pé kí o ṣàgbéwọlé àwọn ohun àmúlò láti orí pátákó Ìkànnì.
Ní òwúrò ọjọ́ náà, ó gbọ́ bí Àlàmú ṣe ń tẹná mọ́ ọkọ náà. Tí ẹ́ńjíìnì rẹ̀ sì dáhùn dáadáa, ẹ́ńjíìnì náà ṣì ń siṣẹ́ bí i ti ọkọ̀ tuntun tí ó ṣẹ̀ jáde láti iléeṣẹ́.
Kání pé wọ́n sọ fún Sènábù pé Àlàmú nìkan ló ya wèrè, ìbá dáa.
Ní àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n ní ohun àlùmọ́nì lọ́pọ̀, pẹ̀lú gbogbo àyẹ̀wò àti ìtọ́jú tí a ní, ó dín ní ìdá méjì àwọn ìkókó tí wọ́n bí pẹ̀lú kòkòro apa sójà ara -- ìdá méjì-dín-lọ́gọ́rùn àwọn ìkókó ni wọn kò ní kòkòro apa sójà ara.
Àbọ̀ ejò kì í gbé isà.
[àmì náà ń sọ pé: Ẹ̀KA ÌṢÈDÁJỌ́ TI ORÍLẸ̀-ÈDÈE RUSSIA Ò RÍ ÀWỌN AṢE-ÌBÁLÒPỌ̀-AKỌ-ÀTI-AKỌ NÍ CHECHYA.
Bí a ṣe ń wò ó, kò ní jẹ́ ohun tí ó rọrùn, àmọ́ ọ̀nà àbáyọ mìíràn ń bẹ.
Àwọn ọjọ́-orí méjèèjì yìí, tí ó ní onímọ̀ nípa ìlò ẹ̀rọ ayárabíàṣá àti àwọn aṣípò sórí ẹ̀rọ ayárabíàṣá, ni ó pọ̀ jù lọ nínú àwọn olùdìbòo Nàìjíríà.
Ṣùgbọ́n wọn yóò sọ èyí di ìjábọ̀ iṣẹ́ fún gbogbo ènìyàn.
Àmọ́ bí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn tí ó ń sọ oríṣìíríṣìí èdè àgbáyé ṣe ń bọ́ sórí ayélukára-bí-ajere, ó ṣẹ́ ẹtà ìjà fún èdè ẹni — ìráàyè sí ìṣògbufọ̀ sí onírúurú èdè tí yóò ṣẹ̀ ní mọnawáà.
Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé fún ẹ̀rọọ̀ rẹ
Asọ mi, fi asọ mi kan ṣoṣo sílẹ̀ kí ó gbádùn ayé rẹ̀. Kẹ́rù ẹ kí o lọ!
Mo nílò ìrànlọ́wọ́ lóòtọ́.
Bẹ́ẹ̀ ni, àlòkù, lọ́wọ́ ọkùnrin kan tí wọ́n ló wà nínú ìṣòro.
À-fà-tiiri ni tìyàwó; bí a bá fà á tí kò tiiri, ó ní ohun tó ń ṣe é.
Jọ̀wọ́ kàn sí alábòójútó agbègbè Kolibri rẹ láti ní òye ìwífún àjẹmọtaraẹni tìrẹ tí ó lè di fífipamọ́, ẹni tí ó lè rí i, bí o ṣe lè ṣe ìmúbágbàmu tàbí pa á rẹ́, tàbí bí o bá nígbàgbọ́ wí pé ìṣàmúlò rẹ ti bọ̀ sí ọwọ́ òṣèré-ibi
Ní ìṣẹ́jú kan, ó kù gìrì jáde láti inú yàrá rẹ̀, ó dójúkọ màmá pẹ̀lú ìwò tí ó lè pànìyàn lójú rẹ̀. "Mo ti ń gbọ́ báyìí!"
Àṣá kì í rà kádìẹ gbé kòkòrò dání.
Àwọn obìnrin ní Nàìjíríà kojú àdó-olóró àgbẹ́sẹ̀léró àgbàwí ọ̀rọ̀ ìṣèlú lórí ẹ̀rọ-ayélujára
Àsìkó ti tó láti bi wọ́n: ṣé wọ́n ń fi owóo wa dókówò ní àwọn ilé-iṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe èròjà tó ń pa mílíọ́nù méje ènìyàn lọ́dọọdún?
Nínú oṣù Keje ọdún 2016, Jean Bigirimana di àwátì, ó ṣe é ṣe kí ó jẹ́ wí pé iléeṣẹ́ ọ̀tẹlẹ̀múyẹ́ (SNR) ló gbé e, láì jẹ́ kí àwọn ọlọ́pàá ó ṣe ìwádìí ìfínìdíikókò bó ṣe yẹ.
Ìṣẹ̀lẹ̀ 2017 ní ipínlẹ̀ Rajasthan.
Nílẹ̀ adúláwọ̀, a máa ń sọ pé, "tí ó bá fẹ́ yára lọ, o lè dá nìkan lọ, ṣùgbọ́n tí o bá fẹ́ rìn jìnà, ẹ kọ́wọ̀ọ́ rìn.
Ẹgbẹ́ olóṣèlúu tí ó ń jẹ lọ́wọ́ àti ẹgbẹ́ alátakò gbòógì sọ Twitter di pápá ogun fa ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹlẹ́yàmẹ́lẹ́yá, ìròyìn tí kò pójú òṣùwọ̀n àti ọ̀rọ̀ ẹ̀tàn lásìkò ìdìbò ààrẹ ọdún-un 2019.
Màmá ronú jinlẹ̀, ó rò ó sọ́tùn-ún sósì…
Làbákẹ́ wò mí! Wojú mi!
Wọ́n sọ fún wọn wípé àwọn dúró lé oríi ẹ̀sùn tí wọ́n fi kan àwọn.
Èyí f'ara pẹ́ ìbáṣepọ̀ fonọ́lọ́jì àti mọfọ́lọ́jì: èdè Yorùbá kì í fàyè gba ìhunpọ̀ kọ̀nsónántì àti kí ọ̀rọ̀ parí pẹ̀lú kọ̀nsónántì.
“Èmi kọ́! Mi ò lè pa ayọ̀ yín láéláé Màmá”.
“Mi ò mọ̀, Ṣùgbọ́n mo ṣáà mọ̀ pé ó fìyà jẹ mí”.
Obìnrin kò pọ̀ nínú iṣẹ́ ọkọ̀ òfuurufú, bẹ́ẹ̀ ni ó sì ṣe rí káríayé.
Láti àìfẹ́rẹ̀ sí ǹkankan ní ọdún 2000, lónìí, ó fẹ́rẹ̀ jẹ́ wí pé gbogbo orílẹ̀ èdè ní ilẹ̀ Adúláwò ni wọ́n ti ní ẹ̀ka ìbáraẹnisọ̀rọ̀ to múná dóko.
Lo aṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé aṣiṣẹ́fúnrarẹ̀.
Mo rò wí pé ìṣòro gidi ni à ń kojú ní àwùjọ wa.
Atòjọ fáílì ìwé dúró lórí tábílì rẹ̀.
“Báwo ni o ṣe sanwófún un, ṣé kìṣì?”
Ká ríni lóde ò dàbíi ká báni délé.
Pé o ta ọkọ̀ pijó 504 láti ra ọkọ̀ ìjàpá bítù tó ti relé yìí?
Òtítò ti òun gan alára kò mọ̀ láti iye ọjọ́ yìí?
Ohun tí à ń tà là ń jẹ; kì í ṣe ọ̀rọ̀ oní-kẹrosíìnì.
Díaz tún jẹ́ olùkópa nínú ẹgbẹ́ Ohùn Àgbáyé fún ọdún mẹ́wàá.
Ètò fífi akọ ṣe olórí yìí tí ó ti kọ́ wa lọ́rùn tipẹ́ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ sì ń kọ̀ pé kò rí bẹ́ẹ̀ – ìyẹn kò sì ṣe é rí – ohun tí ó ń ṣe rè é: ó ń sọni di aláàbọ̀-ara, ó ń ba ayé àwọn obìnrin jẹ́, bẹ́ẹ̀ ló ń pani.
Ènìyàn kan ṣoṣo tó mọ̀ nípa gbogbo èyí ni Àdìó, ọ̀rẹ́ tímọ́tímọ́ Àlàmú tí ó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀-òfin nígbà náà ní Lọ́ńdọ́ọ̀nù.
Ọjọ́ mẹ́ẹ̀dógún sí i! Ó ń ka wákàtí! ìsẹ́jú!
Ṣé o rí bí ìka ọwọ́ mi ṣe ń sún yìí, ó ń sé wọn bí i kí wọ́n fa ẹyin ojú àjẹ́ méjéèjì yọ láti inú àkò.
Mò ń sọ nípa, àwọn aṣojú ìjọba tí wọ́n ń bèèrè fún owó-ìbọ̀bẹ́ lọ́wọ́ àwọn ènìyàn láti gba ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ àti àwọn tí wọ́n ń san owó ìbọ̀bẹ́ pẹ̀lú -- wọ́n mọ̀ wípé àwọn ń rú òfin ni.
Gẹ́gẹ́ bí Olóyè Ògúntósìn ti ṣe rò fún Ohùn Àgbáyé nínú ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò lórí WhatsApp, ojú àlá ni alífábẹ́ẹ̀tì àràmàndà wọ̀nyí ti f'ara hàn sí òun.
Ẹ̀bùn ni ó yẹ kí ọbẹ̀ náà jẹ́ fún ẹ̀gbọ́n náà.
Òótọ́ tó bani lọ́kàn jẹ́ ni wí pé ǹkan kan náà ni yóò ṣẹlẹ̀ ní Amẹ́ríkà àti ilẹ̀ Yúróòpù.
“Wò ó Làbákẹ́, tí o bá ṣì wà lórí pé o fẹ́ ṣẹjọ́ ìkọ̀sílẹ̀ ní ilé-ẹjọ́, mi ò ní ní ko má ṣe é.
Nítorí náà lóṣé ta ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ náà ní gbàǹjo fún alága wa. "Ẹ́ mọọkùnrin náà nìyẹn?"
Àwọn ènìyàn ń sopọ̀ nípa ìjẹ́ ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Karai tún ṣe àpèjúwe bí iṣẹ́ẹ fífẹ reluwé tuntun náà ti ṣe kóbá agbègbèe rẹ̀ Tenondé, tí ó wà ní ìlúu Paralheiros:
Ní ọjọ́ 5 oṣù Keje, Mabel Matix tún túwíìtì:
Òǹyàwòrán ọmọ bíbí Taiwan Shake ni aṣàgbékalẹ̀, àwòrán Ọkùnrin Ọkọ̀ Ogun tí ó wà ní àárín gbùngùn-un Taipei ni ìmísí àgbékalẹ̀ náà.
Mo bẹ̀rẹ̀ síní jírórò nípa ọ̀rọ̀ náà pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ owó-ìfẹ̀yìntì mi, mo dẹ̀ ti ń sọ ọ́ látígbà náà.
Toshiyuki Doi, olùdámọ̀ràn àgbà fún Mekong Watch, ní èyí láti sọ:
Ọmọ ìlú lórí ayélujára, Ayobami kéde pé ìgbésẹ̀ NCDC falẹ̀. Ó gbà wọ́n nímọ̀ràn pé "kí wọ́n dẹ́kun ṣíṣe àṣehàn lórí ayélujára kí wọ́n sì bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́!"
7. Wọn kò ní gba Àkàrà lọ́wọ́ Àlùfáà ìjọ, àmọ́ fúnra wọn bí wọ́n bá ń jáde kúrò nínú iléèjọsìn.
1. "Savannah Grass" láti ọwọ́ọ Kes
”Mo rí i. Ó dáa bẹ́ẹ̀”
Àwòrán 1: Túwíìtì irọ́ ti Festus Keyamo
“Mo yó” ń jẹ́ “mo yó,” “mo kọ̀” ń jẹ́ “mo kọ̀”; jẹun ǹṣó, àgbà ọ̀kánjúwà ni.
Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ abanilẹ́rù ti wáyé ní Azlatt, Sony Malé, Wothie, Walata, Jreida àti nínú àfonífojì.
Irọ́ pátápátá ni àwọn ẹ̀sùn Onochie. Kódà, níbi òde kan tí kò tan mọ́ “ọ̀rọ̀ ìdìbò” ni a ti ya àwòrán náà nínú “oṣù Èrèlé ọdún-un 2017″, Chuba Ugwu tan ìmọ́lẹ̀ sí èyí nínú èsì sí túwíìtì rẹ̀ kan.
Ó lè bá wọn sọ̀rọ̀ lẹ́yìn oúnjẹ. Fún ìdí èyí, Àlàmú jókòó sídìí tábìlì.
Lílo ọ̀rọ̀ ní èdè pọ́nbélé máa ń mú kí àṣà — ó gbòòrò — tí yóò sí máa jẹ́ kí èdè ó di ìtẹ́wọ́gbà.
Ó tó gẹ́!.......... ó tó gẹ́!.........Àlàmú  ké mọ́ ara rẹ̀, á pa ìwé òfònáà  dé, á sì jù ú mọ́ ògiri yàrá rẹ̀.
Yàtọ̀ sí ti ariwo tó wà ni gbogbo ibẹ̀, ibùdókọ̀ jẹ́ àgọ́ ibi tí onírúurú ènìyàn wà.
Ní Nàìjíríà, àdó-olóró àgbẹ́sẹ̀léró ni gbàgede àgbàwí ọ̀rọ̀ òṣèlú.
Fún èmi, ìpinnu kẹtà-dín-lógún ni mo fẹ́ràn jù: àjọṣepọ̀ fún ìpinnu náà.
Ohun gbogbo á dára níkeyìn ...
Ó wà nínu gbogbo wa.
Ṣíṣáàtò ohun èlò rẹ...
Tinú ti pa ẹnu rẹ̀ dé bayìí. Kò rẹ́rìn-ín músẹ́ mọ́, tí kò sì sọ̀rọ̀ wẹ́rẹ́wẹ́rẹ́ mọ́.
Wọn átètè parí tirẹ̀ ní ìjókòó ẹ̀ẹ̀mejì.
Kà síwájú sí i: Àwọn akọrin lóbìnrin Ìlà-Oòrùn Ilẹ̀ Adúláwọ̀ kọrin tako àìfààyè gba obìnrin àwọn ọkùnrin.
Bí ò báṣé pé ó bá a lójijì ni, kò bá ti gbé ọ̀rọ̀ rẹ̀ kalẹ̀ lọ́nà tí ó dáa jù báyìí lọ.
Ìṣẹ̀lẹ̀ náà di ìròyìn tí ó sì tàn kálékáko, tí ó sì ń mú àwọn ènìyàn ṣe onírúurú ìbéèrè láti orí ẹ̀rọ-alátagbà àti ìwé ìròyìn.
Ohun tí ó bẹ̀rẹ̀ nínú ọjà oúnjẹ inú odò, gẹ́gẹ́ bí i ọ̀ràn àìlera ìbílẹ̀, ti wá di nǹkan tó rànká Orílẹ̀-èdè China.
Wéré tí ó sọ ọ́ sílẹ̀, logan ni ó rí ọ̀nà ní iwájúu rẹ̀.
Èyí ni ìgbà ẹ̀ẹ̀kẹ́rin tí Làbákẹ́ ti ṣe àbẹ̀wò sí ìyẹ̀wù náà.
Àwòrán láti fídíò oríi YouTube “Ohùn fún Àyípadà Ojú-ọjọ́ fún Ẹ̀kọ́ Àyípadà Ojú-ọjọ́ – Ìpolongo ọdún 2019,” tí Panos Caribbean tẹ̀ jáde.
Ó sì ń pè é ní gbogbo orúkọ rẹ̀ - gbogbo àwọn orúkọ tókúnfún ìfẹ́ tí ó ń pè é nígbà kékeré, láì mọyè ìgbà lọ́jọ́ kọ̀ọ̀kan fún odidi ọ̀ṣẹ̀ kan.
Ọ̀pọ̀ àwọn ilé-iṣẹ́ owó ni wọ́n fẹ́ di ọmọ-ìlú gidi lóòtó.
Berhan Taye, atọ́kùn ìtàkùrọ̀sọ, bi ẹgbẹ́ yìí ní ìbéèrè ìrírí wọn ní inú túbú.
Fún ìfẹsẹ̀múlẹ̀ ẹ̀tọ́ àti imúdiṣíṣẹ ìbéèrè wọn lábẹ́ òfin, ìwọ́de Afẹ́ Abódiakọ-akọ́diabo wáyé ní Lahore, Pakistan, lọ́jọ́ 29 oṣù Ọ̀pẹ ọdún 2018.
Mo ṣe ìfòrọ̀wánilẹ́nuwò fún Ms. Ayyub ní bíi oṣù mẹ́ta ṣéyìn, ní ìsopọ̀ pẹ̀lú ìwé mi lóri kọ̀kọ̀ ìbálópọ̀.
Ó ń láti jẹ́ ọkùnrin.
Ṣùgbọ́n àwọn àwùjọ tí wọ́n ń gbé pẹ̀lú àwọn kìnìhún náà ni wọ́n wà ní ipò tó dára jù láti ran àwọn kìnìhún náà lọ́wọ́.
Nígbà tí ọ̀fọ́ bá ṣẹ̀, tí wàhálà bá ṣẹlẹ̀, ajọ máa ń pín ìpadàbọ rẹ̀ ni.
Òǹlòo Instagram kan kọ:
Pàápàá jùlọ èyí tó kẹ́yìn... yóò sì dára tí ó bá lè yanjú ìṣòro náà  ní kíá.
Níbẹ̀ ni ó ti sọ pé wọn yóò ṣe ìwádìí ọ̀rọ̀ náà, gbogbo àwọn tí wọ́n bá sì lọ́wọ́ nínú fífi ìwé náà si abẹ́ ìdánwò ọ̀hún ni wọ́n yóò lé kúrò lẹ́nu iṣẹ́:
Àwọn ìya olùbánidámọ̀ran wa máa ń gba ìkọ́ni lọ́dún kànkan àti àtúnkọ́.
Àwọn ẹgbẹ́ bíi Southeast Asian Press Alliance kí Wa Lone àti Kyaw Soe Oo káàbọ̀ lẹ́yìn-in tí a dá wọn sílẹ̀ àmọ́ wọ́n sọ ìyànjẹ tí ó kojú àwọn akọ̀ròyìn méjèèjì:
Òun náà sì lè kojúu wàhálà, onípè àjèjì náà léríléka.
Agbára-àkàndá náà ni gbogbo wá lè kọjú sí láti ṣe kóríyá fún wa láti ṣe ǹkan tó tóbi ju àwa fúnra wa lọ, ìyẹn yóò sì ràn wá lọ́wọ́ láti sọ ilé-ayé di àyè tó dára.
Àdàkọ ní pípa
Kí Àlàmú kọ́ bí ó ṣe máa tọ́jú ara rẹ̀.
Àwọn ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà náà fi èròo wọn hàn.
4. Ẹgbẹ́ òṣèlú-ìpínlẹ̀ ti kọ ẹ̀yìn sí àjọ̀dún Òyìnbó.
Dájúdájú kò ní gba eti rẹ̀ gbọ́, ó lè dùn-un, ó lè tàbùkù bá a.
Ẹ sí búùtù ọkọ̀ yín
Ó sì ti mú àyípadà wá.
Àwòrán láti ọwọ́ Borges Nhamira pẹ̀lú àṣẹ ìlò.
Lẹ́yìn tí mo bá sùn, wọ́n ní ẹ ò ní í sùn lọ́jọ́ tí ẹ bá máaṣé e.
Á mu láti inú ìkòkò àgbo, á wẹ̀ nínú odò àgbo ní gbangba, à á sì sín gbẹ́rẹ́ sí i lẹ́rẹ̀kẹ́, ní igbá àyà àti abíyá rẹ̀.
Burundi: àwọn akọ̀ròyìn Iwacu mẹ́rin (àti awakọ̀ wọn) ni a fi ẹ̀sùn "ìlọ́wọ́sí ìdúkokò mọ́ ààbò ìlú" kàn nítorí wọ́n lọ kó ìròyìn ìkọlù tí ó wá sáyé tí wọ́n sì di ẹ̀rọ ọgbà ẹ̀wọ̀n Bubanza (Àwòrán láti ọwọ́ Yaga)
Ẹ̀gbọ́n-bìrin méjèèjì Abd El Fattah, Mona àti Sanaa Seif, jẹ́ agbèjà ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn bákan náà tí wọ́n sì ti ṣe ìpolongo alátakò ìjìyà mẹ́kúnnú lọ́wọ́ọ àwọn ológun ní ìlú náà.
Nígbà yẹn, nígbà tí mò ń wa ilẹ̀, àwòrán-ìtọ́nà yìí ni mo tẹ̀lé.
Àwọn ímeèlì Fíṣíìnì kan máa ń parọ́ wípé àjọ alátìlẹ́yìn fún ilé iṣẹ́ ìmọ̀ ẹ̀rọ ni àwọn ń ṣe, wọ́n á sì ní kí o fi ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ ṣọwọ́, tàbí f'ààyè gba "atẹ́rọ̀ ayárabíàṣá ṣe" láti wọ ẹ̀rọ ayárabíàṣáà rẹ, tàbí yọ ààbò orí ẹ̀rọọ̀ rẹ kúrò.
Ojú ti agbọ́ń agbọ́n láfà kò léro.
Daríkiri sí ọ̀tún síta òǹkà òkè àti sínú òǹkà ìsàlẹ̀ náà
Àwọn ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn àti àjọ òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ náà darapọ̀ mọ ìpolongo yìí pẹ̀lú #DondeEstaLuisCarlos (Níbo ni Luis Carlos wà?), tí ó jẹ́ pé, ní báyìí, ni àkọlé tí ó gbajúmọ̀ ní orí ìkànnì ayélujára Twitter ti Orílẹ̀ Èdè Venezuela.
Bí ó bá jẹ́ Àlàmú  ni ó wọ àkísà tí ó tún ń tọ̀ sí àtẹ́lẹwọ́ ọwọ́-òsì rẹ̀ tí ó ná síwájú tí ó tún ń rẹ́rìn-ín?
Kí ni ìbá mú igún dé ọ̀dọ̀ọ onídìrí?
Ẹ ṣeun.
Compare the preceding entry,
Èwo ni ti Síkírá nílùú Ìwó.
Dan Manjang, alákòóso fún oọ̀rọ̀ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ àti ìkéde ti Ìpínlẹ̀ Plateau, kí àwọn sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ níbi gbogbo fún "gbogbo akitiyan, ìgbìyànjú àti àsìkò" tí wọ́n fi ń kéde ìròyìn àti onírúurú ètò akọ́nilọ́gbọ́n:
Òtítọ́ ni Làbákẹ́ sọ. Ìṣesí àwọn ará àdúgbò rẹ̀ kò ṣe é gbà sára rárá. Alẹ́ àná nàá ni Làbákẹ́ gbọ́ tí àwọn ará àdúgbò rẹ̀ tún ń bá a wí bí wọn ṣe máa ń sọ; Ṣùgbọ́n tọ̀tẹ̀ yìí ń pẹ̀gàn ni.
Ní báyìí, ọ̀pọ̀ iṣẹ́ orí ayélujára á máa lo ìdánimọ̀ kan ṣoṣo fún òǹlò wọn gẹ́gẹ́ bíi ààtòàbáwá - ọ̀rọ̀-ìfiwọlé.
Wà á pàdánù àwọn àyípadà tí o ti ṣe.
Ní báyìí, níṣe ni ó máa ń ṣe ìrìnàjò jákèjádò Ilẹ̀-Yorùbá — láti Bẹ̀nẹ̀ títí dé Nàìjíríà — láti polongo "alífábẹ́ẹ̀tì tí ó ń sọ̀rọ̀ " rẹ̀ bí àwọn alálẹ̀ ti ṣe fi rán an.
Ẹ kú ojúmọ́ ìyá.
Ònlo Weibo kan fi ẹ̀hónú hàn:
Ìwà ipá bẹ́ sílẹ̀ ní Guinea lọ́jọ́ 14 oṣù Ọ̀wàrà, tí ó ti fa ikú ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn tí wọ́n sì ń kó àwọn ènìyàn kiri lẹ́yìn ìyíde ìféhónúhàn tí ó tako ìjọba ààrẹ tí ó wà lórí oyè ìyẹn Alpha Condé, ẹni tí ó ń gbèrò láti yí ìwé-òfin padà kí ó bá fi ààyè gba òun láti lọ fún ìgbà kẹta.
Kò wúlò kí a máa sọ̀rọ̀ tako ìjìyà abẹ́lé kí a sì tún máa gbèlẹ́yìn àṣàrò ìnáwó tí kò ní ṣe ààbò ètò àwùjọ, ìṣúná àìtó tí gbogbo wa mọ̀ pé ipa òdì ni ó ń kó nínú ayé àwọn obìnrin.
Tudjman àti Mikelic sọ wípé ọ̀nà ìtànkálẹ̀ ìròyìn fẹ̀jú ju ìròyìn àmọ̀ọ́mọ̀ tari síta láti ṣini lọ́kàn tàbí ìròyìn irọ́ lọ.
Wọ́n sì ń ta àwọn àkọsílẹ̀ wọ̀nyí pẹ̀lú orúkọ ọmọ náà, àdírẹ́si ilée wọn àti àwọn ọ̀nà ìkànsíra-ẹni fún oríṣiríṣi ilé-iṣẹ́, pẹ̀lú àwọn ilé-iṣẹ́ òwò àti iṣẹ́-ìṣe, àwọn ilé-iṣẹ́ owó-ẹ̀yá fún akẹ́kọ̀ọ́ àti ike ìgbawó àwọn akẹ́kọ̀ọ́.
Orírun àwọn olóhùn-iyò akọrin taarab, Siti Binti Saad àti Fatuma Binti Baraka, tí a tún mọ̀ sí Bi. Kidude, Zanzibar ni ilé èyí-ò-jọ̀yìí orin tí ó ti inúu ìbàṣepapọ̀ àṣà àti àjọṣe ọlọ́dún gbọgbọrọ tí ó wà láàárín àwọn àdúgbò ẹ̀ka Swahili.
Abubakar ni igbá-kejì ààrẹ ìgbà kan àti òǹdíje lábẹ́ àsíá PDP.
Àbájáde tí ipa wọn kó ni pé Twitter di pápá ìròyìn ayédèrú tí ó ń ṣe ẹlẹ́yàmẹyà àti ìsọkiri láti mú èrò àwọn olóṣèlú ṣẹ ṣáájú àsìkò ìdìbò, ní àsìkò ìdìbò àti lẹ́yìn ìdìbò ọdún-un 2019 lórílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
Northbrook Hall tàbí Lal Kuthi – Fritz Kapp ni ó ya àwòrán yìí ní ọdún-un 1904.
Ṣùgbọ́n ó lè nira láti ṣe ìjẹ́rìísí bóyá ìwé Word, àtẹ́kalẹ̀ Excel, tàbí fáìlì PDF kì í ṣe ti búburú.
Àdàwólulẹ̀ ilé ayé-àtijọ́ ọlọ́dún-un 150 fi àìkáràmáìsìkí ìjọba sí àwọn ibi àjogúnbáa Bangladesh hàn
Àwọn ohun àmúlò tuntun wà
Làbákẹ́ rántí ẹ̀ẹ̀méjì péré tí ó ti bá Àlàmú jà nípa olólùfẹ́ ìkọ̀kọ̀, ṣùgbọ́n nígbà tí wọ́n wà ní Lọ́ńdọ́ọ̀nù ni èyí.
Àwọn àdáyanrí ìwà Tibet bíi ìní elẹgbẹ́ ẹni lọ́kàn, ìbọ̀wọ̀ fún àgbà, àìmọ̀kan ní ìpilẹ̀ ìbàjẹ́, ti fún mi ní ìgboyà.
Orí bámi ṣé, mò ń ṣisẹ́ fún ẹnìkan tó ṣetán láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú èrò tó ń sín mi níwín.
Àtòpọ̀ àwòrán láti ọwọ́ Nwachukwu Egbunike
Òṣìṣẹ́ inú ọkọ̀ òfuurufú olóbìnrin nìkan wọ ìwé ìtàn ní Mozambique
Láti ọdún-un 2016, ẹ̀ka- ìlú náà ti di ibùdó fún "20,000 ọ̀nà láti gbà kú ní Yau Ma Tei", ìtọ́nà "ìrìnàjò afẹ́ ìpànìyàn" tí Melody Chan àti èmitìkarami ṣe olùdásílẹ̀, tí ó ti ń gbé àdúgbò náà fún ọdún púpọ̀.
Òpin àdàkọ
Ọ̀títọ́ ibẹ̀ ni wí pé wọ́n ń ṣe àkọsílẹ̀ àwọn ọmọ wa ní ọ̀nà tí a ò lè darí rẹ̀ ṣùgbọ́n tí ó lẹ̀ ní ipa pàtàkì lára ànfàni wọn nílé ayé.
Bí a ṣe kọ́ àwọn ìyẹ̀wù wọ̀nyí fi iṣẹ́ ọpọlọ àti itú ọwọ́ọ Mohammed hàn – ó ti fi ìfarabalẹ̀ lọ ọ̀pọ̀lọpọ̀ wákàtí fún gbígbẹ́, dídán, àti ṣíṣe iṣẹ́ ọnà sí gbogbo kọ́lọ́fín inú iyàrá àti ògiri, pẹ̀lú àwọn tìmùtìmù, àti pẹpẹ tí a fi iyẹ̀pẹ̀ mọ nínúu rẹ̀, tí àwọn yàrá mìíràn ní fèrèsé tí ìmọ́lẹ̀ oòrùn ń tàn gbà láti ibi tí ẹnìkan kò mọ̀.
(fọ́rán aláwòrán) Obìnrin Asọ̀tàn: Àwọn obìnrin máa ń wá sọ́dọ wa, wọ́n ń sukún ẹ̀rú sì ń bà wọ́n.
Wọ́n mú akọ̀ròyìn Mozambique kan ní ọjọ́ 5 oṣù Ṣẹẹrẹ níbi tí ó ti ń jábọ̀ ìròyìn nípa ìkọlù tí ó ń dé bá àwọn abúlé kéréje ní ìgbèríko Cabo Delgado ní Mozambique.
Ó kọrin:
Àsìkò ti tó fún ẹnu rẹ̀ láti bẹ̀rẹ̀ ẹ̀rín aláruwo abàmì rẹ̀:
Se ìyọ̀nda ìráyè fún àlejò?
Gẹ́gẹ́ bí a ti mọ̀ pé kò pọn dandan kí Aliyev ṣàfihàn ara rẹ̀ bí ó ṣe tó — Azerbaijan kòì tí ì dìbò tí kò sí kọ́mí-n-kọ́họ lẹ́yìn ọdún 37 tí ó ti gba òmìnira — kíni ó mú u ṣe èyí?
Bẹ́ẹ̀ ni, irú àwọn ọkùnrin tíwọn á múra dáadáa, tíwọn á sì fín òórùn dídùn sára lẹ́yìn tí wọ́n bá ti siṣẹ́ àṣekára ọjọ́ náà tán, wọn á wá máa jùrù sí orin fújì lábẹ́ iná dídán níwájú ṣọ́ọ̀bù onígbàjámọ̀ tàbí níwájú ile-ìtàjà rẹ́ kọ́ọ̀dù lójúòpópón àìgboro – wọ́n á wá dẹnu ìfẹ́ kọ àwọn ọmọbìnrin ìgborotó bá rìn kọjá……………
Ó sọ fún Ohùn Àgbáyé:
Irú ipò ìyọnilẹ́nu wò rè é! Ọ̀rọ̀ wá di ti olùpéjọ́ ti ó ń wọ àfẹ̀sùnkàn lọ sí ilé ẹjọ́ láti dájọ́ láìsí ìpèléjọ́.
Ó ti bá awakọ̀ ọ̀kọ̀ akẹ́rù kan dú nàá-dúrà sílẹ̀.
Àmọ́ nígbà mìíràn a máa ń daríi ìdojúkọ fíṣíìnì sí ẹni tí a mọ̀ kiní kan nípa rẹ̀.
[Ìròyìn tí ó tẹ̀ wá lọ́wọ́] Àjọ àwọn Òṣìṣẹ́ Ìròyìn (SNTP lédè Spanish) jábọ̀ pé àwọn Agbófinró Ọ̀tẹlẹ̀múyẹ́ Bolivaria (SEBIN) ti fi Luis Carlos sí àtìmọ́lé.
Èyí ni nǹkan tó pọ́n ọn lé jù láti ṣe nínú irú ìṣẹ̀lẹ̀ yìí. Wọn ti sún un kan ògiri.
Kété, lẹ́yìn ìgbéyàwó alárinrin rẹ̀ yìí ni Àlàmú bẹ̀rẹ̀ si í ṣàkíyèsí ihò ńlá nínú àpò rẹ̀.
À-bí-ì-kọ́; à-kọ́-ì-gbà; òde ló ti ń kọ́gbọ́n wálé.
Ìkànnì yìí kò sí lórí àká-iṣẹ́-orí-ẹ̀rọ àfimọ́ kankan
Màmá láyọ̀ ńlá bí ó ṣe ń tẹ́tí sí bí Sènábù ṣe ń sọ ìtàn rè.
Ìbéérẹ̀ tó sì mú ọpọlọ dání nìyẹn.
Agbẹjọ́rò Àdìó ti sa ipá rẹ̀.
Láà̀árín àsìkò tí ò pọ̀, oṣù márùn-ún, awọ̀ ara rẹ̀ ti kú, o sì ti bajẹ́ tí ó fi jẹ́ ó dàbí i ẹni tí ó ti dàgbà ju ọjọ́ orí rẹ̀̀ lọ. Ọjọ́ ń yí lọ bí ọwọ aago, wọ́n sì ń darà fún  un.
Bí a ti ṣe ń pe "wine" ní èdèe Putonghua náà ni à ń pe "9".
Àpọ́nlé ni “Fọ́maàn”; ẹnìkan ò lè ṣe èèyàn mẹ́rin.
Bí ó ṣe wọ inú ọ́fíìsi olùgbàlejò, ọ̀kan rẹ̀ bẹ̀rẹ̀ sí i ṣe kì-kì-kì. Ó ṣe àkọsílẹ̀ rẹ̀ sínú ìwé pélébé àlejò, ó ḿu ìjokòó ó sì bẹ̀rẹ̀ sí i wò rá-rà-rá, tìbẹ̀rù tìbẹ̀rù. Gbogbo nǹkan inú ọ́fíìsì àwọn agbẹ́jọ́rò yìí ni ó ní bátànì, bí wọ́n ṣe kí i káàbọ̀; ìkíni rẹ̀ àti bí wọ́n ṣe ń dáhùn ìbéèrè.
Ó dúdú, ó sì ga –bí i ti Àlàmú! Ó ń sọ èdè Gẹ̀ẹ́sì tó yan-ran-n-tí lẹ́nu, bí iti Àlàmú.
Kíni? Wọ́n sọ pé ẹm... ẹm... pé... pé ẹ ti ya wèrè màdáámú.
Ǹjẹ́ fún ìdàgbàsókè àṣà ilẹ̀ China ni gbogbo ọ̀nà yìí tàbí àmì ìpàdánù ìgbẹ́kẹ̀lé àṣà ìbílẹ̀ ẹni?
Ó ti tó ẹni 28 tó ti kó o ní Romania, mẹ́fà ní Bulgaria.
Ó mọ bí yóò ṣe yanjú ìṣòro náà. Ó mọ ibi tí ó lè lọ láti wá ojútùú sí ìṣòro aágànná Àlàmú.
Bí ọjọ́ ṣe ń gorí ọjọ́, Àlàmú túbọ̀ ń rì sínú ayé àdáwà rẹ̀. Ó pọ̀ tó bẹ́ẹ̀ tí Làbákẹ́ bẹ̀rù pé ọkọ òun á di odi àti adíti, èyí á wá kún ẹrù ìṣòro wúwo tó ti wà léjìká rẹ̀ tẹ́lẹ̀. Nígbà díẹ̀ sẹ́yìn, ó máa ń ráyè láti fèsì pẹ̀lú ọ̀rọ̀ kan tàbí méjì sí ìbèèrè tí wọn bá bi í, ṣùgbọ́n kò rí bẹ́è mọ́.
“Ha ha ha ha, hun hun—ha ha ha ha........bẹ́ẹ̀ ni ha ha ha ha ha.....bẹ́ẹ̀ ni o – hun hun ha ha ha ha”.
Àpárá ńlá nikán ń dá; ikán ò lè mu òkúta.
Ẹ ṣeun.
Làbákẹ́ mọ ohun tí yóò ṣe. Ó sì bẹrẹ̀ ìpalẹ̀mọ́ lẹ́sẹẹsẹ àti létòlétò. Ní ọjọ́ tó bẹ̀rẹ̀, ó dúró sí ọ̀dẹ̀dẹ̀ ilé wọn, ó sì ń tẹ́tí sí bí Àlàmú ṣe ń ṣáná sí ẹ́ńjíìnì ọkọ̀ gbígbó rẹ̀ nínú ọgbà ìgbọ́kọ̀sí, nígbà tó sìyá ọkọ náà fẹ̀yìn rìn jáde. Ó dúró pẹ̀lú sùúrù pé kí ọkọ̀ náà pòórá sí kọ̀rọ̀ òpópònà pẹ̀lú èéfín àdámọ́ àti ariwo ajánilétí rẹ̀. Lẹ́yìn náà ni ó sáré wọ yàrá.
Àwòrán-àtohùn-un BBC Swahili ti di wíwò fún ìgbà 50,000 pẹ̀lú èsì tí ó tó 100 tí ó sì ń lé sí í.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Dájúdájú Kò sí àkójọpọ̀ dáta nípa gbogbo ǹkan ìbàjẹ́ tí mo ti ṣe tí mo ti rò nígbà tí mo wà lábẹ́ ogún ọdún.
"Ẹ mú àga kan, a wà níbí fún  yín, kí ló sẹlẹ̀? Ẹ ṣe jẹ́jẹ́, ẹ ṣe gbogbo ǹkan jẹ́jẹ́".
Ẹ̀bùn pàtàkì yìí wà fún oníbàárà ilé iṣẹ́ méjèèjì, àti pé ní àfikún sí MB ẹgbẹ̀rún 2 tí wọ́n yóò fún wọn, owó ìpè ọ̀fẹ́ fún ìsẹ́jú 15 yóò wà lófò fún pípe èyíkéyìí òpó ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ orílẹ̀-èdè náà tí ó sì gbọdọ̀ jẹ́ lílò kí ó tó d'ọjọ́ 30, Oṣù Kẹrin.
Èyí fi ojú hàn lásìkò ìbò nígbàtí àwọn olóṣèlú lo ẹlẹ́yàmẹ́lẹ́yá fi polongo ìbò.
"Rárá" ni ìdáhùn fún àwọn ilé-iṣẹ́ kùkúyè.
Ní irú àsìk òyìí, àwọn ènìyàn díẹ̀ ni wọn ti máa ń gbaradì láti gbìyànjú àti dìde.
Àwọn olórí orílẹ̀ èdè afipá ṣe ìjọba máa ń ṣe ìtakùrọ̀sọ pẹ̀lú àwọn ilé ìgbéròyìn jáde ní èèkàn l'ọ́dún tàbí kí ó kéré jù bẹ́ẹ̀ lọ.
Ohun tí El-Rufai sọ yìí ò mú kí ipò igbákejì ààrẹ tọ́ fún Obi.
Àwọn ọmọ ẹranko kì í jẹ́ sí ibi ìdẹ mọ́ bíi tẹ́lẹ̀ .
Bí ó bá jẹ́ pé bẹ́ẹ̀ ni, ó mọ̀ ọ́n rìn nìyẹn, ó ti wá sọ fún wọn pé kí wọ́n ṣì fi ílẹ̀ fún ìgbà díẹ̀.
Ní ọdún yìí, ilé-ìwe AI Now ní New York tí ṣe àtẹ̀jáde ìjábọ̀ kan tó fi hàn wí pé ìmọ̀-ẹ̀rọ AI tí wọ́n ń lò fún àsọtẹ́lẹ̀ ọlọ́pà ní wọ́n kọ́ pẹ̀lú dátà "onídọ̀tí".
Àwọn ẹ̀mí àìrí kan ni ó yí ọgbà ìtọ́jú Èṣùníyì ká.
Ó daa, ní àsìkò ọjọ́ iwájú, a lè pinnu nípa ṣíṣe àfikún sí òwò láàrin ilè Adúláwọ̀, pẹ̀lú yíyọ àwọn ibodè kúrò àti gbígbé ẹrù ru àwọn adarí wa láti ṣe ìmúṣẹ àwọn àdéhùn agbègbè tí wọ́n ti buwọ́ lù.
Á máa sọ ọ́ ní gbogbo ìgbà pé “wò ó olólùfẹ́, ohun tí Ọlọ́run Ọba báti so pọ̀, kí ẹnikẹ́ni má ṣe tú u ká”
Làbákẹ́ rí ṣéènì olólùfe tí ó ń mì lọ́rùn rẹ̀.
Ó wo o. "Kí ni ó ń sọ, ìyá àgbà?"
Kò gbọdọ̀ kọjá odò kankan, bí bẹ́ẹ̀ kọ́... Ó ń wòye bí ọmọ rẹ̀ ṣe ń kánjú lọ.
Ní báyìí, ní ákọ̀kọ́ wọ́n rò wí pé lára àwàdà lásán ni.
Àwòrán láti ọwọ́ UN Women/Ryan Brown, ọjọ́ 14, oṣù Ọ̀wẹwẹ̀ ọdún 2014. (CC BY-NC-ND 2.0)
Bíótiwùkíórí, láì jọ ti àwọn alágbádá – Yar'Adua àti Jónátánì – tí ó gbé ní arugẹ, tí ó sì tún yẹpẹrẹ wọn, ti Buhari dá yàtọ̀ gedegbe.
Làbákẹ́ wojú ọkọ rẹ̀ pípọ́n, ó sì pariwo... ṣé yóò lù ú ni? Tàbí yóò fún un lọ́rùn pa? Ó dì í mú pẹ̀lú ọwọ́ líle, nígbẹ̀yìn, ó ṣe é ṣe kí ófún ìyàwó rẹ̀ lọ́rùn pa - kò sẹ́ni lè sọ.
Nínú ọ̀rọ̀ọ rẹ̀ nípa òmìnira ní ọjọ́ 27, ọdún-un, Alákòóso Ìlú Dókítà. Keith Rowley ṣàkíyèsí wípé ní àárín àwọn ọmọ bíbíi Trinidad àti Tobago, àwọn tí ó jẹ́ ọmọ Adúláwọ̀ "kol ṣe dáadáa tó bí ó ṣe yẹ".
Àwọn tí wọ́n bá lọ́wọ́ nínú rẹ̀ yóò di gbígbọ́n dànù kúrò nínú ìṣètò ìdánwò.”
Mo dá a lábà pé kí wọ́n lo ètò-ìgbésẹ̀ kan tí yóò sọ ìdí tí ó fi bá ìrònú mu láti gbé ìgbésẹ̀ tó le lóri kùkúyè.
Ìyàwó tó na ọmọ ọbàkan, ọ̀rọ̀ ló fẹ́ gbọ́.
Gẹ́gẹ́ tí mo rí Ìyá àgbà Saray, àrídájú mi lórí bí àwọn ọmọ Azerbaijan ṣe ṣ'èèyàn sí l'ékún sí i.
Jẹ́rìí sí ímeèlì pẹ̀lú afiṣẹ́-ìjẹ́ ránṣẹ́
Ìdúró ò sí, ìbẹ̀rẹ̀ ò sí mọ́.
Bí Àlàmú kò bá sí nídì́í kí ó máa ṣíwèé lọ ṣíwèé bọ̀, á máa yọ́ ọtí rẹ̀ mu, yóò sì máa fín eruku sìgá rẹ̀. Kìí bì mọ́ báyìí, èéfín sìgá ò kó sí i lójú bẹ́ẹ̀ ni, kò sí mú un húkọ́ mọ́.
Irú àwọn Ọkùnrin tí wọ́n ń wa ọkọ̀ àjàgbé ẹlẹ́rù wúwo àti táńkà epo-rọ̀bì láti Ìbàdàn sí Kánò àti Màìdúgùríní àríwá jíjìn pẹ̀lú àwọn obìnrin alágbèrè tí wọn á sanwó fún láti sìn wọ́n lọ.
Ọ̀nà kejì ni ọ̀kan nínúu SMS tàbí odù àlòlẹ́ẹ̀kan tí áàpù ẹ̀rọ alágbèéká afohunìkọ̀kọ̀ pamọ́ gẹ́gẹ́ bíi Afẹ̀rílàdí Google, Duo Mobile, áàpù Facebook, tàbí Clef) tí a yà s'ọ́tọ̀ fún iṣẹ́ yìí yóò gbà jáde.
Bí bẹ́ẹ̀ kọ́, bí i àwọn aránṣọbìnrin yìí, òun  náà ìbá wà lọ́nà ibiṣẹ́ tirẹ̀ báyìí.
Inú rẹ kòsì dùn sí i – bí tèmi kò ṣe dùn? Ta ló ní o ò ní làákáàyè!
Single African Air Transport market náà (SAATM), àti Continental Free Trade Agreement náà, tí a fi lọ́lẹ̀ lọ́dún tí ó kọjá, ti se àlàálẹ̀ ìgbésẹ̀ wọ̀nyí, ṣùgbọ́n ìmúṣẹ ṣì kù díẹ̀ káàtó.
Okùn tó jinlẹ̀, tó ju gbogbo òye lọ.
Ọ̀run ń ya bọ̀ ni ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà, kò yọ ẹnìkan sílẹ̀, gbogbo ọmọ orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà ni yóò bá, kò kan agbègbè tàbí ibi tí ènìyàn fi ṣe ibùgbé, máà ṣe é l'oògùn máà mọ́, ọwọ́ àwọn ológìnní ojú tólé ojú tóko ni "gbólóhùn irọ́ tí kò ní ẹ̀rí" tí ó bá gba òpópónà ẹ̀rọ ayélukára bí ajere Nàìjíríà yóò bọ́ sí.
Àwọn àṣàyàn orin tí wọ́n máa ń jó sí máa ń jẹ́ àkójọpọ̀ orin soca tí ó mi ìgboro títì nínú ọdún yẹn, àmọ́ Ìwọ́de Ojúnà — orin náà tí máa ń jẹ́ jíjó jù lọ ní àwọn ibi kọ̀ọ̀kan ní ojú ọ̀nà ìyíde — jẹ́ oyè tí ó mú ẹ̀bùn àti iyì ìgbélárugẹ àjogúnbá ohun àtijọ́.
Láti fún yín ní òye bí èyí ṣe ń ṣiṣé, ní ọdún 2019, Jọ́nà Ìṣègun orílẹ̀-ède British ṣe àtẹ̀jáde ìwádì tó fi hàn pé nínu irinṣẹ́ ìlera lórí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ alágbèká mẹ́rìn-lé-lógún, mọ́kàn-dín-lógún máa ń ṣe àtagbà afitóni pẹ̀lú ẹnìkẹ́ta.
ṣe bẹ́ lo ṣe buru to
A kì í gbọ́n tó “Èmi-lóni-í.”
Ní ọ̀sẹ̀ tí ó kọjá, Orílẹ̀-èdè méjèèjì ti pàṣẹ òfin pàjáwìrì ìlú-ò-f'ara-rọ olóṣù kan látàrí àjàkálẹ̀ àìsàn tó gbayé kan, ó sì ṣe é ṣe kí wọ́n ṣe àfikún-un rẹ̀.
Àtúntò àwòrán-an látọwọ́ọ Georgia Popplewell.
Nọ́ọ́sì kan ní ààyè ìtọ́jú máa rí àdọ́ta (50) sí ọgọ́rùn (100) àwọn aláìsàn lọ́jọ́ kan, tí ó fun ní ànfàní ìṣẹ́jú díẹ̀ fún aláìsàn kan -- ìṣẹ́jú díẹ̀ fún aláìsàn kan.
Mú àǹfààní ẹ̀bùn #StayAtHome yìí lò fún 25 meticals láàárín oṣù kan.
Orin àti ìgbélárugẹ àṣà àti àjogúnbá nìkan kọ́ ni ilé ẹ̀kọ́ náà fi gbajúmọ̀, àmọ́ ó jẹ́ ilé fún àwọn ọ̀dọ́ tí ó ń wà ibi tí wọn yóò ti fi ìmọ̀ kún ìmọ̀.
Nínú oṣù Ọ̀pẹ̀ ọdún-un 2019, a dá Afreximbank lọ́lá níbi Ìfàmìẹ̀yẹdánilọ́lá Ìṣaralọ́ṣọ̀ọ́ Àgbáyé International Fashion Awards (IFA) ní Cairo fún ipa tí ó ń kó níbi ti ìtìlẹ́yìn-in iléeṣẹ́ ọgbọ́n àtinudá Ilẹ̀-Adúláwọ̀.
Kó ẹrù ẹ́ kí o lọ nísìnyí! Jẹ́ ká rí ẹ̀yìn rẹ Làbákẹ́. O ò gbọdọ̀ wẹ̀yìn!
Àwọn àjọ̀dún wọ̀nyí lè mú ìkóúnjẹjẹ gbòòrò, kí ni ó burú nínú ìyẹn?
Ẹ̀rí láti ìmọ̀ ìlera tó fẹsẹ̀múlẹ̀ ṣe ìṣípayá àrànkán láti ara ènìyàn kan sí ìkejì, tí ó fi jẹ́ wí pé kòkòrò náà yóò ti wà lágọ̀ọ́ ara fún ìgbà díẹ̀ kí ẹni tí ó kó o ó tó máa rí àwọn ààmì rẹ̀ lára, tí èyí ò sì mú mímọ ẹni tí ó bá ti lu gúdẹ àrùn náà rọrùn.
Ni ọ̀rọ̀ọ rẹ̀ alágbèékáa Jannat Ali ní:
Ìfiránṣẹ́ olórin náà, tí ó ṣe àtìlẹ́yìn, ipòo ti ìdásílẹ̀ Ìpínlẹ̀ Erékùṣù Kéékèèké Tí-ó-ń-gòkè, jẹ́ ohun àfiyèsí, tí ó ń ní ipa nínúu ìwé-ìpamọ́ ìkẹyìn-in ti COP21.
Mo ka ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àtẹjáde tí ó ṣègbè lẹ́yín mi.
Ibi tí a pè lórí ní ń hurun.
Àkàrà tàbí beans cake ní Nàìjíríà jẹ́ oúnjẹ àárọ̀ ní Nàìjíríà, ọjọ́ 11, oṣù kéje, ọdún 2013. Àwòrán láti ọwọ́ Atimukoh láti orí i Wikimedia Commons, àṣẹ CC BY 2.0.
Àwọn ènìyàn ní orí ayélujára àti ajìjàngbara gbogbo ló ti pẹnupọ̀ wí pé "àwọn Ọmọ Adúláwọ̀ kì í ṣe eku ẹmọ́ òyìnbó".
Wò ó, obìrin ọmọ ọdún 92 èyí tí ilé rẹ̀ ti di ìlẹ̀ẹ́lẹ̀, ìrètí gidi wo ló tún wà fún un mọ́!
Kìí ṣe ǹkan tí mò ń sọ nìyẹn rárá.
Kí ló sì fà á tí ó fi sun ibẹ̀ mọ́jú?
Nàìjíríà ní ìjọba ìbílẹ̀ 774, tí í ṣe ẹ̀ka aláṣẹ ìjọba ìbílẹ̀. Bákan náà ni ó ní ẹ̀ka àkóso mẹ́fàá.
Aṣàmúlò yíì fi àyè gbà ọ́ láti ṣe àbójútó ohun gbogbo àti àwọn ìṣàmúlò òǹṣàmúlò tó ń bẹ lórí ẹ̀rọ yìí
Ààrẹ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà Muhammadu Buhari kò tẹ̀lé àwọn àlàálẹ̀ wọ̀nyí.
Gẹ́gẹ́ bí ẹgbẹ́ ajìjàǹgbara àgbáyé tí ọ̀rán kàn, a tọrọ ìdánilójú ìjọba Myanmar láti ríi dájú wípé Abala 66 (d), tí ó yẹ kí ó sún ìtẹ̀síwájú ẹ̀rọ ayárabíàṣá síwájú, tí kò ní jẹ́ lílò fún ìpalẹ̀mọ́ ọmọ ìlúu Myanmar tí ó fẹ́ sọ èròo ọkàn-an wọn àti lọ́wọ́ sí ètò ìṣèlú ìjọba àwa-arawa ní Myanmar.
Ẹyẹ òwìwí kì í ṣe ẹyẹ rere ní Tanzania, àti pé, bẹ́ẹ̀ ni Tanzania kì í ní ìgbàgbọ́-asán. Ìwò káàkiri ọdún-un 2010 kan fi hàn wípé ìdá 94 ọmọ bíbí Tanzania ní ìgbàgbọ́ nínú agbára Àjẹ́.
Ni inú bá bí wọn.
VPN máa ń dáàbò bo ìwífún tó ń kọjá lórí ayélujára kí àwọn alamí má ba à rí i lágbègbè kan, ṣùgbọ́n apèsèe VPN rẹ ṣì lè ṣe àkọsílẹ̀ ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé tí o wọ, tàbí jẹ́ kí ẹnìkẹ́ta yọ́ kẹ́lẹ́ wọ inúu aṣàwáríkiri ayélujáraà rẹ.
Ohun tí wọ́n kàn ń ṣe ni títú kẹ̀kẹ́ ọ̀rọ̀ ohun tí wọ́n ní lọ́kàn – láì sọ pàtó, wọ́n á kọ́jú sí òfurufú láti sọ ọ́.
Lẹ́yìn tí aṣojú iléeṣẹ́ náà fún ìbánisọ̀rọ̀ pẹ̀lú àwùjọ, Sergey sọ fún olóòtú ètò náà pé kò sí alámọ̀dájú ọkùnrin kankan ní iléeṣẹ́ naa, ó ní olóòtú ètò náà ṣe ìlérí láti padà wá lẹ́yìn tí ó bá ti bá olóòtú àgbà ètòo wọn sọ ọ́.
Nígbà mìíràn, àwọn èsùn náà àti ìjìyà ẹṣé máa wá láti ọ̀dọ̀ mọ̀lébíi wọn.
2. Ègbè tí àwọn òǹwòran lè kọ tẹ̀lé orin, ní ìdásí àti ìdáhùn tí í ṣe àṣà calinda, tí calypso — àti àdàlù ìgbàlódé, soca — ti wáyé.
Ibí yìí ni ó ti kan gbogbo wa.
Kí ni eléwée gbégbé ń tà tí ó ń sọ pé ọjà ò tà?
Síbẹ̀, mi ò lè dáṣe é fúnra mi.
Padà sí ilé
Ọlọ́run mọ̀ pé ó ti ń kó ipa rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ìyá tòótọ́, tí ó ń gba ásìkò láti ṣí etí ọmọ rẹ̀ sí òótọ́ ayé.
“Gbà jẹ” ò yẹ àgbà.
Àwòrán láti àkàtà Ọmọ-ogún Òfuurufú US Ẹ̀ka ìmọ̀ ẹ̀rọ , Jeremy T. Lock. Ìlò gbogboògbò.
Àpapọ̀ Akọbúlọ́ọ̀gù Zone9 ní Addis Ababa, ní ọdún 2012. Láti ọwọ́ ọ̀tún: Endalk, Soleyana, Natnael, Abel, Befeqadu, Mahlet, Zelalem, Atnaf, Jomanex.
Èyí lè jẹ́ kí ó gbàgbé gbogbo ìdààmú rẹ̀, àti gbogbo ìtọ́jú ayé - bí ó bá tiè jẹ́ fún ìgbà díẹ̀.
Èyí ni àṣẹ tí ó fi àyè gbani púpọ̀ jùlọ nínú àwọn àṣẹ Creative Commons.
Gẹ́gẹ́ bí Àjọ Elétò Ounjẹ Àgbááyé ṣe sọ, òwọ́ngọ́gọ́ bá ounjẹ pẹ̀lú ìdá mọ́kànlá iye rẹ̀ tẹ́lẹ̀ ní oṣù Èbìbí yàtọ̀ sí ti oṣù Igbe, ó sì wọ́n sí i ní ìwọ̀n mẹ́tàléláàádóje nígbà tí wọ́n gbé e wò sí ti ọdun 2019.
Àgékù àwòrán-an Francis Ouma, tí ó gbọ́ ohùn Ọlọ́run láti gbẹ́ ihò sísàlẹ̀ ilẹ̀ tí ó ní 24 ìyàrá lóríi BBC Swahili / Instagram.
Àfòpiná tó fẹ́ panáa súyà: ẹrán pọ̀ sí i.
Akẹ́kọ̀ọ́ mẹ́fà di ẹni àtìmọ́lé lọjọ́ Ìṣẹ́gun 12, oṣù Ẹrẹ́nà ní agbègbè Kirundo ní Àríwá Ìlà-oòrùn Burundi fún ẹ̀sùn-un kíkọ ìkọkúkọ sórí àwòrán Ààrẹ Pierre Nkurunziza nínú àwọn ìwé ìkọ́ni márùn-ún.
Òórùn abàmì ọtí náàdá imú rẹ̀ lu, bí ó ṣe ń gbé e mì, ẹyin ojú rẹ̀ ń mì wóró-wóró tayọ̀ tayọ̀.
Èyí lè jẹ́ ohun tí òǹlò mọ̀ (bíi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tàbí PIN), ohun tí òǹlò ní (bíi àmì iṣẹ́-àrídìmú tàbí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ), tàbí nǹkan tí a fimọ́ tàbí tí kò ṣe é yà s'ọ́tọ̀ lára òǹlò (bíi ìtẹ̀ka wọn).
Ṣé ẹ rí i , ẹ jẹ́ kí n sọ fún un yín ní ẹ̀rìnkan sí i, famalay ni famalay ń jẹ́ àti pé ó yàtọ̀ sí ẹbí tí ènìyàn ti wá
Ẹ̀ṣọ́ ilé Ìfowópamọ́sí náà tí ó jẹ́ ajagun fẹ̀yìntì nínú ogun àgbáyé kejì súnmọ́ Àlàmú pẹ̀lú ìwò tó ń ṣè béèrè, ó sìn-ín jáde pẹ̀lú ọ̀rọ̀ àbùkù.
Moro kó owó sápòo rẹ̀ bẹ́ẹ̀ náà ó fo òfin ìgbanǹkan Aṣọ́bodè dá.
Orí fọ́ Làbákẹ́ gidi, ara ń ro ó, ó sì yán.
Nígbà náà, tí wọ́n bá bí ọmọ náà, wọ́n máa ń tọpa gbogbo oorun, gbogbo ìjẹun, gbogbo ìṣẹ̀lẹ ojú ayé lóri oríṣiríṣi ẹ̀rọ.
Ní àkótán, ohun tí ó fẹ́ sọ ní wípé láti mú ayélujára wà ní ipò ọ̀fẹ́ àti ààbò, àwọn tí ó ń jà fún èyí nílò láti wá ọgbọ́n mìíràn dá.
Yàgò fún lílo àwọn ìwífún ara ẹni tí ó lè kóni síta nítorí ó lè kó àwọn òǹṣàmúlò rẹ sínú ewu.
Lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ ni ìṣọ̀rọ̀sí àwọn oníṣẹ́ ìwádìí wọ̀nyí rí ìdálẹ́bi àti ìbínú àwọn ènìyàn, tí ó mú àpólà ọ̀rọ̀ kan, "Ọmọ ilẹ̀-Adúláwọ̀ kì í ṣe eku ẹmọ́." gbajúmọ̀ lórí ẹ̀rọ-agbọ́rọ̀káyé.
Èèyàn tí ò nítìjú ojú kan ni ìbá ní; a gbórín a tó tẹṣin.
Làbákẹ́ wo Àlàmú lójú, ó sì rí ìfẹ́ Josephine lójú rẹ̀, ó sì kìlòfún un lójú ẹsẹ̀. Ó sì ti rò ó wí pé Àlàmú ti gbọ́ràn.
Joenia ni ọmọ ìbílẹ̀ lóbìnrin àkọ́kọ́ tí ó kẹ́kọ̀ọ́ gboyè nínú ẹ̀kọ́ ìmọ̀ òfin ní Brazil.
Kí ni a lè ṣe láti dẹ́kun rẹ̀?
Ó dáwọ kíkọ dúró ó sì ti gbogbo ìkàni ìbánidọ́rẹ rẹ̀ pa, tó jẹ́, ẹ mọ̀, ǹkan tó lágbára láti ṣe tí o bá jẹ́ akọ̀ròyìn.
Wo alákòóso iṣẹ́
Èyí fi hàn pé ọ̀pọ̀ ènìyá̀n ni wọ́n wà lẹ́yìn rẹ tako ọ̀rọ̀ ìbálòpọ̀-akọsíakọ tí ìjọba àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ tí ìjọba ń sọ.
Ìwọ̀n ńlá ni Àlàmú jogún nínú ìṣòro ìlú yìí, ládúrú ẹ̀kọ́ àti ipò rẹ̀.
Ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ àkàsílẹ̀ àwọn ibùdó tó l'átìlẹ́yìn fún 2FA wà ní https://twofactorauth.org/.
Wọ́n ń tọpa wọn pẹ̀lú àwọn ǹkan-ìṣeré wọn tí wọ́n sopọ̀ pẹ̀lu ìkàni ayélukára, àwọn ayò orí ẹ̀rọ ayélukára, àti àwọn ẹ̀rọ tó pọ̀ púpọ̀ mìíràn.
Sí ìyẹn ìwọlé mi sínú èto ilé-ẹ̀kọ́ aládàni ilẹ̀ Adúláwọ̀, tó jẹ́ pé gbogbo èro tiwọn ni láti gbọn ìjẹ́ ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ dànù kúrò láraà rẹ, tí màá sì ní ìjẹ́ ọ̀dọ́ tó yátọ̀.
Èmi? Ta ló sọ bẹ́ẹ̀ fún ọ?
Ẹni kejì tí a fìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé ó ní kòkòrò àrùn yìí, gẹ́gẹ́ bí NCDC ṣe sọ jẹ́ ẹni tí ó rìnnà pàdé ẹni àkọ́kọ́ tí ó kó àrùn náà, tí ara rẹ̀ sì ti yá báyìí lẹ́yìn tí àyẹ̀wò méjì ti fi hàn pé àyẹ̀wò náà kò sí lára rẹ̀ mọ́.
Àwọn ọkùnrin kìí fi bẹ́ẹ̀ sí lára ìtọ́jú oyún.
Láàrin ọjọ́ péréte tó ṣíwájú ìpòóráa rẹ̀, ètò ìkàn-sára- ẹni ti ìjọba Con el Mazo Dando ṣàfihàn fídíò tí Díaz sọ̀rọ̀ nínúu rẹ̀.
Àlàmú  jọ̀wọ́ tẹ́tí ... Ní ọjọ́ yẹn tí Màmá wá ...'
Gbogbo wa níbí lè darapọ̀ mọ́ ìyanjú yìí.
Mo mọ ìyẹn nísinyìí, mo wà lóri ìrìn-àjò aláìlẹ́gbẹ́ yìí tó fún mi ní ànfàní láti ṣiṣẹ́ tọ iṣẹ́ tí mo nífẹ̀ sí, àti ǹkan tó máa ń bọ́ ìmọ̀ mi lójoojúmọ́.
Ni ẹ̀gbọn rẹ̀ àgbà lóbìnrin yìí bá dìde ó ní, "Èmi náà ń gbé pẹ̀lu kòkòrò náà, ojú sì ti ń tìmí.
Làbákẹ́ tún rántí, tìrẹ̀lẹ̀, gbogbo àwọn àmì àti àpẹẹrẹ tí ọ̀rẹ́ rẹ̀ júwèé fún un.
Lẹ́yìn náà ni wọ́n á gbé ẹjọ́ náà lọ ilé-ẹjọ́, tí wọ́n á fi ìwé ìpèlẹ́jọ́ ráńṣ́ẹ́ sí ọkọ rẹ̀, wọn á sì gbaradì láti lọ sí ilé-ẹjọ́ láti ṣe àwíjàre ẹjọ́ náà.
Ẹni tí kò lè gbé eèrà, tí ń kùsà sí erin, títẹ́ ní ń tẹ́.
Mú kí òbìrìkìtì ṣísílẹ̀
Kò gbọdọ̀ sọ nǹkankan báyìí.
Tí nǹkan bá ń tẹ̀síwájú lọ báyìí láàárín wọn, ó mọ nǹkan tó lè ṣe, kì í kúkú ṣe aṣiwèrè.
Làbákẹ́ ná ọwọ́ rẹ̀ méjéèjì síwájú, ó sì jó pẹ̀lú ìtara sí ìlú àfinúrò orin náà.
Àlàmú húkọ́, ó yí àwọn fèrèsé ọkọ̀ náà sókè, ó sì wọlé lọ, ó ń gun àtẹ̀gùn ilé lọ lẹ́sọ̀lẹ́sọ̀.
Lẹ́yìn eré, alábòójútó Montano, Anthony Chow Lin On, tari àwòrán kan sí orí Instagram tí ó fi ara jọ ẹ̀fẹ̀ ìtúká ẹni méjì tí ó ń jà:
Bákan náà àwọn ọlọ́pà àti ilé-ẹjọ́ máa ń lò wọ́n láti mọ̀ bóyá ó ṣe é ṣe kí ènìyán hu ìwà ọ̀daràn tàbí ó ṣe é ṣe kí ènìyán tún ìwà ọ̀daran hù.
Nìsínyí tí màdáámù ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ kó ẹrù rẹ̀ tán, ó rọrùn fún un láti rí àwọn nǹkan méjì tí ó wà. Láàrin ìsẹ́jú mẹ́ta, ó tí parí isẹ́ tí wọn gbé fún un ó sì jáde láti inú yàrá màdáámù, tí ó sì di nǹkan méjéèjì mọ́wọ́, ó fi bébà àtijọ́ kan wé e, tí ó sì rí tónítóní, ó sì ń rẹ́rìn-ín músẹ́ sí màmá.
Kíni ìdí fún gbogbo àfihàn ìdùnnú àti ìyírí yìí?
“Hun....bẹ́ẹ̀ ni” “Ó dáa bẹ́ẹ̀…….mo dúpẹ́ lọ́wọ́ ẹ fún ìyẹn Làbákẹ́.
Gẹ́gẹ́ bí Hashim ti ṣe wí, NorthNormal súyọ láti ara àmì #ArewaMeToo, tí ó sì ní èta méjì: ìgbàwí fún "ìṣàmúlò Ìfòfinde Ìwà-ipá sí àwọn Ènìyàn (VAPP)", àti ìléwájú nínú ìtàkùrọ̀sọ "onírúurú ìwà-ipá sí obìnrin àti àṣà ìfipábánilòpọ̀ jákèjádò àríwá Nàìjíríà".
Lọ́dún 2017, Olóyè Ògúntósìn, pẹ̀lú àwọn ọba Aláṣẹ igbá-kejì òrìṣà Ilẹ̀-Yorùbá nílé àti lẹ́yìn odi, ṣe àbẹ̀wó to sí Ọ̀gbẹ́ni Rauf Arẹ́gbẹ́ṣọlá, ẹni tí ó fi ìgbà kan rí jẹ́ alákòóso Ìpínlẹ̀ Ọ̀ṣun, ní olú ìpínlẹ̀ náà th Òṣogbo, e one- èdè Nàìjíríà, láti béèrè fún àtìlẹ́yìn fún alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà tuntun náà.
Òkété pẹ̀lú ọmọ ẹ̀ẹ́ di ọgbọọgba sínú ihò; nígba tí ìyá ń feyín pàkùrọ́, ọmọ náà ń feyín pa á pẹ̀lú.
Fún ìdí èyí, kò sí ẹnìkan tí yóò díi lọ́wọ́ láti pe ẹjọ́ ìkọ̀sílẹ̀ náà títí dé òpin.
Àdìó jẹ́ kí ìjà ìdákẹ́rọ́rọ́ náà lọ láàárín tọkọtaya wọn fún ìgbà díẹ̀ láìsíì díwọ́.
A ti ṣe àgbékalẹ̀ ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ní ilé-ìwé àti ní ìlú ìbílẹ̀ láti tọ́ àwọn èwe sọ́nà, àti àwọn àgbà nígbà mìíràn, láti ṣe àkọsílẹ̀ ìtàn ẹnu àwọn àgbàlagbà, fi ìtàn náà kọ́gbọ́n, àti láti sọ wọ́n di kíkà.
Ṣíṣe eyí, wọn yóò tọwọ́ bọ ìwé àdéhùn ní ìbẹ̀ẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀ pé wọn yóò ṣe ìyẹn, àdéhùn òfin ni.
Abala 26 òfin Nàìjíríà nípa ọ̀ràn orí ayélujára kọ "lílérí ìjà àti lílo ọ̀rọ̀ èébú sí àwọn èèyàn nítorí ẹ̀yàa wọn, ẹ̀sìn-in wọn, àwọ̀-ọ wọn, ìràn-an wọn tàbí orílẹ̀-èdèe wọn".
Ibùgbé ọ̀kan-òjọ̀kan ẹ̀yà ẹ̀dá inú omi (àti ibi ẹja pípa fún àwọn apẹja ìbílẹ̀), tí ó sì tún ń dá ààbò bo èbúté, èyí tí kò mú kí àwọn ìjì líle etí omi ó pọ̀ kọjá àlà ni à ń sọ.
Àṣìsọ ni ẹníkẹni tí ó sọ ọ sọ. Àṣìsọ pátápátá ni. Okùn tirẹ̀ rè é, okùn jábútẹ́ lásán tí ó ti ń já.
Dídá Ohùn Gbogboògbò Sí i
À ń báni mú adìyẹ à ń forúnkún bó; bọ́wọ́ bá ba òkókó, a ò ní fún aládìyẹ?
Ṣùgbọ́n àrùn kòkòrò àìfojúrí kòrónà Wuhan náà kì í ṣe ìkọlù ètò ìlera lásán, ó jẹ́ àkókò òtítọ́ ètò ìṣèlú tí ó lákaakì.
A ní àwọn òògùn, a ní àyẹ̀wò, ṣùgbọ́n báwo la ṣe lè mú àdínkù bá ìdẹ́yẹsí?
Àpá àwòrán wá láti REAL TV ẹ̀rọ-alátagbà YouTube channel.
Ní báyìí, ó mí àmíkàn ó sì wo gbogbo nǹkan inú ilé yíká tìlọ́ra tìlọ́ra.
Ó ṣáná sọ́kọ̀ rẹ̀, ó sì wà ábí ẹni táyé ń ṣe ni àwọn òpópónà ìlú, tí ó sì ń wa ìwàkuwà ní àwọn ọ̀nà kọ̀rọ̀ ìlú torótoró. Èéfín tó pòkudu láti ara agbẹ̀du mọ́tò ń sáré tẹ̀lé e.
Apèsè Kolibri ti orí ẹ̀rọ tí o yàn kò sí ní àrọ́wọ́tó ní àkókò yìí
Ní ìparí, “kò sí àyè fún ẹjọ́ọ kò tèmi lọ́rùn ní Ilé-ẹjọ́ Gíga” [Abala 13(2)] tí eẹnikẹ́ni lè fi yẹ ìdígàgá sílẹ̀ láì máà kọ́kọ́ tọ ọlọ́pàá lọ láti fagilé òfin ìdígàgá náà.
Ìwé ìròyìn Punch ṣe ìfojúsùn "ìpèsípò" gẹ́gẹ́ bí "àìròtẹ́lẹ̀ " àti pé ó ti pín ìlú yẹ́bẹyẹ̀bẹ.
Yóò jẹ́ gbígbé sí inú apèsè orí sánmà ti Learning Equality, tí yóò ní àǹfààní láti lo ìwífún-alálàyé yìí.
Ó mí èémí líle. Èsì àìbìkítà Àlàmú ti mú ọ̀rọ̀ náà sú Làbákẹ́ pátápátá.
Lẹ́ẹ̀kan síi, mo wo àwòran àgbáyé tó wà níbí àti ìpín kòkòro apa sójà ara ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ tó ti kọjá àyè.
Ní sáàa Mughal àti ìjọba amúnisìn British, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ilé tí a kọ́ ni ó ní ìtàn-ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá àti àjogúnbá ìlú náà kan tí ó rọ̀ mọ́ ọn.
Ọkàn Làbákẹ́ bẹ̀rẹ̀ si í lù kì-kì-kì .
Ó jẹ́ agbègbè kan tí ó lọ́rọ̀ jù ní àgbáyé. Èèyàn lè jẹ àǹfààní rẹ̀ lọ́nà tó mọ́gbọ́n dání.
Òwìwí, ẹyẹ òru, kò le è kúrò... pẹ̀lú gbogbo ọ̀nà tí àwọn àjọ ọba gbà láti lé e jáde.
Ní ọjọ́ kejì ayẹyẹ náà ní Kigali, ọ̀jọ̀gbọ́n Benedict Oramah, ààrẹ Ilé-ìfowópamọ́sí Ọjà títa sókè òkun-àti-kíkó wọlé (Afreximbank) kéde owó ìrànwọ́ ẹgbẹẹgbẹ̀rún 500 owó dollar Amẹ́ríkà "tí yóò ṣe àtìlẹ́yìn ìgbéjáde àti káràkátà nǹkan tí ó jẹ mọ́ ti àṣà àti ọgbọ́n àtinudá Ilẹ̀-Adúláwọ̀ " fún ọdún méjì gbáko, New Times Rwanda jíyìn ìròhìn.
Ní ọjọ́ kejìlá oṣù Ẹrẹ́nà, òṣìṣẹ́ iléeṣẹ́ Dangote kan tí ó jẹ́ ọmọ ilẹ̀ India tí ó ń tún ọ̀pá omi ṣe wá sí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà láti Mumbai, lẹ́yìn tí ó dúró díẹ̀ ní Cairo, ní orílẹ̀-èdè Egypt.
Àyípadà yìí àti àìdájú ìdánwò yìí ti ń kọ àwọn ènìyàn ilẹ̀ Turkey lóminú, ní ààrín ìgboro ìlú àti ní orí àwọn èrọ alátagbà lórí pé:
“Èéṣe? Èéṣe? wọ́n ronú.......Èéṣe tí irú èyí fi ń ṣẹlẹ̀ sí arákùnrin yìí”.
Ilé-iṣẹ́ Echo ti Moscow ní Yaroslavl tí ó jẹ́ ẹ̀ka ilé-iṣẹ́ Agbóhùnsáfẹ́fẹ́ Echo ti Moscow ìsopọ̀ tí ó ti dá dúró fún ìgbà pípẹ́ ní Russia fagi lé ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ pẹ̀lú àwọn ajìjàǹgbara LGBT lẹ́yìn tí wọ́n gba ìhalẹ̀ láti ọ̀dọ̀ àwọn tí ó kórìíra-ìbálòpọ̀-láàárín-akọ-àti-akọ, olóòtú ilé-iṣẹ́ náà Lyudmila Shabuyeva sọ̀rọ̀ nínú àkọsílẹ̀ Facebook kan:
Èṣùníyì dúró fún ìṣẹ́ju àáyá díẹ̀ lẹ́nu ọ̀nà, lẹ́yìn náà, ó wò yíká, ó sì bẹ̀rẹ̀ si ísọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ sí ara rẹ̀.
Llamo sọ̀rọ̀ nípa ìrìnàjòo rẹ̀ lọ sí Canada, ọmọ kékeré akẹ́kọ̀ọ́ tuntun kan tí ó wá láti Tibet tí ó bá wá sí ìyàrá ìkẹ́ẹ̀kọ̀ọ́.
Ẹ̀kọ àti gaàrí tí ó gbé wá láti ilé ni ó ń jẹ.
Tí wọ́n mú wá láti abúlé, láti wo aágànná rẹ sàn.
Ní àsìkò ogun abélé náà, àwọn ológun ti ṣe ìkọlù tí ó lágbára sí ẹ̀ka ètò ìlera wọn.
Agbára láti ṣe ìyẹn wà lọ́dọ gbogbo wa.
Níṣe ni Hong Kong kún fún àwòrán ìdánimọ̀ ẹgbẹ́ náà, òrìṣà abo ti Àwaarawa ní ìta gbangba.
O lè fi Kolibri forúkọsílẹ̀ tàbí wọlé sí orí àwọn àtòjọ-ètò mìíràn.
“Bẹ́ẹ̀ ni. Bẹ́ẹ̀ ni”. Kò ye Làbákẹ́ ìdí tí ojú fi ń tì í tó yìí níwájú agbẹjọ́rò náà.
Nínúu lẹ́tà tí a kà níbi àpèjọ ọjọ́ 24 oṣù Igbe, àwọn aràpín-ìdókòòwò ìbílẹ̀ náà ṣàlàyé ẹ̀dùn-un ọkàn-an wọn.
Atẹríbọlẹ̀ ṣì lè rí orúkọ agbègbè ìkápáa gbogbo ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé tí o bá lọ.
Ní ọjọ́ 31, oṣù Kẹwàá, abánirojọ̀ náà fi ẹ̀rí èyí lélẹ̀ ó sì fẹ̀sùn kàn wọ́n ní pé wọ́n mọ̀ sí ìkọlù àwọn kọ̀lọ̀rànsí ẹ̀dá náà.
Ìṣàsopọ̀ ń kóra jọ…
Ìdá, pẹ̀lú àwọn àmì ìṣirò òǹkà ìsàlẹ̀ lọ́wọ́lọ́wọ́
Ní báyìí, ó mú ọpọlọ dání lórí ìwé, ló fà á tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ìjọba àti àwọn ilé-iṣẹ́ ìdàgbàsókè ṣe ń ná bílíọ́nù dọ́là lọ́dọọdún lórí àtúnṣe ilé-iṣẹ́ àti àwọn ètò tó ń gbógun ti ìwà-ìbàjẹ́.
A ì í ṣe é mọ̀, ìpàwọ̀dà náà lè fò fẹ̀rẹ̀ sí ìpele kejì láàárín ọ̀sẹ̀ díẹ̀, tí yóò sì fa àkóbá fún ìwàláàyè àwọn iyùn wọ̀nyí, àwọn ẹ̀dá inú omi mìíràn àti àwọn olùgbé erékùṣù náà.
Ẹ wo bí Làbákẹ́ ṣe ń koṣé níbi ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò abẹ́lé!
A dúró láàrín ǹkankan tó yanilẹ́nu, nítorí fún ìgbà àkọ́kọ́ àwọn ọ̀dọ́ nílẹ̀ Adúláwọ̀ lè jírórò nípa ọjọ́-iwájú ẹkùn wọn lásíkò, láìsí ìdíwọ́ ibodè, owó àti ìjọba aṣọ́ni.
Láàárín wákàtí díẹ̀, Oníṣègùn Muyembe yànnàná ọ̀rọ̀ọ rẹ̀ nínú àwòrán-àtohùn kan, tí ó fi ìdíi rẹ̀ múlẹ̀ wí pé ó di ìgbà tí wọ́n bá ti kọ́kọ́ yẹ iṣẹ́ egbògi náà wò ní US àti China ni yóò tó jẹ́ lílò ní DR Congo:
Ṣé ọmọ tó mu ọmú àyà rẹ̀ fún ọdún mẹ́ta tí kò fi lójú oorun alẹ́ láì mọye ìgbà rè é? Ṣé ọmọ ọkùnrin rẹ̀ ṣoṣo ti wá ya wèrè? Ṣé ìdí tí ọmú rẹ̀ fi ń já pàtì pàtì fún odidi ọjọ́ méje, ó ń já pà tì nítorí orí Àlàmú ti ń yí.
“Rárá...rárá...”,  Làbákẹ́ rọra dáhùn tìrònú tìrònú
Ṣùgbọ́n yàtọ̀ sí èyí, mi ò tilẹ̀ mọ̀ ìdi tó fi pọn dandan pé àwọn òbí mi wá láti àyè méjì ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀.
Èwo ló tó ẹ̀kọọ́ gbà nínú ewé ìrúgbàá?
Wọ́n ń mu tíì, wọ́n ń jẹ búrẹ́dì.
Àwọn kan lérò wípé ọdún-un 2019 yóò yàtọ̀ nítorí pé Buhari ti ẹgbẹ́ẹ Àjọ Ìtẹ̀síwájú Gbogboògbò (APC) àti Abubakar láti Ẹgbẹ́ olóṣèlú Ìjọba-tiwantiwa Àwọn Ènìyàn (PDP) tí àwọn méjèèjì sì jẹ́ Hausa, Fulani Ìmàle, àmọ́ bẹ́ẹ̀ kọ́ ló rí.
Wọn yóò ṣì ṣiṣẹ́ bí "ohun tí o ní," níwọ̀n ìgbà tí o bá tẹ ẹ̀dà kan ṣoṣo.
Ayé rẹ̀ ti di kókó ńlá kan tí wọ́n so pa tí ó sì jẹ́ pé òhun nìkan ni ó lè tú u. Ìyẹn ni ó ní láti ṣe ní kété bó báṣé ń wọlé.
Ojú àlejò la ti ń jẹ gbèsè; ẹ̀yìn-in ẹ̀ là ń san án.
Làbákẹ́ jáde láti ilé ìdáná. Ọkọ àti ìyàwó bá kọlu ara wọn, ní ìdàyà kọ àyà.
Síbẹ̀síbẹ̀, fún ìdáààbò àwọn ènìyàn, ṣíṣe ṣì kú.
O leè ká apá kejì ìròyìn náà níbí.
“Ṣé o fẹ́ mọ̀………mọ̀ mí? Èmi……….èmi?  Àlàmú……………Èmi ni  Àlàmú Ọláoyè. Bẹ́ẹ̀ ni. Ìwọ…..ta…….ta……. ni ọ́?
Iléèwé náà ti ṣe àyálò àti àmúpapọ̀ ọ̀kan-ò-jọ̀kan àṣà "àwọn orílẹ̀-èdè dhow", tí ó wà ní ìtòsíi Òkun India àti Ọ̀gbùn-un Persia.
Wọ́n ń fọ́wọ-lẹ́rán wo ògángán ilé Àlàmú, wọ́n sì ń mirí wọn tìkáàánú-tìkáàánú.
Iye àwọn ẹni tí ó ní kòkòrò àrùn náà di mẹ́jọ ní ọjọ́ méjì lẹ́yìn tí dókítà E. Osagie Ehanire fìdí i rẹ múlẹ̀ ní ọjọ́ 16, oṣù Ẹrẹ́na pé wọ́n ti rí ẹni kẹ́ta tí ó kó kòkòrò àìfojúrí COVID-19, ìyen "ọmọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà kan tí ó lé ní ẹni ọgbọ̀n tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ dé láti United Kingdom ní ọjọ́ 13, oṣù Ẹrẹ́na".
Báwo ni yó ṣe jẹ́ bẹ́ẹ̀ lẹ́yìn tí mo kọ ipò mínísítà ní ọdún mẹ́ta sẹ́yìn kí àwọn ọmọdébìnrin Chibok ó tó di ìgbẹ̀sìn?
Ṣàkóso Ìyọ̀ọ̀da Ẹ̀rọ
Láì pa àṣẹ (yàtọ̀ sí abala kan tí Skinny kọ "fi ọwọ́ọ̀ rẹ hàn mí" àti "wá tẹ̀lé mi", orin náà dàbí orin ológun.
Ẹlẹ́ẹ̀karùn, ilé-isẹ́ Swedish Match.
(fọ́rán aláwòrán) Obìnrin Asọ̀tàn: ìrètí wà, ìrètí pé lọ́jọ́ kan a ó borí ìjà yìí kojú kòkòro apa sójà ara àti ìsọdọ̀lẹ àjẹsára.
Ẹ wo ohun tí a fi dán mi wò..bí a ṣe gbé ààmi kan ní ìfẹ̀gbẹ́kẹ̀gbẹ́ pẹ̀lú orúkọ mi.
Síbẹ̀ ojúṣe láti rántí kò dẹ́kun fífi ìmísí sí ọkàn àwọn ènìyàn àti àwọn ọmọ orílẹ̀ èdè káàkiri àgbáyé.
Wọ́n lè máa fìyẹn bí í ní àwọn ìbéèrè oríṣìírísìí, fún àpẹẹrẹ iṣẹ́ rẹ̀ àti ìlọsíwájú tuntun níbẹ̀.
Àwọn ẹ̀ṣọ́-ibodè sọ fún wa pé àìsàn ọkàn ló pa á, tí èyí kò sì jẹ́ òtítọ́.
Agbègbèe Swahili sọ ìtàn pàṣípààrọ àṣà ìbílẹ̀ tí DCMA ṣì ń tẹ̀síwájú nínúu rẹ̀ pẹ̀lú àjọṣepọ̀ àwọn orin-in rẹ̀ .
Nǹkan kàyèéfì ń lọ lọ́wọ́ lọ́wọ́ báyìí ní Guinea, pẹ̀lú ìrógbàmù tí ó ń wáyé, ọta ìbon ti fọ́ sí ara àwọn afẹ̀hónúhàn tí ó sì ti ṣekú pa ọ̀pọ̀lọpọ̀ọ wọn, ẹ̀jẹ̀ ní ojúu pópó, ìdígàgá ní gbogbo, iná ẹsẹ̀ ọkọ̀ọ sísun àti tajútajú nínú afẹ́fẹ́.
Gẹ́gẹ́ bí olùkọ́ kan tí kò dárúkọ araa rẹ̀ ṣe sọ, wọn kò yẹ àwọn ìwé ìkọ́ni wọ̀nyí wò fún àìmọye ọdún, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ sì máa ń pín in lò ni, fún ìdí èyí ó nira láti mọ ẹni tí ó kọ nǹkan sí i ní pàtó.
Bí a kò bá ṣèké, a kì í fi ẹ̀tẹ́ kú.
Ẹyọ̀kan, ní àròpin, ni ó ń wá láti ilẹ̀ Yúróòpù.
Àwọn ìgbàláàyè tí ó mọ ní iba
Ẹnìkan kì í jẹ́ “Àwá dé.”
Eégún pẹ́ lóde, ó fètè òkè dáhùn; wọ́n ní, “Baba kú àbọ̀,” ó ní, “Hì ìì.”
Àyájọ́ Ọjọ́ Òmìnira ní Trinidad àti Tobago — àmọ́ ǹjẹ́ orílẹ̀-èdè náà ní òmìnira bí?
Nínú àtẹjáde kan tí ọjọ́ kíní osù Igbe Àjọ tí ó pè fún Àtúnṣe Ìṣejọba Syria àti àwọn Ẹgbẹ́ Alátakò késí àwọn orílẹ̀-èdè àgbáyé láti fíná mọ́ ìṣejọba ọ̀hún, pé kí wọn ó gbé òótọ́ òǹkà iye àwọn tí wọ́n ní àrùn COVID-19 jáde.
Adojúkọni lè fi ímeèlì ránṣẹ́ sí ọgọọgọ́rùn-ún tàbí ẹgbẹẹgbẹ̀rún ènìyàn láti tẹ àwòrán fídíò alárinrin, ìwé tó ṣe pàtàkì, tàbí àríyànjiyàn ìsanwó kan.
Àgó tó gbó ṣáṣá, ẹ̀bìtí pa á, áḿbọ̀sì olóósè a-bara-kùọ̀kùọ̀.
Ìwé orin, ìwé àti àpò-àpawómọ́-ìléwọ́ ni wọ́n rí nínú àpò-àgbékọ́yìn-in rẹ̀.
Nítorí dátà tó dọ̀tí ni wọ́n fi kọ́ àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ wọ̀nyí, wọn ò sọ tòótọ́, àbájáde wọn kò ń ṣàfikún àti àtúnṣe ìṣègbe ọlọ́pà àti àṣìṣe.
Muntasir Mamun ti kọ àìmọye ìwé lóríi ìtàn-ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá àti àjogúnbá ìlúu Dhaka.
Ibi àlàáfíà àti ìbùkùn ayérayé
Àwòrán: Àwòrán tí wọ́n yà nínú fídíò kan láti ọwọ́ọ United Nations Web TV.
Ohùn ìgò ọtí tí ó ń kan ife Àlàmú jáde geere-ge, Làbákẹ́ sì rí i pékì í ṣe àlá ni òun ń lá rárá. Òótọ́ ni, òótọ́ pátápátá.
Á fi ìdí rẹ̀ múlè, tí kò sì ní í sí iyè méjì nípa rẹ̀. Àlàmú  yóò sì jẹ̀bi, wọn á sì bá a wí.
Láì sí àní-àní, àríyá náà lọ ní ìrọwọ́-ìrọsẹ̀, ẹgbẹẹgbẹ̀rún lọ́nà ẹgbẹ̀rún àwọn Nev orílẹ̀-èdèe Jamaica gbádùn-un àríyá náà tí àwọn iléeṣẹ́ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ orílẹ̀ èdèe Jamaica náà gba ìgbóríyìn fún iṣẹ́ takuntakun tí wọ́n ṣe:
Òmíràn nínú àwọn ìròyìn-in wa ṣàlàyé bí àwọn ọmọ orílẹ̀ èdèe China tí ó wà lórí ayélujára ṣe máa ń fi ìpalẹ́numọ́ ṣeré àti wá ọ̀nà àrà tí wọ́n máa ń gbà sọ nípa ìṣẹ̀lẹ̀ náà láì dárúkọ rẹ̀, bí wọ́n bá sì fi ọwọ́ọ ṣìgún òfin mú wọn, ìjìyà ojú ẹsẹ̀ tí ó kọjáa kékeré ni onítọ̀hún yóò jẹ ní agodo ọba.
Ó pa wọ́n tì, ó sì rìn kíá... kò sí nǹkan tí ọlọ́jà ò lèṣe láti fi pe àkíyèsí rẹ – wọn á fọwọ́ tọ́ ọ, wọn á rẹ́rìn-ín músẹ́ sí ọ, wọn á bá ọ dápàárá, wọn á pè ọ́ ní "sìstá", àǹtí, màdáámú – gbogbo rẹ̀ láti rí ipé o ra nǹkankan tàbí òmíràn...
Lhamo ò fi ìgbà kan bẹ̀rù láti sọ èrò ọkàn-an rẹ̀ jáde rí tàbí fi ara rẹ̀ hàn gẹ́gẹ́ bí ọmọ Tibet- ó má ń wọ Chuba, aṣọ ìbílẹ̀ àwọn ọmọ Tibet, ní gbogbo ọjọ́ Ọjọ́rú.
Àtìmọ́lé àti ifipámúni ni èrè ẹ̀ṣẹ̀ ẹni tí ó bá sọ èròńgbà tirẹ̀ tí ó yàtọ̀ sí ti Ẹgbẹ́ olóṣèlú ìjọba, bí a ṣe ṣàpèjúwe níbí.
Ṣùgbọ́n a nílò kí àwọn ènìyán wo àkónú àti ọ̀gangan ipòo fọ́rán ayédèrú láti ṣàwárí rẹ̀ bóyá ayédèrú ènìyàn tó léwu ni tàbí dípò bẹ́ẹ̀, tí ó bá jẹ́ pé èébú tó níye lóri ni, ọgbọ́n àtinúdá tàbí ẹ̀kọ́.
Àwọn akọ̀ròyìn náà nílò ẹ̀kọ́ nípa ìlàna fọ́rán ayédèrú kí wọ́n má baà pariwo rẹ̀ kọ́ sì má fọnká.
Ọkàn ìyá àgbàlagbà kúrò nínú gbogbo nǹkan nígbà tó yá.
Ní oṣù Ọ̀wàrà ọdún 2018, nínú àwọn adarí ipò ìjọba 24, márùn-ún péré ni àwọn tí ó jẹ́ aláwọ̀ dúdú àti elẹ́yà-méjì, tí wọ́n ń ṣojú ìdá 70 àwọn mẹ̀kúnù.
Ṣe àdàkọ àwọn ìdánwò kékeré sí
Nítorí áà, wọ́n ṣe ìwúrí fún mi.
Ṣùgbọ́n ìgbà náà ni mo tó mọ̀ pé àwọn ọ̀dọ́ Tibet kan ò fẹ́ sọ èdè wọn bí ẹni pé wọn kàn-án nípa fún wọn láti sọ èdè elédè.
Wọn á máa dúró láti dá sẹ̀ríà fún un bí ó bá ti dé ṣóńṣó àṣeyọrí ní ayé rẹ̀. Wọn á dojú kọ ọ́ lásìkò pàtàkì yẹn, wọn á sì mú un wálẹ̀ láti ara ẹni tí ó súnmọ́ ọn pẹ́kípẹ́kí.
Ní ìdákẹ́rọ́rọ́ ni Àlàmú bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀ tí ó sì kó ìwé rẹ̀.
A-binú-fùfù ní ń wá oúnjẹ fún a-binú-wẹ́rẹ́-wẹ́rẹ́.
Kò sí ẹni tí ó rí gbogbo àwọn magasíinì àti ìwé ìròyìn tí Làbákẹ́ ti fara hàn gẹ́gẹ́ bíi omidan ológe àwòmáleèlọ.
(Wọ́n ní láti fọ́ gbólóhùn ìfiwọlé ọlọ́rọ̀ kan ti alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ.)
Ọmọ ẹgbẹ́ alátakò ìgbàkan, tí ó wá fẹ́ yí òfin padà nítorí ìfẹ́ ara rẹ̀ kí ó ba ṣèjòba fún ìgbà kẹta, bóyá kí ó bá jẹ gàba títí tí Ọlọ́jọ́ yóò fi dé, Alpha Condé gan-an ni àpẹẹrẹ ibi tí ó ń fa ìfàsẹ́yìn fún Ilẹ̀-Adúláwọ̀ !
A máa wà ní ojú òpópónà ní olú ìlú fún oṣù Èrèlé, ní àwọn ọjọ́ kọ̀ọ̀kan tí a yàn, ọjọ́ kẹrin oṣù Èrèlé ni ìwọ́de náà bẹ̀rẹ̀, àmọ́ ní ọjọ́ kéje ni a máa padà sí ojú òpópónà, tí a óò tún wà ní ọjọ́ kankànlá, tí a ó sì jábọ̀ ní ọjọ́ kẹtàlá, bí ìjọba kò bá yí ohùn padà.
“Dúró sibí tí o wà! Ó dáa, àsìkò oúnjẹ rè é.
Lẹ́yìn-in ọdún kẹtàdínlógún, iléèwé náà kò rí owó tí ó tówó nínú àpò ìkówó sí tí ó sì leè fa kí iléèwé náà ó di títì pa.
Ọ̀kọ̀ọ̀kan ìfisípò Kolibri ni ó wà ní ìṣàkóso àti ìdarí ẹni tí ó ni ohun ẹ̀rọ tí a ṣe àgbékalẹ̀ rẹ̀ lé
Ọdún méjì ni ó gba àwọn ọmọ ogun orílẹ̀ èdè Nàìjíríà láti gba ọmọdébìnrin kan sílẹ̀, nínú oṣù Òkúdù ọdún-un 2016.
Ìbéérè náà ni wí pé: Ǹjẹ́ sísọ́rọ̀ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ náà lè jẹ́ àtẹ̀gùn fún àyípadà?
Alátakò tí kò ṣe é borí
Ààrẹ Pierre Nkurunziza sọ níbi àpéjọ àwọn akọ̀ròyìn kan tí ó wá sáyé ní ọjọ́ 26 oṣù Kejìlá wí pé ohun ohun kò ní fẹ́ dídijú mọ́rí dájọ́ àmọ́ ó dìgbà tí a bá ti ṣánpá tí kò ṣe é ṣán mọ́ ni òun yóò tó ká a lérí, pẹ̀lú pé ó lè fi àṣẹ tí ó ń bẹ ní ìkáwọ́ rẹ da ẹjọ́ náà nù.
Kí ni ẹ fi ṣe ohùn àwọn mẹ̀kúnnù?
Kí ló dé tí mo fi gbọdọ̀ f'ààyègba 2FA?
Kò fẹ́ jọ pé ó fẹ́ràn rẹ̀ mọ́ ìsọwọ́ wò ó àti bí ó se ń ba sọ̀rọ̀.
Síbẹ̀, Abala 47 ti Àbá òfin VAPP fi lélẹ̀ wí pé Abuja, olú ìlú orílẹ̀ èdè Nàìjíríà nìkan ni òfin yìí ti f'ẹsẹ̀ rinlẹ̀. NorthNormal àti àwọn iléeṣẹ́ mìíràn ti ń polongo kí gbogbo ìgbìmọ̀ aṣòfin ìpínlẹ̀ 36 ó sọ àbá yìí d'òfin.
Yóò sì tún lò o láti fi sàtúnse àwọn iṣẹ́-àìrídìmúù àti ohun àmúlò awon onírúurú akẹ́ẹ̀kọ́ àti òun tí wọ́n fẹ́
Kolibri kò lè pèsè ohun àmúlò yìí
Bí ó bá jẹ́ Àlàmú ní ó ń rìn yíká ilé kékeré yẹn láìnídìí nínú irú ìrìn láyípo yìí? Kí ni ìbá ṣe? Kò sí.
Làbákẹ́ wo gbogbo yàrá ìgbàlejò rá-rà-rá, o pariwo! Ó sì ṣàkíyèsí pé àwọn nǹkan mìíràn kò sí níbẹ̀ mọ́!
Ní ìpalẹ̀mọ́ ìsààmì ọgbọ̀n ọdún tí ìṣẹ̀lẹ̀ ọjọ́ 4, ayàwòrán eré orí ìtàgé Deng Chuabin ti di ẹni tí ọ̀rọ̀ ìgò ọtí-líle 64 ń dá sẹ̀ríà fún lọ́wọ́lọ́wọ́.
Ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwo Ààrẹ Ilham Aliyev's pẹ̀lú REAL TV ní ọjọ́ 12, oṣù Èrèlé.
Ọ̀gọ̀rọ̀ ló wá láti àwọn Ìlú Gúúsù Aṣálẹ̀ Sahara.
HTTPS máa ń dá atẹríbọlẹ̀ dúró láti máà le è ka dátà tó ń gba oríi ìtàkùn rẹ, torí náà wọn kò le è sọ ọ̀rọ̀-aṣínà tí a fi ránṣẹ́, tàbí orí ojú ìwé ìtàkùn-àgbáyé tí ò ń bẹ̀wò.
Ànfàní ńlá wo ni à bá máa retí?
Aáyán kì í yán ẹsẹ̀ erin; èèyàn kì í yán ẹsẹ̀ irò.
A gbọdọ̀ sọ ọjọ́ ìbíi rẹ̀ di Kérésìmesì China.
Túwíìtì tàn kárí ilé kárí oko tí ó sọ pé àwọn ọmọ Yorùbá ń tiná bọ ìsọ̀ àwọn oníṣòwò tí ó jẹ́ ẹ̀yà Igbo ní Èkó. Irọ́ funfun báláwú ni àwọn ìròyìn wọ̀nyí, a ó gbé e yẹ̀ wò síwájú sí i nínú Apá kejì àròkọ yìí.
Ní báyìí, ìyàlẹ́nu lójẹ́ fún mi bí ìgbéayé mi ṣe di ohun tí ó kan ìdánwò tí à ń sọ yìí.
Wá iṣẹ́-àìrídìmú tí ó jẹ́ ti ìṣísílẹ̀ "Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé Ẹ̀̀rìnkan ṣoṣo Adálórí Àkókò" tàbí RFC 6238.
Gbogbo àwọn oníṣẹ́-ibi ni ó di àwárí tí a ó fi ojúu wọn hàn f'áráyé rí.
Ó ṣeni láàánú, Hashim àti Ezekwesili ṣì ń janpata pẹ̀lú ìyà “àìsí àánú ọmọlàkejì” tí ó dìrọ̀ mọ́ ọ̀ràn ìwà ìjìyà àwọn obìnrin lórí ayélujára àti lójú ayé tòótọ́.
Ọ̀dájú ọkùnrin lẹ̀ kọ̀ láti yọjú sí ibi kóòtù ìgbéyàwó lọ́jọ́ ìgbéyàwó rẹ̀!
KeePassXC ni irúfẹ́ alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó jẹ́ irinṣẹ́ ìṣísílẹ̀ ọ̀fẹ́.
Nígbà tí ó di ọjọ́ 3, Oṣù Kẹrin, Oníṣègùn Mira ti ṣe ìtọrọ àforíjì fún àwọn ọ̀rọ̀ tí ó sọ, àmọ́ lẹ́yìn tí àwọn ẹgbẹ́ SOS Racisme kọ ẹ̀yìn sí i ni ó ṣe èyí. Òṣìṣẹ́ẹ oníṣègùn Locht, bákan náà, da àwọn ẹ̀hónú orí Twitter dànù gẹ́gẹ́ bí i "ìròyìn ẹlẹ́jẹ́ ", nítorí wí pé àwọn ọ̀rọ̀ náà kò rí bí wọ́n ti ṣe ń sọ ọ́.
Ọmọ-ẹgbẹ́ ààrẹ João Lourenço, kì í ṣe nítorí èyí ni àwọn aráa Angola ṣe yàn ọ́ sípò, kò sí ibi tí o ti sọ nínú ìpolongo ìléríi rẹ, o kò sọ pé ìwé ẹ̀rí yóò gbówó lórí, síbẹ̀ kí ni ò ń rò?
Nǹkan tí mo fẹ́ nìyẹn.”
Ègbé soca tí ó dùn ní etí, pẹ̀lú ọ̀rọ̀ orin dancehall díẹ̀díẹ̀, ti ń da orí àwọn ènìyàn rú ní ìtaja Ijó ìta-gbangba.
A dẹ̀ ní láti fi ọgbọ́n lò ó.
Bí a ó ti tó kì í jẹ́ ká hùwà búburú; bí a ó ti mọ kì í jẹ́ ká hùwà rere.
A tún máa ń ṣiṣẹ́ ní ìsòrí-sòrí.
Lẹ́yìn tí ó ti dá ara rẹ̀ láàmú, tí ó ti gbé ẹ̀mí ara rẹ̀ gbóná Làbákẹ́ gbọ̀nà balùwẹ̀ lọ láti sanra pẹ̀lú omi tútù, ní kíá sì ni Sènábù bẹ̀rẹ̀ isẹ́
Ìgbésẹ̀ alábòójútó òṣìṣẹ́ wá látàrí ìṣirò ìpinnu rẹ̀ láti yọ oníbàárà mi níṣẹ́, kí wọ́n sì fi èèyàn tiwon tí óṣẹ̀ṣẹ̀ kẹ́ kọ̀ọ́ gboyè nínú ìmọ̀ ìṣirò owó ní yunifásitì, tí àwọn lẹ́tà ìwáṣẹ́ rẹ̀ àti ẹ̀rí mo-kúnjú-ìwọn rẹ̀ ń bẹ lọ́fíìsì báyìí.
Amùrín ò sunwọ̀n, ó yí sáró.
Ǹkan ti ń yátọ̀.
Ọ̀gọ̀rọ̀ ará ìlú Cape Verde ti yọ ṣùtì ẹnu sí ìpolongo yìí, nítorí ségesège ni afẹ́fẹ́ ẹ̀rọ ayélujára náà máa ń ṣe:
Kò pẹ́ lẹ́yìn tí ó jáwé olúborí nínú ìdìbò 2018, Bolsonaro tún mú ọ̀rọ̀ Raposa Terra do Sol bọnu gẹ́gẹ́ bí àpẹẹrẹ agbègbè ìbílẹ̀ tí ó yẹ kí àwọn jẹ àǹfààní ètò ọrọ̀-ajée rẹ̀.
Àwọn ìwé àpilẹ̀kọ kan sí olóòtú fi àwọn àpẹẹrẹ okòwò ẹrú ìgbàlódé láwùjọ hàn èyí tí ó fi hàn wípé òmìnira tòòtọ́ ṣì ku díẹ̀ káàtó, nígbà tí àwọn mìíràn gbìyànjú láti sọ ọ́ di ọ̀rọ̀ òṣèlú, bí wọ́n ṣe ń tako àwọn iṣẹ́ ìlú àti àṣà.
Adití ò gbọ́, “Yàgò!”
"A ní láti tì í jáde", Èṣùníyì tẹ̀síwájú, "kíákíá sì ní pẹ̀lú."
Fún èmi, àwọn ènìyàn báyìí, mo máa ń gbà wọ́n gbọ́ gidi gan-an, ju àwọn tí ó máa ń fi ọ̀rọ̀ Ọlọ́run [rọ] wá nílé ìjọsìn, fún ọdún 52 èèyàn-án wa ilẹ̀ — bí kò bá tẹ̀lé ọkàn-an rẹ̀, ṣé kò yẹ kí àdúgbòo rẹ̀ àti ìjọba ó dá a mọ̀?
Èyí kan gbogbo awon òǹṣàmúlò tí abẹ́rẹ́ wọn kò ní okùn nídìí, tí kò fi orúkọ sílẹ̀ wọlé.
Yan àwọn akọ́ni
#GUINÉE – ó jẹ́ ohun ìyàlẹ́nu. Ìfẹ̀hònúhàn ìtako ìṣèjọba Condé fún ìgbà kẹta ọjọ́ kan ṣoṣo tí mú ẹ̀mí àwọn ènìyàn lọ.
Ohun àmúlò yìí kò pa ààlà fún ìlò rẹ̀ lábẹ́ òfin àṣẹ-ẹ̀dà.
Àwọn ohun àmúlò kan kò bá ẹ̀yà Kolibri yìí ṣiṣẹ́. O lè ní láti ṣàfikún tí ó bágbà mu láti rí wọn.
Ṣàtúntò ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ ìrísí òǹṣàmúlò
Èyí pẹ̀lú àwọn ojúlé IP tí ó tan mọ́ apèsè náà, àti rírò kínikíni nípa ohun ẹ̀rọ-ayárabíàṣá gẹ́gẹ́ bí ẹ̀rọ ìṣiṣẹ́ àti aago agbègbè.
Oníṣègùn kan tí í ṣe ikọ̀ òṣìṣẹ́ ìlera tí ó ṣe ìrìnàjò náà sọ wípé:
Ìdánowò YKS ń lọ lọ́wọ́ pẹ̀lú mílíọ́nù méjì àbọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ ládúrúu gbogbo ìkìlọ̀: Ìjìnàsíra-ẹni láwùjo gan-an di àwátì.
Ọmọ kékeré náà kóra jọ, ó nara, ó sì fọwọ́ pa ojú rẹ̀ láìmọye ìgbà, ó wò rá rà rá – láti mọ̀ bóyá ó ti dé Kwara tàbí kòì débẹ̀.
O lè ka ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ àkọsílẹ̀ àláa Banatah ní ṣísẹ̀-n-tẹ̀lé àti ohun tí ó gùn ún kí ó tó bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ ìwalẹ̀ ayée rẹ̀ níbí:
Mo bẹ̀rẹ ètò náà ní Capetown, orílẹ̀-ède South Africa ní ọdún 2001.
Òtítọ́ orílẹ̀ èdèe Jamaica ni wípé àwọn ìjọba àná kò fi ìgbàkan kọbiara sí ìgbéró èto ọrọ̀ Ajée ‘Jamaica’ tàbí àwọn ààmi ìdánimọ̀ tó jẹ́ ti wọn bíi àsíá àti àsíá apata.
Ìfúnláṣẹ Olùpèsè Ìdánimọ̀Ìṣísílẹ̀
Làbákẹ́ fi ọwọ́ di ihò imú rẹ̀.
Màdáámú, mo ti kó ẹrù mi.
Àwọn kan nínú wọn ń tọ́mọ tí wọ́n lóyún wọn látara ìfipábánilòpọ̀.
Mo máa ń jọ arúgbó lójú àlá — tí yóò sì rẹ̀ mí — bí mo bá jí lójú oorun.
Àgbà ajá kì í bàwọ̀jẹ́.
Ó wá ọ̀nà títí kò rí.
Ìwádìí Hudeyin fi hàn pé ọkùnrin náà tí ó ń tún ọ̀pá omi ṣe bẹ̀rẹ̀ sí i ní "ibà, ikọ́ gbígbẹ, ọ̀fun dídùn àti àìlè mí délẹ̀ ", ní ọjọ́ kejì tí ó dé láti India.
“Rárá màmá. Kò sáìsàn. Kò síì ṣòro rárá. ṣe ẹ rí nǹkankan ni màmá?”
"Mo ti sa gbogbo ipá mi láti wá ojútùú sí i, Èṣùníyì sì ti ń ràn wá lọ́wọ́ gidi.
Kí àwọn ẹ̀ṣọ́ náà tó mọ ohun tí ó ń ṣẹlẹ̀, Ọkùnrin náà ti wà lẹ́nu géètì ilé ìwòsàn náà ní ìhòòhò ìbíǹbí, ó fẹ́ sá lọ – sí ibi eré ijó rẹ̀!
Bí ó ṣe ń gbaradì láti gba ìjókòó rẹ̀ nínú ìgbìmọ̀ ìjọba gẹ́gẹ́ bí alátakò fún ìjọba Bolsonaro, ó sọ fún àwọn akọ̀ròyìn Folha de São Paulo, tí ó jẹ́ ilé iṣẹ́ oníwèé ìròyìn tó gbajúgbajà ní orílẹ̀-èdè pé:
Mo bá tún tẹ àwọn àtẹ̀jíṣẹ́ míràn ránṣẹ́ nípa orílẹ̀-èdè tẹ̀mi gangan àti diẹ̀ nínú àwọn orílẹ̀-èdè míràn ní ilẹ̀ Africa ti mo mọ̀ dijú.
Àmọ́ wọ́n rí i lóòótọ́ wípé kò bá òfin mu wọ́n sì fún ìjọba lọ́dún kan láti ṣe àtúnṣe sí ohun tí kò tọ̀nà nínú àlàálẹ̀ LMA.
Reporters Without Borders (RSF) sọ wí pé àwọn akọ̀ròyìn náà lẹ́tọ̀ọ́ láti jábọ̀ ìròyìn tí ó kan gbogbo ìlú gbọ̀ngbọ̀n láì fòyà ìgbẹ̀san, papàá ní ìgbaradì ìbò orílẹ̀-èdèe Burundi ọjọ́ 20 oṣù karùn-ún tí ó ń bọ̀ lọ́nà.
Ó gba Àlàmú níyànjú pé kí ó ra àwọn nǹkan ti yóò mú kí ilé náà rẹwà.
Mo mọ̀ wípé àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó ń ṣẹlẹ̀ ní òde òní jẹ́ ẹ̀rí wípé àtúnṣe pọ̀ láti ṣe.
Fọ́rán ayédèrú náà lè sún ìbò náà kó sì gbo ọpọlọ wa pé ìdìbó bófin mu.
Ṣùgbọ́n ẹ̀yin ẹ lọ sí orílẹ̀-ède Rwanda -- orílẹ̀-èdè tó kéré jọjọ -- ẹgbẹ̀rún mẹ́jọ (8,000) àwọn ìyá tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara tí wọ́n lóyún.
Bí agbẹjọ́rò Àdìó ṣé ja àjàṣẹ́gun ogun olófin náà fún ọ̀rẹ́ rẹ̀. Nì báyìí, ohun tó ṣékù fún wọn ni láti kí ara wọn kúoríire, nìgbà tọ́wọ́ bá sì dilẹ̀, wọn ámáaṣé ìrántí ìtàn títí débi àjàṣẹ́gun rẹ̀.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ Ọmọ-adúláwọ̀ ń sá kúrò nílùú nítorí ebi àti rògbòdìyàn, láti wábi forípamọ́síeek, didi ogúnlémidébí tàbí didi agbélùú ní Àréwá Amẹ́ríkà tàbí ní Éróòpù.
“Làbákẹ́. Làbákẹ́. Kò sí iyèméjì nípa rẹ̀.
Ẹ̀rín aláruwo yẹn tún ni! Ó rẹ́rìn-ín náà gùn. Ariwo rẹ̀ ò bá ti jí Làbákẹ́ dìde nínú yàrá rẹ̀, bí kò bá ṣe pé óti sùn fọnfọn.
A di gàárì sílẹ̀ ewúrẹ́ ń yọjú; ẹrù ìran rẹ̀ ni?
Wọ́n ti borí ìdífún ìwé kíkà, bí ènìyàn bá jó epo àtùpà òru, tí ó sì fojú winá òtútù burúkú nílẹ̀ aláwọ̀funfunfún àìmọye ọdún, tí ó tún padà wálé wá jìyà –ìfàsìkò ṣòfò gbáà ni ìwé kíkà jẹ́ nígbà yẹn, ìfokun ṣòfò gbáà ni.
Ṣùgbọ́n ní àkókò yìí, ìyàwó ilé tí kò níṣẹ́ àṣejẹ ni.
Láti ìhín lọ, ẹlẹ́yàmẹyà ti ń peléke sí i kí ó tó di àsìkò ìbò ààrẹ ọdún-un 2019.
Dídákẹ́ lerín dákẹ́; àjànàkú ló lẹgàn.
Nípasẹ̀ dída ìgbésẹ̀ ìpolongo Hashim papọ̀ mọ́ ẹ̀tọ́ LGBTQ, àwọn ènìyàn ní orí ẹ̀rọ-ayélujára lọ́ ìpolongo wọn po wọ́n sì pe #ArewaToo àti NorthNormal ní ohun tí kò tọ́.
Rò ó wò: tí ẹ bá nílò iṣẹ́ abẹ, ẹ máa fẹ́ àgbà-ọ̀jẹ̀ nínu iṣẹ́ abẹ tó ṣe é ṣe jùlọ, àbí?
Ọgbà ìgbọ́kọ̀-sí ti ṣófo. Làbákẹ́ dúró tìyanu-tìyanu fún ìgbà díẹ̀, láìmọ ohun tí ó fẹ́ ṣe………………………….
Bákan náà ni ó sọ wí pé "a kò leè kó ààrùn coronavirus láti ara Jíjẹ ara-àti-mímu-ẹ̀jẹ̀ Olúwa, àti pé kí àwọn ọmọ Ọlọ́run ó gbàdúrà gidi nítorí ààrùn apànìyàn náà".
“Lọ jíṣẹ́ fún un”, ó sọ̀rọ̀, ó fẹ́rẹ̀ é máa pariwo. “Èmi ni ìyáàfin  Àlàmú Ọláoyè”. Òjíṣẹ́ náà sáré wọlé láti lọ jíṣẹ́, ní ìṣẹ́jú mìíràn, ó jáde láti lọ sọ fún Làbákẹ́ pé;
O lè má ṣe àpínká, àtúnṣe sí, tàbí fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn láìsí ìgbaniláàyè láti ọ̀dọ̀ ẹni tí ó ni àṣẹ-ẹ̀dà náà.
Ní oríi gbàgede ẹ̀rọ-alátagbà Twitter, àwọn ènìyàn ń sọ.
Fún àpẹẹrẹ, ní àsìko ẹlẹ́yàmẹ̀yà ní orílẹ̀-ède South Africa, àwọn aláwọ̀-dúdú ní South Africa ni wọ́n ń ránṣẹ́ sí ní gbogbo ìgbà pé orílẹ̀-èdè ti aláwọ̀-dúdú bá ń darí ti yan àyànmọ́ ìjakulẹ̀.
Nígbàtí o bá ń lo Kolibri gẹ́gẹ́ bí àlejò, ìkópọpọ̀ ìwífún nípa àwọn ohun àmúlò ìgbẹ́kẹ̀lé tí ìwọ àti àwọn òǹṣàmúlò mìíràn wò lè wà ní àrọ́wọ́tó fún àwọn alábòójútó àti àwọn akọ́ni mélòó kan.
Amnesty International náà sọ̀rọ̀:
Kì í ṣe ẹni tí wọ́n sọ pé ó jẹ́.
“Àlàmú, ṣé o rí onílé wa lanáà ?”
Àjọ tí ó ń ṣàmójútó ẹ̀tọ́ ẹni lórí ẹ̀rọ Africa Digital Rights Fund ti The Collaboration on International ICT Policy for East and Southern Africa (CIPESA) ni ó ṣe agbátẹrù iṣẹ́ yìí.
Àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Zone9 Mahlet (òsì) àti Zelalem (ọ̀tún) ń dunnú fún ìdásílẹ̀lẹ́wọ̀n Befeqadu Hailu (ẹnìkejì láti ọwọ́ òsì, pẹ̀lú sícáàfù) ní oṣù kẹwàá ọdún 2015.
Láti tako ìnáwó ìjọba: [#tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí orílẹ̀-ède South Africa yóò ma bèrè fún àwọn ìgò tí kò léè pè ti yóó sì máa jẹ gbèsè tí kò ní lè san]
Kedere ni ohùn ń jáde láti inú ilé àpérò ìlú-mọ̀ńká United Nations Conference ní Paris (COP21) lọ́dún-un 2015.
Ọ̀pọ̀ àwọn ènìyàn ní ó gbè lẹ́yìn àwọn akọ̀ròyìnnáà tí wọ́n sì fi ọwọ́ bọ ìfẹ̀sùnkàn lórí ẹ̀rọ-ayélujára. Àwọn iléeṣẹ́ oníròyìn ríi gẹ́gẹ́ bí ìfojú-ẹ̀tọ̀ sí òmìnira oníròyìn gbolẹ̀, tí Iwacu sì ń tọ okùn ọ̀ràn náà lọ pẹ́kípẹ́kí.
Ó mú ara Jooda tí kò balẹ̀ padà bọ̀ sípò. Àwọn ìwòsàn mìíràn tí Màmá kò lè rántí ní kíákíá.
Kò ní àǹfààní láti bá wọn, yàtọ̀ sí ìgbà àkọ́kọ́, kí ó bá ìkankan nínú àwọn agbẹjọ́rò méjèèjì.
Ó ṣe é ṣe fún ògbólógbòó adojúkọni láti r'áàyè wọ inúu ìṣàsopọ̀ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ rẹ (gẹ́gẹ́ bíi àjọ aṣèwádìí ọ̀daràn tàbí ẹgbẹ́ arúfin kan) láti jí àti lo odù tí a lo SMS fi ránṣẹ́ sí ọ.
Láti ṣe àyípadà yìí, yẹ àṣẹ ìyọ̀ǹda orí ohun-èlò rẹ wò
Pẹ̀lú àtìlẹ́yìn àwọn onínúure tí ó ti dáwó fún iléèwé náà, owó tí ó kù ní sísan ṣì pọ̀ tó bẹ́ẹ̀ tí ó fi jẹ́ wípé, ó ṣe é ṣe kí ilẹ̀kùn-un iléèwé náà tí ó wà nínú Ilé Àwọn Ẹ̀ṣọ́ Aṣọ́bodè Àtijọ́.
Ilẹ̀-Adúláwọ̀ kì í ṣe iyàrá àyẹ̀wò'
Ẹ̀rìn mélòó ló yẹ kí ààrẹ orílẹ̀ èdè ní ìtakùrọ̀sọ pẹ̀lú ilé ìgbéròyìn jáde tí ìlúu rẹ̀?
Màá wá jé ọ̀gá rẹ̀, màá pè ọ́ lẹ́jọ́, màá so wàhálà mọ́ ọ lẹ́sẹ̀, tí ó máa jẹ́ kí ó máa sáré mọ́tò kọlu kẹ̀kẹ́ lórí ìkúnlẹ̀, tí màá sì wá fún o níwẹ̀ẹ́ gbélé ẹ!!
Àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ wọ̀nyí ni wọ́n ń lò níbi gbogbo.
Inú màmá kò dùn sí fífi okun inú rẹ̀ ṣòfò lórí wàhálà ojú-fún-ojú, eyín-fún-eyín.
Kí ìyá rẹ̀ má tún padà wá láti máa jágbe kí ó sì pòwe ìkà kankan.
Pẹ̀lú ìwànwara ní ó fi ń ka àwọn ọjọ́, ení, èjì, ẹ̀ta, ẹ̀rin, àrún, ẹ̀wá, mẹ́ẹ̀dógún ...
Ṣùgbọ́n àwọn ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ ń lo ìkànì yìí láti kéde ìní àwọn ẹ̀ka ìrìn-àjo afẹ́.
Alpha Sy sọ pé ọkọ rẹ̀ tí ó ti di olóògbé wà lára àwọn tí wọ́n pa lọ́dún 1990.
Ẹ̀bìtì ẹnu ò tàsé.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Títọ́ka sí ọrọ̀ dídùn Steven Johnson lánà lóri ibi tí èró ti ń wá, mo wà nínú ilé-ìwẹ̀ ní àsìkò náà -- mo dá wà ni.
Ṣùgbọ́n nísinsìnyí, nílé Àlàmú, kò sí ariwo kankan, kò sí ìgbésẹ̀ kankan, ó  ti rí bẹ́ẹ̀ láti àáro –títí di ìsìnyí – aago mẹ́ta lọ́sàn-án.
Lápapọ̀, àwọn ọ̀rọ̀ wọ̀nyí ni "gbólóhùn ìfiwọlé ọlọ́rọ̀ kan."
Lẹ́yìn tí wọ́n bá ti darapọ̀ mọ́ ayé abàmì náà, wọn á bẹ̀rẹ̀ ipele mìíràn tí wọn á ti bẹ̀rẹ̀ si íbá àwọn ẹgbẹ́ àìrí wọn sọ̀rọ̀ nínú ayé àwọn alánìíjùọpọlọ. Wọn á sì máa bá wọn rẹ́rìn-ín, wọn á dọ́wẹ̀ẹ́kẹ̀ pẹ̀lú wọn.
Bí ètò ìjọba ò ṣe dántọ́ tó láti borí àjàkálẹ̀ àìsàn ibà tí ó gbòde yìí, àwọn ènìyàn ń gbẹ́kẹ̀le ẹ̀rọ-alátagbà láti fi sọ ẹ̀dùn-un ọkàn-an wọn, pín àlàyé nípa ìtànkálẹ̀ kòkòrò náà, àti ṣe ìkéde nípa bí àwọn ènìyán ṣe le dá ààbò bo ara wọn.
Ìhùwàsí àti ìṣesí Màmá kò ṣe Làbákẹ́ ní nǹkan. Kò tiẹ̀ mì ín rárá. Ó ń fara mọ́ gbogbo ìwà màmá, inú Àlàmú  sì dùn pé kò sí ìjà kankan.
Nítorí náà tí a bá jọ pín àwọn ìṣòro náà, kí ló dé tí a ò ṣiṣẹ́ dáadáa láti pín àwọn àṣeyọrí náà?
Yan orúkọ fún ojúlé yìí kí o ba rántí rẹ̀ bí ó bá yá:
Zeyar Lwin ń tọ́ka sí ìwé òfin ọdún-un 2008 tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn atúnǹkanká gbàgbọ́ wípé a ṣe é to láti fi agbára fún ìṣèjọba ikọ̀ ajagun pàápàá lẹ́yìn tí alágbáda gba ìjọba.
Ohun àmúlò yìí kò ní ìkánilọ́wọ́kò lábẹ́ òfin àṣẹ-ẹ̀dà.
Manifestação em Luanda: #Paremdematarasmulheres | foto Simão Hossi
Dúró, jẹ́ n já ara mi sí hòòhò!
"Ó ní láti rí báyẹn", ó sọ fún màmá, "Bí ó ṣe yẹ kí ó rí ní yẹn màmá ...bí bẹ́ẹ̀kọ́ ...bí bẹ́ẹ̀kọ́..." Màmá kanrí mọ́lẹ̀ ní ìdáhùn.
Àwọn ènìyànyìí ni wọn kò lè fìdí ìgò kọ “O”.
Ọlọ́pàá gba ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ àti àwọn ohun èlò iṣẹ́ wọn tí àwọn ọ̀tẹlẹ̀múyẹ́ sí béèrè fún gbólóhùn ìfiwọlé sí orí ẹ̀rọ wọn láti yẹ̀ ẹ́ wò fínnífínní.
Àwọn ìwífún-alálàyé àbájáde ẹ̀kọ́ kan ti di àwátì, bóyá látàrí àwọn ohun àmúlò tí ó di àwátì lórí ẹ̀rọ, tàbí nítorí pé wọn kò báramu pẹ̀lú ẹ̀yà Kolibri rẹ
Àlàmú fi omi ti ìrẹsì rẹ̀ lọ sínú, ó sì tẹ̀síwájú pẹ̀lú oúnjẹ rẹ̀ pẹ̀lú dídún ẹnu rẹ̀...
Ọjọ́ 27 ni oṣù Èrèlé ní a fìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé ọmọ orílẹ̀ èdè Italy kan tí ó rìn ìrìnàjò wá sí orílẹ̀ èdè Nàìjíríà jẹ́ ẹni àkọ́kọ́ tí ó ní kòkòrò àrùn COVID-19.
Ní òtítọ́, ìrònú ọ̀pọ̀lọpọ̀ nípa ìwà-ìbàjẹ́ àti àjọṣepọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú ìdàgbàsókè kò lòdì nìkan, ó ń fa ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́ n kúṣẹ̀ sẹ́yìn.
Àwọn wọ̀nyí kan náà ni àwọn ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ tí mo bẹ̀rẹ̀ sí pàdé nínú ìrìnàjo tèmi gaan yíká ẹkùn náà.
“Jẹ́ kí ó mọ̀ pé Làbákẹ́ ni ó fẹ́ rí i!”.
Làbákẹ́ mọ̀ pé dandan ni kí òun fi àlàyé tẹ́ Tinú lọ́rùn.
Oṣù méjì sèyín la rà á.
A rọ àwọn ọ̀dọ́ ẹgbẹ́ òṣèlú náà láti kún fún ìṣọ́ra ní ojúu pópó.
Àgbà tí yó tẹ̀ẹ́, bó fárí tán, a ní ó ku járá ẹnu.
Akọ̀ròyìn méjì, ọkùnrin àti obìnrin kan ń gbèrò láti ṣàfihàn ìyàtọ̀ tí ó wà nínúu bí ọkùnrin àti obìnrin ṣe ń hùwà sí ìfowópamọ́.
Nígbẹ̀yìn gbẹ́yín, wọ́n bẹ̀rẹ̀ si í gbé awọn nǹkan wọ̀nyí kúrò nínú yàrá ìgbàlejò.
Fọ́rán ayédèrú náà lè bo títa ìpín ìdókówò náà mọ́lẹ̀, tó tún burú, gbo ọpọlọ wa pé àwọn ọjà owó náà dúró ṣiṣin.
Èyí jẹ́ ìrántí ohun tí ojú àwọn ọmọ Mozambique rí ní ìparí ọdún-un 2018, nígbàtí ìjọba pinnu láti fi owó kún ìwé àṣẹ gbogbo, bẹ́ẹ̀ náà ni ó bá ìwé àṣẹ ọkọ̀ wíwà, tí ìdíyelée rẹ̀ fi ìdá 500 gbéwó lórí.
Èyí ni ìpele àkọ́kọ́ ti májẹ̀mú náà.
Agbẹjọ́rò Mústàfá tẹ bọ́tìnì kan, ìgbà  náà ni Làbákẹ́ sẹ̀sẹ̀ rí i pé gbogbo nǹkan tí òun sọ ni wọ́n ti gbà sílẹ̀.
Àwọn orílẹ̀-èdè olókìkí àti àwọn èèyàn ńlá kì í gbìyànjú láti pa ìṣẹ̀lẹ̀ aburú inú ìtàn-an wọn rẹ́, dípò èyí wọ́n máa ń fi han ayé kí gbogbo ènìyàn lè rántí kí wọ́n sì sọ pé "KÒ TÚN GBỌDỌ̀ ṢẸLẸ̀ MỌ́ ".
Ní àfikún, Buhari tí ó ṣe olórí ìjọba ológun ní ọdún (1983 sí 1985) jẹ́ ọ̀kan lára àwọn ọmọ ‘ẹgbẹ́’ ọ̀gágun tí ó ti fẹ̀yìntì tí ó ti takú ti ètò òṣèlú orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Kí o tẹ orúkọ ìdánimọ̀ àti ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ sórí ibùdó-ìtàkùn tó jọ ògidì.
Ṣé o ò mọ̀ pé owó iyebíye lo máa run sórí eléyìí láti ṣètọ́jú rẹ̀.” Làbákẹ́ béèrè.
Ahmed ní ọ̀pọ̀ àwọn ẹrù ni àwọn ènìyàn ti kọ̀ sílẹ̀ láìgbà látàri ọ̀wọ́ngógó owó ìgbẹrù.
Ó fi tipá tipá tì í wọ ìsàlẹ̀ ikùn rẹ̀. Láìsí àní-àní, inú àwọn aràn inú rẹ̀ dùn nínú lọ́hùn-ún...
À ń ké tantan, ẹ̀yin obìnrin bí ẹ kò bá nífẹ̀ẹ́ wa mọ́, ẹ béèrè fún ìtúká kí ẹ tó máa dà wa, ẹ máa lọ.
Ọ̀kan lára ẹni tí a fi ẹ̀sùn kàn, Zeyar Lwin, sọ pé:
Pàápàá adojúkọni tí kì í ṣe ògbólógbòó ti dáríi iṣẹ́-ìjẹ́ ẹlòmíràn sórí ilàa tirẹ̀, tàbí r'ọ́nà wọ ilé-iṣẹ́ apèsè àfihàn iṣẹ́-ìjẹ́ tí a fi ránṣẹ́ sórí ilà hàn láì nílò ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀.
Àrí-ì-gbọdọ̀-wí, baálé ilé yọkun lémú.
Àlàmú sùn falala nígbà tí ó fi tiẹ̀ dí gbogbo ayé lọ́wọ́!
Màmá ki apẹ̀rẹ̀ rẹ̀ mọ́lẹ̀ ó sì sá kúrò nínú ílé.
Torí lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, ètò-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣègùn, fún àpẹẹrẹ, ni wọ́n ń kọ́ ní àwọn ilé-ẹ̀kọ́ tó wà nígboro, tó gbájúmọ́ ojúlówó ètò-ìlera àti ìmọ̀ọ́ṣe, ìmọ̀ọ́ṣe ajẹmọ́-ìtọ́jú, tí yóò di gbígbà ní àwọn ilé-ẹ̀kọ́.
Èyí ló fà á tí o fi wà láàyè lónìí, ìdí níyì tó ò ṣe tí ì já sí ìgboro – ìwọ lè má mọ̀.
Òhun ni ọ̀dọ̀ erin kẹjọ tí yóò rí ààbò ní Wingabaw, ibi ààbò fún àwọn erin Myanmar tí kò lóbìí.
A máa ń gbàgbọ́ à dẹ̀ máa ń ṣe àtagbà àwọn afitóni tí ò da àti àròsọ.
Lọ sí Befrienders.org fún ojú òpó ìbánisọ̀rọ̀ ìdènà ìparaẹni ní orílẹ̀-èdèe rẹ.
Wọ́n pawọ́pọ̀ láti borí ìjà ńlá náà... lọ́dún yìí ẹ ní láti pawọ́pọ̀ pẹ̀lú Jésù Kristì ọmọ Màríà
Agbẹjọ́rò Mústàfá àti ẹnìkejì rẹ̀ ní orúkọ nípa kíkápá ẹjọ́ tí a rò pé kò nírètí mọ́ nípa lílo ẹ̀rí tó yèkoro láti ka kóòtù ní ẹ̀jafúú àti láti dà òpó àwọn alátakò rú pẹ̀lú ẹ̀rí tó dájú.
Àwọn ọmọ náà tí wọn kò ju ọmọ ọdún 15 sí 17 yóò ṣe ẹ̀wọ̀n ọdún márùn-ún bí wọ́n bá jẹ̀bi ẹ̀sùn ìtàbùkù bá Ààrẹ orílẹ̀-èdè.
Ojú rè wò. rá-rà-rá oníkálùkù pẹ̀lú ìṣòro tirẹ̀.
Làbákẹ́ wojú ìyá ọkọ rẹ̀, ó fi àtẹ́lẹwọ́ rẹ̀ bojú ó sì hàn.
Lẹ́yìn ìgbà díẹ̀, ni ó tó mọ̀ pé ìṣọwọ́ sọ̀rọ̀ rẹ̀ , ìrìnsí àti ìhùwàsí rẹ̀ ni ó fà á. Kò pẹ́ kí ó tótún raṣe, láàárín àsìkò díẹ̀ ó di alábàá ṣepọ̀ pẹ̀lú òpọ̀lọpọ̀ ọ̀rẹ́ láàárín àwọn aláwọ̀ fúnfún .
Wọ́n máa ń lẹ̀ típẹ́ típẹ́ mọ́ ara wọn bí ìtàkùn iṣu.
Rárá, màdáámú. Kí wá ni?
Tí àwọn tí wọ́n ń dúkokò bá mú ìlérí wọn ṣe ńkó?
Gbígba àfikún iṣẹ́-àìrídìmúù rẹ lóòrèkóòrè yóò dín ewu iṣẹ́-àìrídìmú àìdára kù.
Ò ń jàgbọ̀nrín èṣín lọ́bẹ̀, o ní o ti tó tán.
Bí bẹ́ẹ̀kọ́, àwọn wèrè fúnrawọn náà ágbàjọba ilé náà.
Àwọn méjèèjì ti ń figagbága nínú ìbò Nàìjíríà ní ọjọ́ tí ó ti pẹ́.
A ní àlàfo òfin tó nílò dídí.
Ìwọ̀n eku nìwọ̀n ìtẹ́; olongo kì í gbé tìmùtìmù.
Ó bèèrè nípa oúnjẹ rẹ̀; ìṣọwọ́ jẹun rẹ̀, irú àwọn ọ̀rẹ́ tí ó ń kó, ibi tí ó ń sùn sí lálẹ́; bí ó ṣe ń sùn; ìṣesí àwọn ará àdúgbòsí i; àti pàápàá jùlọ, Ìbáṣepọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú Làbákẹ́ nílé.
Ìwà-ipá sí obìnrin wọ́pọ̀ jákèjádò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà. Síbẹ̀, Relief Web sọ wí pé ní àárín oṣù Belu ọdún-un 2014 àti oṣù Ṣẹẹrẹ ọdún un 2015, àríwá-ìlà-oòrùn Nàìjíríà, pàápàá jù lọ Ìpínlẹ̀ Borno, ní àkọsílẹ̀ ìwà-ipá sí obìnrin ti pọ̀ jọjọ.
Kòrókòró ni ó ń wo ọkọ rẹ̀ tí ó ń gbafẹ́ lórí àgbà-n-tara, ó sì ń mu ọtí rẹ̀ láìbìkítà - ó ń bá ara rẹ̀ sọ̀rọ̀, ó sì ń rín ẹ̀rín, ẹ̀rín àsàsàmọsì.
"Bóyá o ò ..."
Lásìkò yìí, gẹ́gẹ́ bíi Ọmọ-adúláwọ̀, ìyànjú láti rìnrìnàjò ni láti ní ìrírí ìrẹnisílẹ̀ tí àwọn tí ó ń se ìrìnàjò lọ sí òkè-òkun ń rí — tàbí jẹ́ títají nínú àlà ìsọ̀kan Ilẹ̀-adúláwọ̀ tí kò sí.
Àgbà tó torí ogójì wọ ìyẹ̀wù; igbawó ò tó ohun à-mú-ṣèyẹ.
Oníṣòwo dátà náà sì gbà láti pèse àkójọpọ̀ náà fún wọn.
Kò sí ìdánwò kúkúrú tó ń ṣiṣẹ́
@LuisCarlos wà ní orí kẹ̀kẹ́ẹ rẹ̀, ṣùgbọ́n láti aago 5:30 ni mi kò ti gbúròó rẹ̀ mọ́, bẹ́ẹ̀:
Inú rẹ̀ dùn, ó dùn dáadáa. Ó bẹ́ wọ inú yàrá ìgbafẹ́ pẹ̀lú ìgbésẹ̀ ijó rẹ̀ tó lọ́pọ̀, ìsọwọ́jùdí rẹ̀ sàjèjì, ó ń rìn súnmọ́ jígí adádúró díẹ̀díẹ̀ níbi tí inú rẹ̀ ti tún bọ̀ dùn sí i.
fídíò alálàyé kan rè é.
Olóyè kékeré kì í ṣe fáàárí níwájú ọba.
Ǹkan tó jẹ́ ìṣòro ọmọ orílẹ̀-ède Burundi nígbà kan ti di ìṣòro ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ẹ lè wòye pé fọ́rán ayédèrú yẹn máa fa rògbòdìyàn tako àwọn ọmọ ogun wọ̀nyẹn.
Ó wo ọkọ rẹ̀ láwòfín láti orí dé ẹsẹ̀, ìrújú dé bá a lórí wèrètó ṣẹ̀ ń dé sí i, irú ọkùnrin wo nìyí? Báwo ni a ṣe lè ṣàlàyé irú ọkùnrin yìí?
À-jẹ-ì-kúrò ní ń pa ẹmọ́n; à-jẹ-ì-kúrò ní ń pa àfè; à-jẹ-ì-kúrò ní ń pa máláàjú.
Màá jó”. Wọ́n á búra pé wọn ò rí́ enìkankan tó jó jù bayì lọ. Ẹ fi mí lẹ̀! Ẹ jẹ́ n jó fún àwọn èyàn mi! Màá jó! Ó bẹ̀rẹ̀ si íjìjàkadì pẹ̀lú àwọn ẹ̀ṣọ́ ọgbà ilé ìwòsàn náà.
Nítorí ohun tí ó jẹ́ kí ó ṣeé ṣe ò ju bí Buhari ṣe fi ọwọ́ wẹ ọwọ́ pẹ̀lú ẹgbẹ́ òṣèlú ìgbàanì Action Congress of Nigeria (ACN) ti Bọ́lá Tinubu.
Lẹ́tà náà tọ́ka sí ti àríyànjiyàn Abala 66(d) tí ó sọ nípa òfin ìbánilórúkọjẹ́ tí àwọn aláṣẹ ń lò láti to fi ẹ̀sùn ìtakò, ìjìjàgbara, àti akọ̀ròyìn.
Èyí ni pé, bí ilé ẹjọ́ bá pa á láṣẹ, Twitter lè fi ilà ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ rẹ dá ọ mọ̀.
Ó lè jẹ́ pé àwọn ọ̀tá fẹ́ lo  Làbákẹ́ gẹ́gẹ́ bí ohun èèlò fún ìparun Àlàmú.
Ó tó ẹgbẹẹgbẹ̀rún ènìyàn 40 tíó ń fọ èdè Yorùbá ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, irú èdè Yorùbá ti dàpọ̀ mọ́ ṣapala èdè Gẹ̀ẹ́sì, tí í ṣe èdè ìjọba amúnisìn àná láti ọdún 1914 sí 1960.
Làbákẹ́ ti Sènábù kúrò lọ́nà, ó wọ yàrá rẹ̀, ó sì ti ilẹ̀kùn lẹ́yìn.
Pín ọ̀rọ̀-ìfiwọlé rẹ, jẹ́ kí ẹnikẹ́ni ó ráyè wọ ìṣàmúlò rẹ, tàbí ṣe ohunkóhun tí ó lè fi ìṣàmúlò rẹ sínú ewu.
Á fẹ́ mọ̀ ìdí tí ó fi jẹ́ pé ilé tí ó túká ni òun ti wá. Bẹ́ẹ̀ ni... ó ní ẹ̀tọ́ láti mọ̀.
Ìyẹn bẹ́ẹ̀, àwọn ọmọ ẹgbẹ́ẹ ajótà Ìran Ọ̀kín Thangya márùn-ún di èrò ẹ̀wọ̀n tí ó wà ní Insein títí di ìgbà tí wọn yóò lọ sí ilé ẹjọ́ fún ẹ̀fẹ̀ tí wọ́n fi ológun ṣe. Eré ìtàgé tí ó ní àkójọpọ̀ orin abínibí, ijó àti ewì ni a mọ Thangyat mọ́.
Wọ́n ń di olùdarí láìsí àdírẹ́sì ọ́fíìsì kan pàtó. Olùṣàkóso láìní ibí-iṣẹ́ kan ní pàtó.
Lẹ́yìn ọ̀sẹ̀ díẹ̀, wọ́n gbé e lọ sí ẹ̀wọ̀n gbogboògbò láti mú kí àtìmọ́lé rẹ̀ bá òfin mu ní Pemba, olú ìlú Cabo Delgado.
Bí a kò bá tíì lè kọ́lé, àgọ́ là ń pa.
Nígbà mìíràn Atẹríbọlẹ̀ẹ́ lè dígàgá ẹ̀dà ibùdó àìláàbò (HTTP)
Ní ọdún-un 2010, ẹgbẹ́ Ìmọ́rọ̀-yéni-yékéyéké àwọn tí ọ̀ràn-an Vale náà kàn (Articulação dos Atingidos e Atingidas pela Vale) ra ìpín ìdókòòwò iléeṣẹ́ náà láti lè bá wọn jókòó ní àjọ wọn.
Ó lè mú Làbáké fura, á gbìyànjú láti ṣe bí ó ti yẹ, yóò kí Làbákẹ̀ bí ó ti yẹ - ṣùgbọ́n kò ní í gbé orí sókè kúrò lára ìwé àtìgbàdégbà tí ó ń kà.
Ẹ jáde ní ẹgbẹẹgbẹ̀rún yín
Èsì Mabel Matiz sí àìgbọ́raẹniyé náà
Níbí i ọdún mẹ́wàá sẹ́yìn, tí ọmọ rẹ̀ lọ sí ìlú Òyìnbó, Màmá rò wí pé ogun wíwá ayọ̀ ayérayé ti borí rẹ̀.
Irinṣẹ́ tó ń lo gbólóhùn bíi "anonymizer" kì í sábà pa ìdánimọ̀ọ rẹ mọ́ fínnífínní.
Ṣùgbọ́n lẹ́yìn tí a ti sọ èyí, ní ọdún tó lọ nìkan, mílíọ́nù méje ènìyàn ti kú, kedere ni, ìyen ò tó.
Bákan náà ni ìtàn àtọwọ́dọ́wọ́ọ erin tí Chhot Pich sọ ṣe àfihàn bí àwọn òrìṣà ṣe sọ àwọn ará abúlé tí ó fi májèlé sí inú odò di erin.
Màmá tún ṣí ojú ìwé mìíràn nínú ìwé àwòrán náà:
Ìjábọ̀ ìwé-ìròyìn ojoojúmọ́, ń sọ̀rọ̀ nípa àwọn oníjàgídí jàgan yìí, tí wọ́n ń ṣe èyí tó wù wọ́n káàkiri ìlú.
Ìrìn-àjò: Ìpẹ̀kun eré-ìdárayá fún Ọmọ-adúláwọ̀
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ní báyìí, ní àkọ́kọ́, mo rò wí pé èyí ò ṣe é ṣe ni.
Nǹkan abàmì bí i Ìtàn-Àròsọ.
A kì í mú oko lọ́nà ká ṣèmẹ́lẹ́; tajá tẹran ní ń búni.
“Ẹ̀yin ni ìyáàfin Àlàmú Ọláoyè?”
“Orin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” àti “Olórin ọkùnrin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” ní ìdíje àmìẹyẹ Pantene Golden Butterfly ẹlẹ́ẹ̀kẹrìndínláàádọ́ta irú rẹ̀.
Bí ọmọdé bá fẹ́ ṣìṣe àgbà, ọjọ́ oríi rẹ̀ ò níí jẹ́.
Ìṣẹ̀ ò ti ibìkan mú ẹni; ìyà ò tibìkan jẹ èèyàn; bí o bá rìnrìn òṣì, bí o bá ojú ìṣẹ́ wọ̀lú, igbákúgbá ni wọn ó fi bu omi fún ẹ mu.
Ní ọjọ́ 8 oṣù Ọ̀pẹ, ẹbíi rẹ̀ ti ṣe àgbékalẹ̀ ìpolongo –"100 ọjọ́ fún Alaa" — kí àtìmọ́lée rẹ̀ ó ba wá s'ópin ní mọnawáà.
Nínú ilé ìgbéyàwó yìí, Làbákẹ́ rí àgbájọ èéfín tó pòkudu, Àlàmú ti dá iná sí ilé tirẹ̀ ganan, ó farahàn. Ìyá rẹ̀ sì ti ràn-án lọ́wọ́ láti wọ́n bẹntiróòlù sórí òrùlé tó ń jóná náà, láti sọ ọ́ di iná ńlá! Kí sì ni ènìyàn lè ṣe bí ó bá bá ara rẹ̀ nínú iná àìlééru báyìí? Bí iná bá ń jó lórí òkè gíga? Àfi kí ènìyàn sáré, àbí bẹ́ẹ̀kọ́?
N ó tẹ̀síwájú láti máa kọ orin sí i, láti máa sọ ìtàn àti láti jẹ́ ọmọ orílẹ̀-èdè yìí.
Ìdí nìyí tí a fi kọ́ Fásitì Ìdọ́gba Ètò-Ìlera Àgbáyé, ìgbésẹ̀ àwọn alájọṣepọ̀ nínú ètò-ìlera, tí wọ́n pè ní UGHE, ní ìgbèríko àríwá orílẹ̀-ède Rwanda.
Ẹ̀rọ-ayàwòrán amóhùnmáwòrán ká ìṣẹ̀lẹ̀ náà sílẹ̀.
Ní òru ọ̀gànjọ́, á pe àwọn ọfọ̀ ọ̀tọ̀ kan láti tako àwọn ọ̀tá àwọn aláìsàn rẹ̀. Isẹ́ òog̀un yìí sì máa ń dàbí i eré.
Ó ṣeéṣe kí ó jẹ́ pé ohun tí ó jẹ́ ìdojúkọ àwọn ọmọ ilẹ̀ Syria jùlọ ni bí àwọn àjálù yìí ṣe rọ́ lu ara wọn; ogun, àjàkálẹ̀-àrùn àti iyàn.
Kìí se fún aláìsàn nìkan, ṣùgbọ́n àwọn olólùfẹ aláìsàn náà, bákan náà.
Ohun gbogbo á – ádára ní ìkẹyìn - ní ìkẹyìn - fún mi.
Tẹ́lẹ̀ rí, ó ṣiṣẹ́ ní Belgrade Atelje 212.
Abájo tí ìdùnnú ṣe kún ojú rẹ̀ tí ó wá di ẹlẹ́jọ́ wẹ́wẹ́.
Ọ̀kẹ́ àìmọye irinṣẹ́ aṣojú tó ń lo ìyí-dátà-padà-sódù-ààbò láti pèsè ìpele ìròpọ̀ ààbò lórí agbára ìdákọjá ìsẹ́.
Ó lẹ̀ jẹ́ nítorí pé ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ń pàdé rẹ̀ fún ìgbà àkọ́kọ́.
Ìfilọ́lẹ̀ Agbéròyìn Sáfẹ́fẹ́ ti Gúúsù Ilẹ̀ Adúláwò, tí ó ń ṣe àbójútó ẹ̀tọ́ agbéròyìn sáfẹ́fẹ́ àti iṣẹ́ wọn ní agbègbè náà sọ̀rọ̀ tako àtìmọ́lé Amade:
Ṣùgbọ́n ìrírí mi bí wọ́n ṣe ń rí mi bíi atọ̀húnrìnwá ti jẹ́ kí n ní ìmọ̀ nípa àṣà àwọn èèyàn mi: àṣà Tibet.
Daríkiri sí ọ̀tún síta ti òǹkà àgbésókè
Ó sọ síwájú sí i nínú àpilẹ̀kọ náà wí pé lílo ṣíbí kan náà bí wọn ti ṣe fi lọ́lẹ̀ ní ọgọ́rùn-ún ọdún kéje ayé Bizantium ò fa ìpalára, nítorí "ìgbàgbọ́ nínú Ọlọ́run ń fi ìṣọ́ ààbò bo àlùfáà àti ọmọ ìjọ".
Mo dá a lábà pé kí àwọn adarí bérè àpapọ̀ ìbéérè mẹ́ta nípa àwọn ilé-iṣẹ́ tí wọ́n lè ti kó owóo wa sí.
Sé ó jẹ́ ojúlówó bákan náà?
Wọ́n ń tọpa wọn pẹ̀lú àwọn àkọsílẹ lórí ìkọ̀nì ayélukára àti àwọn ẹ̀ka orí ẹ̀rọ ayélukára ní ọ́fíísì oníṣégùn-òyìnbo wọn.
Ọmọ́yẹlé Sowóre [Àwòrán ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò ní orí CNBCAfrica, ní ọjọ́ 13, oṣù Ọ̀pẹ, ọdún 2018].
Ẹ jẹ́ n jó, ẹ fi mí lẹ̀ kí n jó, ó pariwo. “Àwọn ènìyàn ti ń dúró, wọ́n ń dúró láti rí ijó mi.
Wọ́n fi ẹ̀sùn "títa àbùkù bá Ààrẹ orílẹ̀-èdè" kan àwọn akẹ́kọ̀ọ́ náà.
Wọn á halẹ̀ láti gbé májèlé jẹ, àwọn nǹkan tí ó ń bí wọn nínú lọ́pọ̀ ìgbà kìí tó nǹkan, irú àwọn ọ̀rọ̀ bẹ́ẹ̀ ṣe é yanjú nílé pẹ̀lú àwọn òbí wọn láìdélé ẹjọ́.
Oṣù méjìlá sẹ́yìn, ní oṣù Ọ̀pẹ ọdún 2017, Ilé-iṣẹ́ Ọkọ̀ òfuurufú Ethiopia fún ìgbà àkókọ́ gbé ikọ̀ òṣìṣẹ́bìnrin fò.
Bí a ṣe lè: Dènà ìdojúkọ Fíṣíìnì
Díẹ̀ nínú àwọn àpẹrẹ wọ̀nyí ń dẹ́rù bani.
Abùlàǹgà kì í ṣasán; bíyàá ò lọ́rọ̀, baba a lówó lọ́wọ́.
Àwọn ará ilé kejì.
Àlàmú kò sì gbọ́dọ̀ dá a lẹ́bi fún ohunkóhun tí yóò jẹ́ àṣẹ̀yìn bọ̀ nǹkan tó ń ṣẹlẹ̀.
Báwo ni àwọn alágbàwí l'óbìnrin ní Nàìjíríà ṣe ń farada ìkorò orí ẹ̀rọ-ayélujára bíi ìsọ̀rọ àlùfànṣá síni, ọ̀rọ̀ ìkórìíra tẹ̀gbintẹ̀gbin àti ìmọ̀ọ́mọ̀ yí-ọ̀rọ̀ wọn dà?
Bí bẹ́ẹ̀kọ́, wọn á dáná sun gbogbo ilé inú àgọ́ náà, wọn à sì na pápá bora.
Ó ti yẹ fáìlì tí agbẹjọ́rò mústàfá ṣí sílẹ̀ tí ó sì ta àtaré rẹ̀ sí i kí ó tó di wí pé ó rìn ìrìnàjò kúrò ní orílẹ̀-èdè.
Ìdí nìyí tí mo fi jọ̀wọ́ ayé mi fún ètò-ẹ̀kọ́.
Ó mọ bí ó ṣe máa tẹ́ màmá lọ́rùn dáadáa. Ó sì mọ bí ó ṣe máa tẹ́ olólùfẹ́ rẹ̀ lọ́rùn.
Nínú àwọn wọ̀nyí, ìdá àdọ́rùn (90%) yóò juwọ́lẹ̀ fún ààrùn yìí nítorí ìtànka rẹ̀.
Lóde òní, ọ̀rọ̀-àyálò yìí — ìyẹn gbólóhùn tí a gbà lò láti inú èdè kan sí inú èdè mìíràn láì tú ìmọ̀ rẹ̀ — kò l'óǹkà nínú èdè Gẹ̀ẹ́sì àfi bí ẹni pé kì í ṣe ọ̀rọ̀ tí a yá lò.
Nígbà náà, Àdìó jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀-òfin, tí Àlàmú sì jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀-ìṣirò.
Àwọn àìṣedede kan dá ìgbẹ́jọ́ Rukiki dúró, ó sì wáyé ní ọ̀sẹ̀ mélòó kan ṣáájú àríyànjiyàn ìdìbò abófinmu náà.
“Bẹ́ẹ̀ ni, mo gbọ́dọ̀ lọ síbẹ̀ kí n ẹm…..ẹ̀ ṣàlàyé ìrísí ẹm…….ẹm……..dúró ná, àrídájú kékeré kan hùn…hùn….hùn….hùn ṣe pàtàkì báyìí……..mo ní ìrètí láti yíwọn lọ́kàn padà ẹm…..
“Ẹm...Ẹm...”. Àlàmú tún ọ̀nà ọ̀fun rẹ̀ ṣe, “Àná ni mo ṣàkíyèsí àárẹ̀ tó dé bá a Làbáké”.
Láìpé, wọn á dá ẹ padà fún àwọn ènìyàn rẹ̀.
Kà sí i: Bí ọ̀rọ̀ ìkórìíra tẹ̀gbintẹ̀gbin ṣe ń peléke sí i, àwọn òǹkọ̀wée Nàìjíríà náà múṣẹ́ ṣe
Ilé ẹjọ́ gíga Tanzania pa á láṣẹ fún ìfòpinsí ìsoyìgì láàárín àgbàlagbà àti ọmọdé láì wo ti ìgbésẹ̀ ìmúpadàa rẹ̀
Àwọn ajàfúnẹ̀tọ́ tí ó ń lé iwájú nínú òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ ní ìlú-Gúúsù-Aṣálẹ̀-Sàhárà àti káríayé kò gbọdọ̀ ṣe aláì máà wá wọ̀rọ̀kọ̀ fi ṣ'àdá lórí ọ̀ràn yìí.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ṣùgbọ́n àwọn àkójọpọ̀ òfin wọ̀nyí ò lè jẹ́ òótọ́, nítorí àwọn ènìyàn ni wọ́n ṣèda wọn láàrín ọ̀gangan ipò àṣà kan ní pàtó wọ́n sì mọ
Aláṣọ kan kì í ṣeré òjò.
Compare “Mo gbọ́n tán, . . . ”
“Dúró ná, Àlàmú ”, Làbákẹ́ kò gba etí rẹ̀ gbọ́, “Kí ni mo gbọ́ tó o wí yẹn?
Mo kàn fẹ́ padà sílé ni...mo fẹ́ lọ bá  bàbá àti ìyá mi.
Ilé-iṣẹ́ náà fi kún un pé àwọn á ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ fún àwọn òṣìṣẹ́ wọn lórí bí a ṣe ń hùwà bí wọ́n bá fura sí olè jíjà.
Ṣé kò léwu kí àwọn ènìyàn lásán kan tí wọn kò mọ̀ máa wọ irú ilé bíi tiwọn?
Àwọn ọ̀gágun ajagun fẹ̀yìntì orílẹ̀-èdè Nàìjíríà wọ̀yáàjà láti nípa lórí ètò ìdìbò ọdún-un 2019
Ojú ò rọ́lá rí; ó bímọ ẹ̀ ó sọ ọ́ ní Ọláníyọnu.
“Kíni yẹn, màmá?”
Kò sí ìwé. Mo kàn sọ fún àwọn àjọ náà pé kí...kí...kí...
Ó bá ń ṣe mí bí ẹ̀rín níbi ti mo ti ń rò ó wí pé ṣé mi ò ti kọjá ẹnu àlà.
Lónì, ikọ̀ wa ti dàgbà, a sì ń lo ipa Hasini láti pèse àkójọpọ̀ òògùn tó máa kojú ìdàgbàsókè kókó àti ìtànká.
Èyí sì fa ìyàtọ̀ náà.
Ìkọlù wáyé ní àwọn agbègbè tí ó wà ní àárín olú ìlú orílẹ̀-èdè náà.
Ó yẹ ẹni gbogbo kó sọ pé iṣu ò jiná, kò yẹ alubàtá.
A kì í pe ìyàwó kó kan alárenà.
Bí ẹ̀ka ìrìn-àjò afẹ́ẹ Zanzibar ṣe ń gbèrò sí i, DCMA nígbàgbọ́ wípé orin ní ipa kan gbòógì ní í ṣe nínú àjọyọ̀, ìpamọ́ àti ìgbélárugẹ tòun ìpolongo àṣà, àjogúnbá àti ìṣẹ̀lẹ̀ àtẹ̀yìnwáa Swahili.
Eégún ju eégún; òrìṣá ju òrìṣà; Pààká lé oníṣàngó wọ̀gbẹ́.
Ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá tó burú jáì nípa ìdánwò egbògi ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀
Ní ìlú tó múlé gbe Greece, ó jọ pé North Macedonia, Iléèjọsìn Àtijọ́ ti Macedonia – Ohrid Archbishopric náà ń tọ ipasẹ̀ kan náà.
Fún ọdún mẹ́fà tí ó ré kọjá lọ, Fátóyìnbó aródẹ́dẹ́ ti rí ìfẹ̀sùnkàn ìfipábánilòpọ̀ ọ̀kan-ò-jọ̀kan.
“Èmi? Arúgbó?”
Mi ò leè sọ ní pàtó ohun tí yóò jẹ́ báyìí nítorí bí mo bá kédee rẹ̀, mo lè máa yan ìṣẹ̀dá ẹ̀dá ọmọ ènìyàn jẹ.
Aráà rẹ yóò yá.
Nínú àpilẹ̀kọ yìí, a máa sọ̀rọ̀ nípa ọ̀nà mẹ́rin tí a lè gbà fo ìtẹríbọlẹ̀ orí ayélujára dá.
Ìṣoro wáyẹ́ ní àkókò ìkórajọ àwọn ààtò rẹ
Látàrí ìbálòpọ̀ tí kò ní ààbò, ọ̀pọ̀ l'ó ti kó àrùn kògbéwékògbègbó HIV àti AIDS.
Ọ̀rọ̀ ẹnìkan tí ó ní kòkòrò àrùn COVID-19 tí wọn kò ṣe àbójútó tó péye fún wáyé ní ìpínlẹ̀ Èkó tí ó jẹ́ olú-ìlú ìdókòòwò ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Fún àwọn tí ó ń wá àṣìṣe, síbẹ̀, kò sí ohun tí ó ní iyè nínú nípa òfin tuntun náà.
Rédíò ẹlẹ́rọ-amìtìtì orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ń jí gìrì sí ọ̀rọ̀ àṣàròo rẹ̀ tí ó ní ìgbésókè àwọn ènìyàn àti ṣíṣe ìsọdọ̀kan ètò afúnilóye, akọ́nilẹ́kọ̀ọ́ àti aṣínilétí tó ń ró àwọn ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà lágbára láti ní ìfẹ́ ìlú ẹni.
Àlàmú ti jáde, àsìkò yìí ni ó dára láti sọ̀rọ̀ sí ohun èèlò ìparun tó wà nílé.
Ilé alámọ̀ mẹ́ta ni ó wà níbẹ̀, tí ọ̀kọ̀ọ̀kan sì gbà tó ogún aláágànàá. Wọ́n máa ń pariwo tí wọ́n sì ń farani àwọn ìlú tó yí wọn ká.
Lẹ́yìn ọdún kan ni ó fẹ́ Làbákẹ́, ọmọbìnnrin tí ó pàdé, tí ó sì nífẹ̀ẹ́ sí nílùú England. Ìgbéyàwó wọn jẹ́ èyí tí wọ́n ti ba owó nínú jẹ́.
Bí òfé ti ń fò la ti ń mọ̀ ọ́ lákọ ẹyẹ.
Kí ẹni tí ó bá fẹ́ darapọ̀ mọ́ ìpolongo "100 ọjọ́ fún Alaa" ó fi "àròkọ, àwòrán tàbí ìṣe ìlọ́wọ́sí ìpolongo" ṣọwọ́ tí a lè tún tẹ̀ jáde sórí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé ìpolongo náà:
Ẹgbẹ́ Ẹ̀sìn Ìmàle ní Nàìjíríà ṣàpèjúwe ikú oró òjò ọta ìbọn láti òkè wá tí US fi pa Soleimani gẹ́gẹ́ bí "ìpè ogun sí Ìran".
Bákan náà àwọn alátìlẹ́yìn AL sọ wípé ilé àtijọ́ náà kò sí lóríi àwọn ibi àjogúnbá tí ó wà nínú àkọsílẹ̀.
Sènábù ti wà ní yàrá ìgbafẹ́, ó dúró ṣinṣin sí ẹ̀gbẹ́ òkìtì kékeré kan, nǹkan tí wọ́n dì sínú aṣọ ìrọ̀rí búlúù tí wọ́n gbé sínú garawa oníke.
Pẹ̀lú àjọṣepọ̀ Mekong Watch, ẹgbẹ́ kan ní Jápáànì ń jà fún ìdàgbàsókè ní agbègbè náà, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àgbà ní Mekong ti bẹ̀rẹ̀ sí ní ṣe àkọsílẹ̀ àlọ́, ìṣẹ̀lẹ̀ àti ìtàn àtọwọ́dọ́wọ́ọ wọn tí ó ní íṣe pẹ̀lú ìṣẹ̀dá.
Ohun èlò fún ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà máa ń gbọ́n owó mì, nítorí iṣẹ́ ìdáàbòbò oríi rẹ̀, tí àjọ ọba ń kówó lé lórí tẹ́lẹ̀ kí ó tó di ìgbà yìí.
Ọ̀ràn-an ti "ààbò orílẹ̀-èdè" ni orí Èṣù tí òfin náà dúró lé láti pa ẹ̀tọ́ sí òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ mọ́.
Mo ní, "Ẹ̀yàn?
“Tí àwọn ìkà ayé yìí bá fẹ́ ba ti ènìyàn jẹ́, wọn á mú un rẹ́rìn-ín, wọn á da orí rẹ̀ rú, kò sì ní mọ ohun tí ó ń ṣe mọ́.
Ìyá Ilẹ̀-ayé ń ké tantan
" Kòkòro apa sójà ara ò dàbí àwọn aìsàn tókù; ó máa ń fa ìdẹ́yẹsí.
Wọ́n rí èyí ṣe nípasẹ̀ “ìdásílẹ̀ àwọn ìkànnì irọ́ lórí ayélujára "níbi tí wọ́n ti ń pín “ọ̀rọ̀ ibanilórúkọjẹ́ " àti "ìròyìn tí kò ṣe é fọkàn tán pẹ̀lú ìsọkiri láti mú èrò àwọn olóṣèlú ṣẹ".
Àwọn ènìyàn máa ń ro ǹkan kan kí wọ́n sì sọ ìdàkejì rẹ̀, á ṣewọ́n bákan wọn ó sì hu ìwà míràn.
Ààrùn tó ń bani láye jẹ́ ni tó sì ń bani lọ́kàn jẹ́.
Pẹ̀lú ìdádúró ìránlẹ́wọ̀n, àwọn mẹ́tẹ̀ẹ̀ta ṣì wà lábẹ́ ìṣọ́:
Ṣé ẹ rí i, nínú ìwádìí wa, a pe ǹkan tí Mo Ibrahim ṣẹ̀dá ni "ìṣẹ̀dá tó ń ṣe ìdásílẹ̀ ọjà.
Tẹ *219# láti se àṣàyàn ẹ̀bùn tí ó fẹ́, kí o sì dúró sílé pẹ̀lú TmCel. Fún àlàyé lẹ́kùnúnrẹ́rẹ́ kàn sí:
Àmọ́, ṣé Àlàmú gbọ́? Ṣé ó gbọ́ rí?
Ẹ̀gbọ́n Boris kọ́ ló fi ímeèlì yẹn ránṣẹ́, ṣùgbọ́n ẹni tí o mọ̀ wípé ó ni ẹ̀gbọ́n kan tó ń jẹ́ Boris (tí ó ní ọmọ wẹ́wẹ́).
Àwọn òfin ìkóni-níjàánu kan ti wọ ara àwọn awakọ̀ dánfó àti kabúkabú, àti ogun tí wọn dàkọ, àíní-ikora-ẹni-nìjàánu àwọn ọlọ́jà òpòpónà tí ó ti ṣe.
Fún àwa tí a wà láàárín, kí a ba mú un dọ́gba, a ní láti dúró sí ẹ̀gbẹ́ kejì.
Pé mo jẹ́ obìnrin aláwọ̀-dúdú ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ nínú ìmọ̀-ìjìnlẹ̀, àwọn ènìyàn tí mo máa ń pàdá máa ń nífẹ̀ láti mọ̀ bóyá ó wùnmí láti jẹ́ olùkó pamọ́ ni, nítorí wọn kìí pàdé àwọn olùkópamọ́ tí wọ́n jọmi lọ̀pọ̀lọpò.
Ẹ ǹlẹ́ o:) Inú mi dùn pé orin mi jẹ́ lílò fún irú ìdánwò pàtàkì bí èyí.
Ní àárín-in àjàkálẹ̀ náà, Alákòóso-ìlú Àríwá Dhaka ti fagilé ìsinmi ránpẹ́ àwọn ikọ̀ tí ó ń rí sí pàntí kíkó àti ìgbégidínà àpọ̀si ẹ̀fọn.
Lẹ́yìn tí àwòrán càṣemáṣe náà fọ́n ká sórí ẹ̀rọ alátagbà, Abbo offered mọ ìwàa rẹ̀ lẹ́bí, ó sì bẹ̀bẹ̀.
Ó  ń fún un ní ààyè láti dá sọ̀rọ̀, kí ó sì pe àwọn ẹ̀mí àìrí látòkè wá pé kí wọ́n sọ̀kalẹ̀ wá láti wá yanjú àwọn ìṣòrò rẹ̀ fún un áti pàápàá jùlọ, ìdáwà yìí ń fún ní ààyè láti dá ẹ̀rín rín sí ara rẹ̀.
Bẹ́ẹ̀ ni, ẹ̀bùn tí Ọlọ́run dìídì fún un ni. Ẹ̀bùn àtòkèwá.
"Èmi? wèrè?"
Bí ó ṣe ń wò gan-an fi hàn pé ó ya wèrè.
“Ẹ ṣoríire lónìí màdáámú”, olùgbàlejò náà sọ̀rọ̀ pẹ̀lú ẹ̀rín músẹ́ lẹ́nu,
Ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó burúkú jáì náà tí ó ṣekú pa ogún ènìyàn àti ìpalára fún ọ̀pọ̀ èèyàn.
Àwọn ewu owó aláìlábúlà, tó níṣe pẹ̀lú ìdókówò ní ilé-iṣẹ́ kùkúyè fún ìgbà pípẹ́, mo sì ń rọ àwọn adarí ẹ̀ka-owó láti bojú wò wọ́n.
Ìgbẹ́jọ́ Fu, Zhang àti Luo's wáyé ní ibìkan ní Ilé-ẹjọ́ Àwọn Ènìyàn Agbedeméjì Chengdu nínú oṣù Igbe.
Kí a ṣe àjọyọ̀ àbí kí á máà ṣe é, ìbéèrè yen ni ìyẹn.
Tí ó ń fi wá sílẹ̀. Ìyẹn ńkọ́? O fẹ́ẹbẹ́ẹ̀?
Àwọn ẹgbẹ́ ọlọ́tẹ̀ agbébọrìn ti máa ń fi ibí yìí kiri àgbègbè náà.
“Gbà mí, gbà mí!” ò yẹ eégún; “ẹran ń lémi bọ̀” ò yẹ ọdẹ.
Nígbà tí ó sì rí i tí ó ń bọ̀ lọ́ọ̀ọ́kán, ó tètè tú apẹ̀rẹ̀ tí ó gbé wá láti ìgbèríko, ó sì mú ìgò kékeré tí ó tọ́jú òògùn babaláwo rẹ̀ sí.
Ó kàn ṣe àṣeyọrí nínú yíyí i lórí - tí kò mọ̀ ohun tó ń ṣe mọ́.
"Tani? Ìwọ àgbàyà yìí ni! Ìwọ lo ya wèrè!"
Ẹgbẹ́ Urban Study ti ṣe àgbékalẹ̀ ìwọ́de àti àkójọ àwọn ènìyàn tí yóò fi ẹ̀hónú àdàwólulẹ̀ wọ̀nyí hàn.
Gbogbo ènìyàn ló mọ̀ wí pé kùkúyè ò dára, ṣùgbọ́n tí ẹ bá rí ipa rẹ̀ tààrà, tọ́jọ́ ń gorí ọjọ́, ó máa ń fi ipa tó kẹnú sílẹ̀.
PÀJÁWÌRÌ Àjọ Sebin kan fìdíi rẹ̀ múlẹ̀ pé akọ̀ròyìn Luis Carlos Diaz ti wà ní àhámọ́ àwọn ọlọ́pàá yẹn.
Ǹjẹ́ 2FA ní àléébù?
Ẹ má bínú màdáámú, mo ri pé inú yín kò dùn sí mi bí ẹṣe ń wò. Ẹ mábínú, ṣùgbọ́n mo mọ̀ pé ẹ̀yin ò lèṣé irú nǹkan bẹ́ẹ̀ sí ọkọ ti yín, kí ẹ lo òògùn.
Ó tó ẹgbẹ̀rún mẹ́ẹ̀ẹ́dógún àlejò ni ó ti wo eré, gba ìdánilẹ́kọ̀ọ́ àti bá àwọn akọrin lóríṣiírísí ọjọ́ ọ̀la ní iléèwé olókìkí náà ní gbólóhùn rí.
Lọ́dún yìí ni ọjọ́ kejìdínlọ́gbọ̀n, àwọn ọmọ Mauritania tí wọ́n jẹ́ aṣíkiri fi ẹ̀hónú hàn níwájú Ẹ́mbásì Mauritania ní ìlú Paris, ní orílẹ̀-èdè France, lórí àìfiyèsí ìjọba nípa ìṣẹ̀lẹ̀ oró yìí.
A pè ọ́ lọ́mọ erín-màgbọn ò ń yọ̀; ìwọ pàápàá ló mì í?
Irun orí rẹ̀ ádúró gírígírí,  àwọn páà dì ọpọlọ rẹ̀ á wá máa siṣẹ́-kiṣẹ́, ìpéǹpéjú rẹ̀ á máa padé; gbogbo ara rẹ̀ á wá máa yípo tilé tilé bíi ṣẹ́ ọkọ̀ òfurufú tí ó ṣ̀ẹ̀ṣẹ̀ já síta láti fi lọ́lẹ̀.
Èyí ni àwòran ilé-ìwòsàn ìgbèbí ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ -- àwọn ìyá tó ń wá, tí wọ́n lóyún tí wọ́n wá pẹ̀lú àwọn ìkókó wọn.
Ní èṣí, Ọbásanjọ́ gba Buhari ni ìmọ̀ràn láti má díje fún ipò Ààrẹ fún ìgbà kejì, ṣùgbọ́n kí ó "da ìfẹ̀yìntì rò nítorí ọjọ́ oríi rẹ̀ ".
Ohun kan wà tí ó ń tìí, kò jẹ́ kí ó ká páìṣe rẹ̀, ó ń sọ ọ́ di ọ̀dájú láìsí àní-àní.
Àwọn [tí àwọn jẹ́ ajìjàngbara alátakò] ti fa ìṣòro, a pe àwọn ìpẹ́ẹ̀rẹ́ láti inú ẹgbẹ́ náà láti wá ọ̀nà àbáyọ sí ìṣòro tó wà nílẹ̀, àmọ́ kí ẹ máà dojú ìjà kọ ẹnikẹ́ni, kí ẹ máà ba dúkìá kankan jẹ́, ju ìdáàbò bo ara yín lọ.
Ó fi ọwọ́ bọ́ ojú rè láìmọye ìgbà.
Àkọlé adarí: Pẹ̀lú gbogbo ẹ̀bẹ̀ àjọ tó ń rí sí ètò ìlera: Àwọn onígbàgbọ́ jẹ Ara mu ẹ̀jẹ̀ Olúwa láì fòyà fún ààrùn coronavirus.
Ṣùgbọ́n ó ṣeni láànú, ẹgbẹ̀rún lónà ẹgbẹ̀rún àwọn ènìyàn yóò gbàgbọ́ pé òun ni.
Ó ṣè è dákú nísinsìnyìí ni.
A kì í bọ òrìṣà lójú ọ̀fọ́n-ọ̀n; bó bá dalẹ́ a máa tú pẹpẹ.
Bí àwọn CNN-FDD ṣe gbé oyè náà ní yẹpẹrẹ tó ipò agbára Nkurunziza gẹ́gẹ́ bí "adarí ayérayé tó ga jù" ti jẹ́ kí ó nira fún ẹnikẹ́ni láti kọ ohunkóhun tí ó bá yàn láti ṣe, títí mọ́ ìgbésẹ̀ rẹ̀ láti ṣe àyípadà òfin sáà méjì fún ipò adarí tí ó wà nínú ìwé òfin orílẹ̀-èdè náà.
A ṣe ìfilọ́lẹ̀ ìpolongo tako rẹ̀ [abọ́mọdé sùn], kí ó bá gba ìwé ìyọniníṣẹ́ láti ọwọ́ mínísítà; àwọn kan kò fẹ́ bẹ́ẹ̀ torí ìdí èyí ni wọ́n ṣe gbé ìgbésẹ̀ ìpolongo ìyọlẹ́nu orí ayélujára láti sọ #ArewaMeToo di èyí tí ó lòdì sí òfin.
Màmá tún wo Làbákẹ́, tìkà-tẹ̀gbin …….
Ilé-ẹ̀kọ́ Orin Kíkọ Àwọn Orílẹ̀-èdè Dhow f'orin ṣègbélárugẹ àṣàa Swahili
Rédíò ti ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bíi ohun èlò àyẹ̀wò fún àwọn tí ó wà nípò àṣẹ, ìfìdírinlẹ̀ òfin àti ìpèsè ìkéde tí yóò lapa dáadáa lára àwọn ènìyàn.
Ní ọjọ́ kejìdínlọ́gbọ̀n oṣù Belu ọdún 1990, àwọn ẹgbẹ́ ológun yẹgi fún ọkùnrin méjìdínlọ́gbọ̀n tí a fi ìfarabalẹ̀ ṣà lọ́kọ̀ọ̀kan láti pa nínú ẹ̀wọ̀n láàárín òru, ní Inal ní orílẹ̀-èdè Mauritania lẹ́yìn tí a fi ẹ̀sùn ìpète-lati-gba-ìjọba kàn wọ́n.
Èékánná rẹ̀ ti wá gùn gan-an ó sì mú, à fi bí ti ẹnu ẹyẹ.
Gbogbo ìṣẹ̀lẹ̀ náà ń wá sí i lọ́kàn kedere bí ìgbà tí ó bá sẹ̀sẹ̀ ń sẹlẹ̀.
Nítorí pé, òfé lásán ni olùbéèrè Mirshahin Aghayev àti ìbéèrè rẹ̀.
Ọ̀kan rẹ̀ á padà bọ́ sípò. Ojú á sì ti gbogbo yín.
Àjàjà ṣoge àparò, abàyà kelú.
Ọ̀wọ́ àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ láwùjọ náà tún rí wí sí ìpinnu àti ṣètò irú ìbéèrè báyìí:
Kò sí ìjọba tó ti ṣàṣeyọrí nínú wíwá ojútùú sí ìṣòro ògbólógbòó sún-kẹrẹ-fà-kẹrẹ ọkọ̀.
Mo jẹ́ olùkópamọ́ kìnìhún.
Níbá yìí, kí lo wá fẹ́ṣe Sènábù?
Bí ojú onílé bá mọ tíntín, tí ojú àlejòó tó gbòǹgbò, onílé ní ń ṣe ọkọ àlejò.
Ẹrù ọjà pẹ̀lú àkórí nípa Jamaica di títà lórí ayélujára
Síbẹ̀síbẹ̀, ó ṣe kókó láti mọ̀ wípé wọn máa ń lo ìwà pálapàla yìí fi gba tara àwọn obìnrin, kò sì kìí ṣe ìdí tí ó ń fà á pàtó.
Obìnrin tí ó ti rí wàhálà ìgbéyàwó ní ẹ̀ẹ̀kan ṣoṣo, ti ó wá ń rò ó pé ọ̀runfúnrarẹ fẹ́ wó pa á. Ìṣòro tí ó ní yìí náà ní ìṣòro tí ẹgbẹẹgbẹ̀rún àwọn ìyàwó-ilé kéé-kèè-ké mìíràn ń ní nígboro.
Lẹ́yìn iṣéju mẹ́ẹ̀dógún, adájọ́ náà bẹ̀rẹ̀ si í ṣàtúnwò àwọn ẹ̀rí olùpẹjọ́ àti olùjẹ́jọ́, àti gbogbo àkọsílẹ̀ wọn, ìyọníṣẹ́ tó lòdì ni ti aṣírò-ọrọ̀ àgbà iléeṣẹ́ Bajoks, Ọ̀gbẹ́ni Àlàmú Ọláoyè, ìgbésẹ̀ alábòójútó òṣìṣẹ́, kò bófin mu.
Àwọn apèsè ayélujára gbọdọ̀ tẹ̀lé òfin ìdígàgá yìí tàbí kí wọ́n ó sanwó ìtanràn tí ó tó ẹgbẹẹgbẹ̀rún 5 sí 10 owó naira [$14,000-28,000 USD].
Bí iná bá dun ọbẹ̀, a dá ọ̀rọ̀ sọ.
Ìpolongo ìbò tí ó bá ti ń tako ẹ̀yà kan máa ń fi ẹ̀tanú tó rinlẹ̀ sínú ọkàn àwọn tí ó ń gbọ́ ọ, ó sì máa ń sọ àwọn olùgbọ́ yìí di alápìínká ìròyìn ayédèrú.
Àdéhùn wọn kò wúlò fún wa mọ́.
Àlàmú rẹ́rìn-ín, ó tú ọwọ́ rẹ̀ kúrò…….ó ṣe gììrì………gììrì…….gbogbo ohun tó wà nínú agbẹ̀du rẹ̀ pátápátá ni óbì jáde. Ẹ̀wù ọrùn Làbákẹ́ ni óbì sí, ẹ̀wù náàsì rin kínkín.
Awọn ọmọ-adúláwọ̀ tí ó wá láti Ìlú Gúúsù Aṣálẹ̀ Sahara náà ń ṣí kiri orílẹ̀-èdè jákèjádò àgbáyé.
Gẹ́gẹ́ bí mo ṣe rántí, nígbà tí ó bẹ̀rẹ̀ sí í yé mi, mo ti máa ń ṣàkíyèsí pé àwọn aláwọ̀ dúdú kì í ní ẹ̀tọ́ kankan, ṣùgbọ́n àwọn aláwọ̀ funfun ará Mauritania máa ń ní àǹfààní tí ó pọ̀.
Làbákẹ́ jọ̀wọ́ ara rẹ̀ fún ìpòruru ọpọlọ.
Wíwá àwọn àká-iṣẹ́-orí-ẹ̀rọ agbègbè…
Ní ọjọ́ 30 oṣù Igbe, ọjọ́ ìpàdé alájọpín ìdókòòwò, àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Ìmọ́rọ̀-yéni-yékéyéké lẹ ìwé-àlẹ̀mógiri tí a tẹ orúkọ àwọn tí ó ti re ọ̀run àrìnmabọ̀ mọ́ ara ògiri olú-ilé-iṣẹ́ẹ Vale, gẹ́gẹ́ bí ìwé ìròyìn O Globo ti rò ó.
“Wàmù!Wàmù!Wàmù!” Màmá ń rò ó bí pàṣán Èṣùníyì ṣe ń dún lára àwọn aláìsàn rẹ̀ méjì.
Ìkẹ́ta, bóyá èyí tó ṣe pàtàkì jùlọ, ni láti wá ọ̀nà láti ró àwọn obìnrin lágbára, fún wọn ní ànfàní láti gbógun ti ìdẹ́yẹsí àti láti gbé ìgbe ayé rere ìgbeayé tí yóò so èso rere pẹ̀lu kòkòro apa sójà ara.
Àwọn ajìjàgbara orí ẹ̀rọ alátagbà méjì ní Nàìjíríà fi ìrírí àwọn àgbàwí àti ìkórìíra ìwà abo hàn: #BringBackOurGirls, tí Dókítà Oby Ezekwesili jẹ́ aṣíwájú; àti #ArewaMeToo, tí Fakhriyyah Hashim jẹ́ agbátẹrù, gbogbo wọn ni wọ́n ní ìrírí ìkórìíra tẹ̀gbintẹ̀gbin abo nínú agbo òṣèlú tí ó ń fa ìlọsíwájú wọn sẹ́yìn.
Nígbà tí Làbákẹ́ jàjà dìde láti máa lọ, ojú rẹ̀ ti yàtọ̀. Ọkàn rẹ̀ ti ṣíwọ́ lílù kì-kì-kì. Òhun tí ó sì gbọ́ lẹ́nu Agbẹjọ́rò Mústàfá gbẹ̀yìn gbé ẹ̀mí rẹ̀ sókè, ó sì dá ọkàn rẹ̀ lárayá. Ó dàbí i òògùn ẹ̀jẹ̀ sí ọkàn tí ó ti pòrúurù.
Ó di ọjọ́ alẹ́ kábuké tó mọ̀ pé iké kì í ṣọmọ.
Àwọn ènìyàn yòókù tí wọ́n sùn kalẹ̀bí igi ni ìparun dé bá! Èyí túmọ̀ sí pé ẹnu ibodè Jáà-nọ́n-mọ̀ ni èrò á ti kún fọ́fọ́ títí wọ inú lọ́hùn-ún, lọ́jọ́ ìdájọ́!
Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ní Nàìjíríà bẹ̀rẹ̀ ní ọdún-un 1933 pẹ̀lú Ìtàn káàkiri Rédíò Ìjọba Amúnisìn (RDS), tí ó jẹ́ wípé gbé àwọn ẹ̀rọ-gbohùngbohùn sí ìta gbangba níbi tí àwọn ènìyàn yóò ti tẹ́tí sí ìròyìn òkèèrè ti Iléeṣẹ́ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Ìjọba Gẹ̀ẹ́sì.
Orúkọ mi ni Siyanda Mohutsiwa, mo jẹ́ ọmọdún méjì-lé-lógún mo sì jẹ́ olólùfẹ́ ìṣọ̀kan ilẹ̀ Adúláwọ̀ pẹ̀lú ìbí.
Nísinsìnyí, ọ̀rọ̀ Àlàmú ti di igbó igbó fí fààti ọtí mímu………ọtí mímu àti igbó fífà.
Ṣùgbọ́n bí ó ṣe yẹ kí ó rí nìyẹn, ó yẹ kí ó yée.
Ẹ rí ibi tí èyí ń lọ.
“Lọ́rọ̀ kan”, Àdìó dáhùn, “ọ̀rẹ́ mi ò mọ nǹkankan nípa ìhùwàsí màmá?”
Ọ̀rọ̀ aṣínà rẹ ti yí padà.
Ìṣẹ̀lè yìí mú Làbákẹ́ lọ́kàn. Kò rí irú ìṣẹ̀lẹ̀ bẹ́ẹ̀ rí. Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ó ti máa ń rí àwọn wèrè ni àwọn ibi tó lórúkọ ní ìlú, ọ̀gángán Mọ́kọ́lá, ìyànà títì Gẹ́gẹ́, ọjà Dùgbẹ̀, ibùdókọ̀ Ògùnpa àti níwájú sinimá Síkálà.
Pípilẹ̀ṣẹ̀ àkápọ̀-iṣẹ́ àkọsílẹ̀...
Nítorí, ẹ jẹ́ ká dojú kọ ọ́, àwọn hóró ààrun jẹjẹrẹ nínú ara wa kìí dúró lórí àwọn abọ́ oníke.
Mi ò mọ̀ màdáámú, àwọn ènìyàn kàn ń sọ ọ́ káàkiri ni. Ẹyin obìnrin, mo bẹ̀rù yín. Àwọn obìnrin ni wọ́n máa ń fa wàhálà fún gbogbo ọkùnrin.
– Kò sí nílé
Fún ìdí èyí, bí Ọbásanjọ́ ṣe tàbùkù Buhari ní gbangba tó, ó níí ṣe pẹ̀lú agbára àti ipò ẹgbẹ́ tí àwọn méjèèjì wà gẹ́gẹ́ bí ọ̀gágun tí ó ti jagun fẹ̀yìntì.
Èṣùníyì ti sọ ọ́, màmá sì mọ́ pé bí ó ṣe máa sẹlẹ̀ gan-an nìyẹn.
Èrò àwọn aṣàmúlò ìkànni Twitter kò ṣọ̀kan pẹ̀lú bí àwọn mìíràn ṣe ń tọ́ka sí àwọn àṣeyọrí Mabel Matiz àti bí ó ṣe lókìkí sí:
Tàbí kání pé wọ́n sọ fún ọmọ náà pé Màmá náà ya wèrè, ìbá tún dáa.
Àkọsílẹ̀ yìí tún fi hàn pé ó tó ìdá àádọ́rin nínú ọgọ́rùn-ún àwọn òṣìṣẹ́ elétò ìlera ilẹ̀ náà tí wọ́n ti kúrò láti di àtìpó àti ogúnléndé sí ilẹ̀ ibòmìíràn.
Nínú oṣù Èrèlé ọdún 2020, gẹ́gẹ́ bí WebTech3 ti ṣe fi hàn, ìdajì ibùdó ìtakùn àgbáyé tó wà lórí ayélujára ni a kọ ní èdè Gẹ̀ẹ́sì.
Àwòrán orílẹ̀-èdè yìí fi ìpín kòkòro apa sójà ara ní ilẹ̀ àgbáyé hàn.
Tí o bá ní èèyàn ńláńlá mẹ́fà ní ọwọ́ kan, tí ọwọ́ kejì sì ní àìmọye àwọn èèyàn tí wọn ò jámọ́ nǹkan tí wọ́n ń rí mi gẹ́gẹ́ bí aṣojú wọn níbẹ̀.
Aṣojú àwọn ọ̀tá.
Ó sì ń tẹ́tí, pẹ̀lú ìnira bí, Àlàmú ṣe ń sọ àwọn àlàyé tí akọ̀wé náà ń kọ sílẹ̀ ní kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ tí akọ̀wé náà ń kanrí mọ́lẹ̀, tí ó sì ń rẹ́rìn-ín músẹ́.
Làbákẹ́ wo ọ̀rẹ́ rẹ̀ ní ìwò tó ṣàjèjì, “Irú àwọn tí ẹ sì ń bá gbé rè é Rẹ̀mí?”
Nígbà ìkọ́ṣẹ́, bí ọmọ Mauritania aláwọ̀ funfun kan kò bá ṣe dáadáa, wọn á ṣì borí aláwọ̀ dúdú mìíràn. A ò sì gbọdọ̀ fi ẹhónú hàn…
Ṣí ìwé afurasí nínú Google Drive
Ibo lò ń lọ Sènábù? Mò ń lọ ilé mà.
Lẹ́yìn àjálù ìdídò ní Brumadinho, tí ó pa àwọn èèyàn tí ó lé ní 160, tí ó sì mú ìbàjẹ́ bá gbogbo ayé tí ó wà ní odò Paraopeba, Joenia ṣe àgbékalẹ̀ àkọsílẹ̀ àbá òfin rẹ̀ àkọ́kọ́, tí ó ń ka àwọn ọ̀ràn tí ó ń ṣe ìpalára fún agbègbè àti ìlera pẹ̀lú ẹ̀mí àwọn èèyàn gẹ́gẹ́ bí "ọ̀ràn ńlá" tí ó ní ìjìyà tí ó pọ̀ nínú.
Èyí ni a pè ní "Fíṣíìnì ọkọ̀." Rò ó wípé o gba ímeèlì kan láti ọ̀dọ ẹ̀gbọ́n Boris tí ó ní àwòrán ọmọọ̀ rẹ̀ nínú.
Lẹ́yìn ìwádìí, àwọn ọlọ́pàá ṣe àrídájú wípé ọmọ-ọ̀dọ̀ kan láti ilẹ̀ òkèèrè tí ó ń bẹ̀rù wípé ọ̀gá òun yóò lé òun ni ẹnu iṣẹ́ bí ó bá mọ̀ wípé òun ní oyún ni ìyáa rẹ̀. Obìrin náà jẹ èrè iṣẹ́ ọwọ́ọ rẹ̀ ní ẹ̀wọ̀n.
Kò sì ní gbé ìbànújẹ́ tàbí  àṣàrò rẹ̀ sójú. Nísinsìnyí, Àlàmú gún èjìká rẹ̀, ó ya ẹnu rẹ̀ gbàgà………lẹ́yìn náà -
Orin calypso jẹ́ ìlúmọ̀nánká tí ó máa ń sọ nípa àwùjọ àti ìṣèlú, ní ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀ orin náà ni ìsọ̀rọ̀ síra ẹni méjì tí ó fi ara pẹ́ ogun ọ̀rọ̀ tí ó ń lọ ní àárín-in George àti Montano.
Wò ó ìyá! Àtẹ́lẹwọ́ ń yún mi, ó ń ṣe mí bí kí n gbá ojú àjẹ́ àgbà kan!
Wà á gbọ́ gbólóhùn bí i, Bá o̩mo̩ ye̩n mú bó̩ò̩lu è̩ tàbí "Help the child take the ball" lédè Gẹ̀ẹ́sì.
Ní òpin àsìko ọdún 1990s, àwọn ènìyàn tó dín ní ìdá márùn-ún ní ìwọ̀-oòrun ilẹ̀ Adúláwọ̀ tí wọ́n ní ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀.
Bí a bá ń bá ọmọdé jẹun lóko, gànmùganmu imú ẹni ní ń wò.
Ọjọ́ mánigbàgbé ni ọjọ́ yìí jẹ́fún Àlàmú…
Lẹ́yìn náà, ó gbin, omijé tuntun tún ṣarajọ, àwọn ohunèèlò tí o kó kúrò nílé Àlàmú... Kí ló ṣẹlẹ̀ ?”
Ní nǹkan bíi ọdún-un 1870 ni a kọ́ ilé náà tí ó fẹ́ẹ́ dà bíi ọkọ̀ ojú-omi, tí àwọn ọmọ ìbílẹ̀ ń pè ní "Jahaj Bari", òun sì ni ilé àyágbé àkọ́kọ́ ni olú-ìlúu Bangladesh.
Sènábù... Sènábù... sọ fún mi, ṣé wọ́n sọ fún ọ pé Àlàmú ya wèrè?
Ohun tí ó ń fa ikú ni ìbàjẹ́ ọkàn tí a ò wò sàn.
Ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá tí ó burú jáì yìí ti gbin èso àìfọkàn tán nínú àwọn egbògi àjẹsára, ìṣàyẹ̀wò àti ìdán oògùn wò ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀, tí ó sì ń farahàn nínú iṣẹ́ àwọn aṣojú ètò ìlera tí ó ń ṣiṣẹ́ papọ̀ pẹ̀lú ìjọba àti àwọn iléeṣẹ́ alooògùntà ní àgbáyé.
Kíyèsára fún "ìbéèrè ààbò" tí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé ń lò fi ṣe ìfẹsẹ̀múlẹ̀ ìdánimọ̀ọ rẹ.
Kà síwájú sí i: Mozambique, Cote d'Ivoire gbé ìgbésẹ̀ akọni fún ẹ̀tọ́ àwọn obìnrin àti ọmọdé
Fún ìdí èyí, mo……..mo……tà áláti ra…..ra eléyìí.”
Bí ajá rójú ẹkùn, a pa rọ́rọ́.
Kò sí bí ó ṣe lè ṣẹlẹ̀ kí wọn ó máà mọ̀ wípé ẹni tí ó ń ṣiṣẹ́ fún wọn ní ojúmọ́ ní oyún ní inú.
Òkìtì owó tó wà níwájú rẹ̀ yìí lè tó ẹgbẹẹgbẹ̀rún náírà. Bóyá ogún ọ̀kẹ́ tàbí ogójì  ọ̀kẹ́.
Pẹ̀lú àwọn ọ̀rẹ́ ati àwọn alájọṣe, à ń kọ́ fásitì tó rẹwà ní ìgbèríko àríwá orílẹ̀-ède Rwanda.
Nínú ẹ̀kọ́ ìmọ̀ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ àti ètò ìpolówó ọjà lédè Yorùbá, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ti kọ́ wí pé ẹ̀rọ-amóhùnmáwòrán ni oọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn ń pe TV.
Spiny Babbler, ẹyẹ tí a kò le è rí níbòmìrán àyàfi ní Nepal. Àwòrán láti ọwọ́ọ Sagar Giri. A lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Báwo ni mo ṣe lè f'ààyègba 2FA?
Àwòrán tí wọ́n gbé sí ojú magasíìnì “Man”s world”.
Akẹ́kọ̀ọ́ Ifásitì Haromaya ní Ethiopia ń fi àmì ìtako ìjọba hàn.
Ayàwòrán-ẹ̀fẹ̀ ọmọ bíbíi Tanzania, Samuel Mwamkinga (Joune), lẹ́yìn wá, ya àpẹẹrẹ àwòrán ìṣẹ̀lẹ̀ náà pẹ̀lú ìtọ́ka sí ìsọlọ́rúkọ ní èdè Gẹ̀ẹ́sì "àkójọpọ̀ àwọn òwìwí" látàrí ìmọ̀ àwọn Gíríìkì tí ó ní wípé ọlọ́gbọ́n ni ẹyẹ òwìwí (pẹ̀lú àṣẹ ni a fi lo àwòrán àpẹẹrẹ).
Mo ní ọmọ onílàákáàyè lọ́mọbìnrin. Mo ní ọmọ tó gbọ́n lọ́mọbìnrin.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Kà sí i: Sísọnù sínú ògbufọ̀: Ìdí tí Atúmọ̀ Google ṣe ń kùnà — nínú títúmọ̀ èdè Yorùbá — àti àwọn èdè mìíràn
Ṣùgbọ́n ní orílẹ̀-ède Rwanda, ní orílẹ̀-èdè kan, wọ́n ti ní òfin pé obìnrin ò lè wá fún ìtọ́jú àyàfi tí ó bá mú bàba ọmọ wá pẹ̀lu rẹ̀ -- òfin yẹn nìyẹn.
Oníbàtá kì í wọ mọ́ṣáláṣí kó ní “Lèmámù ńkọ́?”
Gba àṣẹ lọ́wọ́ aṣèdá OpenID
Tí fọ́rán ayédèrú kan wá ń ṣàfihàn ìkan nínú àwọn adíje-dupò lábẹ́ ẹgbẹ́ òṣèlú ńlá kan tí ara rẹ̀ ò yá gidi gan.
Nígbàkúgbà tí Màdáámù bá farahàn ní yàrá ìgbafẹ́, kíá ni Sènábù máa ń wábi gbà wọ ilé ìgbọ̀nsẹ̀ láti lọ sẹ̀yọ́!
Bí a kò bá dáṣọ lé aṣọ, a kì í pe ọ̀kan lákìísà.
Kíni ìdí? Kíni ìdífún gbogbo èyí? Ó tún ara rẹ̀ bi. Kí ló ń sẹlẹ̀? Se orí tirẹ̀ náà o ti máa yí báyìí?
Ohun tí eèrá bá lè gbé ní ń pè ní ìgànnìkó.
Irú ìpalẹ́numọ́ onísànánjúpa Beijing báwọ̀nyí ti ń kárí ayé, títí kan Hong Kong.
Ká wá ṣe àtúnṣe ìpele ètò ìlera, ìṣẹ̀dá ètò ìlera tó lágbára.
Làbákẹ́ rìn koja ibùdókọ̀ náà, ó ń nu ojú rẹ̀, ó ń wo ọwọ́ iwájú rẹ̀ tààrà, ó kọ̀ láti jẹ́ kí ìpolówó àti ìpè àwọn ọlọ́jà dà á láàmú lọ́tùn-ún lósì, pé kí ó wá wo ọjà gbàǹjo tí wọ́n ń tà.
“Ẹ ní aago ọrùn-ọwọ́ tó rẹwà”, Làbákẹ́ sọ èyí, ó ń bá olùgbàlejò náàwí, “Tuntun ni, àbí?”
Ìwà àkóso ìjọba fàmílétèntutọ́, tí ìwé òfin lè di ìfọwọ́rọ́tìsẹ́gbẹ̀ẹ́...
"Bi mí ní kí ni, ìyá àgbà?"
Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alágbára, aláràọ̀tọ̀ kì í mú u rọrùn fún òṣèré ibi láti r'áàyè wọ ìṣàmúlò rẹ fún ìfẹ̀rílàdí ọlọ́nà méjì.
Ipa ọgbẹ́ ní ń sàn; ipa ohùn kì í sàn.
China fi ọwọ́ọ ṣìnkún òfin mú ayàwòrán eré orí ìtàgé nítorí pé ó tún àwòrán ìgò ọtí-líle kan tí ó ń tọ́ka sí Ìpanìyànnípakúpa Tiananmen pín
Tí mó bá ń rí àwọn ilé-iṣẹ́ tí wọ́ ń dókówò nínu ìṣẹ̀dá tó ń pèse iṣẹ́ fún àwọn ènìyàn tí wọ́n sì ń jẹ́ kí àwọn ǹkan ó rọjú -- mò ń sọ nípa àwọn ilé-iṣẹ́ bíi ilé-ìtajà òògùn Lifestores, tó ń jẹ́ kí àwọn òògùn àti àwọn ohun èlò ìtọ́jú túbọ̀ rojú fún àwọn ènìyàn; tàbí Metro Africa Xpress, tó ń gbógun ti ọ̀wọ́n ìgbéká àti àwọn ohun-èlò fún àwọn òwò kékèké; tàbí Andela, tó ń pèsè ànfàni ọrọ̀-ajé fún àwọn tó ń pèse ohun-èlo kọ̀mpútà tí ò ṣe é fọwọ́ kàn -- Mo ní ìrètí nípa ọjọ́-iwájú.
Kó fáìlì CSV kan wọlé láti ṣẹ̀dá àti ṣàfikún àwọn olùṣàmúlò
Ẹgbẹ́ ẹni là ń gúnyán ewùrà dè.
A ti bẹ̀rẹ̀ sí gba àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ gbọ́ tó bá kan kí á ṣe àkọsílẹ̀ nípa àwọn ọmọ ènìyàn.
Bí àkànlù àtakò àti ìjàbọ̀ ṣe ń lọ lọ́wọ́ lórí ayélujára, àpapọ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ kan tí gbógun lọ sí ọ́fíìsì ìgbìmọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ láti lọ pè fún gbígbé èsì ìdìbò ọ̀hún yẹ̀wò.
Síbẹ̀, ọ̀pọ̀ ọmọ Nàìjíríà ló fẹ́ràn-an Trump.
Ohùn Àgbáyé ń lo orúkọkórúkọ láti dààbò bó.
Ó máa ń ní ìbẹ̀rù lemọ́lemọ́, pàápàá jùlọ tí ẹnìkan tí kò mọ̀ rí bá gbìyànjú láti ya àwòran rẹ̀.
Ọdún mẹ́tà-lé-lógún sẹ́yìn, mo padà lọ sí orílẹ̀-ède Rwanda, sí orílẹ̀-ède Rwanda tó ti túká, tó ṣì jẹ́ orílẹ̀-èdè tó kúṣẹ̀ẹ́ ṣùgbọ́n tó ń tàn pẹ̀lú ọjọ́-iwájú rere.
“Ẹ sọ fún mi! ó dáa.
Ìmọ̀ àtọwọ́dá àti ìyànàná àsọtẹ́lẹ̀ ti wọ́n ń lò láti kó dátà tó pọ̀ jọ nípa ìgbésíayé ènìyàn láti oríṣiríṣi orísun: ìtan ẹbí, bárakú ọjà rírà, àríwísí lórí ìkàni ayélukára.
Làbákẹ́ kò ní ọkàn. Ó máa bú sẹ́kún ni bí ó bá rí bí ìṣòro tó bá wọn ṣe pọ̀ tó. Èyí kò sì ní daa.
Fún irú wọn, ìwádìí òtítọ́ ní láti wáyé pẹ̀lú ọgbọ́n ẹ̀wẹ́.
Ẹ jẹ́ kí a fẹ́ àlàáfíà.
Ṣùgbọ́n kàkà kí óṣéèyí, Làbákẹ́ lẹ̀dí mọ́ àga tí ó jókòó lé.
Aago mẹ́ta ló lù báyìí lọ́sàn-án, gbogbo nǹkan ló dákẹ́ rọ́rọ́ ní ilé Àlàmú.
Láìfa ọ̀rọ̀ gùn, Màmá lajú, ó sì mí àmíkàn. Ní ìṣẹ́jú mìíràn, ó tún pa ojú dé àwọn àwòrán mìíràn tún wá sí orí rẹ̀…….
Owó ìtanràn fún ẹni tí ilé ẹjọ́ bá dá lẹ́bi tó láàárín ẹgbẹ̀rún 200 àti ẹgbẹẹgbẹ̀rún 10 owó naira [tí ó tó $556 sí $28,000 owó orílẹ̀ èdèe United States], ìtìmọ́lé fún ọdún mẹ́ta tàbí méjèèjì.
Nílé ìgbọ̀nsẹ̀, bí ó ṣe ń ṣe? Kí ni ó ń bá olòṣì kékeré yìí jà ná?
Ìmàle àti Ìgbàgbọ́ kó ìdá 50 àti ìdá 48 iye gbogbo ènìyàn t'ó ń gbé Nàìjíríà.
Bí ènìyàn bá sì ṣàgbéyẹ̀wò nǹkan tí wọn bá sọ nígbà ogún, nǹkan kan  náà ni ẹni  náà á gbọ́ lẹ́nu wọn pẹ̀lú ìyàtọ̀ bín-ín-tín  tàbí  kí ó má sì ìyàtọ̀ kankan rárá.
Sùgbọ́n ní ìrólẹ́ ọjọ́ 13 oṣù Èrèlé, Ballard Partners ní àbájáde ìwádìí náà kò rí bẹ́ẹ̀ (Atọ́ka 7) tí wọ́n ṣe àpèjúwe rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí i "jìbìtì", wọ́n sì fi ìdíi rẹ̀ múlẹ̀ pé àwọn kò "ṣe ìwádìí kankan fún ẹgbẹ́ òṣèlú PDP".
Àwọn ọmọ ìbílẹ̀ sọ wípé iṣẹ́ tuntun fífẹ reluwé ń kóbá àwọn ẹranko agbègbè náà àti ààbòo wọn.
Ilé ẹkún àti ìbànújẹ́ ayérayé”.
‪Ta ni yóò jáwé olúborí nínú Ayẹyẹ ijó ìta-gbangba orílẹ̀-èdè Trinidad àti Tobago ọdún-un 2019?‬
Aláìnítìjú lọ kú sílé ànaa rẹ̀.
Ṣùgbọ́n Mo Ibrahim kò jákàn.
Ó tó gẹ́! Báwo ni n ó ṣe kó èyí já láìsí ìrànlọ́wọ́ agbára àìrí láti òkè wá? Níbo ni n ó ti rí adúrú owónáà? Kòṣeéṣe!
Ẹ̀ẹ̀ẹ̀ẹ́n! Làbákẹ́ wo nọ́ḿbà náà pẹ̀lú ìgbọ̀nrìrì ojú kan.
Òpin nì yẹn! Ó kù gìrì jáde kúrò ní ilé náà wọ òpópónà.
Èyí lè máà jẹ́ ìṣòro fún ọ, ìyẹn bí o bá lo orúkọ àbísọọ̀ rẹ lórí iṣẹ́kíṣẹ́, àmọ́ bí pípa ìdánimọ̀ọ rẹ mọ́ bá pọn dandan, ṣe àtúnrò nípa lílo 2FA SMS.
Àwọn ìgbàmìíràn sì wà tí Làbákẹ́ á máa kìlọ̀ fún Àlàmú láti já ara rẹ̀ gbà kúrò ní ọmọọmú.
Kí ni orúkọ ẹranko ilé tí o fẹ́ràn àkọ́kọ́ọ̀ rẹ?
Ṣètò àkórí ètò funfun
Kà sí i: Ọ̀rọ̀ àyálò nínú èdè Yorùbá: Bí èdè ṣe yí padà
Ìgbóhùnàtàwòránjáde náà wà ní ipò tí kò lè mú wa lo ohun tí ó wà nínú rẹ̀ a kò sì ní àwọn kòkòrò láti yí i padà-sí-ààbò
“Ṣé o ò gbọ́ àṣẹ mi ni?”
Mi ò sì lè gbàgbé.
Níbí, ní orílẹ̀-ède Australia, a ti ní mílíọ́nù mẹ́wà lé àwọn apò ifówópamọ́ owó-ìfẹ̀yìntì tí kò ní kùkúyè.
Àwọn tí ó f’ara kááṣá wọ̀nyí ni àwọn Adivasis, Harijans àti Dalits.
Bẹ́ẹ̀-ha ha ha ha- hun hun – ha ha ha ha!' - Ìwò tí ó dí, tí ó sì jìnnà hàn lójú rẹ̀!
Ó ní "wọ́n ń sọ̀rọ̀ bà wá lórúkọ jẹ́, bẹ́ẹ̀ ni wọ́n ń ṣe ìyàtọ̀ọ̀tọ̀ ẹ̀yà pẹ̀lúu wa ní ilẹ̀ẹ wa".
Mo nígbàgbọ́ pé pẹ̀lú ìrònú nípa ìṣọ̀kan àwùjọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ àti ìkàni ayélukára gẹ́gẹ́ bi irinṣẹ́, a lè bẹ̀rẹ̀ síní gba ara wa sílẹ̀, nígbẹ́yìn, láti gbarawa sílẹ̀.
Ní gbogbo ìgbàláàyè ó sì lè ṣe àbójútó àwọn ìgbàláàyè ẹ̀rọ àwọn òǹṣàmúlò mìíràn
Àhesọ nípa egbògi àjẹsára agbógunti àrùn rọmọlápárọmọlẹ́sẹ̀ fọ́n ká sí ìgboro. Àwọn àhesọ ọ̀rọ̀ náà di pínpín ká bí ìròyìn tí ó ṣe atọ́nà ètò ìmúlò ìjọba agbègbè tí ó f'òfin de ìlòo egbògi àrùn rọmọlápárọmọlẹ́sẹ̀ ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ní ọdún-un 2003.
Bí a ṣe lè: f'ààyègba ìfẹ̀rílàdí Ọlọ́nà-méjì
Bí ọ̀lẹ́ ò lè jà, a lè kú tùẹ̀.
Ní ìgbà kan, ológun kan wọ inú igbó iwin kan.
Síbẹ̀, ohun tí ó ń fa àdánù ní agbègbè kan náà lè mú wọn pọ̀ ní agbègbè mìíràn.
Ìròyìn nípa àwọn olóṣèlú tí wọ́n kó mílíọ́nu dọ́là jẹ wọ́pọ̀.
Ojú rẹ̀ lọ sí ọ̀dọ̀ olùtọ́jú owó kìíní, tí ó ní òkìtì owótúntún ńlá níwájú rẹ̀.
A ò fẹ́ owó.
FRCN — tí a tún ń pè ní Radio Nigeria — ni ó léwájú nínúu iṣẹ́ẹ ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, pẹ̀lú ẹgbẹlẹmùkù àwọn olólùfẹ́ tí ó ń gbọ́ ọ jákèjádò Ìpínlẹ̀ Èkó th oríi ìkànnì mẹ́ta ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀, tí orúkọ wọ́n jẹ́: Radio One 103.5 FM, Metro 97.7 FM àti aláràa gbàyídá inúu wọn Bond 92.9 FM.
Wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ gba ẹ̀ṣọ́ yìí siṣẹ́ ní ilé ìfowópamọ́ sí yìí ni, kò sì tí ì bá Àlàmú pàdé rí.
Olùdánilẹ́kọ̀ wa ni òfin jẹ́.
Zeid Ra'ad Al Hussein, tí ó jẹ́ aṣàkóso fún ẹ̀ka ìjàfẹ́tọ̀ọ́ ènìyàn lábẹ́ United Nations gbé àkọsílẹ̀ kan jáde ní 29, oṣù Òkúdù 2016:
"Ó ti ya wèrè Àlàmú! Ìṣọwọ́sọ̀rọ̀ rẹ̀ gan-an fi hàn pé o ya wèrè.
Iṣẹ́-àìrídìmú àìdára yẹn sì lè jí ẹnimímọ̀ àti ká àwòrán tí ayàwòrán àti  gbohùngbohùn rẹ̀ gbọ́ sílẹ̀.
Ilẹ̀ Jamaica kò tètè lajú sí òwò aṣọ ṣíṣe tí ó ní ààmì pàtàkì erékùṣù tí yóò mú àwọn ènìyàn rà á wìtìwìtì.
Shuvra Kar kọ sí oríi Facebook:
Sowore ni olùdásílẹ̀ àti atẹ̀wéjáde SaharaReporters (SR), ilé-iṣẹ́ oníròyìn aṣèwádìí orí-ayélujára.
“Rí kíni?”
Ayálégbé lásán ni nílé Àlàmú báyìí.
Èyí kò yàtọ̀ sí àwọn ìwà ìfagbáraṣèjọba àti ìtàpá sí ìjọba àwa-arawa tí a ti mọ ìṣàkóso ìjọba náà mọ́n, kódà bí a bá kà á sí ìwàa kò kàn mí, tí ó nípa tí ó pọ̀ àti tí a kò lérò.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Èyí sì ń jẹ́ kí n kún fáyọ̀.
Ó gbóṣùbàa sàńdákátà fún orílẹ̀-èdèe Egypt ní ti “ìdàgbàsókèe ìtàsókè òkun ọgbọ́n àtinudá láàárín ọdún mẹ́wàá tí ó ré kọjá".
Àwọn tó bá ara wọn ní ìsàlẹ̀ ní ìṣòro láti bá àwọn tí ó wà ní òkè ṣe.
Ní àsìkò tí à ń sọ̀rọ̀ọ rẹ̀ yìí, àwọn ẹgbẹ́ òṣèlú márùn-ún ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ni ó fọwọ́ síi wípé kí Abacha ó jẹ́ olùdíje fún ipò Ààrẹ nínú ẹgbẹ́ òṣèlúu wọn.
Ó ní bí iye àwọn aláàrẹ́ bá ti ju iye yìí lọ, ipá orílè-èdè náà ti pin nìyẹn, omi sì le tẹ̀yìn wọ̀gbín lẹ́nu.
Ní báyìí, ó tí wá ń sẹlẹ̀, nǹkan tí ó ju èyí á tó máa sẹlẹ̀.
A máa ń jírórò nípa lítiréṣọ̀ ilè Adúláwọ̀, òṣèlú, ìpinnu ọrọ̀-ajé
Lọ́wọ́ lọ́wọ́ báyìí, Myanmar yóò fẹ́rẹ̀ẹ́ ní tó erin ẹgàn 1,500.
Bóyá kí ìwọ Sergey ó ṣe ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ náà?
Àjọ Ìsọkan Àgbáyé ṣe ìkìlọ̀ ní ọjọ́ kẹrìndínlọ́gbọ̀n osù Okudù pé Syria ń fojú winá ebi àpafẹ́ẹ̀ẹ́kú, ìgbẹ́sẹ̀ níkíá sì nílò láti dèènà ìtànkálẹ̀ COVID-19
Àtẹ̀jáde yìí ṣe ìbéèrè ipa ìdánimọ̀ ọ̀rọ̀ ìkórìíra tẹ̀gbintẹ̀gbin tàbí ìyàsọ́tọ̀ọ̀tọ̀ tí ó dá fìrìgbagbòó lórí èdè tàbí agbègbè ilẹ̀ ayé, àṣìwífún àti ìyọlẹ́nu (pàápàá jù lọ ìyọlẹ́nu àwọn ajàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyàn àti akọ̀ròyìn l'óbìnrin) lórí ẹ̀rọ ayélujára bí ajere tí ó wọ́pọ̀ ní orílẹ̀ èdè Ilẹ̀ Adúláwọ̀ méje: Algeria, Cameroon, Ethiopia, Nigeria, Sudan, Tunisia àti Uganda.
A kò ní alẹ́ àìláriwo.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Amanda Leigh Lichtenstein.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ìgbìmọ̀ Àgbà Sórílẹ̀-èdè Britain ní Nàìjíríà sọ wípé àwọn kò “sí àrídájú” tí ó tẹ̀ àwọn lọ́rùn wípé Ọlọ́finlúà yóò fi UK sílẹ̀ lẹ́yìn tí ètó bá parí.
Bí-ó-ti-lẹ-jẹ́-pé ẹ̀yà ẹyẹ orílẹ̀ èdè Nepal ju 800 lọ, ẹyẹ Spiny Babbler (Turdoides nipalensis) jẹ́ ẹ̀dá tí kò sí ní ibòmíràn àyàfi orílẹ̀ èdè náà.
Ẹni tí a gbé gun ẹlẹ́dẹ̀, ìwọ̀n ni kó yọ̀ mọ; ẹni tó gẹṣin, ilẹ̀ ló ń bọ̀.
Ẹyẹ aláwọ̀ eérú-àti-pupa-rẹ́súrẹ́sú náà, tí à ń pè ní Kaande Bhyakur ní èdè ìbílẹ̀ Nepali, ń fi igbó ṣe ìtẹ́ a sì lè fi ojú bà á bí ó bá ń fò lókè lálá láti ìwọ̀n mítà 500 sí mítà 2135.
Wọ́n ra kápéétì ara ọ̀tọ̀ fún yàrá ìgbafẹ́.
Kò sí ohun tí Làbákẹ́ lè ṣe láti jẹ́kí Àlàmú parí gbólóhùn rẹ̀. Bí ó bá ti fi gbogbo ara sọ̀rọ̀ bíi kíkan orí mọ́lẹ̀, kí ó nawọ́, kí ó kan tábìlì, ó ti parí gbólóhùn náà nìyẹn!
Yóò sì tẹ̀síwájú láti máa ṣe bí ọkùnrin.
Nígbà kan, wọ́n sọ fún un pé agbẹjọ́rò Mústàfá ti lọ fún ìrìnàjò òwò lókè-òkun.
Ọkọ̀ọ Radio Nigeria ṣe ìpolówó ara rẹ̀ gẹ́gẹ́ bíi "iléeṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ẹgbẹẹgbẹ̀rún ọdún," tí ó sì darapọ̀ mọ́ àwọn òṣìṣẹ́ rédíò kárí ayé fún ìsààmì ayẹyẹ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé ọdún-un 2020.
Ó ti jẹ́ kí ayé mi ní àṣeyọrí.
Àwọn afẹ̀hónúhàn ti rán ẹni mẹ́fà sí ọ̀run àjànto, ní èyí tí ó jẹ́ pé ọlọ́pàá kan wà nínúu àwọn tí ó jẹ́ Ògún nípè, ọ̀pọ̀ èèyàn ló sì fi ara pa.
Èyí wúlò ní àsìkò tí ìpínyà àti ìyapa ẹ̀yà, àìbalẹ̀-ọkàn látàrí ọ̀rọ̀ òṣèlú tó ń kojúu orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
Ní ọdún 2001, mo jẹ́ oníṣégùn-òyìnbó tuntun àyọ́rán, tó ń dán, tó ń gbérò láti gba ayé là.
Láti ayébáyé ni ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ ti jẹ́ ibi àpẹẹrẹ tí a kà sí gẹ́gẹ́ bí ibi ti ẹ̀mí.
Bàba Kérésìmesì, jọ̀wọ́ fún mi ní ìbọsẹ̀ nílá gbàǹgbà pẹ̀lú òmìnira nínúu rẹ̀.
Ti ṣẹ̀dá àwọn ìdánwò kékeré titun
Àwọn ọmọ onílù ló yẹ kí wọ́n léwájúu wíwá ìyanjú sí àwọn ìpèníjà tó ń kojú àwọn ẹranko igbó.
Aláìsàn náà wà ní ilé ìwòsàn tí wọ́n ti ń ṣètọ́jú Kòkòro àkóràn ní Yaba, ní Ìpínlẹ̀ Èkó.
Aládàá lo làṣẹ àro.
Àti  pé……..ẹ̀m………ẹ̀m……….ẹ̀……..hù”
Bí kò sí tọ̀bùn èèyàn, ta ni ìbá jí lówùúrọ̀ tí kò bọ́jú ṣáṣá?
Ó lẹ̀ mọ́ ògiri bí ajá gbígbó tó rẹ̀.
Bíbẹ aṣojú ìtàkùn tí a ti yí dátà rẹ̀ padà sí odù ààbò láti wọ ibùdó-ìtàkùn tí a ti dígàgáa rẹ̀.
Síbẹ̀, ohun gbogbo tí ó gbà ni wọ́n fi ṣe ìpolongo ìbò náà, láì yọ bíbẹ ẹ̀rọ alátagbà lọ́wẹ̀ sílẹ̀.
Láti ìsìnyí lọ, ọ̀rọ̀ wọn á di ti alárìnkiri tí ó kọjúmọ́ asínwín nílé wèrè, ní ìjàkadì gbangba! Agbára ipá méjì.
Àjátì àwọ̀n ní ń kọ́ òrofó lọ́gbọ́n.
Ní ibi ìfẹ̀hónúhàn ní Luanda, àmì náà sọ pé "30.500 Kwanzas kì í ṣe kékeré".
O lè ka apá kìíní níbí.
Wọ́n ń yírí wẹ̀yìn ní àìmọye ìgbà tí wọ́n ń wò ó tí wọ́n sì ń kùn - ó bẹ̀rẹ̀ si í wò pé kí ló fà á.
Báwo ni o ṣe mọ ìyẹn?”
Màmá rò ó wí pé òpin ìjìyà òun ti dé nígbà ti ọmọ rẹ̀ dé.
Níròpọ̀, lílo 2FA túmọ̀ sí wípé o lè máa gbé ìwífún tó pọ̀ ṣọwọ́ iṣẹ́ tí ò rọ̀ ọ́ lọ́rùn.
Àgbà tí kò mọ ìwọ̀n araa rẹ̀ lodò ń gbé lọ́.
Lọ́pọ̀ ìgbà àwọn ọkùnrin ti lọ.
Màmá rò ó bí òun ṣe fa Àlàmú lọ́wọ́, tí ó sì ń mú u lọ sí ọgbà ìtọ́jú Èṣùníyì pẹ̀lú omijé lójú. Àti bí Èṣúńiyì ṣe ń sáré bọ̀ níta láti pàdé e wọn pẹ̀lú pàsán lọ́wọ́.
Ó jẹ́ ohun ìbànújẹ́ wípé kò sí ẹni tí ó fura sí irú ìgbé ayé ìjìyà àwọn àgbàlagbà méjì.
"Ibà-ẹ̀fọn àti àmìi rẹ̀ ní ọdún yìí ti yàtọ̀ nítorí ìdí èyí ni o fi ní láti tọ oníṣègùn rẹ̀ lọ ní kété tí o bá ti ní ibà náà" – gẹ́gẹ́ bí ògbólògbó onímọ̀ ìlera ti Ilé-ìwòsàn Bangabandhu ti sọ.
Gbogbo ìdáhùn tí ó wá láti ẹnu Àlàmú la ọkàn Làbákẹ́ kọjá bí i idà.
Ń pèsè ìwífún-alálàyé ajẹmágbègbè láti firánṣẹ́
Àwọn ilé-ẹ̀kọ́ àti ohun tí ó jẹ mọ́ ìkẹ́kọ̀ọ́ mìíràn
Jọ̀wọ́ fi ojúlé IP, URL, tàbí orúkọibùdó tí ó tọ́ sílẹ̀
Méjèèjì ló ń ṣiṣẹ́ lóríi ẹ̀rọ-ayárabíàṣá àgbélétan àti àgbélétábìlì.
Ní báyìí, tí a bá fẹ́ ṣe ìdíwọ́ fún ǹkan tí àwọn oníṣégùn-òyìnbó pè ní "àjàkálẹ̀ ààrun kùkúyè lágbàyé," a nílò kí gbogbo ẹka láwùjọ dúró fẹ̀gbẹ́-kẹ́gbẹ̀ kí wọ́n wà lára ìyanjú náà.
Ṣùgbọ́n bẹ́ẹ̀ ni, ọrọ̀ yìí ò sí fún gbogbo ènìyàn.
Làbá…..Làbák……ẹm... Mo ní láti bẹ̀rẹ ẹ̀ lọ́jọ́ kan.. òní sì ni………òní tí…….tí ẹm….fún ìdí èyí?........mo ní fún ìdí èyi!”
Ó yẹ kí o mọ gbogbo èyí Làbákẹ́.
“Àwọn bàbá ńlá wa ń bínú sí ọ Làbákẹ́!
Níbo lo forúkọ sí tí ò ń jẹ́ Làm̀bòròkí?
Àwọn ògùn tí ó gbà láti dáábò bo ọmọ tó wà ní ilé-ọmọ àti lásíkò ìrọbí.
Àwọn ìtọ́sọ́nà tó ń gbà nípa ìfọ́mọlọ́mú àti ìbálópọ̀ aláìléwu.
Ó bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú ìbéérè kan: tí ilẹ̀ Adúláwọ̀ bá jẹ́ ilé ọtí, kíni orílẹ̀-èdè rẹ yóò maa mu tàbí kíni yóò maa ṣe?
Kà sí i: Nàìjíríà: Gbígbógun ti àpọ̀jù ìkórìíra ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin — lójúkorojú àti lórí ayélujára
Rowley sọ wípé ìwà-ipá tí í ṣe ti ènìyàn dúdú, ìrírí ọ̀dọ̀, ní láti máa ṣe ìwúrí fún àwọn ọmọìlú láti "fiyèsí, ṣe àfihàn àti ṣe ìtàkùrọ̀sọ pàtàkì nípa ibi tí a wà gẹ́gẹ́ bí orílẹ̀-èdè".
Ojúṣe oníkálukú ni láti dín èéfín inú àyíká kù, bẹ́ẹ̀ náà ni ọmọ aráyé ní ẹ̀tọ́ láti béèrè fún iṣẹ́ ìlọsíwájú láti ọ̀dọ̀ àwọn ìjọba kí wọn ó pèsè ohun tí yóò mú nǹkan sún pẹ́lí, ohun èlò àti ìdánilẹ́kọ̀ọ́ nípa ìpamọ́ àti ìfikọ́ra.
Ó yọ́ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ wolé, ó sì ti ìlẹ̀kùn mọ́ ara rẹ̀, tí ó sì bẹ̀rẹ̀ si í hanrun láìpẹ́.
Màmá rò ó fún ìsẹ́jú kan.
Ìpayà àti àìbalẹ̀ ọkàn tí ó gbá a mú nígbà àkọ́kọ́ tí ó máa dé ibẹ̀ ti pòórá pátápátá.
Akẹ́kọ̀ọ́ mọ́kànlá ni wọ́n fẹ̀sùn "ìtàbùkù bá adarí ìlú" àti "ìhàlẹ̀ mọ́ ààbò ìlú" kàn, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé wọ́n padà dá wọn sílẹ̀.
Lọ́kọ̀ọ̀kan ni àwọn ọ̀tá náà máa jìyà ẹ̀sẹ̀ wọn. Wà á rí wọn níbi tí wọn tí pa ara wọn bí i kí wọ́n lọ so ara wọn kọ́ sórí igi ìrókò tàbí kí wọ́n rì sómi tàbí kí wọ́n máa wọ́ pẹ̀lú orúnkún wọn tí wọ́n sì ń tọrọ ìdàríjì lọ́dọ̀ Èṣùníyì.
ọjọ́ mọ́kànlá lẹ́yìn tí àpérò ti di àfìsẹ́yìn ti eégún aláré ń fiṣọ, mo gba iṣẹ́-ìjẹ́ kí n wá gba ìwé-ẹ̀rí-ọmọìlú-fún-ìrìnnà mi ní VFS.
Àmọ́ àwọn òjíṣẹ́ ẹ̀sìn Ìmàle, Júù àti Onígbàgbọ́ gbogboó ti jẹ́rìí sí ìran láti ọ̀dọ̀ Ọlọ́run ent tí ó wá lójú àlá fún ẹgbẹẹgbẹ̀rún ọdún.
Fún ìdí èyí, ó gbọ̀nà abúlé lọ, pẹ̀lú ìtura lọ́kàn rẹ̀.
Wọ́n kó àwọn ọjà náà pọ̀, ẹ̀rọ amómitutù tí ìfà lọ́wọ́ wọn ti bàjẹ́, ẹ̀rọ amóhùn-máwòrán tí ara rẹ̀ kò pé; ẹ̀rọ ìgbohùn sí lẹ̀tí àwọn nǹkankan ti yọ nínú rẹ̀; ẹ̀rọ akọrin tí àwọn ẹ̀yà ara rẹ̀ kò pé mọ́; àti àwọn fáànù adá dúró tí àwọn nǹkankan ti kúrò lára rẹ̀. Gbogbo àwọn èyí ni àwọn ọlọ́jà náà wá ń pe àkíyèsí Làbákẹ́ sí, bí óṣé ń wá ọ̀nà àti jáde nínú rúkèrúdò ibùdókọ̀ náà.
Tinú fẹ̀rín dún, ó sì bẹ̀rẹ̀ si írá lọ.
Dídarapọ̀ mọ́n ìpolongo #FreeAlaa
"Rárá" ni ìdáhùn fún àwọn ilé-iṣẹ́ kùkúyè.
Ìlú Ìṣọ̀kan Amẹ́ríkà tàbí Canada tàbí ní China ni a ó ti ṣe egbògi àjẹsára náà.
“Bẹ́ẹ̀ ni, màdáámú. Ẹ túra ká... Nítorí pé?”
A wá pinnu wí pé a fẹ́ dí orípa ìsàmì ká wá wò ó bóyá a lè mú àdínkù bá ìfọ́nká ààrun jẹjẹrẹ.
Ó tú gbogbo ilé kí ó tó wá rí i ní kọ̀rọ̀ ilé.
Pẹ̀lú ìdùnú, nkan tí a rí ni wí pé òògun aládálù yìí kò fi bẹ́ẹ̀ nípa lára ìdàgbàsókè kókó, ṣùgbọ́n ó dojúkọ ìtànká tààrà.
Láìsí àmójútó, ilé yìí ṣì dúró.
Ẹ̀n ẹ́n? Mo dẹ̀ ń padà lọ sí ilé.
A fẹ́ mọ orúko rẹ̀, kí a sì pariwo rẹ̀ fáráyé gbọ́.
Dúró, ṣe àgbárí kọ́ ni ó yẹ kí a há ọ̀rọ̀-ìfiwọlé sí àti kí a máa kọ ọ́ sílẹ̀ rárá?
Ṣùgbọ́n mi ò ní jáwọ́ ìgbìyànjú mi láti mú àwọn ènìyàn àwùjọ wọlé láti ja ìjà yìí fún ìmóríbọ́ àgbáyé wa.
Àwọn òpó ní àwòṣe ọnà ilée ionic àti Corinthian.
Ní inú ìwé tí a kọ sí àwọn àlejò tí ó wá sí RightsCon, àpérò tó dá lórí ẹ̀tọ́ irinṣẹ́ ẹ̀rọ-ayárabíaṣá tí ó wáyé ní Toronto nínú oṣù Èbìbì ọdún 2018, Alaa rọ àwọn alátìlẹ́yìn láti “ṣe àtúnṣe sí ìjọba àwa-arawa ti wọn”.
Nígbà mìíràn, O ní láti sọ Ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ
Creative Commons: ìgbòṣùbà, kò sí àwòṣe
Ìṣòro wáyé nígbà ìṣàfikún ẹ̀kọ́ yìí
Ṣàfihàn àtẹ̀ìpàṣẹ 'ìgbàwálẹ̀' pẹ̀lú ohun àmúlò
Ó súnmọ́, síbẹ̀ ó jìnà
Àwọn onígbàgbọ́ tíbẹ̀rùbojo àrùn apànìyàn náà ti sojo s'ọ́kan wọn yóò pa ìfènuko àwọn ère inú ilé ìjọsìn lára.
Títì tí àwọn ológun ti Abubacar mọ́lé jẹ́ ìpalára fún ẹ̀tọ́ rẹ pẹ̀lú mímú tí wọ́n mú un láìsí ìdí tí wọ́n fi ìdí ẹ múlẹ̀.
Ìran náà wá nípasẹ̀ àwòrán ìtọ́nà tí ó rí lójú àwọn àláa rẹ̀.
Nígbàkúùgbà tí wọ́n bá bí mí léèrè pé : "Ibo lo ti wá?"
Àwọn orílẹ̀-èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ máa ń kó ọjà ọgbọ́n àtinudá wọlé ju èyí tí wọ́n tà sókè òkun tàbí láàárin ara wọn.
Láìpẹ́, àwọn ènìyàn ti ń kópa.
Ilé ìwòsàn náà jọ àwọn ilé alákọ̀ọ́kànrun ìtòsí rẹ̀.
Àwọn èdè àyálò wọ̀nyí wáyé látàrí àbápàdé onírúurú ènìyàn kárí ayé, bí wọ́n ṣe ń ṣíkiri, ṣe ọrọ̀ Ajé, àti káràkátà.
Àìlèjà ni à ń sọ pé “Ojúde bàbáà mi ò dé ìhín.”
Ó f'akọyọ nínú ẹ̀kọ́ọ rẹ̀ àmọ́ ó bá ẹbíi rẹ̀ ní gbólóhùn asọ̀ nítorí olólùfẹ́ẹ rẹ̀.
Ata violin, Felician Mussa, ọmọ ogún ọdún, ti ń kọ́ ohun èlò ìkọrin olókùn tín-ín-rín náà fún ọdún mẹ́ta àtààbọ̀; TaraJazz jẹ́ ọ̀kan nínú àwọn ẹgbẹ́ akọrin tí ó àwọn ènìyàn máa ń pè sí òde jù lọ ní àwọn erékùṣù náà, ni ó wà nínú àwòrán tí ayàwòrán tí Aline Coquelle yà:
Ǹkan ọ̀hún rèé: nítorí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn ò nílò láti fún àwọn aṣojú ìjọba ní owó-ìbọ̀bẹ́ láti gba ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀, ìwà-ìbàjẹ́ =--@ ókéré tán láàrín ẹ̀ka náà -- ti dínkù.
Àwọn yìí ni wọ́n ńdúró tìí nígbàkugbà tí Àlàmú  bá ti yọ́ lọ gbádùn ayé níì gboro pẹ̀lú olólùfẹ́ ìkọ̀kọ̀ rẹ̀ – olólùfẹ́ rẹ̀ tí ó ń toléfún  lọ́wọ́.
Lílo àyálò ìlànà Látíìnì fún kíkọ èdè Yorùbá yóò di àfìsẹ́yìn tí eégún aláré ń fiṣọ láì pẹ́ ní èyí tí ọmọ Káàárọ̀-o-ò-jí-ire kan, Olóyè Tolúlàṣẹ Ògúntósìn, ẹni tí ó ń gbé ní Ilẹ̀ Olómìnira Bẹ̀nẹ̀, Ìwọ̀-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀, ti hu ìmọ̀ ìlànà tí a ó máa lò fún kíkọ èdè Yorùbá.
Lẹ́yìn náà ó fa sẹ́yìn, ó sì wo eku kékeré iwájú rẹ̀ ní ìwò ìrira. Ó jẹ́ ìwò ìbínú tó jinná, bí ìgbà tí ó sẹ̀sẹ̀ ń rí ọmọ tirẹ̀fún ìgbà àkọ́kọ́. Ó rín ẹ̀rín aláriwo. Tinú kékeré han. Pẹ̀lú igbe ó rá kúrò láídúró jísẹ́ kankan.
Ní ọjọ́ iwájú, bí Tinú bá bi í ní ìbèérè, òun náà á ní ìbèérè láti bi Tinú padà, á bèrè bí Tinú náà bá lè gba irú rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí obìnrin, kí ó máa bèèr̀e fún  ìkọ́sílẹ̀.
“Àwọn ọmọ náà ńkọ́?”
Àwọn ọ̀gágun tí ó ti fẹ̀yìntì tàbí àwọn tí wọn ṣe àtìlẹ́yìn fún láti dé orí ipò ni ó ti ń tukọ̀ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà láti ọdún 1999 tí ìjọba tiwantiwa ti padà.
N ò ṣe ojúṣàájú fún àwọn ará Tibet láti ní àwọn ẹ̀tọ́ wọn yìí nìkan, ó wù mí kí àwọn tí wọ́n wá láti Hong Kong àti Taiwan, ìwọ̀-oòrùn Turkey, àwọn ẹgbẹẹgbẹ̀rún lọ́nà ẹgbẹ̀rún ní ìlọ́po méjì 60 ẹni ogúnléndé tí ó wà ní kárí ayé àti fún gbogbo àwọn ènìyàn láti jàǹfààní ẹ̀tọ̀ wọ̀nyí.
Ihà rẹ̀ àti oríkèéríkèé ara ń ro ó bí i ti ajẹ̀ṣẹ́ tí óṣẹ̀ṣẹ̀ yege ìjà lọ́nà ogún nínú ìdíje ìjà sẹ́ńtúri! Ó tún bẹ́ wọlé.
Bí a ṣe lè ri lára ìtú ìmọ̀ ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ REAL TV l'órèfé, Aliyev sọ àsọdùn ọ̀rọ̀ nínú ìgbóríyìn fún arúgbó ọ̀hún, bí ò tí ṣe perí rẹ ní sísẹ̀ntẹ̀lé:
Lílo Ìṣàsopọ̀ Àìrí Ìkọ̀kọ̀ (VPN) láti wọ ibùdó-ìtàkùn tàbí iṣẹ́.
Ó bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀, ó wo ojú Àlàmú, ó sì bẹ̀rẹ̀ si í fẹ̀yìn rìn jáde nínú ilé, ó sì ń sọ̀rọ̀ wụ́yẹ́wụ́yẹ́.
Fálànà gbọ́ tìrẹ, tara ẹni là ń gbọ́.
Ìjà láàárín ìràwọ̀ akọrin soca Trinidad àti Tobago jẹ́ àmì tí ó dára fún orin àtijọ́
Lẹ́yìn ikú Cecil, mo bẹ̀rẹ̀ síní bi ara mi ní àwọn ìbéérè wọ̀nyí: ti ó bá jẹ wí pé àwùjọ tí wọ́n ń gbé lẹ́gbẹ kìnìhún náà lọ́wọ́ sí ààbo rẹ̀ ńkọ́?
Ọjọ́ ìtàn ni ọjọ́ yìí: ojú yìí ni ogunlọ́gọ̀ ọmọ-ìlú Mozambique fi wo ìṣẹ̀lẹ̀ ọjọ́ 14, oṣù Ọ̀pẹ ọdún 2018 nígbà tí, fún ìgbà àkókọ́ nínú ìtàn ìgbésí ayé ètò ọkọ̀ òfuurufú ìlú náà, tí obìnrin jẹ́ atukọ̀.
Ní báyìí, òfin ò kápá fọ́rán ayédèrú.
Ó sì fẹ́ jọ ọ́ pé òpin ti dé bá ìbáṣepò wọn. ṣùgbọ́n nígbà tó yá, àwọn ọ̀rẹ́ Àlàmú nílùú Lọ́ńdọ́ọ̀nù dá sí ọ̀rọ̀ wọn, gbogbo rẹ̀ sì níì yanjú.
Kíni nǹkan tí ó lè sọ ọ́ di ọ̀dájú báyìí? Dájú dájú nǹkankan ń kán. Ó sì gbọ́dọ̀ wádìí òtító...
Bẹ́ẹ̀ ni, Sènábù ni, ó fẹ́ máa lọ, ó sì ń tọrọ ààyè lọ́wọ́ rẹ̀.
Èmi ò ní owó kankan láti fún ọ... Mi ò ní owó ọkọ̀ láti fún ọ níwọ̀n ìgbà tó jẹ́ pé ò ń lọ ní tìẹ ni. Ti owó, wà á ní láti dúró kí ọ̀gá dé”.
Láìsí àní-àní, èyí ń bá àwọn tí wọ́n ní i lọ́kàn pé ìgbéyàwó yìí kò ní wáyé – láì yọ ìyá Àlàmú  sílẹ̀.
Ní ibi ètò Àyájọ́ Ọdún Òkúta iyùn ní Ifásitì West Indies ní ọdún-un 2018, Ọ̀jọ̀gbọ́n John Agard sọ wípé iṣẹ́ yìí yóò pọ̀ sí i bí ìjì ṣe ń pọ̀ sí i àti bí ọ̀sà ṣe ń kún sókè.
Fún àwa ènìyàn, agbára-àkàndá náà ti pèse àwọn àwárí aláìlẹ́gbẹ́ ní ẹ̀ka ìmọ̀-ìṣègùn àti ìmọ̀-ìjìnlẹ̀.
Ó ti sọfún un bí obìnrin ṣe lè léwu sí.
Ìdáhùn rẹ kù dẹ̀dẹ̀ kí ó tọ́, ṣùgbọ́n ó gbọ́dọ̀ rọrùn.
Àlàmú sì ti sọ fún Làbákẹ́ wí pé òun ń lọ fún ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ní kọ́lẹ́ẹ̀jì ní déédé ásìkò yẹn. Ásìkò náàsì ni Làbákẹ́ ká a ní kọ̀rọ̀ ẹjọ́-wẹ́wẹ́ tí ó jẹ́ ìlúmọ̀ọ́ká nílùú Lọ́ńdọ́ọ̀nù pẹlu Caroline. Ní ọjọ́ náà, gbegede gbiná!
Àtìpa àwọn Ilé-iṣẹ́ Akọ̀ròyìn, ìyọlẹ́nu àwọn alátakò, ìfòfinlílẹ̀ mú àwọn ìdásílẹ̀ tí kì í ṣe ti ìjọba (NGOs) àti ìdiwọ́ fún àwọn mìíràn láti sọ̀rọ̀ tàbí ṣe àfihàn ara wọn ní ààyè òṣèlú.
Patrick Malloy kọ sí inú àpilẹ̀kọ ajẹmákadá tí a pe àkọ́lée rẹ̀ ní, "Èròjà Iṣẹ́-ìwádìí àti Ìbókùúsọ̀rọ̀: Ìgbéyẹ̀wò ìrònú nípa ètò Ìṣèlú-tòun Ọrọ̀-ajé tí ó ní ṣe pẹ̀lú ìṣoògùn ìgbàlódé ní ayé ìfipámúnisìn ní Tanganyika" pé "Àti ìfipámúnisìn àti ìṣoògùn ìgbàlódé ní í jọ ń parapọ̀ ṣe, tí ìk-ín-ní ń kín ìlọsíwájú ìkejì lẹ́yìn."
Àmì ibà-ẹ̀fọn àti àtiṣe..
Kò pẹ ẹ́, lásìkò yìí, kí ó tó dé Òkè-Àdó.
Lóòótọ́,  Làbákẹ́ kò dijú rẹ̀ – títí mọ ìgbà tí ilẹ̀ ti ṣú dáadáa.
“Bẹ́ẹ̀ ni”, “Ẹ́ fẹ́ kọ ọkọ yín sílẹ̀?”
Ìdánwò YKS ọdún 2020 kẹ́sẹ járí kákàkiri àwọn ibùdó ìdánwò méjìdínnígbà (188) ní ìṣí ẹ̀ẹ̀mẹta, tí àwọn akópa nínú rẹ̀ sì ń lọ bíi mílíọ́nù méjì àbọ̀.
Oníròyìn aládàádúró mìíràn, Sevinc Osmangizi, fi ṣe àgbékalẹ̀ ìpè kan ní oríi YouTube tí ó ń pè fún ìda-ọ̀rọ̀-wo lórí ìfọ̀rọ̀wáni-lẹ́nuwo ọ̀hún lẹ́yìn tí Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ parí.
Mò ń sọ nípa, àwọn aṣojú ìjọba tí wọ́n ń ṣiṣẹ́ fún àwọn ilé-iṣẹ́ ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ ìjọba tí wọ́n ń bère owó-ìbọ̀bẹ́ lọ́wọ́ àwọn ènìyàn ti ́ wọ́n fẹ́ ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀.
Torí náà ó pọn dandan kí ẹ̀rọ ayárabíàṣáà rẹ àti ẹ̀rọọ̀ rẹ ó wà ní mímọ, kí o máà sí iṣẹ́-àìrídìmú àìdára bí o bá ń lo alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé.
Boniface Igbeneghu, tí í ṣe kòfẹ́sọ̀ ní ẹ̀ka iṣẹ́ ọnà ti UNILAG, tí ó sì tún jẹ́ àlùfáà Ìjọ Foursquare Gospel, ní Èkó, ń bẹ nínú àwọn olùkọ́ tí òkété bórù mọ́ lọ́wọ́.
Fún àpẹẹrẹ, ọ̀kan tí ó ràn ká bí ìgbà tí iná bá ń jó pápá inú ọyẹ́ sọ wípé:
Ìbẹ́sílẹ̀ Àjàkálẹ̀ Àrùn àti Ìtèsíwájú Ìsèjọba
Ohun àmúlò kò jẹ́ àwárí
Lẹ́yìn ìkọlù kọ̀ọ̀kan, a máa ń ní okun àti agbára láti tẹ̀síwájú nítorí ìtakò mú wa rí bí àṣà ìdákẹ́ rọrọ ti ṣe rinlẹ̀ tó ní àwùjọ àti pé bí a bá fi àyè gba ìpanumọ́, a jẹ́ wí pé oko ìparun ni à ń fi orí lé.
Ní ibi àpérò òṣìṣẹ́ ọkọ̀-òfuurufú agbègbè tí Àjọ Ìgbókègbódò Ọkọ̀-òfuurufú Àgbáyé (IATA) gbé kalẹ̀ tí ó wáyé ní Accra nínúu oṣù Òkúdù, Igbákejì Ààrẹ Orílẹ̀-èdèe Ghana, Oníṣègùn Mahamudu Bawumia pohùnréré-ẹkún látàríi wípé “ó yẹ oníṣòwò láti Freetown [Sierra Leone], fún àpẹẹrẹ, láti ṣe ìrìnàjò fún ọjọ́ méjì gbáko láti lọ sí Banjul (nípasẹ̀ẹ orílẹ̀-èdè kẹ́ta) fún ìrìnàjò tí kò ju wákàtí kan lọ.“
Ṣé wí pé ìwọ mọ pé ìsòro Àlàmú  wúwo?
Bí orílẹ̀-èdè náà ṣe ń làmìlaka, ó rí ànfàní láti ṣe ìṣípòrọpò láti ìjọba apàṣẹ wàá sí ìjọba àwarawa wọ́n sì ti ni ànfàní láti dókówò nínú ki ́kọ́ àwọn ilé-iṣẹ́ rẹ̀.
Gbólóhùn asọ̀ láàárín ẹni méjì ní ọ̀nà àrà tí ó gbà di ìjà ìgboro — papàá nínú iṣẹ́ orin kíkọ.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Shakil Ahmed, a lò ó pẹlú àṣẹ.
Ẹ̀rú sì ń bà á láti jáde kúrò ní ilẹ́ àwọn mọ̀lẹ́bíi rẹ̀.
Nígbà yẹn ó dàbí i gbogbo ọkùnrin, bí ọkùnrin gidi bí ìwọ àti èmi.
“Ìyẹn dára”, ó sọ èyí, “O rí i sọ Làbákẹ́.
"Ọmọ yín onífẹ̀ẹ́ òótọ́ – Àlàmú "
(Wo bí a ṣe ń: lo ìtọ́nà Tor fún Linux, macOS àti Windows)
Lèyín tí ó jàjà mí ìmí ìtura, Àdìó bèèrè pé:
Ṣùgbọ́n kí wọ́n sọ pé òun, Làbákẹ́ náà ti ya wèrè? Irú ọ̀rọ̀kọ́rọ̀ wo nìyẹn?
Ọ̀gá sọ pé Tinú ò gbọdọ̀ ké. Ọgá tún sọ pé...
Ariwo à-fọn-ọ̀n-fọn-tán àwọn ọkọ̀ ń dún létí rẹ̀ díẹ̀ díẹ̀.
Ohun tí kò tó okòó kì í jẹ àgbà níyà.
Ìmúláradá lẹ́yìn ‘orí fífọ́’ ìfipámúnisìn
Kí ló dé tí Ilẹ̀-Adúláwọ̀ kò ní ẹ̀tọ́ láti ṣẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ẹ̀ka tí ó ṣe pàtàkì nínú òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ?
Mò ń sọ nipa pé, ẹ ronú sí i: àwọn rè é, ẹni tó ṣẹ̀sẹ̀ lùgbàdi ìwà ọ̀daràn, pẹ̀lú àwọn ènìyàn gaan tó yẹ kí wọ́n ràn wọ́n lọ́wọ́, wọ́n sì tún bèrè owó-ìbọ̀bẹ́ lọ́wọ́ wọn.
Kò nílò láti padà sí ìgboro ní ọjọ́  náà.
Fakhriyyah Hashim, ọ̀kan lára àwọn olùdásílẹ̀ #ArewaToo àti NorthNormal (a gba àṣẹ láti lo àwòrán rẹ̀.
Ní ẹ̀yìn odi ìlú Angola, pánda tí kò wúlò ni ìwé ìdánimọ̀ pélébé, kò sí àmì ìdánimọ̀ kan tí ó wà bí kò ṣe ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà.
Ó lè rí ìrànwọ́ fún àwọn tí ó ń bá ìparaẹni fà á àti àwọn tí ó wà nínú ìbàjẹ́ ọkàn.
“Kíni kí ó yé mi,  Àlàmú kò lè yé mi! Kò lè yé mi láéláé”
Màmá gbà á ó sì tètè fi sínú apẹ̀rẹ̀ rẹ̀.
Bí-ó-ti-lẹ̀-jẹ́-pé àǹfààní ẹ̀bùn jẹ́ ohun àtẹ́wọ́ gbà láwùjọ, díẹ̀ lára àwọn òǹṣàmúlò gbàgede Twitter se àgbéjáde àwọn ìbéèrè kan:
Ó rọ gbogbo ẹni tí ọ̀ràn kan láti dìde sí ti ìgbélárugẹ àwárí tí yóò gbá ìlànà ìṣọwọ́kọ Àmúnisìn tì sẹ́gbẹ̀ẹ́ tí yóò sì fún ìran Yorùbá ní ìdánimọ̀ tí ó tọ́ tí ó ní ṣe pẹ̀lú ìdàgbàsókè èdè.
Ẹ̀míi rẹ̀ ò lé ‘lẹ̀ nípa ìdánimọ̀ọ rẹ̀, ó yìí ọkàn àwọn òbí rẹ̀ padà láti kó lọ sí àdúgbò tí àwọn ọmọ Tibet ń gbé.
Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ṣì ni ọ̀nà tí ó dára jù lọ fún ìfọ́nká ìròyìn ní Nàìjíríà. FM (Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Aláṣeéyípadà) ni ó wọ́pọ̀ jù lọ, AM (Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Títóbi) tẹ̀lé e gbọ̀ngbọ̀ngbọn, gẹ́gẹ́ bí iléeṣẹ́ Media Landscape ti European Journalism Centre ní i lákọsílẹ̀ — tí ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ orí ẹ̀rọ ayélujára sì ti di gbajúmọ̀.
ṣààtò ọ̀wọ́ ẹ̀kọ́ tí ọ̀kọ̀ọ̀kan akẹ́kọ̀ọ́ forúkọsílẹ̀ fún
Ìbéérè kẹ́ta tan mọ́ èro ìsọ̀rọ̀-papọ̀.
Jọ̀wọ́ ní sùúrù. Àgbékalẹ̀ lè gba àwọn ìṣẹ́jú díẹ̀
Ní ti gbígbafẹ́ àti ọgbọ́n orí ni ó mọ̀ pé gbọ̀ọ̀rọ̀-gbọọrọ ni òun fi jù wọ́n lọ.
Agbègbèe Omani Sultanate, tí ó jẹ́ " ibi gbòógì àwọn alágbára atukọ̀ orí omi ní ọgọ́rùn-ún Ọdún-un kẹtàdínlógún sí kọkàndínlógún sẹ́yìn", gbé àga agbára rẹ̀ láti Muscat sí Zanzibar ní ọdún-un 1840.
Ní 1995, ó bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ bíi ilé-iṣẹ́ ọkọ̀ òfuurufú aládàáni , Mozambique Express.
Lọ́jọ́ 18 oṣù Igbe, 2019, ọjọ́ díẹ̀ sí àyájọ́ ọjọ́ ìbíì mi, mo kó àwọn ohun tí wọn béèrè fún ìwé ìrìnnà láti wọ̀lúu Lisbon ki n ba kópa nínúu àpérò náà sílẹ̀ ní ilé-iṣẹ́ẹ VFS Global ní ìdádò Lekki, ní Èkó.
Theophilus Danjuma, tí òun náà jẹ́ ọ̀gágun tí ó ti jagun fẹ̀yìntì ní oṣù kẹ́ta ọdún tí ó kọjá fi ẹ̀sùn kan "ẹgbẹ́ ológun orílẹ̀-èdè Nàìjíríà wípé ó ń gbárùkù ti ìpànìyàn nípakúpa tí ó ń lọ ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà".
Wọ́n máa ń ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ nípa fífún ìkókó lóunjẹ, ìfètò-sẹ́bí, ìbálópọ̀ aláìléwu, àwọn iṣẹ́ tí àwọn nọ́ọ́sì ò ní àkókò fún.
Àwọn Ọmọiléèwé ọmọdébìnrin ní Tanzania dúró fún àwòrán lọ́jọ́ 10 oṣù Agẹmọ ọdún-un, 2007. Fanny Schertzer ni ó ya àwòrán, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ láti Wikimedia Commons, CC BY 2.0.
Láfikún-un Kérésìmesì, àkàsílẹ̀ àwọn àjọ̀dún Òyìnbó kò yọ Àyájọ́ Ọjọ́ Olólùfẹ́, Àjíǹde àti Halowíìnì, àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ sí ẹ̀yìn.
Àwọn ìkànnì tí o yàn fún ìṣàgbéwọlé yóò ṣàfikún sí ẹ̀yà tí ó titun jù fúnra rẹ̀.
Ẹ gbàmígbọ́, láìsí abúlé mi, mi ò ní sí níbí.
Púpọ̀ nínú àwọn òǹlò tí ó jẹ́ abo ní oríi Twitter fi ẹ̀dùn ọkàn-an wọn hàn nípa ìríríi wọn lóríi ìwà erée gélé ti ìbálòpọ̀:
Òótọ́ ni pé wọn máa ń ka lẹ́tà Àlàmú sí eti ìgbọ́ rẹ̀, láti fi jẹ́ kí ó mọ̀ pé Àlàmú ṣì wà láàyè.
Àwọn dókítà méjì kan náà kú látàrí ibà-ẹ̀fọn, èyí sì ti ń mú kí àwọn ènìyàn ó máa bẹ̀rù.
Ní orílẹ̀-èdè Australia níbí, àròpin ọjọ́-orí tí àwọn ènìyàn ti bẹ̀rẹ̀ síní mu kùkúyè ni ọdún mẹ́rìn-dín-lógún àti oṣù méjì.
Kódà ni Hong Kong, àyè láti sọ ọ̀rọ̀ ẹnu ẹni jáde àti láti bá èèyàn ṣe pọ̀ ti jákulẹ̀.
Fún ìgbà àkọ́kọ́ ní orílẹ̀-èdèe Brazil, ọmọ ìbílẹ̀ lóbìnrin di ọmọ ìgbìmọ̀ ìjọba
Nítẹ̀síwájú, wọ́n sọ wípé àlàálẹ̀ náà fi ẹ̀tọ́ dídọ́gba ọmọ ènìyàn yí ẹrẹ̀fọ̀ àti pé wọn fi ẹ̀tọ́ àǹfààní sí ẹ̀kọ́ ìwé dun àwọn ọmọdébìnrin.
Àwọn mẹ́fà lára àwọn ẹgbẹ́ náà tí ó ti gba òmìnira báyìí ṣe ìtàkùrọ̀sọ àgbáyé àkọ́kọ́ ní ìlú Ghana ní àsìkò àpérò FIFA: Atnaf Berhane, Befeqadu Hailu Techane, Zelalem Kibret, Natnael Feleke Aberra, àti Abel Wabella náà wá sí àpérò.
Ìpolongo náà kún fún àwọn ọ̀kan-ò-jọ̀kan àǹfààní ẹ̀bùn ọ̀fẹ́ láti GB 1 sí GB 5, tí owóo rẹ̀ jẹ́ 25 sí 100 meticals (0.37 sí 1.50 owó US).
Kò yẹ kí wọ́n di èrò ẹ̀wọ̀n ní ìbẹ̀rẹ̀, nítorí wọn kò jẹ̀bi ẹ̀sùn tí wọ́n fi kàn wọ́n.
Ó mọ̀ gbogbo rẹ̀. Ó mọ̀ ibi tí mò ń sọ̀rọ̀ lọ.
Jomanex Kasaye náà ṣe ìrántí ìwàyáìjà ọpọlọ tí ó ní í ṣe pẹ̀lú ìrònú ìfìlú Ethiopia sílẹ̀ kí wọ́n ó tó fi ọwọ́ òfin mú àwọn ọ̀rẹ́ẹ rẹ̀ — ìrora àìlágbára — ìlàkàkà ọkàn àti àìfẹ̀dọ̀lórí òróòró àti ìbẹ̀rù wípé àwọn ọ̀rẹ́ òhun ò ní jáde láàyè.
Ẹ ṣéun ọjọ́ màdáámú.
“Tata-tatata – bababa-baba-bababa”, ọmọ náà ta gbọ̀n-ọ́n gbọ̀n-ọ́n lọ́nà yàrá ìgbafẹ́, ó sì rí ìyá rẹ̀. Lẹ́yìn náà ní ó yí ọkàn padà.
Àwọn ilé-iṣẹ́ mìíràn tí wọ́n ní ànfàní sí dátà yẹn ni àwọn ilé-iṣẹ́ ìmọ̀-ẹ̀rọ ńlá bíi Google, Facebook tàbí Oracle, ilé-iṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe ìpolówó ọjà dígítà niwọ́n bẹ́ẹ̀ sì ni àwọn àjọ tí wọ́n ń jábọ̀ ẹ̀yáwó oníbárà náà wà.
Ṣùgbọ́n ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn òṣìṣẹ́ ìjọba ni owó-oṣù wọ́n kéré jọjọ tí wọ́n sì ń gbé ìgbéayé àìbìkítà.
Oby Ezekwesili [Àwòrán tí àwọn alágbèékalẹ̀ ìpolongo tari síta]
Fún òsẹ̀ kan nínu oṣù Agẹmọ, ìkàni Twitter di ilé-ọtí ilẹ̀ Adúláwọ̀ lóòtọ́.
Bí ó ṣe wà lórí ẹ̀ẹ̀kẹ́rin, Làbákẹ́ wọlé, ó ń wo ìyá àgbà náà, pẹ̀lú ẹnu rẹ̀ ní lílà sílẹ̀.
Obi, tí ó jẹ́ gómìnà ìpínlẹ̀ Anambra ní ìgbà náà, ṣàpèjúwe ìhùwàsí yìí tí akẹgbẹ́-ẹ ‘ẹ̀ Túndé Fáṣọlá ní ìpínlẹ̀ Èkó hù gẹ́gẹ́ bí "ohun tí kò bá òfin mu àti ìrúfin ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn àwọn ẹni tí ó di èrò ìlúu wọn".
Àlàmú kò dá a lóhùn. Ó gbójú kúrò, ó tanná sí sìgá, ó bẹ̀rẹ̀ si í fà á. Ópa ètè pọ̀, bí àpamọ́wọ́ onírin, èéfín tí ó ń fẹ́ jáde pẹ̀lú bátànì lọ sí òkè àjà.
Tí mo bá sọ fún-un wí pé kó lo òògun rẹ̀ lójoojúmọ́ síbẹ̀, kò sí ẹnìkan ní ìdílé rẹ̀ to mọ̀ nípa àìsan rẹ̀.
Iléeṣẹ́ BBC jábọ̀ wí pé, "ìkọlù náà “mú ‘ni rántí ìhùwàsí àwọn ènìyàn ní àsìkò tí àrùn ibà Ebola ń jà rọ̀ìnrọ̀ìn ní Ìwọ̀-oòrùn àti Àárín gbùngbùn Ilẹ̀ Adúláwọ̀ níbí tí àwọn kan ti ya bo àwọn oníṣẹ́ ètò ìlera, pẹ̀lú ìmúfuradání wí pé wọn ń kó àrùn náà wọ àdúgbòo àwọn, bókànràn-an kí wọ́n fún àwọn ní ìtọ́jú tí ó lẹ́tikẹ".
Mo lérò wí pé ẹ máa lémi kúrò nínú ẹbí ni.
Ààrẹ Ìgbìmọ̀ àwọn Inal-France, Youba Dianka, ṣàlàyé:
Ìtọ́jú àwọn erin aláìlóbìíi Myanmar
Àlàmú padà délé, ó sì bá ìyá rẹ̀ pẹ̀lú ìrísí tó fi inú dídùn hàn.
Ó ṣe pàtàkì nítorí kìí ṣe pé wọ́n ń tọpa àwọn enìyàn èní nìkan, wọ́n ń ṣe àkọsílẹ̀ wọn pẹ̀lú ìtọpa dátà wọn.
Ṣèmúkúrò, ṣèfòdá, sọdàìlágbára, sọsípò àdánù, tàbí bí bẹ́ẹ̀kọ́ ti ọwọ́ bọ àwọn àbùdá ètò ààbò Kolibri ní ojú
Ilham Aliyev pàdé Ìyá àgbà Saray. Àwòrán láti qafkaz.info.
Àti wí pé, pabanbarì gbogbo rẹ̀ ò ṣẹ̀yìn ìyàwó rẹ̀, ìyàwó rẹ̀ gan-an. Òun ní àsojú àwọn ọ̀tá.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọ̀rọ̀ ló ti ń jà rànhìnrànhìn láti ìbẹ̀ẹ̀rẹ̀ oṣù keje èyí tí ó nííṣe pẹ̀lú ìwé àyọkà fún ìdánwò èdè Turkish.
Nígbà tí wọ́n jí, wọ́n padà sílé, wọ́n sì ṣàkíyèsí wípé gbogbo ọmọ ìlú ti di ònígbàgbọ́.
Làbákẹ́ wo Àlàmú  pẹ̀lú ẹ̀mí ìbéèrè. Lẹ́yìn náà ni ó gbé ojú rẹ̀ kúrò tí ó kọjú sí àwọn Ọkùnrin méjì tí ó sìn ín wọlé pẹ̀lú ìrújú. Àwọn ọkùnrin méjì náà dá wíwò Làbákẹ́ padà pẹ̀lú àfojúdi fún un. Lẹ́sẹ̀ kan náà, ni Làbákẹ́ kórira wọn.
Ìfẹ̀hónúhàn náà
Peter Obi, igbá kejì Atiku Abubakar tí ó jẹ́ òǹdíje-dupò ẹgbẹ́ òṣèlú (PDP) jẹ́ ẹni tí ó dojú kọ ìpalára ìròyìn ayédèrú tó tako ẹ̀yà lásìkò ìdìbò tó kọjá.
Wọ́n ti fi ìdí ìwádìí lọ́lẹ̀ láti wo ibi tí ìṣòro náà ti wọ́wá.
Kí ni arapa rẹ̀?
Àìtọ́ ni a ó ka àwọn ìbéèrè àìṣeparí sí.
A máa ń sọ́rọ̀ nípa ǹkan pẹ̀lú ọ̀rọ̀-ìperí tó jọra wọn.
Àgbàlagbà akàn tó kó sí garawa yègèdè, ojú tì í.
Àwọn àsọtẹ́lẹ̀ ètò tàbí àwọn àṣa dígítà ò lè jíyìn fún àìlèsọ-àsọtẹ́lẹ̀ àti àmúdijú ìrírí ọmọ ènìyàn.
Ṣùgbọ́n kò sí ìkankan nínu rẹ̀ tó ṣe ìgbaradì rẹ̀ fún ǹkan tí ojúu rẹ̀ kàn ní oṣù Igbe ọdún 2018.
Ikúu rẹ̀ bàmí lọ́kàn jẹ́.
Màmá tún ọ̀nà ọ̀fun rẹ̀ ṣe.
Èyí ni àwọn ìbéèrè tí Àlàmú ń bí ara rẹ̀ ní àbítúnbí.
A-báni-jẹun-bí-aláìmọra, ó bu òkèlè bí ẹ̀gbọ́n ìyá ẹ̀.
O lè ṣe àtúnṣe sí, àti fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn – kódà fún ti òwò – níwọ̀n ìgbà tí o bá bu ìyìn fún olùpilẹ̀ṣẹ̀ ohun àmúlò náà kí o sì fi ohun àmúlò rẹ tuntun sí abẹ́ ìlànà tí ó bára mu.
Ṣùgbọ́n ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọ̀n orílẹ̀-èdè wọ̀yẹn, ànfàní ọrọ̀-ajé ṣọ̀wọ́n, nitorí náà ni ìwà-ìbàjẹ́ fi di ọ̀nà tó wọjú láti jère ọrọ̀.
Káàkiri àgbáyé, ní ọjọ́ kánkan, wọ́n ṣẹ́ ẹ wí pé ẹgbẹ̀rún lọ́na ọgọ́rùn ọmọ ní wọ́n máa ń bẹ̀rẹ̀ sí mu kùkúyè.
Òpin sí dàrúdápò ọpọlọ àti ìrora rẹ̀ ti súnmo itòsí.
Aláǹgbá kì í lérí àti pa ejò.
Ìṣiṣẹ́ tọ òtítọ́ náà wà nínú ewu bákan náà.
Ọmọ rẹ̀ nílò àmújútó kíákíá.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Alaa Abd El Fattah, àwòrán láti ọwọ́ Nariman El-Mofty.
Àlàmú ni ọmọ mi kan ṣoṣo – bí o ò bá sì mọ̀ – kò sí ẹnikẹ́ni tó lè gbà á lọ́wọ́ mi. Agbára rẹ ti tán bá yìí.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ nínú ẹgbẹ́ yìí ti bá Ohùn Àgbáyé ṣe pọ̀ láti kọ àti ṣe ìtúmọ̀ ìròyìn sí èdè Amharic.
Èyí dẹ̀ ti ń ṣẹlẹ̀.
Ìṣèbéèrè fún ìwé ìrìnnà dà bíi ẹbọ fún àwọn òòsà
Jẹ́jẹ́ leégún àgbà ń jó.
“Bẹ́ẹ̀ ni”, “Mo ṣoríire nìyẹn”, “Lóòótọ́ ni màdáámú.
Gbólóhùn yìí ti rá pálá wọnú ìlò ọ̀rọ̀ èdè mìíràn bí àwọn aṣàfọ̀ Yorùbá bá tẹnu mọ́ ọn.
O lè yí èyí padà nínú ààtò.
Ẹgbẹ́ ajìjàngbara ọmọ ìbílẹ̀ Biafra Indigenous People of Biafra (IPOB), tí ó jẹ́ àgbáríjọpọ̀ àwọn ọmọ ìbílẹ̀ ìlà-oòrùn orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà tí Nnamdi Kanu jẹ́ olórí, dá kún rògbòdìyàn tí ó ń rọ́ tìtì.
Ní ìdakèjì, lẹ́yìn gbogbo ìṣẹ̀lẹ̀ẹ pàjáwìrì wọ̀nyìí, kò sí àní-àní pé àjọ kan ń gbìyànjú láti tìka bọ ìṣẹ̀lẹ̀ wọ̀nwọ̀nyí ní bírípó.
Ní abala ìrìnàjò afẹ́ yìí, amọ̀nà ṣe ìbéèrè: ṣé àwọn ọ̀gá obìnrin náà kò jẹ̀bi bí?
Ṣùgbọ́n tí ó pa ìdí ọ̀rẹ́ dá sí Yar'Adua lẹ́yìn ìgbátí ó bẹ̀rẹ̀ àìsàn tí kò sì gbé ètò ìṣe ìjọba fún igbákèjì rẹ̀ tii ṣe Goodluck Jónátánì.
Ẹ̀rọ-alátagbà àti ìbò orílẹ̀-èdè Nàìjíríà
Ọtí mímu àti sìgá fífà ní gbogbo ìgbà.
Ṣọ́ra kí o tó fún ẹnikẹ́ni ní ìwífún tó lè kó ọ síta bí ọmọ ọjọ́ mẹ́ta àyàfi bí ó bá dáa lójú wípé ibi dáadáa ni aṣèbéèrè náà ti wá.
“Ó dìgbà mí ìn...ó dìgbà mí ìn”,  Làbákẹ́ sọ èyí, “Bóyá lọ́sẹ̀ tó ń bọ̀ tàbí èyí tó tẹ̀lé e. Ṣùgbọ́n ó dìgbà mí ìn.
Ìkànni Túwítà kan tí ó ń ṣe àtìlẹyìn ìpolongo fún Buhari-Osinbajo, Coalition of Buhari-Osinbajo Movement pín Túwíìtì kan (Atọ́ka 1) tí ó ń fẹ̀sùn kan Obi pé ó “lé àwọn ará àríwá orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà kúrò ní ìpínlẹ̀ Anambra nígbà tí ó jẹ́ gómìnà.
Wọn ò ní ṣiṣẹ́ bí wọ́n ṣe ṣe àto wọn lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí.
Lẹ́yìn-ò-rẹyìn, òǹlò Twitter kan tí ó jẹ́ ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà tọ ipasẹ̀ẹ àwòrán náà sí túwíìtì kan lédèe Lárúbáwá (Àwòrán 2) tí ẹnìkan tari síta nínú oṣù yẹn.
A ṣe àgbékalẹ̀ iṣẹ́ àìrídìmú Kolibri fún Learning Equality, Inc. Àlàyé síwájú síi, pẹ̀lú àwọn Ìlànà isẹ́ ti Kolibri àti èto Ibi-ìkọ̀kọ̀, ni o lè rí ní:
Ẹsẹ̀ rẹ ń hàn lábẹ́ ilẹ̀kùn ilé-ìtọ̀ níbití o ti ń sá pamọ́.
Bákan náà ni ó mú túwíìtì ìsọkúsọ náà wálẹ̀ (Àwòrán 3).
Mo lérò pé ìwọ náà yóò ní, bákan náà.
O lè tún ohun àmúlò yìí fún ohunkóhun, àti fún ìṣòwò.
Kò mọ̀ bóyá ilé òun yóò dí àtúnkọ́ tàbí wọn yóò dà á wó pátápátá kọ́ òmíràn.
Káàkiri àgbáyé, a ò ní òfin tó dúróo re tí wọn yóò ṣe lọ́jọ̀ láti tako ayédèrú ènìyan díjítà tó ń tú ìkọ̀kọ̀ ìbálópọ̀, tó ń ba ọmọlúwàbí ènìyàn jẹ́ tó sì ń fa ìnira inú ọpọlọ.
Kí ni ẹ̀ ń gbìyànjú láti ṣe?
Gbàgede Nyerere Square ní Dodoma, olú-ìlú orílẹ̀-èdè Tanzania, àti ilé ìgbìmọ̀ aṣòfin, "Bunge".
Antoine Kaburahe, olùdásílẹ̀ ìwé ìròyìn tí ó ń gbé ní ẹ̀yin odi, kọ:
Ìdáhùn òdodo sí ìbéèrè wọ̀nyí máa ń wà ní àrọ́wọ́tóo gbogboògbò tí yóò sì gbé ẹ̀rí tí ọ̀tá lè lò fi fo ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ kọjá yányán.
Ó gba àmì-ẹyẹ ipele méjì.
Ó sì tún fi han gbangbagbàngbà pé Beijing ni a ti ṣe ọtíi wáìnì náà tí ó ní ìdá 64 iye ọtí-líle nínú tí ó sì ti wà nílé ìtajà fún ọdún mẹ́tadínlọ́gbọ̀n.
Ó ti ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí akọ́ni àti olùgbé-lárúgẹ ìdásílẹ̀ àyè ọ̀tọ̀ fún àwọn ará ìlú àti àwọn àkànṣe eto ìgbóhùn sáfẹ́fẹ́ tí kò lọ́wọ́ ìjọ̀ba nínú.
Lónìí Ilé Iṣẹ́ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ ti Cape Verde méjèèjì, CV Móvel àti Unitel T+, ṣe ìfilọ̀ ìpolongo alájúmọ̀ṣe tí yóò mú kí MB ẹgbẹ̀rún 2 ó jẹ́ ti àwọn ará ìlú fún ìwúrí láti leè mú wọn dúró sílé lójúnà ìdíná ìtànká àjàkálẹ̀ àrùn COVID-19 láwùjọ.
Èyíkéyìí, ọ̀nà kejì ni ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ alágbèékáà rẹ, ohun tí ó sábà máa ń ní.
Bákan náà ni a máa ń ṣe ìkójọ ìfìṣiròsàsọtẹ́lẹ̀: iye àwọn òǹṣàmúlò àti àwọn ohun èlò, ọdún ìbí àti ìmọ̀ akọtàbábo, àti òkìkí ohun àmúlò.
Ọmọ-ọ̀dọ̀ tí ó wà ní Hong Kong ju 370,000 lọ, òfin ṣì fi àyè gbà wọ́n kí ó máa gbé nínú ilé ọ̀gáa wọn.
Ẹ dè lè bi ara yín ibi tí àyípadà èro-ọkàn yìí ti gbé orílẹ̀-ède wa dé.
Láti ìgbà náà wá, ó kọ́ nípa èdè, àṣà àti ìṣẹ̀ṣe Buddha ti Tibet, ó sì di àjà-fún-ẹ̀tọ́ ọmọ ènìyàn.
Rírí ni gbígbàgbọ́ – Làbákẹ́ sì tẹ̀lé ọkọ rè wọ yàrá.
Pakistan ti ń sún kẹ́rẹ́ ní ti ìgbé ayé Abódiakọ-akọ́diabo.
Lẹ́yìn náàni ó bẹ̀rẹ̀ si í mí lóke, ó ń wò bí i ẹni tí ó rí òkú.
Màlúù ò lè lérí níwájú ẹṣin.
Mo lérò wípé ìjọba ní àwọn agbẹjọ́rò tó ká ojú òṣùwọ̀n.
Ó sì ṣe pàtàkì sí sísọ ọ́ jáde.
Kò sí iná amọ́roro nínú yàrá ìgbàlejò, ìmọ́lẹ̀ ìtànṣán ẹ̀rọ àmóhùnmáwòrán ni ó máa ń fi ríran.
Alákòóso Ohùn Àgbáyé lédè Yorùbá, Ọmọ Yoòbá fi ọ̀rọ̀ wá Olóyè Ògúntósìn lẹ́nu wò, nípasẹ̀ iṣẹ́-ìjẹ́ ohùn lórí ẹ̀rọ iìtàkùrọ̀sọ WhatsApp, láti mọ̀ sí i nípa bí ó ti ṣe rí alífábẹ́ẹ̀tì tuntun yìí.
Ìjọba North Macedonia kéde ipò ìlú ò f'ara rọ, ó sì ti àwọn jẹ́léósinmi, iléèwé, títí kan iléèwé gíga jù lọ Ifásitìi pa fún ọ̀sẹ̀ méjì.
Kíni ìdí irẹ̀ tí Donald Trump ṣe l'ókìkí ní Nàìjíríà?
Ó ra ọkọ̀ náà lẹ́yìn tí ó ti ìlú Englandi dé sí ilé ní ọdún mẹ́ta sẹ́yìn - lẹ́yìn ìgbà díè tí ó di Aṣírò-ọrọ̀ àgbà ní iléeṣẹ́ Bajoks.
Àwọn aláṣẹ rí èyí gẹ́gẹ́ bí ìwọ̀sí gidi tí wọ́n sì lé ọgọọgọ̀rún akẹ́kọ̀ọ́ kúrò ní àwọn ilé ẹ̀kọ́ lóríṣìíríṣi káàkiri orílẹ̀-èdè náà.
Akọ̀ròyìn Reuters méjì Wa Lone àti Kyaw Soe Oo rìnrìn òmìnira lẹ́yìn tí a dá wọn sílẹ̀ ní ẹ̀wọ̀n Insein ní Yangon.
Àwọn Ọmọ-lẹ́yìn-in-krístì kan “rí gbígba àwọn Fulani darandaran tí ó jẹ́ Ìmàle tọwọ́tẹsẹ̀ wọlé sí apáa gúúsù gẹ́gẹ́ bíi ìgbésẹ̀ láti 'Sọnidìmàlè' ní tipátipá.
Ó nílò títì, bíbẹ́ẹ̀ kò ní dáhùn.
Ní àyè yẹn ni, ògúná èrò kan lásán.
Lẹ́yìn ìfẹsẹ̀múlẹ̀ ìjẹyọ kòkòrò àìfojúrí kòrónà ní Wuhan nínú Oṣù Kejìlá Ọdún 2019, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìṣẹ̀lẹ̀ ló ṣẹ̀ ní ṣísẹ̀-n-tẹ̀lé ló ṣú yọ tó sì fi àwùjọ ilẹ̀ Chinese làkàlàkà tí ó sì tún dojú ìpèníjà kọ ìdúróṣinṣin ètò ìṣèlú Beijing.
Làbákẹ́ ti gbẹ́ kòtò ara rẹ̀ nísìnyí tí ó ti dá ìlà òògùn kọjá lẹnú ọ̀nà yàrá rẹ̀.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀ iṣẹ́ ìròyìn náà ṣe ètò alálàyé oníṣẹ̀ẹ́jú 5 tí ó dá fìrìgbagbòó lóríi pàtàkìi ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ fún ìmúṣẹ àwọn ìlépa ìmúdúró ìdàgbàsókè. Àwọn àkópa méjì ló jáwé olúborí.
Ní ọdún 2017 àti 2016, oníròyìn orí-ayélujára ọmọ bíbí ìlú Nàìjíríà àti akọbúlọ́ọ̀gù Abubakar Sidiq Usman àti Kẹ́mi Olúnlọ́yọ̀ọ́ tí ta ẹsẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sí òfin nípasẹ̀ ṣíṣe iṣẹ́ ìkóròyìnjọ lóríi Òfin Ẹ̀ṣẹ̀ orí-ayélujára.
Ṣe àpamọ́ àwọn ìyípadà
Aláyélúwà, ọmọba-bìnrin Dina Mired, ni aṣojú wa káàkiri àgbáyé fún iṣẹ́ yìí.
Lákọ̀ọ́kọ́, a fi wọn sí àtìmọ́lé láì fi ẹ̀sùn kàn wọ́n, tí a sì lu Christine Kamikazi nígbà tí wọ́n mú wọn.
Ìdí nìyí tí mo ṣe ní kí gbogbo ọmọ ẹgbẹ́ pọ́n ọn lé nítorí pé ojúkójú ni ẹnikẹ́ni lè fi wo ilé tí kò ní olórí.
Ǹkan tí ó ṣẹlẹ̀ sí Ranna Ayyub túbọ̀ ń ṣẹlẹ̀ si lemọ́-lemọ́.
Àwọn ìyá wọ̀nyí, à ń pè wọ́n ní àwọn ìya olùbánidámọ́ràn, máa ń jírórò pẹ̀lú àwọn obìnrin tí, bí àwọn náà, wọ́n lóyún ọmọ, tí wọ́n ti mọ̀ wí pé àwọ́n ti ní kòkòro apa sójà ara, tí wọ́n nílò àtìlẹyìn àti ẹ̀kọ́.
Torí ìdí èyí, Ilé-ìfowópamọ́sí Ọjà títa sókè òkun-àti-kíkó ọjà wọlé (Afreximbank) pẹ̀lú àbáṣepọ̀ọ UNESCO àti Ẹgbẹ́ Ilé-ìfowópamọ́sí Ìdàgbàsókè Ilẹ̀-Adúláwọ̀, ṣe àgbékalẹ̀ Ìpàṣípààrọ̀ Ọgbọ́n Àtinudá Ilẹ̀-Adúláwọ̀ – Creative Africa Exchange (CAX) tí yóò "dúró gẹ́gẹ́ bíi ohun tí yóò ṣe àmúpapọ̀ àwọn nǹkan ọrọ̀ àti àlùmọ́nì tí ó wà nínú iléeṣẹ́ ọgbọ́n àtinudá" tí yóò ṣe àgbéró, mú owó wọlé àti lapa rere lára àwọn ọlọ́gbọ́n àtinudá àti àwọn oníṣẹ́ àṣà, bí ibùdó ìtakùn àgbáyé CAX ṣe ní i lákọsílẹ̀.
Ìdí nìyẹn tí mabelmatiz ṣe jẹ́ ìsúra wa.
Àwọn alágbàwí tí ó gbajúmọ̀ lórí ẹ̀rọ-alátagbà — pàápàá jù lọ lórí Twitter — ní láti lè fi ara gba ọ̀pọ̀lọpọ̀ gbas gbos (èdè àdàlù-mọ́-Gẹ̀ẹ́sì Nàìjíríà fún "ìkànṣẹ́") ní orí ẹ̀rọ-ayárabíàṣá.
Àwọn obìnrin wọ̀nyí wà nínú ẹgbẹ́ MEX, ilé-iṣẹ́ tí a dá sílẹ̀ gẹ́gẹ́ bíi Ẹ̀ka Iṣẹ́ Àkànṣe LAM — Linhas Aéreas de Moçambique.
Ṣùgbọ́n Àlàmú  ọmọ wọn kò rí i bí wọ́n ṣe ń rí i, ó sì tẹ̀síwá jú nínú ìbáṣepọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú Làbákẹ́.
Ó ní; gbogbo ìwádìí tí wọ́n ṣe fi hàn pé àwọn ará Roma lọ́kùnrin lóbìnrin ni ẹ̀yà tí a yà sọ́tọ̀ jù lọ ní orílẹ̀-èdèe wa.
Làbákẹ́ káwọn ní gbàgede Trafalgar láàárín gùngùn ìlú Lọ́ńdọ́ọ̀nù, wọ́n ń fi ẹyẹlẹ́ ṣere tíwọ́n sì ń ya àwòrán lábẹ́ ère Nelson ńlá!
Mekong jẹ́ ọ̀kan nínú àwọn odò ńlá Ásíà tí ó ṣàn gba orílẹ̀-èdè mẹ́fà: China, Myanmar, Thailand, Laos, Cambodia, àti Vietnam.
Ọtítọ́ ibẹ̀ ni wí pé ìwò-oòrun ilẹ̀ Adúláwọ̀ ní ìdá mẹ́rìn-lé-lógún (24%) wàhálà ààrùn àgbáyé síbẹ̀ ìdá mẹ́ta àwọn òṣìṣẹ́ ìlera àgbáyé péré.
Kò sì lè jẹ́ nǹkan tí ó rọrùn fún Làbákẹ́ náà.
Àwọn kan kópa nítorí wọ́n fẹ́ rí àrídájú; àwọn mìíràn rí i bí ọ̀nà láti fi ìmọ̀ kún ìmọ̀.
Ìyá àgbà Saray ní ìfọkàntẹ̀ pé ìjọba yóò dúró tì òun.
Iṣẹ́ ìdóòlà-ẹ̀mí ní oríi omi Erékùsù Canary ní 2006.
Ní orílẹ̀-èdè Turkey, ẹgbẹẹgbẹ̀rún méjì àbọ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ni wọ́n jókòó ṣe ìdánwò ìgbaniwọlẹ́ sí Ifásitì
Èròńgbà ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà ni láti dẹ́kun àwọn àhesọ àti gbólóhùn tí kì í ṣe òtítọ́ lórí ẹ̀rọ ayélukára bí ajere.
Síbẹ̀, àwọn alátakò sọ wípé ẹ̀sùn wọ̀nyí jẹ́ ìgbésẹ̀ láti di àjọ onídàájọ́ ní ẹnu ní ìpalẹ̀mọ́ ìbò, àti dáyàfo ẹ̀ka ìjọba tí ó kù.
Ọ̀rẹ́ mi ò lè fọwọ́ sí ti màmá, àbíṣé ó fọwọ́ sí ọ̀rọ̀ màmá?
Ìròyìn yìí mú kí iléeṣẹ́ náà gbé èrò wọn jáde pé àwọn ti gbé aláìsàn náà lọ sí ilé ìwòsàn tí wọ́n ti ń ṣètọ́jú kòkòrò Àkóràn ní Yaba, ní ìpínlẹ̀ Èkó.
Èyin ọmọ ìgbìmọ̀ aṣèwádìí. Mo fẹ́ kí ẹ wo àwọn fọ́nrán Mabel Matiz.
Àwòrán-an Emma Lewis, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Maimouna Alpha Sy, akọ̀wé gbogboògbò fún Ẹgbẹ́ Ọ̀ràn Opó àti Aṣàánù ọmọ-ènìyàn, ti fi ìgbà kan rí jẹ́ aya Ba Baïdy Alassane, tí ó jẹ́ adarí àwọn ẹ̀ṣọ́ ibodè tẹ́lẹ̀.
Ní báyìí, bí ǹkan mìíràn nínu ẹ̀dá, tí ǹkan bá fún díẹ̀, ó máa ń ran àmì náà lọ́wọ́, tí yóó sì mú kí àwọn hóró àìsan jẹjẹrẹ náà yára sún kúrò láti àyè-ìpìlẹ̀ kí wọ́n sì fọ́nká sí àyè tuntun.
Àṣẹ̀yìnwá àṣẹ̀yìnbọ ó rí ibi tí yóò ti mú àwòrán-ìtọ́nà ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ẹ Ọlọ́run tí ó wà ní ọkàn-an rẹ̀ wá sí ìmúṣẹ.
Ìgbógunti ọ̀rọ̀ ìkórìíra ni gbólóhùn tuntun ‘ààbò orílẹ̀-èdè’
Àwọn àyípadà ní ṣókí bí o bá fẹ́ ṣe ìkówọlé:
Kí ni ìbáṣepò Àlàmú  pẹ̀lú irú àwọn ènìyàn yìí?
Àmọ́ ṣá, àwòrán orílẹ̀-èdè mìíràn tí ó lò láti fi sọ "ìtẹ̀síwájú" náà, fọ́ gbogbo rẹ̀ lójú.
Rí i dájú wípé o yan ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tí ó lágbára lẹ́yìn tí o bá ti f'ààyègba 2FA.
À-rí-ì-gbọdọ̀-wí, baálé ilé ṣu sápẹ.
Sí èmi, èyí ò bá ìrònú mu nítorí boyá a fẹ́ tàbí a kọ̀, ìrètí àwọn ènìyan ilẹ̀ Adúláwọ̀ wọnú ara wọn.
Àwòrán: Pedro Biava, pẹ̀lú àṣẹ ni a fi lò ó.
Pa àwọn òǹṣàmúlò àti ọ̀wọ́-ẹ̀kọ́ tí kò sí ní CSV rẹ́ bákan náà
“Jù bẹ́ẹ̀ lọ!” Màmá pariwo padà, pẹ̀lú ìmí lókè-lókè, “Jù bẹ́ẹ̀ lọ! Tí nǹkan míìràn bá sì wà lẹ́yìn ìtìjú….. Nǹkan tí ó tọ́ sí ọ.
Ìyá: Ọmọ mi, ẹ̀bùn wo lo fẹ́ fún Kérésìmesì?
Àlàmú rẹ́rìn-ín pẹ̀lú àìbalẹ̀ àyà, ó sì tún sìgá rẹ̀ fà pẹ́ dáadáa. Ojú rẹ̀ ràn kankan. Báyìí èéfín sìgá pá a lórí, ó sì bẹ̀rẹ̀ ikọ́.
Bí ìkópamọ́ tí àwùjọ léwájú rẹ̀ ṣe lè dóólà àwọn ẹranko igbó.
Akitiyan láti f’òpin sí ìṣọdẹ-àjẹ́ lè tẹ̀lé ìlànà tí ìjọba fi polongo ètò mímọ̀ọ-kọ-àti-mímọ̀ọ-kà.
A-wọ̀lú-má-tẹ̀ẹ́, ìwọ̀n araa rẹ̀ ló mọ̀.
Kíá, ni yóò rìn kúrò, á fò sínú ọkọ pijó rẹ̀, á fi ẹ̀yìn ọkọ̀ jáde láti inú ọgbà ìgbọ́kọ̀sí rẹ̀, á ki erémọ́lẹ̀, sí ọ̀nà ibi tí ó jẹ́ pé ọlọ́run nìkan ló mọ̀!
Ohun àmúlò ìdánilẹ́kọ̀ọ́ akọ́ni:
Ìlànà ìwádìí náà fi hàn wípé "iléeṣẹ́ ìjọba Ìpínlẹ̀ tí wọ́n sì pín àwọn ènìyàn sí agbègbè" ni wọ́n ti ṣe ìwádìí àyẹ̀wò yìí.
Deng ti wà ní Àtìmọ́lé Agbègbè Nanxi nítorí wípé “ó ń bá ìjà bọ̀” – ẹ̀sùn tí wọ́n sábà máa ń kà mọ́ àwọn ènìyàn tí ó ń takò ìjọba lẹ́sẹ̀.
"Bóyá o ò se kí ni, ìyá àgbà!"
Rárá, a kò gbà á. Ṣé ẹ kàn ṣé àgékúrú ìwádìí yín lásán ni?
Ìgbà ìkómọjáde Tinú ni ó ti wá sígboro kẹ́yìn. Ó lo ọ́jọ́ márùn-ún. Ọjọ́ márùn-ún gbáko pẹ̀lú iṣẹ́ àṣelàágùn.
Ẹyẹ Spiny Babbler, tí a lè rí ní Nepal nìkan, ti fa àwọn onímọ̀-nípa-ẹyẹ àti olólùfẹ́ ẹyẹ káríayé mọ́ra. Don Messerschmidt kọ nípa àkọsílẹ̀ tí onímọ̀-nípa-ẹyẹ S. Dillon Ripley ṣe nípa ẹyẹ náà nínú ìwée rẹ̀ Ìṣàwárí ẹyẹ Spiny Babbler:
Bí ó bá ní orin kan tí ń fi gbogbo ọ̀nà wá oyè Ìwọ́de Ojúnà ti ọdún yìí, ni orin yìí tí ó ní àyè láti jáwé olúborí:
Ọ̀sẹ̀-ẹ CAX tí yóò ṣe pẹ̀kí-ǹ-rẹ̀kí pẹ̀lú Ìpàtẹ Ọjà Inú Ilẹ̀-Adúláwọ̀ (IATF2020) láti Ọjọ́ 1-7 kẹsàn-án ní Kigali, yóò tẹ̀lé Ọjọ́ Ìsinmi CAX 2020 tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ tẹnu bọ epo.
Ìṣẹ̀lẹ̀ ilé ìwòsàn alárùn ọpọlọ yẹn tún wá sí ilórí, tí ó wá rántí tipá tipá ju ti tẹ́lẹ̀ lọ - nítorí ìjọra tí ó wà láàárín rẹ̀ pẹ̀lú nǹkan tó ń ṣẹlẹ̀ sí i lọ́wọ́ lọ́wọ́. Ó bẹ̀rẹ̀ si í mí lókèlókè.
Àkọ́lé àdàkọ ìṣínilétí
Níbẹ̀, ọ̀kọrin ọmọ Jamaica Aaron Silk darapọ̀ mọ́ àwọn olórin mìíràn — pẹ̀lú eléré Belizean Adrian Martinez — láti ṣe alágbàáwí ìdínkù fún ìgbóná àgbáyé sí ìwọ̀n-ọn ojúàmì 1.5.
Ààbó wà fún ọ níbí.
Báyìí àwọn ìsọ̀rí náà, kìí ṣe pé mò ń ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́, ṣùgbọ́n ǹkan tó ṣẹlẹ̀ ní wí pé àwọn obìnrin, wọ́n máa ń kórajọ -- lábẹ́ àtìlẹyìn àti ìtọ́sọ́nà àwọn ìyá olùbánidámọ̀ran wa -- wọ́n máa ń kórajọ, wọ́n sì máa ń sọ ìrírí wọn.
Àwọn alátùn-únṣé” tó gbé ẹ̀rọ amómitutù, ẹ̀rọ amóhùn-máwòrán àti fáànù olókè wọn lọ ní oṣù díẹ̀ sẹ́yìn – fún “àtúnṣe”!  Làbákẹ́ yásẹ̀.
Àwọn netizen pé àkíyèsí sí i pé fífi ojú sun olórin tí ó jẹ́ oníbálòpọ̀-akọsíakọ, àwọn olóṣèlú yóò pa àwọn ọ̀rọ̀ tí ó ṣe kókó tì:
Nínú ìtàkùrọ̀sọ pẹ̀lú Folha, iléeṣẹ́ náà sọ wípé òun kò fi ìgbà kan t'ọwọ́ bọ ìwé àdéhùn pẹ̀lú àwọn agbègbè ìbílẹ̀ náà láti gbé iṣẹ́ àtúnṣe náà fún wọn ṣe.
Kíni wọ nìbá tí ṣe? Kòsí.
Ní ọjọ́ 22, oṣù Ọ̀wàrà, àwọn ẹ̀ṣọ́ aláàbò Burundi wà á kò pẹ̀lú ẹgbẹ́ agbébọrìn alátakò ìjọba kan — tí à ń pè ní RED-Tabara, tí ó fi Democratic Republic of Congo ṣe ilé — ní agbègbè ibodè igbó Kibira.
Jọ̀wọ́ kàn sí alábòójútó apèsè yìí
"Àmì burúkú?" ìwé ìròyìn ẹkùn-ìlú ọlọ́sẹ̀ọ̀sẹ̀, Ìlà-oòrùn Afrika, dá ìmọ̀ràn.
Mozambique, kú oríire!
Ó ń díbọ́n bí ìgbà tí kò gbọ́ wa, kí ló ń dúró dè, lóòótọ́? Sọ fún  wa, wèrè obìnrin...
Ṣé kò sì tí ì rí tó? Ṣé kò tí ì gbọ́ ọ̀rọ̀ tí ó lè mú un ya wèrè tó?
Àwọn ènìyàn láti agbègbè náà máa ń pè é ní "tigress".
Ní ọdún 2015, UN gba àwọn ìpinnu ìdàgbàsókè alálòpẹ́ wọlé.
Fọ́rán ayédèrú lè ṣàmúlò kó sì sọ àìnígbàgbọ́ tí a ti ní tẹ́lẹ̀ nínú àwọn olóṣèlú, àwọn adarí òwò àti àwọn adarí míràn tó nífọ̀n di ńlá.
Ní ti àjọ United Nations, kí a tó lè yege níbi ti dídọ́gba abo atakọ ní ọdún-un 2030, ìjọba ní láti ṣe àyípadà òfin ìyàsọ́tọ̀ọtọ̀ àti ṣíṣe àmúlò ìṣòfin tí yóò mú ìmúdọ́gba tí à ń sọ wáyé.
Làbákẹ́ àti màmá kò ríra lójúkojú fún gbogbo àsìkò náà. Làbákẹ́ ò ní jẹ́ kí màmá fún ọmọ tuntun náà lóúnjẹ nílànà ìbílẹ̀. Màmá á wá ṣàròyé, ó wá jẹ́ kí Làbákẹ́ mọ̀ pé bí òun ṣe fún ọkọ rẹ̀ lóúnjẹ nìyẹn.
Ẹyẹ náà ti ń dínkù látàrí ìgbẹ́ pípa fún iṣẹ́ ọ̀gbìn àti ìtẹ́lọ ìgbèríko di ìgboro.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Àwọn ẹbí Àlàmú  fẹ́ obìnrin tí yóò fún ọmọ lọ́mú lámuyó ní gbogbo ìgbà, obìnrin tí ẹ̀yìn rẹ̀ gba ọ̣mọ̣, tí yóò ró ìró gírígírí tí á sì fún ọ̀já mọ́ ọ̀n; obìnrin tí yóò lè kọ àwọn orin ìrẹmọlẹ́kún pẹ̀lú ohùn dídùn láti lè rẹ ọmọ tẹ́.
Ìgbóhùnàtàwòránjáde náà kò ṣarajọ, bóyá nítorí àpèsè tàbí ìṣàsọpọ̀ kùnà tàbí nítorí kì í ṣe irú èyí tí ó ń bá a ṣiṣẹ́pọ̀.
Ìbò àti ìgbàgbọ́ ọ̀rọ̀ orí ẹ̀rọ ayélujára ní Nàìjíríà
Ìrí-bá-kan-náà, Danjuma fi ariwo ta nípa ète bí àwọn “ọlọ́pàá àti ológun” ṣe ń gbìmọ̀pọ̀ láti ṣe ẹ̀rú nínú ìbò ọdún 2019.
Ọ̀pọ̀ àwọn arìnrìn-àjò afẹ́ jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ ilé-ẹ̀kọ́ gíga.
Dájúdájú òpin ọ̀nà náà ti dé! Ìgbéyàwó náà ti wó lulẹ̀ ní ìsẹ́jú yìí! Wò bí ó ṣe rọrùn fún ìgbeyàwó láti túká!
Ojú ìwé ìkẹ́kọ̀ọ́
Aparadà ijó ìta-gbangba kan fò sókè sí orin soca ní orí ìtàgé ní Queen's Park Savannah, ní Ijó ìta-gbangba ọjọ́ Ìṣẹ́gun, ọdún-un 2009.
Nítorí àìdéènà-pa-ẹnu ọ̀ràn tí ó kàn wọ́n gbọ̀ngbọ̀n nínú àwọn ìpàdé wọ̀nyẹn, ó di dandan kí àwọn iléeṣẹ́ náà ó kọ ohun tí àwọn ajìjàgbara náà ń fẹ́ sílẹ̀ nínú ìpàdée wọn.
Ẹhn... Ohunkóhun tí ì bá à fà á, ó kàn ṣàkíyèsí pé òun kò lè wojú agbejọ́rò rẹ̀ tààrà.
Àfikún ti bá àwọn ohun èlò
Ikọ̀ bàlúù TM112/3, tí ó rin ìrìn àjò láti olú ìlú, Maputo, àti Manica — tí jíjìn sí ara wọn tó máìlì 442 — ni a tí rí atukọ̀ Admira António, atukọ̀ kejì Elsa Balate, olóyè ọkọ̀ Maria da Luz Aurélio, àti òṣìṣẹ́ inú ọkọ̀ Débora Madeleine.
Má wà sí ìgboro mọ́ láé.
“Màá gbé e sí jíà kejì, kí n sì ṣí ilé epo rẹ̀.
Ni àbúro rẹ̀ lọ́kùnrin náà bá dìde ó ní, "Èmi náà ní i.
Awọn àgbá bọ̀, inú dídùn l’ó ń mú orí yá.
“Wo òmíràn tó burú jáì... Wo ìyàwó rẹ bí ó ti ń yí ní ilẹ̀ẹ́lẹ̀ tí ó sì ju ẹsẹ̀ kan sókè.
Àpẹẹrẹ kan ni Bara Katra, àrágbáramúramù ilé tí ó ní ìtàn-ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá tí Mir Abul Qasim, Diwan (alága ètò ìṣúná) ti ó jẹ́ ọmọba Shah Shuja Mughul kọ́ ní nǹkan bíi 1644 àti 1646.
Òṣìṣẹ́ Àjọ Ìlú kan ti sọ wípé yóò tó ọ̀sẹ̀ mélòó kan kí egbògi ìdáààbòbò tí yó sì dín ẹ̀fọn kù.
Ìtàn mìíràn ṣe ìrántí bí pípa àgbànrere kan ṣe fa iyọ̀ títà ní apá orílẹ̀-èdè yìí.
Àwọn àjọ àgbáyé ti dẹ̀yìn kọ Òfin Ìṣíkúrò tí ó pàṣẹ àfilé ìdíyelé tí ó gbéra nílẹ̀ fìrì tí ó sì lọ òkè lálá.
Làbákẹ́ fẹ́ pariwo. Irú ẹ̀rín abàmì wo rè é? Kíló le tóyìí? Kíni gbogbo àwọn ìtàn gígùn yìí wà fún? Ariwo han-n-ra han-n-ran lára fáànù olókè? Kò gbọ́ ọ rí! Àwòrán bàìbàì lórí ẹ̀ró amóhùn-máwòrán? –Kò ríi rí!
Aládàásí Ohùn Àgbáyé ọmọbíbí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà Rosemary Àjàyí ṣe àpèjúwe "ìlàkàkà àwọn ọmọ-adúláwọ̀ tí ó ń ṣe ìrìnàjò ní àárín ilẹ̀-adúláwọ̀ ":
Ó gbàgbọ́ wípé ìgbàkanìgbàkàn “ohun tí yóò jẹ́ àǹfààní gbogbo ará ìlú gbọdọ̀ bo orí àǹfààní ti ara ẹni.”
Ó polówó araa rẹ̀ gẹ́gẹ́ bíi "ayẹyẹ àkọ́kọ́ tí yóò kó àwọn ọmọ ilẹ̀ adúláwọ̀ jọ tí ń ṣe ìgbélárugẹ ìpàṣípààrọ̀ láàárín àwọn ọlọ́gbọ́n àtinudá àti aṣàgbélárugẹ àṣà ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ", tí ó ní àwọn akópa tí ó tó bíi 2,000 láti orílẹ̀-èdè 68.
Máa ń ṣàgbajáde ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó ṣòro fún ọmọ-ènìyàn láti mọ̀.
Àwọn Iléèjọsìn ní Greece àti Àríwá Macedonia kọ̀ láti yí ọwọ́ àwọn ìlànà-ìsìn wọn padà k'ó ba má fàyè gba àjàkálẹ̀ àrùn COVID-19 t'ó ń ràn ká
Ẹni à ń gbé gẹ̀gẹ̀ ni yó ba araa rẹ̀ jẹ́.
Ní ọ̀pọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n kúṣẹ̀, ọ̀pọ̀ àwọn ǹkan kòṣeé-má-nì ni wọ́n ṣọ̀wọ́n.
Iṣẹ́ àtúnṣe sí àwọn àjogúnbá ìgbàa Mughal ní mọ́ṣálááṣí Bangshal Mukim Bazar Jam-e àti mọ́ṣálááṣí Siddique Bazar Jam-e ti di ohun ìgbàgbé nítorí ojú àpá ò le è jọ ojú ara, ó ti yàtọ̀.
Lílo aṣàwákiri Tor láti wọ ibùdó-ìtàkùn tí a ti dígàgáa rẹ̀ tàbí dáàbò bo ìdánimọ̀ọ rẹ.
Ẹgẹrẹmìtì “Jahaj Bari” kí ó tó di àdàwólulẹ̀.
Omijé ṣarajọ sójú Làbákẹ́, omijé fún Àlàmú, omijé fún nǹkan tí ó jẹ́ níyà lọ́wọ́ ìyá Àlàmú. Báwo ni Àlàmú  ṣe fẹ́ mọ̀ ohun tí ó là kọjá? Báwo ni yóò ṣe mọ̀ bí ìyá rẹ̀ ṣe sọ̀rọ̀ fitafita pẹ̀lú ìrunú? Àti àwọn ìfẹ̀sùnkàn búburú! Ta ló máa wá gbẹ̀rí rẹ̀ jẹ́? Ó gbé gbogbo èyí sọ́kàn. Kò sẹ́ni tí á bá sọ ọ́. Omijé fún èyí náà ... gọ̀ọ̀rọ̀gọ̀ ni ó sì dà wálẹ̀ bí odò ...
Ara-àìbalẹ̀, olórí àrùn.
Tí o bá ní ìfura irúfẹ́ ìdígàgá àìle báyìí, gbìyànjú kí o tẹ https:// síwájú agbègbè ìkápá dípò http:
Ìfọ̀rọ̀-wáni-lẹ́nuwò oníwákàtí kan ọ̀hún tí ó wáyé lọ́jọ́ 12 oṣù yìí, pẹ̀lú oníròyìn ìjọba Mirshahin Aghayev — tí a ti mọ̀ tẹ́lẹ̀ rí fún ìdúróṣinṣin aìfi òlò p'ohùn — di gbígbésáfẹ́fẹ́ ní ilé ìṣẹ́ amóhùn-máwòrán aládàáni agbè fún ìjọba REAL TV.
Alága àkọ́kọ́ Ìlú-tí-kò-fi-ọba-jẹ ti China Mao Zedong ti yọ àwọn ènìyàn nínú ìṣòro.
Síbẹ̀síbẹ̀, ó tó ọmọdébìnrin 112 tí ó di àwátì bí abẹ́rẹ́ tí ó sì jọ pé àwọn 13 tí ṣègbé, ìyẹn gẹ́gẹ́ bí ìwádìí ọdún 2018 kan ṣe tọ pinpin.
A ní ètò ìrìnàjò ìgbafẹ́, òògùn ìbílẹ̀ àti àwọn ohun mèremère tí ó pín yẹ́lẹyẹ̀lẹ káàkiri ilẹ̀ẹ wa.
Níhìn-ín orílẹ̀-èdè Nàìjíríà, kò sí ẹni tí ó lè fura sí… bóyá akọ̀wé Àlàmú níbi iṣẹ́. Akọ̀wé yìí ti gbé ìpè rẹ̀ lẹ́ẹ̀mejì ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀, ìbéèrè “kí ni mo lè ṣe fún un yín?” rẹ̀ lórí aago ìpè rí Làbákẹ́ lára púpọ̀.
Kabwe wá fi wé Àbádòfin Iṣẹ́ Ìròyìn ọdún-un 2016, èyí tí ó fi òmìnira fún ilé iṣẹ́ ìròyìn tí ó sì dá ilé ìròyìn aládàánialáìgbáralé-ìjọba padà. Wàyí, Kabwe pe àkíyèsí sí ìjì lẹ́sẹ̀ tí àtúnṣe Òfin Ẹgbẹ́ Òṣèlú dá sílẹ̀:
Nípasẹ̀ ìmúgbòrò ààbò rẹ lórí ayélujára, o lè ṣ'alábàápàdé òṣèré ibi t'ó pète láti sọ ààbò rẹ di yẹpẹrẹ.
Ọ̀kanṣoṣo ni wá, nǹkankan  náà sì ní wá pẹ́lù, kò sí ìṣòro. Làbákẹ́ rẹ́rìn-ín músẹ́, ó ti ja ogun náà ní àjàyè dé ìdajì. Pẹ̀lú ìrànwọ́ àwọn agbejọ́rò tó múnádoko méjì yìí nílé ẹjọ́, kò ní nǹkankan láti bẹ̀rù, yóò borí Àlàmú délẹ̀.
Wọ́n mú àdínkù bá ìwà-ìbàjẹ́ nítorí wọ́n ti dàgbà sókè ni.
A kì í fini joyè àwòdì ká má lè gbádìyẹ.
Lóòtọ́, nígbà tí yóò fi di ìparí ọ̀sẹ̀ yẹn nínú oṣù Agẹmọ, ìkàni #tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí ti ní àtẹ̀jíṣẹ́ tó ń lọ bi ẹgbẹ̀rún lọ́nà ọgọ́ta, ó tan ìmọ́lẹ̀ yíká ẹkùn náà ó sì ti di títẹ̀ jáde káàkiri àgbáyé.
Sladjana Velkov, ẹni tó gbajúmọ̀ gẹ́gẹ́ bí alátakò-ìbupá tó ń ṣiṣẹ́ ní Serbia àti Àríwá Macedonia, sọ láì pẹ́ yìí wí pé nǹkan kò "le tóyẹn" àti pé "ọ̀fìnkìn lásán ni, èyí tí kò yàtọ̀ sí ọ̀fìnkìn tí a ti mọ̀ tẹ́lẹ̀, tó máa ń ṣe àwọn àgbàlagbà tàbí àwọn tí ìlera ara wọn kò pé tó".
Ìdánimọ̀ òǹṣàmúlò tíkò tọ̀nà
Nígbà tí àwọn ẹ̀rọ bá ń kẹ́kọ̀ọ́, wọ́n máa ń kẹ́kọ̀ọ́ pẹ̀lu ètò aṣègbè, wọ́n sì máa ń kẹ́kọ̀ọ́ látara àkójọpọ̀ dátà aṣègbè.
Bí o bá ṣe bẹ́ẹ̀, o ó fi ohun-ẹ̀rí ìfiwọléè rẹ ránṣẹ́ sí adojúkọni.
Ní ètò ìtàkùrọ̀sọ wọn, wọ́n gbé orí yìn fún ìpolongo Ohùn Àgbáyé tí ó ṣe iṣẹ́ ribiribi tí ó mú àwọn wà láyé.
Kàkà bẹ́ẹ̀, pe ilé-ìfowópamọ́ọ̀ rẹ tàbí kí o ṣí aṣàwáríkiriì rẹ kí o sì tẹ URL ilé-ìfowópamọ́ọ̀ rẹ sí i.
Gẹ́gẹ́ bí òfin, ilé ẹjọ́ lé gbé ìgbésẹ̀ tí ó tako irúu ìdájọ́ báwọ̀nyí yálà láti ọ̀dọ̀ àwọn panchayat tí ìbó yàn àti panchayat ipò-ìsàlẹ̀.
Oníṣègùn Mira, olórí ẹ̀ka ìtọ́jú àfẹ́jù ti Cochin Hospital tí ó wà ní Paris, fi ọ̀rọ̀ náà wé “àwọn ìwádìí àyẹ̀wò fún Àrùn Kògbóògùn ÉÈDÌ, tí ó jẹ́ wí pé lára àwọn olówòo nàbì ni a ti kọ́kọ́ dán an wò, a gbìyànjú àwọn nǹkan kan nítorí a mọ̀ dájú wí pé wọn kì í dá ààbò bo ara wọn, àti pé ó rọrùn fún àrùn ìbálòpọ̀ láti lúgọ sí ara wọn.”
Làbákẹ́ ti ya wèrè báyìí.
Kò sẹ́ni tí kò kópa nínú ayẹyẹ náà. Ohùn àwọn ikọ̀ Ohùn Àgbáyé náà bọ́ sórí afẹ́fẹ́ ní orí ìkànnì Metro 97.7FM. Àwọn sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ tí ó ti fẹ̀yìntì ló ka ìròyìn tí wọ́n sì tọ́kùn ètò.
Wọ́n sọ wí pé ẹ lè fẹ́ràn ẹranko tí ẹ̀ ń kọ́ nípa rẹ̀.
Àkànṣe nọ́ḿbà àgbésókè
Ìfakùn ọ̀rọ̀ “Ìyá àgbà Saray” tí Muntazir mẹ́nubà dá lórí àbẹ̀wò ìbánidárọ tí Aliyev bá lọ sí Agbègbè Shamakhi tí Azerbaijan, níbi tí ìporùrù ayé tí bá ọ̀pọ̀lọpọ̀ ilé ìgbé jẹ́ ní ìbẹ̀rẹ̀ oṣù yìí, tí ọ̀kan nínú rẹ̀ jẹ́ ti obìrin ọlọ́mọdún 92 tí orúkọ rẹ ń jẹ́ Saray.
Làbákẹ́ dìídì tiraka láti dá omi ojú tí ó ti péjọ sí ojú rẹ̀, tí ó ti ń ṣe ìran rẹ̀ bàìbàì padà.
Ẹni tí kò tó gèlètè kì í mí fìn-ìn.
Ní Tanganyika àti ní apá ibòmíràn ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀, èyí túmọ̀ sí wí pé ní ìgbàkúùgbà ni àwọn amúnisìn leè ké sí àwọn tí wọ́n ń jẹ gàba lé lórí láti yànda àwọn pádi ẹ̀jẹ̀, tí ó dúró fún ẹ̀yà àbùdá ara wọn fún aṣojú ètò ìlera tí yóò jẹ́ lílò fún ìdánwò.
Àsé ibi tí ìyá àjẹ́ àgbà yìí ń mú ọ̀rọ̀ lọ rè é. Ìyá àjẹ́ àgbà òṣìkà yìí tó pe ara rẹ̀ níyàá ọkọ.
Wọ́n sọ gbogbo èyí fún  mi màdáámú. Ìwọ náà sì gbà wọ́n gbọ́, Sènábù?
Ọ́n ní ìmọ̀ràn díẹ̀ tí kò bèrè fún fún un. Àwọn ọ̀rọ̀ ìtanijí mìí ràn fún un nípa ọkọ rẹ̀. Àti àwọn ọ̀rọ̀ ìyánu díẹ̀, láti fi dá wọn mọ̀ pẹ̀lú ìbànújẹ́ rẹ̀yìí, àti ọ̀rọ̀ àdúrà gan an pàápàá.
Ọkọ̀ mẹ̀sí ọlọ́yẹ́ bọ̀gìnnì bọ̀gìnnì, wọ́n á wá ju ọrùn wọn kíki bí i ti abo màlúù sórí àga tìmùtìmù lẹ́yìn ọkọ̀ tí ọyẹ́ wà nínú rẹ̀ ní gidi, pẹ̀lú àwọn omidan tó tó ẹgbẹ́ ọmọ wọn fún fàájì.
Bí ọmọdé ń lérí bébé, tí kò ní baba, ti baba là ń ṣe.
“Ki í ṣe bẹ́ẹ̀. Ṣùgbọ́n. Ṣùgbọ́n. ẹm...”
"Ṣe o fẹ́ nà mí ni?"
“Rírín ẹ̀rín bí ìkokò ní àsìkò tí kòtọ́ jẹ́ àmì aágànná. Fura o. Fura o.”.
Ìyẹn ni òpin òwò kékéré tí ò bá mówó kíá wọlé fún un.
Ó tún ṣí ojú rẹ̀, omijé sì bẹ̀rẹ̀ si í dà wá lẹ̀ bí i ìlẹ̀kẹ̀ ní tẹ̀lé-ǹ-tẹ̀lé sẹ́ rẹ̀kẹ́ rẹ̀ kékeré.
Bí Ọlọ́run ò ṣe ẹni ní baba, à fi ìyànjú ṣe bí àgbà.
À ń fẹ́ aṣojú tí yóò rí i wípé à ń rí ẹtọ wa gbà lóòrèkóòrè.
A ní ká wá ẹni tó lẹ́yìn ká fọmọ fún, abuké ní òun rèé; ti gànnàkù ẹ̀yin rẹ̀ là ń wí?
A dẹ̀ rí ìyẹn nínú ìgbẹ̀jọ́ọ Rana Ayyub.
Wo ìtọ́kasí ìlànà-títò àtẹ̀-iṣẹ́
Àwòrán láti ọwọ́ọ Shakil Ahmed. A lò ó pẹlú àṣẹ.
Banatah sọ wípé nínú àláa rẹ̀ kẹ́ta ni ó ti rí àwòṣe fún àwọn ilé Ọlọ́run wọ̀nyí.
Sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ ní Nàìjíríà darapọ̀ mọ́ àwọn akẹgbẹ́-ẹ wọn láti sààmì ayẹyẹ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé ọdún-un 2020
Wọ́n máa ń la ètò-ẹ̀kọ́ oní kọ̀ríkúlọ́ọ̀mù alágbára olósẹ̀ méjì tàbí mẹ́ta kọjá, ìdánilẹ́kọ̀ọ́.
A rígi lóko ká tó fi ọ̀mọ̀ gbẹ́ ìlù.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ó ti tó 30 ọdún sí ìgbà ìgbérí sókè àti ìṣubú Ẹgbẹ́ Olóṣèlú Ìjọba Àwa-ara-wa 89 (八九民运) ní China tí ó kóra jọ di Ìpaninípakúpa Gbàgede àìlókìkí Tiananmen Square ní ọjọ́ 4 oṣù Òkúdù, 1989.
Àwọn kan nínu yín lè ti gbọ́ èyí, nítorí ọ̀pọ̀ àwọn ìkànì ìbánidọ́rẹ̀ mọ̀ ọ́ sí ipa Hasini.
A kó àwọn ẹrù ẹ, á gba ṣáátà ọkọ̀, á sì kúrò nílé Àlàmú, láíwẹ̀yìn, láì lanu dágbére fún ẹnikẹ́ni títí mọ́ Àlàmú gan-an alára.
Àti ìrónilágbára nípasẹ ìgbanisíṣẹ́ -- mímú àdínkù bá ìdẹ́yẹsí.
Nínú ọ̀rọ̀-ọ rẹ̀ níbi ayẹyẹ Ọjọ́ Ìsinmi CAX 2018 ní Cario, ọ̀kọrin ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà D'Banj sọ fún àwọn òṣìṣẹ́ Ilé-ìfowópamọ́sí àti olùdókoòwò:
Ipò Àlàmú ti yàtọ̀, kò ní i kan àbùkù orí fífọ́ mọ́. Kò ní jiyà ìrẹnisílẹ̀ tí wọn á ti jù ú sí yàrádúdú ilé ẁer̀e pẹ̀lú àwọn ògidì asínwín tí won máa ń han tí won tún ń pariwo gẹ́gẹ́ bí alágbàágbé.
Ṣùgbọ́n nígbà tí àwọn jàndùkú dé, wọ́n sún láti "Savannah" sí ‘Kingdom’
Owó-oṣù rẹ̀ fún oṣù mẹ́sàn-án ni iléeṣẹ́ gbọ́dọ̀ san fún un ní kíákíá, àfikún owó rẹ̀ ọdọ ọdụ́n gbọ́dọ̀ gba òǹtẹ̀, kí ó sì gbà á.
Kí ó jẹ́ kí àwọn ọ̀tá ọmọ rẹ̀ yòókù tí ò ṣe é́ fojú rí rìn lọ níhòòhò sinú igbó kìjikìji tí ìkòkò àti àmọ̀tẹ́kùn á ti máa dúró láti dojú kọ wọ́n, ohun tí Màmá fẹ́ nìyẹn.
Pẹ̀lú ìrísí omidan tí ó ní lọ́wọ́ lọ́wọ́ yìí, ó lè padà sí England kí ó sì tún padà sí àyè oge síse ẹ̀.
“Ẹẹẹn, wàhálà ẹ́ńjíìnì ọkọ̀ Làbákẹ́. Atọ́kọ̀ṣe ní owó àtúnṣe rẹ̀ yóòtó ẹgbẹ̀rún méjì náírà, ìdí ni wí pé gbogbo ẹ́ńjíìnì ni yóò ní lá ti tú palẹ̀”.
“M̀bá wà lỌ́yọ̀ọ́ mà ti so ẹṣin”; àgùntàn-an rẹ̀ á níye nílẹ̀yí.
Cheta Nwanze, Olórí Ìwádìí ní SBM Intelligence sọ fún Ohùn Àgbáyé:
Ẹ̀yin ọ̀rẹ́ẹ̀ mi ọ̀wọ́n, ìṣẹ̀lẹ̀ tí kò dùn mọ́ni nínú kan ṣẹlẹ̀ ní ọjọ́ mélòó kan sẹ́yìn, ṣùgbọ́n mo nírètí pé irú ìṣẹ̀lẹ̀ náà á pín pẹ̀lú ọdun 2018 àti pé irú ìṣẹ̀lẹ̀ bẹ́ẹ̀ ò ní wáyé mọ́.
Ṣé Eré ìfẹ́ fún ojú-àmì Ẹ̀kọ́ #SexForGrades ni ìjìjàngbara ilé ìjọsìn #ChurchToo tuntun?
Ìkówọlé kò ṣe é ṣe nítorí àwọn ìṣìṣe wọ̀nyí:
Àwòrò tí a ò bá lù kì í luni.
Kódà ìṣàmúlò Twitter Aliyev dà gẹ́gẹ́ bí wèrè aládàásọ̀rọ̀ ju ìgbìyànjú ìbá ará ìlú sọ̀rọ̀ lọ.
Ó yẹ ẹni gbogbo kó dínwó aró, kò yẹ atọ̀ọ́lé.
Owó rẹ̀ nìkan ló ń tẹ̀lé.
Nínú gbogbo àgbáyé
Ìwádìí àyẹ̀wò náà tún fi hàn pé ọ̀pọ̀ ọmọ lẹ́yìn Krístì ní Nàìjíríà "rí orílẹ̀-èdèe US bí ìlú tí ó dára (ìdá 69) ju bí àwọn Ìmàlé ṣe rí i lọ (ìdá 54)".
Lẹ́yìn tí ó dé ẹ̀wọ̀n gbogboògbò, Amade pe ẹgbẹ́ àwọn agbẹjọ́rò Mozambique tí ó sì sọ bí ó ṣe ti jìyà tó lọ́wọ́ àwọn ológun Mozambique tí ó ní wọ́n na òun tí wọ́n sì fi ebi pa òun.
DCMA máa ń ṣe àgbékalẹ̀ ètò orin kíkọ tí ó ń ṣe ìgbélárugẹ ẹ̀bùn orin kíkọ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ àti àfihàn àjọṣepọ̀ pẹ̀lú ọ̀kọrin àlejò hàn ní, Stone Town, Zanzibar, 2019. DCMA ni ó ni àwòrán.
ìdí nìyí tí ariwo ẹ̀rín Àlàmú ‘ha ha ha ha’ fi ń pọ̀ sí i... Ṣùgbọ́n ó ti wá ń pọ̀jù fún ìtura àwọn ará àdúgbò rẹ̀.
Olóyè Ògúntósìn ló yànda àwòrán.
Lákọ̀ọ́kọ́, aláìsàn náà kò ní bá ẹnikẹ́ni sọ̀rọ̀, wọn á kọ́kọ́ yà wọ inú ayé bòókẹ́lẹ́, ayé tí àwọn nìkan mọ̀, ìgbàyẹn ni ásìkò ìgbà-sẹ́gbẹ́ wọn.
Ó wo yàrá ofìfo náà fírí...
Kí ni nǹkan tó ń pa Àlàmú  lẹ́rìn-ín nípa rẹ̀? Kí ni ìdí tó ṣe ń fi òun ṣe yẹ̀yẹ́?
Àfilé iye owó náà ti dá awuyewuye sílẹ̀.
Òfin nípa sísọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé yàtọ̀ láti ibìkan dé òmíràn.
Ṣùgbọ́n òkèèrè ni àwọn ènìyàn yìí ti ń wo bí nǹkan ṣe rí.
Àwòrán: Àjọ tí ó ń rí sí ààbò gbogboògbò, CC 2.0
Lẹ́yìn ìgbà tí fídíò ọ̀hún gba kòbákùngbé ìjábọ̀ bíi “Kọ̀wé fipò sílẹ̀” àti “A kò fẹ́ àlọ́ atanijẹ mọ́” pẹ̀lú ọ̀pọ̀lọpọ̀ àìní ìfẹ́ràn ní ọjọ́ àkọ́kọ́ tí a gbé e sórí ayélujára, ìkànnì REAL TV ní oríi YouTube ti ìsọsí pa.
Ó jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ tó ní áápọn ní ìlú àjọgbé àwọn Tibet tí ó wà ní Toronto àti pé ó ti kópa nínú ìjàfẹ́tọ̀ọ́ kan tí ó wáyé níta Akànkọ́ Ilé Ẹ̀kọ́ Confucius tí fáfitì ọ̀hún, ẹ̀ka ìbílẹ̀ àjọ ìsọdọ̀kan àṣà Ilẹ̀ China tí ìjọba China ń ṣe agbátẹrù fún lọ́nà tí ó fi ń mú kí China lágbára sí i ní ilẹ̀ òkèèrè.
Ewúrẹ́ kì í bíni ká lọ sísọ̀ àgùntàn lọ jẹ̀.
Àì-kúkú-joye, ó sàn ju, “Ẹnuù mi ò ká ìlú” lọ.
Ìwádìí ọdún-un 2019 kan láti ọwọ́ Dani Madrid-Morales ní Ilé-ẹ̀kọ́ gíga Huston àti Herman Wasserman ní ilé-ẹ̀kọ́ gíga Cape Town fẹnukò pé "ìròyìn irọ́ àti ìròyìn ayédèrú ni wọ́n ti máa ń lò láti fi mú ìfẹ́-inú àwọn olóṣèlú ṣẹ" ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, Kenya àti South Africa.
Màá dẹ̀ ṣe òótọ́: mo jẹ́ ọ̀dọ́, aláìmọ̀kan, ọmọdébìnrin Sri Lankan, tí ò ní ìrírí ìwádìí àtẹ̀yìnwá Kankan.
Ní ìbèrè àsìko ọdún 2000, àwọn obìnrin mẹ́sàn ni wọ́n ń kú lójoojúmọ́ yíká ìrọbí àti oyún.
Ojú wọn ń wò káàkiri inú yàrá ìgbafẹ́ wọn, tí wọ́n sì ń fojú gán-án-ní gbogbo ohun tó wà níbè láàárín ìṣẹ́jú àáyá.
Òun kọ́ ni ìyá-ilé mọ́, kò sì rí ara rẹ̀ bí i ọ̀kan mọ́.
A kì í mọ ọ̀nà ọgbà ju ọlọ́gbà lọ; ẹní múni wá là ń tẹ̀lé.
Ó jẹ́ ìsípa yátí ó mi èèyàn tìtì, ó ti rí ìwé àkójo àwòrán ìgbéyàwó wọn, ó ti ṣàgbéyẹ̀wò ìwé-ẹ̀ríìgbéyàwó wọn pẹ̀lú ìka ọwọ́tó ń gbọ̀n rìrì.
Ibùgbéìwífúnalálàyé ìdánimọ̀ ID kò kòjú òṣùwọ̀n
Nínú ìwé àpilẹ̀kọ tí wọ́n fi sí orí ẹ̀rọ alátagbà-oníròyìn kan ní ilẹ̀ náà, ọ̀kan nínú àwọn ará ìlú fèsì sí ọ̀rọ̀ Yaziri, ó sọ pé “ṣé o kò sọ nínú ọ̀rọ̀ rẹ tẹ́lẹ̀ pé gbogbo àrùn ni ó ti jẹ́ fífọ̀ kúrò ni"
Moro gbà nínú of owó ìwáṣẹ̀ tí àwọn awáṣẹ́ san tí ó ń lọ bíi ẹgbẹẹgbẹ̀rún 675 owóo naira [ $1.8 USD].
Nígbàtí o bá ń lo Kolibri gẹ́gẹ́ bí òǹṣàmúlò tí ó forúkọsílẹ̀-wọlé, ìwífún gẹ́gẹ́ bí orúkọ, orúkọ-òǹṣàmúlò, ọjọ́-orí, ọdún ìbí, òǹkà ìdánimọ̀, logged-in user, àwọn ohùn àmúlò ìgbẹ́kẹ̀lé tí o wò rí, àti ìṣe àgbéyẹ̀wò rẹ lè wà ní àrọ́wọ́tó fún ìlò àwọn alábòójútó àti akọ́ni ní orí ohun-èlò rẹ.
Bí kì í báṣe pé Làbákẹ́ fẹ́ jábọ̀ fún awakọ̀ ọkọ̀ akẹ́rù rẹ̀, kò sín ǹkan tíì bá gbé e wá bí.
Bí ó ti ṣe sọ, àwọn tí ó kọ ẹnu ẹ̀gbin sí i lórí ayélukára-bí-ajere lérò "wí pé torí kí wọ́n ba fi òun j'òye mínísítà ni òun ò fi mẹ́nu kúrò lọ́ràn àwọn ọmọdébìnrin Chibok".
Ẹnìkànkan nínú wa nílò kíkọ́.
Ní tiwa, olórí tó dára jù ni a ní.
Oníròyìn Orí ẹ̀rọ-alátagbà Luis Carlos Diaz di àwátì ní Venezuela
Gẹ́gẹ́ bí Hashim ṣe sọ, àwọn ayọnilẹ́nu gbèrò láti sọ ArewaMeToo di ohun tí ó tasẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sí òfin nípa síso ArewaMeToo pọ̀ mọ́ LGBTQ [obìnrin-tó-ń-fẹ́-obìnrin, ọkùnrin-tí-ó-ń-fẹ́-ọkùnrin, àwọn abo àti akọ tí ó yíra padà di akọ tàbí abo àti àwọn ènìyàn tí ó ṣe àjèjì tí kò sí ní ìbámu] àti ète wọ́n ṣiṣẹ́ bí ìyọlẹ́nu orí ayélujára ṣe ń lékún sí i.
Ní ti bí àrùn náà ti ń ràn, èyí tí àwọn onímọ̀ nípa àjàkálẹ̀ àrùn ń pè ní “òǹkà ìpìlẹ̀ ìbísí“, gbà pé ó wà láàárín 2 sí 3 ní ìparí Oṣù Kìn-ín-ní, ẹni tí ó ní i yóò kó o ran ẹni méjì sí mẹ́ta, ṣùgbọ́n ìfikùnlukùn àti ìwádìí kò dúró, ìyẹn bí àwọn ìwífún-alálàyè tí ó wúlò bá wà ní àrọ́wọ́tó.
Ọ̀na wá ṣì jìn.
RFI tún ọ̀rọ̀ agbẹ́jọ́rò wọn, Clément Retirakiza wí, wípé kkò sí ẹ̀rí tí dájú nípa ẹ̀sùn tí a fi kan àwọn akọ̀ròyìn náà, wọ́n kàn fẹ́ fi ọwọ́ ọlá gba aláìṣẹ̀ lójú ni.
Kà síwájú sí i:
Ẹ̀ka ológun Agbègbè Yangon kọ ìwé ẹ̀sùn-un ìbanilórúkọjẹ́ sí olóòtú èdèe-Burmese U Ye Ni wípé ibùdó-ìtakùn-àgbáyé akọ̀ròyìn náà gbè lẹ́yìn ẹnìkan nínú ìròyìn ìkọlù láàárín-in ọmọ-ogun ìjọba àti àwọn adárúgúdù sílẹ̀ Ọmọ ogun Arakan ní Ìpínlẹ̀ Rakhine tí ó tẹ̀ jáde.
Iṣẹ́ẹ gbogbo wa ni láti dóòlà ẹ̀míi wọn ní yàráa pàjàwìrì.
Sùgbọ́n nísìnyí, ìlànà wámú-wámú-wámú ni ó fẹ́ lò.
Ìbẹ̀rù rẹ̀ ṣẹ̀ṣẹ̀ wá fẹsẹ̀ múlẹ̀. Ó ti ní ìfura ohun tí yóò bá ní gboro kí ó tó di pé ó kúrò lábúlé. Ohun tí ó fuúlára lábúlé ni ìdéédé já pàtìní orí ọmú rẹ̀ tó ti hunjọ. Ó ṣe é bá yìí fún ọ̀sẹ̀ kan - ó sì mọ̀ pé nǹkan àìròtẹ́lẹ̀ yóò ṣẹlẹ̀ tàbí ó ti ń ṣẹlẹ̀ sọ́mọ rẹ̀ nígboro.
Ọ̀rọ̀ tí ó ń lọ nípa #Deng Chuabin: Ní ọjọ́ 20 oṣù Èbìbì ọdún-un 2019: Àwọn ọlọ́pàá àgọ́ọ Peizhi ránṣẹ́ sí bàbáa Deng.
O fẹ́ kí ilé-iṣẹ́ yẹn gbòòrò kó ṣe àṣeyọrí kó sì gbèrú.
Làbákẹ́ ń bínú sí ara rẹ̀.
Trinidad àti Tobago jẹ́ àkọ́kọ́ nínú àwọn orílẹ̀-èdè ní àgbáyé tí yóò ya ọjọ́ sọ́tọ̀ láti fi sọríi ìfòpin sí òwò ẹrú, àmọ́ lẹ́yìn-in 34 ọdún tí ìsinmi àpapọ̀ náà fi ẹsẹ̀múlẹ̀ àti ọdún 185 lẹ́yìn-in tí Àbá òfin Ìfòpin sówò-ẹrú kọ́kọ́ wáyé, awuyewuye ṣì ń lọ lóríi wípé bóyá erékùṣù-ìbejì olómìnira náà ní òmìnira tàbí kò ní.
Ilé iṣẹ́ amóhùnmáwòrán ìbílẹ̀ kan gba Abódiakọ-akọ́diabo àkọ́kọ́ sí iṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí atọ́kùn; Coke Studio, ètò orin, àwọn Abódiakọ-akọ́diabo méjì ni ó ti kópa ní orí ètò náà.
Ó jẹ́ oríire fún àwọn ènìyàn kan nínú ìlú olókè méje yìí, láti pa owó mímọ́ láti ìgbà dé ìgbà nípasẹ̀ iṣẹ́ àṣekára pẹ̀lú ìbùkún yanturu láti ọ̀dọ̀ Ọlọ́run.
Ìràwọ̀ akọrin soca ìlú Trinidad Machel Montano ń ṣeré ní Àjọ̀dún OVO ní Toronto ní ọdún 2016. ÀWÒRÁN: The Come Up Show (CC BY-ND 2.0)
Hùn. Kò dájú. ṣùgbọ́n lásìkò kan mo rí i tí ó kọjá níbí. Àwọn ènìyàn sì sọ pé orí ọkùnrin náà ti yí báyìí. Mi ò mọ̀.
Ó dáa ... Ó dáa ìyáàfin, ẹ ṣe jẹ́jẹ́ ìyáàfin, à ti lẹ́jọ́ ... ẹjọ́ tó dára.
Inú rẹ̀ ti ṣàdéédé ń dùn títí di àsìkò yẹn, nítorí ó ti fi èrò èrè iṣẹ́ kíá òwúrò kùtùkùtù sọ́kàn.
Àwọn ọmọ Bangladeshi lo ẹ̀rọ-alátagbà fi gbógun ti àjàkálẹ̀ àìsàn ibà-ẹ̀fọn
Ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà ti jẹ́ kíkà ní ìgbà kejì nínú ìgbìmọ̀ Aṣojú-ṣòfin.
Ṣí ìlọkiri ibùdó
Àwọn ìdáhùn tó ń tẹ̀lé e ni…….”kò ṣe é ṣe”……..“kò ṣe é ṣe”…………ṣé kì í ṣe ọkọ àti ìyàwó tí ó ń gbé abẹ́ òrùlé kan náà̀ ni wọ́n?
Àmọ́ lẹ́yìn àtẹ̀jáde kan sí ilé ìròyìn tí Àjọ tí ó ń ṣàkóso Omi orílẹ̀ èdè náà (IMA) tẹ̀ jáde ní ọjọ́ 22, oṣù Ògún ọdún-un 2019, èyí tí ó kìlọ̀ wípé – ìwádìíi National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) Coral Reef Watch sọ wípé — iyùn abẹ́ òkúta òkun Tobago ti bọ́ sì abẹ́ ìṣọ́ láti ṣe òfíntótó "Ìkéde Ìpàwọ̀dàa Ìpele Ìkíni", gbogbo ojú ló ń wo erékùṣù náà.
Àwọn ọlọ́pàá ìjọba àpapọ̀ Mozambique mú akọ̀ròyìn náà ní ọjọ́ 5 níbi tí ó ti ń ya àwòrán àwọn ẹni-orí-kó-yọ nínú ìkọlù kan ní Cabo Delgado, wọ́n sì tì í mọ́lé.
Ṣùgbọ́n nísinsìnyí, bí ó ṣe ń wo inú dígí, ó rí i pé òun ní láti ṣọ́ra diè sí i nípa ìrísí òun.
Ó sì ń fa àmì ìfòyà.
Ọkọ̀ rẹ ńkọ́, Àlàmú? Mo ta ìyẹn náà Làbákẹ́... Àdìó sìṣé dáadáa láti lè jẹ́ kí n lo ọkọ̀ bítù àlòkù rẹ̀ .
Èṣùníyì fẹ́ lò ó láti fi túnbọ̀ ba ti Làbákẹ́ jẹ́.
Bí àgbà kò bá ṣe ohun ẹ̀rù, ọmọdé kì í sá.
Nítorí náà, mo jura mi sínu iṣẹ́-àkànṣe yìí.
Ìbéérè àkọ́kọ́: Ǹjẹ́ èròjà tí ilé-iṣẹ́ náà ń pèsè lè di lílò láìséwu?
Á pariwo àsẹ rẹ̀, pẹ̀lú ohùn rẹ̀ tí ó ń búramú-ramù bí àtẹ́wó ààrá. Ó jẹ́ òkùnrin tí ó kúnfún okun ńlá àti ìrísí.
Wo ìtọ́nà bí a ṣe ń ṣẹ̀dá ọ̀rọ̀-ìfiwọlée wa fún olobó.
Ẹgbẹ́ náà ṣe gudugudu méje yàyà mẹ́fà kí ó tó kó oríṣiríṣi ìtàn 102 jọ ní Cambodia, Laos, àti Thailand.
Ilé-ẹjọ́ Gíga Dhaka ti fi àṣẹ pe Ọ̀gá Àgbà Ètò Ìlera ti ìjọba.
Ṣùgbọ́n lára àwọn ènìyàn tí wọ́n ṣe kóríyá fún ìpinnu mi láti dúró, àwọn obìnrin takun-takun wà ní orílẹ̀-ède Rwanda, àwọn obìnrin kan tí wọ́n ti kojú ìṣekúpani ẹlẹ́yámẹ̀yà tí wọ́n sì yè é.
Kíákíá, àwọn ènìyàn ń kọjá lára rẹ̀ láì dáhùn sí kíkí rẹ̀. Ìgbàkugbà tó bá sì dá sí ọ̀rọ̀ kan, wọn á kọ orí kúrò níbẹ̀, wọn á sì kúrò bí ìgbàtí wọ́n bá ríènìyàn tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ dé ayé wọn láti ayé mìíràn.
Àwọn ìwọ́de àti ìfẹ̀hónúhàn irú èyí wáyé ní àwọn ìlú mìíràn ní Russia.
Ilé ìwòsàn gba àwọn aláìsàn ibà ẹ̀fọn 403 tí ó pọ̀ jù lọ ní ọjọ́ 22 osù Agẹmọ.
Ọ̀kọrin tàkasúfèé tí ó jẹ́ ọmọ orílẹ̀ èdèe Amẹ́ríkà Kanye West gbé àríyá "Ìsìn Ọjọ́ Ọ̀sẹ̀ " pop-up concert wá sí Kingston, Jamaica, ní kété tí ìsinmi ọjọ́ ọ̀sẹ̀ fún Àyájọ́ Ọjọ́ Àwọn Málegbàgbé Ọmọ Orílẹ̀-èdè náà (19-21, oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2019) yóò bẹ̀rẹ̀.
Ọ̀kan nínú àwọn ìbéèrè abẹ́ rẹ̀ tọ́ka sí “Fırtınadayım, (mo wà nínú ìjì), orin olórin tàka-n-súfèé kan Mabel Matiz ọmọ ẹgbẹ́ LGBTQ.
Lẹ́yìn ìdásílẹ̀, Alaa ṣì tún ní láti sun ọrùn alẹ́ nínú àgọ́ ọlọ́pàá ìbílẹ̀ẹ rẹ̀ fún "ọdún márùn-ún".
Èṣùníyì rẹ́rìn-ín, Màmá jókòó sára, ó déédé tají lójú àlá àsìkò tí ó ń lá.
Ọlọ́pàá Sichuan fi ọwọ́ọ ṣìgún òfin mú Deng ní ilée rẹ̀ ní Yibin ní ọjọ́ Ẹtì tí ó kọjá, lẹ́yìn wákàtí díẹ̀ tí ó ṣe àtúnpín àwòrán-an Twitter kan tí ó jẹ́ ti ìgò ọtí-líle 64, gẹ́gẹ́ bí Iléeṣẹ́-tí-kìí-ṣe-tìjọba, Adáààbòbo Ẹ̀tọ́ Ọmọ ènìyàn ti China (CHRD).
Ko ṣe éṣe láti dáà wọn òǹtàjà àti ọlọ́jà gidi mọ̀ yàtò sí àwọn ọmọ ìta àti olè.
Àwọn ìṣòro tí ó tó mú ọkàn rẹ̀ kúrò – ọkàn ẹnikẹ́ni.
Wíwo òkìtì àwọn fáìlì tí ó tọ́jú sókè kọ́bọ́ọ̀dù àtijọ́ kan nínú yàrá rẹ̀ wá di iṣẹ́fún  un. A máa wo àwọn ìwé náàfún wákàtí púpọ̀, á sì tún máa ṣí àwọn ìwé náà láwẹ́láwẹ́ pẹ̀lú ìkánjú àti àníyàn. Lẹ́yìn náà á to àwọn ìwé náà jọ léra wọn sórí tábìlì ẹ̀gbẹ́ rẹ̀. Á gbójú kúrò á sì mí kanlẹ̀. Lẹ́yìn ìsẹ́jú díẹ̀, á padà sórí àwótúnwò fáìlì àti àkọtúnkọ pẹ̀lú àtòtúntò fáìlì wọ̀nyí. Kò sí òpin fún  èyí! Nígbà mìíràn, á ya ojú ewé kan kúrò nínú ìwé náà, á wá máa ka àwọn ìpín kan pẹ̀lú ìka ìlábẹ̀ rẹ̀, á má a mirí, àgàgà tí ó bá bá nǹkan tí ó wùú pàdé níbẹ̀.
Àtẹ̀jáde ìkíni orí Facebook láti ọwọ́ ajàfúnẹ̀tọ́ obìnrin Eliana Nzualo, ti ní ìsọsí tí ó tó 450, tí a ti pín tó ìgbà 460, àti pé ọ̀pọ̀ èsì tí ó tó 2,000 ni ó gbà:
Ìṣòro: Fún àwọn Ọmọ-adúláwọ̀ tí ó ń ṣe ìrìnàjò nínúu Ilẹ̀-adúláwọ̀
Pàápàá bí o kò bá fi ìdánimọ̀ lẹ́kùnún rẹ́rẹ́ fún Twitter, àti bí o bá wọ̀ ọ́ lóríi Tor tàbí VPN, bí o bá f'ààyègba 2FA SMS, Twitter kò ní ṣaláì ní àkọsílẹ̀ ilà ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ alágbèékáà rẹ.
Ní ọjọ́ kejì oṣù Agẹmọ, ọdún 2015, wọ́n dá ẹ̀mi rẹ̀ légbodò nígbà tí ọdẹ apẹranko igbó kan pa á.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ohun tí wèré fi ń s̩e ara ẹ̀, ó pọ̀ ju ohun tó fi ń ṣẹ ọmọ ẹlòmíràn lọ.
Màmá tún ṣí ojú ìwé mìíràn, ó sì pòṣé pẹ̀lú ìrira bí ojú rẹ̀ ṣe ń rí àwọn àwòrán mìíràn.
Bákan náà ni pẹ̀lú àwọn nọ́ọ́sì.
Bíi ti #ChurchToo, ìké tantan eré ìfẹ́ fún ojú-àmì ẹ̀kọ́ #SexForGrades ti fẹ ìdí ìlòkulò agbára tí ó bí ìwà àṣemáṣe ti ìbánilájọ̀ṣepọ̀ tí àwọn obìnrin kò fi tọkàntọkàn fẹ́ síta gbangba.
Ó ti sọfún un pé kí ó ṣọ́ra gidi gidi.
A ò dẹ̀ tíì ṣetán.
Síbẹ̀, ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò tí Dakolo ti fẹ̀sùn kan Fátóyìnbó dá awuyewuye sílẹ̀ lórí ayélukára bí ajere.
Kò sí ẹni tí ó figbe ta lórí àwọn afipábánilòpọ̀, síbẹ̀ ìwádìí Mabel Matiz ni wọ́n ń gbà bí ẹni ń gba igbá ọtí.
Ṣùgbọ́n nǹkan tí mò ń sọ ni pé, a ṣì lè yanjú ọ̀rọ̀ náà...”
Nǹkankan ò gbọdọ̀ yọ ọ́ lẹ̀.
Ẹ̀rí-ọkàn bẹ̀rẹ̀ sí ní jẹ́ ẹ fún ohun tí ó ṣe, ó pinnu láti dá àwọn ewé kátabá náà padà sí ibi tí ó ti gbé ṣẹ́ ẹ.
African Check jábọ̀ pé àwòrán tí wọ́n lò yìí jẹ́ àwòrán kan lati ibi ìfẹ̀hónúhàn kan ni ọjọ́ 24 oṣù Èrèlé ọdún 2017 tí ó wáyé ní agbègbè kan nítòsí Pretoria ní orílẹ̀ èdè South Africa.
Ṣùgbọ́n, ṣe ilé nìyẹn?
Arẹ́gbẹ́ṣọlá ni Mínísítà fún Ètò Abélé fún orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ní sáà ti a wà yìí.
Mú ìjókòó.
Ẹ jẹ́ kí á wo àwòrán orílẹ̀-èdè mìíràn.
Kò pẹ́ kí ó tó yé Làbàkẹ́ pé kíkó ilé ọkọ ẹni ju títò àti dídárà si àwọn yàrá ilé lọ.
Mohammed Yiso Banatah lọ́dún-un 2012 ṣàlàyé àlá mẹ́wàá tí Allah yọ sí òun lójú àlá láti gbẹ́ ilé Ọlọ́run fún ìgbéyàwó sábẹ́ ilẹ̀.
Àwon àpẹẹrẹ: òǹkà ìdánimọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ kan tàbí òǹkà ìdánimọ̀ òǹṣàmúlò tí ó wà tẹ́lẹ̀.
"Èyí ni ìpinnu tí ó dára jù lọ tí ilé-ẹjọ́ yóò ṣe"
Àwọn mìíràn ń kú díèdíè pẹ̀lú kòkòro apa sójà ara wọ́n sì tún dáríji àwọn tí wọ́n hu ìwà ìbàjẹ́ náà, tí wọ́n fínú-fẹ́dọ̀ kó ààrùn ràn wọn pẹ̀lu lílo kòkòro apa sójà ara àti ìfipábánilòpọ̀ gẹ́gẹ́ bi ohun ìjà.
Bàbá oníṣẹ́gun náà ti sọ nípa àwọn ọ̀tá ọmọ rẹ̀. Àyànmọ́ rẹ̀ ni láti ní òpọ̀lọpọ̀ ọ̀tá. Orí tó gbé wáyé jẹ́ irú orí tí àwọn ènìyàn máa ń jowú, orí tí ó mọ̀na tí ó sì ní ọpọlọ tó ga jù.
“Bẹ́ẹ̀  ni……….nígbà náà ńkọ́? Ìgbà náà wá ń kọ́?” Àlàmú fèsì padà, 'ó yẹ kí o mọ̀, ó yẹ kí o mọ̀.
Ganase gbà wípé ọ̀ràn náà gba àtúnṣe ní kíákíá.
Ó tẹ̀ síwájú sí i pé ìwà àwọn akẹ́kọ̀ọ́ akẹgbẹ́ òun láti gbùngbùn China tí ń yí padà.
Ẹ̀ṣọ́ kì í gba ọfà lẹ́yìn; iwájú gangan ní ń fií gba ọgbẹ́.
Bí àwọn èké àdúgbò ṣe ń wò lemọ́ lemọ́ tí wọ́n ń nàka, ni ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ mẹ̀sí ọlọ́yẹ funfun kan wọlé, tí ó sì paná níwájú ilé Àlàmú. Àlàmú jáde nínú ọkọ̀ náà, ọkùnrin mìíràn sì tẹ̀lé e pẹ́kí pẹ́kí.
“Amẹ́ríkà rẹwà” olùgbàlejò náà tún un sọ, tí ojú rẹ̀ ń dán.
Àwọn èyí sì má a ń jẹ́ kí ó le tàbí, kí ó má ṣe é ṣe láti rí àlàyé kíkún gbà lẹ́nu wọn.
Láti gbé ìrò المراقبة (‘ìṣọ́nikiri’ tàbí ‘ìdásílẹ̀-lẹ́wọ̀n-kọ́jọ́-ìdásílẹ̀-tó-pé’) sínú làákàyè àwọn ènìyàn gbogbo.
Àwọn olùbẹ̀wò báyìí nílò láti máa bo imú wọ, wọn yóò sì máa ṣe àyẹ̀wò ìgbóná/tutù wọn.
Bẹ́ẹ̀ gẹ́gẹ́, bí ẹ̀gbọ́n Boris bá fi ímeèlì tí o ní àfimọ́ nínú, pè é lórí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ kí o béèrè bóyá ó fi àwòrán ọmọ rẹ̀ ránṣẹ́ kí o tó ó ṣí i.
Aláṣejù, baba ojo.
Àròkọ yìí jẹ́ ọ̀kan lára àkànṣe iṣẹ́, "Orísun ìdánimọ̀: òfin gbàgede orí ẹ̀rọ-ayélujára bí ajere tí ń gbégi dínà ìdàgbàsókè ọ̀rọ̀ sísọ ní Ilẹ̀ Adúláwọ̀".
“Àánú. Àwa ò ní nǹkan mìí rànbí kò ṣe àánú.. Àánú fún ìwọ obìnrin tí ò ń bá a gbé. Ro bí wàhálà ṣe ń wọnú ayé rẹ… Àánu...”
Pẹ̀lú àwọn ìdojúkọ wọ̀nyí, “ipò náà” le sí i, àti àwọn aláṣẹ sì ń fi ìkanra mú gbogbo ìhàlẹ̀ tí wọ́n ń rí.
Fún àpẹẹrẹ, Jubril Gawat tí wọ́n ṣẹ̀ṣẹ̀ yàn sípò aṣèrànwọ́ Gómìnà pàtàkì lórí ẹ̀rọ ìgbéròyìnjáde ìgbàlódé tuntun túwíìtì pé (Atọ́ka 3) ìbò kan fún òǹdíje-dupò ẹgbẹ́ atako Atiku Abubakar “jẹ́ ìbò fún ẹ̀yà Igbo.”
Àtakò àwọn alágbàwí
Nígbàkúgbà tí ó ba rí i, nǹkankan máa ń sọ fún un pé kí ó sá lọ, tàbí kí ó sá pamọ́.
Kí ó gbá ọ létí?  tàbí  nǹkan?”
Ó ní,“Ódáa, ó dáa. Sọfún mi, Àlàmú kí ló padà ṣẹlẹ̀ sí ẹ̀rọ amómitutù àti amóhùn-máwòrán wa. Fáànù alásomájà wa. Má sọfún mi pé wọ́n ṣì wà lọ́dọ̀ àwọn alátùn-ún-ṣe rẹ o –Lẹ́yìn òsè mẹ́ta!”
Bí ó bá filè kọjá odò Akókurà, kò ní í sí ìrètí kankan fún un mọ́.
Akọ̀ròyìn Abdulbaqi Jari túwíìtì pé:
Òógùn ṣarajọ sí ìpọ̀nrí rẹ̀. Ojúrẹ̀ bẹ̀rẹ̀ si í wò bàìbàì.
El-Rufai tún sọ wípé nígbà tí Goodluck ń tu ọkọ̀ gẹ́gẹ́ bí ààrẹ, jẹ́ agbátẹrù ẹgbẹ́ apani-ní- ìfọnná-finṣu Boko Haram. Bẹ́ẹ̀ náà ni Láí Mohammed tí ó ti ṣe Akọ̀wé Alukoro Orílẹ̀-èdè rí fún ẹgbẹ́ òṣèlú APC ti ṣe sọ.
Kí ó tó di òfin, ó gbọdọ̀ gba ìgbìmọ̀ kan tí àwọn aṣojú-ṣòfin yóò yẹ̀ ẹ́ wò. Ìgbìmọ̀ọtẹ̀ẹ́kótó náà yóò sì jábọ̀ àbájáde àyẹ̀wòo rẹ̀ fún Ìgbìmọ̀ àgbà, láti gbé e yẹ̀ wò, tí wọn yóò tẹ òmíràn jáde fún àyẹ̀wò tí ó kẹ́yìn, kí ààrẹ ó tó bu ọwọ́ lù ú.
Èyí kéyìí tí ò báà jẹ́, òòsà ìwé ìrìnnà ń béèrè ẹbọ sí i, tí kọ̀ sì yé é gbẹbọ.
Eégún wọlé, ó ní òun ò rí Ejonto; Ejontó ní, “Àkísà ni, àbí kíní wọlé?”
Ojú ọ̀nà Santa Maria, Cape Verde. Àwòrán láti ọwọ́ọ Miccaela, Wikimedia Commons. CC-BY 3.0
Kówọlé gẹ́gẹ́ bí CSV
Ìṣòfin àìdájú àti àwọn gbólóhùn bíi "ìnira" tàbí "ìwọ̀sí" jẹ́ nǹkan tí a ní láti mójútó.
Ní Kolibri, o lè lo ohun-èlò kan láti fi ṣàkọ́so ọ̀wọ́ àwọn olùṣàmúlò kan, bí ilé-ìwé, ètò ajẹmẹ́kọ̀ọ́ tàbí èyíkéyìí ìkẹ́kọ̀ọ́ lẹ́gbẹ́lẹ́gbẹ́, bákan náà ni o lè ní onírúurú ohun-èlò ní orí ẹ̀rọ kan náà.
O lè tọ́júu irinṣẹ́ yìí sórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣá àgbélétábìlì rẹ tàbí kí o fi s'ínúu aṣàwákiri ibùdó-ìtàkùn rẹ.
A lè mú àyípadà bá ìhà orílẹ̀-èdè sí àwọn obìnrin àti ìhà orílẹ̀-èdè sí kòkòro apa sójà ara.
Àmọ́ ó jẹ́ ohun tí ó bani lọ́kàn jẹ́ nítorí pé àwọn tí ó ń dá ẹ̀míi wọn légbodò kò jẹ́ kí wọn ó gbé ayé, erin kan lọ́sẹ̀ kan ni wọ́n ń pa.
Ófẹ́ kí ọtí pa òun dáadáa.
"Èmi? Fún kí ni?", Ó ń rò ó bí ọmọ rẹ̀ ṣe ń dáhùn ìbéèrè padà, tí ó ń tẹnumọ pé.
Ní ọjọ́ karùn oṣù keje, Mabel Matix tún túwíìtì:
Ẹ ṣeun.
Fún kí ni?
Tí ẹ bá wo àwọn ilé-iṣẹ́ orílẹ̀-ède South Korea, kódà di òpin àsìko 1980, wọ́n wà ní ọgba pẹ̀lú àwọn orílẹ̀-èdè Adúláwọ̀ tí wọ́n kúṣẹ̀ tí wọ́n sì ń hu ìwà-ìbàjẹ́ jùlọ ní àsìkò náà.
Ìkọlù náà wá sí òpin lẹ́yìn-in ìkólọ iléeṣẹ́ URF náà tí àwọn ènìyàn mẹ́fà tí kò sí ẹni tó mọ orúkọ àti ẹgbẹ́ olóṣèlú tí wọ́n ń bá ṣe di èrò àtìmọ́lé.
Èyí -- eyí ni ojú àti ìtan kòkòro apa sójà ara ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ lónì.
Gbogbo ọ̀rọ̀ ní ń ṣojú èké.
Ó tún jẹ́ akọrin-ṣeré àti àdánìkànkọrin tí ó gbajúmọ̀, ó sì máa ń kọ orin àdánìkànkọ nípa àṣà Roma tí ó jẹ́ orírun rẹ̀.
Àwọn ènìyàn ń lo ìkànì náà láti ṣe oríṣiríṣi ǹkan.
Bí adojúkọni bá fi ímeèlì tàbí ìsopọ̀ tó jọ gidi, àmọ́ tí ó jẹ́ àrànkàn ni à ń pè ní Fíṣíìnì.
Èyí túmọ̀ sí wípé ìṣàyèwò ojúlé ímeèlì àfiṣẹ́-ìjẹ́-ránṣẹ́ kò tó láti mọ̀ bóyá olóòótọ́ ni ẹni tó rí iṣẹ́-ìjẹ́ ránṣẹ́ tàbí ìdà kejì.
Kò sí ìṣòro.”
Ní ọjọ́ 12 oṣù Èrèlé, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ilé ẹ̀kọ́ gíga, akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀ iṣẹ́ ìròyìn, ọ̀jẹ̀ sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ nínú iṣẹ́ ìròyìn àti àwọn olólùfẹ́ẹ̀ rédíò péjúpésẹ̀ sí Lekki Coliseum ní Èkó fún àpérò láti jíròrò nípa pàtàkìi ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ fún ìdàgbàsókè.
Dìgbòlugi-dìgbòlùùyàn ò jẹ́ ká mọ ajá tòótọ́.
Kò sí mi lájọ àjọ ò kún: ara ẹ̀ ló tàn jẹ.
Bí ó tilẹ̀ jé pé àwọn alágbèékalẹ̀ fi ìwé pe aláṣẹ ìlú, bí i Punjab MNA Saadia Sohail láti Pakistan Tehreek e Insaf, àwọn aláṣẹ kò yọjú.
Ìkìlọ̀: ìròyìn yìí ní àwọn àwòrán tí ó ń ṣe àfihàn ikú àti ipá. Medium ti ṣe àtẹ̀jáde ẹ̀dàa ìròyìn yìí ṣáájú èyí.
Ẹni tí a bá ń dáṣọ fún kì í ka èèwọ̀.
Ìdí mìíràn ni ẹ̀sìn.
Aṣọ inujú yìí ni wọ́n máa ń pè ní "àkísà", èyí tí wọn máa fi ń nu àágùn bí wọ́n bá ń "fò sókè". Ìlànà Ijó ìta-gbangba náà kò sọnù ní ara Super Blue, ẹni tí ó kọ "Get Something and Wave", orin tí ó jáwé olúborí nínú Ìwọ́de Ojúnà ọdún-un 1991.
Àwọn kan ti yan ìṣàjọyọ̀ àjọ̀dún náà ní ìkọ̀kọ̀. Òǹlo Weibo kan sọ:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Nígbàkugbà tí ìyàwó rẹ̀ pẹ̀lú ọmọ ọ̀dọ̀ wọn bá ti pòórá sí kọ̀ọ̀rọ̀ òpópónà lọ́nà ọjà, tí ó sì ku Àlàmú nìkan sílẹ̀, kíá ni yóò pa ẹ̀rọ asọ̀rọ̀mágbèsì, kí gbogbo ilé lè dákẹ́ rọ́rọ́.
Ojú kì í pọ́nni ká fàbúrò ẹni ṣaya.
Làbákẹ́ fi ojú paárẹ́ ó sì rìn lọ sí ọ̀nà yàrá rẹ̀. “Kí lo tún ń dúró ńbí fún?”
Ose Anenih, tí ó jẹ́ agbèsẹ́yìn ẹgbẹ́ PDP ṣe ìfisùn lára àwọn ará APC orí Túwítà tí wọ́n ṣe ìtànká àbájáde ìwádìí náà sí ìkànni àwọn ọlọ́pàá orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà àti àjọ tí ó ń ṣe àmójútó ọ̀rọ̀ ìdìbò, INEC fún “ìwà ọ̀daràn àti ohun tí ó lòdì sófin” tí ó ń gbìyànjú "láti dí ìdìbò tí ó yẹ kí ó lọ nírọ̀rùn lọ́wọ́ ".
Òun gan an ni óyẹkí ó pé Àlàmú  lẹ́jọ́fún ìkọ̀sílẹ̀ ìtànjẹ.
Ṣé ọwọ́ rẹ̀ tí ò lágbara yìí ò ní dójú tì í lọ́jọ́ náà?
Ní ẹkùn tí àwọn adarí diẹ̀ ti wà ní ìjọba ju iye ọdún tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ará ìlú ti lò láyé, a nílò ǹkan tuntun lọ́nàkọnà, ǹkan tí yóò ṣiṣẹ́.
100 ọjọ́ fún Alaa: Ẹbí ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọ Íjípìtì ń ka ọjọ́ fún ìdásílẹ̀ẹ rẹ̀ nínú ẹ̀wọ̀n
Ṣùgbọ́n ẹ̀rín abanilẹ́rù ọkọ rẹ̀. Ó sì ń dún sí i lọ́pọlọ tí ó sì ń dún síi bíi agogo ẹgbẹ̀rún lẹ́ẹ̀kan náà. Orí bẹ̀rẹ̀ si ífọ́ ọ gidi bíìgbà tó fẹ́ là síméjì.
Ohùn ẹjọ́ wuuru kíkí kan láti ọ́kan nínú àwọn yàrá ilé wèrè náà ní ó dà ọ̀rọ̀ mọ́ wọn lẹ́nu
Gẹ́gẹ́ bí ètò ìkànìyàn ọdún-un 2016, mílíọ̀nù èèyàn 1.16 million ni ọmọ ọdún 65 àti jù bẹ́ẹ̀ lọ ní Hong Kong— ìyẹn 15.9 ìdá gbogbo ènìyàn.
Mo wo ìtàkùrọsọ àkọ́kọ́ tí Ilham Aliyev ṣe pẹ̀lú oníròyìn ilẹ̀ yìí kan.
Àwọn tí ó bá bá ọ̀rọ̀ ọ̀ràn wá ní wọn máa ń le láti kojú jù.
Kọ́ síwájú sí i nínú pátákó Ìgbàláàyè bí ó bá yá.
O gbọ́dọ̀ tan gbogbo àwọn iná náà láti tẹ̀síwájú.
Àwọn obìnrin náà ń ṣe àìsùn lóru lórí ọ̀rọ̀ tí ò tó nǹkan nínú ìgbéyàwó.
Láti ìgbà náà, ẹgbẹẹgbẹ̀rún ìwé ti jẹ́ títẹ̀ jáde ní èdè Yorùbá nípasẹ̀ lílo ìlànà kíkọ Látíìnì dípò Ajami, tí í ṣe ìlànà ìṣọwọ́kọ Lárúbáwá tí ó ti jẹ́ lílò tẹ́lẹ̀tẹ́lẹ́ rí fún kíkọ èdè Ìwọ̀-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀ bí i èdè Yorùbá àti Haúsá kí ó tó di 1843.
Àjànàkú ò tu lójú alájá; o-nígba-ajá ò gbọdọ̀ tọ́pa erin.
Níwájú Ọlọ́run àti ènìyàn!
Òṣìṣẹ́ ìròyìn àti àwọn ọmọ-ìlú ti di èrò àtìmọ́lé lórí ẹ̀sùn àtẹ̀jáde “ìròyìn irọ́” títí kan ìkóròyìn ìkòkọ̀ ìlú sí etí ìgbọ́ ẹgbẹ́ afẹ̀míṣòfò.
Bí á bá kà á ní méníméjì, ó ti tó ẹni méje tí ó ti kó àrùn COVID-19 ní North Macedonia; 25 ní Slovenia; 13 ní Croatia; mẹ́fà ní Albania; fi márùn-ún ní Serbia; márùn-ún ní Bosnia; òdo ní Montenegro.
Ìjábọ̀ pàtàkì ti àjọ ajàfẹ́tọ̀ọ́ ènìyàn ṣe ní oṣù Èbìbí 2018 rí i pé àwọn èṣọ́ aláàbò ní Burundi, àwọn afòyeṣiṣẹ́ àti àwọn ọmọ ẹgbẹ́ òṣèlú tí ó wà nípò, àwọn ẹgbẹ́ Imbone… ń kọlu àwọn alátakò àti àwọn ẹni tí wọ́n fura sí gẹ́gẹ́ bí alátakò pẹ̀lú ajàfẹ́tọ̀ọ́ ènìyàn àti akọ̀ròyìn.
Òṣèré burúkú ni a pe irú ọ̀tá, tàbí adojúkọni báwọ̀nyí.
"Rárá, Rárá o", ó dá ará rẹ̀ lóhùn ... Rárá.
ỌJỌ́ ÌTÀN – Ikọ̀ ọkọ̀ òfuurufú
Fọ́rán ìbálópọ̀ ayédèrú náà lọ káàkiri fún wákàtí mẹ́jì-dín-láàdọ́ta (48).
Kà síwájú sí i: Nàìjíríà: Ìlú tí ó kùnà — òótọ́ tàbí ìwòye?
Gbajúmọ̀ nínú wọn ni Kami Sid, Bebo láti Sindh, Nadra láti KPK, Anmol láti Agbègbè Sahiwal, Nayab láti Okara, Sunaina Khan (Oníjó ìbílẹ̀), Naghma àti Lucky (Akọrin Coke Studio), Laila Naz àti Neeli Rana.
Èmí dákọ okòó, ìwọ́ dákọ okòó, ò ń pèmí ní mùkọ-mùkọ.
Ọmọ-ọ̀rọ̀ 125 ni èyítí ó pọ̀ jù.
Lẹ́yìn náà ni ti ariwo tí ò ṣe é sá fún tí yóò tú wọn ká títí láé.
Inú ń bí àwọn ọmọ orílẹ̀-èdè Angola látàrí iye owó ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà tuntun 30,500 kwanzas (ó tó 97 owó dollar) tí ìjọba ṣẹ̀ṣẹ̀ polongo ní ọjọ́ 21 oṣù Ṣẹẹrẹ.
Àìso àbà ló mẹ́yẹ wá jẹ̀gbá; ẹyẹ kì í jẹ̀gbá.
Ọ̀rẹ́ Làbákẹ́ nọ́ọ̀sì alárùn ọpọlọ, fún un ní àlàyé ìjìnlẹ̀ lórí àwọn àmì àti àpẹẹrẹ ìdàrúdàpọ̀ ọpọlọ.
Àìsàn #coronavirus yìí ti ṣípayá ìwà àìdọ́gba tí ó wà láwùjọ wa.
Ó sọ ìdí tí ó fi rọrùn fún erin láti máa gbé pẹ̀lú àwọn ènìyàn àmọ́, lẹ́yìn ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìran, wọ́n gbàgbé ìpìlẹ̀ wọn, wọ́n lọ ń gbé nínú igbó.
Ilé-iṣẹ́ tí ó ni ilé ìtajà-ìgbàlóde Maxi, Delez Srbija, ṣe àgbéjáde àkọsílẹ̀ ìtúúbá lọ́jọ́ kan náà.
Àwọn tó ń kọrin yin alákòóso òṣìṣẹ́ àti àwọn tó mọ ẹ̀pón àti ìkínikú-oríire ni wọ́n, a sì ti rí wọn nílé ẹjọ́yìí bí wọ́n ṣé fìdí rẹmi lábẹ́ àgbéyẹ̀wò tààrà, òdodo àti ìbéèrè ìwádìí.
Èrò àwọn aṣàmúlò ìkànni Twitter kò ṣọ̀kan pẹ̀lú bí àwọn mìíràn ṣe ń tọ́ka sí àwọn àṣeyọrí Mabel Matiz àti bí ó ṣe lókìkí sí:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Àìjọnilójú lọ́sàn-án ní ń múni jarunpá luni lóru.
Ó fún àwọn obìnrin ní àǹfààní láti wí ti ẹnu wọn.
Bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé a gbàgbọ́ pé òótọ́ ni fọ́rán ayédèrú, wọn kò rí bẹ́ẹ̀.
“Ṣé inú yín ti dùn báyìí ìyáàfin Ọláoyè?”
Àkíìjẹ́ mú òrìṣà níyì.
Oh! Bí ó bá jẹ́ pé ó mọ bí wọn se ń fa irebọn ìbọn ni!
Àlàmú kò gbà etí rẹ̀ gbọ́.
Bí o bá nílòo ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ, alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé wọ̀nyí yóò ṣe àgbàjáde ọ̀rọ̀-ìfiwọlé, yóò sì tú ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tí a ti yí padà sí odù ààbò fúnra rẹ̀.
Ó sọ síwájú sí i wípé ilé ẹjọ́ kùnà bí ó ṣe “ṣe ìmúdọ́gbandọ́gba ọjọ́ orí ọmọ àti ọjọ́ orí tí ó yẹ fún ìgbéyàwó”, èyí tí ó túmọ̀ sí wípé ọ̀tọ̀ ni ti tọ́lú ọ̀tọ̀ ni ti tọ́lùú wò, ọ̀tọ̀ ni ó yẹ kí ilé ẹjọ́ ó là kalẹ̀ fún ọjọ́ orí ìgbéyàwó ọkùnrin àti obìnrin.
Làbákẹ́ tú ọwọ́ rẹ̀, Sènábù sì subú, gbà!.
Ọ̀jọ̀gbọ́n nípa òfin nimí, agbẹjọ́rò àti ajàfẹ́tọ ọmọ ènìyàn.
“Ẹ ṣeun”
Ní báyìí, mo mọ̀ wí pé ẹnikan tó dúró lóri àmì pupa yìí nìkan ni ẹ̀ ń rí, lórí ìtàgé ńlá yìí.
Ní ti Hashim, "ìmọ̀ọ́mọ̀ ṣààta ìgbésẹ̀ tí ó ń gbèrò láti fi ohùn fún àwọn tí ó ń jìyà ìfarapa" nira láti gbá mú.
Ṣàdéédé, ni agbẹjọ́rò náà gbé ohùn rẹ̀ sókè, ó ní:
Ìpalẹ́numọ́ iléeṣẹ́ akọ̀ròyìn aládàádúró nípasẹ̀ àwọn àdàlù ìṣíwèé fún ilé iṣẹ́ akọ̀ròyìn àti ìrókẹ́kẹ́ mọ́ oníṣẹ́-ìròyìn ti di ìdẹ́rùbà, ìkóra-ẹni-ní-ìjánu àti ìbẹ̀rù láti sọ èrò ọkàn ẹni nípa àwọn olórí orílẹ̀ èdè náà.
Ìpàdánù oyè yìí ni ó fa ìbínú ní ìta-gbangba, George fi orin fẹ̀sùn kan “jàndùkú soca” – ìyẹn àkójọpọ̀ òṣìṣẹ́ ilé iṣẹ́ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ àti olùdaríI wọn – fún ìpàdíàpòpọ̀ tí ó mú wọn kọ orin “Soca Kingdom” ní àsìkò ìdájọ́ láti yan ẹni tí ó jáwé olúborí.
Àlàmú ti tú ara rẹ̀ fó! Ó ní ìbéèrè láti dáhùn.
COVID-19 wà lára àjálù tí ó ń kujú ọmọnìyàn
Ìkejì, àwọn àwùjọ -- ríró àwọn obìnrin lágbára.
Àwa obìnrin lọ́kọ̀ọ̀kan àti àpapọ̀ọ wa, a máa tẹ̀síwajú láti máa pariwo kí "ẹ yéé pa wá" kí ẹ sì "yéé ṣe wá léṣe".
A sìnkú tán, alugbá ò lọ́ ó fẹ́ ṣúpó ni?
Kò ya Làbákẹ́ lẹ́nu láti gbọ́ ìyẹn.
Ní gbogbo yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ wa, abala ẹ̀kọ́ oyè ìjìnlẹ̀, ó kéré jù ìdá àdọ́ta àwọn obìnrin.
Títí di ìgbà ìdìbò, kò gbó-òórùn inúnibíni kán rí láti ọ̀dọ àwọn akẹgbẹ́ẹ rẹ̀ tí wọ́n jẹ́ ọmọ China.
Gbogbo àkùdè gbólóhùn  Àlàmú yìí níí ṣe pẹ̀lú lílọ sí ibìkan láti lọ rí ẹnìkan láti lọ mú ìlérí kan ṣe tàbí láti lọ ṣàlàyé nǹkan tàbí láti wá ojútùú sí ọ̀rọ̀ kan  tàbí  láti ta wọ́n lólobó nípa nǹkan...
Irú ìyá àgbà àti àwọn ìyá, gẹ́gẹ́ bíi Ìyá àgbà Saray ti ń ṣakitiyan ìpamọ́ àwọn ìṣe orílẹ̀ wa àti ẹ̀mí-àìrí fún àìní ye ọgọ́rùn-ún ọdún.
Wọ́n ti yàn wá láti ṣe àwọn àyẹ̀wò wọ̀nyí...
Àwọn kan lérò wípé ìjọba ò mú kiní ibà-ẹ̀fọn ọ̀hún ní kanpá, àwọn ọmọìlú ń lo ẹ̀rọ-alátagbà mú kí àwọn ènìyàn ó mọ̀ nípa kòkòrò náà.
Compare: Bí a bá dàgbà à yé ogunún jà.
Ní ìṣẹ́jú mìíràn, ó jáde níbẹ̀ ó sì wọ yàrá ìgbafẹ́, ojú rẹ̀ pọ́n gidi.
A rí Igbeneghu nínúu ètòo BBC náà tí ó kọ ẹnu ìfẹ́ sí ọmọdébìnrin tí ó díbọ́n gẹ́gẹ́ bí ọmọ ọlọ́jọ́ orí mẹ́tàdínlógún tí ó ń wà ìgbanisílé ẹ̀kọ́ láì fura wípé ajábọ̀ ìròyìn tí ó ń ṣe iṣẹ́ ìwádìí abẹ́lẹ̀ fún BBC ni ó ń ṣe. Igbeneghu sọ báyìí wípé:
Àwọn ajàfẹ́tọ̀ọ́-ènìyàn tí a fọ̀rọ̀ wá lẹ́nu wò lórí ìṣẹ̀lẹ̀ yìí jẹ́ kí á mọ̀ wípé àbùkù ìrànwọ́ ìjọba àti àwọn onímọ̀ ni kò mú ìwà àìbójúmu náà ṣíra kásẹ̀ ńlẹ̀.
A rí àwọn ìyá gẹ́gẹ́ bí èròjà kan ṣoṣo tó tóbi jù láwùjọ.
Ó sọ fún àwọn akọ̀ròyìn pé:
Kà síwájú sí i: ‘Kò Sí Àpòpọ̀ Ìwé Ìrìnnà': Àwọn ìràwọ̀ olórin orílẹ̀-èdè Tanzania ò rí ìwé ìrìnnà wọ àjọ̀dún orin ní US
Káràkátà dẹnu kọlẹ̀ ní àárín gbùngbùn ibi ìṣàkóso ìlú ní Kalou.
Àwọn tí ó wà ní Àárín àti Odò orílẹ̀ èdè Guinea náà gbọ́ ìpè, wọ́n sì darapọ̀ mọ́ àwọn ọmọ ìlú tó kù.
Kò ṣe é ṣe -- kò kí ń ṣiṣẹ́.
[Ìròyìn tó tẹ̀wá lọ́wọ́] Luz Mely Reyes tí ìṣẹ̀lẹ̀ náà ṣe ojúu rẹ̀, fi tó wa létí nípa bí àwọn Agbófinró SEBIN ṣe yẹ ilée Díaz pẹ̀lú ilée Soto náà wò.
Nígbàtí a gba ìdàgbàsókè yìí wọlé, ẹjọ́ọ Wa Lone àti Kyaw Soe Oo jẹ́ ẹ̀rí wípé ẹ̀mí àwọn akọ̀ròyìn tí ó ń ṣe àyẹ̀wò sí ìṣèlú wà nínú ewu ìgbẹ̀san òṣèlú.
Yàtọ̀ sí ti ìkíni àsìkò àti ìbániṣọ̀rọ̀ orí ahọ́n, Làbákẹ́ náà kò kọjá ààyè rẹ̀.
Ẹlẹ́ẹ̀kejì, Imperial Tobacco.
Kò sí àwọn ojú ewé tí a tún darí.
Ó dáa,  Làbákẹ́, jẹ́ kí n sọ èyí fún  ọ, pé ọkọ rẹ ní àwọn ìṣòro.
Àwọn obìnrin wọ̀nyẹn jẹ́ ajà-fẹ́tọ̀ àlááfíà àti ìparí ìjà.
Gbogbo oṣù ni ó máa ń jọ ara wọn, ohun tó ṣẹlẹ̀ nínú oṣù kọ̀ọ̀kan máa ń jọ ara wọn pẹ̀lú ìyàtọ̀ díẹ̀ tàbí làínì ìyàtọ̀ kankan.
Dájúdájú ẹsẹ̀ ìyà rẹ̀ a gbóná lórí òpópónà, tí yóò máa pariwo orin ayírí! Wàhálà tirẹ̀ niyẹn... àti wàhálà àjẹ́ àgbà tí ó pè ní ìyá rẹ̀.
Wà á rí i tí ó di ìwo ẹtù rẹ̀ ti ẹ̀jẹ̀ ti yí mú sókè nínú afẹ́fẹ́, á máa bá àwọn àwòmọ́ mẹ́rin ayé sọ̀rọ̀, àwọn adarí kádàrá ẹ̀dá – ó ń perí àwọn ẹ̀mí inú afẹ́fẹ́ láti sisẹ́ nínú iṣan gbígbóná àwọn wèrè náà kí ara wọn lè wálẹ̀.
Àlàmú yípo, ó ń wòye ìgbòkègbodò inú ìlú náà.
Làbákẹ́ na ẹ̀yìn, ó sì ti àyà sí wájú, ó jupá láìsídìíwọ́, ó ń gbé ẹsẹ̀ sósì sọ́tùn-ún, sọ́tùn-ún sósì, ó ń làágùn!
Báwo ni ẹ ṣe lè ní ìbálópọ̀ aláìléwu, báwo ni ẹ ṣe lè lo rọ́bà ìdáábòbò lóórè-kóórè tí kò bá sí sísọ?
Làbákẹ́ gbé e léwòn kíákíá. Èyí jẹ́ ọ̀kan lára àwọn arìnrìnàjò lọ sí “ìlú ọba” tí ìgbéraga máa ń wọ̀ lẹ́wù tí wọ́n bá padà dé ilé nítorí wọ́n ti jàjà ní àǹfààní àtilọ sí ìlú Amẹ́ríkà tí wọ́n ti lajú.
Nítorí náà láti ṣe àtúnṣe àwọn ikọ̀ ètò ìlera pẹ̀lú mímú àwọn ìyá olùbánidámọ́ràn wọlé, a lè ṣe ìyen.
Àwọn àyípadà sí ìdánwò kékeré ti wà ní ìpamọ́
Kò sí ẹnìkẹ́ni nínu ikọ̀ mi tó lè sọ àsọtẹ́lẹ̀ irú àwọn èsì yìí.
Síbẹ̀, nígbà tó lọ sí ọ̀dọ̀ àwọn agbófinró ní Delhi, wọ́n sọ fún un wí pé kò sí ǹkan tí wọ́n lè ṣe.
Orílẹ̀-èdè náà ti bàjẹ́.
Kí ẹrú mọ ara ẹ̀ lẹ́rú; kí ìwọ̀fà mọ ara ẹ̀ níwọ̀fà; kí ọmọlúwàbí mọ ara ẹ̀ lẹ́rú Ọlọ́run ọba.
Màdáámù á sì yá á sí wẹ́wẹ́ níjọ́ kan pẹ̀lú bí ó ṣe ń lọ yìí, pẹ̀lú èékánná gígùn rẹ̀ tí ó mú yẹn tàbí eyín irin rẹ̀ yẹn nítorí ó tí ya wèrè.
“Ẹẹẹn? Ṣé ìyẹn lè jẹ́ òótọ́ ṣá?
Àmọ́ ìṣààta ti olóṣèlú nípa ìgbésẹ̀ ìpolongo #BBOG ti gbé ìbínú tòun t'ìbánújẹ́ rẹ̀ mì.
Èsì tí U Ye Ni fún àwọn ọmọ ajagun rè é :
Ìṣòro mìíràn tí ẹ̀rọ 2FA tó ń lo iṣẹ́-ìjẹ́ SMS ni wípé iṣẹ́-ìjẹ́ SMS kò l'áàbò tó.
Ojúṣe láti ṣe ìrántí: ọgbọ̀n ọdún lẹ́yìn Tiananmen
Àwọn olùkópamọ́ gbọ́dọ̀ mú ètò-ẹ̀kọ́ agbègbè lọ́kùkúdùn kí wọ́n sì ṣe ìrànlọ́wọ́ láti gbòòro ìmọ̀ọ́ṣe àwùjọ láti ṣe ìpamọ́ àwọn ẹranko igbó wọn.
“Bẹ́ẹ̀ ni... bẹ́ẹ̀... bẹ́ẹ̀ ni, “Fún ìsìnyí màdáámú?”
Bẹ́ẹ̀, ọ̀sẹ̀ méjì sì ni wọ́n sọ, ìdájọ́ á sì wáyé?
Awakọ̀ kí awakọ̀ tó bá gbé ọkọ̀ rẹ̀ sọ́nà lọ́nà àìtọ́ á fojú winá ní àwọn ilé ẹjọ́ alágbèéká; awakọ̀ to bá dá “súnkẹrẹ-fàkẹrẹ” ọkọ̀ sílẹ̀, wọn á fà á lé ilé-ẹjọ́ lọ́wọ́; àwọn ọlọ́jà tí ó bá tajà ní òpópónà, ìjìyà tí ó le ń dúró dè wọ́n.
Wọ́n ń ṣiṣẹ́, tàbí wọ̀n ò sí lára ìdílé náà.
Gbogbo olórí orílẹ̀-èdè Íjípìtì ni ó ti ṣe ìwádìí tàbí rán Alaa ní ẹ̀wọ̀n ní ojú ayée rẹ̀.
E (Olóòtú ètò “Ojúmọ́ Ire”): Báyìí ni a ṣe gbèrò láti ṣe é; akọ̀ròyìn-in wa á máa wa ọkọ̀ bí yóò ṣe máa fi ọ̀rọ̀ wá ọ̀rọ̀ lẹ́nu alámọ̀dájúu yín.
Nínú ọ̀rọ̀ wọn ní FIFA, àwọn akọbúlọ́ọ̀gù náà sọ wípé ìkẹ́gbẹ́ẹ wọn nínú Ohùn Àgbáyé ṣe gudugudu méje yàyà mẹ́fà ní àsìkò tí àwọn ń fi aṣọ pénpé ro oko ọba.
Nínú oṣùu Ẹrẹ́nà ọdún-un 2019, a gbé ìgbésẹ̀ kan láti da ilé náà wó lulẹ̀.
Abala 22 ìwé òfin ọdún 1999 pèsè fún ẹ̀tọ́ òmìnira ìròyìn àti Abala 39 fi lélẹ̀ wípé "gbogbo ènìyàn ni ó ní ẹ̀tọ́ sí òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ, títí kan òmìnira láti gbá ìròyìn mú àti gba ọgbọ́n àti ìwífun láì sí ìdíwọ́..."
Lẹ́yìn ètò ìdìbò tí ó dá wàhálà sílẹ̀ ti ọdún-un After 2015 — èyí tí ó gbé Nkurunziza padà sípò fún ìgbà kẹta tí àwọn ènìyàn sọ wí pé ó tasẹ̀ àgbẹ̀rẹ̀ sófin — ìfipágbàjọba tí kò yọrí sí rẹ. Iṣẹ́ àwọn akọ̀ròyìn de polúkúmuṣu.
Ẹgbẹ́ méjèèjì ni ó ṣe àmúlò "ajagun orí ayélujára" — "àwọn akópa nínú ìjọba tàbí ẹgbẹ́ òṣèlú tí wọ́n fún ní iṣẹ́ láti tọwọ́bọ ọpọlọ àwọn ará ìlú láti yí èròo wọn padà lórí ayélujára".
“O ò tí ì ṣàmúlò àsìkò láti fi wádìí.
Àsìkò dé fún ètè rẹ̀ láti máa gbọ̀n rìrì pẹ̀lú ìṣọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Mo tún ti ni òye tó jinlẹ̀ nípa ìmọ̀ ìjìnlẹ̀-èrò ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Wèrè sán-ún sán-ún. Gẹ́gẹ́ bí Èṣùníyì ṣe sọ fún, ìdí èyí kò ní èsì kankan, láìpẹ́, Làbákẹ́ á kẹ́rù lọ sí ilé rẹ̀ tuntun ní gbàgede ọjà. Fún ìdí èyí, kí idán ìbínú sọ̀rọ̀ náà tẹ̀síwájú: Tẹ̀síwájú!
Ìwò ìdojúko àti ìrira ni ó kún ojú Làbákẹ́, ó fẹ́ jọ pé ó ń ṣépè fún Àlàmú lọ́kàn rẹ̀– fún gbogbo oṣù mẹ́sàn-án yìí.
Ṣé kò sí gbèdéke àwòkọ́ṣe tó jẹ́ wí pé a ò ní kọjá rẹ̀ láti jèrè ni?
Láti ìgbà tí ẹjọ́ yìí ti bẹ̀rẹ̀, Olúwa à mi, mẹ́ta nínú àwọn ẹlẹ́rìí olújẹ́jọ́ yìí ni ó ti na pápá bora, àwọn elẹ́rìí yòókù kòṣé é gbáralé.
Àwọn ọmọ onílùú àìmọye orílẹ̀-èdè tí ó wà ní Àríwá àgbáńlá ayé lè ṣe ìrìnàjò lọ sí ọ̀pọ̀ orílẹ̀-èdè ní ilẹ̀-adúláwọ̀ láì ní ìwé ìrìnnà, tàbí pẹ̀lú hìhámọ́ tí ò tó nǹkan, àmọ́ ọ̀pọ̀lọpọ̀ Ọmọ-adúláwọ̀ ni ó nílòo ìwé ìrìnnà ìwọ̀lú láti ṣe ìrìnàjò sí ìdajì àwọn orílẹ̀-èdè tí ó kù.
A-dá-má-lè-ṣe àdàbà tí ń dún bẹ̀m̀bẹ̀.
Adojúkọni lè lo iṣẹ́-àìrídìmú àrànkàn láti fi pàṣẹ fún ẹ̀rọọ̀ rẹ, jí ìwífún-un rẹ, tàbí fi ṣe alamí.
“Rárá.” “Ṣé kò tí ì gbé ọwọ́ rẹ̀ sókè láti nà ọ́ lẹ́ẹ̀kan rí?
Bí màmá bá sọ gbólóhùn kan sí i, bó bá sọ ẹyọ ọ̀rọ̀ kan,  Làbákẹ́ ò bá ti bò ìyá àgbà  náà, á sì rán an lọ sí sàréè láìtó ọjọ́.
Mo kún fún ayọ̀ láti padà wá, kódà tí àwọn ọjọ́ kan bá le koko, tó sì jẹ́ wí pé àwọn ọjọ́ kan mo ní ìrẹ̀wẹ̀sí, nítorí mi ò rí ọ̀nà àbáyọ àwọn ènìyán sì ń kú, tàbí ǹkan ò lọ dáadáa.
Màmá ò fèsì ọ̀rọ̀ kan, kàkà bẹ́ẹ̀ ń ṣe ló ń rẹ́rìn-ín músẹ́, ó mọ̀ ohun tó ń sẹlẹ̀.
Ayé ti pàdánù àwọ̀ àti ẹwà rẹ̀.
Ṣùgbọ́n báyìí, kí wọ́n kọ́kọ́ gba Àlàmú sílẹ̀ ná.
Adẹ́tẹ̀ẹ́ sọ̀rọ̀ méjì, ọ́ fìkan purọ́; ó ní nígbà tí òún lu ọmọ òun lábàrá, òún já a léèékánná pàtì.
Nínú oṣù Ọ̀wàrà 2019, ilé ẹjọ́ gíga Tanzania ṣe ìdímú ṣinṣin ìdájọ́ ọdún-un 2016 tí ó pàṣẹ ó kéré jù, ọmọbìnrin àti ọmọkùnrin gbọdọ̀ pé ọmọ ọdún méjìdínlógún kí ó tó ṣe ìgbéyàwó.
Làbákẹ́ náà ò sì la ẹnu rẹ̀.
TAILS jẹ́ ti ẹ̀rọ ìṣiṣẹ́ ti Linux tó máa ń pa araà rẹ̀ rẹ́ lẹ́yìn tí a bá lò ó tán.
Wọ́n ṣe èyí láti fi dáwọn lójú wí pé ìgbeayé àwọ́n dára lábẹ́ òòrìn ìjọba aláwọ̀-funfun ju bí àwọ́n ṣe ń gbé ní orílẹ̀-ède aláwọ̀-dúdú àti olómìnira.
Akọrin, ọmọ ilé ìwé àti àwọn aládùúgbò péjọ ní — Kingston, Lionel Town, Ridge Red Bank àti White River — fún ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ọlọ́jọ́ mẹ́rin nínúu oṣù Ẹrẹ́nà àti Igbe.
Èsì Mabel Matiz sí àìgbọ́raẹniyé náà.
Ṣé yóò sunkún ni, tàbí yóò rẹ́rìn-ín músẹ́ lẹ́yìn ọ̀sẹ̀ méjì?
A-fọ́nú-fọ́ra ní ńfi òṣì jó bàtá.
Àlàmú la ẹnu rẹ̀ gbàgà, ó sì bú sí ẹ̀rín aláriwo abàmì tí ó máa ń rín. Ó rín in fún ìsẹ́jú méjì… láìdúró.
Adamua, ẹni tí ó ń gbé ní ìpínlẹ̀ Kano tí í ṣe àríwá-ìlà-oòrùn orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, ti ṣáájú kọ búlọ́ọ̀gù nípa ìrírí rẹ̀ tí ó banilẹ́rù.
Nínú ìyẹ̀wù kan, ó ní òkúta kan tí a kọ ọ̀rọ̀ọ Jésù sí lára.
Ilé ọkọ náà ti bẹ̀rẹ̀ ní ara ọ̀tọ̀ bí ó ṣe jọ.
Ó ń ro bí ọkọ rẹ̀ ṣe ma máa dì mọ́ olólùfẹ́ ìkọ̀kọ̀ rẹ̀ ní òwúrọ̀ tútù yìí, ó sì gbé itọ́ mì. ṣùgbọ́n kì í ṣe ohun tó ṣe kókó nìyẹn.
Àṣẹ fún Àjọ Agbófinró láti ṣán ẹ̀rọ ayélujára pa fúngbà díẹ̀
A-dìtan-mọ́ èsúó; ó ní èkùlù ló bí ìyá òun.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Pernille Bærendtsen, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Ìletò kan ní ẹ̀báa Jamshedpur ní Jharkhand. Àwòrán láti ọwọ́ọ Anumeha Verma
Ká tún pàdé nínú ìdánwò mìíràn…
Kò ní í jẹ́ kí n dájáde.
Bí ọjọ́ ewúrẹ́ bá pé, a ní kò sí ohun tí alápatà lè fi òun ṣe.
‎Èyí ni ìgbà tí àwọn ayàwòrán ń ṣiṣẹ́. Kò sáyé fún ìsọ̀rètínù, kò sáyé fún ìkáàánú-ara, kò nílò ìdákẹ́ jẹ́jẹ́, kò sí àyè fún ìbẹ̀rù bojo.
Má bínú, ìlujá ìwádìí tí ò ń lò kò lè ṣiṣẹ́.
Lọ́dọọdún, bí àwọn tí wọ́n dipò mú ṣe ń ṣe ìrántí ìgùnkè wọn sí ipò gíga pẹ̀lú ìdùnnú, ẹbí àwọn olùfarapa máa ń sunkún, tí wọ́n sì máa ń fi ẹhónú hàn pẹ̀lú ìbànújẹ́ fún àtúnṣe àti ìdájọ́ òdodo.
Nínú ẹ̀dà orin náà mìíràn , George fi ẹ̀sùn kan Montana pé ó ń "sọ ọ̀rọ̀ àlùfànṣá" sí òun, ó sì fi ẹnu tẹ́ oyè ọ̀mọ̀wé tí Montano ṣẹ̀ṣẹ̀ gbà ní Ifásitì Trinidad àti Tobago látàrí ipa tí ó kó ní ti ìgbélárugẹ orin soca.
Kòní í dúró de ẹ̀san díẹ̀díẹ̀ ti babaláwo yẹn mọ́.
Tí a bá wá wo àwọn èto PMTCT wọ̀nyí, kí ló túmọ̀ sí?
Má tẹ̀ẹ́ lọ́wọ́ oníle, má tẹ̀ẹ́ lọ́wọ́ àlejò; lọ́wọ́ ara ẹni la ti ń tẹ́.
Àpárá ńlá ni iná ń dá; iná ò lè rí omi gbéṣe.
Làbákẹ́ ń ṣe ìṣe "òun ló mọ̀" ọkàn rẹ̀ déédé gbé sókè láti kọ orin rẹ̀ pẹ̀lú ohùn òkè, ohùn rẹ̀ dún bí i agogo.
“Wobí!... Forí jì mí... orí jì mí ni mo sọ……ó yé….ó yẹ kí ó yé ẹ…ó dáa….mo ní……..!”
A kò tilẹ̀ mọ ẹni náà tí ó tọ́ láti tukọ̀ orílẹ̀-èdè Angola, báwo ni ọ̀dọ́ tí kò níṣẹ́ tí kò lábọ̀ yóò ṣe rí owó gba ìwé ẹ̀rí?
Gbogbo èyí lè jẹ́ àlá dídùn lásán.
Àgbàrá ba ọ̀nà jẹ́, ó rò pé òún tún ọ̀nà ṣe.
Fún ìyí-dátà-padà-sí-odù-ààbò díìskì àti alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ, ó kéré jù, yan ọ̀rọ̀ mẹ́fà.
Wọ́n fẹ́ lo agbára ìpín-ìdókówò wọn láti jókòó pẹ̀lú àoẉn ilé-iṣẹ́, bá wọn sọ̀rọ̀, kí wọ́n sì ṣe ìwúrí fún wọn láti ṣe ǹkan gidi.
Àsìkò ìdìbò ọdún 2019 ò yàtọ̀ rárá.
Mímú àdínkù bá iwà-ìbàjẹ́ gba irúfẹ́ ìdókówò kan tó yátò.
“Nísinsìnyí Àlàmú”,  Làbákẹ́ tẹ̀síwájú, “Níbo ni ọkọ̀ náà wà, ṣé lọ́dọ̀ mẹkáníìkì?”
“Kíni nǹkan tí ẹ̀ ń sọ̀rọ̀ nípa ẹ̀, màmá?”
A ní láti ṣiṣẹ́ pọ̀ láti yí i padà!
Ohun tí ó kù fún un tí akọ̀wé náà sọ ni pé, kí ó pàdé ọ̀kan lára àwọn agbẹjọ́rò méjèèjì fún ìtàkùrọ̀sọ ráńpé.
Yẹ àkànṣe iṣẹ́ tí Ohùn Àgbáyé’ ti ṣe lórí ipa tí kòkòrò àìfojúrí kòrónà COVID-19 ń kó lágbàáyé
Àjọ Ìlera Àgbáyé (WHO) rọ̀ wá láti jìnà gbégbérégbé sí ibi tí àwọn èròó bá pitì sí, kí a sì káràmásíkì sí ìlera ara wa kí á ba dín àrànká àrùn ẹ̀jẹ̀ tí ènìyàn lè kó nípasẹ̀ ìfọwọ́kàn, ìfarakan omi tó sun lára ẹlòmíràn, àti láti inú afẹ́fẹ́.
A ti ní ìkànì kan.
Ìdáhùn mi ni rárá.
Láàárín ìṣẹ́jú kan, ó ti wà níwájú ọkọ rẹ̀, ódúró ní ìfojú-rin-jú pẹ̀lú rẹ̀, ó ń retí àlàyé.
Kámáparọ́, nínú ìrìnàjò kékeré lọ sí Shamakhi, n kò rò ó tì tẹ́lẹ̀ pé n ó ṣe àlábàpáàdé Ìyá àgbà Saray.
Ó dáa, Ó ṣe pàtàkì.
Wèrè gidi, Sènábù jẹ́wọ́ pé ó ti sú òun, á sì wù òun láti padà sọ́dọ̀ àwọn ènìyàn rẹ̀ nílé.
Ìṣòro kan wáyé tí kò jẹ́ kí ìgbélọsíbòmìíràn àwọn àṣàyàn àkóónú náà ó bọ́ si
Làbákẹ́ yọ ìwé pélébé kan jad́e nínú báàgì ìfàlọ́wọ́ rẹ̀, ó sì mú un fún ọkọ rẹ̀.
Ṣùgbọ́n mo lérò wí pé wọn yóò mú ìyẹn padà wá sílẹ̀ Adúláwọ̀ láti jẹ́ kí ẹkùn náà gbóórò kí wọn sì sọ ẹkùn náà di agbègbe alágbára, nítorí ó dámi lójú pé ilẹ̀ Adúláwọ̀ tó lágbára yóò sọ orílẹ̀-èdè àgbáyé di alágbára.
#SexForGrades: Ètò Alálàyé-afẹ̀ríhàn tú àṣìírí ìwà ìyọlẹ́nu ìbálòpọ̀ ní àwọn Ifásitìi Ìwọ-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀
Nínú ọ̀rọ̀ọ rẹ̀ ní TEDxLahore ní ọdún 2017, Jannat Ali ṣe àlàyé ìrìnàjòo rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí abódiakọ-akọ́diabo ní Pakistan lẹ́yìn ìgbà tí ó fi irú ènìyàn tí òun ń jẹ́ han ẹbí àti àwọn ènìyàn.
Ti ṣẹ̀dá ẹ̀kọ́ titun
Bí èyí bá rí bẹ́ẹ̀ fún àwọn ọ̀rọ̀ Yorùbá náà, èdè àti àṣà rẹ̀, yóò gbilẹ̀ kọjá orílẹ̀-èdè Nàìjíríà àti ibi tí wọ́n ti ń fọ èdè Yorùbá kárí ayé.
Níbáyì fún ìròyin ayọ̀.
Kò burú, Ìdánwò ayé kò lópin:) Iyán tún di àtúngún wàyí.
Bóyá Àlàmú gba èyí gbọ́ tàbí kò gbà á kò ṣe pàtàkì sí i.
dáàbò bo ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ pẹ̀lú ọ̀rọ̀-ìfiwọlé olúwa (tàbí gbólóhùn ìfiwọlé ọlọ́rọ̀ kan).
Ònlo Weibo Long Zhigao ya àwòrán ìròyìn orí WeChat ti rẹ̀ ní orí Weibo ní ìfihàn àríyànjiyàn.
Sizaltina Cutaia, tí í ṣe ajìjàgbara àti ajàfẹ́tọ̀ọ́ obìnrin ní Angola; tí ó jẹ́ ìlúmọ̀ọ́ká fún iṣẹ́ẹ rẹ̀ lórí ẹ̀tọ́ obìnrin béèrè fún ìṣàmúlò òfin náà lórí àwọn gbàgede ìtàkùrọ̀sọ lórí ẹ̀rọ-alátagbà:
“Àlàmú… Àlàmú… ṣé ó dá ọ lójú pé ọbẹ̀ lásán ni èyí?
Ààmì ara ìgò náà ní àwòrán "Ọkùnrin ọkọ̀-ogun" tí a kọ "Máà ṣe gbàgbé, máà ṣe sọ̀rètí nù".
ìgbaṣẹ́ lọ́wọ́ ara ẹni jẹ́ àṣà nígbà tí ẹ bá gba iṣẹ́ ìlera láti ọwọ́ onímọ̀-ìlera kan tí onímọ̀-ìlera mìíràn sì ṣe é.
Àáyá yó níjọ́ kan, ó ní ká ká òun léhín ọ̀kánkán.
Yau Ma Tei jẹ́ ọ̀kan lára àwọn agbègbè tí èró pọ̀ sí jù lọ ní Hong Kong.
Ó ṣàkíyèsí ọwọ́ aago náà tí ó ń tàn.
Ta ni yóò wá gbàálà báyìí? Kò sẹ́lòmíràn àfi Èṣúńiyì…
# ẹyéé pa àwọn obìnrin
Lẹ́yìn náà ni ó kọjú sí Làbákẹ́ padà...
Ẹgbẹ́ òṣèlú Congress for Progressive Change (CPC) ti Buhari jẹ ọmọ ẹgbẹ́ ní ìgbẹ̀yìngbẹ́yín parapọ̀ mọ́ ACN, wọ́n sì di ọkàn nínú oṣù Kejì ọdún 2013, èyí tí ó ṣe okùnfà ìdásílẹ̀ ẹgbẹ́ òṣèlú tuntun tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Àjọ Ìtẹ̀síwájú Gbogboògbò (APC).
Adéṣínà Ayẹni (Ọmọ Yoòbá), alákòóso Ohùn Àgbáyé ní èdèe Yorùbá, sọ ìríríi rẹ̀ nígbà tí ó ṣe ìbéèrè fún ìwé ìrìnnà ìwọ̀lúu Lisbon, Portugal, fún àpéròo àwọn alátinúdá 2019 Creative Commons Summit:
Ẹni tí ìbá hùwà ipá ò hùwà ipá; ẹni tí ìbá hùwà ẹ̀lẹ̀ ò hu ẹ̀lẹ̀; ọ̀kùn tó nígba ọwọ́, tó nígba ẹsẹ̀ ń hùwà pẹ̀lẹ́.
Pàápàá, bí ó bá rán tí bí Làbákẹ́ ṣe pa kọ́ọ̀ sìi ṣẹ́ akọ̀wé rẹ̀ tì ní Lọ́ńdọ́ọ̀nù tí ó ṣe àwáwí pé ìwé ti pọ̀jù fún òun láti kà.
Bẹ́ẹ̀ ni, wọ́n ní ìyàwó rẹ̀ ni ó fi òògùn yí i lóri.
“Wà á jó." Làbákẹ́ gbọ́ èsì ọ̀kan lára àwọn ẹ̀ṣọ́ náà tì káàánú pé, "Wà á jó dáa dáa arákùnrin… ṣùgbọ́n má ṣe jó ní hòòhò... Nǹkan tí à ń sọ nìyẹn. Jẹ́ ká múra fún o sílẹ̀ fún ijó ńlá náà. Dúró! Dúró!
Kò gbọdọ̀ jáfara rárá.
Ìwọ àti ìwà rẹ ò lẹ́bi.
Ní ẹnu ọdún mélòó kan sẹ́yìn, òfin orílẹ̀-èdè Tanzania ti ń yí padà di aláfagbára ṣe, arapa rẹ̀ sì ń fa àìrí àyè fún ẹgbẹ́ òṣèlú mìíràn àti ilé iṣẹ́ ìròyìn aláìgbáralé-ìjọba láti ṣe bí ó ṣe ní abẹ́ òfin.
SR ni à ń pè ní Wikileaks Ilé Adúláwọ̀.
"Tí ì lọ ..."
Ìṣàmúlò ẹ̀rọ-alátagbàa ti Lhamo kún fún àwọn kòbákùngbé ìjábọ̀-ọ̀rọ̀ àti èyí tí ó ń pè fún ìwàa jàgídíjàgan, èyí tí kò ṣẹ̀yìn àwọn akẹ́kọ̀ọ́ òkè-òkun tí ó ń gbé gbùngbùn China.
Amòfin Mústàfá ti ṣàkíyèsí hílà-hílo tí ó hàn lójú Làbákẹ́.
Sọ̀rọ̀ nípa kíni! Làbákẹ́ pariwo, ó ṣì ń sunkún.
Ẹ̀m...màdáámú, wàhálà pọ̀ láyé yìí o.
Ó tún gba àwọn ìpè kan, èyí tí ó ń kọ "orin pupa" (orin ọ̀tẹ̀ tí ó ń yín Ẹgbẹ́ Òṣèlú Chinese Communist Party).
Ara mi máa ń kótì láti dáhùn – Ìgbà mìíràn mà á pé India ni mo ti wá, ṣùgbọ́n wọn kò fún mi ní ìwé ìgbèlùú; nígbà mìíràn ẹ̀wẹ̀ mà á dáhùn pé Tibet ni mo ti wá, ṣùgbọ́n tí wọ́n bá béèrè pé báwo ni Tibet ṣe rí, n ò mọ bí n ó ṣe dáhùn-un rẹ̀, ìdí ni pé China ò fún mi ní ìwé ìgbèlùú lọ sí Tibet.
Ìtúnwò Ìkẹyìn 9-6-2017
Aṣọ à-fọ̀-fún ò jẹ́ ká mọ olówó.
#ArewaMeToo àti NorthNormal
Ohùn Làbákẹ́ òṣe é ṣì mú! Ẹṣẹ̀kẹṣẹ̀ ni Àlàmú  dá ohùn aya rẹ̀ mọ̀! Kò sí àṣìṣe nípa rẹ̀...ó tètè mọ̀ pé òun ní ẹjọ́ mìíràn láti rò.
“Ta ni àwọn ẹni yìí Àlàmú ? Kí ni ìdí tíwọ́n fi wà níbí? Kí ni ìtumọ̀ gbogbo èyí tí ò ń ṣe yìí?
Ó tẹjúmọ́ òkè àjà yàrá ìgbafẹ́ wọn bí ó ṣe ń kánjú kúrò nínú ilé tí ó sì mú ìwé méjì pọ.
Ẹ̀̀rí dídé sí ìgbé ayé ọlọ́rọ̀.
Àwọn agbègbè ní Mekong níbi tí àwọn oníṣẹ́-ìwádìí ti ṣe iṣẹ́. 1. Kmhmu’ ní àríwá àti àárín gbùngbùn Laos;; 2. Siphandon ní gúúsù Laos; 3. Akha ní àríwá Thailand; 4. Thai So atí Isan ní àríwá-ìwọ̀-oòrùn Thailand; 5. Bunong ní àríwá-ìwọ̀-oòrùn Cambodia.
Síbẹ̀, ọ̀pọ̀lọpọ wa mọ̀ wí pé èyí kìí ṣe òótọ́.
Àbájáde ìwádìí ṣe àfihàn-an rẹ̀ wípé ọjọ́ orí tí ó tọ́ láti ṣe ìgbéyàwó bá ìpele ìwé tí ènìyàn kà àti ọrọ̀ tí ènìyán ti kó jọ (TDHS 201) tan.
Àwọn ọmọ tí mò ń tọ́jú nílé-ìwòsàn ń kú látara àìsàn tó ṣe é tọ́jú, nítorí a ò ní irinṣẹ́ tàbí òògùn láti dóòla wọn.
Àkọ́kọ́, ní ìpele aláìsàn -- àwọn ìya àti àwọn ọmọ dídáábòbo àwọn ọmọ kúrò níbi kíkó kòkòro apa sójà ara, mímú kí àwọn ìyá wà láláàfíà láti rè wọ́n.
Gẹ́gẹ́ bí àwọn onímọ̀ kan ṣe rò, ipa ìyípadà ojú-ọjọ́, òjò àìdágbá kan, ojú-ọjọ́ tó ń ṣe ségesège, àti àìṣèmọ́tótó ni ọ̀dádá tí ó ń dá àtànkálẹ̀ ibà sílẹ̀.
Iye ìgbà 336 ni a kọ orin “Soca Kingdom”, a sì kọ "Savannah" fún iye ìgbà 140.
Làbákẹ́ kò bá a jà, àfi ìgbà tí ó tún rí àwọn méjèèjì ní ọgbà ìṣeré Hyde, ní bi tí wọ́n ti jọ dúró, tí wọ́n sì fọwọ́ kọ́ ara wọn lọ́rùn, tí wọn sì ń tẹ́tí sí sọ̀rọ̀-sọ̀rọ̀ kan tí ó ń sọ̀rọ̀ ní kọ̀rọ̀ ọgbà ìṣeré náà.
Ní wọ̀n ìgbà tí aṣojú àwọn ọ̀tá bá sì wà nínú ilé pẹ̀lú ọmọ rẹ̀, ohunkohun ló sì le sẹlẹ̀.
Síbẹ̀, ojú nǹkan búburú, àmì ikú àti òfo ní Tanzania ni àwọn ènìyàn fi wò ó.
Ìgbésẹ̀ tí ó mú ìwúrí dání ni alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà náà.
Olóyè Ògúntósìn ń lo gbàgbé YouTube, WhatsApp àti Ẹgbẹ́ orí Facebook: "Ẹ̀kọ́ Aèébáèjìogbè Odùduwà" àti “Alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà” fi ṣe ìgbélárugẹ àti kọ́ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí ó nífẹ̀ẹ́ sí kíkọ́ ìlànà ìṣọwọ́kọ náà.
Òfin náà ní ìjọba yóò pèsè àyè ilé ààbò fún Abódiakọ-akọ́diabo ènìyàn, ètò ìlera àti ohun èlò ẹ̀kọ́ àti ilanilọ́yẹ.
Gbogbo nǹkan ní ó doríkodò nínú yàrá àjòjì yìí – yàrá ọkùnrin wèrè kan! Làbákẹ́ jan ilẹ̀kùn náà padé, ó sì tún wọ inú yàrá tirẹ̀.
Ẹ̀kejì, o ní láti tẹ̀lé jú àwọn ènìyàn mẹ́ta mìíràn tí o mọ̀ lórí ìkàni ayélukára lọ.
Bàbá àti ìyá, lápapọ̀, jọ máa ń gba èsì ni.
Báwo ni a ó ṣe dojú ìjà kọ ìwà òmùgọ̀?
Bí o bá ṣí PDF náà, o lè fi àwòrán ọmọ Boris hàn, ṣùgbọ́n o ti ṣe kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ gbé iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣáà rẹ tí yóò máa ṣe alamí ohun tí o bá ń ṣe wò.
Síbẹ̀, lábẹ́ ìṣàkóso rẹ̀, ààbò ẹ̀mí kò sí pẹ̀lú ìkọlù láàárín darandaran àti àgbẹ̀ bí àwọn darandaran láti àríwá ṣe ń wọ gúúsù láti wá koríko fún ẹran ọ̀sìn-in wọn.
Àwọn òṣìṣẹ́ tí èyí bá ṣí mọ́ lórí ni wọn yóò di gbígbọ́n dànù kúrò nínú ìṣètò ìdánwò.
Ṣùgbọ́n, sísún láti ìlànà Látíìnì sí ìlànà tuntun ni yóò mú ìpèníjà ńlá lọ́wọ́.
“Kí ni wàhálà náà Àlàmú, tí n kò mọ̀ nípa rẹ̀?”
Òhun tí mo fẹ́ sọ nínú orin yẹn yémi, mó nímọ̀ pé ó yé ẹ̀yin náà, ara mi sì tún yá gágá sí i.
Ogun tí ìran ọmọ ènìyàn ti ń jà fún àìmọye ọ̀rún-ọdún ni.
Àgbà tí kò lẹ́sẹ̀ nílẹ̀ a lọ́gbọ́n nínú.
Pẹ̀lú ìrẹ̀lẹ̀, àwọn akọbúlọ́ọ̀gù Zone9 sọ wípé:
Ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin ṣẹ́ yọ kí ọjọ́ ìbò ó tó kò, lásìkò ìbò àti lẹ́yìn ìbò.
Ọ̀pọ̀ nínú àwọn olólùfẹ́ẹ rẹ̀ l'ó jẹ́ Onígbàgbọ́, tí wọ́n ń gbójú sókè wò ó bí àwòkọ́ṣe rere.
Àkójọpọ̀ gbogbo iṣẹ́ ni, ó sì ń ṣiṣẹ́.
Kò lè ṣèsopọ̀ mọ́ àmì
Ilé-ìwé ti gbé ẹsẹ̀ lé ìṣẹ̀ṣọ́ọ Kérésìmesì nínú ọgbà ó sì ti sọ pàṣìpàrọ̀ ẹ̀bùn di èèwọ̀ ní ìpolongo ìtako àjọ̀dún Òyìnbó.
Màmá fi ìdí èyí mụ́lẹ̀ lọ́jọ́ kejì……….ọpẹ́lọpẹ́ẹ ìwà ìtúnúká àti àìlẹ́bi tí a dá mọ́ Sènábù, ọmọ ọ̀dọ̀ wọn. Sènábù ti ń wo ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó ń lọ nílé pẹ̀lú ifipamọ́ aájò àti ìbẹ̀rù, láìmọ ẹni tí yóò sọfún àti bí ó ṣe máa sọ ọ́.
Ṣùgbọ́n ìyẹn, bákan náà, kò tó.
Ṣé o ti gbìyànjú àti bá a sọ ó rí?”
Ní gbogbo òru, oorun kò kun ojú rẹ̀ –ó ń ṣe àṣàrò, àwọn ìṣòro yìí le gan-an.
Màmá tún wo ọmọ rẹ̀ kòòró... Àlàmú ń bá oúnjẹ rẹ̀ lọ ní jíjẹ, ẹnu rẹ̀ sì ń ṣe wọ̀mùwọ̀mù.
Aláṣejù tí ń pọkọ ní baba.
Ìwé yìí ni á fi han Tinú lọ́jọ́ iwájú.
Dr. Whitewalker náà tẹnpẹlẹ mọ́ ọn pé kò sí ohun tí ó burú nínú fífi òfin de àwọn arìnrìn-àjò ní àkókò tí wọ́n ṣiṣẹ́ ìṣàdínkù ìtànkálẹ́ àrùn láti lè dẹ́kun àkóràn ní àsìkò ìtànkálẹ́ àrùn bí i irú èyí.
Bẹ́ẹ̀ ni, Èṣùníyì wo ọkùnrin ará Kange sàn, àti ọmọbìnrin tí ó wá láti Akókurà tí ó padà fẹ́…….
A kì í bá ọba pàlà kí ọkọ́ ọba má ṣánni lẹ́sẹ̀.
Ìpèsí àkíyèsí ilé ìjọsìn náà #ChurchToo movement rọ ìjọba láti da “ọ̀ràn-an ìjìyà obìnrin àti ọmọdébìnrin dúrò.”
A lè lo ìdẹ́rùbà ìpalára ojúkorojú láti fi gba ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lọ́wọ́ èèyàn.
Ẹjọ́ ìkọ̀sílẹ̀ ti wà lọ́nà, òun náà ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ palẹ̀mọ́ àwọn nǹkan rẹ̀ tán.
O tún lè gbìyànjú láti lo ìlujá ìwádìí tuntun.
“Bẹ́ẹ̀ ni, orí rẹ̀ ti yí. Ó ti ya wèrè...”
Wọ́n gbé maṣíìnì ìránṣọ wọn sórí pẹ̀lú ìrọ̀rùn lọ́nà tó ti mọ́ wọn lára, tí wọ́n sì ń tàkùrọ̀sọ lórí oríṣìíríṣìí nǹkan tí ó jẹmọ́ òwò wọn...
Ṣùgbọ́n àwọn aṣojú ìbílẹ̀ sọ wípé iléeṣẹ́ náà ti kùnà láti ṣe irú ẹ̀tọ́ náà, gẹ́gẹ́ bíi ìròyìn láti ọwọ́ Folha de São Paulo.
Kò sí ìtọ́ka kankan sí Ẹgbẹ́ Olóṣèlú Ìjọba Àwa-ara-wa 89 nínú ìwé àkọsílẹ̀ ìṣẹ̀lẹ̀ àtẹ̀yìnwá kankan, àwọn ọmọ ilé ìwé tí ó ga jù lọ ní China kò gbọ́ nípa ìpaninípakúpa náà, kò ta sí wọn létí rí.
Nítorí náà àwọn onímọ̀-ìlera àti àwọn nọ́ọ́sì tí wọ́n ní láti mú àyípadà bá ìwà àwọn ènìyàn ò ní ìmọ̀ọ́ṣe rẹ̀, wọn ò ní àsìko rẹ̀ -- àwọn ìyá olùbánidámọ̀ran wa níi.
Kíákíá ni Làbákẹ́ ti àwọn àpótí aṣọ náà sí ẹ̀yìn ilẹ̀kùn, ó pa pẹpẹ méjèèjì dé, ó ti àwọn apẹ̀ẹ̀rẹ̀ náàbọ abẹ́ ìbùsùn ẹbí, ó nu òógùn kúrò ní òkè ojú rẹ̀ ó sì jáde kúrò nínú yàrá, ó ń gbìyànjú láti ṣe dáadáa... Ṣe òun náà ò ti wá máa ya wèrè? Ṣe kò máa sínwín báyìí? Ó bẹ̀rẹ̀ si í mí kíkankíkan.
Láìsí owó tí ó tówó nílẹ̀ láti tẹ̀síwájú, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ DCMA àti òṣìṣẹ́ ń fòyà kí ìró amọ́kànbalẹ̀ tí ó ń sun jáde láti inúu gbọ̀ngán olókìkí ilé ẹ̀kọ́ yìí tí ó mú erékùṣù yìí kọrin — leè wọ òkùnkùn.
Èyí jẹ́ àfihàn àìkàsí àwọn aláṣẹ Mozambique sí òmìnira láti sọ̀rọ̀ àti òmìnira àwọn oníròyìn... [àwọn aláṣẹ] rí akọ̀ròyìn gẹ́gẹ́ bí alátakò wọn [fún ìdí èyí] wọ́n ń ṣe wọ́n bí ọ̀daràn.
Mo dúpẹ́ lọ́wọ́ àwọn bàbá-ńlá mi, wọ́n lajú sílẹ̀.
Ní àwọn ìlú tí ó wà lábẹ́ ìsàkóso Assad ní ilẹ̀ Syria, àwọn alákòóso sọ báyìí pé ‘kò sí ìṣẹ̀lẹ̀ ààrùn kòrónà kankan’
Kò tán síbẹ̀: níbi ayẹyẹ Ijó ìta-gbangba tuntun, "Hydrate", ní ọjọ́ 13 oṣù Ṣẹrẹ, àwọn akọrin méjèèjì ṣeré. George lé orin rẹ̀ tuntun Montano náà sọ ọ̀rọ̀ ìkẹyìn:
Ìlọ́ra Làbákẹ́ sí fífún ọmọ lọ́mú tún jẹ́ kókó ìjà mìíràn àti àìlè kọrin láti rẹ ọmọ náà tẹ́.
Bẹ́ẹ̀, nínú lẹ́tà tí wọ́n kọ sí gómìnà ìpínlẹ̀ Enugu, ọmọ obìnrin náà fẹ̀sùn kan àwọn òṣìṣẹ́ ilé ìwòsàn náà pé "tàbùkù" ìyá òun, wọ́n gbé e sínú "ilé àkọ́kù" tí ó kún fún koríko.
Ìwádìí ti fi ìdíi rẹ̀ múlẹ̀ wípé òkúta iyùn ní ń gba ìdá 90 etídò Tobago sílẹ̀-lọ́wọ́ ọ̀gbàrá tí ìgbé omi ń fà.
Ìyè ni Ara-jíjẹ àti ẹ̀jẹ̀ mímu.
Jannat Ali, tí orúkọ ìnagijẹ rẹ̀ ń jẹ́ Lahore's Trans Diva, ni olùdásílẹ̀ Abódiakọ-akọ́diabo Track Transgender àti Olùdarí Ètò fún Ilé-iṣẹ́ Sathi tí ó ṣe àgbékalẹ̀ Ìwọ́de Afẹ́ náà.
Ìdí nìyí tí màmá fi gbogbo ipá rẹ̀ láti má jẹ́kí Àlàmú lọ sí òkè-òkun.
Kà sí i: Báwo ni ìsọkiri yóò ṣe to ìdìbò ààrẹ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ti 2019?
8. Oúnjẹ Àpèjẹ Ifẹ̀ kò ní jẹ́ pínpín lọ́jọ́ Àìkú.
A kì í pẹ̀lú ọ̀bọ jáko.
Àwọn ọlọ́pàá fi agbára gba ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ alágbèéká mẹ́ta, ẹ̀rọ ayárabíàṣá kọ̀mpútà kan, ẹ̀rọ ayárabíàṣá àgbélétan kan, iPad, ike pélébé ìrántí àti ẹ̀rọ ayàwòrán kékeré kan nígbà tí wọ́n wá sí ilée rẹ̀.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn èèyàn dáadáa dáadáa ló wà níbẹ̀ láti pàdé”
Ẹ̀yin Ọmọ Ìgbìmọ̀ Ọlọ́lá, a ti ń rí ẹyẹ òwìwí kan nínú Ilé yìí láti òwúrọ̀ àmọ́ nínú ìgbàgbọ́ ìbílẹ̀ Dodoma, òwìwí tí a bá rí ní ojú-ọjọ́ kò ní ohunkóhun ń ṣe fún ẹnikẹ́ni.
Fún àwọn asàmúlò ìkànnì Twitter kan, ìdájọ́ yìí kò tó:
Kí a sì tì yín sí Jáà-nọ́n-mọ̀
Ṣùgbọ́n orí ń fọ́ ọ gidi. Híhànrun wúwo láti inú yàrá Àlàmú ń jáde wá sí etí rẹ̀ tìbẹ̀rù-tìbẹ̀rù.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ní agbo ọ̀rẹ́ẹ wa, àgọ́ alòdìsí àjọ̀dún Òyìnbó àti alòdìsí alòdìsí àjọ̀dún Òyìnbó ń ṣe àríyànjiyàn.
Nígbà ti mo bẹ̀rẹ̀ síní kàwé, mo sún mọ́ iṣẹ́ àwọn aláwọ̀-dúdú tó láròjinlẹ̀ bi Steve Biko àti Frantz Fanon, tó tako àwọn èrò àmúdijú bíi aìmúnisìn àti ìmọ aláwọ̀ dúdú.
Gẹ́gẹ́ bí Abala 3b(v) ti ṣe fi hàn, èyí ní í ṣe pẹ̀lú gbólóhùn tí ó: "fa ìmúnilọ́tàá, tí a sọ sí ẹnìkan tàbí ìtara láàárín àwọn ènìyàn".
Lákọ̀ọ́kọ́, nítorí Josephine ọmọ ìlú Jàmáíkà, tí ó jẹ́ ògbólógbòó afikùnjó nílùú Lọ́ńdọ́ọ̀nù.
Ẹnìkejì yìí ò ní àrùn náà mọ́, wọ́n sì ti fi í sílẹ̀ kí ó máa lọ sílé ní ọjọ́ 13 oṣù Ẹrẹ́na, ọdún 2020, gẹ́gẹ́ bíi àjọ NCDC ṣe sọ.
A bí Joana sínú ẹ̀yà Wapichana, ó lọ sí Boa Vista tí ó jẹ́ olú-ìlú Roraima nígbà tí ó wà ní ọmọ ọdún mẹ́jọ.
Àwọn àlejò tó bá wá sí ilé wọn máa ń gbóòórùn òdòdó tútù, wọn sì máa ń kan sárá sí ìyá-ilé náà.
Ṣọ́ra fún àlàyé inú ímeèlì
" Ní ọdún tó kọjá nìkan, àwọn ìgbésẹ̀ kòsí-kùkúyè ti di ṣíṣe ní àwọn ilé-iṣẹ́ owó tí wọ́n ń léwájú ní àwọn orílẹ̀-èdè mẹ́jọ ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀.
Nísinsìnyí, bí ó ṣe ń wo ara rẹ̀ nínú dígí ní ìyàrá àlejò, òye ìwò ìyanu tí àwọn ènìyàn ń wò ó lọ́jọ́ tí ó lọsí ilé ifowópamọ́sí yé e. Ó mirí pẹ̀lú ìbànújẹ́ àti ìkáàánú fún nǹkan rádaràda tí ó ń rí nínú dígí – Àwòrán ara rẹ̀.
Torí ní àsìkò náà, tí o bá fẹ́ wá ilẹ̀ Adúláwọ̀ lóri ìkani Twitter tàbi lóri Google tàbí èyíkéyí ìkànì ìbánidọ́rẹ̀, wàá lérò wí pé gbogbo ẹkùn náà kọ̀ jẹ́ àwòran ẹranko àti àwọn aláwọ̀-funfun tí wọ́n ń muti ní àwọn ilé ìtura ìgbafẹ́ ni.
Lẹ́yin bí ẹgbẹ̀rún méjì ìpàdé pẹ̀lú àwọn adarí ẹ̀ka-owó, ní ilé-ìjẹun Melbourne àti Sydney àti London àti Paris àti New York àti káàkiri àgbáyé, agbára, yíyẹ̀ kúrò níbi ìdókówò nínu ilé-iṣẹ́ kùkúyè, ti bẹ̀rẹ̀ síní gbéra.
Ní ìgbà yìí wá, ó ti fi èrò ọkàn-an rẹ̀ hàn pẹ̀lú àwọn ajàfẹ́tọ̀ọ́ ìlú láti Hong Kong àti Taiwan lórí kókó ọ̀rọ̀ tó jẹ mọ̀, òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ, ìdá-gbé nǹkan ṣe, ìjọba àwarawa àti àwọn kókó tó jọ mọ́ ọ ní ìpàdé ìta gbangba.
Ó fi báàgì ìkọ́pá rẹ̀ sábẹ́ apá rẹ̀ ó sì rìn wọ òpòpónà náà, tí ó ń pé kabúkabú.
Ó ju ẹ̀rín lọ. Ó dáa fún un làsìkòyìí pé, kí ó tètèkúrò.
Ìfòfindèrìnàjò àwọn orílẹ̀-èdè 13 tí ènìyàn tó ti kó COVID-19 ju 1,000 lọ
Ẹ wòye bí ayọ̀ rẹ̀ ṣe kún tó nígbẹ̀yìn gbẹ́yín tí màmá àgbà tún kan ìlẹ̀kùn ilé yẹn.
Alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ni irinṣẹ́ tí í máa ń ṣẹ̀dá àti fi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé pamọ́ fún ọ, kí o ba lè lo onírúurú ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lóríi onírúurú ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé láì sí wípé ó há a s'ágbárí.
Chemi Lhamo ti jẹ́ ajàjàǹgbara akẹ́kọ̀ọ́ fún ọdún mélòó kan.
Ní àkótán: ara ò rọ ìjọba!
Ajá kì í lọ ságinjù lọ ṣọdẹ ẹkùn.
A ti fi ẹ̀tọ́ àwọn abódiakọ-akọ́diabo yí iyẹ̀pẹ̀.
À ń sunkún Awúgbó, Awúgbó ò sunkún araa ẹ̀.
Akẹ́kọ̀ọ́bìrin kan tí ó jẹ́ ọmọ Tibet-Canada rí ìkọlu lórí ayélujára lẹ́yìn tí ó já ewé olú borí nínú ìdìbò àjọ-ìgbìmọ̀ akẹ́kọ̀ọ́.
Ó dáwọ́ dúró díẹ̀, ó sì mí àmíkàn... ṣé òun fúnrarẹ̀ ò máa ya wèrè báyìí? Ṣé kò máa sínwín? Báwo ni yóò ṣe kó gbogbo nǹkan inú yàrá láìsẹni tí á ràn án lọ́wọ́? Ojú rẹ̀ lọ́ sí ibi fáánù adádúró, ibi dígí adádúró àti ilé ìfaṣọpamọ́sí tó ṣe é gbé. Á dáa kí ó fi gbogbo ìyẹn sílẹ̀ ná. Wọ́n ṣì lè wà níbi tí wọn wa yẹn ná.
Owó kò dúró níbẹ̀ mọ́! Àpò rẹ̀ ti ń jò!
Wọn á búra pé òpin ti dé.
Lábẹ́ àbùradà à ń dẹ́kun gbólóhùn irọ́ àti ọ̀rọ̀ àhesọ, ń gbèrò ìṣòfin tí kò ní ìfẹ́ ará ìlú lọ́kàn.
Ní oṣù Ọ̀pẹ ọdún-un 2018, gẹ́gẹ́ bí ọmọ ẹgbẹ́ ìgbìmọ̀ tí wọ́n dìbò yàn, Joenia gba àmì ẹ̀yẹ ìdánimọ̀ UN fún ìjàfẹ́tọ̀ọ́ ẹ̀dá lórí àṣeyọrí tí ó ṣe nínú ìpolongo ẹ̀tọ́ àwọn ọmọ ìbílẹ̀.
Bí Àlàmú bá rẹ́rìn-ín aláriwo sí i bí ó ṣe máa ń rín in bí i wèrè, òun náà á lánu tirẹ̀ fẹ̀, á sì rín ẹ̀rín aláriwo tirẹ̀ padà, ariwo rẹ̀ á pọ̀ tó bẹ́ẹ̀ tí Àlàmú fúnrarẹ á gbọ̀n rìrì!
À-jókòó-àì-dìde, à-sọ̀rọ̀-àì-gbèsì, ká sinni títí ká má padà sílé, àì-sunwọ̀n ní ń gbẹ̀yìn-in rẹ̀.
Ẹ kàn ṣé ìwádìí arúmọjẹ ni alákòóso òṣìṣé - tí ẹ kàn ń fimú kó pàǹtí kiri láàrin àwọn ọmọ ìgbìmọ̀ aṣèwádìí, ẹ sì ń halẹ̀ mọ́ wọn.
Ọ̀rọ̀ọ Nwanze pé àwọn Onígbàgbọ́ ní gúúsù Nàìjíríà ló pọ̀ jù lọ nínú ìwádìí àyẹ̀wò Pew Research kò ṣe é má gbàgbọ́.
Ọ̀nà mìíràn tí o lè gbà fi fo ìtẹríbọlẹ̀ dá ni bí o bá lo orúkọ agbègbè-ìkápá mìíràn tàbí URL.
Lóṣù tó kọjá, ọ̀pọ̀ ènìyàn tí ó tó 7,400 ni a gbọ́ wí pé ó ti ní àrùn apànìyàn COVID-19 ní South Korea — orílẹ̀-èdè tí ó jọ pé ó ti ń gbá àrùn náà mọ́lẹ̀ — rí àrùn náà lára Iléèjọsìn ẹgbẹ́ Shincheonji ti Jésù.
Ẹran kí la ò jẹ rí? Ọ̀pọ̀lọ́ báni lábàtà ó ba búrúbúrú.
Láti ọdún-un 2011, Boko Haram, ajìjàǹgbara ẹ̀sìn Ìmàle ní Ìlà-oòrùn àréwá orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, ti fi ẹ̀rù sí ọkàn àwọn ènìyàn àti bí àwọn ìkọlù tó rorò wọ́n ti ṣe fa ikú láì rò tẹ́lẹ̀ ìpí àwọn ènìyàn, tí ọ̀pọ̀ọ́ sì ti di àwátì.
Ilé ìfowópamọ́sí ti ìjọba ni eléyìí̀, ilé fowópamọ́sí àwọn òṣìṣẹ́ ìjọba, alábojútó ńláńláàti àwọn oníṣòwò. Fún  ìdí èyí, ó yẹ kí owó tí wọ́n ń gbé káàkiri níbí pọ̀.
Kò ní dá a fún ọkùnrin yìí! Ọmọkùnrin wèrè burúkú yìí.
Tóri ní àpapọ̀, a ní ìṣọwọ́ darí ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀: ọ̀pọ̀ àjùmọ̀ṣe, ọ̀pọ agbára, ọ̀pọ̀ ìtọ́jú fún àwọn ọmọ kékèké.
Torí ìdí èyí, ìhùwàsíi rẹ̀ kò bàjẹ́ tó bẹ́ẹ̀ bí àwọn ọmọ Amẹ́ríkà ṣe ń rí i.
Ẹ lè máa dókówò sí àwọn ilé-iṣẹ́ sìgá láìmọ̀.
Ilé kì í jó kí oorun kun ojú.
Àwọn iléeṣẹ́ oníròyìn àgbáyé náà ò gbẹ́yìn, a gbẹ́sẹ̀ lé iṣẹ́ BBC ati VOA ní 2019. RSF to Burundi sí ipò 160 nínú orílẹ̀èdè 180 fún òmìnira oníròyìn — ó fi 15 láti 2015.
Kódà Túndé Fáṣọlá ti ẹgbẹ́ APC ni ó "ṣe ìdápadà àwọn ará Àríwá 70 sí ìpínlẹ̀-ẹ Kano nítorí wọ́n tọrọ bárà" gẹ́gẹ́ bí ìwé ìròyìn aṣèwádìí lórí ayélujára Sahara Reporters ṣẹ jábọ̀.
Ilé ẹjọ́ Cassation ti Íjípìtì fi ẹsẹ ẹ̀wọ̀n-ọn rẹ̀ múlẹ̀ nínú oṣù Belu ọdún 2017.
Ó sọ fún ara rẹ̀ pé òun kò ní ìṣòro kankan.
Ìgbà tí àdàkọ ìṣínilétí yóò bẹ̀rẹ̀
Irun-orí àti èékánná Làbákẹ́ ni màmá wá gbà ní ìgboro.
radionet Luis Carlos Díaz, ti wà nínú àtìmọ́lé agbófinró Ìlú.
Àwọn kan gbèrò wọ́n fẹ́ gbé àjọyọ̀ Kérésìmesì fi ẹ̀gbẹ́ kan ẹ̀gbẹ́ pẹ̀lú ìrẹ̀sílẹ̀ ìlú tí ó wáyé ní ọgọ́jọ ọdún sẹ́yìn.
(Ènìyàn tí ó gbé àkólé tí ó fi ń polongo pé "Oníbálòpọ̀-akọsíakọ ni àwa"
A kì í dé Màrọ́kọ́ sin ẹlẹ́jọ́.
Nígbà náà ni oníṣówò kan tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Mo Ibrahim bá pinnu pé òun yóò dá ilé-iṣẹ́ ìbáraẹnisọ̀rọ̀ sílẹ̀ ní ẹkùn náà.
Ó di àwùjọ ṣòkòtò kí ládugbó tó mọ ara rẹ̀ Lábèṣè.
Ìwò ọ̀dájú ló wá hàn nínú ìrísí àìmọ̀kan rẹ̀,  kò mira. Kàkà bẹ́ẹ̀, ó gbé ẹrù rẹ̀ kékeré, ó sì wà á mọ́ra, ó sì dúró túbọ̀ fẹsẹ̀ múlè.
Màdáámú, báwo ni.
Làbákẹ́ ti wá ya wèrè gidi báyìí – bí ó ṣe rí, ó dàbí i ewèlè tí ó wá láti inú ihò àpáta tí ó ti ṣetán ìjà!
Ilé-iṣẹ́ wa ń ṣiṣẹ́ ní ìpele mẹ́ta.
Lẹ́yìn ìbínúu gbogboògbò tí ọ̀rọ̀ yìí fà, Premium Times jábọ̀ pé Obi náà jẹ̀bi irú ọ̀rọ̀ bẹ́ẹ̀:
Àjọ méjèèjì yìí "ṣe àkópọ̀ àwọn ọ̀rọ̀ àtakò tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ Onochie àti Ọlọ́runpomi lórí ayélujára" tí wọ́n rí i pé ó rú òfin orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà nípa ọ̀ràn orí ayélujára ti 2015.
Òórùn ọtí borí òórùn inú ilé. Ó ti ojú fèrèsé yàrá Àlàmú w ọinú yàrá ìgbàfẹ wọn, ó sì gba ibẹ̀ wọ yàrá Làbákẹ́.
Fún òǹlò mìíràn, èyí lè lágbára jù f'áǹfààní tó wà nínú lílo VPN fún ìgbà díẹ̀.
Àwọn aṣojú láti Àgbáríjọ Olùgbèjà Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn gbìyànjú láti jà fún un, àmọ́ a sọ fún wọn wípé fún "àǹfààní ìlú" ni a fi dá Wakabi padà sí ìlúu rẹ̀:
Àjọ UNESCO sọ pé ìròyìn ayédèrú báyìí máa ń lapa lára àwọn “tí ó mọ̀ díẹ̀ káàtó tí ìpalára lè bá tí ó ń gbà á” yóó sì sọ wọ́n di "aláriwo àti alápìínká ìròyìn náà".
Láti ka bí o ṣe lè lo Tor lórí ẹ̀rọ ayárabíàṣá àgbélétábìlì, ṣíra tẹ ibí fún Linux, ibí fún MacOS, tàbí ibí fún Windows, àmọ́ jọ̀wọ́ rí i dájú wípé o f'ọwọ́tọ́ "configure" dípò "connect" nínú àwòrán fèrèsé òkè.
Àwọn àkójọ gbólóhùn ọ̀rọ̀ wọ̀nyí lè ṣiṣẹ́ fún àwọn èdè kan, àmọ́ èdè bí i Yorùbá àti Ìgbò, jẹ́ èdè méjì ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà, tí ìpèníjà yìí bá, látàrí àìpọ̀tó gbólóhùn ọ̀rọ̀ àti gbólóhùn tí a ò yán lórílábẹ́ dáadáa tí yóò tọ́ka sí ìró ohùn.
Aláìsàn náà ya ara rẹ̀ sọ́tọ̀ fún ọjọ́ 14 ní ìlú Èkó, láàárín àsìkò yìí ni ó bẹ̀rẹ̀ sí i ní àmì àìsàn ibà àti ikọ̀.
Èrù ba Làbákẹ́ díẹ̀. ṣé ọmọ kékeré yìí ya wèrè ni?
Afínjúu póńpólà, ogé kun osùn láìwẹ.
Bó ṣe rí, oníṣégùn-òyìnbó lo ń gbé iṣẹ́ fún nọ́ọ́sì.
Ṣùgbọ́n Irina kò ní le è wúlò gẹ́gẹ́ bí alámọ̀dájú.
Òrun gan-an ń bínú si ọ fún nǹkan tí ò ń ṣe láti pa ayọ̀ mi. Nǹkankan ṣoṣo tó jẹ́ n máa gbáyé”.
Bí ó bá jẹ́ pé ó ni ẹ̀bùn èdè ni, á tí jíṣẹ́ tí ó rán sí bàbá rẹ̀ tipẹ́tipẹ́.
Àwọn Abódiakọ-akọ́diabo mìíràn àti àwọn tí kì í ṣe Abódiakọ-akọ́diabo àmọ́ tí ó jẹ́ alátìlẹ́yìn náà kó ipa nínú ìyíde náà àti àṣeyọríi rẹ̀.
Kò ya wèrè. Mo mọ ìyẹn dájú.
Ó sọ wípé, erékùṣù Caribbean, "kò ní àsìkò tí ó pọ̀ nítorí [à] ń ṣiṣẹ́ ìyè lọ́wọ́ ".
Àwọn ìdánwò rẹ̀ jẹ́ èyí tí àwọn onímọ̀ akadá káàkiri àwọn fáfitì orílẹ̀-èdè wa ṣètò.
Àwọn olùṣàmúlò tí ó ti forúkọsílẹ̀ ni a ó yọ kúrò nínú yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ ṣùgbọ́n wọ́n á ṣì ráàyèsí i ní pátákó 'Olùṣàmúlò'.
Ǹkan náà ni wí pé, mi ò gbìyànjú láti sọ wí pé kó má sìí àwọn ǹkan tó ṣọ̀wọ́n láwùjọ tàbí àwọn ǹkan tí wọ́n máa ń yọbọ.
Rí àwọn àká-iṣẹ́-orí-ẹ̀rọ
Ohun àmúlò rẹ tuntun gbọdọ̀ bu ìyìn fún olùpilẹ̀ṣẹ̀ ohun àmúlò náà, kò sì gbọdọ̀ jẹ́ fún ìṣòwò.
Làbákẹ́ wo ojú ọkọ rẹ̀ pẹ̀lú àìgbàgbọ́. Ó tẹjú mọ́ ọn rorooro. Tí ó ń fi wá èrò ọkàn rẹ̀! Ojú ti Àlàmú, ó la ẹnu rẹ̀ gbayawu, bí i ti ìkoòkò, ó sì bú sí ẹ̀rín. Ohùn rẹ̀ rin lẹ̀bí àrá, ó milẹ̀ tìtì fẹ́rẹ̀ ẹ́ dé ìpìlẹ̀ ilé náà.
Ǹkan tó kọjá òye ni bí ọ̀rọ̀ yìí ṣe rọrùn tó.
Fún àìmọye ọdún, àwọn èèbú àti awuyewuye tí ó yí iṣẹ́ rẹ̀ ká ti mọ́ ọ lára.
Tor kò ní fo ìtẹríbọlẹ̀ ọ̀pọ̀ ìlú kọjá nìkan, ṣùgbọ́n, bí o bá fàṣẹ fún un bí ó ṣe yẹ, ó lè dáàbò bo ìdánimọ̀ọ rẹ kí ó máà bọ́ s'ọ́wọ́ ọ̀tá tó ń tẹ́tí sí ìṣàsopọ̀ ìlúù rẹ. Síbẹ̀, ó lè máa fà tìkọ̀, kò sì rọrùn ní lílò.
Ṣẹ̀dá Ìdánwò kékeré tuntun
Àwọn òǹlo Weibo kan ti pín ìkìlọ̀ ilé-ìwé ti a fún akẹ́kọ̀ọ́.
Ọdún nìín, ọjọ́ díẹ̀ sí Kérésìmesì, ìjọba ní àwọn ìlú ńlá bíi Langfang, ní agbègbèe Hebei, ti pa á ní àṣẹ fún ìsọ̀ gbogbo láti yọ ẹ̀ṣọ́ ọdún Kérésìmesì kúrò lójú títí àti fèrèsé.
Tinú ò sì fún un ní wàhálà kankan, ọmọbìnrin kékeré náà kúnfún ìyè, ẹ̀mí àlàáfìà tó péye ni Ọlọ́run fi jíǹkí òun fún ara rẹ̀.
Àwọn ènìyàn sọ pé ọkùnrin náà ti lo àìmọye ọdún nílùú òyìnbó láti kẹ́kọ̀ọ́.
Nàìjíríà jẹ́ orílẹ̀-èdè kan tí ọ̀rọ̀ ẹ̀yà ti rinlẹ̀ gan-an.
Ọbẹ̀ Ẹ̀gúsí…. Bẹ́ẹ̀ ni….. pẹ̀lú àwọn nǹkan dúdúdúdú nínú rẹ̀.
Mo dẹ̀ mọ̀ pé àwọn alájọgbé mi yóò ṣe bẹ́ẹ̀, bákan náà, ìbá ṣe wí pé wọ́n mọ àwọn ẹranko tí ó ń gbé ní ẹ̀gbẹ wọn ni.
Ọ̀nà wo ni àrùn COVID-19 ń gbà ṣe àtúnṣe sí ètò ìṣèlú àti ẹ̀yìn-ọ̀la Orílẹ̀-èdè China lágbàáyé?
Sènábù gbé ẹrù rẹ̀ kékeré sílẹ̀, ó sì nawọ́ rẹ̀. Ó fẹ́ gba owó-oṣù rẹ̀ tókù, àti owó ọkọ̀ rẹ̀ lọ́wọ́ màdáámú.
Àwọn òṣìṣẹ́ tí èyí bá ṣí mọ́ lórí ni wọn yóò di gbígbọ́n dànù kúrò nínú ìṣètò ìdánwò.
Ọkàn rẹ̀ ṣáko lọ.
Láti ilẹ̀, ìtàkùrọ̀sọ lórí ayélujára ní Nàìjíríà kò lọ láì sí ìkórìíra.
Irọ́ tí ó ti ara ẹlẹ́yàmẹyà sú yọ lórí ẹ̀rọ alátagbà lásìkò ìbò
Ó ní òun á rìn ìrìnàjò lọ sí Englandi, Àbí ṣé Amẹ́ríkà ni?
Àlá mi ni pé kí àwọn ọ̀dọ́ nílẹ̀ Adúláwọ̀ kọ̀ láti máa jẹ́ kí ibodè àti àwọn ǹkan tó lè dóru mú ìṣẹ̀da wa.
Ó sún síwájú díẹ̀ sí i, ótún dúró wòye. Kí ni Àlàmú  ń ṣe nínú ọkọ̀ dékumágolo jágbajàgba ẹlẹ́sẹ̀ mẹ́rin yìí?
Mo ka gbogbo ìtàn-àròsọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ tí mo lè fi ọwọ́ bà.
Àtẹ̀jáde náà mú ìfura dání bóyá ìjà tòótọ́ ni tàbí ète lásán-làsàn:
Wọ́n di adarí láàrín àwùjọ wọn.
Bí ọkàn-an rẹ kò bá balẹ̀ lórí ìdojúkọ orí ẹ̀rọ ayárabíàṣá olówó iyebíye, o lè lo èyí tí kò gba wàhálà púpọ̀.
Wọ́n sọ fún-un pé, "Wá, ó ń sọ ǹkan yìí di bàbàrà.
Làbákẹ́ gbọ́ òórùn yìí, tì fura tì fura ó yọ́ kẹ́lẹ́-kẹ́lẹ́ lọ sí yàrá ọkọ rẹ̀, ó sì yọjú láti ibi ihò kọ́kọ́rọ́…………….ó fẹ́ ẹ̀ ẹ́ dákú pẹ̀lú ohun tí ó rí, ó ṣebí àlá ni òun ń lá.
Sènábù na ìka ọwọ́ rẹ̀ sí àwọn ilé tó wà lá yìí ká wọn.
Ní ọjọ́ 17, oṣù Ẹrẹ́na, David Hundeyin tí ó jẹ́ akọ̀ròyìn pẹ̀lú News Wire, jábọ̀ nípa ìṣàmójútó tí kò gúnrégé tó lórí ọ̀rọ̀ ẹni tí wọ́n furasí pé ó ní kòkòrò àrùn COVID-19 ní ilé iṣẹ́ Dangote ní Ibeju-Lekki, ní Ìpínlẹ̀ Èkó, tí ó sì ti ń fa ìpayà láàárín àwọn òṣìṣẹ́ ibẹ̀.
Ibi tí a bá pè lórí, a kì í fi tẹlẹ̀.
Màmá ti wá paradà, kì í ṣe ènìyàn lásán mọ́.
Nítorí bí Tor ṣe ń gbé dátà ká lórí aṣàwáríkiri ibùdó-ìtàkùn rẹ, ó gbà ọ́ láàyè láti fo ìtẹríbọlẹ̀ dá.
"A ní ẹjọ́ tó dára ìyáàfin", ó tún un sọ, "Ẹ kò nílò láti dààmú".
Bí wọ́n ṣe ń bójú tó àrùn COVID-19 kò tẹ́ ọ̀pọ̀ aráàlú lórí ayélujára lọ́rùn, wón sì ti ń béèrè fún àwọn ìgbésẹ̀ tí ó lágbára láti dẹ́kun ìtànkálẹ̀ àrùn náà ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà.
Láìpẹ́, ìlẹ̀kùn inú ìyẹ̀wú náàṣí sílè, ọkùnrin sísanra kan tí ó wọ agbádá kúrò ní ọ́fíìsì agbẹjọ́rò.
Pẹ̀lú ìdásílẹ̀ àwọn akọ̀ròyìn-in Reuters, ẹ̀ṣẹ̀ ní òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ ṣì jẹ́ ní Myanmar
Níwọ̀n ìgbà tí Boris ní ọmọ àti pé ìjẹ́rìí sí ojúlé ímeèlìi rẹ̀ jọ èyí tí o mọ̀ tẹ́lẹ̀, o ṣí i.
Ǹkan tí mò ń gbìyànjú láti ṣàlàyé ni àjọṣepọ̀ yìí láàrín ìwà-ìbàjẹ́ àti ọ̀wọ́n.
Lílo ìkàni ayélukára, a lè bẹ̀rè síní ronú papọ̀, a lè bẹ̀rẹ̀ síní ṣẹ̀da ohun-ọ̀tun lápapọ̀.
Ẹ̀yà tó wà ní Gúúsù-ìwọ̀ oòrùn Nàìjíríà, tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn jẹ́ ọmọ Igbo gbìyànjú láti ya kúrò lára orílẹ̀-èdè nípasẹ̀ ogun abẹ́lé tí ó wáyé fún ọdún mẹ́ta láàárín ọdún 1967 sí 1970.
Kí ó fìbínú dáhùn, àti àwọn mìíràn”. “Rárá.”
Ẹ̀ẹ̀kan ṣoṣo ni ọ̀kọ̀ọ̀kan ọ̀rọ̀-ìfiwọlé wọ̀nyí ń ṣiṣẹ́, torí náà bí iṣẹ́-àìrídìmú alamí bá jí ọkàn, olè náà kò ní le è lò ó fún ohunkóhun lọ́jọ́ iwájú.
A léṣu sílẹ̀ páńdọ̀rọ̀ọ́ já lù ú; èlé mbénì?
2. Ọmọ China ni mí n kò sì kí ń ṣe àjọyọ̀ Òyìnbó.
Ní Australia, àyẹ̀wò ti ń lọ lórí àwọn oníṣẹ́ ìlera ẹgbẹ̀rún 4.
Ìṣoro wáyé ní wíwá àwọn àká-iṣẹ́ agbègbè.
Nínú ímeèlì, Ganase ṣàlàyé wípé òkun máa ń fa èyí tí ó pọ̀ nínú ooru inú afẹ́fẹ́ mu, tí ó sì ń fa kí omi — pàápàá jù lọ àwọn ibú omi jínjìn gbungbunrungbun bíi Ọ̀sàa Caribbean — ó gbóná janjan.
Wọ́n ní ọkùnrin náà pàdánù iṣé rẹ̀, kò sì lè bọ́ ara rẹ̀, bọ́ ẹbí mọ́.
Àwon oríìsí ìdojúkọ Fíṣíìnì tó wà
Kí ni ohun tí ó ṣẹlẹ̀ gan-an?
Ó lè jẹ́ pé ọkọ pẹ́ níbisẹ́ tí ó ń ṣe àṣekún iṣẹ́ pẹ̀lú akọ̀we rẹ̀ obìnrin; tí ò sì jẹun dáadáa nílé, ìyẹn ń túmọ̀ sí pé ó tí tẹ ara rẹ̀ lọ́rùn níbìkan ni; bí ó bá sùn ní kété tó jẹun alẹ́ tí ò sì jí títí tí ilẹ̀ ọjọ́ kejì fi mọ́; tàbí ó sọ̀rọ̀ olólùfẹ́ ìkọ̀kọ̀ láti ojú oorun tàbí pé ọkọ ò gbé owó oṣù rẹ̀ lé bùkátà àwọn ara ilé mọ̀ tàbí  pé ó sọ ara rẹ̀ mọ́ àwọn òbí rẹ̀ jú, tí ó sì gbójúfò òun dá - ìyẹn ìyàwó ilé àti àwọn ìdí bẹ́è bẹ́ẹ̀ lọ.
“O mọ gbogbo rẹ̀ Làbákẹ́! Yéé díbọ́n! Ìyẹ́ rẹ ti re báyìí!
Àwọn ọlọ́gbọ́n àtinudá gbogbo láti ẹ̀ka orin kíkọ, iṣẹ́ ọnà, àwòṣe, ẹ̀ṣọ́, ewì, ìwé títẹ̀, àwòrán-olóhùn àti òṣìṣẹ́ ẹ̀rọ amóhùnmáwòràn parojọ fún Ọjọ́ Ìsinmi Ìpàṣípààrọ̀ Ọgbọ́n Àtinudá ní Kigali, ní orílẹ̀-èdèe Rwanda, ní ọjọ́ 16-18 oṣù kìíní, Ọdún-un 2020.
Ṣé kí ó dọ́gbọ́n àìsàn, kí ó ránsẹ́ sí i nígboro pé kí ó wá rí i kíákíá ní dùbúlẹ̀ àìsàn rẹ̀?
Nítorí irú ènìyàn tí Buhari ń ṣe àti èrò wípé yóò gbógun ti ìjẹgúdújẹrá àti ìgbáwọlẹ̀ ẹgbẹ́ afẹ̀míṣòfò Boko Haram ni àwọn ará ìlú fi gbé e sórí àlééfà.
Obìnrin tí ó nífẹ̀ẹ́ ọkọ rẹ̀, tí ọkọ rẹ̀ sì nífẹ̀ẹ́.
Ó jẹ́ ọ̀wọ̀ ẹyẹ tí kò ka àwọn onímọ̀ ìjìnlẹ̀ sáyẹ́ǹsì sí fún ọdún gbọgbọrọ, láti ọdún 1843 tàbí 1844.
Lẹ́yìn ọdún mẹ́wà, onímọ̀ nípa ìtàn ikókó ni mí, tó mọ̀ nípa ìnira tí kùkúyè ń fà.
Àwọn kan tilẹ̀ rò pé obìnrin lè ṣe gbogbo nǹkan, ṣùgbọ́n wọn ò gbọdọ̀ gbàgbé "ojúṣe" wọn.
Ó pọn dandan kí a ṣàkóso àti ìpamọ́ ohun àlùmọ́ọ́nì wa, bóyá ìjọba ni o tàbí iléeṣẹ́ ńláńlá tí ó ń lo àwọn àlùmọ́ọ́nì wọ̀nyí.
Ṣíra tẹ àtẹ̀ìpàṣẹ láti fi àwọn igun kún un
Ìfẹ̀rílàdí Ọlọ́nà púpọ̀ àti ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ẹ̀rìnkan.
Àlàmú ti ṣe ìlérí fún ìyàwó rẹ̀, láti ọjọ́ ìgbéyàwó, pé kò ní sí ìdí fún un láti kábàámọ̀ tàbí kí ó sunkún.
Ní oṣù Ẹrẹnà ọdún 2017, Àjọ àwọn Òṣìṣẹ́ Lágbàyé ṣe àgbéjáde ìjábọ̀ kan tó sọ wí pé: "Ní àwọn agbègbè tí wọ́n ti ń gbin kùkúyè, fífi ọmọ ṣọ̀wo ẹrú wọ́pọ̀.
Ní ọdún yìí, àwọn tí àìsàn-an ibàá kọlù tó bíi 7,179, àwọn - 2800 ní sáà kínní osùu Agẹmọ nìkan.
Ó ti kó gbogbo ohun èèlò inú ilé lọ tán.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn ni ó ka àjọ̀dún sí "ìgbógunti àṣà" tàbí "ìrẹ̀sílẹ̀ ìlú".
Ní ojúbọ náà, ó rí “nǹkan àjèjì” kan tí ó mú padà sí ilé rẹ̀ ní Porto-Novo, Bẹ̀nẹ̀.
Ara rẹ̀ ò tíì balẹ̀ láti sọ̀rọ̀ lórí àti kúrò lórí ẹrọ ayélukára.
Àwọn ọmọ orí ayélujára ṣíra láti fi ìdùnnúu wọn hàn lóríi ìdájọ́ náà.
Àgbéré lẹyẹ ńgbé; kò lè mu omi inú àgbọn
Àwọn àyípadà ti di àpamọ́
“Ṣùgbọ́n o lè pa álára – àbí bẹ́ẹ̀ kọ́?
Wọ́n máa ń tẹ́tí sí bí óṣé ń rín ẹ̀rín aláruwo abàmì rẹ̀, àti bí Làbákẹ́ ṣé máa ń pariwo àṣẹ rẹ̀ fún Sènábù.
Ní ìbẹ̀rẹ ọdún 2018, ẹnìkan fi irinṣẹ́ kan léde lóri Reddit láti fún àwọn aṣàmúlo rẹ̀ ní ànfàní láti gbé ojú sí fọ́rán ìbálópọ̀.
Ìjọ Ajíhìnrere Foursquare ti dá Igbeneghu dúró "lẹ́nu iṣẹ́ ìhìn rere".
Láàárín 1967 sí 1970, orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ja ogun kíkorò kan pẹ̀lú ìlúu Biafra tí í ṣe àwọn ẹ̀yà Igbo tí ó wà ní apá ìlà-oòrùn gúúsù, tí ó ń gbèrò láti pín yà kúrò lábẹ́ ìṣàkóso ìjọba Nàìjíríà.
Ṣùgbọ́n wọ́n ṣà ṣe é ṣá.
Ìyàlẹ́nu ló jẹ́ fún mi bí mo ṣe ń gbọ́ ohùn tí ó ń ti inúu "àpótí" yìí jáde tí mo sì rò wípé àwọn èèyàn ló wà nínúu rẹ̀.
Atọ́ka 3: Àwòrán Túwíìtì kan láti ọwọ́ Jubril A. Gawat
Ìṣọwọ́ sọ̀rọ̀ rẹ̀ ní ìgboyà tí ó fu ni lára nínú: kò dánilójú tó. Kò sì dá Làbákẹ́ lójú.
Irun rẹ̀ tí ó dàbí i igbó dà wálẹ̀ sọ́rùn àti èjìká rẹ̀, ó sì bo apá ibìkan lójú rẹ̀.
Ká tún pàdé nínú ìdánwò mìíràn...
Gbogbo ẹgbẹ́ ń jẹ Má-yẹ̀-lóyè, ò ń jẹ Sáré-pẹgbẹ́.
Ìgbà wo ni Mákùú ò níí kú? Mákùú ò mọ awo ó ń bú ọpa; Mákùú ò mọ̀ ó̩ wẹ̀ ó ń bọ́ sódò.
Ìfisí ìwífún-alálàyé ti ajẹmágbègbè tí ó ti jẹ́ gbígbà
Àpotí ìfisí ìṣirò
Lórúkọ àwọn bàbá mi tí ò sùn lọ́run”.
Láti fún yín ní àpẹẹrẹ, ní ọdún 2018 "New York Times" ṣe àtẹ̀jáde ìròyìn pé àwọn dátà tí wọ́n ti kójọ nípasẹ̀ ìfètòsí ilé-ẹ̀kọ́ gíga lórí ìkàni ayélukára -- tí mílíọ́nù àwọn ọmọ ilé-ẹ̀kọ́ gíga yíká orílẹ̀-ède US tí wọ́n ń wá ètò ẹ̀kọ́ tàbí ẹ̀kọ́-ọ̀fẹ́ fi sílẹ̀ -- ni wọ́n ti tà fún àwọn oníṣówo dátà.
6. Wọn kò ní lo àwọn ìwé àdúrà nígbà ìsìn.
Ọdún kan lẹ́yìn tí #ArewaMeToo gba ìgboro, Hashim sọ fún Ohùn Àgbáyé wí pé adi ìgbàwí wọn tí ó tú “ìbàjẹ́ àwùjọ jáde,” ó sì tún ní arapa tirẹ̀.
Ó sáré wo àwọn ọkùnrin méjì náà lẹ́ẹ̀ kansí i, ó sì dá Làbákẹ́ lójú pé kì íṣé ìgbà àkọ́kọ́ tí yóò rí wọ́n rè é. Síbẹ̀, ó ṣì tẹsẹ̀ mọ́rìn kíá.
Ní ìbẹ̀rẹ̀ oṣù yìí, Ààrẹ Ilham Aliyev, tí ó di olórí ilẹ̀ Azerbaijan ní Oṣù Ọ̀wàrà ọdún 2003, ṣe ìtakùrọ̀sọ alákọ̀ọ́kọ́ọ rẹ̀ pẹ̀lú ilé ìṣẹ́ amóhùn-máwòrán ti ìlúu rẹ̀.
Ẹnu ya ìyá àgbàlàgbà náà, ó pàtẹ́wọ́, ó sì wo ọmọ rẹ̀ látòkè délẹ̀ láìgbàgbọ́.
"Gözümün gördüğü, göğsümün bildiği ile bir değil" (ohun tí ojú mi rí kọ́ ni ọkàn mi mọ̀ ")
Àlàmú ṣojú fúrúpadà wọ inú ilé, ó mú magasíìnì ó sì bẹ̀rẹ̀ si í ṣí i láwẹ́láwẹ́ bí ó ṣe ń dúró de ilẹ̀kùn kíkàn, kí Làbáké wọlé, kí ó wò wò, kò lèè rí nǹkankan mújáde.
Owó mi ni, owóo wa ni.
O kò ní ẹ̀kọ́ kankan
Làbákẹ́ rántí àbẹ̀wò òpin-ọ̀sẹ̀ wọn lọ sí àwọn ìgbèríko nígbàtí wọ́n ṣì wà ní Englandi.
"Ọ̀rọ̀ ìkọkúkọ" náà ń ṣe àfihàn ìdúróṣánṣán ìjọba náà tí kò yẹ̀ àti ọ̀nà tí wọ́n ń gbà ṣe ẹ̀tọ́ọ wọn, títí mọ́ ṣíṣe ìgbéyàwó kànńpá fún àwọn tọkọtaya tí wọ́n ń gbépọ̀ láìṣe ìgbéyàwó ní 2017, ìfòfinlíle mú òwòo panṣágà àti agbe ṣíṣe.
Níbí Màdáámù! Níbí Màdáámù! Sènábù dáhùn.
Òǹlo Sajid Islam Khan túwíìtì pé òún nílò ẹ̀jẹ̀ fún àbúrò òun tí ibà-ẹ̀fọn ń bá fínra.
Àwọn ènìyàn fẹ́ràn-an ìhùwàsí alágídíi rẹ̀ àti pé àìfọ̀rọ̀ sábẹ́ ahọ́n-ọn rẹ̀ dùn ún gbọ́ sétí.
Tàbíkí ó jẹ́ ète àwọn èèyàn dáadáa kan tí kò fẹ́ kí ó wọ sàréè láìtọ́jọ́.
Mò ń fagi lé ètò náà.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Yàtọ̀ sí ti ipá ojú kó-ojú, Èṣùníyì ní àwọn ìlànà mìíràn.
Ẹ wòye ǹkan tí yóò ṣẹlẹ̀ tí àwọn obìnrin bá wà ní ọgba pẹ̀lú àwọn okùnrin káàkiri gbogbo àgbáyé.
Orin rẹ̀ tí a pè ní "Savannah", bá ti ẹnìkejì figagbága, ṣùgbọ́n Montana tí pàdí-àpò-pọ̀ pẹ̀lú ògbóǹtarigi akọrin soca Superblue wọ́n sì ṣe àgbéjáde "Soca Kingdom", tí ó gba oyè orin Ìwọ́de Ojúná ọdún 2018.
Àlàmú tẹ́tí... Ohùn obìnrin, tí ó kún fún ìfisùn àti ìbànújẹ́ jáde síta. Ohùn míì ǹ tún wà - ó jẹ́ ohùn ọkùnrin, tí ó ń ní igbe láàárín.
Ó fẹ́ jọ àtúnwáyé ìṣẹ̀lẹ̀ 2015 ṣùgbọ́n pẹ̀lú atakànàngbọ̀n mìíràn.
Ẹ pẹ̀lẹ́. Mà á tún kàn sí i yín”.
Àwọn ìbùsọ-ọkọ̀ ni ẹ̀rọ̀ kún bámú.
Jannat Ali Pẹ̀lú àwọn alágbèékalẹ̀ láti ilé-iṣẹ́ Sathi àti Track-T.
Ní ọjọ́ 12 oṣù Èrèlé, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ilé ẹ̀kọ́ gíga, akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀ iṣẹ́ ìròyìn, ọ̀jẹ̀ sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ nínú iṣẹ́ ìròyìn àti àwọn olólùfẹ́ẹ̀ rédíò péjúpésẹ̀ sí Lekki Coliseum ní Èkó fún àpérò láti jíròrò nípa pàtàkìi ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ fún ìdàgbàsókè.
Bílíọ́nù ikú kan.
Ó gbọn òǹgbẹ ni Azerbaijan, ilẹ̀ tí àwọn ará ìlú ti máa ń gbọ́ kí Aliyev sọ̀rọ̀ lórí afẹ́fẹ́, àmọ́ tí wọn kò sì rí i rí kó tàkùrọ̀sọ pẹ̀lú oníbèèrè.
Bí Àlàmú  ṣe doríkọlẹ̀ kọjú mọ́ magasíìnì, ojú rẹ̀ pípọ́n kò níí hàn; àmì ìrẹ̀wẹ̀sì àti ìjìyà kò níí farahàn.
Ó ń mọ̀ọ́mọ̀. Ó ti bẹ̀rẹ̀ si ímu ọtí, ó sì ń fa sìgá.
Lọ sí ojú ewé ìgbẹ̀dà àkápọ̀-iṣẹ́
Ó jẹ́ ohun-ìlò kan ní ààyè níbi tójẹ́ wí pé ànfàní diẹ̀ ló wà láti yanjú ìṣòro.
Ẹ̀rẹ̀kẹ́ rẹ̀ sì ti pa pó. Ohun tí Àlàmú rí nínú dígí kìí ṣe ohunkóhun bí ko ṣe òjìjí ara rẹ̀ tẹ́lẹ̀ rí.
Gẹ́gẹ́ bí ètò ọrọ̀ ajẹ́ wọ́n ṣe dẹnukọlẹ̀. Ali al-Ahmed (orúkọkórúkọ ni èyí náà, gẹ́gẹ́ bí ẹni yìí ṣe bèèrè fún ìdáàbòbò orúkọ rẹ̀) láti ìlu Daraa sọ fún Ohùn Àgbáyé ní orí ago pé "nǹkan burú jáì, kò sí irú iṣẹ́ tí o lè ṣe, kódà kí wọn ó máa san Egbẹ̀rún mẹ́wàá owó ilẹ̀ Syria (láàrin Dọ́là kan sí márùn-ún) fún ènìyàn, kò le tóó ná".
Ilé-iṣẹ́ẹ Mohammed Sani Musa, Activate Technologies Limited, ni ó kó ẹ̀rọ Ìwé-pélébé Ìdìbò Alálòpẹ́ (PVCs) tí a lò fún ìbò ọdún-un 2019, nígbà tí ó jẹ́ òǹdíjedupò lábẹ́ ẹgbẹ́ olóṣèlúu tí ó ń tukọ̀ ètò ìṣèlú lọ́wọ́ All Progressives Congress (APC) fún Aṣojú Ìlà-Oòrùn Niger, ìyẹn gẹ́gẹ́ bí ilé iṣẹ́ aṣèwádìí, Premium Times ṣe tẹ̀ ẹ́ jáde.
Ìjàpá ní kò sí ohun tó dà bí ohun tí a mọ̀ ọ́n ṣe; ó ní bí òun bá ju ẹyìn sẹ́nu, òun a tu èkùrọ́ sílẹ̀.
Ǹkan tí mò ń dá lábàá, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé, ni wí pé ìwà-ìbàjẹ́, pàápàá jùlọ fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyànn ní àwòn orílẹ̀-èdè tí wọ́n kúṣẹ̀, ní wọ́n ń yà sílẹ̀.
Ẹni tí à ń wò láwò-sunkún ń wo araa rẹ̀ láwò-rẹ́rìn-ín.
Àwọn òbíi rẹ̀ àgbà sá kúrò ní ilẹ̀ẹ wọn pẹ̀lú Dalai Lama ní ọdún-un 1959. Nínú hàhámọ́ ìnira tí wọ́n wà yìí, kò sí ibi tí òun àti mọ̀lẹ́bí rẹ̀ lọ, tí wọ́n kà wọ́n kún.
Ẹní dádé ti kúrò lọ́mọdé.
Bẹ́ẹ̀ ni, ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ rẹ̀ ni. Ó rà á ní àlòkù. Àlòkù?
A gbọdọ̀ fajú ro sí ìgbésẹ̀ Ìgbìmọ̀ kí wọ́n ba ju ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà náà dànù sígbó.
Mo gba àmì-ẹyẹ “Fọ́nrán orin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” àti “Olórin ọkùnrin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” nínú ìdíje àmì-ẹyẹ Pantene Golden Butterfly ẹlẹ́ẹ̀kẹrìndínláàádọ́ta irú rẹ̀
Pẹ̀lú ọ̀rọ̀ burúkú tí Channel One gbọ́ lórí ayélujára, Russia sì ní iṣẹ́ ńlá láti ṣe lórí ọ̀rọ̀ ìbádọ́gbà akọ àti abo.
Bí olóṣèlú ẹgbẹ́ alátakò, àwọn méjèèjì kò ní ẹ̀rí tí ó dájú tí yóò fi ìdí ẹ̀sùn tí ó fi kan ìjọba àná múlẹ̀.
Mo ti ṣe àkíyèsí wípé Iléeṣẹ́ Ètò Àṣà àti Olùdarí ìlúu Kingston ti ń gbé ìgbésẹ̀ẹ pàjáwìrì láti ra nǹkan padà. Kí àwọn méjèèjì mọ̀ pé àtúnṣe kì í ṣe nǹkan tó ma yá kíákíá.
Àsìkò tí olè ń kojú ìbọn ní gbàgede Pólò tí wọn ó sì máa rẹ́rìn-ín, wọn á ní kí àwọn ènìyàn wọn túraká kí wọ́n sì tọ́jú ara wọn.
Ẹni à bá tà ká fowóo rẹ̀ ra àdá: ó ní ìyà àdá ń jẹ òun.
Mozilla àti BMZ kéde àjùmọ̀ṣe wọn láti ṣe agbátẹrù iṣẹ́ àkànṣe tí ó dá fìrìgbagbòó lórí ìmọ̀-ẹ̀rọ alohùn fún thei èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀. Pẹ̀lú àwọn iṣẹ́ àtinudá bí eléyìí, ọjọ́ iwájú ìwádìí èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ dára.
Bí a bá yọ ti agbègbè ààbò kúrò, nígbà mìíràn pípa ẹyẹ yìí fún oúnjẹ, ní òkè kékeré tí ó yí àfonífojì Kathmandu ká ti mú kí ẹyẹ Spiny Babbler dínkù ni iye.
Ó sì yẹ kí o tẹ̀lé àwọn ìgbésẹ̀ ààbò ìwífún tí ó dára jùlọ fún ìdáàbòbo àwọn ìwífún-alálàyé àwọn aṣàmúlò rẹ.
HTTPS ni ẹ̀dà ààbò fún ìfẹ́nukò HTTP tí ò ń lò fi wọ ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé.
Làbákẹ́ ti ṣì í.
Ká wí ká gbà ló yẹ ọmọ èèyàn.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Ọmọ Yoòbá, a gba àṣẹ láti lò ó.
Àgbérée ṣìgìdì tó ní ká gbé òun sójò; bí apá ti ń ya nitan ń ya; kidiri orí ò lè dá dúró.
Ó gbọ́dọ̀ gbọ́ èyí Àlàmú'
Ẹ̀bùn fún àwọnìyá tó nífẹ̀é, tó sì ní àfọkànsí tòótọ́. Okùn ìyá àti ọmọ.
Lẹ́yìn àìmọye odún tí a tí ń ṣe ìdánwò papọ̀ tí a sì ń pa oríṣiríṣi èrò àti òye pọ̀, a ṣàwárí orípa ìṣàmì tuntun tó ń daríi bí àwọn hó
Gẹ́gẹ́ bíi ìròyìn Folha, ní àkọ́kọ́, àwọn agbègbè ìbílẹ̀ ti gbèrò pẹ̀lú Rumo wípé kí ó gbé iṣẹ́ àtúnṣe náà fún ìgbìmọ̀ tí ó jẹ́ ọmọ ìbílẹ̀.
Àworan Ìkápá Gbogboògbò láti ẹ̀ka ìjọba US.
Ṣùgbọ́n Àlàmú mọ ìwọ̀n ara rẹ̀, ó mọ̀ pé ìdùnnú jìnnà sí òun, òun nìkan ló sì mọ ibi tí bàtà ti ń ta á lẹ́sẹ̀, kò sì ba ẹnikẹ́ni sọ̀rọ̀ nípa rẹ̀, ófi ètè rẹ̀ métè.
Gbogbo ayé ni wọn ti kẹ̀yìn si – Màmá, Àlàmú, àwọn ará àdúgbò àti gbogbo ènìyàn.
Àlábàápàdé àwọn ẹ̀mí àti òjìjíi wọn
Ìjọba, ilé-iṣẹ́, ilé-ìwé, àti apèsèe ẹ̀rọ-àìrídìmú tí yóò dí òǹlò lọ́wọ́ kí wọ́n ba máà rí ààyè wọ àwọn ibùdó-ìtàkùn kan.
Wọ́n máa lè jẹ ogún àti ẹ̀tọ́ láti di ìbò.
A ṣe àtìlẹyìn fún àwọn akọ̀ròyin orílẹ̀-ède Angólà tí wọ́n ń mú sí àtìmọ́lé lọ́nà tí ò bófin mu.
Ó gba obìnrin náà ní ọdún méjì gbáko nílé ẹjọ́ láti jà fún ìdádúró láì bá òfin mu ní ẹnu iṣẹ́.
Lójú ọ̀nà náà, mo ti ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìrànlọ́wọ́ àti àtìlẹ́yìn alágbára.
Fún àwọn asàmúlò ìkànnì Twitter kan, ìdájọ́ yìí kò tó:
Àwọn iléeṣẹ́ tí ó jẹ́ asíwájú nínú ètò ìlera lágbàáyé bí i Àjọ Elétò Ìlera Àgbáyé, Àjọ Aṣàkóso Àrùn ti orílẹ̀-èdè Amẹ́ríkà àti Iléeṣẹ́ Ètò Ìlera Ìjọba Àpapọ̀ ni ó máa ń kó owó sílẹ̀ fún irú àwọn iṣẹ́ báyìí.
Aya-eré-ìtàgé aláàárẹ̀ nínú àtìmọ́lé
Nígbà náà ni màmá déédé fò sókè lórí ìjókòó rẹ̀ tí ó ní,
O ní láti dí àfo ọ̀rọ̀-aṣínà.
Ìgò ọtí-líle 64
Àmọ́ ṣá o, àṣeyọrí akitiyan yìí kò ṣẹ̀yìn-in ìnáwónára Ezekwesili.
A kò rí ohun tuntun kan gbámu.
Orílẹ̀-ède Amẹ́ríkà -- orílẹ̀-èdè tó tóbi -- lọ́dọọdún, ẹgbẹ̀rún méje (7,000) àwọn ìyá tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara ni wọ́n bímọ.
Bákan náà ni wọ́n ń wí àwáwí fún gbígba ohun ìní àwọn obìnrin, fi agbára gbẹ̀san tàbí fi ipá bá obìnrin lò pọ̀.
Àwa, nídà kejì, pèse ògùn olómi kan tó ń kojú ìtànká tí kìí ṣe pẹ̀lú ìdojúkọ ìdàgbàsókè kókó, ṣùgbọ́n pẹ̀lú ìdojúkọ ìṣẹ̀dá tó gbóórò tó ń darí rẹ̀, nípasẹ̀ kíkojú ipa Hasini.
Òkùnkùn ò mẹni ọ̀wọ̀; ó dÍfá fún “Ìwọ́ tá nìyẹn”?
Àwòrán 4: El-Rufai tọrọ àforíjì fún túwíìtì “tí ó lè dá wàhálà sílẹ̀” náà tí ó wà ń'nú Àwòrán 3.
Àwọn ènìyàn ń fojú sọ́nà fún ìfimọ́ láti ọwọ́ ẹni tí o kò mọ̀.
Kì í rọrùn bí a bá ń ṣe ìtọ́júu wọn, nítorí náà a máa sọ sùúrù nù.
Ìfẹ̀rílàdí ọlọ́nà-méjì (tàbí 2FA) ni ìgbẹ́sẹ̀ ìdánimọ̀ òǹlò nípa lílo àkójọpọ̀ ìfẹ̀rílàdí oríṣi méjì láti lo iṣẹ́ apèsè.
Kí gbogbo ọwọ́ má dilẹ̀
Kà síwájú sí i: Mozambique sọ ìsoyìgì ọmọdé di ìwà ọ̀daràn
18 people are talking about this
Wọ́n tú yàráa Deng Chuabin wò fún bíi wákàtí kan, wọ́n sì gbé ẹ̀rọ 20 àti agbaná sí ara ẹ̀rọ.
Ṣùgbọ́n ẹnìkẹnì kì yo se àfirán ayípadà rẹ̀. A si ní láti fì ìyìn fún yin.
Mo nífẹ̀ẹ́-ẹ̀ rẹ olúwa!
Ojú Làbákẹ́ lọ sí ibi ohun ọ̀ṣọ́tó ń danná ní ìka ọwọ́ olùgbàlejò náà – òrùka ìgbéyàwó rẹ̀ .
Tobago gbẹ́kẹ̀lé iléeṣẹ́ ìrìnàjò afẹ́ ìbílẹ̀; ìdá 40 àwọn arìnrìn-àjò afẹ́ erékùṣù yìí ni ó máa ń wá láti wo àwọn iyùn omi wọ̀nyí.
Nígbà náà ni mo mọ ohun tí èyí jẹ́.
Ẹ wòye fọ́rán ayédèrú tó ń ṣàfihàn ọmọ ogun ilẹ̀ America ní orílẹ̀-ède Afganistan tó ń dáná sun ọmọ orílẹ̀-ède korea.
Èyí léwu nítorí ó fi àyè gba àwọn onípò àṣẹ láti lo agbára nílòkulò.
Ìrètí wọn fún  ọjọ́ iwájú wọn ga bí Àlàmú ṣe rísẹ́ asírò-ọ̀rọ̀ sílé iṣẹ́ Bajoks tó gbajúmọ̀, àti ọmọ wọn Tinú tó dé láti wá dákún ayọ̀ wọn.
Ẹ̀rù ń bà mí pẹ̀lú àwọn ìròyìn tí mò ń gbọ́ nípa lílé tí wọ́n ń lé àwọn ọmọ ní ilé-ẹ̀kọ́ àti bí wọ́n ṣe ń tì wọ́n mọ́lé nítorí ìkọkúkọ tí wọ́n kọ sórí àwòrán Ààrẹ nínú àwọn ìwé ìkọ́ni.
Pẹ̀lú bí gbogbo nǹkan ṣe ń lọ, yóò fẹ́rẹ̀ẹ́ pẹ́ díẹ̀ kí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ó tó le è ní Ààrẹ tí kò ní nǹkan ṣe pẹ̀lú, tàbí tí kò ní àtìlẹ́yìn "ẹgbẹ́ " àwọn ọ̀gágun ajagun fẹ̀yìntì.
Ibi tí a fi iyọ̀ sí ló ń ṣomi sí.
Ó ké sí wọn láti inú ọkọ̀-akéròìlú tí ó ń gbé e lọ sí òpópónà Albany, ó fẹ́ kí wọ́n mọ̀ pé òun ti ká wọn.
Wọ́n ti fi ìdí ìwádìí lọ́lẹ̀ lórí àkóónú àwọn ìbéèrè tí ó nííṣe pẹ̀lú ìdánwò èdè Turkish ti ìdánwò YKS ọdún 2020 [èyí ká ọ̀kan nínú àwọn abala ìdánwò YKS].
Nítorí pé a ti ń fún un l'ésì fún ọdún pípẹ́.
Ọdún-un 2002 ni gbàgede náà di lílò ní ìbọ̀wọ̀ fún "òmìnira dójú àmì" fún àwọn ẹrú 300,000 ní Jamaica lọ́jọ́ 1, oṣù kẹjọ ọdún-un 1838.
Ẹlẹ́dẹ̀ ò mẹ̀yẹ.
Ẹ̀rúkọ́ ń ṣe bí ọkọ́.
Lábúlábú  fara wé aró, kò lè ṣe bí aró; pòpòǹdó  fara wé àgbàdo.
Danjuma, tí ó jẹ olórí àwọn ológun, tí o si tún jẹ́ mínísítà fún ètò abo ní ìgbà kan rí, bu ẹnu àtẹ́ lu ẹgbẹ́ ológun bí wọ́n ṣe ń gbé lẹ́yìn apá kan dá apá kan sí nínú aáwọ̀ tí ó wáyé láàárín àwọn darandaran àti àgbẹ̀, pàápàá jù lọ èyí tí ó wáyé ní ilée rẹ̀ tí í ṣe ìpínlẹ̀ Taraba.
Máa sọ ọ̀rọ̀ ẹjọ́ yín fún un... aìíbaàámọ̀ èrò mi láti lọ sí ìlú ọba lè wá sí ìmúsẹ lọ́sẹ̀ tó ń bọ̀, òun ni yóò bá  a yín máa bá ẹjọ́ náà lọ.
Láti fi ọ̀rọ̀-ìfiwọlé sílẹ̀ láìyípadà ní àwọn olùṣàmúlò tí ó wà tẹ́lẹ̀, fi àmì ìràwọ̀ (*) sílẹ̀
Làbákẹ́ kò wí “bẹ́ẹ̀ ni”, kò sì wí “bẹ́ẹ̀ kọ́”. Ìrújú bá a.
Irú àwọn èyí ti Sènábù ń sọ.
Bí ẹlẹ́gbẹ́ olóṣèlú kò bá mọ èyí, a jẹ́ wípé wọn kò ní ìkọbiarasí ìṣèlú wọ́n sì ti pàdánù ìlọsíwájúu wọn.
Làbákẹ́ gbọ́ ohùn wẹ́rẹ́ – wẹ́rẹ́ tí ó ń jáde láti ọ́fíìsì Àlàmú tí ẹ̀rọ amúlétutù wà……..ẹ̀jẹ̀ sì rọ́ wọ inú iṣan rẹ̀.
Làbáké - ìwọ náà ṣáà rí i. Láti ìsìnyí lọ, ẹnikẹ́ni kò lè wọ àárín wa mọ́”.
Làbákẹ́ dúró fẹsẹ̀ múlẹ̀ láì mọ̀ nǹkantí yóò ṣe. Ẹnu rè si yà á.
Bí ẹlẹ́bọ ò bá pe ẹni, àṣefín ò yẹni.
Òṣìṣẹ́ àgọ̀ kan ń rọ Ayeyar Maung ní oúnjẹ. / Aung Kyaw Htet / The Irrawaddy
Ẹni tí a ò fẹ́, àlọ́ ò kàn án.
À-jẹ-tán, à-jẹ-ì-mọra, ká fi ọwọ́ mẹ́wẹ̀ẹ̀wá jẹun ò yẹ ọmọ èèyàn.
Ọ̀rọ̀ sísọ lórí ayélujára ti ń rí ìfúnpa láti ọwọ́ ìjọba díẹ̀ díẹ̀.
Kò ní láti ya ẹnikẹ́ni lẹ́nu lẹ́yìn èyí láti rí Làbákẹ́ lẹ́yìn ọ̀sẹ̀ kan tàbí méjì ní àwọn òpópónà kí ó sì dúró sí gbàgede ọjà níbi tí àwọn ènìyàn tí wọn wá ṣe kárà-kátà á tí rí ìran pípé wò.
Èyí fi hàn pé ọ̀pọ̀ ènìyá̀n ni wọ́n wà lẹ́yìn rẹ tako ọ̀rọ̀ ìbálòpọ̀-akọsíakọ tí ìjọba àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ tí ìjọba ń sọ.
Màmá jù ìgbálẹ̀ tí ó dìmú sílẹ̀, omijé bẹ̀rẹ̀ sí ṣàn wálẹ̀ lẹ́rẹ̀kẹ́ rẹ̀ tí ó ti hunjọ.
Obìnrin tó gbẹ́yìn dìde ó ní, "èmi náà ní i.
Fún àwọn òṣèré soca, kí ni kan ní í máa mú ni jáwé olúborí nínú Ìwọ́de Ojúnà, kò ju, dídáńgájíá ní oríi òpópónà.
Obìnrin kan lára àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Ìmọ́rọ̀-yéni-yékéyéké, Carolina de Moura, tí òun náà ní ìpín nínú ìdókòòwò Vale, sọ fún O Globo:
Àlàmú ò ya wèrè.
Lẹ́yìn ìpolongo kárí ayé nípa Ọdún Èdè Ìbílẹ̀ Àgbáyé ní ọdún 2019 àti ìkéde Ọdún mẹ́wàá Èdè Ìbílẹ̀ Àgbáyé 2022-2032, púpọ̀ nínú àwọn ọmọ Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ló ti bẹ̀rẹ̀ ọ̀kan-ò-jọ̀kan àkànṣe iṣẹ́ tó ní ṣe pẹ̀lú ìdàgbàsókè àwọn èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀.
Okàn rẹ bẹ̀rẹ̀ sí í lù kì kì kì.
Cable Nigeria jábọ̀ gbogbo àwọn tí wọ́n wá láti àwọn orílẹ̀-èdè tí àrùn náà ti gbilẹ̀ ni wọ́n máa yà sọ́tọ̀ pẹ̀lú àbójútó fún ọjọ́ mẹ́rìnlá.
Màmá, ẹ padà sábúlé! Ẹ lọ sinmi lábúlé! Èmi á padà sí ìgboro.
(kìnìhún tó ń bú ramú-ramù).
“A kò lè sùn lóru. Gbogbo rẹ̀ ni à ń gbọ́. Aruwo rẹ̀ ń dún sí wa létí.
Ìfigagbága àwọn akọrin wọ̀nyí ni a mọ̀ sí "picong".
Ajábọ̀ iṣẹ́ ìjọba ti fúnpá lórí ìpàdé tí Aliyev ní pẹ̀lú Saray, ẹni tí ó ti gba oríyìn gẹ́gẹ́ bí àwòkọ́ṣe rere fún ìfaradà àti ìgbàgbọ́ tí ó ní sí ọjọ́ iwájú orílẹ̀-èdè Azerbaijan lẹ́yìn-in ìṣẹ́lẹ̀ náà.
“Ó máa ń lọ́ra láti sọ̀rọ̀”
Kí ẹ wá lọ sí ilé-ìwòsan Baragwanath, ní ìta Johannesburg ní orílẹ̀-ède South Africa, àti ẹgbẹ̀rún mẹ́jọ (8,000) àwọn aláboyún tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara tí wọ́n ń bímọ -- ilé-ìwòsàn kan tó ṣe dèèdé pẹ̀lu orílẹ̀-èdè kan.
Rárá, ohun tí mò ń sọ nípa rẹ̀ ni ìṣọ̀kan ilẹ̀ Africa àwọn ènìyan ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ní àfikún, ìwé àbádòfin náà fi àrídájú ààbò bo àwọn apèsè iṣẹ́ ẹ̀rọ ayélujára tí kò ní mú wàhálà "ará ìlú tàbí bẹ́ẹ̀ " tí kò bá à lè jáde láti ìdájọ́ kan tí ẹnikẹ́ni kò bá pè wọ́n fúnopé "wọ́n tẹ̀lé òfin ìdígàgá ìráyé" sí ayélujára, ìyẹn bí abala 12, òǹkaye 5 ṣe fi lélẹ̀.
Wọn kò ní àǹfààní tààrà sí ilé Àlàmú.
Ohun tó ṣeé faga là ń faga sí; èwo ni,“Ìwòyí àná mo ti na ànaà mi fága-fàga”?
A ní àwọn ìjọba tí wọ́n tò sẹ́yìn kùkúyè, ọgọ́sàn nínu wọn, tí wọ́n ń gbìyànjú láti ṣàmúlò ìpèsè àdéhun kùkúyè UN.
Mo bẹ̀rẹ̀ àkànṣe iṣẹ́-ìwádìí, tí wọ́n ń pè ní Dáta Omọ onílù, mo sì pinnu láti dí àlàfo náà.
Nítorí ìyẹn á fa kí wọ́n mú u lọ sí ilé ọlọ́dà funfun lórí òkè fún ìtọ́jú kíákíá.
A kì í fi gbèsè sọ́rùn ṣọ̀ṣọ́.
Ó yẹ kí o lo Kolibri gẹ́gẹ́ bi i ìpèsè ní ìbámu pẹ̀lú àwọn òfin tí a là sílẹ̀.
Òjó máa ń rọ̀ púpọ̀ ní orílẹ̀-èdè kan, kìí rọ̀ tó bẹ́ẹ̀ ní ìkejì.
Obiageli [Oby] Ezekwesili
Lọ́jọ́ 26 oṣù Ọ̀pẹ, BBC Swahili gbé àwòrán-àtohùn kan tí ó ṣe àfihàn-an Francisco Ouma, ẹni àgbà kan láti Busia, ìlà-oòrùnun Kenya, ẹni tí ó gbọ́ ohùn Ọlọ́run láti gbẹ́ ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ jáde.
Kò mọ nǹkankan nípa wọn, kò mọ̀ pé Àlàmú ti ń du ẹjọ́ ìyọníṣẹ́ rẹ̀ nílé ẹj̣́o.
Àwọn ìbéèrè tí ó jẹ́ dídáhùn dáradára
Màmá nìkan ló dàbí ẹni pé ó kù láyé.
"Ohun tí màá fẹ́ kí ẹ ...ẹ ...ẹ ..."
Lẹ́yìn èyí ni wọ́n á jòkòó, wọn á sì wo iye owó tí yóò san, owó iṣẹ́ rẹ̀ àti àwọn nǹkan yòókù.
Èṣùníyì ti sọ fún un pé Làbákẹ́ á jẹ nínú ẹ̀fọ́ ìkà tí ó ti rò kí ó tó pẹ́.
Ó dáa, ó dín ní ẹyọ̀kan ni ó ń wá láti orílẹ̀-ède Amẹ́ríkà.
Ṣèrántí wípé àwòrán ilé-iṣẹ́ tí o rí lójú ìwé àyédèrú kò fi hàn wípé ojúlówó ni.
Compare “Mo gbọ́n tan, . . . ”
Lálẹ́ ọjọ́ yẹn, ó fi nǹkan àjèjì náà sábẹ́ ìgbèrí sùn. Ó sọ fún Ohùn Àgbáyé:
Lè ní àwọn ọ̀rọ̀-kíkọ, òǹkaye àti ìlà abẹ́ nínú
Àkókó inú igbó ní àwọ́n lè gbẹ́ odó; ọ̀pọ̀lọ́ lódòó ní àwọ́n lè lọ́ ìlẹ̀kẹ̀; awúrebé ní àwọ́n lè hun aṣọ.
“Ẹẹnn. Rárá. Bẹ́ẹ̀ kọ́. Ẹẹn. ṣo rí i. Ibo ni a ti máa rí adúrú owó yẹn láti tún un ṣe?, lo yẹ kí o béère.
Nísinsìnyí, àwọn aládùúgbò burúkú wọnyì ti ń ṣiṣé lórí ọmọ-ọ̀dọ̀ wọn tí ò mọ̀ kan.
Iye ènìyàn tí ó ń gbé ní ilẹ̀-tí-omí-fẹ́rẹ̀ẹ́-yíká Kowloon tó bíi èèyàn 40,000 ní orí ìwọ̀n kìlómítà kọ̀ọ̀kan, àti bí i ènìyàn 20,000 ni ó ń gbé Yau Ma Tei.
Gbogbo re ló ń fi íhàn - gbogbo Ìhùwàsí rẹ̀ sí Làbákẹ́, gbogbo ìbára-ẹni-sọ̀rọ̀ ojoojúmọ́ wọ̣n.
Ó tó bíi ẹgbẹ̀rún márùn-ún ènìyàn tí ó ń gbé jákèjádò Ilẹ̀ Ìbílẹ̀ tí fífẹ̀ reluwé kó bá.
Nínú gbólóhùn kan, Amnesty International fajúro sí lílo "àwọn òfin tí ó ń fìdìí ìfojú ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn gbolẹ̀ múlẹ̀ " nítorí pé kò ní pa àwọn ọmọ Nàìjíríà lẹ́nu mọ́ "láti máà sọ èrò ọkàn-an wọn" tí yóò sì tún "rán wọn lọ s'ẹ́wọ̀n fún wípé wọ́n ṣe bẹ́ẹ̀ ".
Àwọn tí kò fẹ kí ó ku ikú àdágbé, tí wọn sì ní láti tù ú lọ́kàn pẹ̀lú lẹ́tà tí wọn ní ọmọ rẹ́ kọ.
Àgbàwí àti ọ̀rọ̀ ìṣèlú sábà máa ń fi ti ọ̀rọ̀ ẹ̀sìn àti ẹlẹ́yàmẹyà ṣe.
Ẹ̀rí kan ṣoṣo tí wọ́n rí dìmú tí ó kó àwọn akọ̀ròyìn náà sí yáwúyáwú ni àtẹ̀jíṣẹ́ orí WhatsApp tí ọ̀kan lára àwọn akọ̀ròyìn náà fi ṣọwọ́ sí ọ̀rẹ́ẹ rẹ̀ kan, tí ó sọ wí pé àwọn fẹ́ lọ "ran àwọn ọlọ́tẹ̀ ìjọba náà lọ́wọ́ ".
Nípasẹ̀ẹ ìtàn, ìlú yóò wá ọ̀nà ìgbàmọ́ra àti/tàbí ìkọjú-ìjà sí ìyípadà tí ó ń ṣẹlẹ̀ ní odò Mekong.
Oúnjẹ wo ni Làbákẹ́ máa sè fún alẹ́? Oúnjẹ tó bá àsìkò náà mu ni láìsí àní-àní.
Ìwò ẹni tí ìyà jẹ hàn lójú rẹ̀ bí ó ṣe ń wo ara rẹ̀ nínú dígí. Pẹ̀lú àìbalẹ̀ àyà, ẹyin ojú rẹ̀ yípo nínú àkọ̀ rẹ̀̀.
Ó ti gbọ́ àwọn orin àjèjì màdáámù, ó sì tún ti rí ijó abàmì rẹ̀ tí ò bálù mu.
Ìwé òfin ìlú Pakistan sọ wípé "A kò gbọdọ̀ fi ẹ̀tọ́ ìgbé ayé tàbí òmìnira du ẹnikẹ́ni ní ìbámu òfin," tí ó wà lábẹ́ Àwọn Ẹ̀tọ́ ọmọ ìlú.
Àwọn ìjábọ̀ kan wà nípa bí ìṣàmójútó àwọn òṣìṣẹ́ elétò ìlera kò ṣe péye tó lórí àwọn tó ní kòkòrò àrùn COVID-19 ni orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
N ò mọ̀ bóyá ojú ń tì í ni tàbí ẹ̀rí ọkàn ń jẹ́ ẹ.
Ó ti jìyà, irú ìyà ti obìnrin kankan ò jẹ rí.
Kò tilẹ̀ béèrè fún ìrànwọ́ fún katakata tàbí owó fún làálàáa rẹ̀. A kò gbọdọ̀ dájọ́ ẹni yìí.
Gẹ́gẹ́ bí Abala 1A ti ṣe ṣàlàyé, èròńgbà ìwé àbádòfin yìí ni láti "[máà jẹ́] kí ìgbéjáde ọ̀rọ̀ tí kò ní òtítọ́ kan nínú tàbí èyí tí ẹ̀ríi rẹ̀ kò f'ẹsẹ̀ rinlẹ̀ tó ó jáde ní Nàìjíríà".
Iléeṣẹ́ ọlọ́pàá ti lo àǹfààní tuntun tí ó fún wọn láṣẹ láti lo ohun ìjà aṣekúpani bí ó bá dé ojú ẹ̀.
Bí ìmọ̀ mi ṣe ń lé kún sí i nínú àṣà ìbílẹ̀ẹ mi, ní ìgboyà mi ṣe ń pọ̀ sí i.
Fi sílẹ̀ ní òfìfo láti ṣẹ̀dá òǹṣàmúlò tuntun
Ẹ sọ pé “ìdààbò bo ìṣe wa” ṣùgbọ́n Mabel Matiz ni ẹni tí ó ṣe ìgbéjáde àṣà wa jùlọ.
Ó ṣe alábàápàdé ọ̀pọ̀lọpọ̀ ewé kátabá níbẹ̀ ó sì ṣẹ́ wọn.
Kí ni ṣe tí ó fi yẹ kí o lo ọ̀rọ̀ mẹ́fà?
Sí i ìyẹn ni àjẹǹjẹtán ọ̀rọ̀ náà.
"O ti ya wèrè!", Á jẹ́ kí ọmọ rẹ̀ mọ̀, á dijú sọ ọ́ láìdéènàpẹnu.
Nǹkankan máa ń wà nípa màdáámù báyìí tí ó ń lé Sènábù lára rẹ̀ ni gbogbo ìgbà.
Gìrì iná lára ẹ̀rọ amómitutù lálẹ́ àná? Ó mà ṣíwájú rẹ̀ sùn! Kíwá ni gbogbo eléyìí? Kò sí ohun mìíràn àfi wèrè pọ́n-ń-bélé.
Wọ́n sọ ìgbà tí a pè é kẹ́yìn àti túwíìtì tí ó tẹ̀ kẹ́yìn nínú àwòrán náà.
Paríparí ẹ̀, ọmọ rẹ̀ ṣáà ni, ọmọ rẹ kan ṣoṣo.
Wíwo ẹ̀yìn, mo ń dúpé gidi gan fún àwọn èsì gidi tí mo rí gbà, kìí ṣe láti ẹ̀ka ètò-ẹ̀kọ́ nìkan, ṣùgbọ́n láti ọ̀dọ̀ àwọn aláìsàn, àti àwọn ènìyàn káàkiri àgbáyé tí ààrùn burúkú yìí ń bájà.
Àgbéré laáyán gbé tó ní òun ó jòó láàárín adìẹ.
Ìyíde ọ̀hún fa awuyewuye lórí ẹ̀rọ-alátagbà níbi tí àwọn ènìyàn gbé oríyìn fún ìyíde kiri náà nígbà tí àwọn ènìyàn kan fẹ́ mọ ìdí tí ilé iṣẹ́ oníròyìn kò ṣe rò nípa rẹ̀.
Mú ohun-èlò ìwífún-alálàyé ṣiṣẹ́ papọ̀ mọ́ àpẹẹrẹ Kolibri mìíràn lórí ìṣàsopọ̀ ti agbègbè rẹ tàbí lórí ẹ̀rọ ayélujára
Alátiṣe ní ń mọ àtiṣe araa rẹ̀.
Kí ló ti yára ṣe ọkọ̀ láàárín ásìkò tí Àlàmú kúrò nílé láàárọ̀ àti ọ̀sán yìí?
Wọ́n jẹ́ ọ̀wọ́ àwọn tí ó nílò aṣojú. Ètò ìṣèlú àtẹ̀yìnwá wáyé nípasẹ̀ àwọn èèyàn tí wọ́n ń ro ohun tí ó máa jẹ́ èrèe tiwọn níbẹ̀, èmi máa mú iyì tí ó kárí wá.
Wọ́n ṣe àmúlò Facebook gẹ́gẹ́ bí ohun èlò ìkórajọ wọn, èròńgbà wọn ni láti jẹ́ kí àwọn ènìyàn mọ̀ nípa àwọn ìjìyà obìnrin ní orílẹ̀-èdè Angola:
Tor jẹ́ iṣẹ́-àìrídìmú orísun-ìṣísílẹ̀ tí a ṣe kí ìdánimọ̀ọ rẹ ó ba wà nípamọ́ lórí ìtàkùn àgbáyé.
Human Rights Watch sọ wípé lábẹ́ ìṣàkóso ìjọba Ààrẹ John Magufuli Tanzania ti rí "ìrésílẹ̀ ìbọ̀wọ̀ fún òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ, ìkẹ́gbẹ́ àti àpéjọ dé ojú àmì".
Aṣàmúlò Ẹgbẹ́ Wikimedia Orílẹ̀-èdè Nàìjíríà, oṣù Ọ̀wàrà ọdún 2018 láti orí Wikimedia Commons CC.BY.2.0.
Àwọn ọ̀jọ̀gbọ́n oníṣìná ilé ẹ̀kọ́ gíga Nàìjíríà ti ba ti àwọn obìnrin jẹ́.
Ọnà ara ilé náà kọjá àfẹnusọ tí a kò le è rí lára àwọn ilé mìíràn ní àwọn agbègbè àtijọ́ọ Dhaka.
Nayaab Ali (ní ìdúró), abódiakọ-akọ́diabo àkọ́kọ́ tí ó dújedupò nínú ìbò àpapọ̀ ọdún 2018, àti Neeli Rana, tí òun náà jẹ́ gbajúgbajà abódiakọ-akọ́diabo ènìyàn.
Bí ímeèlì náà bá wá láti ilé-ìfowópamọ́ọ̀ rẹ, máà tẹ ìsopọ̀ adarí ẹni sí ojú ìwé mìíràn tí a fi sí inú ímeèlì náà.
Á wá máa wò láìrí-ìrànlọ́wọ́, owó tí ó fara ṣiṣẹ́ kárakára fún wá ń ṣàn lọ bí i omi odò tí ó ń ṣàn lọ sí òkun.
Nípa lílo àmì #SayNoToSocialMediaBill, àwọn ọmọ orí ayélujára orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà bọ́ sóríi Twitter láti sọ èrò ọkàn-an wọn:
Àṣẹ̀ṣẹ̀yọ màrìwò, ó ní òun ó kan ọ̀run; àwọn aṣáájúu rẹ̀ ṣe bẹ́ẹ̀ rí?
Obìnrin arúgbó lásán làsàn. Obìnrin arúgbó ráda…….rádaràda. Níbo?
Ìrírí mi nípa ìgbóhùnsókè lórí ọ̀rọ̀ òṣèlú ní orí Twitter fún ìṣèjọba tí ó dára, ti kọ́ mi ní ìfaradà, àmọ́ ìyẹn kò mú mi gbaradì fún ọ̀kan-ò-jọ̀kan ìtakò tí a fojú rí látàrí ìpolongo ArewaMeToo àti NorthNormal.
Èékán-ná ayédèrú! Àti díẹ̀ nínú irun Làbákẹ́ tí ò dà wálẹ̀ sára rẹ̀ láìpẹ́ yìí tí ó yọ nígbà tí ó fẹ́ wọ balùwẹ̀, ayédèrú irun rẹ̀!
Irú arábìnrin aláìlẹ́tàn tí ó jẹ́.
Bí ìpàwọ̀dà bá tẹ̀síwájú, àwọn ènìyàn kò ní rí òkúta iyùn, owó dollar ìrìnàjò afẹ́ yóò fìdí jálẹ̀, tí yóò sì kó bá àwọn iléeṣẹ́ agbàlejò bíi: ilé ìtura, ilé ìjẹun, iṣẹ́ ìgbòkègbodò ọkọ̀ àti ilé iṣẹ́ aṣàkóso ìrìnàjò.
Ìdákẹ́rọ́rọ́ tí ó pẹ́ tún wáyé. Àlàmú gbìyànjú láti ṣarajo, Làbákẹ́ nu ojú tirẹ̀ pẹ̀lú aṣọ ìnujú, ó sì fun imú rẹ̀.
Ìròyìn Ayédèrú tó tako ẹ̀yà
Ó gba ìgboyà láti fẹ́ràn ìlú ẹni pàápàá lẹ́yìn ìjìyà nítorí wípé a sọ̀rọ̀ síta.
Ìyá Àlàmú wó lulẹ̀, ó sì bú sẹ́kún gidi! Ó gbọ̀n rìrì. Ó tó ìṣẹ́jú márùn-ún kí ara rẹ̀ tó balẹ̀ lọ́wọ́ ìkolù náà. Nígbà tí ara rẹ̀ wálẹ̀ tán, ìbéèrè kí ni – kí ni – kí ni àti báwo ni – báwo ni – báwo ni ló ṣì ń jábọ́ lẹ́nu rẹ̀.
Ìgbẹ́kẹ̀lé ìjọba tí ó sọ fún àwọn ará ìlú wí pé kò s'éwu l'óko àfi gìrì àparò ní ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀, títí tí ẹ̀pa ò fi bóró mọ́, tí àwọn ará ìlú kò sì ní ìfọkàntán nínú àwọn ìjọba wọn mọ́, àti pé, kì í ṣe ní agbègbè Hubei nìkan ni èyí ti ṣẹlẹ̀.
Èyíkéyìí okùn tí ó ń ṣèdámọ̀, gẹ́gẹ́ bí i ti ìdánimọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ tàbí ojúlé àpò-ìwé orí ayélujára.
Inú burúkú làgbà ń ní, àgbà kì í ní ojú burúkú.
A kò kí ń ṣe ẹni tí ó ní okun tàbí ìgboyà... inúu wa dùn nítorí wípé a fún àwọn ènìyàn mìíràn ní ìmísí ni.
Mo padà sí ilé mi ní orílẹ̀-ède Rwanda ní odún méjì lẹ́yin ìṣekúpani ẹlẹ́yàmẹ̀yà ọdún 1994 kojúu Tutsi.
Sènábù tún gún èjìká ó dẹ̀ mirí tàfojúdi tàfojúdi, omijé ojú rẹ̀ ti gbẹ tán pátápátá.
O lè ṣe àbójútó àwọn ìkànnì àti ìgbàláàyè àwọn òǹṣàmúlò mìíràn.
Ààrẹ Jacob Zuma bẹ Burundi wo ní 25, oṣù Èrèlé ọdún 2016.
N ó tẹ̀síwájú láti máa kọ orin sí i, láti máa sọ ìtàn àti láti jẹ́ ọmọ orílẹ̀-èdè yìí.
Ní ti òtítọ́, ìwà àdánìkanṣe ààrẹ lè da ìwé òfin orílẹ̀-èdè Nàìjíríà rú yányán, bóyá, ó lè da ìrìnàjò ogún ọdún ìjọba tiwantiwa rú.
Láti ayébáyé, ọ̀pọ̀ ènìyàn ló ti ní kò sí ẹ̀rí tí ó dájú wípé ìran àt'ọ̀run wá ni àwọn irú àlá báwọ̀nyí, tí wọn ń dẹ́jàá ìlera ọpọlọ irú ẹni bẹ́ẹ̀ tí ó pé òún ríran lójú àlá.
Ọbásanjọ́ tẹnumọ́ọ wípé "ipasẹ̀ " Abacha ní ọjọ́ kínní àná náà ni Buhari ń tọ́ báyìí "láì wo ẹ̀yìn wò."
Ó rí asọ ìdọ̀tí Àlàmú tí ó kó jọ sórí ibi ìfasọkọ́ onídùró, àti àwọn mìíràn tí ó fọ́nká sí orí ibùsùn.
Ìwọ́de afẹ́ àwọn abódiakọ-akọ́diabo àkọ́kọ́ lè tú èrò nípa wọn ní Pakístánì ká
Àmọ́ àwọn ènìyàn kan lórí Weibo kò rí ọ̀rọ̀ ọlọgbọ́n kankan nínú àríyànjiyàn wọ̀nyí.
Iṣẹ́ kíákíá ló wà níwáju rẹ̀.
Ní àná, a gba ìhàlẹ̀ kan tí ó ń lérí mọ́ àwa àti àwọn àlejòo wa tí a bá tẹ̀síwajú pẹ̀lú ètò ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ọ wa nípa LGBT.
“Èyí ni mò ń sọ?”
Ìròyìn tí ó jáde ní àìpẹ́ sọ pé "ìfọ̀mọ́ " náà le gidi gan-an ni, pẹ̀lú ikú èèyàn méjì ó kéré tán àti ogunlọ́gọ̀ àwọn tí ó wà ní àtìmọ́lé tí ó lòdì sí òfin.
E: Ẹ̀n... Ẹ ti fìgbà kan ní ọkùnrin tó dára ní ipò náà, àbí bẹ́ẹ̀ kọ́?
Bẹ́ẹ̀ gẹ́gẹ́ ni o yóò máa ṣílẹ̀kùn ìráàyè sí Learning Equality, tí ó ń mú àwọn apèsè ṣiṣẹ́ sílẹ̀.
“Mo gbọ́n tán, mo mọ̀ràn tán” kì í jẹ́ kí agbọ́n lóró bí oyin.
Odò kékeré lalákàn-án ti lè fọ́ epo; bó bá di àgàdàm̀gbá tán, odò a gbé alákàn lọ.
Ó dá mi lójú pé "Ìyá àgbà" yìí yóò ṣòro tí ó wúni lórí ju Ilham Aliyev lọ.
Ragib Hassan ni ó ní àwòrán ní oríi Wikipedia. CC BY 2.5
Bí baálẹ̀ bá ń tàkìtì, òrógi là ń bá ẹmẹsẹ̀.
ṣùgbọ́n... dúró... dúró... dúró...  Làbákẹ́ dúró fún  ìṣẹ́jú àáyá mẹ́ta... Ó ti mọ̀ wọ́n báyìí.
Àdìó wo Àlàmú , ó sì rẹ́rìn-ín músẹ́, Àlàmú náà rẹ́rìn-ín padà sí Àdìó, ẹ́rín ìtẹ́lọ́rùn.
Ibẹ̀ ni á mú ọmọ rẹ̀ lọ, láti rí i pé ìṣòro rẹ̀ lọ́wọ́ lọ́wọ́ yìí yanjú.
Làbákẹ́ dúró díẹ̀ láti bi ara rẹ̀ ní èyí.
Ṣùgbọ́n bẹ́ẹ̀ ni, oríkè kékeré nìyẹn nínu ayò òfin náà.
Ìfòpinsí ìgbéyàwó lábẹ́ òfin gbọ́dọ̀ ní àtì lẹ́yìn, ìdí abájọ tí ó mún ádóko ní ilẹ́ ẹjọ́, láì jẹ́ bẹ́ẹ̀ ilé-ẹjọ́ á sọwọ́ ẹjọ́ náà sílẹ̀, wọ́n á díye lé olùfìsun láti san.
[Ìròyìn tí ó tẹ̀ wá lọ́wọ́: they wọ́n pàpà jẹ́wọ́ wípé [Diaz wà ní akolóo wọn]
Ní ọdún 2011, ẹnìkan lọ fọ́ ọ́fíísì ẹ̀gbọ́n mi lóbìnrin ní fásitì tí wón ti ń ṣiṣẹ́ olùkọ́ni ní orílẹ̀-ède Nàìjíríà .
Áwọ́gi lé ayẹyẹ ìgbéyàwó láì jẹ ẹnikẹ́ni lẹ́bẹ̀! Ọkùnrin! Lẹ́yìn ìgbádùn ọtí, ọkùnrin lè sùn gbalaja sí àárín títì kí ó ní kí ọkọ̀ tí ó ń bọ̀ yára gun orí rẹ̀ kí ó sì rán an lọ sí ọ̀run kíákíá.
Nígbà tó yá, igbe ẹkún ọkàn tíì yà ń jẹ wá láti inú yàrá – ó pẹ́ fún ìṣẹ́jú mẹ́ta kan, ó dáwọ́ dúró fún bí ìṣẹ́jú méjì kan, ó tún bẹ̀rẹ̀ bí ìrora sò bìà, bí óṣe máa ń dun ni, tí á tún rowọ́.
Ojú Àlàmú kò kúrò ní apá ọ̀dọ̀ olùtọ́jú owó kìíníyìí, àti òkìtì owó tó wà níwájú rẹ̀. ṣé olùtọ́jú owóyìí á  pè é pé kí ó máa gbé òkìtì owó náà lọ!
Ó máa ń ṣàtúnṣe ìwà ó máa ń dènà ìwà-ìbàjẹ́ pẹ̀lú fífi ìyà jẹ oníwà ìbàjẹ́ àti wíwá àtúnṣe fún àwọn tọ́rọ̀ ṣẹlẹ̀ sí.
Ṣàyẹ̀wò àwọn òǹkà rẹ tó lápẹẹrẹ
Àwọn akọrin láti Kingston, Clarendon àti Spanish Town ń ṣiṣẹ́ pọ̀ lóríi ọ̀rọ̀ orin níbi ìdánilẹ́kọ̀ọ́ Ìfiṣẹ́ránṣẹ́ Àyípadà Ojú-ọjọ́.
Ó ṣeni láànú, èyí tó tọ́ yìí kò sí ní àgbáyá, ìyàtọ̀ tó dẹ̀ wà láàrín àwọn ọkùnrin àti obìnrin nípò aṣíwájú ti tóbi jù.
– Kò tíì túwíìtì
Kò sí ìṣòro fún  un mọ́.
Aàfin Nimtali, òun ni ibùgbé Gómìnà Dhaka ní ayée Ìjọba Mughal.
Ó kúrò nínú gbígbó àwọn ajá ń ààrin gùngun ìlú.
Ẹ̀ẹ̀mejì. Ẹrí dà?
A ò mọ ohun tí eléwée gbégbé ń tà kó tó sọ pé ọjà ò tà.
Ní wéré kí ètò ìdìbò ààrẹ ọdún 2015 ó wá sáyé ni ìṣẹ̀lẹ̀ ìjínigbé àwọn ọmọdébìnrin Chibok ṣẹ̀, tí èyí sì mú kí àwọn kan ó máa fi ojú ìgbèlẹ́yìn ẹgbẹ́ olóṣèlú kan wo ìgbàwí tí Ezekwesili ń bá ká lórí ayélujára.
Onírìn àjò ìgbafẹ́ tí ó ń lo ìwé-ìrìnnà Orílẹ̀-èdè Canada ni apànìyàn náà, ẹni tí ó gún òǹtajà ìsọ̀ náà nígbà tí òǹtajà bíi léèrè ìdí tí ó fi kó ọjà láì san owó.
Ìdaríkiri aṣàmúlò gan-an
Àgbàlagbà kì í ṣe lágbalàgba.
Mo ka ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn àtẹjáde tí ó ṣègbè lẹ́yín mi.
Ìgbésẹ̀ tí ó gbé láì pẹ́ yìí láti ṣe ìgbẹ́jọ́ Adájọ́ Àgbà orílẹ̀ èdè — tí ó ti sún mọ́ ìbò ààrẹ — ni Àjọ Adájọ́ orílẹ̀ èdè Nàìjíríà Nigerian Bar Association pè ní "àwòṣe ìkọlù ní lemọ́lemọ́ ní orí àwọn àgbà ẹ̀ka ìjọba méjèèjì tí-kò-gbáralé ìjọba" ní abẹ́ ìṣàkóso Buhari.
Ní ìtẹ̀síwájú ìgbésókè orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, àwọn aláṣẹ FRCN Ẹ̀ka ti Èkó ṣe àgbékalẹ̀ ọkànòjọ̀kan ètò láti sààmì Àyájọ́ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé ọdún-un 2020.
Ó ṣeni láàánú, ṣùgbọ́n ìjìyà, tí o mọ̀ yìí, jẹ́ ara àdánwò ìfẹ́ òtítọ́. Ṣé o gbọ́?”
Ṣàkóso àwọn ohun èlò ẹ̀kọ́
Mo ti rawọ́ ẹ̀bẹ̀ sí àwọn aláṣẹ fún ogójì ọdún tí ó kọjá láti gba àwọn ilé àjogúnbá bíi Bara Katra àti Choto Katra sílẹ̀ lọ́wọ́ àwọn tí ó fẹ́ pa ìtàn àtẹ̀yìnwá rẹ́.
Àìgbọ́raẹniyé Ìdànwò YKS tuntun: ìwà rere
A nílò láti ṣe àyípadà ìgbàgbọ́ pé à ń ṣe ìdíwọ́ fún ìdàgbàsókè tàbí pé à ń ṣe ìpalára fún ẹnikẹ́ni.
Bíà àkọ́kọ́ tọ́wò rẹ̀! ìtọ́wò rè é bí i ìtọ́wo ìtọ̀ ẹranko burúkú nínú àsèjẹ bàbáláwo.
Ní ti ìṣẹ̀lẹ̀ òṣèlú náà, àjọ ọba náà ń kéde iṣẹ́-ìjẹ́ tí ó ń tako ara wọn: Ní ọjọ́ 13, oṣù Ọ̀wàrà Ààrẹ Condé fẹ́ ìsọ̀rọ̀-ní-tùnbí-ǹ-nùbí:
"Àlàmú  gbaradì", á pàpà sọ fún un "A jọ ń lọ rí Èṣùníyì nísìnyí".
Hashim tẹ̀síwájú wí pé,” síbẹ̀, ní Ìpínlẹ̀ Sokoto, ìjọba ń kó àwọn tí ó ń yíde NorthNormal".
Àlàmú  ò níí kú. Á borí gbogbo ìṣòro náà.
Àkókò yìí ni àwọn ògbólógbòó ọlọ́ṣà ń wá sí ilé ní ojúmọmọ, wọ̣n á kọ́kọ́ ṣe ara wọn lálejò pẹ̀lú ìgò otí tí ó bá wà nínú ẹ̀rọ amómitutù yín kí ó tó di wí pé wọ́n kò sí “iṣẹ́” tíwọ́n wá ṣe.
Kílódé? Kí ló ṣé ọ́ Sènábù?”
Ọ̀gọ̀rọ̀ l’ó ń d'orí kọ ẹ̀rọ-alátagbà lọ láti gba ẹ̀jẹ̀
Wọ́n ti pín iṣẹ́ wa fún wa, kò sí iyèméjì nípa rẹ̀.
Lójúnà kí alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà náà ó ba di ìlúmọ̀ọ́ká, Olóyè Ògúntósìn ti kọ ìwé kan, ó sì ti ká àwòrán-àtohùn alálàyé kan tí ó tú pẹrẹpẹ́ẹ̀rẹ̀ ìṣọwọ́kọ alífábẹ́ẹ̀tì tuntun náà sílẹ̀ — fún mùtúmùwà láti wò ní abalaabala lórí ayélujára — bákan náà ni ẹ̀patìrì iṣẹ́ akọ́nilọ́gbọ́n kàtúùnù fún àwọn èwe tí kò s'ówó láti parí i rẹ̀ náà ò gbẹ́yìn.
Ní agbègbè àríwá tí àwọn Mùsùlùmí pọ̀ sí jù lọ, àsọgbà nípa orí ọ̀rọ̀ èèwọ̀ wọ̀nyí ṣòro, tí ó máa pàpà sọ àwọn tí ó ń jìyà ìpalára sì ìpa kẹ́kẹ́.
ṣẹ̀dá àwọn ọ̀wọ́ ẹ̀kọ́ tuntun (fún èyíkéyìí ìtọ́kasí orúkọ ọ̀wọ́ ẹ̀kọ́ tí kò sí tẹ́lẹ̀tẹ́lẹ́rí)
Àgbéyẹ̀wò Tweepsmap kan tí ó dá lóríi iye àwọn tí ó ń tẹ̀lé Trump lóríi ẹ̀rọ alátagbà Twitter ṣe òfófó wípé ipò karùn-ún ni Nàìjíríà dúró sí nínú àwọn orílẹ̀-èdè márùn-ún lágbàáyé:
Ní báyìí, òpòpónà wá mọ́ féfé, wíwakọ̀ lópòópónà Agbeni Ògùnpa wá ń dùn mọ́ bí i tí àwọn títì mìíràn nílùú ńlá.
Ìdánowò YKS ń lọ lọ́wọ́ pẹ̀lú mílíọ́nù méjì àbọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ ládúrúu gbogbo ìkìlọ̀: Ìjìnàsíra-ẹni láwùjo gan-an di àwátì.
A lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Ní ọdún yìí a ṣe ayẹyẹ àdọ́ta ọdún ìdúró ṣinṣin ọmìnira wa.
Àwọn Ilé Iṣẹ́ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ ní Mozambique àti Cape Verde tẹ́ pẹpẹ ètò ẹ̀dínwó fún ayélujára lórí ẹ̀rọ alágbèéká láti mú kí àwọn ọmọ-ìlú ó dúró sílé
Ọdún kan kọjá, nínú oṣù Èrèlé ọdún 2015, a gbé e re ilé ẹjọ́ a sì rán an ní ẹ̀wọ̀n ọdún márùn-ún fún "àgbékalẹ̀ " ìyíde kiri ìfẹ̀hànnúhàn lábẹ́ òfin ìyíde kiri ìfẹ̀hànnúhàn ọdún 2013 tí kò fi àyè gba ìyíde láìgbàṣẹ.
Lẹ́ẹ̀kan sí i, àwọn ọ̀rọ̀ wọ̀nyí fa ìrúnú àwọn ọmọ Congo àti àwọn ọmọ orí ayélujára jákèjádò ilé ayé tí wọ́n dá Oníṣègùn Muyembe ní ẹ̀bí nítorí ó faramọ́ ìṣàyẹ̀wò egbògi ní DR Congo, níbi tí iye àwọn tí ó ti kó àrùn COVID-19 kò tí ì fi bẹ́ẹ̀ pọ̀.
Ibẹ̀ ni wọ́n ṣì wà Làbákẹ́. Lọ́dọ̀ àwọn alátùn-ún-ṣe ṣì ni. Ṣé o mọ̀ pé ẹm…….ẹ……ha ha ha ha…..hun…….hun-ha ha ha ha…..hun hun hun-ha ha ha ha!
Èmi pẹ̀lú ọkọ rẹ máa ń ríra dáadáa.
Nínúu oṣù Agẹmọ ọdún-un tí ó kọ́ja, Olórí Ẹ̀ka tí ó ń rí sí Ètò Gbígbé Ọ̀rọ̀ Síta fún Orílẹ̀-èdè Nàìjíríà Láí Mohammed ní wípé ewu ńlá ni ìbísí àhesọ ìròyìn àti ọ̀rọ̀ ìkórìíra tí ó ń gbilẹ̀ yóò mú bá ààbò orílẹ̀-èdè.
Lẹ́yìn ọdún 77, èyí [èrò ìyàsọ́tọ̀] ò tí ì kúrò ní ìrònúu wa.
Pẹ̀lú pé ìpàdé fún oníròyìn wáyé ní Ilé Ẹgbẹ́ Akọ̀ròyìn Lahore, Ìyíde Ìgbéraga náà ó jáde nínú ìròyìn.
Ṣé ìwọ gbẹ̀rí ọkùnrin jẹ́ ni? O mà ń tan ara rẹ̀!
Ẹlẹ́dẹ̀ ń pàfọ̀, ó rò pé òún ń ṣoge.
Bí ó ṣe ṣe é rè é níì gbàméjì ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ tí Àlàmú ní ìjàm̀bá ọkọ̀ ní òpópónà márosẹ̀ Èkó sí Ìbàdàn. Ọmú arúgbó yìí já-pàtì, ó ń lérí láti máa sẹ̀! Àlàmú jẹ́ ọmọ rẹ̀  kan ṣoṣo tí ó mu ọyàn náà. Ọlọ́run sì ti fún un lẹ́bùn fífura sọ́rọ̀ ọmọ rẹ̀ láti ara ọmú náà.
Irú àwọn ọkùnrin yìí ni ó wọlé wá pẹ̀lú Àlàmú , méjì irúwọn.
Nítorí náà àwọn oníṣégùn-òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì -- wọ́n máa ń wọjú wọn gẹ́gẹ́ bi àgbà-ọ̀jẹ̀.
[ìjírórò yìí kún fún àwọn àkòónú fún àgbàlagbà].
Ọ̀pọ̀ àwọn èèyàn láti Hong Kong ní ìgbàgbọ́ pé China tí ń lo agbára tìkúùkú, wọ́n sì ń lo ètò ìlú láti ṣẹ́ àwọn ọ̀tá àti àwọn ẹ̀yà tí kò pọ̀ lẹ́yìn.
Ibi tí a fi ara sí lara ń gbé.
Ọ̀gọ̀rọ̀ ìpànìyàn ní Yau Ma Tei jẹ́ ẹsẹ̀ tí ó ti ọwọ́ àwọn ènìyàn fún ra wọn wá, tí ó jẹ́ ẹsẹ̀ tí wọn kò gbèrò tàbí pa ète rẹ̀ tẹ́lẹ̀, tí àwọn tí ó dá ẹ̀ṣẹ̀ sì ṣe àṣìṣe.
Ní ọdún díẹ̀ sẹ́yìn, ọ̀pọ̀lọpọ̀ iṣẹ́ ńláǹlà bíi kòtò ìdarí-omi ṣíṣàn fún Ìpèsè Iná Mànàmáná ti lé àwọn olùgbé jìnà ó sì ń ṣe àkóbá fún nnkan ìṣẹ̀dá odò náà.
Àkọsílẹ̀ Àìsàn Pọ̀ Sí i Ní Osù Agẹmọ
Àwọn akọrin ewì-alohùn ráàpù, Lilo Kwanza àti Adérito Gonçalves, kọ orin kan, tí wọ́n sì ya àwòrán-an orin tí ó dá lóríi ìwọ́de ìfẹ̀hónúhàn yìí, "Ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà 30,000" ni àkọlé orin náà, tí ó ń ṣe ẹ̀fẹ̀ lórí iye owó tabua tí ọmọ-ìlú yóò san fún ìwé ìrìnnà.
Ìrùkẹ̀rẹ̀ kì í yan Ifá lódì; oge, dúró o kí mi.
À ń kọ́ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ wa láti pèse ojúlówó, adọ́gba, ìtọ́jú àpapọ̀ fún gbogbo ènìyàn, láìyọ ẹnìkẹ́ni sílẹ̀, gbígbájúmọ́ àwọn tó kọ́gun séwu, pàápàá jùlọ àwọn obìnrin àti àwọn ọmọdé, tó ṣe pé nínú ìtàn àwọn ni ẹni ìgbẹ̀yìn láti gba ìtọ́jú.
Nígbà tó yá ti ó yán, ìlèkùn inú eti rẹ̀ ṣí gbayawu, atẹ́gùn tó ti há síbẹ̀ sá jadé ó tún sín.
Iye àwọn òǹlò ẹ̀rọ ayélujára ní Nàìjíríà fò fẹ̀rẹ̀ sókè láti ẹgbẹẹgbẹ̀rún 98.3 ní ọdún-un 2017 sí ẹgbẹẹgbẹ̀rún 100.5 ní 2018.
Ó wu Sènábù púpọ̀ láti rẹ́ni sọ ìrírí rẹ̀ fún - ẹni tó ṣe é fọkàn tán, ẹni tí yóò yé, tí yóò sì káàánú ẹ̀.
Wọ́n ti fi àmì-ẹ̀yẹ ìdánimọ̀ yìí kan náà fún Nelson Mandela àti Malala rí.
Ọ̀rọ̀ àyálò nínú èdè Yorùbá: Bí èdè ṣe yí padà
Báwo ni ẹ ṣe lè pèse ètò ìlera gidi?
Àmì mìíràn tí ó ń tọ́ka sí wípé ó lè bọ́ sí kí wọn ó ti ayélujára pa ni èròńgbà ìjọba láti pa òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ orí ayélujára mọ́n ní ìbámu pẹ̀lú dídáàbobo orílẹ̀-èdè.
Kò ní dạ́kẹ́ máa wò kí ayé Àlàmú  bàjẹ́ poo láti ọwọ́ aṣojú àwọn ọ̀tá tí ò farahàn yìí.
Ìhùwàsíi Buhari burú jáyì, ó ní ẹ̀tàn nínú, kò sì ní orí kò sì ní ìdí.
Ṣùgbọ́n àsìkò yìí ni agbẹjọ́rò Àdìó tí ń dúró dè tipẹ́.
Èṣùníyì yọ bébà ti wọn di irun àti èékáná Làbákẹ́ sí yìí jáde... "Kò sí wàhálà, Màmá".
Lẹ́yìn wákàtí kan, ohun ọkọ̀ Àlàmú tún wá sí etí rẹ̀ ... Ó tún tètè wálé lónìí?
Ṣe ẹ rí i, màdáámú, òjòwú ọkùnrin ni mo ní lọ́kọ.
Wọ́n bu ẹnu àtẹ́ lu ìwà yìí gidigidi.
Wọ́n jẹ́ nǹkan tí kò fẹ́ gbọ́, Ṣùgbọ́n kò ní agbára láti yẹ gbígbọ́ rẹ̀ -  láìnídìí kankan.
Àsìkò yìí ni iná kan dédé kú lórí mi, mo wá rò ó, "Wow, mo máa ń rí èyí nínu hóró ààrun jẹjẹrẹ mi lójoojúmọ́, tí a bá ń sọ nípa ìgbésẹ̀ wọn.
Fún ìgbà àkọ́kọ́ nínú ìtàn, à ń tọpa dátà ọmọ kaǹkan láti ìgbà pípẹ́ ká tó bíwọn -- nígbà mìíràn láti ìgbà tí wọ́n bá ti lóyún wọn, àti ní gbogbo ìgbésí ayé wọn.
Ṣùgbọ́n mo rò wí pé ìfẹ́ mi nínú èro ìdánimọ̀ ni wọ́n bí síbí, pẹ̀lú ìkọlura àjòjì pé mo jẹ́ ọmọ ìlú méjì lẹ́ẹ̀kan náà ṣùgbọ́n tí mi ò fi tara-tara jẹ́ ti ìkankan nínú wọn dáadáa ti mo sì jẹ́ ti àyè to fẹ̀ yíì láàrín àti yíká rẹ̀ lẹ́ẹ̀kan náà.
Ó fẹ́ kí isẹ́ náà parí láìfàkókò ṣòfò, kí ó má ju bí i, kání wákàtí méjì.
Àwọn onífíṣíìnì mìíì máa ń lo ibùdó tó fojú jọ ojúlé-ìtàkùn àgbáyé láti tàn ọ́: https://wwwpaypal.com/ yàtọ̀ sí, https://www.paypal.com/.
Ọkùnrin pẹ̀lú ìdájú, ó lè ṣe àdéhùn ìgbéyàwó olófin kejì, kí ó ṣì wà nínú ìgbéyàwó "títí-ikú-óò-fi-yàwá” àkọ́kọ́ rè!
Làbákẹ́ padà sí yàrá rẹ̀ tó dá wà. Ìdáwà yìí pọ̀ tóbẹ́ẹ̀ pẹ̀lú bí Tinú kékeré ṣe wà nínú yàrá! Ódúró pẹ̀lú sùúrù. Ìṣẹ́le yìí ti fi kún àwọn ìbéèrè ti Àlàmú  ní láti dáhùn sí.
Eegun àjànàkú: ó há ìkokò lẹ́nu.
Ẹ má ṣèyọnu màdáámú, tó bá dọ̀la à á lọ sílé ẹjọ́.
Ṣètò àkórí ètò àwọ̀ eléerú
“Forí... foríjìmí Làbákẹ́... hùn... ṣo rí i... ṣo rí i... ẹ̀… ǹ…”
Ọ̀pọ̀ ènìyàn máa ń lo ayí-atọ́ka-ibùdó-ìtàkùn di kúkúrú URL kí URL gígùn ba rọrùn fún kíkà tàbí tẹ̀, ṣùgbọ́n a lè fi èyí ṣe ìpamọ́ ibùdó burúkú.
"Níbo ni Luis Carlos wà?"
ìlù "soca tí ó tani jí", ọ̀rọ̀ orin tí ó sọ nípa ìṣọ̀kan tí àjọ̀dún náà máa ń mú wá, àti ègbé ọlọ́pọlọ tí ó kó gbogbo ẹ̀yà tí ó ń kópa nínú Ijó ìta-gbangba náà pọ̀ — tí ó ń bá òṣìṣẹ́ akọrin kiri, tàbí bí àwọn ọmọ ìbílẹ̀ Trinbago ṣe máa ń sọ, “famalay” rẹ (kí a máà ṣèṣì fi wé “ẹbí”) :
Ó ti wá dàbíi ìtàndòwe nípa Ọkùnrin kan tó pinnu láti sin ara rẹ̀ láàyè láti farapamọ́ fún àwọn ènìyàn. Ọkùnrin kan gbìyànjú ẹ̀ wò nínú ìtàn!
Bí aṣàmúlò kan bá wo ohun àmúlò kan, à ń ṣe àkọsílẹ̀ wákàtí tí ó fi lò ó àti ìtẹ̀síwájú bí wọ́n ti ṣe.
Mo rò wí pé àsìkó ti tó.
Títúmọ̀ rẹ̀ sí "yam flour" dín agbára ìpèdè náà kù — yóò sọ "ipò Yorùbá nù."
A ti rí àwọn ènìyàn tí wọ́n lo fọ́rán ayédèrú láti sọ àríyànjiyàn sí èrí gidi nípa àṣìṣe wọn.
Ní kò pẹ́ kò pẹ́ yìí, ọ̀gọ̀rọ̀ èdè Gẹ̀ẹ́sì bí a ti ṣe ń lò ó ní Nàìjíríà di àfikún nínú ìwé ìtúmọ̀ èdè Gẹ̀ẹ́sì ti Oxford.
Bí o bá ṣí Aṣàwáríkiri Tor, o lè ṣe àṣàyàn àfihàn wípé oríi ìṣàsopọ̀ tí a tẹríi rẹ̀ bọlẹ̀ lo wà:
Ohùn ìmáàmù já geere lórí ariwo ẹ̀rọ amóhùndúngbẹ̀mù ní kùtùkùtù òwúrò ọjọ́ kan, tí ó ń pe àwọn ẹrú Ọlọ́run láti wá kírun.
Ẹ fi owó yín sí ibi tí ẹnu yín wà.
Ìjàgbara Alájọpín-ìdókòòwò
Ní gbogbo òru, Màmá kò le sùn.
Bí a kò bá tíì jókòó, a kì í nasẹ̀.
Kò yẹ kí obìnrin ṣe eléyìí. Ìwọ fún ra à rẹ kò lè sọ fún ìyàwó rẹ kí ó de bọ́tíìnì aṣọ rẹ̀ dáadáa...”.
Láìwo bí ilé náà ti ṣe gbé ara rẹ̀ kalẹ̀, fún ẹni tí ó ń fi í lẹ.
Irrawaddy Náà sọ wípé òun kò ṣe àṣemáṣe ju jíjábọ̀ọ ìwọ̀yáàjà tí ó bẹ́ sílẹ̀ ní sàkání náà láti ìbẹ̀rẹ̀ ọdún-un 2019.
Bí a kò bá lè dá Tápà, Tápà kì í dáni.
Ilé-iṣẹ́ wa ń ran àwọn obìnrin lọ́wọ́ láti gun afárá yẹn.
Èyí [ni ọ̀nà kan] fún ìpèsí àkíyèsí ìjọba João Lourenço, wípé àfilé ìdíyelé kò yẹ nírú àsìkò yìí, nítorí owó náà ti ṣe gegere ju fún àwọn ọmọ ìlú.
Wà á rí i níbi tí ó ti ń gún nǹkankan lódó, à lọ nǹkankan lórí ọlọ, á jẹ́ nǹkan lẹ́nu, á bọ nǹkankan tàbí kí ó jó nǹkan mìíràn.
Bí o bá ti rìnrìn àjò lọ sí Hong Kong, o ṣe é ṣe kí o dé Yau Ma Tei, agbègbè ọjà alẹ́ tí ó jẹ́ ìlúmọ̀nánká níbi tí àwọn ènìyàn ti máa ń lọ ra ọjà àti oúnjẹ ẹ̀gbẹ́ẹ títì.
Wọ́n bá ara wọn mu bí ìdodo ẹ̀fọn, ọ̀rọ̀ wọn kòtàsé ara wọn rí.
A rí èyí rí ni tonílé; a ò rí èyí rí ni tàlejò; bónílé bá ní ká jẹ ẹ́ tán, àlejò a ní ká jẹ ẹ́ kù.
Ohun tí ó jẹ́ ìwúrí ní ti àwọn ọ̀rọ̀ àyálò nínú èdè Yorùbá ni bí àwọn ènìyàn ṣe ń lò wọ́n nínú ìtàkùrọ̀sọ lójoojúmọ́ bí wọ́n ṣe ń ṣàn wọ inú èdè náà.
Ms. Mbuya sọ wípé ìyàtọ̀ ìwà ẹ̀dá fi ọmọdékùnrin àti ọmọdébìnrin sí "ìsọ̀rí ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ " àti pé, òfin fi ojú ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ wò wọ́n.
Ní ọjọ́ ìsinmi tí a wà yìí, mo gbọ́ wípé oníṣẹ́-ìròyìn ọmọ Nàìjíríà kan kò le è wà níbí GlobalFact nítorí wípé kò ní ìwé ìrìnnà.
Yóò yọ ọwọ́ kílàńkó àwọn àtẹ̀jáde irọ́ tí ó lè kó orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà sí "ìyọnu", láwo láì gbàgbée àwọn ọ̀ràn bíi ètò ìlera gbogboògbò, ààbòo gbogboògbò, "ìbalẹ̀-ọkàn-an gbogboògbò tàbí ìṣúná owóo gbogboògbò" àti "àwọn ìbáṣepọ̀ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà pẹ̀lú àwọn orílẹ̀ èdè mìíràn".
Àlàmú wo ọ̀rẹ́ rẹ̀ pẹ̀lú ojú títàn bí ìràwọ̀. Nìgbà tí ó yí wojú ìyàwó rẹ̀, omijé ti ṣarajọ, omijé ti ń ṣàn wálẹ̀ lẹ́rẹ̀kẹ́ rẹ̀.
Ní North Macedonia, àwọn tí ó ń mú ṣe ti ìlànà-ìsìn náà ní kò sí aburú nínú ìlànà iléèjọsìn náà.
Kàkà bẹ́ẹ̀, gbé e sóríi Google Drive tàbí akàwé mìíràn lórí ayélujára.
Bẹ́ẹ̀ ni. Bí Àlàmú ṣe fẹ́ kí ó rí rè é. Bíó ṣe é ṣe, ó fẹ́ ju ara rẹ̀ sínú ayé mìíràn, ní ìrìnàjò àfọkànrò sí ayé ọlọ́pọlọ pípé àrà ọ̀tọ̀.
Láti ọdún 2015, abódiakọ-akọ́diabo tí ó tó 500 ni a ti rán lọ sí ọ̀run alakákeji ní Pakistan , Jannat Ali sì tún sọ wípé Abódiakọ-akọ́diabo 60 ni a dá ẹ̀mí wọn ní ẹ̀gbodò ní ọdún tí ó kọjá.
Àṣé o lè ní fẹ̀ẹ́ bàbá rẹ? O ò sì ní pé“màmá-mà-mà-mamàmá”! Ódáa Tinú, bàbá rẹ dà bayìí?
Ó kọ sínú ìwé ìròyìn ìbílẹ̀ẹ Bhorer Kagoj:
Fíṣíìnì fún Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé (tí a mọ̀ sí kíkórèe ìwé-ẹ̀rí)
Wọlé kíá nísìnyí! Sènábù tún nu ojú rẹ̀, ó sìrí i fún ìgbà àkọ́kọ́, láìsí ọ̀rọ̀ ìyàn, ó sáré wọ inú ilé oúnjẹ – yàrá rẹ̀ kékeré.
Pa ìdaríkiri dé
Ẹyẹ akòkoó ní òún le gbẹ́ odó; ta ní jẹ́ fi odó akòko gúnyán jẹ?
1. Àjọ̀dún Òyìnbó ń bọ̀ lọ́nà dẹ̀dẹ̀.
Fún èyí, bẹ́ẹ̀ ni, a nílò ètò ìdọ́gba láàrín ọkùnrin àti obìnrin tó lágbára.
Àwọn àtẹ̀jáde lórí ẹrọ ayélukára dá a lábà wí pé ó "ṣí sílẹ̀" fún ìbálópọ̀.
Erin kì í fọn kọ́mọọ rẹ̀ ó fọn.
Làbákẹ́ fi ojú burúkú wo òjí ṣẹ́ náà, ó sì wọlé, ó rí ọkọ rẹ̀ àti akọ̀wé ní ipò tí ó fu ú lára. Akọ̀wé náà ń ko àwọn àpèkọ kan sílẹ̀, láti ṣètò ìwé àṣírí ọ́fíìsì kan tí ó ṣe pàtàkì. ẹyin ojú Làbákẹ́ pípọ́ n sun akọ̀wé náà di eérú.
Agbẹjọ́rò Mústàfá mọ̀ pé ó dára bí òun ṣe gbà láti bá Làbákẹ́ ṣe ẹjọ́ náà.
Àlàmú, la etí rẹ dáadáa kí o gbọ́ mi”…
Àwòrán-an Emma Lewis, pẹ̀lú àṣẹ ni a fi lò ó.
Ní báyìí, mo mọ̀ wí pé òfin kìí ṣe gbogbo nìṣe.
Ó mọ̀ pé obìnrin tún lè mú ìparun wábí i paramọ́lẹ̀.
Bí ẹ ṣe rí i, Ilẹ̀ Adúláwọ̀ ló ní ìpín àkóràn tó pọ̀jù.
Nígbà tí ilẹ̀ mọ́ dáadáa lọ́jọ́ náà ni nǹkan bíi aago mẹ́wàá, Làbákẹ́ gbọ́ ohùn ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ Àlàmú . Nígbà tó ṣe díè, Àlàmú fún rarẹ̀ ti ń kan ilẹ̀kùn. Pẹ̀lú ara gbígbọ̀n,  Làbákẹ́ lọ sí ẹnu ọ̀nà, ó sì rí i pé Àlàmú  nìkan kọ́ ló wà ní bẹ̀. Àwọn Ọkùnrin méjì mìíràn wàpẹ̀lú rẹ̀. Wọ́n ń súnmọ́ ọn típẹ́típẹ́ bí ó ṣe ń wọ inú ilé.
Àlàmú náà si ti sáré wọ inú yàrá rẹ̀ bóyá láti lọ wá nǹkankan tàbí láti lọ mú nǹkankan fún àwọn ọkùnrin náà, Làbákẹ́ kò lè sọ.
Ó le láti jẹ́ atọ̀hùn-rìnwá, ṣùgbọ́n ìjàjàǹgbara yìí ní ó sọ mí di bí mo ṣe wà.
Fún àpẹẹrẹ [lára àwọn àtòpọ̀ ẹ̀rọ yìí], a ní ètòo gbígba ìwé àṣẹ ní àwọn agbègbè yìí [tí ó ń bá wa dènà] àìlègbẹ̀rí àwọn iléeṣẹ́ jẹ́ àti àìtó agbára ìjọba láti kápáa wọn nínú ìpínlẹ̀ náà.
Wọ́n gbé ọjọ́ ìdìbò láti yan ààrẹ sí ọjọ́ 16 oṣù Èrèlé (tí wọ́n padà sún un síwájú sí ọjọ́ 23 oṣù Èrèlé), nǹkan ò bá bàjẹ́ fún ẹgbẹ́ asàtakò PDP pẹ̀lú àbájáde ìwádìí tí ó ń fara hàn ní ọjọ́ mẹ́ta kí ìdìbò ó tó wáyé yìí..
Bákan náà ẹ̀wẹ̀wẹ̀, nínú Oṣù Kejì ọdún tí ó kọjá, ajagun fẹ̀yìntì tí ó tún jẹ́ olórí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà láyé ológun, Ibrahim Babangida gba Ààrẹ Buhari ní ìyànjú láti máà du ìje fún ipò Ààrẹ fún ìgbà kejì, nítorí wípé ọgọ́rùn-ún ọdún 21 tí Nàìjíríà wà yìí jẹ́ àsìkò àwọn ọ̀dọ́ tí ó ní ìrírí ìgbàlódé.
Ìjọba orílẹ̀-èdè Amẹ́ríkà àti United Kingdom náà sọ̀rọ̀ òdì sí ìdìgbòlùu àjọ onídàájọ́.
“Wò mí dáadáa.
Adarí iléeṣẹ́ BlaBlaCar, Irina Reyder sọ pé wọ́n fagi lé ìfìwépè òun wá sórí ètò Ojúmọ́ Ire lórí Channel One lẹ́yìn tí olóòtú rí i pé obìnrin ni òún jẹ́.
Bí ó ṣe kórira orúko náà báyìí àti ẹni tí ó ń jẹ́ orúkọ náà.
Ilè Adúláwọ̀ ní mẹ́fà nínú àwọn ààyè àwọn atìpó tó tóbi jù lágbàyé.
Ìfòfinde ìsoyìgì yìí ṣe àgbékalẹ̀ ìgbé ayé tó dára fún akẹ́kọ̀ọ́bìnrin láti parí ẹ̀kọ́ọ wọn láì sí ìdádúró.
Àwọn gbàgede ìtàkùrọ̀sọ ẹ̀rọ-alátagbà ìlú Serbia gbaná lẹ́yìn tí olórin àti òṣèré ìbílẹ̀ Nataša Tasić Knežević, tí ó jẹ́ ọmọ bíbí ilẹ̀ Roma fi ẹ̀sùn kan ilé ìtajà-ìgbàlóde kan tí ó wà ní ìgboro Novi Sad fún ìwà ìyàsọ́tọ̀ ẹ̀yà nínú ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ojú-ẹsẹ̀ kan lórí Facebook.
Ẹ jẹ́ ká mọ̀ wípé ìyàsọ́tọ̀ọ̀tọ̀ nípa ti àwọ̀ ara ni ogún tí ó ń pín wa níyà.
Torí èléyìí, mo ní láti sọ wí pé àjọṣepọ̀ ni agbára àkàndá-ènìyàn tí mo fẹ́ràn jù.
Ìdí nìyẹn tí kò fi ṣeéṣe fún Làbákẹ́ láti dá a mọ̀ lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀.
Ẹ mọ̀, mo sọ ìrètí nù nínu orílẹ̀-èdè Nàìjíríà nígbà tí mo wà lọ́mọ odún mẹ́rìn-dín-lógún.
Ẹ wo ohun tí a fi dán mi wò..bí a ṣe gbé ààmi kan ní ìfẹ̀gbẹ́kẹ̀gbẹ́ pẹ̀lú orúkọ mi.
Àwọn ètò yìí -- màá tọ́ka sí PMTCT bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé ìjírórò mi – àwọn ètò ìdènà wọ̀nyí, ní ṣókí, àwọn ni àwọn àyẹ̀wò àti àwọn òògùn tí à ń fún àwọn ìyá láti dèna àkóràn àwọn ọmọ wọn, bákan náà àwọn òògùn tí à ń fún àwọn ìyá láti jẹ́ kí ara wọ́n le kí wọ́n lè wà láyé láti re àwọn ọmọ wọn.
Èyàn kànkan gbọ́dọ̀ mọ ipo kòkòro apa sójà ara wọn.
Títì ọlọ́dà tó wà lọ́nà ilé ìwòsàn náà tẹ́jú, ẹ̀gbẹ̀ẹ̀gbẹ́ rẹ̀ lọ́tùn-ún lósì ni wọ́n tọ́jú dáadáa, tó sì mọ́ féfé.
Àlàmú wòkè pẹ̀lú ojú tí ó kún fún ìbànújẹ́, ó dá sọ̀rọ̀ pé, “mo gbọ́dọ̀ san owó rè níparí oṣù Agẹmọyìí, ẹ̀gbín kankan ò tún gbọdọ̀ ta lé mi fún èyí”.
A máa ń tẹ̀, a máa ń ṣe àtagbà, a máa ń fẹ́ràn, a ò dẹ̀ kín ronú nípa rẹ̀.
Ṣènabu sáré lọ ile láti ọ̀kan nínú àwọn ile to wa nitosi, o si wo yara ìgbàlejo.
Sùgbọ́n kò fẹ́ jọ pé ọgbọ́n yẹn máa ṣiṣẹ́ mọ́.
Ó juwọ́lẹ̀ fún ààrùn náà nítorí ó ń tàn lọ sí ẹ̀dọ̀-fóró, ẹ̀dọ̀, asẹ́ omi-ara, ọpọlọ, egungun, níbi tí kò ní ṣe é fi iṣẹ́ abẹ yọ tàbí ṣeé tọ́jú.
Nígbà tí aṣojú tí dátà rẹ̀ ti yí padà sí odù ààbò l'áàbò tó péye ju aṣojú orí ìtàkùn-àgbáyé lọ, apèsè irinṣẹ́ náà lè rí ìwífún nípaà rẹ.
Àwọn gáàsì yìí jọ ìjìinú òkun lójú rẹ̀! Ìjìinú ife!
Màmá ti bẹ̀rẹ̀ si í bẹ Bàbá olóògùn pẹ̀lú ìtara, pé kí ó lọ gbogbo agbára rẹ̀ láti yanjú Làbákẹ́ ní kíákíá – lónìí sọ́la.
Olúṣẹ́gun Ọbásanjọ́, tí ó jẹ́ Ààrẹ ìjọba ológun àná (láti ọdún 1976 sí 1979), tí ó sì tún ṣe Ààrẹ ìjọba alágbádá tí ìbò gbé wọlé (ní ọdún 1999 sí 2007), kúndùn láti máa bu ẹnu àtẹ́ lu àwọn ètò ìjọba Ààrẹ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà tí ó jẹ tẹ̀lé e.
Láti san owóo gbà máà bínú fún ìbàjẹ́ tí ìmúgbòòrò sí i ilé iṣẹ́ náà kó bá agbègbèe náà, ìpínlẹ̀ ti fi ẹ̀tọ́ fún iiléeṣẹ́ reluwé náà láti "kọ́ ilé tuntun, ibùdó ìwúre, afárá, ọgbà àti ra ẹ̀rọ ìṣánko kékeré" fún àwọn agbègbè náà.
Bí Sènábù bá kà ásẹ́ṣẹ̀, òun ní láti gba arà rẹ̀ sílè.
Wọ́n ṣépè, wọ́n sì gégùn-ún fún mi.
Àkórí yìí kò ní ìpín-àkórí tàbí ohun àmúlò mìíràn lábẹ́ rẹ̀
Kódà, Àlàmú ti wà lẹ́nu géètì tí ó ń tẹ fèèrè ọkọ̀ tí ó sì ń ké pè é láti inú ọkọ̀.
Kanye West ń kọrin níbi ayẹyẹ ọlọ́dọọdún Ilé-ọnà ti Ọnà Ìgbàlódé ní Garden benefit, New York City, ọjọ́ 10, oṣù karùn-ún, 2011. Àwòrán láti ọwọ́ọ Jason Persse, CC BY-SA 2.0.
Igúnnugún bà lé òrùlé; ojú tó ilé ó tó oko.
Ṣùgbọ́n a lè díbọ́n ìsopọ̀ kí o jọ ara, tàbí lílo orúkọ ibùdó ìtàkùn tí ọmọ-ọ̀rọ̀ kan ti dín àti o lè daríì rẹ lọ sí ojúùwé ìtàkùn àgbáyé tó jọ èyí tí o ti máa ń lò, bíi Gmail tàbí Dropbox.
Àlàmú  nìkan lọmọ kan ṣoṣo tí ó ṣẹ́kù fún un.
Àmì-ẹ̀yẹ̀ẹ̀ fún akíkanjú lẹ́nu iṣẹ́ àti ìṣiṣẹ́sìnlú lọ sí ọ̀dọ̀ àwọn ẹni tí ó tọ́ sí.
Nínu mẹ́rìn-dín-lókóò-le-nigba ẹnìkẹ́rin wọ̀nyí, mẹ́ta péré ni wọ́n jẹ́ ti ẹ̀ka ìlera.
Fún àpẹẹrẹ, àmàlà jẹ́ oúnjẹ tí ó ilẹ̀ Yorùbá lókìkí, pàápàá ní òkè òkun.
Ẹ ṣeun.
Àwọn akọ̀ròyìn mẹ́rin — Agnès Ndirubusa, Christine Kamikazi, Térence Mpozenzi àti Egide Harerimana — ni a dá lẹ́jọ́ ìgbésẹ̀ láti yẹpẹrẹ ààbò ìlú tí a sì rán wọn lọ sí ẹ̀wọ̀n nínú oṣù Kìn-ín-ní ọdún-un 2020.
Èyin ọmọ ìgbìmọ̀ aṣèwádìí. Mo fẹ́ kí ẹ wo àwọn fọ́nrán Mabel Matiz. Nítorí pé a kò ní eléré mìíràn tí ó ti ṣe àmúlò àṣà wa tó báyìí ní ọ̀pọ̀ ọdún sẹ́yìn. Ìdí nìyẹn tí mabelmatiz ṣe jẹ́ ìsúra wa.
Ìbéèrè lórí ìtumọ̀ “Gözümün gördüğü, göğsümün bildiği ile bir değil” (tí a le tú sí ohun tí ojú mi rí kọ́ ni ohun tí aya mí mọ̀) ti ń da àwọn ìkànnì àwùjọ rú gùdùgùdù nítorí Mabel jẹ́ ẹni tí àwọn ọdọ́ mọ̀ bí ẹni mọ owó (ọ̀pọ̀ àwọn àwòrán-àtohùn rẹ̀ ní ó máa ń ní ìwò tí ó tó àádọ́ta mílíọ́nù) àti ìṣe rẹ̀ lórí àwọn ohun tí ó jẹmọ́ akọ́ṣebíabo.
Wọ́n ti ya wèrè gan-an! Ó ti jọ ehànnà, bí ológbò-igbó.
Atọ́ka 4: Àwòrán Túwíìtì kan [ti Twitter lòdì sí tí wọ́n sì yọ kúrò] láti ọwọ́ Chioma tí ó ń ṣe ìtànká ìròyìn ayédèrú pé àwọn Yorùbá ń dáná sun ìsọ̀ àwọn Igbo nílùú Èkó.
Ìkìlọ̀ lórí ìtako àjọ̀dún Òyìnbó ní inú ọgbà ilé-ìwé.
Agbára wo ló wà lọ́wọ́ igbá tó fẹ́ fi gbọ́n omi òkun?
Ègún burúkú lórí irú ẹni bẹ́ẹ̀. Irú ẹni bẹ́ẹ̀ kò ní tágbà, á sì kú ikú àrà ọ̀tọ̀.
Gideon sọ pé "ó yẹ kí ó bà wá lẹ́rù" pé ṣíṣe àyẹ̀wò fún kòkòrò àrùn COVID-19 ń falẹ̀ ní Nàìjíríà.
Kàkà kí kìnìún ṣe akápò ẹkùn, ọlọ́dẹ a mú ọdẹ ẹ̀ ṣe.
Màmá ti jí àwọn nǹkan náà wò nínú apẹ̀rẹ̀ rẹ̀, ó sì tẹ ẹ lọ́rùn; mẹ́rin nínú èékánná pupa ọwọ́ Làbákẹ́ tí ó fi nawọ sí i láìpẹ́ yìí, tí ó yọ nígbà tí ó wọ yàrá.
Ẹgbẹ́kíkó, ìkóraẹni-níjàánu
Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó jẹ́ mọ́n ẹ̀rọ-alátagbà, ọ̀rọ̀ ìkórìíra, ìdádúró lẹ́nu iṣẹ́ àti ìrọ́pò adájọ́, àti àìgbàgbọ́ nínú ilé iṣẹ́ ìròyìn ni ó parapọ̀.
Ǹjẹ́ òtítọ́ ni wípé ó ṣeéṣe kí Ọmọ-adúláwọ̀ ó máà padà wálé?
Àwọn ẹni-tórí-kó-yọ àti ajàfẹ́tọ̀ọ́-ènìyàn rò wípé àwọn ènìyàn gbogbo kò ti ìfòpin sí ìṣọdẹ-àjẹ́ lẹ́yìn.
“Màmá?”, Làbákẹ́ dáhùn, “Kò sí orúkọ tí màmá ò pè mí tán – èṣù, aṣoju ọ̀tá, apààyàn –tí wọ́n ní èmi ni mò ń ṣé ọmọ àwọn, tí wọ́n lérí láti pa mí tí mi ò bá kó jáde ní ilé ọmọ àwọn lẹ́sẹ̀kesẹ̀.
‘Ohùn-un Jamaica fún Àyípadà Ojú-ọjọ́’ fi orin jíṣẹ́ẹ wọn
Ótún wà nílé báyìí, ó sì ń la irú nǹkan yìí kọjá láàárín àwọn ènìyàn tirẹ̀. ṣùgbọ́n nísinsìnyí, fún ìdímìíràn ni.
"Ẹ fi òfin de àwọn arìnrìn-àjò tí ó fẹ́ wọlé láti àwọn orílẹ̀ èdè mìíràn" pàápàá jù lọ àwọn tí ó wá láti àwọn orílẹ̀ èdè tí àrùn náà ti gbilẹ̀, akọ̀ròyìn Bayo Olupohunda náà tẹnumọ:
"Ẹ̀rọ ìgbéròyìnjáde ń yí bí a ti ṣe ń ṣe nǹkan padà, síbẹ̀síbẹ̀ ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ṣì ni ó ṣì wúlò jù lọ fún ọ̀gọ̀rọ̀ ènìyàn láti gbọ́ ìròyìn ohun tí ó ń lọ lọ́wọ́, òhun ṣì ni ohun èlò tí ó máa ń lapa tí ó pọ̀ jù nínúu gbogbo ọ̀nà tí àwọn oníròyìn máa ń lò nítorí ó lágbára láti dé ibi jínjìn àti ìgbèríko tí ó jẹ́ ibi kọ́lọ́fín… " Àlùfáà George Bako sọ̀rọ̀, nígbà tí ó ń ṣíde ètò níbi Àpérò Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé. Bako ti fi ìgbà kan rí jẹ́ Ọ̀gá-Àgbà pátápátá fún Iléeṣẹ́ Alájọṣepọ̀ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Ìjọba Àpapọ̀ Orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà (FRCN).
Àwọn ẹ̀yà ara àwọn aláìsàn tí amodi tẹ̀ ti ń daṣẹ́ sílẹ̀ – a kò gbọ́ èyí rí.
Kí ẹ máa lo rọ́bà ìdáábò bò ní gbogbo ìgbà, "síbẹ̀, nínú àjọṣepọ̀ rẹ̀, kò ní agbára – kí ni yóò ṣẹlẹ̀?
Ìyẹ́n jẹ́ iye ọmọ tí yóò kún inú pápá-ìṣeré bọ́ọ́lù aláfigigbá Melbourne.
“Bà-bá-bà-bá……….bàbá…….bà-bá-bá”, ọmọbìnrin kékeré náà pariwo sí ìpayà Làbákẹ́.
Nínú ìtàn náà, wọ́n ṣèṣì fẹ̀sùn olè kan àwọn olórin Roma méjì, orí ni ó kó wọn yọ lọ́wọ́ ìjìyà láìsí ìdájọ́.
Ó yani lẹ́nu pé àwọn ohun kan ṣì wà nínú ìyírí àwọn Channel One tí a kò mọ̀.
Bí igí ṣe ń wù sí àárín ojú irin ní 1999 sí 2015...
"Irúfẹ́ ẹranko wo ni a bá nínú àlọ́ náà?",
Ìṣoro àìráyè láti dé orí àwọn àká-iṣẹ́ tí a sopọ̀ mọ́ apèsè wáyé
Bákan náà, ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ti wó lulẹ̀ nínú ìṣàkóso ìjọba rẹ̀, pẹ̀lú àìjẹ̀yà àti ìṣowó-ìlú-mọ̀kumọ̀ku ní ibi gíga nínú ìjọba.
Ṣàtúnṣe ìwífún àwọn olùṣàmúlò nípa lílo àtẹ-iṣẹ́ ti-òde
Àwọn ọmọ ìlú orí ayélujára fajúro sí ìṣẹ̀lẹ̀ náà lórí ẹ̀rọ alátagbà:
Ṣùgbọ́n ní àfikún, ewu ìṣòwò wà níbẹ̀.
Ṣùgbọ́n láti bí ọdún mélòó kan sẹ́yìn, nínú ìwádìí mi lórí ìṣẹ̀dá ǹkan-ọ̀tun àti ìdàgbàsóke, mo ṣàkíyèsí wí pé ìwà-ìbàjẹ́ kọ́ ni ìṣòro tó ń ṣe ìdèna ìdàgbàsókè wa.
Ìbò ààrẹ ti ọjọ́ 28, oṣù kẹta ọdún-un 2015 bí ó ṣe ń lọ lọ́wọ́ ní Abuja, Nàìjíríà. Àwòrán láti Iléeṣẹ́ Aṣojúu Ètò Ìrìnàjò sí orílẹ̀-èdèe US ní Nàìjíríà/ Idika Onyukwu [Ìgbóríyín fún òǹlàwòrán: Àìsí-fọ̀rọ̀-ajé 2.0 Àìlámì (CC BY-NC 2.0)]
Ó ní ìṣẹ̀lẹ̀ tí ọkùnrin kan pa ẹ̀gbọ́n-ọn rẹ̀ ọkùnrin ní ìta gbangba ní ojúu títì pẹ̀lú ọbẹ̀ ìwọ̀n ínṣì mẹ́sàn-án tí ó wọ inú ẹ̀dọ̀ fóró ẹ̀gbọ́n-ọn rẹ̀ lọ.
Kí Màmá tó ráyè gbórí sókè, ṣíbí ìrẹsì méjì ti wọ ikùn rẹ̀.
A kì í gbé sàráà kọjáa mọ́ṣáláṣí.
Yóò fi ògidì orúkọ agbègbè-ìkápá ojú ìwé náà hàn gbangba.
Ariwo àwọn wèrè náà mú ohùn màmá wálẹ̀.
Nínú oṣù Belu ọdún tí ó ré kọjá, àwọn òṣìṣẹ́ Ìgbìmọ̀ tí ó ń Dáàbò bo Oníṣẹ́-ìròyìn, Angela Quintal àti Muthoki Mumo di ẹni àtìmọ́lé fún ọ̀pọ̀ wákàtí ní Dar es Salaam, Tanzania, tí ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnàa wọ́n di gbígbà lọ́wọ́ọ wọn.
Bíi ti Blaise Compaoré [olóṣèlúu Burkinabé] Alpha Condé ń forí lé ibi ìparun, ǹjẹ́ yó leè gbóhùn inúbíbí àwọn aráa rẹ̀ bí?
Àwòrán 2: Àṣírí bi tí àwòrán tí Keyamo tari síta wà ní ti òtítọ́.
Ajíhìnrere Oníwàásù nínúu wàhálà ẹ̀sùn ìfipábánilòpọ̀
Ìṣẹ̀dá ọ̀rọ̀ yìí fa àwọn onírúurú ìbéèrè àti èrò — àwọn akẹ́kọ̀ọ́ kan jiyàn wí pé a lè pe ẹ̀rọ-ayàwòrán náà ní ẹ̀rọ-amóhùnmáwòrán nítorí iṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe.
Ǹjẹ́ ìlànà ìṣọwọ́kọ Yorùbá tuntun yóò di lílò lọ́jọ́ iwájú bí?
Ó ti ṣe díẹ̀ tí ó ti rí i – ó ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ pé ọdún kan, rírù àti gbígbẹ tí ó rí nínú ìrísí Àlàmú yìí sì jẹ́ kí omijé bọ́ lójú rẹ̀ wàrà-wàrà ní ẹ̀rẹ̀kẹ rẹ̀ tó ti hun jo.
Ezekwesili ti ṣe bẹbẹ nínú akitiyan ìdásílẹ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́-bìnrin 200 tí ọmọ ẹgbẹ́ afẹ̀míṣòfo Ẹlẹ́sìn ìmale jí gbé ní ọdún 2014.
Aṣojú orí ìtàkùn-àgbáyé
Ìkejì agbẹjọ́rò Mústàfá wà nínú ilé, á sì lọ bá a láìpẹ́ lórí ọ̀rọ̀ náà.
Òun ni òbíi wa, òun ni ó ń gbà wá nímọ̀ràn.
Ìdìbò ọdún yìí jẹ́ àṣẹtúnṣe ti 2015, níbi tí APC àti PDP ti kópa nínú ìtànká ìròyìn ayédèrú àti irọ́ pẹ̀lú ìsọkiri láti mú èrò àwọn olóṣèlú ṣẹ “nínú àwọn ìpolongo wọn lórí àwùjọ ayélujára tí wọ́n “fara balẹ̀ ṣètò láti fi tan àwọn olùdìbò tí kò fura, “báyìí ni Eshemokha Austin Maho, tí ó jẹ́ ọ̀mọ̀wé Nàìjíríà kan nípa ìkéde àti ìgbéròyìnjáde ṣe sọ.
Gẹ́gẹ́ bí àwọn olókówò míràn -- àwọn kan nínú àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀, lóòtọ́ -- rí i wí pé ó ṣe é ṣe láti ṣẹ̀da ilé-iṣẹ́ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ alágbèká ní àṣeyọrí ní ẹkùn náà, wọ́n rọ́ wọlé pẹ̀lú ìdókówò tó tó bílíọ́nù dọ́là.
Ohùn ìmáàmù jáde dáadáa, ó sì gún ìdákẹ́rọ́rọ́ òwúrọ̀ kùtùkùtù tútù.  Làbákẹ́ wo aago………aago márùn-ún ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ lù. Bẹ́ẹ̀ ni aago márùn-ún.
Ìkéde Shebuyeva àkọ́kọ́ nípa ètò náà fa ẹgbẹlẹmùkù èébú ìkórìíra-ìbálòpọ̀-láàárín-akọ́-àti-akọ nínú àwọn èsì, tí èsì sì wá láti ọ̀dọ̀ àwọn òṣìṣẹ́ ọba kan bákan náà, ṣùgbọ́n ìyẹn ò mú ọkàn-an rẹ̀ kúrò, ó sọ fún Novaya Gazeta.
Ní ọdún-un 2016, Ìgbìmọ̀ Àṣòfin mú àbá ẹ̀wọ̀n ọdún márùn-ún wá fún olùkọ́ní tí ilé ẹjọ́ bá dá lẹ́bi àṣemáṣe pẹ̀lú akẹ́kọ̀ọ́ nínú "Ìwé àbádòfin Ìfòpin sí ìwà ìbàjẹ́ ìbálòpọ̀ ní Ilé Ìwé Gíga".
Màmá dúró fún ìgbà díẹ̀, kanrí mọ́lẹ̀ ní èsì kíkí Làbákẹ́ ó sì fẹ̀yìntì ògiri tí ó kọjú sí ògiri yàrá Làbákẹ́, ó ń sọ àwọn ìpèdé tí wọn ní kó pè tí ó bá ti fojú gán-án-ni Làbákẹ́ sí ara rẹ̀ láìmoye ìgbà.
Ṣùgbọ́n ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ètò wọ̀nyí kùnà láti mú àdínkù bá iwà-ìbàjẹ́, nítorí a ti to ọ̀rọ̀ wa lẹ́yìn-lẹ́yìn.
Àgbàlagbà tó ń gun ọ̀pẹ, bó bá já lulẹ̀ ó dọ̀run.
Bí mo ra ṣẹ́ẹ̀tì kan òun náà á fẹ́ ṣòkòtò kan.
Fún àwọn Ọmọ-adúláwọ̀ tí ó fẹ́ ṣe ìrìnàjò jáde lọ sí orílẹ̀-èdè tí kìí ṣe ti adúláwọ̀, ìbéèrè fún ìwé ìrìnnà ìwọ̀lú máa ń dà bíi ṣíṣe ẹbọ fún òòṣà tí ebi ń pa.
Ilé yìí ṣì ń dúró lónìí.
“Ẹ kúulé” ò yẹ ará ilé; “Ẹ kú atìbà” ò yẹni tí ń tàjò bọ̀; ẹni tí ò kí ẹni, “Kú atìbà”-á pàdánù “Ẹ kúulé.”
Akọbúlọ́ọ̀gù ọmọ Gẹ̀ẹ́sì àti onímọ̀ kíkún nípa iṣẹ́ ìròyìn, Ben Taylor, sọ síwájú sí i:
Àpárá ńlá, ìjà ní ń dà.
Àmọ́ kò tán síbẹ̀, kò sí ẹní tó lè tako ìjọba Nàìjíríà tàbí gbó o lẹ́nu nítorí kì í ṣ'àṣìṣe.
Ṣé... ṣé... a lè tún jọ́kọ̀ó sọ̀rọ̀ nípa nǹkankan mọ́ láé?, Ó kálòlò.
Ìyẹn á wáyé bí ó bá ya.
Wàá gbáyé.
Ǹjẹ́ ìjọbá ń ṣe tó?
Àgbàlagbà kì í yọ ayọ̀ọ kí-ló-báyìí-wá?
Ẹ jẹ́ ká ṣ’àjọyọ̀ àtúnrí àwọn ìgbàgbọ́ọ wa.
Ìtàkurọ̀sọ̀ láàárín èèyàn méjì pẹ́fún bí ìṣẹ́jú márùn-ún, ohùn obìnrin náà korò sí i, ó sì le ní òpin rẹ̀.
Onígẹ̀gẹ́ fìlẹ̀kẹ̀ dọ́pọ̀; onílẹ̀kẹ̀ ìbá gbowo, ko rọ́rùn fìlẹ̀kẹ̀ so.
Pẹ̀lú agbára àti àjọṣe wa, ẹ̀rọ-ayélujára yóò di ibi òmìnira fún ìtẹ̀síwájú ìjọba àwa-arawa.
Ṣùgbọ́n síbẹ̀síbẹ̀, Màmá ò gbàgbọ́.
Mitchell Besser: Ẹ rantí àwọn àwòrán tí mo fi hàn yín nípa ìwọ̀nba awọn oníṣégùn-òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì tí wọ́n wà ní ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ẹnu ọ̀nà kékeré kan ló wọ ọgbà ìtọ́jú wèrè Èṣùníyì yìí, nínú rẹ̀ ni oníṣègùn  náà gbin igi ọdán bí i méjìlá tó ṣíji bo ibẹ̀sí.
Fún ọdún mẹ́tàdínlógún, DCMA ti ṣiṣẹ́ àṣekúdórógbó nípa lílo orin ṣe ìgbélárugẹ tòun ìpamọ́ ọ̀rọ̀ àjogúnbá àti àṣà Zanzibar.
Kò sí nǹkankan Làbákẹ́. Kò sí. Gbà mí gbọ́. Kò sí.
Lọ́dún 2011, ó fi eéjì kún eéjì, ó fi ẹẹ́ta kún ẹẹ̀ta, ó gba oko aláwo lọ.
Ara okó ní òun gbọ́ fínrín fínrín; ta ló sọ fun bí kò ṣe ará ile?
Ní ọdún 1998, Sani Abacha, tí ó jẹ́ ológun apàṣẹwàá ní ìgbà náà, pè fún ìbò gbogboògbò ṣùgbọ́n tí ó hàn ketekete pé Abacha kò ṣetán láti gbé ìjọba sílẹ̀ fún alágbádá.
Ibi ìpamọ́ ìwífún-alálàyé ti Kolibri
Mo ní láti ṣàlàyé, Àlàmú sọ̀rọ̀ pẹ̀lú ohùn tí ó jọ pé ó tẹnu ẹlòmíràn jáde.
Ènìyàn Abódiakọ-akọ́diabo tí ó tó bí 250 láti agbègbè jákèjádò ìlú Pakistan.
Lẹ́yìn tí Italy pàṣẹ pé kí gbogbo orígun mẹ́rẹ̀ẹ̀rin ìlú ó di sísé pa, àwọn alámùúlégbè, bí i Ilẹ̀ Olómìnira Czech náà gbé àwọn àgbékalẹ̀ kan lọ́jọ́ 10, oṣù Ẹrẹ́nà tí wọ́n ṣán àwọniiléèwé pa.
Ó jẹ́ ìṣòro kan tí ó ti wà níbẹ̀ lẹ́nu ọ̀nà níwájú wa.
Omar Robert Hamilton, olùkùu Alaa, to àwọn ète ìpolongo náà lẹ́sẹẹsẹ lóríi Twitter:
#ArewaMeToo di ẹ̀dà ìgbésẹ̀ Èmi Náà àgbáyé #MeToo ní àríwá Nàìjíríà. (Árẹ̀wá ni èdè-ìperí fún “Àríwá” ní èdè Haúsá) — tí ó tan ìjì àsọgbà ọ̀rọ̀ lórí ìfipábánilòpọ̀ àti irú àwọn ìwà-ipá sí àwọn obìnrin ní orí ẹ̀rọ ayélukára-wọn-bí-ajere.
Ó jẹ́ nǹkan ìbànújẹ́ wípé ilé náà ti ṣe tán, ó lè wó nígbàkigbà látorí àìṣàtúnṣe, àìkáràmáìsìkí ohun àjogúnbá, àti ìbàjẹ́ tí àwọn tí ó gbé ilé láì gba àṣẹ ń fà.
Mo dè fẹ́ ṣe àyípadà ìtàn yìí díẹ̀ si.
Túwíìtì: Mo jẹ Ara Olúwa mu ẹ̀jẹ̀ Olúwa lọ́jọ́ Àìkú tó kọjá nínú Iléèjọsìn Holy Annunciation tí ó wà nínú Iléèwòsàn ti Skopje tí n ó sì tún ṣe é!
Arìnrìn-àjò kan láti Spain, tó bẹ DCMA wò ní kò pẹ́ yìí, kọ sí oríi TripAdvisor: "Ní tèmi, ìṣalábàápàdée àwọn akọrin ni ìgbà tí ó meet jù lọ fún mi ní erékùṣù yìí".
Bí a ṣe ń: fo ìtẹríbọlẹ̀ Ayélujára dá
Ẹ̀gbẹ̀rì ò mọ̀ pé arẹwà kì í gbé ẹ̀kú; gbogbo eyín kin-kìn-kin lábẹ́ aṣọ.
Làbákẹ́ fi ojú ìrira wo àwọn tó ni ohùn  náà.
A gba àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí wọn ò tíì kẹ́kọ̀ọ́ jáde, àwọn akẹ́kọ̀ọ́-jáde, àwọn ọ̀mọ̀wé àti àwọn ọ̀jọ̀gbọ́n láti ilé-ẹ̀kọ́ lóríṣiríṣi àti oríṣiríṣi ẹ̀ka láti parapọ̀ ṣiṣẹ́ lórí èrò yìí tí mo lóyún rẹ̀ gẹ́gẹ́ bi akẹ́kẹ̀ọ́ odún kejì nílé-ẹ̀kọ́ gíga.
Fún ìgbà àkọ́kọ́ nínú ìtàn ìlúu nì, àwọn Abódiakọ-akọ́diabo kò bẹ̀rù láti jáde síta nínú ibi ìkòkọ̀ wọn àti fún ìjọba láti mú òfin Ààbò Ẹ̀tọ́ Abódiakọ-akọ́diabo Ènìyàn ọjọ́ 24, oṣù Èbìbì 2018.
Ìkejì ń bọ̀ lọ́nà.
Àkàtàm̀pò ò tó ìjàá jà; ta ní tó mú igi wá kò ó lójú?
Àwọn wèrè méjì . Ilé wèrè.
#SAVELGBTINRUSSIA Ẹ̀TANÚ ÌBÁLÒPỌ̀-LÁÀÁRÍN-AKỌ-ÀTI-AKỌ = ÌJỌBA AFIPÁMÚNI
Àlàmú ń wo bí àwọn olówó ìlú, ọlọ́rùn kíki àti àwọn oníkùn agbè ṣe ń wọlé-jáde nínú ilé ìfowópamọ́ sí pẹ̀lú àwọn bàágí ìfàlọ́wọ́ ńlá tí ó kún fún owó kọ̀rẹ́ńsì. Ó gé ètè rẹ̀ jẹ.
Bí ojú kò bá ti olè, a ti ará ilé ẹ̀.
Ohun ìtìjú! Àtìlẹyìn fún obìnrin gidi àti òṣèré yìí @NatasaTasicKnez.
Nígbà mìíràn, tó bá káwọn mọ́ kọ̀rọ̀ kan, tí ó sì bèèrè ìbéèrè lọ́wọ́ wọn pẹ̀lú òyàyà, wọn á dá a lóhùn láì fọkàn sí i “bẹ́ẹ̀ ni……bẹ́ẹ̀  ni…….bẹ́ẹ̀  ni”, ni wọ́n á fi dáhùn, tíwọn á sì rìn bí adìẹ, tí èyí sì máa ń jẹ́ kí ó jọ òmùgò.
“Òótọ́ ni”, Kání àsìkò tí inú rẹ̀ dùn ni,  Làbákẹ́ ò bá sọ fún olùgbàlejò náà pé òun náà kì í ṣe àjèjì sí ilẹ̀ aláwọ̀ funfun.
Ká wí ogún, ká wí ọgbọ̀n, “N ò fẹ́, n ò gbà” laṣiwèré fi ń pẹ̀kun ọ̀ràn.
Ní ti Àlàmú, àsìkò tí ó kún fún ìṣòro yìí kò fi ẹ̀mí àti ara rẹ̀ sílẹ̀.
Láàárín ìbára-ẹni-sọ̀rọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú Làbákẹ́,  Àlàmú ti rín ẹ̀rín àjèjì rẹ̀ ju ìgbà márùn-ún lọ.
Túwíìtì ẹlẹ́yàmẹyà kan (Àwòrán 3) Bashir El-Rufai, ọmọ Aláṣẹ Ìpínlẹ̀ Kaduna, wí pé ẹ̀yà Igbo ló fi ìbínú tan iná ọ̀tẹ̀ tí ó fa Ogun Abẹ́lée Nàìjíríà.
Iléeṣẹ́ Oníròyìn náà ní Bujumbura, níbi tí a yọ àwọn ilé ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ kúrò lórí ìlà. Ọjọ́ 19 oṣù Èbìbí 2010.
O lè ṣe àpínká, àtúnṣe sí, àti fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn – kódà fún ti òwò – níwọ̀n ìgbà tí o bá bu ìyìn fún olùpilẹ̀ṣẹ̀ ohun àmúlò náà
Màmá wóye ara rẹ̀ bí ó ṣe ń lé Àlàmú lọ sọ́nà igbó olókùúta náà.
Àlàmú mọ̀ pé níwọ̀nìgbà tí òun bá ti fi irun orí, irunmú àti irùngbọ̀n rẹ̀ sílẹ̀ láìfá, àwọn ènìyàn á máa fi òun pe wèrè wòlíì etí òkun tí ó ń wàásù ìgbàlà fún àwọn ẹlẹ́ṣẹ̀, tàbí wèrè onídán lẹ́gbẹ̀ẹ́títì tí ó ń pidán pẹ̀lú ọ̀pá ìpidán rẹ̀…. tàbí ….Ọlọ́run májẹ̀ẹ́! Wèrè tuntun tó ṣẹ̀ṣẹ̀ já kúrò ní ọgbà ìtọ́jú wèrè babaláwo.
Ẹ kú ọdún Kérésìmesì!
Nítorí náà, mo fẹ́ sọ ìtàn kan fún yín – mo fẹ́ múu yín rin ìrìnàjò kékeré kan.
Púpọ̀ àwọn tí ó wà lórí ẹ̀rọ ayélujára gbogbo sọ̀rọ̀ lórí aìkọbì-ara sí bí ààrẹ ṣe gbé ara rẹ̀, bí ó ṣe múra àti àwọn kókó tí ilé ìṣe ìgbóhùn sáfẹ́fẹ́ ìjọba sọ̀rọ̀ lé lórí.
Iwacu bu ẹnu àtẹ́ ohun tí àjọ náà sọ, ní pé wọn kò fẹ̀sùn kankan kàn wọ́n nígbà tí wọ́n mú wọn àti pé ojúṣe àjọ náà ni láti gbèjà àwọn akọ̀ròyìn.
Ọwọ́ màdààmú ti yára gbá etí Sènábù kékeré mú ó sì sọ àwọn ọ̀rọ̀ ìríra sí i, ó gbò ó jìgìjìgì síbí sóhùn-ún.
Ibẹ̀ ni ó wạ̀, lọ́wọ́ ẹ̀yìn, lẹ́gbẹ̀ẹ́ ọkọ̀ rẹ̀, ó ń rojọ́ aláriwo pẹ̀lú mẹ́ta nínú àwọn akẹgbẹ́ rẹ̀.
Nígbà náà ni mo mọ̀ wí pé kìí ṣe owó ńlá mi nìkan, gbogbo wọn ni.
Kà síwájú sí i: Àwọn ẹ̀ṣọ́ aláàbò ní Guinea ti ní àṣẹ láti lo ohun ìjà aṣekúpani
Lọ́dún-un 2013, iléeṣẹ́ ìgbélárugẹ àṣà àti ọgbọ́n àtinudá (CCI) rí owó ẹgbẹẹgbẹ̀rún-lọ́nà-ẹgbẹ̀rún 2,250 dollar ti Ìṣọ̀kan Orílẹ̀-èdèe Amẹ́ríkà àti iṣẹ́ tí ẹgbẹẹgbẹ̀rún 29.5 kárí ayé [àmọ́] ìdá 3 àwọn iṣẹ́ wọ̀nyí wá láti Ilẹ̀-Adúláwọ̀ àti Àárín gbùngbùn Ìlà-Oòrùn tí ó jẹ́ agbègbè àwọn aráa Lárúbáwá, ìyẹn gẹ́gẹ́ bí ìwádìí àyẹ̀wò fínnífínní Àjọ Ìṣọ̀kan Àgbáyé fún Ẹ̀kọ́, Ìwádìí Ìjìnlẹ̀ àti Àṣà (UNESCO) ọdún-un 2013 tí a pè ní “Àsìkò Àṣà” kan ti ṣe fi hàn.
Ọjọ́ 14 oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2019 jẹ́ ọjọ́ Ajé burúkú Èṣù gbomi mu, ní ti ìfèsì sí ìpè àjọ FNDC [Àwọn tí ó ń lé wájú ń'nú Ìdáàbò bo Ìwé-òfin Orílẹ̀-èdè], àwọn ọmọ Guinea tú yáyá tú yàyà sí ojúu títì láti tako ìgbésẹ̀ àtúnṣe sí ìwé-òfin.
Lọ́jọ́ 20 oṣù Kejì, àwọn akọ̀ròyìn náà ní ìdájọ́ náà kò-tẹ́ àwọn lọ́rùn, tí wọ́n sọ wí pé aláìṣẹ̀ ni wọ́n ń fìyà jẹ, àti àyípadà pàjáwìrì tí ó déédéé bá ẹ̀sùn tí wọ́n kọ́kọ́ fi kàn wọ́n.
Aláṣọ kan kì í ná ànárẹ.
Ìwé ìròyìn iwacu jábọ̀ pé àwọn ìdílé tí ọ̀rọ̀ náà kàn wà nínú ìdààmú gidi.
Ní ọdún-un 1950, RDS gbé aṣọ tuntun wọ̀ — ó di Iléeṣẹ́ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà (NBS) — nígbà tí ó ṣe, ó di Iléeṣẹ́ Alájọṣepọ̀ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà (NBC), pẹ̀lú ìkànnì ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ní àwọn ẹ̀ka tí Nàìjíríà pín sí. NBC pàpà paradà di Iléeṣẹ́ Alájọṣepọ̀ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Ìjọba Àpapọ̀ Orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà (FRCN) lọ́dún-un 1978.
Àwọn kókó ìtakùrọsọ ọ̀hún dá lórí — ìjàkú akátá pẹ̀lú Armenia lóríi Nargono- Karabakh, iṣẹ́ ìlú, àtúnṣe sí ètò ọrọ̀ Ajé, àti ìbáṣepọ̀ pẹ̀lú Ẹgbẹ́ Aláṣẹpọ̀ Eurasian àti Ẹgbẹ́ Aláṣẹpọ̀ Europe.
A kì í bẹ̀rù ikú bẹ̀rù àrùn ká ní kí ọmọ ó kú sinni.
rọ́ nípa ìdí tí ó yẹ kí o fi gbọ́ sí wọn lẹ́nu ní ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ ni ohuninú ímeèlì náà yóò jẹ́, fún àpẹẹrẹ, wípé àpótí ímeèlì rẹ tí kún tàbí wípé olè ti wọ inú ẹ̀rọọ̀ rẹ
Nígbà tí o bá ń ṣe ìkówọlé láti inú àtẹ-iṣẹ́ o lè ṣẹ̀dá, ṣàfikún, àti ṣàṣàyàn pípa ọ̀pọ̀lọpọ̀ tàbí ọgọọgọ́rùn-ún àwọn òǹṣàmúlò ohun-èlò nígbà kan náà nípasẹ̀ ṣíṣàjọ ìwífún tuntun láti inú àwọn àkápọ̀-iṣẹ́ ohun-tí-a-fi-àmì-ìdánudúró-pín-níyà (CSV).
Kódà bí a ṣe ń ní àyẹ̀wò àti òògùn si, a ò léè dọ́dọ̀ àwọn ènìyàn; a ò ní àwọn onímò-ìlera tó tó.
Láti ọdún-un 2002, ilé ẹ̀kọ́ náà ti ṣe ìgbélárugẹ àti ìpamọ́ àkójọpọ̀ orin Lárúbáwá, India àti Ilẹ̀ Adúláwọ̀ tí kò lẹ́lẹ́gbẹ́.
Ẹ má da ara yín láàḿu màmá, màá kàn yọ fóró sínú ilé wọn fún bí ìsẹ́jú kan sí méjì.
Ìjàpá ní òun tí ìbá só ló sùn yìí, bẹ́ẹ̀ni ẹní bá sùn kì í só.
Àlàmú jókòó sókè, ó wo Làbákẹ́ pẹ̀lú ojú jíjìn, ó sì rẹ́rìn-ínìyàngí tí ó gùn, tí ó pariwo ju ti tẹ́lè lọ.
A máa jókòó sọ̀rọ̀... a ní láti jókòo, kí a sọ̀rọ̀”, Àdìó bẹ̀bẹ̀, Kí a sọ ọ́ parí”.
Kí ni ẹ̀ṣẹ̀ rẹ̀ gan-an tí Àlàmú  fi wá fẹ́ figi gún àjọṣepọ̀ wọn.
Nínú yàrá rẹ̀, yóò ti orí ara rẹ̀ bọ abẹ́ ìrọ̀rí rẹ̀, á sì máa sọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ sí ara rẹ̀.
Àlàmú wo ọmọ rẹ̀, ó sì tún wo ìgò ọtí iwájú rẹ̀. Ó fẹ́ jọ pé ó ń jiyàn kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ lórí èyí tí yóò mú... Àlàmú  gbé ọtí náà mu kíákíá, ó dàbí i pé ó fẹ́ ìgò ọtí náà ju ọmọ rẹ̀ lọ!
Ojú baba ara; awọ́n bí ojú; aṣòró dà bí àgbà.
Èyí tí ó túmọ̀ sí pípe agbára àìrí kan láti wọ orí àwọn aláìsàn náà, kí ó mú ọpọlọ wọn wálẹ̀, kí ó sì mú wọn bọ̀ sípò padà.
Arákùnrin ọ̀dọ́ náà lọ́ra lẹ́ẹ̀kan sí ió sì tu dànù.
Bàbá mi jẹ́ ọmọ orílẹ̀-èdè tí wọ́n ń pè ní Botswana ní gúúsù ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ní ọdún yìí ni a sààmì ọgbọ̀n ọdún ohun tí ó fa sábàbí ìpaninípakúpa ọjọ́ 4 oṣù Òkúdù àti láti ṣe ojúṣe wa láti rán àwọn ènìyàn létí, pẹ̀lú gbogbo ọ̀nà àgàbàgebè tí Beijing ń gbà láti fi eérú bo òtítọ́ mọ́lẹ̀.
Kí ó sì tó di wí pé ó jí lówùúrọ̀ láti sọ“Ẹ káàárọ̀ ará ilé”, àwọn eni tí à ń wí yìí á ti dí nǹkan tí àwọn olórin ìbílẹ̀ wa ń pè ní “olùdarí owó”, “ẹni tó ń ṣàkóso owó ní mílíọ́ọ̀nù mílíọ́ọ̀nù”,“olùdarí òjijì”, “alákòóso okòòwò láàrin àwọn orílẹ̀-èdè”.
Gẹ́gẹ́ bí a ṣe rí i ní inú túwíìtì yìí, tí ó nííṣe pẹ̀lú àsujù lórí ìmúnitẹ̀lẹ́ ìjìnnà sí ara ẹni láwùjọ:
Èyí ní í ṣe pẹ̀lú fífi ohun èlò náà pamọ́ nípa ti ara, yíyí-ìwífún-alálàyé-padà-sí-odù-ààbò àká-iṣẹ́-orí-ẹ̀rọ, lílo àwọn ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tí ó múná dóko tí ó sì yàtọ̀ gedegbe, mímú ki ètò ìṣiṣẹ́-ẹ̀rọ ó bágbàmu, àti ṣíṣàtòpọ̀ ètò ààbò ògiriná ní ọ̀nà tí ó dáa.
Ilé tí ó wà ní ipò.14 ní orí ìwé àkọsílẹ̀ àjogúnbá ti di wíwó.
Lẹ́yìn èyí ni gbogbo ilé bẹ̀rẹ̀ ìrìnàjò àjò pàtàkì sínú òfurufú pẹ̀lú rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí adáwakọ̀ òfurufú ...
Bẹ́ẹ̀ ni- ha ha ha ! hun hun ! ha! ha!'
Ó fẹ jọ wí pé Làbákẹ́ ń sọ èyí sí ara rẹ̀ ní kẹ́lẹ́kélẹ́.
Làbákẹ́ ṣàkíyèsí bí àwọn ọkùnrin méjì yẹn ṣe ń fi ojú bá ara wọn sọ̀rọ̀. Ó ti káwọn níbi tí wọ́n ti ń tẹnu bọ ara wọn létí tí wọ́n sì ń kan orí mọ́lẹ̀ lọ́nà tí ó lè fu ènìyàn lára láìpẹ́ yìí.
Ìkànnì kò sí lárọ̀ọ́wọ́tó fún ṣíṣàgbéjáde láti orí apèsè
Kò fi bẹ́ẹ̀ jẹ́ mímọ̀ wí pé ilé-iṣẹ́ kùkúyè gbára lé fífi ọmọ ṣọ̀wo ẹrú.
Ṣùgbọ́n mo ṣe àríyànjiyàn pẹ̀lú ara mi.
Àwọn kan kò rí ọ̀wọ́ọ wọn tí wọ́n jọ ń jẹ̀ mọ́, àwọn mìíì di aláìlóbìíi lẹ́yìn tí àwọn tí ó ń pa ẹran nínú ìgbẹ́ nípakúpa pa òbíi wọn.
Ìwo ò lè wojú mi mọ́!
“Ṣùgbọ́n… ṣùgbọ́n… ṣùgbọ́n màmá. Kílódé? Màmá ṣe ẹ̀ ń bínú sí mi ni?”
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
"Iléeṣẹ́ Rédíò àkọ́kọ́ ní Nàìjíríà tí a dá sílẹ̀ ní Ìbàdàn ní ọdún-un 1939.
Tí ẹ bá ti ṣetán, ẹ padà wálé.
Ẹ̀kọ́ láti inú ìrírí kíkorò yìí lè mú kì ìpẹ́ojú rẹ̀ sí.
Àlàmú padà wo ìyá rẹ̀ ní ìwò tó ṣàjèjì.
Ẹ jẹ́ ká mí, ẹ jẹ́ ká simi; èèyàn ní ń fìdí èèyàn jókòó; èèyàn ìbá ṣe bí Ọlọ́run kò níí jẹ́ ká mí.
Mo lálàá wí pé mo lọ sí inú oòrùn.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ètòo wa, ẹ̀kọ́ tí í ṣe baba, ń gbé àwọn ènìyàn sí ipòo tálákà, kò sì fún wọn ní àǹfààní lẹ́ẹ̀kan sí i.
Ṣùgbọ́n àmọ̀ràn yìí kò jẹ́ nǹkankan fún ọ̀pọ̀ ènìyàn. Àwọn ọ̀nà tó yanrantí fún ààbò fíṣíìnì wà nísàlẹ̀.
Àlàmú ta gíẹ́gíẹ́ sọ́dọ̀ Làbákẹ́. Orúnkún rẹ̀ wọ́lẹ̀. Ó gbá Làbákẹ́ mú léjìká ó sì mì í tagbára tagbára. Orí Àlàmú ti wá ń yí po. Ó fẹ́ràn rẹ̀ báyìí. Ó ti gbàgbé gbogbo ìṣòro rẹ. Ìṣòro rẹ̀ ti yanjú  - bayìi! Kò sí ìbànújẹ́ mọ́!
Ni àsìkò yìí, ẹjọ́ ìgbéyàwó wọn ni,  Làbákẹ́ á jẹ́ olùpẹjọ́, òun ni á jẹ́ olùjẹ́jọ́. Kò lè dúró de àsìkò tí yóò dúró lójúkojú pẹ̀lú Làbákẹ́.
Ìjínigbé àwọn ọmọdébìnrin Chibok náà ṣe okùnfà ìlọ́wọ́sí àwọn orílẹ̀ èdè kárí àgbá ńlá ayé.
Èyí ti fi ìgbà pípẹ́ jẹ́ ìdáhùn mi sí ìbéèrè náà "báwo ni a ṣe lè ṣe ìrànwọ́?" Mo ṣì ní ìgbàgbọ́ wípé [àtúnṣe ìjọba àwa-arawa] ni ìdáhùn kan ṣoṣo.
Yan ìdánwò kékeré yìí fún
Mo pàdánù rẹ̀ Làbákẹ́. Làbákẹ́ ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ dákú pẹ̀lú gbogbo ìfihàn yìí.
Gẹ́gẹ́ bí ọmọ ènìyàn, a máa ń fi ẹran-ara fèsì sí ohùn àti àwòrán.
Wọ́n jábọ̀ pé wọ́n ṣe ìdásílẹ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ mẹ́ta lọ́jọ́ Ẹtì, 15 oṣù Ẹrẹ́nà ṣùgbọ́n àwọn mẹ́ta yòókù ṣì wà ní àtìmọ́lé.
“Bẹ́ẹ̀ ni…..Bẹ́ẹ̀ ni…..ah  ah”
Wọ́n ṣe àtẹ̀jáde iṣẹ́ yìí láìpẹ́ yìí nínu "Nature Communications," èmi àti àwọn ikò mi dẹ̀ gba èsì tó pọ̀ káàkiri àgbáyé.
Atnaf Berhane rántí wípé òún jẹ ìyà oró di aago méjì òru tí òún padà sí lẹ́yìn oorun díẹ̀.
Gbólóhùn ìfiwọlé ọlọ́rọ̀ kan ni irúfẹ́ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé aláàbò tó máa ń gùn.
Ìyẹn ni ìgbà kẹ́ta tí yóò ṣé àwíjàre ẹjọ́ Àlàmú.
Ewu àkọ́kọ́ ni wí pé àwọn ènìyàn díẹ̀díẹ̀ ni yóò ma mu sìgá, gẹ́gẹ́ bi àbájáde ṣíṣe àfikún òfin kùkúyè.
Wàhálà yìí tóbi ju ǹkan tí wọ́n ń pè ní "fífi àwòran ọmọ sórí ìkàni ayélukára lọ.
Awuyewuye náà tọ́ka sí ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá Eight-Nation Alliance, ẹgbẹ́ ìṣọ̀kan tí a dá ní ìdáhùnsí Tẹ̀mbẹ̀lẹ̀kun Akànṣẹ́ ní China láàárín-in ọdún 1899 àti 1901 nígbàtí àwọn àgbẹ̀ rokoroko fi ẹ̀hónú hàn sí ìjọba amúnisìn, ètò ìṣèlú ní ìlànà Krìstẹ́nì àti àṣà.
Lóòótọ́, àwọn agbẹjọ́rò ṣì níṣẹ́ láti ṣe láti tú kókó awuyewuye etí aṣọ ti lílo àsíá orílẹ̀ èdèe Jamaica.
Àṣẹ yìí gba ẹnìkẹnì láàyè láti lè ṣe àpínká, àtúnṣe sí, àti fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn – láì lò ó fún òwò.
Nígbà náà, tí màmá wà lábúlé, ọmú Màmá ń já-pàtìlá ìdáwọ́dúró fún odidi ọjọ́ méje, pẹ̀lú ìbẹ̀rù ni ó fi bẹ̀rẹ̀ si í dí àwọn ìró àti bùbá rẹ̀ pẹ̀lú àwọn ohun èèlòmìíràn tí yóò nílò sínú apẹ̀rẹ̀ níì gbàradì láti lọ bẹ ọmọ rẹ̀ wò ní ìgboro.
Irú ọwọ́ yìí ni agbẹjọ́rò Mústàfá fi Làbákẹ́ sí. Ó sì tọ̀nà bẹ́ẹ̀.
Ó gba abúlé kan láti bá mi ṣàyẹ̀wo ìtànká.
Lóríi gbàgede Twitter, àwọn òṣèré tó wà níbi àpérò náà dúpẹ́ fún àpéjọ náà tí ó wáyé ní gbọ̀ngan Intare tí ó wà ní Kigali:
Ìbéérè kejì: Ǹjẹ́ wàhálà tí àwọn ilé-iṣẹ́ náà ń dá sílẹ̀ nípa ní ìpele àgbáyé débi pé ó wà lábẹ́ àdéhùn tàbí àpérò UN?
Alpha Condé ti pè fún ìsọ̀rọ̀ ní tùnbíǹnùbí ó sì fẹ́ kí ìjókòó gẹ́gẹ́ bí tọmọtìyá tí yóò fi pẹ̀lẹ́pùtù yanjú gbọ́nmi-síi-omi-ò-tóo tí ó ń ṣẹlẹ̀ àti ọ̀nà àbáyọ sí àwọn ìpèníjà tí ó ń kojú orílẹ̀-èdè náà.
Mo jẹ́ rìí ọ̀rẹ́ mi. Làbákẹ́ rò ó, ó sì sọ ọ́ jẹ́jẹ́ pé,
Ìfè̩hònúhàn hàn ní Luanda, Angola, pẹ̀lú àmì ìpolongo #Paremdematarasmulheres ní èdè Portuguese, tabí ‘ẹ yé é pa obìnrin’, àwòrán láti ọwọ́ọ Simão Hossi, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Fún àpẹẹrẹ, àkàrà — tí àwọn ọmọ Yorùbá ti túmọ̀ sí bean cake — pàápàá nínú ìfọ̀rọ̀jomitoro-ọ̀rọ̀ pẹ̀lú àlejò.
Fún ànfàní àwọn ènìyàn bi Rana Ayyub àti fún ànfàní ìjọba àwarawa, a nílò láti ṣe ǹkan nísinyìí.
Ìdádúróo Onnoghen ta ìpá sí òfin Orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ọdún-un 1999 fún ìyọkúrò àwọn adájọ́ .
Ẹ̀ẹ̀mẹ́ tani ẹ̀ṣọ́ náà tàka. Ó rí i pé àwọn ènìyàn ti ń wo òun, tí ó sì dùn mọ́ ọn, wọ́n rí i pé òun ń ṣiṣẹ́ òun bí iṣẹ́. Inú rẹ̀ dùn pé wọ́n ṣàkíyèsí òun pé òun ń ṣiṣẹ́ òun.
Ó wà nínú ìṣòro; ilée rẹ̀ ti wó.
Abba Moro, tí í ṣe ọmọ ẹgbẹ́ẹ PDP, ni aṣojú fún ẹ̀ka Gúúsù Benue, àárín gbùngbùn àríwá Nàìjíríà.
Kíni ìyẹn tumọ̀ sí?
Àti bí wọ́n ṣe bẹ̀rẹ̀ si í jẹ orúkọ rẹ̀ lẹ́nu láàrin àwọn olùgbé abúlé bí i àádọ̀jọ tí ó wà ní agbègbè náà…..
Ìbéèrè lórí ìtumọ̀ “Gözümün gördüğü, göğsümün bildiği ile bir değil” (tí a le tú sí ohun tí ojú mi rí kọ́ ni ohun tí aya mí mọ̀) ti ń da àwọn ìkànnì àwùjọ rú gùdùgùdù nítorí Mabel jẹ́ ẹni tí àwọn ọdọ́ mọ̀ bí ẹni mọ owó (Ọ̀pọ̀ àwọn fọ́nrán rẹ̀ ní ó máa ń ní olùwò tí ó tó àádọ́ta mílíọ́nù) àti ìṣe rẹ̀ lórí àwọn ohun tí ó jẹmọ́ akọ àti abo.
Àwòrán láti Weibo.
“Ọ̀run ò!” Làbákẹ́ fò sókè nínú ìrora. Ní gíga sókè tí orí rẹ̀ fẹ́rẹ̀ kan òkè àjà yàrá náà. Ó ṣubú lulẹ̀ ó sì bẹ̀rẹ̀ sí í yí nínú omijé.
Ní ọjọ́ 24 oṣù Igbe, ìpàdé akópìnín Rumo Logística, ìgbìmọ̀ reluwé orílẹ̀ èdèe Brazili, gba àwọn àlejò àìròtẹ́lẹ̀ tuntun: ẹgbẹ́ ẹlẹ́ni márùn-ún ìbílẹ̀ kan tí ó wá láti ẹ̀yà Guarani àti Tupi tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ra ìpín ìdókòwò mẹ́fà iléeṣẹ́ náà.
Kí oṣù Èrèlé ọdún 2020 ó tó tẹnu bepo, Google filọ̀ wípé òun yóò fi èdè tuntun márùn-ún kún iṣẹ́ Atúmọ̀ Google rẹ̀, àwọn èdè náà ni Kinyarwanda, Uighur, Tatar, Turkmen àti Odia, lẹ́yìn ìsinmi ọdún mẹ́rin tí wọ́n fi èdè tuntun kún un kẹ́yìn.
Ẹ mú ìjókòó.
Ìpè orílẹ̀-èdè ni sí ojúṣe rẹ
Bíótilẹ̀jẹ́pé kòì tíì wá sí gbangba kí ó ṣàlàyé ohun tí ó ṣẹlẹ̀, àwọn ẹlòmíràn ń sọ pé fúnra rẹ̀ ni ó yọ ọ́ kí ọ̀ràn tó wà nílẹ̀ lè tán bọ̀rọ̀.
Nataša Tasić Knežević, photo by Dzenet Koko, used with permission.
Daríkiri sí ọ̀tún sínu òǹkà òkè ti ìdá
Ẹnikẹ́ni kò gbọdọ̀ wu ìwà kíwà kan nínú tàbí lẹ́yìn odi Nàìjíríà láti tari gbólóhùn tí kò ní òtítọ́ kan tí a kò leè fi ẹ̀ríi rẹ̀ múlẹ̀ síta; àti àgbésórí afẹ́fẹ́ ayélujára gbólóhùn t'ó lè kó orílẹ̀ èdèe Nàìjíríà síta bí ọmọ ọjọ́ mẹ́jọ nípa ti ààbò ìlú.
A ògbọdọ̀ gbàgbé, olúwa à mi, pé alága ìgbìmò ìwádìí arúmọjẹ yìí tí ó ń ṣiṣẹ́ níi léeṣẹ́ yìí jẹ́ àna alákòóso òṣiṣẹ́ iléeṣẹ́ yìí.
Àlàmú fi sùúrù yí padà kúrò níbí tí ó ti dúró wòye agbèègbè ìlúnáà láìfọkànsí pẹ̀lú ẹ̀rín lẹ́nu.
Nítorí náà ẹ gbà á: àwọn ilé-iṣẹ́ ìpolówó àti àwọn àjọ ayánilówó lè ti ni ààye dáta nípa àwọn ìkókó tẹ́lẹ̀.
“Ọ̀dọ́mọkùnrin tó ní ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ ńlá, tó ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ owó. Ọkùnrin tó ń rí oúnjẹ àjẹyó jẹ, tí ó sì ń ní ohun mímu àmuṣẹ́kù. Ilé ayé yìí ò mà rọrùn o.”
Ohùn-un wọn mú kí iyàrá ètò pa lọ́lọ́.
“Dákẹ́! Dákẹ́ ariwo yẹn!” Màmá ń rò ó bí Èṣùníyì tí ṣe ń pariwo.
" Ewu yẹn ni èmi àti ọ̀jọ̀gbọ́n Robert Chesney pè ní "ère onírọ́": ewu pé àwọn onírọ́ lè lo fọ́rán ayédèrú láti sá fún ìjíyìn àṣìṣe wọn.
Lẹ́yìn ọdún mẹ́sàn-án ogun abẹ́lẹ́ tó gbóná girigiri, ètò ìlera ní orílẹ̀-èdè Syria ò ṣe bẹ́ẹ̀ gbópọn mọ́.
Láti ìgbà tí àpò-ìfowópamọ́ tí kò ní kùkúyè ti bẹ̀rẹ̀, ó lé ní bílíọ́nù mẹ́fà dọ́là ni wọ́n ti darí kúrò nínu ìdókówò ní ilé-iṣẹ́ kùkúyè.
Ọbásanjọ́ nìkan sì kọ́ ni ọ̀gágun tí ó ti jagun fẹ̀yìntì tí ó ń tàbùkù Buhari.
A nílò láti mú àyípadà bá ìhà kíkọ sí àwọn obìnrin ní ilẹ̀ Adúláwọ̀.
"Ìjì Àkísà" ní àwọn ohun tí ó mú soca yàtọ̀ — bíi irúfẹ́ lavway ìpè-àti-ìfèsì, pẹ̀lú àyè tí ó fẹ́ fún àwọn ènìyàn láti fi àkísà.
Ò ní ìdí láti máa fọpẹ́ fún Elédúmàrè.
Ìjàkùmọ̀ kì í rin ọ̀sán, ẹni a bíire kì í rin òru.
Èrí ìbanilọ́kanjẹ́ eléyìí tún kín in lẹ́yìn láti àwọn orísun mìíràn.
Lẹ́yìn náà, ọ̀gá á ta gbọ̀n-ọ́n gbọ̀n-ọ́n, á sì ṣubú sórí ibùsùn pẹ̀lú òyì láìṣiyèméjì.
Bẹ́ẹ̀ ni, iná gìdí màdáámú. Báwo ni ìyàwó kan ṣe lè níkà débi kí ó fi òògùn yí orí ọkọ rẹ̀ láì nídìí?”
Lẹ́yìn èyí, ó tún rí i tí Èṣùníyì fá irun orí Àlàmú tí ó sì fi sẹkẹ́sẹkẹ̀ dè é tọwọ́ tẹsẹ̀.
Ìdí ni pé ọ̀nà ìtànkálẹ̀ ìròyìn "máa ń yí ìhùwàsí ẹni padà" nípasẹ̀ "ìṣẹ̀lẹ̀ àìròtẹ́lẹ̀ kan tàbí ìgbésẹ̀ àmọ̀ọ́mọ̀ dá lásìkò ìtari ìtàkùrọ̀sọ [náà] síta".
Irun orí Làbákẹ́ dúró gírígírí, ẹ̀rẹ̀kẹ́ rẹ̀ hun pọ̀, óṣe é bí ìgbà  tí ó bá fẹ́ rẹ́rìn-ín, bí kì í báṣé irun òkè ojú rẹ̀tí ó hunpọ̀ ní àsìkò kan náà! Ṣùgbọ́n kì íṣé ẹ̀rín rárá.
Tí oníwà-ìbàjẹ́ kan bá ń gbé ní ìta orílẹ̀-èdè níbi tí ẹni tọ́rọ̀ ṣẹlẹ̀ sí ń gbé, ẹ lè má lè takú wí pé kí oníwà-ìbàjẹ́ náà wá sí ilé-ẹjọ́ agbègbè láti kojú òfin.
Ìgbìmọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ sì ti ti ìyàrá ìpàdée wọn pa fún ìgbà díẹ̀, nítorí ọ̀rọ̀ àbò.
Bí ìfura bá ṣe ọ́ nípa ímeèlì tàbí ìsopọ̀ tí ẹnìkan fi ránṣẹ́ sí ọ, máà ṣí i tàbí ṣíra tẹ̀ ẹ́ àfi ìgbà tí o bá ti gbìyànjú àwọn ìmọ̀ràn tí a kà sókè wọ̀nyí àti bí o bá rí àrídájú wípé kì í ṣe ti aburú.
Agbẹjọ́rò Mústàfá bí Làbákẹ́ ní àwọn ìbéèrè kéékèèké mìíràn nípa ilé, ó sì sọ fún  un pé kí ó mú àwọn ìwé-ẹ̀rí àti òrùka ìgbéyàwó wá fún ìtọpinpin àti ìwé àkojọpọ̀àwòrán ìgbéyàwó wọn náà.
Fún ìdí èyí, ó ní láti dáwọ́dúró, kò ní dáa láti jẹ́ kí Làbákẹ́ mọ nǹkankan rárá.
Àmì iga òsì
A fẹ́ kí ìjọba mọ̀ wí pé ẹ̀tọ ọmọ ènìyan wa ni ẹ̀to dátà wa.
Ẹ̀mí àwa gan-an alára ń bẹ nínú ewu: ọkọ̀ ojú irin náà ń gba ilẹ̀ àjogúnbáa wa kọjá, níbi tí àwọn àpá ẹsẹ̀ àwọn àlejò afẹsẹ̀ rìn tọ́.
Ìpolongo ìtakò Kérésìmesì ìlú China mú yíyan àjọyọ̀ le fún ọmọ-ìlú
Látàrí èyí, ó mú u ṣòro láti gbọ́kàn tẹ àwọn ìròyìn orí ayélukára-bí-ajere lásìkò ètò ìdìbò tó wáyé lọ́dún-un 2019.
Àwọn Oníṣégùn-òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì, ní tòótọ́, ò ní àkókò tàbí ìmọ̀ọ́ṣe láti sọ fún àwọn ènìyàn ǹkan tí wọn yóò ṣe ní ọ̀nà tí yóò yé wọn.
Ìgbìmọ̀ Brazil gba ipò ní oṣù Èrèlé 2019, Joênia sì bẹ̀rẹ̀ sáà rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí olùdarí ẹgbẹ́ òṣèlú rẹ̀, Rede Sustentabilidade (tí ó túmọ̀ sí Ẹgbẹ́ Alágbèéró lédè Portuguese) ní ìyẹ̀wù àwọn igbá-kejì ti ilé ìgbìmọ̀ aṣòfin kékeré.
Tàbí kí o bá araà rẹ nínú ìṣẹ̀lẹ̀ kan, bíi rírin ìrìn àjò s'ódìkejì ìlú, níbi tí àwọn aláṣẹ lè ti dá ọ dúró tàbí gba ẹ̀rọọ̀ rẹ bí o bá kọ̀ láti fún wọn ní ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tàbí ṣí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Títì díẹ̀.”
Àdìó fún un lásìkò díẹ̀ láti fi í lára balẹ̀.
Làbákẹ́ ò mọ ònà tí ó dára jù láti so gbogbo ìṣẹ̀lẹ̀ náà pọ̀ láti lè fi ṣe ẹjọ́ ìkọ̀sílẹ̀ gidi.
A fi ẹ̀sùn ọ̀daràn kan ẹgbẹ́ náà — tí wọ́n máa ń pè ní igbẹ́-ìmùlẹ̀ — olórí ẹgbẹ́ náà tí í ṣe ẹni 8-ọdún wá síta láti ṣe ìtọrọ àforíjì.
Ìbátàn rẹ ni akọ̀wé, àwọn ọmọ ẹgbẹ́ méjì yòó kù sì jẹ́ ìbátan ọ̀rẹ́ alábòójútó òṣìṣẹ́.
Nítorí pé ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn ò lè san owó-ìbọ̀bẹ́ náà, àwọn tí wọ́n lówó ni èrò ìbánisọ̀rọ̀ náà ṣí sílẹ̀ fún.
Bákan náà, lẹ́yìn odún mẹ́rin sí méje ètò-ẹ̀kọ́ ajẹmọ́-ìwòsàn nígboro, àwọn ọ̀dọ́ akẹ́kọ̀ọ́ jáde ò fẹ́ padà sí àwọn ìgbèríko.
Fún ìyọsọ́tọ̀ tí wọ́n yọ òun nìkan láti yẹ ara rẹ̀ wò ní ilé ìtajà ìgbàlódé kan ní Serbia, gbajúgbajà ìràwọ̀ òṣèré orí-ìtàgé Roma fi ẹ̀sùn ìwà elẹ́yàmẹyà kan ilé ìtajà náà
Ní orílẹ̀-èdè Italy, níbi tí 631 ẹ̀mí èèyàn 631 ti bọ́ tí àwọn tí ó tó 10,000 ti lùgbàdì àrùn náà, aṣàmúlò kan túwíìtì:
Irinṣẹ́ ìfòdá tó dára jù fún ọ dá lóríi àwòṣe ìdẹ́rùbà rẹ.
Àwọn mẹ́rẹ̀ẹ̀rin tí ó ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú ìwé ìròyìn Iwacu kò fi méní pe méjì níṣe ni wọn sọ wí pé àwọn kò ṣẹ̀ sófin.
Ohun kan tí ó yẹra fún ni ẹ̀rín aláriwo abàmì rẹ̀.
“Ṣé o ní kò sí nǹkan Àlàmú?”
Mú ìwífún-alálàyé ohun èlò gbogbo ṣiṣẹ́pọ̀
Ó sọ fún mi pé mo wà ní ẹ̀yàn ìpìlẹ̀.
Àfi ohun tí a kì í tà lọ́jà lẹrú kì í jẹ.
Ní rere, alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lè ṣerànwọ́.
Ní ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwọ̀ pẹ̀lú ẹ̀ka ìròyìn ìjọba ilẹ̀ Syria ní ọjọ́ kẹtàlá Osù Ẹrẹ́nà, Mínísítà ètò ilera ilẹ̀ náà Nizar Al-Yaziji kọ̀jálẹ̀ lórí pé kò sí ìṣẹ̀lẹ̀ COVID-19 ní ilẹ̀ Syria, ó sọ pé:
Kí o sì tọ́júu odù náà kí o rí i dájú wípé ẹlòmíràn kò rí i tàbí r'áàyè sí i nígbàkúùgbà.
Àwọn ẹni-orí-kó-yọ tí wọ́n pàdánù ẹbí àti ilé ń sinmi níta gbangba lẹ́yìn ìkọlù ọjọ́ 5 oṣù Òkúdù ní abúlé Naunde ní Cabo Delgado nílùú Mozambique.
Èdè tí ó wà lábẹ́ ìsọ̀rí Niger-Congo tí ó jẹ́ èdè ìran tí ó ti wà lọ́jọ́ tó ti pẹ́ tí ó sì lajú bí èdè Yorùbá ò gbọdọ̀ gbọ́kàn tẹ ìlànà àyálò fún kíkọ èrò àti ìmọ̀ ìrírí ayé rẹ̀.
"Màmá-ma ma ma –màmá-mamama"
Fún ìgbà àkọ́kọ́ nínú oṣù mẹ́sàn-án, Àlàmú mí ìmí ìtura.
Àwúrèbeé ní òún lè yẹ̀nà; ta ní jẹ́ tọ ọ̀nà àwúrèbe?
Àgbà-ọ̀jẹ̀ ni àwọn aláìsàn nípa ìrírí wọn, wọ́n lè sọ ìrírí yẹn fún àwọn tókù.
“Ẹ ṣeun, mo fẹ́ kí ẹjọ́  náà tètè níyanjú kíákíá nítorí pe.”
Àwọn tí ó ń kú nh pọ̀ ọ́ sí i.
Abẹ́ àtíbàbà orin Calypso, níbi tí àwọn eléré calipso ti máa ń ṣeré ní àsìkò Ijó ìta-gbangba, gbajúmọ̀ fún "ogun àìròtẹ́lẹ̀ ", ìdíje tí àwọn akọrin yóò kọrin èébú sí ara wọn láì rò tẹ́lẹ̀ lójú ẹsẹ̀, tàbí lórí àkọ́lé kan.
Bẹ́ẹ̀ àwọn agbèsẹ́yìn egbẹ́ òṣèlú APC ni wọ́n ṣàmúlò ìròyìn ayédèrú tó tako ẹ̀yà kan yìí láti fi bu ẹnu àtẹ́ lu òǹdíje-dupò lábẹ́ àsíá ẹgbẹ́ tó tako ẹ̀gbẹ́ẹ wọn.
Àlùfáà George Bako sọ̀rọ̀ níbi àpérò Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé ní Èkó, orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
Abájọ tí àwọn ènìyàn fi máa ń wò ó tìyanu-tìyanu, tìfuta-tìfura. Ó rántí ìwò ìbéèrè tí àwọn ènìyàn wò ó, nígbà tó bọ́lẹ̀ nínú ọkọ̀ Volkswagen  rẹ̀, tí ó sì rìn òpópónà kọjá, tí ó lọ sí ilé ìfowópamọ́ sí lọ́jọ́ yẹn.
Èyí kò rí bí ajàfẹ́tọ̀ọ́ AL náà ti ṣe wí, kò sí ohun tó jọ ọ́, kò sí àṣẹ tí ó ní kí wọ́n tà tàbí wó ilé tí à ń sọ̀rọ̀ọ rẹ̀ yìí.
Orílẹ̀-èdè Mauritania ti Ìwọ̀-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀ jẹ́ ìdàpọ̀ àwọn Lárúbáwá àti àwọn aláwọ̀ dúdú, àwọn ẹgbẹ́ ajàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyàn sọ pé àwọn aláwọ̀ dúdú ti ń dojúkọ ìyàsọ́tọ̀ àti ìlòkulò fún ìgbà pípẹ́.
Ìràwọ̀ òṣèrée soca Machel Montano, ẹni tí ó ṣe ojúkòkòrò jáwé olúborí nínú Ìwọ́de Ojúnà ní ẹ̀rìnmẹ́sàn-án, ṣe àpèjúwe rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí "orin tí ó máa ń mú àwọn ènìyàn ní ìdùnnú àti tí máa ń mú àwọn ènìyàn jáde nínú ara wọn" — akọrin wo ni kò ní fẹ́ gba irú oyè bẹ́ẹ̀?
Kò sí nǹkankan Màdáámú
Ẹ̀ẹ̀kọ̀ọ̀kan ni irú èyí máa ń wáyé, ọpẹ́lọpẹ́ ìfojúsílẹ̀ onídàájọ́ náà.
Ẹ ṣé gan ẹ̀yin olùgbọ́ mi gbogbo.
Ní ìsinmi tí ó kọjá lọ, ìtọ́sọ́nà bí a ṣe lè wà ní orí ayélukára-bí-ajere ti Quartz Africa kó jọ bí ìdígàgá ẹ̀rọ-ayélujára tàbí ẹ̀rọ-alátagbà bá wáyé ni ìròyìn-in wá tí àwọn òǹkàròyìn kà jù lọ, tí ọ̀pọ̀ sì jẹ́ ọmọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Ọkùnrin náà fi ojú ibi tí yóò ti bẹ̀rẹ̀ ìwalẹ̀, ó sì tún sọ fún un pé lórí iṣẹ́ ìwalẹ̀ náà ni yóò ti là.
Nísinsìnyí, màmá fò sókè láti orí ìjókòó rẹ̀ ó sì sáré lọ sí yàrá Làbákẹ́.
Màá fẹ́ láti dúpẹ́ lọ́wọ́ Erhan Arik àti DOP Meryem Yavuz, àwọn tí wọ́n darí àwòrán-àtohùn [orin mi]
Ìfẹ̀hónúhàn tí ó wáyé ní gbàgede ìlú wà lára ìkéde gbogboògbò #saveLGBTinRussia tí wọ́n fi ń polongo ìyà tí ó rorò tí wọ́n fi ń jẹ àwọn ènìyàn aṣe-ìbálòpọ̀-akọ-àti-akọ ní orílẹ̀ Chechnya.
“Ṣé lóòótọ́?”
Awakọ̀ náà ń bọ̀ lọ́la pẹ̀lú ọ̀kọ̀ rẹ̀ láti wá fi kó àwọn nǹkan rẹ̀ lọ.
Àìgbọ́raẹniyé Ìdànwò YKS tuntun: ìwà rere
Lónìí, mò ń sọ̀rọ̀ ní ohùn ìrara nípa àwọn ará Tibet ní kíkankíkan àti ìwúrí ọlọ́pẹ́ tí ìdánimọ̀ọ mi gẹ́gẹ́ bí ọmọ Tibet fún mi.
#FreeAmade: Akọ̀ròyìn tí a mú tí a sì dá lóró lẹ́yìn tí ó kọ ìròyìn lórí ìwà jàgídí jàgan tí ó ń ṣẹlẹ̀ ní Àríwá Mozambique
Síbẹ̀, látàrí ìlọsíwájú àbùdá kíkọ́ ẹ̀rọ lẹ́kọ̀ọ́ wa, àti àwọn aṣiṣẹ́ Ìtumọ̀ Google lọ́fẹ̀ẹ́, ecent advances in our machine a ti fi àtìlẹ́yìn fún àwọn èdè wọ̀nyí.
Ẹni tí a lè gbé kì í dawọ́.
Wọ́n máa ń kẹ́fín òfin, òfin máa ń ṣe àdínkù ìlo rẹ̀, a sì ní ọgọ́sàn (180) orílẹ̀-èdè tí wọ́n ṣetán láti ṣe ọ̀pọ̀lọpọ̀ òfin.
Ó dáa, àwọn adarí nílẹ̀ Adúláwọ̀, ó fẹ́rẹ̀ jẹ́ ní àdáyanrí.
Ó wa yẹ kí ìwádìí ó dá lé àwọn èyí tí ó tàbùkù Mabel Matiz tí wọ́n sì ṣẹlẹ́yàmẹ́yá rẹ̀.
Nígbàkugbà tí wọ́n bá si bẹ̀rẹ̀, gbẹgẹdẹ máa ń gbiná.
Ní yàjóyàjó: Òpin ìgbẹ́jọ́ ní Bubanza. Iwacu bọ́rí.
Ààrẹ Donald Trump padà sí Ilé Agbára Funfun ní Washington lọ́jọ́ 19 oṣù Ògún, ọdún-un 2018.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ó máa lọ.
Àìṣojúṣe wọn ni ó fà á tí àwọn olóṣèlú olójúkòkòrò ṣe ń gba àwọn ilé àtijọ́ tí wọ́n sì ń dà wọ́n wó lulẹ̀.
Ẹ jẹ́ kí a jẹ́ ènìyàn ẹlẹ́ran ara, ohun tí ó dára jù ní ayé yìí nìyẹn. <3
Ilé alájà-mẹ́ta náà “Jahaj Bari” ní àwọn iṣẹ́ ọnà tí ó yàrà ọ̀tọ̀ lára ní ara irin àgbọ́wọ́lé gun àkàsọ̀ .
“Bẹ́ẹ̀ ni. Ẹ ṣeun”
Mo bẹ̀rẹ̀ sí nífẹ̀ nínu ìbéérè yìí ní ọdún 2015 nígbà tí mo mọ̀ pé ọ̀pọ̀ -- ní iye ìtọpa dátà tí ènìyàn ò lérò tí wọ́n ń pèsè tí wọ́n sì ńgbà nípa àwọn ọmọ.
Àkàrà tí ó tú sépo yìí ti fi gọ̀ngọ̀ fa kòmóòkùn ọ̀rọ̀ jáde lẹ́nu ọ̀gọ̀rọ̀ ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ní orí ayélujára pẹ̀lú àmìi #SexForGrades ní oríi Twitter.
Ọ̀gbẹ́ni Àlàmú Ọláoyè ti wàní ẹnu iṣé yín fún ọdún márùn-ún?”
Nígbà àbẹwò ìgbẹ̀yìn Làbákẹ́ sí ibẹ̀, ó pàdé akọ̀wé àṣírí àwọn agbẹjọ́rò náà, tí ó fi í lọ́kàn balè pé iṣẹ́ti bẹ̀rẹ̀ lórí ẹjọ́ rẹ̀.
Àwọn orin wọ̀nyìí kò yé Lhamo, bó ṣe jẹ́ pé kò mọ èdèe Mandarin Ilẹ̀ China sọ.
Àjọ-ìgbìmọ UN tó ń rí sí ẹ̀tọ ọmọ ènìyàn fẹsẹ̀ rẹ̀ múlẹ̀ wí pé oríi rẹ̀ ò dàrú.
Àsìkò lágbára láti dárà lórí ìrísí àti ìròrí ẹnikẹ́ni: Pàápàá jùlọ àsìkò tí ó kún fún ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìsòro.
Méjì nínú ènìyàn márùn-ún ní orílẹ̀-ède US ni yóò ní àìsan jẹjẹrẹ ní ìṣẹ̀mi wọn.
Ó ti ṣiṣé rẹ̀ dáadáa.
Ó tó ìdajì gbólóhùn èdè Gẹ̀ẹ́sì tí a yà lò nínú èdè Yorùbá. Kí a wo ọ̀rọ̀ bí i "cup" Ó di kó̩ò̩pù.
Ìdí nìyí tí ó fi fi ẹ̀rín músẹ́ tó rí yan-ran yan-ran kọ mọ̀nà pàdé ìyá rẹ̀...
Àlá mi ni pé àwọn ọ̀dọ́ ilẹ̀ Adúláwọ̀ yóò bẹ̀rẹ̀ síní mọ̀ pé gbogbo ẹkùn náà ni ibùsun wa, ni ilée wa.
Èyí ni àkótán kúkúrú nípa ìfòdá ìtẹríbọlẹ̀ orí ayélujára, ṣùgbọ́n kì í ṣe ẹ̀kúnrẹ́rẹ́.
Àlàmú mà lè já sí títì láìpẹ́!
Ìkíyèsí àwọn ẹ̀kọ́ ilé àti ọgbọ́n ìbágbépò láwùjọ fùn àwọn ilé-ìwé gíga wa máa ń jẹ́ kíkíyèsí.
Nínú ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò kan, George fúnra rẹ̀ sọ òtítọ́ ibẹ̀ wípé òun kàn ń "ṣe àkópamọ́ ìṣẹ̀lẹ̀ àtijọ́ " gẹ́gẹ́ "bí ó ṣe máa ń ṣe", títọpa àwọn ènìyàn jàǹkàn-jàǹkàn tí ó ti kọ orin calypso sẹ́yìn.
Ìwọ̀fà ní ń mú ìwọ̀fà jó.
Pẹ̀lú àìbalẹ̀-ọkàn tí ó ń pọ̀ sí i ní ìmúra ìbò ààrẹ ọdún-un 2019, Ọmọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ń bẹ̀rùu pípa ẹ̀rọ-ayélujára
Gẹ́gẹ́ bí alákòóso Bangladesh Waqf Administratioń ṣe sọ, gbígba àṣẹ pọn dandan láti gbé iṣẹ́ sílẹ̀, tà tàbí ṣe àtúnṣe sí ohunkóhun tí ó bá jẹ́ ti Waqf.
Olóyè Ògúntósìn, tó jẹ́ ọmọ ọdún 43 báyìí, ṣàlàyé wí pé òun kò lè ka ju ilé gíga lọ lẹ́yìn ìpapòdà bàbá òun ní ọdún 1997, tí òun sì ní láti ṣe ojúṣe bí bàbá gẹ́gẹ́ bí àkọ́bí láti tọ́jú àwọn àbúrò rẹ̀.
Àjọṣepọ̀ tí ó dán mọ́nrán ń bẹ ní àárín-in Ohùn Àgbáyé àti Irrawaddy.
Eléyìí sún un kan ògiri, kò sí ibi tí ó fẹ́ sá sí mọ́.
Ní ọjọ́ 20 oṣù Kọkànlá, ìpinnu dé tí wí pé àwọn akọ̀ròyìn mẹ́rẹ̀ẹ̀rin yóò padà sínú àtìmọ́lé, àmọ́ wọ́n dá awakọ̀ sílẹ̀.
Ó kàn tẹ̀síwájú pẹ̀lú ohun tó ní lọ́kàn.
Ìfihàn náà fi àwọn àbùdá ẹ̀yà Kolibri tuntun hàn, tí gbogbo àwọn ohun àmúlò orí rẹ̀ sì jẹ́ àpèjúwe.
Ìṣoro wáyé nígbà ìṣàfipámọ́ àwọn ìyípadà rẹ
Nísinsìnyí, ó tún èrò ara rẹ̀ pa; kò sí igbe mọ́! Kò sí omi ẹkún mọ́!
Èyí sì yọrí sí ìdàgbàsókè tó ṣe pàtàkì ní ẹ̀ka náà.
Àìnígbàgbọ́ tí ó wà nílẹ̀ ló fi àyè gba ìgbéjáde ìròyìn irọ́ – lójúkorojú àti lórí ayélujára – lásìkò ìbò.
“Bẹ́ẹ̀ ni”. “Ẹnìkejì mi ti fún  mi ní ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ àlàyé.
Bíṣọ́ọ̀pù ti GOC Klimis, ti Àárín gbùngbùn Peristeri, lábẹ́ agbègbè tó sún mọ́ Athens, sọ wí pé ọ̀rọ̀-òdì sí Olúwa ni bí ẹnikẹ́ni bá sọ pé ìlànà ẹ̀sìn lè mú kí ààrùn ó ràn:
Kò sí ẹni tí ó figbe ta lórí àwọn afipábánilòpọ̀, síbẹ̀ ìwádìí Mabel Matiz ni wọ́n ń gbà bí ẹni ń gba igbá ọtí.
Wọ́n gbé ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìwé sinu ọkọ. Ọkùnrin náà sì bá wọn gbé lára àwọn ìwé náà.
Wọ́n yọ àwọn ohun ìjà ti akọ̀ròyìn Marco Ruiz, Luz Mely Rehes àti Federico Black [pẹ̀lú àwọn ọmọ ẹgbẹ́ òṣìṣẹ́ ìròyìn.
Ilé-iṣẹ́ ìpìlẹ̀ Sathi jẹ́ ilé-iṣẹ́ fún àlàáfíà àti ìmójútó ààbò ẹgbẹ́ abódiakọ-akọ́diabo ní Pakistan.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, ilé-iṣẹ́ kùkúyè ń ṣe àyọkúrò gbogbo ewu ìlera tó tan mọ́ kùkúyè.
Ní gbogbo àyè mìíràn ó kéré.
Ó sé èémí fún ìṣẹ́jú kan, ó ń wòye.
Bí ó ṣe rọrùn fún ènìyàn tó láti bọ́ sí pánpẹ́ ojú ìwé ìfiwọlé ayédèrú, aṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ò le è lùgbàdí irú ẹ̀tàn bẹ́ẹ̀.
Mamadou Sy jẹ́ apàṣẹ ẹgbẹ́-ológun nínú ẹgbẹ́ ológun Mauritania, ó ti jẹ́ igbákejì apàṣẹ, kí ó tó wá di apàṣẹ ẹgbẹ́ ológun ẹ̀ka kan kí wọ́n tó mú un ní alẹ́ ọjọ́ yẹn.
Kò síbí ìṣòro náà ṣe lè pọ̀ tó, ó mọ̀ pé àwọn oníbàárà máa ń gbé ìbẹ̀rù àti hílà-hílo wọn sójú.
“Ọkọ̀ ta lèyí Àlàmú?”, óbéèrè pẹ̀lú ìrújú pátápátá.
Ṣùgbọ́n ẹnìkẹnì kì yo ṣàyípadà rẹ̀ rárá tàbí lò ó fún ìpolówó ọjà kankan.
Ní ọjọ́ kànkan, ẹgbẹ̀rún kan àwọn ìkókó – ẹgbẹ̀rún kan àwọn ìkókó ni wọ́n ń bí lọ́jó kànkan pẹ̀lú kòkòro apa sójà ara ní ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ní ọdún 2015, àwọn ẹgbẹ́ òṣèlúu rẹ̀ tún gbé e sípò fún sáà kẹ́ta lórí oyè.
Kí ó tó di wí pé ó kọjá ibi tí kò ti ní lè padà.
Eléyìí kó gbogbo rẹ̀ nílẹ̀:
Ẹ̀ṣẹ̀ wo ni òun dá gan an? Kòsí èyi to wa sọkan rẹ̀. Kí ó tiẹ̀ lọbẹ́ẹ̀ tàbí kí ó pẹ̀tù sí i nínú. Ní ìlòdì sí èyí, á máa wò ó. Ádúró de ohun tí yóò jẹ́ àbájáde ìṣe wèrè tí ó ń ṣe lọ́wọ́.
Ìtàgé tó tóbi gan ni èyí.
Ọ̀nà méjì ni a lè fi ṣe ìfẹ̀rílàdí ọlọ́nà méjì lórí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ alágbèéká:
Àwọn ọ̀wọ́ aládùúgbò aláì mọ̀kan-mọ̀kàn yìí.
Ní ọ̀gànjọ́, ó ríran rí wúrà.
Èyí túmọ̀ sí wípé, bí ẹnikẹ́ni bá ti ẹ̀ gba ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ mú nípò kìnínní, wọn kò ní le è r'ọ́nà wọ ìṣàmúlòo rẹ àyàfi bí wọ́n bá ní ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ alágbèékáà rẹ tàbí r'ọ́nà ipò-kejì lo ìfẹ̀rílàdí mìíràn.
Ilé-iṣẹ́ UK Nílé pe àìfúni ní ìwé ìrìnnà náà padà. Ọlọ́finlúà lọ, ó bọ̀ padà sí Nàìjíríà, kò b'ọmọ jẹ́.
Ṣùgbọ́n nígbà tí ó rí àwọn ọkùnrin méjì náà níta tí wọ́n ń kó àwọn ẹrù náà sínú ọkọ̀ọ̀ fáànù ńlá, ó tètè bèèrè.
Ríi dájú pé o fi ohun tó yẹ sínú gbogbo àfo àpótí ìró tòun ibú náà
Ìkọkúkọ [lórí àwòrán Ààrẹ] jẹ́ ẹ̀ṣẹ̀ tí ó mú ìjìyà dání lábẹ́ òfin ilẹ̀ Burundi gẹ́gẹ́ bí àbọ̀ ìwádìí Reuters kán ṣe sọ.
Ohun tí ó bẹ̀rẹ̀ bí àhesọ lásán ti ń di ohun tí ó ń gbé àwọn ènìyàn ní ọkàn bí ìbò ṣe ń sún mọ́lé. Yomi Kamez ti Quartz Africa ṣàlàyé :
Mo dẹ̀ ń kesí wọn láti ṣiṣẹ́ tọ àwọn àpérò àgbáyé.
Aáwọ̀ mìíràn tó tún wáyé láàárín wọn wáyé nítorí Caroline, akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀-òfin láti ìlú Kẹ́ńyà.
Ṣùgbọ́n, bí mo ṣe ń kẹ́kọ̀ọ́ síi nípa àjọṣepọ̀ láàrín ìṣẹ̀dá àti ìwà-ìbàjẹ́, bẹ́ẹ̀ náà ní mo bẹ̀rẹ̀ sí ní rí ǹkan lọ́nà tó yátọ̀.
Ó kó àwọn àpótí òdòdó sí ojú àwọn fèrèsé, ó fi àwòrán kọ́ sára ògiri ní kọ̀rọ̀ yàrá ìgbafẹ́ àti àwọn iyẹ̀wù.
Ó pọn dandan fún wa láti ka ìtàn àwọn ènìyàn Mekong kún, kí a dá wọn mọ̀, àti bọ̀wọ̀ fún wọn, papàá jù lọ ní òde òní tí wọ́n ti ń pàdánù àyè wọn ní ìrọ́pò ilé iṣẹ́ oníròyìn ìgbàlódé, tí wọn kò sì fi àjogúnbá lé ìran tí ó ń bọ̀ lọ́wọ́.
Àwọn ọmọ ilẹ̀ wa á máa mú ìwúrí báni.
Pẹ̀lú ọkùnrin yìí, Èṣùníyì, ó fẹ́rẹ̀ ẹ́ lè má sí nǹkan tí ò ṣeéṣe.
Ṣùgbọ́n ó ń bèrè ìbérè pé, kí ló dé tí ìkankan nínu wa, ní èyíkéyìí orílẹ̀-èdè, máa sanwó fún ewu ilé-iṣẹ́ kùkúyè?
Kò ṣeé ṣe láti mọ̀ ìjìnlẹ̀ ìyà ìyá lórí ọmọ.
Àwọn ìbéèrè tí ó ti di dídáhùn
Kà sí i: Gómìnà kan ní Nàìjíríà kìlọ̀ fún ìjọba ilẹ̀ òkèèrè: Ẹ dá sí ọ̀rọ̀ ìdìbò wa kí 'ẹ padà sí ìlú yín ní òkú'
“Kí ló ṣe ẹ̀rọ amómitutù?”, Làbákẹ́ béèrè
Ojúlé ìtàkùn àgbáyé inú iṣẹ́-ìjẹ́ lè darí ẹni sí ibòmíràn.
Síbẹ̀síbẹ̀, àfi ìgbà tí ó di ọjọ́ 23, oṣù Igbe, nígbà tí àjọ UNESCO gbà á lálejò ní Port Harcourt, ibi tí ó kún fún epo-rọ̀bì ní agbègbè Niger Delta, ni ó ti ké gbàjarè fún ìdásílẹ̀ àwọn ọmọdébìnrin tí ó fi di ohun tí gbogbo orílẹ̀ èdè àgbáyé gbà bí igbá ọtí:
Ki í ṣe bí i ọ̀rọ̀ agbẹjọ́rò àti oníbàárà rẹ̀, ṣùgbọ́n bí i afẹ́nifére ìdílé, tí ó bá ìyàwó ọ̀rẹ́ rẹ̀ tí ó ṣe é fọkàn tán sọ̀rọ̀.
Ní apá àdúgbò Làbákẹ́ nílùú náà, àwọn oníkiri ń polówó ọjà wọn ní ohùn orin, ohùn dídùn.
Ní ìparí àwọn ìdánilẹ́kọ̀ọ́ọ DCMA, tí wọ́n ti gba ìwé ẹ̀rí àti ní òpin ẹ̀kọ́ ọlọ́dún kan, púpọ̀ nínú àwọn akẹ́kọ̀ọ́ọ DCMA ni ó ti di àgbà ọ̀jẹ́ tí wọ́n sì í ṣeré lórí ìtàgé kárí ayé.
Ṣùgbọ́n pẹ̀lú ìpinnu kan nipé òun a máa gbé ipá wojú ipá ni.
Jomanex Kasaye, ẹni tí ó ti bá ẹgbẹ́ náà ṣiṣẹ́ kí àtìmọ́lé ó tó ṣẹlẹ̀ (àmọ́ tí a kò fi àṣẹ mú) náà kò gbẹ́yìn níbi àpérò.
Ní orílẹ̀-èdè yìí, mẹ́rìn-lè-láàdọ́ta (54) ni.
Èyí bá Làbákẹ́ níbi burúkú. Ó ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ pa ọkàn rẹ̀ pọ̀ sọ́nà kan.
Àwọn onímọ̀ iṣẹ́-ọkàn pe ìwà yẹn ní "ìfẹsẹ̀múlẹ̀ aṣègbè.
A ní láti ṣe iṣẹ́ ìpìlẹ̀ fún ìtako èyí.
Mi ò lè sọ gbogbo nǹkan tójú mi rí lọ́wọ́ ìyá rẹ̀ tán báyìí.
Pẹ̀lú ìfilọ́lẹ̀ẹ Panos fún àkòrí orin tuntun fún Caribbean fún Àyájọ́ Ilẹ̀-ayé, ẹgbẹ́ẹ Jamaica náà ti ṣe tán láti ṣe eré ní iléèwé àti ní àdúgbò, láì yọ Kàwé Jákèjádò Jamaica sílẹ̀ àti iṣẹ́ igi gbíngbìn.
Pápáa Queen's Park Savannah, ibi tí ó ní ewéko bíi kàá-sí-nǹkan ní àárín gbùngbùn olú ìlú Trinidad, ni ibi tí ayẹyẹ Ijó ìta-gbangba àti ilé ìtàgé àjọ̀dún náà.
Akọrin-olóhùn-òkè ni arábìnrin Tasić Knežević ní Gbọ̀ngan Eré-ìtàgé ti orílẹ̀-èdè Serbia tí ó wà ní Novi Sad, ìlú kejì tí ó tóbi jù lọ ní orílẹ̀-èdè náà.
Lọ́dọ̀ tèmi, Luis Carlos jẹ́ onílàákàyè ẹ̀dá kan, ó gbọ́njú nínú ìròyìn gbígbà àti ìkànsì-ara-ẹni nínú Venezuela ti wa yìí tí kò fara rọ.
Àwọn ẹni tí adé ìwà náà bá ṣí mọ́ lórí á fi ẹ̀wọ̀n ọlọ́dún-márùn-ún gbára tàbí kí wọ́n san owó ìtanràn tí kò dín ní ẹgbẹẹgbẹ̀rún 10 owóo naira [tí ó ń lọ bí i $28,000] tàbí méjèèjì.
Ọ̀pọ̀ ilé-ìròyìn ni ó ṣe àtúnwí ọ̀rọ̀ Zitto Kabwe, olórí ẹgbẹ́ òṣèlú alátakò ACT-Wazalendo, ẹni tí ó jẹ́ wípé nínú oṣù Ògún ọdún-un 2017 bu ẹnu àtẹ́ lu ìdámọ̀ràn àtúnṣe òfin náà, wípé ó ṣe é ṣe kí ó rọ́ ẹ̀tọ́ òṣèlú sẹ́yìn.
Kò lè ju dúdú àti funfun lọ.
“Ìṣoro? Bóyá, irú ìṣòro wo?
Síbẹ̀, Ahmed Tidiane Traoré, olùdámọ̀ràn ipò ààrẹ, sọ lọ́jọ́ tí ó tẹ̀lé e, ìyẹn ní ọjọ́ 12 oṣù Ọ̀wàrà, — ọjọ́ méjì kí ìfẹ̀hònúhàn ó tó bẹ̀rẹ̀, — fún àwọn èrò tó jẹ́ ọ̀dọ́ langba RPG ẹgbẹ́ olóṣèlúu [ruling Reunion of the People of Guinea]:
Ní ọdún-un 2019, Ìgbìmọ̀ Ètò Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà (NBC) ṣán African Independent Television àti RayPower FM pa nítorí wípé ó ṣe àgbéjáde ètò tí ó tako ìjọba.
Láì wípé ọ̀kan ju ọ̀kan lọ, àwọn wọ̀nyí ni orin tí a rò wípé yóò figagbága nínú Ijó ìta-gbangba Ìwọ́de Ojúnà Trinidad àti Tobago ọdún-un 2019...
Tí ó bá jẹ́ ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò amúnigbọ̀n ti ilé-ẹjọ́ ni, á ti jẹ́wọ́ pé òun lòun ṣẹ̀, á tọrọ ìdáríjì tàbí àánú.
Àsìkò yìí jẹ́ èyí tí ó le.
Èyí kún ẹ̀kọ́ rẹ gan an tí ó jẹmọ́ oge, kò ṣeésé fún un láti ṣé òwò rẹ̀ ní orílẹ̀-èdè yìí lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ nítorí ẹ̀rọ̀ gbogbo ògbò àwọn ènìyàn nípa rẹ̀.
Eruku kíki tí ọkọ̀ náà tú jáde nígbà tó dúró lójijì láìpẹ́ yìí ti pòórá pátápátá. Eruku náà ti lọ sínú afẹ́fẹ́, óti pò pọ̀ mọ́ òfuru fú ojú ọ̀run ọ̀sán náà.
Ọ̀ko mi náàní irú ẹ̀.
Bí igbó ṣe ń dínkù látàrí ìgbẹ́ pípa àti igi gẹdú gígé jákèjádò orílẹ̀ èdè náà, igbó tí wọ́n fi ṣe ilé ti di ti nǹkan mìíràn.
2FA ń fún ìṣàmúlòo rẹ ní ààbò tó péye nípa mímú ọ fi ẹ̀rí làdí ìdánimọ̀ọ rẹ ju ọ̀nà kan lọ.
Àwọn àjogúnbá tí ó gbèèrú àti tí ó ní ìmúgbòrò ti di gbẹndẹ́kẹ: A ò kí ń ṣe òǹrorò, a ò kí ń ṣe oníjàgídíjàgan, a ò kí ń ṣe apanijẹ, a ò kàn kí ń ṣe ọ̀daràn àti ọmọ-ìta.
Ó ńdáhùn pẹ̀lú ìfihàn pé òun wà pẹ̀lú màmá ní tara nìkan.
Nígbà tí àwọn ìjọba kan mọ rírì ètò ìjọba àwa-arawa nípasẹ̀ ṣíṣe ìbò pẹ̀lú ọlọ́pọ̀-ẹgbẹ́ òṣèlú àti sọ nígbangba nípa àjọṣe, nínú ìṣe, ọ̀pọ̀ máa ń lo àṣẹ tí ò ṣe é yí padà — wọ́n sì ń lo agbára àṣẹ yìí lórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣá bí ọjọ́ ṣe ń gun orí ọjọ́.
Bí orín bá tètè jáde, tí kò sí dúró pẹ́ títí ní ìgboro, orin mìíràn tí ó ń bá a figagbága lè rọ́ ọ sí ẹ̀gbẹ́.
MEX kú oríire!
Ìsọdiméjì orúkọ aṣàmúlò
Ẹnikẹ́ni lè gbé ẹ̀da àwòrán-ìdánimọ̀ sí orí ojú ìwé tí wọn láti fi tàn ọ́ jẹ.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, àto òwo ilé-iṣẹ́ kùkúyè ni à ń takò.
Àsìkò náà ti súnmọ́, ti Làbákẹ́ á sáré jáde nínú ilé níhòòhò wọ òpópónà: ìgbà tí ó máa ṣo gbàgede ọjà di ilé, ìgbàtí á rákò lórí orúnkún rẹ̀ wọ ọgbà Èṣùníyì tí ó wà ní agbèègbè ìyàsọ́tọ̀ nínú igbó ìgbèriko.
Àyàfi tí àwọn àwùjọ ìgbèríko bá fẹ́ dáábòbò tí wọ́n sì fẹ́ gbé pẹ̀lú ẹranko igbó, gbogbo ìgbìyànjú olùkópamọ́ lè já sásán.
Ẹ dúró ṣinṣin!
Ṣé ọkọ rẹ̀rè é lóòótọ́? Ó ń wò bíì gbàtí àrá bá sán bá a, ó ń wo idán iwájú rẹ̀.
Fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ 1,800 tí ó ti gba ìdánilẹ́kọọ́ ní DCMA, èyí nìkan ni ibi ilé orin tí wọ́n mọ̀, níbi tí wọ́n ti ń kọ́ ẹ̀kọ́ tí wọ́n sì ti ń ní àlékún ìmọ̀ nípa iṣẹ́ orin kíkọ àti bí a ṣe ń di òǹkọrin.
Ìjọbá ń san, àwùjọ ń san, ìwọ́ ń san, èmí ń san.
Ìdákẹ́rọ́rọ́ wà lẹ́yìn ìsẹ́jú márùn-ún, màmá sẹ́jú sí Sènábù; kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ náà ní ọmọbìnrin kékeré náà kanrí mọ́lẹ̀ padà.
Ìyẹn kéré púpọ̀ níye sí oṣù mẹ́sàn-án tí ó ti fi ń dúró.
Ìdáhùn wá sí ìyẹn. Orí rẹ̀ á tún padà bọ̀ sípò.
Àwọn tí ó wà nípò àṣẹ kàn ń gbìyànjú láti ri apá òmìnira tí kò farahàn yìí mọ́lẹ̀, gẹ́gẹ́ bí wọ́n ṣe dìbò yan òfin ìdáríjì ìjọba ní ìkọ̀kọ̀ lọ́dún 1993 tí wọ́n sì fìdí ìgbàgbé ìjọba múlẹ̀ nípa ìpakúpa àwọn ológun náà lọ́gbọ̀n ọdún sẹ́yìn.
Ọdún mẹ́ta ti lọ, ó bani lọ́kàn jẹ́, ìlérí tí gómìnà àná Arẹ́gbẹ́ṣọlá ṣe láti rí dájú wí pé alífábẹ́ẹ̀tì tuntun náà jẹ́ kíkọ́ ni àwọn iléèwé tí ó ń bẹ ní Ìwọ̀-oòrùn gúúsù ilẹ̀ Nàìjíríà kò tíì di múmú ṣẹ.
Èrò ọ̀nà ni yó ròyìn ọkà tó gbó.
Ní ipò àìlórúkọ, ó jẹ́rìí sí ìyàsọ́tọ̀ ẹ̀yà tí ó rí láàárín ọdún mẹ́rìnlélógún tí ó fi ṣiṣẹ́ ológun:
Fún ọsẹ kan gbáko, ogun tútù wáyé láàárín Àlàmú pẹ̀lú Làbákẹ́. ṣùgbọ́n wọ́n parí ẹ̀ nígbẹ̀yìn gbẹ́yín.
Adágún omi Mekong. Àwòrán tí a mú láti Ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé iṣẹ́ Ìtàn Àwọn Ènìyàn.
Ọmọ: Èmi ò ní ṣe àjọyọ̀ àjọ̀dún Òyìnbó kì í ṣe àjọ̀dún ìlúu China.
“Làbákẹ́…….. Làbákẹ́…….jọ̀wọ́…….. Làbákẹ́”.
À ń gbèrò láti padà lọ ní òpin ọdún yìí láti lọ ra àwọn nǹkan sí i.
“Bàbá-ba-ba-ba”, ó ń sọ̀rọ̀ wẹ́rẹ́wẹ́rẹ́.
Adìyẹ ò bí yọyọ kú yọ̀.
Wàhálà ti Àlàmú nìyẹn.
Gbogbo akẹ́kọ̀ọ́ ni yóò gba yóò gba àmì òdinwọ̀n ìparí àti ìjábọ̀ àwọn ìbéèrè.
Àwọn aláìsàn nígbà kan rí tí wọ́n ń ṣe ìtọ́jú àwọn tó ń ṣáìsàn lọ́wọ́.
Wọ́n ní ẹ máa fi eyín ya ẹran ara mi... ní alẹ́.
Bí ó ṣe ń jókòó sórí àga tìmùtìmù tí ó ń dúró de ẹni tó máa dá a lóhùn, ó pinnu láti fojú pa àwọn ìwò burúkú tí àwọn ènìyàn ń wò ó rẹ́.
"Èmi kọ́! Èmi kọ́!"
Ọwọ́ agbára ńlá àwọn ọ̀tá wà lára rẹ̀, ó ń tí í, tì í, ó ń jẹ́ kí ó máa kọ gbogbo ìgbìyànjú láti mú kí orí-rẹ̀ pé. Ó ń gbọ́ bi Àlàmú ṣe ń jágbe mọ́ ọn.
Ẹ mọ̀, ǹkan yìí tún máa ń ṣẹlẹ̀ ní àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n rọrọ̀ bákan náà.
Ọ̀gbẹ́ni ààrẹ, àkósoò rẹ ti ṣe àmúlò òfin ìyàsọ́tọ̀ àti ìyọkúrò ẹ̀yà.
Òtítọ́ náà yátọ̀ gidi gan.
Nígbà tí ó máa fi di oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2016, àwọn ọmọdébìnrin 21 darapọ̀ mọ́ àwọn mọ̀lẹ́bí wọn. Ní oṣù Èbìbí 2017, ikọ̀ Boko Haram dá àwọn ọmọdébìnrin 82 sílẹ̀ nínú ìgbẹ̀sìn.
Ojú màmá ń wo láti irun orí Làbákẹ́ dúdú dé èékaná pupa rẹ̀ fún ìgbà díẹ̀.
Wèrè àti ìtàdanù bàbá rẹ̀, tí ó ń gbọn ẹ̀tọ́ rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí i bàbá àti ọkọ dànù, ẹ̀rín aláriwo rẹ̀, àti wíwọlé lóru rẹ̀ bí ọrọ̀.
Ṣé nǹkan tí wọ́n ń pè ní ìjìyà ìfẹ́ rè é?
Ẹ̀ ẹ́ ní àǹfààní láti mọ̀ ọ́n nígbà tí ẹ bá tún wá.
Ọ̀kọ̀ọ̀kan ìkànnì yìí — ní àwọn olólùfẹ́ẹ rẹ̀ àti àwọn tí ó ń gbọ́ ọ — tí ó ń fi èdèe Gẹ̀ẹ́sì, Àdàlùmọ́-Gẹ̀ẹ́sì, Hausa, Igbo àti èdèe Yorùbá.
Àmọ́ àwọn aṣojú ìjọba tìkarawọn ń tàpá sí òfin ìdènà ààrùn yìí. Lọ́jọ́ ìsinmi ajẹmẹ́sìn kan lọ́jọ́ Ọ̀sẹ̀ tó kọjá, ààrẹ àti àwọn onípò nínú ìṣèjọba rẹ̀ lọ sí ìsìn kan.
Mo rò pé kò mọ́gbọ́n dání láti sọ tàbí kọ nǹkan kan l’ ésì si ohun tí Ààrẹ sọ.
Ṣègbàsílẹ̀ àwọn àkápọ̀-iṣẹ́ CSV (èyí tí a fi ààmì ìdanudúró pín níyà) tí o ní ìwifún nípa àwọn òǹṣàmúlò àti ìbáṣepọ̀ wọn pẹ̀lú àwọn ohun àmúlò lórí ohun ẹ̀rọ yìí.
Láti èèyàn ogúnléndé aláìníbùgbé sí olórí ìgbìmọ̀ akẹ́kọ̀ọ́
Rana Ayyub jẹ́ akọ̀ròyìn ní orílẹ̀-ède India tí iṣẹ́ rẹ̀ ti tú àṣírí ìwà-ìbàjẹ́ ìjọba àti títẹ ẹ̀tọ ọmọ ènìyàn lójú mọ́lẹ̀.
Ó túmọ̀ sí wí pé ọ̀rùn-lé-lẹ́gbẹ́rùn ọmọ ló ń ní àkóràn lójoojúmọ́ – ọ̀rùn-lé-lẹ́gbẹ́rùn (1,100) ọmọ lójoojúmọ́, ló ń ní àkóràn kòkòro apa sójà ara.
Bíótiwùkíórí, ìpolongo rẹ̀ jẹ́ ìgbàwọlé nítorí ìparí ìjà tí ó wà ní àárín òun àti ọ̀gáa rẹ̀, Ààrẹ ìgbà kan rí Olusegun Obasanjo — tí ó sọ wípé ìṣàkóso ìjọba Buhari kùnà.
Ìran tèmi, à ń fi àtẹ̀jíṣẹ́ ránṣẹ́ sí ara wa lóri ìkànì yìí tó kọ̀ nílò ogóje lẹ́tà àti ọgbọ́n àtinúdá diẹ̀.
Pẹ̀lú ohun tí a ti sọ, kí ni gbogbo ìwọ̀nyí yóò fà fún ìdánwò egbògi àrùn COVID-19 ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ?
Èèwọ sì ni fún ọ̀dọ́ láti wo ara àgbàlàgbà irú ọjọ́ orí màmá yìí, ẹni tí ó bá dán an wò, ìparun á dé bá a. Áparun títí láé.
Àwọn ìgbésẹ̀ 62 tí ó ń gbèrò láti wá egbògi àjẹsára fún àrùn COVID-19 ló ń lọ lọ́wọ́. Àyẹ̀wò àti ìdánwò egbògi àjẹsára tí yóò ṣiṣẹ́ dé góńgó tí a gbé ṣe lọ́nà tí ó bá ìwà-ọmọlúwàbí mu máa ń gba àsìkò.
Àti pé ayé ìrora ni wọ́n ń gbé, wọ́n sì ń tiraka láti gbé.
Iye tó ń ná lórí ìyá rẹ̀ gan an ń kówó lọ, bẹ́ẹ̀náà ni ìtọ́jú ọkọ̀ rẹ̀ àti owó-oṣù ọmọ-ọ̀dọ̀ wọn.
Ajá tó ń lépa ẹkùn, ìyọnu ló ń wá.
Ohun tí ó léwu ni ìpàwọ̀dàa iyùn.
Ọkùnrin náà tún bẹ̀rẹ̀ ẹ̀rín aláriwo, ó sì ń yọ orí sókè bí i ti aláǹgbá orí àpólà.
Kíni ìdí tí kò fi sọ fún un tẹ́lẹ̀ pé òun á sùnta?
Màdáámú, ẹ wo bí.
Bẹ́ẹ̀, ìpolongo yìí mú èsì tí ó ń takoni wá láti ọ̀dọ̀ àwọn ọkùnrin kan tí wọ́n rí ìdí fún ìdáláre fún ìrúkèrúdò fífi ìyà jẹ obìnrin.
Àwọn iṣẹ́ kan a máa fún ni ìfẹ̀rílàdí ọlọ́nà méjì (tí a tún ń pè ní 2FA, ìfẹ̀rílàdí ọlọ́nà púpọ̀ tàbí ìfẹ̀rílàdí ìgbésẹ̀ méjì), tí òǹlò gbọdọ̀ lo ohun méjì (ọ̀rọ̀-ìfiwọlé àti ọ̀nà mìíràn) láti r'áàyè wọ ìṣàmúlò wọn.
Síbẹ̀, òtítọ́ farahàn wípé láti ara èdè Yorùbá ni ó ti sú yọ. Ìgbéga ni èyí jẹ́ fún Yor Yorùbá.
Ìbẹ̀rẹ̀ àdàkọ
Bí o bá yàn láti mú ohun èlò ìwífún-alálàyé rẹ ṣiṣẹ́ pọ̀ mọ́ Ẹnu-àbáwọlé sí Ìwífún-alálàyé ti Kolibri, o ń fún àwọn alábòójútó ìṣètò ìkójọ Ẹnu-àbáwọlé sí Ìwífún-alálàyé Kolibri ní àyè sí ìwífún-alálàyé rẹ.
A ti ṣetán ní ọ̀dọ̀ wa níbí.
Ó dáa Sènábù, Làbákẹ́ farabalẹ̀ sọ̀rọ̀, “O lè máa lọ sí ìlú yín... A ti tú ọ sílẹ̀.
Mílíọ́nù mẹ́tà-lé-lọ́gbọ̀n (33) àwọn ènìyàn ni wọ́n ń gbé pẹ̀lú kòkòro apa sójà ara lágbáyé lónì.
Wọ́n ti ṣe àlàyé ìjàmbá tí àwọn ọkọ̀ ojú irin náà ti fà fún ẹranko inú ìgbẹ́ tí ó wà ní agbègbè náà, àti dín àwọn ọmọ ènìyàn lọ́wọ́ láti fọ́n ká sí agbègbè.
Báyìí, ó ti di kí olórí dorí ẹ̀ mú, kí oníkálùkù wà fún ra ara rẹ̀, Ọlọ́run wà fún gbogbo wa.
Hudeyin sọ̀rọ̀ síwájú pé ilé iṣẹ́ náà ń lo àǹfààní "àyíká òfin tí kò múnádóko tó" ní Nàìjíríà "láti fi èrè tirẹ̀ síwájú", èyí sì ń fi ẹ̀mí àwọn òṣìṣẹ́ rẹ̀ àti gbogbo àwùjọ sínú ewu.
Ó gbé èrò rẹ̀ jáde lórí iye tí ó yẹ kí ó jẹ́ òótọ́, àjọ náà kọ báyìí pé:
Agbára àti ìgboyà yìí, bí ó ṣe sọ, tí mú u láti lè sọ̀rọ̀ akin gẹ́gẹ́ bí atọ̀hùn-rìnwá àti ọmọ Tibet:
Èyí kì í ṣe wípé orin mẹ́ta péré ni ó ń du oyè. Ó ku bí ọ̀sẹ̀ mẹ́ta kí Ijó ìta-gbangba ó wáyé, àwọn orin wọn mìíràn — tí ó ní akọrin obìrin Destra Garcia àti Patrice Roberts —tí yóò mú ìdíje le fún àwọn ọkùnrin, àti bí àwọn akọrin soca ṣì ń gbé àwo orin tuntun jáde, ìfigagbága Ìwọ́de Ojúnà ọdún-un 2019 ṣì ń lọ lọ́wọ́.
Ó ti ṣe igbá-kejì gómìnà Ilé Ìfowópamọ́ Àgbà ti Nàìjíríà láti ọdún 2009 sí 2014, níbi tí “ó ti tukọ̀ ọ àwọn àgbà iṣẹ́ àtúnṣe nínú ètò ìkówóoamọ́ orílẹ̀ èdè Nàìjíríà lẹ́yìn ìgbà tí ọrọ̀ Ajé àgbáyé ti ṣe òjòjò tán.”
“Ẹẹẹẹẹnnnn…..Bẹ́ẹ̀ , Bẹ́ẹ̀ ni? Kílódé tí ojú Ọkùnrin náà ṣe le koko tí ó sì ń tọ́ka àìnínú dídùn sí wa?”
Ní ìgbẹ̀yìn-gbẹ́yín, ìfọ̀rọ̀-wáni-lẹ́nuwò ọ̀hún jẹ́ àkọ́ṣe tí ó kọyọyọ.
Ìyẹn ni pé o lè wọ ibùdó tí a dígàgá náà bí o bá tẹ ẹ̀dà àdírẹ́ẹ̀sì ibùdóò rẹ tó bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú HTTPS.
O kò mọ ẹ̀wà lóńjẹ à-jẹ-sùn.
“Kí ni? Èyí? Ṣé èyí ni ò ń sọ?”, ó béèrè ìbéèrè tí kò wúlò……..ooooh! ọtí bíà. Kí lótún fẹ́ jẹ́ Làbá……. Làbákẹ́?”
Orílẹ̀-èdè Turkey ṣe àkọsílẹ̀ ìṣẹ̀lẹ̀ COVID-19 àkọ́kọ́ wọn ní ọjọ́ 11 oṣù kẹta ọdún, ní ìgbà tí ó fi máa di ọjọ́ 15 oṣù keje ẹ̀nìyàn ẹgbẹ̀rún márùn-ún àbọ̀ ti pàdánù ẹ̀mí wọn sí ọwọ́ ààrùn náà bẹ́ẹ̀ sì ni iye ènìyàn tí ó ti ní ààrùn náà ti lé ní igba ẹgbèrún.
Láti lo Kolibri, a dàbá pé kí o lo Firefox tàbí Chrome.
Ọ̀kan-ò-jọ̀kan ètò náà wá sópin pẹ̀lú ìṣójú òpó sílẹ̀ láti gba ìpè àwọn olùgbọ́ wọlé sórí afẹ́fẹ́, níbi tí wọ́n ti ní kí àwọn ènìyàn ó sọ wípé “ẹ kú Àyájọ́ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé” ní àwọn onírúurú ọ̀kan-ò-jọ̀kan èdè àti ahọ́n:
A kì í peni lákọ ẹran ká ṣorí bòró.
Aláṣejù, pẹ̀rẹ̀ ní ńtẹ́; àṣéjù, baba àṣetẹ́.
Gbogbo rẹ̀ ni àwọn aládùúgbò rẹ̀ ti fẹsẹ̀ múlẹ̀ fún un yìí. Ẹ̀rí mìí ràn wo ni ó tún nílò?
Ìtójú náà ò kín dúró nígbà tí wọ́n bá bí ọmọ náà -- a máa ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú ìtẹ̀síwájú ìlera ìyá àti ọmọ, láti ríi dájú pé wọ́n gbé ìgbe ayé àlàáfíà, ìgbeayé aláṣeyọrí.
Nígbà tí wọ́n bá òkú agbẹjọ́rò tí ó jẹ́ ẹni ọdún 26, Carolina Joaquim de Sousa da Silva nínú ilée rẹ̀ ní ọjọ́ 3, oṣù Ọ̀pẹ ọdún 2018, ọkọ rẹ̀ jẹ́wọ́ ọ̀ràn náà, ó sì di èrò àhámọ̀ ẹ̀ka tí ó ń ṣe ìwádìí ìwà ọ̀daràn ti Angola tí a mọ̀ sí SIC.
Bí ọmọdé bá gun òkè àgbà, ó níláti gbọ́n.
Èyí tẹ́ Làbákẹ́ lọ́rùn.
Kòbákùngbé ìfèsì ọ̀rọ̀ láti ẹnu àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí ó ń gbé ní òkè òkun gbùngbùn òkè-odò China.
Mílíọ́ọ̀nù náírà kan, Àmì ẹ̀yẹ orílè-èdè.
Ní ọjọ́ òní a ṣe ìrántí àti ìsààmì òmìnira àwọn babańláa wa nínú ìgbèkùn ara ti òwò ẹrú.
Ẹẹ̀kan l'ọ́sẹ̀?
Ẹni tí a ò fẹ́ nílùú kì í jó lójú agbo.
Nínú túwíìtì 15, akẹ́kọ̀ọ́ ìmọ̀ ìṣègùn Rachel McLellan la àwọn ènìyàn ní òye nípa èrèdíi òfin tuntun náà, àti irú ibi tí ìtako tí ó mú ọpọlọ dání yóò ti wúlò :walked readers through possible consequences of the new act, and characterizes a situation where a critical opposition will find itself cornered:
Bí ayá bá mojú ọkọ, alárenà a yẹ̀bá.
Àwọn ènìyán máa ń lọ́ra láti sọ̀rọ̀ nípa rẹ̀ -- ìbẹ̀rù kan rọ̀ mọ.
Gbogbo ohun tí Àlàmú ń rí rò báyìí ò ju àwọn ìwé rẹ̀ pẹ̀lú sìgá àti ọtí rẹ̀. Kò sí nǹkan mìíràn mọ́.
Ìlú náà tàn ká fún ọ̀pọ̀ máìlì yípo Àlàmú nínú ọ̀pọ̀ eruku tí ó jáde lára òrùlé tó ti dógùn-ún.
Gbogbo ẹni tí ìjọba bá fi ọwọ́ọ ṣìgún òfin mú ní Íjípìtì ní í jẹ ìyà oró, ìfarasin, àtìmọ́lé ọjọ́ pípẹ́ àti àdánìkangbé inúu túbú.
Bí ẹnìkan bá pòṣé nísìnyí, Àlàmú ò ṣàkíyèsí mọ́; bí ẹnikẹ́ni bá kùn, Àlàmú kò tẹ́tí mọ́; bí Làbákẹ́ bá ń tẹnumọ́ ìkìlọ̀ rẹ̀ lórí sìgá tí ó ń fà  tàbí  ọtí tí ó ń mu léraléra ju ti tẹ́lẹ̀ lọ, kò kan Àlàmú mọ́.
O lè fi ìdáhùn àìṣòdodo pọ́nbélé wọ̀nyí s'ínúu alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ.
Abala 3a sí b(i) ti ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà sọ wípé:
Ọ̀kan lára àwọn agbófinró tí ó mú Zelalem Kibret ti fi ìgbà kan rí jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ Kibret ní Ifásitì tí ó ti ń ṣe iṣẹ́ olùkọ́.
Gbìyànjú kí o gbé alátànkáa EFF ibi-gbogbo tí yóò fúnra rẹ̀ tan HTTPS níbi tó bá yẹ sórí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Ní osù Èrèlé, Orílẹ̀-èdè Iran di ọ̀kan nínú àwọn orílè-èdè tí Covid-19 ti ṣọṣẹ́ jùlo, ìbi tí ààrùn náà gbà wọ ilẹ̀ wọn ni ó ṣeéṣe kí ó jẹ́ Lebanon, Iraq àti Syria, níbi tí ìfarayíra ti ṣelẹ̀ nípasẹ̀ àjọṣepọ̀ àwọn Ológun.
Bíbẹ̀rẹ̀ ìbéèrè náà yóò fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ní àǹfààní láti rí ẹ̀kọ́ yìí kà tí wọn yóò sì ní àǹfààní láti dáhùn àwọn ìbéèrè.
Bí àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tilẹ̀ fi ìpè síta pé kí ìdánwò YKS ó di sísún síwájú, ìjọba ò tẹ̀tì nínú àlàkalẹ̀ rẹ̀:
Làbákẹ́ gbójú kúrò, ó sún pèlú ìnira lórí ìjókòó.
Ìjà tí wọ́n máa ń já fún  ti bẹ̀rẹ̀ níyẹn.
Ọdún-un 2016 ni a ṣe ìgòo ọtí-líle náà, ìyẹn ní ìrántí ọdún kẹtàdínlọ́gbọ̀n tí ìṣẹ̀lẹ̀ láabi ọjọ́ 4 oṣù Òkúdù wáyé.
Ìṣàyèwò 'alífábẹ́ẹ̀tì tó ń sọ̀rọ̀ '
Creative Commons: ìgbòṣùbà, kìí ṣe ti ìṣòwò, pínnílànàkannáà
Ẹ̀yà onírúurú – tí ó tó bíi 250 àti èdè 500 – ti fi ìgbà kan jẹ́ orísun àìbalẹ̀ọkàn dípòo ìfọ̀kànbalẹ̀.
Ṣùgbọ́n ní pátàkì jùlọ, àwọn ènìyàn ń lo ìkànì náà láti sopọ̀.
Bí ìgbà gbogbo, àmì ìpolongo ni #FreeAlaa – jọ̀wọ́ darapọ̀ mọ́ wa fún ìpalẹ̀mọ́ ìdásílẹ̀ẹ Alaa.
Wákàtí díẹ̀ sẹ́yìn, Soto túwíìtì pé àwọn ti ń wá Luis Carlos Díaz fún wákàtí márùn-ún:
Àlejò kì í lọ kó mú onílé dání.
Ilé alámọ̀ àti onísìmẹ́ǹtì díè díè ni ó dára jù nínú ilé tí àwọn ará oko yìí ń gbé.
Ìdánwò egbògi ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ — tí ó sábà máa ń wáyé lábẹ́ ẹ̀tàn "ìfẹ́ẹ gbogboògbò” tí ó pọn dandan ní ojúnà àti wá ìwòsàn fún àrùn aṣekúpani bí i àrùn yírùnyírùn àti àrùn kògbóògùn HIV/AIDS — ti lu agogo ìtanijí ìwà-ọmọlúwàbí fún àìníye ọdún — pàápàá jù lọ lórí ìgbàṣẹ lọ́wọ́ àwọn ènìyàn kí wọn ó tó ṣe ìdánwò àti ìlànà ìṣètò ìlera onítúláàsì.
Gẹ́gẹ́ bí Prem Chand ṣe ti sọ:
“Ṣé mo rí nǹkankan! Àlàmú? Ẹ ẹ̀ rí ìbéèrè! Ṣé o lérò pé n kò lójú láti ríran? Bí mo ṣe ń wò ọ́yìí, mo rín ǹkan púpọ̀.
Kí ẹ sì wọ Al-jọ́n-ń-nà
Láti kọjá ẹnu àlà, àwọn oníwádìí ní Fordham sọ fún oníṣòwo dátà ẹ̀kọ́ kan pé kó pèsè àkọ́jọpọ̀ àwọn ọmọbìnrin lábẹ́ ọdún mẹ́rìnlá sí mẹ́ẹ̀dógún tí wọ́n nífẹ̀ẹ́ síìfètòsẹ́bí fún wọn.
Nigbà tí àwọn òbí tó lówó bá ń fún àwọn aṣojú fásitì ní owó-ìbọ̀bẹ́.
Àgbà tó mọ ìtìjú kì í folè ṣeré.
Torí ìdí èyí ni ó fi dára tí ó sì pọn dandan kí a ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó lágbára, tó sì yàrà ọ̀tọ̀.
Àmọ́ àwọn òǹwòrán kò ì tíì rí irú èyí rí nínú orin soca tí a ti ká sílẹ̀.
Àpò náírà kan-àbọ̀ ni n ó tún máa yà sọ́tọ̀ láti oṣù kéje yìínáà  lọ”
Adi, ọmọ-ọ̀rọ̀ tí a falà sí lábẹ́ bó̩ò̩lu jẹ́ tiwantiwa nínú èdè Yorùbá, àwọn aṣàfọ̀ mọ bí wọ́n ṣe ń lò ó.
Gbogbo èyí kò kúkú kàn án, ọ̀nà àwọn agbẹjọ́rò nìyẹn.
[Díaz] jẹ́ oníròyìn fún ilé iṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Unión Radio Noticias , ó sì tún jẹ́ ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn.
Ó sì jẹ́ ìṣòro tí ó ń ro ti ìbáṣe láàárín tọkọtaya – ìṣòro àtilẹ̀wá ni.
Abdullah sọ fún Ohùn Àgbáyé "Ikú nípasẹ̀ COVID-19 sàn ju dídá ẹsẹ̀ wọ ilé ìwòsàn ìjọba lọ"
Wọn a máa fi ẹ̀dùn ọkàn wọn hàn lẹ́ẹ̀kọ̀ọ̀kan oníbàárà ní abẹ́ ọ̀wọ́ yìí máa ń fọnrere àìmọ́wọ mẹsẹ̀ wọn, wọ́n sì máa ń sọ púpọ̀ òótọ́ ọ̀rọ̀ wọn ìyẹn tí kì í báá ṣe òótọ́ pọ́nbélé.
Àwọn gbólóhùn "àyálò" wọ̀nyí mú èdè Yorùbá fẹjú sí i.
Lílo alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé máa ń ṣẹ̀dáa ìkúnnà kan ṣoṣo.
Ọ̀gá àgbà Àjọ Ètò Ìlera Àgbáyé (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus ti pe ìhùwàsí àwọn oníṣègùn méjèèjì náà sí "orí fífọ́ " tí ó dá lórí “làákàyè ìfipámunisìn”, ó sì fi léde:
Láàárín ìṣẹ́jú kan, ó ti sárẹ padà.
Òǹkọ̀wé Tania Kamrun Nahar tan ìmọ́lẹ̀ sí ìdí tí kò fi yẹ kí ilé yìí di àdàwólulẹ̀:
Ìfẹ̀hónúhàn àwọn èèyàn láti tako èròńgbà fa ìkọlura, ọgọọgọ̀rún àwọn èèyàn sì sá lọ sí àwọn orílẹ̀-èdè ìtòsí láti fi oríi wọn pamọ.”
Kí ni ìdí fún ìkórìíra àti òǹgbẹ fún ìṣubúu wa?
Ṣùgbọ́n mo gbọ́dọ̀ sọ pé, èyí tí mo fẹ́ràn jù nínu gbogbo èyìí -- yàtọ̀ sí, bẹ́ẹ̀ ni, wíwà níbí, bí báa yín sọ́rọ̀, lónì -- ni pé mo ṣiṣẹ́ pẹ̀lú oríṣiríṣi ẹ̀yà ènìyàn, tí wọ́n jẹ́ kí iṣẹ́ mi lágbára, kó dára kó sì rọrùn púpọ̀.
A kì í jayé ọba ká ṣu sára.
"Ẹ máa ní láti dúró ìyá, fún bí ìṣẹ́jú márùn-ún".
Ọ̀gọ̀rọ̀ l’ó ń d'orí kọ ẹ̀rọ-alátagbà lọ láti gba ẹ̀jẹ̀ fún àwọn aláìsàn.
Ó ti rẹ̀ ẹ́ gidi, oorun sì ń kùn un gidi.
Àwọn àmì ìkànnì ti ṣí àwọn àmì ìkànnì tí a kò kà sílẹ̀ láti Ilé-ìṣiṣẹ́ Kolibri
Di àsìkò yìí, Orílẹ̀-èdè Mozambique ti ní àkọsílẹ̀ ènìyàn 10 tí ó ti kó àrùn COVID-19, ṣùgbọ́n tí kò tí ì sí ẹni tí ó ti bá àìsàn náà lọ, àmọ́ ẹni 6 ló ti kó àrùn náà ní Cape Verde tí ẹnìkan sì ti di ẹni ẹbọra ń bá jẹun.
“Kò tí ì ṣe ìyẹn”
Ní Bunong, tí ó wà ní àríwá ìwọ-oòrùn Cambodia, àwọn àlọ́ tí ó sọ nípa ètùtù fún àtúnṣe sí ìgbéyàwó tí kò ní adùn àti ètùtù ìfọ́nrúgbìn àti ìkórè tí Khoeuk Keosineam jẹ́ asọ̀tàn.
Wọn ò bá ti rí i pé Tinú kékeré sì ń sun oorun àlàáfíà nínú yàrá ìyá rẹ̀ nínú ilé, àwọn aládùúgbò ò bá rí i pe Làbákẹ́ fún rarẹ̀ ṣẹ̀ṣẹ̀ jí, ó ń yán, ó ń nara lẹ́yìn alẹ́ àìsùn...
“Àlàmú………. Àlàmú”, óbẹ̀rẹ̀ ọ̀rọ̀, “Kíni èyí tí mò ń rí ní wájú rẹyìí?”
Ìṣẹ̀lẹ̀ yìí kò yọ ìran Yorùbá sílẹ̀.
Ó dáa... Màá dúró de ọ̀gá.
Kí ni onígbá ń ṣe tí aláwo ò lè ṣe?
Àkópamọ́ wúlò bí o bá pàdánù ilé dátà ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ látàrí ìdaṣẹ́sílẹ̀, tàbí tí ẹ̀rọọ̀ rẹ bá di jíjí.
Ó dáa màdáámú, kò sí wàhálà”, ó fèsì pẹ̀lú ohùn tí ò fì dùnnú hàn.
Mo sọ ìtan tèmi fún wọn, pé mo ni kòkòro apa sójà ara, ṣùgbọ́n ọmọọ̀ mi ò ní.
Kò sí ẹni tó dùn mọ́ àfi orí ẹni.
Kàkà kí àgbò ké, àgbò a kú.
"Èyí túmọ̀ sí pé... pé... Àlàmú tún ní láti... láti... wá"
“Dákun Làbákẹ́. Bá mi ti ọkọ̀ yìí. Tí díẹ̀ ni.
Nígbà tí ó yá, ó bẹ̀rẹ̀ si í sunkún gidi.
Ó fi ọwọ́ lu ọmọ náà jẹ́jẹ́ lẹ́yìn, ó sì sọ fún  un pé kí ó má ṣe dààmú.
Lójú àwọn àlá náà, ó gbọ́ ohùn-un Allah láti gbẹ́ ihò ilé Ọlọ́run fún ètò ìgbéyàwó nísàlẹ̀ ilẹ̀.
Toríi bẹ́ẹ̀, mo máa dúró fún ìjábọ̀ náà bí ó bá tó àsìkò, Ouma wí fún BBC Swahili.
Ó kí ìyá náà pẹ́lù ẹ̀rín músẹ́ lẹ́nu ní ìdọ́bálè.
Bóyá ìdí tí ó fi ń sọ fún un pé kí ó túra ká nìyẹn, kí ó ṣe pẹ̀lẹ́pẹ̀lẹ́ pé kí ó má ṣèyọnu pé kò sí ìṣoro.
Ìdáhùn sí ìbéèrè kúkurú yìí kòì bẹ̀rẹ̀
Ní orí Twitter, Ezekwesili mú ìbànújẹ́ rẹ̀ wá sí ìrántí: "Ẹ̀dùn ọkàn ni fún mi pé àwọn ọmọdé tí a rán nílé ìwé di pípa bí ẹran dé ibi wí pé àwọn òbí wọn kò lè dá àwọn ọmọ wọn mọ̀ ".
Ṣùgbọ́n kò ní wò ìyẹn.
Awakọ̀ ọkọ̀-akẹ́rù náà ti ṣe ìlérí ìfọwọ́sọwọ́pọ̀ rẹ̀, ó sì fi Làbákẹ́ lọ́kàn balẹ̀ pé isẹ́ náà kò ní gba òun àti àwọn èèyàn òun ju wákàtí kan lọ.
Jennifer Creery ni ẹni tí ó kọ ìròyìn yìí, tí Ilé Iṣẹ́ Atẹ̀wé Olómìnira Hong Kong sì tẹ̀ ẹ́ jáde ní ọjọ́ 24 oṣù Èbìbí ọdún-un 2019.
A ò lóbìnrin à ń dá oóyọ́ sí; bí a bá dá oóyọ́ sí ewúrẹ́ ni yóò jẹ ẹ́.
Nígbàgbogbo, àwọn obìnrin tí kò lárá tí ó tálákà ní í máa ń fi ara kááṣá.
Olóyè yìí nírètí wí pé àwọn ọmọ Yorùbá yóò tẹ́wọ́ gba 'alífábẹ́ẹ̀tì t'ó ń sọ̀rọ̀ ' tí òun hu ìmọ̀ rẹ̀
Ààrẹ àti oníròyìn ọ̀hún rán mi l'étí nípa “ọkọ̀ tó léfòó lórí irọ́ ”.
Irú aṣọ ò tán nínu àṣà.
Ìpàdé ìgbìmọ̀ lásán kọ́
Àwọn ìgòo Baijiu ń ṣe ìrántí ìpànìyànnípakúpa Tiananmen náà.
ó dánu dúró, ó ń wo òkè àjà, kò sí àpẹẹrẹ tí ó wá sí i lọ́kàn ní kíá.
Ní àríwá Thailand, àlọ́ àwọn aráa Akha kan nípa ìpilẹ̀ṣẹ̀ swing tí ó sọ iṣẹ́ takuntakun ìfaraẹnisílẹ̀ t'ẹ̀gbọ́ntàbúrò tí ó mú ayé rọrùn.
Fún odidi oṣù mẹ́sàn-án gbáko ní ó ti yí ara rẹ̀ ká pẹ̀lú àdììtú kan tí ó rú gbogbo ènìyàn lójú; àsírí kan tí kò ṣe é ṣe fún ẹnikẹ́ni láti tú – yàtọ̀ sí ọkùnrin kan tí ó súnmọ́ ọn pẹ́kípẹ́kí - Àdìó ọ̀rẹ́ rẹ̀ kanṣoṣo.
Ó jẹ́ agbẹjọ́rò tí ó ní ìrírí tí ó sì mọ bí wọ́n ṣe ń fi ọkàn oníbàárà balẹ̀.
Bí àwọn iléeṣẹ́ ṣe ń ṣiṣẹ́, ìyá ń ké.
Ta ni ìyẹn wá ń se ànfàní fún?
À ń gé e lọ́wọ́, ó ń bọ́ òrùka.
Orin náà ṣe àmúlò àti àfikún àwòrán ìlànà Ijó ìta-gbangba bí a ti ṣe mọ̀ ọ́ ni ìgbà-dé-ìgbà, fídíò orin náà túbọ̀ ṣe àfihàn ìdàgbàsókè orin soca láti ìpilẹ̀ṣẹ̀ tí í ṣe orin calypso.
Láti ìsínyì lọ, sọ́gbá ẹ àgbàyà! Yé é na imú híhunjo rẹ̀ yẹn! Ó tí gbélé ayé kọjá ìwúlò rẹ̀.
Síbẹ̀, àwọn alábòójútó ijù tú u sílẹ̀, ó sì di aráa àgọ́ náà ní ọdún tó kọjá.
Níbàyìí, àwọn orílẹ̀-èdè Ilẹ̀-adúláwọ̀ níṣẹ́ láti ṣe sí ètò lílọ-àti-bíbọ̀ àwọn ọmọadúláwọ̀. Ìwé-ẹ̀rí-ọmọìlú-fún-ìrìnnà kan ṣoṣo fún gbogbo orílẹ̀-èdè ní Ilẹ̀-adúláwọ̀ jẹ́ ọ̀nà àbáyọ — àmọ́ kò tó.
Fún àpẹẹrẹ, wọ́n lè ní orúkọ àti àdírẹ́ẹ̀sì ímeèlì rẹ lákọsílẹ̀.
Èyí yàtọ̀ láti agbègbè s'ágbègbè, bẹ́ẹ̀ náà ni ìpèlórúkọ wọ́n yàtọ̀.
Moghalu ti ṣiṣẹ́ rí ní United Nations láti ọdún 1992 sí 2008.
Ṣùgbọ́n èyí kì í ṣe ìgbà àkọ́kọ́ tí wọ́n máa fi ìròyìn ayédèrú mú èrò inú àwọn olóṣèlú ṣẹ lórí ayélujára ní àsìkò ìdìbò.
Làbákẹ́ tẹ́tí, láì gbàgbọ́, láì gbọ́kàn lé e.
Gbé ìgbésẹ̀ kí o kọ àjọ̀dún Òyìnbó.
Láti ìsinsìnyí lọ títí di oṣù mẹ́fà sí àsìkò yìí, a kò rí àrídájú tí ó rinlẹ̀ wípé a ó leè san owó oṣù àwọn olùkọ́ni àti òṣìṣẹ́ẹ".
Gẹ́gẹ́ bí amúgbálẹ́gbẹ̀ẹ́, Abubakar ni ó ṣe bònkárí ìsọhun-ìjọba-di-àdáni àti títa ọ̀kẹ́ àìmọye ilé iṣẹ́ tí ó jẹ́ ti ìjọba tí kò pa owó sí àpò ìjọba.
Àwọn apani ṣe iṣẹ́ wọn pé, wọn kò sì dáwọ́ dúró lẹ́yìn tí wọ́n yẹgi fún wọn, wọ́n tún wọ́ òkúu wọn nílẹ̀ bẹ́ẹ̀ náà ni wọ́n sì ń jókòó lé wọn lórí.
Gbígbà pé àjàkálẹ̀ ààrun yìí wà lóòótọ́ bu ìsejọba Assad kù nítorí pé òhun ni yóò jẹ́ kí àwọn aláṣe wọn ó fi tipá gbà lóòtọ́ pé wọn kò ní èka ètò ìlera.
Ẹ mọ̀, ní àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n kúṣẹ̀, a máa ń ṣe asọ̀ púpọ̀ nípa àwọn olóṣèlú oníwà ìbàjẹ́ tí wọ́n ń kó owó orílẹ̀-èdè jẹ.
Ó ṣe àpèjúwe àwọn ìfìyàorójẹni tí òun pẹ̀lú àwọn ológun mìíràn rí:
Ẹ̀sùn ìlọ́wọ́sí ìdúkokò mọ́ ààbò ìlú ni a fi kan àwọn akọ̀ròyìn náà
Làbákẹ́ ti bẹ̀rẹ̀ si í làágùn.
Ká wí fún ẹni ká gbọ́; ká sọ̀rọ̀ fúnni ká gbà; kà bèrè ọnà lọ́wọ́ èrò tó kù lẹ́yìn kàyè baà lè yẹni.
Bí ó máa nílò, Lẹ́yìn náà láti já ara rẹ̀ sí ìhòòhò, á ṣe é.
Nígbà tí mo rò ó, ní ọmọdún mẹ́rìnlá, pé mo ti mọ gbogbo èrò tó gbòòrò wọ̀nyí, mo tẹ̀síwájú sí ọ̀rọ̀ àwọn àgbà akọni ilẹ̀ Adúláwọ̀ bíi Thomas Sankara ti orílẹ̀-ède Burkina Faso àti Patrice Lumumba ti orílẹ̀-ède Congo.
Fún ìdí èyí, aláyọ̀ ènìyàn ni ó yẹ kí Àlàmú jẹ́. Èrò gbogboògbò àwọn ènìyàn sí i rè é.
Nínú ìjà akátá náà, àwọn agbébọrìn 14 ni ikú pa, tí ẹ̀ṣọ́ aláàbò 10 sì bá a lọ.
Nínú ìwé ìgbéròyìnjáde tí àwọn aláṣẹ DCMA tẹ̀ jáde, ìdá àádọ́rin nínú àwọn ọgọ́rin akẹ́kọ̀ọ́ ni kò rí owó iléèwé wọn tí ó tó bíi $13 USD lóṣù san.
ṣààtò ọ̀wọ́ ẹ̀kọ́ tí a fi ọ̀kọ̀ọ̀kan akọ́ni sí
Àkọpamọ́ kan tí ó jẹ́ ti ìjọba US jábọ̀ ní ọdún-un 2014 wípé àyẹ̀wò tí ó wáyé nínú China sọ wípé yóò fẹ́rẹ̀ẹ́ tó ọmọ orílẹ̀ 10,454 tí wọ́n pa.
Ní ìparí, èyí yóò túbọ̀ mú kí iṣẹ́ ìwádìí èdè Niger-Congo ó rinlẹ̀.
Ó máa ń kọ́wa nípa ǹkan tó léwu àti ǹkan tí ò tọ́.
"Kò sí ìṣòro nípa ti ọmọ kékeré yẹn-ọmọ yín, amáa ṣètọ́jú tirẹ̀ nínú ẹjọ́ náà, a mọ bí a ṣe máa ṣe é", Agbẹjọ́rò tún fi ọkàn rẹ̀ balẹ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
PDF tí o ṣíra tẹ̀, tí aka PDF ń ṣí lọ́wọ́, ni iṣẹ́-àìrídìmú àìdára yìí yá lò fi fọ́n odùu rẹ̀ ká sórí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
. Inú mi dùn! Ẹ ṣé gan ẹ̀yin olùgbọ́ mi gbogbo. Màá fẹ́ láti dúpẹ́ lọ́wọ́ Erhan Arik àti DOP Meryem Yavuz. Àwọn tí wọ́n darí fọ́nrán [orin mi] “I Have a Red in My Wipe” tẹ́lẹ̀.
Bí o bá lo odù àkópamọ́ tàbí pàdánùu rẹ, o lè gba òmíràn jáde tí o bá r'áàyè wọ inú ìṣàmúlò rẹ.
Ojú rẹ̀ ràn. Isan dá dúró lọ́tọ̀ ní ọwọ́ rẹ̀ líle, ètè rẹ̀ ń gbọ̀n, ara rẹ̀ ń gbọ̀n pẹ̀lú ìbínú àti ìmí-ẹ̀dùn.
O kò le è fi ìsopọ̀ àti fáìlì tí o kò fọkàn tàn sí VirusTotal, iṣẹ́ orí ayélujára ayẹ fáìlì àti ìsopọ̀ wò láti lòdì s'ónírúurú agbógunti-odù-àrànká-abẹ̀rọ-ayárabíàṣájẹ́ tí yóò sì jíhìn àbájáde rẹ̀.
Ní báyìí, ìyàlẹ́nu lójẹ́ fún mi bí ìgbéayé mi ṣe di ohun tí ó kan ìdánwò tí à ń sọ yìí.
Kí Màmá mọ́kàn, kí ó wà láàyè kí ó si tẹ̀síwájú láti máa gbàdúrà fún un.
Wàhálà àyípadà ojú-ọjọ́ ní ọdún-un 2019 jẹ́ ohun tí ó nílò àbójútó kíákíá ju ti ìdúnrin lọ, àti ní Jamaica, àwọn ará ìgbèríko tí ó jẹ́ àgbẹ̀, àwọn apẹja ń gbọ́ ìpè itanijí yìí.
Aláṣejù ajá ní ń lépa ẹkùn.
“Wọ́n wà dáadáa, ẹ ṣeun”, Kí tún ni kí Làbákẹ́ sọ?
Tẹ àmì iṣẹ́ àkànṣe láti orí Ibi Ìpamọ́ Ìwífún-alálàyé Kolibri sílẹ̀
Miroslav Tudjman àti Nives Mikelic, ọ̀mọ̀wé nípa ìtàkùrọ̀sọ ní Ifáfitì ti Zagreb, Croatia, túmọ̀ ìròyìn tí kò ní gbọ́ngbọ́n nínú sí "ìròyìn àmọ̀ọ́mọ̀ tari síta láti ṣi àwọn ènìyàn lọ́kàn".
Wàhálà ló sì jẹ́ sí ètò ìlera.
Afínjú wọ ọjà ó rìn gbẹndẹ́kẹ ọ̀bún wọ ọjà ó rìn ṣùẹ̀ṣùẹ̀; ọ̀bùn ní ó ru ẹrù afínjú relé.
Gbogbo nǹkan inú ilé ló wà létò-létò.
Màmá rẹ́rìn-ín músẹ́, ó sì fi ọgbọ́n ẹ̀wẹ́ jáwọ́.
Ní Burundi, àwọn akọ̀ròyìn mẹ́rin tí a fi sátìmọ́lé ń dúró de ìpinnu ẹjọ́ kòtẹ́milọ́rùn
Làbákẹ́ rántí ẹ̀ẹ̀mejì tí Àdìó dá sí ìjà wọn lórí ọ̀rọ̀ Josephine àti Caroline.
Oríi Wikipedia ni àwòrán yìí wà. Ojú Òde
Ní 2018, èèyàn tó lé lọ́gọ́rùn-ún ni wọ́n bá ṣẹjọ́ lórí àwọn ọ̀ràn yìí. Ó yẹ kí ẹjọ́ọ wọn ó parí lọ́dún yìí.
Lójú àláa àsèkágbáa rẹ̀, èyí tí ó jẹ́ ìkẹwàá nínú àkọsílẹ̀ oníṣísẹ̀ntẹ̀lé ọdún-un 1979, ọkùnrin kan fara hàn tí ó mú Mohammed lọ sí ibi igi kékeré kan nínúu ọgbàa rẹ̀, ó sì tọ́ka sí egbòo rẹ̀.
Àwọn alátakò ti sọ pé ó ṣe pàtàkì láti rántí wípé ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà dúró fún ìdánimọ̀ ọmọ ìlú ní òkè òkun, torí ìdí èyí, kò ṣe é yẹ̀ sílẹ̀ fún wọn.
Wọ́n ní ó rí wàhálà àrùn ọpọlọ rẹ̀ ní kété tó dé sí ilé. Irú ìṣẹ̀lẹ̀ aburú wo rè é!
Ṣé ẹ ríi, àwùjọ ò kí ń dàgbà sókè nítorí wọ́n ti mú àdínkù bá ìwà-ìbàjẹ́.
"Mo ń ní àìbalè nínú ẹnu mi! Mo fẹ dánbí ẹyín ẹnu mi ṣe mú tó wò!
Àṣẹ̀ṣẹ̀yọ ọ̀gọmọ̀ ó ní òun ó kan ọ̀run; àwọn aṣáájúu rẹ̀ ṣe bẹ́ẹ̀ rí?
Àwọn sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀-ọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà darapọ̀ mọ́ àwọn sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ orí ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ lágbàáyé láti sààmì ọjọ́ náà àti láti fọn rere iṣẹ́ ìdàgbàsókè àgbà-ńlá ayé tí ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ń ṣe.
25 ni gbogbo àwọn àmì wọ̀nyí lápapọ̀.
Níbi tí èrò náà wà, tí a bá lè dènà ìdàgbàsókè kókó, a lè dèna ìtànká kókó.
Èṣùníyì dìde gírí, ó sáré sọ́na ibi tí ariwo  náà ti ń wá.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Simão Rossi, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Trans people in Pakistan staged the country's first Transgender Pride march.
Amade Abubacar ń ṣiṣẹ́ pẹ̀lú Mozambican Social Communication Institute, ó sì ń ṣiṣẹ́ gẹ́gẹ́ bí akọ̀ròyìn pẹ̀lú ibùdó ìròyìn orí ayélujára Zitamar àti iléeṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ìbílẹ̀ Nacedje.
Ìdánwò egbògi kì í ṣe èyí tí ó dá lórí ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá nípa ti ẹlẹ́yàmẹyà àti ìfipámúnisìn nìkan — bákan náà ni ó ń ṣe okùnfàa ìṣòro àìfọkàn tán láàárín àwọn aṣojú ètò ìlera àti ará ìlú.
Gbogbo àgbáyé ń rí àwọn ètò wọ̀nyí gẹ́gẹ́ bi afárá sí ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ ìlera ìyá àti ọmọ.
Kọ ìbéèrè ohun tí o fẹ́ ṣàwárí
Bẹ́ẹ̀ ni màdáámú, ọkùnrin alákọ̀wé náà kan ìjọ̀gbọ̀n, ìjọ̀gbọ̀n owó.
“Ṣé o ní Àlàmú ti ya wèrè, Làbákẹ́?”
Kìí ṣe òun ...kì í ṣe òun!
Àwòrán tó ń fi ààlà-ilẹ̀ orílẹ̀-èdè China hàn lórí ọmọ ọ̀rọ̀ mẹ́rin tí kíkà rẹ̀ jẹ́ 武汉肺炎 tí ó túmọ̀ sí "àrùn ẹ̀dọ̀fóró Wuhan" (tí ó ṣì jẹ́ lílo ní èdè Chinese), gẹ́gẹ́ bí a ti ṣe mọ àjàkálẹ̀ náà ní ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀, kí ó tó yí orúkọ padà sí COVID-19.
Ààmì ìdánimọ̀ orílẹ̀ èdèe Jamaica tí Kanye West lò di awuyewuye tí ó dá fìrìgbagbòó lórí ‘ìsààmì’
Ìmúṣiṣẹ́pọ̀ ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ lóríi ẹ̀rọ gbogbo
Wọ́n kọ̀ wọn kò fèsì nítorí kò sí àwọn agbẹ́jọ́rò wọn níkàlẹ̀, wọ́n sì dá wọn padà sí àtìmọ́lé, kí ọjọ́ 18 tí a dá fún ìgbẹ́jọ́ ó kò.
Ṣùgbọ́n bí èrò mi bá jẹ́ òtítọ́, ó ń fò kiri níbi ní gẹ̀rẹ́gẹ̀rẹ́ òkè Rekcha.
Èyí kì bá tí ṣẹlẹ̀ ní bíi ẹ̀wá ọdún sẹ́yìn nígbà tí orílẹ̀-èdè náà kúṣẹ̀ tó sì wà lábẹ́ ìjọba apàṣẹ wàá.
Nílé, á ti ara rẹ̀mọ́ yàrá, á mú ìwé ìjẹ́rìí-ẹni rẹ̀, á wá bẹ̀rẹ̀ si í  ka àwọn ohun tó jẹ mọ́ ọn tí ó kọ sínú rẹ̀, láti ọjọ́ kìn-ín-ní oṣù títí di ọjọ́ tí ó kẹ́yìn.
“Gba wèrè,” “N ò gba wèrè” lọjà fi ń hó.
Ìrírí akọbúlọ́ọ̀gù Zone9 ìlú Ethiopia jẹ́ àpẹẹrẹ.
Aṣẹ yìí jẹ́ eyìí tí o ni ìkálọ́wọ́kò julọ ninún awọ́n àṣẹ Creative Commons mẹ́fẹ̀ẹ̀fà.
Wọ́n máa ń ṣe àtìlẹyìn fún wọn nípa àyẹ̀wò wọ́n sì máa ń kọ́ wọn lẹ́kọ̀ọ́ nípa bí wọn ó ṣe lo òògun wọn, bí wọn ó ṣe ṣe ìtọ́jú ara wọn, bí wọn ó ṣe tọ́jú àwọn ìkókó wọn.
Ọ̀nà tó dára jù fún ìdáààbòbò araà rẹ lọ́wọ́ ìdojúkọ fíṣíìnì ni láti máà tẹ ìsopọ̀ adarí ẹni tàbí ṣí àfimọ́ tí a fi mọ́ ímeèlì.
Láìbọ́sírere, àṣàyàn yìí kò sí lárọ̀ọ́wọ́tó fún gbogbo iṣẹ́ afààyègbà 2FA.
Síbẹ̀ náà ìṣèjọba yìí ti bẹ̀rẹ̀ sí ní sí ṣe àdíkù òǹkà iye àwọn tí wọ́n ní àrùn náà nínú àtẹ̀jáde wọn.
Gẹ́gẹ́ bí ilé iṣẹ́ oníròyìn kan ti Orílẹ̀-èdè Portugal Lusa ti ròyìn:
Mo tà wọ́n Làbákẹ́, kébi má ba à pa wá, mo tà wọ́n láti lè jẹ́ ká a rọ́wọ́ mú lọ ṣénu....”. Ó ṣàkíyèsí pé òun ní láti díjú, kí ó sọ òtítọ́,  ọ́nà yìí ni ó lè gbà láti dá ìfọkàn tán Làbákẹ́ nínú rẹ̀ padà.
Síbẹ̀, "kò tí ì hàn bóyá ẹnikẹ́ni ní iléeṣẹ́ Dangote ti gbìyànjú láti kàn sí" àwọn elétò ìlera tí ọ̀rọ̀ náà kàn.
Bóyá o ti ń to ilé fún obìnrin mìíràn ní ìgboro. Ó sì tún mọ̀ọ́mọ̀ mú àwọn ọkùnrin ìgboro méjì yìí wá láti wá ṣe àṣepé ìtànjẹ rèf ún Làbákẹ́.
Tinú rá lọ bá a, ó sì dúró síwájú rẹ̀ pẹ̀lú ẹsẹ̀ ẹlẹgẹ́ kékeré rẹ̀ tí ó máa ń gbọ̀n. Ọmọ kékeré náà rẹ́rìn-ín músẹ́, ó ń sàfihàn eyín rẹ̀ tuntun tó sẹ̀ẹ̀hù bí ó ṣe ṣe sí ìyá rẹ̀, ó ń fi ọgbọ́n inú sọ fún bàbá rẹ̀ pé kí ó rí i kí ó sì jọ̀ ọ́ lójú.
Ronú nípa ibùdó-ìtàkùn tí o ti lo ìbéèrè ààbò rí kí o sì gbèrò nípa ìyípadà èsì rẹ.
À ń wọ́nà àti fi aṣiwèrè sílẹ̀, ó ní bí a bá dé òkè odò ká dúró de òun.
Iṣẹ́-àgbéṣe tí ò tíì parí ni.
Làbákẹ́ náà kìí pẹ́ bínú. Kò níì gbàsára, òun náà sì le.
“Báwo ni ọ̀rẹ́ mi ṣé wá fìyà jẹ ọ́ Làbákẹ́?
Ìpànìyàn mìíràn wáyé ní ilé ìtaja-ohun-èlò-inú-ilé.
Látàrí ìdí èyí, ó ń ṣe ìrìnàjò láti agbègbè kan dé òmíràn ní Ilẹ̀-Yorùbá láti tan ìmọ̀ alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà náà.
Ọ̀rọ̀ orin tí ó lágbára gbérí, ọgbọ́n ń tayọ àti ìrìnàjò ìṣíjú ojú ẹsẹ̀:
Lásìkò tí ètò ìlera wọn ti dẹnikọlẹ̀ yìí látàari ewu ogun tí ó wu wọ́n tí ètò ọ̀rọ̀ ajé tí ó forí sánpọ́n sì ti sọ ọ̀pọ̀ ọmọ ilè Syria di Akúṣẹ̀ẹ́, Àjàkálẹ̀ ààrùn tí ò jà kiri yìí tún ti ti ìlú yìí sínú ewu àìkàsí àti ìdibàjẹ́.
Ẹyẹ ò lè rí omi inú àgbọn bù mu.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọ̀rọ̀ ló ti ń jà rànhìnrànhìn láti ìbẹ̀ẹ̀rẹ̀ oṣù keje èyí tí ó nííṣe pẹ̀lú ìwé àyọkà fún ìdánwò èdè Turkish.
Torí ìdí èyí, kí o tó tẹ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé, yẹ pátákó àdírẹ́ẹ̀sì orí ibùdó-ìtàkùn asàwáríkiriì rẹ wò.
ShankhaNidh Èyí ni ilé ọgọ́rùn-ún ọdún sẹ́yìn mìíràn ní Dhaka.
"Kó ẹrù rẹ̀ kí ó lọ nísìnyí! Á jẹ́ àṣẹ.
Èyí jẹ́ dátà tí wọ́n ti gbà lásíkò ìtàn tí a mọ̀ fún ìṣegbè ẹlẹ́yámẹ̀yà àti àwọn ìṣesí ọlọ́pà tí ò fojú hàn.
Ní báyìí, òfin ńkọ́?
A ṣe àkọsílẹ̀ àlọ́ Orí Erinmi ní ọjọ́ 16, oṣù Belu, ọdún 2014, ní etídò Songkran ní àríwá-ìwọ̀-oòrùn Thailand.
Ilé ìjọsìn náà #ChurchToo ṣípayá ìdákẹ́ rọ́rọ́ àmọ́ "ìbàjẹ́ àṣà ìfipábánilòpọ̀ tí ó ń gbèrú, pàápàá jù lọ ní agbo ìjọsìn" ní Nàìjíríà.
Ó sọ wí pé gbogbo ìrírí yìí ran òun lọ́wọ́ láti “ní ìfarada tí ó pọ̀”:
Ètò ìlera tí ó ti dẹnu kọlẹ̀
Púpọ̀ nínú ògbufọ̀ tí ẹ̀rọ ṣe ni kò ní ìtumọ̀, pàápàá jù lọ àwọn gbólóhùn tí ó rọ̀ mọ́ àṣà tí ó ní ju ìtúmọ̀ kan ṣoṣo lọ.
Síbẹ̀, Àjọ Olùkọ́ni Ifásitìi Nàìjíríà kọ ẹ̀yìn sí ìwé àbá yìí, wọ́n ní ó kọ iyán àwọn kéré, nítorí ó kọjú ìjà sí àwọn olùkọ́ àti wípé ó yẹpẹrẹ àṣẹ àti agbára ilé ẹ̀kọ́ gíga.
Ó bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú ohùn rẹ̀ tí kò dánilójú tí ó sì lè, “Ẹm…Ẹm…..hùn bí mo ṣe di ẹ̀rọ amómitutù náà mú, tí mò ń wá omi tútù, ń ṣe lara mi ṣe gìììrìgì lójijì Làbáké……hùn……hùn bíìgbà tí mo di wáyà agbẹ̀mí mú.
Obìnrin ni òun fúnrarẹ̀, ó sì mọ gbogbo nǹkan.
Àfilé iye owó fún gbígba ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà mú àwọn ọmọ Angola fi ẹ̀hónú hàn
Wọ́n jọ máa lọ sí ìgboro láti mú un wá ni.
Fún ọjọ́ díẹ̀, ilé ìjọsìn náà; #ChurchToo — tí í ṣe àpẹẹrẹ èmi náà ní àgbáyé #MeToo — gba ayélujára kan ní Nàìjíríà.
Ojú kì í pọ́n òkú ọ̀run kó ní kí ará ayé gba òun.
Gẹ́gẹ́ bí London School of Economics and Political Science (LSE) ṣe sọ, àpapọ̀ iye àwọn aláàárẹ̀ COVID-19 tí wọ́n le wò ní ilẹ̀ náà kò ju ẹgbẹ̀rún mẹ́fà ààbọ̀ lọ (6500) nínú ọ̀gọ̀rọ̀ èníyán tí ó tó mílíọ̀nù mẹ́tàdínlógún àbọ̀ tí ó ń gbé ní ilẹ̀ náà.
Àṣẹ yìí gba ẹnìkẹnì láàyè láti lè ṣe àpínká, àtúnṣe sí, àti fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn – pàápàá fún òwò - níwọ̀n ìgbà tí wọ́n bá ń fì ìyìn fún ọ gẹ́gẹ́ bí olùpilẹ̀ṣẹ̀.
Àwọn iléeṣẹ́ ní ẹ̀ka-ò-jẹ̀ka ni ó ti pè fún ìdásílẹ̀ wọn, títí kan Human Rights Watch, International Federation of Journalists, Olucome, African Journalists’ Federation àti Àjọ Burundaise des Radiodiffuseurs.
Ní àárín ọdún, mélòó kan tí ó kọjá, pàápàá ní àsìkò ìjì ọdọọdún monsoon, iye àwọn tí àìsàn-an ibàa ẹ̀fọn ti kọlù ní Bangladeshì ti lékún síi.
Bí ìjì líle bá ń pọ̀ sí i látàrí ségesège ojú-ọjọ́, òkúta iyùn-ún níṣẹ́ pàtàkì ní ṣíṣe láti fa agbára àwọn ìgbé omi àti ìdúró gẹ́gẹ́ bí alárinà láàárín òkun àti etí òkun — àmọ́ ìgbóná àgbáńlá ayé ń dí i lọ́wọ́ láti ṣiṣẹ́ẹ rẹ̀.
Kí ló ṣe tí inú rẹ̀ kò ní dún?
Bákan náà ẹ̀wẹ̀, àgbà ọ̀jẹ̀ iléeṣẹ́ apooògùntà Pfizer dán oògùn kan wò tí a pè ní Trovan ní ara àwọn èwe 200 ní Ìpínlẹ̀ Kano, orílẹ̀-èdè Nàìjíríà, nígbà tí àjàkálẹ̀ àrùn yírùnyírùn ṣẹ́ yọ.
Àwọn ìyá tó ní kòkòro apa sójà ara tí wọ́n ń ṣe ìtọ́jú fún àwọn ìyá tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara.
Àwòrán ojú-ewé ìwé ìrìnnà látọwọ́ọ Jon Evans (CC BY 2.0).
“Ẹẹẹẹẹnnnn…..Bẹ́ẹ̀ , Bẹ́ẹ̀ ni”
Síbẹ̀, bí ìwé ìròyìn ṣe jábọ̀, díẹ̀ lára àwọn ọmọ ìbílẹ̀ ń yọ̀ fún àdàwólulẹ̀ ilé náà.
Ẹ jẹ́ ká sọ nípa ìgbésẹ̀ òfin àti ewu tó lè fà.
Ẹ̀sùn yìí fò fẹ̀rẹ̀ láti orí ayélujára sí ìfẹ̀hónúhàn lóríi òpópónà ní àwọn ìlú ńlá ní Nàìjíríà bíi Èkó àti Abuja.
Àpilẹ̀kọ yìí jẹ́ ara àtẹ̀jádé ìròyìn oníṣísẹ̀ntẹ̀lé tí ó ń ṣe àgbéyẹ̀wò ìṣúsí pẹ̀lú ẹ̀tọ́ ìlò ẹ̀rọ-ayárabíàṣá nípa àwọn ìlànà bíi ìṣánpa ìṣàsopọ̀ ẹ̀rọ ayélukára-bí-ajere àti ìròyìn ẹlẹ́jẹ̀ lásìkò ètò ìṣèlú tí ó pọn dandan ní orílẹ̀-èdè méje ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀: Algeria, Ethiopia, Mozambique, Nàìjíríà, Tunisia, Uganda, àti Zimbabwe.
O kò gbọdọ̀ lo VPN tí o kò fi ọkàn tàn.
Àwọn Ẹni-orí-kó-yọ sọ̀rọ̀ síta
Ẹ̀tọ́ rẹ̀ ni láti jẹ́ kí ó mọ̀ gbogbo òótọ́ ọ̀rọ̀ náà, bí ò bá tiẹ̀ dùn mọ́ ọ́n.
Onímọ̀ àwùjọ Mbangula Kemba sọ̀rọ̀ tako ojú tí wọ́n fi wo ọ̀rọ̀ yìí, ó tẹnumọ́ọ pé wọn ò gbọdọ̀ fi ìfìyàjẹni yanjú ìṣòro nínú ìgbéyàwó.
"Wọ́n ti fi ìdí ìwádìí lọ́lẹ̀ láti wo ibi tí ìṣòro náà ti wọ́wá. Àwọn tí wọ́n bá lọ́wọ́ nínú rẹ̀ yóò di gbígbọ́n dànù kúrò nínú ìṣètò ìdánwò."
Ẹgbẹ́ alátakò Guinea náà kò ní ààbò tí ó lè fi bo araa rẹ̀ lásìkò ìkọlù: àwọn aṣojú aláṣẹ ẹgbẹ́ alátakò gbogbo kò dá sí àríyànjiyàn ìgbìmọ̀ ìjọba mọ́ láti ọjọ́ 11, oṣù Ọ̀wàrà 2019.
Ẹ jẹ́ kí n dánu dúró díẹ̀ fún ìṣẹ́jú àyá kan kí n sì mu yín padà sí ìgbà tí gbogbo èyí bẹ̀rẹ̀ fún mi ní ọdún 2010, nígbà tí mo jẹ́ akẹ́kọ̀ọ́ odún kejì ní ilé-ìwé gíga.
Nígbà tí ó délé, òkùnkùn bo iyàrá birimùbirimù.
Ṣíra-tẹ àwọn àlẹ̀mọ́ náà láti yí àwọn iná náà padà.
Nítorí wípé kò sí iṣẹ́ fún wọn, àwọn abódiakọ-akọ́diabo ènìyàn kò ní ṣíṣe ju kí wọn ó ṣe òwò nọ̀bì láti rí oúnjẹ òòjọ́.
Ìtànká jẹ́ ìgbésẹ̀ àmúdijú.
Ṣé ìyẹn túmọ̀ sí wí pé àwọn ànfàní yíyàn míràn tún wà?
Díaz jẹ́ ajábọ̀ ìròyìn àti a-jà-fún-ẹ̀tọ́-ọmọ ènìyàn tí ó jẹ́ ògbólógbòó ajàfúnẹ̀tọ́ òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ tí wọ́n sì mọ ìṣe rẹ̀ fún un l'órílẹ̀ èdè Venezuela àti òkè òkun fún ìdásọ́rọ̀ àti ìtakò ìjọba Nicholas Maduro.
Lọ́jọ́ 6, oṣù karùn-ún, àwọn akọ̀ròyìn náà fojú hàn nílé ẹjọ́ kòtẹ́milọ́rùn kan, lẹ́yìn tí wọ́n ti fi ẹ̀wọ̀n oṣù mẹ́fà jura.
Ṣé àkàrà ni ò ń pè àbí bean cake?
Pẹ̀lú orí ìka ọwọ́ ni olùtọ́jú owó náà fi ń ṣí i láwẹ́láwẹ́ tí ó sì ń kà á síra rẹ̀ tí ó sì ju orí tẹ̀lé kíkà rẹ̀ yìí láti fìdí kíkà rẹ̀ yìí múlẹ̀.
Ọ̀ràn aya-eré-ìtàgé Min Htin Ko Ko Gyi tún fi ìrísí ìhámọ́ tí a há àwọn akọrin pàtàkì mọ́.
Ìṣàmúlò alábòójútó àràmàndà tí o ṣí nígbà tí o ń ṣẹ̀tọ́ ní àwọn àkàndá ìgbàláàyè yìí.
Ilé oníròyìn orí-ayélujára kan ti ṣe àtẹ̀jáde àbájáde ìwádìí tí ó jinlẹ̀ nípa àìkáràmáìsìkí ìjọba lóríi àwọn ilé àjogúnbá àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ tí ó ń gbìyànjú láti da àwọn ilé tí ó kù wó:
Ibà-ẹ̀fọn ti ọdún yìí jẹ́ tuntun, ó sì yára pa ènìyàn.
Ó ń bíni nínú láti mọ̀ wí pé lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, díẹ̀ ni òfin lè ṣe láti ràn-án lọ́wọ́.
Abala 13 ti Ìkéde Káríayé Fún È̩Tó̩ O̩mo̩nìyàn wípé "E̩nì kọ̀ọ̀kan ló ní ẹ̀tọ́ láti kúrò lórìlẹ̀‐èdè yòówù kó jẹ́, tó fi mọ́ orílẹ̀‐èdè tirẹ̀, kí ó sì tún padà sí orílẹ̀‐èdè tirẹ̀ nígbà tó bá wù ú".
Àti láti mọ àwọn orílẹ̀-èdè tí àyípadà ńlá ti débá: [#tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí orílẹ̀-ède Rwanda yóò jẹ́ ọmọbìnrin yẹn tó wá láìní owó lọ́wọ́ láìní owó ọkọ̀ sùgbọ́n tí ó kúrò lẹ́ni tó ti mutí yó, tó ń dunú tó sì dolówó].
Mo fi Ọlọrún tó dámi ṣẹlẹ́rìí, awakọ̀ náà sọ èyí, ó fa ìka ìlábẹ̀ rẹ̀ mú, ó sìnáàsí ojú ọ̀runfún àtẹnumọ́.
Àwọn ẹlẹ́nu èké sọ wí pé ìgbónára àì rí ipò nínú ìjọba Jonathan ló ń mú Ezekwesili tẹpẹlẹ mọ́ ìgbárùkù ti ọ̀ràn àwọn ọmọ tí ajínigbé jí gbé.
Ní ìsàlẹ̀, ní òpópónà, dẹ́rẹ́bà Àdìó ń dúró, ó sì ń ṣí ilẹ̀kùn ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ ọ̀gá rẹ̀ láti fi gbé Làbákẹ́ padà sílé.
2. "Rag Storm" láti ọwọ́ọ Super Blue, pẹ̀lú àjọṣepọ̀ 3 Canal
Iyì-ara-ẹni máa ń relẹ̀, tí èyí yóò sì mú wọn hu ìwà-ipá láti jà fún ẹ̀tọ́ọ wọn láwùjọ.
Ilé àjogúnbá náà di àwópalẹ̀ pẹ̀lú bí Ilé-ẹjọ́ Gíga ṣe pa àṣẹ.
Á dijú rẹ̀, á sì tẹ́tí sí àwọn ọ̀rọ̀ ìtura tó wà nínú lẹ́tà Àlàmú. Ara rẹ̀ á yá, ó sì mókun, ó sì ń ṣe dáadáa nínú ẹ̀kọ́ rẹ̀, ó wà níbẹ̀ nínú òtútù, ó ń tiraka láti wá ọjọ́ iwájú fún ara rẹ̀ àti Màmá, láìpẹ́ á máa padà bọ̀ nílé láti wá dara pọ̀ mọ́ ọn.
Yin Olúwa lógo!
Ṣùgbọ́n lọ́pọ̀ ìgbà, ẹ̀kan ṣoṣo ni wọ́n máa ń gba ìkọ́ni, nítorí náà wọn ò nímọ̀ nípa òògùn tuntun, ìlànà ìtọ́sọ́nà tuntun bí wọ́n ṣe ń jáde.
Tó bá yá lọ́jọ́ kan, á wá ṣàkíyèsí pé Àlàmú  fúnrare ti lọ, tí kò sí ní padà wá mọ́ láé.
Twitter di irinṣẹ́ fún ìgbéròyìn ìkórìíra ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin jáde àti ohun èlò fún ẹgbẹ́ olóṣèlú.
A-ṣúra-mú ò tẹ́ bọ̀rọ̀.
Báyìí, nígbà tó sọ fún àwọn ọgbà rẹ̀ nípa èrò rẹ̀, wọ́n kò fi ṣe yẹ̀yẹ́ ni.
Iyùn-un abẹ́ òkúta òkun jẹ́ ohun tí a ò leè fọwọ́ rọ́ sẹ́yìn nínú àwọn àmúṣọrọ̀ tí ó ń mú ọrọ̀ Ajé Tobago àti àwọn àyíká erékùṣù náà gbòòrò.
Ẹ̀ka Agbófinró leè fi àṣẹ fún Àjọ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Nàìjíríà NCC [Nigerian Communications Commission – tí ó ń ṣe bòńkárí ìtàkùrọ̀sọ orí ẹ̀rọ ayárabíàṣá] láti pa á láṣẹ fún apèsè àyè sí ìlò ẹ̀rọ ayélujára kí ó gbé ìgbésẹ̀ lójú ẹsẹ̀ tí ò ní mú àwọn òǹlò rí àyè lo ayélujára ní Nàìjíríà.
Omoyole Sowore
Bí omi bá gbóná ju bí ó ṣe yẹ lọ (tàbí bí ó bá tutù jù) àwọn iyùn yóò lé ewé omi — tí yóò sì pàdánù ọwọ́ tí ó ń fi oúnjẹ nù ún.
A kì í mọ́ egbò fúnra ẹni ká sunkún.
A máa nílò ìdáhùn láti ilẹ̀-òkèrè tó létò.
“Rárá”, fún ìdí èyí, a kò lè dá a lẹ́bi... O ò lè dáa lẹ́bi fún nǹkan tí kò mọ̀ nípa.
Ó wọ́n omi sílẹ̀, ó sì bẹ̀rẹ̀ si í gba a, ó ń sín láìmoye ìgbà, orí rẹ̀ ń ró bí agogo.
Ìṣoro wà ní ìṣàfipamọ́ ẹ̀kọ́ yìí
Ó jẹ́ ohun ìyàlẹ́nu, àwọn olóṣèlúu ló léwájú níbi ká gbé gbólóhùn irọ́ sórí ayélujára.
Cameroon, Tanzania, Uganda, Ethiopia, Nigeria, àti Benin ti ní Ìtìpa Ẹ̀rọ-ayélujára, ìjọba ti fi owó-orí lé lílo búlọ́ọ̀gù àti ẹ̀rọ-alátagbà, wọ́n sì ti fi ọwọ́ ṣìgún òfin mú oníròyìn.
Ó ti gbìyànjú sẹ́yìn láti di ààrẹ àmọ́ orí kò ṣe ní oore.
Síbẹ̀ wọ́n ń ṣe àpasílé àti àdáni àwọn èrè.
Ìgbà tí ṣìgìdìí bá fẹ́ ṣe eré ẹ̀tẹ́ a ní kí wọ́n gbé òun sójò.
Ìbòo 8,491 tí wọ́n dì fún un ni wọ́n fi yàn án sípò kan nínúu mẹ́jọ tí ó tọ́ sí ìpínlẹ̀ Roraima tí ó ti wá.
Ní orílẹ̀-èdè Turkey, orílẹ̀-èdè tí ó lé ní ẹgbẹẹgbẹ̀rún mẹ́tàlélọ́gọ́rin ènìyàn (83 million), ènìyàn ní láti peregedé nínú ìdánwò ìgbaniwọlé tí wọn ń pè ní Yükseköğretim Kurumları Sınavı ní èdè ilẹ̀ Turkey láti wọlé sí Fáfitì.
Àmọ́ ẹ̀fẹ̀ lásán ni wọ́n fi ṣe — ìjọba ti máa ń sábà kó àwọn alátakò, ẹgbẹ́ olóṣèlú àti àwọn agbébọnrìn papọ̀ láti jàre irú ìgbésẹ̀ báyìí. the àtẹ̀jíṣẹ́ náà ni a fi kàn wọ́n mọ́lẹ̀.
Sọ̀rọ̀ Sènábù! Kí ló ṣẹlẹ̀ ?
Làbákẹ́ wò ó láìgbàgbọ́, nǹkan tí ó ṣẹlẹ̀ nínú rẹ̀ lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ ò ṣe é ṣ̀àpèjúwe.
Kí ni apárí ń wá ní ìsọ̀ onígbàjámọ̀?
Ní báyìí, nígbà tí èyí bá sẹlẹ̀ yíká orílẹ̀-èdè, ó lè mú àyípadà bá àwọn orílẹ̀-èdè.
Bí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà ṣe ń múra fún ètò ìdìbò sí ipò Ààrẹ nínú Oṣù Èrèlé, àwọn ọ̀gágun tí ó ti jagun fẹ̀yìntì tí wọn di olóṣèlú, jẹ́ igi gbòógì fún òye ètò òṣèlú orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Englandi ni ó ti rí Àdìó gbẹ̀yìn, ní àsìkò yẹn, Àdìó ṣe ìmúdúró ìbáṣepọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú Àlàmú.
Àlàmú kálòlò ìdúpẹ́ rẹ̀, gbogbo ìtàn náà gùn, tó bẹ́ẹ̀ tí kò mọ ibi tí yóò ti bẹ̀rẹ̀ rẹ̀ ní sísọ.
Àkọsílẹ̀ láti ọdọ̀ Àjọ́ WHO àti Ilé-iṣẹ́ ètò ilera ilẹ̀ Syria sọ ọ́ di mímọ̀ pé méjìdínlọ́gọ́ta nìkan ni ètò iṣẹ́ rẹ̀ pé nínú ilé ìwòsàn ìjọba ọ̀kànléláàádọ́fà tí ó wà ní ilẹ̀ náà.
Gẹ́gẹ́ bí àjò tí ó ń kápá ìtànkálẹ̀ àrùn ní Nàìjíríà ṣe sọ, àwọn èèyàn márùn-ún mìíràn ni wọ́n ti fìdí rẹ̀ múlẹ̀ pé wọ́n ti kó kòkòro àrùn COVID-19, àròpọ̀ iye àwọn tí wọ́n ní àrùn náà ní Nàìjíríà wá jẹ́ mẹ́jọ.
Gba àkọsílẹ̀ iṣẹ́ tuntun
Nínú ìlànà òfin àti ọ̀rọ̀ Ajé, iye òmìnira ọ̀rọ̀ ń dìde kárí Ilẹ̀-Adúláwọ̀.
Wọ́n kàn ń kọjá lo ni - wọ́n díbọ́n bí ìgbà tí wọ́n bá ń lọ ibìkan! - Wọn kò tiẹ̀ gbìyàn jú àtikí i.
Iṣan ńlá ńlá farahàn lójú rẹ̀, ó sì jẹ́ kí ó jọ ẹlẹ́mìí èṣù, bí i ti òkú tó fẹ́ gbẹ̀san lójijì.
Ó rántí pé wọ́n wo òun bẹ́ẹ̀ nígbà ti òun kọ́kọ́ déìlú òyìnbó. Ní òpópónà Lọ́ńdọ́ọ̀nù àti àwọn ilé ìtajà káàkiri nínú ọgbà Yunfásitì, àwọn ọlọ́run yíyi lọ́kùnrin lóbìnrin ń wò ó láti  kọ̀rọ̀ ojú wọn, wọn á ṣẹ́jú wọn á sì pòṣé sí i.
Ó sì tún rí i  wí pé oúnjẹ òwúrọ̀ rẹ̀ ti wà lórí tábílì.
Nítorí náà kí la nílò láti ṣe?
À-sẹ́-kú làgbàlagbà ń sẹ́ ọ̀ràn.
Wọ́n kọ ìwé ìfẹ̀sùnkànni kan tí ó ń pè fún ìdásílẹ̀ wọn, èyí tí ènìyàn tí ó tó 7,000 tọwọ́bọ̀ ní ìbẹ̀rẹ̀ oṣù Karùn-ún.
Ìfiyèsí Alákòóso Ìwé Títẹ̀: Òǹkọ̀wé àtẹ́jádé yìí ti ṣiṣẹ́ ọ̀fẹ́ pẹ̀lú DCMA.
Àkùkọ̀ adìyẹ́ fi dídájí ṣàgbà; ó fi ṣíṣu-sílẹ̀ ṣèwe.
Ó sì mọ̀ dáadáa pé ìṣòro náà áníyanjú lááàrín ọ̀sẹ̀ mélòó kan.
Àwọn Ẹni-tó-fara-kááṣá àti Ẹni-tórí-kó-yọ
Ganase ní pé àìmójútò omi wọ̀nyí bí ó ti tọ́ ló fa ẹja pípa kọjá àlà àti ìbàjẹ́ àyíká ni eku ẹdá tí ó fa ìpàwọ̀dà iyùn-un Tobago.
Àwọn yìí náà ni wọ́n ń kọ́ ilé ńlá ńlá sí àwọn ibi pàtàkì nínú ìlú, tí wọ́n sì ń wá
Mo gbọ́ pé àwọn ènìyàn tó wà ní àyíká wọn ti pinnu láti sọ̀ko pa obìnrin náà, lónìí àbí lọ́la. Níbo?
Wọ inú yàrá rẹ lọ báyìí Sènábù!, Àlàmú  jágbe. Ọkàn rẹ̀ wà nínú ọ̀rọ̀ tó pàtàkì ju ìyẹn lọ. Kò sì ráyè ti ọmọ oníbàjẹ́ kékeré kan....
“Wò mí!”, Màmá sọ̀rọ̀ lójijì, “wò mí dáadáa Làbákẹ́! Àṣírí ti tú!”
Ní báyìí, Sènábù, ṣé ìyẹn ló fà á tó o fi ń sunkún?
Àwọn ọmọdékùnrin kankàndínlọ́gọ́ta ni ó ti ara ọta ìbọn àti ọgbẹ́ ọbẹ̀ kú, nígbà tí iná sì jó àwọn mìíràn pa.
Ṣùgbọ́n ọ̀rọ̀ náà kò yí àwọn èèyàn lọ́kàn padà, wọ́n sì ń sọ̀rọ̀ tako ìhùwàsí iléeṣẹ́ tẹlifíṣàn yìí.
Ọ̀kàn nínú àwọn akẹgbẹ́ẹ rẹ̀ tí ó wá láti gbùngbùn China fi ìwàǹwara pè é níjà láti fi èrò rẹ s'óde lórí gbígba òmìnira Tibet.
Ojú rẹ̀ á pọ́n, ètè rẹ̀ á sì gbọ̀n bí i ewé orí igi.
Lára èyí ni gbogbo òfin tí ó de obìnrin ní ti ìbálòpọ̀ àti ẹ̀tọ́ ọmọ bíbí wà.
Báwo ni àwọn àlàkalẹ̀ àti òfi ìdèènà ìtànkálẹ̀ COVID-19 yóò ṣe di títẹ̀lé (Jíjìnnà síra ẹni láwùjọ, ìwọn ìgbọ́nà/tutù, ìlò ạṣọ ìbomú) bí a bá ń kó ènìyàn tí ó tó mílíọ́nù méjì àbọ̀ papọ̀.
Àwọn nǹkan méjì yìí ti wà nílẹ̀ fún Èṣùníyì.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ọmọ wọ̀nyẹn ni wọ́n wá láti àwọn àwùjọ tó kúṣẹ̀ẹ́ jùlọ lóri ilẹ̀-eèpẹ̀.
Tí mílíọ́ọ̀nù ná írà kan bá wà lápò rẹ̀? Wá gba iṣẹ́ rẹ padà ọ̀gbẹ́ni alábojútó òṣìṣẹ́ iléeṣẹ́ Bajoks! N kò fẹ́ ẹ mọ́! Mo lè gbá ò siṣẹ́ báyìí ki ń sì san àsan-án-lẹ̀ owó oṣù rẹ̀ fún ọdún mẹ́ta.
Làbákẹ́ ti tẹ́tí pẹ̀lú ìfọkànsí.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Gbá iyìi rẹ̀ mú, àṣàà rẹ, àti ìdánimọ̀ọ rẹ.
Kíá, awọn àlejò ti bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́. Ní ìkọ̀ọ̀kan, wọ́n bẹ̀rẹ̀ si í tú awọn nǹkan náà sílẹ̀. Wọ́n gbé awọn ohun èèlò yìí wò fún bí i ìṣẹ́jú díẹ̀, ìṣẹ́jú mẹ́wàá tàbí jùbẹ́ẹ̀ lọ.
Ní oṣù Ògún ọdún 2018, nínú ọkọ̀ òfuurufú ìlú apá Gúúsù Ilẹ̀-Adúláwọ̀ SAA, ìrìnàjò ìlú dé ìlú pẹ̀lú ikọ̀ olóbìnrin fò ní ojú sánmà wọ́n sì kó èrò láti Johannesburg sí Sao Paulo, Brazil.
Àwọn orin báwọ̀nyí, tí a kọ sí orí ìlú reggae àtijọ́ tí a fi àlùjó kún, ṣe kẹ̀rẹ̀kẹ̀rẹ̀ mi ìgboro:
Màmá á lajú rẹ̀, á sì ṣàṣàrò sí ara rẹ̀ ni àìgbàgbọ́.
Ọkàn rẹ̀ bẹ̀rẹ̀ si í ṣiṣẹ́ lemọ́lemọ́... Ọkọ̀ Àlàmú! Ọkọ̀ Àlàmú tẹ́lẹ̀tẹ́lẹ̀!
IMA dábàá wípé kí àwọn onímọ̀ ìṣẹ̀dá àti ọmọ ìlú ó máa ṣọ́ àwọn ẹ̀dá inú omi náà fún àwọn àmì ìpàwọ̀dà ní àárín-in ọ̀sẹ̀ mẹ́sàn-án sí méjìlá tí ó ń bọ̀.
Ní ọjọ́ 13 oṣù Èrèlé, olùṣàmúlò Túwítà kan Souljah túwíìtì (Atọ́ka 6) pé Ballard Partners, tí ó jẹ́ iléeṣẹ́ Alukoro kan tí wọ́n gbà síṣẹ́ tí ó kalẹ̀ sí Washington DC, láti ṣe ìpolongo fún Abubakar gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ, ṣe ìwádìí àyẹ̀wò lábẹ́lẹ̀ kan tí ó ti ṣàpẹẹrẹ ìfìdírẹmi òǹdíje-dupò lábẹ́ àsiá ẹgbẹ́ alátakò, ìyẹn PDP.
Ọ̀pọ̀ Ìròyìn ayédèrú lórí àwọn àwùjọ ìbánisọ̀rọ̀ orí ayélujára pàápàá lásìkò ìpolongo ìbò máa ń fa "àìgbara-eni-gbọ́ " láàárín àwọn tí wọ́n ń lo àwùjọ ìbánisọ̀rọ̀ orí ayélujára "nítorí pé ibẹ̀ ni wọ́n ti ń rí 'ìròyìn ayédèrú' lọ́pọ̀ ìgbà", Madrid-Morales sọ̀rọ̀.
Mo ti ṣe tán láti máa lọ mà, Sènábù kékeré nawọ́ rẹ̀ bí ìgbà  ti asinwo ń bèèrè owó lọ́wọ́ Ajigbèsè rẹ̀.
Mo nílò ìrànlọ́wọ́.
Ń ṣe ní ó dàbí ẹni pé Àlàmú  ti rìn ìrìnàjò àrèmabọ̀.
Àdàwólulẹ̀ tí a da ilé yìí ti mú kí àwọn ọ̀pọ̀ ènìyàn ó sọ ẹ̀dùn ọkàn-an wọn síta lórí àìbìkítà fún àwọn ilé tí ó jẹ́ ohun ìṣúra Dhaka.
Adìyẹ funfun ò mọ ara ẹ̀ lágbà.
Fún àpẹẹrẹ, bí ìbéèrè ààbò bá ní:
A lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Òmíràn ní í ṣe pẹ̀lú àwọn àgbàlagbà méjì tí a bá òkúu wọn nínú ilé, ọ̀kan kú ikú ebi.
Ilé-iṣẹ́ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ náà pè wọ́n láti fi ọ̀rọ̀ wá wọn lẹ́nu wò nípa ìfẹ̀hónúhàn àti ìrírí wọn fún jíjáde sí gbangba gẹ́gẹ́ bíi aṣe-ìbálòpọ̀-akọ-àti-akọ ní ẹ̀ka-ìlúu Russia.
– Kò gbé ìpèe rẹ̀
Irú erin ò tán ní Àlọ́.
Aré ti ń lọ fún ọjọ́ iwájú orílẹ̀ èdè Nàìjíríà
Àwọn aṣojú-ṣòfin tí ó wà lẹ́yìn ìwé àbádòfin ẹ̀rọ alátagbà náà
Fi mí sílẹ̀ àjẹ́ àgbàyà! Fi mí lọ́rùn sílẹ̀! Padà lọ sí ìgbéríko láti lọ ṣe àdúrà ìkẹyìn rẹ̀ lórí ilẹ̀ eèpè.
Jòkùmọ̀ọ́ ṣe bí ẹ̀lú, aró la bẹ̀ lọ́wẹ̀.
Fún ìdí èyí, dandan ni kí wọ́n jowú ẹ̀. Gẹ́gẹ́ bí oníṣẹ́gun náà ṣe sọ, àwọn ọ̀tá rẹ̀ kò ní kánjú.
Agbedeìpín àkókò tí a lò
Ìjì ọtíaláwò ọ̀tọ̀ kíkí! Àti pé – Olúwa ò!- gbogbo èyí ni yóò pòórá sínú ikùn rẹ̀! Ómirí rẹ̀ tàánú tàánú.
Ẹ wá dúró, o bọ́síta nínú ọkọ̀ yín ẹ dẹ̀ ya àwòrán kan.
Òògùn ló ń sisẹ́ lára Làbákẹ́.
Báyìí ni èyí ṣe ṣẹlẹ̀ ní ìwò-oòrùn ilẹ̀ Adúláwọ̀ bí agbègbè náà ṣe ń ṣe ìdàgbàsókè ẹ̀ka ìbáraẹnisọ̀rọ rẹ̀.
Bí o bá ṣe èyí, àwọn àtòjọ-ètò mìíràn náà yìi lè lo àwọn orúkọ-òǹṣàmúlò, ìdánimọ̀ òǹṣàmúlò, àti orúkọ rẹ.
Ṣùgbọ́n fún àwọn ọmọbìnrin mi èyí lè yàtọ̀.
Ṣé o ò mọ̀ mí ni?
Ṣé ẹ gba ohùn sílẹ̀ nígbà tí wọ́n ṣè pàdé ìgbìmọ̀ ìwádìí náà?
Ohun tí ó kàn wá ni ètò ìmúlò tí ìjọba fi ń ṣe àdínkù agbára àwọn àtòpọ̀ ẹ̀rọ tí a ṣẹ̀dá láti dáàbò bo àyíká tó ní ìlera, gẹ́gẹ́ bí a ti rí i nínú ìwé òfin àti àwọn ipa tí ó ń kó láwùjọ.
Ohun tí ó mú èyí bani nínú jẹ́ jù ni fún ẹni láti rí ikú tí ó pa ẹ̀gbọ́n ẹni.
Àpọ́nlé ni “İyáa Káà”; ìyá kan ò sí ní káà tí kò lórúkọ.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ èèyàn àti ẹgbẹ́ ajàfómìnira ti sọ̀rọ̀ síta láti gbèjà Abubacar tí wọ́n sọ pé mímú tí wọ́n mú un àti àtìmọ́lée rẹ̀ ti dẹ́rùba òmìnira ẹni láti sọ̀rọ̀.
Làbákẹ́ dúró, ó ń mí lókèlókè lé màmá.
Ojú wa á ṣe mẹ́rin, o dẹ ma tan sibẹ. Màá sáré padà wá sí abúlé, á sì tẹ̀lé mi bí ó bá yá bóyá ni òní jẹ́ lọ́jọ́ náà tàbí ọjọ́ kejì.
Ìṣàsopọ̀ náà ti yìí dátà padà sí odù ààbò kí ẹlòmíràn ó máà ba à lè rí ibi tí ò ń bẹ̀wò.
Wọ́n ń fẹ́ àdírẹ́sì. Wọ́n ń fẹ́ gbé e lọ jẹ oúnjẹ ọ̀sán, oúnjẹ alẹ́, láti jọ lọ ya àwòrán. Wọ́n ń fẹ́ gbà á lálejò, wọ́n ń fẹ́ fi àwòrán ráńṣẹ́ sí i àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Lẹ́yìn ìgbà díẹ̀ tí ó dé, ó bẹ̀rẹ̀ sí ní àmì àìsàn kòkòrò àrùn COVID-19 bí i òtútù àti ikun tí ó pọ̀ lápọ̀jù ní ọjọ́ 13, oṣù Ẹrẹ́na, wọ́n sì sáré gbé lọ sí Teaching Hospital ti ìpínlẹ̀ Enugu (ESUTH) Colliery Parklane, ní gúúsù ìlà-oòrùn Nàìjíríà.
Àjọyọ̀ àjọ̀dún ti wá di ọ̀rọ̀ ìṣèlú.
Kí ló fa sábàbí?
Màá wá la ojú mi méjèèjì yìí sílẹ̀ láti rí bí ó ṣe máa wó pa ọ́, àti ìwọ àtàwọn tó rán ẹ sí ọmọ mi, á wó pa gbogbo yín.
Ìlù kan ò tó Ègùn jó; bí a bá lù fún un a máa lu àyà.
Ilé-ẹjọ́ Gíga kò ṣe bẹ́ẹ̀.
Àtúnùntúnlò ọ̀rọ̀-ìfiwọlé jẹ́ ọ̀nà ààbò tí kò dára. Bí òṣèré ibí bá gbá ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tí o ti tún lò lórí ọ̀pọ̀lọpọ̀ iṣẹ́ mú, wọ́n lè r'ọ́nà wọ inú ìṣàmúlò rẹ.
Ìdí nìyí tó jẹ́ pé lẹ́yìn ọjọ́ mélòó kan, Àlàmú rí ara rẹ̀ tó ń dá àrà túntún...
Ọmọọ̀ rẹ ò ní ní kòkòro apa sójà ara.
Ìjìyà gbá à ní ayé jẹ́.
Wọ́n ṣe àtagbà fọ́rán náà ju ìgba ogójì ẹgbẹ̀rún (40,000) lọ.
Gbọ̀ngán ìlú dá dúró nínú ọlá ńlá rẹ̀ ní té-ń-té òkè Màpó. Ní òpin ìlú sápá òkèèrè ní ìlà-oòrùn ni ilé-ìwòsàn alámọ̀já tuntun wà, àti ogunlọ́gọ̀ àwọn ilé alákọ̀ọ́kànrun tí ó ń fún ìlú Ìbàdàn ní ìrísí tó jojú ní gbèsè àti èyí tó fi ọ̀làjú hàn; láìro ti agbèègbè àwọn ọmọ onílùú tí kò dùn ún wòtí ó ti wà tipẹ́ ní apá Ìwọ̀-oòrùn ìlú.
Ní àpẹẹrẹ, bí ó bá ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ìlú tí ó ní í ṣe pẹ̀lú ìforúkọsílẹ̀ òǹdìbò àti àgbékalẹ̀ ètò mìíràn tí ó ní í ṣe pẹ̀lú ìṣèlú.
Ní ọdún-un 2015, Orílẹ̀èdè Olómìnira Ìṣọ̀kan Tanzania kéde Ìgbésẹ̀ Ìrúfin Orí Ẹ̀rọ Ayélujára.
Èyí wọ́pọ̀ ní orílẹ̀-ède Zimbabwe, nítorí ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn ò lajú sí ẹranko igbó, bó tilẹ̀ jẹ́ wí pé ó wà lára àṣa wa.
Ní ìbámu pẹ̀lú fàmínfà orí ìkànni Twitter, Halis Aygün Ààrẹ Center for Measurement, Selection and Placement (ÖSYM), ẹ̀ka ìjọba tí ó bójú tó ìṣètò ìdánwò sọ nínú ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwọ̀ pẹ̀lú àgbà òṣìṣẹ́ ìròyìn kan, Yeni Akit.
Èyí sì ti fẹ bí a ti ṣe ń lo àwọn èdè wọ̀nyí lójú.
Bí a bá wò ó báyìí, kò s'ẹ́ni jẹ́ pe sushi Japan lórúkọ mìíràn — sushi ni sushi ń jẹ́.
Àgékù àwòrán ọ̀kọrin ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà D'banj ń sọ̀rọ̀ níbi ètò Ọjọ́ Ìsinmi CAX ní Cairo, Egypt, ọdún-un 2018. Dbanj sọ fún olùdókoòwò wípé “iṣẹ́ àtinúdá ni epo rọ̀bì tí ọpọ́n sún kàn” tí ó sì yẹ kí a bu ìyìn fún.
Òǹkọ̀wée ọmọbíbíi Kenya Ciku Kimeria ṣe àlàyé gbígbé láìsí iyì "ẹ̀tọ́ sí ìwé-ẹ̀rí-ọmọìlú-fún-ìrìnnà".
Kí ló dé tí ìjọba Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ń f'òfin de ọ̀rọ̀ sísọ orí-ayélujára? Nítorí wọ́n bẹ̀rù agbára rẹ̀.
Ranna Ayyub ṣì ń jíjà gùdù pẹ̀lú ìpadàbọ rẹ̀.
Fún ìdí èyí, mo rọ ilé-ẹjọ́ yìí kí wọ́n fi òfin gba oníbàárà mi lọ́wọ́ àwọn ajunilo abatẹnijẹ́ yìí.
A kì í gbọ́n tó ẹni tí ń tannijẹ.
Atẹ́jọ́pè, tí ó jẹ́ aṣojú àwọn adájọ́ ìpínlẹ̀, Mark Mulwambo àti Alesia Mbuya, ṣe àgbékalẹ̀ ìyàtọ̀ ìwà ẹ̀dá obìnrin àti ọkùnrin tí wọ́n sì fi àṣà ìbílẹ̀ àti òfin ẹ̀sìn Ìmàle gbá àtúnpè-ẹjọ́ náà nídìí.
Endalk Chala ni ó ni àwòrán.
Awọn atukọ̀ títí kan òṣìṣẹ́ gbogbo, ọkọ̀ òfuurufú láti Addis Ababa ní Ethiopia sí Èkó ní Nàìjíríà — jẹ́ obìnrin pátápátá porongodo.
Àfòpiná tó ní òun ó pa fìtílà, ara ẹ̀ ni yó pa.
Ǹjẹ́ o fẹ́ tẹ̀síwájú bí?
O sì ń fa sìgá, ò ń mu ọtí náà Àlàmú.
Ìjọba ń pè ọ́ o ní ò ń mu gààrí lọ́wọ́; ta ní ni ọ́, ta ní ni omi tí o fi ń mu gààrí?
Àkókò tí wọ́n lèní kí o kó gbogbo owó àpò rẹ tí o ṣiṣẹ́ kárakára fún sílẹ̀, pẹ̀lú ìbọn tí wọ́n dà kọ ihà rẹ torótoró!
Àmọ́, Làbákẹ́ ti rí àrídájú kan mú jáde nínú gbogbo èyí, òhun tí ó sìfúnka mọ́ nìyí.
Ibẹ̀ ló tún wà yìí, nídìí ìgò tí ó ń rín ẹ̀rín àrín kán-ní-hà rẹ̀, tí ó ṣe bí ìgbà tí gbogbo ayé wà ní ìkáwọ́ rẹ̀!
Òkìtì owó iwájú onítọjú owó á ti máa wọ mílíọ́nù náírà kan.
Láìpẹ́ a lè ma ṣéwọ́n lórí àwọn ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ wa.
Ìfẹ́ wá jẹ́ nǹkan gidi kan tó ń mú èèyàn jìyà báyìí.
Gẹ́gẹ́ bí onímọ̀ àyíká ìbílẹ̀ Anjani Ganase ti ṣe ṣàlàyé, ọ̀dádá tí ó dá ìpàwọ̀dà iyùn-un Tobago ni ìwọ̀n ìgbóná omi tí ó re òkè — tí í ṣe arapa àyípadà ojú-ọjọ́.
Ní kété tí o bá ti f'ọwọ́ sí i láti máa lo 2FA, o nílò ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ àti odù alálòlẹ́ẹ̀kan láti orí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ alágbèékáà rẹ kí o tó ó r'áàyè wọ ìṣàmúlòo rẹ.
Gẹ́gẹ́ bí United Nations Population Fund (UNFPA) ti ṣe wí, Tanzania ni ìsoyìgì ọmọdé pọ̀ sí jù lọ lágbàáyé.
Nígbà náà ni wọ́n bá fún ẹ ní àyẹ̀wò míràn wọ́n sì sọ fún ẹ wí pé o ní kòkòro apa sójà ara, ó sì rẹ̀ ọ́ wẹ̀sì.
Òtítọ́ ibẹ̀, síbẹ̀síbẹ̀, bí kò bá sí ìwé-àṣẹ-ọmọìlú-fún-ìrìnnà àti ìwé ìrìnnà tí ó wúlò, kò rọrùn láti lò.
Àìsí-ńlé ẹkùn, ajá ń gbó.
“Ọkọ̀ wa. Ọkọ̀ tuntun wa Làbákẹ́”, Àlàmú dáhùn. “Mi ò báti jẹ́ kí o mọ̀ tẹ́lẹ̀. Ṣùgbọ́n kọ́kọ́ bá mi t………….”
Tí ó bá sì jẹ́ ti kùkúyè, mi ò lè ronú ǹkankan tí mo fẹ́ tó yátọ̀.
Àwọn afẹ̀hónúhàn ni a lè ṣá lọ́gbẹ́ jù lọ nítorí wípé wọ́n tasẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sí òfin náà bí Human Rights Watch ṣe pè fún àkíyèsí:
Ipa èyí hàn gbàgàdà — ẹnikẹ́ni kò ní leè gba ilé ẹjọ́ lọ fún ìgbèjà ìfẹ̀tọ́ ẹni dunni yìí tí ìdígàgá náà ṣì wà.
Ní ìgbà àbẹ̀wò mìíràn, wọ́n sọ fún un pé ìkejì agbẹjọ́rò Mústàfá ti lọ ṣe àwíjàre ẹjọ́ kan ní ilé-ẹjọ́ Èkó.
Lóòtọ́, ìrólágbára òfin tó ń darí kùkúyè ṣe pàtàkì tí a bá fẹ́ kí ìpinnu yẹn di ṣíṣe.
Ní báyìí, àwọn oníwádìí ni Fordham tí wọ́n ṣèwádìí nípa ìṣòwo dátà fi hàn wí pé àwọn ilé-iṣẹ́ wọ̀nyí máa ń ṣe àkọsílẹ̀ nípa àwọn ọmọdé láti bí ọdún méjì ní oríṣiríṣi ìsọ̀rí: ẹ̀yà, ẹ̀sìn, ọrọ̀, ìwà-ìbàjẹ́ láwùjọ àti àwọn ìsọ̀rí àdijúmú mìíràn.
Wọ́n kò sì fi àwòrán tòótọ́ bí ọ̀rọ̀ náà ṣe lọ han adarí alábòójútó iléeṣẹ. Alábòójú tóò ṣìṣẹ́ rẹ̀ ti tàn án.
Nígbà náà ni mo mọ̀ wí pé kìí ṣe èmi nìkan.
Ètò àṣẹ yìí yóò fún àwọn ẹlòmíràn láàyè làti lo, tàbí ṣe àfikún sí iṣẹ rẹ láì sọ di títà níwòn ìgbà tí wọn bá sáà ti ń jẹki awọn ènìyàn mọ̀ wípé iṣẹ rẹ ni ti wọn si ń ṣe ètò àṣẹ fún iṣẹ wọn títun labẹ awọn ọrọ orukọ tó jọra wọn.
Olórí orílẹ̀-èdè Azerbaijan tàkùrọ̀sọ àkọ́kọ́ ní orí amóhùnmáwòrán lẹ́yìn ọdún 15 ní orí àlééfà. Ó lè lo ọ̀nà mìíràn.
Òtítọ́ Àwùjọ àti Ìṣèlú
Ó ní, "oh, bẹ́ẹ̀ ni, gbogbo ènìyàn sì ni.
Ìrísí ìṣòro apanirun túntún yìí wá jẹ́ kí àwọn ìṣòro àtijọ́ dàbíi erémọdé lójú rẹ̀.
Àwọn ọ̀dọ́ ọmọ ilẹ̀ adúláwọ̀ b́ii tèmi, tí a kún fún agbára ọgbọ́n àtinúdá, pẹ̀lú èro ìṣẹ̀dá.
Ó tẹ̀lé e lọ sí yàrá ìgbàlejò, ó sì ń bá a tàkùrọ̀sọ, ó tún sìn ín lọ sí ọgbà ìgbọ́kọ̀sí láti bá a fọ ọkọ̀ rẹ̀ ní ẹ̀hìn kùlé ilé wọn, wọ́njọ ń wà papọ̀ -  Làbákẹ́ sì ń ṣàkíyèsí gbogbo ọ̀rọ̀ ẹnu rẹ̀.
A gbọ́dọ̀ dojú ètò-ẹ̀kọ́ kọ àwọn ilé-iṣẹ́ ìròyìn bákan náà.
Pẹ̀lú etí Àdìó ni ó fi gbọ́ gbogbo nǹkan tí Làbákẹ́ ní láti sọ nípa ìbáṣepọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú ọ̀rẹ́ òun.
Afínjú ní ń jẹ iwọ; ọ̀mọ̀ràn ní ń jẹ obì; màrí-màjẹ ní ń jẹ awùsá.
Àwọn ènìyàn kan lè má nì òye ǹkan tí èyí túmọ̀ sí.
Lóòtọ́, gbogbo wa níbí ni a gbọ́dọ̀ darapọ̀ mọ́ ìyanjú náà.
“Làbákẹ́ o ò jẹ́ kí ìyá ọ̀rẹ́ mi mọ̀ nípa gbogbo èyí, àbí ṣé o jẹ́ kí wọ́n mọ̀?”
Ìyẹn ńkọ́?
Bákan náà ni ó tari àwòrán-olóhùn kan láti inú Ilé Funfun síta — tí ìgbésẹ̀ yìí sì sọ ìṣẹ̀lẹ̀ ìjínigbé náà di ọ̀ràn tí gbogbo àgbáyé fẹ́ rí àbálọ-bábọ̀ rẹ̀.
Gẹ́gẹ́ bí ìwádìí nípa ìlera Tanzania Demographic and Health Survey (TDHS) ṣe ti ṣàlàyé, ìdá 36 obìnrin tí ọjọ́ oríi wọ́n wà ní 25-49 ní í ṣe ìgbéyàwó kí wọn ó tó pé ọmọ ọdún méjìdínlógún, tí àwọn akẹgbẹ́ẹ wọn lọ́kùnrin sí jẹ́ ìdá 5.
Ó ń kọ́ ẹ̀kọ́ọ rẹ̀ nínú ìmọ̀ òfin bí ó ṣe ń ṣiṣẹ́ ní ọ́fíìsì àwọn oníṣirò kan, ó sì sọ ọ́ nínú  ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò kan láìpẹ́, pé òun ṣetán ní ilé-ẹ̀kọ́ ní ọdún kan ṣáájú ìgbà tí ó yẹ kí òun ṣetán tí òun sì gbé ipò karùn-ún nínúu kíláàsìi rẹ̀ àti láàárín-in àwọn ọmọ ọlọ́lá ní Roraima.
Kíjìpá laṣọ ọ̀lẹ; òfì laṣọ àgbà; àgbà tí ò ní tòfì a rọ́jú ra kíjìpá.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn iléeṣẹ́ ìròyìn ni wọ́n ti jábọ̀ lórí àwọn ìkọlù yìí ṣùgbọ́n kò tilẹ̀ wu àwọn ìjọba láti sọ̀rọ̀ lé e tàbí kí wọ́n fi ìdí àrídájú ẹ̀rí múlẹ̀ nínú àwọn ọ̀rọ̀ yìí.
Bí-ó-ti-lẹ̀-jẹ́-wí-pé àwọn ohun àmúlò tuntun tí a ṣe láti ara rẹ̀ gbọdọ̀ bu ìyìn fún ọ, kò sì gbọdọ̀ jẹ́ lílò fún ìṣòwò, kò pọn dandan kí a fi wọ́n sí abẹ́ àṣẹ ìlò kan náà.
Ẹni tí ó gbá mú náà á pariwo ìbẹ̀rù, á sì padà sẹ́yìn pẹ̀lú ìjọ̀wọ́ pátápátá bí i ti ọ̀ọ̀kùn tí ati ra mọ́lẹ̀.
Nígbà tí wọ́n wá sọ jí láti ṣe ìkéde lórí àwọn ọ̀nà tí yóò dẹ́kun ìtànká àjàkálẹ̀ náà, ó ti bọ́ sórí, nítorí ayẹyẹ ọdún tuntun ìran Chinese ọlọ́dọọdún ti gbérasọ.
Ó ti sọ ọ́ fún un rí pé, “tọ́jú àṣírí rẹ fún ara rẹ Àlàmú. Má sọ gbogbo rẹ̀ fún ìyàwó rẹ, bí obìnrin bá ti ní òye gbogbo àṣírí rẹ, ó lè fà ọ́ lé àwọn ọ̀tá lọ́wọ́…..
Ó ti ká mà dáámú lọ́pọ̀lọpọ̀ ìgbà tí ó ń so ẹnu rẹ̀ pọ̀ mọ́ ti ọ̀gá ní ojúmọmọ àti lóru nínú yàrá wọn tí wọ́n tan iná tó pòkudu síbí ó ṣe ń yọjú láti ibi ihò kọ́kọ́rọ́.
A ní láti lọ pín owó náà yíká.
Ṣé ìkankan nínu wa máa dókówò ní ilé-iṣẹ́ tuntun, aṣekúpani yẹn?
Ìròyìn fi yé wípé àwọn ọmọ ẹgbẹ́ òṣèlú tí ó wà lórí ipò ìyẹn Awami League (AL) gbé ẹ̀rọ tatapùpù wá sí ibẹ̀, wọ́n sì da ilé náà wó.
Àwọn mìíràn sọ wípé ibà ẹ̀fọn ti ọdún nìí ń ṣekú paon ju ti ẹ̀yìn wá lọ. Ní ti òǹlò Twitter Md. Saif:
Aṣojú orí ìtàkùn-àgbáyé (gẹ́gẹ́ bíi http://proxy.org/) jẹ́ ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé tí ń f'ààyè gba òǹlò láti wọ ibùdó tí a dígàgáa rẹ̀ tàbí tẹríi rẹ̀ bọlẹ̀.
A kò yan àwọn ẹ̀kọ́ kànkan fún ọ
Kò leè jẹ́ Ilẹ̀ Adúláwọ̀ àti pé kì í ṣe Ilẹ̀ Adúláwọ̀ ni yóò jẹ́ ibi ìdánwò fún èyíkéyìí irúfẹ́ egbògi.
Iṣẹ́ iṣẹ́ iṣẹ́ ṣáà ni fún gbogbo wọn. Iṣẹ́ àti ìyá.
Èyí túmọ̀ sí wípé iṣẹ́-àìrídìmúu ti tẹ́lẹ̀ ní odù-aṣàṣìṣe tó pọ̀ tí a lè lò fi gbé iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sórí ẹ̀rọ.
Compare “Mo gbọ́n tán, . . . ”
Bí a bá fi inú wénú; iwọ là ń jẹ.
Òhun tí mo fẹ́ sọ nínú orin yẹn yémi, mó nímọ̀ pé ó yé ẹ̀yin náà, ara mi sì tún yá gágá sí i.
Àwọn alárìíyá máa ń gba títì kan ní ọdọọdún fún Ijó ìta-gbangba Ijó ìta-gbangba Trinidad àti Tobago, tí wọn ń ṣe pẹ̀lú orin.
Ara rẹ̀ ti ń balẹ̀, ó sì ń dáhùn sí ìtọ́jú dáadáa.
Lábẹ́ ìlànà tuntun yìí ni ìjọba yóò ti máa gba 45,250 kwanzas fún ìwé ìwọ̀lú ìdúró-sí-ìlú; 21,350 fún ìwé ìwọ̀lú ìrìnàjò-afẹ́; 36,500 fún ìwé ìwọ̀lú àgbàníbodè; 38,125 fún ìsúnsíwájú ìwé ìwọ̀lú iṣẹ́; 15,250 fún ìwé ìwọ̀lú ọ̀rọ̀ ìlera ara; àti 30,500 fún ìwé pélébé ìgbélùú.
Ọjọ́ 9 sí 11 ọdún-un 2019 ni àpérò náà ṣùgbọ́n ọjọ́ márùnúndínlógún ni yó gbà fún ìwé ìrìnnà láti jáde fún gbígbà.
Òun ni òǹdíje ní abẹ́ àsíá Ẹgbẹ́ Olóṣèlú Ìtẹ̀síwájú Ọ̀dọ́ – YPP.
Fún ìgbà àkọ́kọ́, ẹ̀dun ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ àti àfojúsùn ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ ní ànfàní láti di rírí fún àwọn tí wọ́n lẹ̀ kẹ́dùn pẹ̀lú rẹ̀ jù: àwọn òwọn ọmọ ilẹ̀ Ad́láwọ̀ tókù.
3. "Famalay" lọ́wọ́ọ Machel Montano, Bunji Garlin àti Skinny Fabulous
Ẹ Wòye pé: obìnrin kan, tó jẹ́ aláìsàn nígbà kan rí, tó lè kọ́ onímọ̀-ìṣègun rẹ̀ fún ìgbà àkọ́kọ́ tó sì lè kọ́ àwọn aláìsàn tókù tó ń ṣe ìtọ́jú wọn.
Àlàmú ló ń sínwín, kódà, Àlàmú ló tí ya wèrè.
OBS: Ìwé ìdánimọ̀ pélébé (B.I) wúlò gẹ́gẹ́ bí àmì ìdánimọ̀ ní àárín ìlú Angola.
Olómele kì í sọ pé igi yó dàá lóde lọ́la.
Àwọn ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ ni wọ́n ń ya àwòrán ní etí òkun orílẹ̀-ède Nàìjíríà .
Ó tẹ́ Làbákẹ́ lọ́rùn, ó délé padà bí obìnrin tí ó ní ìtẹ̀lọ́rùn.
Ìdùnnù ǹlá gba ọkàn-an mi nígbà tí mo gba ìròyìn tẹl mí lọ́wọ́ wípé n ó máa sọ̀rọ̀ àkórí ètò níbi Àpérò CC ọdún-un 2019 ní Lisbon. . . .
Ó ti ń jowu olùgbàlejò yìí pẹ̀lú ìgbéraga àti ayọ̀ tó farahàn.
A bá a kẹ́dùn ipò tí ó wà.
Bí ó bá hùn ọ́ láti kọ́ ìmọ̀ iṣẹ́-àìrídìmú tuntun fún kíka ímeèlì tàbí kíka ìwé ilẹ̀ òkèèrè, ó ní ẹ̀rọ ìṣiṣẹ́ tí yóò dín ipa iṣẹ́-àìrídìmú àìdára kù.
Ní báyìí, fọ́rán ayédèrú ní ànfàní láti fa ewu tó lágbára fún ènìyàn àti àwùjọ.
Àwòrán ìràwọ̀ akọrin soca ti Trinidad Iwer George ní Ìdápadà Fête ní Toronto ní ọdún 2018 tí a mú láti fídíò orí Vimeo.
Ìbéérè tí a ní láti bi ara wa nìyẹn.
Ó kúrò nínú híhó ẹyẹ òwìwí lórí àwọn igi igbó àyíká.
Sùgbọ́n lẹ́ẹ̀kọ̀ọ̀kan báyìí, ti yán-pọn-yán-rin bá wà nínú àgọ́ yì, Èṣùníyì máa ń di ọkùnrin àrà ọ̀tọ̀.
"Wọ́n pa èèyàn tó tó 1700, bẹ́ẹ̀ ni wọ́n sì ń fi ipá lé àwọn ẹlòmíìn, wọ́n ń fi ipá bá wọn ní ìbálòpọ̀, wọ́n ń fi ìyà jẹ wọ́n, wọ́n ń tì wọ́n mọ́lé, bẹ́ẹ̀ ni wọ́n sì ń dẹ́rùba àìmọye àwọn mìíràn".
Mo rò ó wípé àwọn obìnrin tí ó ronú láti ṣe iṣẹ́ tí ọkùnrin máa ń ṣe, gbọdọ̀ gbéraga.
Gbọ̀n-ọ́n-gbọ̀n-ọ́n kan ò sí, àfi ẹni tó bá ń ti ara ẹ̀.
Gẹ́gẹ́ bí Ilé Ìfowópamọ́ Àgbáyé ṣe ti ṣàlàyé wípé, pẹ̀lú bí a ti ṣe mọ agbègbè tí iléèwé náà wà fún ibi ìrìn-àjò ìgbafẹ́ nítorí àwọn etíkun àtijọ́ àti ilé ìtura olówó ńláńlá tí ó kángun síbẹ̀, ọ̀gọ̀rọ̀ àwọn ọmọ ìbílẹ̀ ló ń bá àìníṣẹ́ lọ́wọ́ pò ó pàápàá bí ìṣẹ́ ṣe ti gbé fúkẹ́ ju ti ìgbà kan lọ.
Ní ojúnà àti mú agbára Kolibri àti àwọn ohun àmúlò orí rẹ̀ dára sí i, Learning Equality ṣe agbajo ìwífún ìlò àwọn òǹṣàmúlò aláìlórúkọ nígbà tí Kolibri bá rí àyè sí ẹ̀rọ-ayélujára.
Mò ń ronú wí pé àwọn ọmọbìnrin mi máa kojú onírúúrú ètò ẹlẹ́yàmẹ̀yà àti àṣìṣe.
Nítorí náà, mí ò sọ fún un mọ́.
Nígbẹ̀yìn gbẹ́yín, O bà mí lọ́kàn jẹ́ Àlàmú... Nínú gbogbo rẹ̀, ìyá rẹ dúró lé mi lọ́rùn, Màmá?
Bí o kò bá mọ ìtumọ̀ ìyẹn, padà lọ bá ìyá àti bàbá rẹ kí o bèèrè… Bẹ́ẹ̀ ni.
Èyí ló fà á tí ìyá Àlàmú fi yarí nígbà tó wọ inú ilé. Ìyá náà wá síì gboro láti wá bẹ Àlàmú  wò láì rò tẹ́lè. Kò sí nǹkan bààbàrà kankan nípa ìbẹ̀wò màmá.
Ní ọdún 2015, ní agbègbe Quebec, ilé-ẹjọ́ pinnu pé ilé-iṣẹ́ kùkúyè ni wọ́n ṣe okùnfa àwọn ìnáwó ìlera wọ̀nyẹn, wọ́n sì pàṣẹ fún wọn láti san bílíọ́nù mẹ́ẹ̀dógún dọ́là orílẹ̀-ède US.
Lásìkò ìbò ọdún-un 2015, fún àpẹẹrẹ, gbàgede Twitter ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà di ibi ìkorò àti ibi ìdíje ìjuwọ́ láàárín àwọn alátìlẹ́yìn àwọn òǹdíje méjì ìgbà náà, Goodluck Jonathan (PDP, ọmọ lẹ́yìn Krístì tó jẹ́ ọmọ Ijaw) àti Muhammadu Buhari (APC, Ìmàle, Hausa, Fulani).
Mo fẹ́ fi hàn wípé àpẹẹrẹ ni Inal jẹ́; ọ̀pọ̀ ọmọ ‘Inal’ ni ó ti wà ní Mauritania.
Ní ọ̀pọ̀ ìgbà wọ́n máa ń sọ fún àwọn tó lúgbàdì pé, "kọ̀ pa ẹ̀rọ kọ̀mpútà rẹ.
Wà á mu láti inú ìkòkò àgbo rẹ̀. Wà á wẹ̀ nínú ibú omi tí ó wà ní ààrin ibùdó rẹ̀, wọn á sì sín gbẹ́rẹ́ sí ọ́ lára.
Àwọn ọkùnrin  gbàǹgbà méjì tó sin Àlàmú wálé!
Ẹni mélòó nínú ará ìlú Cape Verde l'ó ní afẹ́fẹ́ ẹ̀rọ ayélujára tó já geere?
B. Vijay Murty, akọ̀ròyìn àti olùgbé Jharkhand ni ó gbọ̀rọ̀ sílẹ̀ lẹ́nu àwọn tí ọ̀rọ́ kàn.
Twitter di pápá ìròyìn ayédèrú lásìkò Ìdìbò ọdún-un 2019 ní Nàìjíríà
Ẹ̀ṣẹ̀ ni bí o bá gbó ìjọba lẹ́nu (tako ìjọba)
Lórí ìtàgé ni eré tí ó kàn-án wà, àwọn DJ àti wọn ń kọ "Savannah"
Bàbá Àlàmú tí ì bá ṣe alátìlẹ́yìn àti olùfọ kàntán ti dùbúlẹ̀ àìsàn tí ò sí jẹ orúkọ ọmọ rẹ̀ lẹ́nu títí ó fi ku, èyí gbo màmá dé ọpọlọ àti ìmọ̀lára lẹ́yìn ìgbà  náà.
Kì í ṣe ohun tí ó kàn wá lórí àwọn ajàfúnẹ̀tọ́ obìnrin, kì í sì í ṣe ọ̀rọ̀ àgbélẹ̀rọ tàbí ọ̀rọ̀ òfìfo, LÓÒÓTỌ́ NI!
Tanzania wọ ìwé ìtàn ní ọdún-un 1992 gẹ́gẹ́ bíi orílẹ̀-èdè àkọ́kọ́ ní Ilẹ̀-adúláwò tí yóò dá ètò ẹgbẹ́ òṣèlú púpọ̀ sílẹ̀, èyí tí ó fi àyè gba ẹgbẹ́ ìkọjúsí.
Ezekwesili àti àjọṣepọ̀ àwọn ènìyàn kan ni ó dá ìgbésẹ̀ ìjà fún ẹ̀tọ́ àwọn ọmọdébìnrin #BBOG tí ó kó àwọn ènìyàn jọ lágbàáyé fún ìdásílẹ̀ àwọn ọmọdébìnrin Chibok.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Èyí kò sì jẹ́ ìyàlẹ́nu fún màmá.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
[Òkè] Ààrẹ ÖSYM sọ̀rọ̀ fún ìgbà àkọ́kọ́ lẹ́yìn ìdánwò! “
Ní orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, ìgbéyàwó láàárín ọkùnrin àti ọkùnrin lòdì sófin bẹ́ẹ̀ náà ní abẹ́ òfin Sẹ́ríà àti òfin ìfìyàjẹ ẹlẹ́sẹ̀, ìbálòpọ̀ ihò ìdí àti ìbálòpọ̀ láàárín obìnrin àti obìnrin ní ìjìyà ní àwọn ìpínlẹ̀ kan.
Àwọn ìkókó tó dín ní ọgọ́rùn ni wọ́n ń bí pẹ̀lu kòkòro apa sójà ara lọ́dọọdún ní orílẹ̀-ède Amẹ́ríkà síbẹ̀, bákan náà, ẹgbẹ̀rún lọ́nà erínwó lé ọmọ ni wọ́n ń bí lọ́dọọdún lágbàyé lónì tó ní kòkòro apa sójà ara.
Ní òpin ìgbésẹ̀ ìfìyà-jẹ̀nìyàn rẹ, Èṣùníyì padà lọ bá màmá pẹ̀lú ìkórajo ènìyàn tí ó pé, pẹ̀lú ojú ọmọlúàbí lẹ́ẹ̀kan sí i.
Nǹkan tí ó da ìdákẹ́ rọ́rọ́ náà láàmú ni ariwo lemọ́ lemọ́ fèrè àwọn ọlọ́dẹ àti ohùn kó-ń-lé-ó-gbé-lé agogo wọn.
Tí a bá wo ètò-ìgbésẹ̀ yẹn, ìbéérè tó rọrùn mẹ́ta, a lè ri wí pé ó bá ìrònú mu ó sì ṣe é dúró tì láti gbé ìgbésẹ̀ alágbára ká sì yọ ìdókówò nínu ilé-iṣẹ́ kùkúyè kúrò.
Abubakar, ní ọ̀nà kejì, ń dúró lórí "ìgbẹ́kẹ̀lé" àwọn "ẹgbẹlẹmùkù okòwò tí ó ní èrè lóríi rẹ̀ ".
Ó dáa, dájúdájú onígbọràn ọmọ ẹgbẹ́ òṣèlú àti àwọn ará ìlú ni ọ́.
A ò tíì rí nǹkan.
Adẹ́tẹ̀ẹ́ rí wèrè, ó kán lùgbẹ́.
Oúnjẹ ìgbà ọwọ́n. Bóyá ẹ̀kọ pẹ̀lú ẹ̀fọ́ àti ẹja òkú-èkó pọ́ọ́kú tútù... tàbí kí ó jẹ́ ọ̀gẹ̀dẹ̀ bíbọ̀ tí wọ́n wọ́n iyọ̀, ata àti epo sí.
Làbákẹ́ mọ èyí dáadáa.
Ojúlówó ẹgbẹ́ akẹ́kọ̀ọ́
Àgbà tó bú ọmọdé fi èébúu rẹ̀ tọrọ.
Legit ṣàlàyé wípé RayPower FM, ni rédíò aládàáni àkọ́kọ́ ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, ọdún-un 1994 ni a dá a sílẹ̀, nígbàtí ó mmáa fi di ọdún-un 2007, àwọn olùgbọ́ ti ń gbọ́ ìròyìn kárí ayé.
Atọ́ka 4 àti 5 ń ṣàfihàn àwòrán Túwíìtì láti ọwọ́ abánikẹ́dùn PDP kan tí ó ń sọ pé àwọn Yorùbá ti ń ti iná bọ ìsọ̀ àwọn ọmọ Igbo nílùú Èkó.
N kò le è wo ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ náà ju ibi mo wò ó dé lọ, mo sì pa ẹ̀rọ amóhùn-máwòrán.
Ó jáde pẹ̀lú àtòrì kan tí ó ká yí orí rẹ̀.
Ní orílẹ̀-ède Australia, New Zealand, Netherlands, Sweden, Denmark, France, Ireland àti USA.
Èyí ni àwọn olówó mílíọ́nù-mílíọ́nù ẹlẹgẹ́ àti olùdarí pàjáwìrì fún àwọn iléeṣẹ́ àfọkànrò.
“Onídàájọ́” náà kò ráyè ṣọ́ wọn bí i ti tẹ́lẹ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ẹ sọ pé "ìdààbò bo ìṣe wa" ṣùgbọ́n Mabel Matiz ni ẹni tí ó ṣe ìgbéjáde àṣà wa jùlọ.
"A dúpé̩ ló̩wó Ọló̩run pé àwọn È̩ka Ológun ti fọ ilè̩ Syria mó kúrò ló̩wó̩ àrùnkárùn:”
Habib Muntazir, aládàádúró oníròyìn kan fi ẹ̀dùn ọkàn-an rẹ̀ hàn pé ìtàkùrọsọ ọ̀hún kò gbóòkàn:
"bóyá àwọn ẹranko wọ̀nyí ti dínkù sí ti ìgbà kan, kí ni ìwọ rò wípé ó ti ṣẹlẹ̀?"
Bóyá iṣẹ́ bí wọ́n ṣé fẹ́ bá a kẹ́rù ni wọ́n ń ṣètò rẹ̀, òun ni wọ́n ń sọ.
Nítorí wípé ó ṣẹ́ ewé kátabá tí ó pọ̀ ju èyí tí ó lè lò lọ ni kò fi mọ ọ̀nà mọ́n.
Irọ́ ni àwọn ìròyìn náà, Àjọ Ọlọ́pàá ìpínlẹ̀ Èkó sì tètè fi òtítọ́ hàn láti pa á rẹ́.
Ìgbàkúùgbà tí mo bá sùn, àlá yìí kan náà ni ní ọ̀nà àrà, mò ń lọ láti agbègbè kan sí agbègbè mìíràn, tí mo sì ń kọ́ àwọn ènìyàn bí a ti ṣe ń lo ìṣọwọ́kọ tuntun náà...
Kí a tó dìbò yìí, a ti yàn mí gẹ́gẹ́ bí igbá-kejì ààrẹ ìgbìmọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ fún oṣù mẹ́jọ gbáko, kò sì sí ohun kan tí ó ṣẹlẹ̀.
Ìdílé gbajúgbajà ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ni ó ti wà, adájọ́ ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn Ahmed Seif El Islam, ni bàbáa Alaa, ẹni tí a ti rán lọ ní ẹ̀wọ̀n láì mọye ìgbà ní abẹ́ àṣẹ Hosni Mubarak.
Ilé gidi ni àwọn ènìyàn – ọkọ àti ìyàwó tí wọn ń bá ara wọn sọ̀rọ̀ tímọ́-tímọ́, tí wọn nífẹ̀ẹ́ ara wọn, tí wọn jọ ń ṣètò, tí wọ́n jọ ń wo ọjọ́ iwájú pẹ̀lú ìrètí àti ìgbàgbọ́ pé ohun gbogbo á dára.
Lẹ́yìn ọjọ́ mélòó kan tí a kéde èsì ìdìbò ọ̀hún, ogunlọ́gọ̀ àwọn ọmọ China tí wọ́n ń kẹ́kọ̀ọ́ l'ókè òkun fi òǹtẹ̀ lu àpilẹ̀kọ ìfi-èhónú kan ní orí ẹ̀rọ-ayélujára, tí wọ́n sì ń t'ọ́ka àbùkù sí Lhamo pé ó ń l'ẹ̀díàpòpọ̀ pẹ̀lú àwọn àjọ tó ń jà fún òmìnira Tibet.
Síbẹ̀síbẹ̀, àwọn tí ó fara kááṣá ò tilẹ̀ ní àǹfààní sí ilé-ẹjọ́ òfin kí àgbájọ-àwọn-ènìyànkéènìà ó tó kojúu wọn.
Àgbàlagbà tí ò kí Ààrẹ ń fi okùn sin araa rẹ̀.
Ìdájọ́ ilé ẹjọ́ náà jẹ́ atọ́ka sí ìfòpinsí àwọn àṣà tí ó ń mú ìpalára bá àwọn ọmọdébìnrin àti onírúurú ẹlẹ́yàmẹyà tòun ìfọwọ́rọ́sẹ́yìn àwọn ọmọdébìnrin ní Tanzania.
Ìyen tún ní nǹkan tí ó wá mú.
A tún ni olúwa, oníbìníran, olórí orílẹ̀-èdè nígbà kan rí, alákòso ìjọba àpapọ̀ nígbàkan rí àti àgbáríjọpọ̀ àwọn aláṣẹ àti olùdarí ilé-iṣẹ́.
Ní oṣù Ẹrẹ́nà ọdún yìí, Enough is Enough Nigeria (EIE), tí ó jẹ́ àkójọpọ̀ àwọn ọ̀dọ́ kan àti Paradigm Initiative (PI), tí ó jẹ́ ẹgbẹ́ aṣòfin àti ajàfẹ́tọ̀ọ́ ẹni lórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣá, ṣe ìfilọ́lẹ̀ ìpèlẹ́jọ́ Onochie àti Gbénga Ọlọ́runpomi tí ó jẹ́ olùrànlọ́wọ́ gómìnà ìpínlẹ̀-ẹ Kogi lẹ́jọ́ ní Ilé-ẹjọ́ kan ní Abuja.
Ẹ ṣeun.
Ìyẹn ṣàjèjì, níbo ni wèrè ọkùnrin wà? Wèrè ìyàwó rẹ̀ dà? Eku kékeré tí wọ́n pè lọ́mọ wọn dà? Àti ìkà ẹ̀dá tí wọ́n ń pè ní Sènábù, tí ó máa ń fún wọn ní ìròyìn tí ò lábùlà nǹkan tí ó ń lọ nínú ilé wèrè yìí?
Bí ọ̀rọ̀ kan tàbí àpólà gbólóhùn.
Kí o tó ṣe àkówọlé wà á rí àwọn àtúnṣe tí yóò jẹ́ ṣíṣe ní ṣókí.
Lóòótọ́, títí ìgbà wo ni yóò fi nǹkan pamọ́ fún Làbákẹ́ dà?
CHRD sọ wípé fún wákàtí kan gbáko, àwọn ọlọ́pàá padà láti yẹ ilée Deng wò, wọ́n sì kó àwọn ẹ̀rọ lóríṣiríṣi:
Bíótilẹ̀jẹ́pé èrò wọn ò tí ì máa rinlẹ̀, Olórin Angola, Gill Slows Allen Russell náà sọ̀rọ̀;
Kò rà, kò lówó lọ́wọ́, ó ń wú tutu níwájú onítumpulu.
Ẹgbẹ́ Ohùn Àgbáyé dúró ṣinṣin pẹ̀lú Luis Carlos, ẹbíi rẹ̀, àti oníròyìn aládàáṣiṣẹ́ gbogbo àwọn tí ó ń mú ìjọba ṣe bí ó ti yẹ ní Venezuela.
Bẹ́ẹ̀ ni. Mò ń sọ pé ìwádìí yin gba ọ̀rọ̀ lẹ́nu Àlàmú tipátipá.
Sísọ́rọ̀ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ kùkúyè ò le so èso rere.
A kì í bínú orí ká fi fìlà dé ìbàdí.
Gbogbo ìgbìyànjú tó bá nílò láti dọ̀bálẹ̀ ni Àlàmú máa ń lò nítorí ìyá rẹ̀ – ìgbìyànjú náà ì bá à ṣẹ́  tàbí kán an ní egungun ẹ̀yìn!
Ẹ̀gbọ́n ṣíwájú ó so aṣọ kọ́; àbúrò kẹ́yìn ó wẹ̀wù; bí a ò mọ̀lẹ, ọ̀lẹ ò mọ araa rẹ̀?
Jahaj Bari wà nínú àwọn ilé àkọ́pọ̀ Waqf (mortmain) tí kò ṣe é tà.
Nítorí náà a ní láti ṣe síi, a ní láti ṣe é lọ́nà tó yátọ̀, a ní láti ṣe é ní ọ̀nà tí kò ní gaju ara lọ tí wọn yóò sì ní ànfàní síi ti wọ́n lè gbe sórí òṣùwọ̀n, tó túmọ̀ sí wí pé wọ́n lè ṣe é níbikíbi.
Ń ṣe ni ó dàbí i pé ó ti rí àwòrán nǹkan tí ó ń lọ níbẹ̀.
Èṣùníyì ti ṣe ìlérí láti tẹ̀lé e.
O ru ládugbó ò ń rerá; kí ni ká sọ fẹ́ni tó ru Òrìṣàa Yemọja?
O lè gba ohun àmúlò sílẹ̀ sórí ẹ̀rọ kí o se àpínká rẹ̀ níwọ̀n ìgbà tí o bá ń fi ìyìn fún olùpilẹ̀ṣẹ̀ ohun àmúlò náà.
Màá sọ nípa kòkòro apa sójà ara lónì, nípa ikú, nípa ìdẹ́yẹsí.
Ó rí bí i ẹni tó jẹun kánú, tí ó sì ti lẹ́ran léti dáadáa, pàápàá jùlo ọrùn rẹ̀ àti ikùn rẹ̀.
#SexForGrades, ètò alálàyé afẹ̀ríhàn-an BBC kan tí ó dá fìrìgbagbòó lóríi àṣemáṣe eré ìfẹ́ tí àwọn ọ̀jọ̀gbọ́n ifásitì pẹ̀lú àwọn akẹ́kọ̀ọ́bìrin ní Nàìjíríà àti Ghana ti ràn bíi pápá inú ọyẹ́ ní orí ayélujára tí ó sì ti fa àwọn ìbéèrè ọlọ́kanòjọ̀kan nípa ọ̀nà tí a leè gbà dẹ́kùn àṣemáṣe ọ̀hún láwùjọ:
Síbẹ̀síbẹ̀, ìdájọ́ òfin yìí kò le tó, ìtìmọ́lé ọdún méjì sí mẹ́jọ.
Orin tí ó dára lórí ìtàgé fún àwọn ayírapadà láti tú ara sílẹ̀ àti “ṣeré tìkára wọn”, lè fi hàn kedere wípé kò kì í ń ṣe wàsá láti fi ọwọ́ rọ́ sí ẹ̀gbẹ́ nínú ìdíje Ìwọ́de Ojúnà ti ọdún nìí.
Pierre Nkurunziza ti jẹ ààrẹ ilẹ̀ Burundi láti ọdún 2005.
Nítorí pé Chen kò gbà wípé òun dá ẹ̀ṣẹ̀, ó sì wà lábẹ́ẹ ṣìgún òfin.
Gànràn-gànràn ò yẹ ẹni a bíire.
Ó sọ síwájú sí i wípé nítorí àwọn ọmọdébìnrin máa ń tètè bàlágà ju ọmọdékùnrin lọ ni òfin fi la àlàálẹ̀ bẹ́ẹ̀. Ó sọ wípé ìgbéyàwó lè fi ààbò bo ọmọdébìnrin tí kò sí nílé ọkọ tí ó ti di abaraméjì láì tó ọjọ́ orí tí ó tọ́.
Ẹ wọlé fún àyẹ̀wò o wá mọ̀ wí pé o ti loyún, inúù rẹ sì dùn.
Ìwà tí ó dùn mọ́ni ti "playing mas'" àti jíjó sí orin ni wípé ní bákan, àwọn èèyàn máa ń ju ọwọ́ sí òkè, pẹ̀lú ohunkóhun tí wọ́n bá mú ní ọwọ́, títì kan ohun-mímu àti aṣọ inujú.
Láìsí àní-àní, àwọn èèyàn rẹ̀ ti bẹ̀rẹ̀ eré ìje wọn bí wọ́n ṣe máa ń ṣe.
Ìyẹn ni ó sì sàlàyé ìdí tí ìyá àgbà náà ṣe wo ọmọ rẹ̀ ni ìwò ìyanu àti àìgbàgbọ́ ní ọjọ́ tí ó jàjà padà sílé láti ìlú England.
Màmá dúró pẹ̀lú sùúrù pé kí Làbákẹ́ dé.
Lọ́dún-un 2016, Gyumi na ọwọ́ ìka àbùkù sí agbára Òfin Ìgbéyàwó; Law of Marriage Act, 2002 (LMA) tí ó gba obìnrin tí kò tó ọmọ ọdún méjìdínlógún láyè láti ṣe ìgbéyàwó.
Àjọṣe Eré Ẹ̀tọ́ Ọmọnìyàn, tí ó jẹ́ àjọṣepọ̀ àjọ̀dún eré ajàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọnìyàn 40 kárí ayé, fi lẹ́tà ṣọwọ́ sí ìjọba:
Mélòó lÈjìgbò tí ọ̀kan ẹ̀ ń jẹ́ Ayé-gbogbo?
Báwo ni 2FA ṣe ń ṣiṣẹ́ lórí ayélujára?
Àròkọ yìí jẹ́ apá kan nínú ọ̀wọ̀ọ́ àwọn àkọsílẹ̀ tí ó ń ṣe àgbéyẹ̀wò ìkọlura pẹ̀lú ẹ̀tọ́ ẹni lórí ayélujára nípasẹ̀ àwọn ìlànà bí i pípa òpó ìbánisọ̀rọ̀ àti ìròyìn ayédèrú ní àsìkò tí ọ̀rọ̀ ìṣèlú pàtàkì bá ń wáyé ní orílẹ̀-èdè ilẹ̀ Adúláwọ̀ méje: Algeria, Ethiopia, Mozambique, Nigeria, Tunisia, Uganda, and Zimbabwe.
Ìdíwọ́ tó lágbára jù lóòtọ́ sopọ̀ mọ́ àdínkù ìdẹ́yẹsí.
Lọ́jọ́ tí ó bá tún padé Làbákẹ́, á pa á run ní kíákíá.
Ọdún-un 2018 ni ìfilọ́lẹ̀ CAX wáyé ní ibi Ìpàtẹ Ọjà Inú Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ní ìlúu Cairo, orílẹ̀-èdèe Egypt, nínú oṣù Ọ̀pẹ̀ ọdún-un 2018.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Àwọn àǹfààní ààyè oríire tí ìlú ń fún àwọn olùgbé rẹ̀ ti fò ó dá. Ní tirẹ̀, “ọ̀na ti dí”, gẹ́gẹ́ bíàwọn ènìyàn ṣe máa ń sọ, àwọn ìṣòro púpọ̀ tó ń kojú yìí ti wá já a lulẹ̀ tẹ̀mí tara.
Nítorí náà, ẹ wòye alẹ́ ìbó kọ̀la.
Òun, àwọn díẹ̀ nínú ẹgbẹ́ akọrin rẹ̀ àti àpapọ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ DCMA ní ìgbà kan rí ṣe àgbéjáde àwo orin wọn àkọ́kọ́, "Fusing the Roots", ní ọdún-un 2018, tí ó mú wọn oi ng o òǹwòran lára yá ní Sauti za Busara, tí í ṣe àjọ̀dún orin kíkọ tí ó gbàràdá jù lọ ní Ìlà-oòrùn Ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Èyí kò dájú - antivirus sábà máa ń kùnà láti rí iṣẹ́-àìrídìmú àìdára tuntun tàbí ìdojúkọ - ṣùgbọ́n ó dára ju àìsíi rẹ̀ lọ.
Sènábù mí kanlẹ̀ láti ẹ̀yìn ìlèkùn ilé ìkóunjẹpamọ́ sí níbi tí ó ti ń dúró wòran màdáámù rẹ̀.
Àbúrò rẹ ń dáṣọ fún ọ, o ní o ò lo elékuru; ta ní ń lo alákàrà?
Rárá, màdáámú. Kí wá ni?
Ọbásanjọ́, òǹkọ̀wé àpilẹ̀kọ?
Gbogbo yín sì máa gba oúnjẹ  náà lórí ìjokòó lórí àga onígi tó wà nínú àgbàlá.
Ẹ̀rù ti ń tàn ká orílẹ̀-èdè Nàìjíríà wípé ó ṣe é ṣe kí ìjọba ó pa ẹ̀rọ-ayélujára ní àsìkò ìbò ààrẹ nínú oṣù Èrèlé ọdún-un 2019.
Fún àpẹẹrẹ, Nassir El-Rufai, gómìnà ìpínlẹ̀ẹ Kaduna lọ́wọ́lọ́wọ́ tẹnu mọ́ ọn ní ọdún-un 2014 — láìsí ẹ̀rí — wípé “ẹni kéje ni òun jẹ́ nínú àwọn tí [Ààrẹ Jónátàànì Goodluck] fẹ́ ṣe ikú pa ”.
Màmá wo abọ́ ọbẹ̀  náà ní ìwò tó le, tí ó sì mú ìfura dání.
A kì í kó èlé ṣẹ̀ṣọ́.
Àwọn ìwé méjì tí Àlàmú kó dání jábọ́ lọ́wọ́ rẹ̀. Bẹ́ẹ̀ sì ni kẹ́tùlù tí Làbákẹ́ gbé dání náà jábọ́ lọ́wọ́ rẹ̀.
Mi ò ní í sùn lónìí, ó gbin, “Mi ò níí di ojú mi.
Ní oṣù Ọ̀pẹ ọdún-un 2018, Ọlọ́pàá Brazil dóòlà ẹ̀mí èèyàn 25 ọmọ-adúláwọ̀ tí ó wá láti Ìlú Gúúsù Aṣálẹ̀ Sahara "tí ó ti wà lọ́rí omi òkun Atlantic fún oṣù kan gbáko".
Ìgbésẹ̀ láti fòpin sí ìsoyìgì ọmọdé ní Tanzania
Àwòrán láti ọwọ́ọ Amanda Leigh Lichtenstein, a fi àṣẹ lò ó.
Bákan náà, ọ̀pọ̀ ènìyàn ni kò mọ bí a ṣe ń kọ ọ̀rọ̀ dájúdánu — tàbí pípe ọmọ-ọ̀rọ̀ — inú àwọn èdè wọ̀nyí.
Ṣùgbọ́n bí àwọn ilé-iṣẹ́ bi Samsung, Kia, Hyundai ṣe dókówò nínu ìṣẹ̀dá tó jẹ́ kí àwọn ǹkan túbọ̀ rọjú fún ọ̀pọ̀ ènìyàn, orílẹ̀-ède South Korea di ilú tó lámìlaka nígbẹ́yìn.
Àbà Òfin Ìwà-ipá sí Àwọn Ènìyàn (Ìfòfindè) ọdún-un 2015 di títọwọ́bọ̀ lọ́jọ́ 23, oṣù Èbìbí, ọdún-un 2015.
Pẹ̀lú àwọn àìṣedéédéé wọ̀nyí, ìmọ̀-ẹ̀rọ ti ṣe ìrànwọ́ fún ìdàgbàsókè àwọn èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ lórí àwọn gbàgede orí ayélujára, tí ó ti mú ìṣẹ̀dá ọ̀rọ̀ tuntun wáyé.
Òmíràn jẹ́ òkú ọmọ-ọwọ́ kan tí ìwọ́ọ rẹ̀ ṣì wà ní a ara rẹ̀, tí obìrin kan tí ó ń ṣe ìmọ́tótó ìbùdókọ̀ abẹ́-ilẹ̀ ní Yau Ma Tei bá nínú àpò kan.
Ó sì bẹ̀rẹ̀ si í fẹ̀yìn rìn padà, lọ sí ọ̀nà ìta pẹ̀lú ìrìn ẹsẹ̀ lílọ́, tí kò wo ibi tí ó ń lọ. ṣùgbón, ó bá ara rẹ̀ níwájú olùtọ́jú owó àkọ́kọ́, ó sìrí ipé òkìtì owó náà kò tí ì kúrò níbẹ̀, wọn kò sì rẹ́ni gbàá. Kì í ṣe tirẹ̀! Ó sì gé ètè rẹ̀ jẹ.
Gẹ́gẹ́ bi olùkópamọ́ agbègbè, a máa ń kojú ìṣòro tó pọ̀, láti ibi ẹlẹ́yàmẹ̀yà sí àwọn ìṣòro nítorí àṣà àti ìṣe.
A ń ṣe ohun gbogbo láti bìlà-fún ìgbàjọ ìwífún tí yóò tú àwọn òǹṣàmúlò Kolibri síta
Lára rẹ̀ ni ìfipábánilòpọ̀, nína aya, ìfipálé aya jáde nílé, ìfipá sọ obìnrin di adábùkátà gbọ́ tàbí ìjìyà ti ọrọ̀-ajé, àṣà opó tí ó ń fa ìpalára, dídábẹ́ fún obìnrin tàbí gígé ida, àti/tàbí ìkọ̀sílẹ̀ ọmọ.
Kò-sí-nílé kì í jagun ẹnu tì.
A kì í gbọ́n ju ẹni tí a máa dÍfá fún.
Ayọ̀ àyọ̀jù làkèré fi ń ṣẹ́ nítan.
Báyìí, ní àsìko ọdún 1950, orílẹ̀-ède South Korea jẹ́ orílẹ̀-èdè kan tó kúṣẹ láìsí ìrètí, wọ́n sì ní ìwà-ìbàjẹ́ tó pọ̀.
Ìkọ̀jálẹ́ ìjọba Nàìjíríà láti ṣe ìwádìí sí àwọn ìkọlù tí ó ń wáyé àti "fífimú àwọn tí ó ṣẹ̀ sófin dánrin", tí ìkọlù náà sì fa ikú àwọn ènìyàn tí ó tó bíi ẹgbẹ̀rún 4 láti ọdún-un 2015 sí 2018, gẹ́gẹ́ bí iléeṣẹ́ Amnesty International ti ṣe ní i lákọsílẹ̀.
Ní ọdún 2019, ìdá mẹ́rìnléláàádọ́rin ó lé díẹ̀ ni àwọn olùṣèdánwò tí wọ́n pegedé nínú ìdánwò náà, nígbà tí ìdá mọ́kàndínlógójì pegedé sí ìpele ìkejì ìdánwò náà.
Nláńlá lọmọ abuké ń dá: ó ní “Ìyá, ìyá, òun ó pọ̀n.”
Kò sí ohun àmúlò lórí ohun ẹ̀rọ yìí
Àwọn àyẹ̀wò wọ̀nyí ní nọ́ọ́sì kan ní láti ṣe láàrín ìṣẹ́jú péréte kan náà.
Wọ́n ní màdáámú mi ti ya wèrè, wọ́n ní ọ̀gá mi ti ya wèrè, wọ́n ní inú iléwèrè ni mò ń gbé. Àwọn èèyàn ibẹ̀yẹn ló sọ ọ́... Sènábù tún nawọ́.
Sí èmi, kò sí ǹkan tó ń jẹ́ ìṣòro orílẹ̀-ède sudan tàbí orílẹ̀-ède South Africa tàbí ìṣòro orílẹ̀-ède kenya, ìṣòro ilẹ̀ Adúláwọ̀ nìkan ni nítorí nígbẹ́yìn, a jọ́ ń pín ìṣòro náà ni.
Wọ́n máa ń bára wọn sọ̀rọ̀ nípasẹ̀ mólékù afúnilọ́wọ́ méjì tí wọ́n ń pè ní Interleukin-6 àti Interleukin-8.
Láìsí àní-àní, ojú á ti Àlàmú láti rí i pẹ̀lú babaláwo tí ó wọ ẹ̀wù apẹtẹ tí ó kuńfún ẹ̀rù.
Nígbà tí mò ń dàgbà, mi ò tiẹ̀ mọ̀ wí pé iṣẹ́-ìṣe ni ìkópamọ́ àwọn ẹranko igbó.
A fi ọ́ jọba ò ń ṣàwúre o fẹ́ jẹ Ọlọ́run ni?
Wo bí ọkàn ẹlẹ́ṣẹ̀ ṣè ń hùwà! Mo ní agbára rẹ ti tán!
Bí àwọn obìnrin bá lè kọ́ bí a ṣe ń rọ́jú, kí àwọn ọkùnrin náà kọ́ bí a ṣe ń ní sùúrù; bí àwọn tokọtaya bá lè kọ́ bí á ṣe ń sọ̀rọ̀ lórí ìbànújẹ́ wọn pẹ̀lú àjọpín ìfẹ́ àti ìbọ̀wọ̀ kí wọ́n sì rẹ́rìn-ín lórí gbogbo àṣìṣe àti ìkùnà wọn, dájúdájú ìkorò ò ní ráyè nínú ilé wọn, kò sì ní sí ìdí láti gbẹ́jọ́ wọn délé ẹjọ́ kí wọn tó parí ẹ̀. Ṣùgbọ́n báyẹn, àwọn agbẹjọ́rò ò ní rí isẹ́ ṣe.
Lọ́dọọdún, iléèwé náà máa ń gbàlejò fún ètò tí a pè ní "Ìkọlù Swahili", tí ó mú àgbárijọpọ̀ọ àgbà akọrin láti Ilẹ̀-Adúláwọ̀, Ìlú Abẹ́-àkóso Lárúbáwá, Ilẹ̀ Éróòpù àti Àríwá Amẹ́ríkà pẹ̀lú àwọn akẹ́kọ̀ọ́ DCMA láti ṣe orin láàárín ọ̀sẹ̀ kan.
Nítorí náà nígbà ti ìkàni Twitter dé, mo fò sókè pẹ̀lú ìdùnú ọmọbìnrin tó wà lábẹ́ ogún ọdún tó ti sú àwọn ọ̀rẹ rẹ̀ láti máa gbọ́ nípa àwọn ǹkan tí kò ní ètò wọ̀nyí.
Ní àfikún sí ìtànkálẹ̀ òṣì àti àjàkálẹ̀ ààrun ìwà-ìbàjẹ́, orílẹ̀-ède Nàìjíríà ti ń kojú àwọn ẹgbẹ́ agbésúnmọ̀mí bíi Boko Haram báyìí.
Ó máa ṣe pàtàkì láti jẹ́ kí ó mọ̀, "Iṣẹ́ àwọn ọ̀tá ni èyí."
Ọkọ aláágànnáayírí aparọ́mọ́ni takoni.
ṣùgbọ́n ó tètètúnraṣe – ó rín ẹ̀rín sí i – ó ń fi Ọkùnrinn náà  ṣeré.
Kò níí nílò agbẹjọ́rò kankan láti ro irú ẹjọ́ bẹ́ẹ̀.
Ìjàm̀bá Àwọn Ológun Mauritania 28 tí wọ́n pa ní ọjọ́ Òmìnira tí a kò sọ
Ìgbà kán wà ti mo fẹ́ sọ fún un, Ṣùgbọ́n kò ní í gbọ́.
Ẹni tó tijú tì í fún araa rẹ̀.
Ìkéde Ìpàwọ̀dà Ìpele Kìíní ń kéde wípé bí a kò bá wá nǹkan ṣe sí i, àwọn iyùn náà yóò bẹ̀rẹ̀ sí í pàwọ̀dà.
Fún àìmọye ọ̀sẹ̀, tipá-tipá ló fi ń jẹun tàbí sọ̀rọ̀.
Èyí wà ní ìṣọ̀kan pẹ̀lú ìrònú mi nípa ìdọ́gba àti lílé dédé àwùjọ, nítorí tí ẹ bá fẹ́ ṣe àfikún ànfàní sí ètò-ìlera, ẹ nílò láti kọ́kọ́ ṣe àfikún ànfàní sí ìmọ̀ ìlera.
Ṣùgbọ́n láìpẹ́, màá sọ SiSwati nù.
Ṣùgbọ́n á já geere fún àwọn tó létí láti gbọ́ ọ.
Ẹ mọ̀, àwùjọ tí àwọn olóṣèlú ti jẹ́ oníwà ìbàjẹ́ tí àwọn oníbàráà sì ti kúṣẹ̀?
Ó gbọ́ ohùn orin fújì láti ọ̀nà jíjìn, ní ibi ìnáwó kan ní ìgboro ìlú.
Ìdojúkọ Fíṣíìnì sábà máa ń rí gẹ́lẹ́ bíi iṣẹ́-ìjẹ́ láti tàn ọ́:
A ní Tanlúkú ò mọ̀ ọ́n jó, Tàǹlukú wá gbè é lẹ́sẹ̀.
Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ báwọ̀nyí kò yàtọ̀ sí gbọ́yìí-sọ̀yìí ọ̀rọ̀ tí àwọn ènìyàn ń jẹ ní ẹnu ní Ìlà-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀ nípa "àwọn ẹgbẹ́ " tí ó ń ṣiṣẹ́ fún àwọn Òyìnbó tí iṣẹ́ẹ ti wọn kò ju kí wọn ó máa jí Ọmọ Adúláwọ̀ gbé lọ láti gba ẹ̀jẹ̀ tí wọn yóò fi ṣe oògùn kan bí òjíá tí a pè ní mumiani.
Bákan náà, Ifásitì Èkó ti lé Igbeneghu kúrò ní ilé ìwé wọ́n sì ti sún ìpèré sí ẹ̀hìn ilẹ̀kùn ilé òṣìṣẹ́ tí wọ́n ń pè ní "yàrá tútù", tí àwọn ọ̀gá olùkọ́ni ti máa ń ṣe àríyá níbi tí wọ́n ti máa ń gba àwọn ọ̀ṣọ́rọ̀ ọmọge lálejò.
Síbẹ̀, ìbẹ̀rùbojo àti àìfọkàn tán ìdánwò egbògi ti mú kí dídá àwọn ẹni tí ó ti lùgbàdè àrùn àfòmọ́ kòkòrò àìfojúrí kòrónà mọ́ láwùjọ àti ìṣàyẹ̀wò ó nira fún àwọn òṣìṣẹ́ elétò ìlera.
Gómìnà ìpínlẹ̀-ẹ Kaduna àti ọmọ ẹgbẹ́ òṣèlú tí ó ń ṣè ìjọba lọ́wọ́, Nasir El-Rufai, mú ẹ̀sùn yìí rinlẹ̀ sí i, ó túwíìtì (Atọ́ka 2) pé Obi jẹ́ "ẹni tí ó ń ṣe ìyàtọ̀ọ̀tọ̀ ẹ̀yà".
Ṣe àtúnṣe sí àwọn àlàyé nípa òǹṣàmúlò
Agbẹjọ́rò Mústàfá wo Làbákẹ́ bí ó ṣe ń rìn lọ, tí àánú rẹ̀ sì ń ṣe é.
Nígbà tí o ṣí i, o rí fáìlì àgbàsílẹ̀ kékeré PDF tí a fi mọ́ ọn.
Wọn kò kọjúsí i tààrà láti sọ̀rọ̀. Báwo ni yóò ṣe wá gbèjà ara rẹ̀?
Bí mo ṣe ń nípa lóri àṣeyọrí tí mo bá pàdé pẹ̀lu ipa Hasini, mo tún padà wá bá àwọn ènìyàn tí mo ní ànfàní láti ṣiṣẹ́ pẹ̀lú.
“Àlàmú!...... Àlàmú! Ṣé ìwọ rè é Àlàmú? ọtí àti sìgá?”, Làbákẹ́ béèrè pẹ̀lú àìgbàgbọ́.
“Bàbá o! Àjẹpẹ́ ayé sà”.
Wọ́n wọnú àká rẹ̀, èyí tó túmọ̀ sí wí pé àdírẹ̀si ilée rẹ̀ àti nọ́mbà ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ rẹ̀ ni wọ́n fọ́nká orí ìkàni alátagbà.
Àmọ́ gbígbé pẹ̀lú ẹbí tàbí ọ̀rẹ́ kò kan ti ìtìlẹyìn. Ìjàmbá oríṣi ni ó máa ń ṣẹlẹ̀ nínú ẹbí ní ìlú, pàápàá jù lọ ní àárín àwọn tí ó ń ṣiṣẹ́.
A ṣe àtìlẹyìn fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ orílẹ̀-ède South Africa tí wọ́n ń ṣe ìwọ́de tako owó gegere ilé-ìwé gíga.
Múṣiṣẹ́pọ̀ pẹ̀lú Ẹnu-àbáwọlé Ìwífún-alálàyé Kolibri bí o bá ti forúkọsílẹ̀.
Wọn yóò gbé orin tuntun jáde ní ìpalẹ̀mọ́ fún ẹni tí yóò gbégbáorókè nínú ìdíje Ìwọ́de Ojúná, tí ó ń gbé ẹ̀bùn owó sílẹ̀ fún akọrin tí a bá kọ orin rẹ̀ jù lọ nínú Ijó ìta-gbangba.
Wèrè tí Làbákẹ́ rí ní ilé ìwòsàn lọ́jọ́ náà kò lè ju ọjọ́ orí Àlàmú  lọ.
Ó tún sún mọ́ Àdìó, ó sọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́: Bàbá oníṣègùn Màmá tí wọ́n mú wá láti wo aágànná ọ̀rẹ́ rẹ sàn.
Fi àfikún fún iṣẹ́-àìrídìmúù rẹ
Ṣùgbọ́n pẹ̀lu ijọba tí ò da àti orílẹ̀-èdè tó ń ṣòjòjò, gbogbo èbùn yìí lè má wùlo.
Àwọn ará ìlú tètè ń gbọ̀nà ibi iṣẹ́ wọn lọ, bí ikòkòrò tẹ́rù ń bà.
Gyumi ni olùdásílẹ̀ àti alákòóso àgbà Msichana Initiative (Ètò fún àwọn Ọ̀dọ́mọbìnrin), iléeṣẹ́ tí kì í ṣe tìjọba tí ó ń ró àwọn ọmọdébìnrin lágbára nípasẹ̀ ti ẹ̀kọ́ ìwé.
A gbà wọ́n -- wọ́n ń gba owó gẹ́gẹ́ bi akọ́ṣẹ́mọṣẹ́ lára ikọ̀ àwọn onímọ̀ ìlera, bíi àwọn oníṣégùn-òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì.
Kò ní jókòó máa sunkún bí ọmọdé mọ́, ó máa gbé ìṣòro túntún rẹ̀ sínú - á kọjú mọ́ ọn, á gbá a mú bí i akọni, á yanjú rẹ̀ bí i ọkùnrin - pẹ̀lú ìgboyà àti ìfọkànsí bí ó ṣe ń lọ, á sì máa fi ọ̀rọ̀ òhún ṣẹ̀rín rín, kò sí omijé mọ́.
Ótún mọ̀ pé pẹ̀lú ọgbọ́n àrékérekè oríṣìíríṣìí àti èròńgbà ni àwọn ọ̀tá lè fi mú ọmọkùnrin pẹ̀lú ìyá àti bàbá rẹ̀ kọlu ara wọn, wọ́n sì lè mú ọmọbìnrin àti àwọn òbí rẹ̀ bẹ̀rẹ̀ ìjà kí wọn ó sì yí ọ̀rẹ́ dáadáa padà sí ọ̀tá búburú; wọ́n lè mú ọkọ àti ìyáwó jókòó lé ara wọn lọ́rùn kí wọn sì máa bá ara wọn fẹyín, kí wọ́n sì darí ara wọn sí ibodè ọ̀run àpáàdì!
Àwọn oníkọkúkọ ní ìṣọ̀kan
Kùkúyè jẹ́ ọ̀kan nínú àwọn ọ̀rọ̀ tó ń fẹ́ àmójútó jù ní àsìkò wa, ọ̀pọ̀lọpọ̀ wa sì lọ́wọ́ nínú wàhálà náà ju bóṣe yéwa lọ.
Dr. Chikwe Ihekweazu, olórí àjọ NCDC, bẹ̀bẹ̀ pé àwọn ń "gbìyànjú GIDI láti rí i pé àwọn ṣe gbogbo ohun tí ó yẹ kí àwọn ṣe":
Ní báyìí, fọ́rán ayédèrú ní ànfàní láti ba ìgbàgbọ́ tí a ní nínu orílẹ̀-ède olómìnira jẹ́.
Ṣùgbọ́n báyìí. Ó dáa.
Èyí fẹ́ mú mi kó àpamọ́ mi kí n sì sálọ.
Ní ìrọ̀lẹ́ ọjọ́ 11, oṣù Ẹrẹ́nà olùfèsì sí ọ̀rọ̀ ìṣèlú Naky Soto tí ó tún jẹ́ aya akọ̀ròyìn àti ajììjàǹgbara iṣẹ́ ìròyìn tí ó jẹ́ ọmọ orílẹ̀ Venezuela, Luis Carlos Díaz túwíìtì pé òun ti ń wá ọkọ òun fún wákàtí márùn-ún.
Àìsí èèyàn lóko là ń bá ajá sọ̀rọ̀.
Ọdún-un 1610 ni Dhaka di olú-ìlúu Bengal, ìyẹn ogójì ọdún sẹ́yìn.
5. Wọn kò ní fẹnu ko àwọn Ère, àmọ́ wọn ó tẹríba níwájú wọn.
Àjọṣepọ̀ ni agbára-àkàndá tí mo kọjú sí, láti bá mi jagún ààrun jẹjẹrẹ.
Àti pé "iṣẹ́ ìdàgbàsókè ọrọ̀ Ajé orílẹ̀-èdè Angola" kò lé wáyé nípasẹ̀ àfilé owó orí, nítorí wípé àwọn ọmọ ìlú ni ó ń fi orí kó o, àwọn tí ó wà ní ipò ìjọba ní àǹfààní tí ó pọ̀ ní ìkáwọ́ọ wọn, tí ó ṣe pé àpò ará ìlú tí ó ń rùnpà ni wọ́n ti ń mú owó tí wọ́n ń ná.
Làbákẹ́ tẹ́tí tìyanu-tìyanu. Kódà, ó dùn mọ́ ọn, ó yàá lẹ́nu pé “bàbá” ni ọ̀rọ̀ àkọ́kọ́ tí Tinú á kọ́kọ́ sọ láyé rẹ̀.
Ní ìparí oṣù keje mílíọ̀nù méjì àbọ̀ ni ó jókòó ṣe ìdánwò náà..
Ṣe àwọn àyípadà sí ohun tí àwọn olùṣàmúlò lè ṣàkóso lóri ẹ̀rọ rẹ
Agbègbè tí ó sún mọ́ jìnà, àwọn ohun tí ó jìnà di fífà sún mọ́ ọ.
Ní gúúsù Ethiopia, ẹ̀rí tí ó jọra á wá láti àgbàlagbà kan tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Mohammed Yiso Banatah, tí ó ní lọ́dún-un 2012 wípé Allah yọ sí òun ní ọdún 33 sẹ́yìn lójú àlá lẹ́ẹ̀mẹwàá ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀.
Ilé? Níbo? Ní Kwárà.
Ní ìbẹ̀rẹ̀ oṣù Ṣẹẹrẹ ọdún 2019, fídíò náà dédé pòórá pẹ̀lú àlàyé ránńpẹ́ nípa arábìnrin Knežević.
Ẹ yéé pa wá!!!
Eégún ò na obìnrin lágọ̀; obìnrín tú kíjìpá ìdíi rẹ̀, ó fi na eégún.
Ó gba àmì-ẹyẹ ipele méjì, “Orin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” àti “Olórin ọkùnrin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” ní ìdíje àmìẹyẹ Pantene Golden Butterfly ẹlẹ́ẹ̀kẹrìndínláàádọ́ta irú rẹ̀.
Lẹ́yìn náà ni àwọn jà-ǹ-kárìwọ̀ kọ̀rọ̀ yàrá.
Ojúṣe rẹ ni láti ṣe àpèjúwe ohun tí ń bẹ nínú ètò àṣẹ yìí kí o sì gbé sí etígbọ̀ọ́ awọ̀n òǹṣàmúlò.
Àgbà kì í ṣorò bí èwe.
Màmá, kò sí ìdí fún ìbẹ̀rù.
Ìwọ́de Afẹ́ Abódiakọ-akọ́diabo ní Lahore, oṣù Ọ̀pẹ, ọdún 2018.
Lèyín  náà, á fà mí lẹ́rẹ̀kẹ́ jẹ́jẹ́, á wá lẹ̀ mọ́ mi, bí ìgbà tí ènìyàn kan bá wà nítòsí tó fẹ́ gbà mí mọ́ ọn lọ́wọ́ nígbàkugbà.
Ẹgbẹ̀rún 150 àwọn ènìyàn wọ̀nyí ni ó ń dá gbé.
Fífi ìwífún yìí sílẹ̀ kò pọn dandan
Àwòrán láti ọwọ́ọ Fernando Gomes, a gba àṣẹ láti lò ó.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ orílẹ̀-èdè ni ó nígbàgbọ́ wípé gbogbo arìnrìnàjò tí ó bá jẹ́ Ọmọ-adúláwọ̀ ni kò ní padà sí orílẹ̀-èdèe rẹ̀, àfi bí arìnrìnàjó bá ní ẹ̀rí tí ó yanrantí tó ni ó lè rí ìwé ìrìnnà ìwọ̀lú gbà.
Àwọn enìyán mẹ́ta tí ó ṣékù sí yàrá ìgbàfe náà wá ní àsìkò láti wo ara wọn, Fún ìgbà pípẹ́, wọ́n wo ara wọn ní ìdákẹ́ rọ́rọ́, wọ́n dúró bí i òkú mẹ́ta tí a ti yí padà tí wọ́n fẹ́ parí ìjà ayé ọlọ́jọ́ pípẹ́ wọn.
Ní àsìkò ìdìbò ọdún-un 2019, èyí túmọ̀ sí pé Atiku jẹ́ agbèsẹ́yìn ẹ̀yà Igbo tí wọ́n ti fìgbà kan gbìyànjú láti pínyà kúrò nínú orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
Àwọn kan ń gbé tí wọ́n sì ń sọ ìtàn-an wọn tí wọ́n sì ń jà fún ẹ̀tọ́ọ wọn.
Ìrìnàjò afẹ́ ojúnà oní kìlómítà 1.5 náà lọ láti arẹwà àti gúúsù Yau Ma Tei, àti ìrìnàjò dé ibi tí a ti pa ènìyàn 12 ní àárín-in wákàtí méjì.
Àwọn ìpèlẹ́jọ́ yẹn á jí gbogbo iwin inú orí ẹ̀ sílẹ̀, á sì rán an sí òpópónà káàkiri, á máa kígbe orin ẹhànnà aláìnítumọ̀ rẹ̀ kíkan kíkan tí ó jọ ti wèrè pọ́ńbélé.
Mà á la ojú mi sílẹ̀ báyìí láti rí bí gbogbo yín á ṣe máa rá  bàbà tí ẹ̀ ẹ́ máa kábàámọ̀ níwájú Èṣùníyì nínú ìtìjú.
Pẹ̀lú wípé òwìwí wọ̀ sí òkè téńté nínúu ìpàdé, kò dí ìpinnu àwọn ìgbìmọ̀ lọ́wọ́ láti ṣe àtúnṣe sí òfin — ìgbésẹ̀ tí àwọn atàbùkù ní wípé ó sọ ètò ẹgbẹ́ òṣèlú púpọ̀ Tanzania, àti ìjọba tiwantiwa bákan náà di yẹpẹrẹa
Èyí jẹ́ èsì tako àìdọ́gba lọ́wọ́lọ́wọ́ fún àwọn obìnrin láti ní ànfàní sí ètò-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣègùn ní ẹkùn wa.
Ìwádìí ṣíni níyè wípé ọ̀pọ̀lọpọ̀ alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ni ìpalára lè bá.
Nǹkan kan ṣo tí mo gbọ́ ni "Ìyá àgbà Saray".
Orúkọ tí a pe ọtí-líle náà ni "8 wine 64".
Àsìkòyìí jẹ́ àsìkò tí Làbákẹ́ kò lè gbàgbé láéláé. Kò fi ojú kan oorun rárá ní gbogbo òru, ó ń ro ohun náà pàtó tí ó lè máa ṣe ọkọ rẹ̀.
Àmọ́ ṣá, ó ní àṣẹ ìjọba tí ó fi ààbò bo àwọn ilé àjogúnbá, àwọn agbèfúnjọba ti agbègbèe Rajdhani Unnayan Kartripakkha àti Àjọ Ìlúu Dhaka kò ṣe ohun tí ó yẹ kí wọn ó ṣe.
Àwọn ẹnìkẹ́ta wọ̀nyí máa ṣe àtagbà ìfitónilétí náà pẹ̀lu ilé-iṣẹ́ mẹ́rìn-dín-lókóò-le-nigba mìíràn.
Àlá mi ni pé tí ọ̀dọ́ ilẹ̀ Adúláwọ̀ bá wá pẹ̀lú ǹkan tó mọ́yán lórí, wọn ò ní sọ wí pé, eléyìí kò ní ṣẹlẹ̀ ní ilú mi, " kí wọ́n wá jáwọ́.
O kò lè lò ó fi ṣe iṣẹ́ mìíràn tàbí fún òwò ṣíṣe.
Gẹ́gẹ́ bí ẹnìkan ti ṣe sọ, àwọn ọlọ́pàá ń jálẹ̀kùn tí wọ́n sì ń kó ẹrù nílé onílé.
Olóríi gbọ̀gán àdúrà abúlé l’ó dárúkọ rẹ̀ tí àwọn ará abúlé sí fi ìyà jẹ́ ẹ.
Ó dára bí Làbákẹ́ ṣe ń yí lórí.
Ní orí ìlànà ètò ìpàdé àkọ́kọ́ ìgbìmọ̀ọ Tanzania ọdún-un 2019 ni ìdámọ̀ràn àtúnṣe sí Òfin Ẹgbẹ́ Òṣèlú, tí ó ti ní àríyànjiyàn lemọ́lemọ́ nínúu ìṣèlú tí nǹkan kò ṣe ẹnu re.
A-ṣe-bọ̀rọ̀kìnní-má-kìíyè-sábíyá, gbogbo abíyá dọ́ṣẹ.
Fún àpẹẹrẹ, gbólóhùn Yorùbá bí i ayaba àti ọbabìnrin ní ìtumọ̀ tó yàtọ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Kí ni ká sọ? Nígbà tí ẹ̀ka tí ó ń ṣe àkópamọ́ sítám̀pù ti wo ògiri àtijọ́ àmọ̀káyée Lalbagh Fort láti fi ṣe àyè ìgbọ́kọ̀sí.
Bí ọwọ́ bá sì bà ọ́ Àlàmú, á yọ gèlè orí rẹ̀, á fa irun orí ara rẹ̀, á fò sókè á sì sunkún kíkan kíkan fún ìfẹ́ ńlá tí ó nífún ọ!
Níwọ̀n ìgbà tí òde ti já ọgbọ́n àtamátàsè, ẹyẹ Eneke náà ti kọ́ fífò láì bà.
Àwọn òkúta tí ó wà ní agbègbè náà, bíi Greater Antilles àti Cuba, ti wà ní Ìpele Kejì Ìkéde Ìpàwọ̀dà:
Ní ọjọ́ kẹta oṣù keje, bí fàmínfà náà ṣe ń gbóná sí i, Matiz padà la ohùn:
Fọ́rán ayédèrú má ń dàbí aṣégbáralé o dẹ̀ máa ń jọ tòótọ́, ṣùgbọ́n wọn ò rí bẹ́ẹ̀; irọ́ pátápáta niwọ́n.
Àwọn onímọ̀ nípa èdè ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ sọ wí pé kí ìlọsíwájú ó tó dé bá Ilẹ̀ Adúláwọ̀, ó pọn dandan kí ó ní ìlànà ìṣọwọ́ kọ èdè tàbí ìlànà kíkọ tí ó jẹ́ tirẹ̀.
Kí ní dé tí ó fi yẹ kí o fi dice ṣe ìṣàjọ ọ̀rọ̀ onígbólóhùn kan láìròtẹ́lẹ̀?
Alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé jẹ́ ìlépa gbangba fún ọ̀tá.
Kò sí ẹ̀rí tí ó fi ẹsẹ̀ rinlẹ̀.
Àwọn onímọ̀ tí wọ́n lakakì tí wọ́n sì ní ìmọ̀ pípé láti kojúu àrùn tí ó ń bá ilẹ̀ adúláwọ̀ fínra, kò rí ìwé ìrìnnà tí yóò mú wọn kópa nínúu àpérò nípa “ìpèníjà ìpọnmisílẹ̀-de-oǹgbẹ àjàkálẹ̀ àrùn” gbà.
Ẹyẹ tó fi ara wé igún, ẹ̀yìn àdìrò ní ń sùn.
Ó wò mí, ó yí ojú rẹ̀, ó sì wí pé, "yíyàn ìdáábò bo àwùjọ kan báyìí wà fún àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ìṣòro ìdókówò nínú ìwa-kùsà, ọtí-líle tàbí kùkúyè.
Kí òfin yìí lè di àmúṣẹ, ìjọba China ti ṣe ìfilọ́lẹ̀ àwọn ètò ìpolongo kéékèèké mélòó kan fún ìkọ̀yìn sí àwọn ayẹyẹ tí kì í ṣe ti ìbílẹ̀ China.
Nítorí náà, ní bíi ọdún díẹ̀ sẹ́yìn, ọ̀kan nínú àwọn ìyá olùbánidámọ̀ran náà padà wá, ó dẹ̀ sọ ìtàn kan fún mi.
Ní àfikún sí àdéhùn kùkúyè UN, lóòtọ́, àdéhùn àgbáyé mìíràn wà tó pè fún gbígbé ìgbésẹ̀ lóri kùkúyè.
A ti pinnu láti ṣe àtúnṣe ètò ìlera gẹ́gẹ́ bi oníṣégùn-òyìnbó, nọ́ọ́sì àti ìya olùbánidámọ́ràn.
Ṣe ojú Àlàmú fọ́ ni? Dájúdájú wọ́n ti sàsí i…… ṣé ihò imú Àlàmú dí ni?
Kò sí ohun èlò àbáwá kankan. Rí i dájú wí pé ó ṣe ìpèsè sílẹ̀ ẹ̀rọ yìí kí ìkọ́wọlé ó tó jẹ́ ṣíṣe.
Bí àwọn obìnrin ṣe ń mú àyípadà bá orílẹ̀-ède Rwanda.
Sọ fún mi báwo ló ṣe wúwo tó? Sọ fún mi! Mo mọ̀ pé ìfẹ́ inú rẹ̀ nipé kí ẹrù ìṣòro wúwo  náà pa á. Wòó….wòó... Láti ìṣẹ́jú yìí lọ, ẹrù wúwo náà ti di tìẹ ní gbígbé.
Ní báyìí, a ti wà nínú àpérò gbogbogbò nípa ojúṣe àwọn ilé-iṣẹ́ ìmọ̀-ẹ̀rọ.
Àwọn aránṣọbìnrin ìbílẹ̀ náà ti wà lọ́nà ìsọ̀ wọn.
Ó fọ́nnu pé owó iyebíye ni òun fi kọ́ ilé òun, pé kí n san gbèsè mi  tàbí  kí n kó jáde”.
Ẹyẹ òwìwí náà ti jẹ́ rírí nínúu gbọ̀ngan ilé ìgbìmọ̀ ìlú Dodoma ní ẹ̀rìnmejì. Àpẹẹrẹ wo ni èyí túmọ̀ sí?
Bí àwọn ọ̀dọ́ ní ilẹ̀ Adúláwọ̀ ṣe ń ṣe àwárí ohùn wọn lóri ìkàni Twitter.
Kò sí àwọn ohun àmúlò Kolibri tí ó sopọ̀ mọ́ apèsè
Dátà tí wọ́n ń gbà lọ́wọ́ wọn lónì lè di lílò láti ṣe ìdájọ́ wọn lọ́jọ́ iwájú ó dẹ̀ lè dèna ìrètí àti àlá wọn.
“Kí lo ti ṣé nípa gbogbo èyí?
À ń ṣe èto òògun atako-jẹjẹrẹ, láti ṣe àdínkù oró àti láti mú àdínkù bá ìtako òògùn.
Lẹ́yìn tí ó ti lo ọdún 5 nínú ẹ̀wọ̀n, akọbúlọ́ọ̀gù ọmọ Íjípìtì àti ajàfúnẹ̀tọ́ Alaa Abd El Fattah yóò gba ìdásílẹ̀ nínú ẹ̀wọ̀n ní ọjọ́ 7, oṣù Ẹrẹ́nà, ọdún 2019.
Ìdájọ́ náà kò fi hàn ní pàtó wí pé àwọn akọ̀ròyìn náà mọ ohunkóhun nípa ìṣẹ̀lẹ̀ náà, látàrí èyí ẹ̀sùn náà yíra padà di "ìgbésẹ̀ ìlọ́wọ́sí ìdúkokò mọ́ ààbò ìlú tí kò ṣe é ṣe", ìyẹn ni pé — wọ́n pète láti dúnmọ̀rurumọ̀ruru mọ́ ààbò ìlú àmọ́ ó ṣòro láti gbé ṣe.
Èyí ni ó mú u fura pé ìkoni síta bíi ọmọ ọjọ́ mẹ́jọ yìí kò sẹ́yìn àwọn aláṣẹ China.
Àrùn T’ó Ń Peléke Sí i
Wákàtí méje ti ré kọjá lọ tí Luis Carlos Díaz ti di àwátì.
Tó máa ń jẹ́ ká bèrè: dátà ni à ń fi sílẹ̀ nípa àwọn ọmọ wa, kí dè ni ìpadàbọ rẹ̀?
O dùn-ún gbọ́, àbí bẹ́ẹ̀ kọ́?
Nígbà wo làpò ẹkùn-ún di ìkálá fọ́mọdé?
Lẹ́yìn ọ̀pọ̀lọpọ̀ oṣù tí a tẹ ọ̀kanòjọ̀kan ìròyìn jáde àti ìgbélárugẹ ìtàkùrọ̀sọ ọ̀ràn wọn lórí Twitter, ìdálébi ìfàṣẹmú àti àtìmọ́lé gba ojúlé ìjọba àti àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ní àgbáyé kọjá, láì gbàgbé àwọn ọgọọ́gọ̀rún àti ẹgbẹẹ̀gbẹ̀rún alátìlẹ́yìn orí ẹ̀rọ-ayélujára.
Ǹjẹ́ àwọn iléeṣẹ́ apooògùntà ńlá yóò dìrọ̀ mọ́ àwọn òfin ìwà-ọmọlúwàbí ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀ bí wọ́n ti ṣe ń ṣe bí wọ́n bá ń ṣe ìdánwò ní Ilẹ̀ òyìnbó?
Bí o bá ṣe àmúṣiṣẹ́pọ̀ ohun èlò yìí pẹ̀lú Ibi Ìpamọ́ Ìwífún-alálàyé Kolibri, ò ń fún àwọn alábòójútó iléeṣẹ́ tí ó wà lórí Ibi Ìpamọ́ Ìwífún-alálàyé Kolibri láti rí àyè sí ìwífún-alálàyé rẹ.
Nígbàtí Prem Chand àti àwọn ẹlẹgbẹ́ẹ rẹ̀ ṣe ìbẹ̀wò sí àwọn ẹlẹ́ṣẹ̀ wọ̀nyí nínúu túbú, wọ́n bá ìpèníjà:
Mi ò lérò pé mo lè dárí jìn ín láé pẹ̀lú”.
Tí a bá lè mú àyípadà bá àwùjọ tó pọ̀, a lè mú àyípadà bá ìhùwàsí orílẹ̀-èdè.
Ìgbélárugẹ alífábẹ́ẹ̀tì Yorùbá náà
Láàárín oṣù mẹ́rin ìgbẹ́jọ́, ìjọba gbèrò láti ṣe àtúnpè-ẹjọ́ ọdún-un 2016 tí yó ṣe àtúnṣe sí àlàálẹ̀ LMA èyí tí ó fi àyè gba ọmọdébìnrin ọlọ́jọ́-orí márùn-úndínlógún gẹ́gẹ́ bí ẹni tí ó ti bàlágà fún ìgbéyàwó.
Iṣẹ́ náà lè fi àtẹ̀jíṣẹ́ SMS pẹ̀lú àfilé odù ààbò tí ó ní láti tẹ̀ nígbàkúùgbà tí o bá fẹ́ wọlé.
Èyí yóò ṣe ìmúṣiṣẹ́pọ̀ gbogbo ohun èlò tí ó forúkọsílẹ̀ fún Ẹnu-àbáwọlé Ìwífún-alálàyé Kolibri lórí ẹ̀rọ yìí
Ọ̀kan nìyẹn nínú àwọn ọ̀nà tí ìwà-ìbàjẹ́ ti ń nípa lára mílíọ́nù àwọn ènìyàn ní orílẹ̀-èdè mi.
“Kò sí nǹkan tí ó jọbẹ́ẹ̀?
Kí ni ìṣòro rẹ̀?
Nọ́ọ́sì náà bá mú ẹ lọ sínú yàrá kan, ó sì ń sọ fún ẹ nípa àwọn àyẹ̀wò náà àti kòkòro apa sójà ara àti àwọn òògùn tí ẹ lè lò àti bí ẹ ó ṣe ṣe ìtọ́jú ara yín àti ọmọ yín, ẹ ò sì gbọ́ ǹkankan nínu rẹ̀.
Ó jé ìpàdé àìròtẹ́lẹ̀ tí ó kan Làbákẹ́ gbọ̀ngbọ̀n bí ìgbà tí iná bá gbé e.
Kó fáìlì CSV tí ó ní olùṣàmúlò gbogbo nínú bọ́ sọ́de, àti àwọn ọ̀wọ́ tí ó bá-kẹ́gbẹ́
Ìtàn wọ̀nyí lè di ìdánimọ̀ọ wọn gẹ́gẹ́ bí ọmọ ìlú àti ìbáṣepọ̀ t'ó dán mánrán pẹ̀lú àyíká.
Ó ro àwọn ìṣòro rẹ̀, ó sì rẹ́rìn-ín , kò sí ọ̀nà àbáyọ. Gbohùngbohùn - tó jẹ́ ẹ̀mí ẹjọ́ wẹ́wẹ́ inú atégùn tú ohùn rẹ̀ ká, ó sìgbé ohùn fò pẹ̀lú ìjà.
Ẹlẹ́ẹ́fà kì í lọ ẹẹ́fàa rẹ̀ ká sọ pé o di ìjẹfà tí a ti jẹun.
Àwòrán 1: Àwòrán Túwíìtì kan láti ọwọ́ Coalition of Buhari-Osibanjo Movement tí ó ń fẹ̀sùn kan òbí pé ó ṣe ‘ìdápadà’ àwọn ará àríwá sí ìlúu wọn.
Ayẹyẹ ijó ìta-gbangba ọlọ́dọọdún Trinidad àti Tobago tí ọdún yìí wáyé ní ọjọ́ 4 àti 5 oṣù Ẹrẹ́nà, tí ó sì jẹ́ àkókò fún orin soca.
Àwon àpẹẹrẹ: òǹkà ìdánimọ̀ akẹ́kọ̀ọ́ kan tàbí òǹkà ìdánimọ̀ òǹṣàmúlò tí ó wà tẹ́lẹ̀.
Ṣé wà á dẹ́kun àti máa tẹ́tí sí àwọn wèrè yìí! Ṣé wà á dẹ́kun láti máa sọ̀rọ̀ nípa àwọn wèrè èèyàn yìí!”
Ní ọjọ́ kejì, Miloš Nikolić tí ó jẹ́ adarí ọ́fíìsì tí ó ń ṣe àfikún Novi Sad mọ́ Roma sọ̀rọ̀ tako ìṣẹ̀lẹ̀ náà.
Àwọn àfẹ́sọ́nà kan ti ṣe ètò ìgbéyàwó níbé.
Làbákẹ́ ń wò pẹ̀lú ìyanú, nígbàkigbà tí Àlàmú  bá wo tábìlì yàrá ìjẹun tebi-tebi. A tẹjú mọ́ tábìlì náà ní às̀ikò tí ó yẹ kí oúnjẹ délẹ̀, Ṣùgbọ́n kòròfo ìgò omi, ife tí wọ́n dojú ẹ̀ kọlẹ̀ àti àwọn abọ́ ìdọ̀tí tí wọ́n tò jọ pẹ̀lú esinsin nípò wọn, tí wọn ń ṣisẹ́ ẹ̀sọ́!
Ní ti Ọ́fíìsì Abánirojọ̀, iléeṣẹ́ náà ti kọ́kọ́ gba àbá náà wọlé, ṣùgbọ́n ní kété tí ó di ẹ̀yìn-in ìbò oṣù Ọ̀wẹwẹ̀ ọdún-un 2018 tí ó gbé Ààrẹ Jair Bolsonaro tí kò fi bò wípé òun kórìíra ti ìbílẹ̀ sí orí àlèèfà, àyípadà dé bá ìpinnu ìgbésè ti ó wà nílẹ̀ tẹ́lẹ̀tẹ́lẹ́rí.
Àwọn bàbá mi lọ́run ń bínú sí ọ!
Àwọn ìpèníjà t'ó tara ìmọ̀-ẹ̀rọ wá yìí ni yóò mú ìdàgbàsókè bá èdè — ó máa ń fa àròjìnlẹ̀ fún ìgbéga èdè àti ìmọ̀-ẹ̀rọ.
Ṣùgbọ́n ó dámi lójú wí pé gbogbo yín lẹ ti gbọ́ nípa Cecil kìnìhún náà.
Ní ìsàlẹ̀ ni àwòrán-eré ránpẹ́ ìrìnàjò afẹ́ ọdún-un 2017 ní oríi YouTube:
Òpin ọ̀nà  náà ti dé! Á bẹ̀rẹ̀ sí í palẹ̀mọ́ lẹ́sẹ̀kẹ́sẹ̀.
Ó di ọ̀kan nínú àwọn òǹdíje sí ipò ààrẹ ọdún-un 2018, ṣùgbọ́n ó ju ọwọ́ sílẹ̀ nígbà ó yá.
Láti gba ìdọ̀tí ìlú
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Kí a máà sọ ti àwọn ọmọ-adúláwọ̀ tí ó fò kúrò nílẹ̀-adúláwọ̀ kí wọn ó tó lè wọ Tunis.
Bí-ó-ti-lẹ̀-jẹ́-wípé àwọn òǹdíje sí ipò ààrẹ t'ó 73, eré Àpáta Agbára – ibùjókòó ààrẹ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà – yóò wáyé ní àárín-in ẹgbẹ́ olóṣèlú méjì tí ó ti ń figagbága ní ọjọ́ tí ó ti pẹ́ àti àwọn òǹdíje tí a pè ní "agbára ìkẹta", ìyẹn àwọn ẹgbẹ́ a ṣẹ̀ṣẹ̀ dé sínú ìṣèlú orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Gẹ́gẹ́ bí Abdullah ṣe sọ, nígbà tí ó bèèrè ìgbésè tí ó yẹ ní gbígbé, òṣìṣẹ́ ìjọba tí ó gbé ìpè náà sọ pé " Yìnbọn pà á, a kò ní ìwòsàn fún"
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, à ń rí àwọn àpẹẹrẹ ètò aṣègbè àkọ́kọ́.
Ṣugbọ́n lórí ìyẹn, àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ wọ̀nyí máa ń ṣègbè -- ní gbogbo ìgbà -- lọ́nà kan tàbí kejì.
Ó tún ní àwọn ìdíwọ́ àṣeémúlò kànkan.
Ó yẹ kí WHO ó ṣe ìkéde wí pé àrùn ibà ìdà ẹ̀jẹ̀ Ebola kò sí ní DR Congo mọ́ ní ọjọ́ 12 Oṣù Kẹrin, ṣùgbọ́n lẹ́yìn 50 ọjọ́ tí kò sí ẹni tí ó lùgbàdìi àrùn yìí, ọmọkùnrin tí ọjọ́ oríi rẹ̀ jẹ́ ọdún 26 kó àrùn ibà ìdà ẹ̀jẹ̀ Ebola ó sì filẹ̀ ṣ'aṣọ bora ní ọjọ́ 10 Oṣù Kẹrin.
Mànàmáná ò ṣéé sun iṣu.
Kí ló jẹ́ pàtàkì tí wọ́n bá ń tọpa àwọn ọmọ mi?
Àwọn ìdáhùn Àlàmú kò lọ tààrà.
Gbogbo èyí ṣe é ṣe, tí ẹnìkànkan wa bá dásí ìjà yìí.
Wọ́n fagi lé ìfìwépè Adarí iléeṣẹ́ tó ń ṣètò Ìṣàjò-papọ̀-wa-ọkọ̀-kí-n-wa-ọkọ̀ sí iléeṣẹ́ tẹlifíṣàn Russia lẹ́yìn tí olóòtú ètò rí i pé obìnrin ni
Alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tí ń fi apèsèe tirẹ̀ ṣe ìpamọ́ tàbí ìrànwọ́ àmúṣiṣẹ́pọ̀ ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ rọrùn bíi kàásínǹkan, ṣùgbọ́n ìpalára ìdojúkọ lè bá wọn.
Àká-iṣẹ́ tàbí ike-pélébé ìpamọ́ ìfimọ́
“Ẹ yé é da ẹlòmíràn, ẹ jọ̀wọ́ a ò fẹ́ aláìṣòdodo aya mọ́.
Àwọn méjèèjì jọ gun àkàsọ̀ ilé náà, wọ́n ń sọ̀rọ̀, wọ́n sì ń kanrí mọ́lẹ̀ tì dùnnú tì dùnnú.
Ilée Zamindar àtijọ́ kan ní Nazira Bazar ní agbègbèe Àtijọ́ọ Dhaka ti ń di wíwó lulẹ̀. Àwòrán láti ọwọ́ọ Shakil Ahmed. A lò ó pẹlú àṣẹ.
Àwọn ará ìlú bu ẹnu àtẹ́ lu ìjọba Beijing fún ọwọ́ yẹpẹrẹ tí wọ́n fi mú ọ̀rọ̀ àjàkálẹ̀ àrùn èémí SARS tó ṣú yọ ní ọdún 2002 sí 2003, bí ó ti ṣe fi ìròyìn tó péye lórí rẹ̀ pamọ́ fún Àjọ Elétò Ìlara Lágbàáyé (WHO).
Nítorí náà, tí a bá dí àmì yìí, pèlu lílo ògun kan tí a pèsè, a lè dá ìbánisọ̀rọ̀ láàrín àwọn hóró àìsan jẹjẹrẹ dúró ká sì mú àdínkù bá ìfọ́nká àìsan jẹjẹrẹ.
"Lọ ibo, ìyá àgbà!", Làbákẹ́ ti súnmọ́ màmá báyìí, tí ó sì ń na èékáná pupa gígùn rẹ̀ tìhàlè-tìhàlè.
Àmọ́ ṣá, bí ó ti fẹ́ẹ́ jáde nínú igbó náà, ọ̀nà dí mọ́n ọn ní ojú, kò sì mọ ọ̀nà mọ́.
Ọ̀pọ̀ àwọn mẹ̀kúnù ni wọ́n kò ní aṣojú láàárín àwọn aṣojú tí wọ́n dìbò yàn, láàárín àwọn ẹgbẹ́ àbò àti àwọn adarí ipò ìjọba ìbílẹ̀.
O fẹ́ kí ilé-iṣẹ́ yẹn fa ojú àwọn oníbàárà tuntun mọ́ra, o fẹ́ kí ilé-iṣẹ́ yẹn ta ọ̀pọ̀ nínu àwọn èròjà rẹ̀.
Nígbà tí ó ń bá Pedro Biava ajábọ̀-ìròyìn ìwé ìròyìn Brasil de Fato fọ̀rọ̀jomitoro, Adriano Karai, tí ó wà láti agbègbè Guarani, sọ wípé ìlépa àwọn alájọpín ìdókòòwò ìbílẹ̀ náà ni láti mú kí ohùn-un wọn ó dé etí ìgbọ́ àwọn olùdókòòwò iléeṣẹ́ náà dípòo kí wọn ó jèrè láti ara ìdókòòwò náà (èyí tí wọ́n ra ọ̀kọ̀ọ̀kan-an ní 17 owó reais, tí ó tó bíi 4,30 owóo dọ́là US).
Èro iṣẹ́-àkànṣe mi bá di bíbí.
Ohun àmúlò yìí ní àkàndá   àṣẹ.
Làbákẹ́ dúró ní ibùdókọ̀. Ó bọ́ sílẹ̀, ó sì ń dúpẹ́ lọ́wọ́ awakọ̀ Àdìó.
Kí ni yóò sọ fún un tó bá ti wá dé?
Èyí jẹ́ àǹfàànì fún un láti yí kókó ọ̀rọ̀ wọn padà sí nǹkan gbogbo ògbò.
Iyán tún di àtúngún wàyí.
#FreeAmade: Ìpolongo láti gba Akọ̀ròyìn Mozambique sílẹ̀
Àwọn àgbà ọ̀jẹ̀ẹ sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ bíi Cordelia Okpei àti àwọn tó kù wá sí ayẹyẹ náà.
Á dá sẹ̀ríà fún un - lọ́nà tirẹ̀.
Ṣé èyí tó rí jálajàla, tí ó ńrẹ́rìn-ín wèrè yìí ni ọmọ òun ? Ọmọ rẹ̀ ọ̀wọ́n tí ó gbé sínú fún oṣù mẹ́sàn-án tí ó tún wà lẹ́yìn rẹ̀ nígbà tó wà lọ́mọ ọwọ́?
Ó sì ṣubú sínú àga tí ó wà nítòsí, ó ń mí lókèlókè.
Nínú ìwée rẹ̀, “Ọ̀run-àpáàdì ní Inal“, tí a tẹ̀ jáde ní ọdún 2000, ó ṣàpèjúwe ìjìyà-oró tí ó jẹ, nígbà tí àwọn apàṣẹ ológun dì í lójú, so ó mọ́lẹ̀, tí wọ́n sì jù ú sínú omi ìdọ̀tí rírùn.
Bákan náà ni o lè ní onírúurú ohun-èlò ní orí ẹ̀rọ kan náà.
Ní báyìí, à ń sọ̀rọ̀ nípa kùkúyè, mo dè mọ̀ pé e máa fò tààrà sí ẹléèkẹ́ta ni: ìlera tó dára àti wíwà lálàáfíà.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Zanzibar ju àwọn etíkun àti ilé ìtura olówó iyebíye rẹ̀ lọ — ó jẹ́ ibi tí ó kún fún àwọn ènìyàn ọlọ́pọlọ tí ó ní ẹ̀bùn ní poolo orí wọn látàrí àjọṣepọ̀ ọlọ́jọ́ pípẹ́ tí ó mú agbègbè náà dá yàtọ̀ gedegbe.
Ó mọ ohun tí ìtumọ̀ "bí bẹ́ẹ̀kọ́" Èṣùníyì jẹ́...
Ìdákẹ́rọ́rọ́ tí ó péye ṣì wà nínú ilé báyìí. Ohun tí ó sì ń dún sí etí Làbákẹ́ ni ti aago ìdágìrì tí ó ń dún láti rọ́pò ìṣẹ́jú àáyá.
Ìdáhùn rẹ lè jẹ́ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé aláìròtẹ́lẹ̀ tí alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ gbàjáde.
“Ẹnnn ...yàtọ̀ sí pé mo fẹ́ kí ẹjọ́ náà yanjú ni kòpẹ́ kòpẹ́ yìí ẹm..ẹm.”
Àwòrán láti orí ẹ̀rọ-alátagbà YouTube ti REAL TV.
Ìwé àbádòfin náà yóò fi àṣẹ fún ìṣánpa ẹ̀rọ ayélujára ní Nàìjíríàj
Ní báyìí, àwọn oníṣégùn-òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì -- àwọn náà ń gba ìdánilẹ́kọ̀ọ́.
Ó sì há sí àárín àwọn òkúta nínú ijù kan náà tí a ti rí Ayeyar Sein, àwọn ọ̀wọ́ọ rẹ̀ tó kù fi í sílẹ̀ lọ.
“Bẹ́ẹ̀ ni, màdáámú.
Ẹ̀ya ara yẹn náà ni ó lè ṣe ìdíwọ́ fún ìgbàgbọ wa nípa òótọ́.
A ní láti ṣe ìyẹn.
Ejò kì í ti ojú Ààrẹ gun ọgbà lọ.
Ìhùwàsíi rẹ̀ kò bá tayé mu.
Kí ni àǹfàní kẹ̀tẹ̀kẹ̀tẹ̀ lára kẹ́tẹ́kẹ́tẹ́ à-gùn-fẹsẹ̀-wọ́lẹ̀?
“Má…má ṣe da ara rẹ láàmú…mo ní!Má ṣe………da…..…ara………..rẹ láàmú…...Arúgb….obìnrin”, Àlàmú ká lòlò.
Obìnrin tí ó ní àkọ́sílẹ̀ rere lọ́dọ̀ àwọn ẹbí ọkọ rẹ̀ fún.
Sísọ ọ́ ṣe pàtàkì púpọ̀ fún ìtọ́jú, torí lẹ́ẹ̀kan síi, àwọn ènìyán nílò àtìlẹyìn àwọn ẹbí àti ọ̀rẹ́ láti lo òògun wọn lóórè-kóórè.
Bákan náà, àwọn onímọ̀ ní láti f’ọwọ́ sí i k’áwọn ènìyàn ó ba f’ohùn sí i.
Ní àlàyé síwájú sí i, kò sí ohun tí ojú òfin tuntun náà kò leè tó bí ó bá ti jẹ́ lórí ayélujára — lábẹ́ àbùradà à ń gbógun ti àhesọ àti irọ́ pọ́nbẹ́lẹ́.
Ó sọ wípé òun ti ní ìdojúkọ ìjọba, pẹ̀lú àtìmọ́lé ní ọdún-un 2015 láti dénà dè é kí ó máà lọ sí ìdánilẹ́kọ̀ọ́ ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn ní Geneva.
Àwòrán wá láti ọwọ́ọ Chemi Lhamo láti ìbáwọlé The Stand News.
Fíforúkọsílẹ̀ wọlé sí orí àwọn iṣẹ́ àìrídìmú ẹni-kẹta mìíràn láti inú Kolibri
Ọ̀rọ̀ iwájú rẹ̀ yìí jẹ́ ọ̀rọ̀ tí ó ní láti lo ọjọ́, ọ̀sẹ̀ láti fi rò ó.
Orin náà ń fi ọ̀wọ̀ wọ agbègbè náà: bí ẹni wípé Agbègbè Papa náà ni oòrùn ní àárín àgbá-ńlá Ijó ìta-gbangba àti ohun tí ó kù ń yí i ká.
Kò bínú, kò bínú rárá.
Gbogbo èyí, fún ìfẹ́ ọmọ.
Ó ti gbaradì pípé nìgbà tí Àdìó ní;
A ò mọ ohun tí Dáròó ní kó tó wí pé olèé kó òun.
Ó tún gbọ́ lẹ́ẹ̀kan sí i, ohùn àwọn tí ó ń pè é pé kí ó wá ra nǹkan àlòkù.
Làbákẹ́ na ẹsẹ̀ rẹ̀, ó sì jókòó sí ìta ilé wọn.
Akọ̀ròyìn lóbìnrin á ní láti fọ̀rọ̀wọ́rọ̀ pẹ̀lú alámọ̀dájú ọkùnrin kan nígbà tí Akọ̀ròyìn lọ́kùnrin á ní ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀ pẹ̀lú àwọn obìnrin.
Ìdáhùn rẹ kò yé wa.
Àgékù ohun tí ó ń ṣẹlẹ̀ ní Guinea láti ìròyìn ránpẹ́ France 24 kan.
Àjọ ọba orílẹ̀ èdèe Tanzania gbéègbésẹ̀ láti ṣe ìmúpadà ìpinnu yìí, nítorí wípé àwọn ọmọdébìnrin ń yára bàlágà àti wípé ààbò ni ìgbéyàwó jẹ́ fún ọ̀dọ́bìnrin aláboyún.
Yàrá òfìfo wà nínú ilé alámọ̀ Màmá níbi tí Àlàmú  lè dúró sí, bí ó bá nílò, lẹ́yìn tí ó bá ti jàjà ṣàṣeyọ́rí nínú mímú un wá si abúlé.
Ẹ ro ipa rẹ̀ ní orílẹ̀-ède South Korea.
Ẹjọ́ yẹn wà ní ilé-ẹjọ́ kò tẹ́milọ́rùn.
Wọ́n ní láti borí ìnira aláìgbàgbọ́ àti ìyà.
Lọ́dún mẹ́wàá sẹ́yìn, pẹ̀lú ọ̀dà pupa lójúu rẹ̀, ní ìbámu pẹ̀lú àṣà ẹ̀yàa rẹ̀ ni Joenia lo èdè Portuguese àti ẹ̀ka-èdèe rẹ̀ láti rán àwọn adájọ́ létí pé bíi mílíọ̀nù dọ́là US lọ́nà mẹ́ta ni ó ń kárí àwọn ilẹ̀ wọ̀nyí láìsí pé wọ́n kópa nínú ètò ọrọ̀-ajée Brazil.
Daríkiri sí ọ̀tún síta àwọn iga kan
Kì í túraká rárá.”
Wọ́n sì ń kó gbogbo dátà yìí jọ láti ṣe ìpinnu ìtọ́ni-dátà nípa ènìyàn.
Human Rights Watch sọ lónìí wípé, ìjọba orílẹ̀-èdèe Guinea ti gbẹ́sẹ̀ lé ìfèhònúhàn l'ójúu pópó fún ọdún kan, ó tọ́ka sí ìdojú-ìjà-kọ ààbò ìlú.
Tinú, sọfún bàbá rẹ nígbà náà pé kó máa dúró nílé kí ó sì máa ṣètọ́jú gbogbo wa láti  ìsinsìnyí lọ.
Nǹkan tí ó ń gbé mi lọ́kàn ...'
Ìfojú iyì àwọn obìnrin àti ìtasẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sí òfin ẹ̀tọ́ sí ayé iyì fún gbogbo ọmọ ènìyàn.
Ìkànnì-i Kano ló tẹ̀lée ní 1944," gẹ́gẹ́ bí iléeṣẹ́ ìròyìn oríaayélujára Legit ti ṣe ṣàlàyé.
Ìtakò jẹ́ dandanàndan nínú ìjọba tiwantiwa tí ó yé kooro. Alátakò gidi yóò ṣe àyẹ̀wò fínnífínní sí ètò ìjọba, yóò sì pè é ní ìjà.
Ipá pẹ̀lú ipá ni! Kò sí ohun mìíràn lẹ́yiǹ ìyẹn! Tí a bá máa fì rí ọjọ́ mélòó kan, Àlàmú á gba ìpèlẹ́jọ́ ilé ẹjọ́.
Jésù Kristì ni ẹni tí ó mú ìròyìn yìí wá fún mi, Ouma sọ, ó sì ṣàlàyée rẹ̀ fún mi gẹ́gẹ́ bí ó ti ṣe ṣe fún Mósè.
Nìgbà tó ṣì wà ní Englandi, ó kọ́ ẹ̀kọ́ nínú ìránṣọ àti ìdáràsí.
Ṣe gbogbo èyí lè jẹ́ òtítọ́ ṣá?
Àyẹ̀wò náà ni ìyá ń gbà nígbà tó bá wọlé wá.
Ṣóogbọ́ bẹ́ yẹn àjẹ́!
Síbẹ̀, gẹ́gẹ́ bí Bashir El-Rufai ti ṣe sọ, àbájáde ìbò ọdún-un 2019 tí ẹgbẹ́ẹ rẹ̀, APC, gbégbà-orókè. Ó yẹ kí a rí i bíi “ẹ̀san” láti apá ọ̀dọ̀ àwọn ẹ̀yà Hausa, Fulani.
Ìjàpá ń lọ sájò, wọ́n ní ìgbà wo ni yó dèé, ó ní ó dìgbàtí òun bá tẹ́.
Àdìó béèrè, ó sì rẹ́rìn-ín músẹ́.
Àwọn kan kí Rebeca Z. Gyumi, aláfisùn àti ẹni tí ó lé wájú nínú ọ̀ràn ìsoyìgì àwọn ọmọdé náà.
Kò sí ìdánwò kúkúrú tí ò ṣiṣẹ́
Ẹ gbà á gbọ́? Mo gbà á gbọ́ o, màdáámú.
Aṣàwáríkiri ìtàkùn-àgbáyé ni aṣàwáríkiri Tor tí a kọ́ sóríi ìṣàsopọ̀ àìlórúkọ òǹlò Tor.
Ẹ káàbọ̀”, agbẹjọ́rò tí ó wọ súùtù aláwò eérú, tí ó sì kan ìgò dúdú mọ́jú, bá a wí.
Nípa ti àwọn ọmọ bíbí ibẹ̀, à á fún wọn ní ohun tí ó tọ́ sí wọn, à á sì dà wọ́n pọ̀ mọ́ àwùjọ.
O gbani láàyè fún wiwà jade iṣẹ́ yin áti àfirán rẹ̀ nìkan, níwọ̀n ìgbà tí a ba n fì ìyìn fún yin
Ọ̀gọ̀rọ̀ ènìyàn ni ó sọ ní orí ẹ̀rọ-alátagbà wípé a kì í ṣe é mọ̀, Nàìjíríà lè tọ ipa ẹsẹ̀ àwọn orílẹ̀-èdè Adúláwọ̀ [bíi Sudan, Zimbabwe] tí ìjọba ti dígàgá ẹ̀rọ-alátagbà tàbí pa ẹ̀rọ-ayélujára ní àpapọ̀ ní ìrí ọ̀ràn ààbò.
Bẹ́ẹ̀ ni. Ọmọ mí ó ti ya wèrè! Sùgbọ́n Àlàmú, isẹ́ àwọn ọ̀tá ní.
“Ẹ ṣeun màdáámú.
"Yóò la ẹnu rẹ̀ fẹ̀ bí i ti ajá ọde tí ó ti rẹ̀
Nígbà tí mo dé inú ilé-ẹjọ́, akọ̀wé tí wọ́n yàn sídi ìgbẹ́jọ́ ẹ̀gbọ́n mi fi tó wọn léti wí pé àwọn ò ní lè ṣiṣẹ́ lórí àwọn ìwe wọn àyàfi tí wọ́n bá san owó-ìbọ̀bẹ́.
Ní oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2018, Joenia tún gbajúmọ̀ sí i nígbà tí ó di ọmọ ìbílẹ̀ lóbìnrin àkọ́kọ́ tí wọn yóò yàn sípò nínú ìgbìmọ̀ ìjọba.
Hea Phoeun ti abúlé Laoka, Senmonorom, agbègbè Mondulkiri ní Cambodia ń ṣàlàyé ètùtù ìgbéyàwó tí kò ládùn ní abúlé.
Gbogbo isẹ́ náà ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ parí.
Kingsley Moghalu
Lábẹ́ Àbá VAPP — ìlọsíwájú òfin ìjìyà ẹ̀ṣẹ̀ orílẹ̀ èdè Nàìjíríà — àbá ìwà-ipá sí àwọn obìnrin jẹ́ ẹ̀ṣẹ̀ lábẹ́ òfin.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Mekong Watch, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Ṣe ẹ lè ṣe àkọ́sílẹ̀ yìí? Ó dáa. Mò ńbọ̀ nísìnyí”, olùgbàlejò  náà rìn kíà láìpariwo lọ inú ọ́fíìsì kan nínú, ó sì padà dé lẹ́yìn ìṣẹ́jú méjì gérégé.
Ìṣẹ̀lẹ̀ kan ní agbègbèe Ajmer ní Rajasthan lọ́dún-un 2017 jábọ̀ ìlọ́wọ́sí panchayat ipò-ìsàlẹ̀ tí ó ṣ’okùnfa ikú obìnrin ogójì ọdún kan.
Ìlú ńlá ní dàájí! Gbogbo nǹkan ti tún jí sáyé.
A kì í fi pàtàkì bẹ́ èlùbọ́; ẹní bá níṣu ló ń bẹ́ ẹ.
Ọ̀gọ̀rọ àwọn akọ̀ròyìn ni ó ti ní ìrírí ìyà lọ́wọ́ àwọn ẹ̀sọ́ agbófinró ìlú, pàápàá jù lọ bí wọ́n ń bá kó ìròyìn tí ó “pọn dandan” jọ.
Alákòró kì í sá fógun.
Àpéjọ àwọn alájọpín ìdókòòwò tí ó wáyé lọ́jọ́ 24 oṣù Igbe wá sí òpin láì sí ìpinnu tí ó lórí, àmọ́ àwọn aṣojú Rumo sọ wípé ọ̀rọ̀ ti ìbílẹ̀ náà yóò jẹ́ sísọ nínú ìpàdé ti abẹ́nú tí yóò wáyé nínú oṣù Èbìbì.
Ohun gbogbo tí ó bá gbà láti gba òròmọdìẹ ojú-ọjọ́ lọ́wọ́ àyípadà àti ìdẹ́kun ìpàwọ̀dà iyùn ni kí á fi fún un, ó sọ wípé, pàápàá jù lọ "iṣẹ́ ń bẹ" fún àwọn tí ó ń ṣe òṣèlú:
Àlàmú  kò lanu sọ nǹkankan.
Ó gbé ìgbésẹ̀ díẹ̀ tí kò dájú síwájú, ó sì dúró.
– Kò fèsì sí àtẹ̀jíṣẹ́ tàbí iṣẹ́-ìjẹ́ oríi WhatsApp
Ère Orin Ìràpadà, Ọgbà Òmìnira, Jamaica. Àwòrán láti ọwọ́ọ Mark Franco, a gba àṣẹ láti lò ó.
Awuyewuye ti kọjáa ti gbàgede orí ẹ̀rọ-alátagbà, ó kàn dé ilé-ìwé àti àjọ ìlú.
Zhao Yunlin ni ó tú ìmọ̀ọ rẹ̀ sí èdèe Gẹ̀ẹ́sì.
Pẹ̀lú bẹ́ẹ̀, akẹ́kọ̀ọ́bìnrin tí ó bá fẹ́rakù ṣì ń kojú òfin tí ó ní wọn kò gbọdọ̀ padà wá sílé ìwé.
Àwọn mìíràn sọ wípé gbogbo kùkùgẹ̀gẹ̀ akitiyan #BBOG rẹ kò ju kí ó ba lẹ́nu nínú ìṣèlú lọ.
Bí irú èyí, ọ̀nà ìtànkálẹ̀ ìròyìn máa ń tẹ̀sí apá kan tàbí àìpé ìròyìn fún àǹfààní ọ̀rọ̀ òṣèlú àti yíyí ìrònú padà níparí.
Ìpàdé oníròyìn ni a fi bẹ̀rẹ̀ ètò ní Ilé Ẹgbẹ́ Akọ̀ròyìn ní Lahore níbi tí wọ́n ti fi ẹ̀dùn ọkàn-an wọn hàn; lẹ́yìn náà ni wọ́n yíde kiri dé Ilé Àṣà Al Hamra níbi tí wọ́n ti jó, kọrin lọ́nà, kí wọn ó tó fọ́nká lẹ́yìn tí wọ́n jẹun tán.
Lójijì, gbogbo ìgbésíayé rẹ yóò ṣí sílẹ̀.
Wọ́n máa ń wá àwọn ònwòran tí wọ́n ti dúró láti gbà wọ́n gbọ́.
Apá kan lára àwọn ilé àwòṣífìlà tí ó wà ní Sutrapur kò ṣe é rí mọ́n.
Ìbájẹ́pé àtìlẹ́yìn tó tó wá láti ọwọ́ àwọn oníṣẹọba àti ìjọba fún iṣẹ́ tí à ń ṣe níbí.
Síbẹ̀, Nàìjíríà tí tẹ àwọn òfin kan tí ó tẹ orí àwọn ẹ̀tọ́ òkè yìí bọlẹ̀.
Ṣe ẹ rí i, àwọn èto pẹ̀lú oríkì ni àkójọpọ̀ àwọn òfin tàbí ìgbésẹ̀ tí wọ́n ti ṣẹ̀da rẹ̀ láti mú èsì kan pàtó, ṣó yé?
Wọn kò ní ràn ọ́ lọ́wọ́ láti lo iṣẹ́ tí a ti dígàgá gẹ́gẹ́ bíi áàpù iṣẹ́-ìjẹ́ oníwàràǹṣesà rẹ.
Kò rọrùn láti dá ẹnìkan lẹ́bi.
Ìtẹ́rí ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn náà ṣ'ókùnkùn sí i nítorí wípé òfin náà gba àwọn ọlọ́pàá láyè lábẹ́ òfin láti pa àṣẹ ìdígàgá-àyè bí ó ti ṣe hù wọ́n.
Bí kò sí àkópọ̀, kí lewúrẹ́ wá dé ìsọ̀ adìẹ?
Bẹ́ẹ̀ ni……Bẹ́ẹ̀ ni……Bẹ́ẹ̀ ni……ṣe o o rí ti fáànù alásomájàyẹn... ẹ̀m…ẹ̀m.... Nǹkankan ń ṣe ẹ̀rọ tí ó gbé iná wọ̀ ọ́. Nọ́ọ̀tù méjì mẹ́ta kan náà kò sí lára àwọn ọwọ́ rẹ̀. Ìdí tí a fi ń gbọ́ ariwo han-n-ran han-n-ran nígbà gbogbo nìyẹn'.
Ohun tí ó dára jù lọ ni wípé àwọn tí ó ń tako ìwà burúkú yìí gbàgbọ́ wípé àyípadà lè dé.
Ọ̀nà ìṣẹ̀dá ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó lágbára tí ó sì ṣe é rántí jù ni bí a bá lo dice àti àkàsílẹ̀ ọ̀rọ̀ láti yan ọ̀rọ̀ láìròtẹ́lẹ̀.
Wọ́n ń wò ó tìyanu-tìyanu. Wíwò wọn ń faṣọ ya mọ́ ọn lára, ó sì ń gún un bí ìgbà tí ọfà bá wọ ara ènìyàn.
“Ta padà kẹ̀?”,  Àlàmú fi sùúrù béèrè. Ó gba sọ̀wédowó náà lọ́wọ́ rẹ̀, ó ń kálòlò……..“mà á wá…….wánǹkan ṣe sí i.
Ẹ jẹ́ ká tẹ̀síwájú lọ sí okùn ìtajà àti ewu tó wà níbẹ̀.
Kò gba ojú Làbákẹ́ ní ìṣẹ́jú mẹ́ta láti pàdé.
“Bẹ́ẹ̀ ni  Làbákẹ́. Àwòrán bàìbàì nígbà gbogbo…
Ẹsẹ̀ẹ rẹ̀ kan ti lu páḿpẹ́ àwọn ajérangbépa.
Àṣejù baba àṣetẹ́; ẹ̀tẹ́ ní ń gbẹ̀yìn àṣejù; àgbàlagbà tó wẹ̀wù àṣejù ẹ̀tẹ́ ni yó fi rí.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Níbáyìí, òpin àdììtú yẹn ti wà nítòsí.
Bí àwọn ènìyàn yòókù ṣe ń jáde síta, àwọn ẹ̀ṣọ́-aláàbò ilé ìtajà náà ní kí ó dúró tí wọ́n sì tẹ̀síwajú láti yẹ ara rẹ̀ wò ní gbangba tí àwọn òǹwòran bẹ̀rẹ̀ sí í fi ṣe yẹ̀yẹ́.
Kò sí àlàyé tí Làbákẹ́ fẹ́ ṣe fún ẹnikẹni lórí ìṣe rẹ̀.
Burundi: Kọ Ìkọkúkọ sórí àwòrán Ààrẹ — kí o wẹ̀wọ̀n
Nígbà tí wọ́n fi ojú mi mọ ilé tuntun, àsà abínibí mi tuntun, gẹ́gẹ́ bí aráàta pátápátá, tí ò ní ìkápá láti ní òye ǹkan tí àwọn ẹbí mi ń sọfún mi àti orílẹ̀-èdè tó yẹ kí n gbé àṣa rẹ̀ lárugẹ.
Ẹm... ẹm... Kò sí... Kò sí màdáámú.
Ààrẹ lọ́wọ́lọ́wọ́ tí ó jẹ́ òǹdíje lábẹ́ àsíá APC, Buhari ló jáwé olúborí nínú ìbò ààrẹ ti ọdún 2011 tí ààrẹ ìgbà kan Goodluck Jónátánì sí pàdánù.
Kékeré lọ̀pọ̀lọ́ fi ga ju ilẹ̀ lọ.
Bẹ́ẹ̀ ni, kò tẹ̀síwájú! Ṣe ó ti rẹ̀ é ní?
Ààrẹ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà àná Goodluck Jonathan with pẹ̀lú Ààrẹ tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ gorí àlééfà Muhammadu Buhari níbi ayẹyẹ ìfilọ́lẹ̀ ìjọba tuntun ní ọjọ́ 29, oṣù Èbìbì, ọdún 2015.
À ń ṣiṣẹ́ lóri àwọn ọ̀nà-àbáyọ wọ̀nyí, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìyà ni yóó wà tí yóò sì kárí.
Jákèjádò, ènìyàn 134 di ẹni ẹbọra-ń-bá-jẹun látàrí èsùn-un lílo “ògùngùn” ní ọdún-un 2016, ìyẹn gẹ̀gẹ̀ bí Àjọ Aṣàkọsílẹ̀ Ẹ̀ṣẹ̀ Orílẹ̀-èdè náà ṣe kọ́ ọ sílẹ̀.
Ó jọ bí ẹni pé a ti kan ǹkan.
Mo jẹ́ onímọ̀-ìṣègùn -- mo máa ń sọ fún àwọn ènìyàn ohun tí wọn yóò ṣe, mo dẹ̀ lérò wí pé wọn yóò tẹ̀lé ìmọ̀ràn mi -- nítorí oníṣégùn-òyìnbó ni mí; mo lọ sí Havard – ṣùgbọ́n òtítọ́ ibẹ̀ ni wí pé, tí mo bá sọ fún aláìsàn kan, "kí ẹ ní ìbálópọ̀ aláìléwu.
Neema Surri, a ta violin ní DCMA, ti ń kọ́ bí a ti ṣe ń ta ohun èlòo violin láti ọmọdún mẹ́sàn-án mẹ́nu lé ọ̀rọ̀ nínú àwòrán fídíò DCMA náà.
A kì í gbọ́ “Lù ú” lẹ́nu àgbà.
Akọ̀wé àṣírí náà fi í lọ́kàn balẹ̀ pé ẹjọ́ rẹ̀ á rọrùn láti gbá mú, ó yàtọ̀ sí àwọn ẹjọ́ gbẹ̀ ẹ́ gbẹ̀ ẹ́, tí àwọn agbẹjọ́rò náà ti gbá mú.
Tó bá ṣe wí pé mo ti mọ Cecil nígbà ti mo wà ní ọmọ ọdún mẹ́wà, yàtọ̀ sí ọmọ ọdún mọ́kàn-dín-lọ́gbọ̀n ńkọ́?
Mọ̀ sí i níbi ìpín ojú ewé Ìgbàláàyè.
Ó gbé ife ọtí si ẹnu rẹ̀ pẹ̀lú ẹ̀gbọ̀n rìrì, ó gbá ife ọtínáà mú gírígírí pẹ̀lú ọwọ́ rẹ̀ méjèèjì, nítorí ó jọ wí pé gáà sìinú ọtí náà fẹ́ gbọ̀n ife náà  kúrò ní ọwọ́ rẹ̀!
Ó jẹ́ ilú tó gbẹ́yìn nílẹ̀ Adúláwọ̀ tí ìṣèlú lábẹ́ ọba rẹ̀ ṣì pé.
Àlàmú dìde kúrò níbi dígí, ó kọjú sẹ́yìn, ó sì dọ̀bálẹ̀ kíìyá rẹ̀gẹ́gẹ́ bí àṣà ṣe sọ.
Ẹgbẹ́ méjèèjì tí ó gbajúmọ̀ jù lọ, Ìpéjọ Ìlọsíwájú Gbogboògbò APC àti Ẹgbẹ́-olóṣèlú Ìjọba-àwa-arawa PDP, láì ṣe àní-àní, yóò tari òǹdíje wọn sí gbangba wálíà:
Àwọn ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ ni wọ́n wà ní àwọn ilé-ọtí ni orílẹ̀-ède Nairobi.
Ó dáa bẹ́ẹ̀, ẹ jọ̀wọ́, ẹ jókòó, ẹ káàbọ̀.
Àwọn àlejò ìlú máa ń wo apá ibẹ̀ ní ìwò àwò-má-leèlọ.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé, ọ̀nà àbùjá ò tí ko ṣe é gbà, ọ̀pọ̀lọpọ̀ iṣẹ́ ni ìjọba ń ṣe ní títì Agbeni sí Ògùnpa gígùn yẹn.
Ètò ìgbógunti ìwà àjẹbánu rẹ̀ fì sí ẹ̀gbẹ́ kan.
Check Yẹ àwọn iṣẹ́ àkànṣe Ohùn Àgbáyé lórí arapa COVID-19 lágbàáyé.
Owóo yín ni.
Obìnrin tí wọn fí ń sépè obìnrin! Ọmọ ìyá àjẹ́! Asojú Èṣù! Lọ! Máa lọ!
A gbé gàárì ọmọ ewúrẹ́ ń rojú; kì í ṣe ẹrù àgùntàn.
Wọ́n fi ohùn léde wí pé ọkàn àwọn ò balẹ̀ nípa ààbo rẹ̀.
Ìyẹn ni tèmi, lápá kan.
Nígbà tí à ń dìbò ìgbìmọ̀ akẹ́kọ̀ọ́, mo máa ń tẹnu mọ ọn pé ó yẹ kí àwọn tí wọ́n ayàsọ́tọ̀ ní aṣojú nígbà ìdìbò.
“Nǹkan tún ń ṣe ẹ̀rọ amóhùn-máwòrán náà, Àlàmú ?
Nítorí náà, ẹ padà wálé.
Fún ìdí ìyẹn, Àlàmú lè wá sí Abúlé kí ó sì sùn mọ́jú ọjọ́ kejì.
Tó bá ṣe wí pé lọ́jọ́ kejì gangan fọ́rán ayédèrú mìíràn tún jáde, tó ń ṣàfihàn ìmáámù ilú-mọ̀ọ́ká kan tó ń gbé ní London tó wá ń gbóríyìn fún ìkọlù àwọn ọmọ ogun wọ̀yẹn ńkọ́?
Ọ̀gágun tí ó ti jagun fẹ̀yìntì kì í sinmi ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà
Àwọn ẹ̀kọ́ àtiṣe
Àṣìṣe ìráàyèsì dísíkì wáyé.
"A [ti bẹ̀rẹ̀] sí í ní rí ìdojúkọ ìgbà tí ó nira", alákòóso àgbàa DCMA, Alessia Lombardo sọ, nínúu àwòrán fídíò DCMA kan.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ọjọ́-orí àwọn ọ̀daràn náà lè jẹ́ ìdí fún ṣíṣe àdínkù ìjìyà ẹ̀sẹ̀ nínú ìgbẹ́jọ́ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ yìí.
“Ṣé ẹm...ọkọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ ọkùnrin náà nìyẹn?
Angola fi ìdí òfin tí ó ń de ìfìyàjẹni tí wọ́n mọ̀ sí 25/11 múlẹ̀ ní ọdún 2011 tí ó ń sọ onírúurú ìfìyàjẹni abẹ́lé di ìwà ọ̀daràn ní gbangba.
Ìtànká jẹ́ ìfọ́nká àìsan jẹjẹrẹ láti àyè ìpìlẹ̀ sí àyè míràn, nípasẹ̀ ètò ìṣàn-ẹ̀jẹ̀ tàbí ètò omi-ara.
Olówó ní ń bá ọlọ́rọ̀ọ́ rìn; ẹgbẹ́ ní ń bá ẹgbẹ́ ṣeré.
Iyùn Tobago tí ó ti ń pàwọ̀dà fi hàn gbàgàdàgbagada pé kò sí ọ̀nà mìíràn ju kíkojú àyípadà ojú-ọjọ́
Ní ọjọ́ yẹn, ikọ̀ ogun orílẹ̀-èdè China ṣíná bolẹ̀ fún àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí ó ń ṣe ìwọ́de ìfẹ̀hónúhàn àtúnṣe ètò ìjọba àwaarawa.
Bí a kò bá lọ sóko irọ́, a kì í pa á mọ́ni.
Ní àríwá ìwọ-oòrùn Thailand, àlọ́ kan tí ó dá lórí Ta Sorn tí Tongsin Tanakanya sọ ṣe ìgbélárugẹ ìṣọ̀kan láàárín aládùúgbò ní ìlú iṣẹ́ àgbẹ̀.
À máa ń sọ̀rọ̀ nípa ǹkan tí à ń pè ní ìgbaṣẹ́ lọ́wọ́ ara ẹni.
Kò sí ohun tí Ṣàngó lè ṣe kó jà lẹ́ẹ̀rùn.
Mo ti ṣe àwọn ìwádìí kan lórí ayélujára tí mo sì ṣe àwárí láti fi ti ẹ̀rí lẹ́yìn àmọ́ kádàrá kò ṣe mí lóore, mo ṣalábàápàdé ọjàa wọn tí wọ́n ń tà lórí ayélujára tó ní àwọn ààmi ìdánimọ̀ wọ̀nyí, tí ó sì ṣe dọ́gba-n-dọ́gba pẹ̀lú àríyá náà...
Forúkọsílẹ̀ sórí 'Ibi Ìpamọ́ Ìwífún-alálàyé ti Kolibri'
Mo dẹ̀ nígbàgbọ́ wí pé ìṣọ̀kan àwùjọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ ni ọ̀nà tí a lè fi jọ rìn jìnà lápapọ̀.
Làbákẹ́ wo ọkọ rẹ̀ tìfura tìfura. Kí ni ìdí tí ó fi ní láti sọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́? Kí ni ìdí tí ó fi ní láti  sáré wọ yàrá rẹ̀ báyẹn?
Níbí, wọ́n ń fa tábà, tí wọ́n sì ń rẹ́rìn-ín àrìyá bí wọ́n ṣe ń gbé mílíọ́nù náírà wọlé jáde ilé ìfowópamọ́sí .
Ìràwọ̀ òṣèré orí-ìtàgé ìlú Serbia Nataša Tasić Knežević, àwòrán láti ọwọ́ọ Dzenet Koko, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Ǹkan tí Rana Ayyub kojú ni fọ́rán ayédèrú: ìmọ̀-ẹ̀rọ ìkẹ́kọ̀ọ́-ẹ̀rọ tó máa ń ṣe ayédèrú tàbí àyídà àkálẹ̀ ohùn àti àwòrán láti ṣàfihàn àwọn ènìyàn tó ń ṣe tó sì ń sọ ohun tí wọn ò ṣe tàbí sọ.
Ogun ti ṣé, màmá rẹ́rìn-ín músẹ́,  iṣé tí ó yá ni, gẹ́gẹ́ bí wọ́n ti ṣé gbẹ̀rò rẹ̀ nìyẹn.
Ríi dájú pé o yan ohun kan fún ìlà tó dábùú gbogbo.
Iná ń jó ògiri ò sá, ó wá ń gbá gẹẹrẹ gẹẹrẹ sómi.
Èké àti irọ́ wọn ti sú àwọn èèyàn.
Ojú kì í pọnni ká fàkísà bora.
Ìbàjẹ́ ọkàn ní ìwòsàn, a sì lè dènà ìpànìyàn.
Yọ pàkíyèsí kúrò
Nìgbà tí wọ́n ṣì wà ní Englandi, Àdìó jẹ́ ọkùnrin pẹlẹbẹ kan, tí ojú máa ń tì; ó tálákà gan an – gbogbo ìgbà ni ó fi máa ń gbàdúrà pé kí ìdápadà ìwé-ọ̀fẹ́ rẹ̀ ótètè dé láti ọ̀dọ̀ àjọ tó ga jù.
Láyé òde òní, akẹ́kọ̀ọ́ leè kọ́ orin ìbílẹ̀ bíi taarab, ngoma àti kidumbak, pẹ̀lú àfikún àwọn ohun èlò ìkọrin bíi ìlù ní oníranànran, qanun àti oud, gẹ́gẹ́ bí alápamọ́ — àti òǹgbifọ̀ — àṣà àti ìṣe.
Àwọn èṣọ́ ọgbà ilé ìwòsàn náà sáré lé e, wọ́n sì rí i mú, wọ́n gbìyànjú láti wọ aṣọfún un tipátipá láti lè bo ẹ̀sín ara rẹ̀.
Bákan náà ni ìkìlọ̀ rọ akẹ́kọ̀ọ́ láti fọ́n iṣẹ́-ìjẹ́ òdì-ọ̀rọ̀ ìgbógunti àṣà Òyìnbó ká sí ọ̀rẹ́ àti ojúlùmọ̀ lórí WeChat àti lórí àwọn irinṣẹ́ iṣẹ́-ìjẹ́ ẹ̀rọ-alátagbà mìíràn.
Ó sọ pé àwọn “gbàgbọ́ pé èyí á wà bí ìṣẹ̀lẹ̀ ìyàsọ́tọ̀ tí ó mú ìfura ẹni tí kò yẹ dání pé irú ìṣẹ̀lẹ̀ bẹ́ẹ̀ ò ní wáyé mọ́ lọ́jọ́ iwájú.
“ Ọbẹ̀ ni Màmá ”, Àlàmú  rẹ́rìn-ín bí ó ti máa ń rín-in, irú èyí tí ó rín níjẹta tí ó fa kí Màmá bú sẹ́kún. Màmá gbin.
Ìjọba àti àwọn àjọ rẹ̀ máa ń sábà fi èyí ṣe bójúbójú fún ìtẹríbọlẹ̀ òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ.
Ìsáǹsá ò yọ ẹ̀gún; ìsáǹsá kì í káwo ọbẹ̀.
Aṣojú tí dátà rẹ̀ ti yí padà sí odù ààbò
Ìdáhùn tí kò tẹ́ni lọ́rùn tó ń sọ pé ilẹ̀ ti mọ́.
Lọ́jọ́ 30, oṣù Kìn-ín-ín ní Bubanza, a rán to àwọn akọ̀ròyìn mẹ́rẹ̀ẹ̀rin náà lọ sí ẹ̀wọ̀n ọdún méjì àti àbọ̀ pẹ̀lú kí ẹnìkọ̀ọ̀kan ó sanwó ìtanràn ẹgbẹẹgbẹ̀rún owó francs ($521 owó orílẹ̀ èdè Amẹ́ríkà) lábẹ́ òfin 16 ti Òfin Ọ̀daràn, tí awakọ̀ sì gba ilé-e rẹ̀ láì sanwó ìtanràn.
A ti rí ìrora látàrí àwọn àfilé ìdíyelé, ǹjẹ́ o mọ ìṣòro tí ó ń fà fún àwọn ará ìlú?
“O ti ń fa sìgá náà”
Ohun tí ìrẹ̀ẹ́ ṣe tó fi kán lápá, aláàńtèté ní kí wọ́n jẹ́ kí òun ó ṣe è.
Ọ̀nà kejì lè jẹ́ odù alálòlẹ́ẹ̀kan tàbí òǹkà tí ẹ̀rọ alágbèéká gbàjáde.
Gẹ́gẹ́ bí ìkíyèsí ẹ̀yà tí ó wáyé láàárín ọjọ́ 28 oṣù kẹwàá, 2018, àti ọjọ́ 29, oṣù karùn-ún 2019, ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin jẹ́ irinṣẹ́ fún ìròyìn tí kò ní gbọ́ngbọ́n ń'nú tí ó kún fún irọ́ láti sàkání ẹgbẹ́ olóṣèlú méjèèjì ní oríi Twitter ti Nàìjíríà lásìkò ìbò ààrẹ 2019.
Fi Àlàmú sílẹ̀! Á pariwo lé aṣojú àwọn ọ̀tá, á dì ì lọ́fun mú “Fi ọmọ mi sílẹ̀! Ọmọ mí kan ṣoṣo.
Ohun tí ó kàn kù fún un ní kí ó gbé Làbákẹ́ sínú pósí, kí ó kàn án pa, kí ó sì sín-in sínú ilẹ̀ tí ó gbẹ́.
Ní àpárá, Ọbásanjọ́ ti Goodluck Jónátánì lẹ́yìn nínú ètò ìdìbò tí ó wáyé ní ọdún 2011. Àti wípé ni ọdún 2007, òun yìí kan náà ni ó ti Umaru Musa Yar'Adua tí ó jẹ kí Jónátánì ó tó jẹ lẹ́yìn digbídigbí.
Màmá fẹ́ fìdí ọ̀rọ̀ rẹ̀ gúnlẹ̀ dáadáa kí ó tó di wí pé á já ara rẹ̀ sí hòòhò.
Jíjá-pà tì ọmú ni ti ìyá Àlàmú.
Lẹ́yìn wá, ọba Sokoto, tí í ṣe olórí àwọn Mùsùlùmí orílẹ̀ èdè Nàìjíríà fagilé ìwọ́de.
Ọkùnrin kan ń wò bí ẹni tí ó nídààmú nígbà tí ó ń ka gbólóhùn ọ̀rọ̀ lórí ayélujára. Àwòránlláti ọwọ́ Ọládiméjì Ajégbilẹ̀, àṣẹ-àtúnlò láti orí Pexels.
Bí ìwọ tàbí ilé-iṣẹ́ẹ̀ rẹ bá ní irinṣẹ́ ìtàkùrọ̀sọ tirẹ̀, iṣẹ́-àìrídìmú ọ̀fẹ́ wà lárọ̀ọ́wọ́tó tí ó ṣe é lò láti f'ààyègba ìfẹ̀rílàdí ọlọ́nà méjì láti r'áàyè wọ ẹ̀rọọ̀ rẹ.
“Ẹ̀yin ọmọ Ànọ́bì ẹ dìde ń lẹ̀ kẹ́ẹ ké pe Allah
A nílò láti birawa: ǹjẹ́ a lè fọkàn tán àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ wọ̀nyí tó bá kan àkọsílẹ̀ àwọn ọmọ wa?
“Ẹ káàárò ìyá”
Atọ́ka 2: Àwòrán Túwíìtì kan láti ọwọ́ Nasir El-Rufia
Ẹgbẹ́ Àwọn Àjọ tí ó ń ṣe Àmójútó ìwàlálàáfíà Àwọn ọmọdé ní Burundi (FENADEB) jábọ̀ pé wọ́n ti fi akẹ́kọ̀ọ́ kan tí ó jẹ́ ọmọ ọdún mẹ́tàlá sílẹ̀ lẹ́sẹkẹsẹ̀ nítorí pé ó ṣì kéré, kò sì tí ì tó ọdún mẹ́ẹ̀dógún.
Ẹ̀rín ìkoòkò afiniṣẹ̀sín ni Àlàmú  máa ń fi dojú kọ ọ́ ní gbogbo ìgbà.
A ṣe àyípadà wọn sí aṣíwájú a sì fún wọn ní ìmọ̀ọ́ṣe ìṣàmójútó àti ìmọ̀ọ́ṣe ìjẹ́ agbẹnusọ kí wọ́n lè ṣe àyípadà tó dán mọ́rán ní àwùjọ tí wọ́n máa wà, kí wọ́n lè pèse ètò ìlera tí yóò gbà wọ́n láyè láti ṣètọ́jú àwọn tó kọ́gun séwu níbi tí wọ́n wà.
Mo ti fẹ́ máa lọ nísinsìnyí mà.
Bí a ṣe ń lo dice fi ṣẹ̀dá ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alágbára
Bí a bá ti lè ṣe là ń wí; a kì í yan àna ẹni lódì.
Àyà Àlàmú já.
HK$5,780 (US$720) ni owó oṣù àwọn àgbàlagbà tí í ṣe òṣìṣẹ́-fẹ̀yìntì ní ọdún-un 2016 — àti owó ìrànwọ́ ìjọba lápapọ̀.
We promoted our march along with our KhawajaSara (transgender) culture and traditions it was not the same type of march as it is held in US.
Nínú àtẹ̀jáde ọjọ́ 9, Iléèjọsìn Àtijọ́ Greek sọ wí pé òun kò ní yí ọwọ́ ìlànà-ìsìn padà kí ó bá ìgbésẹ̀ ààbò mu.
Bí ayé bá ń yẹni, ìwà ìbàjẹ́ là ń hù.
Ọ̀pọ̀ àwọn ènìyàn ń ṣiṣẹ́ láti dẹ́kun kí kìnìhún ó má pòórá mọ́, ṣùgbọ́n díẹ̀ nínú àwọn ènìyàn wọ̀nyí ni wọ́n jẹ́ ọmọ onílù sí àwọn orílẹ̀-èdè wọ̀nyí tàbí láti àwùjọ tí ọ̀rọ́ kàn jù.
Á tọ́jú irun orí àwọn aláìsán rẹ̀ tí ó fáfún ìṣègùn.
Fún àlàyé nípa àwọn iṣẹ́ VPN ní pàtó, ṣíra tẹ ibí.
Ojú Làbákẹ́ rí aago ọ̀rún-ọwọ́ wúrà tí ó ń kọ mọ̀nà lọ́rùn ọwọ́ olùgbàlejò náà.
Aboyún kì í jó bẹ̀m̀bẹ́; a-bodò-ikùn-kẹ̀rẹ̀bẹ̀tẹ̀.
Ó jẹ́ ilé tí ó dá dúró lọ́tọ̀, Àlàmú kò fi ojú sílẹ̀ fún àwọn ará àdúgbò rẹ̀, pẹ̀lú ìgbé-ayé olówó ayédèrú tí ó ń gbé, kò fi ààyè ìgbanimọ́ra sílẹ̀ fún wọn rárá. Má dá a lẹ́bí fún èyí.
Ìbẹ̀rùbojo ọkàn bẹ́ sílẹ̀ látàrí ìbò ọdún-un 2019 nítorí ìròyìn irọ́ àti ọ̀nà ìtànkálẹ̀ ìròyìn ń ṣe àgbédìde àìbalẹ̀ ọkàn tí ó ti ọ̀rọ̀ ìbò bẹ̀rẹ̀ àmọ́ tí ó ń fa "ìdẹ́rùbà fún ìparí-ìjà tí ìbòó bá kásẹ̀ ńlẹ̀ ".
Alífábẹ́ẹ̀tì Yorùbá tuntun náà ti ń gbàlú kan pẹ̀lú ìrètí wí pé yóò pààrọ ti Látíìnì tí ó ti jẹ́ lílò fún ọgọ́rùn-ún ọdún àti jù bẹ́ẹ̀ lọ.
Ṣùgbọ́n, kí ó mú Àlàmú wá ná! Kí ó gba ọmọ rẹ̀ sílẹ̀ ná!
Nítorí náà, àwọn obìnrin ilẹ̀ Adúláwọ̀ láti ilẹ̀-òkèrè, tí ẹ bá ń gbọ́mi, má gbàgbe iléè rẹ.
Abájọ tí ìyè fi kún inú rẹ̀.
Ọ̀gá ni àwọn ń lọ sí Èkó, ọgá ní kí ó tọ́jú ilé dáadáa.
Shehu Garba, tí ó jẹ́ olùrànlọ́wọ́ pàtàkì fún Ààrẹ Buhari lórí gbígbé ìròyìn jáde, bu ẹnu àtẹ́ lu ìwé àpilẹ̀kọ Ọbásanjọ́:
Màmá bẹ̀rẹ̀ sí i ṣẹ́ ojú... ṣẹ́ ojú.
Inú Làbákẹ́ dùn.
Nínúu rẹ̀ ni a ti bá ìtàn Ẹ̀sìn ìgbàgbọ́ kan tí a mọ̀ sí "Àwọn ẹni Ihò-òkúta", which nínú èyí tí àwọn ọ̀dọ́, jìyà àìṣẹ̀ nítorí ìgbàgbọ́ọ wọ́n sá kúrò nílùú, wọ́n sì wá ibi ihò-òkúta kan sùn sí.
Ìyẹn ò bá tán gbogbo wàhálà rẹ̀.
Àwọn ọlọ́pàá ṣe ọ̀kan lára àwọn olórí ìbílẹ̀ tí í ṣe alágbèékalẹ̀ ìyíde náà ṣìbáṣìbo.
Dájú, kò sí ọ̀rọ̀ nínú yíyin ìbọn pa ẹni tí a fura sí pé ó ní àrun COVID-19.
Ìpàkọ́ onípàkọ́ là ń rí; eniẹlẹ́ni ní ń rí tẹni.
Ṣé Làbákẹ́ rè é? ìyá àgbà náà ń bèèrè, ó nawó sí àwòrán ọmọbìnrin tí ó wọ ṣòkòtò jíǹsì tó lẹ̀ mọ́ ọn lára típẹ́ típẹ́ pẹ̀lú èwù péńpé tó fàyàá lẹ̀, ó sì rẹ́rìn-ín músẹ́.
Ìdojúkọ Fíṣíìnì alo iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sábà máa ń gbójúlé odù-aṣàṣìṣe iṣẹ́-àìrídìmú láti gbé iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sóríi ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Agbedeìpín àmì ìdinwọ̀n ìbéèrè kúkurú
Ẹ wòye tó bá jẹ́ wí pé alẹ́ẹ ó kọ̀la tí ilé-ìfowópamọ́ àgbáyé ńlá kan fẹ́ ta ìpín ìdókówò síta, fọ́rán ayédèrú kan wá ń ṣàfihàn aláṣẹ àti olùdarí ilé-ìfowópamọ́ náà tó ń sọ àwọn tíọ́rì àgbélẹ̀rọ lẹ́yìn tó ti yó.
Láti nàka sí ìgbàgbọ wọn: [#tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí orílẹ̀-ède Nàìjíríà yóò wà níta tí yóò ma ṣàlàyé wí pé òhun yóò san owó ìwọlé, gbogbo ohun tó nílò ni àlàyé nípa ilé-ìfowopamọ́ ẹ̀ṣọ́ tó wà lẹ́nu ọ̀nà.
Lọ́wọ́lọ́wọ́ yìí, a ní gbogbo ẹ̀ka ìlera àgbáyé tí wọ́n ń ṣe gbogbo ǹkan tí wọ́n lè ṣe láti ṣe ìrànlọ́wọ́ fún ọ̀pọ̀ àwọn aláìsàn tí wọ́n ńjẹ̀ rora ìpadàbọ kùkúyè.
Àwọn ìyá àgbà bíi Saray ní ẹ̀mí ìforítì òun ìlọra tí ó mú àwọn ọmọ Orílẹ̀ Azerbaijan yàtọ̀.
Pẹ̀lú ìfọwọ́sí àṣẹ ìjọba: mo ti gba ìwé àtúnpè-ẹjọ́ lóríi ẹjọ́ #childmarriage. Ẹjọ́ òǹkaye 204 ti oṣù Ọ̀wẹwẹ̀ ọdún-un 2017.
Ó dára ní wíwò, iké oríṣiríṣi. Orin rẹ̀ ni a fi ń mọ ibi tí ó wà, àárín oṣù Ọ̀wẹwẹ̀ àti Ọ̀wàrà. Ẹ̀dá ẹyẹ yìí máa ń fò sókè lálá nínú àwọn àkókò kan nínú ọdún.
Kìí ṣe sàwáwù pẹ̀lú àwọn ènìyàn wọ̀nyí rárá.
Àpẹẹrẹ wo ni ti òwìwí nínú ilé ìgbìmọ̀ ?
Rárá! Rárá! Màá dúró níbí! Màá dúró báyìí, títí ọ̀gá máa fi dé. Wọn á bá mi níbí.
Lákòótán, Olúwa à mi, wọn ti wọ́ orúkọ rere oníbàárà mi tuurutu nínú ẹrọ̀fọ̀, wọn ti bà á lórúkọ jẹ́, wọn ti bà á jẹ́ lójú a darí alábòójútó, tí ó jẹ́ ọ̀gá iléeṣẹ́.
Ní ìgbà yẹn, Lhamo jẹ́ ọmọ ọdún 12.
Èyí jẹ́ àkànṣe ètò àṣẹ tí ó ṣe é lò nígbà tí gbogbo àwọn ẹ̀yàn tí ó kù kò ba wúlò.
Lóòtọ́, sísọ́rọ̀ papọ̀ pẹ̀lú ilé-iṣẹ́ kùkúyè ò tíì yọrí sí àdínkù ikú ọmọ ènìyàn rí.
Ó tún ṣe pàtàkì pé kí àwọn olùkópamọ́ agbègbè wà lára gbogbo ìgbìyànjú ìkópamọ́, tí a bá fẹ́ kí wọ́n gbà wá gbọ́ tí a sì fẹ́ fi ìkópamọ́ rinlẹ̀ sí àwùjọ lóòtọ́.
Síbẹ̀síbẹ̀, nítorí ìtìjú àwọn tí ó fi ara pa kì í leè sọ̀rọ̀ síta èyí kò sì jẹ́ kí ó rọrùn láti dá sẹ̀ríà fún àwọn awùwà ìbàjẹ́.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ṣíwájú àkókò yìí, tí o bá fẹ́ di gbígbọ́ lọ́dọ̀ ìjọba apàṣẹ wàá rẹ, wọ́n ó tìẹ́ láti ṣe ìfẹ̀hónú hàn, láti faragbá ìpadàbọ rẹ̀ tí wàá sìkáwọ́ọ̀ rẹ rọ̀ pé àwọn ìwé-ìròyìn aláwọ̀ funfun níbìkan lè jẹ́ kí ẹnìkan ó nífẹ̀ sí i.
A nílò láti ṣe ju báyìí lọ.
Èyí ń ṣe àfihàn àdálò tí ẹgbẹ́ òṣèlú tó wà lórí oyè ń dá agbára lò pẹ̀lú Nkurunziza àti àwọn alátìlẹyìn-in rẹ̀ pẹ̀lú bí ẹgbẹ́ òṣèlú náà ṣe ń darí àwọn ìdásílẹ̀ ìjọba.
Bí a bá tọ̀ sílé, onípò a mọ ipò.
Bẹ́ẹ̀ náà ni ìfojúṣùnnùnkùn wo ọ̀rọ̀ lórí ẹ̀rọ alátagbà ní ẹ̀yin odi orílẹ̀ èdèe China náà mú ewu tirẹ̀ lọ́wọ́, gẹ́gẹ́ bí o ti ṣe kà nínú ìròyìn yìí.
Pèlú jígà, ṣọ́bìrì, ìgbálẹ̀ àti apẹ̀rẹ̀
Ètò ìpìlẹ̀ kan wà tí ó ń pàṣẹ tí ó sì ń rẹ àwọn obìnrin sílẹ̀ sí ipò ẹ̀yìn tí èyí sì sọ wọ́n di olùfaragbá ìjìyà lóríṣiríṣi àti ní gbogbo ọ̀nà.
O lè ṣe àpínká, àtúnṣe sí àti fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn, pàápàá fún ti òwò
Fún bí i ìṣẹ́jú àáyá díẹ̀, wọ́n dúró ń wojú ara wọn, wọ́n ń fi ojú burúkú bi ara wọn léèrè.
Kódà, àwọn ará àdúgbò rẹ̀ yìí jẹ́ aláìmọ̀-ọ́n-kọ, mọ̀-ọ́n-kà, a fẹ́rẹ̀ é lè sọ pẹ́ wọn kò mọ nǹkankan rárá. Àlàmú sì jẹ́ alákọ̀wé tí ó ti lo ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọdún ayé rẹ̀ ní ìlú òyìnbó.
"A mọ ẹni tí ó fẹ́ràn láti máa jalè níbí" jẹ́ gbólóhùn kan láti inú eré "Ta ni ó ń kọrin níbẹ̀ yẹn!" nípa àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ tí ó ń ṣẹlẹ̀ ní ọjọ́ 5, oṣù Èbìbí ọdún 1971.
Ó dáa, Oríire ni pé láti ọdún 2001, a ti ní àwọn ìtọ́jú tuntun, àyẹ̀wò tuntun, a sì ti ṣe àṣeyọrí jìnà, ṣùgbọ́n a kò ní àwọn nọ́ọ́sì púpọ̀ mọ́.
Tí ó tún bá òun nìkan nílé!
Àwòràn olójìjì láti ọwọ́ọ Natasha Sinegina (CC BY-SA 4.0).
Nítorí wọn ò lè ṣe àkọsílẹ̀ àwọn ènìyàn.
Ṣé ìdí tí o fi fẹ́ padà sílé ní Kwárà nì yẹn?
Lẹ́yìn ọ̀pọ̀lọpọ̀ wákàtí tí a fi ọ̀rọ̀ wá Wakabi lẹ́nu wò, tí wọn kò sì jẹ́ kí ó rí agbẹjọ́rò, a dá a padà sí Uganda.
Ẹ̀sùn pé Làbákẹ́ ti ka “ìwé tó pòjù” ló yà á lẹ́nu jù.
Àìmọye iṣẹ́ orí ayélujára - títí kan Facebook, Google, àti Twitter - ń pèsèe 2FA gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà mìíràn fún ìfẹ̀rílàdí ọ̀rọ̀-ìfiwọlé nìkan.
Nínú ìmọ̀ ìjìnlẹ̀ iṣẹ́ ìkọ̀ròyìn ni ó ti fi lélẹ̀ wípé a gbọdọ̀ tànmọ́lẹ̀ sí ìjìyà àwọn ènìyàn ní ibi tí rògbòdìyàn bá wà.
Ó mọ gbogbo ibi tí màdáámù ń tọ́jú àwọn nǹkan ẹ̀ sí títí mọ́ àwọn nǹkan àṣírí rẹ̀.
Fún àpẹẹrẹ òmíràn, a lo àwòrán kan báyìí lọ́nà tí kò yẹ. Lọ́jọ́ 28, oṣù kẹwàá, ọdún-un, 2018, Festus Keyamo, olùdarí ètò ìkéde àná fún Iléeṣẹ́ Ìpolongo fún Buhari, túwíìtì àwòrán kan (Aworan 1) ti igi kan tí ó ń wù láàárín ojú irin kan tí ó ti di àpatì:
Kí ni Dáàró ní kó tó sọ pé olèé kó òun?
Ní ọjọ́ 1 oṣù keje, Ìjọba gùnlé àwọn ìgbéṣẹ̀ ìdẹ́kun lóríṣiríṣi:
“N óò gba owóò mi lára ṣòkòtò yìí”; ìdí làgbàlagbà ń ṣí sílẹ̀.
Lẹ́yìn ìdásílẹ̀ẹ rẹ̀, Alaa yóò máa wá sun oorun alẹ́ ní àgọ́ ọlọ́pàá ìbílẹ̀ẹ rẹ̀ fún àfikún ọdún márùn-ún gbáko.
Jọ̀wọ́ yẹ ìdáhùn rẹ wò fún àlékún ọ̀rọ̀ tàbí àwọn àmì.
Síbẹ̀, Abódiakọ-akọ́diabo ènìyàn ní ìtàn mìíràn láti sọ bí ó bá kan ti ẹ̀tọ́ àti ìgbé ayé; wọ́n ti jìyà oró, ìfipábánilòpọ̀, dáná sun wọ́n ní ààyè, bẹ́ wọn lórí àti yin ìbọn pa wọ́n, ìjọba kò fi torí gbogbo èyí ràn wọ́n lọ́wọ́ pẹ̀lú pé Ìjọba ti tari òfin Ààbò Ẹ̀tọ́ Abódiakọ-akọ́diabo Ènìyàn wọlé nínú oṣù Ẹrẹ́nà ọdún 2018.
Àwọn èèyàn lórí ayélujára pé àkíyèsí sí i pé fífi ojú sun olórin tí ó jẹ́ oníbálòpọ̀-akọsíakọ, àwọn olóṣèlú yóò pa àwọn ọ̀rọ̀ tí ó ṣe kókó tì:
Mo sọ fún wọn, "Ẹ máa yán-an yọ, ẹ ó sì re ọmọ tí ìléra rẹ̀ pé.
Ìfẹ̀hónúhàn ọ̀dọ̀ tí ó tó bíi 100 wáyé ní ọjọ́ kẹ́rin oṣù Èrèlé, pẹ̀lú àtìlẹ́yìn ẹgbẹ́ àwọn ọmọ ìlú kan tí ó rí ìgbésẹ̀ ìjọba gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà láti gbẹ́sẹ̀ lé ẹ̀tọ́ àwọn ènìyàn fún ìrìnàjò ṣíṣe.
Ọ̀pọ̀ àsìkò á wà tó bá yá', Àdìó sọ èyí, 'láti sọ ìtàn náà ní kíkún,  ṣùgbọ́n nísinsìnyí, jẹ́ ká a yọ ayọ̀ ìṣẹ́gun.'
Olówó ní ń jẹ iyán ẹgbàá.
Bákan náà ni ti èyí, ó nílò kí wọ́n ṣe ìdásílẹ̀ òfin arọ́pò tí yóò mú ẹ̀tọ́ àwọn obìnrin rinlẹ̀.
Bara Katra, àwòṣe ilé kíkọ́ ìbílẹ̀ Àárín gbùngbùn Asian caravanserais ni a fi kọ́ ọ, ó sì ní ọwọ́ọ àwòṣe Mughal náà.
Wọn tisọ fún  un pé á rẹ́rìn-ín músẹ́.
Ṣàwarí ìkànnì
Màá já ara mi sí hòòhò níwájú ẹ báyìí, màá sì fi eyín mi ya ẹ́ sí wẹ́wẹ́!
Vale ni ọkàn lára iléeṣẹ́ awakùsà ní àgbáyé, òun sì ni ó ṣe àkóso ìdídò tí ó ba ìlúu Brumadinho jẹ́ nínú oṣùu Ṣẹẹrẹ ọdún-un 2019, tí ó mú ẹ̀mí èèyàn-an 236 lọ (tí 34 ṣì ti di ẹni àwátì).
Ọ̀kọ̀ọ̀kan wọn gba ìdájọ́ ìgbà ọdún mẹ́ta ní ẹ̀wọ̀n pẹ̀lú ìdádúró ọdún mẹ́rin sí márùn-ún.
Bí ó ṣe ń tiraka láti fi pamọ́ tó, bẹ́ẹ̀ náà ni ó ń fi ara rẹ̀ hàn tó.
A fẹ́ àwùjọ tí ẹ̀rù àtijáde ò ti ní bà wá!
Olóṣèlú alátakò Azer Gasimli sọ pé ìfọ̀rọ̀-wáni-lẹ́nuwò ọ̀hún fi hàn pé "ìfoyà ti dé bá" ìjọba láàárín bí àwọn ará ìlú ò ṣe gba ti wọn àti ọ̀rọ̀ ajé ìlú tí ó ń ṣ'òjòjò.
Níwọ̀n-ọn bí àwọn kan ti sọ nípa àìlera ọpọlọ àwọn t'ó ń sọ pé àwọn gbọ́hùn Ọlọ́run lójú àlá, tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ èsì àdásí gbè lẹ́yìn àwọn ẹni Ọlọ́run tí ó sọ sí ìran ojú àlá.
Tí a bá lè mú àyípada bá ìgbàgbọ́ àwọn ìdíle àti bí wọ́n ṣe ń ronú, a lè mú àyípadà bá ìgbàgbọ́ àwùjọ àti bí wọ́n ṣe ń ronú.
Àlàmú yẹra fún oníṣirò àti alábojútó ilé ìfowópamọ́sí náà. Wọ́n mọra dáadáa, ṣùgbọ́n kò sí lára Àlàmú  láti kí ènìyàn lásìkò yìí.
Ìdá, láìpẹ̀lú àwọn àmì ìṣirò lọ́wọ́lọ́wọ́
Má jẹ́ kí a dá a lẹ́bi Làbákẹ́.
Ààrẹ orílẹ̀-èdèe Amẹ́ríkà Donald Trump ti ré sí ipò ìsàlẹ̀ lójú àwọn ènìyàn kárí ayé látàrí àwọn òfin rẹ̀ àti bí ó ṣe ń ṣe ìṣàkóso ọ̀ràn tí ó jẹ mọ́ orílẹ̀-èdèe òkèèrè — àmọ́ kò rí bẹ́ẹ̀ ní àwọn orílẹ̀-èdè bíi Nàìjíríà.
Ní báyìí, wọ́n sì ti gbèjà mi. Fún  ìdí èyí, ọmọ mi á rí ìgbàlà.
Filip Noubel ni ó ya àwòrán èyí, a fi àṣẹ lò ó.
Àyíká ìyẹ̀wù náà kì í bà á lẹ́rù mọ́.
Gbogbo wọn ni wọ́n bẹ̀rù òfin tuntun tí àwọn ìjọba fẹ́ fi lẹ́lẹ̀ láìpẹ́.
Kí ni wọ́n ti ń ṣe Àmọ́dù nÍlọrin? Ewúrẹ́ ń jẹ́ bẹ́ẹ̀.
Nínú àwòrán tíwọ́n gbé kọ́ ògiri níwájú rẹ̀ gan-an ni Àlàmú  wà, bí ó ṣe di ọwọ́ rẹ̀ mú tìfẹ́-tìfẹ́ lọ́jọ́ ìgbéyàwó wọn pẹ̀lú ẹ̀rín ìdùnnú lójú rẹ̀. Órẹwà púpọ̀. Ẹ̀rín àtọkànwá, ẹ̀rín tòótọ́.
Ó dàbi ẹni pé mo ti rí ohun tí mo nífẹ̀ sí àti àyànmọ́ mi nílé ayé.
Bí mo bá ra búláòsì, òun náà á fẹ́ ṣẹ́ẹ̀tì!
Mo ń retí ìmísí ọ̀nà tí ẹ ó gbà tún un ṣe.
Ojú rẹ̀ kúnfún  omijé nígbà tí ọ̀rọ̀ rẹ̀ débi ipa tí ìyá ọkọ rẹ̀ ń kó nínú gbogbo ọ̀rọ̀ náà.
Ètò gbálé-n-gbáta oní kàn-ń-pá, tí ìjọba gùnlé ti bẹ̀rẹ̀ si í ṣe ìtọ́jú àwọn agbèègbè yẹn.
“Kí lẹ rò?
Bí ó bá jẹ́ ọ̀ràn ìfipábánilòpọ̀ ẹni púpọ̀, ẹ̀wọ̀n ọdún 20 ni àwọn ẹlẹ́sẹ̀ yóò fi gbára láì san owó ìtanràn.
Ní ọ̀nà mìíràn, bí orin tí ó dára gan-an bá pẹ́ jù kí ó tó jáde, àwọn ayírapadà lè máà ní àyè tí ó tó fún wọn láti mọ ọ̀rọ̀ orin náà ní ìgbáradì kí ọjọ́ Ijó ìta-gbangba ó tó dé.
Ó ṣé e bí ìgbà tó bá wà ní ìlú àlá, kò retí nǹkan tí ó rí àti èyítí ó sì gbọ́. Nǹkankan dè é mọ́lẹ̀, ó ń dì í mú láti fò sókè láti orí ìjókòó rẹ̀, kí ó rìn jáde, kí ó sì pariwo;
Ìtọ́nà yìí yóò ràn ọ́ lọ́wọ́ láti tètè dá ìdojúkọ Fíṣíìnì mọ̀ ní kété tí o bá ṣ'alábàápàdée wọn àti àwọn ọ̀nà tó wúlò tí yóò ràn ọ́ lọ́wọ́ láti gbaradì fún wọn
Èyí pèse ilẹ̀ ọlọ́ràá fún ìwà-ìbàjẹ́ láti tayọ.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ẹ Dunbar ni a mọ̀ ọ́ sí, ilé Ọlọ́run fẹ̀nfẹ̀ wọ̀nyí wà ní ẹ̀bá ọ̀nàa Banatah tí í ṣe ìlàjì ọ̀nàa Hawassa àti Shashamene.
Amade Abubacar Amade Abubacar jẹ́ gbajúgbajà akọ̀ròyìn tí ó ń gba ẹ̀rí sílẹ̀ lẹ́nu àwọn ẹni tí wọ́n bọ́ nínú ìkọlù ní Cabo Delgado nígbà tí àwọn ọlọ́pàá mú un.
Bí ọmọdé bá ń ṣe ọmọdé, àgbà a máa ṣe bí àgbà.
Inú màmá dùn, gbogbo nǹkan ti Èṣùníyì sọ fún ló ti ń wá sí ì músẹ.
A lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Bí-ó-ti-wù-kí-ó-rí, Ohùn Àgbáyé kò rí àyè sí àwọn túwíìtì tí ó sọ ìgbésẹ̀ ìpolongo Hashim ní ìjà fún ẹ̀tọ́ LGBTQ.
Ní orílẹ̀-èdè Zimbabwe, ní àárín àwọn ọdún tí ó ré kọjá kí a tó wọ Ẹgbàá ọdún, ó lé ní 17,000 àwọn obìnrin tí ó ní àrùn kògbóògùn ni ó ṣe ìdánwò láì fi àṣẹ fún àwọn elétò ìdánwò wí pé àwọn fi ọwọ́ si í kí wọn ó lo àwọn fún iṣẹ́ ìwádìí àyẹ̀wò egbògi-agbógunti ìtànká àrùn kògbóògùn AZT lágọ̀ọ́ ara tí CDC, WHO àti NIH kó owó lé lórí.
Nígbà tí ó ṣe, ìgbésẹ̀ náà yírapadà di igi àràbà tí ẹnìkan kò leè ṣí nídìí tí ó fi ara da igbàgede ètò ìlú Nàìjíríà t'ó rorò.
Ó rántí òde àìlópin wọn papọ̀ lọ sí tíátà àti ilé sinimá pẹ̀lú Àdìó àti ọ̀rẹ́bìnrin rẹ̀ Lará.
Ó ní ọkùnrin àgbàlagbà kan pariwo pé kí wọ́n "kó pàǹtí yẹn jáde", ìyẹn túmọ̀ sí wípé kí àwọn òṣìṣẹ́ ó ju òun jáde síta nínú ilé ìtajà náà nítorí pé òun jẹ́ ọmọ ìbílẹ̀ Rome.
Bàbá arúgbó kan pa ara rẹ̀ nígbà tí ó bẹ́ láti ojúu fèrèsé ilé alájà-mẹ́rin pẹ̀lú okùn tí ó so mọ́ ọrùn.
Kò sí ìwúlò ìsọ̀rọ̀ tako ìjìyà abẹ́lé kí ó wá di ẹ̀yìn wá kí a máa ṣe ìgbèlẹ́yìn àwọn òfin tí ó fi àṣẹ fún agbófinró láti yẹ̀yẹ́ obìrin ní títì ní ojúmọ́, kò bá ara mu!
Fún gbogbo ìgbà tí ó fi wà nílùú òyìnbó, kò gbìyànjú rẹ̀ rárá.
Bí àwòṣe ìdẹ́rùbà rẹ ò bá dá ọ lójú ṣáká tó, bẹ̀rẹ̀ níhìn-ín.
Máa ń fi ọ̀gọ̀rọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé sí ìpamọ́ (àti èsì fún ìbéèrè ààbò) pẹ̀lú ààbò tó péye.
Ẹ jẹ́ kí á ṣe ìṣèlú tó kún fún ọ̀wọ̀; ẹ dẹ́kun à ń ba dúdú jẹ́ ní etí àwọn ènìyàn...
“Ẹ ṣeun gan an ni.
Ní báyìí, tí o bá ń gbìyànjú láti ṣe ǹkan, mo rọ̀ yín pé kí ẹ ní ọmọba-bìnrin nínú ikọ̀ọ yín.
Bí alákòóso ìṣàsopọ̀ ayélujáraà rẹ bá ṣẹ́ tàbí dígàgá ibùdó kan, o lè lo irinṣẹ́ ìfòdá tí yóò mú ọ rí ìwífún tí o nílò.
NÍ KÍÁKÍÁ Ní dédé àsìkò yìí, ní dédé agogo 3:00 òwúrọ̀ kùtùkùtù, ìgbìmọ̀ láti àjọ Amúninípá dé ilé oníròyìn àti ajà-fún- ẹ̀tọ́ọ ọmọ ènìyàn Luis Carlos Díaz, tí ó ti di ẹni àwátì láti agogo 5:30 ìrọ̀lẹ́ #NiboNiLuisCarlosWa.
Láká-ǹ-láká ò ṣéé fi làjà; ọmọ eégún ò ṣéé gbé ṣeré.
Àlùfáà Sergey Adonin ti Russia ló buwọ́ lu àpilẹ̀kọ náà, ẹni tó sọ pé òun ní ìmọ̀ nípa ìṣẹ̀dá ẹ̀dá oníyè àìfojúrí pẹ̀lú ìrírí iṣẹ́ ní iléèwòsàn.
Àwọn bàbá-ńlá mi ò sùn lọ́run. Mo dúpẹ́ lọ́wọ́ wọn. Mo dúpẹ́ lọ́wọ́ wọn.
Ní òpin gbogbo rẹ̀, óṣà kíyèsí pé ọwọ́ rẹ̀ kán wà ní ìta, wọ́n ríi, wọ́n sì wọ́ ọ kúrò nínú sàréè rẹ̀.
Òmìnira yìí faramọ́ ẹni tí o jẹ́, ibi tí o ti ṣẹ̀ wá, ẹ̀jẹ̀ àti ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìwá tí ó wà nínú iṣan-ẹ̀jẹ̀.
Fún ọdún mẹ́ta, kò yé lálàá nípa alífábẹ́ẹ̀tì náà, kò yé ríran léraléra, síbẹ̀ kò ṣe nǹkankan sí i.
And then there's the community outreach, engaging women in their communities. Ìkéde agbègbé náà tún wà, ìjírórò pẹ̀lú àwọn obìnrin ní àwùjọ wọn.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ṣùgbọ́n a nílò láti ṣe àgbétì ìgbàgbọ́ wí pé àwọn ìmọ̀-ẹ̀rọ wọ̀nyí lè ṣe àkọsílẹ̀ àwọn ènìyàn láìṣẹ̀gbè àti wí pé a lè gbára léwọn láti fún wa ní ìpinnu nípasẹ̀ dátà nípa ìgbésíayé ènìyàn.
Nǹkan ń dùn fún Àdìó, láìsí àní-àní– agbẹjọ́rò tó ní lárí ni, ó ń gbádùn gbogbo àǹfààní tí ìlú ní láti fún un.
Ó bọ́ lọ́wọ́ iyọ̀ ó dòbu.
Èṣùníyì tí ń wò ó látẹ̀ẹ̀kan ti ó ń ka nǹkan tí ó ń lọ lọ́kàn rẹ̀.
UNESCO rọ ìlú gbogbo láti sààmì ayẹyẹ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé nípasẹ̀ ṣíṣe àwọn ètò àjọṣe pẹ̀lú iléeṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́, iléeṣẹ́ ìjọba, iléeṣẹ́ aládàáni àti iléeṣẹ́ tí kì í ṣe ti ìjọba kárí ayé.
Bíótilẹ̀jẹ́pé ó dàbí ẹni pé arábìnrin Knežević ti yọ ara rẹ̀ kúrò lórí Facebook, bóyá láti lè jẹ́ kí ọ̀ràn náà ó silẹ̀, ó fi àlàyé-nípa-ara rẹ̀ orí Twitter sílẹ̀.
Ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé (títí kan Google) náà nítìlẹ́yìn ìpamọ́ odù alálòlẹ́ẹ̀kan, tí ẹ̀da rẹ̀ ṣe é gbà sórí ẹ̀rọọ̀ rẹ, ṣe é tẹ̀ sórí ìwé, àti fi pamọ́ sí ibìkan.
Kí ni ìbá ṣe kání pé Àlàmú wà láàrin àwọn ènìyàn yìí, tí yóò sì gba ìhùwàsí ìroro burúku yìí?
Ìtòlẹ́sẹẹsẹ ẹ̀kọ́ titun ti wà ní ìpamọ́
1. Gbogbo onígbàgbọ́ yóò wọ ìbomúbẹnu lásìkò tí ìsìn bá ń lọ lọ́wọ́.
Síbẹ̀, Hashim ṣe àtẹ̀jáde àwọn ọ̀rọ̀ ìrètí sí orí Twitter:
“Ẹ ṣeun, màá dúró”.
Àwọn agbófinró ò ní lo òfin tí wọn ò mọ̀ nípa rẹ̀ kọ́ sì gba àwọn wàhálà tí ò yé wọn.
Ìṣàmúdọ́gba ìwífún-alálàyé ohun-èlò
Ó ní, bẹ́ẹ̀ ni.
Àwọn ohun àmúlò tí a yàn fún akẹ́kọ̀ọ́ ní yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ nìkan ni wọ́n gbọdọ̀ rí.
Kí ni ohun tí ń pàwọ̀dà ní pàtó?
“Kò yẹ kí wọ́n di èrò ẹ̀wọ̀n ní ìbẹ̀rẹ̀.”
Gẹ́gẹ́ bí Reuters ti ṣe wí, ìsọdituntun òfin náà ti fi agbára tí ó pọ̀ sí ọwọ́ àwọn akọ̀wé ìrántí tí ìjọba-yàn láti da ìwé àṣẹ ẹgbẹ́ òṣèlú nù àti láti fi ìyà ìfisẹ́wọ̀n jẹ ẹgbẹ́ olóṣèlú tí ó bá ṣẹ̀ sí òfin.
Ní báyìí wọ́n ń dúró de ìpinnu ẹjọ́ kòtẹ́milọ́rùn lórí àtìmọ́lé wọn, lẹ́yìn ìgbẹ́jọ ọjọ́ 6 oṣù Karùn-ún.
Àwọn alágbàwí tí ó jẹ́ obìnrin — ní àfikún sí títẹ àwọn ohun ìdánimọ̀ tí ó ń mú ìpalára wá mọ́lẹ̀ — bákan náà ni wọ́n ń kojú ìkọlù tí ó ti ara ìkórìíra tẹ̀gbintẹ̀gbin ẹ̀yà jẹ yọ.
"Ṣé èmi?", Làbákẹ́ bèèrè.
Túwítà di ohun èlò fún ìsọkiri ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹ̀yà àti ọ̀rọ̀ ẹgbẹ́ òṣèlú.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Muhammadtaha Ibrahim Ma'aji, tí a gba àṣẹ láti lò ó ní ìbámu pẹ̀lú àṣẹ CC BY 2.0.
Ìdí nìyí tí mo fi gbóríyìn fún àwọn obìnrin nílẹ̀ Adúláwọ̀ tí wọ́n ń lọ káàkiri àgbáyé láti ṣe àfikún sí ẹ̀kọ́ wọn, ìmọ̀ọ́ṣe wọn àti ìmọ wọn.
Ní ọjọ́ 3, oṣù Èrèlé ọdún-un 2019, ọ̀dọ́bìnrin kan tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Khadijah Adamua gbójúgbóyà láti túwíìtì nípa ìlòkulò ajẹmára tí ọ̀rẹ́kùnrin rẹ̀ ìgbà kan lo òun.
Àwọn ọmọ bíbí orílẹ̀-èdè Nàìjíríà fi orí ẹ̀rọ-alátagbà sọ ohun tí ó ń gbé wọn ní ọkàn, bẹ́ẹ̀ náà ni wọ́n lò ó fi yọ ìjọba lẹ́nu láti pa èròńgbàa rẹ̀ tì àti fún ìfẹ̀hónúhàn:
Àlàálẹ̀ Ìkẹta, Apá 1, ti ìwé òfin ọdún-un 1999 sọ wípé Àjọ Onídàájọ́ (NJC) nìkan ni ó ní àṣẹ láti lè rọ adájọ́ ní oyè. Apá IV ìwé òfin náà túbọ̀ sọ síwájú nípa òfin yìí.
Ẹnìkan wà pẹ̀lú wọn”.
Kí ni orí ń ṣe tí èjìká ò lè ṣe? Èjìká ru ẹrù ó gba ọ̀ọ́dúnrún; orí ta tiẹ̀ ní ogúnlúgba.
Akọ̀ròyìn Vladimir Villegas sọ wípé kò rí bẹ́ẹ̀ mọ́ wípé ìjọba ni ó fi ọwọ́ agbára mú u:
"Aṣọ" rẹ̀ kanṣoṣo ní wọn ti bọ́ lára rẹ̀.
Ní ìgbà yẹn àwọn aṣiṣẹ́ fún Brian Hodgson tí ó jẹ́ aṣèwádìí Nepali tí ṣe àkójọ onírúurú àpẹẹrẹ, ó kọ.
Babaláwo náà, Olókun Awópẹ̀tu, wí fún un pé kí ó lọ sí ojúbọ ìdílé rẹ̀ tí ó wà ní agbègbè Farasìnmí ní Àgbádárìgì (Badagry), Ìpínlẹ̀ Èkó, orílẹ̀ èdè Nàìjíríà, wí pé yóò rí atọ́nà tí yóò tọ́ka sí ohun tí Elédùmarè rán an wá ṣe láyé ní ojúbọ náà.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
A kì í kọ ẹlẹ́ṣin ká tún lọ fẹ́ ẹlẹ́sẹ̀.
Làbákẹ́ tún rí àwọn nǹkan àlòkù tí wọ́n ń tà ní ọjà kékeré ní ibùdókọ̀.
Mo ti kẹ́kọ̀ọ́ pé tí a bá gbájúmọ́ ẹ̀kọ́ àwọn obìnrin, a máa mú ìyàtọ̀ bá ìgbeayé wọn gidi gan, bákan náà ni àlàáfíà àwùjọ wọn.
Ọkùnrin onínúure kan, Sunday Adéníyì, ṣe agbátẹrù ìtẹ̀jáde 1,000 ẹ̀da ìwé ìgbẹ̀kọ́ "Alífábẹ́ẹ̀tì Aèébáèjìogbè Odùduwà" fún àwọn ọmọ iléèwé alákọ̀ọ̀bẹ̀rẹ̀.
Ní Dhaka, ilé àjogúnbá ọlọ́gọ́rùn-ún ọdún kan di àdàwólulẹ̀ pátá ní alẹ́ ọjọ́ Ìtunu Àwẹ̀ 5, oṣù Òkúdù 2019.
Àṣèyìnwá àṣẹ̀yìnbọ̀, ebi yóò pa iyùn kú; àwọ̀ ara tí yóò yí padà ni àmì tí a ó fi mọ̀, ìpàwọ̀dà láti àwọ̀ olómi-ọkà àti ewéko sí funfun egungun.
Láfikún sí PDF tí o rí, o ti ṣe àgbàsílẹ̀ ẹ̀da iṣẹ́-àìrídìmú àìdára sórí ẹ̀rọ ayárabíàṣáà rẹ.
Ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, àwùjọ ìbánisọ̀rọ̀ orí ayélujára jẹ́ ibi tí ìròyìn ìtakora-ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin àti ìsọkiri ti máa ń gbilẹ̀ bíi ṣẹ́lẹ̀rú lásìkò ìdìbò.
Kílótún kù, Àlàmú fi tọ̀wọ̀tọ̀wọ̀ tọrọ ìyọ̀ǹda lọ́wọ́ ìyá rẹ̀ pé òun ṣì tún ní àwọn nǹkan mìíràn láti ṣe ní ìgboro. Fún ìdí èyí ó fẹ́ padà jáde ṣùgbọ́n kò níí pẹ́.
Ohùn Tinú wá sí etí Làbákẹ́ láti ẹ̀hìnkùlé ilé wọn – bí ìgbà tí ó bá ń ṣe yẹ̀yẹ́ ní o jọ́.
Mo bẹ̀rẹ rẹ̀ pẹ̀lú èrò nípa orílẹ̀-ède South Africa, èyí tí kò tọ̀nà gẹ́gẹ́ bí òfin nítori orílẹ̀-ède South Africa kìí ṣe orílẹ̀-èdè mi.
“Mo ní láti wà níbè hùn hùn hùn……tí mo bá ha ha ha ha………sì dé bẹ̀…………”
Ẹ̀yà orí ayélujára Kolibri yìí wà fún ti ìfihàn lásán. Àwọn aṣàmúlò àti ìwífún-alálàyé yóò jẹ́ píparẹ́ nídàágbá kọ̀ọ̀kan.
Àwọn wọ̀nyí ni àwùjọ tí wọ́n ń gbé pẹ̀lú àwọn ẹranko igbó náà ní àyíká kan náà tí wọ́n sì ń fara gbá ṣíṣe bẹ́ẹ̀.
Àbálọ àbábọ̀, ó kúrò ní ilé-ìwé, ó sì di ẹni-àpẹẹrẹ àwòrán láti so ẹ̀mí àti ara ró. Ẹni tí ó ṣiṣẹ́ fún tí ó san owó ọ̀yà HK$500 dollars (US$65) fún un ni ó pa a.
Ó sì lè jẹ́ bátììrì. Àlàmú fẹyín, ló bá bú sí ẹ̀rín.
Ní ayé òde òní tí ẹ̀rọ ayélujára mú iṣẹ́ ìwádìí rọrùn, ó yẹ kí o ṣe àyẹ̀wò sí ìgbàgbọ́ àwọn babańláa wa, ìbọ̀wọ̀ àti ìmọrírì àgbà, gbígba ìwùsàsí ẹni ìtẹnumọ́ ẹwùn àti èrè ìwà ẹni, ìgbàgbọ́ ń bẹ nínú ẹbí, nínúu mọ̀lẹ́bí, nínú ìletò, nínúu àdúgbó.
Síbẹ̀, Iléeṣẹ́ Ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àpapọ̀ sọ wí pé àwọn kò tíì lè sọ sí ọ̀ràn náà báyìí.
Àsìkó ti tó fúnwa láti tẹ̀síwájú.
Bí ẹkùn ò bá fẹ̀, èse là ń pè é.
Ihò wo lèkúté ń gbé tó ní iṣẹ́ ilé ń díwọ́?
Òmìrán tó ń sùn ti jí! Ìgbòkègbọdọ̀ ìlú ti bẹ̀rẹ̀ bí ó ṣé máa ń wáyé.
Kò lè so pọ̀ mọ́ ojúlé ìṣàsopọ̀ ẹ̀rọ-ayélujára yìí
Tinu dúró lẹ́yìn rẹ̀. Àwọn nikan ni wọ́n wà nílé, Ṣènábù sọ fún màdáámú.
Ó gba àmì-ẹ̀yẹ méjì nínú ìdíje àmì-ẹ̀yẹ kan nípasẹ̀ ìbò tí ó pọ̀jù.
Láti sọ ìbẹ̀rùbojo ọrọ̀-ajé agbègbè di fúfúyẹ́: [#tíIlẹ̀Adúláwọ̀bájẹ́iléọtí orílẹ̀-ède South Sudan yóò jẹ́ ọkùnrin tuntun náà tó ní ìṣòro ìṣàmójú tó ìbínú ẹni.
"Ìṣọdẹ-àjẹ́ kò jẹ́ tuntun ní Jharkhand", Prem Chand, Olúdásílẹ̀ àti Alága Free Legal Aid Committee (FLAC) ní Jharkhand, sọ nínúu ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò orí ẹ̀ro-ìbánisọ̀rọ̀ kan.
Bẹ́ẹ̀ ni. Láti ṣé kíni? Ẹ fún wa ní ìwé tí ì júwe iṣẹ́ wọn wà.
Nínú igbó kìjikìji níbi tí àwọn igi ń wó sí
“Àlàmú, Kí ni èyí tí mò ń wò lókè ètè rẹ yìí? Irunmú? Kítún ni igbó tí mò ń rí lágbọ̀n rẹ yìí? Àti orí rẹ náà! Kí ló ṣẹlẹ̀ Àlàmú?
A gbọ́dọ̀ jọ tú àwọn ìṣòro tí a ti ṣèdá ká, tó ń yọwọ́ àwọn ọmọ-ìlú kúrò nínu ìgbìyànjú ìkópamọ̀.
Mozambique nìkan kọ́.
"Ẹ mú ọmọ yín wá màmá. Ọmọkùnrin ti yin?"
Ìdánimọ̀ ID kan tí Kolibri ń lò láti ṣe ìdámọ́ yàtọ̀ olùṣàmúlò.
Àlàmú fi gbogbo èyí sí inú ara rẹ̀. Kò bá àwọn ènìyàn rẹ̀ jiyàn.
Kò kan ẹnikéni bóyá èèyàn féràn àjọyọ̀ tàbí kò fẹ́, kí ni ó dé tí àwọn ènìyàn ṣe fẹ́ràn láti máa fi túláàsì mú ẹlòmíràn gba èròńgbà ti wọn?
Òpópónà Ilé-ìsìn òrìṣà, Yau Ma Tei, Hong Kong. ÀWÒRÁN: David Yan (CC BY 2.0)
Ní ìgbà mìíràn ẹ̀wẹ̀wẹ̀, ìdíje Ìwọ́de Ojúnà máa ń ní orin àyànfẹ́ tí kò ní afigagbága rárá; kò sí rí bẹ́ẹ̀ nígbà mìíràn, ìfigagbága náà máa ń le dé ibi wípé ó máa ń ṣòro láti yan olúborí.
Bí a bá wí pé ó dọwọ́ọ babaláwo, babaláwo a ló dọwọ́ Ifá; bí a bá ní ó dọwọ́ àgbà ìṣègùn, àgbà ìṣègùn a ló dọwọ́ Ọ̀sanyìn; bí a bá ní ó dọwọ́ ààfáà tó gbójú, a ní ó dọwọ́ Ọlọ́run ọ̀gá ògo.
Ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ rẹ lè ṣiṣẹ́ ìfẹ̀rílàdí láti ṣe àgbájáde odù ààbò (gẹ́gẹ́ bíi Afẹ̀rílàdí Google tàbí Authy) tàbí kí o lo ẹ̀rọ iṣẹ́ àìrídìmú àládàádúró (gẹ́gẹ́ bíi YubiKey); tàbí
Wọn á máa sọ ìrírí wọn tẹkúntẹkún, wọn á má a gé ètè ara wọn jẹ, wọn á má fa orí ìka ọwọ́ wọn mú tàbí kí wọn máa fa irun ara wọn.
Ní ìbámu pẹ̀lú fàmínfà orí ìkànni Twitter, Halis Aygün Ààrẹ Center for Measurement, Selection and Placement (ÖSYM), ẹ̀ka ìjọba tí ó bójú tó ìṣètò ìdánwò sọ nínú ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwọ̀ pẹ̀lú àgbà òṣìṣẹ́ ìròyìn kan, Yeni Akit. Níbẹ̀ ni ó ti sọ pé wọn yóò ṣe ìwádìí ọ̀rọ̀ náà, gbogbo àwọn tí wọ́n bá sì lọ́wọ́ nínú fífi ìwé náà si abẹ́ ìdánwò ọ̀hún ni wọ́n yóò lé kúrò lẹ́nu iṣẹ́.
Wákàtí méjì sẹ́yìn, Àdìó ńṣe àwíjàre ọ̀rẹ́ rẹ̀ nílé ẹjọ́.
Ó ń ti ibi isẹ́ kan pàtàkì nígboro bọ̀, èyí ti àyọrísí rẹ̀ mú un dárayá.
Ẹ̀rọ amómitutù, amóhùn-máwòrán àti fáànù olókè ti ṣáájú rẹ̀ lọ. Bóyá àwọn àga ni yóò kàn, gáàsì ìdáná ti gbogbo rọ́ọ̀gì àti kápẹ́ẹ̀tì……….
Ìyẹn á jẹ́ ọ̀rọ̀ iṣéju márùn-ún bí nǹkan sí ìsìnyí. Ọ̀kọ̀ ayọ́kẹ́lẹ́ Àdìó ń dúró níta láti gbé wọn lọ.
Màmá mí ìmí ìtura.
Aago ń lọ, ó ti wá di aago méjì géérégé lówùúrọ̀. Ohùn aago ìdágìrì dé etí Làbákẹ́, ó wá sí yàrá ìgbàlejò ó sì jókòó.
Èèyàn ò ríbi sùn, ajá ń hanrun.
Adígbọ́nránkú ń fikú ṣeré.
Àwọn onígẹdú ìjọba ló dóòlà ẹ̀míi rẹ̀, wọ́n sì gbé e lọ sí àgọ́ erin kan ní Agbègbèe Bago fún ìtọ́jú.
Iwacu ṣàlàyé wí pé àwọn akọ̀ròyìn náà lọ síbi ìṣẹ̀lẹ̀ náà lẹ́yìn tí àwọn aláṣẹ tí fi léde, wọ́n gba ìwé àṣẹ kò sì sí òfin tí ó ní kẹ́nìkan ó máa dé agbègbè ìṣẹ̀lẹ̀ náà.
A sì ti ri irú àwọn ìgbésẹ̀ bẹ́ẹ̀ ní orílẹ̀-ède Iceland, UK àti Australia.
Ẹ̀ka ìròyìn Channel One ò fi òtítọ́ ìtàkùrọ̀sọ yìí pamọ́, ṣùgbọ́n wọ́n tẹnu mọ́ ọn pé ọ̀rọ̀ náà kò ṣègbè lẹ́yìn akọ.
Atọ́kùn ètò ọ̀hún, olóṣèlú Diosdado Cabello, rò kàn pé Díaz lọ́wọ́ sí ìfẹ̀hónú hàn àìsí ináa mọ̀nàmọ̀nà tí ò lọ jákèjádò orílẹ̀ èdè èyí tí ó mú kí àwọn ọmọ Venezuela máa gbé nínú òkùnkùn fún ó lé ní wákàtí mẹ́rin lé lógún lọ́jọ́ 7 àti 8 Oṣù Ẹrẹ́nà
Bí ìwífún inúu fáìlì náà bá jẹ́ èyí tí ẹnìkejì ò gbọdọ̀ rí, o lè fẹ́ lo òmíràn.
Ṣùgbọ́n lẹ́yìn ìgbà náà, Làbákẹ́ rí àwòrán Josephine mẹ́ta nínú àpò àyà aṣọ Àlàmú. Lọjọ́ míì ń Làbákẹ́ ká a ní ọgbà iṣẹ́re pẹ̀lú ọmọbìnrin náà.
Àlàmú kò sọfún àwọn ènìyàn rẹ̀ pé ó ti gba àmì ti rẹ̀gẹ́gẹ́ bí i aṣaralọ́ṣọ̀ọ́ nílùú Lọ́ńdọ́ọ̀nù.
Iṣẹ́ mi fi hàn pé kódà àwọn hóró ààrun jẹjẹrẹ má ń lo àjọṣepọ̀ láti kógun ja àgọ-ara wa àti láti fọ́n ìbínú wọn ká.
Àìtọ̀ ìsààmì ọ̀rọ̀-aṣorí wà nínú ìlà àkọ́kọ́
Èyí ni àsìkò tí àwọn ògbólógbòó ọlọ́ṣà á pè láti kéde ọjọ́ àti àsìkò tí wọ́n ń bọ̀ láti wá “kí i yín”, wọ́n á kọ lẹ́tà pé kí o gbaradì láti gba àlejò àwọn, wọ́n sì lè tún sọ iye àlejò tí ẹ ó máa retí!
4. Wọn kò ní f'ẹnu ko Àlùfáà ìjọ lọ́wọ́.
Nítorí ìyàsọ́tọ̀ ẹ̀yà yìí ṣì ń ṣẹlẹ̀ ní orílẹ̀-èdè Mauritania, ìdájọ́ òdodo kò sí ní àrọ́wọ́tó fún àwọn ẹni orí-kó-yọ àti àwọn ìdílé wọn.
Spiny Babbler
"Ta ni ó ń kọrin níbẹ̀ yẹn?" jẹ́ eré Yugoslavia ayé ìgbà 1980 tí ó sì di ipò ẹgbẹ́-ìmùlẹ̀ láàárín àwọn Balkan.
Aṣojú Mohammed Sani Musa ni agbátẹrùu ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà. Àwòrán àgékù láti ibùdó Channel Television You Tube .
Màmá ń wo ọmọ rẹ̀, ọkàn rẹ̀ sì kọrin fáyọ̀.
Ẹjọ́ ló ń bá ọmọ rẹ̀ rò ní ọ̀pọ̀ ìgbà.
Ní orílẹ̀-èdè Nàìjíríà , fún àpẹẹrẹ, orílẹ̀-èdè náà ní ju ààdọ́fa mílíọ́nù ènìyàn lọ ṣùgbọ́n ó dín ní ìdàjì mílíọ́nù ẹ̀rọ-ìbánisọ̀ro ̣̀ tó wà ní gbógbo orílẹ̀-èdè náà.
Àwọn igbá-kejì àjọ European Union, Ìgbìmọ̀ ìjọba Yúróòpù, àti àwọn àgbà UN nípa ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn wà lára àwọn tí ó ti pè fún ìdásílẹ̀ wọn.
Ó dáa. Sènábù, padà sí yàrá rè nísinsìnyí! Lọ gbé ẹrù rẹ sílẹ̀ báyìí! Ṣé o gbọ́!
Mò ń sọ nípa pé, ìgbaniwọlé sí àwọn ilé-ẹ̀kọ́ tó lórúkọ ṣọ̀wọ́n, nítorí náà ni owó ìbọ̀bẹ́ ṣe wọjú.
Ẹ̀rù ló ń bàmí láti sọ fún gbogbo yín.
Bẹ́ẹ̀ ni, ó ní láti wà níbí, fúnrarẹ̀.
Àyàfi tí èyí bá ṣẹlẹ̀, a ò lè nírèti ọjọ́-iwájú adọ́gba.
“Àlàmú! Àlàmú! Mo fẹ́ báọ sọ̀rọ̀…..kí ó tó jẹun!.....kí o tó jẹun!” - Óti pẹ́ jù, ṣíbí ìrẹsì kẹ́ta ti wà lọ́nà ọ̀fun Àlàmú.
Mo bi í léérè, "ó dáa, ìpín-ìkókówò ilẹ̀-òkèrè wo ni mo ni?
Ajá tún padà sí èébìi rẹ̀.
Tí wọ́n bá lè ṣe ìyẹn, mo lè dúró kí n sì gbìyànjú láti sapá tèmi.
Pàápàá jù lọ bí Olóòtú Ètò Àṣà Olivia "Babsy" Grange ṣe bẹnu-àtẹ́ lu àwọn alátakò nígbà tí ó sọ wípé orílẹ̀ èdè náà ṣe àbápín nínú èrè àríyá náà, ní èyí tí aṣagbátẹrù orin kan lérò wípé àríyá náà tí ó ṣe é wò lójú ẹsẹ̀ bí ó ṣe ń lọ lóríi ìtakùn àgbáyée Ìsìn Ọjọ́ Ọ̀sẹ̀, "gba" àwọn ètò tí ó rọ̀ mọ́ àṣà ìbílẹ̀ tí ó jẹ́ ti Ìsinmi àwọn Málegbàgbé Ọmọ orílẹ̀ èdè sẹ́gbẹ̀ẹ́.
(àtẹ́wọ́ àti ariwo).
Bí ó ti lẹ̀ jé pé Ọbásanjọ́ ti Buhari lẹ́yìn láti leè yege ní ọdún 2015, a kò leè sọ pé àtìlẹyìn rẹ̀ nìkan ni ó gbé e dé ipò Ààrẹ.
“Ta ni bàbá rẹ Tinú?”,  Làbákẹ́ bèèrè pẹ̀lú ìtẹjúmọ́ rẹ̀. “Ǹ jẹ́ o mọ bàbá rẹ, Tinú?,
Ó jẹ́ ọ̀kan lára olùdásílẹ̀ Ìpolongo #BringBackOurGirls (BBOG).
Mínísítà ètò ìlera ilè̩ Syria kò tilè̩ kéde ìṣè̩lè̩ ààrùn COVID-19 àkó̩kó̩ ilè̩ náà títí di ọjó̩ kejìlélógún Osù Ẹré̩nà (March 22), èyí si ń fa ìbínú àti ìtutọ́sókè fojú gbà á ní àárín àwọn ọmọ ilẹ̀ Syria tí wọ́n ṣe àkíyèsí pé ìṣèjọba Assad ń parọ́, ó si ń tako ìròyìn ododo.
“Màá yọ yèrì àti àgbékọ́ yìí kúrò, màá sì dúró ní hòòhò ìbí ǹ bí níwájú rẹ báyìí”.
Ò ń ṣièrè ni! Ṣó o ya wèrè ni!
À ń sọ̀rọ̀ olè, aboyún ń dáhùn; odiidi èèyàn ló gbé pamọ́.
Gbogbo nǹkan ló sì tọ́ka sí i dájúdájú pé yóò rẹ́rìn –ín músẹ́.
Tún rò ó,  Làbákẹ́, nǹkan tí màmá ṣe ni ìyá tèmi náà ì bá ṣe bó bá jẹ́ àwọn.
Làbákẹ́ rí àwòrán agbẹjọ́rò méjì tí ó darí ọ́fíísì náà tí wọn gbé kọ́ ògiri. Àwọn méjéèjì múra bí i agbẹjọ́rò – láìrẹ́rìn-ín pẹ̀lú ojú líle wọn fa ojú ro ẹnu wọn padé, àwọn àbùdá tí kì í jẹ́kí ènìyàn ṣe àní-àní, àti ìwò àrímáleèlọ ni wọ́n ní tí ó ń mú ẹni yòówù tí ó bá rí wọn gbàgbé ara wọn. Ọ̀kan lára wọn lo ìgò dúdú ojú rẹ̀ sì jọ ojú mímọ̀ sí Làbákẹ́.
Ní ọjọ́ 20 oṣù Belu, Rumo ṣàì dédé fagi lé ìkópa pẹ̀lú àwọn agbègbè ìbílẹ̀, tí kò ì tíì tún yọjú níbi ìpàdé láti ìgbà náà.
Ní báyìí ẹ lè máa rò ó wí pé mo wá síbí láti dáa yín lẹ́bi fún fífi àwòrán àwọn ọmọ yín sórí ìkàni ayélukára, ṣùgbọ́n kókó ọ̀rọ̀ ibẹ̀ kọ́ nìyẹn.
Fún Lhamo, ayé tí ó pé pérépéré ni èyí tí kò sí ìdálọ́wọ́kọ́ tàbí ìyàsọ́tọ̀ — Òmìnira Tibet àti ìdádúróo rẹ̀ kọ́ ni ohun tí ó hún jẹ wá lẹ́sẹ̀.
Ó ní gbogbo àṣẹ lórí ohun-èlò ó sì lè ṣe àbójútó àṣẹ lórí ohun-èlò àwọn ẹlòmíì
Iléeṣẹ́ náà bẹ̀rẹ̀ iṣẹ́ ní agbègbè yìí ní ọdún-un 1991 nígbà tí àwọn aládùúgbò fi ẹ̀sùn kan obìnrin kan pé ó lọ́wọ́ nínú ikú ọmọdékùnrin kan.
Ìwádìí tí ó pé wákàtí kan tú àṣìírí ìwà àṣemáṣe ti “eré ìfẹ́ fún ojú-àmì ẹ̀kọ́” ní ifásitì Ìwọ̀-oòrùn Ilẹ̀ Adúláwọ̀ méjì: University of Lagos (UNILAG) ti Nàìjíríà àti University of Ghana.
Onífunra àlejò tí ń tètè ṣe onílé pẹ̀lẹ́.
Ni ó ṣì wà ní ipò tó dára yìí!
Ìdí méjéèjì tó olúwaa rẹ̀ jókòó.
Látàrí àwọn ẹ̀rọ tuntun wọ̀nyí, ìpèdè ọ̀pọ̀lọpọ̀ èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ti lé kún sí i.
Wàhálà tó wà nílẹ̀ Adúláwọ̀ ni wí pé ìwọ̀nba àwọn nọ́ọ́sì ló wà, ju àwọn oníṣégùn-òyìnbó lọ, nítorí náà a nílò láti wá ètò tuntun fún ètò ìlera.
Ṣùgbọ́n àpẹẹrẹ lásán ni àwọn oníṣòwo dátà ẹ̀kọ́ jẹ́.
Àlàyé wo ni Àlàmú yóò ṣé sí gbogbo rẹ̀? Àlàyé náà gbọ́dọ̀ lè yíni lọ́kàn padà, kí ó lè tẹ́ ẹ lọ́rùn.
Ẹnìkan sọ pé:
The island's reefs are on "Bleaching Alert Level One"
Nígbà tí àwọn òṣìṣẹ́ alábòójútó igbó rí i nínú ijù tí ó sún mọ́ Etí-omi Irrawaddy, oṣù mẹ́ta ni Ayeyar Sein nígbà náà.
Mò ń pe gbogbo adarí ẹ̀ka owó láti ṣe àmúlò ètò-ìgbésẹ̀ kan láti gbógun ti ọ̀rọ̀ ńlá yìí.
Àkókò tí alọkólóhunkígbe á tàka gba kọ́kọ́rọ́ àti ìwé ọkọ̀ rẹ̀ sílẹ̀ tàbí kí o jẹ ìyà ńlá.
Ìjokòó ẹni ní ń múni da ewé ẹ̀kọ nù.
– Kò sí ní ilé iṣẹ́ ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ náà
Mò ń sọ nípa àwọn ǹkan bí oúnjẹ, ètò ẹ̀kọ́, ajẹmọ́ ìtọ́jú ìlera, ànfàni ọrọ̀-ajé, iṣẹ́.
Ìdạ́kẹ́ rọ́rọ́ wá wà ní gbogbo ìlú, afẹ́fẹ́ náà tutù, ó sì dákẹ́ rọ́rọ́.
Kò sì mọ̀ pé Àdìó ni agbẹjọ́rò rẹ̀. Kò mọ̀ pé Àlàmú ti jáwé olúborí ẹjọ́ náà.
Ìtìjú mú àwọn tí ìṣẹ̀lẹ̀ ṣẹlẹ̀ sí máà leè sọ
E: Bẹ́ẹ̀ ni, mo mọ̀ nípa àyípadà tí ó wáyé nínú ìdarí iléeṣẹ́ yín lọ́dún tó kọjá.
Òun ni ilé àkọ́kọ́ àyàgbé ní olú-ìlú Bangladeshi, Dhaka, a kọ́ ọ ní ọdún-un 1870. Àwòrán láti ọwọ́ọ Shakil Ahmed, a fi àṣẹ lò ó.
Inú mi dùn láti sọ pé fún ilé-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣègùn tó bẹ́rẹ̀ ní oṣù márùn-ún sẹ́yìn, a ti gba ìdá àdọ́rin àwọn ọmọdébìnrin.
Màmá sì ni ìyáfún ọkọ Làbákẹ́ àtàtà... nítorí náà, ó le fún ìkankan nínú wọn láti dojú ìjà kọ ẹnìkejì.
Onímọ̀ ìjìnlẹ̀ nípa iṣẹ́ ìwádìí Moustapha Cisse, tó jẹ́ olórí iṣẹ́ Google AI ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀, nígbàgbọ́ wí pé ó tọ́ sí "ilẹ̀ tí ó ní ju ẹ̀ka-èdè 2,000 lọ láti jẹ́ àǹfààní iṣẹ́," — CNN jábọ̀.
Ìrìnàjò afẹ́ yìí rán wa létí wípé a nílòo sùúrù bí a bá ń dá àwọn aláàárẹ̀ lóhùn.
Ènìyàn méjì pẹ̀lú ẹ̀mí kan, ni wọ́n máa ń pè wọ́n.
Tẹ̀ àwọn àlẹ̀mọ́ náà láti yí àwọn iná náà padà.
Àwọn méjèèjì ni erin aláìlóbìíi tí ó kéré jù lọ nínú àgọ́ náà; ọdún mẹ́rin ni erin tí ó dàgbà jù gbà lọ́wọ́ọ wọn.
Ní ipò yẹn, gẹ́gẹ́ bí Sènábù ṣe sọ, màdáámú máa ń sọ nǹkan kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ sí ọ̀gá. Bí ó bá sì ṣe díẹ̀, ojú ọ̀gá á pọ́n á sì padé.
Ẹ jẹ́ kí a jókòó sọ̀rọ̀, Àdìó tẹnumó ọn.
Iṣẹ́ ìṣàkóso Buhari ọdún mẹ́ta ni yóò gbè é lẹ́yìn àti pé yóò bá ìfi Nàìjíríà sí ipò olú orílẹ̀-èdè tí ìṣẹ́ ti pọ̀ jù.
Bí wọ́n ti ṣe sọ, iná amọ́roro ìtàgé wálẹ̀ díẹ̀.
Ó ti ṣe àwárí ìjápọ̀ nínú ìlú (láti ìtakò sí ibi ìṣẹ̀ṣe) #NiboniLuisCarlosWa.
Èmi ò mọ̀ síìṣòro kankan.”
“Ilé ìwòsàn tí wọ́n ti ń ṣètọ́ jú àwọn alárùn ọpọlọ rè é Làbákẹ́”, Rẹ̀mí ọ̀rẹ́ rẹ̀ rán an létí níì ṣọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́. “Kì í ṣe ilé ìwòsàn kan ṣá. O ò sì tíì rín ǹkankan rárá, ayé ọ̀tọ̀ ni a wà níbí́”.
Àwọn nǹkan tí ó fẹ ki pé ó dì gbóṣe pọ̀.
Àwọn tí ò lè fọwọ́ síwèébí kò ṣe kíwọ́n tẹ̀ka!
ṣé kí ó wá sọ òótó fún un ni?
Kò bá ti bọ́ lẹ́ẹ̀kan lọ́wọ́ gbogbo ìpèlẹ́jọ́ àìmọ̀dí, lẹ́tà ṣàlàyé ara rẹ àti ọ̀fin tótó olùfisùn àti àwọn ìwádìí tí ó so mọ́ iṣẹ́ oníṣirò, ṣùgbọ́n nísinsìnyí, gbogbo wàhálà yìí ti wọ̀ ọ́ lọ́rùn.
Ìjàgbara #BringBackOurGirls (#BBOG)
Àwọn méjèèjì jókòó láìsọ̀rọ̀, wọ́n wo ara wọn pẹ̀lú ìyàlẹ́nu ńlá àti àìgbàgbọ́.
Ó nílò láti ní ìwé ìjẹ́rìí-ẹni tí yóò máa kọ ìṣẹ̀lẹ̀ ojoojúmọ́ inú ilé náà sí.
Ní àárín ọdún kan tí a kéde òfin yẹn, ó ti tó bí ọmọ orílẹ̀ èdèe Tanzania 14 tí òfín ti mú tí a sì ti dálẹ́jọ́ lábẹ́ òfin fún pé wọ́n sọ̀rọ̀ mọ́ṣààsí sí ààrẹ lórí ẹ̀rọ alátagbà.
Ilé-iṣẹ́ tó ń pèsè èròjà tó ń pa mílíọ́nù méje ènìyàn lọ́dọọdún.
A máa nílò ìfaradà àwùjọ ní ìwọn aláìléwu.
Iṣẹ́ mi àkọ́kọ́ ni ṣíṣé iṣẹ́ fún oṣù mẹ́ta ní ẹ̀ka ààrun jẹjẹrẹ ẹ̀dọ̀fóró.
Àwọn ará àdúgbò! Àwọn aládùúgbò puruntu yìí!
Àwọn aboyún ń jìjà gbara pẹ̀lú okun, bẹ́ẹ̀ náà làwọn ọmọbìnrin tó ń kánjú àtidé ilé-ìwé ki wọ́n má pẹ̀ ẹ́.
Ó ní, "Fẹ̀kàn tẹ́lẹ̀ náà, ìbálópọ̀ ni wọ́n máa ń lò lọ́pọ̀ ìgbà láti ṣá obìnrin mẹ́rẹ̀ àti láti dójúti obìnrin, pàápàá jùlọ àwọn obìnrin kékèké, àti pàápàá àwọn obìnrin kékèké tí wọ́n bá ní ìgboyà láti kojú àwọn okùnrin alágbára," bó ṣe wà nínu iṣẹ́ rẹ̀.
Ezekwesili, obìnrin kan ṣoṣo tí ó ń du ipò nínú eré ìbò sísá ti ọdún tí a wà yìí, ti ṣe mínísítà ọrọ̀ líle inú-ilẹ̀ àti ètò ẹ̀kọ́ ní àsìkò ìjọba Olusegun Obasanjo ní àárín ọdún 1999 sí 2007.
Èyí jẹ́ nǹkankan láti sọfúnwọn…..ẹm ẹm……ó dáa…..jẹ́ kí ó wá…..wá…..títí dalẹ́ nígbà tí n……ẹm…..ẹm”.
Bẹbẹlúbẹ ò ì tíì débẹ̀; ibẹ̀ ló ń bọ̀.
Ó sì ti ń ṣàkíyèsí bí Làbákẹ́ ṣe ń wò ó pẹ̀lú àìbalẹ̀ ọkàn.
Àwọn aṣojú-ṣòfin mẹ́ta kan ni ó gbé ìwé àbádòfin náà sórí nínú ìgbìmọ̀, ilé ìgbìmọ̀ àgbà: Mohammed Sani Musa (agbátẹrùu ìwé àbádòfin), Abba Moro àti Elisha Abbo.
A kì í fi orí wé oríi Mokúṣiré; bí Mokú kú láàárọ̀ á jí lálẹ́.
Mo rò wí pé èrò kan wà láàrín ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn láwùjọ pé tí ìyá bá ní kòkòro apa sójà ara, ó máa kó o ran ọmọ rẹ̀.
Ìmísí ọjọ́ ọ̀la mi sí Tibet kan náà ni mo ní sì gbogbo àgbá-ńlá-ayé: Mo fẹ́ jẹ́ kí ẹ̀tọ́ tí àwọn ará Tibet ń jẹ gbádùn máà yàtọ̀ sí ti àwọn Canada, àwọn ni òmìnira láti lè sọ èrò ọkàn ẹni, òmìnira láti ní ìgbàgbọ́, òmìnira láti máà fi òṣèlú pá ẹniẹlẹ́ni lẹ́kún.
Ní Tanzania, ohun tí kò bá òfin mu ni kí a fẹ́ tàbí fún akẹ́kọ̀ọ́bìnrin lóyún, ẹ̀wọ̀n ọgbọ̀n ọdún ni ẹní bá tasẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sófin yóò fi gbára.
Kàkà kí iga akàn ó padà sẹyìn, a kán.
Ẹ seun.
Wọ́n pe Làbákẹ́ wọlé ní ìsẹ́jú kan, ó sì bá ara rẹ̀ níwájú ọkùnrin tí yóò bá a tú ohun tí Ọlọ́run ti so pọ̀ ká – ìkejì agbẹjọ́rò Mústàfá.
2011 ni ọdún náà yíká gbogbo gúúsù ilẹ̀ Adúláwọ̀ àti gbogbo ẹkùn náà, àwọn èto dátà tí kò gani lára fún ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ ayárabí àṣá àti lílọ sórí ìkàni ayélukára di ìrọ̀rùn síi láti rí.
Àwọn onímọ̀-ẹ̀rọ ń retí wí pé pẹ̀lú ìtẹ̀síwájú nínu AI, láìpẹ́ ó lè ṣòro tàbí kó má ṣe é ṣe láti sọ ìyàtọ̀ láàrín fọ́rán aláwòrán gidi àti ayédèrú.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Bí o bá ń lọ aṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé (títí kan aṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó bá asàwáríkiriì rẹ́ wà), tí ó kọ̀ láti ṣiṣẹ́ kíkọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé fúnra rẹ̀, ó yẹ kí o ṣe iyèméjì, kí o ṣe àtúnyẹ̀wò ibùdó tí o wà.
Ní àfikùn sí panchayat tí ìbó yàn, àwọn kan ńbẹ tí wọ́n pe ara wọn ní panchayat ipò-ìsàlẹ̀ láì ní àṣẹ kankan tí ó fún wọn lágbara níbikíbi ní orílẹ̀-èdè.
Kókó ìròyìn àkọ́kọ́
Ìgbà kan ṣoṣo tí Brazil ní ọmọ ìbílẹ̀ gẹ́gẹ́ bí ọkàn lára àwọn ìgbìmọ̀ ìjọba ni ọdún-un 1986 — Mario Juruna, tí ó wá láti ẹ̀yà Xavante, wọ́n yàn án sípò ní ọdún-un 1983.
Min Htin Ko Ko Gyi ni olùdásílẹ̀ iléeṣẹ́ Àjọ̀dún Eré Ajàfẹ́tọ̀ọ́ Iyì Ọmọnìyàn àti ìlúmọ̀nánká alátakò ìlọ́wọ́sí ikọ̀ ajagun nínú òṣèlú.
Ojú kì í pọ́n babaláwo kó bèèrè ẹbọ àná.
À-wín-ná-wó ò yẹni; à-gbà-bọ̀-ọ ṣòkòtò ò yẹ ọmọ èèyàn; bí kò fúnni lẹ́sẹ̀ a dòrògí; ohun ẹni ní ńyẹni.
Ìkànnì náà tí o bèèrè kò sí lóri àkóónú apèsè
Nígbà ti màdáámù jáde láti inú balùwè, ohun tí ó rí nípé Sènábù kékeré ń bá Tinú seré lẹ́nu ọ̀nà, màmá sì ń dágbére fún Àlàmú tó sẹ̀sẹ̀ ń wọlé dé, tí wọn sí ń ṣe ìlérí láti wá wò ó kí ó to di òpin ọ̀ṣẹ̀ náà.
Ìrìnàjò yìí ń lépa láti pèsè àyè fún àwọn òjìjí láti sọ ìtàn ara wọn.
Ìtọpa dátà ò kí ń ṣe àwòran irú ènìyàn tí à ń ṣe.
Á tún un sọ dáadáa.
Kò dàbí púpọ̀ nínú àwọn apèsè ìtakùn-àgbáyé tí ènìyàn lè rí lò nípasẹ̀ aṣàwáríkiri orí ìtakùn-àgbáyé, ẹgbẹẹgbẹ̀rún ìfisípò láì ní alákòóso ti Kolibri ni ó wà káàkiri ayé – pẹ̀lú eléyìí.
Ìpele kejì ń bọ̀ lọ́nà.
Nígbàkugbà tí àwọn ará àdúgbò rẹ̀ bá ń kí i lówùúrọ̀, Àlàmú yóò fi ara dáhùn, bí i kó mi ẹnu, bíi kó ṣẹ́jú tàbí kí ó mirí, tàbí kí ó pòṣé ṣààrà sí wọn.
Iléeṣẹ́ oníròyìn BBC jábọ̀ wí pé nínú oṣù Igbe ọdún 2014, #BringBackOurGirls náà gbajúmọ̀ ní orí Twitter pẹ̀lú nǹkan bíi àwọn ènìyàn ẹgbẹẹgbẹ̀rún 3.3 tí ó tún túwíìtì náà túwíìtì, ìdá 27 àwọn túwíìtì wọ̀nyí ni ó wá láti Nàìjíríà, ìdá 26 láti orílẹ̀ èdè Amẹ́ríkà àti ìdá 11 láti Ilẹ̀ Gẹ̀ẹ́sì.
Màá sọ̀rọ̀ nípa oyún ọdọọdún àti àwọn ìyá tí wọ́n ti ní kòkòro apa sójà ara.
Lẹ́yìn ìgbà  náà ní ìjì bẹ̀rẹ̀ si í jà tí ọkọ̀ ìgbéyàwó wọn bẹ̀rẹ̀ si í kọsẹ̀.
Bẹ́ẹ̀, Jair Bolsonaro tí ó jẹ́ ọmọ ẹgbẹ́ ìgbìmọ̀ ní àkókò náà ti fi ìwọ̀sí lọ ajàfẹ́tọ̀ọ́ ìbílẹ̀ kan tí ó wá sí ibi gbígbọ́ ìdájọ́ nípa ìyàsọ́tọ̀ Raposa Terra do Sol ní ìyẹ̀wù àwọn igbá-kejì.
Mọ àwọn òǹdíje sí ipò ààrẹ Nàìjíríà ọdún 2019
Gbogbo ìyẹn ló yọ́risí ìdánmọ́rántó hàn lójú màmá bí ó ṣe ń ròyìn ìtàn àseyọrí ìrìnàjò rẹ̀ sí ìgboro fún Èṣùníyì.
Abel Wabella, alákòóso Ohùn Àgbáyé ní ‘ Èdè Amharic , kò fi etí ẹ̀gbẹ́ẹ rẹ̀ kan gbọ́ràn já geere mọ́n láti ara ìjìyà oró tí ó jẹ́ nítorí pé ó kọ̀ láti ti ọwọ́ bọ ìwé ìjẹ́wọ́.
Láti gbé e yín sílé, ọkùnrin ní láti múra dáadáa.
À-jẹ-pọ̀ ni tàdán.
Ní àfikún, wọ́n ti jábọ̀ akitiyan ìtàkùrọ̀sọ wọn pẹ̀lú Rumo, tí wọ́n sì bu ẹnu àtẹ́ lu Àtẹ̀jáde Ìgbéró Ọlọ́dọọdún-un iléeṣẹ́ náà, tí ó sọ pé Rumo "ń ṣe ojúṣe rẹ̀ bí ó ti tọ́ àti bí ó ti ṣe yẹ, ní ọ̀nà tí ó fa àwọn ọmọ ìbílẹ̀ wọ inú iṣẹ́ ".
A kì í mọ ìyá Òjó ju Òjó lọ.
Àgbàra àwọn tí ò ń jíṣẹ́ fún náà ti pin, ní ìṣẹ́jú yìí.
Ta ni ẹni tí ó ń sọ bóyá ọ̀rọ̀ kan jẹ́ àfojúdi?
‘Kò tún gbọdọ̀ ṣẹlẹ̀ mọ́’
Jẹ́ kí ìpèe rẹ̀ ta ọ́ jí!
Ìpele ìpàwọ̀dà kejì yóò jẹ́ ìtọ́ka sí ìpàwọ̀dà iyùn kárí ayé àti ikú iyùn.
Àmọ́ wọ́n máa ń kanra nígbà mìíràn.
Ó jọ pé kò mọ̀ pé ẹnìkan yóò wá ṣe ìrànwọ́ fún òun.
Ó wá wà ní ògòlòǹto.
Olùdaríi wa ni, kò sí eni tí a lè fi wé e nínú ẹgbẹ́ẹ wa.
Ìyá-ilé ní obìnrin tí gbogbo ìsẹ̀lẹ̀ ilé máa ń wà ní ìkápá rẹ̀.
Ó tiẹ̀ dáa tí o ò tí ì pamí lọ́mọ kí ń tóó dé. Ó dáa.
Ìyá àgbàlagbà náà á kàn wọ inú ilé wá láìsọ tẹ́lẹ̀ lásìkò tó bá wù ú. Ní ọ̀pọ̀ ìgbà, iṣẹ́ gbogbo ìgbà tíọmọ rẹ̀ ń rán sí i máa ń tẹ́ ẹ lọ́rùn, kò sì ní da ara rẹ̀ láàmú láti wá síì gboro. Ìdí nìyẹn tó fi pẹ́ ẹ tó èyí…
Mo fẹ́ kí ẹ rin ìrìnàjò kan pèlú mi.
Ǹjẹ́ o mọ̀ wípé àlùfáà ìjọ ẹlẹ́sìn ìgbàgbọ́ ni mo jẹ́, àti pé mo tó ẹni àádọ́ta ọdún ṣùgbọ́n bí mo bá fẹ́ ọmọ ọdún mẹ́tàdínlógún ọ̀rọ̀ dídùn àti owó ni ó máa jẹ...
Ṣùgbọ́n tí ẹ bá fẹ́ mọ ohun tí iṣẹ́ abẹ yẹn máa ṣe fún ayéè yín, ẹ máa nífẹ̀ láti jírórò pẹ̀lú ẹnìkan, ẹnìkan tó ti la irú ìgbésẹ̀ náà kọjá.
Bí o bá ń lo Twitter, tí o sì lo orúkọ ìnagijẹ nígbà tí o forúkọsílẹ̀.
Òwò ni wọ́n bá wá. Òun náà sìbá òwò wá.
Gbogbo ẹ̀sùn tí wọ́n fi kàn wá jẹ́ ti òṣèlú torí ìdí èyí ó yẹ kí wọ́n ṣe àtúnṣe gẹ́gẹ́ bíi ọ̀rọ̀ òṣèlú.
O lè ṣẹ̀dá ọ̀rọ̀-ìfiwọlé àfọwọ́ṣe (wo "bí a ṣe ń lo dice fún ìṣẹ̀dá ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alágbára" nísàlẹ̀) kọ ọ́ sílẹ̀, kí o tọ́júu rẹ̀ síbi tó l'áàbò.
Ìròyìn irọ́ tí ó ti ara ẹlẹ́yàmẹyà wá lórí ẹ̀rọ-alátagbà lásìkò ìbò ṣe é pín sábẹ́ ẹ̀ka méjì: ìròyìn tí kò ní gbọ́ngbọ́n nínú àti ìròyìn irọ́.
Nítorí pé èròńgbà Akọ̀ròyìn obìnrin yẹn ni láti wo bí wọ́n ṣe ń tọ́jú owó bí wọ́n bá gbé ọkọ̀, a nílò láti bá aṣojú iléeṣẹ́ tó ń ṣètò ìrìnnà-papọ̀-wa-ọkọ̀-kí-n-wa-ọkọ̀ kan sọ̀rọ̀ (bẹ́ẹ̀ ni, nítorí àlàkalẹ̀ ètò náà ni, kì í ṣe nítorí àìfẹ́dọ̀ọ́gba akọ àtabo, ó ní láti jẹ́ ọkùnrin).
A kì í ní agbára kékeré ṣe èkejì.
Bí Rosemary ti sọ, ìrìnàjò nínúu ilẹ̀-adúláwọ̀ máa ń gba ṣíṣèrìnàjò kúrò ní ilẹ̀-adúláwọ̀ kí aṣèrìnàjò ó tó le è dé ibi tí ó ń lọ ní àárín Ilẹ̀-adúláwọ̀.
Ṣùgbọ́n gbogbo ìgbà ni Àlàmú ń ṣe ojúṣe rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí onídàájọ́.
Tinú rẹ́rìn-ín músẹ́, ó ń ṣe àfihàn eyín iwáju rẹ̀ túntún.
Ní alẹ́ ọjọ́ tí ó ṣíwájú Ọdún Tuntun, ó fi àtẹ̀jáde ṣókí sọ nípa ìṣẹ̀lẹ̀ náà.
Síbẹ̀, ọ̀gọ̀rọ̀ ènìyàn ni ó ní ìgbàgbọ́ wípé àyípadà ọ̀tún ń bọ̀ fún àwọn ènìyàn wọ̀nyí láti gbé ìgbé ayé ìfọkànbalẹ̀ nígbà tí ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn gbogbo ní ìlú á wà ní ọ̀gbọọgba ní ojú àwọn ènìyàn àti ní abẹ́ òfin.
“Ọkọ̀ tuntun!”  Làbákẹ́ jágbe mọ́ ọn, “Ìwọ pe èyí ní ọkọtuntun? Kí ló ṣe ọkọ̀ pijó 504 rẹ tí o wà jáde láàárọ̀ yìí Àlàmú?“.
Kì í ṣe ibi tí ò ń gbé nìkan, ṣiṣẹ́, san owó orí àti ṣe àkóso ibi tí ó ti ní ipa, àmọ́ ìfàsẹ́yìn fún ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn nínú ibi tí ìjọba àwa-arawa ti fi ẹsẹ̀ rinlẹ̀ lè di lílò fún ìrúfin ẹ̀tọ́ ní àwọn agbègbè tí ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn kò fi bẹ́ẹ̀ fi ẹsẹ̀ múlẹ̀.
Ní ọdún-un 2019, a kò fún Tèmítáyọ̀ Ọlọ́finlúà, òǹkọ̀wé àti ọ̀mọ̀wé ọmọbíbí orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà, ní ìwé ìrìnnà láti lọ sí Àpérò Lórí Ẹ̀kọ́ Ilẹ̀ Adúláwọ̀ ní Éróòpù tí ó wáyé ní Edinburgh, UK.
Bẹ́ẹ̀ ni màmá, Ẹ káàbọ̀ màmá.
Nígbà tí mo bá ma padà lọ sí orílẹ̀-ède Swaziland, màá máa ní ìdojúkọ lemọ́lemọ́ pẹ̀lú bí mo ti ṣe ń di eni tí kìí ṣe ọmọ Swazi mọ́.
Kò jẹ́ bó ṣe jẹ́, ohun tí yóò mú ìlọsíwájú àti ìdàgbàsókè bá èdè Yorùbá ni alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà — ohun tí ìran Yorùbá yóò pè ni tiwa-ń-tiwa.
Ní ọdún-un 2019, Nigeria Diary Radio Stations Ratings ti oṣù Ògún fi hàn wípé Bond FM ló di ipò kìíní mú ní Ìpínlẹ̀ Èkó gẹ́gẹ́ bí ìkànnì tí ó ní olùgbọ́ jù lọ.
Atẹ́gùn tí Àlàmú ń mí wọra wúwo, ó ti pò pọ̀, atẹ́gùn náà ti bàjẹ́.
Kí oníkálukú kọju mọ́ ohun tó bá wá. Ní ọ̀kánkán rẹ̀ gan an ni àwọn òṣìṣẹ́ ilé ifowópamọ́sí wà, onítọjú owó kinní,onítọjú owó kejì, olùtọ́júìwé ìṣirò owó àti akòwé ìṣirò.
Ẹgbẹ̀rún márùn-ún náírà ni olùjẹ́jọ́ gbọ́dọ̀ san fun Ọ̀gbẹ́ni Àlàmú Ọláoyè fún ìbàjẹ́.
Àsìkó ti tó láti bẹ̀rẹ̀ sí ṣiṣẹ́ pọ̀ gẹ́gẹ́ bi ẹnìyàn, gẹ́gẹ́ bí àjọ àti ilé-iṣẹ́, ká sì bèèrè fún ìdájọ́ dátà tó tóbi fún àwa àti àwọn ọmọ wakó tó pẹ́jù.
Akẹ́kọ̀ọ́ kan ní ìbéèrè lórí òfin ilé-ìwé lórí Weibo:
Óhàn gbangba pé màmá àti Làbákẹ́ kì í ṣe ọ̀rẹ́ gidi rárá.
Gẹ́gẹ́ bí ọ̀rọ̀ọ Debjani, a f’ẹ̀sùn-un ìgbẹ̀mí ènìyàn púpọ̀ kàn án ní abúlée Cherekali tí ó wà ní kìlómità 180 láti Guwahati, olú-ìlúu India ti apáa ìlà-oòrùn.
Akọ̀wé gbogboògbò fún CNDD-FDD, Evariste Ndayishimiye ṣàlàyé ìdí tí orúkọ náà ṣe di ti Nkurunziza:
Ó wà -- bẹ́ẹ̀ ni -- ìwádìí kan wà ní àwọn orílẹ̀-èdè tó ṣì ń dágbà sókè tó fi hàn pé tí ẹ bá mú ìyàtọ̀ bá ipò àwọn obìnrin, ẹ ti mú ìy
Àwọn ìyá tí wọ́n ń ṣiṣẹ́ fún wa, wọ́n wá láti àwọn agbègbè tí wọ́n ti ń ṣiṣẹ́.
Síbẹ̀, bí olóyè Yorùbá tí ó jẹ́, iṣẹ́ ìgbélárugẹ àṣà rẹ̀ dá lórí ìṣọ̀kan àwọn ọmọ Odùduwà jẹ́ ohun tí ó gbé e lọ́kàn gidi gan-an, tí ó sì ń ṣe bí olùlàjà láàárín wọn.
A béèrè fún ìtọ́sọ́nà nípa mímọ ibi tí ó wà, àti ìbọ̀wọ̀ fún ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn-an rẹ̀.
Ìgbélọsíbòmìíràn ń lọ lọ́wọ́
Ó wo Àdìó dáadáa nísinsìnyí. Òun fúnrarẹ̀ ṣe wá gọ̀ báyìí. Ó ponú.
Níbo wá ni ìyẹ́n fi wá sí?
Mọ̀ọ́mọ̀ sọsípò àdánù tàbí tọwọ́bọ ìmúṣiṣẹ́ Kolibri lójú tàbí ìgbádùn tí òǹṣàmúlòkóǹṣàmúlò rẹ̀ ń jẹ, ní ọ̀nà kọnà.
Ó fọnrere àtinúdá náà ní ọdún tí ó tẹ̀lé oyè tí ó gbà pẹ̀lú "Bacchanal Time", tí ó pa àṣẹ fún àwọn ayírapadà láti máa "fi ọwọ́ " bí àwọn afọnfèrè brass ṣe ń kọrin "F-jam" tí gbogbo ènìyàn mọ̀ tàbí "tantana" tí ó ń dún ní abẹ́lẹ̀.
Ó dára fún ìtànká bí a ti ṣe fẹ́ áti lílò àwọn ohun tí ó wà lábẹ́ àṣẹ.
Àwọn Dókítà àti àwọn onímọ̀ ìjìnlẹ̀ sì ń ṣe ìwádìí àti ìfọ̀rọ̀jomitoro-ọ̀rọ̀ lórí ohun tí ó lè jẹ́ orísun àrùn tí wọ́n mọ̀ nígbà náà lọ́hùn-ún gẹ́gẹ́ bí kòkòrò àìfojúrí kòrónà ti Wuhan, tí ó padà wá ṣe okùnfà COVID-19, kòkòrò àìfojúrí tó ń mú kí ènìyàn má leè mí sókèsódò tí ó sì ń fa àrùn ẹ̀dọ̀fóró.
Òún fi ara pa.
Ní Nàìjíríà, ẹ̀wọ̀n gbére ni ìjìyà ìfipábánilòpọ̀. Ọmọdé lè fi ara gbá ẹ̀wọ̀n ọdún 14.
“Bẹ́ẹ̀ ni Làbákẹ́. Àwọn ènìyàn yìí nílò ìrànwọ́ ṣé o mọ̀.
Ọmọ Nàìjíríà rere Fakhriyyah Hashim túwíìtì àtìlẹ́yìn rẹ̀ fún Adamua pẹ̀lú lílo àmì #ArewaMeToo:
Nínú ìlú yìí kan náà, ni àwọn akúṣẹ̀ẹ́ ènìyàn wà tí wọ́n ń tiraka lọ́sàn-án lóru, pẹ̀lú ìpinnu láti làlùyọ, kí wọ́n ṣaṣeyọrí, ṣùgbọ́n pàbọ́ ni gbogbo ìgbòkè-gbodò wọn ń já sí.
Ènìyàn díẹ̀ ni ó jáde ní ìgbèríko àti Òkèe Guinea.
Ó ti mọwọ́ màmá tó bẹ́ẹ̀ tí ìbánisọ̀rọ̀ ti wá rọrùn láàrin wọn.
Fi ẹ̀dà sí orí apákó-ìdìmú
Bí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé Spiny Babbler náà ti fa àwọn onímọ̀-nípa-ẹyẹ àgbáyé mọ́ra fún ọdún pípẹ́, ìbàjẹ́ àyíká ti ń ṣe ìdẹ́rùbà àkàndá, ẹyẹ tí àwọn ènìyàn fẹ́ràn yìí.
Akórira ò ní nǹkan; ọ̀dùn ò sunwọ̀ fún ṣòkòtò.
“Omijé náà ti ṣé ìran Làbákẹ́ bàìbàì, láàrin ìṣẹ́ju àáyá márùn-ún, á dalẹ̀ ara rẹ̀. Nítorí náà, ó tètè rìn kúrò. Màá máa rí i yín nígbà mìíràn, nígbà mìíràn... mà árí iyín.”
Màmá mọ̀ pé gbogbo èyí á já Àlàmú  láyà bí ó bá gbọ́, sùgbọ́n ṣé ó yẹ kí ìyẹn tún da òun fún rarẹ̀ láàmú?
Báwo ni ọjọ́ yíyí ṣe ní ipá lórí ìrònú àwọn akẹ́kọ̀ọ́ tí wọn ń múra sílẹ̀ de ìdánwò láti bí osù mélòó kan?
Ó tẹjú mọ́ ilẹ̀kùn pẹ̀lú ìpinnu pé òun á bá Àlàmú fa oríṣìíríṣìí ní ìṣẹ́jú tí ó bá fojú hàn nínú ilé.
Àmọ̀tẹ́kùn fara jọ ẹkùn, kò lè ṣe bí ẹkùn.
Ìdánwò YKS ọdún 2020 kẹ́sẹ járí kákàkiri àwọn ibùdó ìdánwò méjìdínnígbà (188) ní ìṣí ẹ̀ẹ̀mẹta, tí àwọn akópa nínú rẹ̀ sì ń lọ bíi mílíọ́nù méjì àbọ̀.
Ilé-ìṣiṣẹ́ Kolibri (lórí ẹ̀rọ-ayélujára)
Mun Kimprasert, ẹni ọdún 68. ni asọ̀tàn, Mekong Watch ló ni àwòrán, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Nítorí àná alánàá ni màdáámù ṣì kígbe pé: Sènábù! Sènábù! Ibo ni èké kékeré yì wà?
Àwọn adójútófò ń lò wọ́n láti ṣe ìpinnu owó ìdójútófò.
Ó di ọjọ́ iwájú kí á tó mọ̀. Ní báyìí ṣá, ọkọ̀ ojú omi ti ń ré.
Iṣẹ́ náà ti ń sú u, ó sì fẹ́ sùn.
Fiyèsíi: irinṣẹ́ ìfòdá aṣèlérí ààbò tàbí ibi-ìkọ̀kọ̀ kì í sábà í ṣe ti ìkọ̀kọ̀ tàbí ní ààbò.
Nítorí náà ní ọdún 1998, ó dá Celtel sílẹ̀.
PR (Aṣojú iléeṣẹ́ BlaBlaCar fún ìbánisọ̀rọ̀ pẹ̀lú àwùjọ): Bẹ́ẹ̀ ni, Ìyẹn dára
Ìpolongo ìlànà ìṣọwọ́kọ tuntun yìí wáyé ní ìbámu pẹ̀lú àwọn ìṣọwọ́kọ ayébáyé Ilẹ̀-Adúláwọ̀, bí i hieroglyphics ti Íjípìtì, Àkójọ Adrinka ti ìran Akan ní Ghana, Ge'ez ti Ethiopia, ìṣọwọ́kọ ìyàwòrán Nsibidi ti Àárín Gbùngbùn Ìwọ̀-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀ tí ó ti wà fún bí 5000 ọdún k'á tó bí Jésù, àti alífábẹ́ẹ̀tì Vai ni Ilẹ̀-Adúláwọ̀ jẹ́ orísun wọn.
Bẹ́ẹ̀ ni, mi ò sùn Sènábù, ṣùgbọ́n kò lè yé ẹ. Làbákẹ́ déédé ráńtí ipò rẹ̀.
“Màmá tani? Èmi? Kí leléyìí?”
Ọmọbìnrin  náà ti sọ èyí fún un pẹ̀lú ohùn àfojúdi àti àìbìkítà lẹ́ẹ̀mejì ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ náà, kò sì fẹ́ràn èyí.
Nínú ìfọ̀rọ̀wáni-lẹ́nuwo orí ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ pẹ̀lú Stand News, Chemi Lhamo sọ pé òun nígbàgbọ́ pé ohun tí ó ṣẹlẹ̀ kò sẹ́yìn àwọn àjọ tí wọ́n ń bá Ìjọba China ṣe, ẹ̀sùn èyí tí àwọn òṣìṣẹ́ àgbà àjọ ọba China ti sẹ́ lé lórí.
Agbẹjọ́rò Mústàfá parí ọ̀rọ̀ rẹ̀ ó sì rẹ́rìn-ín pẹ̀lú ìgboyà.
Nítorí náà, wọ́n ní í lọ́kàn láti fi ẹ̀sùn tí wọ́n fi kan Obi pé ó lé àwọn ará Àríwá padà sí ìlú wọn rú inúnibíni tí ó ti wà tẹ́lẹ̀ láàárín ẹ̀yà Igbo àti Hausa tí ó fa Ogun Abẹ́lée Nàìjíríà.
Ẹ̀rẹ̀kẹ́ Sènábù hunjọ, irun ojú rẹ̀ yi, ó sì dijú rẹ̀.
Síwájú sí i, ó ní wípé ọjọ́ ìbíi Mao Zedong, bàbá ìsàlẹ̀ Ìlú-tí-kò-fi-ọba-jẹ ti Èèyàn-an China, ni ó yẹ kí a kà sí Kérésìmesì ìlú China:
Ètò ìdìbò tí yóò wáyé nínú osù tí ó ń bọ̀ yìí yóò lọ ní pẹ̀lẹ́-kùtù, gẹ́gẹ́ bí Ààrẹ Buhari ti ṣe ìlérí fún ọmọ orílẹ̀-èdè yìí àti àgbáyé.
Ẹni tí kò rí ayé rí ní ń sọ pé kò sẹ́ni tó gbọ́n bí òun.
Onírúurú ìròyìn ni ó ti rò ó wípé Ilẹ̀-adúláwọ̀ ni àárín-ín gbùngùn òtòṣì àti ogun, síbẹ̀síbẹ̀, Marie-Laurence Flahaux àti Hein De Haas, àwọn onímọ̀ láti Ifásitì ti Oxford àti Ifásitì ti Amsterdam, ní ṣísẹ̀ntèlé, kò gbà pé bẹ́ẹ̀ ní ó rí.
Ètò ìlera wá ti túká.
Ìròyìn nípa àjàkálẹ̀ àìsàn yìí ń gba gbogbo orí ẹrọ-alátagbà kan tí ó sì ń mú àìbalẹ̀ara àti ọkàn bá ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn òǹlo ẹ̀rọ-alátagbà.
O ò sọ nǹkankan fún  mi rí Àlàmú.
Ní àsìkò ìdìbò ọdún-un 2015, Twitter Nàìjíríà kó sí ìjà àti ìsọ̀rọ̀-takora láàárín àwọn alátilẹyìn olùdíje-dupò méjèèjì tí ó lérò lẹ́yìn jù lọ lásìkò náà, ìyẹn Goodluck Jonathan (ọmọ ẹgbẹ́ẹ PDP tí ó jẹ́ kìrìsìtẹ́nì àti ọmọ Ijaw) àti Muhammadu Buhari (ọmọ ẹgbẹ́ APC tí ó jẹ́ Mùsùlùmí àti ọmọ Hausa-Fulani).
tí wọ́n ṣì ń dúró de ìsìnkú tí ó yẹni, Kaaw Elimane Bilbassi Toure tí í ṣe olóòtú ibùdó ìròyìn orí ayélujára Le Flambeau ti Mauritania kọ.
Bóyá, ọjọ́ rẹ̀ tí ó kẹ́yìn, ní ó ń lò yìí nílé Àlàmú.
“Ẹtàsé rírí ọkọ mi”, olùgbàlejò náà tẹ̀síwájú, ẹnu rẹ̀ kò ṣe é dá dúró!
Àrífín ilé ò jẹ́ ká jẹ òròmọ adìyẹ.
Nínú oṣù Igbe 2017, Novaya Gazeta jábọ̀ pé àwọn aláṣẹ ní Chechnya, ti ìlú oníjọba Ìmọ́lẹ̀ tí ó ń rí ìdààmú jù ní gúúsù Russia tí ajagun fẹ̀yìntì Ramzan Kadyrov, ń ṣe olóríi rẹ̀, ń ṣe ìpolongo tí ó rorò tí ó ń tako ìtẹ̀mọ́lẹ̀ àwọn ènìyàn tí í ṣe LGBT tí ó ń gbé nínúu rẹ̀.
Wọ́n lè máà mọ gbogbo onírúurú ẹ̀dà orúkọ ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé ní pàtó - ju gbogbo rẹ̀ lọ bí alákòóso ibùdó bá mọ̀ wípé a ti dígàgáa rẹ̀ àti pé a orúkọ agbègbè ìkápá tí a fi sílẹ̀ ju ọ̀kan lọ.
Ìfisí ìwífún-alálàyé ọ̀nà jínjìn
Ṣùgbọ́n nísinsìnyí, kò jọ wí pé yóò ṣeésẹ láti dín asọ̀ màmá kù.
Ó sì ní àwọn ìpinnu ìtẹ̀síẃjú àwùjọ gidi.
Gbogbo ẹ̀ka owó lágbàyé ni, wọ́n sopọ̀ pátápátá mọ́ ilé-iṣẹ́ kùkúyè.
Ọmọ ńkọ́? Ṣé àlàáfíà ni ọ̀gá wà?
Àwọn adarí owó ní oríṣiríṣi ìpeníjà láti kojú, lásíkò yìí.
Ó ń sọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́ kẹ́lẹ́ bí ewúrẹ́ alágbàtó tí ó ń jẹ́ àpọje lẹ́nu! Wèrè! Wèrè! Wèrè ni mo sọ! Kí tún ni ẹ bí kò ṣe wèrè lobìnrin!
Akẹ́kọ̀ọ́ DCMA kan ń kọ́ qanun, ohun èlò orin ayédáadé orin taarab. Àwòrán láti iléèwé DCMA.
Àwọn ọlọ́ṣà àti àwọn afipábánilòpọ̀ pọ̀ káàkiri ìgboro ní àsìkò yìí.
Ṣùgbọ́n dúró ná ó ... kí gan-an ló ń sẹlẹ̀?
“Sọ ìtumọ̀ gbogbo eléyìí fún mi! Sọfún mi! Kíni gbogbo rẹ̀ dálé? Mo fẹ́ mọ̀! Ìsìnyí ni mo gbọ́dọ̀ mọ nǹkan tó yíwọ́ gan-an! Kí ni nǹkan náà? O ò ní fi ibí yìí sílẹ̀ àyàfi to bá sọ gbogbo rẹ̀ fún mi Àlàmú!
Àwọn èèyàn mẹ́tẹ̀ẹ̀ta pààrọ̀ ìwò fìrí, wọ́n sì rẹ́rìn-ínmúsẹ́. Ta ni ó ya wèrè gan an? Kò sí elòmíràn bí kòṣé ọkùnrin tí ó wọ ẹ̀wù “apẹtẹ” yìí.
Ṣùgbọ́n ní alẹ́ ọjọ́ tí ètò náà ku ọ̀la, Shabuyeva sọ̀rọ̀ pé òun gba ìpè àjèjì láti orí òpó ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ kan tí kò ṣe é dámọ̀, ẹni náà sì sọ fún òun pé bí òun bá tẹ̀síwajú pẹ̀lú ètò náà bí ó ṣe ti pinnu, wọ́n máa fi igi ìgbábọ́ọ̀lù-afọwọ́jù pàdé àwọn àlejò rẹ ní ìta ilé-iṣẹ́ náà.
Àwọn ará káńsù ti gbìyànjú, láì ṣàṣeyọrí nípa wíwá nǹkan ṣe sí ọ̀rọ̀ ààbò ẹ̀mí àti ohun ìní àwọn ènìyàn tó ń ná ibẹ̀.
Ka àwọn ọ̀ràn ìsàlẹ̀ yìí síwájú:
Ó sọ fún wa:
Àpilẹ̀kọ jẹ́ ti Aung Kyaw Htet tí ó kọ́ fún The Irrawaddy, iléeṣẹ́ oníròyìnin orí ayélujára ní Myanmar, tí Ohùn Àgbáyé ṣe àtúntẹ̀jádée rẹ̀ ní ìbámu pẹ̀lú àdéhùn ìbáṣepọ̀ tí ó wà láàárín wọn.
Ti ṣàyọkúrò ohun elò láìsíyọnu
“Èmi àtìyàwó mi….èmi àtìyàwó mi ” Òpònú ọmọ!
Má fi ẹnu dídùn rẹ tàn mí mọ́! Màá kọ ọ̀rẹ́ rẹ sílẹ̀!”.
Àwọn afẹ̀hónúhàn kò lọ́wọ́ sí kílàńkó àyípadà sí ìwé-òfin tí wọ́n rí gẹ́gẹ́ bí ìgbésẹ̀ ààrẹ láti wà lórí ipò fún ẹlẹ́ẹ̀kẹ́ta.
Àjogúnbá , ìtàn-ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá, àṣá jẹ́ ọ̀rọ̀ tí kò já mọ́ nǹkan ní orílẹ̀-èdè yìí!
Bákan náà, mo máa sọ wípé gbogbo wa ní láti darapọ̀ mọ́ iṣẹ́ àtúnṣe sí ìwé òfin ọdún-un 2008 tí ó ń lọ lọ́wọ́ nínú ìgbìmọ̀ ìjọba.
Mo ṣe bẹ́ẹ̀.
Àwọn tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara gbọ́dọ̀ mọ bí wọn ó ṣe ṣe ìtọ́jú ara wọn.
Bí ó ṣe wá ń gbìyànjú àti padà sínú ilé oúnjẹ láti má jẹ́ ki wọ́n rí i, ó sẹrí mọ́ ògiri, ó sì ṣísẹ̀ sórí àwọn abọ́ tí ó sẹ̀sẹ̀ kó wọ ilé oúnjẹ náà.
Ìlànà ìsìn tí a mọ̀ sí Jíjẹara àti mímu ẹ̀jẹ̀ Olúwa tàbí Oúnjẹ Ìkẹyìn ní èyí tí àwọn ọmọ lẹ́yìn Krístì tí ó ń tẹ̀lé ìlànà ìsìn àtijọ́ yóò máa pín wáìnì tí a ti sọ di mímọ́ mu pẹ̀lú ṣíbí kan náà, àwọn Ìjọ Àgùdàá máa ń jẹ ẹ̀bẹ àkàrà fẹ́lẹ́fẹ́lẹ́ tí wọ́n fi ẹnu gbà lọ́wọ́ àlùfáà.
Oṣù mẹ́ta àti ọjọ́ mẹ́wàá ni a fi wá ọkọ mi, ṣùgbọ́n pàbó ni ó já sí ...
Làbákẹ́ tún lọ sí ọ́fíìsì Àlàmú lọ́jọ́ kan. Lọ́jọ́ náà ni ìráńṣẹ́ ọ́fíìsì Àlàmú sọ fún un pé “ọ̀gá ń ṣiṣẹ́ lọ́wọ́”, kò sì fẹ́ kí ẹnikẹ́ni dí i lọ́wọ́.  Làbákẹ́ ronú, kí ló lè máa ṣe?
“Wò... wò mí dáadáa, arábìnrin… Kò sí ìṣòro, mi ò níì ṣòro……bí o ṣe ń wò míyìí……Bẹ́ẹ̀  ni….kò síì ṣòro fún…..fún……..Àlàm……. Àlàmú láyé yìí”.
“Jókòó síbí kí o tẹ́tí sí mi Làbákẹ́, ìṣòro ti ń wà ṣùgbọ́n o ò mọ̀, mo fi ọ̀rọ̀náà  pamọ́ fún ọ nítorí pé mo mọ irú ènìyàn tí o jẹ́.
Ọkùnrin ọ̀dọ́ kan ni ó já ara rẹ̀ sí ìhòòhò, ó sì ń sá káàkiri ọgbà ilé ìwòsàn  náà pẹ̀lú ẹ̀rín kèé kèé.
E: Ta ni yóò wá jẹ́ alámọ̀dájú náà?
Kà sí i: COVID-19 ní ilẹ̀ Adúláwọ̀: ‘Ìgbáradì tí a kò rí irú rẹ̀ rí’ bí àwọn orílẹ̀-èdè ṣe ń múra sílẹ̀ fún ìtànkálẹ̀ àrùn
“Yé é mú mi ṣeré Àlàmú. Bí ó ṣe ń lọ, mo mọ̀ pé o rí i. O kàn ń sá pamọ́ ni.
Ní ọ̀nà kejì, Ezekwesili, Moghalu, Sowore, àwọn "agbára ìkẹ́ta", jẹ́ ẹgbẹ́ tí ó ń wọ inú ètò ìṣèlú fún ìgbà àkọ́kọ́.
"Nísinsìnyí Àlàmú , kí ló ń ṣẹlẹ̀? Ṣé àwọn ọkùnrin yìí fẹ́ máa gbé gbogbo àwọn ohun èèlò náà lọ ni?”
Dájúdájú, kìí ṣe ìgba àkọ́kọ́ tí yóò gbọ́ ọ̀rọ̀náà nìyen, ó jẹ́ ọ̀rọ̀ tí kò ṣàjèjì.
Ohun gbogbo á dára níkẹyìn.
Bílíọ́nù méje péré niwa.
Àtìmọ́lé fún ìkóròyìnjọ
Kingsley Moghalu [Àwòrán láti ibùdó ìpolongo].
Ìwọ ṣáà má ṣèyọnu.
Bákan náà ni ó jẹ́ òǹdíje sí ipò ààrẹ ní abẹ́ ẹgbẹ́ olóṣèlú Allied Congress Party ti Nàìjíríà.
Mẹ́rin pẹ̀lú mẹ́ta rẹ̀ máa ń fún un ní mẹ́jọ gẹ́gẹ́ bí ìdáhùn sí ìṣirò rẹ̀ nígbà gbogbo.
Ní Abala 3b(vi), gbólóhùn tí ó bá yẹpẹrẹ “ojúṣe tàbí ìṣe, tí ó jẹ́ ti ìjọba lójú ará ìlú” kò leè la orí ayélujára kọjá.
“Mọ̀mọ́, ọ̀gá ní kí ẹ ………kí ẹ ẹ̀m…ẹ̀m…….wọlé”.
Ìdáhùn sí ìbéèrè yìí kọyọyọ ní Azerbaijan.
Afínjúu Ààré; ó fi àkísà dí orùbà; ó ń wá ẹniire-é bá sú epo.
Ó ti máa ń gbọ́ tí ọkọ rẹ̀ dá sọ̀rọ̀ lójú oorun láìmọye ìgbà, ó ti gbọ́ ẹ̀rín abàmì tí ọkọ rẹ̀ ń rín níìgbà púpọ̀.
Láìsí àní-àní, irú ẹjọ́ bẹ́ẹ̀ rọrùn láti borí.
“Lónìí, ọjọ kẹwàá oṣù Agẹm̀ọ, onílé mi lérí láti lé mi jáde, mo jẹ ẹ́ ní owó-ilé oṣù mẹ́ta.
Àkójọpọ̀ àwọn ajagun orí Twitter tí wọ́n ń ṣe àpínká irọ́
Kí ni nǹkan míìràn tí ó le fẹ́ fún obìnrin tó ń fi májèlé sí oúnjẹ ọkọ rẹ̀, tí ó ń gbé òògùn fúnun jẹ? Sọ fún mi!
Nítorí náà, bí ọmọbìnrin kan bá wà nínú ìgbésí ayé Àlàmú, ó lè jẹ́ akọ̀wé olórí burúkú yìí.
Nígbà ìṣẹ̀lẹ̀ kan ní 2014, Debjani Bora, ẹlẹ́sẹ̀ ehoro ọmọ bíbíi orílẹ̀-èdèe India ti fi ara kááṣá rí.
Fún ìgbà pípẹ́, ó wò, wò,ó wò.
Ní ọjọ́ 7 oṣù Èbìbí ọdún 2014, aya ààrẹ orílẹ̀-èdè Amẹ́ríkà ọ̀gábìnrin Michelle Obama ṣe àtẹ̀jáde àwòrán kan tí ó ti mú àmì “Ẹ dá àwọn ọmọdébìnrin wa padà” #BringBackOurGirls lọ́wọ́.
Àlàmú ti wá ń gbádùn àdáwà, dídáwà yìí ń fún un ní àǹfààní láti rán ọkàn rẹ̀ níṣẹ́.
Oh, Bẹ́ẹ̀ ni.
Làbákẹ́ kò dúró fún èsì kankan mọ́. Kò fẹ́kí Àlàmú bẹ̀rẹ̀ àwọn ìtàn nípa mọ̀nà mọ́ná, alátùn-ún-ṣe àtin ǹkantí kòjọ ọ́ fún un.
Hashim ní ìrírí ìyọlẹ́nu lórí ayélujára nígbà tí ẹgbẹ́ rẹ̀ kojú "ẹnìkan tí ó máa bá àwọn ọmọdé lò ní ṣísẹ̀ntẹ̀lé kiri àdúgbò" ẹni tí ó ń ṣiṣẹ́ ní iléeṣẹ́ ìṣúná-owó gẹ́gẹ́ bí ìgbàwí orí ayélujára wọn.
Ní báyìí, àkíyèsí sí fọ́rán ayédèrú dìde láìpẹ́ yìí, bí oríṣiríṣi ǹkan ṣe ń ṣe lórí ìkàni ayélukára, pẹ̀lú sinimá ìbálópọ̀.
Sènábù... Sènábù. Ìdí tí mo ṣé lajú sílẹ̀ láti àná títí di àárọ̀ yìí ò lè yé ẹ. O kéré láti mọ ìdí rẹ̀.
Bí a kò bá tó baba ọmọọ́ ṣe, a kì í pe alákàrà.
Láti lo aṣojú orí ìtàkùn-àgbáyé, bẹ aṣojú náà wò kí o tẹ àdírẹ́ẹ̀sì ibùdó-ìtàkùn tí o fẹ́ rí sí i; aṣojú yìí yóò fi ojúùwé ibùdó-ìtàkùn tí o béèrè fún hàn ọ́.
Ọ̀dọ́ ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn olùdìbò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà. Lára ẹgbẹẹgbẹ̀rún 84 àwọn olùdìbò tí ó forúkọsílẹ̀ fún Ìbò Àpapọ̀ ọdún-un 2019, tí ìdajì — ìdá 51 — jẹ́ ọ̀dọ́ òǹdìbò tí ọjọ́ oríi wọ́n tó ọdún 18 àti 35, tí ìdá 30 sì jẹ́ ẹni ọdún 36 àti 50.
Ìtàn nípa àyálò àṣà àti àjọṣepọ̀
Torí náà, ògbufọ̀ tí ó kúnjú òṣùwọ̀n kò jẹ́ àkópọ̀ nítorí kò sí bí a ṣe lè dá àwọn àṣìṣe wọ̀nyí mọ̀.
Bí ọ̀tá ńlá bíi ìjọba bá ń lépaà rẹ, o lè máà jẹ́ bẹ́ẹ̀.
Atọ́ka 5: Àwòrán Túwíìtì kan tí ó ń ṣe ìtànká ìròyìn ayédèrú kan pé àwọn Yorùbá ń tiná bọ ìsọ̀ àwọn ọmọ Igbo nílùú Èkó II
Àmọ́pé mo fi gbogbo rẹ̀ ṣe osùn mo fi para n ò sì jẹ́ kí ó fà mí sẹ́yìn, mo bẹ̀rẹ̀ sí ní í ní ìrẹ̀wẹ̀síọkàn nípa ìṣèjọba Àríwá orílẹ̀ èdè Nàìjíríà àti bí wọ́n ṣe fi ọwọ́ mú ìwà ìfipábánilò...
Ṣùgbọ́n, ṣé mo gbàgbọ́ wí pé àwọn èsì yìí rí bẹ́ẹ̀ nítorí a ní ìdá àwọn obìnrin tó pọ̀ ní ipò agbára? Mo gbà.
Ó jẹ́ isẹ́ tí ó gbọ́dọ̀ ṣe.
Ewúrẹ́ ò wí pé òun ò ṣọmọ àgùntàn; àgùntàn ló wí pé òun ò ṣọmọ ewúrẹ́.
Ọkọ̀ pijó 504 kan kọjá lára wọn, ẹni tí ó ni í sì bóyín, ó sì ń juwọ́ sí awa kọ̀ọkọ̀-akẹ́rù náà. Awakọ̀ náà juwọ́ sí i padà, tí ó ń pè é ní ìnagijẹ rẹ̀ bí i mélòó kan.
Ó rántí bí wọ́n ṣe dìjọ jókòó fẹnu kò sí i pé kí Làbákẹ́ lọ ṣe kọ́ọ̀sì aṣerun lóge àti oge ṣíṣe níbi tí ó ti jàjà gba ìwé-ẹ̀rí Dípúlómà.
Mo mọ̀ pé ó lè máa jọ bí ẹni pé mò ń sọ wí pé kí á fojú fo ìwà-ìbàjẹ́.
Ìpòyì lórí òfuurufú náà gbọ́mọ pọn pẹ̀lú owó kanangú fífò lókè láàárín Ilẹ̀-adúláwọ̀.
Lónìí, ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ẹ rẹ̀ ti ní yàrá 24 tí ó sì ń lé sí i.
Epo ni mo rù; oníyangí má ba tèmi jẹ́.
Ó ṣe é ṣe kí ó jẹ́ pé Kolibri kò ṣiṣẹ́ bó ṣe yẹ
Iléèjọsìn Ìlànà-ìsìn Àtijọ́ ti Romania fi òfin kan síta "tó jẹ́ àwọn ìgbésẹ̀ tí ènìyàn yóò tẹ̀lé bí àjàkálẹ̀ bá dúkokò":
Oṣù tí ó ń bọ̀ ni ó sààmì ọgbọ̀n ọdún tí ìpaninípakúpa Tiananmen Square wáyé.
Àwọn tí wọ́n ti wọ Nàìjíríà tẹ́lẹ̀ láti àwọn orílẹ̀ èdè tí a dárúkọ yìí gbọ́dọ̀ ya ara wọn sọ́tọ̀ fún ọjọ́ 14.
Ọ̀rọ̀ ìperí ní èdèe Swahili àkàwé oògùn náà ni “amùjẹ̀” tàbí “agbẹ̀jẹ̀-fún-ìwòsàn” — tí ó ti di “ìmórí-ẹni-sábẹ̀” báyìí.
Látàrí ayẹyẹ náà, àwọn sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀ jákèjádò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà fi gbàgede Twitter kéde ìfẹ́ ẹ wọn fún rédíò:
"Ọlọ́run fi nǹkankan bí àwòrán-ìtọ́nà hàn mí", Ouma sọ fún BBC Swahili.
Ní tòótọ́ ni ó kópa nínú ìyíde kiri tí ó ń tako ẹjọ́ tí àwọn ológun dá mẹ́kúnnú ní ọjọ́ 26 oṣù Belu ọdún 2013, Alaa kò kó ipa nínú àgbékalẹ̀ẹ rẹ̀.
A lè rí rògbòdìyàn àti ìfẹ̀hónúhàn, kìí ṣe ní orílẹ̀-ède Afganistan àti United kingdom nìkan, ṣùgbọ́n káàkiri gbogbo àgbáyé.
Gbogbo ìṣòro rẹ̀ ò bá parẹ lójú ẹsẹ̀. Kò bá wọ iléeṣé Bajoks tí ó ti ń ṣiṣẹ́ lówùúrọ̀ ọjọ́ kejì kí ó sì ju lẹ́tà ìfiṣẹ́sílẹ̀ rẹ̀ fún alábojútó iléeṣẹ́ náà, kí ó ṣépè fún un, kí ó búra gbogbo ìwà ìkà rẹ̀ sí òun àti rírorò tí ó rorò.
Ní ọdún-un 2014, ó tó aṣíkiri 170,000 tí ò ní ìwé-àṣẹ lábẹ́ òfin ni ó ń wọ ọkọ̀ gba orí òkun Mediterranean lọ sí orílẹ̀-èdè Italy.
Bí o bá fi ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ pamọ́ sí orí ẹ̀rọ ayárabíàṣá àti s'ínúu kùkukùru, adojúkọni kò ní í lo ẹ̀rọ ayárabíàṣáà rẹ láti mọ ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ.
Ṣùgbọ́n a wá síbí láti wá sọ nípa àwọn ọ̀nà-àbáyọ àti àwọn ìròyin ayọ̀.
Ilé-iṣẹ́ [tí ó ni ilé ìtajà Maxi] náà jẹ́ ti àwọn Dutch-Belgian ṣùgbọ́n àwọn ènìyàn-an wa ni àwọn òṣìṣẹ́ẹ wọn!
Kérésìmesì ń sún mọ́ dẹ̀dẹ̀ ṣùgbọ́n kàkà kí inú àwọn tí ó ń gbé ní orí-ilẹ̀ ìlú China ò dùn, ọ̀pọ́ ti fi ẹ̀hónú-u wọn hàn lórí ìpolongo tí ó tako ayẹyẹ Kérésìmesì tí ó kà á sí àjọ̀dún Òyìnbó.
Ṣé ó dá ọ lójú pé o fẹ́ ṣe àtúnṣe sí ààtò ìṣiṣẹ́ rẹ?
Ẹ̀da ìwé ẹ̀kọ́ alífábẹ́ẹ̀tì náà wà ní èdè Igbo, Hausa, English, àti Faransé lẹ́sẹẹsẹ. Síbẹ̀síbẹ̀, àtìlẹ́yìn kì í pọ̀ jù fún ìpínkárí alífábẹ́ẹ̀tì náà.
Ìpolongo náà ti tàn lórí Twitter, pẹ̀lú ìṣẹ̀dá àwọn àsopọ̀ ọ̀rọ̀ bí i #FreeAmade láti jà fún ìdásílẹ̀ Amade.
"Ó ṣeni láàánú ìyá", Agbejọ́rò Mústàfá ń bá ọ̀rọ̀ rẹ̀ bọ̀, "Ẹnìkejì mi jáde".
Ṣùgbọ́n dípo bẹ́ẹ̀, màá fẹ́ kí ẹ rò ó wí pé ẹ̀ ń wo mílíọ́nù méje ènìyàn tí wọ́n fúnpò ní ẹ̀gbẹ́ mi níbí lónì.
Láì lo àsìkò láti ṣe àgbéyẹ̀ wòn ǹkan tí ó ń ṣẹlẹ̀, ó ń rò ó pé obìnrin kan wà nínú ayé Àlàmú!
Lára wa tí à ń tẹnumọ́ ọn pé ó pọ̀jù [láti sọ̀rọ̀ síta tako ìjìyà Abẹ́lé] náà ni ẹni tí ó ń gba àwọn ọmọbìnrin, arábìnrin àti ìbátan lóbìnrin níyànjú láti máa fi ara da ìbáṣepọ̀ tí ó ń pani lára pẹ̀lú ọ̀rọ̀-ẹ̀tàn pé ọ̀rọ̀ tọkọtaya ò ṣe é dá sí, àwọn mìíràn á ní kí o tẹ̀síwajú bẹ́ẹ̀, bí ọ̀rọ̀ lọ́kọláya ṣe rí nìyẹn...
Àlọ́ mìíràn láti gúúsù Laos ní àwọn ìlànà tí ó kọ́ni nípa ìmọrírìi ìbójútó ọrọ̀ ìṣẹ̀dá:
Ìbọ́n dídá olówó ló ní kíwọ̀fà rín rín rín kó sọ àdá nù.
Àì-mọ̀-kan, àì-mọ̀-kàn ní ń mú èkúté-ilé pe ológbò níjà.
Bí a bá fi ètò àríyá ṣe ìgbélárugẹ àwọn ọjà wọ̀nyí nínúu gbàgede Emancipation Park tí ó mú ìlọsíwájú bá ohun tí ó ju aṣọ lọ láti ọ̀dọ̀ ìjọba àti àwọn ọmọ orílẹ̀ èdèe Jamaica náà, pẹ̀lú lílo àwọn ààmìi orílẹ̀ èdè náà ní ọ̀nà àrà.
Lọ́jọ́ 20 oṣù Belu, Ìwé Àbádòfin tí ó fi Ààbò fún Irọ́ àti Màkàrúrù tí ó rọ̀ mọ́ ọn ti ọdún-un 2019, tí a mọ̀ sí "ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà", tí Aṣojú kan tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Mohammed Sani Musa ṣe agbátẹrùu rẹ̀, ti di kíkà nínú ìgbìmọ̀ fún ìgbà kejì.
Láti inú oṣù kejì ọdún-un 1967, ni Ouma ti ń tọ ipasẹ̀ẹ ìtọ́nà látọ̀run wá náà tí ó gbà Iójú àláa rẹ̀.
“Ṣé wà á wá sọ pé mi ò kún ojú òṣùnwọ̀n láti bá ẹ sọ̀rọ̀ yìí Làbákẹ́?”
2. Kí wọ́n ó wọ Iléèjọsìn, wọ́n yóò fi apakòkòrò tó wà lẹ́nu àbáwọlé Iléèjọsìn ra ọwọ́ wọn.
Èyí ni àwọn ènìyàn tí àlá wọn ò ṣe, àwọn ènìyàn tí wọ́n ní ìrètí ní gbogbo ìgbà, ìrètí tí kò níí ṣe.
Gbogbo ìgbà ní ilé ìgbọ̀nsẹ̀ “kò sí nǹkankan Màdààmú, èmi rè é màdààmú” Sènábù dúró níwájú rẹ̀, ó ń wò pẹ̀lú ojú ẹ̀bẹ̀.
Ṣe òun ti ń ya wèrè? Ṣe òun náà ti ń ya wèrè ni?
Àwòrán láti ọwọ́ọ Georgia Popplewell, a lò ó pẹ̀lú àṣẹ.
Ǹjẹ́ ó yẹ kí òṣìṣẹ́ ìjọba ó ṣe ìmúdàgbà àwọ̀-ara tí ó ní ipọn?
Làbákẹ́ já wọ yàrá náà:
Bí-ó-ti-lẹ̀-jẹ́-wípé, kì í ṣe láti fi òfin de ìlò ẹ̀rọ alátagbà ni ìwé àbádòfin náà dá lé lórí, àmọ́ ṣá, ó máa pa òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ lórí ayélujára, ìsọ alátakò ìjọba di ọ̀daràn àti fífi àtìpà ẹ̀rọ ayélujára fúngbà díẹ̀ sínú ìwé òfin.
Iṣẹ́ tí í ṣe àtúndaríi ìṣàsopọ̀ ayélujára fo ìdígàgá kọjá là ń pè ní aṣojú ń'gbà mìíì.
Bí àwọn hóró àìsan jẹjẹrẹ ṣe ń sọ̀rọ̀ - àti bí a ṣelè mú wọn wálẹ̀.
Àwòrán-ẹ̀fẹ̀ láti ọwọ́ọ Samuel Mwamkinga (Joune), a lòó pẹ̀lú àṣẹ.
Láti ìgbà tí màmá ti dé, ó ti ń yẹra láti bá Làbákẹ́ sọ̀rọ̀ tààrà, títí mọ́ oúnjẹ rẹ̀ ní jíjẹ.
Ládúrú ìnira tó wà nílẹ̀ ó sì rẹ̀wà síbẹ̀, ìdúró rẹ̀ dún síbẹ̀.
Ní ọdún 1843, Àlùfáà Sámúẹ́lì Àjàyí Crowther òṣìṣẹ́ Ẹgbẹ́ Iṣẹ́ Ìránṣẹ́ Ẹ̀sìn Ìgbàgbọ́ (CMS) ṣe àgbékalẹ̀ ìlànà ìṣọwọ́kọ èdè Yorùbá nípa yíya ìlànà Látíìnì lò pẹ̀lú àfikún àwọn àmì ohùn — tàbí àmì ìró ọ̀rọ̀.
Ohun gbogbo nípa ìṣèlú Nàìjíríà wọṣọ ẹlẹ́yàmẹ́lẹ́yá ní 2017, ọdún méjì kí ìbò ó tó bẹ̀rẹ̀, tí ó sì fa àìgbàgbọ́ nínú ètò ìṣèlú.
Àwọn kọ́tíìnì àti ìbòjú fèrèsé jẹ́ gidi.
Àwòrán: Àwòrán tí wọ́n yà nínú fídíò YouTube ilé-ẹjọ́ gíga jùlọ ti Brazil.
Wọn yóò tọ́jú owo iṣẹ́ náà fún ara wọn àti àwọn ẹbí wọn ṣùgbọ́n wọn yóò yí ẹ̀kọ́ tí a fún wọn padà sí ojúlówó iṣẹ́ ajẹmọ́-ìwòsàn, pàápàá jùlọ fún àwọn akọ́gun-séwu.
Ní àwọn ìgbà tó ṣe gẹ́gẹ́, Èṣùníyì máa ń tutù, á jọ aláìsẹ̀, ara rẹ̀ balẹ̀, á máa sọ̀rọ̀ díẹ̀díẹ̀, láìpariwo pẹ̀lú ìfọ̀kansì.
Bẹ́ẹ̀ ni, nígbà tí inú rẹ̀ ń dùn,  Làbákẹ́ ò bá ti ṣe ìdánilẹ́kọ̀ọ́ tó péye fún olùgbàlejò náà lórí àwọn ibi tí ó lè lọ ní Amẹ́ríkà tíó bá fẹ́ ra nǹkan – párádísè àwọn òǹràjà ni òpópónà Madison ní New York, Neiman Marcus ńlá ní Washington DC àti Tower complex olómí ńlá – tí ó jẹ́ ẹwà Chicago.
Bí èèyán bá ní kò sí irú òun, àwọn ọlọgbọ́n a máa wòye.
Ẹni à bá fi sóko kó dàparò, ó ní òun ẹni ilé.
Àgbéré àwòdì ní ń ní òun ó jẹ ìgbín.
Nígbà tí mo dásẹ̀ wọ Savé Valley Conservancy ní àárọ̀ ọlọ́gínìtì kan ní ọdún mẹ́wà sẹ́yìn láti kẹ́kọ̀ọ́ nípa àwọn ajá igbó ilẹ̀ Adúláwọ̀ fún iṣẹ́ ìwádì oyè ìjìnlẹ̀ mi, ẹwà àti ìdákẹ́rọ́rọ́ tó yími ká fàmí mọ́ra.
Ìṣesí àwọn oníṣẹ́ ìwádìí wọ̀nyí jẹ́ gbohùngbohùn ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá ọlọ́jọ́ pípẹ́ tí ó ní ṣe pẹ̀lú ìdánwò àti fífọwọ́ọlá gbá ọmọ Adúláwọ̀ ní ojú, tí ó ṣe wí pé àwọn adarí Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ti pàdí-àpò-pọ̀ pẹ̀lú àwọn iléeṣẹ́ apooògùntà — tí ó fi Yúróòpù tàbí ilẹ̀ Amẹ́ríkà ṣe ibùgbé — láti wá ṣe àyẹ̀wò ní ara àwọn tí kò rí já jẹ láwùjọ.
Ní tòótọ́, ìwé-òfin náà fi ààyè ọdún méjì gba ẹni tí ó bá wà ní ipò ààrẹ láti ṣèjọba. Condé, ẹni ọdún 81, yẹ kí sáà rẹ̀ ó parí ní oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2020.
Àwọ̀n fífẹ̀ ni onífíṣíìnì sábà máa ń lò fi ṣiṣẹ́ láabi wọn.
Àwọn kan ní ẹ̀jẹ̀ ni àmọ́ wọn kò fẹ́ rí oòrùn
Ní oṣù Ẹrẹ́nà ọdún tó kọjá, Nkurunziza gba orúkọ tuntun lọ́dọ̀ àwọn ẹgbẹ́ òṣèlúu rẹ̀, Àjọ Agbèjà Òmìnira Àwọn Ológun – Fún Ìgbéga Ìjọba Oníbò (CNDD-FDD), wọ́n pè é ní “adarí ayérayé tó ga jù”.
Ọjọ́ kan ò lè kọjá kí màdáaḿù má ti èékánná yẹn bọ̀ ọ́ lẹ́rẹ̀kẹ́ kí ò sì fà á létí.
Àsìkò rẹ̀ tíẹ titó, sáré  rẹ̀ sí tì wà nílẹ̀.
Reyder ń béèrè ìbéèrè ìkẹ́gàn náà lọ́wọ́ àwọn èèyàn-an rẹ̀.
Ajá ò gbọdọ̀ dé mọ́ṣáláṣí ìkókò ṣàlùwàlá.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ète títari ìròyìn irọ́ síta bí òtítọ́, ló ya ìròyìn tí ó ń ṣini lọ́kàn àti ìròyìn irọ́ sọ́tọ́.
Àlàmú bọ́ sílẹ̀, ó sì ń ti ọkọ̀ ìjàpá rẹ̀ fún rarẹ̀, ó ń fi ọwọ́ ọ̀tún yí ọwọ́ rẹ̀ láti ìta. Ọkọ̀ náà dún bí òwìwí, ó sì ta gbọ̀n-ọ́n gbọ̀n-ọ́n wọ inú ọgbà ìgbọ́kọ̀sí.
Ẹ dẹ̀ lè sọ fúnmi wí pé, "wá, Danielle, ìyen ò ṣe é ṣe.
Ẹnu wọn kìí gbé jẹ́ẹ́. Bí ó bá sì máa wà pẹ̀lú Àlàmú, á tẹnumọ́ ọn pé kí wọ́n kúrò ní àdúgbò àìmọ̀kan-mọ̀kàn yìí.
Lọ́dọọdún, àwọn aláṣẹ China fi ọwọ́ agbára mú ìrántí ìṣẹ̀lẹ̀ náà, tí wọ́n sì fi àwọn agbọ̀rọ̀dùn sí àtìmọ́lé.
Kì í dọwọ́ọ baba kó ló di ọwọ́ ọmọ.
“Hùn, hùn ún, lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀? Hùn hùn, mo rí i bẹ́ẹ̀.”
Nígbà tí o mọ̀ ọ́ gùn, ẹṣin ẹ ẹ́ ṣe ṣẹ́ orókún?
Iṣẹ́ ọnà aláràbarà ti orí òrùlé ibi ìbojúwòta gígùn.
Matiz sì lókìkí síbẹ̀: lẹ́yìn ọjọ́ kan tí Aygun sọ̀rọ̀ sáfẹ́fẹ́, ó gba àmì-ẹ̀yẹ méjì nínú ìdíje àmì-ẹ̀yẹ kan nípasẹ̀ ìbò tí ó pọ̀jù.
Àjogúnbá Ìṣẹ̀lẹ̀ Àtẹ̀yìnwá —ọ̀rọ̀ tí ò jẹ́ mọ́ nǹkan
Òògùn ò dọ́gba pẹ̀lú ìtọ́jú.
Lára àwọn ìgbésẹ̀ yìí ni fífi òfin de ìrìn-àjò láti àwọn orílẹ̀ èdè tí kòkòrò àrùn COVID-19 náà ti gbilẹ̀ láti má ṣe wọ orílẹ̀ èdè wọn.
Lẹ́yìn tí wọ́n ti ní ẹjọ́ tí ó fi àwọn sí inú àtìmọ́lé náà kò tẹ́ àwọn lọ́rùn, a dá ọjọ́ ìgbẹ́jọ́ wọn sí ọjọ́ 18, oṣù Kọkànlá, kàyéfì ni ó jẹ́ fún wọn nígbà tí wọ́n gbé wọn lọ sílé ẹjọ́ ní ọjọ́ 11, oṣù Kọkànlá kí wọn ó wá gbọ́wọ́ pọ̀nyìn rojọ́ níwájú adájọ́ — láì sí àwọn agbẹ́jọ́rò.
Màmá tún mí kanlẹ̀, ó ní ìgbẹkẹ̀lé tó dúró gírí nínú agbára bàbá olóògùn.
A sọ, a kọ, a p'èdè.
Nítorí náà a mọ̀ wí pé àwọn obìnrin, tí wọ́n bá lo ìmọ̀ọ́ṣe wọn ní ipò aṣíwájú, wọ́n máa mú àyípadà bá gbogbo ènìyàn tó wà ní ìkápá wọn.
Ní àyájọ́ ọjọ́ òmìnira ti ọdún yìí, àwọn ọmọ orílẹ̀-èdè Mauritania fi ọkàn sí yíyàn tí a yan ẹgbẹ́ agbábọ́ọ̀lù orílẹ̀-èdè wọn sí àṣekágbá ìdíje Ife-ẹ̀yẹ ti àwọn orílẹ̀-èdè Ilẹ̀-Adúláwọ̀ (CAF) ju bí wọ́n ṣe ṣe sí àwọn ẹni ìgbàgbé, àwọn ológun tí wọ́n wà nínú kòtò àìmọ̀ ...
Làbákẹ́ tẹ́tí, lẹ́yìn ìgbà díẹ̀, orin náà kò dún mọ́. Ariwo rẹ̀ lọlẹ̀.
Áwá bo ẹnu rẹ̀ pẹ̀lú aṣọ ìnujú, á wá sọ ẹ̀rín àsàsàmò sì rẹ̀ di ikó nígbà tó bá déédé mọ̀ pé Làbákẹ́ ti wà nítòsí!
Èmi àti ẹ...
Irú àìnírònú wo rè é! Ọ̀rọ̀ tí ó wà níwájú rẹ̀ yìí ta kókó gidi ni. Ó ti rí i tán.
Ọjọ́ 23, oṣù kejì ọdún-un 2019 ni àwọn ọmọ orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà gba ẹ̀ka ìdìbò lọ láti dìbò yan ààrẹ àti ọmọ ìgbìmọ̀ tuntun sípò.
Àwọn ọmọ ìbílẹ̀ Guarani àti Tupi nìkan kọ́ ni ó ṣe ohun tí a pè ní "ìjàgbara alájọpín- ìdókòòwò", tí ó jẹ́ ohun tuntun ní Brazil.
Ní ọjọ́ 25, oṣù Ṣẹrẹ ọdún-un 2019, ìyàlẹ́nu ni ó jẹ́ fún ọmọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà nígbà tí Ààrẹ Muhammad Buhari ní òun nìkan dá Adájọ́ Àgbà Orílẹ̀-èdè Nàìjíríà, Onídàájọ́ Walter Onnoghen dúró ní ẹnu iṣẹ́, tí ó sì yan ẹlòmíràn ní kíákíá, ìyẹn Ibrahim Tanko Muhammad ẹni tí a búra fún gẹ́gẹ́ bíi aṣiṣẹ́ bíi Adájọ́ Àgbà Orílẹ̀-èdè Nàìjíríà (CJN).
Ìwọ á kàn tì í.
Nítorí náà bàbá àti ìyá, lápapọ̀, jọ máa ń la ìdánilẹ́kọ̀ọ́ àti àyẹ̀wò kọjá ni.
Ní ti ẹ̀fẹ̀, láì wí tó, panchayat náà sábà máa ń lọ́wọ́ sí ìpènìyàn ní àjẹ́ pàápàá bí kò bá pàṣẹ ìjìyà t'ó tọ́.
Àlàmú  wò ó dáadáa, kì í ṣe fún ìdánimọ̀ ṣùgbọ́n fún pípọ́n ẹwà rẹ̀ lé. Bẹ́ẹ̀ ni, Làbákẹ́ ni - pẹ̀lú ìdúró tó wuni. Tí gbogbo ibi tó lápẹẹrẹ lára rẹ̀ gírígírí hàn kedere.
Bí àáyá ti ń bọ̀, ó kóra ro, nítorí pé ó fura pé ewu ń bẹ nítòsí. Ó nàró, ó wò yíká.
Ọ̀kanòjọ̀kan ìfẹ̀hónúhàn kò ṣe nǹkan kan, àwọn iṣẹ́ ìdarí-omi ṣíṣàn ṣì ń lọ, pàápàá jù lọ ní Laos àti Thailand.
Ìsọkiri láti mú èrò inú àwọn olóṣèlú ṣẹ
A kì í dàgbà má làáyà; ibi ayé bá báni là ń jẹ ẹ́.
Ọ̀rọ̀ tó wà nílẹ̀ nísinsìnyí yàtọ̀
Bí olóúnjẹ bá rojú à fi àìjẹ tẹ́ ẹ.
Prem Chand sọ wípé ó kan apá kan nínú àwọn ọmọ ìlú:
Wọ́n mú àyípadà bá bí àwọn àwùjọ ṣe ń ronú -- a nílò láti mú àyípadà bá ìhà kíkọ sí kòkòro apa sójà ara
Mo dẹ̀ rò ó wí pé ǹkan náà ni ìṣọ̀kan àwùjọ ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ìkórìíra Ẹ̀yà ní Nàìjíríà
Díẹ̀ lára àwọn abódiakọ-akọ́diabo ènìyàn du ipò ìjọba nínú Ìbò ọdún 2018 fún ìgbà àkọ́kọ́.
Ó ń wò ó láìsọ̀rọ̀.
Bí fọ́rán ayédèrú ṣe ń ṣe ìdíwọ́ fún òtítọ́ tó sì ń dúkokò mọ́ ìjọba àwarawa.
Àsìkò ti tó láti lahùn!
Oníbàjẹ́ ò mọra; oníbàjẹ́ ń lọ sóko olè ó mú obìnrin lọ; ọkọ́ kó akọṣu, ìyàwó kó ewùrà.
”Àdìó sọ ọ́ jẹ́jẹ́. Ó dáa, má ṣèyọnu rárá.
Nínú fídíò náà, tí ó gbé-sórí-áfẹ́fẹ́ ní ọjọ́ 29, oṣù Ọ̀pẹ lẹ́yìn tí ìṣẹ̀lẹ̀ náà ṣẹ̀, arábìnrin Tasić Knežević ṣàlàyé pé bí òun ṣe ń jáde síta nínú ilé ìtajà ńlá náà pẹ̀lú ọ̀pọ̀ àwọn òǹrajà mìíràn ni ẹ̀rọ adènà àfọwọ́rá dún.
Ìdojúkọ Fíṣíìnì lè tàn ọ́ fi kí o fi ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ sílẹ̀, tàbí tàn ọ́ láti fi iṣẹ́-àìrídìmú àidara sórí ẹ̀rọọ̀ rẹ.
Wọ́n gba ẹ̀sìn àwọn babańláa wa, wọ́n mú ìgbàgbọ́ àti ohun iyìi wa kúrò ní ọkàn-an wa.
Bí àpamọ́ àlọ́ àti ìtàn àtọwọ́dọ́wọ́ ṣe mú ọ̀rọ̀ àyíká di mímọ̀ ní Mekong
Ọdún gorí ọdún, iṣẹ́ “1.5 túbọ̀ ń rinlẹ̀ sí i ní ìlà-oòrùn Caribbean, níbi tí àwọn ọ̀kọrin ti ṣe àlọ́pọ̀ ọ̀rọ̀ akéwì St. Lucian Kendel Hippolyte’s pẹ̀lú orin-in ti wọn láti ṣe àrídájú wípé iṣẹ́ náà dé ibi tí ó yẹ kí ó dé.
Orílẹ̀-èdè ìyá mi ni ìlu-ọba Swaziland.
Nígbà tí a kó lọ sí orílẹ̀-ède Botswana, mo jẹ́ ọmọ òpónlo tó ń sọ SiSwati dijú láìsí ǹkan mìíràn.
Ẹ̀wẹ̀wẹ̀, èdè Igbo náà ní ọ̀rọ̀ bí i ekwè nti ("telephone") àti ugbọ̀ àlà ("vehicle").
Alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé:
Fún ìdí èyí, kò sí àbámọ̀, ó rẹ́rìn-ín tàríyá-tàríyá, ó palẹ̀mọ̀, ó jó.
Nítorí náà fún wọn, ìlọ́ni-lọ́wọ́-gbà tàbí ìwà-ìbàjẹ́ jẹ́ ọ̀na kan tó dára láti rí owó.
Mo nígbàgbọ́ nínu ètò-ẹ̀kọ́ àwọn obìnrin.
A ká àwọn ìkíyèsí yìí sílẹ̀ láti orí ayélujára ní àsìkò yìí.
A ti rí bí irọ́ ṣe ń tànká lórí ìkàni WhatsApp àti àwọn ìkànì àtẹ̀jíṣẹ́ mìíràn lórí ẹ̀rọ ayélukára ṣe ń yọrí sí rògbòdìyàn tako àwọn ìran kékèké.
Kí o ṣíra tẹ
Ìrísí aṣàmúlò
Obi jẹ́ gómìnà ìgbà kan rí ní ìpínlẹ̀ Anambra ní gúúsù-ìlà oòrùn Nàìjíríà.
Ó ju ọwọ́ rẹ̀ méjéèjì sínú afẹ́fẹ́ ó sì yípoyípo láìmọye ìgbà títí tí òyì fi kọ́ ọ.
Ní ọjọ́ kẹsàn-án Oṣù Èrélé, àwọn akẹ́kọ̀ọ́ ti Ifáfitì Toronto, ọgbà Scarborough dìbò yan ọmọ ọdún méjìlél'ógún kan tí ìlú abínibíi rẹ̀ jẹ́ Tibet, gẹ́gẹ́ bí ààrẹ ìgbìmọ̀ àwọn akẹ́kọ̀ọ́.
Ọ̀dọ́ erin mìíràn, Ayeyar Maung náà rí nǹkan.
Màmá wò Èṣùníyì, "Kí la wá fẹ́ ṣe pẹ̀lú Làbákẹ́ báyìí?".
A kì í ní ọ̀kánjúwà ká mọ̀; ará ilé ẹni ní ń sọ fúnni.
Àmọ́ ṣe o ti ṣíra tẹ àṣàyàn ìtumọ̀ rí tí ó ṣàkíyèsí wípé, bákan, ló dára jù lọ?
A tún gbájúmọ́ ojúlówó ìmọ̀ọ́ṣe ajẹmọ́-ìtọ́jú sùgbọ́n pẹ̀lú ọ̀nà-ìmúṣe àjọṣepọ̀ ìwà àti àwùjọ sí ipò-ìlera àwọn aláìsàn, láti lè ṣe ìtọ́jú ní àwùjọ tí àwọn ènìyàn ń gbé, pẹ̀lú gbígbé lọ sí ilé ìwòsàn nígbà tó bá pọn dandan nìkan.
Ìròyìn irọ́ tí kò ní gbọ́ngbọ́n nínú ni wọ́n polongo gẹ́gẹ́ ìhìn rere tòótọ́, tí àwọn alátìlẹ́yìn ẹgbẹ́ olóṣèlú méjèèjì tí ó gbajúmọ̀ jù lọ ní orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà sì lukoro rẹ̀: Àjọ Ìtẹ̀síwájú Gbogboògbò All Progressive Congress (APC) àti Ẹgbẹ́ olóṣèlú Ìjọba-tiwantiwa Àwọn Ènìyàn People's Democratic Party (PDP).
Pẹ̀lú bí àjàkẹ́lẹ̀ COVID-19 ṣe ń jà rànhìn rànhìn, ìdánwò yìí sì jẹ́ ṣíṣe lójútáyé, ẹgbẹẹgbẹ̀rún méjì àbọ̀ ènìyàn (2.5 million) ni wọ́n jókòó ṣe ìdánwò náà.
Ìpànìyàn ní àárín àwọn ènìyàn
Àmọ́ ṣá ìgbà àti àkókò ni yóò sọ ohun tí yóò ṣẹlẹ̀ sí àwọn ẹyẹ ìlú Nepal tí kò sí ní ibòmíràn.
Látàrí ìtàkùrọ̀sọ tí ó wáyé láàárín àwọn onírúurú ènìyàn wọ̀nyí, èdè wọnú èdè, gbólóhùn àti àpólà ọ̀rọ̀ di àyálò.
Ní alẹ́ àkọ́kọ́ lẹ́yìn ayẹyẹ ìgbéyàwó olówó iyebíye tíwọ́n ṣe, Àlàmú  pariwo síi pẹ̀lú ayọ̀.
Ibi tí ayé bá ẹni ni a ti ń jẹ ẹ́.
Ó tọ́ kí eégún léni lóko àgbàdo, èwo ni ti Pákọ̀kọ̀ láàrin ìlú?
Ìjọba pe ẹgbẹ́ yìí ni "afẹ̀míṣòfò" nítorí àtẹ̀jáde orí ẹ̀rọ-ayélujára wọn a sì ti wọ́n mọ́lé fún oṣù 18.
Sọ fún mi, níbo…….ni mo ti pàdé rẹnígbà àkọ́……..àkọ́kọ́…………N kò pàdé rẹ rí! Ìwọ obìnrin arúgbó rádaràda………….”
Ìdí èyí, Làbákẹ́ kò kún ojú òsùnwọ̀n.
Síbẹ̀ kò ṣe fi ṣe iṣẹ́ mìíràn, o sì ní láti fi ìyìn fún olùpilẹ̀ṣẹ̀ náà.
Ṣùgbọ́n àwọn tí wọn bá bá ẹjọ́ abẹ́lé wá máa ń rọrùn láti gbámú.
Ọ̀pọ̀ ìgbákúgbàá àti àṣì gbá ni wọ́n ń gbá pẹ̀lú ìkúùkù abẹ́nú tó rú òfin eré.
Èyí mú kí ọ̀pọ̀lọpọ̀ búlọ́ọ̀gù aládàádúró ó wọ òkùnkùn.
Ògúngbè tó ń dúró dè é bẹ̀rẹ̀ mọ́lè. Nígbà tí àáyá kò rí nǹkan abàmì, ótún bẹ̀rẹ̀ mọ́lẹ̀. Ògúngbè tí ó ń ṣọ́ ọ náà nàró, ó ń gbaradì láti yìn ín ní bájínátù.
Àwọn ìpìlẹ̀ ìmọ̀
Nítorí mo ní ìfọkànsìn sí ìdájọ́ àwùjọ àti ìdọ́gba, àwọn aṣètọ́jú-ọmọdé márùn-ún ló sí wà fún mílíọ́nù àwọn ọmọdé ní orílẹ̀-ède Rwanda, mo pinnu láti dúró.
Nígbẹ̀yìn, ó wo Làbákẹ́ tààrà ó sì ní;
Àwòrán tí ó pa ẹgbẹ̀rún méjì pọ́n-ùn bìrìtì kó sápò Làbákẹ́ tí ó sì yọrí sí lẹ́tà ìbu-ọlá-fún tó lé ní igba láti ọ̀dọ̀ àwọn òǹkàwé magasíìnì “Man”s world” tó mọ rírì káàkiri gbogbo Íngílandì.
Látọ́dọ̀ àwọn olómìnira owó ìrànwọ́, àwọn alámojútó owó, àwọn owó-ìfẹ̀yìntì, ilé-ìfowopamọ́, abáni-dójútófò àti atún-báni-dójútófò.
Ajàfẹ́tọ̀ọ́ obìnrin Cecelia Kitombé sọ̀rọ̀ sí àwọn tí ó ń ṣe àtìlẹyìn ìbáṣepọ̀ tí ó níyà nínú:
A kì í dá ọwọ́ lé ohun tí a ò lè gbé.
Àgbà ìmàle kì í káṣọ kọ́rùn.
Onílé ń jẹ èso gbìngbindò; alèjòó ní kí wọ́n ṣe òun lọ́wọ́ kan ẹ̀wà.
Àlàmú. Àlàmú... ṣé ìwọ rè é Àlàmú ? Obìnrin àgbàlagbà yìí bẹ̀rẹ̀.
Ṣùgbọ́n Ọlọ́run yọ ẹ́, onílé kò wolẹ̀.
Sọfún bàbá rẹ kí ó má jẹ́ kí obìnrin yẹn tàn-án.
Ìgbésẹ̀ sáà ìṣèjọba Assad sí ìdẹ́kun àrùn COVID-19 yìí burú jáì, ó fi ara jọ ète tí wọ́n lò nígbà Ogun abẹ́lé Assad tí ó gba èmí ènìyàn tí ó lé díẹ̀ ní mílíọ̀nù, tí Ẹgbẹ̀rún lónà ọgọ́rùn-ún tí ó wà látìmọlé parẹ́ síbẹ̀, tí mílíọ́nù márùn-ún àbọ̀-ó-lẹ́ sì di ogunléndé káàkiri àwọn orílẹ̀-èdè àgbáyé.
À ń fẹ́ àwọn òfin tí yóò dáàbò bò wá tí wọn yóò sì kún ojú ìwọ̀n, a fẹ́ àwọn ètò àmúlò gbogboògbò tí yóò mú àpọ́nlé wa lọ sí àwọn ìtàkùrọ̀sọ àti àwọn ìdásílẹ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Iṣẹ́ tí irinṣẹ́ ìfòdá sábà máa ń ṣe ni dídaríi dátà tó ń gba orí ìtàkùn rẹ kí o ba yẹ ẹ̀rọ tó ń ṣe ìdígàgá tàbí ìsẹ́ kúrò.
Nígbà ìpè kejì ni Làbákẹ́ fẹ́ jágbe mọ́ ọn “Rárá Rárá! Dánu Dúró! O ò lè ràn mí lọ́wọ́! Ṣáàfún mi lọ́kọ mi. Gbé aago fún ọkọ mi kíá. Kí o sì fi wá sílẹ̀ kí a dá sọ̀rọ̀. Ó tán. O ò lè ràn mí lọ́wọ́ arábìnrin!
Ìfòfindèrìnàjò náà bẹ̀rẹ̀ ní àbámẹ́ta ọjọ́ 21, oṣù Ẹrẹ́nà, ọdún 2020, yóò sì wà fún ọ̀sẹ̣̀ mẹ́rin tí ó ṣe é ṣe kí wọ́n sún un síwájú lẹ́yìn àpérò.
Ha……ha……ha……hun….hun………fi wọ́n lẹ̀……ha……ha…..hun hun...
Nítorí òótọ́ díè tí a mọ̀ ni wí pé ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀ ò ní ìmọ̀ púpọ̀ nípa àwọn orílẹ̀-èdè Adúláwọ̀ tókù ju bí àwọn aláwọ̀ funfun ṣe lè mọ̀ nípa ilẹ̀ Adúláwọ̀ lápapọ̀.
ún àpẹẹrẹ, bí o bẹ "eff.org/https-everywhere" wò atẹríbọlẹ̀ lè rí i wípé o wà lóríi "eff.org", ṣùgbọ́n kì í ṣe pé o wà lóríi ojú ìwée "https-everywhere.”
Ó ti múra ó sì fẹ jáde láti lọ ṣe àwọn òwò kíá kíá kan ní ìgboro.
Ẹm ẹm –mi hun hun hun – ha ha ha ha
Ọ̀rọ̀ ìkórìíra tẹ̀gbintẹ̀gbin tòun ìwà ẹlẹ́yàmẹyà àti ìròyìn irọ́ ràn bíi pápá inú ọyẹ́ ní orí ẹ̀rọ ayélujára, pabambarì lóríi gbàgede Twitter.
Àlọ́ náà dá lóríi òwìwí tí kò ríran ní ọ̀sán nítorí ó yan àgbọ̀nrín jẹ.
Ṣùgbọ́n wọ́n ní ẹmá a dúró di ìgbà tí mo bá ti sùn wọra.
Túwíìtì Souljah tàn káàkiri tí ènìyàn ẹgbẹẹgbẹ̀rún kan fẹ́ràn-an rẹ̀, tí ẹgbẹẹgbẹ̀rún ènìyàn-án sì ṣe àtúnpín-in rẹ̀ fún ìdí tí ò f'ara sin.
Màdáámù ti ya wèrè! Sènábù kéde fún màmá àgbà.
Bí ojú bá rí, ẹnu a dákẹ́.
Níbí, nínú ogún àwọn adarí ipò ìjọba, ìdá mẹ́rin péré ni wọ́n jẹ́ aláwọ̀ dúdú. Nínú ẹgbẹ́ ológun, aláwọ̀ dúdú kan ṣoṣo ni ó máa ń wà láàárín ológun mẹ́wàá.
Ọ̀nà kan láti mọ̀ bí ímeèlì kan bá jẹ́ ìdojúkọ Fíṣíìnì ni wíwòó ní ìkànnì mìíràn láti yẹ ẹni tó fi ránṣẹ́ wò.
Ẹgbẹ́ ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọnìyàn sọ wípé, àwọn tí ìjọba rán ní ẹ̀wọ̀n ní Íjípìtì á tó 60,000.
Ní ọdún méjì sẹ́yìn, Nasir El-Rufai, gómìnà ìpínlẹ̀ Kaduna, sọ wípé àhesọ àti ọ̀rọ̀ ìkórìíra jẹ́ “ìṣòro ńlá” tí ó lè fa ìfọ̀kànbalẹ̀, ààbò ẹ̀mí àti dúkìá orílẹ̀-èdè yà.
Ọ̀pọ̀ alákòóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ń fi ààyè gba ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ lórí gbogbo ẹ̀rọ - nípa àmúṣiṣẹ́pọ̀.
Ọ̀tá!… ọ̀tá!......Èròńgbà ibi àwọn ọ̀tá ti ń fara hàn. Màmá ti gbọ́ láti ọdún púpọ̀ sẹ́yìn, pé ìṣòro Àlàmú á bẹ̀rẹ̀ ní kété tí ó bá ti ń ti ìlú Òyìnbó dé.
Ó gbójú sókè, ó sì rí fọ́tò Làbákẹ́ tí ó di ọwọ́ ọmọ rẹ̀ mú tí ó sì rẹ́rìn-ín músẹ́ lára ògiri yàrá ìgbàlejò wọn. Ẹ̀rín ìyàngì lójú èṣù.
Ni àárín-n ọdún-un 2010-2017, àwọn aṣípòkiri láti àwọn orílẹ̀-èdè tí ó wà lábẹ́ Ìlú Gúúsù Aṣálẹ̀ Sahara ni ó ṣepò tí ó tẹ̀lé Syria gẹ́gẹ́ bí ìlú tí ó ní ènìyàn tó pọ̀ jù nínú àwọn aṣípòkiri lágbàáyé.
Bí ó bá tún tẹ̀ wọ́n ní ẹ̀rìn kejì, sààárè ń sún mọ́ nìyẹn.
Bí ó bá wù wọ́n, wọ́n leè sọ fún àlùfáà wí pé ṣíbí ti wọn ni àwọn fẹ́ lò fi gba Ẹ̀jẹ̀ Olúwa mu.
Ohùn òkè rẹ̀ tínrín, ó sì ń gbọ̀n rìrì, ó jùdí sí ìlú àti orin inú afẹ́fẹ́ tí ó ń rò lọ́kàn, ó ka ìwọ̀n ẹsẹ̀ díẹ̀ síwájú-sẹ́yìn ó ń fò sókè tìdùnnú-tìdùnnú, ó tún sọ fún ara rẹ̀ léraléra pé obìnrin tí ó láyọ̀ ni òun, ó láyọ̀... l-á-y-ọ̀! láyọ̀... láyọ̀ gidi gan.
...ní olú iléeṣẹ́ Union of Republican Forces (URF) tí agbègbè Sidya Touré, ìjá wáyé láàárín àwọn ọmọ ẹgbẹ́ alátakò kan àti àwọn tí ó ń fẹ́ ti ìjọba tí ó ti ṣètò tí kò ní jẹ́ kí ìyíde ìfẹ̀hónúhàn náà ó wáyé lọ́jọ́ kan sí ọjọ́ ìfẹ̀hónúhàn ní àwọn agbègbè tí wọ́n ti lẹ́nu.
Fún àpẹẹrẹ, àwọn àsìkò kán wà tíì yá rẹ̀ ní kí ó yéé máa sọ“èmi àti ìyàwó mi….èmi àti ìyàwó mi” ní gbogbo ìgbà ní ìṣojú wọn.
Ó bọ́ lọ́wọ́ oṣù ó dàràn-mọ́jú.
Ẹ mú ìyá yìí kan náà, àti nọ́ọ́sì náà, lẹ́yìn tó bá fún-un ní àyẹ̀wo rẹ̀, ó múu lọ sí yàrá kan.
‘Ẹ Yé é Pa Àwọn Òbìnrin’ – ìpolongo tuntun tí ó ń tako ìjìyà inú ìgbéyàwó ní Angola
Aṣojú orí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé máa ní àkọsílẹ̀ ohun gbogbo tí ò ń ṣe lórí ayélujára, tí ó lè jẹ́ ewu ìdáààbòbò fún òǹlò mìíràn lórí àwòṣe ìdẹ́rùbà wọn.
Ní báyìí a dúpẹ́, ọwọ́ ba ẹni náà, wọ́n mú u wọ́n sì gbe lọ sílé-ẹjọ́.
Torí ìdí èyí, a fi àfòmọ́ ìparí -ious èdè Gẹ̀ẹ́sì kún ọ̀rọ̀ ìpìlẹ̀ Yorùbá.
Mo ṣẹ̀ bẹ̀rẹ̀ síní ṣiṣẹ́ ní àyè fún àyẹ̀wo ìmọ̀-ìjìnlẹ̀ omímọ̀ ìṣègùn Danny Wirtz ní fásitì John Hopkins ni.
Ṣé agbára ọ̀dọ́ tó wà lára Làbákẹ́ òní da inú rẹ̀ tí ó ti rẹ̀ yìí rú, Ṣé kò ní ran eruku jáde nímú rẹ̀, tí á sì yọ ahọ́n kúrò lẹ́nu rẹ̀?
Gbogbo wa la ní kòkòro apa sójà ara.
Ìdókówò nínu okòwò tó má a ń jẹ́ kí ǹkán rọjú kí ọ̀pọ̀ ènìyán sì ní ànfàní sí i máa ń kojú ọ̀wọ́n yìí ó sì máa ń pèse owó fún àwọn ìjọba láti tún dókówò nínú ọrọ̀-ajé wọn.
Ní ọjọ́ 15, oṣù Ẹrẹ́nà, ọdún-un 2014, Moro, tí í ṣe ọ̀gá pátápátá ètò abélé, ló wà nídìí ìṣẹ̀lẹ̀ abanilọ́kànjẹ́ Ìgbanisíṣẹ́ Ẹ̀ṣọ̀ aṣọ́bodè Nàìjíríà tí àwọn ọ̀dọ́langba tí ó tó bíi ẹgbẹẹgbẹ̀rún 6 tó fẹ́ àyè iṣẹ́ ẹgbẹ̀rún 4 tí ó ṣí sílẹ̀ nínú iléeṣẹ́ Ẹ̀ṣọ̀ Aṣọ́bodè Nàìjíríà tí wọ́n kóra jọ níbi orísìírísìí jákèjádò orílẹ̀ èdè náà.
Afẹ́fẹ́ ti fẹ́, a ti rí fùrọ̀ adìyẹ!
Ní ọjọ́ 4, oṣù Ọ̀pẹ, ọdún-un 2018 Lauretta Onochie, tí ó jẹ́ olùrànlọ́wọ́ fún Buhari [tí ó jẹ́ òǹdíje-dupò ààrẹ lásìkò náà] túwíìtì (Atọ́ka 8) àwòrán kan pẹ̀lú oúnjẹ àti owóo náírà 500 tí wọ́n ní wọ́n pín fún àwọn èrò lọ́jọ́ kejì ìrìnde ìpolongo ìdìbò fún Abubakar gẹ́gẹ́ bí ààrẹ ní Sokoto, apá àríwá-ìlà oòrùn orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ní àná ọjọ́ náà.
Jẹ àmì ẹ̀yẹ fún ìlú Ìbàdàn
“Àti bàbá wọn, màdáámú?”
Wọ́n bọ ara wọn lọ́wọ́, àjọkọ ni ọkàn wọn kọrin ayọ̀ àti ìdúpẹ́ sínú láti dúpẹ́ lọ́wọ́ Ọlọ́run, ènìyàn méjì pẹ̀lú ẹ̀mí kan!
Ẹ̀ka náà ti wá ń ṣe àtìlẹyìn tó súmọ́ bílíọ́nù kan fún ìsopọ̀ ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀, ó ti pèsè tó mílíọ́nù mẹ́rin iṣẹ́ ó sì ti pèse bílíọ̀nu dọ́là owó-orí lọ́dọọdún.
Nígbà náà ni mo mọ̀, kìí ṣe ilé-iṣẹ́ owó ìfẹ̀yìntì nìkan, àwọn ilé-ìfowópamọ́, abánidójútòfò àti àwọn alámòjútó owó.
Èyí kò yani lẹ́nu rárá nítorí a rí i pé APC àti PDP ni wọ́n di ajagun orí ayélujára láti lè ṣe "ìmúwálẹ̀ ìjábọ̀ búburú" lórí ayélujára nípa wọn tàbí láti “gbèjà” níbi ìdojúkọ lásìkò ìpolongo ìbò.
Èyí ni ipele ìjàkadì níbi tí àwọn aláìsàn yìí á ti máa lo òkò, igi àti eyín mímú wọn láti fi dojúkọ àwọn aláìṣẹ, tí wọn á ṣe wọ́n léṣe.
Ìlú Amẹ́ríkà mà rẹwà.
ìsopọ̀ adaríẹni s'ójú ìwé mìíì
Bí ìlàrí bá fẹ́ tẹ́, a ní kí lọba ó ṣe?
Ní báyìí, mó ní mo jẹ́ olólùfẹ́ ìṣọ̀kan ilẹ̀ Adúláwọ̀ pẹ̀lú ìbí nítorí wí pé àwọn òbí mi wá láti orílẹ̀-èdè méjì ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ nílẹ̀ Adúláwọ̀.
À-tẹ́-ẹ̀-ká ni iyì ọlọ́lá; sálúbàtà ni iyì ọlọ̀tọ̀; bá a bá gbéra lágbèéjù ọba ni wọ́n ń finí i ṣe
Bí ó bá gbé ìtọ̀ ẹranko fún  un gẹ́gẹ́ bí omi Àlàmú  á gbàá, á sì gbé e mì tòùngbẹ tòùngbẹ - á sì tún dúpẹ́ lọ́wọ́ rẹ̀ fún un.
Ó rọrùn fún adojúkọni láti ṣ'àtúndarí odù wọ̀nyí sórí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ ti wọn ju ìdákọjá afẹ̀rílàdí lọ.
Ẹ̀wẹ̀wẹ̀, https://www.paypaI.com/ (tí ò ní "i" nílá dípò "L" kékeré yàtọ̀ sí https://www.paypal.com/.
Àmọ́ adájọ́ kò tíì dájọ́, àbálọ-bábọ̀ ọ̀rọ̀ di lẹ́yìn oṣù kan.
Ìkejì: kí ìyá wà lálààfíà, kí ìyá wà láyé, kí ọmọ náà wà lááyé -- kò sí ọmọ òrúkàn mọ́.
Àwọn ìyàwó mi mẹ́tẹ̀ẹ̀ta nílé mọ́. ṣùgbọ́n, àjẹ́ ni ìyàwó ọkùnrin yìí máa jẹ́.
Àwọn ajìjàǹgbara yìí kan náà ṣẹ̀ṣẹ̀ fi ẹ̀hónú hàn ní gbàgede ìlú láti tako ìfìyàjẹ àwọn aṣe-ìbálòpọ̀-akọ-àti-akọ ní Russia, pàápàá jùlọ ní orílẹ̀ Chechnya.
Ìdi-aṣálẹ̀-ilẹ̀ ní àríwá Nàìjíríà ló mú kí àwọn ọlọ́sìn-ẹran tí ó jẹ́ darandaran tí ó ń bá àwọn àgbẹ̀ jà ó wà sí apá gúúsù.
Báwo ni ẹnìkan tí ọpọlọ rẹ̀ẹ́ pé ṣe lè dókówò ní àwùjọ tí, ó kéré jù lérèfé, ó dàbi àyè tó burú jáì láti ṣòwò.
Fún àkàwé, kí á wo gbólóhùn bí i "restaurant," tí ó jẹ́ ọ̀rọ̀ tí a yá láti inú èdè Faransé wá sínú èdè Gẹ̀ẹ́sì.
Ìkọlù tí ó kọ lu àwọn obìnrin wọ̀nyí (àti àwọn ọkùnrin kan) rorò bí ẹranko ẹhànnà.
Aláìsàn tí ó wà nílé ti wà ní ipele kejì yẹn. Bí ó ṣe ń yí lórí ìbùsùn inú yàrá rẹ̀, ó ń gbàdúrà pẹ̀lú omijé gbígbóná pékì ipele kẹ́ta má dé bá Àlàmú ní gbogbo ọ̀nà.
Ìhùwàsí rẹ fihàn pé o ya wèrè.
Kókó ọ̀rọ̀ ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ni Làbákẹ́ àti Màmá máa ń dúró lé nínú gbogbo nǹkan. Kò sí nǹkan tí wọn ò jiyàn sí lórí ọ̀rọ̀ Tinú.
“Nǹkan ńlá”,Àlàmú dá a lóhùn”
Àwòrán láti oríi Wikipedia, James Gathany, CDC ni ó ni àwòrán, àwòrán Òde.
Èròńgbà wa tí a fi tẹ̀lé ìròyìn náà ó ju láti fa àkíyèsí àwọn tí yóò tán ìṣòro sí ìjìyà àwọn ènìyàn.
Ṣùgbọ́n láìní yípada, ní àsìkò kànkan, a máa ń padà sọ nípa Twitter.
Màmá ń gbọ́ ohùn ẹnu Àlàmú bí ó ṣe ń dún, ọ̀nà ọ̀fun rẹ̀ sì dùn ún púpọ̀.
Ṣùgbọ́n láìsí àní-àní, ó ń gbìyànjú gbìyànjú, ó ń siṣé kárakára. Olóríire ọkùnrin...
Gba àkọsílẹ̀ iṣẹ́ jáde
Èròǹgbà wọn pẹ̀lú ìpolongo àwọn ìròyìn ayédèrú yìí ni láti ṣe àfihàn Obi gẹ́gẹ́ bí ajìjàǹgbara fún ẹ̀yà Biafra.
Bí o bá gba URL kúkúrú bíi ìsopọ̀-adáríẹni t.co lórí Twitter, gbìyànjú kí o ṣe àyẹ̀wò ìdánilójú https://www.checkshorturl.com/ láti tú àṣìírí ibi tí ò ń lọ gan-an.
Ẹ̀yá ló bí mi, ẹkùn ló wò mí dàgbà, ológìnní gbà mí tọ́; bí kò sẹ́ran lọ́bẹ̀ n kò jẹ.
Ìṣẹ̀lẹ̀ tó fara jọ èyí ṣẹlẹ̀ ní 2016, lẹ́yìnin rògbòdìyàn sáà kẹ́ta Ààrẹ náà, nígbà tí àwọn akẹ́kọ̀ọ́ nílé ẹ̀kọ́ kọ ìkọkúkọ sórí àwòrán (Ààrẹ) Nkurunziza nínú ìwé ìkọ́ni.
A mú ọ jáde láìròtẹ́lẹ̀ nítorí o kò ṣe iṣẹ́ kankan
“Ẹ káàárò ìyá” – àwọn méjèèjì ńkí Làbákẹ́.
Yíyọ-eyín onídàájọ́ àti ìdọ́gba lábẹ́ òfin
Ajábọ̀-ìròyín Arthur Dash gbóríyìn fún “ìṣẹ̀lẹ̀-àtẹ̀yìnwá ìdàgbàsókè” orílẹ̀-èdè náà ní ti ọ̀ràn-an ẹ̀yà, àmọ́ ó tún dá àbá wípé ìṣòro náà ju bí àwọn ti ṣe rò lọ, ó sì mú u ní àbá pé ó yẹ kí ọ̀rọ̀ alákòóso ìlú jẹ́ ìwúrí fún ọmọìlú láti ṣe ìwádìí fínnífínní sí bí ẹlẹ́yàmẹyà nínú ilé-iṣẹ ṣe ń pín àwọn ènìyàn sọ́tọ̀ọ̀tọ̀.
Fọ àká mọ́ láti pèsè àyè
Kì í ṣe sísú nìkan ni ìrísí àwọn àlejò Àlàmú sú Làbákẹ́, ó bà á lẹ́rù kọjá òye rẹ̀.
Lórí ìwé, àwọn orílẹ̀-èdè wọ̀nyí lè dàbi ẹní yátọ̀ gidi gan.
Dókítà Obiageli (Oby) Ezekwesili, igbá-kejì ààrẹ Ilé ìfowópamọ́ Àgbáyé ìgbà kan, àti mínísítà ètò ẹ̀kọ́ orílẹ̀ èdè Nàìjíríà nígbà kan rí, bẹ̀rẹ̀ sí túwíìtì nípa àwọn ọmọdébìnrin Chibok ní ọjọ́ tí wọ́n jí wọn gbé gan-an gan-an.
Ìpolongo orísun-ọ̀fẹ́ – a óò máa tẹ àwọn ọgbọ́n àtinúdá tuntun síta, àmọ́ a nílò láti gba èrò tuntun àti agbára tuntun wọlé bákan náà.
Ilé ayé ìkà tí à ń gbénú rẹ̀ yìí. Ọlọ́run nìkan ló lè gba èèyàn o.
Ohùn ìlù òwúrọ̀ kùtùkùtù orí rédíò aládùúgbò kan ló dáhùn ìbéèrè rẹ̀.
Ojúu pópó olú ìlú náà, Conakry, àti àwọn ìlú tó kù ti di ojú ogun láàárín àjọ agbófinró àti àwọn ọmọ ìlú tó ń fi èhónú hàn.
Ìwé ẹ̀sùn tí ọ̀físà jagunjagun kọ nípa àwọn àtẹ̀jáde ‘ìbanilórúkọjẹ́’ tí aya-eré-ìtàgé gbé sí orí Facebook tí ó fà á tí a fi fi òfin mú un.
Àwọn mìíràn kò rí àǹfààní báyìí. Nínúu oṣùu Igbe ọdún-un 2019, àwọn aláṣẹ ìwé ìrìnnà UK kò jẹ́ kí ọmọ adúláwọ̀ 24 nínúu àwọn onímọ̀ ìjìnlẹ̀ 25 tí ó ń ṣiṣẹ́ lóríi àrùn àkóràn ó darapọ̀ mọ́ àwọn akẹgbẹ́ẹ wọn níbi àpérò London School of Economics Africa Summit.
Ó na ìka ìlábẹ̀ rẹ̀ lẹ́ẹ̀mẹ́ta sí Àlàmú, ó sì fọwọ́ kan àyà tirẹ̀ lẹ́ẹ̀mẹ́ta náà.
Ní oríi benbere.org, gbàgede ìtàkùrọ̀sọ fún àwọn ọ̀dọ́ ní Mali, akọ̀ròyin búlọ́ọ̀gù Adam Thiam kọ:
Ó ti gbọ́ ọ nígbà mọ́kànlélẹ́gbẹ̀rún, ṣùgbọ́n kí wọ́n rán an létí nínú àsìkò yìí tó láti mú kí ọkàn rẹ̀ máa lù kì-kì-kì bí ìgbà tí wọ́n fòlù lù ú.
Ìṣerépadà ìgbóhùnàtàwòránjáde dúró lójìjì nítorí ìṣoro ìdíbàjẹ́ tàbí nítorí ìgbóhùnàtàwòránjáde ń lo àwọn àbùdá tí kò bá aṣàwáríkiri rẹ ṣiṣẹ́pọ̀
Ní ọjọ́ 29 oṣù Ṣẹrẹ, nígbà tí àwọn àjọ ìjọba Tanzania (Bunge) péjọ ní Dodoma fún ìjókòó ìpàdé tí ó ṣáájú nínú ọdún-un 2019, ẹyẹ òwìwí kan fò wọ inú ilé ìpàdé, ó sì bà sí orí ajá, níbi tí ó ti ń wo ìpéjọ láti òkè téńté.
Nínú oṣù kéje ọdún yìí, gbajúgbajà ayàwòrán-an nì, Bùsọ́lá Dakolo, fi ẹ̀sùn kan Bíọ́dún Fátóyìnbó, àlùfáà àgbà ìjọ Commonwealth of Zion Assembly (COZA), wípé ó fi ipá bá òun ní àjọṣepọ̀ nígbà tí òhún wà ní ọmọ ọdún mẹ́rindínlógún.
Bí àjànàkú ò bá rí ohun gbémì, kì í ṣe inú gbẹndu sọ́dẹ.
Ibi tí a ti ń pìtàn ká tó jogún, ká mọ̀ pé ogún ibẹ̀ ò kanni.
Bẹ́ẹ̀ ni, Làbákẹ́ sọ gbogbo ìyà tí ó jẹ lọ́wọ́ Màmá, ẹmí ìdára-ẹni-lẹ́bi bà lé Àlàmú, ó sì bẹ̀rẹ̀ si í tọrọ àforíjì.
“Tani Màmá? Màmá kí lẹ̀ ń sọ̀rọ̀ nípa ẹ? Kí ni nǹkan náà? Ẹ ṣáà sọ ọ́fún mi. Ẹ jẹ́ n mọ pàtó nǹkan tí ẹ̀ ń sọ”.
Ṣùgbọ́n ní ọjọ́ 4 oṣù karùn-ún, Ààrẹ ilẹ̀ Turkey Recep Erdoğan yí ọjọ́ náà sí ọjọ́ 27 sí ọjọ́ 28 oṣù Keje.
Àwọn Ọkùnrin ìgboro ìlú.
Láìpẹ́,  Làbákẹ́ ti dé ìyẹ̀wù àwọn agbejọ́rò.
Ní àfikún, àwọn Arìnrìnàjò-ẹ̀sin àti àwọn Arìnrìnàjò-ìgbafẹ́ láti Iran náà tẹ̀síwájú láti máa ṣe àbẹ̀wọ̀ sí àwọn ojúbọ ní Damascus títí di ọ̀ṣẹ̀ kíní osù ẹrénà (march) gẹ́gẹ́ bí Zaki Mechy tí ó jẹ́ ara àwọn Òǹkòwé March Study ti London School of Economics and Political Science (LSE) ṣe sọ.
Bẹ́ẹ̀ gẹ́gẹ́, ikọ̀-ọba orílẹ̀-èdè America tẹ́lẹ̀ sí ìlú Nepal Scott DeLisi fi ọ̀pọ̀ ọdún wá ẹyẹ yìí àti láti ya àwòrán-an rẹ̀.
Ó ku ọjọ́ díẹ̀ kí ìwọ́de náà ó kò, ajàfúnẹ̀tọ́ ọmọ orílẹ̀-èdè Angola Pedrowski Teca sọ wípé ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnná pọn dandan ju ìwé ìdánimọ̀ pélébé lọ, ó rọ àwọn ènìyàn láti kọ́wọ̀ọ́ rìn, nítorí àìkọ́wọ̀ọ́ rìn, ní í ṣe ikú pa ọmọ ejò:
Ìyàlẹ́nu ni ó jẹ́ fún ìyá kan nígbàtí ọmọọ rẹ̀ kọ ẹ̀bùn Kérésìmesì. Ìyá kọ sórí Weibo:
Ìjọba Tanzania fi Ajìjàgbara Ọmọ Orílẹ̀-èdèe Uganda sí àtìmọ́lé, wọ́n sì lé e kúrò nílùú
Ó ti di ṣíṣe fún ìjọba ti erékùṣù agbègbè kan náà láti kéde nípa ojúṣe àgbáyé ní ti ìgbógunti ìṣòro àyípadà ojú-ọjọ́.
A ṣẹ̀dá àwọn orúkọ yìí ní ìbámu pẹ̀lú iṣẹ́ tí wọ́n ń ṣe.
Ẹ̀ẹ̀mẹ́rin ní ayé rẹ̀ ni oyún ti bàjẹ́ mọ́ ọn lára. Méjì kí ó tó bí Àlàmú àti méjì mìíràn lẹ́yìn Àlàmú.
“Bóyá á dé ní ọ̀gànjọ́ òru nígbà tí gbogbo wa bá ti sùn”.
Ìbànújẹ́ tí ó fún un ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ àìroóorún-sùn òru, tí ó jẹ́ kí ó máa lá àìmọye àlákàlàá, ti ó ń jẹ́ kí omú rẹ̀ máa já pàtì láì mọyè ìgbà, tí ó wá sọ ọ́ di àlejò gbogbo ìgbà sí ọgbà babaláwo.
“Kílódé tí ò ń mú un fún mi  Làbákẹ́, mú un lọ……..lọ sí ilé ifowópamọ́sí.”
Ń ṣàfihàn àwọn akọ́ni tí a kò yàn sí yàrá ìkẹ́kọ̀ọ́ yìí
Fún wọn ní àsìkò, jẹ́ kí wọ́n dàgbà àti ga
Díẹ̀ ló kù kí ìyá Àlàmú mọ irú iṣẹ́ tí Làbákẹ́ yàn láàyò láyé rẹ̀, lọ́jọ́ tí ó ń wo àwòrán inú ìwé ìfàwò ránsí rẹ̀ ní kété tí wọ́n ṣe ìgbéyàwó.
Ó wásí ilé ìfowópamọ́ sí lọ́jọ́ náà láti gba ìwé ìṣirò owó rẹ̀. Ó tọ́ju owó ní kété tó ta mọ́tò rẹ̀. Ó wá fẹ́ mọ pàtó iye owó tó wà lórúkọ rẹ̀.
Ayàwòrán Ikọ̀ Afẹ́ Abódiakọ-akọ́diabo ni ó ní àṣẹ, a gba àṣẹ àtúnlò lọ́wọ́ọ rẹ̀.
Àkọsílẹ̀ inú atọ́ka 1 dé 3 ń ṣe àfihàn àwọn èrò tí ó lágbára láti jí ìṣẹ̀lẹ̀ àtijọ́ tí ó ti relẹ̀, tí kòì tí ì tán nínú àwọn ẹ̀yà méjèèjì.
Ìyẹn túmọ̀ sí wí pé àwọn oníṣègùn òyìnbó àti àwọn nọ́ọ́sì ò ní àkókò láti tọ́jú àwọn aláìsàn.
A kì í lé èkúté ilé ẹni ká fọwọ́ ṣẹ́.
Èṣùníyì ló lè gbà á! Ìjáfara léwu.
Ó yírùn yírùn, ó narùn narùn, ó ń wọ́nà láàrin àwọn èrò, àwọn òǹtàjà àti àwọn agbèrò.
Jọ̀wọ́ kọ ojúlé IP, URL, tàbí orúkọapèsè
Bí mo bá torí oko kú n ó rò fáhéré; bí mo bá torí ọ̀gẹ̀dẹ̀ kú n ó rò fódò; bí mo bá torí alábàjà òkíkí kú, n ó rò fóríì mi.
Muyembe, olórí ìgbìmọ̀ amúṣẹ́ṣe lórí àjàkáyé àrùn náà àti Iléeṣẹ́ ètò ìlera orílẹ̀-èdè náà, sọ níbi àpérò àwọn oníròyìn kan:
Jharkhand ti ṣe àkọsílẹ̀ iye ẹṣẹ̀ àwọn ènìyán ṣẹ̀ tí ó pọ̀ jù lọ tí ó tan mọ́ ìṣọdẹ-àjẹ́ àmọ́ kì í ṣe ìpínlẹ̀ náà nìkan.
Ṣá à ti pàdé láìmọye ìgbà rí?”
Bí ojú kò bá rí, ẹnu kì í sọ nǹkan.
Ṣé ẹ rí ìyàtọ̀ tó wà láàrín èmi àti àwọn ọmọbìrin mi ni wí pé kò sí àkọsílẹ̀ ìjọba níta níbẹ̀yẹn nípa ìgbà-èwe mi.
Spiny Babbler máa ń bà lé ẹ̀ka koríko àti igi kéékèèké láti kọrin, àgógó ẹnu ẹyẹ yóò wà ní òkè irú ní ìsàlẹ̀.
Ní ọjọ́ kẹrin oṣù Èrèlé, Global Voices bá Fernando Gomes, ajìjàǹgbara ọmọ orílẹ̀ èdè Angola tí ó jẹ́ ọ̀kan lára àwọn alátìlẹ́yìn ìfẹ̀hónúhàn náà tàkùrọ̀sọ, láti mọ ohun gbogbo tí ó rọ̀ mọ́ ìṣẹ̀lẹ̀ náà.
Ní ọjọ́ 20 oṣù Agẹmọ, àgbájọ àwọn ènìyànkéènìà gba ẹ̀mí àwọn àgbàlagbà mẹ́rin kan láì dá wọn lẹ́jọ́ ní agbègbèe Gumla ní Jharkhand, India lẹ́yìn tí a fi ẹ̀sùn-un àjẹ́ kàn wọ́n.
Ní ọdún 2014, àwọn òǹkọ̀wé ọmọ bíbí Ethiopia mẹ́sàn-án lọ sí ẹ̀wọ̀n àti jìyà oró látàrí iṣẹ́ àjọṣepọ̀ tí wọ́n jọ kọ nípa ìtẹsẹ̀ àgẹ̀rẹ̀ sí ẹ̀tọ́ ọmọ-ènìyàn ìjọba àná ìlú Ethiopia, kí òótọ́ ó di mímọ̀.
Ṣé ẹ ríi, wọ́n bími ní orílẹ̀-èdè kan wọ́n sì rè mí ní ìkejì.
Àtètèròtẹ́lẹ̀ ni wípé ní kété tí o bá ti pe obìnrin ní àjẹ́, o lè tẹríi rẹ̀ ba fún ìlòkulò.
Bákan náà, ló kù díẹ̀ káàtó, kò ṣe déédéé?
Àwòrán: Pedro Biava, tí a fi àṣẹ lò.
Ṣé o kò mọ̀ wípé ọmọbìnrin arẹwà ni ọ́ ?
Ó lè jẹ́ èyí gan-an ni oun àkọ́kọ́ nípa àríyá orin náà, ṣùgbọ́n òun kọ́ ni ó gbẹ̀yìn.
Àwọn mìíràn tí ó ní ìrètí sí ipò ààrẹ Nàìjíríà ni:
A kì í kọ́ àgbàlagbà pé bó bá rún kó rún.
Ní ọ̀pọ̀ ìgbà wọ́n ti sọ fún un pé wọ́n jáde.
Ìjàlọ ò lè gbé òkúta.
Ó ti pẹ́ tí àwọn iléeṣẹ́ ìgbélárugẹ àṣà àti ọgbọ́n àtinudá ti ń ṣe ohun mèremère ní ti ìdàgbàsókè ọrọ̀ Ajé, ní ti ipa tí wọ́n ń kó àti agbára tí ó wà níkàáwọ́ wọn láti mú àyípadà dé bá àwùjọ àti ìpàṣípààrọ̀ àṣà.
Ó pariwo, “Wà á tó lọ, isẹ́ ẹ ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ tán, ó dàbí i pé o ò mọ̀.
Lóòótọ́ ni ìjìyà àwọn obìnrin, ó wà lóòótọ́.
Ilé ẹjọ́ dá ẹjọ́ tí ó gbè lẹ́yìn àwọn ẹgbẹ́ ìbílẹ̀ náà tí wọ́n ti wá di òǹnilẹ̀ kánrin-kése fún àwọn ilẹ̀ abínibí tí ó tóbi jù ní Brazil — ilẹ̀ẹ Raposa Terra do Sol, tí ó wà ní ìpínlẹ̀ Roraima.
Kò sọ̀rọ̀ nípa àwọn ohun tí ó yẹ kí wọ́n ṣe sí ìyàsọ́tọ̀ àwọn ọmọ Roma ní Serbia.
Sọ̀wédowó tí Àlàmú fún onílé ti ta padà lẹ́èmẹ́ta!
"Mú tani wá?" Màmá bèèrè
Wọ́n ṣẹ̀da àdéhùn náà nítorí ipa ewu kùkúyè lágbàyé.
Iṣẹ́ ìyanu ni.
Kò dá a lójú pé agbẹjọ́rò náà kò ṣàkíyèsí àìbalẹ̀ ara rẹ̀.
Aìsí dédé láàrín okùnrin àti obìnrin ni àṣa nínú ọ̀pọ̀lọpọ̀ isẹ́, kóda nínú ètò ìlera-àgbáyé.
Nígbẹ̀yìn gbẹ́yín, ó fi ọ̀rọ̀ dẹ́kun ìdákẹ́rọ́rọ́ náà, Ẹ jẹ́ kí gbogbo wa jókòó, kí a sìsọ̀rọ̀.
Àwọn ìkànì ìbánidọ́rẹ̀ ayélukára ń ṣe àfikún ìwà yẹn, pẹ̀lu ànfàní láti ṣe àtagbà àwọn afitóni tó bá ojú-ìwòye wa mu lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀ àti káríayé.
Àká-iṣẹ́ kò jẹ́ rírí tàbí ó wà ní ipò àìlágbáraiṣẹ́.
Màmá tẹ̀síwájú pẹ̀lú ọ̀rọ̀ rẹ̀, “wò ó Àlàmú, ìyàwó rẹ kì í bo àyà. Ó ń ṣí ọmú rẹ̀ sílẹ̀.
Ọ̀pọ̀ ènìyàn l'ó fi ẹ̀dùn ọkàn-an wọn hàn nígbà tí wọ́n gbọ́ nípa àmúdipẹ̀tẹ́lẹ̀ ilé náà.
“Dúró ...dúró Làbákẹ́...mo mú awọn ọkùnrin méjì náà wá”, Àlàmú bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú ọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́, “láti wá ṣe àtúnṣe fáànù olókè, ẹ̀rọ amómitutù àti ẹ̀rọ amóhùn-màwòrán. Kò sí nǹkan mìíràn Làbákẹ́”.
Ó kọ̀ ràn wá lọ́wọ́ láti ní òye nípa rẹ̀ si.
Síbẹ̀, aṣojú àgbà àná banújẹ́ sí ìdájọ́ náà ó sì kọ ìwé àtúnpè-ẹjọ́ sí Ilé-ẹjọ́ Gíga náà:
Àtẹ̀jáde ìtúmọ̀ 15 Ògún 2020 8:07 GMT
Mò ń pè yín láti wá darapọ̀ pẹ̀lú mi.
Àwòrán-àtohùn àwọn olùkọ́ni tí ó kọ́ àwọn akẹ́kọ̀ọ́ bí a ti ṣe ń kọ alífábẹ́ẹ̀tì Odùduwà ní yàrá-ìgbẹ̀kọ́ kan ní Bẹ̀nẹ̀:
Ó jẹ́ òtítọ́ tàbí kò jẹ́ òtítọ́, àwọn olólùfẹ́ẹ George/Montano dá sí ogun àìròtẹ́lẹ̀ wọn gẹ́gẹ́ bí olùwòràn, ní Ijó ìta-gbangba àti lórí ayélujára.
Oníròyìn ọmọ Uganda Charles Onyango-Obbo, tí òun náà wà ní FIFA, mẹ́nu ba òwe Igbo tí gbajúgbajà òǹkọ̀wée nì Chinua Achebe mú di mímọ́ tí ó sọ wípé:
Àtìmọ́lé àti ìdápadà Wakabi sí Uganda jẹ́ ìtẹ̀síwájú ìdojú-ìjà-kọ òmìnira ọ̀rọ̀ tòun èrò ọkàn ẹni ní Tanzania.
Ọ̀ràn-an ìṣọdẹ-àjẹ́ ti wà l’ákọsílẹ̀ ní Chattisgarh, Odisha, Gujarat, West Bengal Assam, Bihar, Maharashtra àti Rajasthan pẹ̀lú.
Leung Hoi Ching ni ó kọ́kọ́ kọ ìròyìn yìí tí a sì tẹ̀jáde ní èdèe Chinese lórí ilé ìgbéròyìn jáde ará ìlú Hong Kong, The Stand News ní ọjọ́ karùn-ún-dínlógún, Oṣù Èrèlé, ọdún-un 2019.
Ò ń sá lọ ilé - láìsí àní-àní - ò ń sáfún wèrè obìnrin àbí?
Àwòrán ìsàlẹ̀ yìí ni àwọn ilé àjogúnbáa Bangladeshi tí àdàwólulẹ̀ ń bá:
Ó jẹ́ ìyàlenu fún Àdìó bí Àlàmú ṣe ń ṣe àfihàn ìrusókè ìdùnnú rẹ̀.
Ní báyìí, àjọṣepọ̀ láìrín àwọn kùdìè-kudiẹ ọmọ ènìyàn àti àwọn irinṣẹ́ ojú-òpó ayélukára ni ó lè sọ fọ́rán ayédèrú di ohun-ìjà.
Ó jẹ́ orílẹ̀-èdè tó kéré púpọ̀, tí ohun náà wà ní gúúsù ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Àlàmú kù gìrì wọnú mọ́tò rẹ̀ lọ́jọ́ náà, tí ó sì wo ìwé pélébé ọwọ́ rẹ̀ níwò burúkú, ó sì fàá ya sí wẹ́wẹ́.
Ẹlòmíràn tilẹ̀ tí sọ ọ́ rí pé ìgbeyàwó jẹ́ ilé ogun pẹ̀lú àwọn ènìyàn tí wọn gbìyànjú láti wọlé tí àwọn mìíràn sì ń jìjàkadì láti jáde. Òtítọ́ ni ẹni náà sọ, òtítọ́ gidi ni.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé bẹ́ẹ̀dì onígi àti ẹní pákítì láti sùn lé, àti rédíò olówó kékeré ni àwọn aládùúgbò rẹ̀ ní, bẹ́ẹ̀di onítìmù-tìmù“fónò” ńlá mẹ́ta àti ibùsùn Tinú, ẹ̀rọ amóhùn-máwòrán tí ó ń gbé àwòrán jáde àti ẹ̀rọ akọrin mẹ́rin-lọ́kan tí orin ti ń dún gbì-gbì-gbì lójoojúmọ́, tí ó sì ń dí àwọn tálákà àdúgbò létí ni Àlàmú ní.
Ní ó-ku-ọ̀la tí yóò gba ipò, arábìnrin inú ìgbìmọ̀ náà sọ fún Folha de Boa Vista, ilé-iṣẹ́ ìròyìn ìbílẹ̀ kan tí ó ti ìpínlẹ̀ẹ rẹ̀ wá pé àbá òfin náà ń dojúkọ ìwà àìbìkítà àwọn iléeṣẹ́ àdáni sí agbègbè:
Ó dá lóríi àwòṣe ìdẹ́rùbà rẹ, o ṣe é ṣe kí ìjọba ó máa fẹtíkọ́ ìṣàsopọ̀ VPN rẹ tàbí gbígbá àkọsílẹ̀ VPN rẹ mú lè di ewu ńlá.
Ní àfikún sí ìyẹn ètò ẹ̀kọ ìjọba amúnisìn ilẹ̀ Adúláwọ̀ tó ti darúgbó, tí wọ́n ti gbé kọjá láìbá ìrònú mu láti àsìko ọdún 1920 -- nígbàtí mo wà ní ọmọ ọdún mẹ́ẹ̀dógún, mo lè dárúkọ gbogbo okùnfa àwọn ogun tí ó ti wáyé nílẹ̀ Yúróòpù láti ní igba odún sẹyìn, ṣùgbọ́n mi ò lè dárúkọ olórí orílẹ̀-èdè tó súmọ mi.
Mo fẹ́rẹ̀ ẹ́ gan pa lánàá. O ti sùn lo Làbákẹ́ mo sì ti……em…em mi ò sì fẹ́ ẹm……ẹ̀m…..ẹ̀”. Ó parí gbólóhùn yìí pẹ̀lú ẹ̀rín ìjániláyà.
Nígbà mìíràn o lè kọ̀ jálẹ̀ kí o máà fún ẹnikẹ́ni ní ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ, níbo mìíràn ẹ̀wẹ̀wẹ̀ òfín ìbílẹ̀ f'ààyè gba ìjọba láti béèrè fún ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ẹnikẹ́ni - àti pàápàá fi ọ́ sí àtìmọ́lé bí o bá jẹ́ afurasí tí ó mọ ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tàbí kọ́kọ́rọ́ kan.
Olùṣàkóso fún ètò àyíká tẹ́lẹ̀ rí Marina Silva, tí orúkọ rẹ̀ gbajúmọ̀ nínú ìjàfẹ́tọ̀ọ́ agbègbè ni ó dá Rede sílẹ̀ pẹ̀lú bí ó ti ṣe fìdírẹmi tó nínú ètò ìdìbò ààrẹ lẹ́ẹ̀mẹ́ta léraléra.
Aáyán fẹ́ jó; adìẹ ni ò jẹ́.
Ilé-ìṣiṣẹ́ Kolibri kò sí ní àrọ́wọ́tó
Ẹ̀rín abàmì Àlàmú yìí lè tó ìṣẹ́jú kan nígbà mìíràn, ó máa ńpẹ́ jù bẹ́ẹ̀ lọ, bí ẹni pé kò ní dáwọ́ èrín náà dúró mọ́!
Àgbájọ àwọn ènìyànkéènìà kan dìgbò lù ú, wọ́n sì pa ọkọ àti ọmọ rẹ̀ ọkùnrin.
Ilé Ọlọ́run fún ètò ìgbéyàwó Ethiopia
Síbẹ̀ síbẹ̀, ó tẹ̀síwájú láti gbìyànjú, kò sí ẹ̀ṣẹ̀ nínú ìgbìyànjú rárá.
Ó jẹ́ ìgbésẹ̀ tí ó ń tẹ̀síwájú.
Ohùn wuuru tí ó wa láti inú ilé wèrè náà ti wá di ariwo ńlá, tí ó fẹ̀rẹ̀ dí ènìyàn létí.
Màmá tún wòye ara rẹ̀ bí ó ṣe gbá a mú, ó gba mú gírí-gírí, ìgbámú 'pamí-nísìnyí, pamí nísìnyí'.
Ṣùgbọ́n bí wọ́n ṣe ń ṣí géètì lọ́jọ́ náàni Làbákẹ́ ti mọ̀ pé láìsí àní-àní, ilé ẹ̀rù ni òun wọ̀.
Èyí jẹ́ ibìkan tí kò nífẹ̀ẹ́ láti máa dé.
Bí o bá ń ṣe àgbékalẹ̀-èto Kolibri fún lílò àwon ẹlòmíràn, ojúṣe ìwọ tàbí eni tí o bá gbéṣẹ́ rán ni dídáààbòbò àti bíbójútó ìṣàmúlò àwọn òǹṣàmúlò àti ìwífún ti-ara-ẹni tí ó wà nípamọ́ lórí ẹ̀rọ yìí.
Láísìnmi, Làbákẹ́ ròyìn gbogbo ìrírí rẹ̀ nílé ọkọ rẹ̀, ó bẹ̀rẹ̀ ìtàn ìfẹ́ rẹ̀ pẹ̀lú Àlàmú  láti ìbẹ̀rẹ̀, nígbà tí wọn wà nílùú Englandi títí di ìgbà tí wọ́n fi dé orílẹ̀-èdè Nàìjíríà fún ìgbéyàwó tí wọ́n ṣe táyé gbọ́ tọ́run mọ̀.
Ní àfikún, ìjọba ti pín iye owó irúfẹ́ ìrìnàjò tí ó wà sí ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀, ó tò ó ní ẹsẹẹsẹ.
Ṣùgbọ́n nígbà tí aruwo ẹ̀rín Àlàmú  mìíràn tún dé etí ìgbó rẹ̀ láti yàrá Àlàmú, ó gba omi ojú wọ̀nyí láàyè láti yára ṣàn wá sí ẹ̀rẹ̀kẹ́ rẹ̀ láìdáwọ́dúró.
Wọ́n wọ́ àwọn àgbàlagbà mẹ́rin wọ̀nyí jáde síta ilée wọn, àwọn ọkùnrin tí ó bòjú sì fi igi lù wọ́n títí tí ẹ̀mí fi bọ́ lára wọn.
Ajìjàǹgbara Guinea Macky Darsalam sọ ti ìgbésẹ̀ láti tọwọ́ bọ èròńgbà àwọn ará ìlú lójú:
Iṣẹ́ẹ wọn ni àwọn akọ̀ròyìn náà ń ṣe: ìkóròyìnjọ.
Ní ìṣẹ́jú kan, ọkọ̀ náà yípo ó sì tẹná lọ sọ́nà Òkè-Àdó.
Wo bí o ṣe rí Àlàmú... Ṣé ara rẹ kò yá ni? Ṣé ó ti rẹ̀ ọ́ tipẹ́ ni?
Kò rọrùn láti ṣí ojú àwọn tí kì í ṣe ọmọ-adúláwọ̀ lójú nípa orúkọ búburú tí wọn ti sọ orílẹ̀-èdè tí ó wá láti Ilẹ̀-adúláwọ̀.
A máa tẹ̀síwajú láti béèrè fún àwùjọ tí a óò ti ní òmìnira ti ara, òmìnira ìmọ̀lára, òmìnira ìrìn àti òmìnira ríronú bí a ṣe fẹ́.
O sì sọ ọ dáa, Ṣùgbọ́n rántí, Làbákẹ́, màmá ti dàgbà.
Àwọn apidán ìbílẹ̀ àti àwọn sogún dogóje náà ní òmìnira àtilọ àtibọ̀ ní ibùdókọ̀, ìtàjà ohun àlòkù sì pọ ni gbogbo kọ̀ọ̀rọ̀ ibẹ̀.
Ọgọ́rùún wá láti agbọn Asia àti Pacific.
Kò níí pẹ́ tí àwọn olùṣàkóso ilé ìfowópamọ́sí á máa wáa kiri fún gbèsè àádọ́rin náírà rẹ̀.
Fíṣíìnì fún Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé lè tàn ọ́ kí o ṣ'èṣì fún wọn ní ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ nípa fífi ìsopọ̀ ṣ'ọwọ́ sí ọ.
Ìlú ń ké pe àwọn ọmọ rẹ̀ (àwọn ọmọ ìlú) láti dojú ìjà kọ ìwà elẹ́yàmẹyà àti ìtẹ̀mọ́lẹ̀ ní Russia òde-òní.
“Bẹ́ẹ̀ ni”. “Báwo? – ṣé ó ń nà ọ́ ni?
Nínú ìwé àpilẹ̀kọ kan tí a kò rí irúu rẹ̀ rí tí ó kọ ránṣẹ́ sí Buhari, Ọbásanjọ́ fi ẹ̀sùn kàn-án wípé ó ní ètè láti ṣe èrú ìbò. Ó kọ ọ́ sínú ìwé náà wípé:
Ní ìrìnàjò tó jìn lọ síbi iṣẹ́, ní àwọn ìdánilẹ́kọ̀ọ́ tó yẹ kí àwọn kan nínú wa máa fi ọkàn sí, lásìko ìjáde oúnjẹ ọ̀sán wa, a máa ń sọ̀rọ̀ ní ọ̀pọ̀ tí a lè sọ nípa ìbáyému ojoojúmọ́ nípa ìjẹ́ ọ̀dọ́ àti ọmọ ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ó tẹ̀síwájú nínú ọ̀rọ̀ọ rẹ̀:
A gba àṣẹ láti lo àwòrán.
Wà á sunkún sunkún sunkún, inú rẹ kò ní ídùn, ìrẹ̀wẹ̀sì yóò sì dé bá ọ, ìdí nìyí ti mo fi kó wọn pamọ́ fún ọ, ṣùgbọ́n Làbákẹ́, má bẹ̀rù, ìṣòro náà  ti kásẹ̀ ńlẹ̀.
Ìròyìn ayédèrú àti ìṣèlú ní àwọn orílẹ̀-èdè ilẹ̀ Adúláwọ̀
A kò ní dẹ́kun láti máa sọ ohun tí ó ń gbé wa lọ́kàn síta fún aráyé gbọ́.
Làbákẹ́ dura kọjá láàárín àwọn èrò yanturu tó wà ní ìdíkọ̀.
Ọkùnrin ni Àlàmú, ó lè dájú, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé kò sí ìdí fún un láti ṣe bẹ́ẹ̀, ṣùgbọ́n nǹkan ò ṣe é gbẹ́kẹ̀lé ní ilé ayé abàmì tí ò gún régé yìí.
Àwọn ni:
Agbẹjọ́rò náà yọ ìgò dúdú ojú rẹ̀ kúrò, kíyèsi, ojú tí ó wo Làbákẹ́ kò ṣe ojú ẹlòmìíràn yàtò sí ojú agbẹjọ́rò Àdìó, ọ̀rẹ́ Àlàmú tímọ́tímọ́!
Ní ọdún-un 2015, ẹ̀rọ-alátagbà kó ipa ribiribi nínú ìbò orílẹ̀-èdè Nàìjíríà nígbà tí Twitter di ibi ìkorò àti gbàgede ìjà ìpínyà ní àsìkò ìpolongo, a sì mú u lò fún ìtànká ọ̀rọ̀ ìkórìíra àti ìròyìn tí kò ní òtítọ́ kan nínú.
Ó ní àwọn ọ̀rọ̀-ìfiwọlé alágbára tí ó yẹ kí o há s'ágbárí.
Ó ju kòròfo ife kọjá sí orí àpótí iwájú rẹ, ó sì bú sẹ́rìn-ín.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Bí wọ́n ti fi ojú òtítọ́ inú rẹ̀ gbolẹ̀ ni wọ́n fa gbogbo aṣọ iyìi rẹ̀ ya pẹ́rẹpẹ̀rẹ.
Àwọn ọmọkùnrin ni wọ́n ń ṣìṣe ọmọkùnrin.
A ṣe àkọsílẹ̀ àwọn ìtàn wọ̀nyí, dà á kọ sílẹ̀ sínú ìwé, àti ìtúmọ̀ ìtàn sí àwọn èdè orílẹ̀ Thailand, Laos, àti Cambodia kí ó tó kan ẹ̀da ti èdè Gẹ̀ẹ́sì.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ nǹkan tó rẹwà ni ó wà láti rà.
Mílíọ́nù méje ènìyàn káàkirí àgbáyé ti kú nítorí kùkúyè ní ọdún tó kọjá nìkan.
Ní tirẹ̀, Àjọ Ìlànà-ìsìn Àtijọ́ ti Korea ṣe ìfilọ̀ nípa àwọn àyípadà tó dé bá ìsìn rẹ̀ ní ìbámu pẹ̀lú àfilélẹ̀ Iléeṣẹ́ Ètò Ìlera:
Àgbààgbà ìlú ò lè péjọ kí wọn ó jẹ ìfun òkété, àfi iyán àná.
Igbó irun kìjikìji tí ò ṣe é wọ̀ ni ó ti hù lorí rẹ̀, tí ó ń jẹ́ kí olórí sì jọ ọ̀dẹ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ẹẹ̀kan l'óṣù?
Ọjọ́ 1 oṣù Ògún ni ọ̀pọ̀ agbègbè tí ó wà ní Caribbean mọ̀ sí Àyájọ́ Ọjọ́ Òmìnira, tí í ṣe ọjọ́ tí a máa ń sààmi ìgbòmìnira àwọn ọmọ Adúláwọ̀ t'ó jìyà ní àsìkò okòwò ẹrú orí òkun atlantic.
Àwọn wọ̀nyí ni owó-orí tí àwọn ìjọba lè wá tún dà sínú ọrọ̀-ajẹ́ láti kọ́ àwọn ilé-iṣẹ́ wọn.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ènìyàn nínu yàrá yìí ni ó ní ilé-iṣẹ́ nípasẹ̀ owó-ìfẹ̀yìnti wọn, ilé-ìfowópamọ́ wọn àti abánidójútófo wọn.
Bíótiwùkíórí, ó ní láti bá agbára ìwàlóríoyè afigagbága rẹ̀ takọ̀ngbọ̀n.
Ọmọ-ọ̀rọ̀ 64 ni ó pọ̀ jù.
Ètò ìnáwó rẹ̀ ti ń kọjá agbára rẹ̀, kò lérò pé ó lè pọ̀ tó ìyẹn - gbèsè ti ń di ẹgbẹẹgbẹ̀rún náírà.
Ọ̀ràn wọ̀nyí ti fi hàn wípé àhesọ ni ó máa fi ń bẹ̀rẹ̀ .
Bí eégbọn bá so mọ́ ajá lẹ́nu, akátá là ń ní kó já a?
Kò ní nǹkankan láti dààmú fún.
Àwọn oníṣẹ́ ìwádìí méjèèjì mẹ́nu lọ́rọ́ nígbà tí àsọgbà ọ̀rọ̀ kan wáyé lórí ìṣàyẹ̀wò egbògi àjẹsára BCG fún ikọ́-àwúpẹ̀jẹ̀ ní Yúróòpù àti Australia láti mọ̀ bóyá yóò ṣiṣẹ́ ìwòsàn fún kòkòrò àìfojúrí kòrónà àkọ́kọ́ irú ẹ̀.
Ní àgọ́ tí ó wà ní Wingabaw, àwọn ọ̀dọ́ erin tí kò ní òbí náà gbẹ́kẹ̀lé oúnjẹ ọmọ ìkókó tí àwọn alábòójútó ijù ń pèsè fún wọn lójoojúmọ́.
Àwọn aláṣẹ Greek, tí ó ti ṣán àwọn iléèwé pa, tí ó sì ti f'òfin de àpéjọ lójú ọ̀nà àti dènà àjàkálẹ̀, rọ Iléèjọsìn náà láti ṣe àtúnwò.
“Làbákẹ́ kàn mí lábùkù lónìí, ọjọ́ kọkànlélógún oṣù Agẹmọ, ó lérí láti kó jáde. Owó ìtọ́jú ilé ni ó fàjà. Àti owó oúnjẹ Tinú kékeré…………..ìnáw ótúntún?
Ṣùgbọ́n àwọn ìròyìn tí ó wà nílẹ̀ báyìí tí ṣe àfihàn bí ilẹ̀ náà ṣe takú wọnle tí wọ́n sì ń ṣẹ́ ìdánilójú pé ààrùn COVID-19 wà lóòótọ́.
Ẹyẹ Spiny Babbler ti jẹ́ ẹranko tí ó ju ìmọ̀ ènìyàn lọ ní ọjọ́ tí ó ti pẹ́, ọ̀kan nínú ọ̀wọ̀ ẹyẹ márùn-ún ní India, pẹ̀lú Àparò Òkè gíga, kò sí lórílẹ̀ ayé mọ́n.
Ẹ̀rú bá mi mo sì béèrè lọ́wọ́ọ bàbáà mi ohun tí ó jẹ́, ó sì ṣàlàyé ohun tí rédíò jẹ́ fún mi.
...Làásìgbò nínú òṣèlú Burundi le sí i ní ọdún 2015 lẹ́yìn tí ààrẹ́ kéde èròńgbàa rẹ̀ láti lọ fún sáà kẹ́ta.
Lórí ẹ̀rọ-ayárabíàṣáà rẹ, o máa rí URL tí ò ń lọ, bí o bá fẹ́ tẹ ìsopọ̀.
Kí Ọ̀gbẹ́ni Àlàmú Ọláoyè padà sínú iléeṣẹ́ náà gẹ́gẹ́ bí i aṣírò-ọrọ̀ àgbà ní kíá.
Ó hàn gedengbe pé, kò fẹ́ kí oúnjẹ alẹ́ pẹ́ nítorí pé wọn kò je oúnjẹ gidi kan lọ́sàn-án.
Kí ni ìbá ṣe kání ọmọ rẹ̀ ní ó dúró lábẹ́ igi ọ̀kánkán yẹn, tí ó ti fẹ́rẹ̀ ẹ́ já sí ìhòòhò tán, tí ó ń nawọ́ sí nǹkan tí ò sí, tí ó sì ń bá afẹ́fẹ́ òfìfo sọ̀rọ̀?
Ọjọ́ rẹ̀ ti níye nínú ilé Àlàmú.
Tó tiẹ̀ lè mú un para ẹ̀? Ó fi ìyẹ́ kún ẹsẹ̀ rẹ̀ , ó sì “fò” délé.
Ènìyàn 89 ló ti lùgbàdì COVID-19 ní Greece, láìsí ẹni tó kù.
Kí ó sì sọ fún màdáámú pé àwọn á dé ní alẹ́ ọjọ́ yẹn tàbí bóyá ó dọ̀la.
Nínú ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò pẹ̀lú ìwé ìròyìn Bangla Tribune, Dókítà Gulzar sọ wípé kò sí bí a ṣe lè wo ibà ẹ̀fọn yìí nígbà àkọ́kọ́ tó, kí ó máà tún ṣeni lẹ́ẹ̀ẹkejì.
Kì í ṣe ohun tí ó rọrùn láti ṣe “ó dààbọ̀” sí ilé tí ó tí jẹ́ ti ẹni fún  ìgbà pípẹ́ .
“Wo eléyìí,……àti ……eléyìí náà!”. Màmá ju ìwé àwòrán Làbákẹ́ sílẹ̀pẹ̀lú ìbànújẹ́, ó hàn pé eléyìí kọ̀ tẹ́ ẹ lọ́rùn.
3. Orin tí a gbé jáde ní ìgbà tí ó yẹ.
The aim was to show positive and progressive image of Pakistan and how the country is slowly accepting us and we are gaining more space in the society.
Ní ìgbàtí ọjọ́ rọ̀, àwọn ògbóǹtarìgì sọ̀rọ̀sọ̀rọ̀, àwọn aṣojú the Ọba Èkó, Ọ̀túnba Gani Adams, Ààrẹ Ọ̀nà Kakanfò ilẹ̀ẹ Yorùbá àti àwọn àlejò mìíràn péjọ sí Lekki Coliseum fún àpèjẹ alẹ́ àti ìfàmìẹ̀yẹ dánilọ́lá Àyájọ́ Ọjọ́ Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ Àgbáyé.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ọ DCMA ń fi ohun èlò ìkọrin olókùn tín-ín-rín kọrin nínú Ilé Àwọn Ẹ̀ṣọ́ Aṣọ́bodè Àtijọ́, níbití iiléèwé náà fi ìkàlẹ̀ sí, ní Stone Town, Zanzibar, lọ́dún-un 2019. Àwòrán jẹ́ ti iléèwée DCMA.
Matiz sì lókìkí síbẹ̀: lẹ́yìn ọjọ́ kan tí Aygun sọ̀rọ̀ sáfẹ́fẹ́.
Làbákẹ́ kò mira
Èyí, gẹ́gẹ́ bí ìròyìn láti ọwọ́ọ Cable ti ṣe sọ, yóò jẹ́ mímú ṣẹ nípasẹ̀ ṣíṣe alamí aṣàmúlò ẹ̀rọ-alátagbà "ọmọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà tí ó lókìkí".
Àjọ Alágbèélébùú Pupa ní yóò tó ọmọ orílẹ̀ 2,700 tí wọ́n pa, àmọ́ àwọn mìíràn nípé ó jù bẹ́ẹ̀ lọ.
Apá kejì àròkọ yìí yóò ṣe àgbéyẹ̀wò bí èyí ṣe wáyé lórí ayélujára, pàápàá lóríi gbàgede Twitter, pẹ̀lú àwọn àpẹẹrẹ mélòó kan.
Jẹ́ ká a sọ̀rọ̀.
Ẹlòmìíràn láti ilé ìwòsàn Mouwasat ni Damascus ni ọ̀rọ̀ rẹ̀ tún jẹ́ dídì mọ́ ọwọ́ nínú àtẹ̀jáde kan náà tí ó sọ pé:
Kí ó tó máa lọ sí ìgbéríko ní ìrọ̀lẹ́, ó gbọ́dò rí i pé ó rí èyí tó tó wọ̀n nínú irun náà gé kí ó sì tọ́jú rẹ̀ sínú apẹ̀rẹ̀ rẹ̀.
Ewé wọ̀nyí yóò sì fún iyùn ní okun tí ó nílò fún ìdàgbàsókè, àmọ́ àyípadà ìgbóná inú omi ń dí àjọṣepọ̀ yìí lọ́wọ́.
N ò mọ̀.
“Wò mí dáadáa,  Làbákẹ́… ojú ti ń tì ọ́ báyìí, wo ẹ̀bi ní gbogbo ara ẹ. Wòó…
Ìjọba rí i wípé ó tó àsìkò láti sún owó ìwé ẹ̀rí ọmọ-ìlú-fún-ìrìnnà, ó sì ti yọ ọwọ́ọ Kílàńkóo rẹ̀ kúrò nínú kíkó owó lé e lórí, kí ó ba lè ṣe, fún àpẹẹrẹ, pèsè omi, ináa mànàmáná àti àwọn ohun amáyérọrùn mìíràn.
Wọ́n kò wò ó lójú tààrà láti sọ ọ́.
Láàárín ìṣẹ́jú kan, ó ti ń kó o bo Àlàmú, tí ó ń nàá kí ara rẹ̀ lè balẹ̀, tí ó ń na ọgbọ́n sínú orí rẹ̀ kí ó lè mọ̀ pé inú ilé, ilé ọ̀tọ̀ tí ara rẹ̀ ti níláti balẹ̀ ní ó wà….
A sì ń ràn wọ́n lọ́wọ́ gidi. Wọn kò wá láti ràn wọ́n lọ́wọ́ ni. Púpọ̀ nínú wọn sì ti ń gbádùn pẹ̀lú ásìkò, a sì ń dáwọ n sílẹ̀ láti lọ gbé ìgbéayọ̀ lẹ́ẹ̀kan sí i.
Nígbà tí ó máa fi parí ìtàn rẹ̀, ó dàbí i pé wọ́n ti borí, ọ̀rọ̀ náà ti gbọ̀n-ọ́n, ooru mú un ní gbogbo ara, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹ̀rọ amúlétutù wà ní títàn dé góńgó nínú ọ́fíísì agbẹjọ́rò náà.
Nígbà tí Obi dá àwọn oníbárà padà sí àwọn ìpínlẹ̀ ní Gúúsù Nàìjíríà lóòótọ́, kò lé àwọn ará Àríwá, ẹ̀sùn tí ìṣàmúlò-o Twitter ẹgbẹ́ alátìlẹ́yìn-in Coalition of Buhari-Osinbajo Movement túwíìtì (Atọ́ka 1) kò gún régé.
Ìpín ipò Ìlú tí ó rọrùn láti fọ́ ọdún-un 2019 fi Nàìjíríà sí ipò kẹrìnlá lágbàáyé, ìkẹsàn-án ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀.
Orí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ àti ìfọ̀rọ̀wánilẹ́nuwò ojúkorojú ni Gallup – iléeṣẹ́ aṣàgbéyẹ̀wò fínnífínní àti iléeṣẹ́ olùdámọ̀ràn tí ó wà ní Washington, DC fi gba èsì jọ nínú ìwádìí àyẹ̀wò èrò àwọn ènìyàn-an fún Pew.
Níbẹ̀, wọ́n fi ẹ̀kọ́ kún ẹ̀kọ́ ìmọ̀ ìtàkùrọ̀sọ àti kọ́ nípa ipa àyípadà ojú-ọjọ́.
Àwọn olólùfẹ́ẹ orin Soca ṣe àkíyèsí àròyé ọ̀tẹ̀ láàárín-in akọrin méjèèjì nígbà tí George gbé orin àkọ́ṣe ọdún 2019 jáde, "Ìwọ́de Ojúná Bacchanal 2".
"Ẹ káàbọ̀ ìyá"
Fún ìdí èyí, àwọn ènìyàn bẹ̀rẹ̀ si í narùn ní méjì-méjì, mẹ́ta-mẹ́ta láti ẹnu ọ̀nà, ojú fèrèsé, láti ẹ̀yìn ògiri àti lá́ti ẹ̀yìnkùlé àwọn ilé tó yí i ká.
Ayé Àlàmú wá jẹ́ àdììtú sí i, Àlàmú nìkan ló sì lè tú u.
“Èyí ni àwọn àmì àti àpẹẹrẹ oríṣìíríṣìí”, Nọ́ọ̀sì Rẹ̀mí kádìí ọ̀rọ̀ rẹ̀ nílẹ̀. Gbogbo àwọn àpẹẹrẹ wọ̀nyí wà lára oríṣìírísìí àwọn aláìsàn àrùn ọpọlọ. Àwọn ni, bí àpẹẹrẹ, asínwín gidi, asínwín onírẹ̀lẹ̀ àti asínwín ọlọ́jọ́ pípẹ́.
Ìjọba àpapọ̀ sì fi òfin de fífún àwọn ènìyàn ní visa Nàìjíríà.
Làbákẹ́ wọ yàrá Àlàmú láì kan lẹ̀kùn, ó sì rí ohun ìyálenu ìjayà tí ó tóbi jù láyé rẹ̀! Àlàmú kò sí ní ilé! Inú yàrá ṣófo! Ó sáré wọ inú ilé-ìwẹ̀ àti ilé-ìgbẹ́. Kò sí àmì pé ọkọ rẹ̀ wà nítòsí!
Ó jẹ́ ọkọ̀ mẹ̀sí ọlọ́yẹ́.
Ìkíyèsí àwọn ẹ̀kọ́ ilé àti ọgbọ́n ìbágbépò láwùjọ fùn àwọn ilé-ìwé gíga wa máa ń jẹ́ kíkíyèsí.
Ta ní í sọ bóyá gbólóhùn kan lè fa rògbòdìyàn?
European Union pẹ̀lú United Nations tako ìgbésẹ̀ Nkurunziza fún sáà kẹ́ta, wọ́n sì béèrè fún ìdápadà ìlọdéédé kí àsìkò ìdìbò ó tó dé.
Ọkàn-án balẹ̀ !
Ọ̀ràn yìí fi hàn pé àwọn alákòóso ìbò tí ó kọjá kò ṣiṣẹ́ láì lọ́wọ́ àwọn alágbára ń'nú.
Láàárín ọjọ́ díẹ̀, àwọn ènìyàn tí ó tó bíi ẹgbẹ̀rún 60 ti wo fídíò rẹ̀, tí wọ́n sì pín in lọ́nà 350, tí ó sì gba èsì tí ó tó 700.
Asad Zaidi túwíìtì nípa ojú tí àwọn ènìyàn Pakistan fi wo ẹgbẹ́ Abódiakọ-akọ́diabo:
Ilé-iṣẹ́ wa ní àfojúsùn mẹ́ta.
Orin Ìwọ́de Ojúnà gbọdọ̀ ní àwọn èròjà tí ó ṣe kókó nínú kí ó tó lè kópa:
Nàìjíríà, pẹ̀lú iye ènìyàn ìlú tí ó tó ẹgbẹẹgbẹ̀rún 200 èèyàn, ní ẹ̀sìn méjì tí àwọn ènìyàn-án ń ṣe jù: ẹ̀sìn Ìgbàgbọ́ àti Ìmàle.
Ó sọ wípé bí Ilẹ̀-Adúláwọ̀ ti ṣe ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ọlọ́gbọ́n àtinudá tó, kò sí ohun èlò tí yóò mú kí wọn ó ká èso ọrọ̀ tí ó pọ̀ tí ó ń dúró fún kíká, ìyẹn bí Afreximbank ti ṣe ṣàlàyé.
Ẹ̀rọ alátagbà fa ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹlẹ́yàmẹ́lẹ́yá, ìròyìn tí kò pójú òṣùwọ̀n àti ọ̀rọ̀ ẹ̀tàn lásìkò ìdìbò ààrẹ ọdún-un 2019
Á gbé e gbóná fún un, á sẹ orí rẹ̀ mọ́ Làbákẹ́ láyà, á ya á jẹ.
Ní báyìí, tó bá jẹ́ wí pé Mo Ibrahim ti dúró pé kí wọ́n wá ìyanjú sí ìwà-ìbájẹ́ ní ìwọ̀-oòrun ilẹ̀ Adúláwọ̀ kó tó dókówò ni, yóó sì ma dúró dòní.
Ṣùgbọ́n kékeré lásán ni irínṣẹ́ orí ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ alágbèká, wíwá ǹkan lóri ìtàkùn àgbáyé àti ìkànì ìbánidọ́rẹ̀, nítorí wọ́n ń tọpa àwọn ọmọdé lórí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìmọ̀-ẹ̀rọ lójojúmọ́ ayé wọn.
Labalábá fi ara ẹ̀ wẹ́yẹ, kò lè ṣe ìṣe ẹyẹ.
Nígbà tí à ń to ọkà a ò to ti ẹmọ́ si.
Bẹ́ẹ̀ náà ni wọ́n gbèrò láti ṣe ìkéde nípa ìdààbò bo àwọn ilé àjogúnbá tí ọ̀rán kàn.
Iṣẹ́ ṣì pọ̀ láti ṣe, ṣùgbọ́n mo ti rí bí ọ̀rọ̀ náà ṣe ń lọ láti "ṣé kí ó má sì kùkúyè mọ́ ni? "sí "kí ló dé tí a ò ṣe tíì ṣe é?
Òdo nìkan ni iye àìléwu sìgá fún ọmọ ènìyàn.
Àwòrán láti ọwọ́ọ Samira Bouaou/The Epoch Times, CC BY 2.0.
Àgùnbánirọ̀ ní ń fojúdi ni.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ àti olùkọ́ni DCMA ṣe ìdásílẹ̀ẹ "TaraJazz" láì pẹ́ yìí, èyí tí ó jẹ́ àdàlù orin ìbílẹ̀ taarab àti orin Jazz òde òní.
Nísinsìnyí, níbí ni ó wà, lójúkojú pẹ̀lú ìyàwó ọ̀rẹ́ rẹ̀ nígbẹ̀yìn gbẹ́yín. Ó ṣàjèjì, àbí bẹ́ẹ̀ kọ́ Làbákẹ́?
Túwíìtì náà jẹ́rìí wípé Lebanon ni àwòrán ọ̀hún ti ṣẹ̀ wá.
ṣé o lè rákòrò lọbá a kí o sìrẹ́rìn-ín músẹ́bí o ṣe rẹ́rìn-ín músẹ́ sí mi kí o sọ pé “bàbá-bàbá”. Wò ẹ́!
Yẹ àkọsílẹ̀ àkànṣe Global Voices wò lórí ipa COVID-19 lágbàáyé.
“Máa bọ̀,  Làbákẹ́ èmi ni”
Ní ọdún 2013, a mú u a sì fi sínú àhámọ́ fún ọjọ́ 115 láì ṣe ìgbẹ́jọ́.
Ṣe àkówọlé àti àgbébọ́sóde àwọn olùṣàmúlò
Nígbà tí mò ń dàgbà, mi ò tilẹ̀ mọ̀ wí pé kìnìhún ń gbé lẹ́yìn ilé mi.
Tiyè-tiyè, ó padà wo ilé wọn.
Ní ìgbẹ̀yìngbẹ́yín "ìkọlù" náà, àgbárijọpọ̀ tuntun náà yóò ta bí elégbé ní Sauti za Busara, tí àjọṣepọ̀ wọ̀nyí yóò sì di ìbáṣepọ̀ ọlọ́jọ́ pípẹ́ tí kò mọ ìyàtọ̀ èdè àti àṣà, tí ó fi hàn gbangba wálíà wípé èdè kan náà tí gbogbo ayé gbọ́ ni orin.
Ó ń ṣe màmá bí ìgbà tí abẹ́rẹ́ tó mú gún-un lọ́kàn Làbákẹ́ sí ní abẹ́rẹ́  náà.
Èyí jẹ́ nípa ètò, kìí ṣe àwọn ènìyàn.
A wà nínú ewu ńlá ìjàmbá ikú ọkọ̀ ojú irin, nítorí ọkọ̀ ojú-irin ń pa ènìyàn nínúu ìṣẹ́jú mẹ́wàá mẹ́wàá báyìí.”
Wọ́n mú àwọn tó jẹ́rìí pẹ̀lú rẹ̀, wọ́n so wọ́n, wọ́n sì fi ìyà oró jẹ wọ́n pẹ̀lú rẹ̀.
Lóòótọ́, kò burú bí a bá kọ ọ́ sílẹ̀, kí a sì fi pamọ́ síbìkan bí àsùnwọ̀n ìkówósí àfisápò rẹ, èyí yóò ta ọ́ jí b'ọ́rọ̀-ìfiwọlé tí o kọ sílẹ̀ bá di àwátì tàbí bí wọ́n bá jí i.
Nítorí náà ni alága wa ṣé rà á lọ́wọ́ rẹ̀ ní gbàǹjo – lọ́wọ́ ọkùnrin náà – ọkùnrin tó wà nínú ìṣòro yẹn..., awakọ̀ ọkọ̀ akẹ́rù náà yọwọ́ rẹ̀ síta láti fi ṣàpèjúwe bí ìṣòro tí ó ń sọṣé tóbi tó. Ìṣòro?
Bolsonaro sọ̀rọ̀ báyìí ní ọjọ́ náà pé "ó yẹ kí o jáde síta láti lọ jẹ koríko pẹ̀lú àwọn alálẹ̀ẹ yín".
Ṣe àfikún àpèjúwe nǹkan tí o ń gbìyànjú láti ṣe àti ohun tí o ṣira tẹ̀ nígbàtí àṣìṣe náà jẹyọ.
Bákan náà ni wọ́n tún gba àjọ náà níyànjú láti mú kí Rumo ó san owó ìtanràn mílíọ̀nù 10 owóo reais (ìyẹn mílíọ̀nù 2,5 owóo dọ́là orílẹ̀ èdèe US).
Àwòrán láti ọwọ́ Pete Linforth ní Pixabay. Ìlò àwòrán pẹ̀lú àṣẹ Pixabay, fún ìlò gbogboògbò.
Èyí ni ìgbà àkọ́kọ́ tí ọ̀kọrin náà yóò kó ẹgbẹ́ akọrin ìyìnrere rẹ̀ kúrò ní Amẹ́ríkà, ní ìjẹ́pèe ti agbè fún ìjọba orílẹ̀ èdèe kan tí ó Ja kí ó gbé ètò náà wá sílùú òun.
Àpẹẹrẹ ìdánilẹ́kọ̀ọ́ kan ni ìtúnsọ àlọ́ ‘Òwìwí àti Àgbọ̀nrín‘ àwọn aráa Kmhmu ní àárín gbùngbùn àti àríwá Laos.
“Nísinsìnyí, Àlàmú ọmọ òpònú yìí, á wá mọ nǹkan ti mo ti ń sọlá tii ye ọjọ́ yìí", Ó ń so lọ́kàn ara rẹ̀
Kò sí ìdí fún ìbáṣepọ̀ tímọ́-tímọ́ kankan láàárín wọn.
Ilé-iṣẹ́ kùkúyè ń ṣe àyọkúrò gbogbo ìnáwò yìí, pẹ̀lú apapọ̀ tírílíọ́nù kan dọ́là orílẹ̀-ède US lọ́dún kànkan.
Ìwé àbádòfin ìlò ẹ̀rọ alátagbà yóò pa òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ lórí ayélujára ní Nàìjíríà
Ní kí bàbá rẹ sọ orúkọ obìnrin tó wà níta yẹn tí ó ń jí bàbá rẹ mọ́ wa lọ́wọ́.
O lè ṣe àtúnṣe sí, fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn fún ohun tí kì í ṣe ti òwò, níwọ̀n ìgbà tí o bá ń fi ìyìn fún olùpilẹ̀ṣẹ̀ ohun àmúlò náà, kí o sì fi ohun àmúlò rẹ̀ tuntun sábẹ́ àṣẹ irú kan náà.
Bó yá ayélujára wà ní àsìkò ìbò tàbí kò ní í wà, ìdí tí ó dájú ń bẹ láti ní ìgbàgbọ́ wípé ọ̀rọ̀ òṣèlú ní orí ayélukára-bí-ajere àti ní ojú òpópónà yóò jẹ́ ohun tí ìjọba yóò fi ojú sí.
Ó sì ń kọrin sí etí àwọn olùgbé ìlú pé:
Orílẹ̀-èdè náà wà lábẹ́ ìdarí ìjọba apàṣẹ wàá wọ́n sì ń kópa nínu owó-ìbọ̀bẹ́ àti ìkówó jẹ.
“Bẹ́ẹ̀ ni, ìyẹn ò rúni lójú”
Àwòrán láti ọwọ́ọ Noborder Network. (CC BY 2.0)
Ní ọdún 2017, ìgbìmọ̀ àgbà àti àjọ ìpínlẹ̀ lábẹ́ ẹgbẹ́ olóṣèlú Communist ìlú China kọ ìwé àṣẹ kan tí a pe àkọlée rẹ̀ ní "Ìmọ̀ràn lórí imúdiṣíṣẹ iṣẹ́ ìgbélárugẹ àti ìdàgbà àṣà ìbílẹ̀ China dé ibi gíga".
Nínú ìdánwò #YKS2020 tí ó wáyé lónìí, ẹ kò rí ẹlòmìíràn fi ṣe àpèjúwe fún àwọn ọmọdé wọ̀nyí àfi ọkùnrin oníbálòpọ̀-akọsíakọ nnì Mabel Matiz?
Kí ló dé tí ó [Bolsonaro] ṣe ń ṣe inúnibíni sí àwọn ọmọ ìbílẹ̀ tó báyìí?
À ń wá ẹni tí a ó fọmọ fún, olòṣì ń yọjú.
Àkọsílẹ̀ orí Facebook kan tí ó fẹ́rẹ̀ẹ́ ṣàmúlò gbogbo ọ̀rọ̀ inú àwòrán atọ́ka 4, pẹ̀lú àwòrán ibi tí wọ́n ti fi táyà tó ń jó dí ọ̀nà náà ṣe àpínká ìròyìn irọ́ náà.
“Ẹ wọlé síbí màdáámú.
Bí ó ti wù kí ó rí, pẹ̀lú ẹ̀gàn ni ó jẹ́ pé ọ̀ràn-an àhesọ àti ọ̀rọ̀ ìkórìíra kan Lai àti El-Rufai gẹ́gẹ́ bíi ìṣòro ààbò orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Ẹ̀yin aráa Guinea, ẹ mú ọkàn le!
Bí Làbákẹ́ ṣé dìde láti lọ, ó gbọ́ agbẹjọ́rò náà tí ó ń ṣèlérí láti bẹ̀ wọ́n wò nílé, kò ní í yẹ̀, kí ó máa retí rẹ̀.
Àtẹ́-iṣẹ́ CSV gbọdọ̀ ṣe àmúlò ìlà àkọ́kọ́ gẹ́gẹ́ bí aṣorí, tí ó sì ní àwọn ọwọ̀n wọ̀nyí:
Wọn á rojọ́, wọn à sì gégùn-ún fún  ọjọ́ tí wọn ṣe ìsopọ̀ tọkọtaya!
Láti orígun mẹ́rẹ̀ẹ̀rin àgbáyé, igbe ńlá ni ó gba àwọn akọbúlọ́ọ̀gù Zone9 sílẹ̀ lọ́wọ́ ìjọba ilẹ̀ Ethiopia.
O lè ṣàkóso àwọn òǹṣàmúlò àti ọ̀wọ́ ẹ̀kọ́ ní ọ̀pọ̀:
Ìgbàgbọ́-asán ni tàbí bẹ́ẹ̀ kọ́ – àwọn tí ó ń ṣe àgbéyẹ̀wò ìṣèjọba àfagbáraṣe orílẹ̀-èdè Tanzania rí ìdánilójú awuyewuye wọn pẹ̀lú ti ẹyẹ òwìwí tí ó wọ inú ilé ìgbìmọ̀ àti ìgbésẹ̀ gbogbo láti lé e dánú àmọ́ tí kò bọ́ sí i.
Èyí kò túmò sí pé ó ti ṣa ṣeyọrí nínú títẹ́ àwọn méjèèjì lọ́rụ̀n ní pípé.
Àkísàá mọ ìwọ̀n araa rẹ̀, ó gbé párá jẹ́.
Bí iṣẹ́ ìgbélárugẹ àṣà yìí ṣe ń gbòòrò sí i, kò tẹ́ ẹ lọ́rùn tó bí ó ṣe fẹ́.
Kò lè gbàgbọ́ ohun tí ojú rẹ̀ rí.
Ìmọ̀ran mi fún àwọn ìkànì ìbánidọ́rẹ̀ ni láti ṣe àyípadà àdéhun iṣẹ́ wọn àti ìlànà ìtọ́sọ́nà àwùjọ láti fi òfin de fọ́rán ayédèrú tó lè fa ewu.
Ẹ ǹlẹ́ o:) Inú mi dùn pé orin mi jẹ́ lílò fún irú ìdánwò pàtàkì bí èyí.
Aáyán ati eèrà ṣígun, wọ́n ní àwọ́n ń lọ mú adìẹ àlọ la rí, a ò rábọ̀.
"Kò nílò ìdákẹ́ jẹ́jẹ́, ìbẹ̀rù bojo tàbí ìkáàánú-araẹni" – #SayNoToSocialMediaBill!
Màmá yọwó, ó sì gbà  Làbákẹ́ láàyè láti tẹ̀síwájú láti máa sọ̀rọ̀ fitafita pẹ̀lú ìrunú.
Tí a bá sọ nípa ìròyìn irọ́ nípa ti ẹlẹ́yàmẹyà, àwọn agbárùkù ti ẹgbẹ́ olóṣèlúu APC yọ ẹnu ìwọ̀sí sí Obi lára nítorí pé ó dá àwọn ará òkè Ọya padà nígbà tí ó wà lórí ipò gẹ́gẹ́ bí aláṣẹ Ìpínlẹ̀ Anambra, ní ìlà-oòrùn gúúsù orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
Kò sí hóró òótọ́ kán nínú ìtàkùrọsọ ọ̀hún.
Ìdágbére ìkẹyìn! Èyí kì í ṣe ohun tí ó rọrùn fún ẹnikẹ́ni.
Gbogbo èyí ló tì í láti sẹjọ́ ìkọ̀sílẹ̀, kí á tó wá sọ ti àbùkù ti màmá fi ń kàn án àti ìdààmú láti ọwọ́ màmá àti àwọn ará àdúgbò...
Lásìkò yìí, ní ọdún 2016, mo tún lọ sí inú oòrùn, mo ṣalábàápàdé ọkùnrin kan, Lámúrúdu, tí ó kọ́ mi ní ìró alífábẹ́ẹ̀tì náà, tí ó sì pa á láṣẹ fún mi pé kí tan ìmọ́lẹ̀ ìmọ̀ kíkọ àti kíkà àmì ìṣọwọ́kọ̀ náà kárí ayé.
Làbákẹ́ kì í jẹ́ kí màmá gbé ọmọ náà pẹ́ jù. Á rán màmá létí pé àwọn kò ra ibùsùn ọmọ dé lásán.
Báwo la ó ṣe ṣe é?
Ilẹ̀kùn kàn, kíkàn náà jẹ́ lemọ́lemọ́. Kò sí nǹkankan nínú wọn tí ó ti gbáradì fún  àlejò tí ó ń kán ilẹ̀kùn, tí ó sì jàjà wọ inú ilé láìdúró de èsì.
Ó pinnu láti rọ́ àwọn àlá náà fún Oníkòyí, Alájàṣẹ́ ti Àjàṣẹ́ ní Port-Novo, ẹni tí ó là á lóye pé kí ó ṣe bí a ti pa á láṣẹ lójú àlá.
Dókítà Oby Ezekwesili ń dáhùn ìbéèrè níbi ètò àwọn obìnrin àjọ UN pẹ̀lú àwọn alákòóso ìpolongo #BringBackOurGirls.
Ǹ jẹ́ a lè ṣe ìyẹn  Làbákẹ́?”
Aṣojú ìtàkùn-àgbáyé tí dátà rẹ̀ ti yí padà sí odù ààbò tó rọrùn jù ni “https” - èyí yóò lo ìyí-dátà-padà-sódù-ààbò tí ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé tó l'áàbò pèsè.
Ẹ ò lè lo agbára òfin tako àwọn ènìyàn tí ẹ ò dámọ̀ tí ẹ ò lè rí.
UltraSurf àti Psiphon jẹ́ àpẹẹrẹ irinṣẹ́ báwọ̀nyí.
Ní òótọ́, bí a ṣe ń wo ọpọ̀lọpọ̀ àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n làmìlaka jùlọ lónì, ohun tí a rí ni wí pé, wọ́n ní ànfàní láti mú àdínkù bá ìwà-ìbàjẹ́ bí wọ́n ṣe ń làmìlaka -- kìí ṣe ṣíwájú.
Cabo Delgado wà ní àríwá orílè-èdè Mozambique, ó kún fún àwọn ohun àlùmọ́nì bí i òkúta iyebíye, èédú àti afẹ́fẹ́ gáàsì tí wọ́n rí ní Rovuma, ilẹ tí omí yí ká.
Ara rẹ̀ balẹ̀ báyìí bí ó ṣe ń bá olùgbàlejò iléeṣẹ́ náà sọ̀rọ̀.
Ní àsìkò yìí ni mo lọ sí sẹminá tí Oníṣégùn-òyìnbó Bonnie Bassler láti fásitì Princeton gbé kalẹ̀, níbi tó ti sọ̀rọ̀ nípa bí àwọn hóró alámọ̀ ṣe ń bára wọn sọ̀rọ̀, lóri iye àgbáríjọpọ̀ wọn, tí wọ́n sì ń ṣe àwọn iṣẹ́ kan pàtó.
Ṣùgbọ́n òṣèlú ìṣọ̀kan ilẹ̀ Adúláwọ̀ máa ń sábà jẹ́ ìṣọ̀kan àwọn alẹ́nulọ́rọ̀ nínú òṣèlú.
Fún Mekong Watch àti àwọn agbègbè ní ìlú náà tí àkóbá ti bá, ìpamọ́ àwọn ìtàn wọ̀nyí ṣe kókó nínú ìpolongo ìkọjú-ìjà sí àwọn iṣẹ́ tí yóò lé ẹgbẹẹgbẹ̀rún olùgbé Mekong kúrò ní ilée wọn:
Ó ní ìdùnnú ni yóò jẹ́ títí. Tíìṣòro bá sì wà láti kojú, yóò sọ fún ìyàwó rẹ̀ pé òun kájú òṣùnwọ̀n. Á yanjú rẹ̀ bí i ọkùnrin – ọkùnrin gidi.
Fún àpẹẹrẹ, kàkà kí o bẹ http://twitter.com wò, o lè gbìdánwò láti ṣí ibùdó náà lóríi ẹ̀dà ti ẹ̀rọ-ìbánisọ̀rọ̀ọ alágbèéká ní http://m.twitter.com.
Olóyè Tolúlàṣẹ Ògúntósìn dúró lẹ́gbẹ̀ẹ́ ọba ilẹ̀-Yorùbá káàfàtà, Ọọ̀ni ti Ilé-Ifẹ̀, lórí ìjókòó.
Kò pẹ́ tí a gbé orin George jáde, Montano fèsì pẹ̀lú orin tí a pe àkọlée rẹ̀ ní "Dr. Mashup", nínúu rẹ̀ ni ó ti sọ màdàrú tí wọ́n ṣe níbi ìdíje Ìwọ́de Ojúná:
Creative Commons: ìgbòṣùbà, kìí ṣe ti ìṣòwò, kò sí àwòṣe
Ni ìyá olùbánidámọ́ràn náà bá tẹ̀le lọ.
Ìyá Àlàmú dá sọ̀ pẹ̀lú ìrira, ó sì tutọ́ orúkọ ìyàwó ọmọ rẹ̀ kíkorò jáde.
Ibí yìí kì í ṣe ibi lásán rárá.
(Ènìyàn tí ó gbé àkólé tí ó fi ń polongo pé “Oníbálòpọ̀-akọsíakọ ni àwa” Kí ni ẹ̀ ń gbìyànjú láti ṣe?
Bákan náà, àwọn agbèsẹ́yìn ẹgbẹ́ẹ PDP náà lo ọ̀rọ̀ ìdójúkọ ẹ̀yà yìí láti kó ìbò ju ẹgbẹ́ẹ APC lọ ní ìpínlẹ̀ Èkó.
Ọtí àmupara bàbá rẹ̀ – bí ó ṣe bì sí i lára tí ó sì tì í, ó ta á nípàá, tí ọmọ náà ń han, tí ó ń yíràá nílẹ̀ tí ó ṣèṣe létè àti èrìgì eyín tuntun rẹ̀ lọ́jọ kan.
Ní ọjọ́ 19 oṣù Igbe, àwọn afẹ̀sùnkanni pa á láṣẹ fún Ibama, àjọ ètò àyíká orílẹ̀ èdè Brazili, láti ṣíra dá iṣẹ́ reluwé tuntun náà dúró, wọ́n sì gba ìwé àṣẹ Rumo.
Olówó jẹun jẹ́jẹ́; òtòṣì jẹun tìpà-tìjàn; òtòṣì tí ń bá ọlọ́rọ̀ rìn, akọ ojú ló ń yá.
Kò ní fún un láyè láti dá gbọn un bí ó ṣe ṣe níjọ́sí, tí ó ń pè é ni ìyá àgbà, àgbàyà, àjẹ́...
Òǹlo Weibo mìíràn fi èròǹgbàa rẹ̀ hàn pẹ̀lú ohun tí ó fẹ́ fún Kérésìmesì:
Irúfẹ́ eré wọ̀nyí máa ń fi àyè gba ìdásí, tí àwọn olùwòràn yóò máa gbe orin, ọ̀kan tí ó wọ́pọ̀ jù lọ ni "Santimanitay!", tí ó jẹ́ ẹ̀dà àbọ̀-ọ̀rọ̀ Faransé “sans humanité”, tàbí “àìláàánú”.
Èyí jẹ́ tuntun ó sì ń fún mi láyò, nítorí àwọn iṣẹ́ àtẹ̀yìnwá ni wọ́n ti ṣe lóri 2D, pẹlẹbẹ, abọ́ oníke tí wọn kìí fi bẹ́ẹ̀ ṣe àgbéjáde ǹkan tí àwọn hóró ààrun jẹjẹrẹ ń kojú lára wa.
Àwọn ọmọ Amẹ́ríkà rí i bí àkàndá ènìyàn.
Wọn á mú un rẹ́rìn-ín lójú mọmọ, wọn á mú un rẹ́rìn-ín lọ́gànjọ́ òru”.
Èyí ni àwọn ènìyàn tí ò lè kọ tàbí kíwọ́n lè ka ìwé.
Níbo ni wọ́n ti ń wá?
Ń fìdí ìsopọ̀ múlẹ̀
Ẹlẹ́ẹ̀ẹ́dẹ́ ń lọ ẹ̀ẹ́dẹ́, o ní “Ẹ̀ẹ́dẹ́gbẹ̀ta ni àbí ẹ̀ẹ́dẹ́gbẹ̀fà?”; èwo lo gbé níbẹ̀?
Làbákẹ́…… Làbákẹ́……orúkọ tí a fi ń ṣé pè orúkọ! Ó kan lẹ́nu, bí ewúro, ó ń lọ́ ahọ́n, ó ń kó ẹnu ènìyàn bí i ọbẹ̀ ilá tí ò níyọ̀.
Ó dìídì lọ sí ilé ìwòsàn náà láti lọ kí ọ̀rẹ́ rẹ̀ tí ó jẹ́ nọ́ọ̀sì tí ó pè é.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ iléeṣẹ́ onímọ̀ ẹ̀rọ ti ṣe iṣẹ́ ribiribi ní ti ìṣàkọsílẹ̀ àwọn ọ̀rọ̀ tí kì í ṣe èdè Gẹ̀ẹ́sì sórí ayélujára, tí ó ń ṣe olùlànà onírúurú èdè lórí ẹ̀rọ ayárabíàṣá lọ́nà ìgbàlódé. Google, Yoruba Names, Masakhane MT àti ALC jẹ́ àpẹẹrẹ àwọn iléeṣẹ́ ńlá àti àwọn iléeṣẹ́ kéréje tí ó ṣẹ̀ṣẹ̀ bẹ̀rẹ̀ tí ó ti mú ìmọ̀-ẹ̀rọ ṣiṣẹ́ pọ̀ pẹ̀lú àwọn èdè tí kì í ṣe èdè Gẹ̀ẹ́sì.
Bí a bá kà á ní ẹníméjì, ó ti tó ènìyàn 500 tí ó ti ṣe ìrìnàjò náà.
Àdìó tún ti ní àmì ayò mìíràn!
Bí ó ṣe rí fúnmi àti Cecil kìnìhún náà nìyẹn, lẹ́yìn tí mo ti mọ̀ ọ́ tí mo sì ti mọ̀wa rẹ̀ fún ọdún mẹ́ta ní ààyè-ìgbafẹ́ apapọ̀ Hwange.
Ni aláìsàn náà bá rìn wọnú ilé náà ó bá sọ fún ìya rẹ̀ àti àwọn ẹbí rẹ̀, "Mo ní ǹkan láti sọ fún yín.
Ojú rẹ̀ mu, ó sì rí i.
Ìrọ̀rùn ni ìbéèrè fún ìwé ìrìnnà ní àwọn orílẹ̀-èdè kan, kò sì rí bẹ́ẹ̀ ní orílẹ̀-èdè mìíràn.
Pẹ̀lú ìrètí pé ohun gbogbo á dára kí ó tó bẹ̀rẹ̀ si í sú Làbákẹ́, kó sì tó bẹ̀rẹ̀ si í ṣàkíyèsí àyípadà gbogbo nǹkan.
Ẹní bá dẹ ojúu rẹ̀ sílẹ̀ á rímúu rẹ̀.
“Èmi ni ẹjọ́ yín wà ní ìkáwọ́ rẹ̀, ṣé ó tẹ́ ẹ yín lọ́rùn?”
Má binú! Ohun kan ò tọ́!
Nípasẹ̀ ìrìnàjò afẹ́ náà, a fẹ́ mọ bí ayé àti ìgbé ayé ṣe rí ní Hong Kong.
Làbákẹ́ wo kiní kékeré iwájú rẹ̀ láwòfín.
Àwòrán láti BBC #SexForGrades.
Kí ni nǹkan tí o fẹ fún obìnrin tó ń pọfọ̀ láti yí orí ọkọ rẹ̀, láti jẹ́kí ọkọ máa rẹ́rìn-in bí i ìkoòkò káàkiri ilé?”.
Àwòrán àti ọ̀rọ̀ abẹ́-àwòrán láti ọwọ́ọ Myo Min Soe / Irrawaddy náà ń bá Ohùn Àgbáyé ṣiṣẹ́ ìròyìn.
“Ó ní kí o wá rí òun lẹ́sẹ̀kẹsẹ̀. Mo gbàgbé láti sọfún ẹ”
Ní ọjọ́ 15, oṣù Ẹrẹ́na, obìnrin náà kú lẹ́yìn tí àjọ NCDC jábọ̀ pé kò ní kòkòrò àrùn COVID-19.
O bá bọ́ sí ìgboro, o kò sì mọ ibi à á yà sí.
Iṣan apá rẹ̀ á yi, á wá le koko.
Ẹ fẹ́ rí Agbẹjọ́rò?
A lè sọ wípé ìbẹ̀rùbojo nípa pípa ẹ̀rọ-ayélujára ń gbilẹ̀ sí i ní orílẹ̀-èdè tí àwọn ọmọ-ìlú ń wá ìlànà tí yóò mú wọn wà ní orí ayélukára-bí-ajere bí ìdígàgá bá wáyé.
Wọ́n fi ẹ̀sùn-un àjẹ́ kàn-án ní ọdún-un 1995. Láti ìgbà náà, ó ti yírapadà di ajìjàǹgbara olùtako ìfìyàjẹ àwọn obìnrin pẹ̀lú àtìléyìn Ilé-iṣẹ́-tí-kìí-ṣe-tìjọba.
Láti ìgbà náà, ni ó ti ń dúró pẹ̀lú inú dídùn fún àsìkò yìí láti wáyé.
“Bẹ́ẹ̀ ni, ẹ mọ̀ ọ́n rìn. Wọ́n wà nínú ilé”. “Ṣé lóòótọ́?”
Nínú fídíò náà, arábìnrin Knežević sọ pé alábòójútó ilé ìtajà náà bẹ̀bẹ̀ lẹ́yìn tí òun ṣe àròyé nípa ìwọ̀sí náà, ṣùgbọ́n pé inú òun kò dùn sí bí àwọn èrò tí ó pé jọ lé òun lórí ṣe yẹ̀yẹ́ òun.
Ìṣòro tí ó tó láti mú ayé sú ẹnikẹ́ni.
Èmi? Bẹ́ẹ̀ ni, màdáámú.
Bí ó bá jẹ́ pé Àlàmú ń tẹjú mọ́ òkè àjà ni, Làbákẹ́ náà tẹjú tirẹ̀ mọ ilẹ̀ ni bí ó ṣe ń rìn.
Kò ṣe fọ́rán ìbálòpọ̀ kankan rí.
Ṣùgbọ́n ní báyìí, ó rí màmá gẹ́gẹ́ bí olùfọkàntán tí ó lè bá sowọ́ pọ̀ ní ipele kan náà. Nítorí náà ó lanu sọ ọ́ fún Màmá.
Ewújù tí yóò tú ọ̀pẹ: gbogbo eyín ẹ̀ ni yóò kán tán.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé ẹgbẹẹgbẹ̀rún ti padà sílé, alákòóso United Nations fún ìsásàálà ti ṣe àkọsílẹ̀ àwọn asásàálà tí ó wá láti Burundi tí wọ́n lé ní 347,000 ní oṣù Èrèlé 2019, UNHCR fìdí ẹ̀ múlẹ̀:
Atọ́ka 6: Àwòrán Túwíìtì kan láti ọwọ́ Souljah
Ẹ ṣeun.
Ní ilẹ̀ Adúláwọ̀, ó le gidi gan láti jírórò pẹ̀lú àwọn ọkùnrin.
"Ẹm Ẹm Ẹm!", ó kọ́kọ́ tún ọ̀nà òfun rẹ̀ ṣe. "Ẹm.…Ìwọ. Ìwọ sì wá níbí?"
Lẹ́yìn èyí, a gba àwọn akópa ní ìyànjú láti so àlọ́ náà mọ́ ìdìbàjẹ́ àyíká ní ìlúu wọn.
A ṣí àpò-àṣùwọn ilé-ìfowópamọ́ fún wọn a dẹ̀ ń sanwó tààrà sínu àpò-àṣùwọn wọn, nítorí ààbó wà fún owó wọn; àwọn ọkùnrin ò lè gbà á lọ́wọ wọn.
Àwọn ọmọ orí ayélujára Àgbáyé, títí kan àwọn tí ó ń lo Reddit, náà ń lo ẹ̀fẹ̀, ọnà àti àwòrán orí ayélujára tí a fi àyọkà sínúu rẹ̀ rán ni létí nípa ìjàgbara ọ̀rọ̀ ìjọba àwaarawa.
Nígbà tí a ti ṣe àwọn ìtẹ̀síwájú kan, a ò tíì ṣẹ́gun rẹ̀.
Àwọn akẹ́kọ̀ọ́ wa wà láti mú àyípadà bá àgbáyé.
Ní ọjọ́ yẹn náà, àwọn ọlọ́pàá fi àwọn akọ̀ròyìn Iwacu mẹ́rin àti awakọ̀ wọn Adolphe Masabaakiza sí àtìmọ́lé, nígba tí wọn lọ kóròyìn jọ ní àdúgbò Musigati, ní Bubanza, níbi tí wọ́n ti fẹ́ bá àwọn ènìyàn tí ó sá kúrò ní àdúgbò nígbà tí ìjà náà bẹ́ sílẹ̀.
Ní òwúrọ̀ ọjọ́ kejì, ẹjọ́ àwọn alásọbótò àdúgbò dún sí etí rẹ̀bí ó ṣe rí wọn tí wọ́n ń kọjá níwájú géètì ilé wọn. Kò sí àní-àní, wọ́n mọ̀ọ́mọ̀ sọ ọ́ ni.
Wọn á bo ara wọn bí i ajá ọlọ́kúnr̀un, wọn á lu ara wọn, wọn á tún ya arà wọn jẹ.
Bí ọjàá bá tú tán, a ku olóríi pàtẹpàtẹ, a ku àgbààgbà sà-ǹkò sà-ǹkò lọ́jà; bÍfá bá pẹ̀dí tán, ìwọ̀-ǹ-wọ̀ a dìde.
Kérésìmesì ń bọ̀ lọ́nà dẹ̀dẹ̀.
Àwòrán tí a pín lórí ẹ̀rọ-alátagbà.
Èmi ìwọ̀fà, ìwọ ìwọ̀fà, o ní babá ní ká gbowó wá; o dá tìrẹ sílẹ̀ ná?
Mo di ẹni tó ń nífẹ̀ẹ́ sí èrò ìdánimò ilẹ̀ Adúláwọ̀ àjọni.
Orí Twitter ni Zelalem Kiberet ti pín àwòrán yìí.
Làbákẹ́ náà jẹ́ ránṣo-ránṣo gidi tí ó sì mọṣẹ́ dáadáa. Ó lè dárà sí ẹ̀wù, pàápàá báyìí láti bá ìgbà mu.
Àgékúrò àwòrán adarí iléeṣẹ́ náà, Irina Reyder ní ọ́fíìsì iléeṣẹ́ BlaBlaCar ti Russia. Àwòrán láti orí Ojú ewé. Facebook
Nkurunziza,’ Adarí ayérayé tó ga jù’
Èyí túmọ̀ sí wí pé tí o bá jẹ́ ọmọbìnrin lábẹ́ ogún ọdún ní orílẹ̀-ède Botswana tí o sì fẹ́ ṣe fàájì lórí ìkàni ayélukára, àkọ́kọ́, o ní láti tẹ àtẹ̀jíṣẹ́ ní ède gẹ̀ẹ́sì.
Àwọn ará ìlú ń fẹ́ ohun tuntun àti àtúntò tòótọ́.
[Cecil kìnìhún náà (2002-2015)].
Irú àwòrán ìbẹ̀rù wo ní ilé Àlàmú wá dà lójú rẹ̀.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
[Ìsàlẹ̀] Kò tó [lá ti yọ ọ́] nìkan, Ààrẹ tí kò ka nǹkan sí náà gbọdọ̀ jẹ́ yíyọ kúrò nínú ìṣàkósọ gbogbo kí ojú rẹ̀ le wálẹ̀.
Muhammadu Buhari
Ẹ̀ka owó náà ti ń darapọ̀.
Làbákẹ́ kò mọ̀. Kò sọfún un. Ó tẹ̀síwájú pẹ̀lú ẹ̀rín rẹ̀.
Orílẹ̀-Èdè Nàìjíríà fi òfin de ìrìn-àjò lójúnà ìṣàmójútó àwọn tó ti kó kòkòrò àìfojúrí COVID 19
Ẹni ọ̀ràn yìí dà bíi àwọn aláàárẹ̀ tí a máa ń bá pàdé nínú ìyára ìtọ́jú àwọn tí ó ní ìjàmbá àti ìtọ́júu pàjàwìrì – àwọn tí egbògi olóró tí sọ di ìdàkudà, àwọn tí ó ń sun títì, àwọn ogún-lé-mi-dé.
Torí ìdí èyí máa bá wa ronú!
Bí àwọn tí ó ti kó àrùn COVID-19 ṣe ń pọ̀ọ́ sí i ní Balkans, àwọn ilé ìjọsìn kan kò yí ọwọ́ àwọn ìlànà ìsìn tí ó lè mú kí àrùn Coronavirus ó ràn bí i pápá inú ọyẹ́ padà.
Àsọtẹ́lẹ̀ lọ́wọ́ ni wí pé orílẹ̀-èdè àgbáyé ń wà lójú ọ̀nà fún bílíọ́nù kan ikú tó tan mọ́ kùkúyè ní ọ̀rún odún yìí.
Bí a bá wo gbólóhùn èdè Gẹ̀ẹ́sì tí a yí padà sí èdè Yorùbá "fanimorious", tí ó ti ń lókìkí tí ó sì ti wà nínú Ìwé Ìtumọ̀ Ìgbàlódé.
Wọ́n kéré púpọ̀ lójú mi, ṣùgbọ́n ǹkan tó burú jù níbí ni wí pé a ò ní dátà láti gbogbo orílẹ̀-èdè tó wà lóri ilẹ̀-eèpẹ̀, a gbàgbọ́ wí pé ọjọ́-orí tó dágbà jùlọ nìyẹn.
A kì í yàgò fún “Mo gun ẹṣin rí o!”
Bí ẹ̀ẹ̀mejì sí ẹ̀ẹ̀mẹ́ta ni omi ojú ṣara jọ sí ojú rẹ̀ bí ìyarun gígùn  náà ṣe ń kọjá nínú igbó àkúnjù tó wà lórí rẹ̀̀.
Bí a kò bá tó ìyàá kọ̀ tí à ń kọ̀ ọ́, àjẹkún ìyà là ń jẹ.
Ìsọ̀kan àwọn Oníròyìn náà fẹ ọ̀rọ̀ náà lójú:
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ iléeṣẹ́ agbóhùnsáfẹ́fẹ́ — tí àwọn ènìyàn fẹ́ràn fún ẹ̀kúnrẹ́rẹ́ ìròyìn tí kò figbákanbọ̀kan ní Burundi — ni a ṣán pa. Ọ̀pọ̀lọpọ̀ akọ̀ròyìn lló júbà ehoro tí àwọn mìíràn bíi Esdras Ndikumana jẹ mo-yó-ìyà
Ọ̀pọ̀ nínú iṣẹ́ 2FA ní ń pèsè àkàsílẹ̀ "àpamọ́" kúkúrú alálòlẹ́ẹ̀kan tàbí odù "ìgbàpadà".
Ká ríni sọ̀rọ̀ fúnni ò dàbíi ká sọ̀rọ̀ fúnni ká gbà.
Bí ó bá jẹ́ pé ìwọ ni o ni ohun-èlò tí a ṣàgbékalẹ̀ Kolibri lé lórí, jọ̀wọ́ kíyèsí pé ojúṣe rẹ ni ìpamọ́ àti ààbò ìwífún-alálàyé aṣàmúlò tí ó ń jẹ́ fífipamọ́ sínú Kolibri.
Kí ni gbogbo ìrọ̀kẹ̀kẹ̀ yìí, lórí ọbẹ̀ ẹ̀gúsí lásán?
Ní Kenya àti Ethiopia, àwọn ọkùnrin wọ̀nyí ríran ‘àwòrán-ìtọ́nà’ àt'ọ̀run wá láti gbẹ́ ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀
A sọ̀rọ̀ nípa PMTCT, a sì máa ń tọ́ka sí PMTCT, ìdèna àkóràn ìyá sí ọmọ.
Lékèélékèé ò yé ẹyin dúdú; funfun ni wọ́n ńy é ẹyin wọn.
Ó wa yẹ kí ìwádìí ó dá lé àwọn èyí tí ó tàbùkù Mabel Matiz tí wọ́n sì ṣẹlẹ́yàmẹ́yá rẹ̀. #MabelMatizisnotalone [Àtẹ̀jáde òkè]
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ẹ̀rọ ní í máa tú ìmọ̀ gbólóhùn méjèèjì sí "queen".
Àgbà kì í ṣerée kí-ló-bá-yìí-wá?
Odindin ìwé kan gbáko tí a pè ní "Al Kahf" tàbí "Ihò nísàlẹ̀ ilẹ̀ " jẹyọ nínúu ìwé mímọ́ọ Kuran.
Lásán kọ́ là ń dé ẹtù; ó ní ẹni tórí ẹ̀ ń bá ẹtù mu.
Èṣùníyì wo màmá, ó sì ṣàkíyèsí ìkorò tó wá lójú rẹ̀.
Nígbà tí à ń ṣe ìkéde kòsí-kùkúyè ní oṣù Ẹ̀rẹnà odún yìí, aláṣe àti olùdarí AMP Capital sọ wí pé, "a ò ṣetán láti ṣe àgbékalẹ̀ àdápadà èrè ìdókówò tí yóò pa àwùjọ lára lọ́nà kọnà.
Rédíò — ohun èlò fún ìdàgbàsókè tí kò hàn, tí ó sì ṣe é gbé kiri.
Mójú kúrò níbẹ̀.
Ó sì ti ṣe amúgbálẹ́gbẹ̀ẹ́ ààrẹ Ilé ìfowópamọ́ Àgbáyé ẹ̀ka ti Ilẹ̀ Adúláwọ̀ ìgbà kan láti oṣù Igbe ọdún 2007 sí oṣù Igbe ọdún 2012.
Àwọn òǹlò ẹ̀rọ-alátagbà sọ ti wọn. Òǹlò Facebook Adrian Raymond sọ:
Ìwà ní ń jọ oníwà lójú.
Bẹ́ẹ̀ ni. Ẹ̀ẹ̀mélòó ni ẹ ti fìwé pè é lẹ́jọ́ ?
Èyí ni àyè fi sílẹ̀ láti lè rí wọn bá sùn bí wọn bá ń ṣiṣẹ́ fún wákàtí púpọ̀, láì jẹun tí ó ṣe ara ní oore, àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
Ṣé Àlàmú  ń kó kúrọ̀ nílé lóòótọ́ ni?
Ẹni tó tan araa rẹ̀ lòrìṣà òkè ń tàn: àpọ́n tí ò láya nílé, tó ní kí òrìṣà ó bùn un lọ́mọ.
Spiny Babbler, ẹyẹ orílẹ̀-èdè Nepal, fa àwọn onímọ̀-nípa-ẹyẹ àti olólùfẹ́ ẹyẹ mọ́ra
Babaláwo kì í bèèrè ẹbọ àná.
Ṣùgbọ́n títọ́ka sí bí orílẹ̀-èdè náà ṣe ń gbìyànjú láti ṣẹ̀dá àwùjọ aìsíẹlẹ́yàmẹ̀yà lẹ́yìn tí wọ́n ti kojú ẹlẹ́yàmẹ̀yà fún aìmọye o
Atiku Abubakar [Àwòrán Ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé Ilé-iṣẹ́ ìpolongo].
Ẹ̀rín ńlá fún ìṣòro ńlá! Bí ó ti jẹ́ ìjọlójú.
Láti Stone Town, àwọn ọba Omani ń tukọ̀ọ okòwò orí omi ìgbà náà tí ó fẹjú, títí kan kànáfùrù, wúrà, àti aṣọ , látàrí àwọn ìjì líle tí ń tu àwọn ọkọ̀ ìbílẹ̀ẹ Lárúbáwáa — dhows — ní oríi Òkun Indian, láti India sí Oman títí lọ dé Ìlà-Oòrùn Ilẹ̀ Adúláwọ̀.
Ójẹ́ kí orí rẹ̀ wú, óbẹ̀rẹ̀ si í pòòyì.
Bí nǹkan ṣe ń ṣe ẹnu ire fún àwọn ọmọ ẹgbẹ́ Abódiakọ-akọ́diabo a sì ń gbà wọ́n gẹ́gẹ́ bí ènìyàn, ìrìnàjò náà kò yàrá.
Àlàmú ,siriyó dà? “Olúwa mi ò! Rédíò dà?
Ìwífún yìí lè wúlò láti ṣe-ìyanjú-ìṣòro tí ó wáyé tàbí ìfisùn àṣìṣẹ́.
Ní ọdún 2011, ó lo oṣù méjì ní ẹ̀wọ̀n, àkókò yìí ni ìyàwóo rẹ̀ bí àkọ́bíi rẹ̀, Khaled.
Fún ìgbà pípẹ́, ọ̀gá á dùbúlẹ̀ láìlérò bí oníwárápá.
À-gbàbọ̀-ọ ṣòkòtò, bí kò fúnni lẹ́sẹ̀ a ṣoni; rẹ́múrẹ́mú ni ohun ẹni ń bani mu.
Wọn yóò wá láti ibi gbogbo -- fásitì àgbáyé ni -- wọn yóò sì gba ètò-ẹ̀kọ́ ìmọ̀-ìṣègùn lọ́fẹ̀ẹ́ lábẹ́ àdéhùn kan: wọ́n ní láti ṣe ìtọ́jú àwọn tó kọ́gun séwu jákèjádò àgbáyé láàrín ọdún mẹ́fà sí mẹ́sàn-án.
Nítorí pé ọ̀gá ti jáde pẹ̀lú ọkùnrin kan. Ọ̀gá sì sọ pé àwọn máa tóó dé.
Èyí jẹ́ àṣìṣe, ṣùgbọ́n nígbà míràn, ó lè jẹ́ nípa àtò.
Bí Àlàmú bá ya odi, òun náà a se ètè tirẹ̀ pátápátá.
FLAC ti ń ṣe àtọ́nàa ìṣòfin tí ó tako ìṣọdẹ-àjẹ́ ní Jharkhand.
A fi ọwọ́ọ ṣìnkún òfin mú àwọn ọmọkùnrin orílẹ̀ èdèe China mẹ́rin, Fu Hailu, Zhang Jinyong, Luo Fuyu àti Chen Bing, ní ọdún-un 2016 fún ìṣẹ̀lẹ̀ ìgò ọtí-líle tí a sì fi ẹ̀sùn-un “rírú ìṣẹ́po agbáraiìlú sókè”.
Ọ̀nà tó dára láti fo ìtẹríbọlẹ̀ dá lèyí.
A ṣe ìbúra fún Buhari fún sáà kejì ọlọ́dún mẹ́rin lọ́jọ́ 29, oṣù karùn-ún, 2019.
O lè ṣe àtúnṣe sí, àti fi ohun àmúlò yìí ṣe ìpìlẹ̀ iṣẹ́ mìíràn láì lò ó fún ìṣòwò.
Ní Mozambique, níbi tí àwọn ènìyàn tí ó ń lo ayélujára ò ti tó nǹkan – Ilé Ìfowópamọ́ Àgbáyé kan yìí náà fi hàn nínú ìwádìí pé ìdá 10 àwọn ará ìlú nínú èèyàn ẹgbẹẹgbẹ̀rún ló ní ẹ̀rọ-ayélujára ní àrọ́wọ́tó – ilé iṣẹ́ ẹ̀rọ ìbánisọ̀rọ̀ TmCel tí ó jẹ́ ti ọmọ onílùú náà ti se ìfilọ́lẹ̀ ìpolongo "kónílégbélé" yìí kan náà.
Ní àwọn ìlú tí ó wà lábẹ́ ìsàkóso Ààrẹ Bashar al-Assad, àwọn Aláṣẹ wọn ti tako ìṣẹ̀lẹ̀ ààrun COVID-19.
Láti ìgbà náà, mo ti tẹ̀síwájú láti máa kà nípa òṣèlú àti ẹ̀kọ́ nípa ayé àti ìdánimọ̀ àti ǹkan ti àwọn wọ̀nyí túmọ̀ sí.
Àlàmú ní láti tẹ́ ẹ lọ́rùn pẹ̀lú àlàyé tó dán mọ́rán lórí gbogbo nǹkan tí ó gbọ́ lẹ́nu àwọn èèyàn – àwọn aládùúgbò, lẹ́nu ọ̀rẹ́ rẹ̀ àti awakọ̀ọkọ̀-akẹ́rù náà.
Ní ọdún 2014, ogunlọ́gọ̀ ìbílẹ̀ ní Mekong bẹ̀rẹ̀ sí ní í ṣe àkọsílẹ̀ àwọn àlọ́ àti ìtàn àtọwọ́dọ́wọ́ọ wọn pẹ̀lú ìrànlọ́wọ́ ẹgbẹ́ aṣèwádìí kan tí ó ń ṣe àyẹ̀wò fínnífínní sí bí ìtàn wọ̀nyí ṣe lè ṣe ìrànwọ́ tí yóò tú àṣìírí ìmúdìbàjẹ́ àyíká tí àwọn iṣẹ́ ńláǹlà ń fà ní agbègbè náà.
Ní ọjọ́ 26 osù Kẹta, àjọ àwọn ilé-ìwé gíga ilẹ̀ náà kéde ọjọ́ ìdánwò YKS yìí gẹ́gẹ́ bi ọjọ́ 25 sí ọjọ́ 26 oṣù Keje.
Orísìírísìí àríyànjiyàn àti ìṣòro ló máa ń wáyé bí ó bá kan irú ìtumọ̀ èdè báyìí àti rírí i lò.
Kì í ṣe bí á ṣe dára sí àwọn yàrá, Làbákẹ́ ṣẹ̀ṣẹ̀ mọ̀.
Ọmọ rẹ̀ ti wá ńi ìbuyì fún un, láti gbà ààyè! Apá kìíní iṣ́e náà ti parí! Á dáa fún Èṣùníyì.
Olùyàwòrán agbègbè Sammy Junior, láti Rocky Point, Clarendon (agbègbè tí ìrúsókè-odò ọ̀sà àti àgbàrá ibi tí ó súnmọ́ omi ti kó bá) níbi ìdánilẹ́kọ̀ọ́ tí ó dá lóríi Ìfiṣẹ́ránṣẹ́ Àyípadà Ojú-ọjọ́ ní Jamaica ní ọjọ́ 14 oṣù Ẹrẹ́nà, ọdún-un 2019.
Ẹ̀sùn àìbìkítà àti ìṣowó-ìlú-mọ́kumọ̀ku ni a fi kan Onnoghen.
Wọ́n ò mọ̀ pé ilé náà ti di ẹgẹrẹmìtì, ó sì lè wò lulẹ̀ kí ó wó lù wọ́n—tí í ṣe àpẹẹrẹ àìmọ̀kanmọ̀kàn àwọn ènìyàn sí ìpamọ́ ohun àjogúnbá àti àtìlẹ́yìn fún àtúnṣe sí ilé àtijọ́ tí ó wà ní Bangladesh.
tí àwọn òṣìṣẹ́ ibodè yóò béèrè, bí èsì ìbéèrè kò bá tẹ́ wọn lọ́rùn, arìnrìn-àjó lè bá ara rẹ̀ ní ẹnu ìloro àlọ.
“Sọ fún mi”, ó tẹ numọ, “Àlàmú sọ nǹkan tí ó yíwọ́ ní pàtó fún mi… nǹkan tó ṣẹlẹ̀ gan an”.
Ní kíákíá, àwòrán Èṣùníyì pẹ̀lú ẹgba lọ́wọ́ àti ìwò ìrorò lójú rẹ̀ wá sórí Màmá.
Orí ìtakùn àgbáyé ni Atúmọ̀ Google ti máa ń ṣa gbólóhùn tí a ti túmọ̀ jọ, àmọ́ bí èdè kò bá ní gbólóhùn ọ̀rọ̀ tí ó pọ̀ tó lórí ayélujára, ó nira fún ẹ̀rọ wa láti ṣe àtìlẹ́yìn tí ó lákaakì fún irú àwọn èdè bẹ́ẹ̀
Ǹjẹ́ a lè ṣe bẹ́ẹ̀?
Kíá ni wọ́n jókòó lórí àga onígi náà pẹ̀lú àwọn yóòkú wọ́n tí wọ́n sì bẹ̀rẹ̀ sí jẹ oúnjẹ wọn, tí wọn ń wojú onítọ́ọ̀jú wọn tìbẹ̀rù-tìbẹ̀rù.
Ìgbélọsíbòmìíràn kùnà. Jọ̀wọ́ tún gbìyànjú lẹ́ẹ̀kansi.
Ní RightsCon tí ó wáyé ní Tunis, àti GlobalFact tí ó wáyé ní Cape Town, mo bi àwọn Ọmọ-adúláwọ̀ bóyá wọ́n ti nílòo ìwé ìrìnnà.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Òfin Ẹgbẹ́ Òṣèlú náà (rè é níbi pẹ̀lú àtúnṣe tí a gbà ní ìmọ̀ràn) bákan náà di lílò ní ọdún-un 1992, ó sì ti rí àtúnṣe ní ọ̀pọ̀ ìgbà bíi àtúnṣe ti ọdún-un 2009.
A-lu-dùndún kì í dárin.
Bí eégbọn bá ṣo ayínrín nímú, adìẹ kọ́ ni yó ja.
Báwo ni wọ́n ṣe ń tẹ̀síwájú nínú iṣẹ́ wọn tàbí fọnrere iṣẹ́ wọn?
Twitter di pápá ogun fún gbólóhùn irọ́ lásìkò ìdìbò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà ọdún-un 2019
Híhàyín ni orin Siti àti Ẹgbẹ́ “Nielewe” (“Gbó mi yéké”) àti àwòrán orin náà, tí ó ṣe àfihàn-an àwòrán-an, tí ó sọ ìtàn obìnrin kan tí ó ń rí ìdojúkọ abẹ̀-ilé, tí ó sì ń dárò ara rẹ̀. Ìtàn náà jọ ti Omar Juma fúnra rẹ̀:
Bí í iye àwọn ènìyàn tí ó kó kòkòrò àrùn COVID-19 ṣe ń pọ̀ sí i ni Nàìjíríà, ìjọba àpapọ̀ ti gbọ́ ohun tí àwọn aráàlú sọ ní ọjọ́ 18, oṣù Ẹrẹ́na nípa fífi òfin de àwọn tí ó ń rin ìrìn àjò láti orílẹ̀ èdè 13 bí i: China, Italy, Iran, South Korea, Spain, Japan, France, Germany, Norway, United States, United Kingdom, Netherlands àti Switzerland tí ó ní ju ènìyàn 1000 lọ tí ó ti kó kòkòrò àrùn Kòrónà láti má wọ orílẹ̀-èdè Nàìjíríà.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Nígbà mìíràn, kì í lo ìyarun rárá. Á kàn fọwọ́ tẹ igbo irun rẹ̀ mọ́lẹ̀ pẹ̀lú àtẹlẹwọ́, á wá tètè kúrò nínú ilé kí Làbákẹ́ tó máa polongo tako ìmúra rẹ̀ bí i irun tí kò túnṣe, ìrísí tí kò mọ́ tó àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ̣.
Bí ó bá pariwo mọ́ ọn, òun náà á pariwo padà.
Arọ̀lẹ̀kẹ̀ ò rọ bàtà; gbẹ́dó-gbẹ́dó ò rọ ojúgun.
Walid Abdullah ọmọ ọdún mẹ́tàlélógún, sọ ọ́ di mímọ̀ pé ìlẹ̀ yìí tilè ṣe é débi pé wọ́n ń dába gbígba ẹ̀mí àwọn aláàárẹ̀ tí wọ́n bá funra sí pé wọ́n ní COVID-19.
Àìsí-ńlé ológbò, ilé dilé èkúté.
Nítorí àìtó ìdókoòwò nínú iléeṣẹ́ ọgbọ́n àtinudá àti àṣà, Ilẹ̀-Adúláwọ̀ kò sí nínú ọjà iṣẹ́ ọpọlọ, àti ìdáraáwò púpọ̀ gẹ́gẹ́ bí a ti fi hàn nínú orin, eré ìtàgé, ewì, àwòrán-àtohùn àti ètò orí ẹ̀rọ amóhùnmáwòrán àgbáyé.
Ni ẹ̀gbọn rẹ̀ àgbà lọ́kùnrin náà bá dìde ó ní, "èmi náà ní ǹkan láti sọ fún yín.
Bẹ́ẹ̀ ni, oṣù agẹmọ nìkan nìyẹn. Lóṣooṣù, kì í rí ìdáhùn tó tọ́ sí gbogbo ìṣirò rẹ̀.
A kì í fi ìka ro etí, ká fi ro imú, ká wá tún fi ta eyín.
Ọ̀jẹ̀ olórée soca bíi Montano àti George ti gba ìpè láti ṣeré níbi ètò ijó ìta-gbangba kí ọjọ́ ó tó kò rárá.
Èyí ni pé bí o bá mu ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ ṣiṣẹ́ pọ̀ lórí ẹ̀rọ kan, yóò ṣàfikún lórí ẹ̀rọ ìyókù
Ṣíṣe àyèwò okùn ìtajà fínífíní lágbára, ìyẹn ò sì lè tẹ̀síwájú láti máa fo àkíyèsi gbogbogbò.
Kì í ṣe ilé lásán – òrùlé àti ògiri.
Africa Digital Rights Fund àti The Collaboration on International ICT Policy for East and Southern Africa (CIPESA) ni agbátẹrù iṣẹ́ àkànṣe yìí.
WỌ́N WÀ NÍBẸ̀: NÍNÚ ÀWỌN ỌGBÀ Ẹ̀WỌ̀N ÀTI IBOJÌ-ÒKÚ.
Gbogbo àwọn èrọ wọ̀nyí máa ń ṣe àyídà ìwà ìkọ̀kọ ọmọ àti dátà ìlera rẹ̀ sí èrè pẹ̀lu ṣíṣe àtagbà rẹ̀ pẹ̀lú àwọn mìíràn.
3. Wọn kò ní gba ẹnìkan lọ́wọ́.
Orin náà dún dáadáa ní etí àti pé ó mú èèyàn gbàgbé ara rẹ̀, ní ọ̀nà tí ó ń mú kí àwọn ayírapadà ó máa gbé ẹsẹ̀ ní ọ̀kọ̀ọ̀kan bí wọ́n ṣe ń rìn/jó ní ojú ọ̀nà.
Ohun tí ó fa àwọn ìpeníjà wọ̀nyí ó ju pé orí ayélujára ni àwọn iléeṣẹ́ onímọ̀ ẹ̀rọ ti máa ń ṣe àkójọ èdè wọn for tí wọ́n ń fi ṣe ògbufọ̀ gbólóhùn ọ̀rọ̀.
“Màmá… Màmá…ìṣòro wo? Ìṣòro Àlàmú …ìṣòro rẹ̀ bó ti wù kí ó tó jẹ́ ìṣòro tèmi náà…hooo Màmá…… Báwo lẹ ṣe lè…….”
Nípasẹ̀ aṣojú àgbà àwọn adájọ́, a pa ìjọba láṣẹ láti gbé ọjọ́ orí ìgbéyàwó sí ọdún méjìdínlógún fún obìnrin àti ọkùnrin.
Á kàn nílò láti tún ara rẹ̀ ṣe fún bí oṣù mẹ́ta sí mẹ́rin, á padà sípò.
Kòsí àwọn àká-iṣẹ́ pẹ̀lú ìkànnì ti a sopọ̀ mọ́ apèsè.
Bí ọdún bá dún, bọnnọnbọ́nnọ́n a pàwọ̀ dà.
UNESCO yà ọjọ́ yìí sọ́tọ̀ láti ṣí ojú àwọn ènìyàn sí ipa tí ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ ń kó ní ìgbésí ayé — tí ó jẹ́ ọ̀nà ìgbéròyìnká tí kò hàn, tí ó sì ṣe é gbé kiri.
Ọkọ̀ ìjàpá bítù ni. Nígbàtí Làbákẹ́ máa jáde síta, èéfín tí ọkọ̀ náà tu jáde kòtí ì parẹ́ tán kò sì ṣeéṣe fún un láti rí ẹni tí awakọ̀ jalopí náà jẹ́. Làbákẹ́ rí i pé ọkọ rẹ̀ ló ń wa ọkọ̀.
Ilé-iṣẹ́ wa, ìyá sí ìyá, máa ń gba àwọn obìnrin tí wọ́n ní kòkòro apa sójà ara gẹ́gẹ́ bi elétò ìlera.
Ohùn Àgbáyé ti ń jábọ̀ ìròyìn lórí ìṣẹ̀lẹ̀ yìí fún ọdún mẹ́wàá.
Ẹ̀rọ Alátagbà ni a fi gbé àwọn ìròyìn irọ́ àti ọ̀rọ̀ ẹlẹ́yàmẹyà jáde lásìkò ìdìbò orílẹ̀-èdèe Nàìjíríà
Àmọ́ ní ọjọ́ 23 oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2019, ìjọba orílẹ̀ èdèe Tanzania pàdánù ẹjọ́ọ kòtẹ́milọ́rùnun rẹ̀ tí àṣẹ ilé ẹjọ́ gíga ṣì dúró: akọ àtabo gbọdọ̀ pé ọjọ́ orí méjìdínlógún kí wọn ó tó ṣe ìgbéyàwó, tí èyí sì ń fi agbára kún ìgbẹ́sẹ̀ ìsoyìgì ọmọdé ní Tanzania.
Mo yẹ àwọn ilé tí ìporùrù ilẹ̀ ọ̀hún bà wò fínnífínní, mo sì rí àrító ohun tí ó ṣẹlẹ̀ níbẹ̀.
Làbákẹ́ ti rí oríṣìíríṣìí nǹkan fún rarẹ̀ – tí ó jẹ́ kókó tí ó sì jẹ́ ògidì.
Làbákẹ́ rìn jáde nínú ọ́fíisì agbẹjọ́rò náà pẹ̀lú ẹ̀rín músẹ́ sí olùgbàlejò ọlọ́yàyà  náà.
Nípasẹ̀ àwọn aṣojú rẹ̀, Gyumi ṣàlàyé wípé àlàálẹ̀ LMA kọ iyán obìnrin kéré nítorí pé ó fún àwọn ọkùnrin ní àǹfààní ju àwọn obìnrin lọ.
“Nítorí pé ọkùnrin yìí lè pamí lára nígbàkúùgbà”
Kò sì ṣeéṣe láti ya awakọ̀ olódodo sọ́tọ̀ sí àwọn ògbólógbòó ọmọ ìta àti ọlọ́sà.
Àpàpọ̀ àkókò/ìtẹ̀síwájú fún ọ̀kọ̀ọ̀kan àwọn ohun àmúlò
Wo òkúta ìsàlẹ̀ òkun, wo ẹja bí ó ṣe kéré
Twitter máa ń ṣe ìtumọ̀ èdè Yorùbá sí èdè Gẹ̀ẹ́sì nípasẹ̀ lílo Atúmọ̀ Google bí ó ti ṣe fàyè gbà wọ́n, tí àbájáde rẹ̀ sì kù díẹ̀ káàtó nígbàgbogbo — tí àwọn ọ̀rọ̀ kọ̀ọ̀kan sì ṣe déédéé.
Wọ́n la àwọn àkànṣe iṣẹ́ ìsọjí àṣà bíi Ọdún Òṣùpá Tuntun àti Àjọ̀dún Àtùpà sílẹ̀, láì pa ìyìókù tì, gẹ́gẹ́ bí ìpàgọ́ tí ó jẹ mọ́ ti àṣà tí ó lákaakì.
Àwọn olùkíyèsí sọ pé ẹgbẹ́ tí ó ń darí ìkọlù yìí ní i lọ́kàn láti máa jí àwọn ohun àlùmọ́nì yìí kó.
Ìwọ̀sí ní í ba ilé àgbà jẹ́.
Àwọn tí ìṣẹ̀lẹ̀ náà ṣe ojúu wọn fọ ohun tí ó ń gbé wọn lọ́kàn síta nínú ìfọ̀rọ̀wọ́rọ̀, bí àwọn akọni òǹkọ̀ròyìn ní Hong Kong ṣe ń kọ ìròyìn nípa ọjọ́ 4 oṣù Òkúdù.
Eléyìí jẹ́ àbùdá ajẹmọ́dànánwò.
Àwọn arìnrìnàjòó san "ẹgbẹlẹmùkù owó lọ́wọ́ ẹnìkọ̀ọ̀kan" fún ìrìnàjò láti Cape Verde. Ní oṣù Òkúdù ọdún-un 2019, US Customs Àjọ Aṣọ́bodè àti Ààbò Ibodè US ní Del Rio, Texas, USA, fi ọwọ́ọ ṣìkún òfin mú àwọn ọmọ-adúláwọ̀ 500 tí ó wà láti Ilẹ̀-olómìnira Congo, Democratic Republic of Congo, àti Angola, tí wọn ń fẹ́ gba omi Odò Rio Grande wọ USA.
Kiné-Fatim Diop, adarí ìpolongo Amnesty International ní Ìwọ̀-oòrùn Ilẹ̀-Adúláwọ̀, sọ̀rọ̀ ní ọdún yìí nípa ìtakora tí ó wà ní àárín ohun tí ó yẹ kí ó jẹ́ ọjọ́ ìṣèrántí-dunnú àti ohun tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ ẹbí àwọn olùfarapa ń rò:
Compare “Mo mọ̀-ọ́ gùn” . . .
Àwọn Ọkùnrin yìí ni ọmọ ìgboro ìlú. Àwọn Ọkùnrin tí ènìyàn gbọ́dọ̀ ṣọ́ra láti máa bá ṣe– wọ́n tóbi, wọ́n fẹ̀ láyà, wọ́n sì ní iṣan.
Láti oṣù Ọ̀wàrà 2017, àìmọye ìkọlù ni ó ti wáyé ní oríṣiríṣìí ìgbèríko ní Cabo Delgado láti ọwọ́ àwọn ẹgbẹ́ jàndùkú kan náà.
Àgbàlagbà kì í wẹwọ́ tán kó ní òun ó jẹ si.
Bí àwọn Òyìnbó bá ń ṣe àjọyọ̀ Ọdún Òṣùpá Tuntun, àwọn aráa China á gbéraga wọ́n á sì rí èyí gẹ́gẹ́ bí ìdàgbà ìsọjí àṣà ìbílẹ̀ China...
Kò sí irọ́ kan níbẹ̀ wípé Ẹ̀rọ-ìgbóhùnsáfẹ́fẹ́ jẹ́ ohun èlò ìgbéròyìn ká tí ó ti ṣiṣẹ́ ribiribi fún ìdàgbàsókè àgbà-ńlá ayé.
Àgbà kì í fàárọ̀ họ ìdí kó má kan funfun.
Fún àpẹẹrẹ, wọ́n dájọ́ ẹ̀wọ̀n ọdún méjìlélọ́gbọ̀n fún ajàfẹ́tọ̀ọ́ ènìyàn Germain Rukiki fún ìdarapọ̀ mọ́ ìgbìyànjú ìrúlùú, jíjin ètò ààbò ìlú lẹ́sẹ̀, àti ìṣọ̀tẹ̀  ní 2018 nítorí pé ó ṣe àkọsílẹ̀ àwọn ọ̀nà tí ìjọba Nkurunziza ń gbà fìyà jẹni.
Bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé Iléèjọsìn náà kò tíì ṣe ìfilọ̀ kankan nípa àjàkálẹ̀ náà, ó sì ń fún àwọn ọmọ ìjọ ní Ara jẹ àti ẹ̀jẹ̀ mu bí ó ti máa ń ṣe.
Àsìkò á pọ̀ tó bá yá, Àdìó tún un sọ,”láti sọ gbogbo ìtàn  náà, ní báyìí jẹ́ kí a ṣàjọyọ̀...àti pé jẹ́ kí a bẹ̀rẹ̀ àjọyọ̀ náà báyìí! Àdìó tẹ bọ́tíìnì kan lára ẹ̀rọ ìgbohùnsílẹ̀ rẹ̀.
Ọ̀wọ́ ìran mìíràn ni wọ́n ti wá – ará àtijọ́, aláṣà ni wọ́n, wọ́n sì tún máa ń gbàgbọ́ nínú nǹkan tí ò tó nǹkan.
Ṣé á lè ní okun láti kojú Làbákẹ́?
Ọmọ rẹ̀ wa rè é tó ń rẹ́rìn-ín músẹ́ sí i tí ó sì ń fèsì bí ó ṣetọ́ sí ìbéèrè àti àsọgbà ọ̀rọ̀ wọn.
Ó dùn mí wọ akínyẹmí ara wípé wọ́n gbẹ́sẹ̀ lé ẹ̀tọ́ọ mi gẹ́gẹ́ bí olómìnira láti darapọ̀ mọ́ àwọn akẹgbẹ́ẹ̀ mi.
Ìṣàmójútó tí kò péye tó
“Màdáámú ẹ wá. Ẹ sọ̀rọ̀ sókè. Dáadáa.”
Fáàárí ọ̀bọ ò ju inú ìgbẹ́ lọ.
Láìbọ́sírere, gbígbọ́ sí àwọn ọ̀daràn wọ̀nyí lẹ́nu lè ṣe àkóbá fún ààbò rẹ.
Fún ìdí èyí, wọ́n ní í lọ́kàn láti lo àkọsílẹ̀ inú atọ́ka 3 tí ó sọ pé "Ìbò kan fún Atiku jẹ́ ibo fún ẹ̀yà Igbo..." fi jí òkú ìkórìíra ẹ̀yà tẹ̀gbintẹ̀gbin tí ó ti wà láàárín ẹ̀yà Hausa àti Igbo.
Ìtìjú ńlá gbáà ló jẹ́ fún ìjọba tiwantiwa, bí ètò ìbò tí o yẹ kí ó lọ ní ìrọwọ́-ìrọsẹ̀ láì fi ti apá kan ṣe, ṣùgbọ́n tí ìṣesíi wọn kò fi ìṣedéédé hàn, àìmúdọ́gba tí ó hàn kedere, ẹ̀tàn àti ìjòye àwòdì máà le è gbẹ́dìẹ.
Yan àkórí tàbí iṣẹ́ ìdánrawò
Sísọ ọ́ jáde ṣe pàtàkì púpọ̀ fún ìdènà.
Lọ́pọ̀ ìgbà bí a bá ṣ'àkíyèsíi odù-aṣàṣìṣe, oníṣọnà iṣẹ́-àìrídìmú yóò gbé àfikún àtúnṣe jáde.
Fún àpẹẹrẹ, atọ́kùn ètò lórí ẹ̀rọ amóhùnmáwòrán tó jẹ́ adàṣà-àtijọ́-mú-ṣinṣin — ajìjàǹgbara ẹni tó ti fi ìgbà kan rí ṣe ìpolongo ìtako ìbupá — fúnnu lórí Twitter wí pé òun ti kópa nínú àwọn ìlànà-ìsìn ajẹmẹ́sìn tó léwu:
Tí a bá sì ṣe èyí, à ń fún àwọn ilé-iṣẹ́ ní ẹ̀tọ́ lábẹ́ òfin láti ṣe ohun-kóhun tó bá wùn wọ́n pẹ̀lu dátà wa àti dátà àwọn ọmọ wa.
A máa ń tayọ ìyẹn; a máa ń gbìyànjú láti mú àwọn ọkọ wọlé, àwọn olólùfẹ́.
Ọ̀wọ́ àwọn ọmọkùnrin àti ọmọbìnrin kéé-kèè-kéé kan ti yí ìsọ̀ kan ká níwájú láti ra ìrẹsì àti túwó tí ó ti ń hó nínú ìkọ̀kọ̀orí iná – wọ́n ń retí kó jinná kíá.
Òfin LMA fi àyè gba ọmọdébìnrin tí ọjọ́ oríi wọn kò ju ọdún mẹ́rìnlá lọ láti ṣe ìgbéyàwó pẹ̀lú ìlọ́wọ́sí ilé-ẹjọ́, ìlọ́wọ́sí òbí fún ọmọ ọdún márùn-ún-dínlógún, nígbà tí ọdún méjìdínlógún jẹ́ ọjọ́ orí tí ó kéré jù lọ fún ọmọkùnrin.
Ọkọ nìkan kọ́ ló ya wèrè, Ìyàwó  náà ya wèrè,
Ilé-iṣẹ́ Ìkóròyìnjọ Orí-ayélujára Olómìnira Bulka ni ó kọ́kọ́ ro ìyìn ìṣẹ̀lẹ̀ náà ṣáájú àwọn ilé-iṣẹ́ ìròyìn Bulka mìíràn.
Obìnrin kan tí ó jẹ́ ẹni ọdún 70 tí ó ti lo oṣù márùn-ún ní United Kingdom padà sí Nàìjíríà ní ọjọ́ 11 oṣù Ẹrẹ́na.
Làbákẹ́ kù gìrì tèlé e, ó sì bá a ní yàrá ìgbàlejò. Ó gbá a mú lọ́rùn aṣọ rẹ̀, ó sì mì ín jìgìjìgì.
Nígbà mìíì, ohuninú ojú ìwé orí ayélujára ní í máa ń fa ìdígàgá
Àtẹ̀pa bí erín bá tẹ koríko ni àwọn ọmọ Nàìjíríà tẹ irú ìwé àbádòfin báyìí pa ní ọdún-un 2016.
Àgbà iṣẹ́ ìwádìí náà, tí ó di gbígbé jáde ní ọjọ́ kéje oṣù Ọ̀wàrà 2019, tí akọ̀ròyin Kiki Mordi tí kò parí ẹ̀kọ́ọ rẹ̀ látàríi wípé kò fẹ́ ṣe àṣemáṣe pẹ̀lú olùkọ́ní ifásitì rẹ̀ tí ó ń fi ìdíi rẹ̀ rẹmi nínú ìdánwò nítorí wípé kò fún un ṣe ṣe atọ́kùn-un rẹ̀:
Lẹ́yìn tí ó bá ti gba owó oṣù rẹ̀, á wá wa ọkọ ayọ́kẹ́lẹ́ rẹ̀ bí i ọkọ̀ òfurufú elékùsọ́, á mú eré lọ ilé bí ẹ timọ̀.
Bóyá ìdá mẹ́wàá nínú ọgọ́rùn-ún àwọn ẹlẹ́sìn náà. Pẹ̀lú ìlọ́ra ni àwọn díẹ̀ wọ̀nyí á fi ìnira wọ́ dé àwọn mọ́ṣáláṣí tí ó wà nílùú - pẹ̀lú ìpéǹpéjú wọn tí ó ṣì wúwo fún oorun.
Ní báyìí ó ti ṣípò-padà, òkìkí Abacha tàn káàkiri ó sì di ìlú-mọ̀-ọ́-ká nípa ìtẹrí ẹ̀tọ́ ọmọ-ènìyàn mọ́lẹ̀ àti ìjẹgùdùjẹrà.
Ariwo ọkọ̀ ojú irin náà, tí ó máa ń gbalẹ̀ kan títí lálẹ́.
Ìwé ìròyìn Trinidad Express yàn láti kọ èròo rẹ̀ nípa Àyájọ́ Ọjọ́ Òmìnira tí ó dábàá wípé Rowley, Kambon, àti ajàfẹ́tọ̀ọ́ ọmọ-ènìyàn Pearl Eintou Springer ṣì sọ nígbàtí wọ́n sọ ìdí tí àwọn ọmọìlú Trinidad àti Tobago tí ó jẹ́ ènìyàn dúdú ò fi ṣe dáadáa tó:
“Wo èyí. Sọ̀wédowó tí o fún mi fún owó ìtọ́jú ilé.”
Ní orílẹ̀-ède Rwanda lónì, àwa la ní ìdá àwọn obìnrin tó pọ́jù ní ilé-aṣòfin.
Àwọn ọmọ ìlú tí wọ́n ń ṣàmúlò ayélujára ti bẹ̀rẹ̀ ìkọkúkọ sórí àwòrán ààrẹ Nkurunziza nínú ìfẹ̀hónúhàn pẹ̀lú àmì ìdámọ̀: #Nkurunziza àti #Burundi:
Onochie jẹ́ ògbóǹtarìgì níbi ká máa ṣe àpínká ìròyìn ayédèrú. Iléeṣẹ́ agbéròyìnjáde orí ayélujára kan tí ó ń ṣe ìwádìí ìjábọ̀ ìròyìn (ICIR), ti ṣe àgbéyẹ̀wò àwòrán tó ju 1,000 lọ tí Onochie ti pín sórí Twitter láàárín ọjọ́ 1, oṣù Ògún ọdún-un 2018 àti ọjọ́ 31, oṣù Agẹmọ ọdún-un 2019. Àgbéyẹ̀wò náà fi hàn pé ó kéré tán "ìgbà méjìlá" ni Onochie "ti lo àwòrán tí kò yẹ".
"Bẹ́ẹ̀ ni" ni ìdáhùn fún kùkúyè.
Ọ̀kọ̀ọ̀kan wọ́n jẹ́ aṣojú Ilẹ̀ Ìbílẹ̀ tí ìjọba fọwọ́ sí ní gúúsù ìlà oòrùn ìpínlẹ̀ São Paulo tí reluwé akẹ́rù aláàdọ́run ọdún iléeṣẹ́ Rumo ń kó bá, ní ọdún-un 2014, bẹ̀rẹ̀ sí í fẹ̀ sí i.
Má jìyà nínú Ìdáké̩ró̩ró̩ — máa wí lọ
2500 kwanzas (owó dollar orílẹ̀-èdè US mẹ́jọ) ni ó jẹ́ tẹ́lẹ̀tẹ́lẹ̀.
Mo jókòó sí ilé-oúnjẹ ilé-ìwòsàn, mò ń ṣe ìpàdé mi àkọ́kọ́ pẹ̀lú aṣojú kan láti ilé-iṣẹ́ owó-ìfẹ̀yìntì mi.
Á pàdé agbẹjọ́rò kejì yìí fún ìgbà àkọ́kọ́.
Ẹ jẹ́ kí n ṣàlàyé.
Kí a mú un láti Ìdádúró Tanzania tí ó dá lóríi ìtànká "ìròyìn irọ́, ìtànjẹ, tàbí ìròyìn tí ò pé ojú òṣùwọ̀n" lórí ayélujára títí kan owó-orí Uganda fún ìlò ẹ̀rọ-alátagbà fún ìgbógunti "àhesọ", ariwo orí ẹ̀rọ-ayárabíaṣá ń já àwọn ìjọba aninilára láyà. Ní ìgbà mìíràn, ó máa mú wọn pa àwọn ìwàa wọn tì.
Ojú ò ti oníṣègùn, ó ní àna òun ń kú lọ.
Màdáámú... màdáámú... ẹ ò sùn mọ́jú láti alẹ́ àná. Mọ́jú àárò yìí ma... Mi ò dijú mi màdáámú”.
Nítorí náà a ní láti wá àwọn ọ̀nà tó dára láti pèsè ìtọ́jú.
Àtẹ̀jíṣẹ́ lásán nìyẹn -- ẹ wòye pé tó bá jẹ́ wí pé fọ́rán aláwòrán ni.
Kò sí ẹni tó má ri tá sọ pé obìnrin tó ní ìṣòro ni.
A máa nílò ọ̀nà àbáyọ látọ̀dọ̀ àwọn ilé-iṣẹ́ ìmọ̀-ẹ̀rọ, àwọn aṣòfin, àwọn agbófinró àti ilé-iṣẹ́ ìròyìn.
Bẹ́ẹ̀ ni. Àwọn ọkùnrin ìgboro ìlú. Irú àwọn tí wọ́n máa ń la òógùn líle nígbà  tíwọ́n bá ń gún irin nínú ṣọ́ọ̀bù tí wọ́n bá jẹ́ alágbẹ̀dẹ tàbí alágbẹ̀dẹ wúrà.
Ó sáré wọ yàrá rẹ̀ lọ, ó sì ti ara rẹ̀ mọ́ ibẹ̀. Kíá, ó ti ń mí lókèlókè, ó ń bú sí igbe, ó ń pohùn réré ẹkún.
Ẹ mọ̀, ọ̀pọ̀lọpọ̀ àwọn ènìyàn tí wọ́n ń hu ìwà ìbàjẹ́ mọ̀ pé kò yẹ.
Àbá ni ikán ń dá; ikán ò lè mu òkúta.
Ilé-iṣẹ́ ìwé ìròyìn Vanguard jábọ̀ wípé ní oṣù Agẹmọ ọdún-un 2013, ọmọ Nàìjíríà 67 tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn wá láti ilẹ̀-ẹ Igbo ni "wọ́n dá padà láti Èkó tí wọ́n sì pa wọ́n tì sí ibi kan náà ní agbègbè Upper Iweka" tí ó gbajúmọ̀ ní Onitsha, Ìpínlẹ̀ Anambra.
A ṣe àtìlẹyìn fún àwọn obìnrin ní orílẹ̀-ède Zimbabwe tí wọ́n ń ṣe ìwọ́de lọ sí ilé aṣòfin.
Abèèrè ò̩nà kì í ṣìnà.
Mo gba àmì-ẹyẹ "àwòrán-àtohùn orin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ" àti “Olórin ọkùnrin tí mùṣèmúṣè rẹ̀ dá múṣé jùlọ” nínú ìdíje àmì-ẹyẹ Pantene Golden Butterfly ẹlẹ́ẹ̀kẹrìndínláàádọ́ta irú rẹ̀, Inú mi dùn!
Láìjẹ́ bẹ́ẹ̀ àwọn ìhò a pọ̀ fún àǹfààní àwọn ọ̀tá láti rí wọ̀.
"Iṣẹ́ Ìmọ̀-ọ́n-mọ̀ṣekúpani ń wáyé ní ibi kọ́lọ́fín pátápátá, àwọn dókìtà tí wọ́n ṣe iṣẹ́ ìtọpinpin àrùn ọ̀hún ni wọ́n sì ń ṣe é".
Gbogbo ǹkan tí ẹ̀ ń gbọ́ ni, "Màá kú, ọmọọ̀ mi náà máa kú.
Ojú kì í pọ́n baálé ilé kó fọwọ́ gbálẹ̀ ilé ẹ̀.
Rédíò tí ó ń mú ìsọdọ̀kan àti ìgbéga wáyé
Onírúurú ọ̀nà ni a fi lè fo ìtẹríbọlẹ̀ orí ayélujára dá.
Ó tẹjú mọ́ òkè àjà. ṣe bí o ní o ti san gbogbo owó rẹ̀fún un?
Ní iwájú wọn ni wọ́n ti pa á.
Ẹgbẹ́ Olóṣèlú The Communist Party ti China kò fi ìgbà kan sọ ọ́ ní gbangba rí wípé òún mọ̀ wípé ìṣẹ̀lẹ̀ wọ̀nyí ṣẹ̀ tàbí ṣe ìwádìí fínnífínní síwájú sí i.
Ó rọrùn fún ẹgbẹ́ tí ó dúró ṣinṣin láti dá ètòo ẹlẹ́yàmẹyà àti ìtẹ̀bọlẹ̀.
Ẹ mọ̀, nígbà tí mò ń dàgbà ní orílẹ̀-ède Nàìjíríà , ìwà-ìbàjẹ́ fẹ́rẹ̀ gba gbogbo ǹkan inú àwùjọ lááyè.
Kì í ṣe àjèjì sí yàrá màdáámù, gbogbo ibi kọ́lọ́fín àti ikòrògún yàrá náà ni ó mọ̀.
Àgbà tó fi araa rẹ̀ féwe lèwe ń bú.
Àwọn ìyá tí wọ́n ń ṣe ìtọ́jú fún àwọn ìyá.
Ọgọọgọ́rùn-ún náírà - títí mọ́ ẹgbẹẹgbẹ̀rún - ló ti ṣòfò.
Nínú ọ̀rọ̀ọ rẹ̀ pẹ̀lú BBC, Joenia sọ pé ohun tí ó ṣe pàtàkì sí òun jùlọ nínú ìgbìmọ̀ náà ni ìyàsọ́tọ̀ àwọn ilẹ̀ abínibí:
Ìṣẹ̀lẹ̀ kan tí ó ti ṣẹlẹ̀ tí àwọn àjínigbé jí àwọn ọmọdékùnrin gbé ní iléèwé Kọ́lẹ̀jì ìjọba Àpapọ̀ ti Buni Yadi ní Ìpínlẹ̀ Yobe, àríwá-ìlà-oòrùn Nàìjíríà lọ́jọ́ 25, oṣù Èrèlé ọdún 2014 ló ṣí i lójú sí ìpolongo yìí.
Nígbà tí mo débẹ̀, ó òkùnkùn ṣú bolẹ̀, a sì fi alífábẹ́ẹ̀tì náà hàn mí ní àpẹẹrẹ ìmọ́lẹ̀.
Ojú Agbẹjọ́rò Mústàfá tẹ̀lé oníbàárà rẹ̀ jáde.
Ó ṣe pàtàkì kí a fi ọgbọ́n kún àwọn ọ̀rọ̀ náà pẹ̀lú ṣíṣe gidi.
Ẹ ò lè sẹ́ èyí torí a ti fi gbogbo èrí tó gbe èyí lẹ́sẹ̀ hàn nílé ẹjọ́. Agbẹjọ́rò Àdìó sì kọjú sí adájọ́ tó mọṣẹ́ náà:
Ó ti wà lábẹ́ ìdarí ọba àti ìdílé ọba kan ní ìbámu pẹ̀lú àṣa wọn, fún ìgbà pípẹ́.
Òtítò tí ó korò nípa ipò rẹ̀?
Ìròyìn etíìgbọ́ ìgboro ni wípé ó ṣeé ṣe kí ìgbésẹ̀ wà láti (Ìsìn Ọjọ́-àìkú) láti gba àsẹ èmi-ni-monií/ẹ̀tọ́ oníhun ààmì ìdánimọ̀ọ Kingston, orílẹ̀ èdè Jamaica àti ti ẹyẹ olùlànà onírù gígùn.
Bí ó ti lẹ̀ jẹ́ pé ìṣẹ̀lẹ̀ náà kò ju wákàtí díẹ̀ lọ, ó mú ìjáyà ńlá bá àwọn ajàfẹ́tọ̀ọ́ ní agbègbè náà, tí ọ̀ràn ìwà àìtọ́ tí orílẹ̀-èdèe Tanzania ń wù sí àwọn ajìjàgbara àti oníṣẹ́-ìròyìn ń peléke sí i.
A kì í ṣíwájú ẹlẹ́èẹ́dẹ́.
Ìyẹ́n túmọ̀ sí wípé irinṣẹ́ wọ̀nwọ̀nyí kì í pèsèe àìlórúkọ dójú àlà.
Ìrísí Làbákẹ́ jọ ti ẹhànnà gidi, ó tiẹ̀ tún banilẹ́rù ju bí Sènábù ti ṣàpèjúwe rẹ̀.
Ní gbogbo òru ọjọ́ náà, màmá ò pajú dé.
Nǹkan tí ìyá àgbà náà máa ń ní fẹ̀ẹ́ sí rè é. Ó pọ́n àṣà àti ìṣe àwọn ènìyàn rẹ̀ lé púpọ̀, tí ó sì máa ń fẹ́ kíọmọ rẹ̀ bọ̀wọ̀ fún àṣà náà - ipòkípò àti ipele tí ì bá à wà láyé...
Kwárà? Bẹ́ẹ̀ ni, Kwárà, ilé mi mà.
Super Blue tí ṣe àgbékalẹ̀ ìlànà fún irúfẹ́ orin kan tí ó dára fún ojú ọ̀nà: ó tún jáwé olúborí ní èèkàn sí i ní ọdún-un 1995 pẹ̀lú orin-in rẹ̀ ewì sí agbábọ́ọ̀lù kríkẹ́ẹ̀tì Brian Lara, tí ó pa á ní àṣẹ fún àwọn olùwòran láti "na pátákóo wọn sí òkè kí wọn ó ṣe àríyá".
Sísíwín àwọn olóṣèlú tí ó fẹ́ kú sórí ipò ààrẹ yìí ti ń pọ̀ jù Amoulanfe— Cheikh Fall™ (@cypher007) ọjọ́ 14, oṣù Ọ̀wàrà 2019
Aṣàkóso ọ̀rọ̀-ìfiwọlé aṣiṣẹ́fúnrarẹ̀ yóò ṣe àpamọ̀ ibùdó tí o ti ń lo ọ̀rọ̀-ìfiwọlé ọ̀hún.
A kì í jẹ oyè ẹnu ọ̀nà kalẹ́.
Afọ́jú tó dijú, tó ní òún sùn, ìgbàtí kò sùn ta ló rí?
Àwọn tí kò bá ètò náà lọ yóò di aláìṣetó tí wọ́n á sì di ẹni àgbésẹ́yìn sí ipò kejì tàbí èyí tí ó burú ju bẹ́ẹ̀ lọ.
Kà sí i: #NigeriaDecides2019: Ohun gbogbo tí ó yẹ kí o mọ̀ nípa ìdìbò gbogboògbò ti ọdún nìí
Àwọn ọlọ́gbọ́n àtinudá Ilẹ̀-Adúláwọ̀ gbọdọ̀ 'ká èso ọrọ̀ tí ó pọ̀ tí ó ń dúró fún kíká'
Ní ọjọ́ 5, oṣù Èrèlé, ìwé àbájáde ìwádìí náà tí Brian Ballard, adaríiléeṣẹ́ Ballard Partners buwọ́lù tẹ Olúṣọlá Saraki, tí ó jẹ́ adarí pátápátá fún ìpolongo ìbò Abubakar lọ́wọ́.
Bàbá tó o fẹ́ràn púpọ̀? Sọfún mi? O ò mọ̀? Ibè lo wà! Ó dáa Tinú, màá sọfún ẹ. Bàbá rẹti jáde bí ó ti ń ṣe.
Kà sí i: Ọmọ orílẹ̀ èdè Italy kan tí ó rìn ìrìnàjò wá sí orílẹ̀ èdè Nàìjíríà ni ó kọ́kọ́ ní kòkòrò àrùn COVID-19
Àwọn ìṣẹ̀lẹ̀ ìbànújẹ́ ọdún sẹ́yìn
"Mo mọ àwọn ọ̀dọ́mọdé tí ó máa nífẹ̀ẹ́ sí kíkọ́ orin ṣùgbọ́n wọn kò leè san owó ìmẹ̀kọ tí ó jẹ́ owó iléèwé nítorí wípé wọn kúṣẹ̀ẹ́ wọn kò sì ní iṣẹ́ lọ́wọ́ ".
Àgbá òfìfo ní ń pariwo; àpò tó kún fówó kì í dún.
Chutni Mahato ti Saraikela ní Jharkhand jẹ́ ọ̀kan lára wọn.
Olùgbàlejò tó kóni mọ́ra náà fi í lára balẹ̀, ó ń bá a sọ̀rọ̀ tímọ́tímọ́.
Aláṣọ àlà kì í jókòó sísọ̀ elépo.
Mo lè sọ Gẹ̀ẹ́sì.”
Qubes jẹ́ ẹ̀rọ ìṣiṣẹ́ mìíràn lórí Linux tí máa ń ṣe jẹ́jẹ́ ya iṣẹ́ s'ọ́tọ̀ọ̀tọ̀ kí wọ́n ba máà di ara wọn lọ́wọ́, tí yóò dín ipa iṣẹ́-àìrídìmú àìdára kù.
Àwọn ọmọ ilé-ẹ̀kọ́ àti àwùjọ gbọ́dọ̀ di mímú lọ sí àwọn àyè-ìgbafẹ́ àpapọ̀, kí wọ́n lè ní ànfàní láti ní ìbáṣepọ̀ pẹ̀lú ẹranko igbó.
Lẹ́yìn náà ní èékáná gígùn ọwọ́ Làbákẹ́, èékán gígùn pupa rè.
Láti fèsì sí ohun tí ó fa sábàbí tí ó fi gba Google ní ọdún mẹ́rin kí ó tó ṣe àfikún èdè tuntun márùn-ún kún tilẹ̀, agbẹnusọ iléeṣẹ́ náà ṣe ìṣípayá:
Lẹ́yìn náà ní á tó le rímú mí.
Àwọn ọlọ́pà tí wọ́n ń jí owó tàbí tí wọ́n ń lọ́wó gbà lọ́wọ́ àwọn ará ìlú tí wọ́n ń ṣiṣẹ́ kára lójoojúmọ́ jẹ́ ìṣesí ojoojúmọ́.
Ó ń bí wọn nínú.
Ìwée nì The Status of Nepal’s Birds: The National Red List Series sọ wípé:
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ọmọ yín ní láti ní ìdáàbòbò tó péye.
Mo tẹ àwọn ohun-àtẹ̀-àṣẹ ara rẹ̀, ó sì tàn.
Òǹlò Mohammad Mynuddin jábọ̀ ìfàsẹ́yìn láti ọwọ́ àwọn òṣìṣẹ́ ìjọba láti kápá àjàkálẹ̀ náà:
Bákan náà ní ọdún- 2019, Jay FM tíó wà ní Port Harcourt di ṣíṣánpa lẹ́yìn tí a fi ẹ̀sùn ìtako ìjọba kàn án.
Àwọn tí wọn ò ní kòkòro apa sójà ara gbọ́dọ̀ mọ bí wọn ò ṣe ní kó o.
Eégbọn so mọ́ àyìnrín lẹ́nu, a ní kí adìẹ wá yán an jẹ; adìẹ́ mọ̀ pé òun náà oúnjẹ àyìnrín.
Ṣé o ní Àlàmú fìyà jẹ ẹ́?
Ṣùgbọ́n nínú gbogbo ọ̀rọ̀ wọn, ohun kan tí Àlàmú ò gbàgbé láti sọ ni pé “Kò sí ìṣòro màmá… Kò síì ṣòro rárá”. Ó sọ ọ́ láì mọye ìgbà fún ìyá rẹ̀ tí ó sì ń fi ẹ̀rín aláriwo kẹ́yìn rẹ̀, tí màmá sì mọ̀ pé láì ṣiyèméjì, ìṣòro wà……..ìṣòro ńlá!
Lóòtọ́, àwọn onímọ̀ nípa ọrọ̀-ajé ní àsìkò náà sọ wí pé orílẹ̀-ède South Korea ti wọ panpẹ́ òṣì, wọ́n sì ń tọ́ka sí wọn gẹ́gẹ́ bi "àpótí apẹ̀rẹ ọrọ̀-ajé.
Ẹ ò lè gba ǹkan tí ojú àti etí yín ń sọ fún yín gbọ́.
Ní EFF a kò le è jẹ́rìí sí VPN wọ̀nyí.
A fijó gba Awà; a fìjà gba Awà; bí a ò bá jó, bí a ò bá jà, bí a bá ti gba Awà, kò tán bí?
Jáde síta kó o wá ṣe ìmọ́tótó agbèègbè rẹ
Bí a bá ti mọ là ń kú; olongo kì í kú tìyàntìyàn.
Ówọ ilé ìdáná, ó sọ̀rọ̀ wúyẹ́wúyẹ́ ara rẹ̀, ó sì jadé. Ó wọ balùwẹ̀, ó sọ̀rọ̀ kẹ́lẹ́kẹ́lẹ́ sí ara rẹ̀, ó sì wọ ilé-ìgbé.
Creative Commons: ìgbòṣùbà, kìí ṣe ti ìṣòwò
“Hun hun - ha ha ha ha – hun hun màámi, hun hun – ha ha ha ha – màámi – hun hun…”
Kò sọ fún wọn pé Làbákẹ́ kì í ṣe obìnrin onìwée púpọ̀, kò sọ ọ́fún wọn pé aṣara lọ́sọ̀ọ́ tó kọ́ṣẹ́-mọṣé ni.
Àwàdà ńlá ni!!!
"Ǹjẹ́ a lè rí àwọn ẹranko wọ̀nyí ní abúlée yín bí?", àti
Ètò-ẹ̀kọ́ ní láti wà lára ìdáhùn wa bákan náà.
Kàkà bẹ́ẹ̀, fi ìdáhùn tí kì í ṣe òdodo pọ́nbélé tí ẹnìkan yàtọ̀ sí ìwọ kò mọ̀ sílẹ̀.
Ìyíde ọlọ́jọ́ mẹ́ẹ̀ẹ́dógún ti NorthNormal wá sáyé nínú oṣù Belu ọdún t'ó kọjá ní àwọn ìpínlẹ̀ mẹ́jọ ní òkè Ọya àti ní Abuja.
Bí ẹnikẹ́ni bá wà tó súnmọ́ Àlàmú bí iṣan-ọrùn ẹ̀dá náà kò lè ṣẹ̀yìn Làbákẹ́. Òpọ̀lọpọ̀ ìgbà ni wọ́n máa ń sùn papọ̀ tí wọ́n sì máa ń jẹun láti inú àwo kan náà.
Ní ọjọ́ 26 oṣù Kẹwàá, ní Bubanza, a jàjà fẹ̀sùn "Ìlọ́wọ́sí ìdúkokò mọ́ ààbò ìlú" kàn wọ́n.
Làbákẹ́ rẹ́rìn-ín músẹ́, irú ọmọ tó gbọ́n wo rè é.
Kì í ṣe lórí ìdúró bá yẹn…. O gbọ́ mi! Ìwọ! Kílódé tí ó ṣì ń dúró jẹun?”
Ìwádìí mi lórí onírúurú ẹ̀yà láàárín ọjọ́ 28, oṣù Ọ̀wàrà ọdún-un 2018 àti ọjọ́ 29 oṣù Èbìbí, ọdún-un 2019 lórí ìdìbò ọdún-un 2019 lórílẹ̀-èdèe Nàìjíríà tó wáyé ní ọjọ́ 23, oṣù Èrèlé (láti dìbò yan ààrẹ àti aṣòfin sí ilé ìgbìmọ̀ aṣòfin ti orílẹ̀-èdè) àti ọjọ́ 9, oṣù Erénà (láti yan gómìnà àti aṣòfin sí ilé-ìgbìmọ̀ aṣòfin ti ìjọba ìpínlẹ̀) ṣe àfihàn ìṣẹ̀lẹ̀ ìròyìn ayédèrú méjì pàtàkì kan: ìròyìn ayédèrú tó tako ẹ̀yà kan àti ìsọkiri láti mú èrò inú àwọn olóṣèlú ṣẹ.
Ìgbésẹ̀ tí ó dáa ni.
Ní báyìí, tí wọ́n bá dojú kọ ẹnìkan pẹ̀lú irú àwọn èébú ìkàni ayélukára yìí, àkóbá rẹ̀ máa ń pọ̀ gan.
Ìpèníjà kan tí èdè Yorùbá ní nípa ti ọ̀rọ̀ àyálò ò ju ti ògbufọ̀ ọ̀rọ̀ wuuru tí àwọn aṣàfọ̀ èdè Yorùbá máa ń ṣe láti túmọ̀ àwọn gbólóhùn èdè Yorùbá sí ti Gẹ̀ẹ́sì tí wọ́n máa ń lò nínú ìpèdè dípò ojúlówó èdè Yorùbá.
Ó túmọ̀ sí “bójúmu,” tàbí “rẹwà,” tí ó súyọ láti fanimó̩ra tí í ṣe gbólóhùn Yorùbá.
Bí òkú fẹ̀, bí kò fẹ̀, ká bi ọmọ olókùú léèrè.
‘O kò ní padà!’
Ó ṣòro fún ọmọ-adúláwọ̀ láti ṣe ìrìnàjò jáde kúrò ní Ilẹ̀-adúláwọ̀ — ṣùgbọ́n bẹ́ẹ̀ náà ni ó nira láti ṣe ìrìnàjò nílẹ̀ náà.
Tọ́júu ìkópamọ̀ ilée dátà ọ̀rọ̀-ìfiwọléè rẹ torí aìíṣeémọ̀.
Kò sẹ́nikẹ́ni nítòsí láti sọ gbogbo èyí fún.
Ọ̀pọ̀ orílẹ̀-èdè ló ní àwọn òfin àti àbádòfin tí ó fún ọmọ ènìyàn ní ẹ̀tọ́ sí òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ.
Imú mi sì dùn, nítorí mo ríi wí pé ìṣọ̀kan ilẹ̀ Adúláwọ̀ lè ṣiṣẹ́, tó wà níwájúu wa, láàrín wa, ní àrọ́wọ́tó wa tó kọ̀ nílò ògúná kékeré láti tan iná ìjẹ̀ran ara wa.
Ẹni à bá tà ká fowóo rẹ̀ ra àtùpà: ó ní òun à-jí-tanná-wò-lóru.
Lílo Alákòóso Ọ̀rọ̀-Ìfiwọlé fún Ìṣẹ̀dá Ọ̀rọ̀-ìfiwọlé tó Lágbára
Iṣẹ́ àtúnṣe bẹ̀rẹ̀ ní 2014. Àwọn ọmọ ìbílẹ̀ tí ó ń gbé ní agbègbè náà tó bíi 5,000.
Ìtúmọ̀ Ìtúnwí-ọ̀rọ̀ Ọlọ́rọ̀ gan-an
Ẹnikẹ́ni tó o bá jẹ́, Nǹkan kí nǹkan tó ò bá à jẹ́
Kò sì sí lákọsílẹ̀ pé ọ̀kan nínú wọn fẹ̀yìn tọ àgbá.
Àjọ tí ó ń tako àìjìyà ẹlẹ́ṣẹ̀ àti àìṣòdodo ní orílẹ̀-èdè Mauritania Forum Against Impunity and Injustice fi ìbànújẹ́ hàn lórí ìjàm̀bá àwọn tẹ̀gbọ́n-tàbúrò kan tí a yẹgi fún lálẹ́ ọjọ́ burúkú Èṣù gb'omi mu yìí:
Orin náà kò fi igbákanbọ̀kan nínú nípa ìkùnsínú tí ó wà nílẹ̀ látàrí ìpàdánù ìfigagbága ọdún 2018 tí Montana jáwé olúborí.
Gẹ́gẹ́ bí Fáfitì John Hopkins ̣ sọ, Orílẹ̀-èdè ọ̀hún ti sàwárí ìsẹ̀lẹ̀ Òjìlénírinwó-dínkan pẹ̀lú ikú ènìyàn mọ́kànlélógún títí di ọjọ́ kẹẹ̀ẹ́dógún osù Agẹmọ.
Nísinsìnyìí tí inú rẹ kò dùn sí ibí i tèmi yìí.
Mo bẹ̀rẹ̀ síní ronú pẹ̀lu ìṣiṣẹ́ tọ àròsọ yìí.
Ìjà mo jù rẹ́ lọ láàárín àwọn ọ̀jẹ̀ bíi ti Kanye West àti Taylor Swift àti ọmọ Jamaica Mavado àti Vybz Kartel, títí kan ìjà ìbílẹ̀ ọdún 2004 ní àárín-in akọrin soca ìlú Trinidad méjì Destra àti Denise Belfon, ìjà mo jù ọ́ lọ àwọn gbajúgbajà sábà máa ń já sí ìpolongo fún akọrin àti orin wọn.
Láràárọ̀, á ti ìyarun bọ igbó kìjikìji orí rẹ̀ pẹ̀lu ìgbìyànjú díẹ̀, òkè ojú rẹ̀ á sì hun jọ.
Ṣé ẹ kọ wọ́n sílẹ̀? Rárá, àfẹnusọ ni. Ọ̀gbẹ́ni alábòójútó òṣìṣẹ́, ṣé ẹ ní ẹ dá ìgbìmọ̀ ìwádìí sílẹ̀?
Ṣùgbọ́n ìkápá láti yí ǹkan padà kò sí lórí àwọn ènìyàn pàtàkì wọ̀nyìí nìkan.
Aláàńtètè: ó jí ní kùtùkùtù ó ní òun ó dàá yànpọ̀n-yànpọ̀n sílẹ̀.
Àwọn ọ̀ràn ìpànìyàn tí a yàn wáyé ní àárín-in ọdún-un 2012 to 2016. Nínú ìwé ìròyìn ni a ti ṣa àwọn ìròyìn àti àkọsílẹ̀ láti ọwọ́ọ ilé ẹjọ́ Oníwàádìí-ẹni-tí-ó-kú.
Kò sì ní fẹ́dáhùn sí irú àwọn ìbéèrè wọ̀nyí. Ó kàn wásí ilé ifowópamọ́ sí yìí fún òwò kékeré ni, á sì fẹ́ jáde ní kíákíá bí ó bá ṣe rọrùn sí.
Gẹ́gẹ́ bí ìyàwó tó fẹ́ràn rẹ̀ dáadáa, ó yẹ kí o gbìyànjú láti ba a sọ̀rọ̀.
Ọ̀fíìsì Abánirojọ̀ Ìjọba Àpapọ̀ jẹ́rìí sí i èyí: 63 nínúu iṣẹ́ àtúnṣe 97 ìwé àdéhùn ìfìmọ̀ṣọ̀kan ti di àpatì.
Tinú kékeré rá lọ sí ọ̀dọ̀ rẹ̀, ó sì dìde di orúnkún ìyá rẹ̀ múfún ìrànlọ́wọ́.
Nàìjíríà, orílẹ̀-èdè tí ó ní ènìyàn tí ó pọ̀ jù ní Ilẹ̀-Adúláwọ̀, yóò di ìbò ipò ààrẹ ní ọjọ́ 16, oṣù 2019.
Bí bẹ́ẹ̀kọ́ wọn a dojúkọ Èṣùníyì lọ́jọ kan, wọn á sì lé e jáde kúrò nínú ọgbà rẹ̀. Wọn tún lè pá a
Nínú ọgbà àwọn ológun ní Inal àti àgbègbè rẹ̀, wọ́n pín àwọn ológun yẹ́lẹyẹ̀lẹ, wọ́n rì wọ́n mọ́lẹ̀ ní òòyẹ̀, wọ́n yìnbọn lù wọ́n, wọ́n sì yẹgi fún wọn ní ìrántí òmìnira orílẹ̀-èdè náà lọ́dún 1990.
Síbẹ̀, àríyá náà tí rí ìtakò láti ìbẹ̀rẹ̀ pẹ̀pẹ̀, tí ó Ho forí sọlẹ̀ pẹ̀lú àmì ìdánimọ̀ọ orílè-èdèe Jamaica tí West we lórí ọjà tí ó ń tà lóríi ibùdó ìtakùn àgbáyée rẹ̀ láì gba àṣẹ láti lò ó.
Àtẹ̀jáde ọjọ́ kẹwàá, oṣù Ẹrénà kan ti The Voice of the Capital, Iwé ìròyìn Olómìnira kan ní ilẹ̀ Syria sọ di mímọ̀, pé àwọn elétò ìlera láti Ilé-iṣẹ́ Ètò Ìlera ilẹ̀ Syria sọ pé "Iṣẹ́ Ìmọ̀-ọ́n-mọ̀ṣekúpani ń wáyé ní ilé ìwòsàn ìjọba Al-Mujtahid ní olú ìlú ilẹ̀ náà, Damascus, fún àwọn tí wọ́n ní ìgbàgbọ́ pé wọ́n ní àrùn ọ̀hún ní tòótọ́, nípa fífún wọn ní àpọ̀jù oògùn tí ó máa ń rani níy"è.
Èyí ni apá kejì ìròyìn nínú àkọsílẹ̀ ẹlẹ́ka méjì lórí ọ̀rọ̀ ìkórìíra ẹ̀yà lórí ayélujára, ìròyìn ayédèrú àti ìsọkiri lásìkò ìdìbò ọdún-un 2019 lórílẹ̀-èdèe Nàìjíríà.
Bíbẹ́ẹ̀ kọ́, ìgbìyànjú rẹ̀ láti dá omi ojú náà padà yóò já sásán, omi ojú náà tí ó kún sí ìpéǹpéjú rẹ yìí á tó ṣàn wálẹ̀.
Àwọn ìròyìn abanilórúkọjẹ́ wọ̀nyí, ni ó ń fa sábàbí ìlànà-iṣẹ́ ìwé ìrìnnà:
Àwọn ilé ìjọsìn kan ní Ilẹ̀ Gẹ̀ẹ́sì ti ń ṣe àyípadà sí ìlànà ìsìn wọn, bí i ìjọ Àgùdà ti Italy.
Ó lọ sí Philadelphia, Los Angeles àti San Francisco; New Orleans àti Chicago.
Lẹ́yìn ọdún kan tí ìṣẹ̀lẹ̀ yẹn wáyé, ọmọ-ọ̀dọ̀ ilẹ̀-òkèèrè mìíràn gba ìdádúró ní ẹnu iṣẹ́ fún oyún tí ó ní.
Owó ńlá gbáà ni èyí, ó tó kọ́ ilé ńlá tí a ṣe lọ́ṣọ̀ọ́ gidi, á ra ọkọ̀ mẹ̀sí ọlọ́yẹ́ oníjokòó mẹ́ta, á wá bẹ̀rẹ̀ òwòńlá, á sì bọ́ ẹbí eléèyàn mẹ́ta fún  odidi ọdún mẹ́wàá gbáko.
Ìyẹn túmọ̀ sí wípé lílo inú kan tàbí mímú àwọn olóṣèlúu mú ìléríi wọn ṣe lè já sí ìkórìíra lójúu wọn.
Iléeṣẹ́ náà ti yege nínúu ìtànká àwọn ìkéde tí ó ṣe kókó nípasẹ̀ẹ iṣẹ́ Ohùn fún Àyípadà Ojú-ọjọ́.
Ní àárín ọ̀sẹ̀ yẹn kan náà, onímọ̀ nípa àrùn àìfojúrí ọmọ orílẹ̀-èdè Congo Jean-Jacque Muyembe, tí ó ń léwájú nínú ìgbógunti àjàkálẹ̀ àrùn ibà ìdà ẹ̀jẹ̀ Ebola ní orílẹ̀-èdè Ìlú Ìjọba Àwaarawa Olómìnira Congo, filọ̀ wí pé DR Congo "ti ṣe tán láti kópa nínú irúfẹ́ ìdánwò egbògi tí yóò pa kòkòrò àìfojúrí kòrónà tí kò bá à wáyé lọ́jọ́ iwájú", bí News 24 ti jábọ̀.
Àwọn ẹ̀ṣọ́ aláàbò ti sọ tajútajú sí àárín àwọn tí kò gbọ́ràn láti tú wọn ká, wọ́n sì kó àìmọye ènìyàn.
Òkúu rẹ̀ ń fì ní ìta ògiri ilé náà ní títì ní àárín alẹ́, àmọ́ kò sí ẹni tí ó se àkíyèsí àfi ní ìgbà tí ó di fẹ̀ẹ̀rẹ̀ nígbà tí àwọn alùgbé ilé òdì kejì ṣí fèrèsée wọn.
Dídún yìí borí ìdákẹ́ rọ́rọ́ òru bí i ọkọ̀ àjàgbé tí ìjánu rẹ̀ ti ṣí sílẹ̀, ó sì wọ Làbákẹ́ ní akínyẹmí ara bíi ayùn ẹlẹ́gbà tí ó ba igbó jẹ́.
Lóòtọ́ àdéhùn kùkúyè UN kan wà tí àwọn orílẹ̀-ède bi ọgọ́sàn ti fọwọ́ sí.
“Alábòòsí! Alábòòsí! O mọ nǹkan tí mò ń sọ̀rọ̀ nípa rẹ̀.
Nínú yàrá ìgbàlejo, Àlàmú àti ẹnìkejì rẹ̀ pàdé Làbákẹ́, wọ́n sì rí i pé Sènábù ṣẹ̀ṣẹ̀ ń jí láti ojú oorun ni.
Ó ṣẹ̀ṣẹ̀ ṣe ìgbéyàwó ni lóòótọ́!
Àwa náà ní láti di aṣíwájú fún ara wa.
Ìrísí rẹ̀ fi inú dídùn rẹ̀ hàn.
Ṣètò àkórí ètò àwọ̀ dúdú
Wakabi ni Olùdarí Àgbà Ìfọwọ́sowọ́pọ̀ Ètò-ìmúlò Ìmọ̀-ẹ̀rọ Gbogboògbò fún Ìlà-Oòrùn àti Gúúsù Ilẹ̀ Adúláwò (CIPESA), ọ̀kan gbòógì nínú ilé-iṣẹ́ tí ó ń ṣe ètò tí ó dá lórí ètò-ìmúlò ẹ̀rọ ayélujára àti òmìnira ọ̀rọ̀ sísọ ní orí ayélujára ní ilẹ̀ Adúláwò.
Àwọn tó ń gbá òṣìṣẹ́ àti àwọn tó ń gba ènìyàn sísẹ́ máa ń lò wọ́n láti ṣe ìpinnu bóyá ènìyán tọ́ fún ìṣẹ́ kan tàbí bẹ́è kọ́.
Ọjọ́ ti pẹ́ tí Iwacu ti wà gedegbe gẹ́gẹ́ bí ohùn tí ó fajúro sí jágídíjàgan ìṣèlú — òun ni iléeṣẹ́ oníròyìn tí ó kẹ́yìn lẹ́yìn ìgbẹ́sẹ̀lé ọdún-un 2015.
Ọ̀pọ̀lọpọ̀ ògbufọ̀ tí ẹ̀rọ ṣe ni kò nítumọ̀.
Atẹríbọlẹ̀ tó dígàgá ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé tàbí ojú ìwé ìtàkùn-àgbáyé ń fi àkàsílẹ̀ ibùdó-ìtàkùn-àgbáyé àìdára tí a ti gbẹ́sẹ̀ òfin lé ṣiṣẹ́, torí náà ohunkóhun tí kò bá sí lórí àkàsílẹ̀ àìdára yẹn yóò la ìtẹríbọlẹ̀ kọjá.
Ìtúnwọ-orí-ìṣàsopọ̀ láṣeyanjú!
Ọ̀kan nínú àwọn aláìsan rẹ̀ sọ fún-un wí pé kó lọ sí ilé òhun, nítorí aláìsàn náà fẹ́ sọ fún ìyá àti àwọn ọmọ ìya rẹ̀ lọ́kùnrin àti lóbìnrin nípa ipò kòkòro apa sójà ara rẹ̀, ẹ̀rú sì ń bà á láti lọ fúnra rẹ̀.
Nínu iṣẹ́-ìwádìí mi lóri ìdúkokò lórí ẹ̀rọ ayélukára, mo rí i wí pé ìgbófinró ò ní ìkọ́ni láti mọ àwọn òfin tó wà nílẹ̀ fún wọn àti wàhálà èébú lórí ẹ̀rọ ayélukára.
Pẹ̀lú òfin àwọn ìpínlẹ̀ India tí ó ka ìṣọdẹ-àjẹ́ sí ohun tí ó lòdì sófin, àwọn akópa ọ̀ràn wọ̀nyí rí i gẹ́gẹ́ bí ọ̀nà ìdáààbò-ara-ẹni.
Èyí ṣì ń mọ́gbọ́n dání ṣùgbọ́n tí ìṣòro bá ti ń gun orí ara wọn láìdáwọ́ dúró, ẹ̀rín ló dára jù láti rín, ní ti àwọn ènìyàn, “ọ̀rọ̀ náà ti ju igbe lọ!”
Nísinsìnyí, kò mọ̀ bóyá kí ó tẹ̀síwájú pẹ̀lú ọ̀rọ̀ náà, tàbí kí ó tọrọ gáfárà lọ́wọ́ Àdìó.
Ìbẹ̀rẹ̀ kíka àyọkà.
Reyder kọ nípa ìṣẹ̀lẹ̀ náà sójú ìwé Facebook rẹ̀. Ó ní òun gbọ́ ọ̀rọ̀ inú ìpè olóòtú ètò náà pẹ̀lú aṣojú ilé iṣẹ́ BlaBlaCar fún ìbánisọ̀rọ̀ pẹ̀lú àwùjọ tí òun sì gba ohùn-un wọn sílẹ̀:
Nínú àìmọye iṣẹ́-ìwádì, ilé-iṣẹ́ kùkúyè ló gba ipò gẹ́gẹ́ bi ilé-iṣẹ́ tí ijẹ́-ọmọlúwàbí rẹ̀ kéré jùlọ.
Ọbásanjọ́ tẹnu mọ́ ọn wípé Buhari kò leè "ṣe ètò ìbò tí ó kẹ́sẹjárí", àti wípé ìsèjọba tiwantiwa ní abẹ́ ìṣàkóso Buhari ni a lè fi wé tí ìjọba ológun fàmílétè-kí-n-tutọ́ọ ti Gen. Sani Abacha.
Abẹ́ ìṣọ́ ọlọ́pàá ni yóò wà fún àkókò yìí.
Ó máa ń wá kòkòrò nínú koríko ilẹ̀, ẹ̀kànànkan ni a sì máa ń rí i.
Wọn tí sọ fún un pé kí ó dúró fún  ọ̀sẹ̀ méjì sí i tí gbogbo ìṣòrorẹ̀ á fi yanjú pátápátá.
Lára èyí ni, ọmọbìnrin ogójì ọdún kan Kanya Devi rí ìkọlù tí a sì lù ú pa lẹ́yìn tí mọ̀lẹ́bíi rẹ̀ fi ẹ̀sùn kàn án ní agbègbèe Ajmer.
Láìpẹ́, Àlàmú  ń gbọ́ igbe àṣẹ tí ó ń pa fún Sènábù.
Onígbàgbọ́ níbi gbogbo
Kódà, bí ó ṣe ń wò ó báyìí sí, ni díẹ̀ tí ó rí mọ nínú ìlú tí ó gbílè yìí, ìlú àǹfààní, ìlú wàhálà.
9. Àwọn ìpàdé ẹlẹ́gbẹ́jẹgbẹ́ àti ti àwọn tó ń kọ́ ìsìn Ọlọ́run kò ní wáyé.
(Ẹ̀rín) Ètò náà ti wá ń ṣiṣẹ́ ní àwọn orílẹ̀-èdè mẹ́sàn-án, a ní ibùdó ètò ojì-din-lẹwá din ni ẹ̀ẹ́dẹ́gbẹ́rin (670), à ń rí àwọn obìnrin tó tó ẹgbẹ̀rún lọ́nà ojì-din-lẹwá-le-nigba (230,000) lóṣooṣù, à ń gba ẹgbẹ̀jọ (1,600) àwọn ìyá olùbánidámọ́ràn síṣẹ́, ní ọdún tó kọjá, wọ́n gba àwọn obìnrin olóyún àti àwọn ìyá tó ni kòkòro apa sójà ara bíi ẹgbẹ̀rún lọ́nà ọ̀ọ̀dúnrún (300,000).
Ẹtúra ká.
Ní báyìí, ní àfikún Ebola àti awuyewuye ọ̀rọ̀ ẹ̀tọ́ ọmọnìyàn tí ó ń m'ìgboro tìtì lọ́wọ́lọ́wọ́, orílẹ̀-èdèe DR Congo ní láti kọ ojú sí dídẹ́kun ìgbodikan àjàkálẹ̀-àrùn kòkòrò àìfojúrí kòrónà tí ó ń gbilẹ̀ bí ọ̀gẹ̀dẹ̀.
Ṣé mo yà ẹ́ lẹ́nu lọ́nàkọnà? Pẹ̀lẹ́ pẹ̀lẹ́.
Nǹkan tí ó kù fún Màmá láti ṣe ni kí ó lọ sídìí tábìlì kí ó sì ṣe àgbéyẹ̀wò ọbẹ̀ tí ó wà níwájú rẹ̀.